ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI YAPI İŞLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ 4708 SAYILI YAPI DENETİMİ KANUNU & UYGULAMALARI.
Download ReportTranscript ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI YAPI İŞLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ 4708 SAYILI YAPI DENETİMİ KANUNU & UYGULAMALARI.
ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI YAPI İŞLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ 4708 SAYILI YAPI DENETİMİ KANUNU & UYGULAMALARI DENETİM KAVRAMI 3194 sayılı İmar Kanun’un yürürlüğe girmesiyle, özel yapıların denetimi Kanun’un 28. Maddesi çerçevesinde bırakılmıştır. Ancak, fenni mesullerce yürütülecek olan denetim sisteminin uygulama usul ve esaslarına yönelik bir YÖNETMELİK çalışması yapılmamış yapı denetimi iki ana unsura ayrılmış olup; • Birinci unsuru olan proje denetimi, yerel yönetimlere (Belediye ve Valilikler), • İkinci unsur olan yapı denetim faaliyetlerinin denetimi ise fenni mesul (Teknik uygulama sorumlusu) olarak isimlendirilen ve serbest çalışan mimar ve mühendislere bırakılmıştır. Ancak, fenni mesullerce yürütülecek olan denetim sisteminin uygulama usul ve esaslarına yönelik bir YÖNETMELİK çalışması yapılmamıştır. YAPI DENETİMİN GELİŞİMİ Kanun ve KHK 2000 2001 2002 2003 2004 Yönetmelik 2005 2006 2007 Genelge 2008 2009 2010 2011 595 Sayılı Yapı Denetimi Hakkında KHK 10.04.2000 4708 Sayılı Yapı Denetimi Hakkında Kanun 13.07.2001 Yapı Denetimi Uygulama Usul ve Esasları Yönetmeliği 12.08.2001 Yapı Denetimi Uygulama Yönetmeliği 05.02.2008 Yönetmelik Madde Değişikliği 01.07.2011 648 Sayılı KHK (Kanun Madde Değişikliği) 17.08.2011 662 Sayılı KHK (Kanun Madde Değişikliği) 02.11.2011 2012 MEVZUAT DURUMU Yaklaşık 9 yıl süren pilot uygulama sonucunda, 13.07.2010 tarih ve 27640 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 14.06.2010 tarih ve 2010/624 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile 01.01.2011 tarihinden itibaren 4708 sayılı Kanun tüm Türkiye genelinde uygulanmaya başlanmıştır. Adana, Ankara, Antalya, Aydın, Balıkesir, Bolu, Bursa, Çanakkale , Denizli, Düzce, Eskişehir, Gaziantep, Hatay, İzmir 2001-2010 19 PİLOT İL İstanbul, , Kocaeli, Sakarya, Tekirdağ ve Yalova Tüm TÜRKİYE 4708 SAYILI KANUNUN AMACI • Yapıda can ve mal güvenliğini sağlayarak ekonomik ve sosyal kayıpları azaltmak, • Yapı kalitesini arttırmak, ekonomik ömrü uzatmak, bakım ve onarım maliyetlerinin azaltmak, • Afetlere dayanıklı ve çağdaş standartlarda yapı üretmek, • Yapı denetim sistemi içinde görev alan yapı müteahhidi, şantiye şefi, proje müellifi, laboratuvar görevlileri, yapı denetim kuruluşları, denetçi mühendis ve mimarlar gibi yapı sorumlularına etkin görevler vermek, • Uzmanlaşma kavramı üzerinde durularak, mühendislik ve mimarlık hizmetlerinin kalitesini yükseltmek, • Yapılaşma sürecinde “Kanun denetimi” nin etkinliğini arttırmak. YAPI SORUMLULARI YAPI SORUMLULARI İlgili İdare Proje Müellifleri Yapı Müteahhidi Yapı Sahibi Kanun no: 4708 5 Mühendis (İnşaat, Makine, Elektrik) & Mimar DENETÇİ 3 Mühendis (İnş., Mak., Elek.) /Mimar KONTROL ELEMANI YARDIMCI KONTROL ELEMANLARI -3B (dahil) yapı sınıfına kadar Fenni Mesul Yapı Denetim Kuruluşları Kanun no: 3194 4 Mühendis & Mimar T.U.S. YAPI DENETİM KURULUŞU YAPI DENETİM KURULUŞU DENETÇİLER Prj. ve Uyg. Den. Uyg. Den. Prj. Ve Uyg. Den. Prj. Ve Uyg. Den. Prj. Ve Uyg. Den. İnş.Müh. İnş.Müh. Mimar Elk.Müh. Mak.Müh. Kontrol Elemanı İnş.Müh. Mimar Elk.Müh. Mak.Müh. Yardımcı Kontrol Elemanı Teknik Öğretmen Tekniker Teknisyen YAPI DENETİM KURULUŞU YAPI DENETİM KURULUŞU 360.000 Prj. ve Uyg. Den. Uyg. Den. Prj. Ve Uyg. Den. Prj. Ve Uyg. Den. Prj. Ve Uyg. Den. İnş.Müh. 360.000 İnş.Müh. 120.000 Mimar 360.000 Elk.Müh. 120.000 Mak.Müh. 120.000 İnş.Müh. Mimar Elk.Müh. Mak.Müh. 30.000 30.000 120.000 60.000 Teknik Öğretmen Tekniker Teknisyen 15.000 10.000 5.000 KAPSAM 2.KAT 1.KAT 200 m2 BODRUM Bodrum katı dışında en çok iki katlı ve yapı inşaat alanı toplam iki yüz metrekareyi geçmeyen müstakil yapılar. (4708 Kamu Yapıları (3194 sayılı İmar Kanunun 26. maddesi) sayılı Kanunun 1. maddesi) (T.U.S.) Köy yerleşik alanlarında, belediye ve mücavir alan sınırları içinde olmayan iskân dışı alanlarda ve nüfusu 5000’in altında olan belediyelerin belediye ve mücavir alan sınırları içinde bodrum katı ve çatı arası dışında en çok iki katlı ve yalnızca bir bodrum katın inşaat alanı hesaba katılmaksızın toplam inşaat alanı 500 metrekareyi geçmeyen konut yapıları ile bunların kömürlük, otopark, depo gibi müştemilatı, (17.08.2011 KHK/648 ile Kanun değişikliği) (Proje müellifi) Entegre tesis niteliğinde olmayan tarım ve hayvancılık amaçlı yapı ve tesisler, (T.U.S., İl Özel İdare, Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü) Ruhsata tabi olmayan yapılar (3194 sayılı İmar Kanunun 27. maddesi) Kültür ve Tabiat Varlıkları Koruma Kanun’u Kapsamına giren yapılar. KAPSAM Bodrum katı dışında en çok iki katlı ve toplam inşaat alanı iki yüz metrekareyi geçmeyen müstakil yapılar (4708 sayılı Kanunun 1. maddesi) 50 m2 2.KAT 50 m2 1.KAT 50 m2 BODRUM 150 m 2 75 m2 50 m2 3.KAT 75 m2 75 m2 50 m2 2.KAT 75 m2 50+50 m2 2.KAT 75+75 m2 75 m2 50 m2 1.KAT 75 m2 50+50 m2 1.KAT 75+75 m2 225 m 150 m 2 2 1. BLOK 225 m 200 m 2 2 2. BLOK 300 m 2 KAPSAM Köy yerleşik alanlarında, Belediye ve mücavir alan sınırları içinde olmayan iskân dışı alanlarda, Nüfusu 5000’in altında olan belediyelerin belediye ve mücavir alan sınırları içinde. (17.08.2011 KHK/648 ile Kanun değişikliği) 225 m2 2.KAT 275 m2 150 m2 3.KAT 175 m2 225 m2 1.KAT 275 m2 150 m2 2.KAT 175 m2 225 m2 BODRUM 275 m2 150 m2 1.KAT 175 m2 225 m2 BODRUM 275 m2 150 m2 250 m2 450 m 550 m 2 ↑500 m2 2 150 m2 450 m 2 250 m2 525 m 2 KAPSAM 4.KAT 3.KAT 2.KAT 1.KAT BODRUM İmar planında değişiklik 2.KAT 1.KAT BODRUM Yapı Denetimi Hakkında Kanun’un 01.01.2011 tarihinden itibaren uygulanmaya başlandığı bir ilimizde 2010 yılında bodrum+2 kat olarak 3194 sayılı İmar Kanununa göre ruhsat alarak yapımına başlanmış bir yapı için, 2012 yılında imar tadilatı ile yapının bulunduğu parselde imar durumunun bodrum+4 kata çıkarılması halinde, yapımızın bodrum+4 kat olarak yapılması istenildiğinde inşaatımız 2101 sayılı Genelgenin 3 üncü maddesi kapsamında değerlendirilmelidir. KAPSAM Yine 4708 sayılı Kanun yürürlüğe girmeden 4 kata göre projeleri hazırlanan ve statik hesapları yapılan bir yapının 3 katlı olarak yapı ruhsatı düzenlenerek yapı kullanma izin belgesi almasından sonra 4. kat için yapı ruhsatı başvurusunda bulunulması durumunda, yapının denetim görevi 4708 sayılı Kanun kapsamında yapılacaktır. 4.KAT 3.KAT 3.KAT 3.KAT 2.KAT 2.KAT 1.KAT 1.KAT BODRUM BODRUM Yapı ruhsatında ki durum Projeler ve statik hesaplar KAPSAM (2011 öncesi yapılar) 4708 sayılı Kanuna tabi olan yapılar T.U.S veya YDK Ruhsat almış ve ruhsat süresi devam eden yapılar, Ruhsat almış, süresi içerisinde ruhsatı yenilenen yapılar. Ruhsatsız başlanılmış yapılar, Ruhsat almış 2 yılda yapımına başlanmamış ve ruhsatsız duruma düşmüş yapılar. Ruhsat almış, yapımına başlanmış, beş yıl içerisinde bitirilmemiş, ruhsatsız duruma düşmüş yapılar. Kat ilavesi, taşıyıcı sistemin güçlendirilmesi, taşıyıcı sistemde değişiklik yapılacak yapılar. Yeniden ruhsat alınmasını gerektiren diğer değişikliklerin yapılacağı yapılar. YAPI DENETİM HİZMETİ Yapım aşamasındaki denetimi Proje denetimi Yapı Denetim Hizmet Sözleşmesi İş Bitirme Belgesi Yapı Ruhsatı Yapı Kullanma İzin Belgesi Yapı Denetim Hizmet Sözleşmesi yapı sahibi ile yapı denetim kuruluşu arasında imzalanır. Sözleşmenin sona ermesi sonrasında ilgili idarece yapının seviyesini belirleyen seviye tespit tutağını düzenlemek zorundadır. Sözleşmenin sona ermesini gerektiren durumlar: •Yapı kullanma izin belgesi. •Yapı ruhsatının hükümsüz kalması. •Hizmet sözleşmesinin feshedilmesi (Noter onaylı fesih ihbarnamesi ile). •Geçici faaliyet durdurma veya kuruluş izin belgesinin iptali. •Yapı sahibi değişikliği. Seviye Tespit Tutanağı Sözleşme Y.D.KURULUŞU GÖREVLERİ Zemin ve temel raporları ile uygulama projelerini incelemek, Yapının, ruhsat ve ekleri ile mevzuata uygun olarak yapılmasını denetlemek, aykırı uygulama yapılması halinde bildirimde bulunmak Yapım işlerinde kullanılan malzemeler ile imalatın uygunluğunu kontrol etmek, gerekli ilgili deneyleri yaptırmak, uygun olmaması halinde bildirimde bulunmak. İş yerinde, iş güvenliği ve sağlığı konusunda gerekli tedbirlerin alınmasını sağlamak, uyulmaması halinde bildirimde bulunmak. Yapının ruhsat eki projelerine uygun olarak kısmen veya tamamen bitirildiğine dair rapor düzenlemek. Y.D.KURULUŞU GÖREVLERİ 14.04.2012 TARİH VE 28264 SAYILI RESMİ GAZETEDE YAYIMLANAN YÖNETMELİK DEĞİŞİKLİĞİ İLE; İldeki yapı denetimi faaliyetleri: Valilik binası esas alınarak 200 km’ ye kadar mesafedeki diğer illerde bulunan yapı denetim hizmeti ildeki yapı denetim kuruluşları tarafından yürütülebilir. Bu mesafeye göre ayrıca büro açmaksızın faaliyet gösterilebilecek diğer illerin listesi Bakanlıkça belirlenir. İlimiz için belirlenen 2 il Erzurum (184 km) ve Iğdır (143 km) illeridir. Kuruluşların diğer illerdeki faaliyetlerinde görev alacak personelden sadece uygulamayı denetleyen inşaat mühendisinin ve kontrol elemanı inşaat mühendisi veya mimarının veya yerine görev alan yardımcı kontrol elemanının faaliyet gösterilecek ilde ikamet etmesi mecburidir. Y.D.KURULUŞU GÖREVLERİ 4 Ağustos 2012 tarihli ve 28374 sayılı Resmî Gazete’de Afet Riski Altındaki Alanların Dönüştürülmesi Hakkında Kanunun Uygulama Yönetmeliği yayımlanarak yürürlüğe konulmuştur. Yönetmeliğin 5 inci maddesinin (1) numaralı fıkrasınca Riskli yapılar, İdarece veya müracaatları üzerine lisanslandırılacak üniversiteler, inşaat, jeoloji ve jeofizik mühendisleri odaları ve 29/6/2001 tarihli ve 4708 sayılı Yapı Denetimi Hakkında Kanun uyarınca faaliyet gösteren yapı denetimi kuruluşları ile bu maddenin ikinci ve üçüncü fıkraları çerçevesinde lisanslandırılacak kurum, kuruluş ve şirketlerce tespit edilir. Y.D.KURULUŞU GÖREVLERİ Riskli yapı tespitinin yapı denetim kuruluşunda istihdam edilen proje ve uygulama denetçisi inşaat mühendisleri vasıtası ile yapılmak istenilmesi hâlinde, bu mühendislerin sorumluluğunda 240.000 metrekarenin üzerinde yapı denetimi işi bulunmadığına ve bu sınırın aşılmayacağına ilişkin olarak taahhütnamenin verilmesi gerekir. Riskli yapı tespitinin yapı denetim kuruluşunda istihdam edilen proje ve uygulama denetçisi inşaat mühendisleri vasıtası ile değil de, hizmet satın alınmak suretiyle yapılmak istenilmesi hâlinde, hizmetinden faydalanılacak mühendis ile yapılan sözleşme ile birlikte bu mühendislerin; a) İlgili meslek odasına kayıtlı olunduğuna dair belgenin, b) Noter tasdikli imza beyannamesinin, c) Afet Riski Altındaki Alanların Dönüştürülmesi Hakkında Kanunun Uygulama Yönetmeliği’nin 5 inci maddesinin (3) numaralı fıkrasında öngörülen şartları haiz olunduğuna dair taahhütnamenin,verilmesi gerekir. Riskli yapı tespitinde görev alacak jeoloji ve jeofizik mühendisleri, yapı denetim kuruluşunda istihdam edilmek veya hizmet satın alınmak suretiyle çalıştırılabilir. Böyle bir durumda hizmet sözleşmesi ile birlikte riskli yapı tespitinde çalıştırılacak mühendislerin; a) İlgili meslek odasına kayıtlı olunduğuna dair belgenin, b) Noter tasdikli imza beyannamesinin, c) Afet Riski Altındaki Alanların Dönüştürülmesi Hakkında Kanunun Uygulama Yönetmeliği’nin 5 inci maddesinin (3) numaralı fıkrasında öngörülen şartları haiz olunduğuna dair taahhütnamenin, verilmesi gerekir. YAPI DENETİM HİZMET BEDELİ Yapı Denetim Hizmet bedeli=Yapı maliyeti (yapı inşaat alanı x birim maliyet) x yapı denetim hizmet bedeli oranı 17.08.2011 sonrası hizmet sözleşmesi yapılan işlerde Taraflar arası anlaşma sağlanması halinde bu tarihten sonra kalan işlerde geçerli olmak üzere; 2 yıllık asgari hizmet bedeli Yıllık artış oranı ve minha İlgili İdare ve Bakanlık hesabına aktarılan bedel (17.08.2011 = % 1,5 =%5 =%1 KHK/648 ile Kanun değişikliği) YAPI DENETİM HİZMET BEDELİ Toplam İnşaat Alanı 1000 m2’yi Geçmeyen Yapılarda Hizmet Bedeli Taksitleri: Toplam inşaat alanı bin m2’yi (dâhil) geçmeyen yapıların denetim hizmeti bedelinin, yapı sahibi tarafından yapı denetim hesabına defaten yatırılması esastır. Toplam İnşaat Alanı 1000 m2’nin Üzerindeki Yapılarda Hizmet Bedeli Taksitleri: Toplam inşaat alanı bin m2’nin üzerindeki yapıların yapı denetimi hizmet bedelleri, yapı sahibinin tercihine göre defaten veya taksitler halinde veya kısmi taksitler halinde hesaba yatırılır. ≤1000 m2 >1000 m2 Ancak ruhsatın parsele düzenlenmesinin esas olduğu göz önüne alınarak, bir parsel üzerinde yer alan yapıların toplam inşaat alanı göz önüne alınarak hizmet bedellerinin defaten veya taksitler halinde yatırılmasına dikkat edilmelidir. YAPI DENETİM HİZMET BEDELİ 648 SAYILI KHK 662 SAYILI KHK YAPI DENETİM HİZMET BEDELİ 4708 SAYILI KANUNUN Yapı denetim kuruluşlarının hizmet bedellerinin ödenmesinde kullanılmak üzere yapı sahibince il muhasebe birimlerinde açılacak emanet nitelikli hesaba yatırılır. YATIRILAN TUTARLARIN 5 inci maddesinin altıncı fıkrasında yer alan % 1’i ibareleri % 3’ü olarak %1’i %1’i Ruhsatı Veren İdarenin Bakanlık Döner Sermaye İşletmesinin 6 ncı maddesinin birinci fıkrasında yer alan “üç” ibaresi “altı” olarak değiştirilmiştir. hesabına ilk hakedişten defaten aktarılır hükmü getirilmiştir. Ancak Danıştay 6. Daire’nin 2012/1895 esasına nolu ve 18.04.2012 günlü kararı ile yürürlüğü durdurulmuştur. İlk hakedişi ödenmemiş işler için, her hakedişe dair KDV hariç toplam tutarın sözleşmenin imzalandığı tarihte ki mevzuat hükmüne göre %1’leri veya %3’leri kesilerek ilgili idare ve bakanlık döner sermaye hesaplarına aktarılacaktır. Genelge doğrultusunda ilk hakedişinden toplam hizmet bedeli tutarı üzerinden bakanlık ve ilgili idare payı kesilerek aktarılan işler için, söz konusu paylar için işe ait son hakedişte mahsuplaşmaya gidilecektir. YAPI DENETİM HİZMET BEDELİ 17/08/2011 648 KHK Hizmet bedelleri İlgili İdarelere yatırılacak İlgili İdarelerce hakediş tahakkuk işlemleri yürütülecek. Hizmet bedeli oranı asg. % 3 Taraflar anlaşırsa kalan kısım için asg.% 1,5 12/09/2011 Genelge İlgili İdarelere yatırılan hizmet bedelleri İ.M.B.ye aktarılacak 02/11/2011 662 / KHK 21/03/2012 YAZI Hizmet bedelleri İl Muhasebe Birimlerine yatırılacak Hakediş tahakkuk işlemleri İl Müdürlüklerince yürütülecek. Hakediş Tahakkuk işlemleri Defterdarlık Muhasebe Müdürlüğü veya Mal Müdürlüklerince yürütülecektir. Hizmet bedeli oranı asg. % 1,5 % 1 Bakanlık ve ilgili idare payı % 3 Bakanlık ve ilgili idare payı YAPI DENETİM HİZMET BEDELİ YAPI DENETİM KURULUŞLARINCA TANZİM EDİLECEK VE YAPI RUHSATINI DÜZENLEYEN İLGİLİ İDAREYE SUNULACAK HAKEDİŞ RAPORUNUN EKİNE PERSONEL BİLDİRGESİ (TÜM HAKEDİŞLERİN EKİNDE ) PARA MAKBUZU SURETİ (TÜM HAKEDİŞLERİN EKİNDE ) SÖZLEŞME DAMGA VERGİSİ MAKBUZU ( İLK HAKEDİŞTE ) HIZMET SÖZLEŞMESI SURETI (ILK HAKEDIŞ EKINDE) IŞ YERI TESLIM TUTANAĞI SURETI (INŞAAI FAALIYETI IÇEREN ILK HAKEDIŞ EKINDE) LABORATUAR SONUÇLARI VE FATURALARININ ASILLARI (İLGİLİ İMALATLARA İLİŞKİN HAKEDİŞ EKİNDE) TEMEL KALIP VE DONATI İMALATI KONTROL TUTANAĞI ( İLGİLİ İMALATLARA İLİŞKİN HAKEDİŞ EKİNDE) TEMEL TOPRAKLAMASI KONTROL TUTANAĞI ( İLGİLİ İMALATLARA İLİŞKİN HAKEDİŞ EKİNDE) TEMEL BETON DÖKÜM TUTANAĞI ( İLGİLİ İMALATLARA İLİŞKİN HAKEDİŞ EKİNDE) YÖNETMELİĞİN 6. MADDESİNİN 5 . FIKRASINDA BELRİTİLEN İMALAT TUTANAKLARI ( İLGİLİ İMALATLARA İLİŞKİN HAKEDİŞ EKİNDE) SEVİYEYİ GÖSTERİR FOTOĞRAFLAR SEVİYE TESPİT TUTANAKLARININ FOTOKOPİLERİ YAPI DENETİM HİZMET BEDELİ İLGİLİ İDARELERCE ONAYLANAN HAKEDİŞ RAPORUNUN EKİNDE HİZMET SÖZLEŞMESİNİN SURETİ PARA MAKBUZUNUN SURETİ SÖZLEŞME DAMGA VERGİSİ MAKBUZUNUN SURETİ konulacaktır. YAPI DENETİM HİZMET BEDELİ Yapı sahibi İlgili idare Büyükşehir Belediyesi 5 gün Diğer idareler ise 3gün Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü Defterdarlık Muhasebe Müdürlüğü & Mal Müdürlüğü 3 gün içerisinde Bakanlık 3TL Döner Sermaye 3TL İlgili idare % 3 (100 TL’ nin) Hesabı Kuruluşa Ödeme 94TL + KDV (100TL üzerinden 18 TL) YAPI DENETİM HİZMET BEDELİ YAPI DENETİM HİZMET BEDELİ YAPI DENETİM HİZMET BEDELİ YAPI DENETİM HİZMET BEDELİ YAPI MÜTEAHHİTLİĞİ Tek parselde bir bodrum katı dışında en çok iki katlı ve toplam yapı inşaat alanı 500 m2 yi geçmeyen yapıların Geçici yapı müteahhidi yetki belgesi (numarası) almak, Mimar veya mühendis unvanlı şantiye şefi bulundurmak, Yapı müteahhitliğine ilişkin bütün sorumlulukları üstlenmek , şartıyla parsel maliki kendi yapısını inşa edebilir. Mal sahiplerince, yapı müteahhitliği üstlenilmesi durumunda; Ticaret Odası kaydı Vergi mükellefi olması, şartı aranacaktır. Ancak bu yapılarda da mimar veya mühendis unvanlı şantiye şefi bulundurulması zorunludur. Parsel malikinin veya hissedarlardan birinin mimar veya mühendis olması halinde ayrıca şantiye şefi aranmaz. YAPI MÜTEAHHİTLİĞİ VE ŞANTİYE ŞEFİ Yapı müteahhidi, yapının plana ve mevzuata, fen, sanat ve sağlık kurallarına, ruhsata ve eki projelere uygun olarak inşa etmek, Şantiye şefi, yapıyı ilgili mevzuat hükümlerine, ruhsata ve eki projelere, denetçi mimar ve mühendis ile kontrol ve yardımcı kontrol elemanlarının talimatlarına uygun olarak inşa ettirmek, yapı denetimi sırasında bizzat hazır bulunarak, denetimin uygun şartlar altında yapılmasını sağlamak, yapı denetleme defterini şantiyede muhafaza etmek, Yapı müteahhidi ve şantiye şefi, yapım işlerindeki kusurlardan dolayı müteselsilen sorumludur. İnşaatta herhangi bir imalata başlamadan en az bir gün önce, yapılacak imalatı yapı denetim kuruluşuna haber vermek zorundadır. Aksi takdirde, işin denetimsiz ilerlemesinden doğabilecek her türlü sorumluluk yapı müteahhidine ve şantiye şefine aittir. ŞANTİYE ŞEFLİĞİ • Şantiye şefi: Konusuna ve niteliğine göre yapım işlerini yapı müteahhidi adına yöneterek uygulayan, mühendis veya mimar diplomasına sahip teknik personeldir. • 01.01.2012 tarihinde Yapı Müteahhitlerinin Kayıtları ile Şantiye Şefleri ve Yetki Belgeli Ustalar Hakkında Yönetmelik yürürlüğe girmiştir. • 01.01.2012 tarihinden sonra şantiye şefi, aynı anda en fazla 5 ayrı yapım işi üstlenebilir. • 01.01.2012 tarihinden önce şantiye şefi olarak üstlenilen görevlerin sayısı dikkate alınmayacaktır. Ancak bu tarihten önce ve sonra üstlenilen işlerin toplamı 30.000 m2 yi geçmeyecektir. ŞANTİYE ŞEFLİĞİ Şantiye Şefi olarak üstlenilen yapım işinin tek ruhsata bağlı olması durumunda; 30.000 m2 üst sınırı aranmaz, ancak 30.000 m2 ve üzerini yüklenmesi durumunda aynı anda başka bir yapım işinin şantiye şefliğini üstlenemez. 30.000 m2≤ ŞANTİYE ŞEFLİĞİ • Yapı müteahhidin üzerinde olan işin miktarı 30.000 m2’nin üzerinde ise şantiye şefi başka bir müteahhitle anlaşıp üzerine yeni iş alamaz. • Müteahhidin üzerinde ki iş 30.000 m2’nin altında olması durumunda şantiye şefi olarak yeni bir müteahhitle anlaşılabilir. ŞANTİYE ŞEFLİĞİ 30.000 m2 30.000 m2 Yapı Müteahhidi 5.000 m2 5.000 m2 15.000 m2 Şantiye Şefi 35.000 m2 10.000 m2 5.000 m2 YAPI SAHİBİ • Yapı denetimi hizmet sözleşmesini bizzat veya hukuken temsile yetkili vekili aracılığı ile imzalanması, • Yapı denetimi hizmet bedeli taksitlerinin zamanında ödenmesi, • Projede, mahal listesinde, metrajda ve yapı yaklaşık maliyetinde bulunmayan herhangi bir imalatı, ruhsata bağlanmadığı müddetçe yapı müteahhidinden ve yapı denetim kuruluşundan isteyememesi ve bu gibi istekler yerine getirilmemesi, • Tamamlanan yapı, yapı kullanma izni belgesi düzenlenmeksizin kullanıma açılmaması, • Yapı kullanma izni belgesi alınmış bir yapıda, ruhsat düzenlenmeksizin değişiklik yapılmaması, • İş bitirme tutanağının ilgili idarece onaylanmasından sonra yapılacak olan değişikliklerden sorumlu olması. PROJE MÜELLİFİ Yapı ruhsatına esas olan uygulama projelerini ve zemin etüdü raporları da dâhil olmak üzere her türlü etüde dayalı çalışmaları mevzuatına uygun olarak yapmak ya da yaptırmak ve incelenmek üzere sicil durum belgesi ile birlikte yapı denetim kuruluşuna verir. Ruhsat eki projelerin birbiri ile uyumlu olması şarttır. Birbiri ile uyumlu olmayan projelerden doğan sorumluluk, öncelikle proje müelliflerine ait olmak üzere, sırası ile yapı denetim kuruluşuna, proje ve uygulama denetçisi mimar ve mühendislere ve ilgili idareye aittir. İlgili meslek odasına üye olmayan veya sicil durum belgesi bulunmayan proje müellifinin projesi, yapı denetim kuruluşunca incelenmez, durum ilgili meslek odasına bildirilir. İLGİLİ İDARE • Hizmet sözleşmesi sona ermiş bir işi veya ruhsatsız bir yapıyı, bir yapı denetim kuruluşu üstleniyor ise güvenlik raporu olmaksızın ruhsat düzenlememek, • Ruhsat aşamasında istenilen hizmet sözleşmesi,taahhütname, ilk taksit dekontu olmadan ruhsat düzenlememek, • Herhangi bir vize talebinde bulunmamak, • Hakediş eki tutanakların bulunmasını sağlamak, • Hakedişleri süresi içerisinde kontrol etmek ve onaylamak veya var ise eksiklikleri kuruluşa bildirmek, İLGİLİ İDARE • Hizmet sözleşmesinin sona ermesi halinde veya sorumlu denetim elemanı değişikliklerinde seviye tespit tutanaklarını onaylamak, • İşyeri teslim tutanağını onaylamak, • Arsanın köşe noktalarının tespit edilmesine nezaret etmek, • İş bitirme tutanağını incelemek, süresi içinde onaylamak veya var ise eksikliklerinin neler olduğu belirtilerek, giderilmesinin gerektiğini yazılı olarak bildirmek. • Kuruluş veya sorumlu denetim elemanlarının aykırı uygulamalarını İl Müdürlüğüne bildirmek. YAPI DENETİM KOMİSYONU 17.08.2011 17.08.2011 öncesi sonrası Yapı Denetim Komisyonu 17.08.2011 tarih ve 28028 sayılı Resmi Gazetede yayınlanan 648 sayılı “Çevre ve Şehircilik Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Hükmünde Kararname” nin 26. maddesi ile 4708 sayılı Yapı Denetimi Hakkında Kanunun 4. maddesinde yapılan değişiklikle Yapı Denetim Komisyonu yapısı ve işleyişi yeniden düzenlenmiştir. Merkez Yapı Denetim Komisyonu İl Yapı Denetim Komisyonu YAPI DENETİM KOMİSYONU İL YAPI DENETİM KOMİSYONLARI ile işlemlerin yürütülmesi; - Hizmetin yerinde ve en kısa sürede verilmesini, - Sorunların yerinde çözümlenmesini, - Uygulama süreçlerinin uzamamasını, - İleride telafisi imkânsız durumlarla karşı karşıya kalınmamasını amaçlamaktadır. YAPI DENETİM KOMİSYONU 12.09.2011 tarihli ve 6404 sayılı 2011/4 Nolu Genelgede açıklandığı şekliyle; İl Yapı Denetim Komisyonları; İl müdür yardımcısının başkanlığında, En az şube müdürü seviyesinde bir üye, Konu ile ilgili en az lisans mezunu üç teknik personel üyeden oluşmaktadır. YAPI DENETİM KOMİSYONU Merkez Yapı Denetim Komisyonunun Görevleri: • Denetçi belgesi vermek • Yapı denetim kuruluşu izin belgesi vermek • Anlaşılamayan ve tereddüte düşülen konularda ilgili kurum, kuruluş ve şahıslara görüş bildirmek İl Yapı Denetim Komisyonlarının Görevleri • Ceza teklifinde bulunmak, • Denetçi vize işlemlerini gerçekleştirmek • Şantiye ve büro denetim faaliyetlerini değerlendirmek ve teklifte bulunmak. (Yılda iki büro, altı şantiye denetimi) • Denetim faaliyetlerinde bulunmak, YAPI DENETİM KOMİSYONU ÖNEMLİ DİĞER HUSUSLAR DENETİM FAALİYETİ GEÇİCİ OLARAK DURDURULAN VEYA İZİN BELGESİ İPTAL EDİLEN YAPI DENETİM KURULUŞUNUN DENETİM SORUMLULUĞU ALTINDA OLAN YAPIM İŞLERİ Tamamlanmış yapılar için ilgili idarelerce yapı tatil tutanağı tanzim edilmez. Yapılacak herhangi bir inşai faaliyeti kalmayan ve yapı kullanma izni belgesi için müracaatta bulunan yapı sahiplerinin yeni bir yapı denetim kuruluşu ile sözleşme akdetmesine gerek olmaksızın, bu durumdaki yapı denetim kuruluşunca, yapının ruhsata ve eki projesine uygun olarak tamamen bitirilmiş olduğuna dair rapor tanzim edilerek, ilgili idareye verilir. İş bitirme tutanağı veya yapı kullanma izni belgesi bu kuruluşça imzalanır. ÖNEMLİ DİĞER HUSUSLAR DENETİM FAALİYETİ GEÇİCİ OLARAK DURDURULAN VEYA İZİN BELGESİ İPTAL EDİLEN YAPI DENETİM KURULUŞUNUN DENETİM SORUMLULUĞU ALTINDA OLAN YAPIM İŞLERİ İnşai faaliyeti devam eden veya yapı denetimi hizmet sözleşmesi fesih edilen işler için yapı sahibi tarafından yeni bir yapı denetim kuruluşu ile sözleşme akdedilir. Yeni bir yapı denetim kuruluşu görevlendirilmeksizin yapının devamına hiçbir surette izin verilmez. İlgili idarece, ilk ruhsat numarası yazılmak kaydıyla yeni bir yapı ruhsatı tanzim edilir. Bu ruhsatın ilgili bölümü yeni yapı denetim kuruluşunca imzalanır ve ek-22’de gösterilen form-20’ye uygun seviye tespit tutanağı tanzim edilerek yeni ruhsat ekine konulur. ÖNEMLİ DİĞER HUSUSLAR DENETİM FAALİYETİ GEÇİCİ OLARAK DURDURULAN VEYA İZİN BELGESİ İPTAL EDİLEN YAPI DENETİM KURULUŞUNUN DENETİM SORUMLULUĞU ALTINDA OLAN YAPIM İŞLERİ Denetim faaliyetinin geçici olarak durdurulmasına veya izin belgesinin iptaline sebep olan işler için, herhangi bir inşai faaliyeti kalmamış olsa dahi, geri kalan iş ve işlemler tamamlanmak üzere yapı sahibinin bir başka yapı denetim kuruluşu ile hizmet sözleşmesi imzalaması şarttır. Yapının denetim sorumluluğunu üstlenen yeni yapı denetim kuruluşu, görevi üstlendiği tarihten önce yapılan bütün iş ve işlemlerin denetiminin Kanuna ve Yönetmeliğe uygun şekilde tamamlanmasından dolayı görevi bırakan yapı denetim kuruluşu ile birlikte müteselsilen sorumludur. ÖNEMLİ DİĞER HUSUSLAR Kanun; Madde-2: “Yapı denetim hizmeti; yapı denetim kuruluşu ile yapı sahibi veya vekili arasında akdedilen hizmet sözleşmesi hükümlerine göre yürütülür. Yapı sahibi, yapım işi için anlaşma yaptığı yapı müteahhidini vekil tayin edemez.” İstisna: Yapı sahibi, aynı zamanda yapı müteahhidi ise Yönetmelik; Madde-27: “Müteakip bölümün hizmet bedeli yatırılmadığı takdirde, yapı denetim kuruluşunca yapı faaliyet durdurma tutanağı ile seviye tespit tutanağı tanzim edilerek, tanzim tarihinden itibaren üç iş günü içinde ilgili idareye bildirimde bulunulur. İlgili idarece yapı tatil tutanağı tanzim edilir ve yapının devamına izin verilmez. Bu hükümlere aykırı hareket eden ilgililer hakkında, Kanunun cezai hükümleri uygulanır.” ÖNEMLİ DİĞER HUSUSLAR Kanun; Madde-9: “Kanunun uygulanması sırasında, yapı denetim kuruluşunun icraî veya ihmalî davranışla görevini kötüye kullanan ortakları, yöneticileri, mimar ve mühendisleri, yapı müteahhidi, proje müellifi gerçek kişiler ile laboratuvar görevlileri, altı aydan üç yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır. Yapı denetim kuruluşunun ortak ve yöneticileri, mimar ve mühendisleri ile laboratuvar görevlileri bu Kanun hükümleri çerçevesinde yapmaları gereken denetimi yapmadıkları hâlde yapmış gibi veya yapmalarına rağmen gerçeğe aykırı olarak belge düzenlemeleri hâlinde Türk Ceza Kanununun resmi belgede sahtecilik suçuna ilişkin hükümlerine göre cezalandırılır.” ÖNEMLİ DİĞER HUSUSLAR Kanun; Madde-3: “Yapı denetim kuruluşu denetim faaliyeti dışında başka ticari faaliyette bulunamaz. Bu kuruluşun denetçi mimar ve mühendislerinin, denetim faaliyeti süresince başkaca mesleki ve inşaat işleri ile ilgili ticari faaliyette bulunmaları yasaktır." Yapı müteahhidi Yapı sahibi Proje müellifi Şantiye şefi Kuruluş ortağı Denetçi Kuruluş Kontrol ortağı Elemanı Yardımcı Kontrol Elemanı MEVZUAT BİLGİLERİ LABORATUVARLAR KAPSAMLARINA GÖRE LABORATUVARLAR LABORATUVARLAR YAPI MALZEMESİ ZEMİN YAPI MALZEMESİ + ZEMİN LABORATUVARLAR Laboratuvar değerlendirme heyetleri laboratuvarların kuruluş aşamasından itibaren aşağıdaki denetimleri yürütmektedir; - Belgelendirme incelemesi - Ara denetim incelemesi - Kapsam genişletme incelemesi - Kısmi denetim incelemesi - Denetçi Mühendis değişimi/ilavesi incelemesi - Adres değişikliği incelemesi - Numune toplama istasyonu incelemesi LABORATUVARLAR Ara denetimde laboratuvarın bir önceki ara denetimden sonra yapmış olduğu faaliyetler incelenir. Hazırlanacak ara denetim değerlendirme raporunda laboratuvarın şartları sağladığı tespit edilirse, laboratuvar için izin belgesinin ve denetçi mühendise verilmiş imza yetkisinin devamı önerilir. Değerlendirme raporu İl Yapı Denetim Komisyonunda sonuçlandırılır. Komisyon kararı ile laboratuvarın izin belgesi ve kapsam listesi Merkez Yapı Denetim Komisyonu Başkanlığına gönderilerek yıllık vizesi yapılır. Vizesi yapılan belge ve kapsam listesi firmaya (İl Müdürlüğü aracılığı ile) teslim edilir. LABORATUVARLAR Numune toplama istasyonu incelemesi: Laboratuvar, bulunduğu il sınırları içinde veya laboratuvar olmayan başka bir ilde numune toplama istasyonu açmak talebi ilgili evraklarla beraber (açılması istenen istasyonla ilgili olarak ve Kalite El Kitabına eklenmesi gereken dokümanlar, personel bilgileri) İYDK’ya başvuru yapar. Başvuru, değerlendirme heyeti tarafından açılmak istenen istasyonda incelenir. İnceleme sonucunda numune toplama istasyonu mekan ve teknik eleman açısından yeterli görülürse, raporda istasyona izin belgesi verilmesi önerilir. LABORATUVARLAR Değerlendirme sonuçlandırılır. raporu İl Yapı Denetim Komisyonunda Komisyon kararı Merkez Yapı Denetim Komisyonu Başkanlığına gönderilir ve numune toplama istasyonu izin belgesi düzenlenerek firmaya (İl Müdürlüğü aracılığı ile) teslim edilir. TEŞEKKÜRLER… DAHA YAŞANABİLİR, NİTELİKLİ, GÜVENLİ YAPILAR İÇİN YAPI DENETİMİ… Hazırlayan Ali KILIÇARLAN Yapı Dent. Ve Yapı Malz. Şb. Md. V. 2013