Transcript Technologia (Słownik Języka Polskiego) – wiedza o procesie przetwarzania w sposób celowy i ekonomiczny dóbr materialnych w dobra użyteczne . TECHNOLOGIA jest nauką o.

Technologia (Słownik Języka Polskiego)
– wiedza o procesie przetwarzania w
sposób celowy i ekonomiczny dóbr
materialnych w dobra użyteczne .
TECHNOLOGIA jest nauką o metodach
wytwarzania lub przetwarzania surowców,
materiałów i wyrobów, integrującą technikę
oraz odpowiednie elementy nauk organizacji,
zarządzania i ekonomiki (A. Stefański ,
Technologia robót budowlanych).
Przegląd technologii w budownictwie
(3 godz.)
BUDOWNICTWO - gałąź gospodarki obejmująca wznoszenie różnego typu budowli, a także
prace konserwatorskie i remontowe oraz rekonstrukcje budowlane.
BUDOWNICTWO - budowanie, produkcja budowlana - procesy produkcyjne przebiegające
w fabrykach materiałów budowlanych i warsztatach wytwórczych oraz prace wykonawcze
prowadzone na placu budowy.
BUDOWNICTWO - dziedzina techniki, na którą składają się metody i sposoby wznoszenia,
utrzymania, remontowania i rekonstrukcji różnych obiektów architektonicznych.
dr inż. Jerzy Obolewicz
Analiza budownictwa …
dr inż. Jerzy Obolewicz
dr inż. Jerzy Obolewicz
dr inż. Jerzy Obolewicz
dr inż. Jerzy Obolewicz
dr inż. Jerzy Obolewicz
dr inż. Jerzy Obolewicz
W zależności od przeznaczenia wznoszonych obiektów rozróżnia się
budownictwo ogólne, w tym budownictwo mieszkaniowe i budownictwo
użyteczności publicznej (wznoszenie szkół, szpitali, stadionów sportowych
itp.), budownictwo przemysłowe i komunikacyjne - drogowe i kolejowe, oraz
budownictwo sanitarne (komunalne), wiejskie, sakralne, obronne.
Początki budownictwa sięgają zarania cywilizacji ludzkiej, a pewne jego
praformy odnaleźć można w świecie zwierząt (np. gniazda ptasie, żeremia).
Wraz z rozwojem historycznym i wzrostem stopnia złożoności wznoszonych
budowli wymagało w coraz większym stopniu kooperacji.
Budownictwo współczesne opiera sie na współpracy inwestorów,
projektantów, tj. architektów i urbanistów, wytwórców materiałów
budowlanych i ich dostawców, wreszcie wykonawców: inżynierów
budowlanych, murarzy, dekarzy i in., skupionych najczęściej w mniejszych lub
większych przedsiębiorstwach branży budowlanej.
dr inż. Jerzy Obolewicz
Obiekty budowlane mogą posiadać różną konstrukcję.
Rodzaje konstrukcji:
1. ze względu na zastosowany materiał: drewniane, stalowe,
monolityczne (betonowe, żelbetowe),
2. konstrukcje tradycyjne,
3. konstrukcje prefabrykowane.
Budownictwo przekształca się ewolucyjnie w produkcję, a
mechanizacja procesów wytwarzania stanowi podstawowy
czynnik przemian.
Uprzemysłowienie budownictwa polega na przenoszeniu
procesów budowlanych na zaplecze, do zakładów i wytwórni
organizowanych wg przesłanek przemysłowych.
dr inż. Jerzy Obolewicz
dr inż. Jerzy Obolewicz
Stan zerowy
Stan surowy
Stan
wykończeniowy
Podstawowe elementy konstrukcyjne budynków:
1. Fundamenty
2. Ściany piwnic
3. Strop nad piwnicą
4. Ściany parteru
5. Strop nad parterem
6. Ściany pierwszego piętra (kondygnacji powtarzalnej)
7. Strop nad pierwszym piętrem (kondygnacją powtarzalną)
8. Dach (więźba dachowa)
9. Stolarka okienna i drzwiowa (zewnętrzna)
10.Stolarka okienna i drzwiowa wewnętrzna)
11.Instalacje budynku (elektryczne, wod.-kan., co, gaz, itd.)
12.Wykończenie wewnętrzne ( tynki, podłogi, posadzki,
wyposażenie itd.)
13.Wykończenie zewnętrzne – elewacja, obróbka
blacharska, oświetlenie, odprowadzenie wód opadowych
Instalacje wewnętrzne w budynkach
Instalacje wewnętrzne budynków :
1. woda zimna ,
2. centralna woda użytkowa -ciepła,
3. kanalizacja sanitarna,
4. kanalizacja deszczowa ,
5. instalacja C.O. wraz z grzejnikami,
6. wymiennikownie ciepła zasilane z dalekiego źródła ciepła ( PEC),
7. instalacja elektryczna,
8. instalacja odgromowa budynków,
9. instalacja telekomunikacyjna ( telefon TP.SA. + Internet),
10.instalacja domofonowa,
11.instalacja kablowa,
12.wentylacja mechaniczna. dr inż. Jerzy Obolewicz
Instalacje elektryczne
• instalacje elektryczne zewnętrzne,
• sieci NN, SN,
• instalacje elektryczne wewnętrzne.
dr inż. Jerzy Obolewicz
Instalacje teletechniczne
• sygnalizacja włamania i napadu,
• sygnalizacja pożaru,
• instalacja nagłośnienia,
• podgląd telewizyjny,
• sieci komputerowe i telekomunikacyjne,
• instalacje kontroli dostępu.
dr inż. Jerzy Obolewicz
Instalacje mechaniczne i sanitarne
• wentylacja i klimatyzacja wraz z automatyką,
• instalacje grzewcze,
• instalacje tryskaczowe,
• kotłownie, węzły ciepła,
• kanalizacja sanitarna i deszczowa,
• instalacje wodociągowe i hydrantowe.
dr inż. Jerzy Obolewicz
Bezpieczeństwo wyrobów
Wymagania dotyczące bezpieczeństwa produktów, obowiązki producentów i
dystrybutorów w tym zakresie oraz zasady i tryb sprawowania nadzoru w celu
zapewnienie bezpieczeństwa produktów wprowadzanych na rynek regulowane są
zapisami ustawy z dn. 12.12.2003r. o ogólnym bezpieczeństwie produktów.
Oceniając bezpieczeństwo produktu uwzględnia się:
1. Cechy produktu: skład, opakowanie, instrukcję montażu i uruchomienia,
instrukcję instalacji i konserwacji;
2. Oddziaływanie na inne produkty;
3. Wygląd produktu, jego oznakowanie, ostrzeżenia, instrukcje dotyczące
użytkowania i postępowania z produktem zużytym;
4. Kategorie użytkowników narażonych na niebezpieczeństwo podczas
użytkowania.
Producent jest obowiązany wprowadzać na rynek wyłącznie produkty bezpieczne.
J. Ejdys , A. Lulewicz, J. Obolewicz; Zarządzanie bezpieczeństwem w
przedsiębiorstwie; Wyd. Politechniki Białostockiej, Białystok 2008
dr inż. Jerzy Obolewicz
Materiały i wyroby budowlane dopuszczone do użytkowania
Wyrób budowlany – wyrób w rozumieniu przepisów o wyrobach
budowlanych, wytworzony w celu wbudowania, wmontowania, zainstalowania
lub zastosowania w sposób trwały w obiekcie budowlanym, wprowadzony do
obrotu jako wyrób pojedynczy lub jako zestaw wyrobów do stosowania we
wzajemnym połączeniu stanowiącym integralną całość użytkową.
Przy wykonywaniu robót budowlanych mogą być stosowane wyłącznie wyroby
budowlane dopuszczone do obrotu i powszechnego lub jednostkowego
stosowania w budownictwie, a także powinny być zgodne z wymaganiami
określonymi w szczegółowych specyfikacjach technicznych.
Wykonawca ma obowiązek przedstawić inspektorowi nadzoru budowlanego
szczegółowe informacje o źródle produkcji, zakupu wyrobów budowlanych
przewidywanych do realizacji robót. Wyroby te powinny być właściwie
oznaczone, posiadać certyfikat na znak bezpieczeństwa, certyfikat zgodności,
deklaracje zgodności z Polską Normą, a także inne prawnie określone
dokumenty. Kierownik budowy jest zobowiązany przez okres wykonywania
robót budowlanych przechowywać dokumenty stanowiące podstawę ich
wykonania, a także oświadczenia dotyczące wyrobów budowlanych
jednostkowo zastosowanych w obiekcie budowlanym.
dr inż. Jerzy Obolewicz
Wyrób budowlany ma wpływ na spełnienie wymagań podstawowych,
dotyczących:
• bezpieczeństwa konstrukcji,
• bezpieczeństwa pożarowego,
• bezpieczeństwa użytkowania,
• odpowiednich warunków higienicznych i zdrowotnych oraz
ochrony środowiska,
• ochrony przed hałasem i drganiami,
• oszczędności energii i odpowiedniej izolacyjności cieplnej
przegród.
dr inż. Jerzy Obolewicz
Uregulowania prawne dotyczące wyrobów budowlanych
• ustawa z dnia 16 kwietnia 2004 r. o wyrobach budowlanych
(Dz U Nr 92, poz. 881), którą wdrożono dyrektywę 89/106 EWG;
• ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. o systemie oceny zgodności
(Dz U z 2004 r. Nr 204, poz. 2087 z późn. zm.) z aktami wykonawczymi, w tym:
- rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 21 grudnia 2005 r. w sprawie zasadniczych wymagań
dla urządzeń spalających paliwa gazowe (Dz U Nr 263, poz. 2201), którym wdrożono postanowienia dyrektywy
90/396/EWG (np. kotły c.o. opalane gazem),
- rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 21 grudnia 2005 r. w sprawie zasadniczych wymagań
dla urządzeń ciśnieniowych i zespołów urządzeń ciśnieniowych (Dz U Nr 263, poz. 2200), którym wdrożono
postanowienia dyrektywy 97/23/EWG,
- rozporządzenie Ministra Gospodarki i Pracy z dnia 20 października 2005 r. w sprawie zasadniczych
wymagań dotyczących efektywności energetycznej nowych wodnych kotłów grzewczych opalanych
paliwami ciekłymi lub gazowych (Dz U Nr 218, poz. 1846), którym wdrożono postanowienia dyrektywy Rady nr
92/42 EWG (dotyczy np. kotłów kondensacyjnych, kotłów dwufunkcyjnych do ogrzewania pomieszczeń i ciepłej wody
użytkowej),
- rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 23 grudnia 2005r. w sprawie zasadniczych wymagań
dla prostych zbiorników ciśnieniowych (Dz U Nr 259, poz. 2171), którym wdrożono postanowienia dyrektywy
87/404 EWG (dotyczy spawanych, nieogrzewanych zbiorników o nadciśnieniu > 0,5 bara do przechowywania
sprężonego powietrza lub azotu).
dr inż. Jerzy Obolewicz
Przegląd technologii
Technologia zajmuje się metodami/sposobami
wytwarzania lub przetwarzania surowców, materiałów i
wyrobów, integrującymi technikę oraz odpowiednie
elementy nauk organizacji, zarządzania i ekonomiki .
dr inż. Jerzy Obolewicz
Obiekty budowlane wznoszone są różnymi
technologiami, które obejmują problematykę
materiałowo-konstrukcyjną, dotyczą zastosowań
określonych maszyn, nowoczesnych narzędzi, sprzętu
pomocniczego, odpowiednich sposobów i metod
pracy, odpowiednio zorganizowanych grup ludzi o
właściwie dobranych kwalifikacjach.
Odpowiedni dobór technologii procesów dotyczących
wykonania poszczególnych elementów obiektów
budowlanych doprowadza do określonej technologii
wznoszenia całych budowli.
dr inż. Jerzy Obolewicz
Technologie wykończenia budynków
1. Instalacja elektryczna podtynkowa wg projektu, (bez osprzętu).
2. Instalacja alarmowa, domofonowa oraz TV.
3. Instalacja sanitarna i kanalizacyjna.
4. Instalacja ciepłej i zimnej wody.
5. Instalacja CO.
6. Ściany i sufity wykończone tynkami.
7. Posadzki posiadają izolację termiczną (styropian wg projektu) oraz gładź
cementową.
8. Parapety wewnętrzne.
9. Poddasze ocieplone wełną mineralną 15 cm, konstrukcja stalowa, wełna
mineralna 5 cm,
10. folia, płyta gipsowo – kartonowa, oraz naciągnięte gipsem i zagruntowane.
11. Garaż wyposażony w kratkę odpływową.
dr inż. Jerzy Obolewicz
Technologie wykończenia budynków
Metody wykańczania ścian wewnętrznych i sufitów w budynku mieszkalnym
Obecnie na rynku jest wiele stosowanych technologii i materiałów do wykańczania
ścian i sufitów budynków mieszkalnych. Od tradycyjnych cementowo - wapiennych,
poprzez gipsowe czy tynki suche z płyt gipsowo kartonowych.
Przykładowa technologia wykończenia budynków (standard wykończenia):
1. klatki schodowe – gres
2. windy – hydrauliczne lub elektryczne
3. docieplenie budynków – styropian
4. drzwi wejściowe do lokali – antywłamaniowe
5. drzwi wewnętrzne w lokalach – brak
6. stolarka okienna– PCV
7. parapety – konglomerat
8. grzejniki panelowe typu BURGMAN
9. tynki wewnętrzne – gipsowe kat. III
10. kuchnie – przyłącze elektryczne
11. tarasy na parterze – płytki antypoślizgowe
12. balustrady balkonowe – metalowe
dr inż. Jerzy Obolewicz
Proces technologiczny – oznacza pewien wymierny zakres robót realizowanych
wg jednej technologii.
Określone prace wykonuje się na stanowisku roboczym, tj. miejscu lub odcinku
wydzielonym pracownikowi, zespołowi lub maszynie do wykonania określonego
rodzaju pracy.
Racjonalna organizacja stanowiska roboczego sprowadza się do jego
odpowiedniego wyposażenia sprzętowego i właściwej funkcji.
Ujęcie systemowe stanowiska rob. (układ : człowiek + maszyna + środowisko)
Mechanizacja robót – zastępowanie pracy ręcznej pracą mechaniczną.
Linia technologiczna – zestaw maszyn (pracujących szeregowo, równolegle,
sposobem mieszanym), którego zadaniem jest realizacja pewnego procesu
technologicznego; charakteryzuje się on określoną wydajnością pracy.
dr inż. Jerzy Obolewicz
Organizacja stanowiska roboczego
Stanowisko robocze powinno być odpowiednio
zorganizowane , tak aby umożliwić dogodną,
bezpieczną, wydajną i jakościowo dobrą pracę.
Uzyskuje się to przy stosowaniu następujących zasad:
1. Zasada odpowiedniego wyposażenia sprzętowego;
2. Zasada właściwej funkcji stanowiska roboczego
(strefa robocza, składowisko surowców,
umiejscowienie maszyn i urządzeń, itp.);
3. Zasada bezpiecznej pracy (bezpieczeństwo dla obsługi
i otoczenia).
dr inż. Jerzy Obolewicz
Metody pracy przy organizacji
procesów budowlanych
Różnorodne procesy budowlane składające się na
realizację obiektów budowlanych mogą być
wykonywane:
1. W sposób kolejny;
2. Równolegle (równocześnie);
3. Metodą pracy równomiernej nazywanej też rytmiczną
lub potokową;
4. Sposobami mieszanymi.
dr inż. Jerzy Obolewicz
Analiza procesu budowlanego w celu
zaprojektowania/usprawnienia technologii jego
wykonania polega na następujących działaniach:
1. Studialne przygotowanie w zakresie technologii i organizacji
danego procesu (studia odp. literatury, obserwacje budów,
zespołów roboczych, doświadczenia innych);
2. Podział procesu na jego elementy składowe ;
3. Przeprowadzenie pomiarów czasu poszczególnych ruchów,
czynności, operacji, procesów;
4. Opracowanie karty technologicznej wykonania procesu z
wykorzystaniem wcześniejszych doświadczeń;
5. Wprowadzenie obowiązku wykonywania ( na budowie, w
zakładzie prefabrykacji) procesu wg karty technologicznej.
dr inż. Jerzy Obolewicz
Obiekt budowlany powstaje w procesie budowlanym.
Proces budowlany oznacza zespół technologicznie powiązanych procesów produkcyjnych
na placu budowy lub zapleczu .
Procesy budowlane
Procesy pomocnicze
Procesy zasadnicze
Złożony proces budowlany
Procesy proste
Operacje robocze
Czynności robocze
Ruchy robocze
dr inż. Jerzy Obolewicz
Przy wznoszeniu obiektów budowlanych wykonuje się nw. roboty:
• transportowe – technologia robót transportowych;
• ziemne - technologia robót ziemnych;
• zbrojarskie - technologia robót zbrojarskich;
• betonowe - technologia robót betonowych;
• murowe - technologia robót murowych;
• montażowe - technologia robót montażowych;
• wykończeniowe - technologia robót wykończeniowych.
dr inż. Jerzy Obolewicz
Technologia robót transportowych
Roboty transportowe stanowią 60 – 70% ogólnej pracochłonności i 30 – 35%
kosztów wznoszenia obiektów budowlanych.
Transport daleki
1.1. Bezszynowy
a) Samochody
b) Pociągi drogowe
1.2. Szynowy
a) Parowy
b) Spalinowy
c) Elektryczny
1.3. Wodny
a) Holowniki, barki
1.4. Linowy
a) Wciągarki, wózki
Transport bliski
1.1. Bezszynowy
a) Wózki
b) Pociągi drogowe
c) Transport ręczny
1.2. Szynowy
a) Wąskotorowy
b) Jednoszynowy
c) Wyciągi
1.3. Linowy
a) Dźwignice linowe
b) Kolejki linowe; wciągarki,
wózki
dr inż. Jerzy Obolewicz
Roboty ładunkowe
Maszyny do robót załadunkowych i wyładunkowych są zasadniczo maszynami
transportu pionowo-poziomego lub zestawami tych maszyn dostosowanymi do
specyfiki robót ładunkowych.
Ogólna klasyfikacja maszyn ładunkowych:
1.
Załadunkowe
2.
Wyładunkowe
3.
Ładunkowe
4.
Uniwersalne
dr inż. Jerzy Obolewicz
Technologia robót ziemnych
Decyzja o sposobie wykonywania robót ziemnych zależy od kategorii, gruntu,
warunków hydrologicznych, wielkości i rodzaju robót, terminu wykonania, i
warunków atmosferycznych.
Odspajanie gruntu może być dokonywane ręcznie, mechanicznie, za pomocą
materiałów wybuchowych oraz urządzeń hydraulicznych.
Wykonywanie wykopów, nasypów: maszyny (koparki jedno- i
wielonaczyniowe, jednostki transportowe).
Spulchnianie gruntu: zrywarki, młoty, wiertarki udarowe, roboty strzelnicze.
Zagęszczanie gruntu: wałowanie, ubijanie.
dr inż. Jerzy Obolewicz
Technologia robót zbrojarskich
1.
Przygotowanie szkieletów zbrojenia: czyszczenie stali, prostowanie,
cięcie, gięcie, zgrzewanie (wiązanie)
2.
Dostarczenie prefabrykatów zbrojeniowych z zakładu zbrojarskiego na
plac budowy
3.
Montaż zbrojenia w deskowaniach
4.
Maszyny i urządzenia stosowane przy robotach zbrojarskich
dr inż. Jerzy Obolewicz
Technologia robót betonowych
1. Wytwarzanie mieszanki (masy) betonowej: na budowie, w
betonowni (zakładzie produkcji masy betonowej) – beton
towarowy;
2. Transport masy betonowej: zewnętrzny, na placu budowy;
3. Podawanie i układanie masy betonowej;
4. Zagęszczanie masy betonowej: wibrowanie,
odpowietrzanie, prasowanie, wirowanie
5. Przyśpieszanie twardnienia betonu;
6. Beton natryskowy, torkretowanie.
dr inż. Jerzy Obolewicz
Modele technologiczne budownictwa mieszkaniowego
Współcześnie budownictwo polskie przeobrażeniom technologicznym ulega
budownictwo wielorodzinne oraz budownictwo jednorodzinne. Model
technologiczny budownictwa uprzemysłowionego występujący w poprzednim
okresie realizowany głównie w technologii z wielkowymiarowych elementów
nie odpowiada aktualnie społecznym potrzebom.
Kierunki przemian w zakresie technologii przedstawiają się następująco :
- stosowanie nowych rozwiązań ścian konstrukcyjnych z różnego rodzaju
materiałów, bloczków, kształtek nadających się do montażu bez użycia
sprzętu dźwigowego;
- rozwój i stosowanie technologii monolitycznych, również przy użyciu
deskowań traconych
stanowiących izolację termiczną;
- stosowanie stolarki okiennej o zwiększonej izolacyjności cieplnej,
- stosowanie dachów stromych izolowanych termicznie;
- doskonalenie rozwiązań ścian zewnętrznych o dobrych wartościach
izolacyjnych.
dr inż. Jerzy Obolewicz
Racjonalizacja rozwiązań konstrukcyjno-materiałowych dla
niskiego budownictwa (1-4 kondygnacji) idzie w kierunku
zmniejszenia pracochłonności pracy, zmniejszenia masy konstrukcji
nośnych, zmniejszenia energochłonności i transportochłonności,
wykorzystania miejscowych materiałów, ograniczenia w stosowaniu
ciężkich maszyn budowlanych.
Konieczność wprowadzania nowych energooszczędnych
technologii oraz zmian strukturalnych wynika z ciągłego wzrostu
cen energii, materiałów budowlanych oraz robocizny.
Istotnymi elementami obok walorów funkcjonalnych i estetycznych
jest koszt budowy oraz koszt eksploatacji. Należy przy tym
podkreślić, że w naszych warunkach przy stosowaniu technologii
tradycyjnych koszty realizacji stanu surowego pochłaniają około 50
% środków finansowych.
dr inż. Jerzy Obolewicz
W warunkach gospodarki rynkowej, przy dostępności bogatego
asortymentu materiałów budowlanych, podstawowe elementy
budynku mogą być wykonywane wieloma sposobami.
W celu wyznaczenia najtańszych rozwiązań spośród możliwych do
realizacji w danych warunkach ze względów technicznych winno się
wykonywać analizy kosztowe na wszystkich etapach projektowania.
Dla podjęcia najkorzystniejszej decyzji przez inwestora winno się
każdą koncepcję projektanta i konstruktora przetworzyć na koszty.
Niezbędnym bowiem warunkiem efektywnego projektowania jest
możliwość oceny wariantowych rozwiązań projektowych.
Wartość ekonomiczna jako ocena syntetyzująca stanowi takie
mierniki jak, cena, koszt, zysk, itp.
dr inż. Jerzy Obolewicz
Do podstawowych czynników zapewnienia jakości należy zaliczyć
niezawodność , funkcjonalność, technologiczność.
W gospodarce konkurencyjnej jakość jest jednym z istotnych
czynników konkurencji. Zwykle podwyższenie jakości pociąga za
sobą wzrost kosztów.
Efektywność danego systemu technologii należy mierzyć wartością
użytkową wyrażającą się w funkcjonalności, niezawodności w
eksploatacji, trwałości, nowoczesności, estetyce .
Zdolność spełniania tych funkcji w aspekcie wielu kryteriów przez
określony system technologii , winno stanowić miarę kompleksowej
oceny.
dr inż. Jerzy Obolewicz
W literaturze fachowej można znaleźć szczegółowe informacje na
temat różnych tradycyjnych rozwiązań technologii budowlanych,
jednakże rozwiązania systemowe są chronione przez ich autorów
oraz firmy.
Nowe normowe wymagania cieplne oraz dostępność na rynku
udoskonalonych materiałów budowlanych spowodowało duży
postęp w tradycyjnym budownictwie szczególnie
jednorodzinnym.
dr inż. Jerzy Obolewicz
Przegląd
modeli technologicznych
budownictwa …
dr inż. Jerzy Obolewicz