Transcript Behoud het Nederlands Landvarken

Stichting Zeldzame Huisdierrassen (SZH), juni 2014_Ad Taks.
Behoud van het Nederlands Landvarken (NL)
Inleiding
Er leeft een sterke wil om het Nederlands Landvarken te fokken en te
behouden. Dit ras wordt gebruikt voor de productie van varkensvlees.
Hierdoor is het Nederlands Landvarken in de laatste decennia
onderhevig geweest aan selectie waardoor enerzijds een stukje
variatie is verloren, maar anderzijds een aantal negatieve
raskenmerken eruit zijn gefokt (bijvoorbeeld stressgevoeligheid).
Echter, omdat er tegenwoordig andere eisen aan varkensvlees worden
gesteld, staat het voortbestaan van het Nederlands Landvarken onder
druk. Hiermee dreigt ook de genetische variatie, welke het Nederlands
Landvarken herbergt, verloren te gaan. Dit plan heeft daarom als doel
het varkensras Nederlands Landvarken en de unieke genetische
variatie welke aan dit ras is verbonden in stand te houden. In dit plan wordt tevens een eerste aanzet
gegeven voor de nadere uitwerking van het behoud van het Nederlands Landvarken, voor
productontwikkeling van bijzondere producten en het professioneel en kleinschalig herintroduceren/
behouden van oude bedrijfsvormen voor de varkenshouderij (vrijloop en akkeren).
Rasbeschrijving en historie
Het Nederlands Landvarken (NL) heeft het type van een landras. De hangende oren zijn het meest
typische kenmerk van het Nederlands Landvarken De dieren zijn wit, lang gestrekt met een iets omhoog
gebogen neus. Het ras heeft een niet te brede achterhand, dus wat afgeplatte billen. Het varken heeft
een hoge vruchtbaarheid en zeer goede moedereigenschappen. Het beenwerk is sterk en lang met niet
te steile koten. de staart bevat een krul. Het gewicht op volwassen leeftijd is ongeveer 125-175 kg. De
spekdikte is ongeveer 8-10 cm terwijl de hammen wel meer dan 15 kg kunnen wegen.
Begin 1900 bestonden er nog drie regionale varkensrassen: het Limburgs varken, het Fries varken en het
Zeeuws-Vlaams varken. Het Limburgs en Fries varken zijn na de Eerste Wereldoorlog verdwenen. Het
Zeeuws-Vlaams varken is als laatste inlandse varkensras in 1952 uitgestorven. Het Nederlands
Landvarken was de vervanger en is tevens ontstaan als verdringingskruising van de bovengenoemde
rassen. Hiervoor zijn o.a. de Groot Yorkshire (GY), het Veredeld Duits Landvarken (VDL) en het Deens
Landvarken gebruikt. Van deze rassen en types heeft
het Deens Landvarken heeft de meeste invloed gehad.
De eerste Deense Landvarken beren werden begin
1930 ingevoerd. In de 70’er jaren heeft ook het Fins
Landvarken een belangrijke bijdrage geleverd, met
name in de zeugenlijn ter bevordering van de
vruchtbaarheid en voortplanting. De veredeling vond
vooral plaats in Gelderland en Noord-Brabant. Met de
uitwisselingen tussen de verschillende provinciale
stamboeken van de varkensfokkerij is vervolgens het
verschil tussen deze populaties langzamerhand
vereffend.
1
Stichting Zeldzame Huisdierrassen (SZH), juni 2014_Ad Taks.
Doelstelling
Het doel is het behoud van genetische variatie van het Nederlands Landvarken en daarmee de unieke
genetische diversiteit van het Nederlands Landvarken. Voor het houden van een gezonde populatie en
het behoud van genetische diversiteit is het belangrijk om:
1) te starten met een zo groot mogelijke fokpopulatie waarbinnen de verwantschap zo laag
mogelijk is, dus een populatie welke niet enkel bestaat uit broers en zussen;
2) de fokkerij binnen de populatie monitoren en zo nodig sturen om de verwantschap zo laag
mogelijk te houden en inteelt zoveel mogelijk te beperken;
3) de populatie zo groot mogelijk te houden. Een richtlijn kan zijn 20 beren met 250 zeugen.
Startsituatie
Er is in de loop van jaren door TOPIGS gewerkt met het Nederlands
Landvarken. De nog “zuivere lijn” van het Nederlands Landvarken van
TOPIGS is goed gedocumenteerd en dus zeer betrouwbaar. Haast is
geboden omdat de zuivere NL-lijn momenteel wordt vervangen door
een kruisingsproduct. TOPIGS wil meewerken aan dit plan en dankzij
hun kan het NL varken blijven voortbestaan. Via TOPIGS kunnen wij de
huidige fokkers/houders van het Nederlands Landvarken benaderen
en zo dieren behouden voor de fokkerij. Er zijn nog ongeveer 4000
zeugen waarvan ongeveer 10% zuiver gedekt op bedrijven welke zijn
aangesloten bij TOPIGS. Een analyse in mei 2014 leert ons dat er
momenteel nog 6739 zuivere Nederlandse Landvarken zeugen zijn. Dit
is verdeeld over fokkers en klanten van Topigs. Bij de fokkers liggen
momenteel 2731 zuivere Nederlandse Landvarken zeugen Het aantal
zuivere zeugen neemt echter dagelijks af.
Op d.d.28 mei 2014 bestond de populatie uit drie beren op de KI:
Naam KI
Lijn
Tattoo
Label
AI LIENDEN 5B
TNNNN
NHHA2932
N40595
AI VUGHT
TNNNN
HWC1163
N40480
AI LIENDEN 5B
TNNNN
ACPC7602
N10436
De laatste beer (ACPC7602) verdwijnt op korte termijn (op d.d. 11 juni 2014 bleek deze beer al afgevoerd
te zijn) en de andere twee niet lang daarna. In de genenbank zit momenteel sperma van 73 zuivere
Nederlands Landvarken beren. Sperma van elf beren vanuit de Fomeva Z1-lijn is in 2000 ingevroren.
Sperma van 46 beren vanuit Dumeco L-lijn is in 2002 ingevroren en sperma van twaalf beren vanuit
Topigs N-lijn is in 2003 ingevroren. Tevens is in 2014 van vier beren vanuit Topigs N-lijn ingevroren.
Mogelijk is ook nog sperma van zuivere beren van het Nederlands Landras vanuit Hypor ingevroren,
maar dit is echter niet bekend. 1 beer produceert in een commerciële setting slechts een mannelijke
nakomeling voor de fokkerij wat prijzig is. We moeten bekijken wat er mogelijk is bij de genenbank voor
het betaalbaar beschikbaar stellen van sperma. Veel regels komen erbij kijken als je met KI wilt gaan
werken. Het heeft onze voorkeur om niet de beren maar het sperma te verplaatsen inzake
vermeerdering. Bijvoorbeeld 10 beren op één adres waar ze springen. Echter op één locatie zal haast
niet mogelijk zijn. Dus er zou idealiter een uitzonderingspositie moeten komen om beren op de eigen
locatie te laten springen. Een eerste idee is om hierover in overleg gaan met de overheid.
2
Stichting Zeldzame Huisdierrassen (SZH), juni 2014_Ad Taks.
Genoeg dieren houden is van grootste belang. Populatie van minimaal 250 zeugen met 20 beren is
gewenst. Vanuit de bestaande varkensbedrijven (via TOPIGS) zouden oude NL zeugen geïnsemineerd
kunnen worden met zuiver NL sperma. De biggen Kunnen vervolgens worden afgezet aan de nieuwe
varkenshouders die kleinschalig starten met deze zuivere NL. We willen geen zeugen uitsluiten die niet
enkel door NL Landvarkenberen worden gedekt, maar we registreren wel alleen biggen in het stamboek
welke uit een “stamboek” moeder én vader komen.
Organisatievorm
Om dit herstelplan duurzaam vorm te geven lijkt het oprichten
van een (stamboek)stichting vooralsnog de meest handige
organisatievorm. Fokprogramma, marketing en andere
noodzakelijke randvoorwaarden kunnen zo snel en effectief
worden opgestart. De dieren zijn weliswaar juridisch eigendom
van de eigenaar(s), maar op die wijze wel gebonden aan de
richtlijnen van deze (nog) te vormen stamboekstichting. Op die
manier kan de genetische diversiteit onder controle worden
gehouden. Stamboekregistratie zou idealiter door een benoemd
stamboek registrator (als dan niet vrijwillig) bijgehouden kunnen
worden waarna eenmalig deze gegevens verwerkt kunnen worden
in het bestaande TOPIGS stamboekregistratie. Hierop aansluiten
zou veel tijd en kosten kunnen besparen met betrouwbare en snel
inzichtelijk informatie. Ook kan aan het registreren via Zoo-easy
gedacht worden. Een doorberekening van kosten zal hierbij
noodzakelijk zijn om een goede keuze te kunnen maken.
Belangrijk vinden wij dat er met KI gewerkt gaat worden. Dus rondreizen met beren verbieden in
verband met sleep van ziektes. Een stichting kan dit eenvoudig aansturen door dekberen gebruik zelf in
de hand te houden. Ook restrictie in maximale nakomelingen per beer of iets dergelijks voor het in stand
houden van de genetische diversiteit voor een genetisch gezonde populatie is middels een stichting goed
in de hand te houden. Wel is de overtuiging dat de diversiteit makkelijker te behouden is door het
houden van Nederlandse Landvarkens in de hobbysfeer. Hoe je het ook went of keert: Een en ander zal
enkel onder strikte regels moet gebeuren.
Aan de varkenshouderij zijn veel regels verbonden. Daarbij moet elke houder die varkens houdt verplicht
een UBN nummer aanvragen. Tevens moeten alle varkens oormerken hebben met ieder een specifiek
identificatie nummer. Beiden oren blikken of 1 blik + tatoeage in ander oor is noodzakelijk in verband
met fraude gevoeligheid. Wanneer een houder minder dan 5 varkens heeft kan deze een hobby status
aanvragen. Bij meer dan 4, maar minder dan 30 varkens kan men een B of een D status aanvragen.
Hobby houders zijn aan minder strenge regels verbonden dan een houder met een B/D status. B/Dbedrijven mogen varkens afvoeren naar de slacht of van een B-bedrijf naar D-bedrijf
(vleesvarkensbedrijf). Tevens mogen B-bedrijven varkens afvoeren naar hobbyhouders. Alle
vervoersbewegingen van hobbyhouders en kleinschalige bedrijven met een varken(s) moeten in I&R
gemeld worden en houders zijn verplicht een vervoersdocument mee te nemen. Als hobbyhouder
(minder dan 5 varkens) is het tot dusver mogelijk om de zeug naar de beer, of andersom, te gaan.
Wanneer het bedrijf een B- of D-status heeft is dit wettelijk niet mogelijk.
3
Stichting Zeldzame Huisdierrassen (SZH), juni 2014_Ad Taks.
Wenselijke gedachte voor alternatiever bedrijfsvorm
Een outdoor systeem met “vrijland”-houding van zuivere NL varkens, met een intensievere dagelijkse
controle en toezicht. Naar Brits of Duits model (enkele zeugen per vrije uitloopstal met betreffende
biggen, hebben elk een vrijstaand onderkomen) met enkele centrale punten waar gevoerd wordt.
Gecontroleerde dekking met geselecteerde fok beren of K.I. De meest ideale omstandigheid is dat in de
herfst het afmesten plaatsvind gedurende een of twee maand in afgesloten bosperceel met eik, beuk,
adelaarsvaren, paddenstoelen. Ook voeren van eikels en beukennootjes, kastanjes van elders of vergiste
producten (bierbostel, val fruit, gegist fruit enz.). Mogelijkheden voor inscharen of zelfs hoeden moeten
nader worden onderzocht. Bijv. inscharen gedurende korte tijd in percelen waar natuurlijke
bosverjonging gewenst is. Tijdelijke afrastering met schrikdraad. Vooralsnog is een bedrijf waar een
gezinsinkomen te behalen is alleen gebaseerd op herintroductie het NL landvarken geen realistische
verwachting. Welke omvang dient het bedrijf in aanvang te krijgen en/of in hoeverre is het te
combineren met een biologische bedrijfsvoering.
Daarbij zal in eerste instantie een deel van het bedrijf
"gewone" biologische varkens produceren en in dat
circuit afzetten, maar waarbij er voldoende flexibiliteit
is om bij veranderende marktperspectieven meer om
te schakelen richting uitsluitend NL landvarkens.
Binnen een outdoor systeem is deze uitwisseling van
rassen relatief eenvoudig. Wellicht kan een
varkenshouder die commercieel wil stoppen, maar het
houden van NL Landvarkens nog wel interessant vindt
een oplossing bieden. Graslanden, bossen en/of akkers
zouden binnen bereik van de boerderij moeten liggen
Investeringsplannen
We missen nog teveel een concrete uitgangssituatie om tot een realistische budgettering te komen. Van
belang zijn onder meer de benodigde hoeveelheid land, het is afhankelijk van de bestaande
infrastructuur op dat land, wat zijn de mogelijkheden voor het afmesten van vleesvarkens, welke
productie resultaten moet rekening mee gehouden worden, wat zijn de subsidie mogelijkheden, welk
voer (met daaraan gekoppelde prijs) kan het best gebruikt worden enz.
Voedsel, voer
Uiteraard bestaan er goed uitgebalanceerde voedermengsels in de varkenshouderij onderhoud, opfok
en mesterij. Het streven gaat echter uit naar biologisch verantwoorde voedingssystemen zonder bijv.
genetisch gemanipuleerde voedingsbestanddelen. Eerlijke voeding die past in een duurzaam groene
economische bedrijfsfilosofie. De voorkeur gaat uit naar het gebruik van oude graanrassen, SKAL-graan,
wei, eikels, beukennootjes, gras (gemaaid of rechtstreeks grazen op de weide), val fruit, fruit,
restproducten bier en wijnproductie zoals bierbostel uitgeperste appels/fruit, eikels, beukennoten,
kastanjes, veegsel van paden (eikels, beukennoten). Met name producten, die anders moeten worden
afgevoerd, gestort of te goedkoop moeten worden verkocht zijn kansrijk. Doel is het creëren van
meerwaarde uit basisproducten en zogenaamde afvalproducten. Ook hier is te denken aan een
gefaseerd plan waarbij gebruik van bestaande voermengsels meer en meer vervangen gaan worden
voor genoemde alternatieven.
4
Stichting Zeldzame Huisdierrassen (SZH), juni 2014_Ad Taks.
Marktontwikkelingen/potentieel
Er zijn diverse instanties die zich bezig houden met onder andere
marktonderzoek en vermarkting van vlees. Algemene conclusie: uiterste
terughoudendheid betrachten met betrekking tot het inschatten van de
marktpotentie. Naar de mening van de marketeers zijn er bij vergelijkbare
projecten vrijwel continu te optimistische inschattingen gemaakt van de
markt voor gespecialiseerde vleesproducten. Dit is een onderwerp dat dus
nog uitgebreid aandacht vereist. Interessante initiatieven elders in
Nederland: Bentheimer varken, LIVAR abdij Lilbosch, het akeren van
varkens bij Lankheet, Pietrain varkens ingezet bij beheer van de populatie
Vuurbuikpadden in de Meertensgroeve in Zuid-Limburg. Ook het
Swieneparadies te Nieuw Scheemda biedt informatie.
De mogelijke afzetkanalen:
- Gespecialiseerde restaurants en groothandels
- Vak- of keurslagers
- Bio-/eco winkels die de vleeswaren in hun pakket op kunnen
nemen, maar we hebben geen enkel inzicht in de marktomvang hiervan
- Brabantse bakkerijen die gecertificeerd NL-varkensgehakt in hun enige echte NLworstenbroodjes verwerken
Een andere optie is om eerst zelf een afzetlijn (bijvoorbeeld met gerookte vleesproducten, met name
hammen) op te zetten en daar langzaam maar zeker een productielijn aan te koppelen. Met andere
woorden klein beginnen met producten die goed en gemakkelijk zijn af te zetten binnen de
verkoopomgeving
Productontwikkeling
Ervaring laat meer en meer zien dat er grote belangstelling is voor vleesproducten van bijzondere
kwaliteit. Volgens slagers, die reeds bijzondere vleesproducten maken, is er wel degelijk een (zij het
kleine) markt voor producten van alternatief gehouden varkens, zeker als die oude rassen betreft. Met
name natuurlijk gerijpte hammen kunnen rekenen op grote belangstelling van een selecte groep
consumenten. Topkwaliteit, betrouwbare herkomst, diervriendelijke huisvesting, milieuaspecten en
geregelde aanvoer zijn steekwoorden die hierbij van groot belang zijn. Ook nagedacht worden over welk
gewicht, hoe om te gaan met jonge beren (castratie of niet), biologische of andere certificering.
Producten zouden minimaal moeten vallen onder het Zeldzaam lekker predicaat, mogelijk Slowfood en
andere GROEN keurmerken. Het uiteindelijke doel is eindproducten creëren met een mooi, goed en
eerlijk verhaal: dieren zijn van cultuurhistorische waarde, hebben goede huisvesting en moeten eerlijk
eten hebben gehad. Dergelijke boodschappen zijn essentieel en bieden meer garantie voor bijvoorbeeld
afzet het enige echte NL_worstenbroodje.
Mogelijke producten:
- Gedroogde, gezouten, gekruide hammen met natuurlijke rijping (1 tot 2 jaar)
- Idem worst
- Brabantse worstenbroodjes
- Gelderse paté
- Ouderwetse varkensproducten (reuzel, balkenbrij, zult, bloedworst enz.)
- Producten via Zeldzaam Lekker of Slowfood ontwikkelen of gemaakt middels oude recepten.
5
Stichting Zeldzame Huisdierrassen (SZH), juni 2014_Ad Taks.
Verkooppunten
Aanhaken bij de afnemers van Zeldzaam Lekker producten, Slowfood en andere streekproducten is een
aanbeveling. Zelf in Amsterdam groeit daar de markt voor “lokale producten”. Dus verhaal moet heel
goed zijn.
Branding
SZH is bezig met het opzetten van een Zeldzaam Lekker productlijn voor alle Nederlandse huisdier en
producten (vlees, zuivel, wild, huiden, hout, hooi, brandstof, granen, fruit e.d.). In deze lijn kunnen de te
ontwikkelen varkensproducten worden meegenomen. Via een uniforme lay-out, logo enzovoort wordt
de herkenbaarheid van de producten bevorderd en gepromoot.
Subsidie mogelijkheden
Overleg is nodig met mogelijke financiers
(Provincie e.a.) en plattelandsontwikkeling
adviesbureaus (zoals LTO Projecten) om na te
gaan welke subsidies er beschikbaar zijn voor
een dergelijke bedrijfsopzet. Wellicht dat in
Europees verband ook nog gelden
gesubsidieerd zouden kunnen worden.
PR en Duurzaamheid
Er is al een divers aantal geïnteresseerde
personen die hebben aangegeven actief te
willen deelnemen aan dit project. Naast
bedrijfsmatige varkenshouderijen spelen ook
hobbyhouders een grote rol bij het behoud
van het Nederlands landvarken. Er moet dus een publiekscampagne komen om bovengenoemde partijen
te vinden, binden en te behouden. Daarnaast moeten andere enthousiaste mensen en mogelijke
kandidaat fokkers/mesters worden benaderd. Op korte termijn zullen wij mensen benaderen die als
voorbeeld bedrijf willen dienen en tevens een gezicht naar buiten toe willen zijn om het behoudt van het
NL te etaleren. Het streven is om in juni 2014 een landelijke bijeenkomst te organiseren die niet alleen
belangstellende moet trekken maar tevens de lancering zal zijn van het herstelplan.
Een goed verhaal maakt dat wij mensen enthousiasmeren. We hebben de kennis en de contacten om dit
te bewerkstelligen. Er wordt een wervend artikel gemaakt en verspreid over de vak- en hobby bladen.
Ook wordt radio en TV benaderd. Bij dit project willen wij bijvoorbeeld meteen omroep Brabant en
omroep Gelderland betrekken die ons gedurende het gehele proces blijven volgen. Dit is in het actieplan
opgenomen. Door de PR contacten cyclisch te maken komt er een duurzaamheid in de informatie
verstrekking wat kan leiden tot een soort Hype. Eenmaal in dat stadium zal de PR grotendeels
zelfvoorzienend worden voor toch zeker een aantal jaren, met andere woorden men zoekt ons op in
plaats van wij de media. Van belang is om hierbij vaste gezichten / [personen te behouden die de PR een
menselijk gezicht geven.
De gehele PR campagne moet er een zijn van kansen en verbindingen. Het grote publiek moet weten dat
de varkenshouderij qua intentie goed wil en dat ook doet. De mens achter het bedrijf staat met zijn hart
en ziel in zijn werk. Die brug is via de contacten varkensboeren en varkenshobbyhouders te slaan. Zo
6
Stichting Zeldzame Huisdierrassen (SZH), juni 2014_Ad Taks.
wordt het houden van NL varkens tevens een samenwerkingsmissie die ook de intensieve
varkenshouderij beter op de kaart zetten. TOPIGS is een internationale varkensfokkerij-organisatie, een
van de drie grootste ter wereld. Het samenwerken met TOPIGS is een unieke kans om ook hier een brug
te slaan tussen producent en consument, ofwel het Nederlandse publiek. Door TOPIGS onopvallend
opvallend aanwezig te laten zijn branden wij in positieve zin hun bedrijfsvisie en missie.
Dit transparant te communiceren getuigd van innovatieve visie en proactieve daadkracht.
Naast houders willen wij ook meteen kijken naar mogelijke
afzet. Ook die gaan we benaderen.
Bovengenoemde bruggen moeten ook hier geslagen worden
tussen de verwerkers van de NL producten en hun afnemers
(consumenten).
Recreatie en toerisme kunnen en moeten hierbij een
versterkende rol krijgen.
We willen onder andere de studenten van Wageningen
Universiteit, de HAS hogeschool den Bosch en de NHTV te
Breda (hogeschool toerisme en recreatie) betrekken om
middels praktijkopdrachten het duurzaam behouden van het
NL Landvarken vorm te geven.
Voor hobbyhouders, beginnende varkenshouders zal ook
een goed voorlichtingsplan ten grondslag moeten worden
gelegd. Hulp bij het houden van de varkens, wat te voeren
en hoe af te mesten. Ook de veterinaire eisen horen bij dit
verhaal. Dat is overigens ook voor TOPIGS van belang. De
Vereniging Het Nederlandse Bonte Bentheimer Landvarken
en de Stichting Het Nederlandse Bonte Bentheimer
Landvarken hebben hier veel ervaringsleer in. Kennis zal
daar “geleend” kunnen worden en daarnaast kan ook een
verwijzing gedaan naar:
http://www.levendehave.nl/kennisbank/varkens/varkens-0
7
Stichting Zeldzame Huisdierrassen (SZH), juni 2014_Ad Taks.
Bijlage 1.
Actieplan en afspraak voor vervolgbijeenkomst(en)
Actie:
Uitvoerders:
TOPIGS
als
vaste Ger
samenwerkingspartner
Opzetten fokkerijplan
Kor, Peter, Henk,
Gert en Myrthe
Inventarisatie spermabank
Gert / Rita
Herstelplan
Opzetten stichting
Benaderen radio / tv
Art. schrijven en verspreiden
+ sfeerfoto
Bijeenkomst
ass.
Fokkers/mesters
Geert / Ad
Geert / Ad
Geert / Ad
Ad
Realisatie:
Mrt. 2014
Bijzonderheden:
Apr. 2014
Apr.2014
Nog 6 NL beren: Spermawinning?
opslag CGN?
Mrt.2014
Apr.2014
Mrt.2014
Mrt.2014
Naar vakbladen en hobbyhouderij
bladen
Zat. 14 juni Locatie Presikhaaf, Arnhem
2014
Geert / Ad
Bijlage 2:
Concept programma NL varkensdag Presikhaaf.
Voorgestelde data:22 of 23 of 29 of 30 augustus
12.30-13.00 uur
13.00 uur
Ontvangst op Presikhaaf, Arnhem
Aanvang lezingen (sprekers hebben een 15 min spreektijd!)
Inleiding
: Geert Boink
Historische achtergrond Nederlands Landvarken : Henk Slaghuis
Stand van het ras bij TOPIGS:
: Ger van de Gaag
Stamboek/organisatie fokkerij:
: Rita Hovink
Nieuwe bestaansmogelijkheden NL
: Ad Taks
(culinair, Recreatie & toerisme, NL als imagoverbeteraar varkenssector)
16.00 uur
17.00 uur
Pauze 14.30 uur
Rondleiding huisvesting varkens Presikhaaf:
Vragen, suggesties en bevinden
conclusies en sluiting
8
: Martin Faassen
: Sprekerspanel
: Geert Boink
Stichting Zeldzame Huisdierrassen (SZH), juni 2014_Ad Taks.
Bijlage 3: Artikel Brabeau nr. 3. 2014, rubriek Mens & dier
Cees Lauwens uit Reusel met het Nederlands landvarken
Cees is 56 jaar oud en heeft altijd varkens gefokt. Daarnaast
heeft hij een hertenfarm. Momenteel is Cees zijn intensief
TOPIGS varkensfokbedrijf aan het afbouwen. “Mijn leven lang
heb ik varkens en echt een emotionele binding met deze dieren.
Stoppen is een optie, maar het zomaar loslaten van mijn
varkens is een hele grote stap. Ik ben nu bezig om te minderen
en ga mogelijk verder met een kleinschaligere varkenshouderij,
waar de varkens een buitenloop krijgen. Dergelijk
kwaliteitsvlees sluit goed aan bij de producten van mijn
hertenfarm.”
Het Nederlands Landvarken (NL) heeft het type van een landras. De dieren zijn wit, lang gestrekt en
hebben grote, karakteristiek hangende oren. Het ras heeft een niet te brede achterhand, dus wat
afgeplatte billen. Het varken heeft een hoge vruchtbaarheid en zeer goede moedereigenschappen. Dit ras
is vorige eeuw ontstaan door kruising van de regionale landvarkens. De veredeling vond plaats in NoordBrabant en Gelderland. Omdat er tegenwoordig andere eisen aan varkensvlees worden gesteld, is dit ras
nagenoeg verdwenen.
Naast de varkenshouderij heeft Cees een grote passie voor muziek. In Reuzel en omstreken kent men hem
misschien wel beter als streektroubadour. Op de Samenloop voor hoop, waarbij stil wordt gestaan bij
mensen met kanker, zong Kees tijdens de Kaarsenceremonie het zelf geschreven emotionele lied HOOP.
Kees hierover: “Wij hebben zelf in onze nabijheid te maken met de ziekte kanker. Als je dan al je strijd,
emotie en verdriet in een eigen gemaakt lied kunt stoppen en delen met anderen, dan ervaar je echt de
kracht van verbondenheid.”
Cees is dus een man met passie en groot emotioneel hart. Toen
hij hoorde dat het vijf voor twaalf was voor het Nederlands
Landvarken besloot hij resoluut om mee te werken aan het
behoud van dit mooie dier. Met Brabanders als Cees gaat dat
vast lukken!
*/ Meer informatie over het Nederlands landvarken vindt u op
www.szh.nl of www.TOPIGS.nl
Cees zijn bedrijf www.hertenhoeve.nl,
Het lied HOOP www.youtube.com/watch?v=ftWlPH3ghRw
9
Om het stamboek Nederlands Landvarken
te behouden heeft TOPIGS samen met
Stichting Zeldzame Huisdierrassen (SZH)
een Nationaal plan gemaakt wat dit jaar
nog wordt gelanceerd. (Zie: www.szh.nl)