Transcript Bilans kompetencji 2014. Branża budowlana i architektoniczna

BILANS KOMPETENCJI 2014
BRANŻA BUDOWLANA I ARCHITEKTONICZNA
NAJWAŻNIEJSZE WNIOSKI Z PRZEPROWADZONYCH BADAŃ
Dr Piotr Prokopowicz
Dr Grzegorz Żmuda
jaka jest pojedyncza, najważniejsza
charakterystyka, jakiej u absolwentów
krakowskich szkół i uczelni szukają
pracodawcy?
1.1. Wprowadzenie do badań
Zamawiający: Urząd Miasta Krakowa, Wojewódzki Urząd Pracy w Krakowie
Cel: zestawienie oczekiwań pracodawców w zakresie kompetencji uczniów,
studentów i absolwentów z efektami kształcenia uzyskiwanymi w procesie
edukacji formalnej w branżach:
•
informatyka, w tym teleinformatyka,
•
architektura
•
budownictwo, w tym bilans na poziomie szkolnictwa zawodowego i
technicznego
Podmioty zaangażowane:
• Centrum Ewaluacji i Analiz Polityk Publicznych UJ (ekspert wiodący: prof.
Jarosław Górniak) oraz Interdyscyplinarne Centrum Badań i Rozwoju Organizacji
przy Instytucie Psychologii UJ (ekspert wiodący: prof. Małgorzata Kossowska)
• Urząd Miasta Krakowa
• Wojewódzki Urząd Pracy w Krakowie
Badania zrealizowano dzięki wsparciu: Stowarzyszenia ASPIRE (Andrew Hallam),
Stowarzyszenia Architektów Polskich SARP (Bohdan Lisowski) oraz Galicyjskiej
Izby Budownictwa (Piotr Hrabia)
1.2. Realizacja badań - zarys
W ramach prowadzonych prac:
Przeanalizowano kilkaset ogłoszeń o pracę
Przeprowadzono kilkadziesiąt konsultacji i wywiadów pogłębionych z
ekspertami
Przebadano i poddano reanalizie dane ponad 100 firm zatrudniających
łącznie blisko 9000 pracowników
Przebadano i poddano reanalizie dane blisko 30 kierunków studiowania i
kształcenia, które w 2015 roku ukończy niemal 4000 studentów i uczniów
W poszczególnych branżach zinwentaryzowano:
od 31 do 39 kompetencji w obszarze wiedza i umiejętności specjalistyczne
od 11 do 17 kompetencji w obszarze wiedza i umiejętności biznesowe
od 14 do 17 kompetencji w obszarze umiejętności miękkie
od 11 do 13 oczekiwań dotyczących języków obcych i innych wymagań
1.3. Metodologia badań
POPYT:
PODAŻ:
Działania wstępne – konsultacje z
ekspertami, analiza ogłoszeń o pracę,
analiza raportów branżowych;
Działania wstępne - opracowanie
oczekiwanych efektów kształcenia oraz
„Arkusza podaży”;
Wywiady ustrukturyzowane – osoby
zarządzające firmami, działy personalne,
menadżerowie;
Badanie ankietowe on-line – osoby
odpowiedzialne za kształt programów
nauczania; ocena stopnia uzyskiwania
efektów kształcenia oraz zadań uczelni
wyższych w zakresie ich nauczania;
Stworzenie Arkusz popytu – lista
kompetencji wraz z definicjami (wiedza
specjalistyczna, umiejętności
specjalistyczne, wiedza i umiejętności
biznesowe, umiejętności miękkie, inne
oczekiwania);
Badanie ankietowe on-line –
przewidywana liczba rekrutacji wśród
absolwentów (2015 i 2020), wymagania
odnośnie kompetencji, ocena ważności,
trudności zdobycia kompetencji i zadań
uczelni wyższych
Wywiady ustrukturyzowane przedstawiciele wybranych kierunków
uczelni wyższych
2.1. Dynamika zatrudniania – wskaźnik optymizmu branż
architektura
17.1%
26.1%
budownictwo - zasadnicze
szkoły zawodowe i technika
budownictwo - szkoły wyższe
9.0%
12.6%
3.2%
4.3%
rok 2015
rok 2020
* absolwenci, którzy zatrudnieni będą w roku 2015 i 2020 jako procent obecnego stanu
zatrudnienia (uwzględnia wszystkie formy prawne)
2.2. Dziesięć najważniejszych kompetencji obecnie
architektura
1. uczciwość
2. komunikacja ustna
3. troska o jakość/
sumienność
4. projektowanie budynków
mieszkalnych i
niemieszkalnych
5. obsługa programów do
projektowania
CAD/CAM/CAE
6. obsługa pakietów
biurowych
7. dokumentacja projektowa
8. orientacja na cele
9. uczenie się
10. organizowanie pracy
własnej
budownictwo – szkoły
wyższe
1. uczciwość
2. znajomość materiałów
budowlanych
3. obsługa pakietów
biurowych
4. inicjatywa/
przedsiębiorczość
5. organizacja i nadzór prac
6. znajomość zasad
bezpieczeństwa pracy
7. zaangażowanie
8. dyspozycyjność czasowa
9. konstrukcja budynków i
instalacje
10. obsługa programów do
projektowania
CAD/CAM/CAE
budownictwo – zasadnicze
szkoły zawodowe i technika
1. uczciwość
2. troska o jakość /
sumienność
3. bezpieczeństwo pracy
4. organizowanie pracy
własnej
5. zaangażowanie
6. uczenie się
7. konstrukcja budynków i
instalacje
8. znajomość materiałów
budowlanych
9. zbrojarstwo i
betoniarstwo
10. instalacje wody
użytkowej i kanalizacji
2.3. Najtrudniejsze i najłatwiejsze do pozyskania kompetencje (spośród
ważnych)
architektura
budownictwo – szkoły
wyższe
budownictwo – zasadnicze
szkoły zawodowe i technika
Kompetencje deficytowe
1. organizowanie pracy własnej
2. orientacja na cele
3. znajomość technologii
energooszczędnych
4. dokumentacja projektowa
5. projektowanie kontekstualne
6.. projektowanie budynków
mieszkalnych i niemieszkalnych
1. zarządzanie inwestycją
2. inicjatywa/ przedsiębiorczość
3. innowacyjność/ kreatywność
4. troska o jakość/sumienność
5. dokumentacja projektowa
6. współpraca
1. troska o jakość / sumienność
2. organizowanie pracy własnej
3. zaangażowanie
4. uczenie się
5. instalacje centralnego
ogrzewania
6. instalacje elektryczne
Kompetencje dostępne
1. obsługa programów do
projektowania CAD / CAM / CAE
2. obsługa pakietów biurowych
3. język angielski
4. obsługa programów do
projektowania 3D
5. projektowanie urbanistyczne i
architektura krajobrazu
1. obsługa pakietów biurowych
2. uczenie się
3. uczciwość
4. bezpieczeństwo pracy
5. zaangażowanie
1. sprawność fizyczna
2. podstawowa obsługa komputera
3. dyspozycyjność
4. roboty wykończeniowe
5. uczciwość
2.4. Najważniejsze kompetencje 2020
architektura
budownictwo – szkoły
wyższe
1. troska o jakość / sumienność
2. obsługa programów do
projektowania CAD/CAM/CAE
3. uczciwość
4. język angielski
5. uczenie się
6. zdolności analityczne
7. znajomość technologii
energooszczędnych
8. obsługa pakietów biurowych
1. organizacja i nadzór prac
2. obsługa programów do
projektowania CAD/CAM/CAE
3. bezpieczeństwo pracy
4. inicjatywa / przedsiębiorczość
5. znajomość materiałów
budowlanych
6. uczciwość
7. współpraca
8. dyspozycyjność czasowa
Dodatkowo wzrost ważności:
- język niemiecki
- obliczenia energetyczne
- modelowanie informacji o
budynkach i budowlach (BIM)
- projektowanie dróg i
drogowych obiektów
inżynierskich
- prawo cywilne
Dodatkowo wzrost ważności:
- pomiary geodezyjne
- modelowanie informacji o
budynkach i budowlach (BIM)
- projektowanie urbanistyczne i
architektura krajobrazu
- mobilność
- znajomość technologii
energooszczędnych
budownictwo – zasadnicze
szkoły zawodowe i technika
1. troska o jakość / sumienność
2. uczciwość
3. zaangażowanie
4. bezpieczeństwo pracy
5. współpraca
6. organizowanie pracy własnej
7. znajomość materiałów
budowlanych
8. podstawowa obsługa komputera
Dodatkowo wzrost ważności:
- mobilność
- systemy mechatroniczne
- programy komputerowe
- organizacja pracy małego
zespołu
- izolacje
2.5. Najważniejsze kompetencje specjalistyczne 2020
architektura
budownictwo – szkoły
wyższe
1. obsługa programów do
projektowania
CAD/CAM/CAE
2. znajomość technologii
energooszczędnych
3. projektowanie budynków
mieszkalnych i
niemieszkalnych
4. dokumentacja projektowa
5. obsługa programów do
projektowania 3D
6. modelowanie informacji o
budynkach i budowlach (BIM)
1. organizacja i nadzór prac
2. obsługa programów do
projektowania
CAD/CAM/CAE
3. znajomość materiałów
budowlanych
4. konstrukcja budynków i
instalacje
5. kosztorysowanie
6. dokumentacja projektowa
budownictwo – zasadnicze
szkoły zawodowe i technika
1. znajomość materiałów
budowlanych
2. dokumentacja techniczna
i projektowa
3. instalacje wody użytkowej
i kanalizacji
4. montaż konstrukcji
5. izolacje
6. konstrukcja budynków i
instalacje
4.1. Bilans kompetencji 2014: wnioski
Obie analizowane branże zajmują i powinny zajmować ważne miejsce na strategicznej
mapie rozwoju miasta Krakowa
Pracodawcy są dość optymistyczni jeśli chodzi o pespektywę rozwoju i deklarują wzrost
dynamiki tworzenia nowych miejsc pracy dla absolwentów
Architektura i budownictwo posiadają dodatkowe powiązania strukturalne – firmy
architektoniczne potrzebują „branżowców”, a firmy budowlane projektantów
Wyzwaniem po stronie biznesu jest bardzo nierówny poziom w zakresie zarządzania
kapitałem ludzkim i procesami personalnymi. Widoczne są różne praktyki (lub ich brak) w
zakresie rekrutacji, selekcji i wdrażania pracowników, które nie zawsze są optymalne
Na poziomie szkolnictwa wyższego w obu analizowanych branżach problemem nie jest
liczba absolwentów, ale jakość posiadanych przez nich kompetencji
Na poziomie szkolnictwa zasadniczego zawodowego i technikum z jednej strony firmy
deklarują braki „zawodów”, z drugiej jednak relatywną łatwość pozyskiwania
kompetencji
Uczelnie radzą sobie znacznie lepiej z kształceniem kompetencji technicznych i
specjalistycznych niż umiejętności miękkich czy biznesowych
Potwierdzają się wyniki poprzednich edycji Bilansu kompetencji - uniwersalnie ważne dla
pracodawców są umiejętności miękkie, m.in. współpraca czy zaangażowanie, oraz postawy:
np. uczciwość i lojalność
4.2. Bilans kompetencji 2014: wnioski
Przedstawiciele szkół, uczelni i biznesu zgadzają się zwykle jeśli chodzi o odpowiedzialność
szkół wyższych oraz ponadgimnazjalnych w zakresie kształcenia wiedzy i umiejętności
specjalistycznych. Większa rozbieżność pojawia się w zakresie kompetencji miękkich –
pracodawcy oczekując ich od kandydatów do pracy nie uważają, że odpowiedzialność za nie
ponosi formalny proces edukacji
Na część deficytów po stronie uczelni odpowiedzią może być wprowadzenie elementów
nauczania projektowego i problemowego w ramach zajęć prowadzonych we współpracy
szkół wyższych z biznesem. Potrzebna jest jednak dużo większa otwartość z obu stron
Otwartość na współpracę ma jeszcze większe znaczenie w kontekście rozwoju
zasadniczego szkolnictwa zawodowego oraz kształcenia dualnego
Współpraca między biznesem i edukacją nie ma charakteru kooperacji systemowej –
zarówno w branży budowlanej, jak i architektonicznej opiera się ona w dużej mierze na
bezpośrednich kontaktach oraz krótkoterminowej wymianie zasobów (z wyjątkami)
Dużą barierę rozwoju stanowi stereotypowe postrzeganie zasadniczych szkół
zawodowych, i w mniejszym stopniu techników, jako edukacji gorszej, dającej mniejsze
perspektywy rozwoju kariery zawodowej
Od miasta firmy oczekują przede wszystkim optymalizacji procedur i procesu obsługi
inwestycji, dalszego porządkowania spraw związanych z planami zagospodarowania oraz
tworzenia pozytywnej atmosfery i przyciągania inwestorów.
Barierę rozwoju szkolnictwa ponadgimnazjalnego stanowi rozproszenie kierunków
kształcenia. Warta rozważenia jest strategia polegająca na ich integracji i tworzeniu
szkół branżowych
4.2. Więcej w pełnych raportach…
Podstawowe informacje o każdej branży
Pełna lista kompetencji i efektów kształcenia wraz z definicjami
Szczegółowe dane dotyczące każdej z analizowanych kompetencji, w tym:
- ważność obecnie
- ważność w perspektywie 5 lat
- trudność pozyskania
- uzyskiwane efekty kształcenia
- zadania uczelni/szkół według biznesu
- zadania uczelni/szkół według szkół wyższych/zawodowych
Lista stanowisk, na które najczęściej rekrutuje się absolwentów
Lista kierunków/specjalności wymienianych jako najlepiej dopasowane profilem
do oczekiwań branży
Opis wyników, wnioski i rekomendacje
Zapraszamy do lektury Bilansu 2013: Budownictwo pasywne i
energooszczędne