Transcript Op de Bok - april 2014

April 2014
Vereniging Nederlandse Verkeersvliegers
Het mysterie
van MH370
Mediagekte
Pilotenstaking
Lufthansa
Kan ik een restschuld meefinancieren?
VLIEG is sinds jaar en dag een begrip
in de luchtvaartwereld. Wilt u een
persoonlijk en vakkundig advies,
twijfel dan niet en neem contact op
met Jelle Veldkamp of Bert Llama.
Zij staan u graag terzijde.
h y p ot h eKe n
020 645 05 52
[email protected]
een logisch antwoord
op al uw vragen.
Hypotheken
Verzekeringen
Makelaardij
Als u uw huis verkoopt en een
hypotheek wilt afsluiten voor een
nieuwe woning, wilt u dit natuurlijk
wel doen onder de beste condities.
Wat zijn de mogelijkheden als u met
een restschuld blijft zitten en welke
hypotheekverstrekker biedt de beste
voorwaarden? En waar kunt u terecht
voor een onafhankelijk, degelijk op
maat gesneden advies?
Pensioenen
VLIEG HypotHEkEn
Amsterdamseweg 490
1181 BW Amstelveen
www.vlieg.nl
april 2014
steevast p. 2
voorwoord p. 3
het mysterie van mh370 p. 4
van het bestuur p.16
van de ledenraad p.35
pilotenstaking lufthansa p. 10
mediagekte p. 12
kunst op schiphol p. 15
1
steevast
Steven Verhagen,
Zoektocht
@VNVPresident
voorwoord
Bemoedigend
Nog steeds is het een mysterie waar de MH370
is gebleven. Het is onacceptabel dat een vliegtuig van enkele honderden miljoenen dollars
en uitgerust met vele vormen van communicatietechnologie zo moeilijk of zelfs niet traceerbaar is. Het vinden van het toestel is voor de
nabestaanden van passagiers en bemanning
en voor het onderzoek naar de oorzaak een
absolute must.
Dit werd ook uitgesproken tijdens de 69ste
IFALPA-conferentie in Panama die eind maart
werd gehouden, waarbij ook de Maleisische
collega’s aanwezig waren. Een gezamenlijke
verklaring riep dan ook op tot het tegengaan
van wilde speculaties en tot het uitrusten van
vliegtuigen met moderne middelen om de
traceerbaarheid te verhogen.
Een ander zeer veelbesproken onderwerp
was de hand over hand toenemende wereldwijde oneerlijke concurrentie. In de Verenigde
Staten wordt enorm veel gedaan en slaan
de vliegervereniging ALPA International en
de luchtvaartmaatschappijen regelmatig de
handen ineen in een lobby om de overheid
te overtuigen van de noodzaak om een ‘level
playing field’ te creëren. Zij lijken daar rondom
het regelgevingontduikende Norwegian Air
International redelijk succesvol in, aangezien
het Amerikaanse Department of Transportation nu de Europese Commissie aan de
tand voelt of het allemaal wel klopt wat er in
Europa gebeurt. Wij weten het antwoord al,
maar gelijk hebben is één ding, gelijk krijgen
een ander.
Het eerste bemoedigende signaal komt uit
Spanje, waar de Madrileense overheid nu ook
eindelijk begint in te zien dat de teloorgang
van Iberia en het onlangs hernoemde Aeropuerto Adolfo Suárez Madrid-Barajas gestopt
moet worden. Door luchthavenbelasting te
verlagen wil men de concurrentiekracht van
Iberia en het vliegveld verhogen, want Madrid
ziet in dat Barajas zonder Iberia helemaal kan
inpakken. De parallel met Schiphol is snel
gemaakt. Nu lijkt er nog niet zoveel aan de
hand. Maar voorkomen is beter dan genezen.
Vandaar dat de VNV met andere nationale
partijen in en buiten de luchtvaart een stevige
coalitie aan het vormen is. Om de Nederlandse
luchtvaartsector te behoeden voor de ondergang als gevolg van onevenredig groeiende
staatsbedrijven in bijvoorbeeld het MiddenOosten, is een krachtig geluid nodig richting
overheid, politiek en media.
Bemoedigend is ook dat deze maand, na lange
voortrajecten met respect voor elkaar en
behoud van een goede relatie met de bedrijven, drie cao-akkoorden zijn gesloten, voor
ArkeFly, CHC HN en de KLM FA. Als slagroom op de taart qua bemoediging ontving ik
net voor de terugreis uit Panama een brief
van de Stichting AVB waarin deze het hoger
beroep inzake de opzegging van het Ringvaart
Akkoord (RVA) intrekt. Hopelijk is hiermee het
juridisch wapengekletter ten einde en kunnen
we ons gezamenlijk inzetten voor behoud van
werkgelegenheid.
Francis van Haaff, hoofdredacteur
T
erwijl het stof van de
gemoederen in ledenraden, fora en rechtszaken
heel langzaam lijkt
neer te dwarrelen, zouden we
bijna over het hoofd zien dat er
ondertussen wel grote arbeidsvoorwaardelijke successen worden geboekt. De nieuwe cao’s
bij ArkeFly, CHC en KLM Flight
Academy zijn voor de bedrijven,
de vliegers bij die bedrijven
en de VNV mijlpalen waar veel
werk achter schuilgaat.
De redactie wil ook uitzoeken
hoe de vlag er in het cao-traject
voor de Martinair-vliegers bij
hangt, maar daar lijkt het nu in
april nog te vroeg voor.
Bij het in elkaar zetten van deze
Bok staakten onze collega’s van
Lufthansa. De eerste reactie
die velen van ons hebben is:
mooi, onrust bij de concurrent.
Toch is het niet onverstandig
te kijken wat daar nou echt
gebeurt. Want hoe dan ook,
vroeger of later, krijgen wij vast
ook met soortgelijke problemen te maken. We kunnen er
maar beter goed naar kijken
en luisteren. En zoals altijd: de
nuances en de waarheid verschillen nogal in de berichten.
Wij zochten naar de waarheid
vanuit de vakbond: Vereinigung
Cockpit. Wat blijkt: we hebben
ook veel gemeen in het geschil
dat de vliegers en al het per-
soneel overigens hebben met
Lufthansa. En waar bij ons in
geschillen over bijvoorbeeld de
pensioenleeftijd wordt gewezen
naar het Prigge-arrest, wordt
door de VC gewezen op rechtszaken die bij ons zijn gevoerd
over de pensioenleeftijd.
Het IFALPA-congres dat net
is geweest in Panama is het
podium waar erkend wordt dat
we het best maar goed op de
hoogte kunnen zijn van elkaars
problemen. In het bestuursgedeelte leest u daar over. U kunt
ook op het net IFALPA direct
opzoeken. Een wereld op zich.
Lang dacht de redactie dat er
niks te zeggen zou zijn over de
mysterieuze verdwijning van
Malaysian vlucht 370. En dat
is in zekere zin ook zo. Er is
nog niet veel bekend, en er is
bij het ter perse gaan van deze
Bok nog niets van het vliegtuig
gevonden. Ik hoop dat dat wel
het geval is als deze Bok in de
bus valt, of kort erna. Maar als
we er in deze Bok niks over
zouden schrijven zou het kunnen zijn dat er helemaal niets
nieuws meer bij komt. Het zou
met het leegraken van de batterijen stil worden. Dan zou het
zoeken waarschijnlijk nog lang
doorgaan maar zou het ook
kunnen zijn dat er nooit meer
iets gevonden wordt.
Ons ging het nu om het circus
van de berichtgeving, om het
nog niet zo precies zijn van alle
technieken en mogelijkheden.
Moge de zoektocht naar MH370
maar gauw slagen en de zoektocht naar wat er gebeurd is
beginnen. De zoektocht naar de
waarheid.
Ook in Europa moeten we de handen fermer
ineenslaan om de oneerlijke concurrentie
tegen te gaan. De VNV is dan ook een zeer
stevig pleitbezorger van versterkte samenwerking van de Europese luchtvaartsector op dit
dossier. De structuur van Europa maakt echter
dat er ook veel deelbelangen zijn en daarmee
soms verdeeldheid heerst.
2
3
Het mysterie
van MH370
en hoe iedereen er toch wat over
te vertellen heeft
Tekst: Pim Lamers
D
e afgelopen weken kan het niemand ontgaan zijn,
zeker niet iemand die zelf in de luchtvaartsector
werkt. Op 8 maart is een Boeing 777 van
Malaysian Airlines zo goed als spoorloos verdwenen.
Met name aan het grote publiek is niet uit te leggen hoe
aan de ene kant mensen zich zorgen maken dat geheime
diensten en internetbedrijven juist alles en iedereen
kunnen lokaliseren, terwijl een 300 ton wegende
machine van meer dan 60 bij 60 meter spoorloos kan
verdwijnen.
D
e media springen maar al te graag in dit
mysterie; zenders als CNN lijken hun
dagen ermee te vullen. De ene expert na
de andere wordt geraadpleegd, om vervolgens de
ene na de andere (complot)theorie te lanceren.
Ook de Nederlandse media doen graag mee aan
het verspreiden van allerlei theorieën, waarbij
hele en halve experts gretig ondervraagd worden
in allerlei praatprogramma’s.
Na meer dan 50 jaar werd het
mysterie van de ‘Star Dust’ in het
jaar 2000 definitief opgelost.
Dit past in een lange traditie. Al sinds de oudheid
gaan er verhalen rond over wat er is gebeurd
met bijvoorbeeld schepen, die nooit meer teruggevonden zijn nadat ze de veilige haven hadden
verlaten.
Ook in de luchtvaartgeschiedenis van langer
geleden zijn er vliegtuigen verdwenen, wat volop
leidde tot speculaties over wat er gebeurd kon
zijn.
6
Amelia Earhart
De verdwijning van de Lockheed Electra van
Amelia Earhart boven de Stille Oceaan in 1937
is een zeer bekend mysterie. Earhart was al
wereldberoemd omdat ze onder andere als
eerste vrouw solo de Atlantische Oceaan was
overgevlogen. In 1937 poogde ze als eerste vrouw
rond de wereld te vliegen. Op die tocht ging het
mis. Earhart en haar navigator Fred Noonan
kwamen niet aan op het eilandje Howland in
de Stille Oceaan, en zijn ondanks verschillende
zoektochten nooit teruggevonden. De verdwijning werd een bron van speculatie. Earhart en
Noonan zouden bijvoorbeeld door de Japanners
voor spionnen zijn aangezien en geëxecuteerd.
De Japanners waren toen al, in aanloop naar
de Tweede Wereldoorlog, heimelijk bezig hun
expansie in dit gebied voor te bereiden en zouden
overvallen zijn door de ‘pottenkijkers’. Sommigen
vonden dit toch wel heel ongeloofwaardig, dus
werd de plausibeler theorie bedacht dat Earhart
en Noonan door buitenaardse wezens ontvoerd
zijn om lichtjaren verderop een planeet met mensen te bevolken. Deze theorie verklaart naadloos
meteen een aantal andere verdwijningen.
Veel minder geloofwaardig is natuurlijk de theorie dat Earhart en Noonan met de hen beschikbare techniek uit 1937 navigatiefouten hebben
gemaakt, en het eiland Howland in de onmetelijke oceaan gemist hebben. Uiteindelijk zijn ze
daardoor na hun brandstof verstookt te hebben in
de oceaan beland en gezonken naar de kilometers diepe bodem, waar ze zelfs met de huidige
techniek tot op heden niet teruggevonden zijn.
Gletsjer
Soms wordt een mysterieuze verdwijning na zeer
lange tijd alsnog opgelost. In 1947 verdween
boven Chili de ‘Star Dust’, een Britse Avro Lancastrian, gedurende een vlucht van Buenos Aires
naar Santiago de Chile. Met name het mysterieuze laatste bericht met het woord ‘stendec’
als boodschap was voer voor speculatie. Talloze
theorieën werden gelanceerd, van sabotage,
spionage, of toch maar weer die buitenaardse
wezens met hun mensenproject. Bergbeklimmers vonden in 1998 op de Tupungato-berg in
Chili een Rolls-Royce Merlin motorblok op een
gletsjer. De Lancastrian had vier Merlin-motoren, dus werd een verband met de ‘Star Dust’
uiteindelijk gelegd. Onderzoekers spoedden zich
naar de gletsjer, en na meer dan 50 jaar werd het
mysterie van de ‘Star Dust’ in het jaar 2000 definitief opgelost. Navigatiefouten, veroorzaakt door
een ongewoon sterke straalstroom op de vlieghoogte, zorgden ervoor dat de ‘Star Dust’ ruim
voor de bestemming Santiago de Chile was gaan
zakken. Het toestel was onfortuinlijk bovenin
een gletsjer gevlogen, en meteen onder het ijs
verdwenen. Pas na 50 jaar kwam het onderaan
de gletsjer, door het natuurlijke smeltproces, letterlijk weer boven water.
Maar Fossett’s vliegtuigje was antiek en beschikte slechts over een notoir onbetrouwbaar model
ELT. Een modern verkeersvliegtuig zou toch niet
zomaar moeten kunnen verdwijnen.
Air France
Meer recentelijk was er in 2009 de verdwijning
van Air France AF447, een Airbus A330 die midden boven de Atlantische Oceaan verdween. Een
verdwijning die initieel even mysterieus was
als die van MH370. Ook hier was geen noodsignaal verzonden en kwamen er onduidelijke
ACARS-berichten uit het vliegtuig gedurende de
laatste minuten. Al snel sloeg iedereen dan ook
wild aan het speculeren over wat er met AF447
was gebeurd. Na een aantal dagen werden er
wrakstukken aangetroffen, en werd duidelijk dat
het toestel in zee was gestort, met de tragische
dood van alle inzittenden tot gevolg. Wat de oorzaak van deze fatale crash was, bleef voer voor
speculatie. Airbus en de omgekomen vliegers
werden om de beurt in het verdomhoekje gezet.
De verdwijning van Air France 447
was initieel even mysterieus als die
van MH370.
Pas na een technisch hoogstaande zoektocht
werden twee jaar later de zwarte dozen met hun
verlossende informatie over wat er was gebeurd
gevonden, en kwam aan alle speculatie grotendeels een einde.
Fosset
Verdwijningen in die jaren gebeurden in een tijd
waarin de techniek op navigatie- en communicatiegebied nog ver weg stond van het huidige
niveau. Tegenwoordig is het natuurlijk een stuk
lastiger om een modern vliegtuig van de aardbodem te doen verdwijnen. De beroemde miljardair
en recordbrekende avonturier Steve Fossett
verdween in 2007 met een sportvliegtuigje boven
Nevada. Een grote zoektocht na zijn verdwijning bracht wel acht al decennia eerder vermist
geraakte vliegtuigen terug, maar Fossett bleef
verdwenen in het dunbevolkte en onherbergzame
Nevada. Pas ruim een jaar later werden door een
toevallige wandelaar persoonlijke spullen teruggevonden, waarna later ook het vliegtuigwrak en
stoffelijk overschot van Fosset werden ontdekt.
MH370
De verdwijning van MH370 is daarentegen een
stuk mysterieuzer, en leidde al heel snel tot wilde
speculaties. Van begin af aan is een terreurdaad
nadrukkelijk naar voren geschoven als oorzaak.
In het begin waren twee Iraanse passagiers
die reisden met gestolen paspoorten verdacht.
Nader onderzoek wees uit dat de twee waarschijnlijk op een vals paspoort reisden om in een
Europees land asiel aan te kunnen vragen, en
puur toevallig op de noodlottige vlucht zaten.
In eerste instantie leek het vliegtuig door een
catastrofale oorzaak of een aanslag in de lucht
uit elkaar te zijn gevallen en in zee terechtgekomen op de plek en het moment waarop het verdween. Na een dagenlange zoektocht werd in dit
gebied niets gevonden. De speculaties beperkten
zich voornamelijk tot een bomaanslag of een
technisch mankement wat het hele vliegtuig ter
plekke zou hebben verwoest.
Afgeweken route
Langzaamaan kwamen er steeds meer berichten
dat het vliegtuig ook na het verdwijnen van de
radar te zien was gebleven op primaire militaire
MH370
Registration:
9M-MRO
Serial number:
28420
Line number: 404
Ordered: 1996; 1998 – MAS changed the variant
Built: 2002
Engine: 2 x Rolls-Royce Trent 892 engines
Max Take-off weight: 632,500lbs
Nov 2002 conducted a sale & leaseback transaction for the aircraft with Penerbangan Malaysia
Berhad
Term completion due: 31/05/2014
Configuration: 35 Business Class, 247 economy
class
Last check: A-check 23 February 2014
Bron: Flightglobal data and news services
radarsystemen. Ook zou het vliegtuig een geheel
andere route dan de origineel geplande hebben
genomen. Maleisië en haar buurlanden vertrouwen elkaar blijkbaar niet erg, want militaire
informatie werd tergend langzaam gedeeld. Duidelijk is dat men niet graag wil laten zien welke
capaciteiten men heeft op radar- en inlichtingengebied.
Toen duidelijk werd dat vlucht MH370 totaal van
zijn route was afgeweken begonnen de media
helemaal op stoom te komen. Allerlei media
nodigden experts uit op allerlei gebieden.
Experts op het gebied van satellietfotografie, die
verklaarden hoe precies moderne satellieten
waren in het opsporen van dingen. Maar in het
geval van MH370 bleek dan wel dat je precies
van tevoren moet weten wat je nu eigenlijk wilt
zoeken, want achteraf kon het vliegtuig niet op
foto’s teruggevonden worden. Of willen sommige
landen, zo suggereerden bepaalde experts, niet
laten weten dat ze het vliegtuig gezien hebben op
7
Benno Baksteen
...vertelt desgevraagd aan de redactie hoe hij zich heeft voorbereid op zijn optreden bij Pauw & Witteman. Hoe komt hij zinnig over, zonder dat hij steeds moet erkennen dat ook hij niet weet wat er met
de Malaysian B777 is gebeurd?
“Hoewel het adviescollege DEGAS (Dutch Expert Group Aviation Safety) na bezuinigingen niet actief
gesteund wordt, bestaat het nog wel en is het actief op aanvraag. Vanuit mijn functie als DEGAS-voorzitter en met algemene kennis van de luchtvaart kan ik er voor zorgen dat het speculatieve verhaal niet
te wild wordt of zelfs ontspoort. Dat is bijvoorbeeld deels bij de Bijlmerramp wel gebeurd, vooral bij de
enquête.”
“Ik zit al een tijdje in de kaartenbak van de media. Natuurlijk weet ik lang niet alles, maar ik kan, net
als elke vlieger, wel met een bepaalde blik naar informatie kijken. Het is de uitdaging de informatie die
voorhanden is voor het publiek zo te versimpelen dat het te snappen is en tegelijkertijd niet onwaar.
Door de media, mijn netwerk en de literatuur goed bij te houden heb ik altijd wel redelijk wat informatie
bij de hand.”
“Wat er is gebeurd aan boord van MH370 is nog lang niet te zeggen, als we daar ooit achter komen.
Waar het toestel ongeveer moet liggen is wel min of meer te berekenen, maar het gebied is door noodzakelijke aannames en foutmarges eigenlijk veel te groot om gericht te zoeken. Als straks het toestel
geen noodsignalen meer uitzendt wordt het stil. En dan kan het heel lang stil blijven. Het gebied is vele
malen groter dan destijds bij de AF447 en de kosten voor het zoeken bedragen al gauw € 20 miljoen per
jaar. Wie wil dat betalen als het de vraag is of men de machine ooit nog vindt?”
hun satellietbeelden om hun militaire geheimen
niet prijs te geven? Zolang er niets duidelijk is,
blijft er alle ruimte voor dit soort theorieën.
Steeds verder
En toen liet de Maleisische regering weten dat
apparatuur aan boord van MH370 bewust uitgeschakeld zou zijn. Nu waren de vliegers opeens
hoofdverdachten in de verdwijning geworden.
Het Britse communicatieconcern Inmarsat had
ondertussen uitgevonden dat het vliegtuig nog
zeven uur lang gegevens had uitgewisseld met
hun satellieten. Dit was natuurlijk groot nieuws,
zeker toen Inmarsat ook nog aan de ontvangsthoek van het signaal een boog over de aarde kon
trekken met waar het vliegtuig zich toen bevond.
De experts kwamen eigenlijk
vertellen dat ze niks weten.
Het mysterie werd gek genoeg juist groter daarmee, want het vliegtuig kon nu van Kazachstan
tot ergens ver op de Indische Oceaan, ver ten
westen van Australië zijn.
8
Talkshows
Een interessante kijk op hoe de verdwijning in de
media wordt behandeld geeft de bekende talkshow Pauw & Witteman. De eerste twee weken
na de verdwijning werden bijna dagelijks experts
uitgenodigd. Paul Riemens van Luchtverkeersleiding Nederland legde uit hoe een vliegtuig van
de radar verdwijnt. Waarom dat nou gebeurd was
kon hij natuurlijk niet verklaren, hoe graag het
publiek dit ook wilde weten. ‘Onze’ eigen Arthur
van den Hudding moest uitleggen door wat
voor reden de mogelijke gebeurtenissen plaats
zouden kunnen hebben gehad. Van den Hudding
slaagde er in zonder al te veel speculatie een
zo goed mogelijke vliegtechnische uitleg aan
het publiek te geven. Maar ondanks verschillende pogingen van de presentatoren konden ze
ook van hem geen antwoord krijgen wat er nu
gebeurd was. Uiteindelijk kwam dan Nederlands
beroemdste en bij het publiek zeer vertrouwde
luchtvaartexpert ook in de talkshow: Benno
Baksteen.
Echter, ook Benno Baksteen liet zich niet verleiden tot wilde speculaties en hield het bij een
voor het publiek begrijpelijke uitleg van vliegtechnische begrippen.
gemaakt vanuit het grote publiek gezien. Zolang
de experts geen duidelijkheid kunnen geven
over de gebeurtenissen zal het speculeren in de
media doorgaan.
Alles blijft speculatie, en de kans is
groot dat dit altijd zo zal blijven.
Op het moment van schrijven is er nog steeds
niets echt duidelijk over het lot van MH370. Uit
onderzoek zou blijken dat tien procent van de
ongevallen met een vliegtuig op kruishoogte het
gevolg is van een zelfmoordmissie, waarbij in het
verleden ook vliegers de daders zijn geweest.
Maar nog steeds is een puur technische oorzaak
niet geheel uit te sluiten. Alles blijft speculatie,
en de kans is groot dat dit altijd zo zal blijven.
Bij AF447 duurde het al twee jaar om de recorders vanaf 4.000 meter diepte omhoog te halen,
ondanks dat er wel een redelijk idee was waar
het vliegtuig terecht was gekomen. Bij MH370
is zelfs dat niet duidelijk, en het is nog maar
de vraag of dit ooit duidelijker gaat worden. De
Australische luchtmacht beschikt over geavanceerde radarsystemen die via weerkaatsing
tegen de ionosfeer ver over de horizon kunnen
kijken en wellicht grote stukken van de Indische
oceaan nauwgezet kunnen onderzoeken. Zouden
ze stiekem weten waar MH370 gevlogen heeft en
terechtgekomen is, maar willen ze deze informatie niet delen met hun Aziatische buren om zich
niet teveel in de technologische en militaire kaart
te laten kijken? Het speculeren over het lot van
MH370 levert uit zichzelf meer speculatie op!
Hoogstandje
Als de laatste positie van MH370 ooit duidelijk zal
worden, dan is het vinden van de recorders nog
steeds een enorme opgave. Het hoogstandje van
het terugvinden van de recorders van AF447 zal
dan nog eens zwaar overtroffen moeten worden.
En als dat dan gebeurt, dan resteert nog een
levensgroot probleem.
De voice recorder van MH370 zal hooguit twee
uur geluid uit de cockpit hebben opgenomen, en
dat zijn waarschijnlijk de laatste twee uren dat
de machine heeft gevlogen. Als waar is dat het
toestel nog bijna zeven uur na het laatste contact
in de lucht is gebleven, is juist die informatie
belangrijk van wat er zo’n zeven uur voor de
laatste opname is gebeurd. Het moment waarop
MH370 verdwenen lijkt te zijn, zal dan zeer waarschijnlijk niet op de opname staan....
Helaas is het waarschijnlijk dat het mysterie rond
MH370 niet snel of misschien wel nooit helemaal
opgelost zal worden. Dit leidt en zal leiden tot
vele (complot)theorieën over wat er gebeurd is,
de ene nog waanzinniger dan de andere. Tot de
buitenaardse wezens van vorige verdwijningen
aan toe.
De nabestaanden van de 239 inzittenden zullen triest genoeg niet snel de zekerheid en rust
krijgen die ze hoort toe te komen.
Speculatie
Het verbazende is dat in allerlei media de wildste
theorieën ondertussen als waarheden worden
gepresenteerd, terwijl juist de experts zich erg
op de vlakte houden.
De experts kwamen eigenlijk vertellen dat
ze niks weten. Een flauwe associatie met het
typetje dr. R. Clavan, Oost-Europadeskundige uit
de sketches van Van Kooten en De Bie, is snel
9
Pilotenstaking
Lufthansa
Tekst: Vereinigung Cockpit, vertaling Paul van de Riet
E
10
en driedaagse staking van cockpitpersoneel
bij Lufthansa. Vereinigung Cockpit besloot
tot een werkonderbreking van 2 april 00:00
tot 4 april 23:59 uur. In het ultimatum dat op 20
maart afliep, gaven de piloten van Lufthansa,
Lufthansa Cargo en Germanwings een duidelijk
signaal af. Zij stemden met 99,1% voor het,
desnoods door middel van werkonderbrekingen,
afdwingen van een nieuwe cao over de regeling
vervroegd pensioen. Ook in de toekomst moet
het voor piloten, die tientallen jaren een hoge
werkbelasting ervaren, mogelijk zijn om voortijdig
en uit eigen wil met pensioen te gaan.
Waarom willen de piloten staken?
De piloten staken niet voor hogere salarissen.
Onderwerp van het geschil is de regeling vervroegd pensioen.
Nadat Lufthansa in het kader van maximalisering van de winst de afgelopen opeenvolgende
jaren steeds meer winstgevende banen vanuit
Duitsland naar het buitenland heeft verschoven,
is zij het afgelopen jaar begonnen met een aanval
op de sociale voorzieningen van alle Lufthansamedewerkers. Die aanval treft niet uitsluitend de
piloten, maar daar wordt wel mee begonnen.
Waarom verzetten de piloten zich zo fel?
Vliegers die al 20, 30 jaar in dienst zijn voelen
zich bedrogen. Bij hun indiensttreding was het
een onderdeel van de overeenkomst om vanaf 55
jaar met pensioen te kunnen gaan. De daarvoor
benodigde sommen geld waren door de jaren
heen een vast deel van het salaris. Nu, kort
voor hun afscheid, probeert het management
een streep door deze regeling te trekken, en ze
feitelijk te dwingen tot acht jaar langer door te
werken. Daarmee worden ook complete toekomstplannen teniet gedaan.
Voor elke piloot wordt tijdens het dienstverband
geld in een potje gestort, dat het mogelijk maakt
om vanaf 55 jaar met pensioen te kunnen gaan.
Mensen worden allemaal verschillend oud en de
fysieke belasting voor een piloot zijn op grond
van de continue tijdsverschuivingen, nachtvluchten, zware roosters, klimaatwisselingen, etc.
zeer hoog. Derhalve moeten piloten zelf kunnen
beslissen of zij hier nog wel tegen opgewassen
zijn. Dat is ook in het belang van de veiligheid van
passagiers, want wie wil er met piloten vliegen
die zich niet fit voelen, maar uit financiële overwegingen doorvliegen.
Staan drie dagen van staken daar nog wel mee
in verhouding?
De voorzieningen die voor deze regeling getroffen
zijn en die het management zich graag toe-eigent
bedragen meer dan een miljard euro. De financiële verleiding is voor het management dus heel
groot, maar daarnaast ook van groot strategisch
belang om bij verdere besprekingen concessies
van cabine- en grondpersoneel op het vlak van
sociale voorzieningen te verlangen. Het gaat om
meer, veel meer.
Het afschaffen van de regeling is voor het
management interessant, omdat in het kader van
deze bepalingen voor de medewerkers gespaard
geld niet uitbetaald hoeft te worden. Dat is echter
een eenmalig effect.
Om de gevolgen voor passagiers te minimaliseren heeft de VC via IFALPA bovendien gevraagd
aan piloten van buitenlandse luchtvaartmaatschappijen om het uitvoeren van extra vluchten
te ondersteunen.
Het management van Lufthansa heeft een voorstel gedaan. Waarom gaat Vereinigung Cockpit
daar niet op in?
Kan Lufthansa het zich nog veroorloven een
dure regeling voor vervroegd pensioen in stand Het management stelt zich op als een wolf in
te houden in een markt met moordende concur- schaapskleren. In het openbaar probeert men
zich als bereid tot onderhandelen op te stellen.
rentie?
De regeling vervroegd pensioen is voor Lufthansa Daarvan is aan de onderhandelingstafel helaas
niets te merken. Zo werden in de laatste drie
bijna kostenneutraal. Dat volgt uit het feit dat de
ronden steeds weer dezelfde eisen neergelegd,
oudere medewerkers een hoger salaris ontvandie in feite betekenen dat de piloten de komende
gen dan de jongere. Gaan de oudere medewerkers met vervroegd pensioen, dan worden in hun jaren minstens tot het 63e levensjaar door moeten werken en daarmee geen mogelijkheid meer
plaats jonge piloten aangenomen en opgeleid.
hebben om indien gewenst vervroegd uit dienst
Dat drukt de kosten per gemiddelde piloot en
te treden. Het voorstel van VC, waarbij de kosten
daarmee ook de cockpitpersoneelskosten.
op het huidige niveau gehandhaafd worden, wordt
door het management niet serieus in overweging
Waarom wil het management de regeling dan
genomen; daarentegen wordt aan de eigen eisen
afschaffen?
vastgehouden.
Het management van Lufthansa wil de winst, en
daarmee het dividend van de aandeelhouders,
Denken jullie helemaal niet aan de passagiers?
enorm verhogen. Daartoe zijn in het kader van
Natuurlijk denken wij aan de passagiers en
het bezuinigingsprogramma ‘SCORE’ door het
bedrijf alle cao’s van alle Lufthansa-medewerkers betreuren de ongemakken. Het is in de dienstverlening niet mogelijk om een staking te
eenzijdig opgezegd. Naast het reguliere vliegerpensioen (met 63) kent het cockpit- en cabineper- organiseren zonder dat mensen daardoor
getroffen worden. Het is de verantwoordelijkheid
soneel een regeling vervroegd pensioen, die
van Lufthansa om haar agressieve, tegen het
het uittreden voor de wettelijke pensioenleeftijd
van 65 jaar mogelijk maakt. Deze is nodig, omdat personeel gerichte, winstvergrotende koers op te
geven en een constructieve weg in te slaan. Op
het piloten wettelijk niet is toegestaan tot deze
die manier kunnen stakingen voorkomen worden.
leeftijd door te werken.
11
Mediagekte
D
e berichtgeving over het verdwijnen van
vlucht MH370 is waanzinnig. Feiten en
theorieën worden als gelijkwaardig naar
buiten gebracht. Waarheidsvinding lijkt vaak niet
belangrijk meer. De raarste verhalen brengen de
meeste lezers.
De media hebben bestaansrecht. Nieuwsvoorziening is een groot goed om meer dan één reden.
Het geeft een beeld van de wereld waarin we
leven. Het is een manier om een boodschap te
verspreiden. En het heeft een (zelfbenoemde)
controlerende taak. Allemaal waardige rollen op
zich.
Maar soms lijken de media ook op die rare oom
of buurman tijdens een verjaardagsfeest. De
man die niet schroomt om zonder kennis uit te
leggen hoe de wereld in elkaar zit. Zijn verhalen
op dat moment weet te onderbouwen, maar de
volgende keer het tegenovergestelde beweert.
Een normaal gesprek is er niet mee te voeren.
Het is een eigenwijze, egocentrische, schizofrene man.
De eerste berichten
Na de eerste berichten over de verdwijning van
vlucht MH370 begonnen de wereldmedia aan
hun taak. Berichtgeving van het gebeuren. Beelden van huilende familieleden. Woordvoerders
die de officiële standpunten verkondigden.
De eerste dag werd op die manier makkelijk
gevuld.
Van de voorzichtige antwoorden
maakt de krant een schreeuwende
kop zonder nuance.
Ook de tweede dag ging volgens verwachting.
Beelden van de zoekactie. Nogmaals beelden
van een persconferentie. Archiefmateriaal. Hoe
vaak heeft dit type vliegtuig een ongeluk gehad?
Hoe vaak heeft Malaysian ongelukken gehad?
Welke ongelukken lijken op dit ongeluk?
12
Op dag drie werden de media ongeduldig. Hoe
kan het dat er na 48 uur nog niets gevonden is?
Nadat de passagierslijst is vrijgegeven, blijkt dat
twee van de namen niet kloppen. Twee passagiers zijn met een gestolen paspoort gaan
vliegen. Terrorisme!, schreeuwen de krantenkoppen meteen.
Als blijkt dat de passagiers met gestolen paspoorten uit Iran komen, is duidelijk waarom het
vliegtuig verdwenen is: Een kaping door moslimterroristen.
De twee vliegers zijn intussen
verdachten geworden.
Een dag later weet de Telegraaf het ook zeker:
‘Crash Boeing door explosie’.
Met de weinige informatie die er is gaat de
Telegraaf naar luchtvaartexperts Baksteen en
Horlings. Er wordt gevraagd naar een reactie en
van de voorzichtige antwoorden maakt de krant
een schreeuwende kop zonder nuance. Het lijkt
alsof ze half-om-half gehakt als runderbiefstuk
probeert te verkopen. Het klopt een beetje, maar
lijkt er in de verste verte niet op.
De volgende dag is het al niet veel beter. Zonder
noemenswaardige nieuwe feiten moet er toch
iets de wereld in geholpen worden. Gelukkig was
er een dame uit Australië die zich herinnerde
dat zij twee jaar geleden in de cockpit mocht
zitten tijdens een vlucht. Haar amateuristische
vakantiekiekjes gingen de hele wereld over. Want
als het begint met het uitnodigen van een blonde
dame in de cockpit, waar eindigt het dan?
‘s Avonds vertelde Humberto Tan in zijn talkshow
dat hij ook wel eens in een cockpit heeft gezeten.
Echte conclusies trekt hij niet, maar hij wilde het
toch even gezegd hebben.
De Telegraaf meldt intussen dat een aanslag
toch onwaarschijnlijk is. Die informatie hadden
ze van Interpol.
Satellietfoto’s en huiszoekingen
Op 12 maart zijn er satellietfoto’s waar mogelijk
brokstukken op te zien zijn. Een Chinese satelliet
heeft namelijk iets gezien in de Zuid-Chinese
Zee. Vliegtuigen en schepen worden naar de plek
gestuurd.
Tegelijkertijd wordt ook gemeld dat iemand bij
Nieuw-Zeeland een brandend vliegtuig in zee
heeft zien storten. Ook zijn er berichten dat er
een laag vliegend vliegtuig is gezien bij de Malediven. Elk bericht wordt even serieus naar buiten
gebracht.
Wat er op de satellietfoto is gezien blijkt niet van
een vliegtuig te zijn en dus gaan de media weer
op zoek naar een nog gekker verhaal.
Wanneer een deskundige genoemd wordt in een
rare theorie is het geloofwaardiger, dus reist
men af naar de TU Delft. Daar wordt iemand
gevonden die met veel ‘maar’ en ‘als’ wel wil
zeggen dat het vliegtuig ergens stiekem geland
zou kunnen zijn.
De twee vliegers zijn in de tussentijd verdachten geworden. Huiszoekingen vinden plaats en
privé-informatie komt op de voorpagina te staan.
Smullen voor de media. Een van de vliegers
heeft thuis een simulator staan. Er wordt gemeld
dat daar een oefening op de Malediven in staat.
Wat volgens de pers weer een bevestiging is voor
de eerdere melding vanaf het eiland.
Aanslag in Nederland
Ondertussen vindt in Nederland de Nuclear
Security Summit (NSS) plaats. Dit, in combinatie
met het verdwenen vliegtuig, geeft een nieuwe
impuls aan de vele complottheorieën.
Zo zou het vliegtuig ergens in een woestijn staan
om tijdens die top als wapen gebruikt te gaan
worden. Een terroristische aanslag in Nederland!
Zelfs Dick Berlijn, de oud-commandant van de
Nederlandse Strijdkrachten, laat zich voor het
karretje van de Telegraaf spannen en roept dat
het een mogelijkheid is.
Toch lijkt de Nederlandse pers zich
nog in te houden.
Bij De Wereld Draait Door hadden ze onderwijl
een mini-opera over de ramp gemaakt. Tergend
werden daar de laatste woorden van de vliegers
op muziek gezet. Nog geen twee weken na de
ramp.
Toch lijkt de Nederlandse pers zich nog in te
houden vergeleken met Amerikaanse nieuwszenders. Daar worden theorieën over zwarte
gaten, Bermuda-driehoeken en buitenaards
ingrijpen zonder gêne besproken.
Op het moment van schrijven is nog altijd niets
bekend over de oorzaak of locatie van vlucht
MH370. Dat is op zich nieuws genoeg. Dat een
mysterie de aandacht blijft trekken, is begrijpelijk. Maar het gebeurde op zich is al bijzonder.
Daar hoeven op dit moment geen moslimterroristen, opera’s of buitenaardse wezens aan
worden toegevoegd.
13
kunst op schiphol
Tekst en foto: Nick Vording
Rob Birza– Vier Seizoenen
(1997) – B-pier
Voor veel passagiers is vliegen een
groot avontuur. Je verlaat je veilige
huisje en stapt in een buis. Even later
kom je in een wondere wereld terecht.
Een moderne Alice in Wonderland.
Die andere wereld zit vol mensen die uit hun
eigen buizen zijn gekomen. Mensen die je niet
kan verstaan en in vreemde kleding rondlopen. Ze
negeren je allemaal.
En opeens zijn daar de poortwachters van de B-pier. De
vier seizoenen van Rob Birza.
De poortwachters lijken in de eerste instantie aardig door de
wisselende kleuren. Ze hebben elk een eigen gezichtsuitdrukking. Ze lijken vrolijk, maar als je goed kijkt zijn ze dat niet. Het is
geen Disneyland hier. Het is een wachtkamer naar de volgende buis.
Er lopen ook mensen rond die de hele tijd op hun horloge kijken en bang
zijn te laat te komen. Net als het witte konijn in Alice in Wonderland. Deze
mensen in blauwe pakken met gele strepen moet je volgen. Op weg naar de
volgende buis.
M a a r t 2 0 1 4!
P a g i n a 11
K E E P I N TOUCH
GVGTrophy op dinsdag 10 juni 2014
Voor de vijfde maal wordt de strijd
om de Gepensioneerde Vliegers Golf
Trophy (GVGT) georganiseerd. Dit jaar
wederom op de baan van Burggolf te
Purmerend (www.burggolf.nl). Deze
baan heeft maar liefst 45 holes en een
hotel met 100 kamers. Kenmerkend voor
de baan zijn de waterpartijen, strategisch
geplaatste bunkers en de grote greens.
Handelsbanken
sponsort het evenement met KLM Flight
Operations en FATCO als sponsors van
de prijzen.
Dit eendaagse golfevenement staat
open voor alle gepensioneerde vliegers
van KLM, Martinair en Transavia.
Inzet is een wisselprijs, de GVGT
Trophy, een kunstwerk ontworpen door
Menno Meijer. De eerste editie in 2010
op het Rijk van Nunspeet werd
gewonnen door Maarten van Poll. In
2011 was Edo Brandt de winnaar op
Burggolf Purmerend. In 2012 op
dezelfde baan won Hans van de Bosch.
2013 leverde op Liemeer John van Roest
als blije winnaar op.
De wedstrijdvorm is Stableford met
volledige handicapverrekening. GVB of
NGF-handicap is vereist, de maximum
handicap is 36. Van de GVB-ers wordt
verwacht dat zij een reële speelsterkte
opgeven. Er wordt gestreden in twee
categorieën, actieve en niet-actieve
handicappers.
Buggyrijders dienen zelf bij
Burggolf Purmerend op eigen kosten
een buggy te reserveren; de
beschikbaarheid is beperkt.
De deelnamekosten bedragen
€ 100,– inclusief BBQ. Voor de partners
van de deelnemers en de niet-golfende
vanaf 17:00 uur,
zijnde de borrel en
BBQ. De prijs
hiervoor is
vastgesteld op
€ 50,– p.p.
Er is een
overnachtingsarrangement beschikbaar
in het Hampshire Golfhotel Waterland
op de baan, telefonisch te reserveren via
0299-481666 onder vermelding van
‘GVGT’. Prijzen € 79 voor een
eenpersoonskamer en € 99 voor een
tweepersoonskamer inclusief ontbijt.
gepensioneerde vliegers bestaat de
mogelijkheid in te schrijven voor het
sociale
gedeelte van
GVGT 2014.
Het wordt weer een mooie golfdag!
dit evenement
Aanmelden gaarne vóór 25 mei
2014 via website van de VGV,
www.vgv-ned.nl onder de button
GVGT. Betalingen gaarne op rekening
NL31ABNA051.49.50.498, ten name
van F. Kwaaitaal, onder vermelding van
Jim van Beusekom, Frans
Kwaaitaal en Maarten Coster
Vereniging van Gepensioneerde Verkeersvliegers