Transcript Voortgangsrapportage WOM (pdf, 1,5 MB)

Voortgangsrapportage
Water-Op-Maat 2013
Definitief februari 2014
Voortgangsrapportage Water-Op-Maat 2013
Organisatie
Waterschap Reest en Wieden
Auteur
J. Esenkbrink
Functie
Programma coördinator
Contact
0522-276829
Versie
Definitief
Datum
februari 2014
-2-
Definitief februari 2014
Inhoudsopgave
Inhoudsopgave .......................................................................................................................................3
Inleiding ...................................................................................................................................................5
1
Resultaten 2013 ............................................................................................................................7
1.1 RESULTATEN MET BETREKKING TOT DE VOORBEREIDING ..........................................................7
1.2 RESULTATEN MET BETREKKING TOT RANDVOORWAARDEN ......................................................11
1.3 RESULTATEN MET BETREKKING TOT DE UITVOERING ...............................................................13
2
Grondzaken 2013........................................................................................................................17
2.1 ALGEMEEN ...........................................................................................................................17
2.2 FINANCIEEL ..........................................................................................................................18
3
Financiële aspecten 2013 ..........................................................................................................19
3.1 VOORBEREIDING ..................................................................................................................19
3.2 UITVOERING .........................................................................................................................19
4
Doelrealisatie ..............................................................................................................................21
Bijlage 1
Voortschrijdende lijst van WOM projecten t/m 2013 .................................................23
Inhoudsopgave
-3-
Definitief februari 2014
Inleiding
Voorliggende rapportage beschrijft de voortgang in onze Water-op-Maat (WOM) projecten en het
overkoepelende WOM-programma, per januari 2014. Zij is bedoeld als bijlage bij de BURAP over
2013. Deze wijze van rapporteren is een rechtstreeks gevolg van de vergrote bestuurlijke en externe
aandacht voor de WOM-projecten en de meer gestructureerde aanpak van het programmeren m.i.v.
2009.
Er komt een aantal overkoepelende (programma-)onderwerpen aan de orde zoals resultaten 2013 op
het gebied van uitvoering en voorbereiding, grondzaken en financiële aspecten.
-5-
Definitief februari 2014
1 Resultaten 2013
Zonder afbreuk te willen doen aan andere resultaten, springen de volgende resultaten uit 2013 met
nadruk in het oog.
1.1
Resultaten met betrekking tot de voorbereiding
WOM Systeemherstel Reestdal
In 2013 is dit project omgezet
van planvorming naar concrete
procedurele afhandeling en
voorbereiding op uitvoering
(besteksvorming).
Om de uitvoering hanteerbaar
te maken is het project
verdeeld in vijf
projectonderdelen namelijk :
1.
2.
3.
4.
5.
Stadsrandzone Meppel-Reestdal,
WB21 (middenloop)
GGOR (middenloop)
Vispasseerbaarheid
Monitoring.
In het kader van de naleving van de Waterwet, hebben de ontwerp-projectplannen van de onderdelen
1, 2 en 3 in 2013 ter inzage gelegen, zijn eind oktober 2013 door het Algemeen Bestuur vastgesteld.
In het kader van onderdeel 2 worden bijvoorbeeld drie zogenaamde “knijpconstructies” aangelegd.
Twee in de vorm van sluisdeuren en één waarbij gebruik wordt gemaakt van het bestaande gemaal.
Met deze knijpconstructies wordt het mogelijk om in tijden van veel wateraanbod, in totaal 1,3 miljoen
3
m water vast te houden en gecontroleerd af te kunnen voeren. De steekwoorden bij het ontwerp van
de knijpconstructies zijn: sober en doelmatig met behoud van de gebiedseigen kwaliteiten van het
Reestdal.
De bestekken van de onderdelen 1, 2 en 3 worden afgerond en er wordt gekoerst op aanbesteding
begin 2014. Voor de rest van 2014 is de uitvoering voorzien. De onderdelen 4 en 5 worden parallel
voorbereid, zodat ook deze voor eind 2014 gereed zijn.
GGOR landbouw Spier Moraine
De bestuurscommissie heeft gekozen om het zogenaamde “nul scenario” verder technisch uit te
werken. Dit is het oorspronkelijke idee waarbij de stroomrichting van de watergang door het NPD
wordt omgedraaid en aansluiting wordt gemaakt met de landbouwwatergang in het Moraine gebied en
afvoert op het Linthorst Homankanaal. Op dit moment wordt de waterhuishouding doorgerekend voor
GGOR en WB21 situatie en is begonnen met het opstellen van een watergebiedsplan voor het
onderdeel GGOR. Dienst landelijk gebied werkt aan het inrichtingsplan en werkgroep Ecologische
verbindingszone heeft een ontwerp gemaakt voor het gewenste tracé en de bijbehorende maatregelen
(profielen).
De Bestuurscommissie heeft een principe besluit genomen om het project tot uitvoering te brengen
inclusief de verdeling van de kosten. Dit project komt naar verwachting in het voor jaar van 2014 ter
besluitvorming in het Algemeen Bestuur.
-7-
Definitief februari 2014
WOM Klimaatbuffer Anserveld-Leisloot-Ootmaanlanden
DLG is voor dit project ingehuurd als trekker. Het
programma van eisen voor Anserveld, Ootmaanlanden en
de onderleider is inmiddels zo goed als klaar. Daarnaast
zijn de benodigde gronden voor een groot deel verworven,
maar nog niet alles. Ten behoeve van het Anserveld zijn
met extra middelen van provincie en Natuurmonumenten
ook extra gronden gekocht. Voor de inrichting is extra Life
geld beschikbaar gekomen. Er zijn peilbuizen geplaatst en
een aantal grondboringen uitgevoerd om basisinformatie
beschikbaar te hebben voor het hydrologisch onderzoek.
Dit hydrologisch onderzoek is uitbesteed en erg belangrijk
om de effecten van het project in beeld te verkrijgen.
In 2014 ligt het accent op het verder rond krijgen van de grondverwerving. Daarnaast zullen de
benodigde procedures op het gebied van RO en water worden opgestart. Parallel daaraan wordt
voortvarend gewerkt aan de communicatieve aspecten.
WOM Gebiedsontwikkeling Uffelte-Ruinen
Op basis van de resultaten van de Herijking
WB21 2012, is in juni 2013 door het Dagelijks
Bestuur besloten om het project GUR verder uit
te werken en mogelijke oplossingsrichtingen
voor de invulling van de wateropgave nader te
verkennen. De benodigde detailberekeningen
zijn uitgevoerd door een extern bureau. De
eerste resultaten zijn inmiddels gedeeld en besproken in de stuurgroep.
De processtappen (inclusief planning) zijn tevens afgestemd en bijgesteld aan de hand van de meest
actuele stand van zaken. In 2014 worden de oplossingsrichtingen nader uitgewerkt, gepresenteerd en
ter besluitvorming voorgelegd aan de stuurgroep. De afspraak is dat besluitvorming voorgelegd wordt
na de gemeenteraadsverkiezingen, dus aan de nieuwe colleges.
Oude Diep
Voor het vispasseerbaar maken van drie stuwen tussen Hoogeveen en de Hoogeveensche Vaart zijn
diverse acties ondernomen om daarmee de benodigde eigendommen vrij te maken. Middels de
aankoop van een ruilperceel is dit inmiddels gelukt en zal in 2014 het ontwerp definitief gemaakt
worden.
Voor de Roode Brand is een ruilproces uitgevoerd om de aangekochte gronden zoveel mogelijk langs
de beek te verkrijgen. Ook is de aangekochte boerderij gesloopt (bedrijfsgebouwen). De provincie, st
Het Drentse Landschap en het waterschap gaan een gezamenlijk inrichtingsplan maken.
Pesserma Noord
3
De besteksvoorbereiding voor 120.000 m extra waterberging is afgerond. Dat wil zeggen dat het
uitvoeringsbestek klaar is. Het verkrijgen van de benodigde 25 % medefinanciering is erg lastig. In
2014 zal op dit punt een bestuurlijke inspanning nodig zijn om dit aspect rond te krijgen.
-8-
Definitief februari 2014
WOM gestuurde Waterberging Panjerd - Veeningen
Er is in 2013 verder gewerkt aan de technische uitwerking
van het schetsontwerp. Op basis van resultaten van de
Herijking WB21 2012 (zie par. 1.2 Resultaten met betrekking
tot randvoorwaarden) is besloten het vulpeil voor dit gebied
met 30 cm naar beneden bij te stellen. Het technisch
ontwerp, de officiele stukken en procedures zijn hier op
aangepast.
In 2013 heeft het “Voorontwerp bestemmingsplan” en
bijbehorende mer ter inzage gelegen. De reactienota en het
ontwerp bestemmingsplan zijn bijna afgerond en worden
begin 2014 ter inzage gelegd.
Ondertussen werken we in 2014 verder aan het technisch
ontwerp en het Projectplan. Daarnaast worden de nodige
acties ondernomen om de laatste gronden (0.7 hectare) te
verwerven. Alle inspanningen zijn er op gericht om in 2015 te
kunnen uitvoeren.
WOM gestuurde Waterberging Traandijk (Oshaar)
Op basis van resultaten van de Herijking WB21 2012 (zie par. 1.2 Resultaten met betrekking tot
randvoorwaarden) is, evenals in project Panjerd-Veeningen, besloten om het vulpeil voor dit gebied
met 30 cm naar beneden bij te stellen. Het technisch ontwerp, de officiele stukken en procedures zijn
hier op aangepast.
De reactienota en het ontwerp bestemmingsplan zijn ook hier bijna afgerond, zodat dat weer ter
inzage kan worden gelegd; dit in samenhang met Panjerd-Veeningen.
Na afronding van deze procedure wordt een Design & Construct contract opgesteld met de
zandwinner.
Alle inspanningen zijn er op gericht om in 2015 uit te kunnen voeren.
WOM waterberging Engelgaarde
In oktober 2013 is een tweede voorbereidingskrediet verstrekt waarmee de nadere technische
uitwerking wordt vorm gegeven. Het schetsontwerp en programma van eisen is gereed en het
projectplan (in de zin van de Waterwet) is in concept gereed. Daarnaast zijn we in gesprek met de
diverse particulieren in het gebied over de maatregelen op hun grond.
Begin 2014 starten we met de benodigde procedures voor het bestemmingsplan en worden de
gesprekken met direct betrokkenen vervolgd waarbij ook de grondverwerving als onderwerp wordt
meegenomen. Midden 2014 staat voor dit een kredietaanvraag voor de uitvoering gepland en alle
inspanningen zijn er op gericht om in 2015 te kunnen uitvoeren.
-9-
Definitief februari 2014
WOM Inrichtingsplan Oude Willem
In 2013 is het plan door DLG nader uitgewerkt en is door het Dagelijks
Bestuur een voorbereidingskrediet beschikbaar gesteld voor het
opstellen van een watergebiedsplan en een projectplan. Daarnaast is
voor het gehele Drents Friese Wold en Leggelderveld Europese
subsidie aangevraagd, waaronder ook voor de maatregelen in de Oude
Willem. Duidelijkheid over het al dan niet honoreren van de aanvraag,
wordt halverwege 2014 verwacht. Eind 2013 is de Stuurgroep
opgeheven en is deze over gegaan in een Bestuurscommissie.
Het inrichtingsplan omvat maatregelen gericht op systeemherstel en
dragen bij aan het realiseren van doelstelling van het waterschap op het
gebied van GGOR, WB21, KRW en N2000.
In 2014 brengen we een nadere detaillering van de watermaatregelen aan en wordt een projectplan in
de zin van de Waterwet opgesteld. Daarna worden de maatregelen in een bestek opgenomen.
WOM-verbetering wateraanvoer Baarlinger-Noorderpolder
Voorbereiding is gestart en klaar voor het maken van het bestek. Uitvoering 2014.
Zuidwolde Noord Beneden Egge blok Oost
Begin 2013 is een krediet beschikbaar gesteld voor het betalen van de toegedeelde grond en
uitvoeren van strikt noodzakelijke werkzaamheden. Het integrale plan wordt voorlopig niet uitgevoerd.
Er wordt afstemming gezocht met het project WOM Systeemherstel Reestdal.
In 2014 zullen de werkzaamheden worden uitgevoerd die zijn gericht op het kunnen gebruiken van
brede schouwpaden.
WOM Middenloop Vledder Aa
Begin januari 2013 heeft het Dagelijks Bestuur ingestemd met het ontwerp watergebiedsplan
Middenloop Vledder Aa fase 1. Eind januari heeft het AB ingestemd met het plan en het benodigde
uitvoeringskrediet beschikbaar gesteld. Hiermee is het plan in de vaststellingsfase gekomen. Begin
februari 2013 is er een druk bezochte informatieavond gehouden in Doldersum en in juni 2013 heeft het
Algemeen Bestuur het watergebiedsplan formeel vastgesteld.
Inmiddels heeft de Provincie Drenthe het GGOR goedgekeurd. In oktober 2013 is gestart met het
opstellen van het bestek en is begonnen met de voorbereiding van de aanbesteding. Vooruitlopend op
de uitvoering is in december 2013 het betreffende deel van de Vledder Aa gebaggerd. Gezien flora en
fauna is de winter de beste uitvoeringsperiode. Er wordt nu (begin januari) aangestuurd op een
meervoudig onderhandse aanbesteding voor eind januari 2014.
- 10 -
Definitief februari 2014
1.2
Resultaten met betrekking tot randvoorwaarden
Geactualiseerd WOM programma 2014 -2018
Eind november 2013 is het geactualiseerde WOM programma 2014 – 2018 door het bestuur
vastgesteld. 52 WOM projecten zijn beoordeeld en gecategoriseerd in :
1
Voortzetten projecten met reeds verleend krediet (12)
2
Planning voor uitvoering (13)
3
Planning voorbereidend onderzoek (13)
4
“On-hold” (14)
De meest opvallende aanpassingen ten opzichte van 2012 waren

Project aanpassing waterhuishouding voor stadsontwikkeling Nieuwveenselanden (Nijeveen Kolderveen) nu integraal opgenomen in het WOM programma

Systeemherstel en klimaatbuffer Uffelte - Ruinen (GUR). Eerder was voor dit project een
kredietaanvraag € 8 mln ingepland voor het jaar 2016. Om de investeringslasten te spreiden is
er voor gekozen om de investering voor dit project te faseren over de jaren 2016 en 2017.

Gebiedsontwikkeling Oude Willem.
Voor dit project was een kredietaanvraag ingepland van € 700.000,00. Gegeven de huidige
ontwikkelingen en verwachte subsidiebijdrage kan dit bedrag worden bijgesteld naar €
225.000,00.

Gestuurde waterberging in Zuid West Drenthe.
In het Drentse deel van ons beheergebied waren in de WOM-programmering zeven locaties
voor gestuurde waterberging opgenomen (zes daarvan zijn aangewezen door de provincie
Drenthe).

Vernieuwde kennis en inzichten uit de herijking WB21 2012 hebben gemaakt dat vier van deze
locaties zeker voor de komende 10 tot 15 jaar niet nodig zijn. Er is dan ook voor gekozen om
deze WOM-projecten uit de WOM-programmering te halen.

Gestuurde waterberging in Noordwest-Overijssel.
Waterberging in polder Giethoorn blijkt volgens de herijking WB21 2012 niet meer nodig te zijn.
Het accent van dit project is verlegd naar alleen nog GGOR.
Provinciale Herijking EHS/ILG
De provinciale Herijking EHS/ILG is afgerond. Er zijn extra financiële middelen voor de EHS
(Lenteakkoord) beschikbaar gekomen. Dankzij intensief ambtelijk voorwerk en stevige bestuurlijke
lobby, zijn voor Reest en Wieden de ambities grotendeels overeind gebleven.
Op 26 juni 2013 hebben de Provinciale Staten van Drenthe de herijking van de Ecologische
Hoofdstructuur vastgesteld. De herijking heeft zeer beperkt consequenties voor onze beleidsdoelen en
onze huidige WOM-programmering. Op 3 juli 2013 hebben Provinciale Staten van Overijssel bij de
actualisatie van de Omgevingsvisie, de herbegrenzing van de Ecologische Hoofdstructuur vastgelegd.
Mede naar aanleiding van het akkoord „Samen werkt beter‟; is de begrenzing van de EHS ten opzichte
van de ontwerp actualisatie van januari 2013 aangepast. Bijzonder resultaat in Overijssel is het
aanmerken van het Reestgebied als Icoonproject, hetgeen mede financiering vanuit de Lenteakkoord-gelden mogelijk maakt.
- 11 -
Definitief februari 2014
Veranderingen bij DLG
De Dienst Landelijk Gebied (DLG) zal per 1 januari 2015 worden opgesplitst. Ca. 400 van de huidige
ca. 900 fte gaan over naar de provincies. Daarnaast blijft een stafbureau van ca. 100 fte bestaan; wat
daarvan de opdracht wordt, is nog niet duidelijk. Wij werken in diverse Water-op-Maat-projecten in
Drenthe en in Overijssel met DLG samen.
We gaan op korte termijn gebruik maken van het aanbod om met DLG consequenties te bespreken.
Daarnaast gaan we met de provincies in overleg en betrekken daarin ook de signalen over een
mogelijk op handen zijnde landelijk georganiseerde uitvoeringsdienst voor natuurprojecten.
In de WOM projecten gaan we inventariseren in hoeverre we rekening moeten houden met de
genoemde risico‟s, speciale aandacht voor mogelijke vervanging van DLG-ers.
Handreiking WOM
De handreiking WOM is een onderdeel van de professionalisering in projectmatig werken binnen
WOM projecten. Het blijkt een belangrijk hulpmiddel om de WOM projecten eenduidig en zo efficiënt
mogelijk te laten verlopen. We beschrijven per projectfase diverse vitale projectonderdelen zodat voor
onszelf en (belangrijker nog) voor anderen duidelijk is hoe WOM projecten bestuurlijk, procedureel en
inhoudelijk verlopen.
De “nieuwe” Handreiking WOM is in zijn geheel weergegeven op één A3. Het schema dat al bestond
is de basis geweest voor de nieuwe versie. In het schema zijn diverse links opgenomen naar
achterliggende informatie. De “nieuwe” handreiking past helemaal bij deze tijd. Het is een digitaal,
dynamisch document en makkelijk in onderhoud. Het compacte schema zorgt ervoor dat iedereen in
het bezit is van de “meest” actuele stukken. Geen gezoek meer naar waar iets staat en dit betekent
tijdswinst. De Handreiking wordt eind januari 2014 officieel gelanceerd.
- 12 -
Definitief februari 2014
1.3
Resultaten met betrekking tot de uitvoering
Vispassage Stroink
Begin december 2013 is begonnen met de aanleg van de vispassage nabij Stroink. Deze wordt begin
2014 operationeel. De voorziening is geschikt voor zowel vis in- als uittrek. Daarmee is zelfs nationaal
gezien één van de grote knelpunten voor vismigratie verholpen.
WOM Verbetering GGOR Landbouwpolders Scheerwolde
De uitvoering van dit omvangrijke project is voortvarend ter hand genomen. In de polder Gelderingen
zijn nagenoeg alle (150 stuks) instroomduikers aangebracht. Daarnaast is de aanleg van de
gemeentelijke duikers (ca. 10 stuks) onder de A.F. Stroinkweg gestart en is een duiker in Scheerwolde
onder Scheerwoldigerweg aangebracht, in combinatie met het fietspad van de gemeente
Steenwijkerland. De forse duiker onder de N333 is er door geperst en het baggerwerk van de
hoofdwatergang in de polder Giethoorn is voor ¾ gereed.
- 13 -
Definitief februari 2014
Ook is inmiddels al ca. 2 km schouwsloot opgeknapt en ca.3,5 km schouwsloot omgevormd tot
watergang. Voorts zijn de eerste meters beschoeiing geplaatst in de polder Gelderingen.
Alle werkzaamheden met betrekking tot de plaatsing van meetapparatuur en benodigde opnames
voor de monitoring en evaluatie zijn gereed. De mitigerende maatregelen in de Wieden en De Auken
die conform de plannen uitgevoerd diende te worden, zijn inmiddels gereed.
In de komende tijd zal de uitkomende grond worden verwerkt op de aanliggende percelen. Daarnaast
wordt door gegaan met het aanbrengen van de rest van de duikers in polder Gelderingen. In de polder
Gelderingen is de noodzaak voor het aanbrengen van beschoeiing groot. De invloed van loopzand is
erg groot bij de uitvoering van het aanbrengen van de beschoeiing. Op basis van ervaringen uit o.a.
WOM project Waterberging met natuur Beulakerpolder was dit fenomeen voorzien en kon bij de
technische uitwerking van dit project hier op worden geanticipeerd. In januari/februari 2014 stappen
we met de werkzaamheden over naar de polder Wetering-Oost.
WOM Waterberging met natuur Wetering Oost – en West
In januari 2013 heeft de aannemer de eerste ontwerpen voor de waterberging en kunstwerken ter
beoordeling voorgelegd. De aannemer heeft voor het graafwerk goed gebruik gemaakt van de
gunstige weersomstandigheden en er zijn grote hoeveelheden grond verzet. In Wetering West is het
grondwerk zo goed als klaar. Ook in Wetering Oost zijn de ontgravingen zo goed als klaar en moet de
kwelsloot nog voor een deel gegraven worden.
In oktober 2013 zijn de twee grote waterinlaten geplaatst en er wordt in 2014 hard doorgewerkt aan de
overige kunstwerken om daarmee het waterbergingsgedeelte in 2014 op te leveren.
- 14 -
Definitief februari 2014
Systeemherstel Nationaal park Dwingelderveld – Slenken
Alle (grote) juridische procedures zijn afgerond en het waterbesluit is daarmee zelfs door de Raad van
State goedgekeurd. Daarmee staat de verdere uitvoering van dit project definitief op groen licht.
Voor het Noordenveld, het Kloosterveld en de Leisloot heeft een deeloplevering plaatsgevonden van
14 stuwen en er volgen nog 3.
De aannemer werkt momenteel aan de omvorming van de weg Lhee Kraloo, waarbij het betonnen
fietspad reeds is aangelegd. Daarnaast is een begin is gemaakt met de realisatie van de extra
recreatieve doelstellingen zoals het mindervalide pad en de extra parkeervoorzieningen.
Het peilbuizennetwerk ten behoeve van de monitoring en evaluatie is inmiddels ook geplaatst. Zoals
afgesproken zijn de waterstanden te volgen via de projectenomgeving op onze website.
In 2014 wordt ingestoken op de uitvoeringsbegeleiding van de afrondende werkzaamheden en de
totale oplevering van dit project.
- 15 -
Definitief februari 2014
Dutch Crane Resort
De interne werkzaamheden binnen het project Dutch Crane Resort zijn afgerond voor de
deelgebieden Stallaan en Norgerpetgaten. De afvoer van Norgerpetgaten was lange tijd in afwachting
van de bezwarenbehandeling bij de rechtbank. Vlak voor de Kerst 2013 kwam de uitspraak dat de
bezwaren op alle punten ongegrond zijn. Voor de uitvoering betekent dit dat nu definitief afgerond kan
worden. De feestelijke openingshandeling is reeds gepland voor 16 juni 2014
Berggierslanden
Het gebied van Berggierslanden in Meppel was ooit (voordat de gelijknamige woonwijk er was) een
landbouwgebied dat afstroomde naar het beheergebied van Groot Salland. Na de inrichting van de
woonwijk Berggierslanden, is dit gebied onder bemaling komen te staan en het watert nu via een
gemaal rechtstreeks af op de Hoogeveense Vaart.
Een klein gedeelte is echter landbouwgebied gebleven en watert momenteel, via een onderleider, af
naar Groot Salland. In goed ambtelijk en bestuurlijk overleg tussen Reest en Wieden en Groot Salland
is overeenstemming bereikt over het handhaven van deze afwateringssituatie van dit landbouwgebied.
Daarmee is een relatief hoge investering voor aanpassing van de afwateringssituatie voorkomen en
het WOM project Berggierslanden afgerond.
- 16 -
Definitief februari 2014
2 Grondzaken 2013
2.1
Algemeen
Het uitvoeringsplan grondzaken 2010 is gemaakt op basis van het toenmalige WOM programma en
was in 2013 nog steeds actueel. De grondverwervingsopdracht voor 2013 was dan ook gebaseerd op
het uitvoeringsplan grondzaken 2010. Hierin zijn de kaders neergelegd voor het verwerven van
gronden ten behoeve van de WOM projecten met het uitgangspunt “De juiste grond met de juiste
functie op de juiste plek”. Het uitvoeringsplan grondzaken geeft in hoofdlijn twee lijnen aan waarlangs
grondverwerving plaats vindt nl :
1) Grondverwerving door derden
2) Grondverwerving in eigen beheer
Grondverwerving door derden
Om de WOM projecten te kunnen uitvoeren betekent dat bij de huidige uitgangspunten een functie
wijziging noodzakelijk is van in totaal 628 hectare. Daarbinnen ligt de grondverwervingsopdracht. De
nieuwe functie was dan ook in bijna alle gevallen gebaseerd op natuur, als onderdeel van de EHS.
Om binnen de EHS begrenzing waterhuishoudkundige doelen te kunnen realiseren, is aankoop en
functieverandering noodzakelijk. Door de politieke situatie en de daaraan gekoppelde herijking van de
EHS heeft de grondverwerving en aankoop ten behoeve van de EHS in 2013 in het algemeen nog op
een laag pitje gestaan. Een uitzondering is de aankoop van bijna 20 hectare in de Ootmaatlanden ten
behoeve van het Klimaatbufferproject.
Tevens valt een groot deel van onze projecten in een landinrichting. Dienst Landelijk Gebied (DLG) is
in deze gebieden verantwoordelijk voor de grondverwerving en heeft een aankoopplicht. Wij werken in
deze gebieden intensief samen met DLG en vervullen een actieve rol van “signaleren van kansen en
mogelijkheden” en “aansporingen” om het aankoopproces te stimuleren. Op deze manier wordt
invloed uitgeoefend op de aankoopstrategie van plannen van derden.
Grondverwerving in eigen beheer
Gronden die buiten een landinrichting of EHS verworven worden vallen binnen de categorie
“Grondverwerving in eigen beheer”. Dat wil zeggen dat het waterschap zelf verantwoordelijk is voor de
verwerving van deze gronden. Het betreft hier vooral gronden die nodig zijn voor de natte
infrastructuur, oppervlaktewaterlichamen. De verwervingsopdracht bedroeg 24 hectare waarvan tot nu
toe ruim 12 hectare is verworven. Deze verworven gronden worden ingezet voor de waterberging
Panjerd-Veeningen, het Reestdal bij Meppel en als ruil- en compensatiegrond in het gebied van het
Oude Diep bij Echten. Hierdoor is voortgang geboekt in de voorbereiding op de uitvoering van deze
WOM projecten. Het waterschap had uit vroegere projecten al ruim 10 hectare in bezit die geschikt is
voor ruilgrond of compensatie doeleinden. De teller staat momenteel op 22 hectare.
Daarnaast heeft het waterschap via een openbare verkoop een perceel van ruim 7 ha. verworven in
de Vledders (Reestgebied). Op basis van goede afspraken was deze aankoop ten behoeve van het
Overijssels Landschap. De grond is inmiddels overgedragen tegen aankooprijs aan het Landschap.
Het strategisch aankoopbeleid geeft ons deze ruimte. Op basis van onze praktijkervaringen tot dusver
lijkt het uitgangspunt in het WBP, dat een strategische grondvoorraad van 0,1% van het beheergebied
wenselijk is, aan de hoge kant.
- 17 -
Definitief februari 2014
2.2
Financieel
In 2013 is wederom een krediet (werkbudget en daarmee voorfinanciering) van € 2.000.000
beschikbaar gesteld voor de uitvoering van strategische grondaankopen. Om gronden te verwerven in
de categorie “in eigen beheer” is het waterschap afhankelijk van wat er op de markt gebracht wordt.
Het aanbod van kwalitatieve goede grond die ook nog paste in een toekomstig WOM project was zeer
gering. Wel zijn pogingen verricht om een blok van 10 hectare te verwerven. Deze gronden hadden
een belangrijke bijdrage kunnen leveren in twee WOM projecten. De markt was ons echter voor. Er is
een tendens merkbaar dat de grondmarkt aantrekt en daardoor de prijzen stijgen. Deze tendens kan
mede worden veroorzaakt door het nieuwe GLB beleid van Europa. Verdere kansen hebben zich het
afgelopen jaar niet voorgedaan. Het beschikbare krediet van € 2.000.000 in 2013 is niet volledig
benut. Terugkijkend over de afgelopen vier jaar zijn de verleende kredieten nog nooit volledig benut,
het Bestuur heeft daarom besloten met de vaststelling van de beleidsbegroting 2014 het krediet
(werkkapitaal) met de helft terug te brengen tot € 1.000.000 voor 2014.
- 18 -
Definitief februari 2014
3 Financiële aspecten 2013
3.1
Voorbereiding
In de onderstaande tabel is af te lezen dat ten laste van het begrotingsjaar 2013 voor diverse WOM
(deel)projecten een voorbereidingskrediet is verleend door het DB. Het gaat hierbij om een
totaalbedrag van € 440.000.
Wom nr.
Voorbereiding WOM projecten 2013
16/1
Voorbereiding GGOR landbouwpolders Scheerwolde, fase 2
Krediet (€)
75.000
45/1
WOM Oude Willem
75.000
60/1
WOM Gestuurde Waterberging Engelgaarde
290.000
Totaal verleend krediet in 2013
440.000
In de begroting 2013 was een bedrag van € 455.000 opgenomen voor de voorbereiding van WOM
projecten. Hiervan is dus € 15.000 niet nodig gebleken.
Naast de hier boven opgesomde WOM voorbereidingskredieten is op 28 januari 2014 ten behoeve
van de voorbereiding van het WOM project “Verbetering Watersysteem Nijeveen, Nieuwveense
Landen” een krediet van € 300.000 beschikbaar gesteld. Dit krediet is afkomstig uit de
programmabegroting 2013 onder de post Verbetering Nieuwveense Landen.
3.2
Uitvoering
Verleende kredieten in 2013
De onderstaande tabel geeft inzicht in de uitvoeringskredieten die voor de WOM projecten door het
AB beschikbaar zijn gesteld ten laste van het jaar 2013.
Wom nr.
Uitvoeren 'Water op maat'-programma 2013
37/1
Zuidwolde-Noord Beneden Egge, Blok Oost (aanleg
schouwpaden)
Veenweidepolders verbetering wateraanvoer
(Baarlingernoorderpolder)
SGP Verbetering GGOR Landbouw polder
Scheerwolde
Beekherstel Middenloop Vledder Aa (fase 1)
33/1
Afrekening grond landinrichting Roden Norg
12/2
8/2
16/1
Totaal verleend uitvoeringskrediet in 2013
Bijdrage
Bruto krediet
Netto
van derden
(€)
krediet (€)
(€)
747.500
-
747.500
550.000
157.500
392.500
5.000.000
1.325.000
5.000.000
897.500
38.900
7.661.400
427.500
38.900
1.055.000
6.606.400
In de begroting 2013 was een bedrag van € 9.150.000 (bruto), resp. € 7.950.000 (netto) opgenomen
voor de uitvoering van WOM-projecten. Te zien is dat in 2013 minder krediet beschikbaar is gesteld
dan de begrote jaarschijf voor uitvoering van WOM-projecten.
- 19 -
Definitief februari 2014
De belangrijkste reden hiervoor is dat bij de behandeling van de landinrichtingen Zuidwolde in maart
2013 er voor gekozen is om de minimale inrichtingsvariant in uitvoering te nemen (alleen de aanleg
van de schouwpaden).De uitvoering is gepland in 3 stappen, waarbij voor “blok Oost” in 2013 een
krediet beschikbaar is gesteld van € 747.500. In de oorspronkelijke begroting over 2013 was voor
Zuidwolde een uitvoeringkrediet voorzien van € 4.100.000. Voor blok Zuid en West zijn nog
kredietaanvragen voorzien in respectievelijk 2014 en 2015.
Kredietverlening tot nu toe
Vanaf 2008 tot eind 2013 is voor de WOM projecten totaal bruto reeds € 28.122.895 uitvoeringskrediet
verstrekt. In deze periode is voor € 6.515.750 (ruim 23%) cofinanciering binnengehaald. De netto
uitvoeringskosten tot nu toe komen hiermee op totaal € 21.607.145
- 20 -
Definitief februari 2014
4 Doelrealisatie
Doelrealisatie 2013
Duidelijk is geworden dat we de ambitieuze tussendoelen voor WB21, GGOR en KRW niet in 2015
gaan halen, maar wel enkele jaren later. Zowel in de projecten als in de omgeving (herijkingen,
discussie over EHS) hebben zich ontwikkelingen voorgedaan die de voortgang negatief beïnvloeden.
De onderstaande lijst geeft een actueel beeld van de gerealiseerde doelen over 2013 en de
voortschrijdende doelrealisatie over 2014 en verder.
Doelstelling (voortschrijdend)
2014
2015
2021
(tussen haakjes het gerealiseerde per december 2013)
Thema GGOR
- Natura2000-gebieden met uitgevoerde maatregelen
(2)
- TOP-gebieden met anti-verdrogingsmaatregelen
(2)
- ha beheergebied met uitgevoerde maatregelen
(29.553)
5
5
37.319
5
5
82.500
7
5
110.000
Thema WB21
- Wateropvang WB21 gerealiseerd (mln. m3)
10,591
15,6
21,8
4,2
7
4
10
12
7
40
33
15,5
Thema KRW (gerekend vanaf eind 2009)
- km natuurvriendelijke oever gerealiseerd
- aantal stuwen vispasseerbaar gemaakt
- km hermeandering uitgevoerd
(5,336)
(3,9)
(2)
(2)
In bijlage 1 is een voortschrijdende lijst van WOM projecten opgenomen met daarin een
gespecificeerde opgave de specifieke „ingeboekte‟ doelbijdrage aan GGOR, WB21 en/of KRW tot en
met 2013.
- 21 -
Definitief februari 2014
Bijlage 1
Jaar
Voortschrijdende lijst van WOM projecten t/m 2013
Subdoel
WOM projecten
Prestatie Eenheid
< 2012
1 Systeemherstel gebied Elperstroom
1 aantal
< 2012
1 Waterberging met Natuur The Dutch Crane Resort
1 aantal
< 2012
2 Systeemherstel gebied Elperstroom
1 aantal
< 2012
2 Waterberging met Natuur The Dutch Crane Resort
1 aantal
< 2012
3 Buitenpolder achter Kuinre
< 2012
3 Brongebied Vledder Aa
2337 ha
< 2012
3 Plan Goudplevier
3866 ha
< 2012
3 Oude diep De Maten (Pesserma-Oostermaat)
294 ha
< 2012
3 RAK Stuifzand
885 ha
< 2012
3 Noorder Hoofddiep
300 ha
< 2012
3 Mars en Westerstroom
410 ha
< 2012
3 Zuidwolde Noord Beneden Egge fase 1
< 2012
3 Waterbesluit Boezem Noordwest Overijssel
< 2012
3 Verbetering GGOR landbouw Mesu
379 ha
< 2012
3 Systeemherstel gebied Elperstroom
1837 ha
< 2012
3 Integraal beekherstel Stadsrand Hoogeveen
< 2012
3 SGP Veenweidepolders Cultuurtechnisch deel
< 2012
3 SGP Nieuwe Natuur Lageweg
52 ha
< 2012
3 SGP Nieuwe Natuur Meenthebrug - Zuid
14 ha
< 2012
3 SGP Nieuwe Natuur Groene Kruispunt - Oost
23 ha
< 2012
3 SGP Nieuwe Natuur Meenthebrug - Noord
43 ha
2012
3 HDB Zuidwolde Zuid - Module 1
2012
3 Waterberging met Natuur The Dutch Crane Resort
2012
3 WOM project Oude Diep : Mantingerbos en -weide
2013
3 WOM landinrichting Laaghalen
2988 ha
64 ha
2350 ha
118 ha
60 ha
260 ha
4 Koekoek
0,1 milj m3
< 2012
4 Waterbesluit Beulakerpolder
0,5 milj m3
< 2012
4 Eeserwold
0,2 milj m3
< 2012
4 Operationeel bruikbaar in beekdalen (opzet stuwen)
< 2012
4 Veenweidepolders
0,27 milj m3
< 2012
4 Nijeveen Kolderveen
0,08 milj m3
< 2012
4 Landinr. Zuidwolde Zuide beneden Egge
0,08 milj m3
< 2012
4 RAK Stuifzand
0,05 milj m3
< 2012
4 Elperstroom
0,53 milj m3
< 2012
4 Integraal Beekherstel Stadsrand Hoogeveen
0,35 milj m3
< 2012
4 SGP Waterberging met natuur Meenthebrug-Zuid
0,01 milj m3
< 2012
4 SGP Waterberging met natuur Lageweg
0,03 milj m3
< 2012
4 SGP Waterberging met natuur Groene Kruispunt
0,01 milj m3
5 Fauna uittree plaatsen (FUP's)
< 2012
5 Reestvervangende Waterleiding
< 2012
5 Natuurvriendelijke oeverinrichting Eeserwold*
2012
5 HDB Zuidwolde Zuid - Module 1
29553
1679 ha
4 Brongebied Vledder Aa
4 Waterberging met Natuur The Dutch Crane Resort
2
10916 ha
< 2012
2012
2
678 ha
< 2012
< 2012
Stand
[ dec 2013]
0,45 milj m3
2,3 milj m3
5,336
0,106 milj m3
1 km
0,6 km
2 km
3,9
0,3 km
< 2012
6 Vispassage Reest bij Dickningen
1 aantal
< 2012
6 Vispassage Stuw de Wulpen (Eeserwold)
1 aantal
< 2012
7 Hermeandering Eeserwold
2 km
2
2
- 23 -
Definitief februari 2014
Subdoel
1
2
3
4
5
6
7
Thema GGOR
Natura 2000-gebieden met uitgevoerde maatregel
TOP-gebieden met anti-verdrogingsmaatregelen
ha beheergebied met uitgevoerde maatregelen
Thema WB21
Wateropvang WB21 (milj. m3)
Thema KRW
km natuurvriendelijke oever gerealiseerd
aantal stuwen vispasseerbaar gemaakt
km hermeandering uitgevoerd
Verklaring Subdoelen
- 24 -