Transcript DÜNYANIN ŞEKLİ ve HAREKETLERİ EKSEN EĞİKLİĞİ ve SONUÇLARI DÜNYA Dünyanın şekli ekvatordan şişkin, kutuplardan basıktır.

DÜNYANIN ŞEKLİ ve
HAREKETLERİ
EKSEN EĞİKLİĞİ
ve SONUÇLARI
DÜNYA
Dünyanın şekli ekvatordan
şişkin, kutuplardan basıktır. Bu özel
şekle Geoid denir. Bu şeklin
oluşmasının sebebi, Dünyanın kendi
ekseni etrafındaki dönüşüdür.
Kutuplar yarıçapı – 6357 km.
Ekvator yarıçapı – 6378 km.
(fark 21 km)
GEOİD DÜNYA
6357 km
6378 km
Dünyanın Şeklinin Sonuçları:
 Güneş
ışınlarının düşme açısı
Ekvatordan Kutuplara doğru daralır.
 Güneş ışınlarının düşme açısına göre
Sıcaklık İklim Kuşakları oluşur.
 Dünyanın dönüş hızı (çizgisel hız)
kutuplara doğru azalır.
 Güneş ışınlarının atmosferde tutulma
oranı Ekvatordan Kutuplara doğru
artar.
GÜNEŞ IŞINLARI
SICAKLIK İKLİM KUŞAKLARI
ÇİZGİSEL HIZ EKVATORDA
EN FAZLA
GÜNEŞ IŞINLARININ
ATMOSFERDE ALDIĞI YOL
(TUTULMA)
Kuzey Kutbu
c
b
Atmosfer
Ekvator
a
Güney Kutbu
Güneş ışınlarının atmosferde aldığı yol kutuplarda (c),
ekvatordan (a) daha uzun olduğundan,
atmosfer tarafından daha fazla emilir ve geri gönderilir.
 Kutuplardaki
yer çekimi Ekvatordan
daha fazladır.
 Ekvator çemberi, bütün meridyen ve
paralellerden daha büyüktür.
 İki meridyen arasındaki uzaklık
Kutuplara gidildikçe azalır
(111km’den 0 km’ye)
 Termik basınç kuşakları oluşur.(0-90)
 Paralellerin uzunluğu Kutuplara doğru
azalır.
MERİDYENLER
ARASI MESAFE
KUTUPLARA
DOĞRU
DARALIR
BASINÇLAR
Aşağıdakilerden hangisi Dünyanın
şeklinin sonuçlarından değildir?
A. Çizgisel hızın Kutuplara doğru azalması
B. Yerçekiminin Kutuplara doğru artması
C. Termik Basınç alanlarının oluşması
D. Güneş ışınlarının geliş açısının
Kutuplara doğru daralması
E. Güneş ışınlarının geliş açısının gün
içerisinde değişmesi
Aşağıdakilerden hangisi Dünyanın
şeklinin sonuçlarından değildir?
A. Çizgisel hızın Kutuplara doğru azalması
B. Yerçekiminin Kutuplara doğru artması
C. Termik Basınç alanlarının oluşması
D. Güneş ışınlarının geliş açısının
Kutuplara doğru daralması
E. Güneş ışınlarının geliş açısının gün
içerisinde değişmesi
DÜNYANIN HAREKETLERİ
YILLIK HAREKET
(YÖRÜNGE HAREKETİGÜNEŞ ETRAFINDA)
GÜNLÜK HAREKET
(EKSEN HAREKETİKENDİ ETRAFINDAKİ
HAREKET)
Dünyanın Hareketleri
1. Dünyanın Günlük Hareketi
(Eksen hareketi)
 Gece-Gündüz oluşur ve birbirini izler,
 Günlük sıcaklık farkları meydana gelir,
bunun sonucunda meltem rüzgarları
ve mekanik (fiziksel) çözülme
meydana gelir.
 Gün içerisinde güneş ışınlarının geliş
açısı değişir.
DÜNYANIN GÜNLÜK HAREKETİ
BATIDAN DOĞUYA DOĞRUDUR
ÇÖL (FİZİKSEL-MEKANİK
ÇÖZÜLME İLE OLUŞUR)
rüzgarlar (Alize, Batı,
Kutup) ile okyanus akıntılarının
yönlerinde sapmalar oluşur.
Yerel saat farkları oluşur.
Cisimlerin gölge boyları günün
saatine göre değişir.
Her iki yarım kürede 30º ve 60º
enlemlerinde Dinamik basınç
alanları oluşur.
Sürekli
SAPMA
YEREL SAAT
BOYLAM (MERİDYEN)
BATIDA
YEREL
SAAT
GERİ
DOĞUDA
YEREL
SAAT
İLERİ
GÖLGE BOYU SIFIR
(GÜNEŞ DİK AÇI İLE GELİYOR)
ÖĞLEDEN SONRA
(GÖLGE BOYU UZADI)
Aşağıdakilerden hangisi günlük
hareketin bir sonucu değildir?
A. Mekanik çözülme
B. Meltem rüzgarları
C. Yerel saat farkları
D. Mevsimler
E. Dinamik basınçlar
Aşağıdakilerden hangisi günlük
hareketin bir sonucu değildir?
A. Mekanik çözülme
B. Meltem rüzgarları
C. Yerel saat farkları
D. Mevsimler
E. Dinamik basınçlar
2. Dünyanın Yıllık Hareketi
(Yörünge Hareketi)
Dünya, güneş etrafında bir turunu
365 gün 6 saatte tamamlar. Bu
yörünge Elips şeklinde olduğu için,
Dünya Güneşe yaklaşır ve
uzaklaşır. Güneşe en yakın olduğu
gün 3 Ocak (Günberi), en uzak
olduğu gün 4 Temmuz (Günöte).
YILLIK HAREKET
EKLİPTİK (YÖRÜNGE DÜZLEMİ)
EKİNOKS TARİHLERİ
Dünyanın Elipsoid
Yörüngesinin Sonuçları:
**Mevsim süreleri değişir, sebebi
dünyanın yörüngedeki dönüş hızıdır.
Bu hız 3 Ocakta en fazla,
4 Temmuzda en azdır. (Yaz mevsimi
KYK’de 94, GYK’de 89 gündür).
**Kuzey Yarım Kürede Sonbahar Ekinoks’u
2 gün gecikmeyle yaşanır (23 Eylül).
**Şubat ayı 28 gün çeker.
Eksen Eğikliği
Ekvator ile yörünge düzlemi
(Ekliptik) arasında 23º27' lık
açının bulunması yer ekseni ile
yörünge düzlemi arasında
66º33' lık açı olmasına yol açar.
Bunun sonucunda Güneş
ışınlarının düşme açıları
yıl içinde değişir.
EKSEN EĞİKLİĞİ
GÜNEŞ
IŞINLARININ
GELİŞ AÇISI
(ANKARA)
Eksen Eğ. ve Yıllık Har.Sonuçları:
süreleri değişir.
****** Mevsimler oluşur.
Aynı anda farklı yarım
kürelerde farklı mevsimler
yaşanır.
Gece-Gündüz
noktaya güneş ışınlarının
gelme açıları yıl içinde farklılaşır.
Bir
21 HAZİRAN ve 21 ARALIK
21 ARALIK
TARİHİ
GYK YAZ
KYK KIŞ
23 EYLÜL
TARİHİ
Aydınlanma
çemberi yıl içinde
değişir.
Dönenceler ve Kutup daireleri
oluşur.
Matematik iklim kuşakları
oluşur. (Tropik, orta, kutup).
Güneşin yıl içinde doğuş ve
batış saatleri değişir.
MATEMATİK İKLİM KUŞAKLARI
Normal şartlarda yeryüzündeki
sıcaklık, Ekvator’dan kutuplara doğru
giderek azalır.
Bu durum aşağıdakilerden hangisinin
bir sonucudur?
A. Yerin şeklinin
B. Yerin hareketlerinin
C. Hava hareketlerinin
D. Deniz etkisinin
E. Yükseltinin
Normal şartlarda yeryüzündeki
sıcaklık, Ekvator’dan kutuplara doğru
giderek azalır.
Bu durum aşağıdakilerden hangisinin
bir sonucudur?
A. Yerin şeklinin
B. Yerin hareketlerinin
C. Hava hareketlerinin
D. Deniz etkisinin
E. Yükseltinin
Aşağıdakilerden hangisi Eksen eğikliğinin
sonucudur?
A. Güneş ışınlarının geliş açısının gün
içerisinde değişmesi
B. Güneş ışınlarının geliş açısının
kutuplara doğru değişmesi
C. Güneş ışınlarının geliş açısının yıl
içerisinde değişmesi
D. Gece-gündüzün oluşması
E. Gece-gündüzün birbirini takip etmesi
Aşağıdakilerden hangisi Eksen eğikliğinin
sonucudur?
A. Güneş ışınlarının geliş açısının gün
içerisinde değişmesi
B. Güneş ışınlarının geliş açısının
kutuplara doğru değişmesi
C. Güneş ışınlarının geliş açısının yıl
içerisinde değişmesi
D. Gece-gündüzün oluşması
E. Gece-gündüzün birbirini takip etmesi