เทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่ อสาร ผศ.ดร. ภัทรสิ นี ภัทรโกศล ภาควิชาคณิ ตศาสตร์ คณะวิทยาศาสตร์ หัวข้อ • • • • • ความหมายของเทคโนโลยีสารสนเทศ ประเภทของเทคโนโลยีสารสนเทศที่สาคัญ การรักษาความปลอดภัยของข้อมูลสารสนเทศ ความหมายของการสื่ อสาร รู ปแบบการสื่ อสารที่ใช้เทคโนโลยีในปัจจุบนั.
Download ReportTranscript เทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่ อสาร ผศ.ดร. ภัทรสิ นี ภัทรโกศล ภาควิชาคณิ ตศาสตร์ คณะวิทยาศาสตร์ หัวข้อ • • • • • ความหมายของเทคโนโลยีสารสนเทศ ประเภทของเทคโนโลยีสารสนเทศที่สาคัญ การรักษาความปลอดภัยของข้อมูลสารสนเทศ ความหมายของการสื่ อสาร รู ปแบบการสื่ อสารที่ใช้เทคโนโลยีในปัจจุบนั.
เทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่ อสาร ผศ.ดร. ภัทรสิ นี ภัทรโกศล ภาควิชาคณิ ตศาสตร์ คณะวิทยาศาสตร์ หัวข้อ • • • • • ความหมายของเทคโนโลยีสารสนเทศ ประเภทของเทคโนโลยีสารสนเทศที่สาคัญ การรักษาความปลอดภัยของข้อมูลสารสนเทศ ความหมายของการสื่ อสาร รู ปแบบการสื่ อสารที่ใช้เทคโนโลยีในปัจจุบนั หัวข้อ • ระบบเครื อข่ายเพื่อการสื่ อสาร • การรักษาความปลอดภัยของระบบเครื อข่าย • ความสัมพันธ์ระหว่างเทคโนโลยีสารสนเทศกับ เทคโนโลยีการสื่ อสาร • ความสาคัญของเทคโนโลยีสารสนเทศและการ สื่ อสารต่อการพัฒนาประเทศ • บทสรุ ป ความหมายของเทคโนโลยีสารสนเทศ • พจนานุกรมคอมพิวเตอร์ [1] ได้ให้คาจากัดความไว้วา่ – “ข้ อมูลสารสนเทศ หมายถึง ข้ อมูลทีน่ ามาประมวลผล แล้ ว เสนอออกมาในรูปทีผ่ ้ ใู ช้ ร้ ูหรื อเข้ าใจความหมาย” ข้อมูลที่เก็บได้ จากแหล่งข้อมูล การประมวลผล ขั้นตอนในการผลิตเทคโนโลยีสารสนเทศ ข้อมูลสารสนเทศ ความหมายของเทคโนโลยีสารสนเทศ • แผนแม่บทเทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่ อสารของประเทศไทย พ.ศ. 2545-2549 [2] ได้ให้คาจากัดความไว้วา่ • “เทคโนโลยีสารสนเทศ หมายถึง ความรู ในผลิตภัณฑ หรือใน กระบวนการดาเนินการใดๆ ทีอ่ าศัยเทคโนโลยีทางด านคอมพิวเตอร ซอฟต แวร (software) คอมพิวเตอร ฮาร ดแวร (hardware) การติดต อสื่อสาร การรวบรวมและการนาข อมูลมาใช อย างทัน การ เพือ่ ก อให เกิดประสิทธิภาพทั้งทางด านการผลิต การบริ การ การบริหาร และการดาเนินงาน รวมทัง้ เพือ่ การศึกษาและการเรียนร้ ูซึ่ง จะส งผลต อความได เปรียบทางเศรษฐกิจ การค า และการ พัฒนาด านคณ ุ ภาพชีวิตและคณ ุ ภาพของประชาชนในสั งคม” ประเภทของเทคโนโลยีสารสนเทศที่สาคัญ • • • • • ข้อมูลสารสนเทศเพื่อการประมวลผลรายวัน ข้อมูลสารสนเทศเพื่อการจัดการระบบเอกสาร ข้อมูลสารสนเทศเพื่อการบริ หารจัดการองค์กร ข้อมูลสารสนเทศเพื่อการตัดสิ นใจ ข้อมูลสารสนเทศภูมิศาสตร์ ข้อมูลสารสนเทศภูมิศาสตร์ • แสดงให้ผใู้ ช้งานเห็นความ เชื่อมต่อหรื อความสัมพันธ์ ระหว่างสิ่ งต่างๆ ในระบบการ ทางานได้อย่างเด่นชัด เนื่องจากระดับการนาเสนอจะ นาเสนอเป็ นระดับของข้อมูล ที่เกิดขึ้น การรักษาความปลอดภัยของข้ อมูลสารสนเทศ • การรักษาความปลอดภัยของข้อมูลสารสนเทศด้วยวิธีการ เชิงกายภาพ – การกาหนดสิ ทธิ ในการเข้าใช้หอ้ งเก็บข้อมูล – การติดตั้งระบบรักษาความปลอดภัยของห้องเก็บข้อมูล • การรักษาความปลอดภัยของข้อมูลสารสนเทศด้วยวิธีการ เชิงตรรกะ – การเข้ารหัสข้อมูล – การกาหนดให้ผใู ้ ช้ขอ้ มูลมีรหัสผ่านเพื่อการเข้าถึงข้อมูลได้ – การกาหนดสิ ทธิ ในการเข้าใช้ขอ้ มูลสารสนเทศที่แตกต่างกัน ความหมายของการสื่อสาร • พจนานุกรมศัพท์คอมพิวเตอร์ [1] ได้ให้นิยามคาว่า “การ สื่ อสาร” หรื อ “การสื่ อสารข้อมูล” (data communication) ไว้ดงั นี้ คือ • “การสื่อสารข้ อมูล หมายถึง การแลกเปลีย่ นข้ อมูลระหว่ าง คอมพิวเตอร์ เครื่ องหนึ่ง ไปยังคอมพิวเตอร์ อีกเครื่ องหนึ่ง โดยผ่ านทางโมเด็ม หรื อข่ ายงาน (network) เช่ น การเรี ยก แฟ้ มข้ อมูลจากเครื่ องคอมพิวเตอร์ เครื่ องอื่นมาใช้ ได้ ” รู ปแบบการสื่ อสารทีใ่ ช้ เทคโนโลยีในปัจจจจบบัน • รู ปแบบการสื่ อสารซึ่งมีการส่ งข้อมูลระหว่างเครื่ อง คอมพิวเตอร์ น้ นั สามารถทาได้ 2 วิธี คือ – การเรี ยกข้อมูลผ่านระบบโมเด็ม – การเรี ยกข้อมูลผ่านข่ายงาน การเรี ยกข้อมูลผ่านระบบโมเด็ม เครื่ องโมเด็ม เครื่ องคอมพิวเตอร์ สายโทรศัพท์ เครื่ องโมเด็ม เครื่ องให้บริ การ การเรี ยกข้อมูลผ่านข่ายงาน • การสื่ อสารผ่านระบบเครื อข่ายนั้นนิยมที่จะเป็ นการ เชื่อมต่อกันระหว่างเครื่ องคอมพิวเตอร์ในองค์กรเดียวกัน – การเชื่อมต่ออาจเป็ นการเชื่อมต่อแบบใช้สาย (wireline) – การเชื่อมต่อแบบไร้สาย (wireless) การเชื่อมต่ออาจเป็ นการเชื่อมต่อแบบใช้สาย การเชื่อมต่อแบบไร้สาย ระบบเครือข่ ายเพือ่ การสื่ อสาร • เทคโนโลยีการสื่ อสารได้มีการพัฒนาจากการเชื่อมต่อด้วย สายสื่ อสารมาเป็ นการเชื่อมต่อแบบไร้สาย • มีความสามารถในการเชื่อมระยะทางไกลได้มากกว่าการ เชื่อมต่อแบบไร้สาย • การเชื่อมต่อสามารถติดตั้งได้โดยง่าย การเชื่อมต่ อแบบใช้ สาย • การเชื่อมต่อแบบใช้สายนี้นิยมใช้ในการเชื่อมต่อในอาคาร หรื อ ระหว่างอาคารที่ไม่มีระยะทางที่ไกลมากๆ • สายสื่ อสารที่นิยมใช้จะแบ่งออกได้เป็ น 3 ประเภทตามประสิ ทธิภาพ ของการส่ งข้อมูล – สายใยแก้ว – สายทองแดง – สายคู่ไขว้ สายโทรทัศน์ (Cable Modem) สายโทรศัพท์ (DSL) การรักษาความปลอดภัยของระบบเครือข่ าย • การรักษาความปลอดภัยของระบบเครื อข่าย หมายถึง – การรักษาความปลอดภัยของการเข้าใช้ขอ้ มูลต่างๆ ที่มีอยูบ่ น ระบบเครื อข่ายนั้นๆ – การรักษาไว้ซ่ ึ งประสิ ทธิ ภาพการส่ งข้อมูลให้มีอตั ราส่ งคงที่ รวดเร็ วและมีความถูกต้อง – การป้ องกันการแพร่ กระจายของไวรัสคอมพิวเตอร์ และสิ่ ง แปลกปลอมต่างๆ เช่น สแปมเมล์ (spam mail) โฆษณา เป็ นต้น การรักษาความปลอดภัยของระบบเครือข่ าย • การรักษาความปลอดภัยของระบบเครื อข่าย มี 2 ประเภท – การรักษาความปลอดภัยเชิงกายภาพ – การรักษาความปลอดภัยเชิงตรรกะ การรักษาความปลอดภัยเชิงกายภาพ • ตัวอย่าง – การใช้เครื่ องมือตรวจวัดสภาพการสื่ อสาร ณ อุปกรณ์เชื่ อมต่อ ระบบเครื อข่ายเพื่อบ่งบอกถึงสิ ทธิ การเข้าสู่ ระบบเครื อข่ายของ บุคลากรแต่ละคน • อุปกรณ์ – อุปกรณ์เราว์เตอร์ การรักษาความปลอดภัยเชิงตรรกะ • ซอฟต์แวร์เพื่อการบริ หารจัดการระบบเครื อข่าย (Network Management Software) • ไฟล์วอลล์ (firewall) • การกาหนดเลือกว่าวิธีใดเป็ นวิธีที่เหมาะสม จะต้องคานึงถึง ปัจจัย – ระดับความวิกฤติหรื อความเสี ยหายที่จะเกิดขึ้นหากมีการบุกรุ ก เครื อข่าย – งบประมาณการดาเนิ นการจัดหา ติดตั้ง และบารุ งรักษา – ความพร้อมด้านบุคลากรในองค์กร ความสั มพันธ์ ระหว่ างเทคโนโลยีสารสนเทศกับ เทคโนโลยีการสื่ อสาร • เทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่ อสาร (Information and Communication Technologies –ICT) เกิดจาก การทางาน ส่ วนหนึ่งของเทคโนโลยีสารสนเทศที่มีการใช้เทคโนโลยี การสื่ อสารเพื่อให้ได้ขอ้ มูลสารสนเทศที่สมบูรณ์ ถูกต้อง รวดเร็ ว ตามความต้องการของผูใ้ ช้งาน ความสั มพันธ์ ระหว่ างเทคโนโลยีสารสนเทศกับ เทคโนโลยีการสื่ อสาร • แผนแม่บทเทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่ อสารของประเทศไทย พ.ศ. 2545-2549 ได้กาหนดความหมายของ ICT ดังนี้ • “เทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสาร หมายถึง เทคโนโลยีที่ เกีย่ วข้ องกับข่ าวสาร ข อมูล และการสื่อสาร นับตั้งแต การสร าง การนามาวิเคราะห หรือประมวลผลการรับและส งข อมูล การ จัดเก็บ และการนาไปใช งานใหม เทคโนโลยีเหล านี้ มักจะ หมายถึงคอมพิวเตอร ซึ่งประกอบด วยส วนอปุ กรณ (hardware) ส วนคาสั่ง (software) และส วนข อมูล (data) และ ระบบการสื่อสารต างๆ ไม ว าจะเป นโทรศัพท์ ระบบสื่อสารข อมูล ดาวเทียม หรื อเครื่ องมือสื่อสารใดๆ ทัง้ มีสายและไร สาย” ความสาคัญของเทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่ อสาร ต่ อการพัฒนาประเทศ • • แผนแม่บทเทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่ อสารของ ประเทศไทย พ.ศ. 2545-2549 [2] นโยบายเทคโนโลยีสารสนเทศ พ.ศ. 2544-2553 ได้ กาหนดประเด็นสาคัญไว้ 3 ประเด็นคือ (1) ความท าทายในยบคโลกาภิวฒ ั น (2) สั งคมแห งภูมปิ ญญาและการเรียนรู (3) ประเทศไทยในทศวรรษแรกของคริสต ศตวรรษที่ 21 ความสาคัญของเทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่ อสาร ต่ อการพัฒนาประเทศ • จจบดเด่ นของนโยบายเทคโนโลยีสารสนเทศ พ.ศ. 2544-2553 – – – – – การบริ หารงานของรัฐบาล (e-Government) พาณิ ชยกรรม (e-Commerce) อุตสาหกรรม (e-Industry) การศึกษา (e-Education) สังคม (e-Society) การบริ หารงานของรัฐบาล (e-Government) • เป้ าหมายในการนาเทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่ อสาร มาพัฒนาและปรับปรุ งระบบงานบริ หารที่สาคัญทุก ประเภทของส วนงานของรัฐให มีประสิ ทธิภาพสูงสุ ด ภายในพ.ศ. 2547 • พัฒนาบริ การที่ให แก สาธารณชนให ได ครบทุก ขั้นตอนในพ.ศ. 2553 การบริ หารงานของรัฐบาล (e-Government) • ยุทธศาสตร ที่ใช ในการพัฒนามุ งให เกิดความ กระทัดรัด ความประหยัด ประสิ ทธิภาพและประสิ ทธิผล โดยใช เทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่ อสารควบคู กับการปรับขั้นตอนและกระบวนการทางาน – – – – การปฏิรูปงานวางแผนและงบประมาณ การจัดองค กร การพัฒนาบุคลากรของรัฐ การพัฒนาการบริ หารและการให บริ การโดยรวม การบริ หารงานของรัฐบาล (e-Government) • ตัวอย่าง – – – – – การจัดเก็บภาษีรายได้ของรัฐ การจัดทาบัตรประชาชน การรับคาร้องเรี ยนผ่านเครื อข่ายอินเตอร์ เน็ต การให้ขอ้ มูลการท่องเที่ยวผ่านเครื อข่ายอินเตอร์ เน็ต ฯลฯ พาณิ ชยกรรม (e-Commerce) • มีเป าหมายในการมุ งสร างประโยชน โดยรวมใน กิจการพาณิ ชย ของประเทศ • ความสามารถในการแข งขันของคนไทย • การพาณิ ชย อิเล็กทรอนิกส สาหรับธุรกิจส งออก • การค าและบริ การ • การบริ โภคของประชาชน พาณิ ชยกรรม (e-Commerce) • ยุทธศาสตร ที่ใช เป นการปฏิรูปการพาณิ ชย ของประเทศ ให มีโอกาสในตลาดต างประเทศดีข้ ึน – การปรับปรุ งกฎหมายที่เกี่ยวข องกับการดาเนินธุรกรรมทาง อิเล็กทรอนิกส และงานเกี่ยวเนื่อง – การจัดให มีการชาระเงินผ านระบบอิเล็กทรอนิกส ที่มีความ ปลอดภัยสูง – การสร างระบบฐานข้อมูลและการจัดการข อมูลที่ทนั สมัย เพื่อส งเสริ มผู ประกอบการขนาดกลางและย อมให เป นกาลังสาคัญ ของระบบเศรษฐกิจใหม – การพัฒนาบุคลากรทุกประเภทและระดับ – การพัฒนาโครงสร างพื้นฐานที่เจริ ญเติบโตเป นธุรกิจเสรี รองรับการ พัฒนาการพาณิ ชย ให เจริ ญมัน่ คงต อไป พาณิ ชยกรรม (e-Commerce) • ตัวอย่าง – การให้ขอ้ มูลข่าวสาร การสร้างเครื อข่าย และการสั่งซื้ อ ผลิตภัณฑ์ OTOP (หนึ่งตาบลหนึ่งผลิตภัณฑ์) – การจองห้องพักผ่านระบบเครื อข่าย – การจองตัว๋ เครื่ องบินผ่านระบบเครื อข่าย อุตสาหกรรม (e-Industry) • มีเป าหมายในการส งเสริ มและพัฒนาการใช และ การผลิตอุปกรณ เทคโนโลยีสารสนเทศของภาคเอกชน เพื่อให เกิดอุตสาหกรรมการผลิตที่ใช ความรู เป นทรัพยากรสาคัญ ใน พ.ศ. 2553 อุตสาหกรรม (e-Industry) • ยุทธศาสตร ที่ใช – นาเทคโนโลยีสารสนเทศโดยเฉพาะระบบอินเทอร เน็ตมาใช ประโยชน ในการพัฒนาข อมูล ของศูนย การตลาด และตลาดกลางสิ นค าอุตสาหกรรม – สนับสนุนการพัฒนาอุตสาหกรรมทัว่ ไป รวมถึงการ พัฒนาอุตสาหกรรมด้านเทคโนโลยีสารสนเทศและการ สื่ อสาร โดยเฉพาะซอฟต แวร และอิเล็กทรอนิกส อุตสาหกรรม (e-Industry) • ยุทธศาสตร ที่ใช – พัฒนาอุตสาหกรรมขนาดกลางและขนาดย อม รวมถึงภาคเกษตรและอุตสาหกรรมการเกษตร – สนับสนุนให มีการสร างเสริ มการประสานความรู ด านการวิจยั และพัฒนาในด้านการใช้เทคโนโลยี สารสนเทศให้เกิดประโยชน ในภาคอุตสาหกรรม – การสร างสรรให บุคลากรในภาคอุตสาหกรรมมี ทักษะด้านเทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่ อสาร เพิ่มขึ้นด วย การศึกษา (e-Education) • มีเป าหมายในการสร้างความพร อมของทรัพยากร มนุษย ทั้งหมดของประเทศ เพื่อช วยกันพัฒนาให เกิดสังคมแห ง ภูมิป ญญาและการเรี ยนรู ที่มีคุณภาพ การศึกษา (e-Education) • ยุทธศาสตร ที่ใช – เน นหนักในการจัดหา จัดสร าง ส งเสริ ม สนับสนุน โครงสร างพื้นฐานสารสนเทศและอุป กรณ เกี่ยวเนื่องกับการศึกษาและการเรี ยนรู รวมถึง วิชาการ ความรู สารสนเทศต างๆ และผู สอน • การจัดการ และการบริ หารการศึกษาและการฝ กอบรม ทั้งวิชาการและทักษะ เพื่อพัฒนาและยกระดับคุณภาพความ รู ของทรัพยากรมนุษย ของไทย การศึกษา (e-Education) • ตัวอย่าง – การเปิ ดเครื อข่าย school-net ให้แก่โรงเรี ยนต่างๆ ทัว่ ประเทศให้ มีโอกาสหาความรู ้จากระบบอิเทอร์ เน็ตได้เท่าเทียมกัน สังคม (e-Society) • เป าหมายที่จะลดความเหลื่อมล้ าของสังคมอันเป็ นผล เนื่องมาจากความเหลื่อมล้ าในการเข าถึงสารสนเทศและ ความรู ้ • ยุทธศาสตร – การพัฒนาองค ประกอบที่สาคัญ และจาเป นที่จะสร างให สังคมไทยในศตวรรษที่ 21 เป นสังคมที่ดีงาม มีความ สมบูรณ และเพียงพอ มีคุณธรรมอันดีงามของศาสนาแทรก ซึ มอยู ในใจของประชากรทุกหมู คณะ – มุ งเน นการพัฒนาคุณภาพชีวิตตามหลักการและแนวคิด เศรษฐกิจพอเพียง บทสรบป • การใช้ขอ้ มูลข่าวสารเพื่อการศึกษาและการดาเนินการต่างๆ ในองค์กรมีความสาคัญมากต่อการดารงชีวิตของมนุษย์ • เทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่ อสารมีส่วนช่วยให้การ ดาเนินชีวิตของมนุษย์ในแต่ละวันมีความสะดวกสบายมาก ยิง่ ขึ้น • การได้รับข้อมูลข่าวสารยังเป็ นการเปิ ดโอกาสให้มนุษย์ได้ พัฒนาความรู ้ความสามารถของตนเอง เป็ นการสร้างช่อง ทางเลือกในการดาเนินชีวิตของตนเองมากยิง่ ขึ้น บทสรบป • การแลกเปลี่ยนข้อมูลข่าวสารซึ่งกันและกัน หรื อการ กระจายข้อมูลข่าวสารต่างๆ จะประสบผลสาเร็ จได้ นั้นขึ้นอยูก่ บั – ประเภทของเทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่ อสารที่มี อยู่ – วิธีการเลือกใช้เทคโนโลยีเหล่านั้นให้เกิดประโยชน์ สูงสุ ด บทสรบป • วิธีการเลือกใช้เทคโนโลยีเหล่านั้นให้เกิดประโยชน์ สูงสุ ด – วัตถุประสงค์ – ความจาเป็ นในการใช้งาน – ความพร้อมของบุคลากร – งบประมาณในการดาเนินการและการดูแลรักษา