Transcript Hoe valse meeldauw aanpakken - Proefcentrum Fruitteelt

Hoe valse meeldauw aanpakken ?
3- 2012 “Implementatie van IPM in druiven”
Studiedag Druiventeelt
28 maart 2014
Loker – Heuvelland
Charles de Schaetzen
Proefcentrum Fruitteelt vzw
Fruittuinweg 1, B-3800 Sint-Truiden – 0032 (0)11 69 70 80 – [email protected]
Valse meeldauw: Plasmopara viticola
•
•
•
•
Oomycetes – Peronosporales – Peronospora
Falscher Mehltau – Blattfalkrankheit/lederbeerenkrankheit
Mildiou de la vigne
Downy mildew on grape
Valse meeldauw symptomen
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
Alle groene delen infecteerbaar
Witte schimmelgroei = boompjes met blaadjes = sporen
Eerst olievlekken op bovenzijde gele-rode ringen
Dan onderzijde blad “schimmelgroei”
Bloeiwijze eerst wit dan bruin - afsterven
Bessen korrel witte schimmel - bruin – afsterven – vallen
Erwt verschrompelen : Lederbessen – vallen
Laat op blad uitbreiding in mozaïkvlekken
Sterke blad – besval = verliezen
Bes kwantitatief, kwalitatief
Hout onvoldoende afgerijpt
gevoeliger wintervorst
VALSE MEELDAUW, PLASMOPARA VITICOLA
Aantasting bladeren, scheuten, bloesems en bessen
Primaire infectie:
Aan bladbovenzijde verschijnt
gelige, olieachtige vlek
Aantasting van vruchten:
Blauw verkleuring en
verschrompeling
VALSE MEELDAUW, PLASMOPARA VITICOLA
Foto’s: Kim Stevens ADLO
blad
bodem
Bron: Plantenziektekundige dienst Nederland
Valse meeldauw
Primaire infectie - bodeminfectie
• Aangetast blad vorig jaar (tot 10 j)
oosporen = wintersporen tot in de zomer
• Zachte milde natte winter vroege rijping/droog laat
• Kieming -> sporangium
- Temp > 8°C som 160°C dg
- + 10°C gemiddelde temp
- + 10 mm regen in 24-48 uren (doorweken blad)
• Wind + opspattende regendruppels
• Waterfilm onderkant blad
• Zoosporen met 2 zweepharen = wandelsporen
Valse meeldauw
Primaire infectie - bodeminfectie
• Zwemt naar een open huidmondje
(blad groter dan 2 cm)
(2-3°bladstadia, 10 cm lange scheuten)
• Voldoende lange bladnatperiode :
- 4 à 6 uren nat
- 10°C minstens gedurende 24 uren
• Dringt binnen via kiembuis
• Olievlekken jong blad
• Incubatieperiode van 4 tot 21 dagen
• Schimmelgroei onderzijde blad
• Boompjes zoosporen
Valse meeldauw
Secundaire infectie = bladinfecties
• Olievlekken rijpen
- ‘s nachts minstens 11,5 – 12,5 °C (maximum sporen bij 15-20 °C)
- RV + 95% of nat bladonderzijde
- Minstens 4 u, donker (22u -> 4u.)
• Witte schimmelgroei onderzijde blad boompjes gedurende paar
dagen
• Boompje – veel bladeren = veel sporen = sporangium = zoosporen
= sporulatie tot 9 dagen
zeer snelle uitbreiding van de schimmel
• Vloeibaar water – regen – dauw bladonderzijde
Bladnat duur temp = 50 graaduren : 10°C x 5 u = 50 uren
20°C x 2,5 u = 50 uren
Valse meeldauw
secundaire infectie = bladinfecties
• Nieuwe infecties (massaal ) zowel dag als nacht
• Opletten: zware regenbuien met dikke druppels en sterke wind
• ‘s nachts – langzaam opdrogen - veel loof
- schaduw
• Incubatietijd : 1 à 2 weken
• Begin seizoen grote olievlekken over nerven heen
• Ouder blad beperkte vlekken tot nerven = mozaïekpatroon
1 sporangium bevat 6 zoosporen
INCUBATIETIJD EN RIJPINGSFACTOR
RIJPINGSFACTOREN
T
FACTOR
13
9
14
10
15
12
16
13
17
14
18
16
19
18
20
20
21
21
22
24
23
25
24
25
25
25
INCUBATIETIJD
DATUM
T
FACTOR
SOM
30/05
19.5
19
19
31/05
14.1
10
29
01/06
13.3
9
38
02/06
15.2
12
50
03/06
18.6
17
67
04/06
19.2
18
85
05/06
21.5
22
107
06/06
19.9
20
127
Bron: Plantenziektekundige dienst Nederland
Hoe valse meeldauw aanpakken ?
•
•
•
•
•
Uitgangssituatie – infectiedruk/potentieel
Gevoeligheid variëteiten
Infectiedruk vorig jaar
Biologie schimmel
Middelen ter beschikking
plaats in het seizoen
• Waarschuwing
• Andere ziekten mee in rekening nemen
Cultuurmaatregelen = preventie = IPM
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
Actief bodemleven – begroeide stroken
Verhakselen aangetast blad, direct na bladval
Wegsnoeien trosresten tijdens de wintersnoei
Open haag – loofwandstructuur snel opdrogen
goede indringing spuitnevel
Open omgeving goede luchtcirculatie
Goede spuittechniek bladbedekking onderkant blad
Opletten in schaduwrijke zones (+witziekte) langer nat
Goede afwatering, geen plassen sneller rijpen en oosporen
Wegnemen van de te lage scheuten = gemakkelijk geïnfecteerd owv
kort bij de grond
Met een hoge stam werken sporen moeten hoger opspatten
sneller opdrogen
Bredere plantafstanden sneller opdrogen
Uitdunnen groene scheuten dubbels
Variëteitenkeuze
Gerichte stikstofbemesting
Gevoeligheid voor valse meeldauw
• In 1878 vanuit Noord-Amerika
• Vitis vinifera allen gevoelig met gradaties
Zeer gevoelig
Chardonnay
Pinoit noir
Pinot gris
Blauwe Portugieser
Sylvaner
Merlot
Muller thurgau
Matig
Gewürztraminer
Cabernet Sauvignon
Riesling
Siegerrebe
Kerner
Acolon
Boskoop Glorie
Dornfelder
Regent
Zweigelt
Weinig
Auxerrois
Bacchus
Huxelrebe
Johanniter
Pinot Blanc
Syrah
Viognier
Phoenix
Bianco
Solaris
Cabernet Cortis
Cabernet Cantor
Palatina
Wanneer starten met behandelen ?
• Normaal: voor het verschijnen van de eerste primaire
vlekken (boompjes witte schimmel)
- 80 % van incubatietijd
- Tempsom > 8°C = 160°C + 5dg
• Gevoelige percelen/variëteiten: voor de infectie door de eerste
bodemsporen/zoosporen
• Tempsom > 8°C = 160 °C, Temp > 10°C, 8-10 mm in 24 uren
• Ten laatste bloeitros volledig ontwikkeld BBCH55-57
• Zwarte vlekkenziekte:
koud nat, vroeg starten vanaf openbrekende knop
groene punt 3°blad
Spuitintervallen
• Nawerking van de middelen:
5 – 10 – 14 dagen
• Nieuwe bladaangroei:
3 bladeren of 300 – 400 cm2
• Bij hoge infectierisico:
nieuwe aangroei beschermen
• Neerslag opvolgen 20-25 l/m2
• 8 à 10 behandelingen/seizoen
Bestrijding valse meeldauw
• Preventief – pré-infectie-contactmiddel=beschermende
behandeling
- zo kort mogelijk voor één infectie
- vanaf 1°blad 2 cm2 (scheut 10 cm,
2-3 opengevouwen bladeren)
- voor bloei tot bes erwtgrootte kort schema
- juist voor de sporulatie van een olievlek
- koper max 4x/jaar
- dithiocarbamaten max 4x/jaar
- Delan max 1x/jaar
- Paraat (dimethomorf) max 2x/jaar
- Unikat Pro (zoxamide + Mancozeb) max 2x/jaar
Bestrijding valse meeldauw
• Curatief-Postinfectie-Stopspray-inwerkende behandeling
- zo kort mogelijk na een infectie en voor de olievlek :
80 % incubatie
- spaarzaam mee omgaan (snel resistentie)
- systemisch, translaminair
- steeds in combinatie met een contactmiddel
- Fubolgold MetalaxylM max 3x/jaar
- Moximate cymoxanil + mancozeb max 4x/jaar
Bestrijding valse meeldauw
• Preventief gedurende de ganse groeiperiode:
malse groene delen
• Behandelen in functie van de
bladaangroei
temperatuur
infectiedruk
• Beredeneerde bestrijding door:
opvolgen rijping wintereieren = bodemsporen
gebruik modellen rijping wintersporen:
Conidiën = zomersporen = Bladsporen
Spuitintervallen
• Zwakke infectie
- bij koel weer < 14°C : om de 14 dagen
- bij warm weer > 17°C : om de 12 dagen
met contactmiddel
• Bij hoge infectiedruk
- rondom de bloei
middel met dieptewerking
systemisch middel + contact
• Bij aanhoudend droog weer:
voor de volgende regen
Spuitintervallen
• Zware infectie:
- lange bladnat periodes
- onweders + warm weer
direct na de regen: curatief middel
Bloeiperiode
• Jonge bessen zeer gevoelig
• 80 % afgevallen bloemknopjes erwtgrootte
Korte spuitinterval :
- 3°blad erwtgrootte !!
- kritieke periode
• Bloeiwijze volledig ontwikkeld BBCH 55-57 tot sluiten van de
tros
Bron: Agroscope Changins-Wädenswil
INFECTIEPERIODE EN BEHANDELINGSPERIODE
VALSE MEELDAUW
UITLOPEN
VOORBLOEI
BLOEI
NABLOEI
eerste
behandeling
juist na primaire
infectie
Bron: Agroscope Changins-Wädenswil
Rijkevorsel
Oud-Turnhout
Verrebroek
Klemskerke
Watervliet
Sint-Niklaas
Oedelem
Gistel
Koksijde
Destelbergen
Torhout
Meigem
Emblem
Aldeneik
Gelrode
Rillaar
Uikhoven
Halen
Alken
Assent
Herent
Poperinge
Wintershoven
Pamel Bodegem Glabbeek Wijer
Kruishoutem
Bierbeek
Lierde
Hoepertingen
Ieper
Huldenberg
Tongeren
Kortrijk
Hakendover
Heurne
Kerkom
GelmenOupeye Voeren
Oetingen
Helkijn
Pietrebais
Jeuk Hermée
Neufchâteau
Marcq
Merdorp
Cerexhe
Verlaine
Rongy
Grand Manil
Beitem
Bottelaere
Brussegem
Lidmaatschap pcfruit
• 100 euro particulier, 150 euro professionele teler
• 50% korting op de waarschuwingen
bv. Waarschuwingen druiventeelt: 55€ ipv 110€
bv. Toegang tot model:
• Abonnement op Fruitteeltnieuws
• Aanwezigheidsattest fytolicentie
• 25% korting op blad- en vruchtanalyses, benodigdheden
(bv.feromoondopjes)
• Recht op 3 stalen diagnostisch onderzoek (excl. labokost)
Toegang tot modellen valse meeldauw en
witziekte
• 100 euro voor leden
• 200 euro voor niet-leden
• Zie inschrijvingsformulieren in mapje
• Per 6 inschrijvingen per paal worden de modellen op betreffende
paal geactiveerd