Transcript ADIN DURUMLARI • Okul çok güzel. Okul çok seviyorum. Bahçe çıkıp,dolaşmak istiyorum. Okul çok çalışkan öğrenciler var. Bahçe dışarıya pek çıkmam. Yukarıdaki birinci cümlenin dışında kalan cümleler,anlamsız.

ADIN DURUMLARI
• Okul çok güzel.
Okul çok seviyorum.
Bahçe çıkıp,dolaşmak istiyorum.
Okul çok çalışkan öğrenciler var.
Bahçe dışarıya pek çıkmam.
Yukarıdaki birinci cümlenin dışında kalan
cümleler,anlamsız ve bozuk cümlelerdir.Bu
cümlelerde baştaki;”okul,bahçe”
sözcüklerini çıkarırsak cümleler birer
anlam kazanıyorlar.
ADIN DURUMLARI
Aynı cümleleri aşağıdaki gibi ekler getirerek yazarsak;
Okul çok güzel.Okulu çok seviyorum.
Bahçeye çıkıp,dolaşmak istiyorum.
Okulda çok çalışkan öğrenciler var.
Bahçeden dışarıya pek çıkmam.
Görüldüğü gibi “bahçe ve okul “ sözcüğü cümle içinde birtakım
görevler almış.
Yükleme sorulabilecek,nereyi,nereye,nerede nereden sorularının
yanıtını verecek duruma gelmiş.

ADIN DURUMLARI
• Adların tümcede kullanışı sırasında girmiş
olduğu durumlara adın durumları denir.
• Adlar cümle içinde beş durumda
bulunurlar.
Adın Yalın Durumu








Ayşenur çok kitap okuyor.
Tuncay portakal yedi.
Mert çok çalışıyor.
Semra dergi okuyor.
Gaye kalem açıyor.
Sinem problem çözüyor.
Yukarıdaki Ayşenur,kitap,Tuncay,portakal,Mert,
Gaye,kalem,Sinem,problem sözcükleri birer addır ve
hiçbir ek almamışlardır.
Adın Yalın Durumu
Adın durum eklerinden hiçbirini almamış
duruma yalın durum denir.
 Sıra,masa,kalem,defter,silgi,çanta,Selin,
Hayrünisa,Güneş,Esra,Alihan,Anamur,
Mersin,Bozyazı,Mut,Silifke,Gülnar,Tarsus,
Erdemli,Akdeniz,Türkiye,Türkmenistan…

Adın Belirtme Durumu







Bilge Kağan’ı dün gördüm.
Harun’u düşürmüşler.
Reyhan arkadaşlarını çok seviyor.
Defteri bana verir misin?
Ece’yi kitap okurken gördüm.
Seda’yı ders çalışırken annesi rahatsız etmiş.
Hırsızlar köprüyü yıkmışlar.
Adın Belirtme Durumu




Yukarıdaki cümlelerde yer alan adlar
,ünlü uyumuna uyarak;”-ı,-i,-u,-ü”
eklerinden birini almış.
Bu eklerle adın eylemin etkisi altında
durumunu belirttiğini görüyoruz.
Adın durum eki “-i”yi alarak eylemin
etkisi altında bulunduğu duruma adın
belirtme durumu denir.
Belirtme durumundaki adlar,yükleme
sorulan”kimi,neyi”sorularının yanıtını
verir.
Adın Yönelme Durumu
•
•
•
•
•
•
•
Gökhan eve geldi.
Sait okula gidiyor.
Gazihan çarşıya çıkacakmış.
Aybala doktora gidiyor.
Çağrıcan dersine çalışıyor.
Elif bahçeye fidan dikiyor.
Görüldüğü gibi adlar bu kez “-e,-a
“eklerini almış ve eyleme bağlanarak
eylemin yönelme durumunu belirtiyor.
Adın Yönelme Durumu


Yönelme durumundaki adlar
yükleme sorulan “nereye,kime”
sorularının yanıtını verir.
Adı bir eyleme bağlayarak onun
yönünü belirleyen duruma adın
yönelme durumu denir.
Adın Kalma Durumu
• Elif evde kaldı.
• Kitabım okulda kaldı.
• Çağrıcan bahçede oyun oynuyor.
• Aybala kütüphanede ödev yapıyor.
Gazihan odada televizyon seyrediyor.
Yukarıdaki cümlelerde “-de,-da”eklerini alan
adlar eylemin yerini göstermektedirler.
Adın Kalma Durumu


Kalma durumundaki adlar yükleme sorulan
“nerede,kimde” sorularının cevabını verir.
Adın eylemin yerini gösterme durumuna adın
kalma durumu denir.
Adın Çıkma (Ayrılma)Durumu
• Bahçeden biraz meyve topladım.
• Sokaktan gürültü geliyor.
• Gökhan Karaçukur Köyü’nden dün geldi.
• Seda’nın çaydan ağzı yandı.
• Sait okuldan yeni geldi.
• Ece eşekten düştü.
• Yukarıdaki cümlelerde bazı adların “-den,
-dan,-ten,-tan”eklerini alarak eylemin çıkma
durumunu bildirir.
Adın Çıkma Durumu
• Adların çıkma,ayrılma durumunun
gösterilmesine adın çıkma durumu
denir.
• Bu durumdaki adlar,yükleme sorulan
“nereden,kimden” sorularına yanıttır.
ÖRNEK





Ev
Evi
Eve
Evde
Evden
Adın yalın durumu
Adın belirtme durumu
Adın yönelme durumu
Adın kalma durumu
Adın Çıkma(ayrılma)durumu
MURAT OKTAN
ÖĞRETMEN ŞÜKRÜ KÖYMEN İLKÖĞRETİM
OKULU
 3/A SINIFI ÖĞRETMENİ
 ANAMUR/MERSİN
 ÖĞRENCİLERİMİZE YARARLI OLMASI
DİLEĞİYLE
