Transcript - ĐỊA LÝ
Slide 1
ĐẠI HỌC KHXH & NV
KHOA KINH TẾ & KHOA ĐỊA LÝ
CHUYÊN ĐỀ 2:
CÁC HỌC THUYẾT QUẢN TRỊ
MBA. LÊ THÀNH HƯNG
Mobile: 0944.11.39.79
Email: [email protected]
MBA Lê Thành Hưng
Slide 2
MỤC TIÊU
1
TRƯỜNG PHÁI CỔ ĐIỂN
2
TRƯỜNG PHÁI TÁC PHONG
3
TRƯỜNG PHÁI HỆ THỐNG
4
TRƯỜNG PHÁI ĐỊNH LƯỢNG
5
TRƯỜNG PHÁI HIỆN ĐẠI
MBA Lê Thành Hưng
Slide 3
Trường phái
hệ thống
MBA Lê Thành Hưng
Slide 4
TRƯỜNG PHÁI CỔ ĐIỂN VỀ QUẢN TRỊ
Học thuyết Quản trị theo khoa học do
Frederick Winslow Taylor chủ xướng cùng
với các cộng sự như Henry L. Gant và ông bà
Gilbreth
Học thuyết Quản trị tổng quát hay Học
thuyết tổ chức cổ điển do Henri Fayol của
Pháp đưa ra cùng Henry Ford của Mỹ và Max
Weber của Đức…
MBA Lê Thành Hưng
Slide 5
1
HỌC THUYẾT QUẢN TRỊ THEO KHOA HỌC
A.Học thuyết quản trị theo khoa học của F.W.Taylor
- F. W. Taylor là một kỹ sư cơ khí xuất
thân từ công nhân trải qua việc vừa
học vừa làm tại các nhà máy Midvale
Steel, Simonds Rolling Machine và
Bethlehem Steel.
- Theo Taylor, có 2 nguyên nhân chính
khiến năng suất lao động của công
nhân thấp và vì NSLĐ thấp nên hoạt
quản trị kém hiệu quả. Đó là:
MBA Lê Thành Hưng
Slide 6
1
HỌC THUYẾT QUẢN TRỊ THEO KHOA HỌC
A.Học thuyết quản trị theo khoa học của F.W.Taylor
Công nhân không biết cách làm việc
khoa học. Nghĩa là trong quá trình làm
việc có những động tác thừa, chưa hợp lý
khi di chuyển, vận động, tổ chức nơi làm
việc chưa khoa học, làm việc tùy tiện
không có kế hoạch.
MBA Lê Thành Hưng
Slide 7
1
HỌC THUYẾT QUẢN TRỊ THEO KHOA HỌC
A.Học thuyết quản trị theo khoa học của F.W.Taylor
Công nhân làm việc thiếu nhiệt tình và
hăng hái, ông quy trách nhiệm này thuộc
về nhà quản trị. Nói cách khác, nhà quản
trị đã không biết quản trị một cách khoa
học
MBA Lê Thành Hưng
Slide 8
1
HỌC THUYẾT QUẢN TRỊ THEO KHOA HỌC
A.Nội dung Học thuyết quản trị theo khoa học của
F.W.Taylor:
Các nhà quản trị từ cấp cơ sở đến cấp
cao nên dành nhiều thời gian và công sức
để làm kế hoạch hoạt động, tổ chức cho
công nhân làm việc và kiểm tra hoạt động
của công nhân, thay vì tự mình cũng
tham gia làm việc cụ thể như công nhân
MBA Lê Thành Hưng
Slide 9
1
HỌC THUYẾT QUẢN TRỊ THEO KHOA HỌC
A.Nội dung Học thuyết quản trị theo khoa học của
F.W.Taylor:
Các nhà quản trị viên nên đầu tư nghiên
cứu để tìm ra những cách thức hoạt động,
làm việc ít tốn thời gian, ít hao sức lao động
nhất. Nghĩa là tìm ra các phương pháp làm
việc khoa học phù hợp với các tình huống
cụ thể trong thực tế.
MBA Lê Thành Hưng
Slide 10
1
HỌC THUYẾT QUẢN TRỊ THEO KHOA HỌC
A.Nội dung Học thuyết quản trị theo khoa học của
F.W.Taylor:
Công cụ sử dụng để nghiên cứu:
Phương pháp chụp ảnh, khảo sát ca làm
việc, phương pháp bấm giờ theo từng thao
tác, động tác làm việc của công nhân. Cách
thức làm việc khoa học này phải được
hướng dẫn cho công nhân.
MBA Lê Thành Hưng
Slide 11
1
HỌC THUYẾT QUẢN TRỊ THEO KHOA HỌC
A.Nội dung Học thuyết quản trị theo khoa học của
F.W.Taylor:
Các nhà quản trị nên nghiên cứu sử
dụng các biện pháp kích thích kinh tế để
công nhân hăng hái làm việc, tăng năng
suất lao động như là chế độ thưởng, khoán
công việc, khoán sản phẩm…
MBA Lê Thành Hưng
Slide 12
1
HỌC THUYẾT QUẢN TRỊ THEO KHOA HỌC
Các nguyên tắc của NSLĐ chân tay của Taylor
- Xem xét kỹ từng công việc và phân tích
các động tác cấu thành của nó
- Ghi chép lại từng động tác, cả công sức
bỏ ra và thời gian đòi hỏi để thực hiện
- Loại bỏ các động tác thừa
MBA Lê Thành Hưng
Slide 13
1
HỌC THUYẾT QUẢN TRỊ THEO KHOA HỌC
Các nguyên tắc của NSLĐ chân tay của Taylor
- Sau đó mỗi động tác cần thiết để tạo ra
thành phẩm cuối cùng được xếp đặt lại sao
cho việc thực hiện đơn giản nhất, dễ dàng
nhất, ít tốn công sức nhất và đòi hỏi thời
gian thực hiện ngắn nhất
MBA Lê Thành Hưng
Slide 14
1
HỌC THUYẾT QUẢN TRỊ THEO KHOA HỌC
Các nguyên tắc của NSLĐ chân tay của Taylor
- Các động tác này được ghép lại với nhau
thành một “công đoạn” theo một trình tự
logic
- Thiết kế lại các công cụ để thực hiện từng
động tác
MBA Lê Thành Hưng
Slide 15
1
HỌC THUYẾT QUẢN TRỊ THEO KHOA HỌC
Sự phát triển của phương pháp của Taylor
- Sự phân tích công đoạn làm việc hay
Quản lý công đoạn làm việc
- Quản lý theo khoa học (20 năm sau)
- Quy trình công nghiệp (20 năm sau) ở Mỹ,
Anh và Nhật Bản; Sự hợp lý hóa ở Đức sau
thế chiến thứ I.
MBA Lê Thành Hưng
Slide 16
1
HỌC THUYẾT QUẢN TRỊ THEO KHOA HỌC
B. Đóng góp của Học thuyết quản trị theo khoa học
của F.W.Taylor:
Đưa ra phương pháp làm việc tốt nhất,
tổ chức lao động khoa học, hợp lý hóa lao
động
Công nhân được kích thích bằng hệ
thống lương theo sản phẩm
MBA Lê Thành Hưng
Slide 17
1
HỌC THUYẾT QUẢN TRỊ THEO KHOA HỌC
C. Hạn chế của Học thuyết quản trị theo khoa học
của F.W.Taylor:
Thiếu nhân bản. Coi người lao động như
những công cụ “biết nói”.
Chú trọng đến quản trị viên cấp cơ sở
Chỉ đề cập đến tầm vi mô trong quản trị
MBA Lê Thành Hưng
Slide 18
2
HỌC THUYẾT QUẢN TRỊ
HÀNH CHÁNH VÀ TỔNG QUÁT
A.Học thuyết quản trị của Henri Fayol (1841-1925)
Henri Fayol là nhà quản trị
học người Pháp. Năm 1916
ông cho xuất bản tác phẩm
đề cập đến quản trị tổng quát.
Fayol chú trọng đến toàn bộ
tổ chức và cho rằng hoạt
động kinh doanh gồm 6
nhóm:
MBA Lê Thành Hưng
Slide 19
HỌC THUYẾT QUẢN TRỊ
2
HÀNH CHÁNH VÀ TỔNG QUÁT
A.Học thuyết quản trị của Henri Fayol (1841-1925)
- Kỹ thuật sản xuất
- Thương mại, tiếp thị
- Tài chính
- Quản lý tài sản và nhân viên
- Kế toán thống kê
- Quản trị hành chính ( kế hoạch, tổ chức,
chỉ huy, phối hợp, kiểm soát)
MBA Lê Thành Hưng
Slide 20
2
HỌC THUYẾT QUẢN TRỊ
HÀNH CHÁNH VÀ TỔNG QUÁT
A.Học thuyết quản trị của Henri Fayol (1841-1925)
- Phải đảm bảo phân công lao động
- Phải xác định rõ mối quan hệ giữa quyền
hành và trách nhiệm trong hệ thống Qtrị
- Phải duy trì kỷ luật trong xí nghiệp
- Mỗi công nhân chỉ nhận lệnh từ 1 cấp trên
trực tiếp duy nhất
- Nguyên tắc tập trung trong lãnh đạo
MBA Lê Thành Hưng
Slide 21
2
HỌC THUYẾT QUẢN TRỊ
HÀNH CHÁNH VÀ TỔNG QUÁT
A.Học thuyết quản trị của Henri Fayol (1841-1925)
- Lợi ích của cá nhân được đảm bảo dựa trên
cơ sở lợi ích chung
- Quyền lợi kinh tế phải tương xứng với công
việc (thù lao tương ứng với hao phí lao động đã
bỏ ra)
- Nguyên tác tập trung thẩm quyền
- Tuân thủ nguyên tắc chuỗi xích hoặc trật tự
thứ bậc
MBA Lê Thành Hưng
Slide 22
2
HỌC THUYẾT QUẢN TRỊ
HÀNH CHÁNH VÀ TỔNG QUÁT
A.Học thuyết quản trị của Henri Fayol (1841-1925)
- Sinh hoạt trong xí nghiệp phải có trật tự
- Đối xử trong xí nghiệp phải công bằng
- Nguyên tắc ổn định nhiệm vụ
- Nguyên tắc phát huy sáng kiến cá nhân
- Tinh thần đồng đội
MBA Lê Thành Hưng
Slide 23
Phân công lao động: Các công việc được chia thành các
phần nhỏ, đơn giản và giao cho mỗi công nhân một việc
Xác định thứ bậc quyền hạn: Tổ chức bộ máy quản trị
theo các cấp bậc, cấp thấp hơn phải chịu sự kiểm soát và
hướng dẫn của cấp trên
Tuyển chọn chính thức: Tất cả các thành viên trong tổ
chức phải được tuyển chọn dựa trên cơ sở phẩm chất, trình
độ và khả năng thông qua các cuộc sát hạch chính thức
Xây dựng những nguyên tắc & luật lệ chính thức: Những nhà quản trị phải
đề ra các qui tắc, luật lệ để đảm bảo cấp thừa hành tuân thủ các qui tắc đó
Tránh xúc phạm nhân cách người lao động: Những qui tắc và sự kiểm tra
không vi phạm đến những vấn đề cá nhân cũng như nhân cách người lao
động
Hướng nghiệp: Những nhà quản trị phải là những nhân viên chuyên nghiệp.
Họ làm việc để nhận lương như những nghề nghiệp khác
MBA Lê Thành Hưng
Slide 24
2
HỌC THUYẾT QUẢN TRỊ
HÀNH CHÁNH VÀ TỔNG QUÁT
B. Nhận xét chung
- Đề ra các nguyên tắc quản trị, đưa ra
các công cụ nghiên cứu các pp làm việc
khoa học, tổ chức lao động khoa học,
hợp lý hóa sản xuất, hệ thống kích thích
kinh tế…là nền tảng ban đầu cho quản trị
học hiện đại
MBA Lê Thành Hưng
Slide 25
2
HỌC THUYẾT QUẢN TRỊ
HÀNH CHÁNH VÀ TỔNG QUÁT
B. Nhận xét chung
- Chưa đánh giá và xem xét tính xã hội và
tính giai cấp của quản trị
- Ko chú trọng đến yếu tố con người và
mang sắc thái quan liêu
- Tổ chức là một hệ thống khép kín cơ
học, sắp xếp hợp lý, chỉ chú trọng, đề cập
quản lý ở tầm vi mô, cơ sở
MBA Lê Thành Hưng
Slide 26
3
TRƯỜNG PHÁI TÁC PHONG
(Quan hệ con người, tương quan nhân sự)
Năng suất lao động không do yếu tố
vật chất quyết định, mà do nhu cầu tâm lý
xã hội chi phối.
Coi năng suất lao động của con người
làm việc trong tập thể là thước đo đánh
giá hiệu quả quản trị.
MBA Lê Thành Hưng
Slide 27
3
TRƯỜNG PHÁI TÁC PHONG
(Quan hệ con người, tương quan nhân sự)
Cho rằng yếu tố tinh thần có ảnh
hưởng mạnh đến năng suất lao động.
Đối tượng nghiên cứu là những động
cơ tâm lý thuộc hành vi của con người
trong quá trình sản xuất, trong quan hệ
tập thể và đặc biệt là các vấn đề xung đột
và hợp tác trong quá trình này.
MBA Lê Thành Hưng
Slide 28
3
TRƯỜNG PHÁI TÁC PHONG
(Quan hệ con người, tương quan nhân sự)
Nhu cầu tâm lý của con người như:
Muốn được người khác quan tâm kính
trọng
Muốn có vai trò trong sự nghiệp chung
Muốn được làm việc trong bầu không
khí thân thiện giữa các đồng sự…
MBA Lê Thành Hưng
Slide 29
3
TRƯỜNG PHÁI TÁC PHONG
(Quan hệ con người, tương quan nhân sự)
Các nhà tâm lý quản trị cho rằng:
Nên thay đổi quan niệm về công nhân, họ
không phải là những con người thụ động,
thích được chỉ huy, thích được giao nhiệm vụ
cụ thể. Trái lại, họ sẽ làm việc tốt hơn, năng
suất cao hơn, phát huy sáng kiến nhiều hơn
nếu được cư xử trân trọng, được tự chủ động
trong công tác.
MBA Lê Thành Hưng
Slide 30
3
TRƯỜNG PHÁI TÁC PHONG
(Quan hệ con người, tương quan nhân sự)
Các nhà tâm lý quản trị cho rằng:
Nhà quản trị cần phải cải thiện các mối
quan hệ con người trong tổ chức, từ quan hệ
giữa thủ trưởng với nhân viên, đến mối quan
hệ giữa các đồng sự ngang hàng, bởi vì con
người sẽ làm việc tốt hơn trong một mối quan
hệ thân thiện, hợp tác.
MBA Lê Thành Hưng
Slide 31
3
TRƯỜNG PHÁI TÁC PHONG
(Quan hệ con người, tương quan nhân sự)
1- HUGO MUNSTERBERG
2- MARY PARKER FOLLET
3- HỌC THUYẾT VỀ BẢN CHẤT CON
NGƯỜI CỦA Mc. GREGOR
4- ELTON MAYO
5- H.ABRAHAM MASLOW
MBA Lê Thành Hưng
Slide 32
3
TRƯỜNG PHÁI TÁC PHONG
(Quan hệ con người, tương quan nhân sự)
3- HỌC THUYẾT VỀ BẢN CHẤT CON NGƯỜI CỦA Mc.
GREGOR
Thuyết X (Bản chất X): Là người có bản tính
ù lì, không thích làm việc, không muốn nhận
trách nhiệm, chỉ làm việc khi bị người khác thúc
giục, bắt buộc.Tóm lại là người có bản chất lười
biếng.
MBA Lê Thành Hưng
Slide 33
3
TRƯỜNG PHÁI TÁC PHONG
(Quan hệ con người, tương quan nhân sự)
3- HỌC THUYẾT VỀ BẢN CHẤT CON NGƯỜI CỦA Mc.
GREGOR
Thuyết Y (Bản chất Y): Là người có bản tính siêng
năng, ham thích làm việc, sẵn sàng chấp nhận trách
nhiệm và có khả năng sáng tạo trong công việc.Tóm lại
là người có bản tính siêng năng.
MBA Lê Thành Hưng
Slide 34
3
TRƯỜNG PHÁI TÁC PHONG
(Quan hệ con người, tương quan nhân sự)
3- HỌC THUYẾT VỀ BẢN CHẤT CON NGƯỜI CỦA Mc.
GREGOR
Đối với bản chất X: Là người quản trị nên áp
dụng các biện pháp giao công việc một cách cụ
thể, thường xuyên đôn đốc và kiểm tra kết quả
làm việc để hướng dẫn điều chỉnh kịp thời. Tăng
cường các biện pháp kích thích bằng vật chất.
MBA Lê Thành Hưng
Slide 35
3
TRƯỜNG PHÁI TÁC PHONG
(Quan hệ con người, tương quan nhân sự)
3- HỌC THUYẾT VỀ BẢN CHẤT CON NGƯỜI CỦA Mc.
GREGOR
Đối với bản chất Y: Nhà quản trị nên thảo luận
bàn bạc với họ về những mục tiêu cần đạt được của
công việc. Sau đó dành nhiều quyền quyết định
trong công việc, cho họ tự giải quyết một cách chủ
động, sáng tạo công việc của mình. Tạo điều kiện
cho họ chứng tỏ năng lực hơn là kiểm tra, đôn đốc,
tăng cường kích thích bằng tinh thần đối với họ.
MBA Lê Thành Hưng
Slide 36
3
TRƯỜNG PHÁI TÁC PHONG
(Quan hệ con người, tương quan nhân sự)
3- HỌC THUYẾT VỀ BẢN CHẤT CON NGƯỜI CỦA Mc.
GREGOR
Theo William Ouchi, mọi người lao động đều có khả
năng lao động một cách hăng hái, nhiệt tình, nếu họ
được tham gia vào các quyết định trong xí nghiệp và
được xí nghiệp quan tâm đến nhu cầu của họ.
MBA Lê Thành Hưng
Slide 37
3
TRƯỜNG PHÁI TÁC PHONG
(Quan hệ con người, tương quan nhân sự)
5- H. ABRAHAM MASLOW (1908-1970)
MBA Lê Thành Hưng
Slide 38
4
TRƯỜNG PHÁI HỆ THỐNG
Hệ thống con (Subsystems).
Hợp lực phối sinh (Synergy).
Caùc hệ thống mở vaø đoùng (opened and closed systems).
Ranh giới hệ thống (System Boundary).
Doøng
hoặc luồng (Flow)
Phản hồi (Feedback).
MBA Lê Thành Hưng
Slide 39
ĐẦU VÀO
NHÂN LỰC
NGUYÊN LIỆU
PHƯƠNG TIỆN
TÀI CHÍNH
THÔNG TIN
QUẢN TRỊ & CÔNG NGHỆ
ĐẦU RA
QUÁ TRÌNH
B I
NĐ I
Ế
Ổ
SẢN PHẨM
& DỊCH VỤ
LÃI / L
ĂN G T R Ư N
Ỗ
T
Ở
G
THÔNG TIN PHẢN HỒI
MBA Lê Thành Hưng
Slide 40
4
TRƯỜNG PHÁI ĐỊNH LƯỢNG
1. Quan điểm chung của Lý thuyết Định lượng
- Tác giả đại diện của lý thuyết định lượng là
Herbert Simon, người đi đầu trong hoạt động về
“Trí thông minh máy móc”. Năm 1978, ông đoạt
giả Nobel về Kinh Tế.
- Lý thuyết này còn có tên gọi khác nhau như:
Khoa học quản trị, nghiên cứu tác vụ, vận trù
học, điều khiển học v.v..
MBA Lê Thành Hưng
Slide 41
4
TRƯỜNG PHÁI ĐỊNH LƯỢNG
1. Quan điểm chung của Lý thuyết Định lượng
- Chủ trương của lý thuyết định lượng cho rằng, quản
trị là làm quyết định. Do vậy quan điểm của lý thuyết
này khác biệt với quan điểm của các nhóm lý thuyết
trên là coi hiệu quả quản trị tùy thuộc vào sự đúng
đắn trong các quyết định của nhà quản trị.
- Lý thuyết này áp dụng các tiến bộ khoa học của
ngành điện toán để giải các bài toán mô hình phức
tạp với tốc độ nhanh, xác định phương diện tốt nhất
để đạt mục tiêu.
MBA Lê Thành Hưng
Slide 42
4
TRƯỜNG PHÁI ĐỊNH LƯỢNG
1. Quan điểm chung của Lý thuyết Định lượng
- Quan điểm định lượng không đưa ra các quyết
định trong quản trị mà nó đưa ra các cơ sở định
lượng để giúp cho nhà quản trị ra quyết định.
- Dùng các phương pháp khoa học để giải
quyết vấn đề quản trị
MBA Lê Thành Hưng
Slide 43
4
TRƯỜNG PHÁI ĐỊNH LƯỢNG
2. Các đặc tính của Lý thuyết định lượng
- Tiếp cận hệ thống và lượng hóa mọi yếu tố
hoạt động quản trị.
- Các mục tiêu định lượng
- Sử dụng các mô hình toán học
- Chú trọng các yếu tố kinh tế kỹ thuật thay vì
tâm lý xã hội.
- Quyết định tối ưu trong một hệ thống khép kín
MBA Lê Thành Hưng
Slide 44
4
TRƯỜNG PHÁI ĐỊNH LƯỢNG
3. Nhận xét về Trường phái định lượng
a.Ưu điểm:
- Định lượng là sự tiếp nối của trường phái lý
thuyết cổ điển
- Kỹ thuật định lượng giúp nâng cao trình độ
hoạch định và kiểm soát trong tổ chức.
MBA Lê Thành Hưng
Slide 45
4
TRƯỜNG PHÁI ĐỊNH LƯỢNG
3. Nhận xét về Trường phái định lượng
b. Khuyết điểm:
- Không hề chú trọng đến yếu tố con người
trong tổ chức
- Kỹ thuật định lượng rất phức tạp, cần phải
có chuyên gia giỏi
MBA Lê Thành Hưng
Slide 46
4
CÁC TRƯỜNG PHÁI QUẢN TRỊ HIỆN ĐẠI
1. Khảo hướng Tiến trình quản trị
HOẠCH
ĐỊNH
TỔ
CHỨC
NHÂN
SỰ
LÃNH
Đ
Ạ
O
KIỂM
SOÁT
Henry Fayol, Harold Koontz và các cộng sự.
MBA Lê Thành Hưng
Slide 47
4
CÁC TRƯỜNG PHÁI QUẢN TRỊ HIỆN ĐẠI
2. Khảo hướng Tình huống ngẫu nhiên
Trường phái này chủ trương rằng quản trị hữu
hiệu là căn cứ vào tình huống cụ thể để vận
dụng, phối hợp các lý thuyết đã có từ trước.
MBA Lê Thành Hưng
Slide 48
4
CÁC TRƯỜNG PHÁI QUẢN TRỊ HIỆN ĐẠI
2. Khảo hướng Tình huống ngẫu nhiên
Fiedler là đại diện cho khảo hướng tình huống
quản trị, còn gọi là khảo hướng theo điều kiện
ngẫu nhiên, cho rằng cần phải kết hợp giữa các
lý thuyết quản trị trên đây với vận dụng thực
tiễn, cụ thể với các tình huống quản trị còn gọi là
điển cứu.
MBA Lê Thành Hưng
Slide 49
4
CÁC TRƯỜNG PHÁI QUẢN TRỊ HIỆN ĐẠI
3. Thuyết Z và Kỹ thuật Quản lý Nhật Bản
- William Ouchi, với tác phẩm “Thuyết Z: Làm
thế nào để các doanh nghiệp Mỹ đáp ứng được
sự thách đố của các doanh nghiệp Nhật” xuất
bản năm 1981.
- Quản lý Nhật Bản còn chú trọng kỹ thuật
Kaizen (Kỹ thuật cải tiến).
MBA Lê Thành Hưng
Slide 50
4
CÁC TRƯỜNG PHÁI QUẢN TRỊ HIỆN ĐẠI
3. Thuyết Z và Kỹ thuật Quản lý Nhật Bản
- Kỹ thuật Kaizen bao hàm cả khái niệm sản xuất
vừa đúng lúc (Just In Time).
- Kỹ thuật Kaizen chính là chìa khóa cho sự thành
công của quản lý của Nhật Bản ngày nay.
MBA Lê Thành Hưng
Slide 51
Giảng viên: MBA Lê Thành Hưng
ĐẠI HỌC KHXH & NV
KHOA KINH TẾ & KHOA ĐỊA LÝ
CHUYÊN ĐỀ 2:
CÁC HỌC THUYẾT QUẢN TRỊ
MBA. LÊ THÀNH HƯNG
Mobile: 0944.11.39.79
Email: [email protected]
MBA Lê Thành Hưng
Slide 2
MỤC TIÊU
1
TRƯỜNG PHÁI CỔ ĐIỂN
2
TRƯỜNG PHÁI TÁC PHONG
3
TRƯỜNG PHÁI HỆ THỐNG
4
TRƯỜNG PHÁI ĐỊNH LƯỢNG
5
TRƯỜNG PHÁI HIỆN ĐẠI
MBA Lê Thành Hưng
Slide 3
Trường phái
hệ thống
MBA Lê Thành Hưng
Slide 4
TRƯỜNG PHÁI CỔ ĐIỂN VỀ QUẢN TRỊ
Học thuyết Quản trị theo khoa học do
Frederick Winslow Taylor chủ xướng cùng
với các cộng sự như Henry L. Gant và ông bà
Gilbreth
Học thuyết Quản trị tổng quát hay Học
thuyết tổ chức cổ điển do Henri Fayol của
Pháp đưa ra cùng Henry Ford của Mỹ và Max
Weber của Đức…
MBA Lê Thành Hưng
Slide 5
1
HỌC THUYẾT QUẢN TRỊ THEO KHOA HỌC
A.Học thuyết quản trị theo khoa học của F.W.Taylor
- F. W. Taylor là một kỹ sư cơ khí xuất
thân từ công nhân trải qua việc vừa
học vừa làm tại các nhà máy Midvale
Steel, Simonds Rolling Machine và
Bethlehem Steel.
- Theo Taylor, có 2 nguyên nhân chính
khiến năng suất lao động của công
nhân thấp và vì NSLĐ thấp nên hoạt
quản trị kém hiệu quả. Đó là:
MBA Lê Thành Hưng
Slide 6
1
HỌC THUYẾT QUẢN TRỊ THEO KHOA HỌC
A.Học thuyết quản trị theo khoa học của F.W.Taylor
Công nhân không biết cách làm việc
khoa học. Nghĩa là trong quá trình làm
việc có những động tác thừa, chưa hợp lý
khi di chuyển, vận động, tổ chức nơi làm
việc chưa khoa học, làm việc tùy tiện
không có kế hoạch.
MBA Lê Thành Hưng
Slide 7
1
HỌC THUYẾT QUẢN TRỊ THEO KHOA HỌC
A.Học thuyết quản trị theo khoa học của F.W.Taylor
Công nhân làm việc thiếu nhiệt tình và
hăng hái, ông quy trách nhiệm này thuộc
về nhà quản trị. Nói cách khác, nhà quản
trị đã không biết quản trị một cách khoa
học
MBA Lê Thành Hưng
Slide 8
1
HỌC THUYẾT QUẢN TRỊ THEO KHOA HỌC
A.Nội dung Học thuyết quản trị theo khoa học của
F.W.Taylor:
Các nhà quản trị từ cấp cơ sở đến cấp
cao nên dành nhiều thời gian và công sức
để làm kế hoạch hoạt động, tổ chức cho
công nhân làm việc và kiểm tra hoạt động
của công nhân, thay vì tự mình cũng
tham gia làm việc cụ thể như công nhân
MBA Lê Thành Hưng
Slide 9
1
HỌC THUYẾT QUẢN TRỊ THEO KHOA HỌC
A.Nội dung Học thuyết quản trị theo khoa học của
F.W.Taylor:
Các nhà quản trị viên nên đầu tư nghiên
cứu để tìm ra những cách thức hoạt động,
làm việc ít tốn thời gian, ít hao sức lao động
nhất. Nghĩa là tìm ra các phương pháp làm
việc khoa học phù hợp với các tình huống
cụ thể trong thực tế.
MBA Lê Thành Hưng
Slide 10
1
HỌC THUYẾT QUẢN TRỊ THEO KHOA HỌC
A.Nội dung Học thuyết quản trị theo khoa học của
F.W.Taylor:
Công cụ sử dụng để nghiên cứu:
Phương pháp chụp ảnh, khảo sát ca làm
việc, phương pháp bấm giờ theo từng thao
tác, động tác làm việc của công nhân. Cách
thức làm việc khoa học này phải được
hướng dẫn cho công nhân.
MBA Lê Thành Hưng
Slide 11
1
HỌC THUYẾT QUẢN TRỊ THEO KHOA HỌC
A.Nội dung Học thuyết quản trị theo khoa học của
F.W.Taylor:
Các nhà quản trị nên nghiên cứu sử
dụng các biện pháp kích thích kinh tế để
công nhân hăng hái làm việc, tăng năng
suất lao động như là chế độ thưởng, khoán
công việc, khoán sản phẩm…
MBA Lê Thành Hưng
Slide 12
1
HỌC THUYẾT QUẢN TRỊ THEO KHOA HỌC
Các nguyên tắc của NSLĐ chân tay của Taylor
- Xem xét kỹ từng công việc và phân tích
các động tác cấu thành của nó
- Ghi chép lại từng động tác, cả công sức
bỏ ra và thời gian đòi hỏi để thực hiện
- Loại bỏ các động tác thừa
MBA Lê Thành Hưng
Slide 13
1
HỌC THUYẾT QUẢN TRỊ THEO KHOA HỌC
Các nguyên tắc của NSLĐ chân tay của Taylor
- Sau đó mỗi động tác cần thiết để tạo ra
thành phẩm cuối cùng được xếp đặt lại sao
cho việc thực hiện đơn giản nhất, dễ dàng
nhất, ít tốn công sức nhất và đòi hỏi thời
gian thực hiện ngắn nhất
MBA Lê Thành Hưng
Slide 14
1
HỌC THUYẾT QUẢN TRỊ THEO KHOA HỌC
Các nguyên tắc của NSLĐ chân tay của Taylor
- Các động tác này được ghép lại với nhau
thành một “công đoạn” theo một trình tự
logic
- Thiết kế lại các công cụ để thực hiện từng
động tác
MBA Lê Thành Hưng
Slide 15
1
HỌC THUYẾT QUẢN TRỊ THEO KHOA HỌC
Sự phát triển của phương pháp của Taylor
- Sự phân tích công đoạn làm việc hay
Quản lý công đoạn làm việc
- Quản lý theo khoa học (20 năm sau)
- Quy trình công nghiệp (20 năm sau) ở Mỹ,
Anh và Nhật Bản; Sự hợp lý hóa ở Đức sau
thế chiến thứ I.
MBA Lê Thành Hưng
Slide 16
1
HỌC THUYẾT QUẢN TRỊ THEO KHOA HỌC
B. Đóng góp của Học thuyết quản trị theo khoa học
của F.W.Taylor:
Đưa ra phương pháp làm việc tốt nhất,
tổ chức lao động khoa học, hợp lý hóa lao
động
Công nhân được kích thích bằng hệ
thống lương theo sản phẩm
MBA Lê Thành Hưng
Slide 17
1
HỌC THUYẾT QUẢN TRỊ THEO KHOA HỌC
C. Hạn chế của Học thuyết quản trị theo khoa học
của F.W.Taylor:
Thiếu nhân bản. Coi người lao động như
những công cụ “biết nói”.
Chú trọng đến quản trị viên cấp cơ sở
Chỉ đề cập đến tầm vi mô trong quản trị
MBA Lê Thành Hưng
Slide 18
2
HỌC THUYẾT QUẢN TRỊ
HÀNH CHÁNH VÀ TỔNG QUÁT
A.Học thuyết quản trị của Henri Fayol (1841-1925)
Henri Fayol là nhà quản trị
học người Pháp. Năm 1916
ông cho xuất bản tác phẩm
đề cập đến quản trị tổng quát.
Fayol chú trọng đến toàn bộ
tổ chức và cho rằng hoạt
động kinh doanh gồm 6
nhóm:
MBA Lê Thành Hưng
Slide 19
HỌC THUYẾT QUẢN TRỊ
2
HÀNH CHÁNH VÀ TỔNG QUÁT
A.Học thuyết quản trị của Henri Fayol (1841-1925)
- Kỹ thuật sản xuất
- Thương mại, tiếp thị
- Tài chính
- Quản lý tài sản và nhân viên
- Kế toán thống kê
- Quản trị hành chính ( kế hoạch, tổ chức,
chỉ huy, phối hợp, kiểm soát)
MBA Lê Thành Hưng
Slide 20
2
HỌC THUYẾT QUẢN TRỊ
HÀNH CHÁNH VÀ TỔNG QUÁT
A.Học thuyết quản trị của Henri Fayol (1841-1925)
- Phải đảm bảo phân công lao động
- Phải xác định rõ mối quan hệ giữa quyền
hành và trách nhiệm trong hệ thống Qtrị
- Phải duy trì kỷ luật trong xí nghiệp
- Mỗi công nhân chỉ nhận lệnh từ 1 cấp trên
trực tiếp duy nhất
- Nguyên tắc tập trung trong lãnh đạo
MBA Lê Thành Hưng
Slide 21
2
HỌC THUYẾT QUẢN TRỊ
HÀNH CHÁNH VÀ TỔNG QUÁT
A.Học thuyết quản trị của Henri Fayol (1841-1925)
- Lợi ích của cá nhân được đảm bảo dựa trên
cơ sở lợi ích chung
- Quyền lợi kinh tế phải tương xứng với công
việc (thù lao tương ứng với hao phí lao động đã
bỏ ra)
- Nguyên tác tập trung thẩm quyền
- Tuân thủ nguyên tắc chuỗi xích hoặc trật tự
thứ bậc
MBA Lê Thành Hưng
Slide 22
2
HỌC THUYẾT QUẢN TRỊ
HÀNH CHÁNH VÀ TỔNG QUÁT
A.Học thuyết quản trị của Henri Fayol (1841-1925)
- Sinh hoạt trong xí nghiệp phải có trật tự
- Đối xử trong xí nghiệp phải công bằng
- Nguyên tắc ổn định nhiệm vụ
- Nguyên tắc phát huy sáng kiến cá nhân
- Tinh thần đồng đội
MBA Lê Thành Hưng
Slide 23
Phân công lao động: Các công việc được chia thành các
phần nhỏ, đơn giản và giao cho mỗi công nhân một việc
Xác định thứ bậc quyền hạn: Tổ chức bộ máy quản trị
theo các cấp bậc, cấp thấp hơn phải chịu sự kiểm soát và
hướng dẫn của cấp trên
Tuyển chọn chính thức: Tất cả các thành viên trong tổ
chức phải được tuyển chọn dựa trên cơ sở phẩm chất, trình
độ và khả năng thông qua các cuộc sát hạch chính thức
Xây dựng những nguyên tắc & luật lệ chính thức: Những nhà quản trị phải
đề ra các qui tắc, luật lệ để đảm bảo cấp thừa hành tuân thủ các qui tắc đó
Tránh xúc phạm nhân cách người lao động: Những qui tắc và sự kiểm tra
không vi phạm đến những vấn đề cá nhân cũng như nhân cách người lao
động
Hướng nghiệp: Những nhà quản trị phải là những nhân viên chuyên nghiệp.
Họ làm việc để nhận lương như những nghề nghiệp khác
MBA Lê Thành Hưng
Slide 24
2
HỌC THUYẾT QUẢN TRỊ
HÀNH CHÁNH VÀ TỔNG QUÁT
B. Nhận xét chung
- Đề ra các nguyên tắc quản trị, đưa ra
các công cụ nghiên cứu các pp làm việc
khoa học, tổ chức lao động khoa học,
hợp lý hóa sản xuất, hệ thống kích thích
kinh tế…là nền tảng ban đầu cho quản trị
học hiện đại
MBA Lê Thành Hưng
Slide 25
2
HỌC THUYẾT QUẢN TRỊ
HÀNH CHÁNH VÀ TỔNG QUÁT
B. Nhận xét chung
- Chưa đánh giá và xem xét tính xã hội và
tính giai cấp của quản trị
- Ko chú trọng đến yếu tố con người và
mang sắc thái quan liêu
- Tổ chức là một hệ thống khép kín cơ
học, sắp xếp hợp lý, chỉ chú trọng, đề cập
quản lý ở tầm vi mô, cơ sở
MBA Lê Thành Hưng
Slide 26
3
TRƯỜNG PHÁI TÁC PHONG
(Quan hệ con người, tương quan nhân sự)
Năng suất lao động không do yếu tố
vật chất quyết định, mà do nhu cầu tâm lý
xã hội chi phối.
Coi năng suất lao động của con người
làm việc trong tập thể là thước đo đánh
giá hiệu quả quản trị.
MBA Lê Thành Hưng
Slide 27
3
TRƯỜNG PHÁI TÁC PHONG
(Quan hệ con người, tương quan nhân sự)
Cho rằng yếu tố tinh thần có ảnh
hưởng mạnh đến năng suất lao động.
Đối tượng nghiên cứu là những động
cơ tâm lý thuộc hành vi của con người
trong quá trình sản xuất, trong quan hệ
tập thể và đặc biệt là các vấn đề xung đột
và hợp tác trong quá trình này.
MBA Lê Thành Hưng
Slide 28
3
TRƯỜNG PHÁI TÁC PHONG
(Quan hệ con người, tương quan nhân sự)
Nhu cầu tâm lý của con người như:
Muốn được người khác quan tâm kính
trọng
Muốn có vai trò trong sự nghiệp chung
Muốn được làm việc trong bầu không
khí thân thiện giữa các đồng sự…
MBA Lê Thành Hưng
Slide 29
3
TRƯỜNG PHÁI TÁC PHONG
(Quan hệ con người, tương quan nhân sự)
Các nhà tâm lý quản trị cho rằng:
Nên thay đổi quan niệm về công nhân, họ
không phải là những con người thụ động,
thích được chỉ huy, thích được giao nhiệm vụ
cụ thể. Trái lại, họ sẽ làm việc tốt hơn, năng
suất cao hơn, phát huy sáng kiến nhiều hơn
nếu được cư xử trân trọng, được tự chủ động
trong công tác.
MBA Lê Thành Hưng
Slide 30
3
TRƯỜNG PHÁI TÁC PHONG
(Quan hệ con người, tương quan nhân sự)
Các nhà tâm lý quản trị cho rằng:
Nhà quản trị cần phải cải thiện các mối
quan hệ con người trong tổ chức, từ quan hệ
giữa thủ trưởng với nhân viên, đến mối quan
hệ giữa các đồng sự ngang hàng, bởi vì con
người sẽ làm việc tốt hơn trong một mối quan
hệ thân thiện, hợp tác.
MBA Lê Thành Hưng
Slide 31
3
TRƯỜNG PHÁI TÁC PHONG
(Quan hệ con người, tương quan nhân sự)
1- HUGO MUNSTERBERG
2- MARY PARKER FOLLET
3- HỌC THUYẾT VỀ BẢN CHẤT CON
NGƯỜI CỦA Mc. GREGOR
4- ELTON MAYO
5- H.ABRAHAM MASLOW
MBA Lê Thành Hưng
Slide 32
3
TRƯỜNG PHÁI TÁC PHONG
(Quan hệ con người, tương quan nhân sự)
3- HỌC THUYẾT VỀ BẢN CHẤT CON NGƯỜI CỦA Mc.
GREGOR
Thuyết X (Bản chất X): Là người có bản tính
ù lì, không thích làm việc, không muốn nhận
trách nhiệm, chỉ làm việc khi bị người khác thúc
giục, bắt buộc.Tóm lại là người có bản chất lười
biếng.
MBA Lê Thành Hưng
Slide 33
3
TRƯỜNG PHÁI TÁC PHONG
(Quan hệ con người, tương quan nhân sự)
3- HỌC THUYẾT VỀ BẢN CHẤT CON NGƯỜI CỦA Mc.
GREGOR
Thuyết Y (Bản chất Y): Là người có bản tính siêng
năng, ham thích làm việc, sẵn sàng chấp nhận trách
nhiệm và có khả năng sáng tạo trong công việc.Tóm lại
là người có bản tính siêng năng.
MBA Lê Thành Hưng
Slide 34
3
TRƯỜNG PHÁI TÁC PHONG
(Quan hệ con người, tương quan nhân sự)
3- HỌC THUYẾT VỀ BẢN CHẤT CON NGƯỜI CỦA Mc.
GREGOR
Đối với bản chất X: Là người quản trị nên áp
dụng các biện pháp giao công việc một cách cụ
thể, thường xuyên đôn đốc và kiểm tra kết quả
làm việc để hướng dẫn điều chỉnh kịp thời. Tăng
cường các biện pháp kích thích bằng vật chất.
MBA Lê Thành Hưng
Slide 35
3
TRƯỜNG PHÁI TÁC PHONG
(Quan hệ con người, tương quan nhân sự)
3- HỌC THUYẾT VỀ BẢN CHẤT CON NGƯỜI CỦA Mc.
GREGOR
Đối với bản chất Y: Nhà quản trị nên thảo luận
bàn bạc với họ về những mục tiêu cần đạt được của
công việc. Sau đó dành nhiều quyền quyết định
trong công việc, cho họ tự giải quyết một cách chủ
động, sáng tạo công việc của mình. Tạo điều kiện
cho họ chứng tỏ năng lực hơn là kiểm tra, đôn đốc,
tăng cường kích thích bằng tinh thần đối với họ.
MBA Lê Thành Hưng
Slide 36
3
TRƯỜNG PHÁI TÁC PHONG
(Quan hệ con người, tương quan nhân sự)
3- HỌC THUYẾT VỀ BẢN CHẤT CON NGƯỜI CỦA Mc.
GREGOR
Theo William Ouchi, mọi người lao động đều có khả
năng lao động một cách hăng hái, nhiệt tình, nếu họ
được tham gia vào các quyết định trong xí nghiệp và
được xí nghiệp quan tâm đến nhu cầu của họ.
MBA Lê Thành Hưng
Slide 37
3
TRƯỜNG PHÁI TÁC PHONG
(Quan hệ con người, tương quan nhân sự)
5- H. ABRAHAM MASLOW (1908-1970)
MBA Lê Thành Hưng
Slide 38
4
TRƯỜNG PHÁI HỆ THỐNG
Hệ thống con (Subsystems).
Hợp lực phối sinh (Synergy).
Caùc hệ thống mở vaø đoùng (opened and closed systems).
Ranh giới hệ thống (System Boundary).
Doøng
hoặc luồng (Flow)
Phản hồi (Feedback).
MBA Lê Thành Hưng
Slide 39
ĐẦU VÀO
NHÂN LỰC
NGUYÊN LIỆU
PHƯƠNG TIỆN
TÀI CHÍNH
THÔNG TIN
QUẢN TRỊ & CÔNG NGHỆ
ĐẦU RA
QUÁ TRÌNH
B I
NĐ I
Ế
Ổ
SẢN PHẨM
& DỊCH VỤ
LÃI / L
ĂN G T R Ư N
Ỗ
T
Ở
G
THÔNG TIN PHẢN HỒI
MBA Lê Thành Hưng
Slide 40
4
TRƯỜNG PHÁI ĐỊNH LƯỢNG
1. Quan điểm chung của Lý thuyết Định lượng
- Tác giả đại diện của lý thuyết định lượng là
Herbert Simon, người đi đầu trong hoạt động về
“Trí thông minh máy móc”. Năm 1978, ông đoạt
giả Nobel về Kinh Tế.
- Lý thuyết này còn có tên gọi khác nhau như:
Khoa học quản trị, nghiên cứu tác vụ, vận trù
học, điều khiển học v.v..
MBA Lê Thành Hưng
Slide 41
4
TRƯỜNG PHÁI ĐỊNH LƯỢNG
1. Quan điểm chung của Lý thuyết Định lượng
- Chủ trương của lý thuyết định lượng cho rằng, quản
trị là làm quyết định. Do vậy quan điểm của lý thuyết
này khác biệt với quan điểm của các nhóm lý thuyết
trên là coi hiệu quả quản trị tùy thuộc vào sự đúng
đắn trong các quyết định của nhà quản trị.
- Lý thuyết này áp dụng các tiến bộ khoa học của
ngành điện toán để giải các bài toán mô hình phức
tạp với tốc độ nhanh, xác định phương diện tốt nhất
để đạt mục tiêu.
MBA Lê Thành Hưng
Slide 42
4
TRƯỜNG PHÁI ĐỊNH LƯỢNG
1. Quan điểm chung của Lý thuyết Định lượng
- Quan điểm định lượng không đưa ra các quyết
định trong quản trị mà nó đưa ra các cơ sở định
lượng để giúp cho nhà quản trị ra quyết định.
- Dùng các phương pháp khoa học để giải
quyết vấn đề quản trị
MBA Lê Thành Hưng
Slide 43
4
TRƯỜNG PHÁI ĐỊNH LƯỢNG
2. Các đặc tính của Lý thuyết định lượng
- Tiếp cận hệ thống và lượng hóa mọi yếu tố
hoạt động quản trị.
- Các mục tiêu định lượng
- Sử dụng các mô hình toán học
- Chú trọng các yếu tố kinh tế kỹ thuật thay vì
tâm lý xã hội.
- Quyết định tối ưu trong một hệ thống khép kín
MBA Lê Thành Hưng
Slide 44
4
TRƯỜNG PHÁI ĐỊNH LƯỢNG
3. Nhận xét về Trường phái định lượng
a.Ưu điểm:
- Định lượng là sự tiếp nối của trường phái lý
thuyết cổ điển
- Kỹ thuật định lượng giúp nâng cao trình độ
hoạch định và kiểm soát trong tổ chức.
MBA Lê Thành Hưng
Slide 45
4
TRƯỜNG PHÁI ĐỊNH LƯỢNG
3. Nhận xét về Trường phái định lượng
b. Khuyết điểm:
- Không hề chú trọng đến yếu tố con người
trong tổ chức
- Kỹ thuật định lượng rất phức tạp, cần phải
có chuyên gia giỏi
MBA Lê Thành Hưng
Slide 46
4
CÁC TRƯỜNG PHÁI QUẢN TRỊ HIỆN ĐẠI
1. Khảo hướng Tiến trình quản trị
HOẠCH
ĐỊNH
TỔ
CHỨC
NHÂN
SỰ
LÃNH
Đ
Ạ
O
KIỂM
SOÁT
Henry Fayol, Harold Koontz và các cộng sự.
MBA Lê Thành Hưng
Slide 47
4
CÁC TRƯỜNG PHÁI QUẢN TRỊ HIỆN ĐẠI
2. Khảo hướng Tình huống ngẫu nhiên
Trường phái này chủ trương rằng quản trị hữu
hiệu là căn cứ vào tình huống cụ thể để vận
dụng, phối hợp các lý thuyết đã có từ trước.
MBA Lê Thành Hưng
Slide 48
4
CÁC TRƯỜNG PHÁI QUẢN TRỊ HIỆN ĐẠI
2. Khảo hướng Tình huống ngẫu nhiên
Fiedler là đại diện cho khảo hướng tình huống
quản trị, còn gọi là khảo hướng theo điều kiện
ngẫu nhiên, cho rằng cần phải kết hợp giữa các
lý thuyết quản trị trên đây với vận dụng thực
tiễn, cụ thể với các tình huống quản trị còn gọi là
điển cứu.
MBA Lê Thành Hưng
Slide 49
4
CÁC TRƯỜNG PHÁI QUẢN TRỊ HIỆN ĐẠI
3. Thuyết Z và Kỹ thuật Quản lý Nhật Bản
- William Ouchi, với tác phẩm “Thuyết Z: Làm
thế nào để các doanh nghiệp Mỹ đáp ứng được
sự thách đố của các doanh nghiệp Nhật” xuất
bản năm 1981.
- Quản lý Nhật Bản còn chú trọng kỹ thuật
Kaizen (Kỹ thuật cải tiến).
MBA Lê Thành Hưng
Slide 50
4
CÁC TRƯỜNG PHÁI QUẢN TRỊ HIỆN ĐẠI
3. Thuyết Z và Kỹ thuật Quản lý Nhật Bản
- Kỹ thuật Kaizen bao hàm cả khái niệm sản xuất
vừa đúng lúc (Just In Time).
- Kỹ thuật Kaizen chính là chìa khóa cho sự thành
công của quản lý của Nhật Bản ngày nay.
MBA Lê Thành Hưng
Slide 51
Giảng viên: MBA Lê Thành Hưng