Nerwy czaszkowe repetytorium nr 1: n.I,II,III,IV,VI,VIII Aspekty kliniczne

Transcript Nerwy czaszkowe repetytorium nr 1: n.I,II,III,IV,VI,VIII Aspekty kliniczne

Nerwy czaszkowe repetytorium nr 1: n.I,II,III,IV,VI,VIII Aspekty kliniczne

Grzegorz Jagła

n. węchowy klinika

• Anosmia • Diagnostyka • Etiologia urazy, onkologia /guzy płata czołowego, nowotwory

Zaburzenia węchu

• • • • • • • • • Nieżyt górnych dróg oddechowych Uraz głowy Meningitis Guz płatów czołowych Choroba Parkinsona Choroba Refsuma Sarkoidoza Idiopatyczna utrata węchu /obu lub jednostronna/ Wrodzone zniesienie węchu

ważne

• Badaj węch gdy podejrzewasz: • Podejrzenie guza płata czołowego • Kliniczny obraz postępującego otępienia i zaburzeń widzenia • Osoby zgłaszające zaburzenia węchu lub smaku • Zmienione odczuwanie węchu w: • Depresji • • Schizofrenii W napadach padaczkowych częściowych złożonych

n. wzrokowy

n.wzrokowy- uszkodzenia

• Mroczek środkowy- ubytek środkowej części pola widzenia, może też powstawać przy izolowanym uszkodzeniu plamki żółtej /np. starcze zwyrodnienie plamkowe/ • Od ubytków ogniskowych aż do całkowitej ślepoty

czasami zaczyna się od uszkodzenia widzenia barwy czerwonej •

uszkodzenie skrzyżowania nn. II

niedowidzenie połowicze dwuskroniowe

uszkodzenie skrzyżowania nerwów wzrokowych- etiologia

• guz przysadki • czaszkogardlak • oponiak • torbiel naskórkowa lub skórzasta • tętniak t. szyjnej wewnętrznej lub ocznej • wodogłowie z poszerzeniem III komory • rak jamy nosowogardłowej • struniak stoku • ziarna w przebiegu sarkoidozy • zapalenie opon- przewlekłe i podostre • przerzuty nowotworowe • pierwotna niedoczynność tarczycy

uszkodzenie pasma wzrokowego i ciał kolankowatych bocznych

• rzadziej niż chiasma opticum • guzy dołu środkowego • niedowidzenie połowicze jednostronne nie zawsze zgodne z lokalizacją uszkodzenia

uszkodzenie promienistości wzrokowej

• • • • uszkodzenie płata skroniowego- uszkodzenie dolnej części włókien drogi wzrokowej kwadrantopsja w górnych ćwiartkach pola widzenia płat ciemieniowy- górna część włókien kwadrantopsja dolnych ćwiartek widzenia cała promienistość- niedowidzenie połowicze jednoimienne

uszkodzenia kory potylicznej

• • • • • niedowidzenie połowicze jednoimienne widzenie plamkowe może być oszczędzone w niedowidzeniu połowiczym ostrość wzroku nie ulega upośledzeniu chory w trakcie chodzenia zaczepia lub uderza o przedmioty znajdujące się w obrębie niewidzialnej części pola widzenia trudności w czytaniu

obustronne uszkodzenie płatów potylicznych

• • ostre niedotlenienie mózgu niedokrwienie podstawno- kręgowe • górne lub dolne niedowidzenie połowicze obuoczne • obuoczna ślepota korowa • jeżeli nie uszkodzone są bieguny potyliczne zachowane plamki- widzenie lunetowe versus mroczki obustronne przy uszkodzeniu obustronnym biegunów

Obrzęk tarczy n. wzrokowego

• • • • • • • wzmożone ciśnienie wewnątrzczaszkowe zakrzep zatoki jamistej przetoka szyjno-jamista przełom nadciśnieniowy (faza złośliwa nadciśnienia) zakrzep żyły siatkówki zapalenie n.wzrokowego

neuropatia niedokrwienna oczna

Obrzęk tarczy n. wzrokowego

• początkowo zwłaszcza gdy etiologia uciskowa może nie być zaburzeń widzenia • w innych krótkie zaniewidzenie jedno- lub obu oczne podczas zmiany pozycji ciała, wysiłku- przejściowy wzrost ciśnienia śródczaszkowego i śródgałkowego – zatrzymanie odpływu żylnego z siatkówki

zanik nerwu wzrokowego

• obraz kredowobiałej tarczy n. II • osłabienie ostrości wzroku • ubytki w polu widzenia • zmniejszenie reaktywności źrenic na światło • etiologia • • • uszkodzenie siatkówki, n.II, skrzyżowania n. II ze współistniejącym uszkodzeniem osłonki mielinowej przewlekły obrzęk tarczy n.II

jaskra • krótkowzroczność dużego stopnia

zespół Fostera-Kennedy’ego

• zanik tarczy n.II w jednym oku /guz / płata czołowego], obrzęk tarczy drugiego n. II po drugiej

zapalenie n. wzrokowego

• • • • • • • • w schorzeniach zapalnych choroby demielinizacyjne dziedziczny zanik n.II Lebera przyzakaźne zapalenie n.II [ospa wietrzna, odra, wirus Ebstein-Barr] kiła choroba Devica sarkoidoza zapalenie tkanek miękkich oczodołu

Źrenice- miosis

• • • • • • • • • • zespół Hornera uszkodzenie mostu objaw Argylla-Robertsona stan po zakropieniu pilokarpiny zatrucie środkami fosforoorganicznymi stosowanie opioidów neuropatia autonomiczna uraz tęczówki [ze współistniejącym urazem] fizjologiczne w wieku starczym wrodzone

Źrenice- mydriasis

• • • • • • • • • • uszkodzenie układu P np. n. III zespół Holmesa Adiego Zespół Parinaud [uszkodzenie górnej części śródmózgowia] neuropatia autonomiczna stany lękowe stan po zakropleniu atropiny amfetamina śmierć mózgu uraz tęczówki fizjologicznie u małych dzieci

zaburzona reakcja źrenic na światło

• • • • • • • • uszkodzenie n.III

uszkodzenie n.II (objaw najczęściej wczesny) uszkodzenie skrzyżowania nn. II objaw Argylla-Roberstona objaw Parinaud zaburzenia refrakcji przebiegające z dużym osłabieniem ostrości wzroku bardzo wąskie źrenice urazy tęczówki • Prawidłowa reakcja źrenic na światło występuje przy uszkodzeniach na poziomie ciał kolankowatych bocznych lub powyżej.

Nerwy okoruchowe

Diplopia - ocena

• chory ma: • wodzić wzrokiem ku górze, ku dołowi oraz na boki.

• odwodzenie jednego oka (m.prosty boczny) • powinno się kojarzyć z przywodzeniem drugiego oka (m.prosty przyśrodkowy)

Diplopia - ocena

• chory ma (2): • wodzić wzrokiem w bok i ku górze a następnie ku dołowi.

• za ruch ku dołowi • oka odwiedzonego – m.prosty dolny • oka przywiedzonego – m. skośny górny

Diplopia - ocena

• chory ma (3): • wodzić wzrokiem na boki a następnie ku górze • ruch ku górze • oka przywodzonego – m. skośny dolny • oka odwodzonego – m. prosty górny

n. okoruchowy - klinika

• osłabienie siły wszystkich mm. zewnętrznych oka, z wyj. • m. prostego bocznego • m. skośnego górnego W spoczynku gałka oczna ustawiona jest w zezie rozbieżnym i skierowana ku górze

n. okoruchowy - klinika

• ptoza- czasami całkowita uniemożliwia ocenę motoryki gałek ocznych • rozszerzenie źrenicy z z zburzoną lub zniesioną reakcją na światło i akomodację wywołane uszkodzeniem włókien P biegnących razem z R n.III

• Pamiętaj uszkodzenie n.III prawie zawsze w procesach uciskowych natomiast b. rzadko w DM lub stanach zapalnych.

• najpierw diplopia a potem rozszerzenie źrenicy

uszkodzenie n. bloczkowego

• osłabienie m. skośnego górnego z dwojeniem i skośnym przesunięciem obrazów podczas patrzenia ku dołowi i przyśrodkowo

uszkodzenie n. odwodzącego

• osłabienie m. prostego bocznego z podwójnym widzeniem i bocznym przesunięciem obrazów podczas próby patrzenia w stronę zajętego mięśnia

uszkodzenie n. odwodzącego

• rzekome porażenie n. VI • czynna konwergencja w przebiegu histerii- źrenice zwężają się podczas próby odwodzenia gałek ocznych • zsp.Duane’a- anomalia wrodzona zamiast m. prostego bocznego-pasmo łacznotkankowe- podczas próby odwodzenia – zwężenie szpary powiekowej

przyczyny niedowładów mm. zewnętrznych oka

• miastenia • miopatie oczne • guzy oczodołu • zaburzenia oczne w przebiegu chorób tarczycy • olbrzymiokomórkowe zapalenie tętnic