KUVVET KAVRAMI, ÖZELLİKLERİ VE ÖLÇÜLMESİ

Duran bir cismi hareket ettiren, hareket eden bir cismi durduran veya değiştiren, cisimler yavaşlatan, hareketin yönünü üzerinde şekil değişikliği yapabilen etkiye

kuvvet

denir.

Günlük hayatta kuvvetin bir çok çeşidi ile karşılaşırız.

Motor kuvveti Yer çekimi kuvveti Manyetik kuvvet Sıvıların kaldırma kuvveti - - +++ Elektriksel kuvvet

Kuvvet vektörel bir büyüklüktür.F harfi ile gösterilir.

F Kuvvet dinamometre ile ölçülür.SI birim sisteminde kuvvet birimi Newton ’dur.Newton kısaca N harfi ile gösterilir.

Dinamometre bu yayın uzama katsayısına göre ölçeklendirilmiş boru şeklinde bir muhafazadan içinde yay bulunan ve oluşur.

Dinamometre

STATİĞİN PRENSİPLERİ VE TATBİKATI

Birden fazla kuvvetin yaptığı etkiyi tek başına yapabilen kuvvete bileşke kuvvet denir.Bileşke kuvvet R harfi ile gösterilir.

Kuvvet vektörel bir büyüklük olduğu için bileşke kuvveti bulmak için vektörlerin toplanmasındaki kurallardan yararlanılır.

Bir cismin kuvvetlere aynı noktasına kesişen kuvvetler denir.

etki eden Bir sistemde bileşke kuvvetin değeri 0(sıfır) ise bu sistem dengededir.

F 1 F 2

Kesişen Kuvvetlerin Bileşkesi F 1 α F 2 R  Doğrultuları birbirini kesen kuvvetlere kesişen kuvvetler denir.

 Bir kuvvetin kuvvet doğrudur.

etki vektöründen çizgisi, geçen Aralarında α açısı bulunan kesişen iki kuvvetin bileşkesi şu şekilde ifade edilir: R 2 = F 1 2 + F 2 2 + 2F 1 F 2 Cos α

ÖRNEK F 1 =20 N 60 0 F 2 = 10 N Yandaki şekilde verilen iki kuvvetin bileşkesinin büyüklüğünü ve yönünü bulunuz.

F 1 =20 N R = 10 √7 N 60 0 F 2 = 10 N R 2 = 20 2 + 10 2 + 2.20.10. ½ R 2 = 400 + 100 + 200 =700 R = √700 = 10√7 N

ÖNEMLİ!

Kesişen iki kuvvetlerin bileşkesi;

 Bu iki kuvvetin arasında bir doğrultudadır.

 Büyük kuvvete daha yakın bir doğrultudadır.

 Kuvvetler eşit ise, bu iki kuvvet arasındaki açının açıortayı doğrultusundadır.

 Kuvvetler arasındaki açı büyüdükçe küçülür.

 Değeri en az bu kuvvetlerin farkı, en fazla ise toplamı kadardır.

F 1 R α F 2

Aynı Doğrultulu Kuvvetlerin Bileşkesi Bir noktaya veya cisme etki eden aynı yönlü iki kuvvetin aralarındaki açı 0 0 olur.

O .

F 1 R = F 1 + F 2 F 2 Aynı yönlü kuvvetlerin bileşkesi bu kuvvetlerle aynı yönde ve kuvvetlerin toplamına eşittir.

Bir noktaya etki eden açı 180 0 olur.

zıt yönlü kuvvetlerin arasındaki F 1 .

F 2 O R = F 2 – F 1 Zıt yönlü kuvvetlerin bileşkesi bu kuvvetlerle aynı doğrultuda ve kuvvetlerin farkına eşittir.Bileşke kuvvet büyük olan kuvvetle aynı yöndedir.

ÖRNEK Şekildeki kamyona etki eden bileşke kuvvetleri bulalım.

F 2 = 3000 N R = F 1 + F 2 = 5000+3000 =8000 N F 1 = 5000 N F 2 = 3000 N R = F 1 - F 2 = 5000 - 3000 =2000 N F 1 = 5000 N

Paralel Yönlü Kuvvetlerin Bileşkesi A C Şekildeki gibi katı bir cismin A ve B noktalarına aynı doğrultu ve yönde etki eden kuvvetlere aynı yönlü paralel kuvvetler denir.

F 1 F 2 Bu kuvvetlerin yönünde ve toplamına eşittir.

bileşkesi büyüklüğü kuvvetlerin kuvvetlerin R = F 1 + F 2 Bileşke kuvvetin uygulama noktası, A ve B noktaları arasında, IABI uzunluğunu kuvvetlerle ters orantılı olarak bölen C noktasıdır.Yani C noktası büyük kuvvete yakındır.

B F 1 / F 2 = IBCI / IACI

ÖRNEK: Büyüklükleri F 1 ve F 2 olan aynı yönlü paralel iki kuvvet, uzunluğu 2 m olan çubuğun uçlarına uygulanıyor.Bileşke kuvvetin büyüklüğünü ve uygulama noktasının F 1 kuvvetinden uzaklığını bulunuz.

A F 1 =60 N X I = 2 m C 2 - X R B F 2 = 40 N R = 40 + 60 = 100 N 60 / 40 = (2-X) / X 60X = 80 – 40X 100X = 80 X = 0,8 m