Transcript Dentz2 9 stellingen

Een zwart imago
op het witte doek
‘Tandarts is als moordenaar op z’n retour’
Tandartsen komen er bepaald niet florissant vanaf op het witte
doek. Het beruchtste voorbeeld is de film Marathon Man, waarin
acteur Dustin Hoffman wordt gemarteld in de stoel. Wat kunnen
we hiervan leren? Negen stellingen voor medisch bioloog en docent
dr. Henk Brand van ACTA, die beelden verzamelt en lezingen geeft
over “de tandarts volgens Hollywood”.
Thomas Braun
1
De tandarts in de film, dat is
als een speld in een hooiberg.
14 Dentz
2
Leuk hoor, tandartsen in
de film, maar je hebt er
niets aan.
‘Dat heb ik lange tijd ook gedacht. Tot ik gevraagd werd om op een vrijdagmiddag, tijdens
de buluitreiking van studenten, een voordracht
te houden. Dat leek mij erg leuk, aangezien ik
Henk Brand, met op de achtergrond
de film Marathon Man
Foto: NFP Photography - Pieter Magielsen
Henk Brand: ‘Dat valt erg mee. Ik weet inmiddels dat er honderden films zijn waarin een
tandarts een rol speelt. Toen ik nog studeerde,
was ik al dol op films. Ik schreef ook in schriftjes welke films ik had gezien, van welke regisseurs, met welke acteurs, in welk jaar. Ik had
toen nog niets met tandartsen. Pas toen ik op
ACTA kwam werken, ging het mij opvallen
dat er af en toe ook een tandarts in de film zat.
Ik heb een tekstbestand gemaakt waarin ik
bijhield in welke films op welk moment een
scene in een tandartspraktijk afspeelde. Maar
ook als er terloops een tandarts werd genoemd,
noteerde ik dat. Primair deed ik dat voor de
lol, maar nu doe ik er dus ook echt wat mee.’
Dentz 15
ellente adaptatie en
modelleerbaarheid
heel veel informatie had verzameld in de loop
der jaren. Ik had veel dia’s van scenes, die soms
wel een eeuw teruggaan, en dat leek mij een
aardige kapstok voor mijn verhaal. In diezelfde periode heb ik een column geschreven
voor een periodiek voor tandartsen. Hierin
schreef ik onder meer dat als tandartsen een
angstige patiënt in hun stoel hebben, ze eens
moeten vragen welke film ze onlangs hadden
gezien. Ik heb nog nooit zoveel reacties gekregen. En ik werd door
velen gewezen op allerlei
scenes die ik nog niet
kende. Heel bijzonder. Ik
denk dat we er ook zeker
van kunnen leren. Ik wil
graag mensen aan het
denken zetten over de
vraag waarom de tandarts zo negatief wordt
neergezet, waar de angst vandaan komt.
Waarom zijn er geen films waarin een groenteboer zijn klant vermoord met meloenen?’
‘The Dentist speelt
duidelijk in op de
latente angst die
mensen hebben
voor tandartsen’
3
nieuw:
gebaseerd op
1
VITA is geen geregistreerd handelsmerk van DENTSPLY international Inc.
universal nano-ceramic restorative
De unieke SphereTEC™ technologie brengt
gebruikersgemak naar een hoger niveau.
• Ingenieus en eenvoudig kleurensysteem:
5 kleuren volstaan voor de gehele VITA®1 range
• Snel en eenvoudig polijsten voor uitstekende glans
• Natuurlijke esthetiek
www.dentsply-spheretec.com
Films zijn schadelijk voor het
imago van de tandarts.
‘Ik weet niet of films schadelijk zijn,
maar de beroepsgroep komt er niet florissant
vanaf. Marathon Man uit 1976 is de beroemdste en behelst ook wel een kantelpunt in de
hele geschiedenis. Iedereen kent de scene waar
Dustin Hoffman wordt gemarteld door nazitandarts Laurence Olivier. Maar er zijn ook
scenes met Laurel en Hardy die naar de tandarts gaan. In ieder geval vinden veel tandartsen
het interessant om te zien hoe de beroepsgroep
op het witte doek wordt getoond. Ik werd
gebeld door een club van Noord-Hollandse
tandartsen om in filmmuseum Eye in Amsterdam een voordracht te houden. Ik had hiervoor
veel meer materiaal nodig en een van mijn
studenten heeft toen van alles voor me gedownload. Zo kwam ik erachter dat de tandarts
in honderden films zit.’
4
Tandartsen vormen een bijrol
in films, het gaat nooit over
“het vak”.
‘Dat is niet waar. Toen ik van mijn student
allerlei films kreeg aangereikt, zat er zelfs één
bij die over de geschiedenis van de anesthesie-
ontwikkeling ging. Dat is natuurlijk een heel
belangrijk element binnen de tandheelkunde,
de ontwikkeling van de eerste verdovingen.
Een heel andere film dan Marathon Man,
waarin de tandarts vooral niet gezellig moet
overkomen. Die tandarts had een wel heel
onaangenaam karakter. Sommige films met
tandartsen zijn genuanceerder, gelukkig. Maar
je ziet toch ook vaak dat tandartsen in de
kantlijn van de film terloops worden genoemd.
En dat is vaak negatief. Zo zei Jack Nicholson
in Wolf ineens over Oprah Winfrey: “Dat is het
programma waarin vrouwen vertellen dat ze
lastig zijn gevallen door hun tandarts.” Die
negatieve opmerking, die pets richting tandheelkunde, komt zomaar uit de lucht vallen.
Zelden worden tandartsen als vriendelijke,
neutrale mensen neergezet. Terwijl artsen veel
vaker worden beschouwd als idealisten in de
tropen, die altijd goed voor de patiënten zijn.’
5
De tandarts wordt neergezet
zoals hij in het echte leven
ook wordt gezien: iemand
die pijn doet.
‘Ik heb me niet wetenschappelijk verdiept in
het beeld van de tandarts in de samenleving.
Ik heb nu wel een onderzoek lopen, samen
met collega dr. Wolter Brands, over hoe mensen kijken naar het beroep van tandarts en of
die beeldvorming juist is. Maar zeker vanuit
het verleden zien mensen tandartsen als geldwolven. En veel mensen zien tandheelkundige
behandelingen als onaangenaam. En dat heeft
wellicht ook met de ongelijke relatie te maken.
Een huisarts zit vaak tegenover je, een tandarts
“hangt” boven je en zit in je mond terwijl je
weerloos in een stoel ligt. Daar komt waarschijnlijk die vrees vandaan. Maar de grap is:
vóór Marathon Man was het lange tijd helemaal
niet zo slecht gesteld met de beeldvorming en
werd de tandarts rustig, genuanceerd en als
een gewoon mens uitgebeeld. Heel opmerkelijk; in de jaren twintig, zeventig en negentig
zijn tandartsen heel negatief neergezet. Het
gaat een beetje met pieken en dalen.’
6
Tandartsen op het witte
doek schrikken potentiële
studenten Tandheelkunde af.
‘Integendeel. Neem The Dentist. Ik houd er niet
Dentz 17
Voor meer informatie bezoekt u www.dentsply.eu
GEBRUIK DE BEWEZEN KRACHT VAN
NATRIUMBICARBONAAT OM TANDVLEESPROBLEMEN HELPEN TE VOORKOMEN1-5
populariteit van deze film en meer dan de helft
van alle studenten had The Dentist gezien. Ik
heb me er echt doorheen moeten worstelen,
zo erg vond ik hem. Met deze film spelen de
makers duidelijk in op de latente angst die
mensen hebben voor tandartsen maar kennelijk kunnen studenten dat toch waarderen.’
parodontax®-tandpasta is anders dan andere tandpasta’s. De unieke formule bevat namelijk 67% natriumbicarbonaat. Hierdoor
helpt parodontax®-tandpasta actief de kleverige polysaccharidematrix te verstoren waardoor tandplaque op de tanden blijft
zitten.6 Het resultaat: tijdens het poetsen wordt er meer plaque verwijderd.4,5,7
Verbetering al na 60 seconden zichtbaar8
Na slechts 60 seconden poetsen met parodontax®tandpasta ervaren patiënten al de voordelen, 23% meer
plaque verwijdering vergeleken met tandpasta zonder
natriumbicarbonaat.8
VERBETERING AL
ZICHTBAAR NA
60 SECONDEN
1.2
parodontax -tandpasta helpt
tandvleesproblemen aanzienlijk meer te
voorkomen dan een tandpasta zonder
natriumbicarbonaat5
®
U weet dat er iets mis is wanneer u tandvleesproblemen
ziet tijdens een controle. Raad parodontax®-tandpasta
aan als onderdeel van de standaardmondverzorging van
uw patiënten, om tandvleesproblemen te voorkomen en
het tandvlees gezond te houden.4,5
Controletandpasta met fluoride
(met 0% natriumbicarbonaat)
0.8
57%
0.6
0.4
8
MEER AFNAME
VAN DE
0.2
Uitgangssituatie
Week 12
BLEEDINGSINDEX
(p<0,0001 t.o.v. controle)
Gemiddelde afname van de bleedingsindex5
parodontax®-tandpasta helpt zelfs op
plaatsen die moeilijk te bereiken zijn met een
tandenborstel8
Wanneer patiënten hun tanden poetsen, zijn het vooral de
moeilijk bereikbare plaatsen waar zich de meeste plaque
vormt. Daarom is het een geruststellende gedachte dat
parodontax®-tandpasta de grootste afname van plaque
vertoont op die moeilijk bereikbare plaatsen.8
‘Daarin is weinig onderscheid. Een van de
recente films met dit onderwerp die ik ken, is
Horrible Bosses, waarin de oversekste Jennifer
Aniston als vrouwelijke tandarts haar mannelijke assistent lastig valt en intimideert. Ook
zij komt allesbehalve aardig over. Overigens
heb ik het idee dat er de laatste jaren iets meer
films zijn met een vrouw als tandarts. Dat is
niet zo vreemd natuurlijk, nu van alle eerstejaars hier inmiddels tachtig procent vrouw is.’
parodontax®-tandpasta
(met 67% natriumbicarbonaat)
1.0
0.0
7
Niet alleen mannelijke tandartsen worden negatief
afgebeeld, ook vrouwen
worden gedemoniseerd.
18%
18%
56%*
56%
Posterieur
Posterieur
Posterior
lingual
linguaal
interproximaal
interproximal
Posterior
facial
buccaal
interproximaal
interproximal
8%
32%
38%
Posterieur
Posterior
facial
buccaal
bodyvlak
Posterieur
Posterior
linguaal
vlak
lingual body
25%
Anterieur
Anterieur
linguaal vlak
linguaal
vlak
Anterior
facial
buccaal
interproximaal
interproximal
53%
Anterieur
Anterior
lingual
linguaal
interproximal
interproximaal
7%
Anterieur
Anterior
facial
buccaal
bodyvlak
*56%, p=0.0007
Procentuele verbetering met parodontax®-tandpasta vergeleken
met tandpasta zonder natriumbicarbonaat, gemeten met de
Turesky-plaquescore per tandlocatie8
Wie is Henk Brand?
Henk Brand (1959) is medisch bioloog en werkt al bijna 22 jaar
voor ACTA in Amsterdam. Hij is gespecialiseerd in speekselonderzoek en met name in een tekort aan speeksel. Brand weet als
geen ander hoe je dat euvel kunt verlichten en welke rol eiwitten
hierbij spelen. Daarnaast geeft hij les in basisvakken aan studenten Tandheelkunde over ontstekingsreacties, specifieke afweer,
reanimatie-practica en hij begeleidt veel studenten bij hun
onderzoekstages.
Literatuur:
1. Ghassemi A, et al. J Clin Dent 2008;19(4):120–6. 2. Thong S, et al. J Clin Dent 2011;22(5):171-8. 3. Archiefgegevens, E5931015, januari 2011.
4. Archiefgegevens, RH01530, januari 2013. 5. Archiefgegevens, RH01763, oktober 2013. 6. Archiefgegevens, januari 2014. 7. Archiefgegevens,
RH01455, november 2012. 8. Akwagyriam I, et al. Poster 174485, gepresenteerd tijdens de International Association of Dental Research, Seattle,
Wash. maart 2013.
Raad
-tandpasta aan. Tweemaal daags gebruik.
van, maar dit ís horror. In deze film speelt
Corbin Bernsen een tandarts die helemaal
doordraait als blijkt dat zijn vrouw vreemdgaat.
Hij martelt patiënten, misbruikt ze en vermoordt ze. Die film is gemaakt halverwege de
jaren negentig. En het bizarre is: deze film is
heel populair bij studenten Tandheelkunde!
Ik heb ooit een onderzoekje gedaan naar de
Het kan ook anders, je hebt
ook echt leuke tandartsen in
de film.
‘O, zeker! Snow Dogs is een jeugdfilm uit 2001
en speelt zich af in Florida. Het gaat over een
steenrijke yup die overal reclame maakt voor
zijn tandartspraktijk maar als hij de liefde van
zijn leven ontmoet in een godverlaten oord in
Alaska laat hij zijn geldobsessie los, komt hij
dicht bij zichzelf en krijg je als kijker veel
sympathie voor hem.’
9
De tandarts wordt net als in
het echte leven ook in de
film steeds vriendelijker.
‘Ik denk dat de situatie in het echte leven
stabiel is. De tandarts is niet veel beter en
aardiger geworden. Tevens kun je zeggen dat
de trend dat de tandarts als moorddadig type
in de film op z’n retour lijkt. Die piek hebben
we gelukkig achter ons. Nu hoeft het ook niet
zo te zijn dat tandartsen als poeslieve mensen
worden afgeschilderd, die altijd hun afval
scheiden en als eerste het water in springen
als er een hondje dreigt te verdrinken. Maar
het zou fijn zijn als ze ook af en toe als gewone mensen in de film worden afgeschilderd.
En dat gebeurt nog verdraaid weinig.’
Dentz 19