Transcript ustawa o systemie informacji w ochronie zdrowia

Rola jakości danych dostarczanych
przez podmioty lecznicze w budowie
systemu informacji w ochronie
zdrowia
dr inż. Kajetan Wojsyk
Zastępca Dyrektora ds. Informatycznych
II edycja Healthcare IT Trends 2012
Warszawa, 2012-12-03
1
Uwarunkowania prawne
Ustawa o systemie informacji w ochronie zdrowia - Rozdział 2
Systemy teleinformatyczne obsługujące system informacji
Art. 6. 1. Platforma Udostępniania On-Line Usług i Zasobów Cyfrowych Rejestrów
Medycznych jest systemem teleinformatycznym, umożliwiającym w szczególności:
1) komunikowanie się SIM z rejestrami medycznymi w celu pozyskiwania
danych w nich przetwarzanych;
2) dokonywanie aktualizacji danych w rejestrach medycznych;
3) integrację rejestrów medycznych;
4) udostępnianie usługodawcom i płatnikom, w zakresie posiadanych
uprawnień, danych z rejestrów medycznych.
2. Administratorem systemu Platformy Udostępniania On-Line Usług i Zasobów
Cyfrowych Rejestrów Medycznych jest jednostka podległa ministrowi właściwemu
do spraw zdrowia, właściwa w zakresie systemów informacyjnych ochrony
zdrowia.
3. Zadaniem jednostki, o której mowa w ust. 2, jest dostarczenie oraz utrzymanie
Platformy Udostępniania On-Line Usług i Zasobów Cyfrowych Rejestrów
Medycznych, zarządzanie nią oraz zapewnienie bezpieczeństwa i integralności
udostępnianych danych.
2
Art. 7. 1. Elektroniczna Platforma Gromadzenia, Analizy i Udostępnienia
Zasobów Cyfrowych o Zdarzeniach Medycznych jest systemem
teleinformatycznym, który umożliwia w szczególności:
1) dostęp usługobiorców do informacji o udzielonych i planowanych
świadczeniach opieki zdrowotnej zgromadzonych w SIM oraz raportów z
udostępnienia danych ich dotyczących;
2) przekazywanie przez usługodawców do SIM informacji o udzielonych,
udzielanych i planowanych świadczeniach opieki zdrowotnej;
3) wymianę pomiędzy usługodawcami danych zawartych w elektronicznej
dokumentacji medycznej, jeżeli jest to niezbędne do zapewnienia ciągłości
leczenia;
4) wymianę dokumentów elektronicznych pomiędzy usługodawcami w celu
prowadzenia diagnostyki, zapewnienia ciągłości leczenia oraz zaopatrzenia
usługobiorców w produkty lecznicze i wyroby medyczne;
5) dostęp podmiotów prowadzących rejestry medyczne, w zakresie
realizowanych zadań i posiadanych uprawnień, do danych przetwarzanych w
SIM, za pośrednictwem Platformy Udostępniania On-Line Usług i Zasobów
Cyfrowych Rejestrów Medycznych;
3
6)
dostęp jednostek samorządu terytorialnego do danych przetwarzanych w
SIM, umożliwiający realizację zadań związanych z zapewnieniem
mieszkańcom równego dostępu do świadczeń opieki zdrowotnej;
7)
dostęp wojewodów do danych niezbędnych do realizacji zadań
określonych w art. 10 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach
opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych;
8)
dostęp ministra właściwego do spraw zdrowia do danych niezbędnych
do realizacji zadań określonych w art. 11 ust. 1 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004
r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych.
2. Administratorem systemu Elektronicznej Platformy Gromadzenia, Analizy i
Udostępnienia Zasobów Cyfrowych o Zdarzeniach Medycznych jest
jednostka podległa ministrowi właściwemu do spraw zdrowia, właściwa w
zakresie systemów informacyjnych ochrony zdrowia.
3. Zadaniem jednostki, o której mowa w ust. 2, jest dostarczenie oraz
utrzymanie Elektronicznej Platformy Gromadzenia, Analizy i Udostępnienia
Zasobów Cyfrowych o Zdarzeniach Medycznych, zapewnienie
bezpieczeństwa i integralności udostępnianych i pobieranych danych oraz
nadawanie uprawnień dostępu do danych.
4
Relacja ustaw:
o działalności leczniczej <-> o systemie informacji w ochronie zdrowia
Ustawa o działalności leczniczej (Dz.U.2011.112.654 z późn. zm.) -> Rejestr
podmiotów wykonujących działalność leczniczą:
Art. 106. 1. Organem prowadzącym rejestr jest:
1) wojewoda właściwy dla siedziby albo miejsca zamieszkania podmiotu
leczniczego - w odniesieniu do podmiotów leczniczych,
2) okręgowa rada lekarska właściwa dla miejsca wykonywania praktyki
zawodowej lekarza - w odniesieniu do tych praktyk, a w odniesieniu do członków
wojskowej izby lekarskiej - Wojskowa Rada Lekarska,
3) okręgowa rada pielęgniarek i położnych właściwa dla miejsca wykonywania
praktyki zawodowej przez pielęgniarkę - w odniesieniu do tych praktyk
- zwani dalej "organem prowadzącym rejestr".
2. Rejestr prowadzi się w systemie teleinformatycznym. Podmiotem odpowiedzialnym
za funkcjonowanie systemu teleinformatycznego rejestru jest jednostka podległa
ministrowi właściwemu do spraw zdrowia właściwa w zakresie systemów
informacyjnych w ochronie zdrowia. Sposób prowadzenia rejestru i
funkcjonowania systemu teleinformatycznego określają przepisy o systemie
informacji w ochronie zdrowia. (Dz.U.2011.113.657 z późn. zm.)
5
Realizacja projektów P1 i P2 wymaga równoległego
porządkowanie „zaszłości historycznych”
1.
Zgodnie z art. 53 ust. 1 ustawy z dnia 28 kwietnia 2011 r. o systemie informacji w
ochronie zdrowia (Dz. U. Nr 113, poz. 657, z późn. zm.), zwanej dalej „ustawą”, podmiot
prowadzący do dnia 1 stycznia 2012 r., rejestry, ewidencje, listy, spisy albo inne
uporządkowane zbiory danych osobowych lub jednostkowych danych medycznych,
zwane dalej „rejestrem medycznym”, w zakresie określonym w art. 19 ust. 1 ustawy, w
terminie 6 miesięcy od dnia wejścia w życie ustawy tj. do dnia 30 czerwca 2012 r., jest
obowiązany przekazać ministrowi właściwemu do spraw zdrowia informacje o ich
prowadzeniu oraz zakresie danych w nich zawartych. Ponadto, w myśl przepisu art.
19 ust. 3 ustawy, utworzenie rejestru medycznego powinno być poprzedzone analizą
potrzeb jego utworzenia.
2.
Powyższy obowiązek dotyczy rejestrów, ewidencji, listów, spisów albo innych
uporządkowanych zbiorów danych osobowych lub jednostkowych danych medycznych,
których prowadzenie nie wynika w szczególności z obowiązujących przepisów
prawa.
6
Przewidywane efekty realizacji projektów:
Usługobiorcy (pacjenci, ich opiekunowie) – zostaną zwolnieni z potrzeby
dostarczania dokumentów poświadczających dane wprowadzone już do
systemu informacji, a sami uzyskają dostęp do własnej dokumentacji
medycznej;
Lekarze, pracownicy medyczni – zostaną w znacznej mierze zwolnieni z
czynności w istocie administracyjnych, a uzyskają wsparcie ze strony
systemów informacyjnych;
Płatnik/płatnicy – uzyskają informacje o zrealizowanych usługach – dokładne,
i wręcz natychmiastowo;
Aptekarze – uzyskają czytelne recepty, na bieżąco rozliczane z NFZ
Wszyscy – zwolnieni zostaną z czynności właściwych dla gońców, archiwistów,
urzędników, a koszty utrzymywania drogiej i niesprawnej, XIX-wiecznej
technologii nie będą ponoszone równolegle z kosztami istniejącej już
wszędzie infrastruktury teleinformatycznej…
7
Uwarunkowania
realizacyjne:
Ciągła akcja
informacyjna,
szkoleniowa
i wspomaganie
podmiotów, które
podjęły działania
zmierzające do
włączenia się
w system
informacji w
ochronie zdrowia.
Podstawą jest
stworzenie
warunków
interoperacyjności
systemów
Schemat systemu
informacji
w ochronie zdrowia
Służba zdrowia vs ochrona zdrowia (Art. 68 Konstytucji RP)
System informacji w ochronie zdrowia
Schemat systemu informacji w ochronie zdrowia
Przykład
Centralny Rejestr Aptek
Z „Kierunków informatyzacji „e-Zdrowie Polska” na lata 2011-2015:
…
C2. Utworzenie centralnego rejestru aptek
Utworzenie centralnego rejestru aptek umożliwi jednoznaczną
identyfikację podmiotów biorących udział w procesie refundacji leków, co
jest niezbędne dla funkcjonowania systemu monitorowania wydatków
płatników instytucjonalnych na leki refundowane.
Z chwilą wdrożenia systemu informacji medycznej, rejestr aptek zostanie
zintegrowany z systemem jako rejestr zewnętrzny. Zasoby informacyjne
systemu pozwolą na wykorzystywanie go do celów statystyki publicznej, a
także dostarczania aktualnych danych władzom lokalnym i
pacjentom.
…
11
Rejestr
zezwoleń na
prowadzenie
aptek - 3
Rejestr aptek
-5
Szukaj
„aptek”:
13
A co znajdujemy w rejestrze centralnym, po dokonaniu importu danych z
rejestrów wojewódzkich?
Skoncentrujmy uwagę jedynie na pierwszym z brzegu rekordzie (układ
alfabetyczny)
14
15
Informacja o koncesjach, zezwoleniach, licencjach oraz wpisach do rejestrów działalności regulowanej źródło: CEIDG
Uprawnienia
od 1995-08-01 - Koncesja na prowadzenie apteki o nazwie "Alba" położonej 85-094 Bydgoszcz ul. M. Skłodowskiej-Curie 1, zmieniona
decyzją z 2003-12-02 nr WIF.BY.4010-176/1/25/03
(wprowadzone przez Kujawsko-Pomorski Woj. Inspektor Farmaceutyczny w Bydgoszczy Bydgoszcz)
od 2001-12-18 - Zezwolenie na prowadzenie apteki o nazwie "Alba-bis" położonej: 85-094 Bydgoszcz ul. Gdańska 140
(wprowadzone przez Kujawsko-Pomorski Woj. Inspektor Farmaceutyczny w Bydgoszczy Bydgoszcz)
od 2002-08-09 - Zezwolenie na prowadzenie apteki o nazwie "Alba" położonej: 86-160 Warlubie, ul. 18 Lutego 2
(wprowadzone przez Kujawsko-Pomorski Woj. Inspektor Farmaceutyczny w Bydgoszczy Bydgoszcz)
od 2004-09-30 - Zezwolenie na prowadzenie apteki o nazwie "Alba - III" położonej: 85-239 Bydgoszcz ul. Grunwaldzka 71/4
(wprowadzone przez Kujawsko-Pomorski Woj. Inspektor Farmaceutyczny w Bydgoszczy Bydgoszcz)
od 2005-02-23 - Zezwolenie na prowadzenie apteki o nazwie "Alba IV" położonej: 85-094 Bydgoszcz, ul. Marii Skłodowskiej-Curie 26
(wprowadzone przez Kujawsko-Pomorski Woj. Inspektor Farmaceutyczny w Bydgoszczy Bydgoszcz)
od 2005-12-05 - Zezwolenie na prowadzenie apteki Jasło ul.Szkolna 2a
(wprowadzone przez Podkarpacki Wojewódzki Inspektor Farmaceutyczny w Rzeszowie Rzeszów)
od 2006-06-19 - Zezwolenie na prowadzenie apteki APTEKA "ALBA", 38-300 GORLICE, ul. Rynek 19
(wprowadzone przez Małopolski Wojewódzki Inspektor Farmaceutyczny w Krakowie Kraków)
od 2007-04-11 - Zezwolenie na prowadzenie apteki Jasło ul.Mickiewicza 108
(wprowadzone przez Podkarpacki Wojewódzki Inspektor Farmaceutyczny w Rzeszowie Rzeszów)
od 2010-04-12 - Zezwolenie na prowadzenie apteki o nazwie Alba położonej: 87-800 Włocławek, ul. Wiejska 18a/4
(wprowadzone przez Kujawsko-Pomorski Woj. Inspektor Farmaceutyczny w Bydgoszczy Bydgoszcz)
od 2010-10-29 - Zezwolenie na prowadzenie apteki Krosno ul.Staszica 16/1
(wprowadzone przez Podkarpacki Wojewódzki Inspektor Farmaceutyczny w Rzeszowie Rzeszów)
16
Ile jest właściwie tych aptek?
Jakie źródło danych jest
najbardziej wiarygodne?
Zgoda na prowadzenie apteki
to nie to samo co fizycznie
istniejąca i funkcjonująca
apteka.
18
19
Rola słowników w uzyskaniu wysokiej jakości danych
(źródło: TERYT)
W trakcie wypełniania elektronicznych
wniosków niezbędne jest posługiwanie
się zaimplementowanymi w aplikacjach
słownikami.
Argument: wpisując „z palca” robię to
szybciej jest pozbawiony sensu
merytorycznego, gdyż takie działanie
skutkuje jedynie szybszym
zaśmiecaniem rejestrów. Jeżeli w
używanych aplikacjach brak słowników,
należy sięgnąć do słowników
publikowanych przez GUS.
20
Pytania: ile jest aptek – i gdzie są zlokalizowane?
Właściciel
występuje na
liście
dwukrotnie –
raz w wyniku
odpytania
rejestru
otrzymujemy 2
apteki, a raz 3
(inne).
Może to
przypadkowa
zbieżność imion
i nazwisk?
Trzeba posłużyć
się CEIDG i
REGONEM…
21
Rozporządzenie w sprawie Krajowych
Ram Interoperacyjności…
Nie trzeba całkowicie wymieniać
systemów informatycznych w
podmiotach leczniczych – należy
dostosować interfejsy…
Interoperacyjność
22
Podmioty realizujące zadania publiczne
Stan wybranych projektów oraz
uwarunkowania prawne, koncepcyjne
i realizacyjne w roku 2012
Wybrane projekty: P1 i P2 – te same, o których była mowa w prezentacji
przedstawionej w trakcie XVII Forum Teleinformatyki w 2011 roku - do
obejrzenia: http://www.forumti.pl/16forum/prezentacja_Sikorski.pdf;
Uwarunkowania prawne:
1. ustawa o systemie informacji w ochronie zdrowia (weszła w życie 2012-01-01),
2. ustawa o działalności leczniczej - wprowadziła bardzo istotne zmiany w konstrukcji i
funkcjonowaniu jednego z pierwotnych referencyjnych rejestrów medycznych;
dotychczasowe trzy odrębne rejestry utrzymywane przez wojewodów i okręgowe rady
(lekarskie, pielęgniarek i położnych) połączone zostały w jeden Rejestr Podmiotów
Wykonujących Działalność Leczniczą;
3. rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 12 kwietnia 2012 r. w sprawie Krajowych
Ram Interoperacyjności, minimalnych wymagań dla rejestrów publicznych i
wymiany informacji w postaci elektronicznej oraz minimalnych wymagań dla
systemów teleinformatycznych (weszło w życie 2012-05-31;Dz.U.2012.526)
4. …
24
Projekt P2
25
Platforma udostępniania rejestrów
26
Usługi Rejestrów Medycznych
27
Potrzeby oraz cel
1. Potrzeba operowania dokumentami wiarygodnymi –
elektronicznymi oryginałami, a nie papierowymi kopiami
2. Potrzeba operowania dokumentami czytelnymi
3. Potrzeba wykorzystywania dokumentów nadających się do dalszego
procedowania z możliwością cytowania (przywoływania fragmentów
treści, dołączania w całości)
4. Potrzeba wysyłania i odbierania zestawów dokumentów o znacznej
objętości (setki megabajtów – jak w przypadku licznych kontroli NIK)
5. Potrzebne jest spójne, wygodne i jednolite środowisko pracy
6. Dostęp do dokumentów w dowolnym czasie i z dowolnego miejsca
7. Oszczędność grosza publicznego (transport, dystrybucja,
wytwarzanie, niszczenie kopii dokumentów kat. innej niż „A”)
28
Przypadki wykorzystywania
a) bezpiecznego podpisu elektronicznego weryfikowanego
za pomocą ważnego kwalifikowanego certyfikatu,
b) podpisu elektronicznego potwierdzonego profilem
zaufanym ePUAP:
•
•
•
•
29
Podpis elektroniczny dokumentu znajdującego się w
systemie elektronicznego zarządzania dokumentami (EZD)
Podpis elektroniczny dokumentu znajdującego się poza
elektronicznym systemem zarządzania dokumentami
Podpisywanie niewielkich plików (do 3,5 MB)
Podpisywanie wielkich plików (powyżej 3,5 MB)
Podsumowanie:
1. Nastąpiły zmiany prawa umożliwiające cyfryzację zasobów i
procedur,
2. Trwa równoległa realizacja poszczególnych części
Elektronicznej Platformy Gromadzenia, Analizy i
Udostępnienia Zasobów Cyfrowych o Zdarzeniach
Medycznych (P1)
3. Trwa realizacja Platformy Udostępniania On-Line Usług i
Zasobów Cyfrowych Rejestrów Medycznych (P2)
4. Prowadzone są działania porządkujące stan rejestrów i
zasobów cyfrowych ochrony zdrowia
5. Trwa stała współpraca z regionami, samorządem lekarskim,
pielęgniarskim, organizacjami pacjentów, doradcami
30
Podsumowanie:
1. Chwilami bywa trudno (w sensie technicznym) – ale tym
bardziej warto likwidować pojawiające się trudności –
korzyści zdecydowania przeważają. W 2011 roku w
systemie EZD CSIOZ przetworzono 24 tys. pism.
2. Nie ma żadnych przeszkód prawnych, by wszystkie
dokumenty (także kategorii archiwalnej „A”) wytwarzać
i przesyłać drogą elektroniczną.
3. Możliwe jest stosowanie wielu podpisów (składanych w
różny sposób) w odniesieniu do jednego dokumentu –
wszyscy posiadają identyczny plik końcowy (oryginał!)
4. Edukacja, edukacja – i jeszcze raz edukacja!!!
31
Prawda
ponadczasowa:
Nasze rejestry publiczne są zaśmiecone,
niespójne i odpowiedzialnością za to obciąża się
albo producentów oprogramowania, albo
administratorów systemów, tymczasem dane
rejestrowe dostarczane są przez wnioskodawców
– których cel nie pokrywa się z celem ustawodawcy
– i to oni powinni zadbać, by dostarczane dane były
kompletne i zgodne ze słownikami (rozp. w sprawie
KRI). Pracownicy organów rejestrowych pracowicie i
starannie przepisują wszystkie błędne dane do
rejestrów, twierdząc (częściowo słusznie), że to na
wnioskodawcy ciąży obowiązek dostarczania
prawidłowych danych, więc oni (pracownicy
organów rejestrowych) nie mogą danych tych
zmieniać i czują się zwolnieni z kontroli jakości
danych. Niestety – w całym procesie zasilania
rejestrów danymi brakuje elementu weryfikacji
prawdziwości dostarczanych danych i konsekwencji
dla wnioskodawcy z powodu dostarczania
nieprawdziwych danych…
Systemy informatyczne są obiektywne, jakość
rezultatów ich pracy odpowiada jakości
wprowadzanych danych. Jeśli wprowadzimy dane
fałszywe, otrzymamy fałszywe wyniki
Źródło:
Klucz do Maszyny Cyfrowej,
red. Martin F. Wolters,
WNT, Warszawa 1977
Dziękuję za uwagę
33