Transcript ppt - Dag van Taal, Kunsten en Cultuur

universitair onderwijscentrum
groningen
dag van taal,
kunsten & cultuur 2015
23 januari 2015
Succesvolle examentraining
(ce) havo en vwo
Door : Mieke Vennink
Kim Weeber
universitair onderwijscentrum
groningen
dag van taal,
kunsten & cultuur 2015
23 januari 2015
Doel workshop
universitair onderwijscentrum
groningen
dag van taal,
kunsten & cultuur 2015
23 januari 2015
Docenten:
‘Leerlingen ervaren te weinig tijd tijdens het CE.’
‘Leerlingen zijn moeilijk te motiveren voor examentraining.’
‘Leerlingen internaliseren leesstrategieën niet.’
Leerlingen:
‘Ik kan me niet zo lang concentreren.’
‘Het is zo saai.’
universitair onderwijscentrum
groningen
dag van taal,
kunsten & cultuur 2015
23 januari 2015
U gaat naar huis met:
Ideeën voor activerende lessen
die (kunnen) leiden tot:
 een hoge betrokkenheid
 een scherpe focus
 en hogere resultaten.
universitair onderwijscentrum
groningen
dag van taal,
kunsten & cultuur 2015
23 januari 2015
Het examen Nederlands
Kennis van de theorie
Tekst doorgronden
Teksten met vragen
Soorten vragen
Antwoorden formuleren
universitair onderwijscentrum
groningen
dag van taal,
kunsten & cultuur 2015
23 januari 2015
Leesvaardigheid
‘Er moet een mentale instantie in het spel zijn
die het gebruik van kennis reguleert – een
instantie die doelen stelt, plannen genereert
om die doelen te bereiken en bewuste keuzes
maakt met betrekking tot de manier waarop de
diverse typen kennis ingezet worden.’
(Bimmel, 1999)
Metacognitief domein
universitair onderwijscentrum
groningen
dag van taal,
kunsten & cultuur 2015
23 januari 2015
Leesvaardigheid
universitair onderwijscentrum
groningen
dag van taal,
kunsten & cultuur 2015
23 januari 2015
Eisen examentraining
Metacognitief domein
Differentiëren
Denkstappen expliciteren
Reflecteren en evalueren
Persoonlijke leerroute
Niveaugroepen
Motiveren
Punten scoren
Samenwerken
Wedstrijdelementen
Werkvormen
universitair onderwijscentrum
groningen
dag van taal,
kunsten & cultuur 2015
23 januari 2015
Metacognitief domein
De eerste lezing
 Titel
 Inleiding
 Slot
 Voorlopige hoofdgedachte
Doe mee met de tekst => arceer, omcirkel.
Wat doet de docent?
universitair onderwijscentrum
groningen
dag van taal,
kunsten & cultuur 2015
23 januari 2015
DE SUBLIEME SIGARET
1
Op een tekening van cartoonist Peter van Straaten
in Het Parool staat een auto dwars over de weg. Het
linkervoorportier staat wagenwijd open en de bijrijder
hangt tot aan zijn navel uit het autoraam. Hij kijkt
naar de chauffeur, die zijn neus tegen de ruit van
een restaurant heeft gedrukt. “En? Mag je er roken?”
vraagt de bijrijder.
2 Het is een typerende scène. Op de werkvloer, in
restaurants, zelfs in de buitenlucht wordt roken vrijwel
onmogelijk gemaakt. De nieuwe tabakswet verbiedt
roken in trein, schouwburg, museum, patatzaken en
overheidsgebouwen. … Nederland lijkt steeds meer op
Amerika: in sommige staten mag je alleen in eigen huis
eens lekker opsteken.
universitair onderwijscentrum
groningen
dag van taal,
kunsten & cultuur 2015
23 januari 2015
DE SUBLIEME SIGARET
3 Toegegeven: roken is ongezond. ………. Maar het
fanatisme waarmee de overheid de strijd tegen het roken
voert, is hiermee niet afdoende verklaard. Er is wel meer
slecht voor de mens, zoals overgewicht, gebrek aan
lichaamsbeweging, de Tour de France, uitlaatgassen en
te hard werken, maar over deze gezondheidsrisico’s hoor
je de overheid nauwelijks. Vanwaar die buitensporige
onverdraagzaamheid jegens de roker?
4 Volgens Richard Klein, auteur van Cigarettes are
Sublime, een cultuur- en genotsgeschiedenis van het
roken, is het anti-rookbeleid van de overheid, onder de
dekmantel van volksgezondheid, simpelweg een uiting
van de tijdloze behoefte aan ‘morele censuur …..
universitair onderwijscentrum
groningen
dag van taal,
kunsten & cultuur 2015
23 januari 2015
Metacognitief domein
De tweede lezing
 Intensief lezen
Doe mee met de tekst => arceer, omcirkel.
Wat doet de docent?
universitair onderwijscentrum
groningen
dag van taal,
kunsten & cultuur 2015
23 januari 2015
Roken verschaft niet alleen een
fysieke sensatie, maar het is ook
een cultureel fenomeen met
verschillende dimensies.
7 Op de schilderijen van de
Nederlandse zeventiende-eeuwse
schilders was de Goudse pijp
nog een vanitassymbool. Zo
vereeuwigde Jan Steen een
hoerenloper, naast een lichtekooi
op een bed gevlijd. Het stenen
pijpje slingert als embleem van
ijdelheid en ledigheid op de
grond. In het Europa van de
negentiende en twintigste eeuw
werden sigaar en sigaret de
attributen van het
vrijgevochten individu. Het
zwierig opsteken van een
sigaret was voor vrouwen een
uitdrukking van emancipatie,
het teken dat ze het juk van
hun sociale beperkingen van
zich afwierpen. Maar bovenal
had het roken een sensuele
betekenis. Marlene Dietrich …
universitair onderwijscentrum
groningen
dag van taal,
kunsten & cultuur 2015
23 januari 2015
Metacognitief domein
 Gespreksleider







Wat verwacht je bij de titel?
Tot waar loopt de inleiding?
Welke alinea’s vormen het slot?
Hoofdgedachte?
Kernzinnen?
Welke alinea’s horen bij elkaar?
Bespreek opdracht 1-5 + 10 en 11.
 Twee personen
antwoorden
 Een observeert



Markeren/arceren
Signaalwoorden omcirkelen
Noteert het denkproces
 Hoe komen ze tot het juiste
antwoord?
 Welke informatie uit de tekst
gebruiken ze om tot het juiste
antwoord te komen?
universitair onderwijscentrum
groningen
dag van taal,
kunsten & cultuur 2015
23 januari 2015
Motiveren
Examentraining als wedstrijd
 Teams van drie personen
 Deelvaardigheden testen voor punten
 Nabespreken inclusief puntentoekenning
universitair onderwijscentrum
groningen
dag van taal,
kunsten & cultuur 2015
23 januari 2015
Motiveren en Differentiëren
Examentraining als wedstrijd







Teams van drie personen
Start = oriëntatietoets
Drie personen in de groep:
laag, gemiddeld, hoog
Naam voor groep bedenken
Per team beste antwoord insturen
Elke les puntenoverzicht
Winnend team krijgt een taart
 Kernzinnen arceren
 Tekst schematiseren/
mindmap maken
 Voorlopige hoofdgedachte
formuleren
 Wedstrijdlezen
 Vragen maken/punten scoren
universitair onderwijscentrum
groningen
dag van taal,
kunsten & cultuur 2015
23 januari 2015
Werkvormen
ZELF AAN DE SLAG!
Puzzelen
 Begrippen leren (kaartjes)
 Tekst in stukken
 Argumentatieschema’s leggen
universitair onderwijscentrum
groningen
dag van taal,
kunsten & cultuur 2015
23 januari 2015
Werkvormen
Antwoorden uit de proeftoets laten zien:
… geef punten
universitair onderwijscentrum
groningen
dag van taal,
kunsten & cultuur 2015
23 januari 2015
Vraag:
In tekstfragment 1 wordt een andere benadering
besproken die sommigen kiezen in hun strijd met de
economische tijdsdruk. Leg uit in welk opzicht deze
benadering ingaat tegen de hoofdgedachte uit de
hoofdtekst. Gebruik maximaal 40 woorden.
Hoeveel punten (0,1,2,3) geef je aan antwoord A?
A: ‘Dit gaat in tegen de hoofdgedachte omdat je
zoveel in je tijd plant dat er geen tijd meer is
om nuttige tijd te hebben waarin je creatief
en effectief je to do’s kunt doen.’
universitair onderwijscentrum
groningen
dag van taal,
kunsten & cultuur 2015
23 januari 2015
Werkvormen
Gatentekst
Signaalwoord
1.
2.
3.
4.
5.
Verband
universitair onderwijscentrum
groningen
dag van taal,
kunsten & cultuur 2015
23 januari 2015
Evaluatie
 Praktisch toepasbaar?
 Wat zijn aandachtspunten/verbeterpunten?
 Nieuwe ideeën?
universitair onderwijscentrum
groningen
dag van taal,
kunsten & cultuur 2015
23 januari 2015
Verder lezen
 Bimmel, P. (1999) Training en transfer van leesstrategieën.
Training in de moedertaal en transfer naar een vreemde taal,
een effectstudie bij leerlingen uit het voortgezet onderwijs.
‘s Hertogenbosch: Malmberg.
 Bootsma, G., Verheggen, K. (2010). Examentraining als project.
 Vennink, M. (2014) Meer begrip van tekstbegrip, een geslaagd
experiment met een activerende examentraining tekstbegrip in
vwo 6. Levende Talen Magazine 2014/3. p. 10-13.
 Weeber, K. (2011) Gered voor het examen, op zoek naar een
succesvolle examentraining in havo 5. Levende Talen Magazine
2011/5. p. 4-7.
universitair onderwijscentrum
groningen
dag van taal,
kunsten & cultuur 2015
23 januari 2015
Wij wensen u veel
plezier!
succes èn