Transcript ΦΡΟΝΤΙΣΤΗΡΙΑ «ΓΝΩΣΗ»

ΦΡΟΝΤΙΣΤΗΡΙΑ «ΓΝΩΣΗ»
ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΟ ΘΕΜΑ ΑΡΧΑΙΩΝ ΕΛΛΗΝΙΚΩΝ – ΑΓΝΩΣΤΟ ΚΕΙΜΕΝΟ
Ἀδράστου δὲ καὶ Πολυνείκους ἐπὶ Θήβας στρατευσάντων καὶ ἡττηθέντων μάχῃ, οὐκ
ἐώντων Καδμείων θάπτειν τοὺς νεκρούς, Ἀθηναῖοι ἡγησάμενοι ἐκείνους μέν, εἴ τι
ἠδίκουν, ἀποθανόντας δίκην ἔχειν τὴν μεγίστην, τοὺς δὲ κάτω τὰ αὑτῶν οὐ
κομίζεσθαι, ἱερῶν δὲ μιαινομένων τοὺς ἄνω θεοὺς ἀσεβεῖσθαι, τὸ μὲν πρῶτον
πέμψαντες κήρυκας ἐδέοντο αὐτῶν δοῦναι τῶν νεκρῶν ἀναίρεσιν, νομίζοντες ἀνδρῶν
μὲν ἀγαθῶν εἶναι ζῶντας τοὺς ἐχθροὺς τιμωρήσασθαι, ἀπιστούντων δὲ σφίσιν αὐτοῖς
ἐν τοῖς τῶν τεθνεώτων σώμασι τὴν εὐψυχίαν ἐπιδείκνυσθαι· οὐ δυνάμενοι δὲ τούτων
τυχεῖν ἐστράτευσαν ἐπ’ αὐτούς, οὐδεμιᾶς διαφορᾶς πρότερον πρὸς Καδμείους
ὑπαρχούσης, οὐδὲ τοῖς ζῶσιν Ἀργείων χαριζόμενοι, ἀλλὰ τοὺς τεθνεῶτας ἐν τῷ
πολέμῳ ἀξιοῦντες τῶν νομιζομένων τυγχάνειν.
Λυσίου, Ἐπιτάφιος, 7-9
ΛΕΞΙΛΟΓΙΟ
δίκην ἔχω: τιμωρούμαι οἱ κάτω: οι θεοί του Άδη κομίζομαι τὰ ἑμαυτοῦ: παίρνω για τον εαυτό μου
ό,τι μου ανήκει ἀναίρεσις: ταφή χαρίζομαι: κάνω χάρη τὰ νομιζόμενα: οι καθιερωμένες τιμές
ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ
1. Να μεταφράσετε το κείμενο.
2. Να γράψετε τους ζητούμενους τύπους:
ἡττηθέντων: τη δοτική του ίδιου αριθμού.
μεγίστην: την αιτιατική ενικού του αρσενικού στον θετικό βαθμό.
σφίσιν αὐτοῖς: τη δοτική ενικού του α΄ προσώπου.
τούτων: την αιτατική ενικού.
οὐδεμιᾶς: τη δοτική πληθυντικού.
3. Να γράψετε τους ζητούμενους τύπους:
ἡττηθέντων: το β΄ ενικό προστακτικής Ενεστώτα στην ίδια φωνή.
ἀποθανόντας: το β΄ πληθυντικό οριστικής Μέλλοντα.
κομίζεσθαι: το απαρέμφατο Μέλλοντα στην ενεργητική φωνή.
δοῦναι: το β΄ ενικό οριστικής στον ίδιο χρόνο και στην ίδια φωνή.
ἐπιδείκνυσθαι: το β΄ ενικό προστακτικής Ενεστώτα στην ενεργητική φωνή.
4.α. ἔχειν, κομίζεσθαι, ἀσεβεῖσθαι, δοῦναι, εἶναι: Να βρείτε τα υποκείμενα των απαρεμφάτων.
β. τοὺς τεθνεῶτας ἐν τῷ πολέμῳ ἀξιοῦντες τῶν νομιζομένων τυγχάνειν: Να κάνετε σύνταξη στο
απόσπασμα.
5. Στα παρακάτω αποσπάσματα να αναλύσετε τις υπογραμμισμένες μετοχές στις αντίστοιχες
δευτερεύουσες προτάσεις:
α. Ἀδράστου καὶ Πολυνείκους ἐπὶ Θήβας στρατευσάντων καὶ ἡττηθέντων μάχῃ.
β. οὐκ ἐώντων Καδμείων θάπτειν τοὺς νεκρούς
γ. Ἀθηναῖοι ἡγησάμενοι ἐκείνους ἀποθανόντας δίκην ἔχειν τὴν μεγίστην.
δ. οὐδεμιᾶς διαφορᾶς πρότερον πρὸς Καδμείους ὑπαρχούσης.
ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ
1. Όταν ο Άδραστος και ο Πολυνείκης εκστράτευσαν εναντίον της Θήβας και νικήθηκαν σε
μάχη, επειδή δεν επέτρεπαν οι Καδμείοι να θάβουν τους νεκρούς, οι Αθηναίοι επειδή
νόμισαν ότι εκείνοι, αν διέπραξαν κάποιο αδίκημα, πεθαίνοντας τιμωρήθηκαν με τη
μεγαλύτερη τιμωρία, όμως οι θεοί του Άδη δεν έπαιρναν ό,τι τους ανήκει, και ότι, αν
μολύνονται οι ναοί, δείχνουν ασέβεια στους θεούς του πάνω κόσμου, πρώτα, αφού έστειλαν
κήρυκες, παρακαλούσαν αυτούς να επιτρέψουν ταφή των νεκρών, επειδή θεωρούσαν ότι
γνώρισμα των γενναίων ανδρών είναι να τιμωρούν τους εχθρούς όσο ζουν, ενώ αντίθετα
γνώρισμα ανθρώπων που δεν εμπιστεύονται ούτε τους εαυτούς τους είναι η επίδειξη
γενναιότητας πάνω στα πτώματα των νεκρών· επειδή όμως δεν μπόρεσαν να πετύχουν αυτά
εκστράτευσαν εναντίον τους, αν και δεν υπήρχε καμιά διαφορά πρωτύτερα με τους
Καδμείους, ούτε κάνοντας χάρη στους ζωντανούς από τους Αργείους, αλλά επειδή
θεωρούσαν σωστό αυτοί που πέθαναν στον πόλεμο να έχουν τις καθιερωμένες τιμές.
2. ἡττηθέντων: ἡττηθεῖσι(ν)
μεγίστην: μέγαν
σφίσιν αὐτοῖς: ἐμαυτῷ
τούτων: τοῦτο
οὐδεμιᾶς: οὐδέσι(ν)
3. ἡττηθέντων: ἡττῶ
ἀποθανόντας: ἀποθανεῖσθε
κομίζεσθαι: κομιεῖν
δοῦναι: ἔδωκας
ἐπιδείκνυσθαι: ἐπίδεικνυ
4.α. ἔχειν: ἐκείνους
κομίζεσθαι: τοὺς κάτω
ἀσεβεῖσθαι: τοὺς θεοὺς
δοῦναι: (ενν.) αὐτοὺς
εἶναι: (ενν.) ἄνδρας
β. τοὺς τεθνεῶτας: υποκείμενο στο τυγχάνειν, επιθετική μετοχή
ἐν τῷ πολέμῳ: εμπρόθετος προσδιορισμός του χρόνου
ἀξιοῦντες: αιτιολογική μετοχή (ενν. ως υποκ. οἱ Ἀθηναῖοι)
τῶν νομιζομένων: αντικείμενο στο τυγχάνειν, επιθετική μετοχή
τυγχάνειν: αντικείμενο στο ἀξιοῦντες, τελικό απαρέμφατο
5. α. Ὅτε Ἄδραστος καὶ Πολυνείκης ἐπὶ Θήβας ἐστράτευσαν καὶ ἡττήθησαν μάχῃ (χρονική
πρόταση επειδή οι μετοχές είναι χρονικές).
β. Ἐπεὶ οὐκ εἴων Κάδμειοι θάπτειν τοὺς νεκρούς (αιτιολογική πρόταση επειδή η μετοχή είναι
αιτιολογική).
γ. Ἐπεὶ Ἀθηναῖοι ἡγήσαντο ἐκείνους ἀποθανόντας δίκην ἔχειν τὴν μεγίστην (αιτιολογική
πρόταση επειδή η μετοχή είναι αιτιολογική).
δ. Εἰ καὶ οὐδεμία διαφορὰ πρότερον πρὸς Καδμείους ὑπῆρχε (εναντιωματική πρόταση επειδή
η μετοχή είναι εναντιωματική).
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΧΡΗΣΤΟΣ ΓΕΡΟΚΩΤΣΗΣ
ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ