Transcript Yoneticilerin Eskimesi ve Eskimeye Direnen Yoneticiler
Slide 1
SUNUM
Slide 2
YÖNETİCİLERİN
ESKİMESİ VE
ESKİMEYE
DİRENEN
YÖNETİCİLER
Slide 3
GİRİŞ:
Yöneticilik bir sanattır.
Tarihte
ne
kadar
önemli
ise
günümüzde de önemini korumaktadır.
Yöneticilik bir meziyettir.
Slide 4
Her mesleğin kendine has
güçlükleri ve sorunları vardır.
Her iş ve meslek bir takım
nitelikler ve donanımlar ister.
Slide 5
Biz bu sunumda; eskimiş
yöneticiden
bahsetmeyeceğiz.
Çünkü; eskimiş yönetici: o göreve
getirilmeden önce ya da getirildiği
andan itibaren, yetersiz olan
yöneticidir.
Slide 6
Gömleğin ilk düğmesi yanlış iliklenince,
diğerleri de yanlış gider.
C. BRUNO
Slide 7
Bu tür yöneticiye “yetersiz”
ya da eskimiş yönetici diyoruz.
Bunlar bu sunumun dışındadır.
Slide 8
AMACIMIZ; Göreve atandığında
yeterli olan bir yöneticinin, çeşitli
nedenlerle ve zamanla yönetim
etkinliğini ve yeterliliğini yitirmesine,
başka bir ifade ile eskimeye
uğrayabileceğine dikkat çekerek
tedbirler almasına ve eskimeyen bir
yönetici konumunu sağlamasına
dikkat çekmektir.
Slide 9
ESKİMENİN NEDENLERİ:
1.
2.
3.
4.
Kişisel nedenler
Kurumsal nedenler
Çevresel nedenler
Diğer nedenler
Slide 10
1. Kişisel Nedenler:
Yöneticinin kendi kişilik yapısından ya da
fiziksel yapısından kaynaklanan nedenlerdir.
a) Eskimişliğe elverişli ve eğimli bir kişilik
yapısı
taşıyan,
kendini
geliştiremeyen,
yeniliklere ayak uyduramayan ve okumayan
yöneticiler çabuk eskir.
Aşırı duygusal veya alıngan, çok sinirli ve
stresli, çok karamsar veya kötümser, aşırı
tutkuları ve hırsları olan kişilerin yönetici
olmaları halinde eskime sürecinin hızı,
diğerlerine göre daha hızlı olabilir.
Slide 11
b) Çeşitli sağlık sorunları, çok çalışma,
aşırı yorulma, stres, uykusuzluk, hareketsizlik
ve iyi beslenmeme gibi nedenler, insanın fizik
gücünü ve enerjisini tüketir ve eskitir.
c) Yaşlanma: Fiziksel yaşlanmadan ziyade,
beyinsel yaşlanma, bir yöneticiyi daha çabuk
eskitmektedir. Okumayan, araştırmayan, proje
üretmeyen ve vaziyeti idare eden yöneticiler,
kendilerini genç zannetseler bile, gerçekte
eskimiş yöneticiler sınıfına girmektedirler.
Slide 12
d)
Duygusal
zorlanma:
Kötü
alışkanlıklar, yöneticiyi ruhsal bir bunalıma
sürükleyebilir.
Aşırı iş ve görev düşkünlüğü, abartılı bir
titizlik ve duyarlılık, özel yaşamla iş
yaşamının birbirine karıştırılması ve diğer
ruhsal sorunlar yöneticileri eskitir.
Slide 13
2. Kurumsal Nedenler:
Yöneticinin görev yaptığı iş
şartlarından kaynaklanan nedenlerdir.
ortamı
a) Aşırı ölçüde siyasallaşmış bir kurumda
yöneticilik yapmak
b) Yeteneklerinin göreviyle bağdaşmaması
c) Kuruluşu ile ilgili yeterli danışmanlık
hizmetinin kendisine verilememesi, yöneticinin
eskime sürecini hızlandırır.
Slide 14
3. Çevresel Nedenler:
Yöneticinin
görev
yaptığı
kurumun
dışından, aile ve arkadaş çevresinden ya da
kamuoyundan kaynaklanan nedenlerdir.
a) Hemen her yöneticiye çevreden birtakım
baskı ve etkiler yapılmaya çalışılır. Bunlar,
daha çok yöneticinin eş dost çevresi ile, ilişki
içinde bulunduğu çevrelerdir. Yöneticilerin bu
tür etkilere ve baskılara direnmesi beklenir.
Ancak bazı yöneticilerin bu baskılara
direnemedikleri
ve
hatalar
yaptıkları
görülmektedir.
Slide 15
Öte yandan bunlara direnen yöneticilerin
de pek takdir gördüğü söylenemez. Her iki
durum da yöneticiyi eskitir.
b) Siyasal etkiler: Siyasal etkilere açık olan
kurumlarda yöneticilik yapmak çok zordur.
Siyasi güç odakları, yöneticileri etkileyerek,
isteklerini gerçekleştirmeye çalışırlar. Bu
baskılar kimi zaman tehdit ve şantaj şeklinde,
kimi zaman da kayırma ve ödül şeklinde
olabilir. Bu etkilere direnemeyen yöneticilerin
eskimesi kaçınılmazdır.
Slide 16
4. Diğer Nedenler:
•
•
•
•
Ülkenin genel yönetim sistemi
Ekonomik sorunlar
Geçim sıkıntısı
Mesleki dayanışma eksikliği gibi nedenler
de yöneticilerin eskimesinde etkili olabilir.
Slide 17
ESKİMİŞLİĞİN OLUMSUZ
SONUÇLARI KARŞIMIZA NASIL
BİR YÖNETİCİ TİPİ ÇIKARIR?
1.
2.
3.
4.
5.
Evet efendimcilik
Böbürlenme
Şekilcilik ve bahane üretme
Boşvermişlik ve umursamazlık
Fırsatı değerlendirenler
Slide 18
1. Evet Efendimcilik:
Böyle yöneticiler, doğru-yanlış, haklıhaksız ayrımı yapmadan herkese “evet,
haklısınız” gibi sözlerle hitap eder. Hiçbir
şeye, hiçbir zaman karşı gelmez, itiraz
etmezler. Bu tip yöneticiler, eskimiş yöneticiler
sınıfına girdikleri halde sürekli gözde ve
gündemde olmayı becermekte ve üstleri
tarafından, yanlarında bulunulması arzulanan
kişilerdir. Böyle davranış sonucunda yönetim
çürür ve işe yaramaz hale gelir.
Slide 19
2. Böbürlenme:
Tepeden kuşbakışı bakan, kendini hizmet
eden değil, hizmet edilen olarak gören, aşırı
güven duygusu içinde kasılan, kendisini
efendi,
başkalarını
köle
zanneden
yöneticilerin
hastalığıdır.
Bu
hastalığa
yakalanan yöneticiler, eskimiş, fosilleşmiş
yöneticilerdir. Bu hastalık önce beyni köreltip,
sonra duyguları ve beyni felç ederek, gövdeyi
içi boş bir ağaç kütüğüne dönüştürür.
Slide 20
3. Şekilcilik ve Bahane Üretme:
Bu hastalığın belli başlı göstergeleri, her
işi formalitelere hapsetmek, mevzuat
hazretleri bahanesine sığınarak etliye
sütlüye
karışmamak,
beceriksizliğine
yasaları ve kuralları bahane ederek, tıpkı
örümcek ağına yakalanmış kelebek gibi
çaresiz ve kurumuş yöneticiler olup, eskime
düzeyi çok yüksek olan tiplerdir.
Slide 21
4. Boşvermişlik ve Umursamazlık:
Bunların ise iş üretmek, kurumu
yüceltmek gibi bir dertleri yoktur. Dertsiz,
gamsız,
kedersiz,
geniş
yaradılışlı
insanlardır. “Gelen ağam, giden paşam,
gözlerimi kaparım, vazifemi yaparım” diyen
tiplerdir.
Slide 22
5. Fırsatı Değerlendirenler:
Bunlar, ellerine geçen her fırsatı
kendileri adına değerlendirmeye çalışırlar
ve her işten karşılık beklerler. Hediye ve
ikramdan çok hoşlanırlar ve kendileriyle
birlikte yakın çevrelerini ihya ederler.
Sonuç
olarak
şunu
söylemek
mümkündür: Yöneticileri eskiten nedenler
çoktur. Eskime sonucu çıkan belirtiler de o
kadar çok ve çeşitlidir.
Slide 23
ESKİMEYEN YÖNETİCİ
NASIL OLUR?
1.
2.
3.
4.
Üretken yöneticiler
Şeffaf yöneticiler
İlkeli yöneticiler
Simge yöneticiler
Slide 24
1. Üretken Yöneticiler:
Bu sınıfa giren yöneticiler, boş durmayı,
tembelliği ve iş bekletmeyi sevmezler. Titiz
ve düzenlidirler. Tıpkı işleyen demir gibi
ışıldar ve pas tutmazlar. İşini seven, proje
üreten, her fırsatı kurumunun yararı için
kullanan, tekeden süt sağan ya da sinekten
yağ çıkaran tipte yöneticilerdir. Kolay kolay
eskimezler. Sayıları çok az olmakla birlikte
varlıklarını çeşitli kurumlarda görmek
mümkündür.
Slide 25
2. Şeffaf Yöneticiler:
Kişilik olarak özü sözü bir insanlar
olup, bu kişilik özelliklerini yöneticiliklerine
de yansıtırlar. Dürüst, düzgün ve şeffaf
çalışırlar. Tıpkı her cepheden güneş alan
ev gibidirler. Karanlık ve izbe yerleri ve
işleri sevmezler.
Slide 26
3. İlkeli Yöneticiler:
Görevlerine olan düşkünlükleri ve
ilkelerine bağlılıkları, onları dirençli ve
takdir edilen yöneticiler arasına sokmaya
yeter. Çetin ceviz oldukları için onlarla
uğraşmayı kimse göze alamaz.
Slide 27
4. Simge Yöneticiler:
Kendini yetiştirmiş, mesleğinde yetkin,
ülkesinin
gerçeklerini
iyi
kavramış
yöneticilerdir. Akıllı, bilinçli ve sorumluluk
taşıyan yapıları nedeniyle kolay kolay
eskimezler.
Slide 28
KONUMUZUN ÖZETİ:
Yöneticilik zor ve yıpratıcı bir
meslektir. Bu mesleğe has özel
nitelikler gerektirir. Eğitim ve
donanım gerektirir. Bunlar da
yetmez. Kendini sürekli yenilemek,
geliştirmek ve direnç kazanmak
gerekir.
Slide 29
En başından yeterli donanıma
ve niteliğe sahip olmadan yönetici
olanlar, kısa sürede yıpranır, eskir
ve başarısız olur. Kaybolup
gitmeye mahkûmdurlar.
Slide 30
Öte yandan, başlangıçta yeterli
olan bir yönetici, bu niteliğini
geliştirmez ve rehavete kapılırsa
kısa süre sonra o da eskir. Oysa
eskime hastalığının bilincinde olan
ve ona karşı gerekli donanım ve
direnci kazanan yöneticiler, hem
kolayca
eskimez,
hem
de
bulunduğu yerin hakkını fazlasıyla
verir.
Slide 31
Her ülkenin, her kurumun ve her
düzeyde işin, eskimeyen, eskimeye
karşı direnen yöneticilere ihtiyacı
vardır.
Eskimeyen yöneticilerin çoğalması
dileklerimizle saygılarımızı sunarız.
İSTESOB EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ
Slide 32
Hazırlamış olduğumuz sunumları
www.istesob.org
web
adresinden
“Eğitim Müdürlüğü” bölümüne girerek
bilgisayarınıza indirebilirsiniz.
Slide 33
TEŞEKKÜR
EDERİZ
İSTESOB EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ
Eğitim Müdürü: Metin İÇTEM
Eğitim Müd. Asistanı: Ahmet Z. GÜNDOĞDU
SUNUM
Slide 2
YÖNETİCİLERİN
ESKİMESİ VE
ESKİMEYE
DİRENEN
YÖNETİCİLER
Slide 3
GİRİŞ:
Yöneticilik bir sanattır.
Tarihte
ne
kadar
önemli
ise
günümüzde de önemini korumaktadır.
Yöneticilik bir meziyettir.
Slide 4
Her mesleğin kendine has
güçlükleri ve sorunları vardır.
Her iş ve meslek bir takım
nitelikler ve donanımlar ister.
Slide 5
Biz bu sunumda; eskimiş
yöneticiden
bahsetmeyeceğiz.
Çünkü; eskimiş yönetici: o göreve
getirilmeden önce ya da getirildiği
andan itibaren, yetersiz olan
yöneticidir.
Slide 6
Gömleğin ilk düğmesi yanlış iliklenince,
diğerleri de yanlış gider.
C. BRUNO
Slide 7
Bu tür yöneticiye “yetersiz”
ya da eskimiş yönetici diyoruz.
Bunlar bu sunumun dışındadır.
Slide 8
AMACIMIZ; Göreve atandığında
yeterli olan bir yöneticinin, çeşitli
nedenlerle ve zamanla yönetim
etkinliğini ve yeterliliğini yitirmesine,
başka bir ifade ile eskimeye
uğrayabileceğine dikkat çekerek
tedbirler almasına ve eskimeyen bir
yönetici konumunu sağlamasına
dikkat çekmektir.
Slide 9
ESKİMENİN NEDENLERİ:
1.
2.
3.
4.
Kişisel nedenler
Kurumsal nedenler
Çevresel nedenler
Diğer nedenler
Slide 10
1. Kişisel Nedenler:
Yöneticinin kendi kişilik yapısından ya da
fiziksel yapısından kaynaklanan nedenlerdir.
a) Eskimişliğe elverişli ve eğimli bir kişilik
yapısı
taşıyan,
kendini
geliştiremeyen,
yeniliklere ayak uyduramayan ve okumayan
yöneticiler çabuk eskir.
Aşırı duygusal veya alıngan, çok sinirli ve
stresli, çok karamsar veya kötümser, aşırı
tutkuları ve hırsları olan kişilerin yönetici
olmaları halinde eskime sürecinin hızı,
diğerlerine göre daha hızlı olabilir.
Slide 11
b) Çeşitli sağlık sorunları, çok çalışma,
aşırı yorulma, stres, uykusuzluk, hareketsizlik
ve iyi beslenmeme gibi nedenler, insanın fizik
gücünü ve enerjisini tüketir ve eskitir.
c) Yaşlanma: Fiziksel yaşlanmadan ziyade,
beyinsel yaşlanma, bir yöneticiyi daha çabuk
eskitmektedir. Okumayan, araştırmayan, proje
üretmeyen ve vaziyeti idare eden yöneticiler,
kendilerini genç zannetseler bile, gerçekte
eskimiş yöneticiler sınıfına girmektedirler.
Slide 12
d)
Duygusal
zorlanma:
Kötü
alışkanlıklar, yöneticiyi ruhsal bir bunalıma
sürükleyebilir.
Aşırı iş ve görev düşkünlüğü, abartılı bir
titizlik ve duyarlılık, özel yaşamla iş
yaşamının birbirine karıştırılması ve diğer
ruhsal sorunlar yöneticileri eskitir.
Slide 13
2. Kurumsal Nedenler:
Yöneticinin görev yaptığı iş
şartlarından kaynaklanan nedenlerdir.
ortamı
a) Aşırı ölçüde siyasallaşmış bir kurumda
yöneticilik yapmak
b) Yeteneklerinin göreviyle bağdaşmaması
c) Kuruluşu ile ilgili yeterli danışmanlık
hizmetinin kendisine verilememesi, yöneticinin
eskime sürecini hızlandırır.
Slide 14
3. Çevresel Nedenler:
Yöneticinin
görev
yaptığı
kurumun
dışından, aile ve arkadaş çevresinden ya da
kamuoyundan kaynaklanan nedenlerdir.
a) Hemen her yöneticiye çevreden birtakım
baskı ve etkiler yapılmaya çalışılır. Bunlar,
daha çok yöneticinin eş dost çevresi ile, ilişki
içinde bulunduğu çevrelerdir. Yöneticilerin bu
tür etkilere ve baskılara direnmesi beklenir.
Ancak bazı yöneticilerin bu baskılara
direnemedikleri
ve
hatalar
yaptıkları
görülmektedir.
Slide 15
Öte yandan bunlara direnen yöneticilerin
de pek takdir gördüğü söylenemez. Her iki
durum da yöneticiyi eskitir.
b) Siyasal etkiler: Siyasal etkilere açık olan
kurumlarda yöneticilik yapmak çok zordur.
Siyasi güç odakları, yöneticileri etkileyerek,
isteklerini gerçekleştirmeye çalışırlar. Bu
baskılar kimi zaman tehdit ve şantaj şeklinde,
kimi zaman da kayırma ve ödül şeklinde
olabilir. Bu etkilere direnemeyen yöneticilerin
eskimesi kaçınılmazdır.
Slide 16
4. Diğer Nedenler:
•
•
•
•
Ülkenin genel yönetim sistemi
Ekonomik sorunlar
Geçim sıkıntısı
Mesleki dayanışma eksikliği gibi nedenler
de yöneticilerin eskimesinde etkili olabilir.
Slide 17
ESKİMİŞLİĞİN OLUMSUZ
SONUÇLARI KARŞIMIZA NASIL
BİR YÖNETİCİ TİPİ ÇIKARIR?
1.
2.
3.
4.
5.
Evet efendimcilik
Böbürlenme
Şekilcilik ve bahane üretme
Boşvermişlik ve umursamazlık
Fırsatı değerlendirenler
Slide 18
1. Evet Efendimcilik:
Böyle yöneticiler, doğru-yanlış, haklıhaksız ayrımı yapmadan herkese “evet,
haklısınız” gibi sözlerle hitap eder. Hiçbir
şeye, hiçbir zaman karşı gelmez, itiraz
etmezler. Bu tip yöneticiler, eskimiş yöneticiler
sınıfına girdikleri halde sürekli gözde ve
gündemde olmayı becermekte ve üstleri
tarafından, yanlarında bulunulması arzulanan
kişilerdir. Böyle davranış sonucunda yönetim
çürür ve işe yaramaz hale gelir.
Slide 19
2. Böbürlenme:
Tepeden kuşbakışı bakan, kendini hizmet
eden değil, hizmet edilen olarak gören, aşırı
güven duygusu içinde kasılan, kendisini
efendi,
başkalarını
köle
zanneden
yöneticilerin
hastalığıdır.
Bu
hastalığa
yakalanan yöneticiler, eskimiş, fosilleşmiş
yöneticilerdir. Bu hastalık önce beyni köreltip,
sonra duyguları ve beyni felç ederek, gövdeyi
içi boş bir ağaç kütüğüne dönüştürür.
Slide 20
3. Şekilcilik ve Bahane Üretme:
Bu hastalığın belli başlı göstergeleri, her
işi formalitelere hapsetmek, mevzuat
hazretleri bahanesine sığınarak etliye
sütlüye
karışmamak,
beceriksizliğine
yasaları ve kuralları bahane ederek, tıpkı
örümcek ağına yakalanmış kelebek gibi
çaresiz ve kurumuş yöneticiler olup, eskime
düzeyi çok yüksek olan tiplerdir.
Slide 21
4. Boşvermişlik ve Umursamazlık:
Bunların ise iş üretmek, kurumu
yüceltmek gibi bir dertleri yoktur. Dertsiz,
gamsız,
kedersiz,
geniş
yaradılışlı
insanlardır. “Gelen ağam, giden paşam,
gözlerimi kaparım, vazifemi yaparım” diyen
tiplerdir.
Slide 22
5. Fırsatı Değerlendirenler:
Bunlar, ellerine geçen her fırsatı
kendileri adına değerlendirmeye çalışırlar
ve her işten karşılık beklerler. Hediye ve
ikramdan çok hoşlanırlar ve kendileriyle
birlikte yakın çevrelerini ihya ederler.
Sonuç
olarak
şunu
söylemek
mümkündür: Yöneticileri eskiten nedenler
çoktur. Eskime sonucu çıkan belirtiler de o
kadar çok ve çeşitlidir.
Slide 23
ESKİMEYEN YÖNETİCİ
NASIL OLUR?
1.
2.
3.
4.
Üretken yöneticiler
Şeffaf yöneticiler
İlkeli yöneticiler
Simge yöneticiler
Slide 24
1. Üretken Yöneticiler:
Bu sınıfa giren yöneticiler, boş durmayı,
tembelliği ve iş bekletmeyi sevmezler. Titiz
ve düzenlidirler. Tıpkı işleyen demir gibi
ışıldar ve pas tutmazlar. İşini seven, proje
üreten, her fırsatı kurumunun yararı için
kullanan, tekeden süt sağan ya da sinekten
yağ çıkaran tipte yöneticilerdir. Kolay kolay
eskimezler. Sayıları çok az olmakla birlikte
varlıklarını çeşitli kurumlarda görmek
mümkündür.
Slide 25
2. Şeffaf Yöneticiler:
Kişilik olarak özü sözü bir insanlar
olup, bu kişilik özelliklerini yöneticiliklerine
de yansıtırlar. Dürüst, düzgün ve şeffaf
çalışırlar. Tıpkı her cepheden güneş alan
ev gibidirler. Karanlık ve izbe yerleri ve
işleri sevmezler.
Slide 26
3. İlkeli Yöneticiler:
Görevlerine olan düşkünlükleri ve
ilkelerine bağlılıkları, onları dirençli ve
takdir edilen yöneticiler arasına sokmaya
yeter. Çetin ceviz oldukları için onlarla
uğraşmayı kimse göze alamaz.
Slide 27
4. Simge Yöneticiler:
Kendini yetiştirmiş, mesleğinde yetkin,
ülkesinin
gerçeklerini
iyi
kavramış
yöneticilerdir. Akıllı, bilinçli ve sorumluluk
taşıyan yapıları nedeniyle kolay kolay
eskimezler.
Slide 28
KONUMUZUN ÖZETİ:
Yöneticilik zor ve yıpratıcı bir
meslektir. Bu mesleğe has özel
nitelikler gerektirir. Eğitim ve
donanım gerektirir. Bunlar da
yetmez. Kendini sürekli yenilemek,
geliştirmek ve direnç kazanmak
gerekir.
Slide 29
En başından yeterli donanıma
ve niteliğe sahip olmadan yönetici
olanlar, kısa sürede yıpranır, eskir
ve başarısız olur. Kaybolup
gitmeye mahkûmdurlar.
Slide 30
Öte yandan, başlangıçta yeterli
olan bir yönetici, bu niteliğini
geliştirmez ve rehavete kapılırsa
kısa süre sonra o da eskir. Oysa
eskime hastalığının bilincinde olan
ve ona karşı gerekli donanım ve
direnci kazanan yöneticiler, hem
kolayca
eskimez,
hem
de
bulunduğu yerin hakkını fazlasıyla
verir.
Slide 31
Her ülkenin, her kurumun ve her
düzeyde işin, eskimeyen, eskimeye
karşı direnen yöneticilere ihtiyacı
vardır.
Eskimeyen yöneticilerin çoğalması
dileklerimizle saygılarımızı sunarız.
İSTESOB EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ
Slide 32
Hazırlamış olduğumuz sunumları
www.istesob.org
web
adresinden
“Eğitim Müdürlüğü” bölümüne girerek
bilgisayarınıza indirebilirsiniz.
Slide 33
TEŞEKKÜR
EDERİZ
İSTESOB EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ
Eğitim Müdürü: Metin İÇTEM
Eğitim Müd. Asistanı: Ahmet Z. GÜNDOĞDU