ΠΡΟΛΗΨΗ ΚΑΙ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΤΗΣ ΠΑΧΥΣΑΡΚΙΑΣ ΣΕ ΠΑΙΔΙΑ ΚΑΙ ΕΦΗΒΟΥΣ Χαρμανδάρη Ευαγγελία, MD, MSc, PhD, MRCP(UK), CCST(UK)

Καθηγήτρια Παιδιατρικής – Παιδιατρικής Ενδοκρινολογίας, Μονάδα Ενδοκρινολογίας, Μεταβολισμού και Διαβήτη, Α’ Παιδιατρική Κλινική Ιατρικής Σχολής Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, Νοσοκομείο Παίδων “Η Αγία Σοφία”, Αθήνα

Η παχυσαρκία αποτελεί ένα από τα πιο σημαντικά προβλήματα δημόσιας υγείας του 21ου αιώνα. Στην Ελλάδα το ποσοστό των υπέρβαρων και παχύσαρκων παιδιών και εφήβων υπερβαίνει πλέον το 30-35%. Με δεδομένο ότι στη χώρα μας έχουμε περίπου 100.000 γεννήσεις ετησίως, την παρούσα χρονική στιγμή 540.000 – 630.000 παιδιά και έφηβοι στην Ελλάδα είναι υπέρβαροι ή παχύσαρκοι. Καθώς τα υπέρβαρα και παχύσαρκα παιδιά ενηλικιώνονται, αντιμετωπί ουν ένα πλήθος ιατρικών προβλημάτων που οφείλονται στην παχυσαρκία. ι επιπλοκές της παχυσαρκίας είναι πολλές και περιλαμβάνουν ινσουλινοαντοχή, διαβήτη τύπου 2, υπέρταση, υπερλιπιδαιμία και καρδιαγγειακά νοσήματα,και ευθύνονται για ένα σημαντικά υ ηλό ποσοστό των δαπανών της δημόσιας υγείας. Ενδεικτικά, αξί ει να αναφερθεί ότι το κόστος νοσηλείας λόγω επιπλοκών της παχυσαρκίας στις ΗΠΑ ανήλθε σε 175-194 δισεκατομμύρια USD το 2010, ενώ το αντίστοιχο κόστος στο Ηνωμένο Βασίλειο αναμένεται να ανέλθει σε 2 δισεκατομμύρια GBP μέχρι το 2030. Αν λάβουμε υπό η μας την διαφορά στον πληθυσμό μεταξύ της Ελλάδας και των ΗΠΑ, και εάν όλες οι άλλες παράμετροι παραμένουν ίδιες, εκτιμάται ότι το αντίστοιχο κόστος για τη χώρα μας είναι τουλάχιστον 5.8-6.5 δισεκατομμύρια Ευρώ το χρόνο. Κατά συνέπεια, είναι απολύτως απαραίτητο να δοθεί έμφαση τόσο στην πρόλη η, όσο και στην αντιμετώπιση της παχυσαρκίας κατά την παιδική και εφηβική ηλικία, ώστε να βοηθήσουμε αποτελεσματικά στη βελτίωση της υγείας των πολιτών της χώρας μας κατά την ενήλικη ωή, καθώς και στην ελάττωση του κόστους νοσηλείας τους λόγω των επιπλοκών της παχυσαρκίας. Με τη χρήση Τεχνολογιών Πληροφορικής και Επικοινωνιών, προχωρήσαμε στην ανάπτυξη Ηλεκτρονικής ιαδικτυακής Εφαρμογής Εθνικό Μητρώο Πρόλη ης και Αντιμετώπισης της περβαρότητας και Παχυσαρκίας κατά την Παιδική και Εφηβική Ηλικία) για την καταγραφή των παιδιών και εφήβων πανελλαδικά και για την καθοδήγηση Παιδιάτρων και Γενικών Ιατρών σχετικά με τη διακίνηση ενός υπέρβαρου ή παχύσαρκου παιδιού. ιασφαλίσαμε ασφαλή διαδικτυακή σύνδεση, κρυπτογράφηση των δεδομένων, Άδεια από την Αρχή Προστασίας Προσωπικών εδομένων και πιστοποίηση των Παιδιάτρων και Γενικών Ιατρών μέσω Η ΙΚΑ ΑΕ. Η πρόσβαση γίνεται από την ιστοσελίδα http://app.childhood obesity.gr/ . Φάκελος Ασθενούς περιλαμβάνει τα δημογραφικά στοιχεία, και πληροφορίες σχετικά με το περιγεννητικό, αναμνηστικό και οικογενειακό ιστορικό, τη διατροφή και άσκηση. Σε κάθε κλινική αξιολόγηση συμπληρώνονται οι ανθρωπομετρικές παράμετροι, υπολογί εται αυτόματα ο είκτης Μά ας Σώματος και η ηλεκτρονική εφαρμογή συμβουλεύει τον Ιατρό για το πώς πρέπει να διακινήσει τον ασθενή με βάση έναν ειδικά σχεδιασμένο Θεραπευτικό Αλγόριθμο, ο οποίος παρέχει συγκεκριμένες, σαφείς και αναλυτικές οδηγίες σχετικά με το πώς θα καθοδηγήσει ένα υπέρβαρο ή παχύσαρκο παιδί, καθώς και ένα παιδί με φυσιολογικό είκτη Μά ας Σώματος. Έτσι διασφαλί εται ένας ενιαίος τρόπος αντιμετώπισης της παχυσαρκίας σε όλη τη χώρα, καθώς και η καθοδήγηση επιστημόνων υγείας που βρίσκονται μακριά από εξειδικευμένα κέντρα. Η αξιολόγηση της αποτελεσματικότητας των παρεμβάσεων που προτείνονται στην Ηλεκτρονική ιαδικτυακή Εφαρμογή πραγματοποιήθηκε μέσα στα πλαίσια λειτουργίας του Ιατρείου Αντιμετώπισης Αυξημένου Βάρους Σώματος, το οποίο λειτουργεί καθημερινά στη Μονάδα Ενδοκρινολογίας, Μεταβολισμού και ιαβήτη της Α’ Παιδιατρικής Κλινικής της Ιατρικής Σχολής Πανεπιστημίου Αθηνών, στο Νοσοκομείο Παίδων ‘Η Αγία Σοφία’. Το Ιατρείο είναι στελεχωμένο με Ιατρικό προσωπικό, ιατροφολόγο, Καθηγητή Φυσικής Αγωγής και Παιδο υχολόγο. Τα παιδιά και οι έφηβοι που παρακολουθούνται από το Ιατρείο, αξιολογούνται ανά τακτά χρονικά διαστήματα χωρίς οικονομική επιβάρυνση. Σήμερα, 2.500 περίπου παιδιά και έφηβοι παρακολουθούνται στο Ιατρείο Αντιμετώπισης Αυξημένου Βάρους Σώματος. Πρόσφατη ανάλυση των δεδομένων μας από 1.900 παιδιά έδειξε ότι οι παρεμβάσεις που προτείνονται οδήγησαν σε ελάττωση του ποσοστού παχυσαρκίας κατά 30% και της υπερβαρότητας κατά 35% μέσα σε ένα έτος.

Τα παραπάνω αποτελέσματα υποδηλώνουν ότι το Έργο αυτό μπορεί να δώσει λύσεις οριστικές και αποτελεσματικές στο πρόβλημα της παχυσαρκίας στη χώρα μας.