Webbased lezen voor individuen met afasie: WEBLIA

Roelien Bastiaanse, Rijksuniversiteit Groningen Margreet van der Laan, Afasiecentrum Amsterdam Mieke van de Sandt-Koenderman, Revalidatie Rijndam Djaina Satoer, Rijksuniversiteit Groningen Rintse van der Werf, EDIA Groninger(Expertisecentrum(Taal4(en( Communicatiestoornissen((GETC )(

WEBLIA

!

  achtergrond !

  demonstratie !

  ervaringen !

  vragen

Achtergrond

!

  Mensen met afasie hebben over het algemeen problemen met lezen !

  onderzoek naar leesstoornissen richt zich vooral op woorden en zinnen: ◦   zelfstandige naamwoorden en niet-bestaande woorden (PALPA) ◦   woorden en zinnen (AAT) ◦   zeer korte verhaaltjes (CAT)

Inhoudelijk leesbegrip op tekstniveau !

  VKL !

  testmateriaal voor leesinhoudelijk tekstbegrip bij lichte afasie !

  test met teksten op verschillend niveau !

  meerkeuzevragen

Probleem

!

  je weet hierna het leesniveau van de persoon met afasie !

  maar dan???

WEBLIA-project

!

  Doel: ◦   nieuwsteksten toegankelijk maken voor mensen met afasie ◦   ◦   aangepast aan individueel leesniveau lezen via computer, tablet, telefoon

WEBLIA-project

!

  samenwerking ◦   Groninger Expertisecentrum Taal- en Communicatiestoornissen (GETC) ◦   EDIA !

  subsidie "   SAN

EDIA

!

  ontwikkelt newsreaders voor vreemde talenonderwijs en laaggeletterdheid !

  er worden nieuwsteksten gegenereerd van internet !

  aangepast aan het niveau van de leerling !

  daarbij worden hulpmiddelen aangeboden !

  en vragen over te tekst

WEBLIA-project !

  Doel: ◦   aanpassen van dit taalonderwijsprogramma voor mensen met afasie ◦   ◦   leesniveau wordt bepaald m.b.v. de VKL-test samenwerking met afasiecentra, met name Afasiecentrum Amsterdam

Bepalen leesniveau

!

  VKL-test !

  wordt aangeboden via WEBLIA

WEBLIA

!

  houdt rekening met zinslengte en vocabulaire !

  vrij eenvoudig voor vreemde talenonderwijs

WEBLIA

!

  drie niveaus !

  moeilijkheid niveau wordt bepaald op basis van zinslengte en vocabulaire !

  hulpmiddelen ◦   voorleesfunctie "   hele tekst / woord ◦   ◦   woordbetekenis lettergrootte ◦   regelafstand

WEBLIA

http://sakai.knowble.nl/portal/site/knowble-gateway

Onderzoek leesgedrag WEBLIA

!

  15 mensen met afasie (via Afasiecentrum Amsterdam) !

  2 groepen o.b.v. intaketoets VLK ◦   lichte tekstproblemen (80-100% correct niveau 1) ◦   ernstige tekstproblemen (<80% goed) !

  leesgedrag 1-8 teksten ◦   alleen teksten van voorgeschreven leesniveau

Onderzoek leesgedrag WEBLIA

1 !

0 !

Beoordelingen

3 !

2 !

licht !

ernstig !

leesbaar !

interessant !

Vragenlijsten

!

  Wat vinden de mensen met afasie ervan? !

  vragenlijsten ◦   Henriëtte Vreeman, Hannelore van der Velde, Sofie van Wessel ◦   ◦   allemaal 1 of meer fouten op niveau 1 !

◦   advies WEBLIA niveau 1 !

  10 deelnemers

Beoordeling WEBLIA niveau 1

!

  volgens sommigen: ◦   te makkelijk ◦   ◦   Jip-en-Janneketaal niet interessant !

!

  waarschijnlijk is het advies van de VKL toets niet helemaal juist

Waar hebben mensen met afasie gelezen? !

  6 thuis en in afasiecentrum !

  1 alleen thuis !

  3 alleen in afasiecentrum

Wanneer lezen mensen met afasie gelezen op WEBLIA? !

  9 meerdere malen !

  1 elke dag !

  bijna iedereen leest of scant ook nog de krant

Tevredenheid over de niveaus

!

  !

  algemeen: ◦   5 tevreden ◦   "   "   over alle niveaus (1 x voorkeur voor niveau 3) mits voorleesfunctie wordt gebruikt 5 ontevreden "   nieuws niet relevant (2x) "   te moeilijk (2x) tekstlengte ◦   verdeeld (sommigen te kort op niveau 1; sommigen tevreden)

Functies in WEBLIA

!

  !

  !

  onderwerpen ◦   wisselend: tevreden, niet interessant, te oud (?) ◦   sommigen weten te zoeken op interesse voorleesfunctie ◦   gebruikt door 4 mensen met afasie ◦   ◦   4 hebben het 1 x geprobeerd 2 gebruiken het niet woordenboek ◦   wordt nauwelijks gebruikt ◦   ◦   ◦   2 wisten er niet van 3 hadden het niet nodig 2 gebruiken context

WEBLIA: Een aanvulling?

!

  4 x ja !

  1 x een beetje !

  5 x niet ◦   geschikter voor mensen met ernstiger leesproblemen ◦   liever de Telegraaf ◦   nieuws niet relevant

Aandachtspunten

!

  misschien is de VKL-test geen goede instaptoets en moeten de mensen met afasie met

trial & error

het juiste niveau vinden !

  WEBLIA moet nog wat gebruiksvriendelijker worden ◦   inloggen vereenvoudigen !

  therapieversie ontwikkelen

Wat kan er niet veranderd worden !

  lay out ◦   kan er niet gaan uitzien als een echte krant "   te duur "   de kranten geven daar geen toestemming voor !

  recenter nieuws "   het kost tijd het nieuws te filteren, maar het is in principe niet ouder dan 1 dag

Vragen voor jullie

!

  wat is een redelijk prijs? ◦   300 euro per jaar voor instellingen ◦   50 euro per jaar voor mensen met afasie !

  zullen we cursussen voor jullie organiseren, zodat je WEBLIA goed in de vingers krijgt?

Hartelijke dank!

Vond u het interessant? Heeft u er wat van begrepen?