Transcript raport pt. - Forum Ekonomiczne

Rewolucja czy ewolucja?
Jak eksperci widzą przyszłość polskiej energetyki.
Raport z badania uczestników siedmiu edycji Forum Energetycznego
….............……………………
listopad
…..……….……………………………..…
2012
Wstęp
….............………………………………………………………………………
 Nie ma wątpliwości, że w polskim sektorze energetycznym zachodzą obecnie wielkie zmiany.
Poszukujemy gazu ze skał łupkowych, przygotowujemy się do budowy pierwszej polskiej elektrowni
jądrowej, wdrażamy system inteligentnych sieci, rozpatrujemy kwestie energetyki odnawialnej,
ekologicznej i emisji CO2.
U progu tych przemian instytuty badawcze MillwardBrown oraz PBS przedstawiają wyniki
pierwszego badania opinii na temat czterech strategicznych kwestii dla polskiej energetyki. Badanie
zostało przeprowadzone wśród uczestników wszystkich siedmiu edycji Forum Energetycznego ludzi na co dzień zajmujących się energetyką w Polsce i poza nią.
Na kolejnych stronach niniejszego raportu znajdą Państwo szczegółowe wyniki badania, które
pokazują, że uczestnicy Forum w większości są pozytywnie nastawieni do zmian na polskim rynku
energetycznym. Musimy jednak pamiętać, że badanie było prowadzone wśród osób posiadających
głębszą wiedzę w dziedzinie energetyki, w tym także ekspertów. Nie są oni grupą reprezentatywną
dla polskiego społeczeństwa, które nadal prawdopodobnie niewiele wie na temat zmian w
energetyce, mimo tego, że efekty tych zmian będą dotyczyć każdego mieszkańca Polski.
Szczerze zachęcam Państwa do przeczytania, przeanalizowania oraz wyciągnięcia wniosków z
badania.
Życzę przyjemnej lektury.
Jarosław Wajer
Partner Ernst & Young Business Advisory
Charakterystyka
badania i respondentów
Charakerystyka badania
….............………………………………………………………………………
 Badanie zostało zrealizowane dzięki wspólnej incjatywie insytutów badawczych PBS i
MillwardBrown, firmy doradczej Ernst&Young oraz organizatora Forum Energetycznego - Instytutu
Studiów Wschodnich.
 Metoda realizacji: CAWI (Computer Assisted Web Interwiew), ankieta wypełniana samodzielnie
przez respondenta, dostępna w 3 wersjach językowych (polski, angielski, rosyjski)
 Zasięg badania: uczestnicy wszystkich VII edycji Forum Energetycznego
 Wielkość próby: 139 respondentów
 Termin badania: listopad 2012
Charakerystyka respondentów
….............………………………………………………………………………
Czas zajmowania się problematyką energetyki /
kwestiami związanymi z energetyką
Mniej niż 1 rok
15%
2%
1-5 lat
27%
6-10 lat
Ponad 10 lat
37%
18%
Reprezentowany kraj/region
Nie zajmuję się bezpośrednio
problematyką energetyki
Próba: wszyscy badani uczestnicy Forum (n=139)
9%
36%
Polska
55%
Europa ŚrodkowoWschodnia
Europa Zachodnia
Charakterystyka respondentów
….............………………………………………………………………………
Reprezentowana profesja
Ekspert zajmujący się
energetyką
Reprezentowana instytucja / organizacja / firma
42%
Naukowiec
14%
Firma doradcza \ konsultingowa
Dziennikarz
13%
Media/prasa/radio/TV
Ekonomista
13%
Menedżer, kadra zarządzająca
przedsiębiorstwa
5%
Przedsiębiorca
5%
17%
Organizacja pozarządowa
14%
Uczelnia
12%
Instytut naukowy
12%
4%
Władza samorządowa
3%
Rząd/Parlament
Członek rządu, minister
1%
Polityk z partii opozycyjnych
1%
Urzędnik administracji
państwowej
Przedstawiciel sektora
finansowego
1%
Polityk koalicji tworzącej rząd
1%
Inne
18%
8%
Działacz, ekspert organizacji
ekologicznej
Przedstawiciel sektora
doradztwa i konsultingu
Samorządowiec, przedstawiciel
władz lokalnych
27%
Firma energetyczna
Próba: wszyscy badani uczestnicy Forum (n=139)
4%
Firma dostarczająca aplikacje
informatyczne dla energetyki
3%
Firma powiązana z branżą
energetyczną
3%
Firma paliwowa
2%
1%
5%
6%
Inne
1%
Nie reprezentuję żadnej
instytucji/organizacji (uczestnik
niezwiązany)
1%
Ocena własna wiedzy respondentów
w poszczególnych dziedzinach
….............………………………………………………………………………
Jak Pan(i) ocenia swoją wiedzę na temat:
Słabo
kwestii środowiskowych związanych z emisją
CO2 i pakietem energetyczno-klimatycznym
27%
energetyki atomowej
Próba: wszyscy badani uczestnicy Forum (n=139)
73%
47%
gazu łupkowego w Polsce
systemu inteligentnego opomiarowania
w Polskiej energetyce
Dobrze
53%
54%
73%
46%
27%
Ocena słaba: suma ocen niedostatecznych, miernych i dostatecznych
Ocena dobra: suma ocen dobrych, bardzo dobrych i celujących
Energetyka jądrowa
w Polsce
Energetyka jądrowa - wprowadzenie
….............………………………………………………………………………
 Już od kilku lat prowadzone są przygotowania do budowy pierwszej, polskiej elektrowni jądrowej.
To już drugie podejście naszego kraju do „atomu”. Pierwsze zakończyło się niepowodzeniem, a
budowa siłowni prowadzona w latach osiemdziesiątych nad jeziorem Żarnowieckim została
zatrzymana i zlikwidowana na początku lat dziewięćdziesiątych.
 Po prawie 20 latach energetyka jądrowa pojawiła się ponownie w planach zawartych w
dokumentach strategicznych polskiego rządu. Powołany został Pełnomocnik Rządu
ds. Polskiej Energetyki Jądrowej, a Polska Grupa Energetyczna została wskazana jako inwestor.
Ministerstwo Gospodarki wspólnie z Ministerstwem Skarbu przygotowało nowelizację Prawa
atomowego oraz ustawę o przygotowaniu i realizacji inwestycji w zakresie obiektów energetyki
jądrowej i inwestycji towarzyszących, które umożliwiają budowę i eksploatację tego typu siłowni w
Polsce. Obie ustawy zostały przyjęte w ubiegłym roku przez parlament. Obecnie finalizowane są
prace nad ostatnimi aktami wykonawczymi.
 Energetyka jądrowa budzi od lat bardzo duże zainteresowanie opinii publicznej. Technologia ma
wielu zagorzałych zwolenników, przekonanych o słuszności i konieczności jej rozwijania. Nie da się
jednak ukryć, że ma też całą rzeszę przeciwników. W efekcie opinia publiczna bombardowana jest
mniej lub bardziej merytorycznymi argumentami i liczbami. Są też półprawdy i stereotypy. To
wszystko sprawia, że wyrobienie sobie własnej opinii o energetyce jądrowej jest bardzo trudne. Z
kolei złożoność problematyki, w szczególności w obszarze technicznym powoduje, że jedynie
niewielka część społeczeństwa jest w stanie obiektywnie oceniać skutki budowy siłowni jądrowej w
Polsce na podstawie rzetelnych publikacji naukowych.
Energetyka jądrowa - wprowadzenie
….............………………………………………………………………………
 Administracja rządowa oraz inwestor prowadzą działania mające na celu przekazanie
społeczeństwu wiedzy i informacji niezbędnych do zajęcia świadomego stanowiska w zakresie
energetyki jądrowej. Działania te są jednak jeszcze na dość wczesnym etapie i bardzo powoli
przynoszą efekty czego dowodem rosnące poparcie dla energetyki jądrowej w społeczeństwie,
mimo bardzo niekorzystnej sytuacji powstałej po awarii w elektrowni Fukushima Daiichi w Japonii
oraz aktywnych działań organizacji przeciwnych budowie siłowni w Polsce.
 Przedstawione poniżej wyniki badania opinii nt. energetyki jądrowej wpisują się w ogólną
tendencję obserwowaną w Polsce. Musimy jednak pamiętać, że badanie było prowadzone wśród
osób posiadających wiedzę na temat energetyki – w tym wielu ekspertów w tej dziedzinie. Ich
poglądy wskazują na umiarkowany optymizm związany z budową projektu pierwszej, polskiej
elektrowni jądrowej. To pozytywny objaw, każący przypuszczać, że eksperci w większości będą
ambasadorami projektu. Nie możemy jednak zapominać, że nie są oni grupą reprezentatywną dla
całego polskiego społeczeństwa, które nadal wymaga edukacji na temat tzw. „atomu”.
Energetyka jądrowa jedynie
uzupełnieniem dla innych źródeł energii
….............………………………………………………………………………
Obecnie rozważane są trzy główne kierunki rozwoju energetyki jądrowej w Polsce i jej roli w ogólnym bilansie
energetycznym. Proszę o wskazanie tego, który jest najbliższy Pana(i) opinii w tej sprawie.
Polska
W Polsce w ogóle nie powinna być rozwijana energetyka jądrowa
13%
22%
W przyszłości energetyka jądrowa powinna stanowić jedynie
uzupełnienie innych źródeł energii
W przyszłości energetyka jądrowa powinna stanowić główne,
najważniejsze źródło energii
Inne kraje
22%
30%
65%
Próba: uczestnicy Forum reprezentujący Polskę (n=76)
54%
Próba: uczestnicy Forum reprezentujący
inne kraje (n=63)
Elektrownia atomowa raczej „TAK”,
ale nie w sąsiedztwie
….............………………………………………………………………………
Gdyby poproszono Pana(ią) o zajęcie jednoznacznego stanowiska w
sprawie budowy elektrowni atomowych w Polsce, to czy był(a)by
Pan(i) za czy też przeciw?
PRZECIW
33%
POLSKA
INNE
KRAJE
28%
40%
PRZECIW
42%
NEGATYWNIE
28%
Na kwestie budowy elektrowni jądrowej w Polsce
inaczej zapatrują się uczestnicy spoza Polski
ZA
57%
66%
Gdyby elektrownia jądrowa miała powstać w okolicy Pana(i) miejsca
zamieszkania, to czy był(a)by Pan(i) za czy też przeciw?
Gdyby elektrownia jądrowa została wybudowana w okolicach
Pana(i) miejsca zamieszkania (np. w powiecie), to jakby to mogło
wpłynąć na Pana(i) życie, sytuację zawodową, etc.?
Próba: wszyscy badani uczestnicy Forum (n=139), Polska n=76, inne kraje n=63
INNE
KRAJE
POLSKA
46%
ZA
35%
POZYTYWNIE
32%
Państwo głównym inwestorem w
budowie elektrowni jądrowej
….............………………………………………………………………………
Czy państwo (rząd RP) powinno partycypować w
kosztach budowy elektrowni jądrowej w Polsce?
14%
Tak
Jaki powinien być procentowy udział państwa (rządu RP)
w finansowaniu takiej inwestycji?
Nie
29%
Nie wiem
Próba: wszyscy badani uczestnicy Forum (n=139)
57%
9% 0%
19%
15%
max. 10%
11-25%
26-50%
51-75%
76-100%
Nie wiem
33%
24%
Energetyka jądrowa – komentarze ekspertów
….............………………………………………………………………………
 Wysokie poparcie dla wykorzystania energetyki jądrowej jako jednego z źródeł energii świadczy o
zrozumieniu złożoności problemów energetycznych i znaczenia technologii jądrowej w
perspektywie najbliższych lat. Należy podkreślić, że opinia respondentów jest w tym punkcie
zgodna z planami rządu przewidującymi budowę dwóch elektrowni o mocy około 6 GW, co nie
podważy dominującej roli energetyki opartej na węglu w Polsce.
dr Przemysław Żydak, doświadczony konsultant, ekspert w dziedzinie energetyki jądrowej Ernst &
Young Business Advisory
 Co prawda ponad połowa respondentów jest za budową siłowni jądrowej, natomiast jeśli
zmodyfikujemy lekko pytanie i zapytamy te same osoby, czy dalej będą „ZA” w przypadku, gdyby
elektrownia jądrowa miała powstać w okolicy ich zamieszkania, to liczba odpowiedzi pozytywnych
spada z 57% do 35%. Z całą pewnością dalsza edukacja jest konieczna. Tu widziałbym w
szczególności rolę Państwa oraz koncernów energetycznych.
Jarosław Wajer, partner Ernst & Young Business Advisory
 Dużym zaskoczeniem jest poparcie pomysłu wsparcia finansowego projektu budowy elektrowni
jądrowej przez państwo. Również wysokość proponowanego wsparcia (pomiędzy 25% a 75%) jest
zaskakująca. Może to być wskazówka o rosnącym zainteresowaniu kwestiami bezpieczeństwa
energetycznego oraz kosztów energii jak również wola do większego zaangażowania państwa w ten
strategiczny sektor gospodarki.
dr Przemysław Żydak, doświadczony konsultant, ekspert w dziedzinie energetyki jądrowej Ernst &
Young Business Advisory
Kwestie
środowiskowe
Kwestie środowiskowe - wprowadzenie
….............………………………………………………………………………
 Problemy ochrony klimatu stały się w latach osiemdziesiątych ubiegłego stulecia przedmiotem
badań i analiz Międzyrządowego Zespołu ds. Zmian Klimatu ONZ. Na podstawie wyników
pierwszego raportu tego Zespołu sformułowano Ramową Konwencję Narodów Zjednoczonych w
sprawie zmian klimatu (UNFCCC) w czasie I Szczytu Ziemi w 1992 w Rio de Janeiro. Konwencja
określała zasady współpracy w zakresie ochrony klimatu, w tym coroczne Konferencje Stron
Konwencji (CoP – Conferences of the Parties).
 Na trzeciej Konferencji w Kioto w 1997 roku, kraje uprzemysłowione podjęły wiążące zobowiązania
redukcji gazów cieplarnianych, głównie CO2. Przeciętny cel redukcji wynosił 5,2% w roku 2012
względem 1990 roku. Cel redukcyjny został ustalony dość racjonalnie. Mimo to nie wszystkie kraje
(np. USA) ratyfikowały Protokół z Kioto, a Kanada wycofała się.
 Polska przyjęła zobowiązanie do zredukowania emisji gazów cieplarnianych o 6%, ale do bazy z
1988 roku. Ze względu na okres proefektywnościowej przebudowy gospodarki po 1989 roku, Polska
osiągnęła swój cel redukcyjny z dużym wyprzedzeniem. Zobowiązania na okres po 2012 roku nie
zostały jeszcze ustalone. Rozbieżności miedzy krajami są bardzo duże, a trzy kolejne Konferencje
Stron zakończyły się niepowodzeniem.
Kwestie środowiskowe - wprowadzenie
….............………………………………………………………………………
 Unia Europejska od początku swojego istnienia traktowała priorytetowo ekologię i ochronę klimatu.
Dla sterowania działaniami redukcyjnymi zapewniającymi osiągnięcie celu z Kioto,
w 2003 roku wprowadzono europejski system handlu emisjami (EU ETS). Podstawą jest zasada „cap
and trade”, czyli ustalanie limitów zbywalnych uprawnień do emisji gazów cieplarnianych na coraz
niższym poziomie. Ponadto w 2007 roku Rada Europejska, nie czekając na globalne porozumienia,
przyjęła bardzo ambitną politykę klimatyczną z konkretnymi celami na 2020 rok – 3 x 20 - czyli 20%
redukcji emisji gazów cieplarnianych względem 1990 roku. Przyjęto też kierunkowe cele redukcyjne
na 2050 rok. Dla polskiej gospodarki, bazującej na węglu, już osiągnięcie celu redukcji 20% jest
poważnym wyzwaniem. Podwyższenie tego celu może zahamować rozwój gospodarczy.
Umiarkowany sceptycyzm wobec założeń
związanych z ochroną klimatu
….............………………………………………………………………………
NIE
35%
NIE
42%
NIEKORZYSTNY
62%
Czy realizacja założeń związanych z ograniczeniem emisji CO2 i
zwiększeniem udziału odnawialnych źródeł energii w Unii
Europejskiej przyczynia się do redukcji globalnego ocieplenia?
Czy wzrost emisji CO2 na świecie jest główną przyczyną globalnego
ocieplenia?
Jaki wpływ na konkurencyjność gospodarki europejskiej (UE) w
stosunku do innych gospodarek - np. Chin, USA, Rosji - ma realizacja
założeń związanych z ograniczeniem emisji CO2 i zwiększeniem
udziału odnawialnych źródeł energii?
Próba: wszyscy badani uczestnicy Forum (n=139)
TAK
49%
TAK
40%
KORZYSTNY
29%
Słońce, woda i wiatr
powinny bilansować energetykę
….............………………………………………………………………………
Na jakie źródło energii powinno położyć się nacisk, w celu realizacji założonych poziomów udziału odnawialnych
źródeł energii w bilansie energetycznym?
6%
słoneczna
1%
3%
5%
wiatrowa
29%
wodna
geotermalna
12%
z biomasy i biopaliw
jądrowa
9%
kombinacja odnawialnych źródeł energii
19%
16%
Próba: wszyscy badani uczestnicy Forum (n=139)
inne
nie wiem
Uczestnicy Forum świadomie
korzystają z energii
….............………………………………………………………………………
Założenia pakietu energetyczno-klimatycznego dotyczą poziomu
makro, ale ich realizacja powinna wiązać się również ze zmianą
indywidualnych zachowań. Czy na co dzień podejmuje Pan(i) działania
mające na celu ograniczenie zużycia energii elektrycznej, cieplnej czy
ograniczenie zużycia paliwa w samochodzie?
30%
Próba: wszyscy badani uczestnicy Forum (n=139)
zawsze lub często
czasami lub w ogóle
70%
Kwestie środowiskowe
– komentarze ekspertów
….............………………………………………………………………………
 Polacy są bardziej sceptyczni wobec wpływu ambitnych planów ochrony klimatu Unii Europejskiej
na globalne ocieplenie niż obywatele innych krajów, w szczególności krajów z Europy Zachodniej.
Może to wynikać z różnych czynników. Spodziewałbym się jednak, że kwestie ekonomiczne, a w
szczególności zagrożenie działań klimatycznych UE dla rozwoju gospodarczego poszczególnych
krajów, mają wpływ na różnice w opiniach.
Stanisław Poręba, menedżer Ernst & Young Business Advisory
 Większość ekspertów energetycznych zgadza się z tym, że ambitne plany Unii Europejskiej,
związane z ochroną klimatu, nie wpłyną pozytywnie na konkurencyjność gospodarek unijnych.
Koszty bezpośrednie polityki klimatycznej są rzeczywiście ogromne. Natomiast koszty alternatywne
w postaci np. straconych udziałów w rynku czy straty miejsc pracy mogą być jeszcze bardziej
dotkliwe.
Jarosław Wajer, partner Ernst & Young Business Advisory
Inteligentne
opomiarowanie
(Smart Grid)
Inteligentne opomiarowanie - wprowadzenie
….............………………………………………………………………………
 Kolejnym istotnym czynnikiem, mającym znaczący wpływ na zmiany w sektorze
elektroenergetycznym, jest wdrożenie Inteligentnego Opomiarowania, które może istotnie zmienić
relacje pomiędzy podmiotami działającymi na rynku, a odbiorcami energii elektrycznej.
 Inteligentny System Pomiarowy AMI (z ang. AMI – Advanced Metering Infrastructure) to
kompleksowa infrastruktura obejmująca urządzenia pomiarowe (liczniki energii elektrycznej),
protokoły komunikacyjne, sieci oraz systemy informatyczne. Służy ona do pozyskiwania danych o
zużyciu energii elektrycznej i jej parametrach oraz umożliwia dwukierunkową komunikację
pomiędzy przedsiębiorstwem energetycznym, a odbiorcą końcowym na potrzeby zdalnego
zarządzania układami pomiarowymi.
 Rosnące zainteresowanie Inteligentnym Opomiarowaniem na świecie wynika z oczekiwanych
korzyści z wdrożenia. Należą do nich przede wszystkim: zwiększenie efektywności energetycznej
odbiorców, redukcja szczytowego zapotrzebowania na energię elektryczną i poprawa
bezpieczeństwa systemu elektroenergetycznego. Do popularyzacji idei inteligentnego
opomiarowania w Europie przyczyniły się cele oraz legislacja Parlamentu Europejskiego i Rady. W
praktyce pozytywny wynik przedmiotowej analizy korzyści z wdrożenia lub jej nieprzeprowadzenie
oznacza dla krajów członkowskich obowiązek wdrożenia Inteligentnego Opomiarowania u
przynajmniej 80% odbiorców do 2020 roku.
Duży optymizm wobec korzyści z wdrożenia
Smart Grid, mniejszy wobec terminu
….............………………………………………………………………………
NIE
10%
NIE
9%
NIE
36%
Czy wdrożenie inteligentnego opomiarowania pozwoli obniżyć
wysokość rachunków konsumentom prądu?
Czy inwestycja w Smart Metering będzie dla Polski opłacalna czyli
przyniesie oczekiwane korzyści?
Czy rok 2020 jest realną datą wprowadzenia inteligentnych
liczników prądu dla 80% rynku mieszkaniowego w Polsce?
Próba: wszyscy badani uczestnicy Forum (n=139)
TAK
74%
TAK
68%
TAK
51%
Inteligentne opomiarowanie motorem
zmian zachowań konsumentów energii?
….............………………………………………………………………………
NIE
12%
NIE
11%
NIE
11%
Czy Smart Metering wpłynie realnie na zachowania Polaków
związane z korzystaniem z energii elektrycznej?
Czy posiadając informacje o profilu swojego zużycia energii
elektrycznej był(a) Pan(i) skłonny(a) zmienić swoje zachowanie
związane z korzystaniem z energii elektrycznej?
Czy monitorował(a)by Pan(i) zużycie energii elektrycznej, gdyby
można było to robić poprzez stronę internetową lub telefon
komórkowy?
TAK
67%
TAK
82%
TAK
76%
Perspektywa oszczędności głównym
bodźcem świadomego korzystania z energii
….............………………………………………………………………………
Jakie argumenty związane z bardziej świadomym korzystaniem z energii elektrycznej i zmianami zachowania w tej
materii w największym stopniu do Pana(i) przemawiają? Proszę zaznaczyć jedną odpowiedź.
Ekologiczne, związane z
ochroną środowiska
19%
24%
Finansowe, możliwość
oszczędzania
Różnice w argumentacji
uczestników reprezentujących
Polskę i inne kraje
Polska
17%
58%
Próba: wszyscy badani uczestnicy Forum (n=139)
Techniczne, bezpieczeństwo
energetyczne w kontekście
możliwości kryzysu związanego
z potencjalnym brakiem energii
elektrycznej w przyszłości
14%
Inne kraje
21%
35%
68%
44%
Inteligentne opomiarowanie – komentarze
ekspertów
….............………………………………………………………………………
 Sama technologia nie gwarantuje osiągnięcia realnych korzyści z wdrożenia inteligentnego
opomiarowania. Wynikają one bowiem w większości przypadków ze zmiany zachowań odbiorców
energii elektrycznej. Ta z kolei będzie możliwa jedynie w przypadku odbiorców świadomych. Około
50% ekspertów, biorących udział w badaniu przyznaje się do niedostatecznego poziomu wiedzy o
obszarze inteligentnego opomiarowania. W tym jednocześnie prawie 70% z nich uznaje wdrożenie
systemu jako opłacalne. Ilustruje to znakomicie jak potrzebne jest przeprowadzenie programów
edukacyjnych czy informacyjnych w tym zakresie.
Jarosław Wajer, partner Ernst & Young Business Advisory
 Cieszy mnie optymizm respondentów. Prawie 80% z nich odpowiedziało, że korzystałoby
z możliwości monitorowania swojego zużycia energii elektrycznej gdyby miało taką możliwość.
Doświadczenia z wdrożeń w innych krajach pokazują jednak, że zainteresowanie własnym zużyciem
jest rzeczywiście wysokie jedynie w początkowym okresie wdrożenia, gdy dodatkowa
funkcjonalność jest dla odbiorcy atrakcyjną nowinką. Niestety wraz z upływem czasu odsetek
odbiorców regularnie monitorujących swoje zużycie (liczony np. liczbą odsłon witryny internetowej)
stopniowo maleje.
Jakub Tomczak, menedżer Ernst & Young Business Advisory
Gaz łupkowy
Gaz łupkowy- wprowadzenie
….............………………………………………………………………………
 W ostatnich latach, w związku z dynamicznym rozwojem technologii poszukiwawczowydobywczych, wzrosło zainteresowanie niekonwencjonalnymi złożami gazu ziemnego (w tym
gazem ze skał łupkowych). Niekonwencjonalne zasoby gazu ziemnego na świecie znacznie
przewyższają zasoby konwencjonalne i mogą stanowić istotne źródło pozyskania energii z
węglowodorów.
 Według wstępnych szacunków, Polska posiada obiecujące perspektywy występowania zasobów
gazu ze skał łupkowych (szacunki Państwowego Instytutu Geologicznego znajdują się w przedziale
346 i 768 mld m3). W chwili obecnej polski sektor poszukiwań i zagospodarowania
niekonwencjonalnych rezerw gazu znajduje się w bardzo dynamicznym, aczkolwiek początkowym
stadium rozwoju. Potwierdzeniem tego faktu jest duże zainteresowanie ze strony inwestorów
krajowych i zagranicznych nowymi koncesjami poszukiwawczymi, co jednak nie przekłada się na
razie na znaczące nakłady inwestycyjne. Do listopada 2012 roku dokonanych zostało zaledwie ok.
30 odwiertów i tylko nieliczne z nich poddane zostały zabiegowi szczelinowania, który jest
niezbędny w przypadku poszukiwań gazu ze skał łupkowych. Cały czas brak jest zatem
potwierdzenia wielkości rezerw gazu niekonwencjonalnego w Polsce oraz możliwości ich
komercyjnego wydobycia. Uzyskanie wiarygodnych informacji w tym zakresie możliwe będzie
jedynie w oparciu o przeprowadzone na szeroką skalę odwierty poszukiwawczo-rozpoznawcze.
Gaz łupkowy- wprowadzenie
….............………………………………………………………………………
 Niezbędne nakłady inwestycyjne na terenach udzielonych koncesji poszukiwawczo-rozpoznawczych
liczone będą jednak w setkach milionów złotych. W przypadku potwierdzenia zasobów koszty
zagospodarowania złóż liczone będą w dziesiątkach miliardów złotych w perspektywie najbliższych
kilkunastu lat. Aby przyciągnąć tak ogromny kapitał, Polska musi zapewnić inwestorom stabilne,
jasne i opłacalne warunki działania. Należy pamiętać, iż przedsiębiorstwa z sektora oil&gas
inwestują globalnie, co oznacza, iż Polska konkuruje z innymi krajami o ograniczone środki
finansowe inwestorów. Dlatego niezwykle istotne jest zapewnienie, iż Polska będzie atrakcyjnym
krajem dla inwestycji w zakresie poszukiwania i wydobycia gazu ze skał łupkowych. Firmy
poszukiwawcze kierują się w swoich decyzjach inwestycyjnych trzema podstawowymi kryteriami –
uwarunkowaniami geologicznymi, oceną modelu podatkowego oraz oceną modelu regulacyjnego
(tj. zasad nabywania i realizowania uprawnień koncesyjnych).
 Obecnie inwestorów zachęcają sprzyjające warunki geologiczne i podatkowe oraz neutralne
otoczenie regulacyjne. Jednakże niepewność w zakresie kierunku zmian otoczenia podatkowo –
regulacyjnego w przyszłości budzi ich obawy. Dlatego też stworzenie stabilnego systemu podatkowo
– regulacyjnego dla gazu niekonwencjonalnego powinno stanowić priorytet działań legislacyjnych
w tym zakresie.
Zdecydowane poparcie dla poszukiwań
gazu z łupków w Polsce
….............………………………………………………………………………
ZWOLENNIK
PRZECIWNIK
Czy jest zwolennikiem czy przeciwnikiem poszukiwania gazu
łupkowego w Polsce?
9%
POLSKA
INNE
KRAJE
7%
11%
Na kwestie poszukiwania gazu łupkowego w
Polsce mniej pozytywnie zapatrują się uczestnicy
spoza Polski
73%
POLSKA
82%
INNE
KRAJE
63%
 Pozytywnym zaskoczeniem jest, iż prawie trzy czwarte uczestników badania wspiera prowadzenie
prac w zakresie poszukiwania gazu łupkowego w Polsce. Wsparcie społeczne jest niezwykle ważne,
ponieważ w obrębie UE pojawiają się opinie mające na celu wprowadzenie zakazu poszukiwania i
wydobywania gazu ziemnego ze złóż niekonwencjonalnych. Polska jest obecnie liderem wśród
państw UE w zakresie zaawansowania prac mających na celu oszacowanie poziomu zasobów gazu
ze skał łupkowych i opłacalności ich wydobycia.
Aleksander Gabryś, menedżer Ernst & Young Business Advisory
Próba: wszyscy badani uczestnicy Forum (n=139), Polska n=76, inne kraje n=63
Gaz łupkowy dobry dla gospodarki,
gorszy dla środowiska
….............………………………………………………………………………
Czy zgadza się z następującymi stwierdzeniami?
% zgadzających się
Polska
W ciągu najbliższych 5 lat wyjaśni się, jaki będzie
dalszy wpływ gazu łupkowego na gospodarkę państwa
12%
Wydobycie gazu z łupków w danym regionie
przyspieszy jego rozwój
9%
Wydobycie gazu z łupków polepszy pozycję Polski na
arenie międzynarodowej.
76%
13%
Wydobycie gazu łupkowego doprowadzi do obniżenia
cen za gaz i energię w Polsce.
Poszukiwanie i wydobywanie gazu z łupków zgodnie z
wymogami polskiego prawa jest w pełni bezpieczne
dla środowiska.
79%
73%
26%
63%
29%
49%
inne kraje
79%
79%
76%
75%
82%
62%
72%
51%
55%
41%
Walory turystyczne danego regionu ucierpią w
związku z eksploatacją gazu łupkowego.
39%
39%
38%
40%
Eksploatacja złóż gazu łupkowego wpłynie
negatywnie na krajobraz.
39%
37%
29%
46%
Nie
Próba: wszyscy badani uczestnicy Forum (n=139), Polska n=76, inne kraje n=63
Tak
Gaz łupkowy- komentarze ekspertów
….............………………………………………………………………………
 Zgodnie z oczekiwaniami przeważająca cześć respondentów jest zdania, że inwestycje w zakresie
poszukiwania i wydobycia gazu łupkowego przyspieszą rozwój regionów, które mogą posiadać
niekonwencjonalne zasoby węglowodorów. Pozytywny wpływ inwestycji będzie związany zarówno
z wpływami do budżetów poszczególnych jednostek samorządu terytorialnego (np. poprzez opłaty
środowiskowe) jak i z bezpośrednim tworzeniem miejsc pracy i zwiększaniem siły nabywczej
mieszkańców. Jednakże, aby w pełni wykorzystać potencjał związany z pozytywnym wpływem
inwestycji na rozwój poszczególnych regionów w Polsce, należy zapewnić inwestorom stabilne,
opłacalne i przewidywalne w długim okresie, warunki działania.
Marek Kamiński, partner Ernst & Young Business Advisory
 Obecnie trudno jest określić wpływ wydobycia gazu łupkowego na poziom cen gazu ziemnego i
energii elektrycznej w Polsce. Po pierwsze, nadal nie wiadomo jakimi zasobami dysponuje Polska
oraz jaką ich część będzie można opłacalnie wydobywać. Ponadto, przyszła cena gazu ziemnego w
Polsce będzie uzależniona od szeregu czynników takich jak np. mechanizmy regulacyjne związane z
wdrażaniem Programu Uwolnienia Gazu, czy też efekty rozbudowy transgranicznych mocy
przesyłowych i terminala LNG, które zapewnią Polsce możliwość uczestnictwa w
europejskim/światowym rynku gazu. Ostateczny wpływ gazu łupkowego na rynek gazu w Polsce
będzie zatem ściśle uzależniony od wydobywanych wolumenów oraz mechanizmów regulacyjnych
w zakresie jego sprzedaży.
Aleksander Gabryś, menedżer Ernst & Young Business Advisory
dziękujemy
za uwagę