Transcript ΟΜΙΛΙΑ ΜΙΧΑΛΘ ΓΙΩΡΓΑΛΛΑ Βουλευτι Κινιματοσ Αλλθλεγγφθ

ΟΜΙΛΙΑ ΜΙΧΑΛΘ ΓΙΩΡΓΑΛΛΑ
Βουλευτι Κινιματοσ Αλλθλεγγφθ
΢υηιτθςθ ςτθν Ολομζλεια τθσ Βουλισ
Για τον Κρατικό Προχπολογιςμό του 2017
Λευκωςία 5 Δεκεμβρίου 2016
Κφριε Πρόεδρε
Κυρίεσ και Κφριοι ΢υνάδελφοι
Καλθμζρα ςε όλουσ
Θ Κοινοβουλευτικι ςυηιτθςθ του κρατικοφ προχπολογιςμοφ είναι μια κατ’ εξοχι
πολιτικι πράξθ.
Είναι θ ϊρα του απολογιςμοφ και θ ϊρα του προγραμματιςμοφ.
΢ιμερα θ λογιςτικι προβολι των οικονομικϊν δεικτϊν του προχπολογιςμοφ, κα
μετουςιωκεί ςε πολιτικι αποτίμθςθ του ζργου τθσ Κυβζρνθςθσ.
΢ιμερα ζχουμε ενϊπιων μασ, τον πρϊτο προχπολογιςμό μετά τθν ολοκλιρωςθ
τθσ Μνθμονιακισ ΢φμβαςθσ.
Θ Αλλθλεγγφθ αναγνωρίηει ότι παρά τισ δυςμενείσ ςυνκικεσ, ο φετινόσ
Προχπολογιςμόσ καταγράφει μια προςπάκεια ανάκαμψθσ.
΢ε αυτόν αποτυπϊνεται μια αιςκθτι αφξθςθ τθσ οικονομικισ δραςτθριότθτασ
και μια μικρι μείωςθ τθσ ανεργίασ.
Οι δε πλείςτοι δείκτεσ τθσ οικονομίασ παρουςιάηουν κετικά πρόςθμα.
Σθν ίδια ϊρα θ Αλλθλεγγφθ υπογραμμίηει ότι ζχουμε μπροςτά μασ ζνα
προχπολογιςμό από τα παλιά.
Χωρίσ κοινωνικό προςανατολιςμό, με οριηόντιεσ αςτόχευτεσ αποκοπζσ από τον
οποίο λείπουν οι ρθξικζλευκεσ, ευφάνταςτεσ, επαναςτατικζσ ιδζεσ και προτάςεισ
που χρειάηεται ςιμερα θ Κφπροσ.
Αντίκετα, ςτον φετινό Προχπολογιςμό, εντοπίηουμε τθν προςζγγιςθ και τθ
διάκεςθ τθσ Κυβζρνθςθσ να επιςτρζψει πίςω ςε προβλθματικζσ πρακτικζσ, με
χαλάρωςθ των μζτρων και επαναφορά ςε κάποιεσ περιπτϊςεισ καταχρθςτικϊν
απολαβϊν που είχαν αποκοπεί από προνομιοφχουσ.
Θ κατάςταςθ ςτθν οικονομία εξακολουκεί να είναι ρευςτι και κα ιταν καλό να
αποφευχκοφν οι χαλαρϊςεισ για φζτοσ.
΢ε αυτι τθν κατεφκυνςθ είναι και οι υποδείξεισ του Δθμοςιονομικοφ
΢υμβουλίου, που κάνει λόγο για προχπολογιςμό δομθμζνο ςε υπερβολικά
αιςιόδοξεσ προβλζψεισ, με χαλάρωςθ ςτα φορολογικά ζςοδα χωρίσ να υπάρχει
αντιςτάκμιςμα.
Σο Δθμοςιονομικό ΢υμβοφλιο ςθμειϊνει, παράλλθλα, τον κίνδυνο θ Κφπροσ να
κλθκεί να λάβει πρόςκετα, μζτρα, κακϊσ το διαρκρωτικό ζλλειμμα
επιδεινϊνεται ςε βακμό που εκ φεφγει των μεταβατικϊν κανόνων χρζουσ και
κατ’ επζκταςθ θ χϊρα δεν ςυμμορφϊνεται με το ςφμφωνο ςτακερότθτασ και
ανάπτυξθσ.
Ακόμα και αν αυτζσ οι προβλζψεισ κρίνονται υπερβολικζσ από τθν Κυβζρνθςθ, το
Τπουργείο Οικονομικϊν οφείλει να εντείνει τθν προςπάκεια του να ενιςχφςει τα
ζςοδα του κράτουσ κυρίωσ προσ τθν κατεφκυνςθ τθσ είςπραξθσ ανείςπρακτων
οφειλϊν.
Βαςικι αιτία που ςυμβάλει ςτθν υςτζρθςθ των εςόδων του Κράτουσ είναι οι
αδιλωτεσ οικονομικζσ ςυναλλαγζσ.
Θ αδιλωτθ οικονομικι δραςτθριότθτα που ενϊ υπάρχει, δεν καταγράφεται
ςτουσ κρατικοφσ οικονομικοφσ λογαριαςμοφσ, ενϊ οι φόροι που τθσ αναλογοφν
δεν καταβάλλονται ςτισ φορολογικζσ αρχζσ του Κράτουσ.
Θ μάςτιγα αυτι που υπονομεφει τθ βιωςιμότθτα των δθμοςίων οικονομικϊν,
περιλαμβάνει μια ςειρά από αδιλωτεσ, “κρυφζσ” και μυςτικζσ δραςτθριότθτεσ
παραοικονομίασ που κυμαίνονται από τθν αδιλωτθ εργαςία και το λακρεμπόριο
μζχρι τα ιδιαίτερα μακιματα και τθν ταβζρνα ι το ιατρείο που δεν κόβουν
αποδείξεισ.
Για παράδειγμα.
Σα διαφυγόντα ζςοδα από τθν αδιλωτθ εργαςία είναι ςθμαντικά.
Σο φαινόμενο τθσ αδιλωτθσ εργαςίασ ςτθν Κφπρο αγγίηει τα όρια ενόσ
εργαςιακοφ Μεςαίωνα.
Θ παραβιάςεισ εργατικϊν νόμων ι και ςυλλογικϊν ςυμβάςεων είναι πλζον ο
κανόνασ ςτθν αγορά εργαςίασ.
Πολλοί εργαηόμενοι από τθν Κφπρο, τθν Ευρϊπθ ι τρίτεσ χϊρεσ βρίςκονται
απροςτάτευτοι ζρμαιο ςτισ ορζξεισ κερδοςκοπίασ και αςυδοςίασ πολλϊν
αςυνείδθτων εργοδοτϊν.
Ακόμα το Κράτοσ ζχει επίςθσ πολλζσ απϊλειεσ εςόδων από το λακρεμπόριο
ποτϊν, τςιγάρων και καυςίμων.
Ενϊ ςθμαντικά είναι και τα κρατικά ζςοδα που χάνονται από το λακρεμπόριο
άλλων αγακϊν που ζρχονται μζςω κατεχομζνων.
Κυρίεσ και Κφριοι ΢υνάδελφοι
Σα μεγαλφτερα ποςά που χάνει το Κράτοσ οφείλονται ςτθ φοροδιαφυγι των
φυςικϊν και νομικϊν προςϊπων.
Μόλισ προχκζσ ςτθν ομιλία του ο Τπουργόσ Οικονομικϊν αναγνϊριςε τθν
υςτζρθςθ του κρατικοφ μθχανιςμοφ να πατάξει αποτελεςματικά τθ
φοροδιαφυγι.
Θ λφςθ ςε ζνα τζτοιο ςοβαρό πρόβλθμα δεν μπορεί να είναι οφτε μαγικι οφτε
ακαριαία.
Χρειάηεται αποφαςιςτικότθτα, ςχεδιαςμόσ και τολμθρά μζτρα όπωσ για
παράδειγμα:
Θ μείωςθ των ςυντελεςτϊν φορολογίασ, προκειμζνου να ανταποκρίνονται οι
φορολογοφμενοι ςτισ πλθρωμζσ των φόρων που οφείλουν.
Θ ειςαγωγι για όλουσ μιασ κοινισ ενιαίασ θλεκτρονικισ εφαρμογισ για
τιμολόγθςθ μζςω κεντρικοφ ςυςτιματοσ. Ανάλογεσ εφαρμογζσ λειτουργοφν με
μεγάλθ επιτυχία ςε πολλζσ χϊρεσ.
Θ κζςπιςθ κινιτρων για χριςθ πλαςτικοφ χριματοσ.
Θ εντατικοποίθςθ των ελζγχων φοροαποφυγισ.
Θ γριγορθ περαίωςθσ των φορολογικϊν υποκζςεων μζςω διοικθτικϊν και
δικαςτικϊν διαδικαςιϊν.
Ο εκςυγχρονιςμό των φορολογικϊν αρχϊν.
Θ κζςπιςθ απαγορευτικϊν προςτίμων που κα είναι αντικίνθτρα για τθ
φοροδιαφυγι.
Θ δθμιουργία φορολογικισ ςυνείδθςθσ και καλλιζργεια φορολογικισ παιδείασ.
Με τζτοια μζτρα το Κράτοσ κα μπορζςει να κλείςει τισ διαρροζσ ςτα ζςοδα του
βελτιϊνοντασ ςθμαντικά τθν τόςο αναγκαία ειςπρακτικι του ικανότθτα.
Κφριε Πρόεδρε
Κυρίεσ και Κφριοι ΢υνάδελφοι
Θ βλαβερι αυτι κατάςταςθ τθσ ακμάηουςασ παραοικονομίασ, αποτελεί ζνα
παρακράτοσ παράνομων και διεφκαρμζνων.
Αυτι θ κατάςταςθ που υπονομεφει τθν οικονομικι βιωςιμότθτα του κράτουσ και
τθν ευθμερία των πολιτϊν, ζχει τθ ρίηα τθσ ςτθν εκτεταμζνθ διαφκορά που
βιϊνουμε ςτθν πατρίδα μασ.
Θ διαφκορά αυτι ςυρρικνϊνει τθ δθμοκρατία και κατατρϊει το δθμόςιο πλοφτο
ςτον τόπο μασ.
Θ διαφκορά αυτι ευνοεί τθ διαπλοκι του πολιτικοφ ςυςτιματοσ με τα μεγάλα
οικονομικά ςυμφζροντα και ζχει ωσ αποτζλεςμα τθ χρεοκοπία των κεςμϊν και
των λειτουργιϊν του κράτουσ.
Μπροςτά ςε αυτι τθ διαπιςτωμζνθ απειλι, δυςτυχϊσ το πολιτικό ςφςτθμα είναι
ανιμπορο και ανίκανο να δϊςει λφςεισ.
Οι πολιτικοί ζχουμε καταντιςει αναξιόπιςτοι.
Οι πολίτεσ δεν μασ ταυτίηουν με το ςυλλογικό δθμόςιο ςυμφζρον.
Μασ κεωροφν διαχειριςτζσ ςυμφερόντων και ςκοπιμοτιτων.
Δεν μασ εμπιςτεφονται.
Και δικαίωσ δεν μασ εμπιςτεφονται.
Αφοφ βλζπουν τθν ατιμωρθςία και τθν αναξιοκρατία να κυριαρχοφν.
Αφοφ διαπιςτϊνουν ότι οι ζνοχοι των ςκανδάλων και των εγκλθμάτων δεν ζχουν
τιμωρθκεί και κυκλοφοροφν ελεφκεροι.
Αφοφ βιϊνουν κακθμερινά τθ ςφλθςθ των αρχϊν και των παραδοςιακϊν αξιϊν
του λαοφ μασ, από πολλοφσ πρωταγωνιςτζσ του δθμόςιου βίου.
Θ ρίηα του κακοφ τθσ διαφκοράσ είναι και οι κακοί νόμοι, οι αδιζξοδεσ
διαδικαςίεσ του δθμοςίου και οι προβλθματικοί μθχανιςμοί του κράτουσ.
Αν δεχτοφμε τθν άποψθ του Σάκιτου ότι «όςο πιο διεφκαρμζνο είναι το κράτοσ,
τόςο περιςςότεροι νόμοι υπάρχουν», τότε αρχίηουμε να κατανοοφμε τθν
πραγματικότθτα που βιϊνουμε.
Θ ανεπάρκεια και οι ελλείψεισ του κράτουσ βοθκοφν τουσ διεφκαρμζνουσ και
τουσ κλζφτεσ να ξεφεφγουν από τθ τςιμπίδα του νόμου.
Αυτό το παραςιτικό ςφςτθμα διαφκοράσ που κατατρϊει τα κεμζλια τθσ
κοινωνίασ μασ πρζπει να το ξθλϊςουμε.
Κυρίεσ και Κφριοι ςυνάδελφοι.
Για να μπορζςουμε να εξαλείψουμε τουσ κινδφνουσ που ελλοχεφουν από όςα
ζχω αναφζρει πιο πάνω, επιβάλλεται να αναγνωρίςουμε ότι το υφιςτάμενο
μοντζλο του κυπριακοφ κράτουσ, θ οργανωτικι διάκρωςθ και οι διαδικαςίεσ του
1960 δεν μποροφν ςιμερα να εξυπθρετιςουν με επάρκεια τισ ανάγκεσ τθσ
κυπριακισ πολιτείασ και πρζπει να μεταρρυκμιςτοφν.
Θ Αλλθλεγγφθ με τισ προτάςεισ τθσ ςτοχεφει ςε ζνα ευζλικτο, λιτό κράτοσ που να
δθμιουργεί ζςοδα, να γεννά υπεραξίεσ, να ζχει ανταγωνιςτικότθτα, να είναι
ελκυςτικό ςε επενδφςεισ, να δθμιουργεί κζςεισ εργαςίασ και να μασ κάνει
περιφανουσ.
Θ Κυβζρνθςθ αν και ζχει εντάξει ψθλά ςτισ προτεραιότθτεσ τθσ τθ μεταρρφκμιςθ
του κρατικοφ μθχανιςμοφ, εντοφτοισ φτάνει ςτο τζλοσ τθσ κθτείασ τθσ με ζνα
πολφ φτωχό αποτζλεςμα.
Θ Κυβζρνθςθ ζβαλε ψθλά τον πιχθ τθσ μεταρρφκμιςθσ και δυςτυχϊσ δεν τον
ζφταςε.
Αναγνωρίηουμε τθν φιλότιμθ προςπάκεια και το ενδιαφζρον του Τφυπουργοφ
Παρά τω Προζδρω και των ςυνεργατϊν του.
Όμωσ το αποτζλεςμα τθσ προςπάκειασ τουσ υπολείπεται πολφ από αυτό που
ζχει ςιμερα ανάγκθ ο κρατικόσ μθχανιςμόσ.
Ζςτω και τϊρα, τουσ υποδεικνφουμε ότι είναι καλφτερα να δϊςουν
προτεραιότθτα ςτα απλά και μικρά που μποροφν να υλοποιθκοφν με άμεςεσ
αποφάςεισ και που κα βοθκιςουν ςτθν καλφτερθ λειτουργία των υπθρεςιϊν του
κράτουσ και ςτθν καλφτερθ εξυπθρζτθςθ του πολίτθ.
Σζτοιεσ άμεςεσ δράςεισ μπορεί να είναι:
Θ ολοκλιρωςθ επιτζλουσ του κεντρικοφ τθλεφωνικοφ κζντρου εξυπθρζτθςθσ
πολιτϊν.
Θ αποπεράτωςθ του κζντρου εξυπθρζτθςθσ μεγάλων επενδφςεων.
Θ καταγραφι, θ τυποποίθςθ και θ απλοποίθςθ όλων των διαδικαςιϊν τθσ
δθμόςιασ υπθρεςίασ.
Θ ενοποίθςθ και κωδικοποίθςθ τθσ νομοκεςίασ, ϊςτε να εξαλειφκεί θ
πολυνομία, θ κακονομία και θ αλλθλοεπικάλυψθ αρμοδιοτιτων.
Ο εκςυγχρονιςμόσ των εγκυκλίων του δθμοςίου, ϊςτε οι λειτουργοί να ζχουν
ξεκάκαρεσ οδθγίεσ και ζλεγχο για τθν εργαςία που τουσ ζχει ανατεκεί,
προκειμζνου να μειωκεί θ κακυςτζρθςθ και θ ταλαιπωρία των πολιτϊν.
Θ τυποποιθμζνθ διαχείριςθ και ο ζλεγχοσ μεγάλων κρατικϊν ςυμβολαίων για να
παταχκεί θ διαπλοκι.
Ο ζλεγχοσ ςτθ διαχείριςθ υλικϊν και άλλων προμθκειϊν του δθμοςίου κα
βοθκιςει να μειωκοφν δραςτικά οι ςπατάλεσ.
Θ ςτζγαςθ κυβερνθτικϊν γραφείων ςε πολυτελι κτίρια με πανάκριβα ενοίκια
πρζπει να εκλείψει. Τπάρχει πλθκϊρα άλλων φτθνότερων διακζςιμων χϊρων και
πρζπει να χρθςιμοποιθκοφν.
Θ δθμιουργία κουλτοφρασ ςτο προςωπικό του δθμοςίου τομζα, ϊςτε να
εξυπθρετεί και όχι να ταλαιπωρεί τουσ πολίτεσ.
Θ κεςμοκζτθςθ μιασ αποδεκτισ κλίμακασ αξιϊν ςτον δθμόςιο τομζα.
Θ εμπζδωςθ τθσ αξιοκρατίασ και τθσ διαφάνειασ ςτουσ διοριςμοφσ και τισ
προαγωγζσ.
Θ ανάπτυξθ διαδικαςιϊν και ςυςτθμάτων θλεκτρονικισ διακυβζρνθςθσ.
Επιπρόςκετα με τα πιο πάνω:
Πρζπει να κακιερϊςουμε τθ διαφάνεια ςε όλουσ τουσ τομείσ του κράτουσ.
Όλεσ οι αποφάςεισ του κράτουσ ςε όλα τα επίπεδα πρζπει να είναι
δικαιολογθμζνεσ και προςβάςιμεσ από τον πολίτθ.
Επιβάλλεται να κεςμοκετιςουμε τθν ευκφνθ των δθμόςιων λειτουργϊν για
λανκαςμζνεσ ι ςκόπιμεσ αποφάςεισ τουσ, που δθμιουργοφν κόςτοσ ςτον πολίτθ.
Πρζπει να κεςμοκετιςουμε τθν ευκφνθ και τθ λογοδοςία για πολιτικζσ
αποφάςεισ.
Απαιτείται όλοι οι αξιωματοφχοι του κράτουσ να λογοδοτοφν και να αξιολογείται
το ζργο τουσ.
Κφριε Πρόεδρε
Κυρίεσ και Κφριοι ΢υνάδελφοι
Θ μεγαλφτερθ ευκαιρία και θ μεγαλφτερθ πρόκλθςθ που ζχουμε ςιμερα ςτον
τόπο μασ είναι να βάλουμε τισ βάςεισ για νζο πλαίςιο οικονομικισ
δραςτθριότθτασ.
Δεν ζχουμε άλλθ επιλογι από το να αξιοποιιςουμε τισ δυνατότθτεσ και τα
ςυγκριτικά πλεονεκτιματα τθσ Κφπρου ςε τομείσ που ζχουν υψθλι
προςτικζμενθ αξία για τθν κυπριακι οικονομία, όπωσ ο τουριςμόσ, θ ναυτιλία, οι
υπθρεςίεσ, θ ενζργεια.
Για παράδειγμα οι τθλεπικοινωνιακζσ υποδομζσ τθσ Κφπρου που τθν κακιςτοφν
ζνα ςθμαντικό κόμβο μεταφοράσ δεδομζνων και δορυφορικό ςταυροδρόμι,
μποροφν να αποτελζςουν τομείσ προςζλκυςθσ επενδφςεων.
Θ ναυτιλία μπορεί να προςφζρει ακόμα περιςςότερα κακότι θ Κφπροσ είναι
αποδεδειγμζνα μια ανερχόμενθ ναυτιλιακι δφναμθ.
Ο κυπριακόσ ςτόλοσ βρίςκεται ςτα δζκα πρϊτα νθολόγια ςτον κόςμο ςε μζγεκοσ
και είναι ο τρίτοσ μεγαλφτεροσ ςτθν Ευρϊπθ.
Θ πλοιοδιαχειριςτικι βιομθχανία τθσ Κφπρου είναι θ δεφτερθ μεγαλφτερθ
παγκοςμίωσ.
Θ Λεμεςόσ μάλιςτα ζχει καταςτεί θ κεντρικι ζδρα για μερικζσ από τισ
μεγαλφτερεσ ναυτιλιακζσ εταιρίεσ του κόςμου.
Θ κάλαςςα και το φυςικό δυναμικό τθσ Κφπρου τθσ επιτρζπουν να
πρωταγωνιςτιςει ςε δραςτθριότθτεσ όπωσ οι ιχκυοκαλλιζργειεσ και ο
οικοτουριςμόσ.
Θ τουριςτικι υποδομι πρζπει να βελτιωκεί και να επεκτακεί.
Θ Κφπροσ μπορεί να εμπλουτίςει το τουριςτικό τθσ προϊόν και να καταςτεί
κζντρο ιατρικοφ, κρθςκευτικοφ, εκπαιδευτικοφ και ςυνεδριακοφ τουριςμοφ.
Θ ανάπτυξθ νζασ τεχνολογίασ και ςφγχρονων καλλιεργειϊν ςτον τομζα τθσ
Γεωργίασ είναι εφικτι μπορεί να υλοποιθκεί μζςα από το πρόγραμμα Αγροτικισ
Ανάπτυξθσ 2014 – 2020.
Να τυποποιιςουμε τα κυπριακά αγροτικά προϊόντα και με εξωςτρζφεια να τα
προωκιςουμε ςτισ ξζνεσ αγορζσ.
Οι πατάτεσ, το χαλοφμι, τα φκαρτά, τα αρωματικά φυτά κλπ μποροφν να
κατακτιςουν τισ ευρωπαϊκζσ αγορζσ και να αποφζρουν ςθμαντικά ζςοδα.
Ο φυςικόσ πλοφτοσ τθσ Κφπρου με τθν φπαρξθ πλοφςιων κοιταςμάτων φυςικοφ
αερίου και πετρελαίου ςτθν Αποκλειςτικι Οικονομικι τθσ Ηϊνθ (ΑΟΗ), τθσ
επιτρζπουν να καταςτεί ζνα αςφαλζσ ενεργειακό κζντρο που κα εξυπθρετεί όλεσ
τισ όμορεσ χϊρεσ.
Σο υψθλό ακαδθμαϊκό και ιατρικό προςωπικό και οι ςφγχρονεσ εγκαταςτάςεισ
ςτα πανεπιςτιμια και τα ιατρικά μασ κζντρα, επιτρζπουν ςτθν Κφπρο να
καταςτεί τόςο ακαδθμαϊκό όςο και ιατρικό κζντρο.
Ακόμα πρζπει να αυξιςουμε τισ χορθγίεσ του κράτουσ για ζρευνα, καινοτομία
και τεχνολογικι ανάπτυξθ για ζτςι κεμελιϊνουμε τθν οικονομία τθσ γνϊςθσ.
΢τθν Κφπρο δεν ζχουμε βαριά βιομθχανία μποροφμε όμωσ να αναπτφξουμε
δραςτθριότθτεσ ςυναρμολόγθςθσ εξυπθρετϊντασ τισ ανάγκεσ μεγάλων
βιομθχανιϊν.
Πρζπει να επενδφςουμε ςτθν ζρευνα και τθν τεχνολογικι ανάπτυξθ γιατί ζτςι
μειϊνουμε τθν επιςτθμονικι «ερθμοποίθςθ» τθσ Κφπρου που ςυντελείται με τθ
φυγι ι τθν παραμονι αξιόλογων κυπριϊν επιςτθμόνων ςτο εξωτερικό.
Σο μεγαλφτερο κεφάλαιο που αποτελεί ςυγκριτικό πλεονζκτθμα για τθν Κφπρο
είναι το ανκρϊπινο δυναμικό τθσ.
Ακόμα θ Κφπροσ παρά τθν καταςτροφι του χρθματοπιςτωτικοφ τθσ τομζα,
εξακολουκεί να είναι ζνα αξιόπιςτο κζντρο παροχισ υπθρεςιϊν και οικονομικό
κζντρο.
Σζλοσ το απόκεμα πολιτιςμοφ τθσ Κφπρου είναι ζνα εργαλείο δθμιουργίασ,
ανάπτυξθσ και διεκνοφσ παρζμβαςθσ.
Κφριε Πρόεδρε
Κυρίεσ και Κφριοι ΢υνάδελφοι
Μπορεί οι αναβακμίςεισ των διεκνϊν οίκων να είναι μια ενκαρρυντικι κετικι
εξζλιξθ που βελτιϊνει τθν εικόνα τθσ κυπριακισ οικονομίασ όμωσ χρειαηόμαςτε
επενδφςεισ.
Μποροφμε να επιταχφνουμε τθν υλοποίθςθ μεγάλων αναπτυξιακϊν ζργων
κρατικϊν, θμικρατικϊν και τοπικϊν αρχϊν με τθν εμπλοκι του ιδιωτικοφ τομζα,
μζςα από μθχανιςμοφσ ςφμπραξθσ ιδιωτικοφ και δθμόςιου τομζα.
Ο ςυνεταιριςμόσ του Δθμοςίου με τον Ιδιωτικό Σομζα είναι ζνα αναγκαίο
εργαλείο για τθν ανάπτυξθ.
Δυςτυχϊσ όμωσ περιμζνουμε μζχρι ςιμερα χωρίσ αποτζλεςμα τθν προϊκθςθ
προσ τθ Βουλι ςχετικοφ νομοςχεδίου.
Χωρίσ κακυςτζρθςθ το Τπουργείο ΢υγκοινωνιϊν πρζπει να αςχολθκεί με το
κζμα.
Οι προκλιςεισ και οι ευκαιρίεσ που ζχουμε ςιμερα μπροςτά μασ, δεν μποροφν
να περιμζνουν.
Οι νζεσ τεχνολογίεσ τθσ πλθροφορικισ και των επικοινωνιϊν μποροφν να
βοθκιςουν ςθμαντικά για να φτιάξουμε μια πιο ιςχυρι οικονομία και ζνα
καλφτερο κράτοσ.
Όμωσ για να γίνει αυτό κα πρζπει να αλλάξουμε ριηικά το ψθφιακό περιβάλλον
ςτθν πατρίδα μασ και να καλφψουμε τθν ψθφιακι υςτζρθςθ που ζχουμε ςιμερα
ςε υποδομζσ και ςε δεξιότθτεσ.
Θ Κφπροσ με βάςθ τουσ δείκτεσ ψθφιακισ ετοιμότθτασ DESI για το 2016
κατατάςςεται ςτθν 23θ κζςθ, μεταξφ των 28 κρατϊν μελϊν τθσ Ευρωπαϊκισ
Ζνωςθσ.
΢τον τόπο μασ το 26% του πλθκυςμοφ δεν ζχει χρθςιμοποιιςει ποτζ το διαδίκτυο
(ο μζςοσ όροσ ςτθν ΕΕ είναι ςτο 18%) και μόνο το 43% διακζτει τουλάχιςτον ζνα
βαςικό επίπεδο ψθφιακϊν δεξιοτιτων.
Επίςθσ μόνο το 69% των νοικοκυριϊν ζχουν ςυνδρομι ςε ςτακερζσ ευρυηωνικζσ
υπθρεςίεσ.
Αυτό ςθμαίνει ότι το ζνα τρίτο του πλθκυςμοφ δεν εκμεταλλεφεται τισ
δυνατότθτεσ που προςφζρει το διαδίκτυο, οφτε μπορεί να ςυμμετζχει ςτθν
ψθφιακι οικονομία.
Κρίςιμοσ παράγοντασ για τθν ανάπτυξθ είναι θ πάταξθ τθσ γραφειοκρατίασ, θ
ςυγκράτθςθ των δθμοςίων δαπανϊν και ο εξορκολογιςμόσ των υψθλϊν μιςκϊν
και ςυντάξεων του δθμοςίου, προκειμζνου το κράτοσ να εξοικονομιςει πόρουσ
για αναπτυξιακζσ δράςεισ που κα δθμιουργιςουν κζςεισ εργαςίασ για να
μειωκεί θ ανεργία.
Οι τράπεηεσ πρζπει να ανοίξουν περαιτζρω τισ ςτρόφιγγεσ των ταμείων τουσ, για
να ενιςχφςουν τθ ρευςτότθτα των επιχειριςεων και τθσ αγοράσ.
Πρζπει να αυξιςουν τισ ταχφτθτεσ τουσ ςτθν αναδιάρκρωςθ των προβλθματικϊν
δανείων, γιατί θ απειλι των Μθ Εξυπθρετοφμενων Δανείων εξακολουκεί να είναι
πολφ μεγάλθ.
Κυρίεσ και Κφριοι ΢υνάδελφοι
Θα αναφερκϊ επιλεκτικά ςε κάποιεσ επιμζρουσ πτυχζσ του Προχπολογιςμοφ
όπου κεωρϊ ότι είναι ςθμαντικοί πυλϊνεσ για τθν μετζπειτα πορεία τθσ
Οικονομίασ.
Ο Ρυκμόσ Ανάπτυξθσ τθσ Κυπριακισ Οικονομίασ, αναμζνεται να κλειδϊςει ςτο
2,7% και ίςωσ κα είναι ο μεγαλφτεροσ ρυκμόσ ανάπτυξθσ ςε όλεσ τισ χϊρεσ τθσ
Ευρωηϊνθσ.
Για να είμαςτε και πιο πρακτικοί, οι προχπολογιηόμενεσ δαπάνεσ τθσ
Κυβζρνθςθσ για το 2017, δεν ζχουν ςχεδόν καμία απόκλιςθ από τισ περςινζσ,
αλλά οφτε αναμζνεται να διαφοροποιθκοφν ςθμαντικά τα επόμενα δφο χρόνια.
Σο γεγονόσ αυτό οφείλεται ςτθν φπαρξθ του Μεςοπρόκεςμου Δθμοςιονομικοφ
Πλαιςίου που ζχει ςυνομολογιςει θ Κυπριακι Δθμοκρατία με τουσ Ευρωπαϊκοφσ
Θεςμοφσ ϊςτε να αποφεφγεται ο Δθμοςιονομικόσ Εκτροχιαςμόσ των κρατϊν
μελϊν τθσ Ευρωηϊνθσ.
΢τόχοσ για εμάσ είναι θ ςωςτι κατανομι των κονδυλίων, ϊςτε τα διάφορα
Τπουργεία, να είναι παραγωγικότερα και πιο αποτελεςματικά ςε ςχζςθ με τα
προθγοφμενα χρόνια.
Σο 2016 θ ανεργία κα κλείςει ςτο 12,5% ζναντι 14,9% που ιταν το 2015.
Οι μεςοπρόκεςμεσ εκτιμιςεισ προβλζπουν ότι το 2019 θ ανεργία ςτθν Κφπρο κα
είναι ςτο 9%.
Ωσ Αλλθλεγγφθ, δεν κεωροφμε ότι πρζπει να πανθγυρίςουμε, γιατί οι λογιςτικζσ
αυτζσ πράξεισ δεν αποτυπϊνουν τθν πραγματικότθτα.
Δεν προςμετράνε του χιλιάδεσ ανκρϊπουσ που μετανάςτευςαν τθν περίοδο τθσ
βακιάσ φφεςθσ.
Δεν προςμετράνε όλουσ αυτοφσ τουσ πτυχιοφχουσ ςτο εξωτερικό, που επιλζγουν
να ςυνεχίςουν τθν ςταδιοδρομία τουσ ςε άλλεσ χϊρεσ όπου οι οικονομικζσ
ςυνκικεσ είναι ςαφϊσ ευνοϊκότερεσ.
Επιπρόςκετα, αν και κεωρϊ χριςιμθ τθν κίνθςθ τθσ Κυβζρνθςθσ να προςλάβει
3000 μόνιμο προςωπικό ςτο ςτράτευμα, εντοφτοισ οικονομολογικά θ πράξθ αυτι
δεν ιταν απότοκο τθσ οικονομικισ μεγζκυνςθσ τθσ οικονομίασ.
Είναι μια πολιτικι που ζχει ωσ αποτζλεςμα να ςυμβάλει ςθμαντικά ςτθν μείωςθ
τθσ ανεργίασ.
Σο τονίηω ξανά, όχι ορκολογιςτικά.
΢ε κάκε περίπτωςθ θ Άμυνα είναι ζνασ τομζασ που πρζπει να γίνουν πολλά γιατί
αφορά τθν αςφάλεια των πολιτϊν και τθσ θμικατεχόμενθσ μασ πατρίδασ.
΢τθν υγεία αναμζνουμε ότι μετά τθν ψιφιςθ των νομοςχεδίων για το ΓΕ΢Τ θ
Κυβζρνθςθ να αςχολθκεί ςοβαρά για να δθμιουργιςει ζνα νζο ςφςτθμα
δθμόςιασ υγείασ που κα είναι κοινωνικά δίκαιο, κακολικό και κα διαςφαλίηει τθν
ιςότιμθ πρόςβαςθ ςτισ υπθρεςίεσ υγείασ ςε όλουσ τουσ πολίτεσ, ανεξάρτθτα από
τθν κοινωνικοοικονομικι τουσ κατάςταςθ.
΢τθν παιδεία εκτόσ από τθ βελτίωςθ τθσ ποιότθτασ τθσ παρεχόμενθσ
εκπαίδευςθσ, παρακολουκοφμε και είμαςτε ζτοιμοι να ςυνδράμουμε ςτθν
προςπάκεια για αντιμετϊπιςθ τθσ νεανικισ παραβατικότθτασ ςτα ςχολεία
φαινόμενο που δείχνει να ζχει αυξθτικι τάςθ.
Κφριε Πρόεδρε,
Κυρίεσ και Κφριοι ΢υνάδελφοι,
Οι τελευταίεσ ραγδαίεσ εξελίξεισ ςτο κυπριακό προκαλοφν αμείλικτα ερωτιματα
και εφλογεσ ανθςυχίεσ.
Σι είναι αυτό που άλλαξε μετά από ζνα δείπνο μεταξφ Αναςταςιάδθ και Ακιντηί,
που κανείσ δεν περίμενε δραματικζσ εξελίξεισ, βριςκόμαςτε ενϊπιον μια
πικανότθτασ κλειςίματοσ του Κυπριακοφ ςε πζντε εβδομάδεσ;
Γιατί ο Πρόεδροσ Αναςταςιάδθσ τθν περαςμζνθ Πζμπτθ πιρε απόφαςθ να
αποδεχκεί τα όςα απαράδεκτα απαιτοφςε ο κφριοσ Ακκιντηί χωρίσ να ενθμερϊςει
τθν Ελλθνικι Κυβζρνθςθ, ενϊ ςτο Μοντ Πελεράν 1 ηιτθςε διακοπι για να
ενθμερϊςει τθν Ελλάδα;
Σι είναι αυτό που άλλαξε και που οδιγθςε τον Πρόεδρο Αναςταςιάδθ να
εγκαταλείψει τισ προχποκζςεισ που ο ίδιοσ ζκετε και να αποδεχκεί όςα ο ίδιοσ
απζρριπτε λίγεσ μζρεσ πριν;
Δεν πζραςαν οφτε δζκα μζρεσ από όταν ο Πρόεδροσ διαβεβαίωνε τουσ πολίτεσ
ότι δεν κα ακολουκιςει χρονοδιαγράμματα και οδικοφσ χάρτεσ, ότι δεν κα πάει
ςε πενταμερι παρά μόνο αφοφ λυκοφν όλα τα κζματα, ότι κζλει κριτιρια και
ςυμφωνθμζνο χάρτθ για το Εδαφικό.
Και πριν αλζκτωρ λαλιςει τρισ, ο Πρόεδροσ αποδζχκθκε όςα απζρριπτε.
Αποδζχκθκε τον κακοριςμό οδικοφ χάρτθ.
Αποδζχκθκε χρονοδιάγραμμα, μάλιςτα αςφυκτικό.
Αποδζχκθκε μια διεκνι διάςκεψθ για τθν οποία δεν διευκρινίηεται θ ςφνκεςθ
τθσ και που μάλλον κα εξελιχκεί ςε πενταμερι χωρίσ τθν επίςθμθ ςυμμετοχι τθσ
Κυπριακισ Δθμοκρατίασ.
Αποδζχκθκε τα κριτιρια και ο ςυμφωνθμζνοσ χάρτθσ για το εδαφικό να γίνουν
δφο χάρτεσ ζνασ από κάκε πλευρά.
Με βάςθ τα όςα ςυμφωνικθκαν θ ςυηιτθςθ κα ςυνεχιςτεί ςτθν Κφπρο και οι
Αναςταςιάδθσ και Ακκιντηί κα ςυναντθκοφν ςτισ 9 του Γενάρθ ςτθ Γενεφθ και
ςτισ 11 κα ανταλλάξουν χάρτεσ και ςτισ 12 κα επιχειριςουν να κλείςουν τον
κυπριακό.
Με αυτά τα δεδομζνα είναι ςίγουρο ότι θ Άγκυρα και ο κφριοσ Ακκιντηί δεν ζχουν
κανζνα λόγο και κανζνα κίνθτρο να διαπραγματευκοφν πριν από τθν διεκνι
διάςκεψθ αφοφ θ ςφγκλθςθ τθσ ζχει ςυμφωνθκεί τελεςίδικα.
Θυμίηω ο πρωταρχικό τοφρκικοσ ςτόχοσ ιταν και παραμζνει θ παραπομπι όλων
των κεμάτων που είναι ανοικτά ςε μια πενταμερι διάςκεψθ.
Αυτό ό ςτόχοσ υλοποιείται.
Θ τουρκικι πλευρά επιχειριςει ιδθ τθ διαςφνδεςθ του εδαφικοφ, με τθν εκ
περιτροπισ, με τισ εγγυιςεισ και τθν αποχϊρθςθ των τουρκικϊν ςτρατευμάτων
και τθν παραπομπι τουσ ςτθ διεκνι διάςκεψθ.
Γιατί τόςθ βιαςφνθ να κλείςει άρον άρον το κυπριακό με ςυνοπτικζσ διαδικαςίεσ;
Δεδομζνου ότι θ Σουρκία δεν ζχει δείξει κανζνα δείγμα υποχϊρθςθσ.
Αντίκετα θ ςυμφωνία του κυβερνϊντοσ κόμματοσ με τουσ εκνικιςτζσ για
ανακεϊρθςθ του ςυντάγματοσ επθρεάηει τουσ χειριςμοφσ τθσ Άγκυρασ προσ το
χειρότερο.
Επίςθσ είναι να διερωτάται κανείσ, πωσ είναι δυνατόν θ ελλθνικι πλευρά να
κακίςει καλι τθ πίςτθ ςε ζνα τραπζηι μαηί με τον Σαγίπ Ερντογάν και να φζρουν
αποτζλεςμα, όταν για εβδομάδεσ θ Άγκυρα, αμφιςβθτεί με τον πλζον ςαφι και
προκλθτικό τρόπο τθν εκνικι κυριαρχία τθσ Ελλάδασ και προωκεί ξεδιάντροπα
μια ανακεωρθτικι ςτρατθγικι ςτα ιςχφοντα εκ του διεκνοφσ δικαίου ςτο Αιγαίο.
Είναι επίςθσ ακατανόθτο που μποροφν κάποιοι να ελπίηουν ςε μια ςυνεργαςία
με τον Σαγίπ Ερντογαν.
Ο Σοφρκοσ Πρόεδροσ διανφει μια κρίςθ αυταρχιςμοφ και εκνοκαπθλείασ, είναι
αποδυναμωμζνοσ και επικίνδυνοσ ακόμα και για τον λαό του και το χειρότερο
είναι ζτοιμοσ να κάνει οτιδιποτε για να περιφρουριςει τθ κζςθ του που
κλυδωνίηεται.
Ακόμθ και να δθμιουργιςει μια πολεμικι κρίςθ ςτο Αιγαίο ι ςτθν Κφπρο για να
τονϊςει το εκνικό φρόνθμα του βακιά διχαςμζνου λαοφ του.
΢υμπεραςματικά λοιπόν δεν είναι ϊρα για βιαςφνεσ ςτο Κυπριακό.
Βιάηεται ο Ερντογάν να κλείςει όπωσ όπωσ το κυπριακό και διεμινυςε και
απείλθςε ότι ωσ το τζλοσ του 2016 κα πρζπει να λυκεί το πρόβλθμα αλλιϊσ κα
κάνει άλλεσ επιλογζσ.
Σισ ίδιεσ και χειρότερεσ απειλζσ εκτόξευε θ Άγκυρα το 2004 όταν θ Κφπροσ κα
γινόταν μζλοσ τθσ ΕΕ.
Και τότε γινόταν λόγοσ από τουσ Σοφρκουσ για προςάρτθςθ, διχοτόμθςθ ακόμα
και για νζα ςτρατιωτικι επζμβαςθ ςτθν Κφπρο.
Όλα αυτά αποδείχκθκαν μόνο απειλζσ.
Θ Κυπριακι Δθμοκρατία ζγινε ιςότιμο μζλοσ τθσ ΕΕ.
΢ιμερα ο κφριοσ Ερντογάν βλζπει τουσ ςχεδιαςμοφσ του εντόσ και εκτόσ
Σουρκίασ να καταρρζουν.
Ζχει τουσ λόγουσ του να εκβιάηει και να βιάηεται ςτο κυπριακό για να πετφχει μια
λφςθ τουρκικϊν προδιαγραφϊν ςτθν Κφπρο.
Αυτό που δεν κατανοοφμε είναι γιατί ο κφριοσ Αναςταςιάδθσ αποδζχτθκε τουσ
απαράδεκτουσ τουρκικοφσ όρουσ;
Γιατί υποχϊρθςε και βοθκά με τθ ςτάςθ του ςτο κλείςιμο του κυπριακοφ με
ςυνοπτικζσ διαδικαςίεσ;
Σθν ίδια ϊρα εκφράηουμε τθν απόλυτθ ικανοποίθςθ μασ για τθ ςτάςθ τθσ
Ελλθνικισ Κυβζρνθςθσ και τισ ςυνεχείσ ξεκάκαρεσ δθλϊςεισ που γίνονται από
τθν Ακινα και που ενιςχφουν τθν κρατικι οντότθτα τθσ Κυπριακισ Δθμοκρατίασ.
Είναι θ ϊρα και θ Λευκωςία να μιλιςει κακαρά.
Χωρίσ υπεκφυγζσ. Χωρίσ γρίφουσ. Χωρίσ φοβίεσ.
Είναι θ ϊρα με τόλμθ να υποδείξουμε ότι δεν κα αποδεχτοφμε εγγυθμζνεσ
πλειοψθφίεσ, παρεκκλίςεισ από το κεκτθμζνο, παραμονι εποίκων, εκ περιτροπισ
προεδρία, Σουρκικζσ εγγυιςεισ, αρικμθτικι ιςότθτα και πενταμερι διάςκεψθ ι
διάςκεψθ τφπου Μποφρκενςτοκ.
Οι ενδιαφερόμενοι πρζπει να κατανοιςουν ότι θ ςτακερότθτα, θ ειρινθ και θ
αςφάλεια ςτθν Ανατολικι Μεςόγειο, διαςφαλίηονται μόνο με ςωςτι λφςθ του
κυπριακοφ.
Θ κακι λφςθ κα τα τινάξει όλα ςτον αζρα και πρζπει να τθν αποτρζψουν για να
προςτατεφςουν τα ςυμφζροντα και τισ επενδφςεισ τουσ.
Δθλϊνουμε από τϊρα ότι εμείσ ςτθν Αλλθλεγγφθ δεν κα διςτάςουμε να
ςτθρίξουμε μια ςωςτι λφςθ αλλά και να απορρίψουμε μια κακι, δοτι και
επιηιμια ςυμφωνία.
Κφριε Πρόεδρε
Κυρίεσ και Κφριοι ΢υνάδελφοι.
Εμείσ λζμε ευκαρςϊσ ότι ο κρατικόσ προχπολογιςμόσ παρουςιάηει αδυναμίεσ.
Θ διόρκωςθ αυτϊν των αδυναμιϊν και θ επίλυςθ των ςοβαρϊν προβλθμάτων
που ζχουμε μπροςτά μασ πρζπει να αποτελοφν τθ βαςικι επιδίωξθ όλων μασ.
Αρκετά ταλαιπωριςαμε τουσ πολίτεσ με τισ ςκοπιμότθτεσ, τισ εμμονζσ και τισ
φιλοδοξίεσ μασ.
Θ Αλλθλεγγφθ κα ψθφίςει τον προχπολογιςμό και κα ςυνεχίςει να κατακζτει
ιδζεσ, πολιτικζσ και καλζσ πρακτικζσ, προκειμζνου να καταργιςουμε τον φαφλο
κφκλο τθσ παρακμισ, τθσ καταςτροφισ, τθσ κρίςθσ, και τθσ φφεςθσ.
Μοναδικόσ μασ ςτόχοσ να εδραιϊςουμε νζεσ αξίεσ και νζεσ αρχζσ που κα μασ
οδθγιςουν ςτθν ακμι, τθν ευθμερία, τθ βιϊςιμθ ανάπτυξθ, τθν ελευκερία και
τθν πραγματικι δθμοκρατία.
΢ασ ευχαριςτϊ.