Slide 1

NARKOTYKI
Rodzaje narkotyków
Działanie
Mechanizm uzależnienia
Skutki zażywania
Leczenie


Slide 2


Slide 3





Narkotyk – potoczna nazwa niektórych
substancji odurzających działających na
ośrodkowy układ nerwowy. Ze względu na
poglądy społeczne, różnice kulturowe, stany
prawne itp. nie ma jednoznacznej definicji słowa
narkotyk.
Narkotykami nazywa się:
substancje, których regularne przyjmowanie
prowadzi do uzależnienia fizycznego, m.in.
opiaty i opioidy (np. morfina, heroina), kokaina,
fentanyl, niektóre benzodiazepiny,
wszystkie substancje psychotropowe, które
aktualnie są nielegalne.


Slide 4

Narkotyk z punktu widzenia
obowiązującego prawa
W polskim prawodawstwie środkiem odurzającym
nazywamy substancję pochodzenia naturalnego lub
syntetycznego działającą na ośrodkowy układ nerwowy,
określona w wykazie stanowiącym załącznik nr 1 do
ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu
narkomanii (Dz. U. z 2005 r. Nr 179, poz. 1485 z
późn.zm.). Substancje psychotropowe określa załącznik
nr 2 ustawy.


Slide 5

Narkomania
Narkomania to rodzaj uzależnienia
objawiający się pociągiem organizmu do
zażywania narkotyków.


Slide 6

Narkotyki możemy podzielić na
grupy:








Opiaty
Psychostymulujące
Konopie indyjskie i ich pochodne
Halucynogenne
Wziewne
Leki uspakajające i psychotropowe


Slide 7

AMFETAMINA
Zalicza się do tzw. stymulantów. Pochodzi z grupy syntetycznych
środków chemicznych, do których oprócz amfetaminy zalicza się też
metyloamfetaminę, metamfetaminę oraz deksamfetaminę. Jej
najczęściej spotykaną w dzisiejszych czasach formą jest wodorek dmetyloamfetaminy. Już podczas drugiej wojny światowej była
wykorzystywana przez żołnierzy brytyjskich, japońskich,
amerykańskich i niemieckich. Panuje pogląd, iż codziennie zażywał ją
Adolf Hitler.
W medycynie stosowana była pod nazwą benzedryny od 1927 r., jako
środek leczący astmę oskrzelową oraz napadową senność.
Amfetamina rozszerza oskrzela, zmniejsza zapotrzebowanie na sen,
zmniejsza apetyt. Obecnie jej zastosowanie w medycynie zostało
bardzo radykalnie ograniczone. Istnieją państwa, gdzie lekarze wciąż
przepisują deksamfetaminę osobom ze zdiagnozowanym zespołem
ADHD oraz przy leczeniu napadowej senności. W Polsce została ona
całkowicie wykreślona z lekospisu.
Niekiedy amfetamina stosowana jest przez osoby odchudzające się, a
także przez sportowców, jako środek dopingujący. Jednakże głównie
pełni ona rolę środka odurzającego, stosowanego przez narkomanów.


Slide 8

Jak potocznie nazywa się
amfetaminę?
- spid, speed
 - amfa
 - feta
 - proszek, proch
 - białe
 - białe szaleństwo
 - setka



Slide 9

Jak działa amfetamina?
Ma ona działanie podobne do kokainy, pobudza współczulny układ nerwowy.
Po jej zażyciu w organizmie wyzwala się dopomina, norepinefryna oraz
serotonina. Osoba będąca pod jej wpływem zazwyczaj odczuwa nagły przypływ
energii, euforię, ogromną poprawę nastroju. Wyzwala się aktywnego niej
bezsenność, chęć aktywnego działania, przy jednoczesnym braku realizmu i
krytycyzmu. Poprawia się koncentracja, łatwiej jest skupić uwagę na konkretnej
czynności, np. nauce. Wzrasta poczucie pewności siebie i własnych
możliwości, osoba taka staje się gadatliwa. Jednocześnie może wystąpić u niej
nadmierna agresywność, drażliwość, poczucie przymglonej świadomości.
Niekiedy pojawia się też tzw. formikacja, czyli złudzenie obecności insektów na
skórze. Do krótkotrwałych skutków używania amfetaminy zalicza się także
opóźnianie ejakulacji u mężczyzn, wystąpienie rumieńców lub bladość. Czasem
występuje również nadmierna potliwość, drżenie rąk, szczękościsk bądź
zgrzytanie zębami, nieregularny lub przyśpieszony rytm serca. Może też
pojawić się silny ból głowy, suchość w ustach, omdlenia.
W dłuższej perspektywie czasowej, jako skutek przyjmowania amfetaminy,
może nastąpić anoreksja, psychoza, głęboka depresja, znaczna utrata wagi.
Mogą też pojawić się tzw. Zachowania kompulsywne - różne natręctwa, czy też
paranoja. Czasem występuje wirusowe zapalenie wątroby typu B i C, lub
infekcje skórne, wrzody. Podwyższa się ponadto ciśnienie krwi, wzrasta też
wydalanie moczu, a szkliwo zębów ulega uszkodzeniu


Slide 10

Czy amfetamina uzależnia?
Zdecydowanie amfetamina jest środkiem mogącym
spowodować uzależnienie. Już po dwunastu godzinach
od ostatniego użycia amfetaminy, można zaobserwować
pewne dolegliwości, takie jak ogólne złe samopoczucie,
psychiczne spowolnienie, apatię, uczucie zmęczenia.
Powodują one psychiczne uzależnienie od stanu, jaki
pojawia się po przyjęciu narkotyku. Może też pojawić się
wewnętrzny niepokój oraz myśli samobójcze. Jako objaw
uzależnienia fizycznego można jedynie sklasyfikować w
tym przypadku przedłużony czas snu, następujący po
tzw. ciągu amfetaminowym. Z próbą odstawienia
amfetaminy występują bóle głowy, zwiększony apetyt.


Slide 11

Jak można poznać, czy ktoś
przyjmuje amfetaminę?









- rozszerzone, słabo reagujące na światło źrenice
- nerwowość, nadmierna drażliwość
- częste wahania nastroju, zmiany stanów od euforii do
depresji
- znaczny ubytek masy ciała
- powtarzające się kłopoty ze snem
- nieuzasadniony strach
- wyolbrzymione poczucie własnej wartości
- posiadanie foliowych opakowań zawierających biały
proszek, kryształki, tabletki, lub igieł i strzykawek


Slide 12

Przedawkowanie amfetaminy przejawia
się pod postacią tachykardii. Występują
wówczas bóle w klatce piersiowej,
nadciśnienie tętnicze. Bezpośrednie
zagrożenie życia może spowodować
zapaść sercowo-naczyniowa.
Uszkodzeniu ulegają też naczynia
mózgowe, co znacznie zwiększa ryzyko
wystąpienia udarów mózgu.


Slide 13

ECSTASY
Należący do grupy stymulantów/halucynogenów narkotyk, jest
pochodną amfetaminy i meskaliny, od których różni się jednak
działaniem. Stał się w ostatnich latach bardzo popularny w Polsce,
wypierając niejako LSD.
Środek ten został stworzony w 1914 roku, a jego nazwa chemiczna to
3,4 metyleno-dwutlenek metyloamfetaminy, czyli MDMA. Należy do
grupy fenoetyloamin.
Od początku lat siedemdziesiątych rozpoczęło się jego używanie w
psychoterapii, w celach wspomagających „odkrywanie własnych
uczuć”. Jako jego pierwotne legalne zastosowanie miało służyć
hamowanie apetytu drogą farmakologiczną, jednak nigdy legalnie w
takim celu nie trafił on na rynek. Został wycofany, pomimo opinii wielu
psychologów przeświadczonych o jego pozytywnych właściwościach
terapeutycznych.
Ecstasy przyjmowane jest najczęściej przy okazji różnego rodzaju
imprez, niektórzy nazywają ją „pigułką szczęścia”. Fakt, iż pojawiło się
ono na rynku polskim stosunkowo niedawno, dodaje mu
„atrakcyjności”. Na świecie praktycznie nigdy esctasy nie było
narkotykiem, który brałoby się przez dłuższy czas jako jedyny środek,
co wynika z jego funkcji – „narkotyku na imprezę”.
Główną trudnością związaną z używaniem ecstasy jest niepewność co
do jego zakupu. Według szacunków, blisko 80% tabletek ecstasy,
będących w nielegalnym obiegu, wcale nie zawiera MDMA. Mogą
zawierać wiele wypełniających je szkodliwych substancji, ,


Slide 14

Jak wygląda esctasy?
Zazwyczaj jest ono sprzedawane w postaci tabletek lub
kapsułek, mogących mieć różny kolor. Często mają one
wytłoczone lub wydrukowane różnorakie logo (np. ptak, kot,
sierp i młot, itp.) lub napis. Spotyka się też formę
sproszkowaną. W ich składzie mogą też znaleźć się również
pewne ilości innych narkotyków, najczęściej amfetaminy.


Slide 15

Jak potocznie nazywa się esctasy?
Funkcjonuje nazewnictwo ogólne dla ecstasy:
 - ex
 - tabsy
 -E
 - eska
 - piguła
 - drops
 - bleta
oraz nazwy własne tabletek (w zależności od nadruku czy wytłoczenia):
 - UFO
 - love
 - Eva - Adam
 - Batman itp.


Slide 16

Jak działa esctasy?
Po zażyciu ecstasy człowiek odnosi wrażenie, iż bawi się lepiej, odczuwa ogromną
radość, euforię. Jest swobodny i nastawiony towarzysko, a sam sobie wydaje się
niezwykle błyskotliwy. Wyostrza się percepcja, dotyk staje się bardziej wrażliwy,
barwy intensywniejsze. Działanie takie wywoływane jest poprzez wyzwolenie
neuroprzekaźników – dopaminy i noradrenaliny, a także serotoniny.
Oczekiwania osoby przyjmującej środek, a także nastrój i sytuacja, w jakiej się w
danej chwili znajduje mają duży wpływ na odczucia subiektywne, które wywołuje
narkotyk.
Gdy jej stan psychiczny jest zły, istnieje duże prawdopodobieństwo, iż wystąpi silne
napięcie emocjonalne, stany depresyjne, niepokój niekiedy urastający do paniki i
poczucia utraty kontroli. Osoba pod wpływem ecstasy staje się wówczas nadwrażliwa
na bodźce z zewnątrz, a jej zachowanie bywa irracjonalne.
Obecność narkotyku w organizmie powoduje ponadto przyśpieszenie pulsu, kołatanie
serca, podwyższenie temperatury ciała i ciśnienie, uderzenia krwi do głowy,
szczękościsk lub zgrzytanie zębami. Może wystąpić też nadmierna potliwość, mdłości
czy torsje. Obserwuje się też pobudzenie lub brak łaknienia oraz odwodnienie, jak
również silne pobudzenie seksualne połączone z brakiem zahamowań.
U osoby używającej ecstasy może pojawić się tzw. złośliwy zespół neuroleptyczny,
charakteryzujący się spadkiem ciśnienia krwi, gwałtownym wzrost temperatury ciała,
drgawkami oraz śpiączką. W niektórych przypadkach powoduje zgon. Jest
szczególnie niebezpieczny dla osób, które mają problemy z układem krążenia.
Często też prowadzi do ciężkich stanów depresyjnych, urojeń lub psychoz, które
mogą zostać ujawnione lub wzmocnione w następstwie jego stosowania.
Szczękościsk i zgrzytanie zębów prowadzą ponadto po dłuższym okresie czasu do
kruszenia zębów.


Slide 17

Efekty długotrwałego używania ecstasy nie są jeszcze
dokładnie zbadane, jednak istnieją przesłanki co do
tego, iż może ono wpływać na niektóre neurony w
mózgu, powodując ich degenerację.
Mimo, iż jest to środek o stosunkowo niskiej
toksyczności, jego przedawkowanie jest możliwe.
Jednak znacznie częściej dochodzi do wypadków
śmiertelnych bezpośrednio związanych z przyjęciem
narkotyku, na przykład w zatłoczonym, gorącym miejscu.
Może wówczas nastąpić przegrzanie organizmu,
prowadzące nawet do śmierci poprzez udar cieplny lub
odwodnienie.


Slide 18

Uzależnienie od esctasy
Wystąpić uzależnienie psychiczne, związane z ciągłą
potrzebą poprawy samopoczucia. W następstwie
zażycia środka, następnego dnia pojawia się uczucie
tzw. kaca, które może trwać nawet dwa dni. Występuje
senność lub pobudzenie i irytacja, ogólne zmęczenie,
mdłości, zawroty głowy, niezdolność koncentracji.


Slide 19

Jak można poznać, czy ktoś
stosuje esctasy?
Do zewnętrznych oznaków zażywania
MDMA należą:
 - pobudzenie
 - rozszerzenie źrenic
 - brak koordynacji ruchowej
 dziwne, irracjonalne zachowanie


Slide 20

Substancje lotne: kleje i
rozpuszczalniki
Substancje lotne: kleje i rozpuszczalniki zaliczają się do tzw.
depresantów. Wdychanie rozmaitych substancji w celu osiągnięcia
odmiennych stanów świadomości praktykowane jest już od tysięcy
lat. Rozwój przemysłu chemicznego w XX wieku rozpowszechnił tą
praktykę, pojawiło się wówczas wiele rodzajów preparatów, które
można przyjmować drogą wziewną. Popularne stało się to
zwłaszcza pod koniec lat sześćdziesiątych w USA, gdzie młodzi
ludzie z biedniejszych środowisk często popadali w uzależnienia
wdychając rozpuszczalniki organiczne stosowane do rozpuszczania
farb, lakierów, kauczuku, czy klejów. Zwykle problem ten dotyczy
ludzi młodych, gdyż jego używanie jest stosunkowo tanie, są to
również produkty łatwo dostępne. Większość z nich funkcjonuje w
ciągłej sprzedaży, gdyż są one legalne. Wiele z produktów
codziennego użytku gospodarstw domowych zawiera substancje,
które można traktować jako środki odurzające.


Slide 21

Substancje lotne są to chemiczne związki, które
w temperaturze pokojowej wydzielają opary.
Istnieją cztery ich główne typy:
- aerozole – czyli np. lakiery do włosów, gaz z
zapalniczek, odświeżacze powietrza
- lotne rozpuszczalniki – czyli kleje, benzyna,
toluen
- anestetyki – czyli np. gaz rozweselający(tlenek
azotu)
- lotne azotany – takie jak azotan azylu lub
azotan butylu


Slide 22

Jak potocznie nazywa się
substancje wziewne?
Oprócz nazw powszechnych:
 - klej
 - rozpuszczalnik
 - gaz
stosuje się też nazwy slangowe, typu:
 - solwent
 - rozpuchol
 - budzio


Slide 23

Jak działają substancje wziewne?
Efekt podobny do działania alkoholu dają
rozpuszczalniki oraz aerozole. Różnica polega na
prędkości pojawienia się stanu upojenia, który następuje
zdecydowanie szybciej, już po 1 – 5 minutach. Szybciej
tez ustępuje, jego oddziaływanie ustępuje po czasie pół
godziny do godziny. Tlenek azotu wywołuje na krótko
zawroty głowy oraz euforię.
Większość ze stosowanych drogą wziewną specyfików
powoduje znaczne zaburzenia świadomości. Najczęściej
charakteryzują się one wystąpieniem omamów i
halucynacji, fantazjowaniem. Pojawia się też dzwonienie
w uszach, nadwrażliwość na światło, a widzenie staje się
zamglone lub podwójne. Zazwyczaj pojawia się ból głowy
oraz zaburzenia w koordynacji ruchowej i mowy, która
staje się bełkotliwa. Może wystąpić tez krwawienie z nosa,
mdłości.


Slide 24

Częste stosowanie tego typu środków prowadzi do wielu
schorzeń, w zależności od rodzaju związku chemicznego, czasu
oraz intensywności wdychania oparów. Uszkodzeniu ulega
wątroba oraz nerki, a także praca mózgu. Może pojawić się tzw.
zespół organiczny, czyli zaburzenia intelektu oraz pamięci.
Zaburzony zostaje też proces wytwarzania komórek krwi, co ma
wpływ na wygląd szpiku kostnego. Pojawia się z tego powodu,
a także na skutek znacznej utraty wagi anemia.
Znacznym ryzykiem przy stosowaniu aerozoli jest wystąpienie
niemrawości i zmniejszona wydolność pracy serca. Powoduje
to zaburzenia rytmu jego pracy, a niekiedy nawet jego
zatrzymanie.
Stosowanie butanu, którym wypełnione są zapalniczki wiąże
się z mocnymi opuchnięciami gardła, które mogą skończyć się
śmiercią poprzez uduszenie.
Najbardziej intensywne doznania trwają zwykle od kilku do
kilkunastu minut, jednakże niektóre z objawów mogą
utrzymywać się dłużej. Z momentem ich ustąpienie wyzwala się
senność, otępienie i przygnębienie.


Slide 25

Uzależnienie od substancji
lotnych?
Benzyna czy klej –powodują uzależnienie
psychiczne, jak i fizyczne. Próba ich
odstawienia wiąże się z pojawieniem się
tzw. zespołu abstynencyjnego,
charakteryzującego się silnym
Pobudzeniem, drażliwością, zaburzeniami
snu oraz utartą łaknienia.


Slide 26

Jak można poznać, czy ktoś
stosuje substancje lotne?
W zachowaniu osoby będącej pod ich wpływem można
rozpoznać wyraźne podniecenie, ożywienie. Staje się
ona gadatliwa, przy czym trudność sprawia mówienie
wyraźne. Regularne używanie środków wziewnych
wiąże się z pojawieniem się różnych krost, owrzodzeń,
pęknięć w okolicach nosa i ust, częsty jest też katar i
krwawienie z nosa.
W pomieszczeniu, w którym najczęściej przebywa dana
osoba unosi się charakterystyczny zapach
rozpuszczalników, a w jego rzeczach osobistych można
znaleźć różne tubki kleju, smary, foliowe woreczki,
szmatki itp.


Slide 27

Kokaina
Kokaina należy do grupy narkotyków zwanych symulantami. Jest
skrótem nazwy wodorotlenku kokainy, wytwarzanej z liści rośliny koka.
Jest ona często spotykana na terytorium Ameryki Południowej. Poprzez
mieszanie wodorotlenku kokainy z sodą lub amoniakiem i podgrzewanie,
wytwarza się tzw. Crack, jedną z groźniejszych postaci kokainy.
Od ponad piętnastu tysięcy lat była tam używana do różnych celów, od
mistycznych, przez społeczne, do medycznych. Od XVII wieku stała się
popularna także w Ameryce Północnej. Kokaina stosowana była jako
środek antydepresyjny, nasercowy, lek przeciwko katarowi siennemu,
astmie, jako znieczulenie miejscowe stosowane przez dentystów, a także
jako pomoc w przezwyciężeniu uzależnienia od opium stosowanego
ówcześnie jako lek przeciwbólowy. Używano jej by poprawić wydolność
fizyczną, zmniejszyć uczucie głodu oraz by poprawić nastrój. Kokaina
podana ogólnie charakteryzuje się silnym działaniem pobudzającym,
natomiast podana miejscowo - wykazuje właściwości znieczulające.
Obecnie w tym celu stosuje się inne, syntetyczne środki o mniejszej
szkodliwości. Jednakże jest ona nadal stosowana w okulistyce i
otorynolaryngologii w postaci roztworu, jako miejscowy środek
znieczulający.
Na początku XIX wieku odnotowano pierwsze przypadki śmierci z
powodu przedawkowania tego narkotyku, natomiast przełom XIX i XX
wieku przyniósł rozwój narkomanii kokainowej. Obecnie, po marihuanie i
haszyszu, kokaina jest najczęściej sprzedawanym narkotykiem na
świecie.


Slide 28

Jak potocznie nazywa się kokainę?
- biała dama
- koka
- śnieg
- koks
-gram
- kisiel
- galaretka


Slide 29

Jak działa kokaina?
Głównym efektem zażycia kokainy jest zwiększenie ilości dopaminy,
norepinefryny oraz serotoniny w mózgu. Dopomina odpowiada za
wywoływane poczucie euforii, serotonina – za pozytywne zmiany
nastroju, natomiast norepinefryna pobudza spostrzegawczość i
nerwowość.
Jednocześnie może wystąpić niepokój i napięcie, różnego rodzaju
urojenia, czy nawet oznaki załamania nerwowego. Zaburzona zostaje
praca serca, wzrasta ciśnienie krwi, oddech przyśpiesza się. Większe
dawki powodują drżenie mięśniowe oraz wzrost temperatury ciała.


Slide 30

Narkotyk ten poprzez wywoływanie braku
łaknienia oraz snu powoduje silne
wyniszczenie organizmu. Może wystąpić
tzw. psychoza pokokainowa, czyli
irracjonalne zachowania, poczucie
prześladowania oraz innych cech
charakterystycznych dla psychozy. Częste
są też stany depresyjne wraz z próbami
samobójczymi, zanik uczuć wyższych, trwałe
zmiany w osobowości.


Slide 31

Czy kokaina uzależnia?
Bardzo łatwo i stosunkowo szybko może dojść
do uzależnienia, czemu sprzyjają atrakcyjne
przeżycia towarzyszące działaniu kokainy. Gdy
przestaje ona działać, pojawiają się objawy
abstynencyjne związane z wyczerpaniem i
depresją, co napędza chęć ponownego jej
zażycia.
Przedawkowanie kokainy może skończyć się
śmiercią.


Slide 32

Jak można poznać, czy ktoś
stosuje kokainę?







- obrzęki nosa: krostki, egzema,
zaczerwienienia, łuszcząca się skóra, swędzenie
- katar
- słabo reagujące na światło, rozszerzone
źrenice
- agresywne, nadpobudliwe zachowanie,
wzmożona aktywność
- niepokój psychoruchowy
- obecność w rzeczach osobistych białego
proszku lub przeźroczystych kryształów, a także
igieł, strzykawek, rurek do wdychania oparów.


Slide 33

Konopie indyjskie
Konopie indyjskie to polski odpowiednik Cannabis Sativa – rośliny, z
której produkowana jest marihuana, haszysz oraz olej haszyszowy.
Zawiera ona kilkadziesiąt aktywnych biologicznie substancji, a do tych
najbardziej powszechnych zalicza się tzw. THC, czyli tetrahydrokanabiole
(kanabidoidy). Poszczególne rośliny i filtraty różnej jakości mają inną
zawartośc THC, a proces przygotowania narkotyku, jak również sposób
jego przyjmowania wpływa na jego ilość zawartą w dawce.
Wzmianki o niej pojawiają się w dokumentach medycznych
pochodzących nawet sprzed pięciu tysięcy lat, głównie z rejonów
indyjskich, chińskich oraz asyryjskich. Obecnie hodowane są głównie na
kontynencie południowo-wschodniej Azji, w Ameryce Południowej i
Środkowej, a także w okolicach Morza Śródziemnego. Jej hodowla jest
również możliwa w klimacie umiarkowanym. Źródłem narkotyzującej
substancji są głównie kwitnące pączki oraz liście pochodzące z
wierzchołków dojrzałej rośliny. Pączki obfitują w dużą ilość żywicznej,
kleistej substancji o obfitej zawartości kanabinoidów.
Konopie indyjskie są najpowszechniej używaną, nielegalną substancją w
krajach rozwiniętych. Są również stosunkowo najłatwiej dostępnym
narkotykiem.
Niektóre kraje, np. Holandia, zalegalizowały część preparatów konopi oraz
dopuściły je do oficjalnego obrotu. Powodem takiego działania jest
przeświadczenie o relatywnie niskich szkodach zdrowotnych i
społecznych związanych z obcowaniem z tą używką.


Slide 34

Jak potocznie nazywa się konopie?












- trawka
- grass
- maryśka, marycha
- gandzia
- staf
- ziele, zielone
- joint, dżoint
- skun
- kolumbijska







- czekoladka
- afgan
- grudka
- kostka
- hasz


Slide 35

Jak działają konopie?
W 1992 roku dokonano przełomowego odkrycia tłumaczącego,
dlaczego przy wywoływaniu tzw. haju, przyjemnego odjazdu,
THC wpływa jednocześnie negatywie na pamięć i koncentrację.
Odkryto neuroprzekaźnik reagujący na THC – anandaminę. Jej
receptory znajdujące się w mózgu odpowiadają za system
nagród, koordynację ruchową oraz pamięć.
Najsilniejsze działanie z pochodnych konopi ma olej
haszyszowy, następnie sam haszysz, a na końcu marihuana. W
zależności od sposobów przyjmowania konopie mogą mieć
działanie pobudzające, uspokajające, znieczulające lub też
lekko halucynogenne. Symptomy ich używania zbliżone są do
tych obserwowanych po alkoholu w większym stopniu niż
obserwowanych po halucynogenach.
Przy zażywaniu preparatów konopi obserwuje wywołanie
pewnych stanów, takich jak: pogorszenie się sprawności
psychofizycznej, zaburzenia koordynacji ruchowej, percepcji
oraz pamięci, wzrost ciśnienia krwi, przyspieszenie tętna,
zawroty i bóle głowy, nadmierną potliwość, zwiększenie
łaknienia, przekrwienie gałek ocznych, obrzęki powiek, czy
wysuszenie śluzówek jamy ustnej.


Slide 36

Do krótkotrwałych skutków działania tego narkotyku należy
ogólna utrata zahamowań, euforia, senność, a także tendencje
do gadatliwości, niepohamowanych wybuchów śmiechu,
nerwowość. Czasami występuje też stan zwany. „świadomością
tunelową”, polegający na skupianiu uwagi na jednej rzeczy bez
zauważania innych.
Zwiększając dawki efekty te również się nasilają, wywołując
dodatkowo zakłócenia w postrzeganiu czasu, kolorów,
dźwięków oraz innych wrażeń.
Efekt po zastosowaniu konopi utrzymuje się zazwyczaj od
jednej godziny do trzech.
Jako następstwo długotrwałego używania konopi, w
perspektywie czasowej zwiększa się ryzyko chorób układu
oddechowego, takich jak rak płuc. U kobiet zaburzony zostaje
cykl owulacyjny i menstruacyjny, a u mężczyzn zmniejsza się
wydzielanie testosteronu oraz plemników. Prowadzi to do
zmniejszenia płodności. Mogą wystąpić także zaburzenia
psychologiczne, utrata motywacji


Slide 37


Slide 38

Czy konopie uzależniają?
Podobnie jak systematyczne i intensywne
używanie pozostałych substancji
psychoaktywnych, tak stosowanie konopi
może prowadzić do wystąpienia zespołu
uzależnienia. Przez długi okres czasu
kwestia ta była obiektem wielu sporów,
jednak obecnie pojawiają się coraz to
nowe dowody wskazujące na możliwość
uzależnienia nimi w wymiarze psychiki.


Slide 39

Jak można poznać, czy ktoś
stosuje konopie?
Typowe objawy sugerujące, iż dana osoba
używa konopi to przekrwione oczy, występujący
kaszel, słodkawa woń oddechu, włosów oraz
ubrania, zwiększony apetyt, zwłaszcza na
słodycze, nadmierna gadatliwość, wybuchy
wesołości, euforii. Sygnały ostrzegawcze to
także zaburzenia w orientacji przestrzennej i
koordynacji ruchowej, ogólne podniecenie,
bladość palców. Należy zwrócić uwagę na
posiadanie brązowo-szarych nasionek,
zielonego tytoniu oraz akcesoriów takich jak
lufki, bibułki.


Slide 40

LSD
Środek wpływa głównie na receptory serotoniny, zwłaszcza w
obszarze kory mózgowej i układzie limnicznym. Zmiany te wpływają
z kolei na percepcję wzrokową i słuchową oraz na procesy
myślowe. Obserwuje się także zmiany w funkcjonowaniu
neuroprzekaźników – dopaminy i norepinefryny. Wpływ narkotyku
sprawia, że osoba będąca pod jego działaniem jest szczególnie
podatna na autosugestię i sugestię innych osób. Może wystąpić u
niej zjawisko tzw. synestezji, czyli widzenia barw i słyszenia
kolorów. Przedmioty widziane tuż po otwarciu oczu często wydają
się błyszczące, w nielogiczny sposób nabierają niezwykłego
znaczenia symbolicznego. Poczucie czasu zostaje zakłócone,
podobnie jak postrzeganie wyglądu własnego i innych. Poczucie
różnicy pomiędzy własnym ciałem a otoczeniem zostaje utracone,
pojawia się wrażenie „obcości” własnego ciała. Widzenie
całościowe, ogólne jest niewyraźne, natomiast kontrasty stają się
ostrzejsze.


Slide 41

Wyostrza się także słuch. Rodzaj halucynacji zależą od obecnego
stanu psychicznego danej osoby, od jej nastawienia i atmosfery, w
której dochodzi do użycia narkotyku. Objawy mogą być bardzo
różnorodne. Zazwyczaj występują omamy, urojenia i złudzenia
wzrokowe. Pojawia się gonitwa myśli, zmniejsza się krytyczność
osądów. Występują zmiany w nastroju, często odczuwa się euforię.
Niekiedy pojawia się uczucie lekkości, lub też przeciwnie –
ociężałości. Występują też problemy z ośrodkiem równowagi, z
mówieniem, z postrzeganiem przestrzeni.
Do niekorzystnych efektów działania zalicza się wymioty, uczucie
nacisku na klatkę piersiową, wyziębienie dłoni i stóp. Pojawia się
uczucie oszołomienia i osamotnienia, tzw. depersonalizacja.
Charakterystyczne są tez napady paniki, śmiechu, płaczu, różnego
rodzaju lęków.


Slide 42

Częste używanie tego narkotyku może
powodować uszkodzenia mózgu. U
niektórych osób może spowodować
wyzwolenie się stanów psychotycznych,
często spotykane są także tendencje
samobójcze.


Slide 43

Jak można poznać, czy ktoś
stosuje LSD?
Osoba będąca pod wpływem działania tego
narkotyku charakteryzuje się dziwnym
zachowaniem, irracjonalnymi wypowiedziami,
bełkotliwą mową oraz brakiem koordynacji
ruchowej. Można u niej zaobserwować
zaburzenia w orientacji przestrzennej,
rozszerzone źrenice, słabo reagujące na światło.
Często czuć od niej silny zapach potu.


Slide 44

Jak potocznie nazywa się LSD?
- kwas, kwach
 - trias
 - znaczki
 - listek
 - papierek
 - kryształek



Slide 45

Jak działają opiaty?
Do efektów działania zalicza się wystąpienie mdłości, wymiotów,
niepokój ruchowy lub spowolnienie psychoruchowe i senność.
Zmniejsza się uczucie głodu, zanikają potrzeby seksualne, przy
obniżeniu temperatury ciała – subiektywnie odczuwa się ciepło.
Następuje emocjonalne wypalenie, osoba będąca pod wpływem
heroiny popada w apatię, osłabienie, przyjmuje postawę obronną.
Często występują też zaparcia, kłopoty z oddawaniem moczu, a
także zapadnięcie żył, tężec, ropnie, wirusowe zapalenie wątroby
typu B i C. Źrenice zwężają się i osłabia się ich zdolność do
reagowania na światło Pojawiają się problemy z sercem i układem
oddechowym, częste jest też zapalenie płuc. U kobiet cykl
menstruacyjny zostaje zaburzony, u mężczyzn występuje
impotencja, u obu płci heroina może spowodować bezpłodność. W
skutek zażywania opiatów pojawia się też zaawansowana próchnica
zębów, zmiany zapalne skóry, uszkodzenie narządów miąższowych
oraz ogólne wyniszczenie organizmu, fizyczne i psychiczne.


Slide 46

Jak potocznie nazywa się
heroinę?
- hera
 - kompot
 - brown
 - helena
 - proszek
 - kompot



Slide 47

Czy opiaty uzależniają?
Odpowiedź na to pytanie jest jednoznaczna…
Do uzależnienia psychicznego dochodzi szybko, ponowna chęć
wywołania błogostanu pojawia się tuż po zaprzestaniu działania
poprzedniej dawki.
Także uzależnienie fizyczne, niezależnie od rodzaju opiatu,
występuje bardzo szybko. Wraz z próbą odstawienia środka pojawia
się szereg przykrych dolegliwości składających się na zespół
objawów abstynencyjnych. W intensywnym stopniu odczuwane są:
łzawienie oczu, wysięk z nosa, kichanie, uczucie „gęsiej skórki”,
rozszerzenie źrenic, nudności, wymioty, obniżenie ciśnienia krwi,
silne bóle, zaburzenia snu i utrata łaknienia, zmiany nastroju oraz
„głód psychiczny”.


Slide 48

Jak można poznać, czy ktoś
stosuje opiaty?
Uwagę należy zwrócić na obecność u danej osoby igieł, strzykawek, łyżek, nakrętek,
kapsli. Charakterystyczne dla heroinistów są też osmalone sreberka, rurki do
wdychania oparów, słoma makowa, torebki z brunatnym proszkiem, naczynia pokryte
nalotem.
Na ciele widoczne są liczne ślady wkłuć, krople krwi na rękawach. Źrenice są
zwężone, oczy sprawiają wrażenie szklanych, wodnistych. Dana osoba ma
przewlekły katar, brak jej apetytu, a w pomieszczeniu, w którym najczęściej przebywa
utrzymuje się nieprzyjemny zapach.


Slide 49

Przyczyny zażywania
narkotyków

Chęć odurzenia się
 Wpływ grupy rówieśniczej
 Ucieczka od problemów wewnętrznych



Slide 50

SKUTKI ZAŻYWANIA
NARKOTYKÓW



konsekwencje zdrowotne, społeczne skutki
narkomanii, konsekwencje kryminogenne.
Konsekwencje zdrowotne

Układ krwionośny:
Zaburzenia rytmu serca
Niedokrwienie mięśnia sercowego (łącznie z zawałem)
Nadciśnienie tętnicze
Kardiomiopatie
Tętniaki


Slide 51

Układ nerwowy:
• Zaburzenia koordynacji ruchowej
• Oczopląsy
• Drżeniem mięśni


Slide 52

Układ oddechowy:
Przewlekły nieżyt oskrzeli
Utrudnienie wymiany
gazów w pęcherzykach
płuc
Pneumokokowe zapalenie
płuc
Rak płaskonabłonkowy,
drobnokomórkowy
Gruczolak płuc

Układ wydzielania
wewnętrznego :
Brak miesiączki
Hipogonadyzm
opóźnionym
dojrzewaniem
Niepłodność
Impotencja
Zwiększone wydzielanie
hormonów tarczycy
Obniżenie stężenia
testosteronu


Slide 53

Układ mięśniowo –
szkieletowy
Martwica mięśni
Kostniejące zapalenie
mięśni
Zapalenie mięśni i
stawów

Wątroba Wirusowe zapalenie
wątroby typu A
Zapalenie wątroby
wirusem typu B
Wirusowe zapalenie
wątroby typu C


Slide 54

RYZYKO ZWIĄZANE Z
BRANIEM NARKOTYKÓW
Zakażenia
Niektóre narkotyki brane są w postaci zastrzyków. Brudne igły mogą powodować owrzodzenia, ropnie, zatrucie krwi i
żółtaczkę. Wielokrotne używanie tych samych igieł i strzykawek sprzyja przenoszeniu się wirusa HIV.
Przedawkowanie narkotyku
Może spowodować utratę przytomności, zniszczenie serca i innych narządów, a nawet śmierć. Łatwo jest przypadkowo
przedawkować narkotyk, trudno bowiem określić, jakiej jest mocy i ile go wziąć. Narkotyki stają się znacznie bardziej
niebezpieczne, gdy są ze sobą zmieszane. Ich efekty ulegają wówczas zwielokrotnieniu i nawet mała dawka może okazać się
śmiertelna.
Szkody psychiczne
Człowiek zażywający narkotyki może być agresywny, może też odczuwać lęk lub doświadczać przerażających halucynacji. To
wszystko może poważnie zaszkodzić jego zdrowiu psychicznemu.
Zmiany w osobowości
Komórki nerwowe komunikują się między sobą za pomocą substancji chemicznych. Używając podobnych substancji
chemicznych można wpływać na tę komunikację i wywoływać zmiany w mózgu. Działanie narkotyków polega na zakłócaniu
naturalnych dróg komunikacji między neuronami. Nawet jednorazowe ich użycie może wywołać długotrwałe zmiany w działaniu
komórek nerwowych. Zażywanie narkotyków powoduje poważne zmiany w działaniu niektórych, szczególnie wrażliwych
komórek mózgu.
Zmiany w zachowaniu
Zażywający narkotyki mogą być podrażnieni, tracą zainteresowanie przyjaciółmi i pracą oraz dawne zamiłowania. Często
przestają dbać o siebie. Zainteresowania narkomana zawężają się jedynie do problemu zdobycia narkotyków lub pieniędzy na
nie. Nasilają się konflikty z otoczeniem, często także zaczynają się kłopoty z prawem.
Wypadki
Ludzie zażywający narkotyki, ze względu na stan zagubienia, w którym się znajdują, częściej niż inni ulegają wypadkom.
Zdarza się, że wpadają do wody i toną, wdzierają się niespodziewanie na jezdnię lub wypadają z okna. Wąchający klej mogą się
udusić na skutek przykrycia ust plastikową torbą lub śmiertelnie zakrztusić własnymi wymiotami.


Slide 55

Wybór leczenia uzależnienia od
narkotyków
W pewnym momencie używania narkotyków stan odurzenia staje się
nadrzędnym celem w życiu. Każdorazowe zwiększanie dawki przyjmowanej
substancji zmniejsza szanse na łatwe jego odstawienie.
Gdy przychodzi czas na decyzję o podjęciu leczenia, zanim jeszcze
wybierze się jego formę, powstaje konieczność przewartościowania postaw
i zachowań oraz przyznania się przed samym sobą do uzależnienia.
Często ten fakt poprzedzony jest procesem zaprzeczania, czyli
wykazywania niezdolności dostrzegania szkodliwych konsekwencji
zażywania określonych substancji psychoaktywnych. Dotyczy zarówno
samych zainteresowanych, jak i jego najbliższe otoczenie, które, będąc
współuzależnionym, przez pewien czas wypiera ze świadomości, iż problem
narkotyków mógłby dotyczyć osobę, którą kochają. Naturalna tendencja do
wypierania trudnej prawdy opóźnia konfrontację z nią oraz sprawia, iż jest
ona jeszcze bardziej bolesna. Uznanie uzależnienia za faktyczny problem,
określenie jego skali to pierwszy krok w celu podjęcia leczenia.



Slide 56

Wśród głównych tradycji i kierunków
leczenia osób uzależnionych wyróżnia się
cztery modele:


model wspólnotowo – resocjalizacyjny
Opiera się on na tradycji ruchu Anonimowych Alkoholików, tworzenia
samowystarczalnych gospodarczo, samorządowych, stacjonarnych
ośrodków leczniczych o charakterze wspólnot, które umożliwiały leczenie
nałogu osobom uzależnionym od narkotyków, alkoholu, również tym, którzy
weszli w konflikt z prawem. Placówki o takim charakterze funkcjonują
według wzorców zaangażowania w życie grupowe, wspólną edukację,
pracę, terapię, dyscyplinę i resocjalizacje, przy osobistej odpowiedzialności
za wyleczenie.


Slide 57



model medyczny
Wiąże się on z tradycyjnym podejściem psychiatrycznym, w którym
uzależnienie traktowane jest jako groźna, psychosomatyczna
choroba. Opiera się na medycznej terapii, zawierającej elementy
poradnictwa psychologicznego oraz psychoterapii.
W modelu medycznym stosuje się też kurację metadonową, w której
podawany jest on zastępczy środek heroiny, znoszący poczucie
narkotycznego głodu. Leczenie metadonem nie uwalnia od
uzależnienia, daje natomiast możliwość pobytu narkomana w
ośrodku terapeutycznym. Powinien jedynie wspomagać terapię,
lecząc objawy zespołu abstynencyjnego


Slide 58



-model duchowy
Wychodzi on z założenia, iż narkomania jest chorobą duszy i
emocji. Niektórzy twierdzą nawet, iż jest to choroba braku
zaspokojenia podstawowych potrzeb człowieka: poczucia
bezpieczeństwa, miłości, akceptacji. W ramach modelu duchowego
powstały grupy Narkomanów Anonimowych, opierające się na
programie dwunastu kroków prowadzących do zdrowienia zarówno
ciała, psychiki, jak i ducha. Całość pozostaje w relacji z Siłą
Wyższą, jest alternatywną metodą leczenia uzależnienia od
narkotyków, będąca formą wspólnotowego życia regulowanego
przez zasady praktyki duchowej.
W oparciu o model duchowy funkcjonują w naszym kraju ośrodki
resocjalizacji i terapii, będące chrześcijańskimi wspólnotami
inicjowanymi poprzez Kościół Katolicki. W takich miejscach
kultywuje się przede wszystkim wartości duchowe, chrześcijańskie,
etyczno – moralne.


Slide 59



model integralny
Jest on połączeniem różnych metod leczenia uzależnienia od narkotyków,
zapewnia zarówno rozwiniętą formę pomocy ambulatoryjnej, czyli
medyczny aspekt pomocy, jak również oparcie o ideę społeczności
terapeutycznej. Kładzie nacisk na pracę wychowawczą oraz resocjalizację,
uwzględniają jednocześnie duchowy aspekt pomocy uzależnionym. Jego
celem jest przebudowa świadomości i relacji w rodzinach osób
uzależnionych oraz organizowanie programów wsparcia dla osób po
zakończonej terapii.
Nawet najlepszy program terapeutyczny nie daje stuprocentowych szans
na wyleczenie, jednak można być niemal pewnym, iż brak jakiegokolwiek
leczenia to prosta droga do degradacji fizycznej i psychicznej.


Slide 60

Nawet najlepszy program
terapeutyczny nie daje
stuprocentowych szans na
wyleczenie, jednak można być
niemal pewnym, iż brak
jakiegokolwiek leczenia to
prosta droga do degradacji
fizycznej i psychicznej.
Autor: Małgorzata Krawczyk