Transcript Kerstmis 2014 - Maria Geboortekerk te Nijmegen

Huis-aan-huisblad van de Maria Geboortekerk te Nijmegen
(onderdeel van de parochie Heilige Stefanus)
Stille nacht
Kerstmis 2014
Dinsdag 23 december 2014
19.00 - 21.30 uur: Avond van barmhartigheid ter voorbereiding op het kerstfeest
(mis, aanbidding en sacrament van verzoening)
Woensdag 24 december 2014 (kerstavond)
19.00 uur:
Gezinsnachtmis met kersttaferelen en aparte peuterviering
22.00 uur:
Nachtmis met na afloop glühwein
Donderdag 25 december 2014 (eerste kerstdag)
9.00 uur:
Dageraadsmis
10.30 uur:
Dagmis
14.00 - 16.00 uur:Kerk geopend voor bezichtiging van de kerststal
Vrijdag 26 december 2014 (tweede kerstdag en feest H. Stefanus)
10.30 uur:
Eucharistieviering
14.00 - 16.00 uur:Kerk geopend voor bezichtiging van de kerststal
De kerk staat voor u open. Loop eens binnen!
In de komende kerstnacht zal uit miljoenen
kelen het lied ‘Stille
nacht’ klinken.
In deze kersteditie van
de Maria Geboorte
willen we ons oor te
luisteren leggen bij de
stilte van deze nacht.
Wellicht ontwaren we
dan in de duisternis
van onze wereld een
sprankje licht van het
kerstkind.
De redactie van Maria
Geboorte wenst u een
zalig kerstfeest!
In dit nummer:
Column pastoor Van Vught:
Jezus en de jihad
In de stilte van ons hectisch bestaan
“Ik vind het hier zo speciaal…”
De woeste kracht
Stilte in de literatuur
Donkere nacht
The Christmas “3”
Nooit meer Stille nacht?
Bij voorbeeld: Charles de Foucauld
En verder:
Agenda13
Even voorstellen…
13
Mary Kids Club
15
Katholiek en Jong
16
Een overzicht van alle activiteiten van de locaties van de parochie Heilige Stefanus vindt u op
www.stefanus.nl
2
3
4
5
6
8
9
10
11
Jezus en de jihad
Pastoor Cyrus van Vught
Colofon
redactie:
Selinde van Dijk
Frits Hendriks
Mariette Jansen
Jan Rutjes
Cyrus van Vught, pr
Gerda Wieggers
vormgeving: Gerrit Vroon
druk: Wilco, Amersfoort
opgave advertenties:
Jan Rutjes tel. 06-4796 4774
aanleveren kopij:
[email protected]
website:
www.mariageboorte.nl
e-mail:
[email protected]
R.K. Maria Geboortekerk
(onderdeel van de parochie
Heilige Stefanus)
Berg en Dalseweg 40
6521 jj Nijmegen
024 - 322 13 71
Bankrekeningen:
iban nl64 abna 0453 5553 03
iban nl05 ingb 0000 8242 36
Dit blad verschijnt 3x per jaar
Kerstmis en ‘vrede op aarde’ horen bij
elkaar. Toch associëren tegenwoordig
veel mensen religie eerder met oorlog en
geweld. Of in elk geval met onverdraagzaamheid, die voortkomt uit een claim
op de waarheid. Bovendien is godsdienst
van nature iets alomvattends, hetgeen
het risico van fanatisme in zich draagt.
Nu zult u wel begrijpen dat ik een
iets positievere kijk heb op geloven en
op de bijdrage die gelovigen aan de wereld leveren. Toch kan ik me wel iets
voorstellen bij het onbehaaglijke gevoel
van velen dat fundamentalisme inbreuk
maakt op ieders privésfeer en dat het ons
maatschappelijk bestel zou kunnen ontwrichten. In feite is dat de angst om onze
eigen identiteit kwijt te raken. Maar als
dat zo is, doe ik er nog even een schepje
bovenop. Tot mensen die bang zijn voor
de opmars van (extremistische uitwassen van) de islam, zou ik willen zeggen: is
het u niet opgevallen dat Boeddhabeeldjes in de afgelopen jaren de Nederlandse
huiskamers al hebben veroverd?
Van de islam en het boeddhisme weet
ik niet genoeg af om precies te kunnen
beoordelen hoe goed of slecht deze levensbeschouwingen in zichzelf zijn. Van
het christendom weet ik wel wat af. En
ook zie ik een aantal echte verschillen
met andere godsdiensten. Het is zeker
niet één pot nat. Ik voel me heel goed
thuis in het christelijk geloof en zou
zeker niet willen ruilen. En om heel eerlijk te zijn: ik denk dat Jezus volgen de
goede weg is voor iedereen. Ojee, zit u
nu een opruiende tekst te lezen van weer
zo’n betweterige gelovige?
We zitten in elk geval midden in het
spanningsveld van waarheid en tolerantie. Jezus doet zelf een stevige duit in het
zakje. Een van Zijn meest boude uitspraken is: ‘Ik ben de weg, de waarheid en het
leven’ (Johannesevangelie, hoofdstuk 14
vers 6). Jezus beweert hier niet dat Hij de
waarheid kent, maar dat Hij de waarheid
is! Wat moeten we daarmee?
In onze postmoderne tijd hebben we
moeite met het begrip waarheid. Soms
hoor je zeggen: ‘Ieder heeft zijn eigen
waarheid.’ Dan is waarheid eigenlijk een
ander woord voor persoonlijke mening.
Maar als iets waar is, heeft het iets dat
universeel en absoluut is. En dat is echt
wat anders dan allerlei persoonlijke meningen. Ook de uitspraak ‘Er bestaat geen
absolute waarheid’ klinkt mij helemaal
niet logisch in de oren. Want als deze zin
klopt (en dus altijd en overal geldt), zou
dat juist de absolute waarheid zijn.
Als er geen waarheid is, maar enkel
visies en meningen, kunnen we elkaar
dan nog wel vinden? Op grond waarvan
bereiken we dan overeenstemming over
bepaalde zaken? Hoe bestendig is het,
als we afhankelijk zijn van min of meer
toevallige coalities? Zijn mensen dan niet
ten diepste eilanden, die nooit echt met
elkaar in verbinding komen te staan?
Waarheid is niet bedoeld om in pacht
te hebben of anderen mee om de oren te
slaan. En al helemaal niet om er andermans hoofd mee af te hakken. Toch is
het goed voor ons dat er waarheid is.
Waarheid die buiten onszelf staat. Waarheid die voor alles en iedereen geldend
is. Want dan is niet alles maar subjectief,
maar kunnen we elkaar echt ontmoeten. Dan hebben we een grond om op
te staan, een punt om elkaar te kunnen
vinden. Zo heeft waarheid zelfs een bevrijdende werking.
De officiële leer van de katholieke kerk
(verwoord door het Tweede Vaticaans
Concilie) is dat zij in Jezus de waarheid
volgt en dat tegelijkertijd in andere godsdiensten en visies ook elementen van
waarheid aanwezig zijn. Allemaal moeten we verder op weg gaan naar de volle
waarheid. Daar zullen we elkaar vinden.
Of u nu een intellectuele denker bent
of zich met moeite door deze enigszins
filosofische column heen geworsteld
heeft, of u nu uw tuin met een Boeddhabeeldje heeft opgesierd of wellicht
inspiratie put uit de Koran, ik wens u
allen een zalig en vredevol kerstfeest.
Echt waar! n
Cyrus van Vught is pastoor van de parochie Heilige Stefanus – [email protected]
2
maria geboorte | 11e jaargang | december 2014-3
In de stilte van ons hectische bestaan
Selinde van Dijk
Midden in de stille donkere nacht is Jezus
geboren. Deze geboorte vieren wij in de
decembermaand. Donker is deze maand
zeker, maar stil …? Is dit niet de allerdrukste
maand van het jaar?
Naast alle kerstvoorbereidingen, wordt de decembermaand
meestal volgepland met jaarafsluitingen, begrotingen voor
het volgende jaar, eindejaarsborrels en allerlei culturele
evenementen. Huisartsen
hebben het in deze maand vaak
drukker dan ooit, de files zijn
eindeloos lang en de winkels
draaien overuren om hun
belangrijkste omzetten van het
jaar te behalen.
Zijn wij in deze drukte eigenlijk
wel in staat om bij de kerstboodschap stil te staan? Het
lijkt zo eenvoudig. Maar o, wat
kan juist dit een worsteling in
ons dagelijks bestaan zijn! Hoe
maken wij het in de alsmaar
doordenderende trein van ons
dagelijks leven stil in ons binnenste?
Onze omgeving is veelal lawaaierig. Dit probleem lijkt
vrij eenvoudig op te lossen. Zo
kunnen we met een kleine inspanning de rust wel opzoeken.
Stilte is met name in de natuur
te vinden. Denk eens aan het
witte winterlandschap, waar de
sneeuw alle lawaai dempt. Jammer genoeg is een winterwandeling niet iedere dag van het
jaar mogelijk.
We kunnen de rust wel dagelijks zoeken in het bos, langs
de uiterwaarden en door de
weilanden. Gewoon tijdens
de pauze, te voet of per fiets
onderweg naar werk of een
andere bestemming. Met een
kleine omweg is dit goed in ons
dagelijks leven in te passen.
Een stille omgeving valt ook te
creeëren door telefoon en radio
uit te schakelen in de auto of in
huis. Voor degenen die in huis
niet de gewenste stilte kunnen
vinden: de kerk is iedere dag en
avond open om in stilte bij God
te kunnen zijn.
Met overvolle agenda’s is rust
in onze dagelijkse bezigheden
moeilijker te vinden. Het vraagt
wat meer discipline van ons.
Soms helpt het om het eenvoudigweg te agenderen: een
vastgezet moment voor stilte en
gebed, voor een stukje lezen uit
de Bijbel, voor een bezoek aan
de kerk. Let wel op het tijdstip:
laat in de avond kunnen de
ogen makkelijk dichtvallen.
En houdt je aan de planning.
We moeten ons niet laten
verleiden die ene reportage of
film op tv toch maar uit te kijken, we moeten ons niet laten
verleiden toch nog maar even
te reageren op de berichten
van facebook of andere social
media. Ongemerkt vliegt de
tijd, en daarmee de kans op
stilte in je bezigheden, voorbij.
Stilte in onze gedachten krijgen
zal voor de meeste drukbezette
mensen een ware uitdaging
zijn. Want juist na een intensieve dag vol met indrukken,
moet dat alles nog door ons
menselijk brein verwerkt worden. Onze hersenen staan niet
meteen stil. Eerst moeten onze
gedachten tot rust komen.
Handenarbeid kan hierbij helpen, maar ook lichamelijke
beweging. Het zijn allemaal
handvatten om ons hoofd te
‘legen’, zodat er innerlijke stilte
kan zijn. Als we dan die stilte
binnen ons hectische bestaan
hebben gevonden, kan God bij
ons binnenkomen, zoals Jezus
midden in die stille donkere
nacht geboren is.
Toch vraag ik mezelf af of wij in
al ons geworstel op zoek naar
stilte, misschien niet eenvoudigweg moeten beginnen met
kort stil te staan bij al het moois
in ons dagelijks leven. Moeten
we de Liefde niet gewoon zien
in de vogels die fluiten, in de
vlinders die rond fladderen of
in het lachen van spelende kinderen? God is er al. We hoeven
Hem slechts te willen zien, en…
de stilte volgt. n
maria geboorte | 11e jaargang | december 2014-3
3
“Ik vind het hier zo speciaal…”
Mariette Jansen
Behoefte aan stilte, aan meditatie, aan je terugtrekken uit
de hectiek van alledag? Als je eens googlet op ‘retraite’ of
‘stilte’, vind je een ruim aanbod, met uiteenlopende achtergronden en doelstellingen.
Een warme plek om jezelf beter te leren kennen
en wellicht ook de Bron van je leven, is te vinden in Thorn, een prachtig oud plaatsje in midden-Limburg. Een gesprekje met de ‘foyervader’,
vader Pierik.
Het huis heeft een duidelijke katholieke signatuur, maar dat wil niet zeggen dat alleen ‘doortimmerde gelovigen’ er welkom zijn. Zo belde
een manager uit de financiële wereld of hij op retraite kon komen, met de mededeling dat hij die
retraite ‘erbij nam’, maar vooral wilde nadenken
over hoe hij verder wilde.
De gasten van het ruime huis dat een echte
familiesfeer ademt, zijn heel divers, ook qua
leeftijd. Vader Pierik stelt met genoegen vast dat
de leeftijd verjongt en dat steeds meer dertigers,
veertigers en vijftigers de weg naar de Foyer
weten te vinden. Iets wat erop kan wijzen dat
meer mensen op zoek zijn naar …ja, wat? wie?
“Tegenwoordig is het modern om te zeggen: ja,
‘iemand’ dat gaat niet, maar ‘iets’ zal er wel zijn.
Als mensen ontdekken dat er wel degelijk íemand is, en dat Hij Liefde is, dan is niets zo fascinerend als om die Persoon beter te leren kennen.
En mensen die God opnieuw ontdekt hebben,
gaan verlangen om Hem beter te leren kennen en
daar tijd voor te nemen.”
Daarvoor is er veel stilte in huis…hoe gaat dat in
de praktijk?
We sturen mensen niet zo maar de stilte in
terwijl er toch niks is, maar we gaan de stilte in
omdat we het vertrouwen hebben dat er Iemand
is. Daarvoor krijgen de gasten drie inleidingen
per dag, altijd met een tekst uit de Bijbel als
uitgangspunt. Bijbelteksten kunnen helpen om
Hem beter te leren kennen, want Hij heeft zich
doen kennen. In de Bijbel lees je geen menselijke
gedachten óver God, maar over God die zich liet
kennen; en mensen hebben dat opgeschreven.
Als drie inleidingen wat veel is, kunnen ze er ook
een of twee volgen.
Ook jonge kinderen blijken gevoelig te zijn
voor stilte. We hebben hier kinderen van vier
tot twaalf jaar 4 dagen in huis gehad, zonder
hun ouders. Ook zij ontdekten dat je in de stilte
God kunt ontmoeten. Natuurlijk was er ook
spel, onder andere met bootjes. Er was een heel
levendig jongetje van zeven jaar bij, dat aan het
eind zei: “Nou, die bootjes vond ik leuk, maar die
stilte, dat vond ik heel speciaal.” Datzelfde geldt
voor tieners, die gewend zijn dat er constant
impulsen komen via mobiel, sms-jes, Ipad…We
hadden hier een tienerweekend waarin we hen
via een geleide stilte hielpen tot rust te komen:
‘Luister naar je ademhaling, kom tot jezelf... ’.
Tot rust komen is een dimensie van het leven die
bijna niemand meer bij hen aanspreekt. Toch
vonden ook zij de stilte heel bijzonder, dat raakte
me.
De stilte is een werkelijkheid, en omdat er hier
veel gebeden wordt, is het een werkelijkheid in
God.” n
voor meer info zie www.foyer-thorn.nl
ADRESSEN WAAR JE KORTERE OF LANGERE TIJD IN STILTE KUNT ZIJN
emmausbezinningscentrum.nl · abdijvanegmond.nl · koningshoeven.nl · retraitecentrum.nl · stilteretraites.nl
oudemunt.nl · gebedsschool.be · bezinningsvakanties.nl
Stil kan wel eens erg stil zijn... té stil. Dan kan het goed doen om even met een medemens te praten.
Om je zorgen, klein of groot, te delen met iemand die met een warm hart naar je luistert.
En die daarna aanbiedt om alles ook bij de goede God, onze Vader, te brengen.
Elke avond is dat mogelijk tussen 20 en 23 uur. (10 ct p/m)
4
maria geboorte | 11e jaaragang | december 2014-3
De woeste kracht
Frits Hendriks
Elke aflevering van de populaire RKK-kloosterserie begint
hetzelfde. “Vanaf het begin van het christendom verspreidde
zich de idee dat waarachtig christelijk leven niet met aardse
genoegens kan samengaan. Iedereen was ervan overtuigd dat
de woestijn de ideale plaats was om niet alleen de bekoringen,
maar ook de lauwheid van de wereld te ontvluchten. Daarom
leefde een monnik helemaal alleen. Maar zelden waren ze zo
alleen als ze gewenst hadden, daar de faam van hun heiligheid
vele leerlingen aantrok. Spoedig ontstonden er gemeenschappen van monniken die in gemeenschappen bijeen leefden.“
En dan gaat presentator Leo Fijen in gesprek te met een van
die kloosterlingen. Wat bezielt hen?
Jezus als voorbeeld
Alle christenen willen Jezus Christus volgen.
Maar hoe? Niet iedereen kan de straat opgaan
om te preken of om wonderen te verrichten.
Niet iedereen kan zichzelf laten kruisigen. Wel
kan iedereen de stilte in. Jezus deed dat ook. Er
staat geregeld in de Bijbel dat Hij om te bidden
naar een bergtop ging of naar een andere stille
plek. Helemaal aan het begin van Zijn carrière
ging Hij zelfs veertig dagen en veertig nachten
de woestijn in. Daar vond Hij de rust om de
roepstem van God de Vader helemaal tot zich
door te laten dringen. Maar in de stilte zijn we
zelden alleen. Gedachten waarvan je niet wist
dat je ze had ploppen ineens op in je hoofd.
Jouw eigen demonen komen om je uit te dagen
en je af te leiden.
Veertig dagen en verder
Veel mensen gingen die uitdaging van de
stilte aan. Sommigen gingen in hun eentje de
woestijn in. Dat was zwaar en niet iedereen
redde het dan ook. In de Regel voor monniken
van Benedictus van Nurcia wordt dan ook
geadviseerd eerst in een klooster samen te
wonen. Daar kan het eenvoudige leven worden
ingeoefend. Pas als je sterk genoeg bent, kun
je als kluizenaar in je eentje gaan leven. Bruno
van Keulen vormde dit inzicht om in samen
kluizenaar zijn. Hij richtte een klooster op, de
Grande Chartreuse, diep in de Franse Alpen.
Daar krijgt elke monnik een eigen huisje waar
hij de meeste tijd van de dag doorbrengt, maar
er zijn ook gezamenlijke momenten. Op welke
manier ze ook leefden, ze hadden maar één
Foto : Hella van der Wijst
doel. Monnik betekent éénling. Het is een man die
zijn leven heeft teruggebracht tot één enkele kern:
God ontmoeten. Datzelfde geldt voor de vrouwelijke variant, de moniale. Een non is iemand die
“Nee!” zegt. “Nee!” tegen alles wat niet de ontmoeting met God bevordert.
Hedendaags kloosterleven
En ook nu zijn er nog mannen en vrouwen die die
roep horen en volgen. Weinigen gaan nog in hun
eentje die uitdaging aan, al is er in de provincie
Groningen een jonge kluizenaar. Meestal wonen
ze samen in kloosters, die door de RKK veelvuldig
bezocht worden. Kloosters zijn in trek. Er worden
cursussen aangeboden. Een monnik in Doetinchem
liet zich eens ontvallen: “Vroeger verkochten we
boerenproducten om in ons levensonderhoud te
kunnen voorzien. Nu verkopen we iets veel kostbaarders: stilte.” Om mensen in die stilte zichzelf te
laten ontmoeten, hun goddelijke krachten en hun
demonen.
Voor alle afleveringen van de RKK-kloosterserie
kunt u terecht op hun website www.rkk.nl. Bij programma’s staan Kloosterserie 2014 en Het beste van
de kloosterserie. n
maria geboorte | 11e jaargang | december 2014-3
5
Stilte in de literatuur
Prof. mr. Sebastiaan Roes
Cees Nootebooms Rituelen (1980)
Bij het thema ‘stilte in de literatuur’ gingen mijn
gedachten onmiddellijk en als vanzelf uit naar de
roman Rituelen van Cees Nooteboom (Den Haag
1933). Deze in 1980 verschenen roman is ook het
werk dat ik uit Nootebooms omvangrijke oeuvre
het meest waardeer. Rituelen is het verhaal van de
hoofdfiguur Inni Wintrop die, nadat zijn vriendin
Zita hem heeft verlaten en ingeruild voor een
Italiaan, zelfmoord pleegt. Maar meer nog is het
het verhaal van vader en zoon Taads, Arnold en
Philip, die beiden met Inni in een bijzondere
relatie staan, de vader al vanaf 1953.
Vader Taads leeft als een monnik, diens zoon
Philip in feite ook: ‘Totdat hij Philip Taads ontmoette had Inni Wintrop altijd gedacht dat Arnold Taads de eenzaamste man van Nederland
was. Het kon dus nog erger.’ (openingszinnen van
hoofdstuk 2). Inni’s familie is katholiek (“In jouw
familie is iedereen gek” zei Arnold Taads. “Kom
binnen.”). Inni zelf was wel gedoopt, maar ‘tot zijn
6
maria geboorte | 11e jaargang | december 2014-3
twaalfde nauwelijks katholiek opgevoed’ en hij
gelooft niet in God – ‘[…] het was uitsluitend de
theatrale, uiterlijke kant ervan die hem geboeid
had, het zingen, de wierook, de kleuren waren
hem zeer bevallen, […].’ Is de romanfiguur Inni
Wintrop misschien het alter ego van de schrijver
Cees Nooteboom?, vraagt de lezer zich onwillekeurig af.
Ook Arnold Taads heeft de godsdienst de rug
toegekeerd. De romanfiguren mogen afvallig
zijn geworden, het katholicisme, de katholieke
erfenis, blijft door de hele roman heen relevant,
steeds als een soort referentiekader. Doopsel en
geloofsopvoeding blijken blijvende merktekenen
te zijn. Op de vraag van Monseigneur Terruwe
(‘geheim kamerheer van de paus’), bij wiens neef
de heren dineren: ‘U heeft de Moederkerk verlaten, mijnheer Taads?’, antwoordt Taads: ‘Laten
we de discussie liever vermijden. Wat ik daarover
te zeggen heb zou u buitengewoon onbeleefd in
de oren klinken.’ Vervolgens wordt het tijdens
het diner een heel onaangename discussie, tussen enerzijds een felle, atheïstische Taads sr.
en anderzijds een geduldige prelaat, die op enig
moment, om de pijnlijke stilte die is ontstaan
te doorbreken, niet zonder humor zegt: ‘“Mijnheer Taads”, zei de priester, “wij zullen het over
weinig eens zijn op deze sterfelijke aarde, maar
hierover wel: mijn neef schenkt een voorbeeldig
glas port.” Ze tilden de glazen naar elkaar op en
dronken.’ Een paar jaar later, in 1960, sterft de
volgens vaste rituelen als een monnik levende
Arnold Taads, doodgevroren in de Alpen, wel-
licht (vermoedelijk zelfs) door zelfmoord, maar
geheel duidelijk wordt dit niet.
De stilte tijdens het diner waar ik het zojuist
over had, was maar van korte duur: na een paar
seconden kruisten de monseigneur en Arnold
Taads alweer verbaal hun degens. Dit kortstondige stiltemoment tijdens het diner is geen goed
voorbeeld van het thema ‘stilte in de literatuur’.
Maar wanneer Inni Wintrop in 1973, twintig
jaar later dan zijn eerste ontmoeting met Taads
sr, diens zoon Philip ontmoet, wordt het anders
(hoofdstuk 3). Philip Taads leeft ook als een soort
monnik, maar hij heeft zich bovendien teruggetrokken, hij leeft eenzaam en alleen, en hij heeft
zich helemaal gestort op de Japanse rituelen van
het theedrinken. Terwijl zijn vaders rituelen
vooral bestonden uit een vast levenspatroon
(‘altijd volgens hetzelfde ritueel, wandeling, leesuur, goulash’), zijn Philips rituelen veel meer
gesublimeerd: bij Philip is het theedrinken in een
kunstvorm getransformeerd. ‘Het universum
van Philip Taads was al even eigenzinnig als dat
van zijn vader’ schrijft Nooteboom, maar eigenlijk is Philips universum nog veel eigenzinniger:
zijn woning is omgebouwd tot een soort Japans
klooster, met Japanse boeken en prenten, Philip
en Inni drinken, gezeten op de grond, thee en:
‘Ze dronken zwijgend.’
‘“Je bent altijd hier?” – “Ja.” – “Stabilitas loci.
[…] Ik heb buiten” – dat woord werd met verachting uitgesproken – “niets te zoeken.”’ Philip
slaapt zo min mogelijk, hij zit aldoor te zitten,
en hij denkt over niets, hij is, kortom, ‘helemaal
zen’. Hoe Nooteboom het dagelijks leven van
Philip Taads beschrijft – we zitten dan al zo’n
beetje aan het einde van de roman – is meesterlijk. Je voelt en proeft de eenzaamheid van dit
door Philip zelfverkozen terugtreden uit de wereld; je voelt als lezer zijn absolute eenzaamheid
bijna aan den lijve – en de jaren kabbelen in de
roman voort (‘De eeuwige herhaling der gebeurtenissen.’). Als Inni Wintrop op een zaterdag in
november eens, samen met de kunsthandelaar
Riezenkamp, bij Philip Taads op de thee komt,
zegt Inni na afloop tegen Riezenkamp: ‘“Dat was
een requiemmis met drie heren” […].’ Het katholicisme, afgezworen of niet, blijft, zoals gezegd,
door de hele roman heen relevant. De vergelij-
king met het taoïsme, met meditatie en de
Japanse theedrinkrituelen, is snel gemaakt.
Een paar dagen later verdrinkt Philip Taads –
wellicht, net als toen zijn vader, door zelfmoord.
Helemaal duidelijk wordt dit niet, maar deze
verdrinkingsdood was in ieder geval ‘“Niet precies de weg naar het paradijs.”, aldus Bernard
Roozenboom, een andere kunsthandelaar, die
samen met Inni en Riezenkamp als enige bij Philips crematie aanwezig is. Die nacht droomde
Inni van de beide Taadsen. De ene bevroren, de
andere verdronken, […].’ Twee kunsthandelaren
en een ‘vage vriend’, Inni: meer mensen blijkt de
eenzame Philip aan het eind van zijn leven niet
om zich heen te hebben verzameld. Inni Wintrop
leeft nog, maar (ook) hij pleegt zelfmoord, lazen
we aan het begin van de roman als openingszin,
nadat zijn vriendin Zita hem had verlaten en
ingeruild voor een Italiaan. De roman eindigt
met een citaat uit The Book of Tea van Okakuro
Kakuzo, een negentiende-eeuwse Japanse leermeester.
Nootebooms Rituelen is bij vlagen waarlijk
een grootse roman. Vooral het laatste hoofdstuk,
hoofdstuk 3, is een goed voorbeeld van ‘stilte in
de literatuur’. De manier waarop Philip Taads
teruggetrokken leeft en thuis zijn Japanse theedrinkrituelen voltrekt, is soms beklemmend om
te lezen: haast mooi in zijn gruwelijkheid. Nihilisme leidt tot niets, zoveel wordt na lezing van
deze roman wel duidelijk. Je kunt maar beter,
bijvoorbeeld, katholiek zijn, en als je dat al was,
gewoon blijven. De grote leegte is ‘Niet precies
de weg naar het paradijs.’, zoals romanfiguur
Bernard Roozenboom na afloop van de crematie
van Philip Taads constateerde. Een uitspraak die
nog lang als waarschuwing in je oren nagalmt –
in alle stilte, dat wel, want als aandachtig lezende
lezer hoor je verder niets en maak je zelf geen
enkel geluid. n
maria geboorte | 11e jaargang | december 2014-3
7
Donkere nacht
Gerda Wieggers; vertaling poëzie: Kees Waaijman
In een donkere nacht
Hunkerend, ontvlamd in liefde,
O gelukkig overkomen!
ging ik ongemerkt naar buiten,
reeds lag mijn huis in rust.
Dit is de eerste strofe van het beroemde gedicht
van Jan van het Kruis (1540-1591).Ruim 400 jaar
na zijn dood trekt dit gedicht en zijn auteur nog
steeds de aandacht van gelovigen en niet-gelovigen. Het behoort tot de meesterwerken van de
mystieke Europese literatuur en lijkt wel altijd
actueel te blijven. Jan van het Kruis schreef dit, en
nog enkele andere gedichten, tijdens een gevangenschap in een vervallen kloostercel in Toledo.
Hij zat gevangen vanwege een conflict over twee
stromingen in het kloosterleven van de Karmel,
waarvan hij deel uitmaakte. Stilte en eenzaamheid, maar vooral de afwijzing en het onbegrip
van zijn medebroeders leidden tot zijn “donkere
nacht”. Dit is de metafoor die veel verder reikt en
waarmee in een groot beeldend vermogen de contemplatieve weg van de ziel wordt verwoord naar
een innige verbintenis met de beminde, met God.
Op een wat aardser niveau heeft dit gedicht ook
ons iets te zeggen. We kunnen zelf in een donkere
nacht terecht komen, door oorzaken in onszelf of
ellende van buiten. Leven in een donkere nacht
kan ook leiden tot een bedrieglijke rust; men wil
vaak niet veranderen en opgesloten blijven in
zichzelf. Er is kracht voor nodig om naar buiten te
treden. Voor de dichter gebeurt dit in het vertrouwen op de liefde van God: ”hunkerend, ontvlamd
in liefde, o gelukkig overkomen!” Door een kracht
in zichzelf, gaat de “ik”ongemerkt naar buiten. Hij
overwint zichzelf, kruipt uit zijn schulp en durft
het licht weer te zien. De nacht op de levensweg
kan een louterende uitwerking hebben voor ieder
die deze wil zien als een kans om te veranderen. In
de vijfde strofe klinkt dit als volgt:
O nacht, die gidste, jij!
O nacht beminnelijker dan
het ochtendgloren!
O nacht, jij hebt verbonden
beminde met beminde,
beminde in de beminde omgevormd.
8
maria geboorte | 11e jaargang | december 2014-3
Tekening: Peter van Poppel
Voor de dichter en ook voor ons op de spirituele weg, is het God die de ziel leidt. De nacht
wordt tot een moment om te beminnen. Diep
van binnen ontstaat het verlangen naar de verbintenis met de beminde, met de geliefde ander:
ouder, kind, vriend en mogelijk met jezelf in de
diepste kwetsbaarheid. Er is dan sprake van een
omvormingsproces van duister naar licht en van
afgescheiden zijn naar verbinding, ook naar aanvaarding van het leven. Voor Jan van het Kruis
brengt de omvorming van het individu ook omvorming in de samenleving met zich mee. Iedereen heeft daaraan deel en straalt zijn invloed uit.
Jan van het Kruis ging een radicale en mystieke
weg naar een éénwording van de ziel met God.
“Zelfvergeten bleef ik”
…
“tussen de leliën vergeten”.
Ongemerkt hebben we zelf ook wel ervaringen
van verbintenis en heelheid met de mensen en de
wereld om ons heen; meer dan we beseffen. Jan
van het Kruis laat ons beeldend in taal zien hoe
we hierbij stil kunnen staan, letterlijk stilte zoeken
en ons hart ontvankelijk maken voor een dieper
inzicht en voor de genade van liefde. n
The Christmas 3
Selinde van Dijk
Van geen enkel Christelijk feest is er zoveel, en zo’n breed,
aanbod aan muziek als van het kerstfeest. Het hoeft in de
decembermaand dan ook niet stil te zijn, want veel radiozenders draaien de kerstmuziek nagenoeg non-stop, 24 uur
per dag. Vanwege deze enorme verscheidenheid aan muziek
hebben wij enkele van onze parochianen gevraagd een top 3
te maken. Zie hier het resultaat:
Top 3kerstliederen door ons kerkkoor:
❶ In de stilte van het duister – muziek: Henry J. Gauntlet,
tekst: C. Suijkerbuijk
❷ Ik kniel aan uw kribbe neer – J.S. Bach
❸ Het ware Licht – C. Suijkerbuijk (Cissy Suijkerbuijk is samen
met haar man Bas Suijkerbuijk lid van de gemeenschap
Emmanuel. Zij schrijven veel christelijke liederen samen,
die nu ook buiten de gemeenschap bekend worden)
Top 3Kerstmuziek voor kinderen, door ons kinderkerkkoor:
❶ Gloria – (door het gospelduo Elly en Rikkert)
❷ Lang geleden in Bethlehem – (oorspronkelijk van Harry
❸
Belafonte, 1956, grote hit van Boney M. in 1978 “Mary’s boy child/
oh my Lord”)
Engeltjes door het luchtruim zwevend – (Gloria in
excelsis Deo, oorspronkelijk Frans lied uit de 18de eeuw,
in 1960 een hit geworden door Charles Aznavour)
Top 3populaire kerstliederen door onze studenten:
❶ While You Were Sleeping – Casting Crowns
❷
❸
(zes Amerikaanse rockbandleden en een zanger met
Neil Diamond-achtig geluid zingen maatschappijkritische songs en proberen jongeren te
inspireren christelijk te handelen. O.a.
onderscheiden met meerdere Grammy’s)
Emmanuel – Glorious (franstalige electropop)
Angels we have heard on high –
Relient K (Engeltjes door het luchtruim
zwevend, Amerikaanse poppunkband)
Het ware Licht – C. Suijkerbuijk
maria geboorte | 11e jaargang | december 2014-3
9
Nooit meer Stille nacht?
Frits Hendriks
Vorig jaar was er ophef over. De katholieke kerk
zou Stille nacht hebben verboden. Dat prachtige
oude lied! Het is zelfs door een katholieke
priester geschreven, dus waarom zou dat niet
meer mogen? Veel mensen waren teleurgesteld,
maar van een verbod was geen sprake. De
katholieke kerk raadt iedereen aan Stille nacht te
zingen tijdens de kerstdagen. Het is immers een
mooi lied. Maar – er is een maar – misschien is
het niet het meest gepaste lied tijdens de mis.
De mis is zowat het belangrijkste in de
katholieke kerk. Het is voor katholieken een
ontmoeting met God in zijn Woord, in brood en
in wijn. Iets wat je zo belangrijk vindt, bescherm
je goed. Het mooie van de mis moet goed tot
uitdrukking komen. Dan is het mooi als de
liederen die je zingt daarbij aansluiten. Dat ze
of een duidelijke bijbelse grondslag hebben, of
dat ze het katholieke geloof van God die in Jezus
zichtbaar werd goed verwoorden.
En dan is er over Stille nacht wel iets te
bespreken. De kern is bijbels, maar of je ergens
in de evangelies kunt lezen dat het kind goud
in het haar had en dat de liefde lacht om zijn
goddelijke mond? Dat lijken meer persoonlijke
ideeën van de schrijver, en dan ook nog van
tweehonderd jaar geleden. En het katholieke
geloof komt (in deze vertaling; er zijn er vele)
aan het eind nog wel om de hoek kijken: Jezus
als de redder van de mensen. Maar of dat genoeg
is?
Met de tekst van het lied en de richtlijnen op
deze pagina kunt u zichzelf een oordeel vormen.
Als we maar een ding niet vergeten. Wie er zin
in heeft om met dit oude katholieke lied het
kerstfeest te vieren, moet dat vooral doen, thuis
en voor en na de mis. Tijdens de mis zullen
er andere liederen klinken. Welke? Dan zult u
moeten komen luisteren. U bent welkom. n
Richtlijnen voor liedjes in de mis
Als je in de mis liederen wil zingen, dan moet je je aan enkele regels
houden. De Osse pastoor Cor Mennen is door de bisschop van
Den Bosch aangesteld om deze richtlijnen te verwoorden en uit te
leggen. Hij zegt het als volgt.
Welke liederen zijn geschikt?
• liederen met een echt bijbelse inhoud;
• liederen waarin het katholieke geloof voluit wordt verwoord; veel
liederen schieten daarin te kort omdat ze eenzijdig de nadruk
leggen op een deel van het geloof.
• liederen met een latreutisch karakter: dat wil zeggen dat teksten
aanbiddend moeten zijn. Die passen beter in de liturgie dan
liederen die tot sociale actie oproepen.
Welke liederen zijn ongeschikt?
• liederen die vaag religieus zijn, die misschien als gedicht
geweldig zijn, maar te weinig het katholiek geloof verwoorden.
Die zijn wellicht geschikt voor een meditatieve sessie, maar niet
voor de liturgie.
• liederen die te veel persoonlijke vroomheidsgevoelens vertolken;
de liturgie moet een zekere objectiviteit hebben, zodat het
iedereen kan aanspreken.
• devotieliederen die misschien geschikt zijn voor een
devotieoefening (zoals het lof) maar niet voor de eucharistie.
Daaronder vallen veel Marialiederen. Ze mogen best gezongen
worden, maar niet tijdens de Mis, maar liever ervoor of erna of
tijdens andere gebedsbijeenkomsten.
Stille nacht
een vertaling uit het Duits
Stille nacht, heilige nacht,
Alles slaapt, sluimert zacht.
Eenzaam waakt het hoogheilige paar,
Lieflijk Kindje met goud in het haar.
Sluimert in hemelse rust,
Sluimert in hemelse rust.
Stille nacht, heilige nacht.
Zoon van God! liefde lacht
Vriend’lijk om uwe God’lijke mond
Nu ons slaat de reddende stond,
Jesus, van uwe geboort’,
Jesus, van uwe geboort’.
10
maria geboorte | 11e jaargang | december 2014-3
Stille nacht, heilige nacht,
Herders zien ’t eerst uw pracht;
Door der eng’len alleluja
Galmt het luide van verre en na:
Jesus, de redder, ligt daar,
Jesus, de redder, ligt daar.
Bij voorbeeld
Charles de Foucauld
Zoals Jezus van Nazareth
Frits Hendriks
Wie Jezus wil navolgen kijkt meestal naar zijn toespraken
en wonderen. Sommigen denken aan zijn gewelddadige
dood aan het kruis. Anderen denken aan het arme kind in
een kribbe die koning bleek te zijn. Weinigen denken meteen aan het onbekende Nazareth. Charles de Foucauld wel.
Jezus in Nazareth
Wat deed Jezus in Nazareth? Zijn geboorte in een stal
in Bethlehem herdenken we elk jaar met veel feestgedruis. Maar wat gebeurde er eigenlijk daarna? Toen
zijn ouders met hem weer teruggekeerd waren in hun
eigen rustige dorpje. Over Jezus’ jeugd weten we niet
veel. We lezen in de Bijbel nog net dat Jezus wordt
opgedragen in de tempel, een soort Joods dopen. En
als twaalfjarige gaat Jezus met zijn ouders mee op bedevaart naar Jeruzalem. Bij de terugreis blijkt hij niet
netjes met het hele gezelschap weer mee terug naar
Nazareth gelopen te zijn. In schreeuwende paniek
keren zijn ouders terug naar de grote stad. Daar zit hij
in alle rust in de tempel te discussiëren met schriftgeleerden. Ook zijn er niet-bijbelse verhalen, zoals het
fantastische verhaal van de kleine Jezus en de vogeltjes. Samen met een vriendje speelt Jezus met klei. Ze
maken vogeltjes. Die van het vriendje lijken erg goed
en zien er prachtig uit. Die van Jezus overtreffen dat
nog, ze lijken niet alleen, ze vliegen ook nog eens weg.
Daar houdt onze kennis eigenlijk op. Terwijl hij toch
het grootste gedeelte van zijn leven heeft doorgebracht in de rust van Nazareth.
Geroepen
In het begin van zijn leven was Charles de Foucauld
een man van het grote avontuur en wilde avontuurtjes. Een pelgrimage naar het Heilig Land was een van
die avonturen. Hij bezocht alle plaatsen in het leven
van Jezus. Ook Nazareth. Daar voelde hij zich geroepen. Ik moest dus het verborgen leven van de nederige
en arme arbeider van Nazareth navolgen. Ik zoek niets
anders dan een leven gelijk aan het uwe, Heer Jezus,
waarin ik volkomen delen kan in uw verworpenheid,
uw armoede, uw nederig werk, uw begraven zijn, uw
verborgenheid… Voortaan zocht hij niet meer naar
roem en genot, maar naar het stille leven van Nazareth.
Een stille vriend
Hij zocht dit leven in een trappistenklooster. Die
orde stond bekend om hun zwijgen, gesprekken
werden gevoerd in gebarentaal. Maar Charles vond
het er niet. Hij was wel arm, maar het klooster was
rijk. Hij verlangde naar een verborgen plaats, maar
zijn oversten wilden dat hij priester zou worden.
Dan moest hij dus gaan preken. Dat paste absoluut
niet in zijn roeping, vond hij.
Hij zocht dit leven van Nazareth in een ander
trappistenklooster, maar vond het er niet. Wel had
hij een verborgen, stil en arm leven, maar achter
veilige hoge muren.
Hij zocht dat type leven in Nazareth zelf, maar
vond het er ook daar niet. De Heer riep hem wel tot
een leven van Nazareth, maar niet zo letterlijk.
Inmiddels was Charles toch priester geworden,
want hij had zijn roeping anders begrepen. Als
priester kon hij dichter bij Jezus komen, omdat hij
tijdens de mis de plek van Jezus inneemt bij het
laatste avondmaal.
Als priester zocht hij het leven van Nazareth in
Marokko te midden van islamitische nomaden.
Vond hij het er? Ja, er was armoede, onveiligheid,
onbegrip, eenzaamheid en mensen van wie hij de
taal niet sprak. Maar er was ook ontmoeting en
vriendschap met deze moslims.
Hij zocht het stille leven van Nazareth. Hij vond
het, anders dan hij eerst had gedacht. En toen hij op
1 december 1918 op 58-jarige leeftijd bij een luidruchtige roofoverval werd doodgeschoten, jammerden de nomaden luidkeels om deze verstilde
priester en vriend. n
maria geboorte | 11e jaargang | december 2014-3
11
gastrovino arno de laak
delicatessen en
wijnen
Berg en Dalseweg 35
6522 ba Nijmegen
Tel. [024] 322 59 80
Fax [024] 322 78 94
e-mail: [email protected]
C
y
t
i
r
p
i
o
a
H
Sh
Dames-, heren-, kidssalon
en pruikenkamer
Daalseweg 3
6521 GE Nijmegen
Telefoon 024 - 3602471
www.cityhairshop.nl
Van ’t Santstraat 380
6523 BX Nijmegen
024 - 3435160
Dat is mijn Coop!
12
maria geboorte | 11e jaargang | december 2014-3
Agenda
Dagelijks
Belangrijke data
Eucharistievieringen
zondag 9.00 en 10.30 uur, weekdagen 19.00 uur
(crèche, kinderwoorddienst en Engelse vertaling tijdens de
viering op zondag om 10.30 uur)
Stille aanbidding van het H. Sacrament en biechtgelegenheid
maandag, dinsdag, woensdag, vrijdag: 19.30-22.30 uur,
biechtgelegenheid tot 20.30 uur
donderdag: 16.00 - 18.00 uur tevens biechtgelegenheid
20.00 - 22.30 uur: stille aanbidding
Kinderen
derde vrijdag van de maand (18.45 uur) Mary Kids Club
kerstavond 24 december 2014 (19.00 uur) nachtmis voor gezinnen
zondag 25 januari 2015 (10.30 uur) gezinsviering
een zondag in maart 2015 (10.30 uur) gezinsviering
zaterdag 28 maart 2015 kindermiddag Palmpasen
zondag 19 april 2015 (10.30 uur) gezinsviering (eerste Communie)
Tieners
tweede vrijdag van de maand (20.00 uur) Tienertime
laatste zondag van de maand (12.00 uur) tienermiddag
zondag 12 april 2015 (10.30 uur) Vormsel
23 - 26 december 2014
zondag 28 december 2014 Kerstfeest (volledig programma: zie voorpagina)
feest H. Familie met gezinszegen na de mis
(missen om 9.00 en 10.30 uur)
donderdag 1 januari 2015 hoogfeest Maria Moeder van God (mis om 10.30 uur)
zondag 4 januari 2015
hoogfeest Openbaring van de Heer / ‘Driekoningen’
(missen om 9.00 en 10.30 uur)
zondag 11 januari 2015
feest Doop van de Heer (missen om 9.00 en 10.30 uur)
18-26 januari 2015
week van gebed voor de eenheid van de christenen
zondag 25 januari 2015
mis voor de bewoners van de Groesbeeksedwarsweg (10.30 uur)
maandag 2 februari 2015 Opdracht van de Heer in de tempel / ‘Maria Lichtmis`
(mis om 19.00 uur)
woensdag 18 februari 2015 Aswoensdag (mis om 19.00 uur)
zondag 22 februari 2015
mis voor de bewoners van de Rembrandtstraat (10.30 uur)
donderdag 19 maart 2015 hoogfeest H. Jozef (mis om 19.00 uur)
woensdag 25 maart 2015 hoogfeest Aankondiging van de Heer / ‘Maria Boodschap’
(mis om 19.00 uur)
zondag 29 maart 2015
Palmzondag (missen om 9.00 en 10.30 uur)
zondag 5 april 2015Pasen
Jongeren (actuele informatie op www.katholiekestudentennijmegen.nl)
derde donderdag (18.00 uur) jongerenmis
donderdag 8 januari 2015 LIFT: Algemene Ledenvergadering en
Nieuwjaarsborrel
28 februari - 1 maart 2015 Winterforum Paray-le-Monial (Frankrijk)
zaterdag 21 maart 2015 Stille Omgang (Amsterdam)
zondag 29 maart 2015 Palmzondag
2 - 5 april 2015 Paasdriedaagse voor jongeren
25+
Apántesis (gesprekken over geloof,
cultuur en maatschappij)
eerste donderdag (20.00 uur) Heilig Uur
februari – april 2015 Alpha-cursus (eigentijdse cursus over de
kernpunten van het christelijk geloof)
mei - juni 2015 CaFE (Catholic Faith Exploration: God en de
katholieke Kerk beter leren kennen)
onregelmatig terugkerend
Gezinnen
gezinsvieringen: zie bij ‘kinderen’
Senioren
eerste vrijdag van de maand (10.30 uur)
mei 2015 bedevaart
Ontmoetingscafé 55+
De vaste activiteiten voor kinderen, tieners en jongeren
vinden plaats buiten de vakanties.
Voor de actuele stand van de agenda:
www.mariageboorte.nl
Hebt u hulp nodig bij uw alledaagse activiteiten?
VO O R Z O RG T H U IS kan u hierbij helpen.
‘Het wordt steeds moeilijker de zorg voor m’n vader te combineren
met mijn gezin. Als hij nou maar niet z’n eigen huis uit moet...’
Bent u als senior of als mantelzorger geïnteresseerd en wilt u
meer informatie?
e mail: [email protected] – www.voorzorgthuis.nl
Marlies van Kerkhof tel: 06 54 75 76 45
Maryl Cremers tel: 06 46 16 56 76
Even voorstellen!
Volledige naam: Angela Marcia Boon
Roepnaam: Anja
Woonplaats: sedert november 2013
in Groesbeek
Geboren te: Paramaribo, Suriname
Leeftijd: 37 jaar
Beroep: fulltime moeder
Burgerlijke staat: ongehuwd
Kinderen: Marietje (8), Kaatje (4), Pax (6 mnd)
Hobby’s: koken, studeren (o.a. kerkleer/recht, filosofie)
Hoe zet je je in voor de parochie: actief binnen de parochie: peu-
ter-crèche, helpen schoonmaken kerk; ben nog zoekende
hoe ik mij het beste kan inzetten voor de parochie
Wat spreekt je aan in het katholiek zijn: de volledige waarheid en de
ultieme vrijheid die ik ervaar binnen het geloof
Waar heb je moeite meer: het toepassen van de leer in het leven
van alledag in deze vooral in Nederland geseculariseerde
omgeving
Grootste ambitie: uiteindelijk toegang tot de hemel voor mijzelf en mijn geliefden
Beste eigenschap: ik val en sta op doordat ik mijn trots vaak
snel kan laten varen
Slechtste eigenschap: dat veelvuldig struikelen, en die trots hè
Favoriete heilige: Moeder Maria; zij is mijn grote voorbeeld in
alles
Favoriete bijbeltekst: Jesaja 49:15 Kan een moeder haar kleine
kind vergeten en niet van haar eigen zoon houden? Ook
al zou dat kunnen, dan zou Ik u nog niet vergeten. Deze
tekst kwam op bijzondere momenten tot mij. O.a. ook op
de dag van het ontvangen van de sacramenten. Het heeft
mij als adoptiekind heel veel troost gegeven
Heb je een wens voor de parochie: dat zij vruchtbaar mag zijn met
vele roepingen tot het priesterschap en het religieuze
leven en tot het huwelijk
maria geboorte | 11e jaargang | december 2014-3
13
Pontanusstraat 46-48 (nabij de Fransestraat), 6524 HG Nijmegen
telefoon 024 - 323 44 48
U BENT VAN HARTE WELKOM ALS KLANT
14
maria geboorte | 11e jaargang | december 2014-3
Stilte
in de stille nacht
Christine Bökkerink
Stilte is een zeldzaam goed. We moeten moeite doen om stil te worden en we
moeten zoeken om stilte te vinden. Ik sprak vijf kinderen over de momenten
dat zij stil zijn en waar zij die stilte vinden. Want wanneer is het nou eigenlijk
écht stil? ‘In ieder geval niet nu op straat’, lacht Pim (acht jaar) terwijl er
buiten een ambulance langsrijdt. ‘Op school ook niet’, bedenkt
hij zich. ‘Als ik in bed lig!’, roep Daniël (elf jaar) ‘Als mijn
broertjes en zusje op bed liggen, mijn ouders op de bank
zitten en de hond in zijn mand ligt, wordt het voor het
eerst op de dag helemaal stil.’ Pim sluit zich bij die conclusie
aan. ‘Ik val dan ook meteen in slaap’, voegt hij er lachend aan toe. Daniël
knikt. ‘Ik ook’ Maar is er dan geen enkel stiltemoment vóór jullie naar bed
gaan? ‘Ja, als we bidden’, zegt Sterre (zes jaar) ‘Dan ben ik altijd stil en
praat ik met God.’ Klára (tien jaar) vertelt ook dat het echt stil is als ze in gebed is. ‘Natuurlijk kan ik ook bidden als er lawaai om me heen is, maar ik vind het fijn als het stil is. Ik hou
ook wel van de stilte.’, vertelt ze openhartig. ‘Het is dan rustig en ik kan dan goed met God praten. Soms praat Hij ook terug. In stilte kan ik Hem dan ook goed verstaan.’
Alle kinderen gaan in de stille nacht naar de kerk.
Klára zingt dan zelfs in het kinderkoor! ‘Ik vind het mooi als
het in de kerk stil is omdat iedereen in gebed is, maar samen
zingend in gebed zijn is ook heel bijzonder!’ Elène begint spontaan ‘Stille nacht’ te zingen. ‘Ik vind dat het mooiste kerstliedje dat er bestaat!’, roept ze enthousiast. Als ik haar vraag
of ze ook van stilte houdt, geeft ze een heel duidelijk antwoord:
‘Nee. Ik word altijd bang als het stil is. Je hoort
dan altijd enge geluiden en ik denk dat er dan
monsters zijn.’ En wat doe je dan als je bang
bent? ‘Ik knuffel dan met Annabel en doe vaak
een lampje aan. In het licht ben ik niet bang.’ Klára houdt er ook
niet van als het donker is. Ze profiteert graag van het bedlampje
van haar kleine zus. ‘Ik kan in het donker niets zien en dan moet
je alles voelen en ik kan dat helemaal niet goed dus ik heb liever
een lichtje. Als ik dan nog steeds bang ben, ga ik altijd bidden. Dan
gaat dat gevoel meteen weg.’ Daniël en Pim vertellen ook dat als ze
bang zijn, ze een toevlucht vinden in gebed. ‘Het is fijn om te weten
dat er altijd iemand is die naar je luistert.’, vertelt Daniël. ‘En iemand die je dan nog kan helpen
ook’, voegt Sterre hieraan toe. Alle kinderen zien uit naar de stille nachtmis in de kerk. Zelfs
Elène ziet er naar uit! ‘Ja, want die nacht is stil, maar ook heilig, toch?! Daar kan je niet bang
voor zijn, want als iets heilig is, is God daar heel dichtbij.’
maria geboorte | 11e jaargang | december 2014-3
15
Katholiek en jong
Erik Buster
Proef de stilte
Dagen in stilte doorbrengen in een trappistenabdij: voor
sommigen geen sinecure, voor wie oprecht God zoeken als
voedsel voor de ziel.
Met medetheologiestudenten mocht ik enkele malen verblijven in Abdij Koningshoeven. Naast het getijdengebed
zevenmaal daags, zette zich hier ’s avonds het studentenleven voort onder het genot van het bekende trappistenbier.
KSN LIFT (Katholieke Studenten Nijmegen Living In
Faith Together) is een actieve vereniging voor studenten en young professionals in de leeftijd van 18 tot 30
jaar. Om de week is er op donderdagavond een activiteit. Kijk voor alle informatie op www.liftnijmegen.nl
of katholiekestudentennijmegen.nl.
Toch al om kwart over vier in de ochtend was iedereen uit
de veren voor het nachtofficie. In volledig duister kuierend
door de lange monumentale kloostergangen kwamen we
aan in de donkere abdijkerk, waarin louter de godslamp
brandde als teken van Christus’ tegenwoordigheid. In de
nacht komt God de mens tegemoet, opdat hij zich vormt
naar de noodzakelijke eenwording met God. Als een donkere nacht (En una noche oscura, Johannes van het Kruis),
zo kan de weg van onze ziel naar vereniging in liefde met
God gezien worden.
Het was in gewijde stilte, die langzaam door fluitende vogels werd onderbroken, waarin wij mochten staan voor het
aangezicht van de Eeuwige. In monastieke stilte is de mens
niet alleen. Hij weet zich juist ontvankelijk voor de ontmoeting met de volkomen Ander, de Ene.
Stilte daagt ons uit tot zwijgzaamheid en een houding van
deemoed jegens God en de naaste. Daarnaast klonk het
psalmgezang van de ongeveer twintig monniken als een
heldere roepstem in de woestijn, in gebed wijzend op de
smalle weg naar het eeuwig leven. Godlof!
Goddank is God mens geworden en heeft Hij zich aan Zijn
kinderen in de wereld geopenbaard in Christus. In stilte
mogen wij van dit kerstmysterie proeven, opdat onze donkere nacht steeds meer vervuld geraakt van het Licht der
wereld. Proef de stilte: de echo van de eeuwigheid! n
www.liftnijmegen.nl
Ton Crijnen
Kardinaal Ad Simonis
kerkleider in de branding
Een biografie
Een evenwichtig,
genuanceerd portret
van een ‘kerkleider
in de branding’,
– een man die in
de afgelopen vier
decennia, vaak
tegen wil en dank,
een belangrijke rol
heeft gespeeld in
de Nederlandse
rooms-katholieke
kerkprovincie.
isbn 978 90 5625 424 7 • 592 blz. + 16 blz. foto’s • € 39,50
Uitgeverij Valkhof Pers
Mr. Franckenstraat 15, 6522 ab Nijmegen • (024) 3607250
www.valkhofpers.nl
16
maria geboorte | 11e jaargang | december 2014-3