Transcript 4 Menopauze, geen enkele vrouw ontsnapt er aan

GE Z OND H E I D
Menopauze, geen
enkele vrouw
ontsnapt er aan
4
ltekst: Brigitte Stevens beelden: Luc Loosveldl
“Ik had het nooit zo overheersend verwacht. Op een bepaald moment gooide ik
alles van de tafel omdat mijn zoon niet snel
genoeg reageerde.” Het zijn de woorden
van een vrouw in de overgang of menopauze. Het is een volkomen natuurlijk proces,
maar met een grote impact op het leven van
de vrouw
Linda Piessens, menopauzeconsulent, maakt ons onmiddellijk een illusie armer. “Een jonge vrouw sprak me onlangs aan en zei dat ze hoopte dat ze het nooit
krijgt. Ik moest haar teleurstellen: iedere
vrouw komt in haar menopauze tussen de
leeftijd van 45 en 55 jaar”, steekt Linda van
wal, “menopauze is een levensperiode
waarin je als vrouw niet meer vruchtbaar
bent. De werking van de eierstokken valt
stil en de productie van vrouwelijke
hormonen neemt sterk af of valt
volledig stil. Deze verandering
van de homonenbalans zorgt
ervoor dat de menstruatiecyclus stopt.”
Linda Piessens
Vapeurs
Linda: “Dat de hormonenproductie uitvalt, betekent
dat zo goed als alle organen zich moeten aanpassen.
Het lichaam zoekt een nieuw
evenwicht. De vrouw gaat zich
anders voelen, zowel lichamelijk als geestelijk.
Voor 60 tot 70 % van de vrouwen levert dat veel hinder en
ongemak op. Die klachten kunnen de levenskwaliteit flink
aantasten.
“Eén van de eerste tekenen van hormonale veranderingen
is de menstruatiecyclus. Deze kan langer duren, korter
na elkaar volgen of soms heel heftig zijn. Wie veel bloed
verliest, kan bloedarmoede krijgen. Opvliegers of vapeurs
zijn plotselinge, korte, hevige warmteaanvallen die heel frequent optreden. Gelaat, hals en/of borst worden rood en je
gaat hevig transpireren zonder dat er een duidelijke reden
voor is. Ook ’s nachts kan je zweetaanvallen krijgen waardoor je slecht slaapt en moe en prikkelbaar bent. Andere
klachten zijn vaginale droogheid, wat het seksueel contact
bemoeilijkt, en stemmingswisselingen. Daarnaast zijn er
klachten die ook in andere periodes voorkomen, maar vaak
gelinkt worden aan menopauze: gejaagdheid, vermoeidheid, prikkelbaarheid, vergeetachtigheid en hoofdpijn.”
Vatbaar voor klassieke aandoeningen
Menopauze maakt de vrouwen vatbaarder voor een aantal klassieke aandoeningen. “Doordat de oestrogeenproductie
vermindert en stilvalt, wordt de vrouw
vlugger moe, beweegt minder en zo
neemt het gevaar op hart- en vaatziekten toe. Bovendien heeft de helft van de
vrouwen in de menopauze last van een
verhoogde bloeddruk. Sommige vrouwen
zoeken meer troost in snoep waardoor
diabetes om de hoek komt kijken”, legt
Linda uit, “bij veel vrouwen doet zich
bovendien een versnelde botafbraak
voor, wat osteoporose en botbreuken kan
veroorzaken.”
Niet ondergaan, aanpakken
Veel vrouwen zijn geneigd om hun klachten weg te wuiven. Maar menopauze is
geen tijdelijke fase. Gemiddeld komen
vrouwen rond 52 jaar in de overgang,
dat verschilt van persoon tot persoon.
Bovendien is de levensverwachting van
vrouwen in België gestegen van 47 jaar in
1880 tot 83 jaar nu. De gemiddelde vrouw
brengt dus meer dan een derde van haar
leven door in de menopauze. Veel vrouwen zijn dan ook nog professioneel actief.
Voor de klas staan of een vergadering
leiden en plots zo hard zweten dat je haar
nat wordt, is lastig en vervelend. Als je ’s
nachts slecht slaapt, knaagt dat ook aan
je draagkracht.
Je kan de menopauze zelf dragelijker
maken. Tegen opvliegers zijn er een
aantal logische remedies: lichtere kledij
dragen, de verwarming in de slaapkamer
uitzetten … Linda: “Het is belangrijk om
een gezonde levensstijl te hanteren. Eet
evenwichtig, vooral voldoende groenten
en fruit, en beweeg. Drink voldoende
water, beperk alcoholgebruik en rook niet.
Roken is een trigger voor opvliegers. Bij
verhoogde kans op hart- en vaatziekten
en osteoporose laat je je best opvolgen
door de huisarts.
Daarnaast bestaan er behandelingen voor
menopauzale klachten, maar de meningen
zijn hierover verdeeld. Ten eerste zijn er
de natuurproducten. De ene persoon is
er mee geholpen, de andere niet. Het is
wel zo dat het effect van deze producten
Wist je dat …
• de man ook een menopauze heeft: de andropauze of penopauze? Het mannelijk
hormoon, testosteron, vermindert. Dus ook de man kan opvliegers krijgen.
• de menopauze niet alleen een enorme impact heeft op de vrouw zelf, maar ook
op haar partner? Die kan het gedrag soms niet plaatsen en weet meestal niet
hoe dit aan te pakken.
• de menopauzeconsulent ondersteuning biedt aan vrouwen in de menopauze
door veranderingen aan te brengen in het voedingspatroon en de levensstijl en
door te verwijzen waar nodig.
langer uitblijft en dat de dosissen ook
vaak redelijk hoog moeten zijn. Ze kunnen
ook interfereren met andere medicatie.
Het tweede is de hormoonsubsitutietherapie (HST). Dit is een behandeling op basis
van lichaamseigen hormoon of hormonen, waarover in het verleden heel wat
controverse was. Recente studies tonen
aan dat dit de beste behandeling zou zijn
voor bepaalde vrouwen met klachten.
Het advies dat ik kan geven, is dat je bij
klachten best de mogelijkheden bespreekt
met je arts.”
Taboesfeer
Rond de menopauze hangt vaak nog een
taboesfeer omdat de vrouw nog steeds
niet open durft te praten over de eigen
intimiteit. Dit heeft vooral te maken met
twee problemen die de overgang kan
veroorzaken: incontinentie en seksuele
problemen. “Sommige vrouwen hebben al
urineverlies bij de minste inspanning zoals
niezen, hoesten en lachen. Het is niet
altijd evident om hiermee naar een arts te
stappen”, legt Linda uit, “een goede plashygiëne is belangrijk: goed in het midden
van het toilet zitten, een rechte houding
aannemen, wachten tot je uitgeplast bent.
Daar begint het mee, dat zouden we altijd
moeten doen. Bekkenbodemtraining kan
ook helpen. Durf er vooral over te spreken
met je arts, want er zijn nog heel wat mogelijkheden om dit probleem op te vangen.
Ook het seksueel contact is vaak een
probleem bij de vrouw in menopauze.
De boodschap is ook hier: praat erover,
in de eerste plaats met je partner. Er zijn
verschillende oplossingen mogelijk, daar
kunnen jullie samen uit geraken. Maar als
je er niet over praat, zal het seksueel contact gewoon verdwijnen. Dat kan leiden
tot echtscheidingen bij 50’ers en 60’ers.
Eerlijkheidshalve moet ik ook zeggen dat
het bij andere vrouwen net het omgekeerde effect heeft op seksueel gebied.
Want er moet naar niets meer gekeken
worden. Je kan niet meer zwanger raken,
de kinderen zijn het huis uit, je hebt weer
een privéleven.”
5
Zorg voor jezelf
“Het komt er op aan om je tijdig goed te
informeren over de menopauze zodat je
bij klachten weet van waar deze kunnen
komen. Dit biedt de mogelijkheid om een
goede balans te vinden in deze fase van je
leven zowel op lichamelijk, geestelijk als
seksueel vlak.
De gouden regel is, neem voldoende tijd
voor jezelf. Zorg voor jezelf en ontspan.
Leer nee zeggen. Eerst niksen en daarna
De menopauze is geen pauze,
maar de weg naar een
voortzetting van een
actief leven”, besluit Linda.
rusten, zeg ik altijd.
Infoavond menopauze
Menopauzeconsulent Linda Piessens
geeft meer informatie over de menopauze tijdens een infoavond georganiseerd door de CM-dienst Gezondheidspromotie. De infoavond vindt plaats op
donderdag 5 februari om 19.30 uur in
de Raadzaal CM Waas en Dender, de
Castrodreef 1 in Sint-Niklaas. Toegang
kost voor CM-leden 2 euro en voor nietleden 5 euro.
Voor meer informatie, surf naar www.
cm.be/agenda, mail naar gpro.waasendender@cmbe of bel naar 03 760 93 91.