Transcript Problematyka „obcego” a kwestia pogranicza – analiza socjologiczna Przygotowali studenci WSZiNS w Tychach: Bartłomiej Skowron Mariusz Kocoń Piotr Gątkiewicz.

Problematyka „obcego”
a kwestia pogranicza –
analiza socjologiczna
Przygotowali studenci WSZiNS w Tychach:
Bartłomiej Skowron
Mariusz Kocoń
Piotr Gątkiewicz
Typologia granic wg M. Golki
•
•
•
•
•
linia okopów – pole minowe
rzeka – prom
ściana – brama
parkan – boisko
ulica – plac targowy
Rodzaje pogranicz wg
J. Nikitorowicza
•
•
•
•
Pogranicze terytorialne
Pogranicze treściowo – kulturowe
Pogranicze interakcyjne
Pogranicze świadomościowe
•„obcy” jako inny
•„obcy” jako
niezrozumiały
„Przedmiot ludzki doświadczany
jest przez podmiot ludzki jako
obcy zawsze wtedy i tylko wtedy,
gdy zachodzi między nimi
styczność społeczna na podłożu
rozdzielnych układów wartości”.
Florian Znaniecki
Podział na to co bliskie, i na to
co dalekie wg C. LeviStrauss’a jest pierwotną i
uniwersalną cechą ludzi.
„Po
to, żebym był rzeczywistym uczestnikiem
świata kultury, potrzebna mi jest kultura
drugiego człowieka. Nie mogę się ograniczać
do tego, że pozwalam mu być odmiennym.
Ale musze w jakiś sposób wprowadzić jego
kulturę, jego wartości i prawdę w sferę
mojego własnego myślenia. (…) To nie tylko
tolerowanie czegoś innego, ale także
zrozumienie, że bez tego innego ja nie mogę
być samym sobą.”
V.S. Bibler
Rozróżnienie dwóch poziomów
swojskości wg Ewy Nowickiej
• Przedrefleksyjny
• Świadomy
Dwie koncepcje opozycji
„swój-obcy” wg
W. G. Sumner’a
• jasna dychotomie świata
społecznego
• obce, nieokreślone, swojskie
Analityczne rozbicie struktur
na komponenty wg
E. S. Bogardus’a
poznawczy – wiedza pozytywna o
obcym; zainteresowanie obcym
emocjonalny – postawy „od” i
postawy „ku”
behawioralny - zachowanie
Najistotniejsze właściwości
uprzedzeń
Oczekiwanie negatywnych skutków
związanych z obecnością lub z
działalnością obiektu uprzedzeń
Brak racjonalnych uzasadnień dla
negatywnego stosunku do danej jednostki
lub grupy, jak też nieświadomość
irracjonalności własnego ustosunkowania
do obiektu uprzedzeń
„Tam gdzie, jak w Unii
Europejskiej, nie stosuje się
gwałtu, by niszczyć narodowe
odrębności, naród mógłby
przestać istnieć tylko, gdyby
istnieć nie chciał”.
Abp Józef Życiński