Transcript Dar męstwa

Slide 1

Zlot ekologiczno-edukacyjny

Dar męstwa

Dorohucza 11.10.2011


Slide 2


Slide 3

Jednym z fundamentalnych warunków
zarówno udanego życia doczesnego, jak
i zbawienia jest mężna postawa życiowa.
Dlatego od tysięcy lat zarówno w tradycji
filozoficznej, jak i biblijnej oraz
chrześcijańskiej męstwo jest zaliczane do
cnót najbardziej podstawowych,
najważniejszych
(obok roztropności, sprawiedliwości
i umiarkowania).


Slide 4

Podstawowym warunkiem wyzwolenia człowieka ku
zdobywaniu prawdy i życia prawdą jest zdobycie
cnoty męstwa. Oznaką chrześcijańskiego męstwa
jest walka o prawdę. Cnota męstwa jest
przezwyciężeniem ludzkiej słabości, zwłaszcza lęku i
strachu.
Bo bać się w życiu trzeba tylko zdrady Chrystusa za
parę srebrników jałowego spokoju.
Chrześcijaninowi nie może wystarczyć tylko
potępienie zła, kłamstwa, tchórzostwa, zniewalania,
nienawiści, przemocy. Ale chrześcijanin musi być
prawdziwym świadkiem, rzecznikiem i obrońcą
sprawiedliwości, dobra, prawdy, wolności i miłości.
O te wartości musi odważnie upominać się dla siebie
i dla innych. „Prawdziwie roztropnym i
sprawiedliwym może być tylko człowiek mężny” (Jan
Paweł II).


Slide 5


Slide 6

Męstwo nosi znamię powinności moralnej, tzn.
chrześcijanin powinien starać się o jej zdobycie i, tam
gdzie trzeba, dawać jej wyraz. Powinien więc być gotowy,
tam gdzie jest to konieczne, narazić się nawet na wielkie
niebezpieczeństwo, do utraty życia włącznie. Obowiązek
ten dotyczy bezpośrednio czynności, aby go jednak
wypełnić, czyli by w obliczu niebezpieczeństwa zachować
się mężnie, potrzebne jest wyrobione stałe nastawienie
wewnętrzne nacechowane męstwem. Postawę męstwa
zakłada np. obowiązek wyznawania wiary. Na tak pojęty
obowiązek wskazuje sam Chrystus wzywając do
zachowania mężnej postawy względem tych, którzy
"zabijają ciało, lecz duszy zabić nie mogą" (por. Mt 10,28),
a św. Paweł zachęca "czuwajcie, trwajcie mocno w wierze,
bądźcie mężni i umacniajcie się" (1 Kor 16,13; por. Ef
6,11).


Slide 7

Dlatego też mężny był archetyp wszelkiego człowieczeństwa, najpiękniejszy człowiek
– Jezus Chrystus. W wierności prawdzie, ludziom i Bogu toczył mężną, nieustępliwą
walkę z mega-kłamstwem faryzeuszów, choć wiedział, że będzie go to oznaczać walkę
na śmierć i życie, którą może przegrać, w której może utracić wiele, to, co po ludzku
każdemu jest tak drogie – spokój, bezpieczeństwo, życie. Jednak w swej przeczystej
uczciwości i prawości nie mógł inaczej, dlatego też – przez zmartwychwstanie – wygrał
wszystko i stał się wzorem najbardziej udanego, doskonałego życia. Bez męstwa
wobec faryzeuszów, uczonych w Piśmie, najwyższych kapłanów, Heroda, Piłata,
rzymskich żołnierzy i krzyża byłoby to zupełnie niemożliwe. W Nim zrealizowało się
proroctwo Izajasza, spoczął na Nim „duch mądrości i rozumu, duch rady i męstwa,
duch wiedzy i bojaźni Pańskiej” (Iz 11,2). Dlatego też do męstwa zachęcał swoich
uczniów mówiąc „Odwagi, Ja jestem, nie bójcie się” (Mt 14,27) oraz „Na świecie
doznacie ucisku, ale miejcie odwagę: jam zwyciężył świat” (J 16,33). Właśnie, bo
tak naprawdę mężnym, odważnym można być tylko razem z Jezusem, dzięki
jego łasce. Jak śpiewali Mojżesz i Izraelici po mężnej ucieczce przez Morze
Czerwone, które pochłonęło jednak nie ich, ale ich okrutnych prześladowców,
Egipcjan: „Pan jest moją mocą i źródłem męstwa! Jemu zawdzięczam moje
ocalenie” (Wj 15,2). Mężnym można być tylko razem z Bogiem, dlatego że my
w ogóle jesteśmy stworzeni do życia razem z Nim. Jak kłosy zboża są stworzone
do życia razem ze słońcem, jak nienarodzone dziecko do życia ze swoją

matką.


Slide 8


Slide 9

Doświadczenia
Jezusa
• wyśmiewanie
• próby ukarania śmiercią
• fałszywe oskarżenia
• niezrozumienie
• niewiara
•przemoc
• samotność


Slide 10


Slide 11

Gdzie jest Jezus
kiedy przeżywam
trudności?
Co mam
wtedy robić?


Slide 12

„Przyjdźcie do Mnie wszyscy,
którzy jesteście utrudzeni i
obciążeni, a Ja was pokrzepię”.
(Mt 11,28)
„Jeśli ktoś chce pójść za Mną,
niech się zaprze samego siebie,
niech weźmie krzyż swój i niech
Mnie naśladuje”.
(Mt 16,24)


Slide 13


Slide 14


Slide 15


Slide 16


Slide 17


Slide 18

Heroizm, czyli bohaterstwo stanowi szczytowy wyraz
cnoty męstwa. Jest on przejawem mocy ducha wobec
uświadomionego i wielkiego, a nawet grożącego śmiercią,
niebezpieczeństwa, przejaw opanowania uczuć strachu,
lęku czy małoduszności. Swoistość bohaterstwa leży w
gotowości do ofiar, z oddaniem życia włącznie, w służbie
celom wyższym, szczególnie religijnym lub społecznym,
przy czym ta gotowość jest wyraźnie dobrowolna i
świadoma. Bohaterem, a więc sprawcą czynu heroicznego
może być tylko człowiek szlachetnie odważny, który
potrafi właściwie hierarchizować dobro, miłuje wartości
wyższe i potrafi dla nich poświęcić własne dobra, z
życiem włącznie. Do tych wartości wyższych zaliczamy:
religię, miłość ojczyzny, wierność, przyjaźń, honor, pomoc
człowiekowi w potrzebie.


Slide 19

W chrześcijaństwie szczególne miejsce wśród
czynów heroicznych zajmuje męczeństwo za
wiarę. Mówiąc o męczeństwie mamy na myśli
wąskie i swoiście chrześcijańskie rozumienie
tego pojęcia, czyli męczeństwo za wiarę. Jest to
dobrowolne i heroiczne przyjęcie śmierci
zadanej z nienawiści do prawdy
chrześcijańskiej, w celu dania świadectwa, czyli
wykazania postawy wierności w stosunku do
prawdy objawionej lub prawa Bożego. W
definicji męczeństwa zawarte są więc trzy
elementy: świadectwo, śmierć i heroizm. Aby
czyjąś śmierć uznać za męczeństwo musi być
ona przyjęta we właściwy sposób. W jej
ponoszeniu powinno się ujawniać męstwo, a
więc opanowanie strachu, rezygnacji czy
rozpaczy. Męczeństwo stanowi bowiem
heroiczny wymiar męstwa.


Slide 20

Męczeństwo jest heroicznym aktem męstwa. Do
jego powstania potrzeba odpowiedniego
poziomu życia duchowego i siły
nadprzyrodzonej - daru Ducha Świętego.
Męczeństwo z Boga się rodzi, ale i za Boga
ponosi się w nim śmierć. W akcie męczeństwa
przyjmuje się śmierć w sposób jawny w celu
publicznego zamanifestowania wobec
prześladowców postawy wiernej Bogu. Jest ono
heroicznym aktem kultu Bożego, noszącym na
sobie znamię podobieństwa do ofiary Chrystusa
i wewnętrznego z nią związku.


Slide 21


Slide 22

"Męstwo jest cnotą moralną, która zapewnia
wytrwałość w trudnościach i stałość w dążeniu do
dobra. Umacnia decyzję opierania się pokusom i
przezwyciężania przeszkód w życiu moralnym.
Cnota męstwa uzdalnia do przezwyciężania
strachu, nawet strachu przed śmiercią, do
stawienia czoła próbom i prześladowaniom.
Uzdalnia nawet do wyrzeczenia i do ofiary z życia
w obronie słusznej sprawy".


Slide 23

Jeśli mówi się o obowiązku zdobywania cnoty męstwa to zakłada
się oczywiście możliwość spełnienia tego obowiązku ze strony
człowieka. Ta możliwość nie jest wcale oczywista, gdy się weźmie
pod uwagę trudność samej cnoty jak i ludzką słabość. Gdy się
jednak wyłączy patologiczne przypadki ludzi chorobliwie
lękliwych, jak też, choć rzadsze, euforycznie odważnych, można
powiedzieć, że zdobycie cnoty męstwa jest ogólnie możliwe, choć
trudne. Jak przy każdej cnocie moralnej zdobycie cnoty męstwa
zależy od osobistych starań w kierunku rozwinięcia tej postawy,
jak i od pomocy łaski Bożej. Męstwo chrześcijańskie stanowi więc
połączenie mężnej postawy ducha, zdobywanej ludzkim staraniem
i wysiłkiem, oraz uzdolnienia nadprzyrodzonego udzielonego
przez Boga.


Slide 24

Z czasem zaczęło się rysować bardziej moralne i duchowe
znaczenie tej interwencji jako siły do walki ze złem, które tkwi w
sercu człowieka, a więc z grzechem. Odtąd, zwłaszcza od czasu
nadejścia Mesjasza i zesłania Ducha Świętego, w męstwie widziano
dar dany dla realizacji planu zbawienia w historii świata. Dar ten
związany jest z łaską sakramentu bierzmowania i uzdalnia do
budowania na ziemi królestwa Bożego mimo obecności i działania
zła. Przeobraża on wnętrze człowieka podatne na słabość i grzech i
uzdalnia do postępowania zgodnego z Ewangelią. Dar męstwa
dopełnia cnotę naturalną, dodając jej siły i ukierunkowując, wbrew
wszelkim zagrożeniom, na cele, jakie wynikają z łaski chrztu.
Męstwo chrześcijańskie jest więc cnotą w służbie wiary, strzeże
nadziei i rozbudza miłość tam, gdzie te wartości narażone są na
niebezpieczeństwo.


Slide 25

W rozumieniu chrześcijańskim męstwo
nie jest wyłącznie cnotą naturalną,
nabytą przez wysiłek człowieka, lecz i
nadprzyrodzonym umocnieniem danym
przez Boga. Pierwotnie, w Starym
Testamencie, Izraelici dopatrywali się w
nim jedynie interwencji mocy Bożej na
rzecz narodu wybranego w jego walce z
nieprzyjaciółmi.


Slide 26

„Biada społeczeństwu, którego obywatele nie rządzą się
męstwem! Przestają być wtedy obywatelami, stają się zwykłymi
niewolnikami... Jeżeli obywatel rezygnuje z cnoty męstwa, staje
się niewolnikiem i wyrządza największą krzywdę sobie, swej
ludzkiej osobowości, rodzinie, grupie zawodowej, narodowi,
państwu i Kościołowi, chociaż byłby łatwo pozyskany dla lęku i
bojaźni, dla chleba i względów ubocznych...”. Ale także: „Biada
władcom, którzy chcą pozyskać obywatela za cenę zastraszenia i
niewolniczego lęku!
Jeśli władca rządzi zastraszonymi obywatelami, obniża swój
autorytet, zubaża życie narodowe, kulturalne i wartość życia
zawodowego...” (kard. Stefan Wyszyński).


Slide 27

Troska więc o męstwo powinna
leżeć w interesie zarówno władcy,
jak i obywateli. W dużej mierze
sami jesteśmy winni naszemu
zniewoleniu, gdy ze strachu albo
dla wygodnictwa akceptujemy
zło, a nawet głosujemy na
mechanizm jego działania. Jeśli z
wygodnictwa czy lęku poprzemy
mechanizm działania zła, nie
mamy wtedy prawa tego zła
piętnować, bo my sami stajemy
się jego twórcami i pomagamy je
zalegalizować.


Slide 28

Niech będzie nam ostrzeżeniem świadomość, że Naród
ginie, gdy brak mu męstwa, gdy oszukuje siebie, mówiąc, że
jest dobrze, gdy jest źle – gdy zadowala się tylko
półprawdami. Niech na co dzień towarzyszy nam
świadomość, że żądając prawdy od innych, sami musimy żyć
prawdą. Żądając sprawiedliwości, sami musimy być
sprawiedliwi w stosunku do najbliższych. Żądając odwagi i
męstwa, sami musimy być na co dzień mężni i odważni.


Slide 29

Dar męstwa
Umacnia w pokonywaniu
trudności
Dziękuję za
uwagę!