دانلود

Download Report

Transcript دانلود

‫اختالالت شبه جسمی‬
Somatoform Disorders
‫اختالالت شبه جسمی‬
‫• ویژگی اساس ی‪ :‬شکایت فیزیکی یا جسمی بدون یافته های عضوی و فیزیولوژیک‬
‫قابل اثبات‬
‫• تخریب توانایی عملکرد بیمار در نقش های اجتماعی و شغلی‬
‫اختالل جسمانی کردن(‪(Somatization‬‬
‫• شکایات جسمی متعدد که محدود به یک دستگاه نیست‪.‬‬
‫• سیر مزمن‬
‫• هیستری یا سندرم بریکه‬
‫• اپیدمیولوژی‪ :‬شیوع ‪ 0/5‬درصد‪ ،‬زنان‪ ،‬کم سواد‪ ،‬گروههای اقتصادی‪ -‬اجتماعی‬
‫پایین‪ ،‬نوجوانی و اوایل بزرگسالی‬
‫• اتیولوژی‪ :‬عوامل روانی‪ -‬اجتماعی‪ ،‬ژنتیک‬
‫• تشخیص‪ :‬عالئم قبل از ‪ 30‬سالگی‪ ،‬دوعالمت گوارش ی‪ ،‬یک عالمت‬
‫•‬
‫جنس ی‪ ،‬یک عالمت شبه عصبی‬
‫• خصوصیات بالینی‪ :‬اضطراب و افسردگی‪ ،‬خودکش ی‪ ،‬بیان شکایت به صورت‬
‫اغراق آمیز‪ ،‬اختالل شخصیت ضداجتماعی‪ ،‬نمایش ی و سوء مصرف مواد‬
‫• درمان‪ :‬دارو ممنوع مگر در صورت افسردگی و اضطراب شدید‪ ،‬روان درمانی‬
‫اختالل تبديلي(‪)Convertion.Dis‬‬
‫• با يك يا دو عالمت عصبي مانند فلج ‪،‬كوري و پاراستزی كه عوامل طبي يا عصبي‬
‫ً‬
‫خاص ي ندارد‪ ،‬مشخص مي شود‪ .‬قبال به آن هيستري مي گفتند‪.‬‬
‫• اپیدمیولوژی‪ :‬سن شايع نوجوانی و جوانی‪ ،‬در زنان ‪ 2‬برابر مردان‪ ،‬گروههای‬
‫اقتصادی‪ -‬اجتماعی پایین و افراد کم سواد‬
‫• اتیولوژی‪ :‬علت آن تبديل اضطراب به عاليم جسمي است‪.‬‬
‫ً‬
‫• خصوصیات بالینی‪ :‬معموال يك استرس يا هيجان شديد قبل از بروز عاليم رخ داده‬
‫ً‬
‫است‪ .‬از نـظـر شـخـصـيـت قـبـل از بـيـماري مـعموال شخصيت هاي ‪ Avoidant‬و‬
‫‪ Hysterionic‬به اين بيماري دچار می شوند‪ .‬بيمار در مورد بيماري اش نگران‬
‫نيست و بی تفاوت است‪.‬‬
‫‪ -‬کوری و اللی(شایعترین)‪ ،‬حرکتی(فلج‪ ،‬آتاکس ی‪ ،‬دیسفاژی‪ ،‬آفونی)‪،‬‬
‫‬‫‪-‬‬
‫هشیاری( تشنج کاذب و بیهوش ی)‪ ،‬حس ی(کوری‪ ،‬دوبینی‪،‬‬
‫بی حس ی)‬
‫ نفع اولیه‪ :‬کاهش اضطراب‬‫ نفع ثانویه‪ :‬مزاياي بيماري مثل اخذ غرامت‪ ،‬اجتناب از كار و وابسته بودن به‬‫خانواده‬
‫• درمان‪ :‬خودبخودی‪ ،‬روان درمانی‪ ،‬داروهای ضداضطراب و ضد افسردگی‬
‫خودبيمارانگاري (‪) Hypochondriasis‬‬
‫• واژه هيپوكندرياز از واژه هيپوكندريوم مشتق شده است كه منعكس كننده‬
‫شكايات مربوط به شكم است كه بسياري از مبتاليان به اين اختالل دارند‪ .‬فرد‬
‫ترس يا باور بيمار گونه از مبتال بودن به يك بيماري جدي دارد در حاليكه چنین‬
‫چیزي وجود ندارد‪ .‬بيشتر دستگاه گوارش و قلب هدف قرار مي گیرند‪ .‬بيمار پس‬
‫از معاينات منفي و آزمايشهاي مختلف قانع مي شود كه بيمار نيست (ولي فقط‬
‫براي مدت كمي)‬
‫• اپیدمیولوژی‪ :‬شيوع در مرد و زن يكسان است‪.‬‬
‫• اتیولوژی‪ :‬امیال پرخاشگرانه خصمانه‪ ،‬نسبت به دیگران(ازطریق سرکوبی و جابجایی)‬
‫به عالئم جسمی تبدیل می شود‪.‬‬
‫• خصوصیات بالینی‪ :‬باور به یک بیماری جدی و تغییر بیماری‪ ،‬اختالل افسردگی و‬
‫اضطرابی‬
‫• درمان‪ :‬شامل درمان دارویی (ضد اضطراب ها و ضد افسردگي ها) و درمان‬
‫•‬
‫روان شناختي است‪.‬‬
‫اختالل بدريختي بدن(‪) Body Dysmorphic.Dis‬‬
‫ً‬
‫• عبارت است از اشتغال ذهني با يك نقص جسمي ـ تصويري (مثال بيني بدريخت )‬
‫يا مبالغه در يك عيب خفيف و جزيي‬
‫• سابقه مراجعه مكرر به پزشك به داليل فوق دارد‪ .‬شخص ممكن است که خود‬
‫اظهار كند كه دارد مبالغه مي كند ولي قادر به جلوگیري از آن نيست‪ .‬شروع در‬
‫اوايل جواني است ‪ .‬سیر بيماري مزمن است و مراجعات پي در پي به جراحان‬
‫پالستيك و متخصصین پوست ديده مي شود‪.‬‬
‫• خصوصیات بالینی‪:‬‬
‫ شایعترین نگرانی ها عیب های سر و صورت(موها و بینی)‬‫ شکایت از چروک‪ ،‬ریزش مو‪ ،‬لک های پیری‪ ،‬قامت و‪...‬‬‫ عالئم شایع‪ :‬توجه مردم به عیب بدن‪ ،‬اجتناب از آیینه و برعکس‪ ،‬استتار‬‫بدریختی فرض ی‬
‫‪-‬‬
‫اختالالت افسردگی و اضطرابی‬
‫• درمان‪:‬‬
‫ فلوکستین و کلومیپرامین‬‫‪ -‬روان درمانی در اختالالت توأم‬
‫تشخیص های پرستاری‬
‫• تغییر حس ی‪ -‬درکی‬
‫• اشکال در مراقبت از خود‬
‫• اشکال در خودپنداری‬
‫• تغییر در آسایش و راحتی‬
‫• مداخالت مربوط به تغییر حس ی‪ -‬درکی‪ :‬معاینه فیزیکی و بررس ی گزارش های‬
‫آزمایشگاهی‪ ،‬بیماری جنبه روانی دارد‪ ،‬شناسایی منافعی که عالئم جسمی را‬
‫ایجاد می کند‪ ،‬توجه به نشانه ها ممنوع‪،‬شرکت دادن بیمار در فعالیتهای درمانی‬
‫• مداخالت مربوط به اشکال درمراقبت ازخود‪ :‬توجه به نقاط قوت و ضعف‬
‫بیمار‪ ،‬تشویق انجام مستقل فعالیتهای روزانه‬
‫• مداخالت مربوط به اختالل درخودپنداری‪ :‬اصالح ادراکات نادرست‪ ،‬عدم‬
‫توجه به تصاویر غیرواقعی و تحریف شده بیمار‪ ،‬تقویت درک منطقی از بدن‬
‫• سایرمداخالت‪ :‬اختالالت تبدیلی انجام کارها بیش از توانایی خود‪ ،‬عدم امتیاز‬
‫به ناتوانایی های بیمار‪ ،‬افزایش اضطراب با بهبودی‬
‫اختالالت ساختگي(‪)Factitious.Dis‬‬
‫• در بيماران عاليم‪ ،‬عمدي و آگاهانه (بر عكس شبه جسمي ها كه ناآگاهانه‬
‫بود)به وسيله بيمار تقليد مي شود كه ممكن است عاليم جسمي يا رواني باشد‬
‫ً‬
‫ً‬
‫(مثالدرد يا توهم ) بيمار عمدا شرح حال و عاليم عوض ي به معاينه كننده ارائه‬
‫مي كند‪ .‬هدف بيمار ازاين كار قبول نقش بيمار است‪ .‬در واقع بستري شدن‬
‫هدف است‪.‬‬
‫ً‬
‫• اتیولوژی‪ :‬محروميت دوران كودكي به طوري كه فرد براي مدتي نسبتا طوالني‬
‫بستري شـده بـوده (تـحت مراقبت پرستاران و پزشكان بوده) و از آنان مهرباني و‬
‫ً‬
‫دلسوزي ديده است ‪ ،‬در سابقه بيمار به چشم مـي خـورد (احـتـمـاال)‪ .‬والـدين‬
‫بيمار طردكننده بوده اند‪.‬‬
‫تشخیص عالئم‪:‬‬
‫ً‬
‫بيمار عاليم جسمي را عمدا ايجاد كند (سندرم مونچ‬
‫هاوزن‪ )Munchausen Syndrome‬عاليمي نظیر تهوع‪ ،‬استفراغ‪ ،‬درد‪،‬‬
‫حمالت تشنجي يا درد قفسه سينه ممكن است شايع باشند‪ .‬خون در ‪ stool‬يا‬
‫ادرار وارد كند ‪،‬به طور مصنوعي حرارت بدنش را باال ببرد يا براي پايین آوردن قند‬
‫خونش به خود انسولین تزريق كند‪( Grid iron Abdomen.‬شكم مشبك) به‬
‫اسكارهاي متعدد ناش ي از اعمال جراحي بر روي شكم اين بيماران اطالق مي شود‪.‬‬
‫• اگر بيمار عاليم رواني را نشان دهد‪ ،‬عاليم ممكن است تـوهـم ‪ ،‬هـذيـان هـا‪،‬‬
‫عاليم افسردگي و رفتارهاي غیر عادي عمومي باشد‪ .‬بيمار ممكن است در مورد‬
‫متحمل شدن استرس هاي شديد داسـتـان بـافـي كـرده و ايـن دروغ هـاي مـبـالـغه‬
‫آمیز را خود نیز باور كند (‪( ) Pseudologia Fantesia‬ديوانه نمايي مي‬
‫كنند)‪.‬‬
‫ً‬
‫• درمان‪ :‬كال بيماري مزمن است و در بزرگسالي شروع مي شود‪ .‬درمان شامل‬
‫پرهیز از آزمايشات و اعمال درماني طبي غیر ضروري و رويارويي با بيمار در مورد‬
‫ساختگي بودن عاليمش می باشد‪( .‬بيماران ممكن است بيشتر در طبقات و‬
‫حرفه هاي مربوط با پزشكي ديده شوند‪).‬‬
‫• کنترل دقیق عالئم حیاتی‪ ،‬ثبت عالئم جسمی‪ ،‬توجه به سوءمصرف داروها‬
‫تمارض(‪(Malingering‬‬
‫• تـولـيـد عمدي عاليم جسمي يا رواني به منظور رسيدن به اهداف خاص مثل‬
‫بدست آوردن پول بيمه ‪،‬فرار از زندان و ‪ ...‬است‪ .‬بايد از اختالل ساختگي‬
‫تفكيك شود‪ .‬در تمارض يك هدف آشكار و قابل شناسايي محيطي وجود‬
‫داردحال آنـكه در اخـتـالل ساختگي چنین نيست و بیمار فقط می خواهد نقش‬
‫بیمار را کسب نماید‪.‬‬
‫• درمان‪ :‬بيشتر در مردها و در محيط هايي نظیر سربازخانه ها‪ ،‬زندان ها و يا‬
‫كارخانه هاي صنعتي دیده می شود‪ .‬درمان شامل صحبت با بيمار و تشويق به‬
‫برون ريزي احساسات و آموزش مدارا با استرس است‪ .‬درمان جسمي الزم نيست‪.‬‬