Clostridium perfringens’i kontrol yöntemleri “genel bir bakış”

Civciv yoğunluğu Gumboro CAV rezistans vitamin/ mineral adenoviruslar IB koksidiyoz buğday Tane yem Bağışıklığın zayıflaması enzim Bağırsak enfeksiyonları Yem

Nekrotik enterit

balıkunu Fiziksel faktörler besin maddesi yoğunluğu kontaminasyon?

altlık Antimikrobiyal aktivite Sindirimi artırıcılar iyonofor kimyasal

Clostridium perfringens’i kontrol yöntemleri

 Tedavi seçenekleri  Antimikrobiyaller  İçme suyu içerisinde • • Amoksisilin Linkomisin+Spektinomisin • Tylan

Clostridia perfringens için MIC değerleri MIC 50*

•

Avilamycin

•

Avoparcin

•

Bacitracin

•

Bambermycin

•

Diclazuril

•

Lasalocid

•

Maduramycin

•

Monensin MAXUS AVOTAN FLAVOMYCIN CLINACOX AVATEC CYGRO 0.5

0.5

0.2

Dirençli * Dirençli 1.5

ELANCOBAN 2.0

• •

Narasin

•

Nicarbazine Robenidine MONTEBAN CYCOSTAT 0.1

Dirençli Dirençli

•

Salinomycin SACOX 0.1

•

Virginiamycin ESKALIN 0.25

* (Maduramisin verileri yok)

Clostridium perfringens’i kontrol yöntemleri

 Mevcut kontrol yöntemleri  Antimikrobiyaller  Büyütme faktörleri  İyonofor antikoksidiyaller  Penisilinli premiksler  İçme suyu içinde uygulamalar • • • Amoksisilin Linkomisin+Spektinomisin Tylan

vitamin/ mineral buğday Tane yem enzim Yem balıkunu besin maddesi yoğunluğu kontaminasyon?

Nekrotik enterit

Nekrotik Enterit ve Yemle İlişkisi

 Karbonhidrat Kaynağı  hububat çeşidi ve kalitesi  enzimler  tane büyüklüğü Ferket, 1996

Nekrotik Enterit ve Yemle İlişkisi

   Protein kaynağı  balıkunu  biyojenic aminler, histamin, tiramin  sindirimi zor protein (tüyunu)  yeterince pişmemiş protein (soyaunu) Diğer faktörler  mikotoksinler  tricothecene  aflatoxin - immünosupresyon  çok yüksek bakır/çinko oranları  okside olmuş yağ Yemin konsantrasyonu Ferket, 1996

Nekrotik Enterit ve Yemle İlişkisi

 Protein kaynağı  Balıkunu  Biyojenik aminler • bağırsak tahribatı  Düşük kaliteli protein  Az ya da çok pişmiş protein  Clostridial türlerinin gelişimini hızlandırır

Nekrotik Enterit ve Yemle İlişkisi

 Yeme ilgili diğer faktörler  mikotoksinler  tricothecene • bağırsak tahribatı  Aflatoksin • immunosupresyon  okside olmuş yağ

Nekrotik Enterit ve Yemle İlişkisi

 Yemin kalitesi ve bağırsağın doluluğu  yemleme ve ışıklandırma programları  Tane buğday içeren yemlerle besleme

direnç adenoviruslar IB koksidiyoz Bağırsak hastalıkları

Nekrotik enterit

Sindirim sisteminin sağlığı

 Bağırsak tahribatı klostridyumun gelişimini artırır  Koksidiyoz  Sindirim sistemi virüsleri

Nekrotik Enterit ve Koksidiyoz

15 10 5 0 35 30 25 20 0 Negatif kontrol 0 Eimeria 11 CP 32 EA +CP

Shane et al, 1985

Sindirim sisteminin sağlığı

 Sindirim sisteminin sağlıklı olması NE kontrolü için oldukça önemlidir  Koksidiyoz kontrolü  Etkili antikoksidiyaller  Etkin aşılama programları  Sindirim sistemi virüslerini önler

Klostridiya tehditinin azaltılması

 Bağırsak klostridiyum seviyesi  Klostridiyumların yerleşmesini önleme  Yemin kalitesi  Diğer ürünler

Diğer ürünler

 Probiyotikler  Spesifik bakteri kültürleri ( Lactobacillus )  yararlı mikroflora oluşumunu sağlar  patojenlerin çoğalmasını önler ( bacteriyosin )  bağışıklık sistemini güçlendirir  bağırsak duvarı tahribatını azaltır  Yeme sürekli olarak katılırlar

Diğer ürünler

 Competitive exclusion  Geniş spektrumlu nonpatojen mikroflora kültürü  genç hayvanlarda yararlı mikrofloranın oluşumuna yardımcı olur  bağırsak duvarında kolonize olur  patojen bakterilerin bağırsağa yerleşmesini önler

Diğer ürünler

 Nükleotidler  Nükleotid, metabolit ve maya karışımı  probiyotik etki  Laktobasillerin gelişimini hızlandırır  Yeme sürekli olarak katılırlar

Diğer ürünler

 Oligosakkaritler  Mannoz Oligosakkaritleri  patojen bakterilerin tutunduğu reseptörleri işgal eder  bağışıklık sistemin güçlendirir  makrofaj aktivitesini artırır  Fruktoz Oligosakkaritleri  Laktobasil ve Bifidobakterilerin gelişimini hızlandırır  patojen GR (-) bakterilerin gelişimini durdurur

Organik Asitler

 Propiyonik/Formik asitler  Yemin mikrobiyal bileşimini kontrol altına alır  antimikrobiyal  sindirim sistemi pH’ı üzerine etkili  enzimatik aktiviteyi hızlandırır  sindirim sistemi mikroflorasına zarar vermez  patojenlerin bağırsak duvarına tutunmasını önler

Diğer ürünler

 Bitki ekstreleri  Yucca  amonyak oluşumunu azaltır  antiprotozoal activite  bağırsak duvarı tahribatını azaltır  patojenlerin gelişimini baskılar  Bitki ekstreleri  Sanguinaria  karaciğer ve sindirim fonksiyonlarını artırır  sindirimi artırır  sindirim sisteminin mikrobiyal dengesini korur

Diğer ürünler

 Balık yağları  Esensiyal yağlar  antimikrobiyal ?

 sindirim sistemi fonksiyonlarını artırır  yararlı mikroflora oluşumunu sağlar

Yeni ürünler

 Çok çeşitli ürünler pazarlanmaya başlamıştır  Ruhsatlandırılmaları gerekli değildir  Çok fazla yarar sunarlar  Bağımsız gözle değerlendirilmemişlerdir  Dikkatli bir şekilde değerlendirilmelidirler

Clostridium perfringens’i kontrol yöntemleri

 Sonuç  Rasyon, sindirim sistemi florası ve enterit gelişimi üzerinde önemli bir etkiye sahiptir  NE’in oluşumunun önlenmesinde sindirim sisteminin sağlığı oldukça önemlidir  Hijyen koşulları iyi olmalıdır  Klinik belirtilerin önlenebilmesi için hemen tedaviye başlanmalıdır  Yeni ürünler dikkatli bir şekilde değerlendirilmelidir

Nekrotik Enterit Bir Sorun mudur?

 Mortalite artışı  Enterit sorunları  Kötü FCR  Kötü altlık  Büyüme geriliği  Maliyet artışı

Nekrotik Enterit Etkeni

 Clostridium perfringens -bağırsağın normal mikroorganizmalarından  Bağırsak duvarını tahrip edip enterite yol açar; diğer organlara yayılır  Otopside bağırsak ve diğer organları kaplayan nekrotik nodüller

Nekrotik Enterit’i oluşturan koşullar

 Kötü management  Kirli suluk  Bozuk suluk  Kalitesiz altlık  Kontamine yem  Diğer hastalıklar -koksidiyoz

Nekrotik Enterit Nasıl Kontrol Edilebilir?

 İyi management  Nekrotik enterite etkili yem katkıları

Hangi Yem Katkıları CP’i Kontrol Edebilir?

 Bazı büyütme faktörleri  Bazı antikoksidiyaller  Bazı ürünler diğerlerinden daha iyidir  Hangilerinin iyi olduğu bilinmelidir

Hangi Yem Katkılarının Etkili Olduğu Nasıl Bilinebilir?

 CP’e karşı MIC değerleri  Yemdeki katkının dozu

Bazı Yem Katkılarının MIC Değerleri Avilamisin Avoparsin Basitrasin Bamberimisin Diklazuril Lasalosid Maduramisin Monensin Narasin Nikarbazin Robenidin Salinomisin Virjinyamisin * veri yok MAXUS AVOTAN FLAVOMYCIN CLINACOX AVATEC CYGRO ELANCOBAN MONTEBAN CYCOSTAT SAYCOX ESKALIN MIC 50 0.5

0.5

0.2

Dirençli Dirençli 1.5

* 2.0

0.1

Dirençli Dirençli 0.1

0.25

Bu Yem Katkılarının Broyler Yemindeki Dozları Avilamisin Avoparsin Basitrasin Bamberimisin Diklazuril Lasalosid Maduramisin Monensin Narasin Nikarbazin Robenidin Salinomisin Virjinyamisin MAXUS AVOTAN FLAVOMYCIN CLINACOX AVATEC CYGRO ELANCOBAN MONTEBAN CYCOSTAT SAYCOX ESKALIN ppm 5-10 7.5-15 5-50 1-20 1 75-125 5 100-120 70 125 33 60 5-20

Yem Katkılarının Sıralanması Kontrol Seviyesi Etkisiz Etkili Büyütme Faktörü FLAVOMYCIN Antikoksidiyal CLINACOX CYCOSTAT Nikarbazin CYGRO Daha Etkili AVOTAN 10 ESKALIN 10 MAXUS 10 Basitrasin 20 Basitrasin 50 ESKALIN 20 ELANCOBAN AVATEC SACOX MONTEBAN

Sonuç



Bazı yem katkıları CP’i kontrol edebilirken, bazıları etkisizdir



MAXUS, AVOTAN, ESKALIN ve Basitrasin kısmen etkilidir



ELANCOBAN ve MONTEBAN gibi iyonoforlar yüksek dozda daha etkilidir



Kimyasal antikoksidiyaller NE vakalarında artışa neden olabilir



Yüksek dozda iyonofor ve BF kombinasyonu daha iyi sonuç verir - ELANCOBAN+MAXUS, MONTEBAN+MAXUS, gibi

İyonoforlar NE’i Kontrol Eder mi?

 Elwinger ve ark., MONTEBAN, Broyler, İsveç, 1992  Kesim öncesi yemde MONTEBAN  “NE insidansi ve mortalite, kesim öncesi yemleme süresinin uzamasıyla artmaktadır” Kesim öncesi süre 3 5 10 15 Mortalite (%) 2.9

6.0

5.8

8.0

NE insidansı 0 0 1.6

3.7

Öneriler



Management iyi olmalıdır



Antikoksidiyal ve BF seçerken, NE’e de etkili olanları tercih edin



Yüksek dozlu iyonoforlardan ELANCOBAN ve MONTEBAN ile MAXUS gibi BF mükemmel kontrol sağlar

- Mükemmel gelişme performansı - Koksidiyoz kontrolü - NE kontrolü