Transcript Kültürel Mirasın Korunması ve Turizm Kalkınması İçin Bir
Slide 1
PROGRAM:KMGM
Türkiye Cumhuriyeti Başbakanlık
GAP Bölge Kalkınma İdaresi
Avrupa Komisyonu Türkiye Delegasyonu
www.gapkulturelmiras.com
www.gapculturalheritage.com
Slide 2
Program Alanı:
Güneydoğu Anadolu, 9 İl
6 5 0 km
Slide 3
GÜNEYDOĞU ANADOLU
KENTLER ARASI UZAKLIKLAR VE KENTSEL NÜFUS
Diyarbakır
Batman
Adıyaman
205
100
Siirt
87km
150
100
95
180
149
230
Gaziantep
97
Şırnak
201
168
64
188
Mardin
Şanlıurfa
Kilis
6 5 0 km
Merkez kent nüfusları yaklaşık oransaldır(2000)
Slide 4
Kültürel Mirası Geliştirme Programı
AMAÇLAR
“GENEL AMAÇ"
"GAP Bölgesi'nde Kültürel Mirası geliştirme
girişimlerinin desteklenmesi yoluyla Bölge'de
yaşayanların ekonomik ve sosyal koşullarını
iyileştirmek“
“ÖZEL AMAÇ:
"… Bölge'deki plan ortaklarının, gelecekteki
önemli projelerin tespit edilmesi ve
yönetilmesine ilişkin mekanizmalar dahil olmak
üzere, Bölge'nin kültürel mirasının sürekliliğini
hedefleyen Entegre Stratejik Eylem Planı’ nın
(ESEP) hazırlamasına yardım etmek"
Slide 5
Kültürel Mirası Geliştirme Programı
HİZMET SÖZLEŞMESİ
Finansör:
Avrupa Komisyonu Türkiye Delegasyonu
TC Adına Lehdar:
GAP Bölgesel Kalkınma İdaresi
Yüklenici Konsorsiyum:
Çekül Vakfı (Lider) IMC Danışmanlık/WYG , Betaplan ve Proje Yönetim
Yürütücü:
Teknik Yardım Ekibi (TYE), Şanlıurfa
Slide 6
Programın Hedef Kitlesi
Bakanlıkların ilgili birimleri,
Valilikler,
Belediyeler,
Sivil Toplum Kuruluşları,
Üniversiteler ve
KOBİ‘ ler
Slide 7
KMGP Programının Bileşenleri
1-Hibe Programı
Kültür turizminin teşvik edilmesi ve GAP
bölgesindeki kültürel mirasın korunması
amacıyla yerel girişimlerin teklif ettiği ve
AKTD –GAP BKİ tarafından kabul edilen 31
projeye yönelik 12 000 000 Euro tutarında
hibe yardımı.
2- ESEP
Kültürel mirasın geliştirilmesine yönelik
çabaların sürdürülebilirliğine yönelik olarak
bölge içindeki ve dışındaki tüm paydaşların
katılacağı katılımcı bir yaklaşımla bir Entegre
Stratejik Eylem Planı (ESEP) oluşturulacaktır.
Slide 8
ESEP
GÜNEYDOĞU ANADOLU
KÜLTÜREL MİRASIN KORUNMASI VE
TURİZMİN GELİŞTİRİLMESİ PLANI
(ESEP)
Nihai Rapor: 2 Cilt, 800 sayfa
Slide 9
GÜNEYDOĞU
ANAD OLU
KÜLTÜREL MİRASIN KORUNMASI VE TURİZMİN GELİŞTİRİLMESİ PLANI
BÖLGE’DE
MEVCUT DURUM
Slide 10
GÖSTERGELER
Gösterge
Bölge
Nüfus-2000
Yüzölçümü
GSMH-1987 Fiyatı
Kişi Başına GSMH- 2001
6,5 milyon kişi
75358 km2
6007 X 109
1186 Dolar
Bölge/Türkiye
9,7%
9,7%
5,0%
55,3%
Büyüme
Nüfus Artışı 1990-2000
Yılda %2,5
Kentsel Nüfus Artış Hızı 1990-2000 Yılda %3,7
Kırsal Nüfus Artış Hızı 1990-2000 Yılda %0,7
GSMH Artışı 1990-2001
11 yılda %35
139%
137%
175%
111%
Slide 11
KÜLTÜREL MİRAS
Yukarı Mezopotamya’nın bir parçası olarak
uygarlıklara kucak açtığı dönemden bugüne kadar
zengin bir uygarlık tarihine sahiptir. Dünyadaki en
eski insan yerleşmeleri bu bölgededir.(Göbeklitepe,
Şanlıurfa, M.Ö. 9500)
Bu geçmiş, ulusal ve uluslararası platformlarda,
bilimsel ve görsel çekicilik olarak ön plana
çıkmaktadır.
İllerdeki somut ve somut olmayan kültürel miras,
arkeolojik, kentsel, doğal ve tarihi sit alanlarından,
tek yapı ölçeğindeki eserleri ve halk kültürünün
çeşitli konularını da kapsayan geniş bir yelpazeyi
kapsamaktadır.
Slide 12
KÜLTÜREL MİRAS- SİT ALANLARI
Slide 13
KÜLTÜREL MİRAS- TESCİLLİ YAPILAR
Slide 14
TURİZM
Konaklama Tesisleri (2003-adet)
• belediye belgeli……….. 151
• turizm işletme belgeli.. 51
• toplam………………......202
Toplam yatak sayısı: 13,752.
Türkiye’deki belgeli tüm tesislerin yatak ve sayı
olarak % 2’si.
Bölge’de ortalama konaklama süresi 1,36 gün
Slide 15
TURİZM- KONAKLAMA TESİSLERİ
Slide 16
TURİZM POTANSİYELİ- ÇEŞİTLİLİK
Kültür Turizmi
İnanç Turizmi
Tarım Turizmi
Sağlık Turizmi
Doğa ve Macera Turizmi
Kongre, Eğitim ve Bilim Turizmi
Turizm, Bölge'deki kültürel mirasının korunarak geliştirilebilmesi
ve katma değer yaratabilmesi için en önemli araçlardan biridir.
Slide 17
TURİZM- GAP MEVCUT TUR
GÜZERGAHLARI-2003
Slide 18
GÜ N EYD O ĞU ANAD OLU
KÜLTÜREL MİRASIN KORUNMASI VE TURİZMİN
GELİŞTİRİLMESİ PLANI
(ESEP)
Sahiplenme ve Uygulama İçin:
KATILIMCI PLANLAMA
Slide 19
GÜ N EYD O ĞU ANAD OLU
KÜLTÜREL MİRASIN KORUNMASI VE TURİZMİN
GELİŞTİRİLMESİ PLANI
(ESEP)
KATILIMCI PLANLAMA ARAÇLARI
Yoğun ANKET/YÜZYÜZE GÖRÜŞME
Bölge-içi ve dışında ilgili tüm kuruluşlara
açık TOPLANTILAR
Plan Ortaklarının YAZILI GÖRÜŞLERİ
Plan ortaklarının FİİLİ İŞBİRLİĞİ
Güncellenen WEB SİTESİ
Slide 20
ESEP KATILIMCI SÜRECİNİN ÖNEMLİ AŞAMALARI
ARAŞTIRMA
İhtiyaç
Analizi
Çalışması
Kültürel
Miras ve
Turizm,
Kurum ve
Kaynak
Araştırmaları
TEKNİK MALZEME
KATILIMCI ÇALIŞMA
Çerçeve Rapor 1:
Danışma Komitesi Toplantısı
Vizyon öner
(44 kuruluştan 85 katılımcı)
ESEP Anketi
Ankete Yazılı Cevaplar
Kapsam ve Yöntem öner
(74 Kuruluş)
Çerçeve Rapor 2:
1. Tur Katılım Toplantıları
Mevcut plan &
projeleri değerlendir, Hedefler ve Yeni
Projeler öner
Taslak Plan:
Eylem, Maliyet, Kaynak ve
Kurumsal Yapı Öner
(11 ilde 253 kuruluştan 316 kişi)
2. Tur Katılım Toplantıları
(11 ilde 204 kuruluştan 300 kişi)
Revize Plan (WebSitesi, 315 kuruluşa
Oylama: 130 Eylem
Değerlendirme Formu gönderildi)
(115 kuruluştan yazılı cevap)
Kurumsal Yapı –Tüzük: (18 potansiyel
Oylama: Birlik Tüzüğü
üyeye Plan Değ. Formu)
(6 Vali ve 7 Başkan’ın cevabı)
Nihai Plan
Uygulamayı Başlatma Toplantısı
(GAP BKİ, AKD ve 3 kritik kuruluş)
Slide 21
G Ü N E Y D O Ğ U A N A D O L U
KÜLTÜREL MİRASIN KORUNMASI VE TURİZMİN GELİŞTİRİLMESİ PLANI
TASLAK PLAN’IN TARTIŞILDIĞI
2. TUR KATILIM TOPLANTILARI
22 MART-8 NİSAN 2005
Adıyaman, Batman, Diyarbakır,
Gaziantep, Kilis, Mardin, Siirt,
Şanlıurfa, Şırnak, Ankara, İstanbul
Slide 22
2. TUR TOPLANTILARA KATILAN BÖLGE
KURULUŞLARI (TOPLAM 204 ADET)
ÖZEL
9%
ÜNİVERSİTE
PROJE
3%
1%
BELEDİYE
16%
M O-STK
11%
DV-STK
14%
KAM U
46%
Slide 23
REVİZE “PLAN” OYLAMASI
Mayıs-Haziran 2005
304 plan ortağına (kuruluş) Revize Plan Değerlendirme
Formları gönderilerek bir “oylama” yapılmıştır.
Bu formlarda, web sitesinde yayınlanan Revize Plan
kapsamında bölge geneli için önerilen 36 adet ve HER BİR
il düzeyinde önerilen 8- 12 adet Eylem Planı sistematik bir
biçimde sunulmuştur.
Form ekinde, önerilen her bir eylem konusunda plan
ortaklarının sorumluluklarını (ana sorumlu veya
destekleyici) belirten bir iş bölümü tablosu da verilmiştir.
Plan ortaklarının planda önerilen her bir eylem
konusundaki görüşlerini işaretlemeleri istenmiştir.
Slide 24
REVİZE “PLAN” OYLAMASI
Mayıs-Haziran 2005
O ylama formlarını 115 kuruluş cevaplamıştır.
Yanıtlanma oranı %37,8 olarak gerçekleşmiştir.
Yanıtlayan 115 kuruluştan hiçbiri plana tümden karşı
çıkmamış, buna karşılık bunların %65’i (75 kuruluş)
Revize Plan’ı aynen benimsediğini beyan etmiştir.
Kalan %35 lik kesim (40kuruluş) ise planı desteklerken
en az bir Eylem Planı konusunda görüş belirtmiştir. Bu
gruptakilerin belirttikleri görüşler, birkaç istisna
dışında, söz konusu eylem planlarının daha etkin
olabilmesine yönelik tamamlayıcı ve kısa görüşler
niteliğinde olmuştur.
Slide 25
REVİZE “PLAN” OYLAMASI
SONUÇ:
Revize Plan konusundaki oylama
sonuçları, Plan’ın tüm kesimlerce
desteklendiğini göstermektedir.
Revize Plan’ın ayrıntıları hakkında
verilen görüşler gözetilerek hazırlanan
Nihai Rapor’un daha geniş bir
kesimden destek alacağı açıktır.
Slide 26
G Ü N E Y D O Ğ U A N A D O L U
KÜLTÜREL MİRASIN KORUNMASI VE TURİZMİN GELİŞTİRİLMESİ PLANI
NİHAİ ÜRÜN
“BENİMSENEN PLAN” NASIL
BİR ŞEY?
Slide 27
G Ü N E Y D O Ğ U A N A D O L U
KÜLTÜREL MİRASIN KORUNMASI VE TURİZMİN GELİŞTİRİLMESİ PLANI
VİZYON
1- Bölge’nin “Kültür Mirası” korunacak ve
gelecek nesillere aktarılacaktır.
2- Bölge’nin kalkınmasına
katkıda
bulunmak üzere, “Kültür Turizmi”
geliştirilecektir.
Slide 28
ALANSAL ÖNCELİK
İki boyutlu bu vizyon çerçevesinde
koruma etkinliklerinde öncelik, “Olası
GAP Tur Güzergahları” yakın çevresinde
yani turistlerin rağbet edeceği
alanlarda olmalıdır.
Devletin altyapı, sağlık, eğitim vb.
yatırımlarında da bu öncelik özenle
gözetilmelidir.
Slide 29
OLASI GAP TUR GÜZERGAHLARI
Slide 30
TURİZM GELİŞTİRME STRATEJİSİ
1.
2.
3.
4.
5.
6.
Güvenli bir ortam
Hijyenik koşulların iyileştirilmesi
Geniş çaplı bir tanıtım kampanyası ile
turist girişlerinin artırılması
Özel sektör yatırımlarının (oteller,
lokantalar vb.) öncelikli yörelerde hızlanması
Turizmin sektörleşmesi ve bölge ekonomisinde
çoğaltan etkiler
Entegre yaklaşım, koruma ve turizm ile
sağlık, altyapı, eğitim, ulaşım vb. diğer
sektörler arasında yakın işbirliği/katılımcı
yaklaşım/yönetişim
Slide 31
G Ü N E Y D O Ğ U A N A D O L U
KÜLTÜREL MİRASIN KORUNMASI VE TURİZMİN GELİŞTİRİLMESİ
PLANI – Taslak/Mart 2005
AMAÇLAR
Amaç 1
Bölge'nin tarihi, kültürel ve doğal kaynaklarını
entegre bir şekilde KORUMAK ve
YÖNETMEK
Amaç 2
Bölge'nin önemini, yaşayanlarına ve
ziyaretçilerine BİLGİLENDİRMEK
Amaç 3
Bölge'nin benzersiz kaynaklarını TANITMAK
Slide 32
G Ü N E Y D O Ğ U A N A D O L U
KÜLTÜREL MİRASIN KORUNMASI VE TURİZMİN GELİŞTİRİLMESİ
PLANI – Taslak/Mart 2005
AMAÇLAR
Amaç 4
Kamu ve özel sektörü, Bölge'nin mevcut
değerlerini GÜÇLENDİRMEYE, fiziksel ve
insan kaynaklarına yatırım yapmaya TEŞVİK
ETMEK
Amaç 5
Bu amaçlara ulaşmak için geçerli olacak her
türlü ortaklığı KOORDİNE ve TEŞVİK ETMEK
Amaç 6
İl ve Bölge düzeylerinde kültürel miras
varlıklarının korunması için
SÜRDÜRÜLEBİLİR MALİ
MEKANİZMALARI BELİRLEMEK
Slide 33
G Ü N E Y D O Ğ U A N A D O L U
KÜLTÜREL MİRASIN KORUNMASI VE TURİZMİN GELİŞTİRİLMESİ
PLANI (ESEP)-
6 AMAÇ
10 HEDEF
18 STRATEJİ
BÖLGESEL DÜZEYDE
36 EYLEM PLANI
İL DÜZEYLERİNDE
94 EYLEM PLANI
Slide 34
1.1.1.1
Kültürel mirası hızla taramak
1.1.1.2
Kültürel mirasın uluslararası standartlar çerçevesinde
envanter programınıoluşturmak
Arkeolojik sit alanları için yönetim planları
kapsamında kazı stratejileri belirlemek, eylemleri
hızlandırmak, toplum bilincini artırmak ve arkeolojik
sitleri koruyarak turizme açmak.
Koruma amaçlı imar planı politikalarını belirlemek ve
kılavuzlar hazırlayarak uygulamaları başlatmak
Sit alanları yönetim planlarını hazırlamak,
uygulamaya
Anıt
eserleri sokmak
koruma ve geliştirme politikaları ve
kılavuzlar hazırlayarak uygulamaları başlatmak
1.2.1.1
1.2.1.2
1.2.1.3
1.2.1.4
1.2.1.5.
1.2.2.1
Somut olmayan sosyo-kültürel miras değerlerini
araştırmak ve belgelemek
İl Özel İdarelerinde "restorasyon, restitüsyon ve
rölöve" proje büroları ile Belediyelerde "koruma,
uygulama ve denetleme" büroları kurmak
ESEP Toplam
Eylem Planı
Sayısı
ŞIRNAK
ŞANLIURFA
SİİRT
MARDİN
KİLİS
GAZİANTEP
DİYARBAKIR
BATMAN
Eylem Adı
ADIYAMAN
Eylem
No
BÖLGE
Amaç 1
Bölge'nin tarihi, kültürel ve doğal kaynaklarını
entegre bir şekilde KORUMAK ve YÖNETMEK
x
1
x
1
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
6
x
6
10
x
10
x
x
1
x
x
x
x
x
x
x
x
x
10
Slide 35
EYLEM PLANLARININ İÇERİĞİ
Hedeflenen Sonuç
Eylem Tanımı
Maliyet Tahmini (yıllara göre)
Kaynak Öngörüsü ve Bütçe
Eylem Yönetimi
Slide 36
G Ü N E Y D O Ğ U A N A D O L U
KÜLTÜREL MİRASIN KORUNMASI VE TURİZMİN GELİŞTİRİLMESİ
PLANI – Taslak/Mart 2005
TOPLAM MALİYET-Yıllara Göre
BÖLGE (%25) +İLLER (%75)...TOPLAM 63 Mil Euro
Gerekli Kaynak
€ 25.000.000
€ 20.000.000
AMAÇ 6
AMAÇ 5
€ 15.000.000
AMAÇ 4
AMAÇ 3
€ 10.000.000
AMAÇ 2
AMAÇ 1
€ 5.000.000
€0
1
2
3
4
5
6
Yıllar
7
8
9
10
Slide 37
G Ü N E Y D O Ğ U
A N A D O L U
KÜLTÜREL MİRASIN KORUNMASI VE TURİZMİN GELİŞTİRİLMESİ PLANI
GEREKLİ KAYNAK- Toplam €63 Mio
KMTKB
9%
Uluslar arası
34%
K&T
Bakanlığı
17%
Özel Sektör
12%
Diğer Kamu
28%
Slide 38
G Ü N E Y D O Ğ U
A N A D O L U
KÜLTÜREL MİRASIN KORUNMASI VE TURİZMİN GELİŞTİRİLMESİ PLANI
İZLEME - DEĞERLENDİRME
Performans göstergeleri
(her bir eylem için)
Yıllık Programlar
Beş yıllık performans
değerlendirme ve revizyon (gerekirse)
Slide 39
NİHAİ RAPOR-PAYDAŞLARIN
BİLGİLENDİRİLMESİ
Mart 2006’da onaylanan ESEP NİHAİ RAPORU Nisan
2006 içinde:
• 380 paydaş kuruluşa CD,
• 55 medya Kuruluşuna ve 10 uluslar arası kuruluşa ve 18
üniversiteye CD ve Basılı Özet
• 18 Olası Birlik Kurucu üyesi, 20 kritik kuruluş ve 16 önde
gelen Kütüphaneye 2 Basılı Cilt + Özet +CD
olarak dağıtılmıştır.
Ayrıca, tam set olarak websitemize yüklenmiştir.
Slide 40
G Ü N E Y D O Ğ U A N A D O L U
KÜLTÜREL MİRASIN KORUNMASI VE TURİZMİN GELİŞTİRİLMESİ
PLANI
UYGULAMA STRATEJİSİ
Bölge’de Önerilen Kurumsal Yapılanma
1. Düzey
Bölgesel Kültürel Miras ve Turizm
Kalkınma Birliği (KMTKB – Eylem 5.1.1.1)
2. Düzey
İl Koordinasyon ve Uygulama Birimleri
(KMTKB - Eylem 5.1.1.1)
3. Düzey
Alan Yönetimleri (Eylem 5.1.1.2),
Müze Kurulları (Eylem 5.1.1.3) ve
Anıt Eser Kurulları (Eylem 5.1.1.4)
Slide 41
ÖNERİLEN KURUMSAL YAPILANMA
Bölge Merkezi
DÜZEY 1: KMTKB
BÖLGE YÖNETİŞİMİ
(ASLİ ve GÖZLEMCİ ÜYELER)
DÜZEY 2:
İL YÖNETİŞİMLERİ
(9 İL)
TEKNİK YARDIM EKİBİ
DÜZEY 3:
İL İÇİ KURULLAR
Anıt Eser, Müze, Sit Alanı
Slide 42
Bölgesel Düzeyde Sahiplenme İçin
Önerilen Yapılanma:
KÜLTÜREL MİRAS VE
TURİZM KALKINMA
BİRLİGİ (KMTKB)
Slide 43
NEDEN BÖLGESEL BİRLİK?
Eşgüdüm: Farklı kademelerde, birçok
sektörde çok sayıda paydaş katılımı
Kaynak Bulma: Ulusal ve uluslar arası
fonlardan daha fazla yararlanma
Tanıtım: Bölgenin bir turist destinasyonu
haline gelebilmesi için iller arası dayanışma“YUKARI MEZOPOTAMYA…”
Eğitim/Uzman: Nitelikli işgücünün ortaklaşa
kullanımı (Teknik Yardım Ekibi)
Slide 44
KMTKB- Tasarım İlkeleri
Fon ve Yetki: Birlik, kamu merkezi (Bakanlıklar) ve
yerel (Valilik, Belediye) fonlarından yararlanacaktır.
Kültürel Miras ve Turizm konusunda izin ve onay
yetkileri merkezi yönetim ve yerel kamu idarelerinin
elindedir.
Temsil: Yasalarımız STK’ ların ve merkezi yönetimin
kamu kuruluşlarının yönetiminde -birlik dahil- oydaş
olarak bulunmasına izin vermemektedir. Ancak, bu
kuruluşlar “gözlemci” olabilmektedir.
Dolayısıyla, Birlik’ in tasarımında;
• Bir yandan kamu fon ve yetkilerini kullanan güçlü bir
yönetim,
• öte yandan STK ve merkezi yönetim kuruluşlarına “gözlemci”
statüsü ile katılım olanağı tanıyan bir yerel kalkınma birliği
esas alınmıştır.
Slide 45
KMTKB- Bölge Yönetişimi
KURUCULAR KURULU18 üye
(9 Vali, 9 Belediye Başkanı)
BİRLİK MECLİSİ
(36 asli üye + yeni kabul
edilecek üyeler+ gözlemci
üyeler)
BİRLİK ENCÜMENİ
7 üye
Başkan+ 3 Vali+ 3
Üye ( dönüşümlü)
İHTİSAS KOMİSYONLARI
Birlik Müdürü
Mali İşler
Yazı İşleri
Teknik İşler
Slide 46
BİRLİK GÖZLEMCİ ÜYELERİ
MERKEZİ YÖNETİM KURULUŞLARI (ANKARA)
A
1
Başbakanlık, Devlet Planlama Teşkilatı Müsteşarlığı
2
Başbakanlık, GAP Bölge Kalkınma İdaresi Başkanlığı
3
İçişleri Bakanlığı, Mahalli İdareler Gnl.Md.
4
Kültür ve Turizm Bakanlığı, Kültür Varlıkları ve Müzeler Gnl.Md.
5
Kültür ve Turizm Bakanlığı, Tanıtma Gnl.Md.
6
Kültür ve Turizm Bakanlığı, Yatırımlar ve İşletmeler Gnl.Md.
7
Kültür ve Turizm Bakanlığı, Araştırma ve Eğitim Gnl. Md.
8
Vakıflar Gnl.Md.
9
Çevre ve Orman Bakanlığı Milli Parklar Gnl. Md.
10
Sağlık Bakanlığı
11
Bayındırlık Bakanlığı
12
Ulaştırma Bakanlığı
13
Milli Eğitim Bakanlığı
Slide 47
BİRLİK GÖZLEMCİ ÜYELERİ
BÖLGESEL ÜNİVERSİTELER-BİRLİKLER
B
STK'LAR
14
Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği
15
Türkiye Mimar ve Mühendis Odaları Birliği
16
Çekül Vakfı
17
Tarih Vakfı
18
Türkiye Bilimler Akademisi
28
Avrupa Komisyonu Türkiye Delegasyonu
19
Arkeologlar Derneği
29
UNESCO Türkiye Temsilciliği
20
Türkiye Seyahat Acentaları Birliği
21
Turizm Yatırımcıları Derneği
30
İCOMOS (Uluslar Arası Anıtlar ve Sitler
Konseyi) Türkiye Milli Komitesi
22
Türkiye Otelciler Birliği
23
Turist Rehberleri Derneği
24
Turizm Yazarları Derneği
25
Reklamcılar Derneği
C
26
Birliğin faaliyet alanında bulunan
Üniversitelerden birer temsilci
27
GAP Belediyeler Birliği
D
ULUSLAR ARASI KURULUŞLAR
Slide 48
DÜZEY 2: İl Kurulları
Vali Başkanlığında, 4 asli meclis üyesinin
yanı sıra kültür ve turizm sorumluları:
•
•
•
•
•
•
•
•
•
İl Kültür Md.,
İl Özel İdare Md.,
Vakıflar Bölge Md.,
Ticaret ve Sanayi Odası,
Mimar/Şehir Plancıları /İnşaat Müh.Odası
yerel şube. veya temsilcilikleri,
İldeki Üniversiteler,
Kültür ve Turizmle ilgili 2 dernek/vakıf,
Yerel Medya’dan 2 temsilci
Gerekirse İlçelerdeki belediyeler, kaymakam
ve muhtarlıklar
Slide 49
KMTKB- Teknik Yardım Ekibi
Hizmet Satın Alımı: Yaklaşık 50 uzman
Bölge Koordinatörlüğü
1 bölge koordinatörü
4 koordinatör yrd. (4 gurup)
1 Sekreter
(Toplam 6 kişi)
İl Koordinatörlükleri
1 koordinatör
2 teknik personel
1 sekreter
(9 ilde toplam 36 kişi)
ÖZEL UZMANLAR/DANIŞMANLAR (Minimum 7 adet)
Slide 50
“BİRLİK” OYLAMASI-Yöntem
TYE, Mayıs 2005’de, söz konusu Birlik kuruluşuna
yönelik sürecin ilk adımı olarak, önerilen birliğin
potansiyel kurucu üyeleri durumunda olan 9 Vali ve
9 Belediye Başkanı’na konuyla ilgili tüm bilgileri
(gerekçe, yasal dayanak, Taslak Tüzük,
organizasyon şeması- işleyiş, kuruluş için gerekli
işlemler) içeren bir dosya ile birlikte “Birlik
Değerlendirme Formları” iletmiştir.
Söz konusu belgeler, olası 18 kurucu üyeye, 18
Haziran’a kadar bu formları kişi olarak bizzat
kendilerinin doldurmaları ve imzalayarak iade
etmeleri gerektiğini belirten bir yazı ekinde Mayıs
2005 içinde iletilmiştir.
Slide 51
“BİRLİK” OYLAMASI-Sonuç
Taslak Tüzük konusunda Yapılan oylamanın 25 Temmuz 2005
itibariyle sonuçları
Potansiyel 18 kurucu üyeden 13’ü (6 Belediye Başkanı ve
7 Vali oylamaya) cevap vermiştir.
3 Belediye Başkanı ve 2 Vali yanıt göndermemiştir.
Oylamaya katılan 13 üyeden 11’i (5 Başkan ve 6 Vali)
Birlik’ i desteklediklerini ifade etmişlerdir.
Destek verenlerin 9’u Tüzük’ü aynen benimsemiş, 2 si (1
Vali ve 1 Başkan) tüzüğe dahil edilebilecek görüşler
sunmuşlardır.
1 Vali gerekçesiz ret göndermiş, 1 Başkan gerekçeleri ret
anlamı taşıyan görüş sunmuştur.
Slide 52
“BİRLİK” OYLAMASI-Sonuç
Haziran 2005
Kültürel Miras ve Turizm
Birliği’nin kurulması için yeterli
desteğin bulunduğu saptanmıştır.
Slide 53
KURUCULAR KURULU
TOPLANTISI
22 Haziran 2006 günü Ankara’da, GAP Bölge
Kalkınma İdaresi ev sahipliğinde, Kültür ve Turizm
Bakanı ile Müsteşarı, Avrupa Komisyonu yetkilileri
ve İçişleri Müsteşarı’nın da katılımı ile yapıldı.
18 kurucudan 17’sı katıldı. Taslak Tüzük oylanarak
kabul edildi.
Birlik merkezinin ilk iki yıl için Mardin’de olması
oylanarak kararlaştırıldı.
Kuruluşun yasal işlemlerini ikmal etmek üzere,
Mardin Valisi Sn. Mehmet Kılıçlar ile onun yanına
alacağı kişilerden oluşacak bir Girişimci Kurul
görevlendirildi.
Kuruluş işlemleri sürdürülmektedir.
Slide 54
GÜNEYDOĞU ANADOLU
KÜLTÜREL MİRASIN KORUNMASI VE
TURİZMİN GELİŞTİRİLMESİ PLANI
2002-2015
www.gapkulturelmiras.com
PROGRAM:KMGM
Türkiye Cumhuriyeti Başbakanlık
GAP Bölge Kalkınma İdaresi
Avrupa Komisyonu Türkiye Delegasyonu
www.gapkulturelmiras.com
www.gapculturalheritage.com
Slide 2
Program Alanı:
Güneydoğu Anadolu, 9 İl
6 5 0 km
Slide 3
GÜNEYDOĞU ANADOLU
KENTLER ARASI UZAKLIKLAR VE KENTSEL NÜFUS
Diyarbakır
Batman
Adıyaman
205
100
Siirt
87km
150
100
95
180
149
230
Gaziantep
97
Şırnak
201
168
64
188
Mardin
Şanlıurfa
Kilis
6 5 0 km
Merkez kent nüfusları yaklaşık oransaldır(2000)
Slide 4
Kültürel Mirası Geliştirme Programı
AMAÇLAR
“GENEL AMAÇ"
"GAP Bölgesi'nde Kültürel Mirası geliştirme
girişimlerinin desteklenmesi yoluyla Bölge'de
yaşayanların ekonomik ve sosyal koşullarını
iyileştirmek“
“ÖZEL AMAÇ:
"… Bölge'deki plan ortaklarının, gelecekteki
önemli projelerin tespit edilmesi ve
yönetilmesine ilişkin mekanizmalar dahil olmak
üzere, Bölge'nin kültürel mirasının sürekliliğini
hedefleyen Entegre Stratejik Eylem Planı’ nın
(ESEP) hazırlamasına yardım etmek"
Slide 5
Kültürel Mirası Geliştirme Programı
HİZMET SÖZLEŞMESİ
Finansör:
Avrupa Komisyonu Türkiye Delegasyonu
TC Adına Lehdar:
GAP Bölgesel Kalkınma İdaresi
Yüklenici Konsorsiyum:
Çekül Vakfı (Lider) IMC Danışmanlık/WYG , Betaplan ve Proje Yönetim
Yürütücü:
Teknik Yardım Ekibi (TYE), Şanlıurfa
Slide 6
Programın Hedef Kitlesi
Bakanlıkların ilgili birimleri,
Valilikler,
Belediyeler,
Sivil Toplum Kuruluşları,
Üniversiteler ve
KOBİ‘ ler
Slide 7
KMGP Programının Bileşenleri
1-Hibe Programı
Kültür turizminin teşvik edilmesi ve GAP
bölgesindeki kültürel mirasın korunması
amacıyla yerel girişimlerin teklif ettiği ve
AKTD –GAP BKİ tarafından kabul edilen 31
projeye yönelik 12 000 000 Euro tutarında
hibe yardımı.
2- ESEP
Kültürel mirasın geliştirilmesine yönelik
çabaların sürdürülebilirliğine yönelik olarak
bölge içindeki ve dışındaki tüm paydaşların
katılacağı katılımcı bir yaklaşımla bir Entegre
Stratejik Eylem Planı (ESEP) oluşturulacaktır.
Slide 8
ESEP
GÜNEYDOĞU ANADOLU
KÜLTÜREL MİRASIN KORUNMASI VE
TURİZMİN GELİŞTİRİLMESİ PLANI
(ESEP)
Nihai Rapor: 2 Cilt, 800 sayfa
Slide 9
GÜNEYDOĞU
ANAD OLU
KÜLTÜREL MİRASIN KORUNMASI VE TURİZMİN GELİŞTİRİLMESİ PLANI
BÖLGE’DE
MEVCUT DURUM
Slide 10
GÖSTERGELER
Gösterge
Bölge
Nüfus-2000
Yüzölçümü
GSMH-1987 Fiyatı
Kişi Başına GSMH- 2001
6,5 milyon kişi
75358 km2
6007 X 109
1186 Dolar
Bölge/Türkiye
9,7%
9,7%
5,0%
55,3%
Büyüme
Nüfus Artışı 1990-2000
Yılda %2,5
Kentsel Nüfus Artış Hızı 1990-2000 Yılda %3,7
Kırsal Nüfus Artış Hızı 1990-2000 Yılda %0,7
GSMH Artışı 1990-2001
11 yılda %35
139%
137%
175%
111%
Slide 11
KÜLTÜREL MİRAS
Yukarı Mezopotamya’nın bir parçası olarak
uygarlıklara kucak açtığı dönemden bugüne kadar
zengin bir uygarlık tarihine sahiptir. Dünyadaki en
eski insan yerleşmeleri bu bölgededir.(Göbeklitepe,
Şanlıurfa, M.Ö. 9500)
Bu geçmiş, ulusal ve uluslararası platformlarda,
bilimsel ve görsel çekicilik olarak ön plana
çıkmaktadır.
İllerdeki somut ve somut olmayan kültürel miras,
arkeolojik, kentsel, doğal ve tarihi sit alanlarından,
tek yapı ölçeğindeki eserleri ve halk kültürünün
çeşitli konularını da kapsayan geniş bir yelpazeyi
kapsamaktadır.
Slide 12
KÜLTÜREL MİRAS- SİT ALANLARI
Slide 13
KÜLTÜREL MİRAS- TESCİLLİ YAPILAR
Slide 14
TURİZM
Konaklama Tesisleri (2003-adet)
• belediye belgeli……….. 151
• turizm işletme belgeli.. 51
• toplam………………......202
Toplam yatak sayısı: 13,752.
Türkiye’deki belgeli tüm tesislerin yatak ve sayı
olarak % 2’si.
Bölge’de ortalama konaklama süresi 1,36 gün
Slide 15
TURİZM- KONAKLAMA TESİSLERİ
Slide 16
TURİZM POTANSİYELİ- ÇEŞİTLİLİK
Kültür Turizmi
İnanç Turizmi
Tarım Turizmi
Sağlık Turizmi
Doğa ve Macera Turizmi
Kongre, Eğitim ve Bilim Turizmi
Turizm, Bölge'deki kültürel mirasının korunarak geliştirilebilmesi
ve katma değer yaratabilmesi için en önemli araçlardan biridir.
Slide 17
TURİZM- GAP MEVCUT TUR
GÜZERGAHLARI-2003
Slide 18
GÜ N EYD O ĞU ANAD OLU
KÜLTÜREL MİRASIN KORUNMASI VE TURİZMİN
GELİŞTİRİLMESİ PLANI
(ESEP)
Sahiplenme ve Uygulama İçin:
KATILIMCI PLANLAMA
Slide 19
GÜ N EYD O ĞU ANAD OLU
KÜLTÜREL MİRASIN KORUNMASI VE TURİZMİN
GELİŞTİRİLMESİ PLANI
(ESEP)
KATILIMCI PLANLAMA ARAÇLARI
Yoğun ANKET/YÜZYÜZE GÖRÜŞME
Bölge-içi ve dışında ilgili tüm kuruluşlara
açık TOPLANTILAR
Plan Ortaklarının YAZILI GÖRÜŞLERİ
Plan ortaklarının FİİLİ İŞBİRLİĞİ
Güncellenen WEB SİTESİ
Slide 20
ESEP KATILIMCI SÜRECİNİN ÖNEMLİ AŞAMALARI
ARAŞTIRMA
İhtiyaç
Analizi
Çalışması
Kültürel
Miras ve
Turizm,
Kurum ve
Kaynak
Araştırmaları
TEKNİK MALZEME
KATILIMCI ÇALIŞMA
Çerçeve Rapor 1:
Danışma Komitesi Toplantısı
Vizyon öner
(44 kuruluştan 85 katılımcı)
ESEP Anketi
Ankete Yazılı Cevaplar
Kapsam ve Yöntem öner
(74 Kuruluş)
Çerçeve Rapor 2:
1. Tur Katılım Toplantıları
Mevcut plan &
projeleri değerlendir, Hedefler ve Yeni
Projeler öner
Taslak Plan:
Eylem, Maliyet, Kaynak ve
Kurumsal Yapı Öner
(11 ilde 253 kuruluştan 316 kişi)
2. Tur Katılım Toplantıları
(11 ilde 204 kuruluştan 300 kişi)
Revize Plan (WebSitesi, 315 kuruluşa
Oylama: 130 Eylem
Değerlendirme Formu gönderildi)
(115 kuruluştan yazılı cevap)
Kurumsal Yapı –Tüzük: (18 potansiyel
Oylama: Birlik Tüzüğü
üyeye Plan Değ. Formu)
(6 Vali ve 7 Başkan’ın cevabı)
Nihai Plan
Uygulamayı Başlatma Toplantısı
(GAP BKİ, AKD ve 3 kritik kuruluş)
Slide 21
G Ü N E Y D O Ğ U A N A D O L U
KÜLTÜREL MİRASIN KORUNMASI VE TURİZMİN GELİŞTİRİLMESİ PLANI
TASLAK PLAN’IN TARTIŞILDIĞI
2. TUR KATILIM TOPLANTILARI
22 MART-8 NİSAN 2005
Adıyaman, Batman, Diyarbakır,
Gaziantep, Kilis, Mardin, Siirt,
Şanlıurfa, Şırnak, Ankara, İstanbul
Slide 22
2. TUR TOPLANTILARA KATILAN BÖLGE
KURULUŞLARI (TOPLAM 204 ADET)
ÖZEL
9%
ÜNİVERSİTE
PROJE
3%
1%
BELEDİYE
16%
M O-STK
11%
DV-STK
14%
KAM U
46%
Slide 23
REVİZE “PLAN” OYLAMASI
Mayıs-Haziran 2005
304 plan ortağına (kuruluş) Revize Plan Değerlendirme
Formları gönderilerek bir “oylama” yapılmıştır.
Bu formlarda, web sitesinde yayınlanan Revize Plan
kapsamında bölge geneli için önerilen 36 adet ve HER BİR
il düzeyinde önerilen 8- 12 adet Eylem Planı sistematik bir
biçimde sunulmuştur.
Form ekinde, önerilen her bir eylem konusunda plan
ortaklarının sorumluluklarını (ana sorumlu veya
destekleyici) belirten bir iş bölümü tablosu da verilmiştir.
Plan ortaklarının planda önerilen her bir eylem
konusundaki görüşlerini işaretlemeleri istenmiştir.
Slide 24
REVİZE “PLAN” OYLAMASI
Mayıs-Haziran 2005
O ylama formlarını 115 kuruluş cevaplamıştır.
Yanıtlanma oranı %37,8 olarak gerçekleşmiştir.
Yanıtlayan 115 kuruluştan hiçbiri plana tümden karşı
çıkmamış, buna karşılık bunların %65’i (75 kuruluş)
Revize Plan’ı aynen benimsediğini beyan etmiştir.
Kalan %35 lik kesim (40kuruluş) ise planı desteklerken
en az bir Eylem Planı konusunda görüş belirtmiştir. Bu
gruptakilerin belirttikleri görüşler, birkaç istisna
dışında, söz konusu eylem planlarının daha etkin
olabilmesine yönelik tamamlayıcı ve kısa görüşler
niteliğinde olmuştur.
Slide 25
REVİZE “PLAN” OYLAMASI
SONUÇ:
Revize Plan konusundaki oylama
sonuçları, Plan’ın tüm kesimlerce
desteklendiğini göstermektedir.
Revize Plan’ın ayrıntıları hakkında
verilen görüşler gözetilerek hazırlanan
Nihai Rapor’un daha geniş bir
kesimden destek alacağı açıktır.
Slide 26
G Ü N E Y D O Ğ U A N A D O L U
KÜLTÜREL MİRASIN KORUNMASI VE TURİZMİN GELİŞTİRİLMESİ PLANI
NİHAİ ÜRÜN
“BENİMSENEN PLAN” NASIL
BİR ŞEY?
Slide 27
G Ü N E Y D O Ğ U A N A D O L U
KÜLTÜREL MİRASIN KORUNMASI VE TURİZMİN GELİŞTİRİLMESİ PLANI
VİZYON
1- Bölge’nin “Kültür Mirası” korunacak ve
gelecek nesillere aktarılacaktır.
2- Bölge’nin kalkınmasına
katkıda
bulunmak üzere, “Kültür Turizmi”
geliştirilecektir.
Slide 28
ALANSAL ÖNCELİK
İki boyutlu bu vizyon çerçevesinde
koruma etkinliklerinde öncelik, “Olası
GAP Tur Güzergahları” yakın çevresinde
yani turistlerin rağbet edeceği
alanlarda olmalıdır.
Devletin altyapı, sağlık, eğitim vb.
yatırımlarında da bu öncelik özenle
gözetilmelidir.
Slide 29
OLASI GAP TUR GÜZERGAHLARI
Slide 30
TURİZM GELİŞTİRME STRATEJİSİ
1.
2.
3.
4.
5.
6.
Güvenli bir ortam
Hijyenik koşulların iyileştirilmesi
Geniş çaplı bir tanıtım kampanyası ile
turist girişlerinin artırılması
Özel sektör yatırımlarının (oteller,
lokantalar vb.) öncelikli yörelerde hızlanması
Turizmin sektörleşmesi ve bölge ekonomisinde
çoğaltan etkiler
Entegre yaklaşım, koruma ve turizm ile
sağlık, altyapı, eğitim, ulaşım vb. diğer
sektörler arasında yakın işbirliği/katılımcı
yaklaşım/yönetişim
Slide 31
G Ü N E Y D O Ğ U A N A D O L U
KÜLTÜREL MİRASIN KORUNMASI VE TURİZMİN GELİŞTİRİLMESİ
PLANI – Taslak/Mart 2005
AMAÇLAR
Amaç 1
Bölge'nin tarihi, kültürel ve doğal kaynaklarını
entegre bir şekilde KORUMAK ve
YÖNETMEK
Amaç 2
Bölge'nin önemini, yaşayanlarına ve
ziyaretçilerine BİLGİLENDİRMEK
Amaç 3
Bölge'nin benzersiz kaynaklarını TANITMAK
Slide 32
G Ü N E Y D O Ğ U A N A D O L U
KÜLTÜREL MİRASIN KORUNMASI VE TURİZMİN GELİŞTİRİLMESİ
PLANI – Taslak/Mart 2005
AMAÇLAR
Amaç 4
Kamu ve özel sektörü, Bölge'nin mevcut
değerlerini GÜÇLENDİRMEYE, fiziksel ve
insan kaynaklarına yatırım yapmaya TEŞVİK
ETMEK
Amaç 5
Bu amaçlara ulaşmak için geçerli olacak her
türlü ortaklığı KOORDİNE ve TEŞVİK ETMEK
Amaç 6
İl ve Bölge düzeylerinde kültürel miras
varlıklarının korunması için
SÜRDÜRÜLEBİLİR MALİ
MEKANİZMALARI BELİRLEMEK
Slide 33
G Ü N E Y D O Ğ U A N A D O L U
KÜLTÜREL MİRASIN KORUNMASI VE TURİZMİN GELİŞTİRİLMESİ
PLANI (ESEP)-
6 AMAÇ
10 HEDEF
18 STRATEJİ
BÖLGESEL DÜZEYDE
36 EYLEM PLANI
İL DÜZEYLERİNDE
94 EYLEM PLANI
Slide 34
1.1.1.1
Kültürel mirası hızla taramak
1.1.1.2
Kültürel mirasın uluslararası standartlar çerçevesinde
envanter programınıoluşturmak
Arkeolojik sit alanları için yönetim planları
kapsamında kazı stratejileri belirlemek, eylemleri
hızlandırmak, toplum bilincini artırmak ve arkeolojik
sitleri koruyarak turizme açmak.
Koruma amaçlı imar planı politikalarını belirlemek ve
kılavuzlar hazırlayarak uygulamaları başlatmak
Sit alanları yönetim planlarını hazırlamak,
uygulamaya
Anıt
eserleri sokmak
koruma ve geliştirme politikaları ve
kılavuzlar hazırlayarak uygulamaları başlatmak
1.2.1.1
1.2.1.2
1.2.1.3
1.2.1.4
1.2.1.5.
1.2.2.1
Somut olmayan sosyo-kültürel miras değerlerini
araştırmak ve belgelemek
İl Özel İdarelerinde "restorasyon, restitüsyon ve
rölöve" proje büroları ile Belediyelerde "koruma,
uygulama ve denetleme" büroları kurmak
ESEP Toplam
Eylem Planı
Sayısı
ŞIRNAK
ŞANLIURFA
SİİRT
MARDİN
KİLİS
GAZİANTEP
DİYARBAKIR
BATMAN
Eylem Adı
ADIYAMAN
Eylem
No
BÖLGE
Amaç 1
Bölge'nin tarihi, kültürel ve doğal kaynaklarını
entegre bir şekilde KORUMAK ve YÖNETMEK
x
1
x
1
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
6
x
6
10
x
10
x
x
1
x
x
x
x
x
x
x
x
x
10
Slide 35
EYLEM PLANLARININ İÇERİĞİ
Hedeflenen Sonuç
Eylem Tanımı
Maliyet Tahmini (yıllara göre)
Kaynak Öngörüsü ve Bütçe
Eylem Yönetimi
Slide 36
G Ü N E Y D O Ğ U A N A D O L U
KÜLTÜREL MİRASIN KORUNMASI VE TURİZMİN GELİŞTİRİLMESİ
PLANI – Taslak/Mart 2005
TOPLAM MALİYET-Yıllara Göre
BÖLGE (%25) +İLLER (%75)...TOPLAM 63 Mil Euro
Gerekli Kaynak
€ 25.000.000
€ 20.000.000
AMAÇ 6
AMAÇ 5
€ 15.000.000
AMAÇ 4
AMAÇ 3
€ 10.000.000
AMAÇ 2
AMAÇ 1
€ 5.000.000
€0
1
2
3
4
5
6
Yıllar
7
8
9
10
Slide 37
G Ü N E Y D O Ğ U
A N A D O L U
KÜLTÜREL MİRASIN KORUNMASI VE TURİZMİN GELİŞTİRİLMESİ PLANI
GEREKLİ KAYNAK- Toplam €63 Mio
KMTKB
9%
Uluslar arası
34%
K&T
Bakanlığı
17%
Özel Sektör
12%
Diğer Kamu
28%
Slide 38
G Ü N E Y D O Ğ U
A N A D O L U
KÜLTÜREL MİRASIN KORUNMASI VE TURİZMİN GELİŞTİRİLMESİ PLANI
İZLEME - DEĞERLENDİRME
Performans göstergeleri
(her bir eylem için)
Yıllık Programlar
Beş yıllık performans
değerlendirme ve revizyon (gerekirse)
Slide 39
NİHAİ RAPOR-PAYDAŞLARIN
BİLGİLENDİRİLMESİ
Mart 2006’da onaylanan ESEP NİHAİ RAPORU Nisan
2006 içinde:
• 380 paydaş kuruluşa CD,
• 55 medya Kuruluşuna ve 10 uluslar arası kuruluşa ve 18
üniversiteye CD ve Basılı Özet
• 18 Olası Birlik Kurucu üyesi, 20 kritik kuruluş ve 16 önde
gelen Kütüphaneye 2 Basılı Cilt + Özet +CD
olarak dağıtılmıştır.
Ayrıca, tam set olarak websitemize yüklenmiştir.
Slide 40
G Ü N E Y D O Ğ U A N A D O L U
KÜLTÜREL MİRASIN KORUNMASI VE TURİZMİN GELİŞTİRİLMESİ
PLANI
UYGULAMA STRATEJİSİ
Bölge’de Önerilen Kurumsal Yapılanma
1. Düzey
Bölgesel Kültürel Miras ve Turizm
Kalkınma Birliği (KMTKB – Eylem 5.1.1.1)
2. Düzey
İl Koordinasyon ve Uygulama Birimleri
(KMTKB - Eylem 5.1.1.1)
3. Düzey
Alan Yönetimleri (Eylem 5.1.1.2),
Müze Kurulları (Eylem 5.1.1.3) ve
Anıt Eser Kurulları (Eylem 5.1.1.4)
Slide 41
ÖNERİLEN KURUMSAL YAPILANMA
Bölge Merkezi
DÜZEY 1: KMTKB
BÖLGE YÖNETİŞİMİ
(ASLİ ve GÖZLEMCİ ÜYELER)
DÜZEY 2:
İL YÖNETİŞİMLERİ
(9 İL)
TEKNİK YARDIM EKİBİ
DÜZEY 3:
İL İÇİ KURULLAR
Anıt Eser, Müze, Sit Alanı
Slide 42
Bölgesel Düzeyde Sahiplenme İçin
Önerilen Yapılanma:
KÜLTÜREL MİRAS VE
TURİZM KALKINMA
BİRLİGİ (KMTKB)
Slide 43
NEDEN BÖLGESEL BİRLİK?
Eşgüdüm: Farklı kademelerde, birçok
sektörde çok sayıda paydaş katılımı
Kaynak Bulma: Ulusal ve uluslar arası
fonlardan daha fazla yararlanma
Tanıtım: Bölgenin bir turist destinasyonu
haline gelebilmesi için iller arası dayanışma“YUKARI MEZOPOTAMYA…”
Eğitim/Uzman: Nitelikli işgücünün ortaklaşa
kullanımı (Teknik Yardım Ekibi)
Slide 44
KMTKB- Tasarım İlkeleri
Fon ve Yetki: Birlik, kamu merkezi (Bakanlıklar) ve
yerel (Valilik, Belediye) fonlarından yararlanacaktır.
Kültürel Miras ve Turizm konusunda izin ve onay
yetkileri merkezi yönetim ve yerel kamu idarelerinin
elindedir.
Temsil: Yasalarımız STK’ ların ve merkezi yönetimin
kamu kuruluşlarının yönetiminde -birlik dahil- oydaş
olarak bulunmasına izin vermemektedir. Ancak, bu
kuruluşlar “gözlemci” olabilmektedir.
Dolayısıyla, Birlik’ in tasarımında;
• Bir yandan kamu fon ve yetkilerini kullanan güçlü bir
yönetim,
• öte yandan STK ve merkezi yönetim kuruluşlarına “gözlemci”
statüsü ile katılım olanağı tanıyan bir yerel kalkınma birliği
esas alınmıştır.
Slide 45
KMTKB- Bölge Yönetişimi
KURUCULAR KURULU18 üye
(9 Vali, 9 Belediye Başkanı)
BİRLİK MECLİSİ
(36 asli üye + yeni kabul
edilecek üyeler+ gözlemci
üyeler)
BİRLİK ENCÜMENİ
7 üye
Başkan+ 3 Vali+ 3
Üye ( dönüşümlü)
İHTİSAS KOMİSYONLARI
Birlik Müdürü
Mali İşler
Yazı İşleri
Teknik İşler
Slide 46
BİRLİK GÖZLEMCİ ÜYELERİ
MERKEZİ YÖNETİM KURULUŞLARI (ANKARA)
A
1
Başbakanlık, Devlet Planlama Teşkilatı Müsteşarlığı
2
Başbakanlık, GAP Bölge Kalkınma İdaresi Başkanlığı
3
İçişleri Bakanlığı, Mahalli İdareler Gnl.Md.
4
Kültür ve Turizm Bakanlığı, Kültür Varlıkları ve Müzeler Gnl.Md.
5
Kültür ve Turizm Bakanlığı, Tanıtma Gnl.Md.
6
Kültür ve Turizm Bakanlığı, Yatırımlar ve İşletmeler Gnl.Md.
7
Kültür ve Turizm Bakanlığı, Araştırma ve Eğitim Gnl. Md.
8
Vakıflar Gnl.Md.
9
Çevre ve Orman Bakanlığı Milli Parklar Gnl. Md.
10
Sağlık Bakanlığı
11
Bayındırlık Bakanlığı
12
Ulaştırma Bakanlığı
13
Milli Eğitim Bakanlığı
Slide 47
BİRLİK GÖZLEMCİ ÜYELERİ
BÖLGESEL ÜNİVERSİTELER-BİRLİKLER
B
STK'LAR
14
Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği
15
Türkiye Mimar ve Mühendis Odaları Birliği
16
Çekül Vakfı
17
Tarih Vakfı
18
Türkiye Bilimler Akademisi
28
Avrupa Komisyonu Türkiye Delegasyonu
19
Arkeologlar Derneği
29
UNESCO Türkiye Temsilciliği
20
Türkiye Seyahat Acentaları Birliği
21
Turizm Yatırımcıları Derneği
30
İCOMOS (Uluslar Arası Anıtlar ve Sitler
Konseyi) Türkiye Milli Komitesi
22
Türkiye Otelciler Birliği
23
Turist Rehberleri Derneği
24
Turizm Yazarları Derneği
25
Reklamcılar Derneği
C
26
Birliğin faaliyet alanında bulunan
Üniversitelerden birer temsilci
27
GAP Belediyeler Birliği
D
ULUSLAR ARASI KURULUŞLAR
Slide 48
DÜZEY 2: İl Kurulları
Vali Başkanlığında, 4 asli meclis üyesinin
yanı sıra kültür ve turizm sorumluları:
•
•
•
•
•
•
•
•
•
İl Kültür Md.,
İl Özel İdare Md.,
Vakıflar Bölge Md.,
Ticaret ve Sanayi Odası,
Mimar/Şehir Plancıları /İnşaat Müh.Odası
yerel şube. veya temsilcilikleri,
İldeki Üniversiteler,
Kültür ve Turizmle ilgili 2 dernek/vakıf,
Yerel Medya’dan 2 temsilci
Gerekirse İlçelerdeki belediyeler, kaymakam
ve muhtarlıklar
Slide 49
KMTKB- Teknik Yardım Ekibi
Hizmet Satın Alımı: Yaklaşık 50 uzman
Bölge Koordinatörlüğü
1 bölge koordinatörü
4 koordinatör yrd. (4 gurup)
1 Sekreter
(Toplam 6 kişi)
İl Koordinatörlükleri
1 koordinatör
2 teknik personel
1 sekreter
(9 ilde toplam 36 kişi)
ÖZEL UZMANLAR/DANIŞMANLAR (Minimum 7 adet)
Slide 50
“BİRLİK” OYLAMASI-Yöntem
TYE, Mayıs 2005’de, söz konusu Birlik kuruluşuna
yönelik sürecin ilk adımı olarak, önerilen birliğin
potansiyel kurucu üyeleri durumunda olan 9 Vali ve
9 Belediye Başkanı’na konuyla ilgili tüm bilgileri
(gerekçe, yasal dayanak, Taslak Tüzük,
organizasyon şeması- işleyiş, kuruluş için gerekli
işlemler) içeren bir dosya ile birlikte “Birlik
Değerlendirme Formları” iletmiştir.
Söz konusu belgeler, olası 18 kurucu üyeye, 18
Haziran’a kadar bu formları kişi olarak bizzat
kendilerinin doldurmaları ve imzalayarak iade
etmeleri gerektiğini belirten bir yazı ekinde Mayıs
2005 içinde iletilmiştir.
Slide 51
“BİRLİK” OYLAMASI-Sonuç
Taslak Tüzük konusunda Yapılan oylamanın 25 Temmuz 2005
itibariyle sonuçları
Potansiyel 18 kurucu üyeden 13’ü (6 Belediye Başkanı ve
7 Vali oylamaya) cevap vermiştir.
3 Belediye Başkanı ve 2 Vali yanıt göndermemiştir.
Oylamaya katılan 13 üyeden 11’i (5 Başkan ve 6 Vali)
Birlik’ i desteklediklerini ifade etmişlerdir.
Destek verenlerin 9’u Tüzük’ü aynen benimsemiş, 2 si (1
Vali ve 1 Başkan) tüzüğe dahil edilebilecek görüşler
sunmuşlardır.
1 Vali gerekçesiz ret göndermiş, 1 Başkan gerekçeleri ret
anlamı taşıyan görüş sunmuştur.
Slide 52
“BİRLİK” OYLAMASI-Sonuç
Haziran 2005
Kültürel Miras ve Turizm
Birliği’nin kurulması için yeterli
desteğin bulunduğu saptanmıştır.
Slide 53
KURUCULAR KURULU
TOPLANTISI
22 Haziran 2006 günü Ankara’da, GAP Bölge
Kalkınma İdaresi ev sahipliğinde, Kültür ve Turizm
Bakanı ile Müsteşarı, Avrupa Komisyonu yetkilileri
ve İçişleri Müsteşarı’nın da katılımı ile yapıldı.
18 kurucudan 17’sı katıldı. Taslak Tüzük oylanarak
kabul edildi.
Birlik merkezinin ilk iki yıl için Mardin’de olması
oylanarak kararlaştırıldı.
Kuruluşun yasal işlemlerini ikmal etmek üzere,
Mardin Valisi Sn. Mehmet Kılıçlar ile onun yanına
alacağı kişilerden oluşacak bir Girişimci Kurul
görevlendirildi.
Kuruluş işlemleri sürdürülmektedir.
Slide 54
GÜNEYDOĞU ANADOLU
KÜLTÜREL MİRASIN KORUNMASI VE
TURİZMİN GELİŞTİRİLMESİ PLANI
2002-2015
www.gapkulturelmiras.com