Slide 1

menu
Opracowała: Magdalena Zagańczyk z kl. 5 b


Slide 2

MENU
 Historia Poniatowej
 Szkolnictwo w Poniatowej
 Kultura
 Atrakcje turystyczne
 Władze Poniatowej
 Galeria
 Quiz o historii Poniatowej
 Bibliografia
Zakończ pokaz


Slide 3

HISTORIA
• Dokładne ustalenie daty założenia wsi
Poniatowa jest trudne, wiadomo jednak, że
istniała już przed 1382 r. Dowodem tego jest
dokument wystawiony 2 września tego roku
przez Starostę Lubelskiego. Dokument ten nie
dotyczy wprawdzie Poniatowej, ale podpisał go,
w charakterze świadka, dziedzic, właściciel
części wsi Poniatowa - niejaki Gotard.
O okresie założenia Poniatowej można
wnioskować również na podstawie dat
powstania okolicznych wsi, np. wieś Łubki
założono w 1348 r.


Slide 4

• Wieś Poniatowa została założona w ramach
prowadzonej przez Kazimierza Wielkiego polityki
zasiedlania wschodnich ziem Polski. Lubelszczyzna
obejmowała wówczas tereny przygraniczne, nękane
przez najazdy, z tego też powodu osadnictwo było tu
słabiej rozwinięte niż w innych regionach kraju.
Od 1340 r. zaczęto przesiedlać na Lubelszczyznę
rycerstwo, przede wszystkim z Małopolski, ówczesnego
województwa krakowskiego i sandomierskiego.
Szlachcie nadawano ziemię na własność, w zamian była
zobowiązana do stawiania się na każde wezwanie
zbrojne króla. W ten sposób, pod koniec XV w., na
terenie Lubelszczyzny założono 178 wsi. Poniatowa
powstała w wyniku takiej właśnie polityki.


Slide 5

• Źródła historyczne podają, że była to wieś
drobnoszlachecka, należąca do kilku
rodzin niezamożnej szlachty zagrodowej.
Większość majątków zajmowała
powierzchnię ok. jednego łana (tj. ok. 20
ha).
• W wyniku podziałów rodzinnych
następowało dalsze rozdrobnienie. Na
przełomie XV/XVI w. majątek szlachecki
zajmował średnio powierzchnię ćwierć do
połowy łana.


Slide 6

• Poniatową zamieszkiwała szlachta
bezkmieca - nie mająca ludności
poddanej.
• Od połowy XV wieku, drogą kupna,
zastawu, dzierżawy czy też przejęcia za
długi, majątki były przejmowane przez
zamożniejszą szlachtę z innych rejonów.


Slide 7

• Do początku XVI w. wieś Poniatowa, będąca
strefą obronną Kazimierza Dolnego, podlegała
Sądowi Kasztelańskiemu w Wąwolnicy.
Wynikał z tego obowiązek pospolitego
ruszenia, przewożenia listów, pilnowania
majątków i lasów królewskich. Dodatkowe
obowiązki postrzegano jako hańbiące.
Oznaczało to gorszy status społeczny szlachty,
która również nie miała wszystkich praw
przysługujących szlachcie podlegającej Sądowi
Ziemskiemu w Lublinie.


Slide 8

• W roku 1446 trzech dziedziców z Poniatowej, na
podstawie dokumentów wystawionych przez
Kasztelana Lubelskiego - Jana Szczekockiego,
zostało zwolnionych z zależności od Sądu
Kasztelańskiego i nabyło pełne prawa
szlacheckie. Byli to: Marcin, Mikołaj oraz Paweł,
wywodzący się najprawdopodobniej z rodziny
Poniatowskich.
• W 1461 r. z zależności sądu wąwolnickiego
zwolniono także Katarzynę, córkę Szymka rycerza z Poniatowej oraz żonę rycerza Marcina
Ciołka Maciejowskiego.


Slide 9

• Służba wojskowa była dla ówczesnej
szlachty obowiązkiem, ale równocześnie
zaszczytem - źródłem sławy, awansu
społecznego i korzyści majątkowych.
• W roku 1410 pod Grunwaldem, walczył
niejaki Łukasz z Poniatowej herbu
Turzyna. W materiałach historycznych
można też odnaleźć zapiski dotyczące
członka rodziny Wronowskich, który był
oficerem Jana III Sobieskiego i brał udział
w wyprawie na Wiedeń.


Slide 10

• W 1477 r. Kazimierz Jagiellończyk pozwał
trzech rycerzy z Poniatowej: Piotra,
Andrzeja i Wojciecha, przed Sąd
Królewski za odmowę uczestnictwa w
wyprawie królewskiej (prawdopodobnie na
Śląsk).


Slide 11

• Szlachta zaściankowa podejmowała próby
podniesienia swego statusu społecznego
poprzez edukację.
W księgach immatrykulacyjnych Akademii
Krakowskiej z XV wieku figuruje trzech
szlachciców z Poniatowej.


Slide 12

• Od pierwszej połowy XV wieku w Poniatowej
mieszkało kilka gałęzi rodziny
Poniatowskich, różniących się między sobą
przydomkami: Tłuk, Jarasz oraz Ciołek. Z tej
ostatniej wywodzi się król Polski - Stanisław
August Poniatowski.


Slide 13

• Najprawdopodobniej rodzina
Poniatowskich o przydomku Ciołek miała
majątek ziemski we wsi Szczuczki. W roku
1454 niejaki Mikołaj Ciołek wydzierżawił
łan ziemi na terenie wsi Poniatowa.
Na początku XVII w. część rodziny
Poniatowskich sprzedała swoje majątki
i przeniosła się do województwa
krakowskiego - właśnie z tej linii wywodził
się Stanisław August Poniatowski,
późniejszy król Polski.


Slide 14

• W okresie od XV do XVII wieku z wsią Poniatowa
są związane rodziny Wronowskich i Czelustków.
Pojawiają się też inne pojedyncze imiona,
nazwiska i przydomki np.: Jaśko Rakowa Noga,
Piotr Wydra, Tomasz Pierzyna, Jan Patronek.
W źródłach z XVI w. znajdujemy nowe rodziny:
Sługockich, Kośmińskich i Koźmianów.
Odtworzenie ciągłości historycznej jest trudne,
ponieważ niektórzy szlachcice są znani jedynie
z przydomków i nie można ich powiązać z żadną
rodziną. Według źródeł historycznych, pod koniec
średniowiecza wieś Poniatowa miała 11
właścicieli. Wieś Poniatowa pozostała w rękach
wielu drobnych właścicieli do XIX w.


Slide 15

• Poniatowa jest młodym miastem.
• Pierwsze zabudowania powstały tu
w 1937 roku, było to osiedle przyfabryczne
przy państwowych
„Zakładach Tele i RadiotechnicznychFilia nr 2”, których budowę rozpoczęto
w ramach rządowego programu tworzenia
Centralnego Okręgu Przemysłowego.


Slide 16

• Zakład należał do tej samej grupy
przedsięwzięć inwestycyjnych
przedwojennych polskich władz
państwowych, co fabryki w Kraśniku i
Świdniku, huta w Stalowej Woli. Produkcja
"Zakładów Tele- i Radiotechnicznych"
w
Poniatowej miała być przeznaczona
głównie na potrzeby wojskowe. W połowie
1939 roku uruchomiono montaż sprzętu
radiowego. Niestety, rozpoczęcie produkcji
w fabryce zbiegło się z początkiem II
wojny światowej i okupacji niemieckiej.


Slide 17

• W pierwszym okresie okupacji były tu warsztaty
naprawcze maszyn, później filia firmy Schneider.
Od listopada 1941 roku Niemcy urządzili na
terenie fabryki obóz dla jeńców radzieckich.
W połowie następnego roku obóz został
zlikwidowany, a prawie wszyscy jeńcy stracili
życie (ok. 18 tys. osób). W październiku 1942 r.
w miejscu niedawnego obozu jenieckiego oraz
częściowo na terenie osiedla urządzono obóz
pracy dla Żydów. Po roku przebywało ich tam już
kilkanaście tysięcy. W listopadzie 1943 r. miała
miejsce masowa egzekucja, w której zginęło
ok. 15 tys. Żydów.


Slide 18

• Niemcy opuścili ostatecznie teren fabryki
i osiedla w lipcu 1944 r. Po kilku dniach
pojawiła się tu jednostka Armii
Radzieckiej. Utworzono warsztaty
naprawcze, szpital i lotnisko polowe.
Wojska radzieckie przeniosły się dalej na
zachód, wraz z przesuwającym się
frontem, na wiosnę 1945 r.


Slide 19

• Po wojnie, w 1949 r., rozpoczęły produkcję
Zakłady Wytwórcze Sprzętu Instalacyjnego.
Okres intensywnej rozbudowy zakładu i osiedla
rozpoczął się w 1952 r.
• W roku 1953 oddano do użytku kolejową linię
wąskotorową. W tym samym czasie zaczął
funkcjonować Szpital Miejski, powstało również
pierwsze przedszkole.
• W 1956 r. wybudowano w czynie społecznym,
działający do dziś Kino-Teatr "Czyn".
• Rok później zainaugurowało działalność Liceum
Ogólnokształcące.
• Od 1962 roku funkcjonuje też Sanatorium
Przeciwgruźlicze.


Slide 20

• 18 lipca 1962 roku, na mocy
Rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów
PRL, Poniatowa otrzymała prawa miejskie.
• Lata siedemdziesiąte to intensywny rozwój
miasta - powstają obiekty użyteczności
publicznej, sklepy, punkty usługowe,
dynamicznie wzrasta liczba mieszkańców,
w szybkim tempie rozwija się budownictwo
mieszkaniowe.

menu


Slide 21

Szkolnictwo w Poniatowej

●
●
●
●
●

Szkoła Podstawowa im. Stefana Żeromskiego
Gimnazjum im. Jana Pawła II
Liceum Ogólnokształcące
Zespół Szkół Technicznych
Wyższa Inżynierska Szkoła Przedsiębiorczości

menu


Slide 22

Kultura w naszym mieście
 Chór Szczygiełki
 Ośrodek Kultury
 Biblioteka
 Grawitan
menu


Slide 23

Atrakcje turystyczne
☼ Basen
☼ Zalew miejski
☼ Liczne lasy i stawy na obrzeżach miasta
☼ Drogi rowerowe

menu


Slide 24

Władze Poniatowej
• Aktualnym burmistrzem Poniatowej

jest Lilla Stefanek
Rada Miejska
Przewodniczący Rady Miejskiej
- Krystyna Zielińska
Zastępca Przewodniczącego Rady Miejskiej
- Furtak Wojciech
Zastępca Przewodniczącego Rady Miejskiej
- Kruk Tadeusz

[email protected]

menu


Slide 25

Galeria


Slide 26

Lasy i stawy w Poniatowej


Slide 27


Slide 28


Slide 29

menu


Slide 30

Bibliografia
Korzystałam z następujących stron www:
◘ www.sp.poniatowa.pl
◘ www.umponiatowa.pl
◘ http://www.bip.lublin.pl/poniatowa/index.php

menu


Slide 31

Quiz o Poniatowej




INSTRUKCJA
Kliknij na dobrą odpowiedź, a automatycznie
zostaniesz przeniesiony do następnego
pytania.
Jeśli odpowiedź będzie niepoprawna,
możesz rozpocząć quiz od początku.
Rozpocznij quiz


Slide 32

1. Kiedy pojawiły się pierwsze
wzmianki o wsi Poniatowa?


w 1348



w 1328



w1382


Slide 33

2. Od którego roku zaczęto przesiedlać
Rycerstwo na Lubelszczyznę?


w 1375



w 1345



w 1340


Slide 34

3. W którym roku Łukasz z Poniatowej
walczył pod Grunwaldem?


w 1411



w 1410



w 1422


Slide 35

4. W którym roku powstały „Zakłady
Tele i Radiotechniczne” ?


w 1937



w 1946



w 1953


Slide 36

5. W którym roku Niemcy na terenie
fabryki urządzili obóz jeniecki?


w 1938



w 1941



w 1914


Slide 37

6. Kiedy rozpoczęła się intensywna
rozbudowa zakładu i osiedla ?


w 1937



w 1953



w 1952


Slide 38

7.W którym roku oddano kolejkę
wąskotorową i szpital miejski?


W 1953



W 1954



W 1952


Slide 39

8. W którym roku Poniatowa uzyskała
prawa miejskie?


w 1962



w 1953



w 1952


Slide 40

9. Kto wybudował kino „Czyn”?


Firma budowlana z Lublina



Mieszkańcy miasta w czynie
społecznym



Firma „Budimex”


Slide 41

10. Kto jest aktualnym burmistrzem
miasta Poniatowa (2006-2010)?


Zbigniew Kania



Kazimierz Pidek



Lilia Stefanek


Slide 42

GRATULACJE!!!
Doskonale znasz historię
Poniatowej.

menu


Slide 43



Niestety błędna odpowiedź.



Jeśli chcesz spróbować ponownie kliknij



Powrót do menu