Transcript 1 ΟΜΙΛΙΑ ΔΗΜΑΡΧΟΥ ΚΥΘΗΡΩΝ κ

ΟΜΙΛΙΑ ΔΗΜΑΡΧΟΥ ΚΥΘΗΡΩΝ κ. ΕΥΣΤΡΑΤΙΟΥ ΑΘ. ΧΑΡΧΑΛΑΚΗ
ΕΙΔΙΚΗ ΕΚΔΗΛΩΣΗ – ΔΙΑΒΟΥΛΕΥΣΗ ΓΙΑ ΤΟ CLLD 2014-2020
ΛΕΟΝΤΣΙΝΕΙΟ ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΚΕΡΑΜΩΤΟΥ ΚΥΘΗΡΩΝ
ΠΕΜΠΤΗ 25 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2016 – 18:00
1. ΕΙΣΑΓΩΓΗ
Με τη σημερινή εκδήλωση ο Δήμος Κυθήρων εγκαινιάζει τη δημόσια διαβούλευση που
στόχο έχει να ενημερώσει και να ευαισθητοποιήσει την τοπική κοινωνία πάνω στις διαδικασίες
εφαρμογής του νέου προγράμματος LEADER 2014-2020 και παράλληλα να αποτυπώσει ιδέες,
κατευθύνσεις και άξονες επί των οποίων η Δημοτική Αρχή και οι εμπλεκόμενοι φορείς θα
σχηματίσουν τις τελικές προτάσεις της τοπικής κοινωνίας για το συγκεκριμένο πρόγραμμα.
Τα Κύθηρα έχουν μια ιδιαίτερη εμπειρία στα προγράμματα αγροτικής ανάπτυξης,
καθώς η προηγούμενη Αναπτυξιακή Εταιρεία του Δήμου Κυθήρων διαχειρίστηκε με επιτυχία
τέτοιου είδους δράσεις καταφέρνοντας να διαθέσει περισσότερα από 13 εκατομμύρια Ευρώ στην
τοπική οικονομία μέσω ιδιωτικών επενδύσεων τουριστικής και αγροτικής ανάπτυξης, ενώ και ο
δημόσιος τομέας είχε τη δυνατότητα χρηματοδότησης αναπλάσεων οικισμών κυρίως κατά την
περίοδο του Γ΄ Κοινοτικού Πλαισίου και του ΕΣΠΑ. Μάλιστα στην εκπνοή του ΕΣΠΑ κατορθώσαμε
να εντάξουμε στο ΟΠΑΑΧ το έργο της ανάπλασης των Μητάτων που θα ξεκινήσει μόλις το αρμόδιο
Υπουργείο ολοκληρώσει τις διαδικασίες ένταξης των έργων αυτών στη νέα προγραμματική
περίοδο.
Η εμπειρία αυτών των δράσεων και εφαρμογών στα Κύθηρα συνιστά μια στέρεα βάση
πάνω στην οποία μπορούμε να χτίσουμε και τις νέες μας προτάσεις για το νέο LEADER, με μία
όμως ουσιώδη διαφορά σε σχέση με το παρελθόν. Η νέα Αναπτυξιακή του Δήμου Κυθήρων, που
αντικατέστησε την επιτυχημένη παλαιά (δεν θα εξετάσω στην παρούσα φάση αν έπρεπε ή όχι να
γίνει αυτού του είδους η μετάβαση), δεν έχει τη δυνατότητα – προς το παρόν τουλάχιστον –
αυτόνομης χρηματοδοτικής και κυρίως διαχειριστικής δράσης, γεγονός που συνεπάγεται ότι οι
συνέργειες και οι συνεργασίες είναι απαραίτητες προϋποθέσεις για την επιτυχή εφαρμογή τέτοιων
προγραμμάτων στο νησί, καθώς απαιτείται υψηλού επιπέδου τεχνογνωσία και εξειδίκευση. Είναι
πλέον σαφές ότι η χρηματοδότηση και η σωστή υλοποίηση δράσεων του ΕΣΠΑ δεν γίνεται – και
δεν πρέπει να γίνεται – στη βάση της πολιτικής διαπραγμάτευσης, αλλά ξεκάθαρα στο επίπεδο της
τεχνοκρατικής επάρκειας και της επιστημονικής εξειδίκευσης. Όσο καλός και πρόθυμος και αν
είναι ένας πολιτικός φορέας, αυτό δεν αρκεί για να έχει επιτυχή παρουσία στο ΕΣΠΑ. Στο πλαίσιο
1
αυτό λοιπόν καλέσαμε σήμερα στο νησί μας τα εξαιρετικά στελέχη της Αναπτυξιακής Πάρνωνα
που μέσα από τις δράσεις της εταιρείας τους έχουν υλοποιήσει έργα και παρεμβάσεις σε όλη την
Περιφέρεια Πελοποννήσου, έχουν τεράστια τεχνοκρατική εμπειρία και επάρκεια στον τομέα αυτό
και μπορούν να έχουν κομβικό ρόλο στην υλοποίηση των προγραμμάτων αγροτικής ανάπτυξης
στα Κύθηρα και ευρύτερα στα νησιά της Περιφέρειας Αττικής. Θέλω λοιπόν να τους καλωσορίσω
και να τους ευχαριστήσω θερμά για την παρουσία τους και για όσα χρήσιμα θα μας πουν.
Αντίστοιχες εκδηλώσεις θα γίνουν και στα υπόλοιπα νησιά της Αττικής, ήδη έχουμε επικοινωνήσει
με τους συναδέλφους Δημάρχους και στόχος είναι η υποβολή μιας ενιαίας πρότασης με κοινά
χαρακτηριστικά για κάθε νησιωτικό δήμο και με σαφή εξειδίκευση δράσεων και αξόνων
παρέμβασης. Την προσεχή Δευτέρα 29 Φεβρουαρίου όλοι οι Δήμαρχοι του Αργοσαρωνικού θα
βρεθούμε σε κοινή συνάντηση με τα στελέχη της Περιφέρειας και της Αναπτυξιακής Πάρνωνα
στον Πειραιά προκειμένου να σχηματοποιήσουμε τον τρόπο συνεργασίας μας.
2. ΒΑΣΙΚΟΙ ΑΞΟΝΕΣ ΝΕΑΣ Π.Π. 2014-2020
Το ΕΣΠΑ (Εταιρικό Σύμφωνο για το Πλαίσιο Ανάπτυξης) 2014-2020 αποτελεί το
βασικό στρατηγικό σχέδιο για την ανάπτυξη της Χώρας με τη συνδρομή σημαντικών πόρων που
προέρχονται από τα Ευρωπαϊκά Διαρθρωτικά και Επενδυτικά Ταμεία (ΕΔΕΤ) της Ευρωπαϊκής
Ένωσης.
Μέσω της υλοποίησης του ΕΣΠΑ επιδιώκεται η αντιμετώπιση των διαρθρωτικών
αδυναμιών της χώρας που συνετέλεσαν στην εμφάνιση της οικονομικής κρίσης αλλά και των
προβλημάτων, οικονομικών και κοινωνικών, που αυτή δημιούργησε. Επίσης, το ΕΣΠΑ 2014-2020
καλείται να συνδράμει στην επίτευξη των εθνικών στόχων έναντι της Στρατηγικής «Ευρώπη
2020».
Στόχος της Στρατηγικής «Ευρώπη 2020» είναι η προαγωγή μιας ανάπτυξης:
έξυπνης, με αποτελεσματικότερες επενδύσεις στην εκπαίδευση, την έρευνα και την
καινοτομία,
βιώσιμης, χάρη στην αποφασιστική μετάβαση σε μια οικονομία χαμηλών εκπομπών
άνθρακα, και
χωρίς αποκλεισμούς, με ιδιαίτερη έμφαση στη δημιουργία θέσεων εργασίας και στη
μείωση της φτώχειας και των ανισοτήτων.
Χρηματοδοτικές προτεραιότητες 2014-2020
1. Ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας και της εξωστρέφειας των επιχειρήσεων, μετάβαση στην
ποιοτική επιχειρηματικότητα με αιχμή την καινοτομία και αύξηση της εγχώριας προστιθέμενης
αξίας.
2
2. Ανάπτυξη
και
αξιοποίηση
ικανοτήτων
ανθρώπινου
δυναμικού
–
ενεργός
κοινωνική
ενσωμάτωση.
3. Προστασία του περιβάλλοντος – Μετάβαση σε μία οικονομία φιλική στο περιβάλλον.
4. Ανάπτυξη – εκσυγχρονισμός – ολοκλήρωση υποδομών για την οικονομική και κοινωνική
ανάπτυξη.
5. Βελτίωση της θεσμικής επάρκειας και της αποτελεσματικότητας της δημόσιας διοίκησης και της
τοπικής αυτοδιοίκησης.
Σε εθνικό επίπεδο έχουν προσδιοριστεί οκτώ κλάδοι στους οποίους θα δοθεί προτεραιότητα και
αναμένεται να έχουν μεγαλύτερη συμμετοχή στην οικονομική μεγέθυνση, ώστε να καταστεί
δυνατή η επίτευξη σημαντικών αναπτυξιακών αποτελεσμάτων. Οι κλάδοι αυτοί είναι οι εξής:
Αγρο-διατροφή
Υγεία – φάρμακα
Τεχνολογίες πληροφορικής και επικοινωνιών
Ενέργεια
Περιβάλλον και βιώσιμη ανάπτυξη
Μεταφορές
Υλικά – κατασκευές
Τουρισμός, πολιτισμός, δημιουργικές βιομηχανίες
Το ΕΣΠΑ 2014-2020 αποτελείται από 20 Προγράμματα, από τα οποία τα 7 είναι
Τομεακά και τα 13 Περιφερειακά.
Ένα από τα 7 Τομεακά Προγράμματα είναι το Πρόγραμμα «Αγροτική Ανάπτυξη»
(ΠΑΑ), στα πλαίσια του οποίου ανήκει και το υπό συζήτηση πρόγραμμα «Τοπική Ανάπτυξη με
Πρωτοβουλία Τοπικών Κοινοτήτων CLLD/LEADER».
Πρόγραμμα «Αγροτική Ανάπτυξη» (ΠΑΑ) σε εθνικό επίπεδο
Το πρόγραμμα είναι πολυτομεακό και μονοταμειακό (Ευρωπαϊκό Γεωργικό Ταμείο Αγροτικής
Ανάπτυξης - ΕΓΤΑΑ). Το ΠΑΑ στοχεύει στην επίτευξη της ολοκληρωμένης ανάπτυξης και της
βιώσιμης ανταγωνιστικότητας του αγροτικού χώρου μέσω της μετάβασης σε ένα ισχυρό, αειφόρο
αγροδιατροφικό σύστημα και της αύξησης της προστιθέμενης αξίας των αγροτικών περιοχών. Από
το συγκεκριμένο πρόγραμμα εκχωρείται για διαχείριση στις Περιφέρειες περίπου το 30%.
Οι Προτεραιότητες του ΠΑΑ είναι:

Ενίσχυση της βιωσιμότητας των γεωργικών εκμεταλλεύσεων και της ανταγωνιστικότητας
όλων των ειδών γεωργίας σε όλες τις περιοχές και προώθηση των καινοτόμων γεωργικών
τεχνολογιών και της βιώσιμης διαχείρισης των δασών
3

Προώθηση της οργάνωσης της αλυσίδας τροφίμων, περιλαμβανομένης της επεξεργασίας
και εμπορίας γεωργικών προϊόντων, της καλής διαβίωσης των ζώων και της διαχείρισης
κινδύνων στη γεωργία

Αποκατάσταση, διατήρηση και ενίσχυση των οικοσυστημάτων που συνδέονται με τη
γεωργία και τη δασοκομία

Προώθηση της αποδοτικότητας των πόρων και στήριξη της στροφής προς μια οικονομία
χαμηλών εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα και ανθεκτικής στην αλλαγή του κλίματος
στους τομείς της γεωργίας, των τροφίμων και της δασοκομίας

Προώθηση της κοινωνικής ένταξης, της μείωσης της φτώχειας και της οικονομικής
ανάπτυξης στις αγροτικές περιοχές
Οι παραπάνω προτεραιότητες συνδυάζονται με συνεχή προσπάθεια για προώθηση της
μεταφοράς γνώσεων και της καινοτομίας στη γεωργία, στη δασοκομία και στις αγροτικές περιοχές.
Μια από τις δράσεις του ΠΑΑ είναι η Τοπική Ανάπτυξη με Πρωτοβουλία Τοπικών
Κοινοτήτων (CLLD), βασισμένη στην προσέγγιση LEADER. Είναι μια μέθοδος σχεδιασμού και
υλοποίησης τοπικών ολοκληρωμένων αναπτυξιακών στρατηγικών, με τη συμμετοχή των εταίρων
σε τοπικό επίπεδο, συμπεριλαμβανομένης της κοινωνίας των πολιτών, των τοπικών οικονομικών
και κοινωνικών φορέων, προκειμένου να αντιμετωπισθούν αποτελεσματικά οι οικονομικές,
κοινωνικές, περιβαλλοντικές και δημογραφικές προκλήσεις που αντιμετωπίζουν οι αγροτικές
περιοχές. Είναι ένα ιδιαίτερα ισχυρό εργαλείο, ειδικά σε περιόδους κρίσης, που δείχνει ότι οι
τοπικές κοινότητες μπορούν: α) να κάνουν σταθερά βήματα προς πιο αποτελεσματικές μορφές
οικονομικής, βιώσιμης και «χωρίς αποκλεισμούς» ανάπτυξης, σύμφωνα με τη στρατηγική
«Ευρώπη 2020», β) να «καινοτομήσουν» προκειμένου να αντιμετωπισθούν τα κοινωνικοοικονομικά προβλήματα των αγροτικών περιοχών της χώρας και γ) να ενισχύσουν την κοινωνική
συνοχή στις αγροτικές περιοχές.
Ένα CLLD περιλαμβάνει Έργα / ενέργειες δημόσιου και ιδιωτικού χαρακτήρα, τα
οποία συμβάλουν με έμμεσο ή άμεσο τρόπο στην τοπική ανάπτυξη.
Ιδιωτικές Επενδύσεις


Μεταποίηση και εμπορία γεωργικών προϊόντων
o
Τελικό προϊόν: γεωργικό
o
Τελικό προϊόν: μη γεωργικό
Ανάπτυξη επιχειρήσεων
o
Ίδρυση, επέκταση, εκσυγχρονισμός τουριστικών επιχειρήσεων
o
Ίδρυση, επέκταση, εκσυγχρονισμός επιχειρήσεων του αγροτικού και των λοιπών
τομέων της οικονομίας
4

Επενδύσεις σε επιχειρήσεις επεξεργασίας και εμπορίας δασικών προϊόντων

Συνεργασία (ενίσχυση πιλοτικών έργων, νέων μεθόδων εργασίας / παραγωγής, βραχείες
αλυσίδες, περιβαλλοντικά έργα)
Δημόσιες Επενδύσεις

Έργα υποδομής για τη διασύνδεση του πρωτογενή τομέα με τους λοιπούς τομείς
της οικονομίας


o
Υποδομές εγγείων βελτιώσεων
o
Βελτίωση πρόσβασης σε γεωργική γη και κτηνοτροφικές εκμεταλλεύσεις
o
Κτηνοτροφικά Πάρκα
Βασικές υπηρεσίες και ανάπλαση χωριών σε αγροτικές περιοχές
o
Έργα υποδομών
o
Ανάπτυξη βασικών υπηρεσιών
o
Έργα ανάδειξης φυσικής – πολιτιστικής κληρονομιάς
Επενδύσεις στην ανάπτυξη δασικών περιοχών και στη βελτίωση της βιωσιμότητας
των δασών (έργα πρόληψης και αποκατάστασης)
3. ΟΙ ΝΗΣΙΩΤΙΚΕΣ ΙΔΙΑΙΤΕΡΟΤΗΤΕΣ ΩΣ ΠΛΕΟΝΕΚΤΗΜΑ – ΟΙ ΠΡΟΤΕΡΑΙΟΤΗΤΕΣ ΤΩΝ
ΚΥΘΗΡΩΝ
Για ένα νησί όπως τα Κύθηρα, τα προγράμματα αγροτικής ανάπτυξης έχουν πολύ
μεγάλο ενδιαφέρον. Για να υλοποιηθούν όμως απαιτείται σοβαρή τεχνοκρατική υποστήριξη και
πολύ καλή γνώση των ιδιαίτερων διαδικασιών του νέου ΕΣΠΑ, στοιχεία που διαθέτει η
Αναπτυξιακή Εταιρεία Πάρνωνα με την οποία θα συνεργαστούμε. Οι ιδιαιτερότητες νησιών όπως
τα Κύθηρα μπορούν να αποτελέσουν και τα πλεονεκτήματά τους, αρκεί να υπάρξει σωστός
προγραμματισμός με ορίζοντα προβλεπτού μέλλοντος και οι όποιες ενέργειες επιλεγούν να έχουν
το στοιχείο της βιωσιμότητας. Δεν αρκεί δηλαδή να δημιουργήσουμε τις υποδομές, αλλά
οφείλουμε να έχουμε εξασφαλίσει και την βιώσιμη συντήρηση και λειτουργία τους.
Μέσα στη νέα προγραμματική περίοδο που έχει ανοίξει, ο Δήμος μας θα προσπαθήσει
να υλοποιήσει ή να προετοιμάσει σημαντικές υποδομές ανάπτυξης που σχετίζονται με την
διαχείριση των απορριμμάτων και των αποβλήτων, τον τουρισμό, τον αθλητισμό, τον πολιτισμό
και την παιδεία, καθώς και την επιχειρηματικότητα και καινοτομία. Στον τομέα της διαχείρισης των
απορριμμάτων, όπως θα γνωρίζετε, έχει ήδη δημοπρατηθεί το έργο της αποκατάστασης του
ΧΑΔΑ στο Λαχνό και στα Αντικύθηρα και της δημιουργίας ΧΥΤΥ, ένα έργο προϋπολογισμού 7,6
εκατομμυρίων Ευρώ που θα λύσει οριστικά το πρόβλημα της διαχείρισης απορριμμάτων στο Δήμο
μας. Πέραν του μείζονος έργου της αποκατάστασης, προβλέπεται η προμήθεια μονάδας
κομποστοποίησης και καινούργιων απορριμματοφόρων, ενώ ο προϋπολογισμός έχει αυξηθεί κατά
5
2,2 εκατομμύρια σε σχέση με την αρχική πρόβλεψη, ύστερα από συνεργασία της Περιφέρειας με
το Δήμο μας. Προχωρούμε επίσης το έργο της κατασκευής του Αγκυροβολίου Τουριστικών
Σκαφών στο Καψάλι – το οποίο ήταν στάσιμο επί σειράν ετών λόγω προσφυγής κατοίκων στο
ΣτΕ – και πλέον έχει οριστική χωροθέτηση. Έχουμε ζητήσει από το Υπουργείο Τουρισμού την
επικαιροποίηση των μελετών και την ένταξη του έργου στο νέο ΕΣΠΑ και συνεχίζουμε να πιέζουμε
προς την κατεύθυνση αυτή καθώς πρόκειται για μια πολύ σημαντική υποδομή πάνω στην οποία
έχει γίνει προεργασία επί σειρά ετών. Ο Δήμος μας έχει ήδη ξεκινήσει να συνεργάζεται με τη
Γενική Γραμματεία Αθλητισμού προκειμένου να προωθήσει την κατασκευή στο νησί ενός
σύγχρονου Κλειστού Γυμναστηρίου. Ήδη έχουμε λάβει τις περισσότερες μελέτες για το έργο
αυτό και έχει προεπιλεγεί αρχικά ένα οικόπεδο της Εγχωρίου Περιουσίας στα Φράτσια. Θα
ολοκληρώσουμε τις μελέτες που απαιτούνται και θα επιδιώξουμε τη χρηματοδότηση του έργου
μέσω κονδυλίων ΕΣΠΑ ή από το Π.Δ.Ε. Παράλληλα βρισκόμαστε – μετά από σειρά ετών – στην
τελική ευθεία για την απόκτηση του χώρου στον οποίο θα ανεγερθεί το νέο σύγχρονο εξαθέσιο
Δημοτικό Σχολείο Βορείου Τμήματος Κυθήρων και αναμένουμε από τον ΟΣΚ να δεσμευθεί
για τη χρηματοδότηση του έργου που θα λύσει μια εκκρεμότητα δεκαετιών και θα αναβαθμίσει τις
υποδομές εκπαίδευσης στο νησί.
Η επιχειρηματικότητα, η καινοτομία, η ενίσχυση των νέων επιχειρήσεων και
φυσικά η ανάπτυξη και υποβοήθηση του αγροτικού τομέα και της πρωτογενούς
παραγωγής παραμένουν σταθερές επιδιώξεις μας για τη νέα προγραμματική περίοδο. Θα ήταν
ευχής έργον για παράδειγμα αν μπορούσε να προωθηθεί το ζήτημα των Σφαγείων, που έχει
ταλαιπωρήσει τους κτηνοτρόφους μας επί δεκαετίες. Χρυσές ευκαιρίες πήγαν χαμένες, αλλά η
απόδοση ευθυνών δεν είναι της παρούσης. Δυστυχώς η διαδικασία ξεκινάει από μηδενική βάση και
ο Δήμος μας εντός του έτους θα έχει ολοκληρώσει την προμελέτη που απαιτείται για να δούμε με
ποιο τρόπο μπορεί να προχωρήσει το μείζον αυτό θέμα για την ανάπτυξη του νησιού. Στα
σύγχρονα ευρωπαϊκά δεδομένα, στην εποχή της πληροφορίας και του μεγάλου ανταγωνισμού, η
τυποποίηση, η ποιότητα, τα πιστοποιημένα τοπικά προϊόντα, η βιολογική καλλιέργεια και οι νέες
μέθοδοι είναι οι απαραίτητες προϋποθέσεις προκειμένου οι ασχολούμενοι με την γη και την
κτηνοτροφία να βγουν από την εσωστρέφεια και την περιχαράκωση και να βελτιώσουν την
παραγωγή τους αποκομίζοντας οφέλη για τους εαυτούς τους και την τοπική κοινωνία.
Πέρα λοιπόν από τα πολλά και σημαντικά έργα που εκτελεί και προγραμματίζει ο
Δήμος μας μέσω ίδιων πόρων ή πόρων της Περιφέρειας, υπάρχουν και όλοι οι παραπάνω στόχοι
που μπορούν να υλοποιηθούν μέσα στη νέα προγραμματική περίοδο.
5. ΤΑ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΤΗΣ ΜΕΧΡΙ ΣΗΜΕΡΑ ΕΜΠΕΙΡΙΑΣ
Μια βασική παραδοχή της μέχρι σήμερα εμπειρίας των προγραμμάτων ΚΠΣ και ΕΣΠΑ
είναι ότι αυτά απευθύνονται κυρίως σε μεγάλους Δήμους με οργανωμένες τεχνικές και
6
συμβουλευτικές υπηρεσίες. Η έννοια αυτού του ιδιότυπου αποκλεισμού των μικρών και μεσαίων
Δήμων είχε αποτυπωθεί από την αρχή της εφαρμογής τους, ήδη από τα μέσα της δεκαετίας του
1980. Από τότε διαφάνηκε ότι οι προοδευτικά αυξανόμενες τεχνοκρατικές και μελετητικές
απαιτήσεις των προς υλοποίηση έργων και δράσεων μπορούσαν να εκπληρωθούν από μέρος μόνο
των Δήμων της Χώρας. Η διαδικασία ωρίμανσης μιας μελέτης προκειμένου να φτάσει στην
υλοποίηση απαιτεί πλέον αυξημένη εξειδίκευση, με αποτέλεσμα Δήμοι όπως ο δικός μας να
συνεργάζονται με εξωτερικούς τεχνικούς συμβούλους και συνεργάτες προκειμένου να
διεκδικήσουν το μερίδιο που τους αναλογεί από τα τρέχοντα χρηματοδοτικά εργαλεία. Και όλα
αυτά λόγω της τραγικά μεγάλης έλλειψης τεχνικού και εξειδικευμένου επιστημονικού προσωπικού
στους Δήμους. Στο Δήμο Κυθήρων για παράδειγμα, ο τεχνικός σύμβουλος με τον οποίο
συνεργαζόμαστε (ο οποίος πλέον έχει αναλάβει Τεχνικός Σύμβουλος και του Δήμου Ύδρας),
ανέλαβε εξολοκλήρου τις διαδικασίες ένταξης στο ΠΕΠ και το ΟΠΑΑΧ των έργων του ΧΑΔΑ και της
ανάπλασης των Μητάτων, που ο Δήμος από μόνος του δεν είχε καμία δυνατότητα να προωθήσει.
Σε πρόσφατη επίσκεψή μου στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή στις Βρυξέλλες, μαζί με τους
συναδέλφους Δημάρχους της Σκύρου και της Σικίνου και ύστερα από πρόσκληση του Ευρωπαϊκού
Κοινοβουλίου, τόνισα την ανάγκη μείωσης της γραφειοκρατίας στα προγράμματα ΕΣΠΑ και
ανέφερα συγκεκριμένα παραδείγματα στα πολιτικά και τεχνικά στελέχη της Επιτροπής, που
μάλιστα μου δήλωσαν ότι δεν γνώριζαν καν. Η πρόσφατη εμπειρία μας από την έγκριση
χρηματοδότησης του έργου της ανάπλασης των Μητάτων, δείχνει ότι μεγάλο μέρος της
απαιτούμενης γραφειοκρατικής επιβάρυνσης των έργων θα μπορούσε να είχε αποφευχθεί καθώς
δεν έχει κανένα απολύτως νόημα ύπαρξης. Θα μιλήσω με συγκεκριμένο παράδειγμα. Ο πλήρης
φάκελος για την χρηματοδότηση του έργου της ανάπλασης στα Μητάτα υποβλήθηκε από το Δήμο
μας στην Διαχειριστική Αρχή του Υπουργείου Γεωργίας στις 15 Δεκεμβρίου 2014. Η ένταξη του
έργου στο πρόγραμμα χρηματοδότησης έγινε στις 27 Απριλίου 2015, δηλαδή 4μιση μήνες μετά
την υποβολή του φακέλου. Η δημοπράτηση του έργου έγινε το Σεπτέμβριο του 2015 καθώς
έπρεπε να προηγηθεί αναμόρφωση του προϋπολογισμού του Δήμου, ενώ η έγκριση υπογραφής
σύμβασης με τον ανάδοχο ήρθε στις 9 Νοεμβρίου 2015. Για το έργο αυτό, η Διαχειριστική Αρχή
του αρμόδιου Υπουργείου εξέδωσε α) απόφαση ένταξης της πράξης, β) απόφαση προέγκρισης
δημοπράτησης και γ) απόφαση έγκρισης υπογραφής της σύμβασης. Και για τις 3 αυτές πράξεις
ζήτησε απόφαση αποδοχής από το Δημοτικό Συμβούλιο, δηλαδή ζήτησε να συγκληθεί το Δημοτικό
Συμβούλιο για να αποδεχθεί την έγκριση χρηματοδότησης και υπογραφής της σύμβασης ενός
έργου που ο ίδιος ο Δήμος με προηγούμενη απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου είχε υποβάλει
προς χρηματοδότηση! Και ενώ τα πρακτικά της δημοπρασίας εγκρίθηκαν από την Αποκεντρωμένη
Διοίκηση, που είναι το μόνο νόμιμο κρατικό όργανο ελέγχου των Δήμων, έπρεπε να δοθεί έγκριση
υπογραφής της σύμβασης και από τη Διαχειριστική Αρχή, ως εάν η μία κρατική υπηρεσία να μην
αποδέχεται τις πράξεις της άλλης! Εκτιμώ ότι όλη αυτή η διπλή εγκριτική διαδικασία ήταν απόλυτα
7
περιττή, όπως περιττή και άνευ νοήματος ήταν και είναι η αξίωση λήψης απόφασης αποδοχής των
πράξεων της Διαχειριστικής Αρχής από το Δ.Σ. για ένα έργο που το ίδιο το Δ.Σ. ζήτησε να
χρηματοδοτηθεί. Εάν αυτή η γραφειοκρατία και ο παραλογισμός των κρατικών οργάνων δεν
εξαλειφθούν, τότε η απορροφητικότητα του νέου ΕΣΠΑ θα βαίνει διαρκώς μειούμενη και οι
αδιάθετοι πόροι θα αυξάνουν. Είναι χρέος της Ελληνικής Πολιτείας να εξορθολογίσει τις
διαδικασίες αυτές σε συνεργασία με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή προκειμένου να δώσει ανάσα
χρηματοδότησης στους δικαιούχους των προγραμμάτων.
6. ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ
Το νέο ΕΣΠΑ που ανοίγεται μπροστά μας αποτελεί μια χρυσή ευκαιρία για το
αναπτυξιακό άλμα που έχει ανάγκη η Ελλάδα, ιδιαίτερα στην περίοδο της κρίσης που δυστυχώς
δεν λέει να τελειώσει όπως σε άλλες Χώρες που σταδιακά ανακάμπτουν. Ωστόσο το ΕΣΠΑ δεν
είναι πανάκεια ούτε θα λύσει τα σοβαρά δομικά προβλήματα της ελληνικής οικονομίας όπως αυτή
αναπτύχθηκε μεταπολεμικά. Οι στατικής μορφής επιδοτήσεις κάθε είδους, η δημιουργία υποδομών
χωρίς
καμία
μέριμνα
για
τη
συντήρησή
τους
(βλέπετε
Ολυμπιακές
εγκαταστάσεις
που
καταστρέφονται), η αδυναμία δημιουργίας και κυρίως διατήρησης βιώσιμων θέσεων εργασίας στην
ιδιωτική οικονομία με ταυτόχρονη απαλλαγή από τον κρατισμό και το κομματικό κράτος
αποτελούν βασικές παραμέτρους πάνω στις οποίες θα κληθεί να απαντήσει η ελληνική κοινωνία
και οικονομία στα χρόνια που έρχονται. Η «αλλαγή παραδείγματος» όπως θα μας έλεγε και ο
Αμερικανός ιστορικός των επιστημών Τόμας Κουν αποτελεί τη μοναδική οδό για την εκ βάθους
αλλαγή και μεταστροφή της οικονομίας από τον κρατισμό των τελευταίων δεκαετιών, στην
καινοτομία, τη νεανική επιχειρηματικότητα, τις έξυπνες υπηρεσίες, την πιστοποιημένη και βιώσιμη
πρωτογενή παραγωγή και τη δημιουργία σταθερών θέσεων εργασίας που θα αυτοχρηματοδοτούν
την ύπαρξή τους μέσα από την ίδια την αγορά και όχι από μια κακώς εννοούμενη πολιτική
επιδομάτων χωρίς αντίκρισμα. Πιστεύω ότι προγράμματα όπως το LEADER που συζητάμε απόψε
και άλλα αντίστοιχα, έχουν τα χαρακτηριστικά εκείνα που θα συμβάλουν – υπό προϋποθέσεις
ωστόσο – στην αναγκαία αυτή μεταστροφή του ελληνικού αναπτυξιακού μοντέλου όπως το
βιώσαμε τα τελευταία χρόνια.
Κλείνοντας θα ήθελα να ευχαριστήσω και πάλι τους προσκεκλημένους από την
Αναπτυξιακή Πάρνωνα και όλους εσάς που παρευρεθήκατε απόψε και να εκφράσω την ελπίδα να
υπάρξει θετικό αποτέλεσμα από την αποψινή μας συνάντηση προς όφελος της τοπικής κοινωνίας.
Σας ευχαριστώ.
Στράτος Χαρχαλάκης
Δήμαρχος Κυθήρων
8