ORGANIZOWANIE I UDZIELANIE UCZNIOM POMOCY PSYCHOLOGICZNO – PEDAGOGICZNEJ W ŚWIETLE NOWYCH REGULACJI PRAWNYCH

1

Nowe regulacje prawne zawarte zostały w rozporządzeniach:



w sprawie udzielania i organizacji pomocy psychologiczno – pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach



w sprawie warunków organizowania kształcenia, wychowania i opieki dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnych oraz niedostosowanych społecznie w przedszkolach, szkołach i oddziałach ogólnodostępnych lub integracyjnych



w sprawie warunków organizowania kształcenia, wychowania i opieki dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnych oraz niedostosowanych społecznie w specjalnych przedszkolach, szkołach i oddziałach oraz ośrodkach



w sprawie rodzajów i szczegółowych zasad działania placówek publicznych



w sprawie ramowych statutów publicznego przedszkola oraz szkół publicznych



w sprawie warunków i sposobu oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów i słuchaczy oraz przeprowadzania sprawdzianów i egzaminów w szkołach publicznych



w sprawie szczegółowych zasad działania publicznych poradni psychologiczno-pedagogicznych, w tym publicznych poradni specjalistycznych



w sprawie ramowego statutu publicznej poradni psychologiczno-pedagogicznej, w tym publicznej poradni specjalistycznej

2

Rozporządzenie w sprawie zasad udzielania i organizacji pomocy psychologiczno-pedagogicznej

• Pomoc psychologiczno pedagogiczna w przedszkolu, szkole i placówce polega na:

rozpoznawaniu możliwości psychofizycznych

•

rozpoznawaniu i zaspokajaniu indywidualnych potrzeb rozwojowych i edukacyjnych uczniów,

wynikających w szczególności ze: 1) 2) 3) 4) 5) 6) 7) szczególnych uzdolnień; niepełnosprawności; choroby przewlekłej; niedostosowania społecznego; zagrożenia niedostosowaniem społecznym; specyficznych trudności w uczeniu się; zaburzeń komunikacji językowej; 8) sytuacji kryzysowych lub traumatycznych; 9) niepowodzeń edukacyjnych; 10) 11) zaniedbań środowiskowych związanych z sytuacją bytową ucznia i jego rodziny, sposobem spędzania czasu wolnego, kontaktami środowiskowymi; trudności adaptacyjnych związanych z różnicami kulturowymi lub ze zmianą środowiska edukacyjnego, w tym związanych z wcześniejszym kształceniem za granicą; 12) innych potrzeb dziecka.

3

1) 2) 3) 4) 5)

Rozporządzenie w sprawie zasad udzielania i organizacji pomocy psychologiczno-pedagogicznej Kto udziela pomocy psychologiczno-pedagogicznej?

Pomocy psychologiczno-pedagogicznej prowadzący zajęcia z uczniem, nauczyciele, wychowawcy grup wychowawczych oraz specjaliści udzielają,

, w szczególności, psycholodzy, pedagodzy, logopedzi i doradcy zawodowi,

we współpracy

z: rodzicami uczniów; poradniami psychologiczno-pedagogicznymi, w tym poradniami specjalistycznymi; placówkami doskonalenia nauczycieli; innymi przedszkolami, szkołami i placówkami; organizacjami pozarządowymi oraz innymi instytucjami działającymi na rzecz rodziny, dzieci i młodzieży.

4

Rozporządzenie w sprawie zasad udzielania i organizacji pomocy psychologiczno-pedagogicznej Pomoc psychologiczno-pedagogiczna

jest udzielana

z inicjatywy

: 1) ucznia; 2) rodziców ucznia; 3) nauczyciela, wychowawcy grupy wychowawczej lub specjalisty, prowadzącego zajęcia z uczniem; 4) poradni psychologiczno-pedagogicznej, w tym poradni specjalistycznej; 5) asystenta edukacji romskiej; 6) pomocy nauczyciela.

Pomoc psychologiczno – pedagogiczną dyrektor

przedszkola, szkoły lub placówki.

organizuje

5

• • • •  • • • • 

Rozporządzenie w sprawie zasad udzielania i organizacji pomocy psychologiczno-pedagogicznej W szkole pomoc psychologiczno-pedagogiczna jest organizowana i udzielana w formie: uczniom

klas terapeutycznych (z wyjątkiem szkół specjalnych); zajęć rozwijających uzdolnienia; zajęć dydaktyczno-wyrównawczych; zajęć specjalistycznych: korekcyjno-kompensacyjnych, logopedycznych, socjoterapeutycznych oraz innych zajęć o charakterze terapeutycznym; zajęć związanych z wyborem kierunku kształcenia i zawodu oraz planowaniem kształcenia i kariery zawodowej; porad i konsultacji.

rodzicom uczniów i nauczycielom

porad i konsultacji; warsztatów i szkoleń. 6

Rozporządzenie w sprawie zasad udzielania i organizacji pomocy psychologiczno-pedagogicznej W przedszkolu i placówce pomoc psychologiczno pedagogiczna jest organizowana i udzielana w formie:

• • 

uczniom

zajęć specjalistycznych: korekcyjno-kompensacyjnych, logopedycznych, socjoterapeutycznych oraz innych zajęć o charakterze terapeutycznym; porad i konsultacji .

• • 

rodzicom uczniów i nauczycielom

porad i konsultacji; warsztatów i szkoleń. 7

1.

Rozporządzenie w sprawie zasad udzielania i organizacji pomocy psychologiczno-pedagogicznej Rodzaje zajęć Zajęcia rozwijające uzdolnienia

uzdolnionych przy wykorzystaniu aktywnych metod pracy. Liczba uczestników zajęć wynosi

do 5

organizuje się dla uczniów szczególnie uczniów.

2.

3.



Zajęcia dydaktyczno-wyrównawcze

etapu edukacyjnego. Liczba uczestników zajęć wynosi

do 8

organizuje się dla uczniów mających trudności w nauce, w szczególności w spełnianiu wymagań edukacyjnych określonych w podstawie programowej kształcenia ogólnego dla danego uczniów.

Zajęcia specjalistyczne: zajęcia korekcyjno-kompensacyjne

zaburzeniami i odchyleniami rozwojowymi lub specyficznymi trudnościami w uczeniu się. Liczba uczestników zajęć wynosi

do 5

organizuje się dla uczniów z uczniów.

8

 

4.

Rozporządzenie w sprawie zasad udzielania i organizacji pomocy psychologiczno-pedagogicznej zajęcia logopedyczne

organizuje się dla uczniów z zaburzeniami mowy, które powodują zaburzenia komunikacji językowej oraz utrudniają naukę. Liczba uczestników zajęć wynosi

do 4

uczniów .

zajęcia socjoterapeutyczne oraz inne zajęcia o charakterze terapeutycznym

organizuje się dla uczniów z dysfunkcjami i zaburzeniami utrudniającymi funkcjonowanie społeczne.

Liczba uczestników zajęć wynosi

do 10 uczniów

.

Zajęcia związane z wyborem kierunku kształcenia i zawodu oraz planowaniem kształcenia i kariery zawodowej

organizuje się w celu wspomagania uczniów w podejmowaniu decyzji edukacyjnych i zawodowych, przy wykorzystaniu aktywnych metod pracy.

Zajęcia te i prowadzą specjaliści.

nauczyciele, wychowawcy grup wychowawczych 9

Rozporządzenie w sprawie zasad udzielania i organizacji pomocy psychologiczno-pedagogicznej

• • •

Zajęcia rozwijające uzdolnienia, zajęcia dydaktyczno wyrównawcze

oraz

zajęcia specjalistyczne

odpowiednie dla rodzaju prowadzonych zajęć. prowadzą nauczyciele i specjaliści posiadający kwalifikacje Godzina zajęć dydaktyczno-wyrównawczych trwa

45 minut

, a godzina zajęć specjalistycznych trwa

60 minut

.

W uzasadnionych przypadkach dopuszcza się prowadzenie godzin zajęć specjalistycznych

w czasie krótszym niż 60 minut

, zachowując łączny czas zajęć ustalony dla danego ucznia. 10

Rozporządzenie w sprawie zasad udzielania i organizacji pomocy psychologiczno-pedagogicznej 1.

2.

a) b) c) Nauczyciele, wychowawcy grup wychowawczych oraz specjaliści

prowadzą w przedszkolu, szkole lub placówce działania pedagogiczne mające na celu:

rozpoznanie zainteresowań i uzdolnień

uczniów, w tym uczniów szczególnie uzdolnionych, oraz

zaplanowanie wsparcia związanego z rozwijaniem zainteresowań i uzdolnień

uczniów.

rozpoznanie indywidualnych potrzeb

rozwojowych i edukacyjnych oraz indywidualnych

możliwości

psychofizycznych uczniów oraz

zaplanowanie sposobów ich zaspokojenia

, w tym w szczególności w:

przedszkolu

– obserwację pedagogiczną zakończoną analizą i oceną gotowości dziecka do podjęcia nauki w szkole (diagnoza przedszkolna),

klasach I-III szkoły podstawowej

– obserwacje i testy pedagogiczne, a także stosują inne metody mające na celu rozpoznanie u uczniów ryzyka wystąpienia specyficznych trudności w uczeniu się,

gimnazjum i szkole ponadgimnazjalnej

zawodowe.

– doradztwo edukacyjno 11

Rozporządzenie w sprawie zasad udzielania i organizacji pomocy psychologiczno-pedagogicznej

Nauczyciel, wychowawca grupy wychowawczej lub specjalista

informuje niezwłocznie dyrektora

przedszkola, szkoły lub placówki o stwierdzonej

potrzebie objęcia ucznia pomocą

psychologiczno pedagogiczną, wynikającej z przeprowadzonych działań pedagogicznych.

12

Rozporządzenie w sprawie zasad udzielania i organizacji pomocy psychologiczno-pedagogicznej Kto planuje i koordynuje udzielanie pomocy psychologiczno-pedagogicznej?

Planowanie i koordynowanie

danym uczniem, tworzących udzielania pomocy psychologiczno-pedagogicznej uczniowi w przedszkolu, szkole i placówce jest zadaniem zespołu nauczycieli, wychowawców grup wychowawczych oraz specjalistów, prowadzących zajęcia z

zespół

.

Dyrektor wyznacza osobę lub osoby koordynujące pracę zespołu

.

Spotkania zespołu

zwołuje, w miarę potrzeb, osoba koordynująca pracę Zespołu,

nie rzadziej jednak niż dwa razy w roku szkolnym

.

13

– – – – –

Rozporządzenie w sprawie zasad udzielania i organizacji pomocy psychologiczno-pedagogicznej Organizacja pracy Zespołu Zespół tworzy dyrektor przedszkola, szkoły i placówki

posiadającego:

dla ucznia

orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego, orzeczenie o potrzebie indywidualnego obowiązkowego rocznego przygotowania przedszkolnego, orzeczenie o potrzebie indywidualnego nauczania, opinię poradni psychologiczno-pedagogicznej, w tym poradni specjalistycznej (

niezwłocznie po otrzymaniu orzeczenia lub opinii

), wobec którego nauczyciel, wychowawca grupy wychowawczej lub specjalista stwierdził potrzebę objęcia pomocą psychologiczno pedagogiczną, wynikającą z przeprowadzonych działań pedagogicznych (

niezwłocznie po otrzymaniu informacji

).

14

Rozporządzenie w sprawie zasad udzielania i organizacji pomocy psychologiczno-pedagogicznej 1.

–

2.

3.

Kto może brać udział w posiedzeniu Zespołu? Rodzice ucznia

mogą uczestniczyć w pracach Zespołu w części dotyczącej ich dziecka; o terminie posiedzenia Zespołu i możliwości uczestnictwa w jego pracach dyrektor zawiadamia rodziców ucznia,

Przedstawiciel poradni psychologiczno-pedagogicznej, w tym poradni specjalistycznej

– na wniosek dyrektora;

Inne osoby, w szczególności lekarze, psycholodzy, pedagodzy, logopedzi lub inni specjaliści

– na wniosek rodzica ucznia.

Osoby biorące udział w spotkaniu zespołu obowiązane są do nieujawniania spraw poruszanych podczas spotkania.

15

1) 2)



3) Rozporządzenie w sprawie zasad udzielania i organizacji pomocy psychologiczno-pedagogicznej Zadania Zespołu ustala zakres

, w którym uczeń wymaga

pomocy psychologiczno pedagogicznej

z uwagi na indywidualne potrzeby rozwojowe i edukacyjne oraz indywidualne możliwości psychofizyczne;

określa zalecane formy, sposoby i okres udzielania uczniowi pomocy psychologiczno-pedagogicznej

, z uwzględnieniem zaleceń zawartych odpowiednio w orzeczeniu lub opinii oraz indywidualnych potrzeb rozwojowych i edukacyjnych ucznia i indywidualnych możliwości psychofizycznych ucznia;

W przypadku ucznia z orzeczeniem o potrzebie kształcenia

specjalnego: zalecane formy, sposoby i okres udzielania uczniowi pomocy psychologiczno pedagogicznej stanowią część

indywidualnego programu edukacyjno – terapeutycznego opracowywanego w ramach prac zespołu;

planuje działania z zakresu doradztwa edukacyjno-zawodowego i sposób ich realizacji

– w przypadku ucznia gimnazjum i szkoły ponadgimnazjalnej.

16

Rozporządzenie w sprawie zasad udzielania i organizacji pomocy psychologiczno-pedagogicznej

4) 5) 6)

Zadania Zespołu c.d.

podejmuje

działania mediacyjne i interwencyjne w sytuacjach kryzysowych

; stosownie do zalecanych form i sposobów pomocy psychologiczno pedagogicznej, okresów jej udzielania,

określa działania wspierające wobec rodziców ucznia oraz zakres współdziałania z poradniami psychologiczno-pedagogicznymi

, w tym poradniami specjalistycznymi,

placówkami doskonalenia nauczycieli

,

organizacjami pozarządowymi oraz innymi instytucjami

i młodzieży; działającymi na rzecz rodziny, dzieci opracowuje

plan działań wspierających

17

Rozporządzenie w sprawie zasad udzielania i organizacji pomocy psychologiczno-pedagogicznej Plan Działań Wspierających (PDW) opracowuje się dla:

– – – – 

ucznia lub grupy uczniów

o jednorodnym rozpoznaniu

,

wobec których, ze względu na potrzeby rozwojowe i edukacyjne oraz możliwości psychofizyczne, określono potrzebę objęcia pomocą psychologiczno pedagogiczną;

posiadającego opinię

poradni psychologiczno-pedagogicznej, w tym poradni specjalistycznej;

posiadającego orzeczenie o potrzebie indywidualnego rocznego przygotowania przedszkolnego

;

orzeczenie o potrzebie indywidualnego nauczania,

(w przypadku

uczniów, którzy posiadają jednocześnie orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego i orzeczenie o potrzebie indywidualnego nauczania lub indywidualnego obowiązkowego rocznego przygotowania przedszkolnego PDW nie opracowuje się. Uczniowie ci mają Indywidualny Program Edukacyjno -Terapeutyczny

). 18

Rozporządzenie w sprawie zasad udzielania i organizacji pomocy psychologiczno-pedagogicznej Plan Działań Wspierających (PDW) zawiera: a) b) c) d) e) cele do osiągnięcia w pracy z uczniem

psychologiczno-pedagogicznej, w zakresie pomocy

działania realizowane z uczniem

zalecanych form i sposobów udzielenia uczniowi pomocy psychologiczno-pedagogicznej, w ramach poszczególnych

metody pracy

z uczniem,

działania wspierające wobec rodziców

ucznia,

zakres współdziałania

z poradniami psychologiczno-pedagogicznymi, w tym poradniami specjalistycznymi, placówkami doskonalenia nauczycieli, organizacjami pozarządowymi oraz innymi instytucjami działającymi na rzecz rodziny, dzieci i młodzieży.

19

Rozporządzenie w sprawie zasad udzielania i organizacji pomocy psychologiczno-pedagogicznej Zadania Zespołu c.d.

• •  

dokonuje oceny efektywności pomocy psychologiczno pedagogicznej

udzielanej uczniowi, w tym efektywności prowadzonych zajęć;

dokonując oceny

określa wnioski i zalecenia dotyczące dalszej pracy z uczniem,

w tym

zalecane formy, sposoby i okresy

udzielania uczniowi

dalszej pomocy psychologiczno-pedagogicznej

; ocena efektywności pomocy psychologiczno-pedagogicznej udzielanej

uczniowi z orzeczeniem o potrzebie kształcenia specjalnego

stanowi

część wielospecjalistycznej oceny poziomu funkcjonowania ucznia.

zakłada i prowadzi Kartę Indywidualnych Potrzeb Ucznia .

20

Rozporządzenie w sprawie zasad udzielania i organizacji pomocy psychologiczno-pedagogicznej Dla kogo zakłada się Kartę Indywidualnych Potrzeb Ucznia?

Dla ucznia

– posiadającego:

opinię

poradni psychologiczno-pedagogicznej, w tym poradni specjalistycznej, –

orzeczenie o potrzebie indywidualnego obowiązkowego rocznego przygotowania przedszkolnego,

– –

orzeczenie o potrzebie indywidualnego nauczania, dla ucznia, u którego

ze względu na potrzeby rozwojowe lub edukacyjne,

nauczyciel, wychowawca grupy wychowawczej lub specjalista, prowadzący zajęcia z uczniem, stwierdził potrzebę objęcia pomocą psychologiczno-pedagogiczną.

Dla kogo nie zakłada się Karty Indywidualnych Potrzeb Ucznia?

Karty nie zakłada się uczniowi posiadającemu: –

orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego,

–

opinię o potrzebie wczesnego wspomagania rozwoju dziecka.

21

Rozporządzenie w sprawie zasad udzielania i organizacji pomocy psychologiczno-pedagogicznej Co zawiera Karta?

1) 2) 3) 4) 5) 6) 7) 8) 9) imię

(imiona)

i nazwisko ucznia

;

nazwę przedszkola lub szkoły

której uczeń uczęszcza; oraz

oznaczenie grupy lub klasy

, do

informację dotyczącą orzeczenia lub opinii albo stwierdzonej potrzeby

objęcia ucznia pomocą psychologiczno-pedagogiczną, wynikającą z przeprowadzonych przez nauczycieli i specjalistów działań pedagogicznych;

zakres

w którym uczeń wymaga

pomocy psychologiczno pedagogicznej

;

zalecane formy, sposoby i okresy

udzielania pomocy psychologiczno pedagogicznej;

ustalone przez dyrektora formy, sposoby i okresy

udzielania pomocy psychologiczno-pedagogicznej

oraz wymiar godzin

poszczególne formy będą realizowane; , w którym

ocenę efektywności pomocy

uczniowi; psychologiczno-pedagogicznej udzielanej

terminy

spotkań zespołu;

podpisy

osób biorących udział w poszczególnych spotkaniach zespołu.

22

Rozporządzenie w sprawie zasad udzielania i organizacji pomocy psychologiczno-pedagogicznej Dyrektor

i podpis.

przedszkola lub szkoły

wpisuje do Karty

ustalone formy, sposoby i okres udzielania pomocy psychologiczno – pedagogicznej dla ucznia oraz wymiar godzin, umieszcza datę W przypadku

ucznia

posiadającego

orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego

formy, sposoby i okres udzielania pomocy psychologiczno – pedagogicznej ustalone dla ucznia oraz wymiar godzin,

umieszcza się w Indywidualnym Programie Edukacyjno – Terapeutycznym.

Dyrektor rodziców

przedszkola, szkoły i placówki

informuje na piśmie

ucznia o

okresie

udzielania pomocy psychologiczno-pedagogicznej oraz

wymiarze godzin

, w którym poszczególne formy pomocy będą realizowane.

ustalonych formach, sposobach i

23

Rozporządzenie w sprawie zasad udzielania i organizacji pomocy psychologiczno-pedagogicznej

• • • • • •

Pomoc psychologiczno rozporządzeniu: pedagogiczną organizuje się i udziela na zasadach określonych w niniejszym Przedszkola, oddziały przedszkolne w szkołach podstawowych: 01.09.2011 r.

Gimnazja: 01.09.2011 r.

Szkoły specjalne wszystkich typów oraz oddziały specjalne: 01.09.2011 r.

Placówki: 01.09.2011 r.

Szkoły podstawowe: 01.09.2012 r.

Szkoły ponadgimnazjalne: 01.09.2012 r.

24

Rozporządzenie w sprawie zasad udzielania i organizacji pomocy psychologiczno-pedagogicznej Wyjątek w tej regulacji:

• W przedszkolu, oddziale przedszkolnym w szkole podstawowej i w gimnazjum

zespół tworzy się przed opracowaniem arkusza organizacji na rok szkolny 2011/2012

.

• Zespół,

nie później niż do 30 kwietnia

danego roku określa zalecane formy i sposoby pomocy.

• Dyrektor, na tej podstawie

planuje organizację pomocy, w roku szkolnym 2011/2012 (w arkuszu organizacji)

.

• Analogicznie, rok później, w szkole podstawowej i ponadgimnazjalnej.

25

Rozporządzenia w sprawie warunków organizowania kształcenia, wychowania i opieki dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnych oraz niedostosowanych społecznie 1.

Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej w sprawie warunków organizowania kształcenia, wychowania i opieki dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnych oraz niedostosowanych społecznie w przedszkolach, szkołach i oddziałach ogólnodostępnych lub integracyjnych 2.

Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej w sprawie warunków organizowania kształcenia, wychowania i opieki dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnych oraz niedostosowanych społecznie w specjalnych przedszkolach, szkołach i oddziałach oraz ośrodkach

26

Rozporządzenia w sprawie warunków organizowania kształcenia, wychowania i opieki dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnych oraz niedostosowanych społecznie

•

Kształcenie specjalne organizuje się dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnych:

• 1) 2) niesłyszących; słabo słyszących; 3) niewidomych; 4) słabo widzących; 5) 6) z niepełnosprawnością ruchową, w tym z afazją; z upośledzeniem umysłowym w stopniu lekkim; 7) 8) 9) z upośledzeniem umysłowym w stopniu umiarkowanym lub znacznym; z autyzmem, w tym z zespołem Aspergera; z niepełnosprawnościami sprzężonymi.

dla dzieci i młodzieży niedostosowanych społecznie i zagrożonych niedostosowaniem społecznym

27

• • • •

Rozporządzenia w sprawie warunków organizowania kształcenia, wychowania i opieki dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnych oraz niedostosowanych społecznie

Kształcenie specjalne dla dzieci i młodzieży:

z chorobami przewlekłymi, z zaburzeniami psychicznymi, z zaburzeniami zachowania, zagrożone uzależnieniem,

posiadających orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego, które przed dniem wejścia w życie rozporządzenia rozpoczęły naukę w szkole lub oddziale integracyjnym, mogą kontynuować naukę w szkole lub oddziale aż do ukończenia szkoły danego typu.

28

Rozporządzenia w sprawie warunków organizowania kształcenia, wychowania i opieki dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnych oraz niedostosowanych społecznie

1) 2) 3) Kształcenie specjalne może być prowadzone dla uczniów, którzy rozpoczną naukę uczeń kończy :

od dnia 1.09.2012 r.:

do końca roku szkolnego, w roku kalendarzowym, w którym 18. rok życia - w przypadku szkoły podstawowej; 21. rok życia - w przypadku gimnazjum; 23. rok życia - w przypadku szkoły ponadgimnazjalnej.

1) 2) 3) Dla uczniów, którzy rozpoczęli lub rozpoczną naukę w szkołach specjalnych i oddziałach specjalnych w szkołach ogólnodostępnych

do dnia 31 sierpnia 2012 r.:

18. rok życia - w przypadku szkoły podstawowej; 21. rok życia - w przypadku gimnazjum; 24. rok życia - w przypadku szkoły ponadgimnazjalnej.

29

• •

Rozporządzenia w sprawie warunków organizowania kształcenia, wychowania i opieki dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnych oraz niedostosowanych społecznie W szkołach zatrudnia się dodatkowo nauczycieli posiadających kwalifikacje w zakresie pedagogiki specjalnej: obligatoryjnie

w przedszkolach i szkołach integracyjnych oraz w przedszkolach i szkołach z oddziałami integracyjnymi;

możliwość zatrudnienia po uzyskaniu zgody organu prowadzącego

w przedszkolach i szkołach ogólnodostępnych;

Dyrektor

przedszkola lub szkoły

ustala zajęcia, które

i młodzieży niepełnosprawnych, niedostosowanych

i specjaliści, o których mowa powyżej

.

, ze względu na indywidualne potrzeby edukacyjne dzieci społecznie oraz zagrożonych niedostosowaniem społecznym,

prowadzą lub w których uczestniczą nauczyciele

30

• • • •

Rozporządzenia w sprawie warunków organizowania kształcenia, wychowania i opieki dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnych oraz niedostosowanych społecznie Zadania dodatkowo zatrudnionych nauczycieli w zakresie współorganizowania kształcenia specjalnego: prowadzą zajęcia

edukacyjne oraz wspólnie z innymi nauczycielami i specjalistami

realizują zintegrowane działania i zajęcia

, określone w indywidualnym programie edukacyjno – terapeutycznym

(

IPET);

prowadzą

wspólnie z innymi nauczycielami i specjalistami

pracę wychowawczą

z uczniami niepełnosprawnymi, niedostosowanymi społecznie oraz zagrożonymi niedostosowaniem społecznym;

uczestniczą

, w miarę potrzeb,

w zajęciach edukacyjnych prowadzonych przez nauczycieli

oraz

w zintegrowanych działaniach i zajęciach

, określonych w IPET, realizowanych przez nauczycieli i specjalistów;

udzielają pomocy nauczycielom

niedostosowaniem społecznym.

prowadzącym zajęcia edukacyjne oraz nauczycielom i specjalistom realizującym zintegrowane działania i zajęcia określone w IPET, w doborze form i metod pracy z uczniami niepełnosprawnymi, niedostosowanymi społecznie oraz zagrożonymi 31

Rozporządzenia w sprawie warunków organizowania kształcenia, wychowania i opieki dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnych oraz niedostosowanych społecznie Nauczyciele i specjaliści

prowadzący zajęcia z uczniem,

w ramach pracy zespołu

,

dla każdego ucznia posiadającego orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego:

• • • niepełnosprawnego, niedostosowanego społecznie, zagrożonego niedostosowaniem społecznym,  

opracowują indywidualny program edukacyjno – terapeutyczny (IPET), dokonują okresowej wielospecjalistycznej oceny poziomu funkcjonowania ucznia

oraz w miarę potrzeby

modyfikują IPET.

32

Rozporządzenia w sprawie warunków organizowania kształcenia, wychowania i opieki dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnych oraz niedostosowanych społecznie Indywidualny program edukacyjno-terapeutyczny zawiera:

– – – –    – –

zakres dostosowania wymagań edukacyjnych

rozwojowych i edukacyjnych ucznia oraz indywidualnych możliwości psychofizycznych ucznia, do indywidualnych potrzeb

rodzaj i zakres zintegrowanych działań

w tym w przypadku:

ucznia niepełnosprawnego

nauczycieli i specjalistów, – zakres działań o charakterze rewalidacyjnym,

ucznia niedostosowanego społecznie

resocjalizacyjnym, zakres działań o charakterze

ucznia zagrożonego niedostosowaniem społecznym

o charakterze socjoterapeutycznym; – zakres działań

formy i metody pracy z uczniem

,

ustalone przez dyrektora formy, sposoby i okres udzielania uczniowi pomocy psychologiczno-pedagogicznej

oraz

wymiar godzin, zajęcia

potrzeb; rewalidacyjne i resocjalizacyjne oraz inne zajęcia, stosownie do

działania wspierające rodziców uczniów oraz zakres współdziałania z poradniami, placówkami doskonalenia nauczycieli oraz innymi instytucjami.

33

Rozporządzenia w sprawie warunków organizowania kształcenia, wychowania i opieki dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnych oraz niedostosowanych społecznie Sprawdzian i egzaminy zewnętrzne:

• dostosowanie

warunków i form

sprawdzianu i egzaminów zewnętrznych dla wszystkich uczniów niepełnosprawnych w zależności od rodzaju niepełnosprawności; • dostosowanie

warunków

sprawdzianu i egzaminów zewnętrznych dla uczniów niedostosowanych społecznie i zagrożonych niedostosowaniem społecznym;

w gimnazjach: od 01.09.2011 r.

w szkołach podstawowych i ponadgimnazjalnych:

od 01.09.2012 r

. 34

• • • •

Rozporządzenia w sprawie warunków organizowania kształcenia, wychowania i opieki dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnych oraz niedostosowanych społecznie Kształcenie specjalne organizuje się na zasadach określonych w niniejszych rozporządzeniach: Przedszkola, oddziały przedszkolne w szkołach podstawowych: 01.09.2011 r.

Gimnazja: 01.09.2011 r.

Szkoły specjalne wszystkich typów oraz oddziały specjalne: 01.09.2011 r. Placówki (art. 2 pkt. 3, 3a, 5 i 7 USO) : 01.09.2011 r.

• •

Szkoły podstawowe: 01.09.2012 r.

Szkoły ponadgimnazjalne: 01.09.2012 r.

35

Rozporządzenia w sprawie warunków organizowania kształcenia, wychowania i opieki dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnych oraz niedostosowanych społecznie

W odniesieniu do uczniów, dla których opracowywane były indywidualne programy edukacyjne, na podstawie dotychczas obowiązujących przepisów, zespoły są

obowiązane dokonać wielospecjalistycznych ocen poziomu funkcjonowania uczniów

i dostosować

IPET do nowych regulacji

:  

Przedszkola, oddziały przedszkolne w szkołach podstawowych, gimnazja, szkoły specjalne wszystkich typów, oddziały specjalne oraz ośrodki do 30.09.2011 r.

Szkoły podstawowe i ponadgimnazjalne do 30.09.2012 r.

36

Zmiany zawarte są również w rozporządzeniach:



w sprawie rodzajów i szczegółowych zasad działania placówek publicznych



w sprawie ramowych statutów publicznego przedszkola oraz szkół publicznych



w sprawie warunków i sposobu oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów i słuchaczy oraz przeprowadzania sprawdzianów i egzaminów w szkołach publicznych



w sprawie szczegółowych zasad działania publicznych poradni psychologiczno-pedagogicznych, w tym publicznych poradni specjalistycznych



w sprawie ramowego statutu publicznej poradni psychologiczno-pedagogicznej, w tym publicznej poradni specjalistycznej

37

Kształcenie uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi Wybrane zmiany dotyczące kształcenia uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi w pozostałych rozporządzeniach.

38

Rozporządzenie w sprawie rodzajów i szczegółowych zasad działania placówek publicznych

Specjalny ośrodek szkolno-wychowawczy

współpracuje ze szkołami ogólnodostępnymi

w zakresie diagnozowania i rozwiązywania problemów dydaktyczno-wychowawczych uczniów niepełnosprawnych, uczęszczających do tych szkół oraz w zakresie organizowania i udzielania tym uczniom pomocy psychologiczno pedagogicznej, w szczególności metodycznego i merytorycznego wsparcia nauczycieli tych szkół. 39

Rozporządzenie w sprawie ramowych statutów publicznego przedszkola oraz szkół publicznych Organizacja pracy: W oddziałach przedszkolnych

przedszkola. w szkołach podstawowych w zakresie organizacji wychowania, nauczania i opieki, stosuje się przepisy w sprawie ramowego statutu publicznego • •

Liczebność oddziałów: nie określa się minimalnej liczby uczniów niepełnosprawnych

w oddziałach specjalnych i oddziałach integracyjnych, co daje organom prowadzącym możliwość dostosowania liczby uczniów w oddziale do możliwości środowiskowych i lokalowych;

liczba uczniów

podczas zajęć prowadzonych przez jednego nauczyciela w

świetlicy

zorganizowanej w szkole integracyjnej lub specjalnej powinna odpowiadać liczbie uczniów określonej dla danego oddziału szkoły integracyjnej lub specjalnej. 40

Rozporządzenie w sprawie ramowych statutów publicznego przedszkola oraz szkół publicznych

• •

Zespół

umocowanie Zespołu nauczycieli i specjalistów prowadzących zajęcia z uczniem, którego zadania zostały określone w rozporządzeniu dotyczącym zasad udzielania i organizacji pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach; Zespół tworzy się w publicznych przedszkolach i szkołach.

41

Rozporządzenie w sprawie ramowych statutów publicznego przedszkola oraz szkół publicznych Pomoc materialna dla dzieci i młodzieży

Statut przedszkola i szkoły powinien określać formy opieki i pomocy uczniom, którym z przyczyn rozwojowych, rodzinnych lub losowych potrzebna jest pomoc i wsparcie, w tym również działania na rzecz zorganizowania pomocy materialnej uczniom znajdującym się w trudnej sytuacji życiowej. 42

•

Rozporządzenie w sprawie warunków i sposobu oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów i słuchaczy oraz przeprowadzania sprawdzianów i egzaminów w szkołach publicznych

dookreślenie pojęcia

specyficzne trudności w uczeniu się

:

„przez specyficzne trudności w uczeniu się należy rozumieć trudności w uczeniu się odnoszące się do uczniów w normie intelektualnej, o właściwej sprawności motorycznej i prawidłowo funkcjonujących systemach sensorycznych, którzy mają trudności w przyswajaniu treści dydaktycznych, wynikające ze specyfiki ich funkcjonowania poznawczo percepcyjnego”

43

• • • •

Rozporządzenie w sprawie warunków i sposobu oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów i słuchaczy oraz przeprowadzania sprawdzianów i egzaminów w szkołach publicznych zobowiązanie nauczyciela do indywidualizacji działań pedagogicznych

, zarówno na obowiązkowych, jaki i na dodatkowych zajęciach edukacyjnych;

pozostawienie na poziomie szkoły decyzji w zakresie śródrocznego promowania ucznia kl. I i II szkoły podstawowej

zgodą rodzica; w ciągu roku szkolnego bez konieczności uzyskania opinii poradni psychologiczno-pedagogicznej, za

pozostawienie na poziomie szkoły decyzji w zakresie pozostawienia w tej samej klasie ucznia kl. I III szkoły podstawowej

, bez konieczności uzyskania opinii poradni psychologiczno pedagogicznej, po zasięgnięciu opinii rodzica;

zwolnienie ucznia z afazją z nauki drugiego obowiązkowego języka obcego

tym obowiązkiem

).

(

uczniowie z upośledzeniem umysłowym w stopniu lekkim nie są objęci

44

•

Rozporządzenie w sprawie warunków i sposobu oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów i słuchaczy oraz przeprowadzania sprawdzianów i egzaminów w szkołach publicznych zwiększenie kompetencji szkoły

dostosowania

warunków

Pedagogicznej: w zakresie przeprowadzania sprawdzianu i egzaminów zewnętrznych do indywidualnych potrzeb psychofizycznych i edukacyjnych ucznia – dostosowanie warunków następuje na podstawie pozytywnej opinii Rady

w gimnazjach: 01.09.2011 r.

w szkołach podstawowych: 01.09.2012 r.

w szkołach ponadgimnazjalnych: 01.09.2012 r.

Szczegółową informację o sposobie dostosowania warunków określa Dyrektor Centralnej Komisji Egzaminacyjnej. 45

Rozporządzenie w sprawie warunków i sposobu oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów i słuchaczy oraz przeprowadzania sprawdzianów i egzaminów w szkołach publicznych

• – – – zmiana dotychczasowej formuły wydawania w celu dostosowywania i edukacyjnych:

opinii dla uczniów ze specyficznymi trudnościami w uczeniu się

warunków sprawdzianu i egzaminów zewnętrznych do ich indywidualnych potrzeb psychofizycznych opinia wydawana będzie nie później niż do 30 września roku szkolnego, w którym przeprowadzany jest sprawdzian, określony został sposób postępowania w przypadku ubiegania się o opinię w terminie późniejszym, wydana opinia jest ważna przez wszystkie lata nauki szkolnej – nie będzie konieczne wydawanie kolejnej opinii na następny etap edukacyjny.

46

47

48

49

50

51

52

53

54

55

56

57

58

59

60

61

62

63

64

65

66

67

68

69

70

71

PRACA Z UCZNIEM ZE SPECJALNYMI POTRZEBAMI EDUKACYJNYMI –

wybrane zagadnienia 72

UCZEŃ NIESŁYSZĄCY LUB SŁABO SŁYSZĄCY

73

DO PROWADZENIA WIELOSPECJALISTYCZNEJ WSKAZÓWKI OCENY POZIOMU FUNKCJONOWANIA UCZNIA 1. Warunki uczenia się i przebiegu uczenia się 2. Warunki ucznia utrudniające lub ułatwiające rozwój 3. Wyniki uczenia się i zachowania

74

TRUDNOŚCI WYNIKAJĄCE Z USZKODZENIA SŁUCHU

 Trudności w przyswajaniu pojęć, umiejętności ich definiowania i budowania systemu pojęć.

 Trudności w językowej organizacji tekstu w zakresie formułowania opinii, sądów, argumentowania, wartościowania, itp.

 Trudności w formułowaniu wypowiedzi (ubogi zasób słownictwa, błędy składniowe, błędy stylistyczne).

 Trudności w selekcjonowaniu informacji.

 Trudności w trwałym zapamiętywaniu treści.

  Ograniczone możliwości dłuższej koncentracji na treściach odbieranych drogą słuchową.

Uczenie się na pamięć, bez zrozumienia.

75

NARZĘDZIA DIAGNOSTYCZNE

Karta Oceny Zachowań Komunikacyjnych dziecka z uszkodzonym słuchem (KOZK) (K. Krakowiak, M. Panasiuk) Karta Samooceny Umiejętności Komunikowania się z Dzieckiem z Uszkodzonym Słuchem (KSUK) (K. Krakowiak).

Inwentarz Autonomii Uczenia się (A. Studenska).

Test Zdolności Językowych (M. Wojtowicz).

Wielowymiarowy Kwestionariusz Preferencji WKP (A. Matczak, A. Jaworowska, A. Ciechanowicz, E. Zalewska, J. Stańczak).

Autorski arkusz nauczyciela obserwacyjny opracowany przez 76

KONSTRUOWANIE I REALIZACJA INDYWIDUALNEGO PROGRAMU EDUKACYJNO-TERAPEUTYCZNEGO

IPET jest konstruowany dla konkretnego dziecka z rodzajem niepełnosprawności.

określonym

Podstawowym warunkiem skonstruowania indywidualnego programu jest

funkcjonowania możliwości dokonanie ucznia, a refleksyjnej analizy poziomu także oceny jego potencjalnych oraz ewentualnych trudności w zakresie nabywania:    wiadomości i umiejętności dydaktycznych wynikających z realizacji podstawy programowej, kształtowania obrazu własnej osoby w relacjach z grupą rówieśniczą i osobami dorosłymi, przyswajania systemu wartości,  eksploracji otaczającej rzeczywistości w sposób pozwalający na ustalanie związków przyczynowo-skutkowych i czasowo przestrzennych.

Należy uwzględnić zasady pracy z uczniem niesłyszącym lub słabo słyszącym 77

Organizacja pracy Ocenianie Realizacja zajęć edukacyjnych Formy, środki, jakie może stosować nauczyciel w zakresie usprawniania komunikacji z uczniem oraz uczniów między sobą Formułowanie celów edukacyjno-terapeutycznych

78

UCZEŃ NIEWIDOMY I SŁABO WIDZĄCY

Wybrane zagadnienia

79

WSKAZÓWKI DO PROWADZENIA WIELOSPECJALISTYCZNEJ OCENY POZIOMU FUNKCJONOWANIA UCZNIA

1.

Warunki uczenia się i przebiegu uczenia się 2.

Warunki utrudniające i ułatwiające rozwój ucznia 3.

Wyniki uczenia się i zachowania 80

NARZĘDZIA DIAGNOSTYCZNE

Arkusz diagnostyczno-obserwacyjny dotyczący motywacji do nauki szkolnej

Autorski arkusz obserwacyjny opracowany przez nauczyciela

81

KONSTRUOWANIE I REALIZACJA INDYWIDUALNEGO PROGRAMU EDUKACYJNO-TERAPEUTYCZNEGO

W programie powinny znaleźć się informacje dotyczące

niezbędnych adaptacji metod, form i środków

.

Należy również

nadobowiązkowych

rehabilitacyjne ustalić , (nauka

rodzaje

uwzględniających pisma

i formy

brajla,

zajęć

cele orientację przestrzenną, samodzielne poruszanie się, usprawnianie widzenia, wykonywanie zajęcia korekcyjno czynności – życia i w miarę potrzeb, zajęcia logopedyczne).

kompensacyjne codziennego , Należy uwzględnić

zasady pracy

z uczniem niewidomym lub słabo widzącym 82

REALIZACJA ZAJĘĆ EDUKACYJNYCH

ORGANIZACJA MIEJSCA USPRAWNIANIE KOMUNIKACJI UMIEJĘTNE I ZASADNE OCENIANIE FORMUŁOWANIE CELÓW EDUKACYJNO TERAPEUTYCZNYCH POMOCE TECHNICZNE, ŚRODKI DYDAKTYCZNE 83

UCZEŃ Z NIEPEŁNOSPRAWNOŚCIĄ RUCHOWĄ

Wybrane zagadnienia

84

WYZNACZNIKI PROCESU EDUKACYJNEGO

Uczniom z niepełnosprawnością ruchową

dostosowuje się procedury nauczania do ich możliwości psychofizycznych oraz tempa uczenia się

.

W przypadku dzieci,

możliwość

które nie osiągnęły dojrzałości szkolnej w przewidzianym terminie,

wydłużenia

okresu

dopuszcza się

wychowania przedszkolnego.

85

WYZNACZNIKI PROCESU EDUKACYJNEGO

Problemy uczniów specyficznych

z wraz z etapami edukacji niepełnosprawnością ruchową mogą

doświadczeń

.

się nasilać na skutek

Należy tak dostosowywać ocenianie, aby pełniło ono funkcję :

motywacyjną, wspierającą oraz informacyjną

.

86

WYZNACZNIKI PROCESU EDUKACYJNEGO

Ważne jest

właściwe dostosowanie miejsca pracy do potrzeb dziecka z niepełnosprawnością ruchową

. 87

WSKAZÓWKI DO PROWADZENIA WIELOSPECJALISTYCZNEJ OCENY POZIOMU FUNKCJONOWANIA UCZNIA



Rozpoznanie cech korzystnych i niekorzystnych dla rozwoju dziecka



Zakresy wsparcia

88

INDYWIDUALNY PROGRAM EDUKACYJNO TERAPEUTYCZNY (IPET)

Podstawowym warunkiem skonstruowania indywidualnego programu jest

programowej.

dokonanie rzetelnej analizy poziomu funkcjonowania ucznia - ocena jego potencjalnych możliwości oraz ewentualnych trudności w zakresie nabywania wiadomości i umiejętności wynikających z realizacji podstawy

89

REALIZACJA ZAJĘĆ EDUKACYJNYCH

Wśród metod kształcenia dzieci z niepełnosprawnością ruchową dostosowania wymaga:

metoda pracy z książką metoda gier dydaktycznych

w szczególności:

zabawy inscenizacyjne i symulacyjne metody praktyczne

, a w tym: wymagają najwięcej dostosowań,

metody ćwiczebne oraz realizacji zadań wytwórczych

90

POMOCE TECHNICZNE, ŚRODKI DYDAKTYCZNE

Mechaniczne środki wzrokowe Środki słuchowe

Wśród

uwarunkowań zewnętrznych

procesu edukacyjnego ucznia z niepełnosprawnością ruchową należy zwrócić uwagę na: 

wykorzystanie specjalistycznych pomocy i przyborów szkolnych w edukacji

oraz

dobór właściwego sprzętu informatycznego

91

UCZEŃ Z UPOŚLEDZENIEM UMYSŁOWYM W STOPNIU LEKKIM

Wybrane zagadnienia

92

NARZĘDZIA DIAGNOSTYCZNE

Do ustalania

oceny poziomu rozwoju i funkcjonowania

uczniów z upośledzeniem umysłowym w stopniu lekkim przydatne mogą być

różne narzędzia diagnostyczne

.

Z niektórych narzędzi

oceniających funkcjonowanie ucznia niepełnosprawnego, nauczyciel może korzystać

wyłącznie we współpracy z psychologiem

.

Do

oceny umiejętności czytania i pisania

pojęć i umiejętności oraz rozumienia matematycznych nauczyciel

może zastosować standardowe narzędzia pomiaru wykorzystywane w szkołach

.

Popularnym narzędziem diagnostyczno- oceniającym jest

Inwentarz H.C Gunzburga

do oceny postępów w rozwoju społecznym, stanowiący zarazem podstawę planowania pracy w zakresie rehabilitacji społecznej dla wszystkich stopni upośledzenia umysłowego.

93

INDYWIDUALNE PROGRAMY EDUKACYJNO - TERAPEUTYCZNE

Indywidualne programy terapeutyczne

opracowuje upośledzeniem umysłowym,

edukacyjno

się dla uczniów z

niezależnie od tego, czy pobierają naukę w przedszkolach szkołach ogólnodostępnych, integracyjnych, czy specjalnych

.

i -

Konstruując IPET należy pamiętać o konieczności

dostosowania go do konkretnego ucznia, jego osobowości, aktualnego poziomu rozwoju, wiadomości i umiejętności oraz stanu zdrowia

.

94

INDYWIDUALNE PROGRAMY EDUKACYJNO - TERAPEUTYCZNE

W celu wiadomości

wszystkich

zebrania o tak dziecku,

nauczycieli

szerokiego

i

spektrum

konieczne jest przygotowywanie i weryfikowanie IPET przez specjalistów prowadzących zajęcia z danym uczniem

.

Ewaluacja programu powinna najmniej raz w roku, podczas odbywać się, co spotkań Zespołów.

Zasadne jest skonstruowanie

IPET

, który będzie

jednolitego wzorca

obowiązywał przedszkolu lub szkole na w danym określonym etapie edukacyjnym .

95

IPET

Przygotowywanie IPET należy rozpocząć od określenia celów, jakie każdy nauczyciel specjalista chce osiągnąć z dzieckiem w ramach i swoich zajęć.

Realizując IPET nauczyciele powinni kierować się

ważnymi założeniami postępowania pedagogicznego

.

Każdy IPET

powinien podlegać ewaluacji

.

96

UCZEŃ Z AUTYZMEM, w tym z ZESPOŁEM ASPERGERA

Wybrane zagadnienia

97

WIELOSPECJALISTYCZNA OCENA POZIOMU FUNKCJONOWANIA UCZNIA

W arkuszu obserwacyjnym nauczyciel powinien uwzględnić:

           sposób i poziom komunikacji ucznia, tzw. trudne zachowania i częstotliwość występowania, kontakt wzrokowy, kontakt naprzemienny, umiejętność samodzielnej zabawy, motywacje dziecka: zewnętrzne i wewnętrzne, umiejętność współdziałania z dorosłym, współdziałanie z rówieśnikiem, sensoryzmy, mocne strony dziecka, motywacje dziecka.

98

CZYNNIKI NIESPRZYJAJĄCE ROZWOJOWI UCZNIA

Zdecydowana większość autyzmu przejawia

szereg

dzieci ze spektrum

nieprawidłowości w funkcjonowaniu

może utrudniać

sensorycznym

im doświadczeń i edukację.

, co zdobywanie znacznie nowych Z tego

procesów

też powodu niezbędna jest

integracji diagnoza sensorycznej

przeprowadzona przez specjalistę – terapeutę integracji sensorycznej.

99

REALIZACJA IPET

OGÓLNE ZASADY PRACY, CZYLI KLUCZE DO SUKCESU ZASADY PRACY W KONTEKŚCIE DYSFUNKCJI KOMUNIKACYJNYCH ZASADY PRACY W KONTEKŚCIE NIEPRAWIDŁOWOŚCI FUNKCJONOWANIA SPOŁECZNEGO ZASADY PRACY W KONTEKŚCIE BRAKU ELASTYCZNOŚCI W ZACHOWANIU I MYŚLENIU, WYSTĘPOWANIA SENSORYZMÓW I TRUDNYCH ZACHOWAŃ ZASADY PRACY W KONTEKŚCIE FUNKCJONOWANIA SENSORYCZNEGO ZASADY PRACY W KONTEKŚCIE ROZWIJANIA FUNKCJI POZNAWCZYCH

100

CELE EDUKACYJNO-TERAPEUTYCZNE LUB EDUKACYJNE (PRZYKŁADY)

• kształtowanie umiejętności samoobsługowych oraz samodzielności w życiu codziennym, • kształtowanie kontaktów społecznych i nauka zachowań społecznie akceptowanych, • pomoc w uwalnianiu się od zachowań niepożądanych (sensoryzmów, zachowań agresywnych )_ • nauka umiejętności przebywania w grupie oraz opanowania umiejętności wspólnej zabawy i pracy, • kształtowanie rozumienia mowy oraz dostępnych sposobów komunikacji alternatywnej, • wykształcenie motywacji do komunikowania się, • nauka komunikowania się z otoczeniem, • kształtowanie umiejętności naśladownictwa ruchowego oraz werbalnego, 101

CELE EDUKACYJNO-TERAPEUTYCZNE LUB EDUKACYJNE (PRZYKŁADY)

• wzbudzanie zainteresowania otoczeniem, • poprawa umiejętności spostrzegania, odbioru i przetwarzania informacji napływających z otoczenia, • kształtowanie orientacji w schemacie ciała oraz przestrzeni, • usprawnianie motoryczne, • kształtowanie umiejętności aktywnego spędzania wolnego czasu, • rozwój funkcji poznawczych, • zmniejszanie i redukowanie zachowań utrudniających naukę, • generalizowanie i utrzymywanie efektów uczenia się, • odkrycie i rozwijanie indywidualnych możliwości i uzdolnień, • wypracowanie gotowości do nauki szkolnej.

102

UCZEŃ NIEDOSTOSOWANY SPOŁECZNIE LUB ZAGROŻONY NIEDOSTOSOWANIEM SPOŁECZNYM Wybrane zagadnienia

103

NARZĘDZIA DIAGNOSTYCZNE Skala Nieprzystosowania Społecznego (autorstwa L. Pytki) Analiza poszczególnych symptomów niedostosowania społecznego według schematu postępowania diagnostycznego K. Ostrowskiej

104

WSKAZANIA DO PRACY

 Pomoc uczniom mającym w przygotowaniu ich do niepowodzenia szkolne pełnego uczestnictwa w życiu grupy - dzieci na skutek trwałych, nieodwracalnych niepowodzeń tracą możliwość opanowania podstawowych wiadomości i umiejętności, które potrzebne są do aktywnego udziału w życiu społecznym  Ukierunkowanie warunków poczucia za do aktywności ucznia poprzez stworzenie rozwoju własnej wartości, samooceny, odpowiedzialności własne działania zainteresowań, wzmacnianie  Pomoc w nawiązywaniu społecznych z rówieśnikami pozytywnych kontaktów 105

WSKAZANIA DO PRACY

 Modyfikowanie wzorów zachowań, wskazywanie innych, alternatywnych i adekwatnych do wymagań konkretnych sytuacji wychowawczych  Promocja zdrowego stylu życia (profilaktyka uzależnień)  Włączenie uczniów niedostosowanych społecznie zagrożonych niedostosowaniem społecznym do zajęć z zakresu strategii radzenia sobie ze stresem, treningów zastępowania agresji, treningów umiejętności społecznych i  Wprowadzenie ryzykowanych zainteresowaniom zajęć alternatywnych młodzieży uczniów.

do zachowań odpowiadających 106

METODY PRACY

• Psychoterapia • Socjoterapia •Treningi umiejętności społecznych i psychologicznych • Metoda Teatru Resocjalizacyjnego • Metoda Resocjalizacji przez Sport • Drama • Psychodrama i Socjodrama 107

UCZEŃ ZE SPRZĘŻONĄ NIEPEŁNOSPRAWNOŚCIĄ

Wybrane zagadnienia

108

Populacja osób z niepełnosprawnością sprzężoną stanowi bardzo zróżnicowaną grupę ze względu na współwystępowanie rodzajów i składających się na nią niepełnosprawności.

stopni

Niepełnosprawność sprzężona

nie jest niepełnosprawności, ale (nazywana też upośledzeniem sprzężonym, złożonym, wielorakim) prostą sumą składających się na nią

stanowi swoistą, odrębną i złożoną jednostkę kliniczną.

109

niepełnosprawność sprzężona

- co najmniej dwa rodzaje niepełnosprawności, które są wywołane tym

samym czynnikiem

(np

.

wywołane zapaleniem opon mózgowych - upośledzenie umysłowe i głuchota).

niepełnosprawność złożona

rodzaje niepełnosprawności

,

- co najmniej dwa lecz wywołane

różnymi czynnikami

działającymi jednocześnie lub w różnych okresach życia (np. kilkunastoletnie dziecko z niepełnosprawnością intelektualną na skutek wypadku samochodowego traci sprawność kończyn dolnych).

110

Nie ze jest możliwe dokonanie charakterystyki ucznia sprzężoną niepełnosprawnością, ponieważ

każdy z nich stanowi kliniczną.

odrębną, swoistą jednostkę

111

W przypadku rozpoznania u ucznia sprzężonej lub złożonej zazwyczaj jedna z nich przyjmuje

rolę dominującą

.

niepełnosprawności Ma to znaczenie dla planowania i skutecznego przeprowadzenia procesów wspomagania rozwoju, edukacji.

Uczniowie z współwystępującym upośledzeniem w stopniu umiarkowanym lub znacznym realizują Podstawę programową kształcenia ogólnego dla uczniów z upośledzeniem umysłowym w stopniu umiarkowanym lub znacznym, pozostali uczniowie realizują Podstawę kształcenia ogólnego.

Dla tej grupy opracowują IPET

.

uczniów nauczyciele i specjaliści

112

UCZEŃ Z CHOROBĄ PRZEWLEKŁĄ

Wybrane zagadnienia

113

WYZNACZNIKI PROCESU EDUKACYJNEGO

PODSTAWA PROGRAMOWA DOSTOSOWANIE OTOCZENIA, RODZAJ POMOCY PROGRAM EDUKACYJNY OCENIANIE

114

UCZEŃ SZCZEGÓLNIE UZDOLNIONY

Wybrane

zagadnienia

115

CZYNNIKI SPRZYJAJĄCE I NIESPRZYJAJĄCE ROZWOJOWI UCZNIA

Może się zdarzyć, że to samo zachowanie czy cechy w kontekstu zależności od mogą być uznane raz za pomoc, innym razem za czynnik utrudniający, np. perfekcjonizm ucznia sprzyja wysokiej jakości uzyskiwanych wyników, może prowadzić do stałego niezadowolenia, niechęci do kończenia pracy.

116

SFORMUŁOWANIE PLANU DZIAŁAŃ WSPIERAJĄCYCH (PDW)

Plan Działań Wspierających powinien być przygotowywany nauczycieli i uczniem, dla ucznia tworzących Zespół zdolnego przez specjalistów prowadzących zajęcia z 117

REALIZACJA PWD (PLANU DZIAŁAŃ WSPIERAJĄCYCH)

Stwarzanie kreatywnych warunków uczenia się Kształtowanie motywacji do pracy Zwiększanie możliwości poznawania otoczenia Poprawa umiejętności podejmowania decyzji przez ucznia i kształtowanie własnego systemu wartości Rozwiązywanie zadań szkolnych przez ucznia ze świadomością etapów postępowania Świadome podejmowanie decyzji Stopniowanie trudności Utrwalanie osiągnięć

118

UCZEŃ Z ADHD

Wybrane zagadnienia

119

CZYNNIKI SPRZYJAJĄCE I NIESPRZYJAJĄCE ROZWOJOWI UCZNIA

grupy cech korzystnych dla rozwoju:

• rozwój intelektualny na poziomie powyżej przeciętnej; • zainteresowania, w tym również szczególne zainteresowania danym przedmiotem; • wysoka motywacja; • mobilizacyjna funkcja dobra spostrzegawczość; sprawność motoryki małej i dużej; uzdolnienia; • zasób wiedzy o otaczającym świecie; • łatwość nawiązywania kontaktów z innymi; wzmocnień pozytywnych (nagród, pochwał); • mobilizacyjna funkcja wzorca osobowego; • inne wynikające z opinii i obserwacji własnej nauczyciela.

120

CZYNNIKI SPRZYJAJĄCE I NIESPRZYJAJĄCE ROZWOJOWI UCZNIA

grupy cech niekorzystnych dla rozwoju:

• zaburzenie koncentracji uwagi (szybkie rozpraszanie się, duża wrażliwość na zewnętrzne bodźce rozpraszające, trudność ze skupieniem uwagi, trudności z zapamiętaniem kolejnych czynności dnia codziennego) ; • nadruchliwość (częsta potrzeba ruchu, nadaktywność ruchowa – „niepokój w obrębie miejsca siedzenia”, nadruchliwość „w obrębie mięśni języka” (gadatliwość); • impulsywność (częste wyrywanie się z odpowiedzią zanim usłyszy całe pytanie, nie potrafi zaczekać na swoją kolej); • trudności w kontaktach interpersonalnych.

121

PLAN DZIAŁAŃ WSPIERAJĄCYCH POWINIEN DOTYCZYĆ OBSZARÓW, TAKICH JAK: Sfera poznawcza:

• skupienie uwagi, wzmożona wrażliwość na zewnętrzne bodźce rozpraszające, pochopność myślenia, trudności • planowanie własnej aktywności, zapominanie o różnych codziennych sprawach, znajomość zasad bez umiejętności adekwatnego zastosowania ich w konkretnej sytuacji,.

122

PLAN DZIAŁAŃ WSPIERAJĄCYCH POWINIEN DOTYCZYĆ OBSZARÓW, TAKICH JAK: Sfera ruchowa

: wyraźny niepokój ruchowy w zakresie dużej i małej motoryki, częsta potrzeba ruchu, nadruchliwość „w obrębie mięśni języka”, gadatliwość, inne.

123

PLAN DZIAŁAŃ WSPIERAJĄCYCH POWINIEN DOTYCZYĆ OBSZARÓW, TAKICH JAK: Sfera emocjonalna:

szybkie, wzmożona ekspresja uczuć, zwiększona wrażliwość silne trudnych, inne.

reakcje emocjonalna emocjonalne, na bodźce otoczenia, radzenie sobie w sytuacjach

124

PLAN DZIAŁAŃ WSPIERAJĄCYCH POWINIEN DOTYCZYĆ OBSZARÓW, TAKICH JAK: Relacje społeczne:

nawiązywanie kontaktów z rówieśnikami i dorosłymi, pozycja ucznia w grupie rówieśniczej, wyrozumiałość wobec innych, inne.

125

PLAN DZIAŁAŃ WSPIERAJĄCYCH POWINIEN DOTYCZYĆ OBSZARÓW, TAKICH JAK: Motywacja

(wewnętrzna, zewnętrzna)

Samoocena

(umiejętność swoich mocnych i rozpoznania słabych stron oraz rozpoznanie własnych możliwości)

Zainteresowania

(własne, przedmiotem)

Uzdolnienia Inne wynikające z opinii i obserwacji własnych nauczyciela

126

REALIZACJA ZAJĘĆ EDUKACYJNYCH Cele edukacyjne

- realizacja z podstawy programowej celów wynikających 127

REALIZACJA ZAJĘĆ EDUKACYJNYCH

Cele terapeutyczne

(zapewnienie poczucia bezpieczeństwa, przewidywalności i stałości, zapewnienie akceptacji przez grupę rówieśniczą, umiejętność rozpoznawania i nazywania uczuć własnych i innych, rozbudzanie zainteresowań dziecka i angażowanie go w bardzo konkretne działania, rozwijanie mocnych stron, zwiększenie motywacji do nauki, organizowanie rozwijanie sytuacji kompetencji zapewniających dziecku sukces, w zakresie umiejętności psychospołecznych, nabycie umiejętności radzenie sobie w sytuacjach trudnych, nabycie umiejętności opanowywania odruchów złości, agresji i zachowań impulsywnych) Procedury (metody, formy, przedszkolnego, środki) z uwzględnieniem etapu szkoły podstawowej, gimnazjum, szkoły ponadgimnazjalnej.

128