Transcript Centrum Dokumentacji Europejskiej Biblioteka Uniwersytecka Uniwersytet Warmińsko – Mazurski w Olsztynie Magdalena Malanowicz Czerwiec 2010 r.

Centrum Dokumentacji Europejskiej
Biblioteka Uniwersytecka
Uniwersytet Warmińsko – Mazurski
w Olsztynie
Magdalena Malanowicz
Czerwiec 2010 r.
Centra Dokumentacji Europejskiej
(European Documentation Centres) tworzone są
przy uczelniach wyższych, przede wszystkim przy
uniwersytetach, które promują w programach
swoich studiów wiedzę o Unii Europejskiej lub
posiadają wyodrębnione studia europejskie.
Centra Dokumentacji Europejskiej
w zależności od tego, czy otrzymują
wszystkie materiały Wspólnot Europejskich,
czy tylko pewien ich wybór mają status:
• ośrodka „pełnego” (full of EDC);
otrzymują komplet wydawnictw,
• ośrodka wyspecjalizowanego
(specialized of EDC); otrzymują
publikacje odnoszące się do określonych
dziedzin.
Centra Dokumentacji Europejskiej tworzone są
na podstawie umowy między Komisją Europejską
(Dyrektoriat Generalny ds. Edukacji i Kultury),
a ośrodkiem akademickim przyjmujących CDE.
Podlegają więc z jednej strony uczelni
macierzystej, z drugiej Przedstawicielstwu
Komisji Europejskiej w Polsce.
Na mocy tej umowy przyznawany jest bezpłatny
egzemplarz obowiązkowy Biura Oficjalnych
Wydawnictw Wspólnot Europejskich mieszczący
się w Luksemburgu.
Na egzemplarz obowiązkowy składają się
dokumenty, raporty, materiały robocze,
monografie, periodyki, broszury i inne źródła
informacji o prawie i politykach wspólnoty.
Są to nie tylko publikacje UE, ale także
materiały wydawane przez organizacje
i instytucje europejskie, jak np. Europejska
Fundacja ds. Poprawy Warunków Życia i Pracy,
czy Europejska Agencja Ochrony Środowiska.
Dokumenty mają w większości formę
drukowaną, chociaż w ostatnich latach
pojawia się coraz więcej materiałów
w wersji elektronicznej.
Ośrodki polskie otrzymują egzemplarz
obowiązkowy w jednym z wybranych przez
siebie języków unijnych. Zazwyczaj jest to
język angielski.
Kolegium Europejskie w Natolinie, jako
jedyny ośrodek w Polsce posiada 3 wersje
językowe dokumentów.
Większość ośrodków gromadzi ponadto
polskie i zagraniczne publikacje dotyczące
UE oraz procesu integracyjnego.
Są to publikacje autorów krajowych,
zagranicznych, jak również polskich
i zagranicznych instytucji związanych
z procesem integracji lub wydawnictw
organizacji międzynarodowych:
Rady Europy, ONZ, Helsińska Fundacja
Praw Człowieka.
Pierwsze Centrum Dokumentacji
Europejskiej powstało w 1963 roku. Pod
koniec lat 80-tych Komisja Europejska
zainicjowała tworzenie CDE w krajach Europy
Centralnej i Wschodniej, w tym również
w Polsce.
Pierwsze CDE w Polsce zostało utworzone
w 1989 r. przy Centrum Studiów Europejskich
Uniwersytetu Łódzkiego. Obecnie działa
około 500 CDE na całym świecie, z czego
ponad 300 w państwach członkowskich UE.
Polski Instytut Spraw Międzynarodowych
w Warszawie jest ośrodkiem, który
najwcześniej w Polsce zaczął otrzymywać
materiały wspólnotowe. Materiały te
otrzymywał na długo przed 1989 rokiem.
Ośrodek ten bardzo często jest wymieniany
wśród polskich ośrodków CDE ze względu
na księgozbiór. Niestety Instytut nie zawarł
stosownej formuły z Komisją Europejską.
Centra Dokumentacji Europejskiej na
świecie:
Stolice państw europejskich:
•Madryt 8 centrów,
• Paryż 9 centrów,
• Londyn 4 centra,
• Warszawa 4 centra.
Poza Europą:
• Japonia 19 centrów,
• Kanada 19 centrów,
• Chiny 6 centrów,
• Australia 4 centra,
• Stany Zjednoczone – centra
w każdym stanie USA.
Najmłodszym ośrodkiem w Polsce jest
CDE przy Wyższej Szkole Gospodarki
w Bydgoszczy oraz Centrum przy
Bibliotece Uniwersytetu w Białymstoku.
Obecnie Uniwersytet Rzeszowski prowadzi
prace przygotowawcze nad utworzeniem
CDE.
W Polsce funkcjonuje obecnie 17
Centrów Dokumentacji Europejskiej.
Centrum Dokumentacji Europejskiej
w Olsztynie powstało w 1998 roku
i zostało umiejscowione przy Bibliotece
Głównej Akademii Rolniczo – Technicznej
w Olsztynie. Ośrodek otrzymał status „full
of EDC” i od tego momentu zaczęły
napływać ksiązki, czasopisma i CD-ROMy.
Podstawę księgozbioru tworzył wtedy dorobek
prawny Wspólnot Europejskich określany
często terminem "acquis communautaire".
Składa się nań: prawodawstwo pierwotne
i wtórne, zasady prawne i orzecznictwo
Trybunału Sprawiedliwości i Sądu Pierwszej
Instancji. CDE otrzymało również bezpłatny
dostęp do komercyjnej bazy Celex.
CELEX (Communitatis Europeae Lex) :
to międzyinstytucjonalny, automatyczny i
wielojęzyczny system dokumentacyjny
prawa wspólnotowego. Od 1 listopada
2004 r. dane bazy CELEX zostały
włączone do bazy EUR-Lex, która
funkcjonuje do chwili obecnej.
Bazy Danych On-Line w Centrum
Dokumentacji Europejskiej
 Wybrane systemy bezpośredniego
dostępu do dokumentów UE:
• EUR-LEX – (http://eur-lex.europa.eu/)
to podstawowy system informacji o prawie
Unii Europejskiej zawierający teksty traktatów,
całą legislację, elektroniczną wersję Dziennika
Urzędowego Unii Europejskiej, dokumenty
procesu legislacyjnego oraz orzecznictwo.
• PRELEX
(http://ec.europa.eu/prelex/apcnet.cfm?CL=pl)
(Monitorowanie procesu decyzyjnego między
instytucjami UE) - ogólnie dostępna baza
informująca o procesie decyzyjnym oraz jego
realizacji pomiędzy Komisją Europejska, a innymi
instytucjami europejskimi. Aktualizowana na
bieżąco, a dane w niej przechowywane sięgają roku
1976. Udostępniane są decyzje instytucji UE,
komunikaty z posiedzeń Komisji, teksty
dokumentów Parlamentu Europejskiego, a także
fragmenty artykułów prasowych.
• Obserwatorium Legislacyjne
(The Legislative Observatory:
http://www.europarl.europa.eu/oeil/)
pełni ważną rolę w informowaniu o
przebiegu procesu decyzyjnego. System
stanowi duże osiągnięcie informacyjne,
ponieważ odbiega od standardowego opisu
działalności jednej instytucji, prezentując
informacje o wielu instytucjach
jednocześnie.
• E - Step – Elektroniczny System
Transpozycji Prawa Europejskiego
(http://e-step.pl) - to źródło wiedzy o
aktach prawa Unii Europejskiej oraz
sposobie i stanie ich wdrożenia do
prawa polskiego.
Centra Dokumentacji Europejskiej w Polsce:
• Centrum Dokumentacji Europejskiej
–Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie
http://kangur.ae.krakow.pl/biblioteka/cde/
• Centrum Dokumentacji Europejskiej
– Biblioteka Depozytowa Wspólnot Europejskich
przy Centrum Informacji Europejskiej MSZ
w Warszawie
http://bdwe.ukie.gov.pl/www/bdwe.nsf/main?open
• Centrum Dokumentacji Europejskiej
– Biblioteka Śląska w Katowicach
http://www.bs.katowice.pl/obibliotece/czytelnie/czyt_
cde.po.php
• Centrum Dokumentacji Europejskiej
– Biblioteka Uniwersytecka w Białymstoku
http://bg.uwb.edu.pl/cde/
• Centrum Dokumentacji Europejskiej
– Centrum Europejskie Uniwersytetu
Warszawskiego
http://www.ce.uw.edu.pl/informacja/biblioteka.ht
m
• Centrum Dokumentacji Europejskiej
– Instytut Europejski w Łodzi
http://www.ie.lodz.pl/index.asp?s=cde
• Centrum Dokumentacji Europejskiej
– Kolegium Europejskie Natolin
http://www.library.coleurop.pl/edc.htm
• Centrum Dokumentacji Europejskiej
– Ośrodek Badań i Dokumentacji UE przy
Uniwersytecie Wrocławskim
http://prawo.uni.wroc.pl/jednostki/070505
• Centrum Dokumentacji Europejskiej
– Szkoła Główna Handlowa w Warszawie
http://www.sgh.waw.pl/ogolnouczelniane/bibli
oteka/informacje_ogolne/cde/
• Centrum Dokumentacji Europejskiej
– Uniwersytet Gdański (Wydział Ekonomiczny)
http://ekonom.univ.gda.pl/wydzial/index.html?xa=cde
• Centrum Dokumentacji Europejskiej
– Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie
http://www.bg.umcs.lublin.pl/nowa/centrum_eu.php
• Centrum Dokumentacji Europejskiej
– Uniwersytet Opolski
(Wydział Prawa i Administracji)
http://www.edc.uni.opole.pl/
• Centrum Dokumentacji Europejskiej
– Uniwersytet Warmińsko – Mazurski
w Olsztynie
http://jet.uwm.edu.pl/cde/index.php
• Centrum Dokumentacji Europejskiej
– Wyższa Szkoła Gospodarki w Bydgoszczy
http://www.cde.wsg.byd.pl/
• Centrum Dokumentacji Europejskiej,
Norm i Patentów – Uniwersytet Mikołaja
Kopernika w Toruniu
http://www.bu.uni.torun.pl/cdeis.html
• Centrum Dokumentacji i Badań Europejskich
– Akademia Ekonomiczna w Poznaniu
http://www.ae.poznan.pl/pages/i/1/1207.php
• Centrum Informacji i Dokumentacji
Europejskiej – Uniwersytet Szczeciński
http://cide.univ.szczecin.pl/
Zadania Centrum Dokumentacji Europejskiej:
• dostarczanie informacji o Unii Europejskiej
środowiskom akademickim (studentom
i pracownikom naukowym), ale także
społeczności nieakademickiej w danym regionie,
• udostępnianie książek, czasopism i innych
materiałów na temat UE,
• wyszukiwanie aktów prawnych i innych
dokumentów UE,
• pomoc w znalezieniu literatury na temat integracji
europejskiej, doradzanie, jak szukać informacji
na stronach internetowych i w bazach danych
o tematyce unijnej.
Przykład tematu opracowanego w CDE :
Polska prezydencja w Radzie UE i jej wpływ na
promowanie polityki wschodniej UE.
BIBLIOGRAFIA:
Dokumenty:
1. Communication form the Commission to the
Council, the European Parliament, the European
Economic and Social Committee and the Committee
of the Regions concerning the European Union
Strategy for the Baltic Sea Region, COM(2009) 248
final.
(http://ec.europa.eu/regional_policy/sources/docoffi
c/official/communic/baltic/com_baltic_en.pdf)
2. Communication from the Commission:
European Neighbourhood Policy - Strategy
Paper, COM(2004)373.
(http://ec.europa.eu/world/enp/pdf/strategy/strat
egy_paper_en.pdf)
3. Komunikat Komisji Europejskie: Partnerstwo
wschodnie, KOM(2008)823.
(http://eurlex.europa.eu/LexUriServ/LexUriSer
v.do?uri=COM:2008:0823:FIN:PL:PDF)
4. Ministerstwo Spraw Zagranicznych RP,
Propozycja Polsko Szwedzka – Partnerstwo
Wschodnie.
(http://www.msz.gov.pl/Propozycja,PolskoSzwedzka,19890.html)
Publikacje książkowe:
1. Hinc A., Sadowska M., Świeboda P. The
European Union and its neighbourhood in a
changing world. Defining a new strategic
relationship with the eastern and Southern
neighbours. Warsaw: Centre for European
Strategy, 2008.
2. Kaczyński P., Kurpas S. Moving Europe
Forward – Programming the Polish Presidency
2011. Bruksela: Centre for European Policy
Studies, 2008.
3. Pełczyńska-Nałęcz K., Kaczmarski M. Polityka
wschodnia UE i rola Polski w jej kształtowaniu po
rozszerzeniu w 2004 r.Warszawa: Ośrodek
Studiów Wschodnich, 2009.
4. Wojna B., Gniazdowski M. [et. al.]. Partnerstwo
Wschodnie – raport otwarcia. Warszawa: Polski
Instytut Spraw Międzynarodowych, 2009.
5. Białoruś, Mołdawia i Ukraina: wobec
wyzwań współczesnego świata .Red. Tomasz
Kapuśniak, Krzysztof Fedorowicz, Michał
Gołoś. Lublin : Instytut Europy ŚrodkowoWschodniej ; Chełm: Wyższa Szkoła
Stosunków Międzynarodowych i Komunikacji
Społecznej, 2009.
6. Białoruś w stosunkach międzynarodowych..
Red. I.Topolski. Lublin: Wydawnictwo
Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, 2009.
7. Wschód w globalnej i regionalnej polityce
międzynarodowej. Red. Adam Bartnicki,
Elżbieta Kużelewska. Toruń: Wydawnictwo
Adam Marszałek, 2009.
Czasopisma
1. Mroczek W.: Eksport Unii Europejskiej do
Rosji. „Wspólnoty Europejskie” 2010, nr 1,
s.4 -8.
2. Konończuk W.: Stosunki UE – Rosja przed
rozpoczęciem negocjacji w sprawie nowego
układu o partnerstwie i współpracy. „Wspólnoty
Europejskie” 2007, nr 1, s. 9 -14.
Strony WWW
Europa - instytucje i inne organy UE
http://europa.eu/institutions/inst/council/index_pl.h
tm#presidency
Polska prezydencja w Radzie UE
http://www.prezydencjaue.gov.pl/archiwum/257-zteam-europe-o-prezydencji
Unia Europejska w Polsce
http://ec.europa.eu/polska/news/opinie/100429_we
c_prezydencja_pl.htm
Baza CORDIS
http://cordis.europa.eu/fetch?CALLER=PL_
NEWS_PRES
Portal UE: stosunki zewnętrzne
http://europa.eu/pol/ext/index_pl.htm
Unia Europejska wobec Rosji
http://csm.org.pl/fileadmin/files/Biblioteka_C
SM/Raporty_i_analizy/2008/Marcin_Kaczma
rski_Eugeniusz_Smolar_UE_wobec_Rosji_2
004-.pdf
Centra Dokumentacji Europejskiej
uczestniczą w krajowych,
międzynarodowych spotkaniach
i warsztatach, organizują seminaria
i konferencje, biorą udział w europejskich
programach.
Przykładem może być realizacja własnych
projektów dotyczących informowania
społeczeństwa o UE i procesie integracji.
Nasz ośrodek uczestniczył w 2 projektach.
Projekt I
• promocja integracji europejskiej: „Europa bliżej
Ciebie. Program Pl 9707 Phare – Integracja
Europejska” (maj – październik 2000).
Zakup 300 książek dla CDE, 3 komputerów
i oprogramowania do tworzenia stron
internetowych. Opracowanie „Informatora
– Centrum Dokumentacji Europejskiej UWM,
Olsztyn 2000” (M.Malanowicz) oraz tekstu do
tworzonej strony internetowej CDE.
Projekt II:
• koordynowany przez dr.
Benona
Gazińskiego „Unia Europejska.
Retrospektywy i perspektywy” w ramach
projektu Europejskiego Centrum Doskonałości
im. J. Monneta (2007- 2012). Przygotowanie
informatora oraz wykłady dla studentów.
W 1999 roku Centra Dokumentacji
Europejskiej w Polsce utworzyły pierwszą
elektroniczną grupę dyskusyjna dla polskich
bibliotekarzy i innych osób zajmujących się
dostarczaniem informacji o UE.
Dwa razy do roku organizowane są spotkania
robocze, konferencje lub warsztaty dla całej
sieci CDE w Polsce.
Księgozbiór CDE jest podzielony według
specjalnej klasyfikacji opracowanej przez
głównego wydawcę i dystrybutora publikacji:
• Dział ogólny – zagadnienia instytucjonalne
• Unia Celna - polityka handlowa
• Rolnictwo, Leśnictwo, Rybołówstwo
• Zatrudnienie, Praca
• Zagadnienia Socjalne
• Prawo i Procedury Prawne
• Transport
• Przedsiębiorstwa i Konkurencja
• Finanse
• Zagadnienia Ekonomiczne
• Stosunki Zagraniczne
• Energia
• Polityka Regionalna
• Środowisko
• Badania Naukowo-Techniczne
• Informacja, Edukacja, Kultura
• Statystyka
W 2000 roku została utworzona strona WWW dla
Centrum Dokumentacji Europejskiej UWM
http://www.cde.uwm.edu.pl
Strona podzielona jest na:
Aktualności:
• informacje o konferencjach, spotkaniach,
konkursach odbywających się w Polsce
i w Europie dotyczących problematyki UE,
• oferty staży i praktyk w instytucjach
europejskich,
• bieżące informacje o funkcjonowaniu Unii
i jej instytucjach.
Informacje o Centrum:
• zasady korzystania ze zbiorów, podział
księgozbioru,
• wymienione są Centra Dokumentacji Europejskiej
w Polsce,
Informacje o zasobach:
• klasyfikacja księgozbioru,
• wykaz baz danych on-line i na CD-ROMach,
• wykaz czasopism polskich i zagranicznych
dostępnych w CDE,
• elektroniczna wersja Biuletynu Informacyjnego
Warmia, Mazury i Unia Europejska,
• komunikaty Komisji Europejskiej.
Unia Europejska w Internecie (adresy WWW):
• podstawowe informacje o Unii Europejskiej
oraz kraju obecnie sprawującego prezydencję
w UE (główny portal UE http://europa.eu),
• adresy WWW instytucji oraz organizacji
i agencji wspólnotowych,
• serwisy zagraniczne i polskie,
• adresy WWW poszczególnych dokumentów,
książek, czasopism, a także bazy danych on-line,
• integracja europejska na polskich stronach
WWW: (adresy instytucji, projektów,
organizacji pozarządowych).
W 2005 roku w krajach Unii Europejskiej
rozpoczęła działalność sieć informacyjna Europe
Direct zarządzania przez Komisje Europejską.
W jej skład wchodzą Centra Dokumentacji
Europejskiej i Punkty Informacyjne Europe Direct.
Dzwoniąc pod bezpłatny numer:
00 800 6 7 8 9 10
można się połączyć ze specjalną infolinią, której
pracownicy odpowiadają na pytania dotyczące UE.
Punkt Informacyjny Europe Direct Warmia
i Mazury w Olsztynie mieści się przy Warmińsko Mazurskiej Izbie Rolniczej. Ośrodek ten prowadzi
usługi informacyjne dla wszystkich mieszkańców
województwa warmińsko - mazurskiego.
Współpraca Centrum Dokumentacji Europejskiej
UWM z innymi instytucjami i organizacjami
w zakresie propagowania wiedzy o UE w regionie
i w Polsce:
• W ramach sieci Europe Direct współpraca
z Centrami Dokumentacji Europejskiej w Polsce,
• Przedstawicielstwem Komisji Europejskiej w
Polsce,
• Centrum Informacji Europejskiej MSZ,
• Biurem Współpracy z Zagranica UWM,
•Szkolnymi Klubami Europejskimi w Olsztynie,
• Urzędem Marszałkowskim w Olsztynie:
Departamentamentem Integracji Europejskiej,
• Centrum Doskonałości im. J. Monneta UWM w Olsztynie,
• Akademickim Stowarzyszeniem Propagatorów
Prawa i Edukacji Europejskiej „Wspólna
Europa”,
• Biblioteką Miejską i Wojewódzką.
• Urzędami administracji centralnej i państwowej,
• Samorządami, urzędami pracy, agencjami
(rolną i rozwoju przedsiębiorczości),
• Ośrodkami Enterprise Europe,
• Instytutem Europejskim w Łodzi,
• Centrum Informacji i Dokumentacji FAPA,
• Biblioteką Sejmową,
• Biurem Informacyjnym Parlamentu
Europejskiego w Warszawie.
DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ