PERİFERİK NEDENLER

  I) VESTİBÜLER NEDENLER II)NON VESTİBÜLER NEDENLER

I- VESTİBÜLER NEDENLER

•

Labirent’den kaynaklanan nedenler:

- Enflamasyon - Travma - Kanama - Ototoksisite - Hidrops ...

•

Vestibüler sinir’den kaynaklanan nedenler:

- Menenjit - Sifiliz - Viral(kabakulak) Tümör(akustik nörinom, menenjiom) Nöronit ...



Vestibüler patoloji’ye yol açan genel nedenler

-

-

Kan akımı bozuklukları Ateroskleroz / Anemi / Hipertansiyon / Hipotansiyon… - Entoksikasyon Endojen: Diabet / Üremi….

Ekzojen: Alkol… - Avitaminoz - Refleks yoldan etki eden patolojiler Gastointestinal / Servikal / Hipoglisemi / Helmintiazis… - Enfeksiyon Menenjit / Sifiliz / Viral(İnfluenza) …

II- NON-VESTİBÜLER NEDENLER Otitik (Dış kulak yolu tıkayıcı patolojileri / Otit...) Optik/Oküler (Diplopi / Myopi / Hemianopsi / Bifokal Cam) Servikal/Lokomotor(Vasküler / Whipplash / Spondiloz) Psikojenik (Klaustrofobi / Agorafobi…) - Anemik Metabolik (Tiroid /Glukoz / Lipid / Üre / Oto-İmmün...) Kardiovasküler (Blok / Yetmezlik / Arterioskleroz…) - Pulmoner (Oksijenasyon Defekti / Hiperventilasyon) - Gastrointestinal (Damping Sendromu / Akut diare)

• Periferik Vertigo Oluşturan Nedenler: 1. Benign Paroksismal Vertigo 2. Meniere Hastalığı 3. Vestibüler Nöritis 4. Perilenfatik Fistül 5. Rekürren Vestibülopati 6. Gecikmiş Endolenfatik Hidrops 7. Otolojik Sifiliz 8. Travmalar

BENİGN PAROKSİSMAL POZİSYONEL VERTİGO-I  Bazı baş hareketlerine denge organının anormal cevabı ile ortaya çıkan çok sık karşılaşılan bir periferik vestibüler sistem hastalığıdır.

 Her yaştaki yetişkinde ortaya çıkar, en sık orta yaşta rastlanır.

 Kadınlarda erkeklerden daha sık görülür.

BENİGN PAROKSİSMAL POZİSYONEL VERTİGO-II

Etyoloji

         Spontan olarak ortaya Kafa travması, çıkabilir.

Labirentit Anterior vestibüler arterin beslediği alandaki iskemi, Yaşlılık, Başın arkada gergin tutulması, Uzun yatak istirahati, Migren, Uzun süreli kara ve havayolu yolculukları etyolojik faktör olabilir.

BENİGN PAROKSİSMAL POZİSYONEL VERTİGO III

Patofizyoloji

.

-Kanalolithiazis -Kupulolithiazis

BENİGN PAROKSİSMAL POZİSYONEL VERTİGO IV en sık posterior kanal (%93) tutulur lateral kanal daha azdır. süperior kanal ise çok nadirdir.

BENİGN PAROKSİSMAL POZİSYONEL VERTİGO-V

Klinik

    Yakınmalar saniyeler sürer, Çevrenin dönmesi şeklinde vertigo, Dengesizlik hissi, Bulantı olur.

   Yakınmaların ağırlığı değişkendir.

Periyodik olarak düzelir ve daha sonra tekrarlar.

Ataklar arasında yakınma yoktur.

BENİGN PAROKSİSMAL POZİSYONEL VERTİGO-VI  Yakınmalar baş hareketleri ile ortaya çıkar.

 Yatakta yana dönme, yataktan kalkma, arkaya bakma, başı yukarı kaldırma, yerden bir şey almak için öne eğilme tetikleyici hareketlerdir.

 Vertigo atakları sıklıkla sabahları olur. Genellikle uyku sonrasında pozisyon değiştirildiğinde ortaya çıkar.

BENİGN PAROKSİSMAL POZİSYONEL VERTİGO-VII

Tanı

    Anamnez ile hasta tarafından kolaylıkla tanımlanabilir. Öykü ile etkilenen kulak dahi saptanabilir.

KBB muayenesi Otonörolojik muayene Provakasyon testleri

BENİGN PAROKSİSMAL POZİSYONEL VERTİGO-VIII Provakasyon Testleri

 Dix-hallpike testi  Yana yatırma testi  Yuvarlama (Roll) testi  Dix hallpike ve yana yatırma testi ile posterior kanal ile anterior(superior) kanal patolojileri tesbit edilebilir.

 Yuvarlama testi ile lateral (horizontal) kanal patolojileri tespit edilebilir.

BENİGN PAROKSİSMAL POZİSYONEL VERTİGO IX

Dix-hallpike testi;

Hasta muayene masasına oturtulur, başı 45 derece çevrilir hasta masadan başı sarkacak şekilde yatırılır. Nistagmus varsa sona erene kadar beklenir hasta tekrar oturtulur, nistagmusun yönüne bakılır. Aynı işlem diğer yöne doğru baş çevrilerek tekrarlanır.

BENİGN PAROKSİSMAL POZİSYONEL VERTİGO-X

Yana yatırma testi;

Sağ ve sol olmak üzere iki tetikleyici hareketi içerir. Hasta masaya ayakları yere sarkacak şekilde oturtulur, başı sağa yatışta sola, sola yatışta sağa 45 derece çevrilerek hızla yana yatırılır, nistagmus gözlenir, hasta yavaşça oturtulur ve test diğer yöne tekrarlanır.

BENİGN PAROKSİSMAL POZİSYONEL VERTİGO-XI

Yuvarlama (Roll) testi

Hasta sırtüstü baş 30 derece yukarıda olacak şekilde yatırılır, baş ve gövde hızla 90 derece sağa çevrilir 40 sn beklenir nistagmus olursa 1 dk beklenir hasta orta hatta yavaşça getirilerek test diğer yöne tekrarlanır. Horizontal kanal BPPV tanısı için kullanılır.

Hain’in gövde yuvarlama ( barbekü) manevrası :

Lateral kanal BPPV ‘sunda kullanılır.

BENİGN PAROKSİSMAL POZİSYONEL VERTİGO-XII

Tedavi

Fizyopatolojinin aydınlatılması ve semisirküler kanalların ayrı ayrı tutulabildiğinin gösterilmesi sonrasında oldukça etkin tedavi edici manevralar ortaya konmuştur.

   Kanalit repozisyon (epley) manevrası Serbestleştirme (semont) manevrası Brand-daroff egzersizleri

BENİGN PAROKSİSMAL POZİSYONEL VERTİGO-XIII

Epley Manevrası

Dix hallpike testinde tespit edilen yön sağda ise baş, orta hattan 45 derece sağa çevrilir ve masadan 20-30 derece sarkacak şekilde 3 dk beklenir, ardından 1 dk da baş orta hatta getirilir ve ekstansiyonu düzeltilir.Daha sonra 1 dk da baş-vücut sola yavaşça sola döner gövde yan yatar pozisyonda iken yüz 45 derece yüzükoyun durumdadır. 3 dk beklenir ve yavaşça oturtulur.

EPLEY MANEVRASI

BENİGN PAROKSİSMAL POZİSYONEL VERTİGO-XIV

Semont Manevrası

   Etkilenen kanala göre yapılır.

Sağ posterior kanal için; hasta masada otururken baş 45 derece sola çevrilir ve hızla sağ kol üzerine yatırılır 1 dk beklenir sonra baş pozisyonu değiştirilmeden sola yatırılır 1dk beklenir ve hasta oturtulur.

Sağ anterior kanalda ise baş sağa çevrilerek uygulanır.

BENİGN PAROKSİSMAL POZİSYONEL VERTİGO-XV

Daroff Manevrası

 Hastanın evde yardımsız yapabileceği bir egzersizdir.

 Hasta otururken başı etkilenen tarafın tersine çevirir ve etkilenen tarafa hızla yatar 30 sn bekler ,hızla oturur 30 sn daha bekledikten sonra başını diğer tarafa çevirip etkilenmeyen tarafa yatar. 30 sn bekler hızla oturur. Günde 3 kez 20 30 kez tekrarlar.üst üste 2 gün baş dönmesi olmayıncaya kadar yapılır.

Brandt & Daroff Manevrası:

BENİGN PAROKSİSMAL POZİSYONEL VERTİGO-XVI

Diğer Tedavi Metodları

 BPPV de vestibulosupresan medikasyon altta yatan patolojiyi kontrol edemeyeceği için tedavi seçeneği olarak kullanılmaz.

Bununla birlikte semptomları geçici olarak süprese edeceğinden; Kısa süreli, Rehabilitasyon sırasında ya da Repozisyon manevraları sırasında semptomları yatıştırmada kullanılır.

Cerrahi tedavi

MENİERE HASTALIĞI-I  İdiopatik endolenfatik hidrops olarak bilinen epizodik baş dönmesi, dalgalı işitme kaybı ve tinnitus triadı ile tanımlanabilir .

MENİERE HASTALIĞI-II 

Etyoloji

       Genetik faktörler (Ailesel yatkınlık %14-20) Anatomik faktörler Travma (Fiziksel ve akustik) Viral enfeksiyonlar (HSV 1, VP1) Allerji Otoimmunite Psikosomatik ve kişilik özellikleri

MENİERE HASTALIĞI-III 

Klinik

Tipik bulguları  episodik rotatuar vertigo atağı (% 96)   tinnitus (% 91) aynı tarafta işitme kaybı (% 87)’dır  kulakta dolgunluk hissi Atak süreleri değişken olup genelde 1-3 saat süren ataklar olur.

%10 hastada ataklar 30 dakikadan kısa sürer.

Atağın başlangıcı semptomların en şiddetli olduğu dönemdir. Baş hareketleri semptomları kötüleştirir.

Vertigo ile birlikte bulantı ve kusma görülebilir.

Atak esnasında hastanın bilinci ve oryantasyonu bozulmaz.

   MENİERE HASTALIĞI-IV

Tanı

İşitsel incelemeler;- odyometri - gliserol testi Vestibüler incelemeler; Radyolojik incelemeler;

MENİERE HASTALIĞI-V

Tedavi

1-Medikal tedavi 2 Basınç tedavi 3 Perfüzyon tedavi 4-Cerrahi tedavi

MENİERE HASTALIĞI-VI

1) MEDİKAL TEDAVİ

  Tuz kısıtlaması Kullanılan ilaçlar; Diüretikler Benzodiazepinler Antiemetik ajanlar Vazodilatatörler Kalsiyum antagonistleri Aminoglikozitler(gentamisin) Kortikosteroidler

VESTİBÜLER NÖRİTİS-I  Labirenter kaynaklı bir patoloji olup ani başlayan ve giderek azalarak devam eden vertigo ve buna eşlik eden vejetetaif semptomlarla karakterizedir.

 Koklear semptomların eşlik etmemesi tipiktir.

 Ensık 30-50 yaşları arasında görülür.

 Hastalık öncesinde viral enfeksiyon öyküsü vardır.

VESTİBÜLER NÖRİTİS-II

Tanı

     Önceden vertigo atağının olmaması Geçirilmiş viral üst solunum yolları enfeksiyonu İşitmenin normal olması Nistagmusun olması Odyometri ve kalorik test

VESTİBÜLER NÖRİTİS-III

Tedavi

 Baş dönmesi, bulantı ve kusma şiddetli ise hastaneye yatırılmalıdır.

 Antivertigo tedavi; dimenhidrinat, diazepam

 Vertigonun süresine göre kısaca özetlersek --Bir kac saniye ya da dakika : BPPV --Bir kac dakika ya da saat : meniere Yineleyen vestibulopati - Gunler : vestibuler nöronit - Degisken ise ic kulak fistülü,travması