Transcript artikelen - Vereniging Eigen Huis

onderhouden+verbouwen
30 eigen huis magazine juli/aug 2014
Hoe de nieuwste techniek de oudste
woningbezitters zelfstandigheid geeft
Opa heeft een
nieuwe app
Toenemende vergrijzing, minder plekken in
verzorgingstehuizen, ouderen die langer zelfstandig
willen blijven: domotica biedt uitkomst.
TEKST GONNIE OUSSOREN FOTOGRAFIE EVERETT COLLECTION / HOLLANDSE HOOGTE
eigen huis magazine juli/aug 2014 31
Een moderne oudere gebruikt een apparaat
met touchscreen om contact te houden
met familieleden en huisarts
N
ederland vergrijst in rap
tempo. In 2041 zijn 4,7
miljoen Nederlanders 65
jaar of ouder. Dat is dan
ruim een kwart van de bevolking. Deze senioren willen zo lang
mogelijk zelfstandig blijven wonen in
hun eigen huis, ook als ze fysieke beperkingen hebben. Dat wordt nodig
ook, want de rijksoverheid bouwt het
aantal plaatsen in verzorgingstehuizen
af. Probleem is alleen dat de huidige
woningvoorraad niet is berekend op
de doelgroep. Worden er geen extra
maatregelen genomen, dan hebben
ruim vierhonderdduizend 75-plushuishoudens in 2040 geen geschikte
woning, stelt het Planbureau voor de
Leefomgeving in de beleidsstudie
Vergrijzing en Woningmarkt.
De overheid wil dat voorkomen, en
daarom hebben minister Blok (Wonen) en staatssecretaris Van Rijn
(Volksgezondheid) recent de Transitieagenda Langer zelfstandig wonen
naar de Tweede Kamer gestuurd. Blok
en Van Rijn maken daarin duidelijk
dat ze veel verwachten van domotica,
woonzorgtechniek. Hoe zou dat ouderen kunnen helpen?
Veilig wonen
Om te beginnen kan domotica het
wonen veiliger maken. Voor veel ou32 eigen huis magazine juli/aug 2014
WDTM-keurmerk
WDTM ( Wonen, Diensten en
Techniek voor Mensen) is de
brancheorganisatie voor
woonzorgtechnologie. WDTM
stimuleert ketenpartners, zoals
aanbieders, leveranciers,
installateurs, zorgcentrales en
zorgopvolgers samen te werken
met duidelijke afspraken. Dat is
belangrijk, zegt Roger Jongen,
manager kwaliteit bij WDTM.
‘Binnen de huidige markt
constateren we veel kwaliteitsverschil. Wij spannen ons in om
de drempel voor zorgtechnologie te verlagen, maar ook om de
kwaliteit, betrouwbaarheid en
veiligheid van de oplossingen en
de ketenprocessen te verbeteren.’ Meer informatie over het
ketenkeurmerk: wdtm.nl.
deren is dat een vereiste om zelfstandig te kunnen blijven wonen, blijkt
uit een kwantitatief onderzoek van
de Hogeschool Leeuwarden onder
senioren in Friesland. Met een videobeeldtelefoon bijvoorbeeld, kan een
bewoner verifiëren wie er voor zijn
deur staat. ‘Er zijn camera’s die 180
graden beeld laten zien, zodat je meer
ziet van de omgeving dan alleen de
persoon die aanbelt’, zegt Erik Zwierenberg, directeur van het Gezondheid
Expertise en Educatiecentrum Friesland en initiator van het Huis van het
Heden in Leeuwarden, een presentatiewoning voor domoticaproducten.
‘Misschien staat er wel een verdacht
persoon een eindje verderop.’
Met een smartkey kan de bewoner
de deur openen vanuit zijn stoel. Daarnaast is personenalarmering een
goedkoop en adequaat middel om hulp
in te schakelen in noodsituaties. Een
oudere draagt dan een alarmknop aan
een halsketting. Die is gekoppeld aan
apparatuur en brengt de oudere in
contact met een mantelzorger of
alarmcentrale. ‘Een noodsituatie kan
ook zijn: vallen en niet meer overeind
kunnen komen’, zegt Johan van der
Leeuw, adviseur Kenniscentrum voor
de Langdurige Zorg Vilans. Ook in die
situaties is de halsketting een uitkomst.
Maar veel ouderen dragen de ketting
niet graag, omdat die de aandacht
vestigt op hun situatie, zegt Van der
Leeuw. Daarom zijn er nu ook armbanden, medaillons en horloges in
omloop met een alarmfunctie. ‘De
spreek- en luisterfunctie zit daarbij
in de sieraden zelf’, zegt Zwierenberg.
Er bestaat ook een valzender, die
uit zichzelf de mantelzorger of zorgorganisatie alarmeert. Nieuw op de
markt is een trilapparaatje voor mensen met gehoor- of reukproblemen.
Het apparaat geeft verschillende pictogrammen weer, die van tevoren zijn
ingeprogrammeerd door familie of
zorginstelling. Bijvoorbeeld: de voordeur, de kleinkinderen en een vlam.
Het apparaat wordt aan de broekriem
gegespt of onder het slaapkussen gelegd en gaat trillen als iemand voor
de deur staat, een logerend kleinkind
huilt of er brand is in huis. Het pictogrammetje van toepassing licht in
dat geval op.
Tegen de eenzaamheid
Uit vorig jaar gepubliceerd onderzoek
van het Rijksinstituut voor Volksge-
zondheid en Milieu (RIVM) blijkt dat
bijna 9 procent van de pensioengerechtigden – 248 duizend ouderen
– zeer eenzaam is. Je kunt je afvragen
of domotica, als thuishulp daardoor
minder vaak langskomt, die eenzaamheid niet vergroot. Zorgt de slimme
medicijndispenser dan alleen voor
wat aanspraak?
Maar de inmiddels al bijna ouderwetse beeldtelefoon kan eenzaamheid
enigszins verlichten, zegt Zwierenberg. ‘Omdat een oudere zo kan communiceren met iemand van de zorgcentrale.’ Ideaal voor de zeventigplussers, want die skypen en facetimen
niet allemaal. ‘En de zorgcentrale kan
dan meteen zien of meneer Jansen
heeft gedoucht of ’s middags nog in
zijn pyjama rondloopt.’ Een moderne
oudere gebruikt een computer met
touchscreen-bediening om contact te
houden met bijvoorbeeld familieleden
en de huisarts. Het scherm kan toegang bieden tot een dienstenportaal
dat is voorgeprogrammeerd. Beeldbellen met familie is een optie. Zo ziet
oma de kleinkinderen weer wat vaker
en kan opa online een kaartje leggen
met leeftijdsgenoten. Daarnaast kan
de boodschappenservice van de Albert
Heijn erop worden aangesloten en
kunnen gewichts- of bloeddrukmetingen worden doorgestuurd naar de
eigen huis magazine juli/aug 2014 33
ADVERTENTIE
BOUWPLANNEN
VOLOP GENIETEN, MOOI WONEN
148
ina’s
pagina’s
inspiratie
Is het doek van uw zonnescherm
versleten of verkleurd?
Vervang het eenvoudig zelf!
GRATIS BROCHURE
www.zonneschermdoek.nl
Tel. 0548-537555, www.selekthuis.nl
Volg ons op Twitter!
Tel.: 078 - 260 00 33
Like ons op Facebook!
Itho 1Daalderop
AquaSpot 8 liter boiler ZonneschermNL.indd
alles-in-1 ventilatiepakket
inclusief Alessio kookkraan
HR-combiketel
warmteservice.nl
SITE
EB
IEUWDE W
RN
Nu tot ¤40,- (incl. BTW)
aan extra gratis artikelen
999,-
739,-
(incl. BTW)
(incl. BTW)
TES
.N
L
WA
RM
vanaf
10-04-14 11:20
Kijk voor alle jubileumacties op
warmteservice.nl/jubileumacties
VE
+ GRATIS klokthermostaat
E RV I CE
209,(incl. BTW)
Warmteservice, de grootste in CV-ketels, radiatoren en sanitair
Daarom kiest u voor Warmteservice
Groot assortiment: verwarming, sanitair, dakbedekking en alle installatiematerialen
Altijd in de buurt: 52 vestigingen in heel Nederland
0
5
JAAR
Ruime openingstijden: dagelijks van 07.00 - 18.00 uur en ook zaterdags geopend
Professioneel advies: 225 deskundige medewerkers adviseren u graag bij uw aankoop
Scherpe prijzen: alle A-merken tegen VASTE LAGE prijzen
Online bestellen: 150.000 artikelen op warmteservice.nl
Telefonisch bestellen: via 0900 - 0231 (0,01 p.m.) op werkdagen tot 22.00 uur
Hulp bij installeren: wij kunnen u in contact brengen met betrouwbare installatiebedrijven.
Kijk op warmteservice.nl/installatie
Voor meer informatie: ✆ 0900 – 0231 (€ 0,01 p.m.) of kom langs bij een van onze vestigingen.
50
JAAR
Wat doet de vereniging?
huisarts. Maar gewoon ontspannen
luisteren naar muziek kan ook.
Zorgriem met GPS
Ernstig dementerenden zijn niet meer
in staat zelf technologische apparaten
te bedienen. De komende dertig jaar
verdubbelt het aantal personen met
dementie tot vijfhonderdduizend,
schat Alzheimer Nederland. De groep
met een milde vorm van dementie
heeft baat bij een voorgeprogrammeerd scherm, bijvoorbeeld in een
horloge. Hierop worden de activiteiten van die dag door middel van pictogrammen weergegeven, zoals ontbijten, wandelen en familiebezoek.
Het horloge trilt op het tijdstip waarop een activiteit begint.
Voor ernstig dementerenden bestaan ‘zorgriemen’ die GPS gebruiken,
waarmee zo nodig een dwalende oudere kan worden gelokaliseerd. De
riem is gekoppeld aan een computerprogramma, waarmee een familielid
of alarmcentrale kan zien waar de
persoon wandelt. Dreigt de wandelaar
van een gebruikelijke route af te dwalen, dan kan het familielid hem bellen
en naar huis dirigeren.
Domotica wordt ook ingezet om
gezondheidsproblemen op te sporen.
‘Mensen zijn niet van de ene op de
andere dag dement en de ziekte van
Als voorvechter voor eigenwoningbezitters wil Vereniging Eigen Huis
een rol spelen in de ontwikkeling van technieken die wonen comfotarbeler en veiliger maken. Daarom heeft de vereniging dit jaar de eerste
Eigen Huis Startup Challenge georganiseerd. Leden van de vereniging
hebben gestemd op de meest kansrijke innovaties, en de vereniging
biedt die aan met een aantrekkelijke korting. Meer informatie is te
vinden op: eigenhuismagazine.nl/domotica
Parkinson kenmerkt zich bijvoorbeeld
door langzame achteruitgang’, zegt
adviseur zorgtechnologie Van der
Leeuw. ‘Op een bepaald moment in
het dementieproces treedt nachtelijke onrust op. Bij alleenwonenden
kom je daar pas na maanden achter.’
Met infrarood bewegingsmelders kan
een zorgcentrale of mantelzorger de
handelingen van een bewoner in huis
volgen. Zijn normale leefpatroon
wordt ingesteld en twee weken gemonitord. Zo wordt duidelijk of er
veranderingen optreden in zijn doen
en laten. Gaat iemand ’s nachts normaal gesproken een keer naar het
toilet en dan ineens vier keer, dan gaat
er een melding naar een zorgorganisatie of mantelzorger. Het is ook mo-
Voorbeelden van
domotica:
Deuren, gordijnen, verlichting
en verwarming op één
afstandsbediening
In hoogte verstelbaar aanrechtblad of wastafel voor
rollator of rolstoel
Het automatisch uitschakelen
van elektrische apparaten als
iemand het huis verlaat, om
brandgevaar te voorkomen
Het automatisch verlichten
van looppaden naar bijvoorbeeld het toilet
Een brand- en inbraakalarm
met opvolging
eigen huis magazine juli/aug 2014 35
ADVERTENTIE
Stel zelf je
verzekering
samen
VERZEKER ALLEEN WAT JIJ NODIG HEBT
Bij FBTO stel je je verzekering écht zelf samen. Verzeker bijvoorbeeld
je auto, je spullen of je huis met een basisverzekering. En kies alleen de
aanvullende modules die jij nodig hebt. Bij de meeste verzekeringen kun
je aanvullende modules het hele jaar door aan- en uitzetten. Zo betaal
je nooit teveel! Jij kiest!
JE KRIJGT TOT 10% KORTING
Leden van Vereniging Eigen Huis krijgen tot 10% korting op
de verzekeringen van FBTO. Ga naar eigenhuis.nl/fbto of
bel (058) 234 56 78. Collectiviteitsnummer E10.
€
Financiering van domotica
gelijk magneetsensoren te plaatsen op
een koelkast om bij te houden hoe vaak
die open gaat. Eet of drinkt een senior wel genoeg als hij alleen thuis is?
Is dat minder vaak dan gebruikelijk,
dan gaat er een melding uit.
Zorg van de toekomst
Ondertussen blijft de Europese Unie
de ontwikkeling van domotica stimuleren. ‘Die investeert al vanaf 2008 60
miljoen euro per jaar in slimme technologie’, zegt Van der Leeuw. ‘De systemen met sensortechnologie die in
Nederland beschikbaar zijn, komen
hieruit voort.’ En domotica blijft terrein winnen. Uneto-VNI, de ondernemersorganisatie voor de installatie-
Wat doet de vereniging?
Als belangenbehartiger van
eigenwoningbezitters wil Vereniging
Eigen Huis een rol spelen in de
ontwikkeling van technieken die
wonen comfortabeler en veiliger
maken. Daarom heeft de vereniging
dit jaar de eerste Eigen Huis Startup
Challenge georganiseerd. Leden van
de vereniging hebben gestemd op
de meest kansrijke innovaties.
Meer informatie is te vinden op
eigenhuismagazine.nl/startup
Er bestaan nog stimuleringsregelingen onder de AWBZ (Algemene Wet
Bijzondere Ziektekosten) voor domoticasystemen, maar die zijn nu deels
bevroren. De regelingen liggen voorlopig in de ijskast, omdat het zorgbeleid
gaat veranderen.
Het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport komt binnenkort wel met
een nieuw alternatief, maar bij het ter perse gaan van dit nummer was
daarover nog niets bekend.
Wel is zeker dat met ingang van 2015 gemeenten en zorgverzekeraars
verantwoordelijk zijn voor de zorgverlening, en zij zelf mogen bepalen of en in
welke mate ze domoticaproducten vergoeden. Aangezien gemeenten kampen
met bezuinigingen, moet hier niet te veel van worden verwacht.
Wie geen zorgindicatie heeft, draait sowieso zelf op voor domoticakosten. Is er
wel een zorgindicatie, dan kan een zorgorganisatie op termijn producten
goedkoper aanbieden. Leden van thuiszorgorganisaties kunnen vaak ook
rekenen op korting.
branche en de technische detailhandel, gaat intensiever samenwerken
met partijen uit de zorg en de industrie om ouderen meer mogelijkheden
te bieden bij het langer zelfstandig
thuis wonen. Navraag bij zorgorganisaties leert dat zij domotica stimuleren en van belang vinden om de zorg
goed te houden in de toekomst.
Japanse robot
Hoe die toekomst eruitziet? ‘We zullen vooral veel mobiele toepassingen
zien’, denkt Van der Leeuw. ‘Applicaties voor de smartphone, die ontwikkeling is al gaande.’ Een voorbeeld is
HomeWizard, dat het mogelijk maakt
alle functies voor thuistechnologie op
touchscreens en beeldschermen ook
te gebruiken op je smartphone. Het
voordeel is dat je die overal mee naartoe kunt nemen. Met een beeldscherm
gaat dat lastiger. ‘Ik denk dat volg-
systemen op sensoren en camerasystemen meer met elkaar worden geintegreerd’, zegt Zwierenberg. Dat ligt
nog gevoelig omdat de huidige generatie ouderen hecht aan privacy. ‘Je
ziet dat de jongere generatie daar geen
moeite mee heeft. Die laat alles zien
op Facebook en Instagram.’
Domotica is nooit uitontwikkeld,
want de technologie verandert voortdurend. Zo wordt nu in Japan hard
gewerkt aan een zorgrobot. Die moet
in 2025 beschikbaar zijn. Hij voert
opdrachten uit zoals iemand naar bed
brengen of wassen of even een kop
koffie zetten. ‘Nu vinden we dat nog
revolutionair’, zegt Zwierenberg.
‘Maar wellicht denken we daar over
tien jaar heel anders over.’
Lees meer over domotica-toepassingen op eigenhuismagazine.nl/
domotica
eigen huis magazine juli/aug 2014 37