JAWA_KUNA_1.ppt

Download Report

Transcript JAWA_KUNA_1.ppt

KECAP PANUNJUK
Kecap Gaganti Panunjuk
•
•
•
•
•
Iki, ike = ieu
Iku, iko = eta
Ika, ika = itu
I = di
(R)I = di
Lamun hiji kecap dimimitian ku
ang atawa ng hartina eta kecap
teh geus dipikawanoh
•
•
•
•
Iki ng = iking = ieu
Iku ng = ikung = eta
Ika ng = ikang = itu
Ikana, ikanang = itu, di ditu
KECAP PANUNJUK NU HARTINA
NU BOGANA (EMPUNYA)
• Niki, niking = nu ieu, ieu nu bogana
• Niku, nikung = nu eta, eta nu bogana
KECAP NUDUHKEUN TEMPAT
• Riki, riking = di dieu
• Riku, rikung = di ditu
PIKEUN NGAYAKINKEUN,
DIGUNAKEUN RARANGKEN
TUKANG HĔN
• Ika – ikahĕn
• Iku – ikihĕn
• Iku - ikuhĕn
Atika, atiki, atiku
disingget jadi tiki, tika, tiku
(nya eta)
Lamun ditambahan ng jadi
tiking, tikang, tikung
Ta, tang = eta
Conto kalimah
•
•
•
•
•
•
Lara niking priyawiraha.
Atyanta prajña nikā.
Rikanang hawan matĕmu raksasa len.
Suka yan pacangkrama rikang jaladi.
Hĕnĕngakna ng kathā sakarĕng.
Inalapnira tang Nandini.
Kecap Sandang
• Si
• Sang
• Dang
Kecap sandang: Si
-
nu geus raket
sato
dipikanyaah
dipikaijid
Conto Kalimah
• Si Pandu-suta = anak Pandu (loma).
• Si Singha = Singa (anu geus
dipikanyaho).
• Si Jurumudi = Jurumudi (anu geus
dipikanyaho).
• Si Panjahat = Penjahat (anu
dipikageuleuh).
Sa
• Sarua jeung
si tapi leuwih hormat
Sang
• Dipake di hareupeun kecap nu
nuduhkeun ngaran, gelar, atawa sato nu
dianggap raja, sohor, atawa dihormat
Conto Kalimah
•
•
•
•
Sang
Sang
Sang
Sang
hyang Bayu = Dewa Angin
Ugraçrawā = sang Ugraçrawā
Bhima = sang Bima
Kancil = sang Kancil
Dang
pikeun nyebut jalma nu dihormat/
dihargaan, contona: ulama, guru,
pandita
Contona:
Dang Hyang Drona: Drona nu mulia
Dang Acāryya: Guru nu dihormat
Conto Kalimah
• Ikang si Çakuntalā singgih ike
• Lunghā ta sang Menakā.
• Wruh pwa bhagawān Kanwa ryambĕk
sang Çakuntala
• An mangkana ling sang kanyā.
Conto kalimah
• Mangkana ling sang hyang Indra
• Matang yan Poru ngaran sang nātha,
apan wĕka Puru
• Glāna ta mahārāja Cantanu de ning ujar
sang Dacapati
• Dang Hyang Krpa tumūtakĕn Dang
Hyang Drona.
KECAP KANTETAN
• Dumasar susunan basa Sansekerta
• Dumasar susunan basa Jawa Kuna
1. D-N
•
•
•
•
Rajaputra = putra raja
Maharaja = raja agung
Tribhuwana = buana tilu
Dhannurwedacastra = kitab elmu
manah
2. Jeung
• Wanadri (wana-adri) = leuweung jeung
gunung
• Gajacwa (gaja-acwa) = gajah jeung
kuda
• Sukaduhka = senang jeung susah
• Lakibini = lalaki jeung awewe
3. Nu kahiji kecap bilangan
• Astadacaparwa = dalapanbelas bagian
(jilid)
• Caturdwara = gapura opat
• Pancaksara = lima aksara
4. Kecap kahiji nuduhkeun sipat
tina kecap kadua
• Uttamajanma = jalma nu utama
• Mahaprabhu
• Ruksawayaawa = awak ruksak
Dimimitian ku a, an, nir, nis
(hartina henteu jeung leungit)
•
•
•
•
•
Awighna = teu aya halangan
Akampya = teu usik
Akrta = teu ma’mur
Anangga = teu awakan, bogoh
Anadara = teu sopan,teu hormat
•
•
•
•
•
Nistrsna = teu nyaah
Niccesa = taya sesana
Nirdosa = teu boga dosa
Nirbhagya = teu bagja
Nirbhaya = teu sieun
Hartina boga
•
•
•
•
Pancamuka = boga lima beungeut
Raksasarupa = rupana jiga raksasa
Trinetra = matana tilu
Samanama = sarua ngaranna
Dimimitian ku swa atawa sarwwa
• Swabhawa = tabeat, kaayaanna
sorangan
• Swawidya = elmuna sorangan
• Swadharmma = kawajiban sorangan
• Swaputra = anak sorangan
• Sarwwapuspa = rupa-rupa kembang
• Sarwwaphala = rupa-rupa buah