MERSİN ÜNİVERSİTESİ EĞİTİCİLERİN EĞİTİMİ SEMİNERİ ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİNİN GELİŞİM ÖZELLİKLERİ Yrd. Doç. Dr. Cem Ali GİZİR Mersin Üniversitesi Ocak 2011 2 Gelişimsel Görevler Her gelişim döneminde bireylerden, o döneme özgü.
Download ReportTranscript MERSİN ÜNİVERSİTESİ EĞİTİCİLERİN EĞİTİMİ SEMİNERİ ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİNİN GELİŞİM ÖZELLİKLERİ Yrd. Doç. Dr. Cem Ali GİZİR Mersin Üniversitesi Ocak 2011 2 Gelişimsel Görevler Her gelişim döneminde bireylerden, o döneme özgü.
Slide 1
MERSİN ÜNİVERSİTESİ
EĞİTİCİLERİN EĞİTİMİ SEMİNERİ
ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİNİN
GELİŞİM ÖZELLİKLERİ
Yrd. Doç. Dr. Cem Ali GİZİR
Mersin Üniversitesi
Ocak 2011
2
Gelişimsel Görevler
Her gelişim döneminde bireylerden, o döneme özgü bazı
davranışları kazanması, bazı beceri ve görevleri başarması
beklenir.
Gelişim görevlerinin bir çoğu döneme özgüdür.
Herhangi bir gelişim görevinin zamanında başarılması hem
o sırada üzerinde çalışılan başka gelişim ödevlerinin
gerçekleşmesini kolaylaştırır; hem de ileriki gelişme
ödevlerinin gerçekleşmesine uygun zemin hazırlar.
Gelişim görevleri başta fizyolojik olgunlaşmadan, çevre ve
kültürel etkilerden, kişinin ilgi ve isteklerinden; genel
olarak bio-psiko-sosyal süreçlerden etkilenerek oluşur.
Üniversite Öğrencilerinin Gelişimsel Görevleri
YETKİNLİK
KAZANMA
AMAÇ
GELİŞTİRME
DUYGU
YÖNETİMİ
KİŞİLİK
GELİŞİMİ
ÖZERKLİK
vs
KİMLİK
OLUŞTURMA
Sağlıklı
Kişilerarası
İlişkiler Kurma
BAĞLILIK
Üniversite Öğrencilerinin Gelişimsel Görevleri
Yetkinlik kazanma
–
Duygu Yönetimi
–
–
Zihinsel, fiziksel, kişilerarası yetkinlik
Duygusal farkındalık geliştirme ve duyguları kabul
etme
Kişisel kontrol ile kendini ifade arasındaki dengeyi
kurabilme
Özerklikten karşılıklı bağlılığa geçiş
–
–
Güven, etkileme ve onaylanma ihtiyaçlarının
dengelenmesi
Kendine özgü problem çözme ve etkinlikleri
düzenleme becerisi
Üniversite Öğrencilerinin Gelişimsel Görevleri
Sağlıklı kişilerarası ilişkiler geliştirme
–
–
Kimlik geliştirme
–
Farklılıkları anlama ve hoşgörü gösterme
Yakın ilişkiler kurabilme
Öz-kabul, cinsel kimliğinden, etnik kökeninden vb.
hoşnut olma
Amaç geliştirme
–
Kişisel ilgi ve seçeneklerini değerlendirebilme, amaç
belirleme, amaçlarını gerçekleştirmek için sebat
etme
Üniversite Öğrencilerinin Gelişimsel Görevleri
Yetkinli Kazanma
Amaç Geliştirme
Duygu Yönetimi
Özerklikten
Bağlılığa Geçiş
Kimlik
Oluşturma
Kişilik Gelişimi
Sağlıklı Kişilerarası
İlişkiler Kurma
1. SINIF 2. SINIF
BÜTÜNLEŞME
3. SINIF
4. SINIF YÜKSEK LİSANS
Üniversiteye Uyum Sürecinde
Öğrencilerde Beklenen Değişiklikler
Kişisel özgürlüklerin artması
Sorumlulukların artması
Zaman kullanımı
Farklı sosyal çevre ve ilişkiler
Aile ve lise arkadaşlarıyla değişen ilişkiler
Akademik Zorluklar
Eğitim sistemi
Sınıf atmosferi
Sınıf içi etkileşimler
Öğretim üyesi ile ilişkiler
Ölçme ve değerlendirme kriterleri
Akademik stres
Sosyal Zorluklar
Dil problemleri
Toplumcu-bireyselci kültür
Sınırlı sosyal ilişkiler
İnançlar, Değerler ve Gelenekler
Ayrımcı yaklaşımlar
1. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Evden ve aileden ilk defa ayrılma
Ev özlemi, yalnızlık
Çocukluğun yok oluşunun sinyalleri
Kendi başına karar verme sorumluluğu alma
Fiziksel ihtiyaçlarıyla kendi başına ilgilenme
Yas
Depresyon
İlk defa yalnız kalma
Eski arkadaşları arama, sık eve gitme, eski
ilişkilerine sıkı sıkı sarılma
•
1. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Yeni akademik ve sosyal ortam
Yeni ilişkiler
Kendine uygun ilgi alanları bulma
Rehberlik ve gözetimin azalması
Yeni ders çalışma becerileri geliştirme
Zaman kullanımını öğrenme
Bütçe yapma ve bütçeye göre harcama
yapma
Öz-disiplin
2. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Daha bağımsız
İlgilerin değişmesi ve gelecek amaçlarına yönelik
kararlar alma
Alan (branş) seçme
“2. Sınıf Krizi” – kayıtsızlık, yabancılaşma ve
mutsuzluk
Gelecek hakkında ciddi ciddi düşünme
Uyum sağlanamadıysa, uyuma yönelik çabalar
Eski arkadaşlıklara/arkadaşlıklara özlem duyma
Akademik Durum: kaygıların dışavurumu, düşük
notlar, başarısızlıkla ilgi çekmeye çalışma
Disiplin problemleri
3. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Yeterli ve gerekli çalışma becerilerine sahip
olmayı dileme
Kendi beceri ve yeteneklerini gerçekçi
değerlendirme
Yetişkin yaşamına yönelme
Seçici ve ciddi ikili ilişkiler kurma
Üniversite sonrasını görmeye başlama
Mesleki ilgilerin belirginleşmesi
Kendini test etme ve mezuniyeti erteleyerek
yetişkin yaşamına geçişi erteleme (bazıları)
Becerilerini en üst düzeyde kullanmaya
4. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Gelecek kaygısı
Üniversiteden (güvenli yerden) ayrılma
kaygısı
Zamanın hızla akması
Nostalji yaşama
Aşırı Stres (bazı öğrenciler)
Mezuniyeti erteleme çabaları (bazı
öğrenciler)
Ruh sağlığı ile ilgili durumlar
Aile ile çatışmalar
4. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
•
(Senioritis Sendromu)
Okula yönelik motivasyonda düşme
Okul işlerinden vazgeçerek eğlenceye
yönelmek
Hızlı bir şekilde üniversite yıllarında ertelenen
ya da kaçınılan işlere yönelmek
Israrla kendine bir sevgili, eş arama
Günümüz Üniversite Öğrencileri
HİÇBİRŞEYİ
HERŞEYİ
SORGULAMALARI
SORGULAMA!
SORGULAMA
SORGULA
(SORULARI)
ARTIK YETER
SORGULA
İlk Nesil Üniversite Öğrencileri-I
(First Generation Students)
1. Düşük akademik başarı geçmişi
2. Düşük akademik hazırlık
3. Düşük akademik beklentiler
4. Düşük SES
5. Düşük öğrenme motivasyonu
6. Yetersiz aile ve arkadaş desteği
7. Üniversite seçim sürecindeki sıkıntılar
8. Burs, kredi, yurt vb. olanaklardaki
sınırlılıklar
İlk Nesil Üniversite Öğrencileri-II
9. Zaman kullanımı ve diğer kişisel becerilerdeki
eksiklikler
10. Yükseköğrenim yaşamına yönelik yetersiz bilgi
11. Bürokratik süreçlere yönelik deneyim eksiklikleri
12. Öğrenme sürecinin tutum, beceri ve ilgileri de
kapsadığı konusundaki bilgi eksiklikleri
13. Ailede ilk üniversitede okuyan birey olmak
(deneyim eksikliği, rehber eksikliği)
14. Part-time bir işte çalışıyor olmak
15. Kız öğrenci olmak
İlk Nesil Üniversite Öğrencileri-III
(Üniversite Yaşamı)
1. Akademik etkinliklere katılmama
2. Üniversitenin sosyal ortamına katılmama
3. Yetersiz ders çalışma
4. Düşük notlar alma
5. Öğrenim süresince ek işlerde çalışma
6. Yabancılaşma
7. Sosyal yetersizlikler hissetme
8. Yeni bir kimlik oluşturma, üniversite öncesi aile, arkadaş ve
sosyal çevre ilişkilerinden uzaklaşarak farklı bir kültürel
ortama girme, değişme kaygısı.
9. Etkili zaman kullanımı, analitik düşünme, problem çözme
davranışı konusundaki çatışmalar.
10. İlgili birimlerle en az iletişime geçenler genelde bu
birimlere en çok ihtiyacı olanlar olabilmektedir.
MERSİN ÜNİVERSİTESİ
ÖĞRENCİ PROFİLİ ANKETİ
2010
Ailenizde üniversite eğitimi almış ya da
almakta olan sizden başka kimse var mı?
n
%
Evet
7540
54.8
Hayır
6220
45.2
13760
100
TOPLAM
Mezun olduğunuz lise türü?
n
%
Devlet Lisesi
7265
52.8
Meslek Lisesi
2538
18.44
Anadolu Lisesi
1938
14.08
Diğer
2019
14.68
13760
100
TOPLAM
Üniversite öncesi yaşamınızın büyük
bölümünün geçtiği bölge?
n
%
Akdeniz
7488
54.42
Güneydoğu Anadolu
1774
12.89
İç Anadolu
1391
10.11
Marmara
1029
7.48
Doğu Anadolu
715
5.20
Ege
Karadeniz
Yurtdışı
644
574
145
4.68
4.21
1.1
Üniversite öncesi yaşamınızın büyük
bölümünün geçtiği yer?
n
%
Büyükşehir
4673
33.96
İl Merkezi
2821
20.5
İlçe Merkezi
4112
29.88
Köy-Kasaba
2009
14.6
Yurtdışı
145
1.05
13760
100
TOPLAM
Günde ortalama kaç saat ders
çalışıyorsunuz ?
n
%
Hiç
2634
19.14
1 saat
4577
33.26
2 saat
3455
25.11
3 saat
1666
12.11
4 saat ve üstü
1428
10.38
13760
100
TOPLAM
Üniversitedeki sosyal, kültürel ve
sanatsal etkinliklere ne derece
katılıyorsunuz ?
n
%
Hiç
2743
19.93
Biraz
6175
44.88
Oldukça
3681
26.75
Çok
1161
8.44
13760
100
TOPLAM
Spor yapıyor musunuz ?
n
%
Hiç
2430
14.71
Biraz
6010
23.95
Oldukça
3296
43.68
Çok
2024
17.66
13760
100
TOPLAM
Üniversitedeki etkinlikler dışında boş
zamanlarınızı nasıl değerlendiriyorsunuz ?
n
%
Müzik dinliyorum
6773
9.44
Sinemaya gidiyorum
5210
7.26
Çevremdekilerle sohbet ediyorum
4883
6.80
Arkadaşlarımla geziyorum
4883
6.80
İnternette sohbet ediyorum
4479
6.24
Uyku dinlenme ile geçiriyorum
4451
6.20
TV seyrediyorum
4285
5.97
K
A
Y
I
T
L
A
R
VELİ
ORYANTASYONU
AKRAN REHBERLİĞİ
ÖĞRENCİ
ORYANTASYONU
ÜYG
O
S
D
Akademik Danışmanlar için
Gelişimsel özelliklerinin farkında olun
Bilgi sağlayın
Seçenekleri keşfetmesine yardım edin
Amaç belirleyin
Uygun kaynaklara yönlendirin
Gelişimini izleyin
Potansiyelini araştırın
Güvendiğinizi gösterin
Dinleyin
ÖĞRENCİ DANIŞMANLARI VE ÖĞRETİM
ÜYELERİ İÇİN ÖĞRENCİLERİ PSİKOLOJİK
YARDIM ALMA KONUSUNDA YÖNLENDİRME
REHBERİ
Üniversitemiz PDR Merkezi ile dilediğiniz
zaman mutlaka iletişime geçin.
[email protected]
MEÜ-PDRM
ADRES:
Mediko-Sosyal Binası Giriş Katı
Çiftlikköy Yerleşkesi 33343 Mersin
Telefon: 324-3610001/4190
E-posta: [email protected]
KAYNAKÇA
Chickering, A. (1969). Education and identity.
Ratcliff, G. (2008). Applying student development
theories to supervising students.
Medalie, J. (1981). College life cycle.
Slide 2
MERSİN ÜNİVERSİTESİ
EĞİTİCİLERİN EĞİTİMİ SEMİNERİ
ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİNİN
GELİŞİM ÖZELLİKLERİ
Yrd. Doç. Dr. Cem Ali GİZİR
Mersin Üniversitesi
Ocak 2011
2
Gelişimsel Görevler
Her gelişim döneminde bireylerden, o döneme özgü bazı
davranışları kazanması, bazı beceri ve görevleri başarması
beklenir.
Gelişim görevlerinin bir çoğu döneme özgüdür.
Herhangi bir gelişim görevinin zamanında başarılması hem
o sırada üzerinde çalışılan başka gelişim ödevlerinin
gerçekleşmesini kolaylaştırır; hem de ileriki gelişme
ödevlerinin gerçekleşmesine uygun zemin hazırlar.
Gelişim görevleri başta fizyolojik olgunlaşmadan, çevre ve
kültürel etkilerden, kişinin ilgi ve isteklerinden; genel
olarak bio-psiko-sosyal süreçlerden etkilenerek oluşur.
Üniversite Öğrencilerinin Gelişimsel Görevleri
YETKİNLİK
KAZANMA
AMAÇ
GELİŞTİRME
DUYGU
YÖNETİMİ
KİŞİLİK
GELİŞİMİ
ÖZERKLİK
vs
KİMLİK
OLUŞTURMA
Sağlıklı
Kişilerarası
İlişkiler Kurma
BAĞLILIK
Üniversite Öğrencilerinin Gelişimsel Görevleri
Yetkinlik kazanma
–
Duygu Yönetimi
–
–
Zihinsel, fiziksel, kişilerarası yetkinlik
Duygusal farkındalık geliştirme ve duyguları kabul
etme
Kişisel kontrol ile kendini ifade arasındaki dengeyi
kurabilme
Özerklikten karşılıklı bağlılığa geçiş
–
–
Güven, etkileme ve onaylanma ihtiyaçlarının
dengelenmesi
Kendine özgü problem çözme ve etkinlikleri
düzenleme becerisi
Üniversite Öğrencilerinin Gelişimsel Görevleri
Sağlıklı kişilerarası ilişkiler geliştirme
–
–
Kimlik geliştirme
–
Farklılıkları anlama ve hoşgörü gösterme
Yakın ilişkiler kurabilme
Öz-kabul, cinsel kimliğinden, etnik kökeninden vb.
hoşnut olma
Amaç geliştirme
–
Kişisel ilgi ve seçeneklerini değerlendirebilme, amaç
belirleme, amaçlarını gerçekleştirmek için sebat
etme
Üniversite Öğrencilerinin Gelişimsel Görevleri
Yetkinli Kazanma
Amaç Geliştirme
Duygu Yönetimi
Özerklikten
Bağlılığa Geçiş
Kimlik
Oluşturma
Kişilik Gelişimi
Sağlıklı Kişilerarası
İlişkiler Kurma
1. SINIF 2. SINIF
BÜTÜNLEŞME
3. SINIF
4. SINIF YÜKSEK LİSANS
Üniversiteye Uyum Sürecinde
Öğrencilerde Beklenen Değişiklikler
Kişisel özgürlüklerin artması
Sorumlulukların artması
Zaman kullanımı
Farklı sosyal çevre ve ilişkiler
Aile ve lise arkadaşlarıyla değişen ilişkiler
Akademik Zorluklar
Eğitim sistemi
Sınıf atmosferi
Sınıf içi etkileşimler
Öğretim üyesi ile ilişkiler
Ölçme ve değerlendirme kriterleri
Akademik stres
Sosyal Zorluklar
Dil problemleri
Toplumcu-bireyselci kültür
Sınırlı sosyal ilişkiler
İnançlar, Değerler ve Gelenekler
Ayrımcı yaklaşımlar
1. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Evden ve aileden ilk defa ayrılma
Ev özlemi, yalnızlık
Çocukluğun yok oluşunun sinyalleri
Kendi başına karar verme sorumluluğu alma
Fiziksel ihtiyaçlarıyla kendi başına ilgilenme
Yas
Depresyon
İlk defa yalnız kalma
Eski arkadaşları arama, sık eve gitme, eski
ilişkilerine sıkı sıkı sarılma
•
1. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Yeni akademik ve sosyal ortam
Yeni ilişkiler
Kendine uygun ilgi alanları bulma
Rehberlik ve gözetimin azalması
Yeni ders çalışma becerileri geliştirme
Zaman kullanımını öğrenme
Bütçe yapma ve bütçeye göre harcama
yapma
Öz-disiplin
2. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Daha bağımsız
İlgilerin değişmesi ve gelecek amaçlarına yönelik
kararlar alma
Alan (branş) seçme
“2. Sınıf Krizi” – kayıtsızlık, yabancılaşma ve
mutsuzluk
Gelecek hakkında ciddi ciddi düşünme
Uyum sağlanamadıysa, uyuma yönelik çabalar
Eski arkadaşlıklara/arkadaşlıklara özlem duyma
Akademik Durum: kaygıların dışavurumu, düşük
notlar, başarısızlıkla ilgi çekmeye çalışma
Disiplin problemleri
3. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Yeterli ve gerekli çalışma becerilerine sahip
olmayı dileme
Kendi beceri ve yeteneklerini gerçekçi
değerlendirme
Yetişkin yaşamına yönelme
Seçici ve ciddi ikili ilişkiler kurma
Üniversite sonrasını görmeye başlama
Mesleki ilgilerin belirginleşmesi
Kendini test etme ve mezuniyeti erteleyerek
yetişkin yaşamına geçişi erteleme (bazıları)
Becerilerini en üst düzeyde kullanmaya
4. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Gelecek kaygısı
Üniversiteden (güvenli yerden) ayrılma
kaygısı
Zamanın hızla akması
Nostalji yaşama
Aşırı Stres (bazı öğrenciler)
Mezuniyeti erteleme çabaları (bazı
öğrenciler)
Ruh sağlığı ile ilgili durumlar
Aile ile çatışmalar
4. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
•
(Senioritis Sendromu)
Okula yönelik motivasyonda düşme
Okul işlerinden vazgeçerek eğlenceye
yönelmek
Hızlı bir şekilde üniversite yıllarında ertelenen
ya da kaçınılan işlere yönelmek
Israrla kendine bir sevgili, eş arama
Günümüz Üniversite Öğrencileri
HİÇBİRŞEYİ
HERŞEYİ
SORGULAMALARI
SORGULAMA!
SORGULAMA
SORGULA
(SORULARI)
ARTIK YETER
SORGULA
İlk Nesil Üniversite Öğrencileri-I
(First Generation Students)
1. Düşük akademik başarı geçmişi
2. Düşük akademik hazırlık
3. Düşük akademik beklentiler
4. Düşük SES
5. Düşük öğrenme motivasyonu
6. Yetersiz aile ve arkadaş desteği
7. Üniversite seçim sürecindeki sıkıntılar
8. Burs, kredi, yurt vb. olanaklardaki
sınırlılıklar
İlk Nesil Üniversite Öğrencileri-II
9. Zaman kullanımı ve diğer kişisel becerilerdeki
eksiklikler
10. Yükseköğrenim yaşamına yönelik yetersiz bilgi
11. Bürokratik süreçlere yönelik deneyim eksiklikleri
12. Öğrenme sürecinin tutum, beceri ve ilgileri de
kapsadığı konusundaki bilgi eksiklikleri
13. Ailede ilk üniversitede okuyan birey olmak
(deneyim eksikliği, rehber eksikliği)
14. Part-time bir işte çalışıyor olmak
15. Kız öğrenci olmak
İlk Nesil Üniversite Öğrencileri-III
(Üniversite Yaşamı)
1. Akademik etkinliklere katılmama
2. Üniversitenin sosyal ortamına katılmama
3. Yetersiz ders çalışma
4. Düşük notlar alma
5. Öğrenim süresince ek işlerde çalışma
6. Yabancılaşma
7. Sosyal yetersizlikler hissetme
8. Yeni bir kimlik oluşturma, üniversite öncesi aile, arkadaş ve
sosyal çevre ilişkilerinden uzaklaşarak farklı bir kültürel
ortama girme, değişme kaygısı.
9. Etkili zaman kullanımı, analitik düşünme, problem çözme
davranışı konusundaki çatışmalar.
10. İlgili birimlerle en az iletişime geçenler genelde bu
birimlere en çok ihtiyacı olanlar olabilmektedir.
MERSİN ÜNİVERSİTESİ
ÖĞRENCİ PROFİLİ ANKETİ
2010
Ailenizde üniversite eğitimi almış ya da
almakta olan sizden başka kimse var mı?
n
%
Evet
7540
54.8
Hayır
6220
45.2
13760
100
TOPLAM
Mezun olduğunuz lise türü?
n
%
Devlet Lisesi
7265
52.8
Meslek Lisesi
2538
18.44
Anadolu Lisesi
1938
14.08
Diğer
2019
14.68
13760
100
TOPLAM
Üniversite öncesi yaşamınızın büyük
bölümünün geçtiği bölge?
n
%
Akdeniz
7488
54.42
Güneydoğu Anadolu
1774
12.89
İç Anadolu
1391
10.11
Marmara
1029
7.48
Doğu Anadolu
715
5.20
Ege
Karadeniz
Yurtdışı
644
574
145
4.68
4.21
1.1
Üniversite öncesi yaşamınızın büyük
bölümünün geçtiği yer?
n
%
Büyükşehir
4673
33.96
İl Merkezi
2821
20.5
İlçe Merkezi
4112
29.88
Köy-Kasaba
2009
14.6
Yurtdışı
145
1.05
13760
100
TOPLAM
Günde ortalama kaç saat ders
çalışıyorsunuz ?
n
%
Hiç
2634
19.14
1 saat
4577
33.26
2 saat
3455
25.11
3 saat
1666
12.11
4 saat ve üstü
1428
10.38
13760
100
TOPLAM
Üniversitedeki sosyal, kültürel ve
sanatsal etkinliklere ne derece
katılıyorsunuz ?
n
%
Hiç
2743
19.93
Biraz
6175
44.88
Oldukça
3681
26.75
Çok
1161
8.44
13760
100
TOPLAM
Spor yapıyor musunuz ?
n
%
Hiç
2430
14.71
Biraz
6010
23.95
Oldukça
3296
43.68
Çok
2024
17.66
13760
100
TOPLAM
Üniversitedeki etkinlikler dışında boş
zamanlarınızı nasıl değerlendiriyorsunuz ?
n
%
Müzik dinliyorum
6773
9.44
Sinemaya gidiyorum
5210
7.26
Çevremdekilerle sohbet ediyorum
4883
6.80
Arkadaşlarımla geziyorum
4883
6.80
İnternette sohbet ediyorum
4479
6.24
Uyku dinlenme ile geçiriyorum
4451
6.20
TV seyrediyorum
4285
5.97
K
A
Y
I
T
L
A
R
VELİ
ORYANTASYONU
AKRAN REHBERLİĞİ
ÖĞRENCİ
ORYANTASYONU
ÜYG
O
S
D
Akademik Danışmanlar için
Gelişimsel özelliklerinin farkında olun
Bilgi sağlayın
Seçenekleri keşfetmesine yardım edin
Amaç belirleyin
Uygun kaynaklara yönlendirin
Gelişimini izleyin
Potansiyelini araştırın
Güvendiğinizi gösterin
Dinleyin
ÖĞRENCİ DANIŞMANLARI VE ÖĞRETİM
ÜYELERİ İÇİN ÖĞRENCİLERİ PSİKOLOJİK
YARDIM ALMA KONUSUNDA YÖNLENDİRME
REHBERİ
Üniversitemiz PDR Merkezi ile dilediğiniz
zaman mutlaka iletişime geçin.
[email protected]
MEÜ-PDRM
ADRES:
Mediko-Sosyal Binası Giriş Katı
Çiftlikköy Yerleşkesi 33343 Mersin
Telefon: 324-3610001/4190
E-posta: [email protected]
KAYNAKÇA
Chickering, A. (1969). Education and identity.
Ratcliff, G. (2008). Applying student development
theories to supervising students.
Medalie, J. (1981). College life cycle.
Slide 3
MERSİN ÜNİVERSİTESİ
EĞİTİCİLERİN EĞİTİMİ SEMİNERİ
ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİNİN
GELİŞİM ÖZELLİKLERİ
Yrd. Doç. Dr. Cem Ali GİZİR
Mersin Üniversitesi
Ocak 2011
2
Gelişimsel Görevler
Her gelişim döneminde bireylerden, o döneme özgü bazı
davranışları kazanması, bazı beceri ve görevleri başarması
beklenir.
Gelişim görevlerinin bir çoğu döneme özgüdür.
Herhangi bir gelişim görevinin zamanında başarılması hem
o sırada üzerinde çalışılan başka gelişim ödevlerinin
gerçekleşmesini kolaylaştırır; hem de ileriki gelişme
ödevlerinin gerçekleşmesine uygun zemin hazırlar.
Gelişim görevleri başta fizyolojik olgunlaşmadan, çevre ve
kültürel etkilerden, kişinin ilgi ve isteklerinden; genel
olarak bio-psiko-sosyal süreçlerden etkilenerek oluşur.
Üniversite Öğrencilerinin Gelişimsel Görevleri
YETKİNLİK
KAZANMA
AMAÇ
GELİŞTİRME
DUYGU
YÖNETİMİ
KİŞİLİK
GELİŞİMİ
ÖZERKLİK
vs
KİMLİK
OLUŞTURMA
Sağlıklı
Kişilerarası
İlişkiler Kurma
BAĞLILIK
Üniversite Öğrencilerinin Gelişimsel Görevleri
Yetkinlik kazanma
–
Duygu Yönetimi
–
–
Zihinsel, fiziksel, kişilerarası yetkinlik
Duygusal farkındalık geliştirme ve duyguları kabul
etme
Kişisel kontrol ile kendini ifade arasındaki dengeyi
kurabilme
Özerklikten karşılıklı bağlılığa geçiş
–
–
Güven, etkileme ve onaylanma ihtiyaçlarının
dengelenmesi
Kendine özgü problem çözme ve etkinlikleri
düzenleme becerisi
Üniversite Öğrencilerinin Gelişimsel Görevleri
Sağlıklı kişilerarası ilişkiler geliştirme
–
–
Kimlik geliştirme
–
Farklılıkları anlama ve hoşgörü gösterme
Yakın ilişkiler kurabilme
Öz-kabul, cinsel kimliğinden, etnik kökeninden vb.
hoşnut olma
Amaç geliştirme
–
Kişisel ilgi ve seçeneklerini değerlendirebilme, amaç
belirleme, amaçlarını gerçekleştirmek için sebat
etme
Üniversite Öğrencilerinin Gelişimsel Görevleri
Yetkinli Kazanma
Amaç Geliştirme
Duygu Yönetimi
Özerklikten
Bağlılığa Geçiş
Kimlik
Oluşturma
Kişilik Gelişimi
Sağlıklı Kişilerarası
İlişkiler Kurma
1. SINIF 2. SINIF
BÜTÜNLEŞME
3. SINIF
4. SINIF YÜKSEK LİSANS
Üniversiteye Uyum Sürecinde
Öğrencilerde Beklenen Değişiklikler
Kişisel özgürlüklerin artması
Sorumlulukların artması
Zaman kullanımı
Farklı sosyal çevre ve ilişkiler
Aile ve lise arkadaşlarıyla değişen ilişkiler
Akademik Zorluklar
Eğitim sistemi
Sınıf atmosferi
Sınıf içi etkileşimler
Öğretim üyesi ile ilişkiler
Ölçme ve değerlendirme kriterleri
Akademik stres
Sosyal Zorluklar
Dil problemleri
Toplumcu-bireyselci kültür
Sınırlı sosyal ilişkiler
İnançlar, Değerler ve Gelenekler
Ayrımcı yaklaşımlar
1. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Evden ve aileden ilk defa ayrılma
Ev özlemi, yalnızlık
Çocukluğun yok oluşunun sinyalleri
Kendi başına karar verme sorumluluğu alma
Fiziksel ihtiyaçlarıyla kendi başına ilgilenme
Yas
Depresyon
İlk defa yalnız kalma
Eski arkadaşları arama, sık eve gitme, eski
ilişkilerine sıkı sıkı sarılma
•
1. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Yeni akademik ve sosyal ortam
Yeni ilişkiler
Kendine uygun ilgi alanları bulma
Rehberlik ve gözetimin azalması
Yeni ders çalışma becerileri geliştirme
Zaman kullanımını öğrenme
Bütçe yapma ve bütçeye göre harcama
yapma
Öz-disiplin
2. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Daha bağımsız
İlgilerin değişmesi ve gelecek amaçlarına yönelik
kararlar alma
Alan (branş) seçme
“2. Sınıf Krizi” – kayıtsızlık, yabancılaşma ve
mutsuzluk
Gelecek hakkında ciddi ciddi düşünme
Uyum sağlanamadıysa, uyuma yönelik çabalar
Eski arkadaşlıklara/arkadaşlıklara özlem duyma
Akademik Durum: kaygıların dışavurumu, düşük
notlar, başarısızlıkla ilgi çekmeye çalışma
Disiplin problemleri
3. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Yeterli ve gerekli çalışma becerilerine sahip
olmayı dileme
Kendi beceri ve yeteneklerini gerçekçi
değerlendirme
Yetişkin yaşamına yönelme
Seçici ve ciddi ikili ilişkiler kurma
Üniversite sonrasını görmeye başlama
Mesleki ilgilerin belirginleşmesi
Kendini test etme ve mezuniyeti erteleyerek
yetişkin yaşamına geçişi erteleme (bazıları)
Becerilerini en üst düzeyde kullanmaya
4. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Gelecek kaygısı
Üniversiteden (güvenli yerden) ayrılma
kaygısı
Zamanın hızla akması
Nostalji yaşama
Aşırı Stres (bazı öğrenciler)
Mezuniyeti erteleme çabaları (bazı
öğrenciler)
Ruh sağlığı ile ilgili durumlar
Aile ile çatışmalar
4. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
•
(Senioritis Sendromu)
Okula yönelik motivasyonda düşme
Okul işlerinden vazgeçerek eğlenceye
yönelmek
Hızlı bir şekilde üniversite yıllarında ertelenen
ya da kaçınılan işlere yönelmek
Israrla kendine bir sevgili, eş arama
Günümüz Üniversite Öğrencileri
HİÇBİRŞEYİ
HERŞEYİ
SORGULAMALARI
SORGULAMA!
SORGULAMA
SORGULA
(SORULARI)
ARTIK YETER
SORGULA
İlk Nesil Üniversite Öğrencileri-I
(First Generation Students)
1. Düşük akademik başarı geçmişi
2. Düşük akademik hazırlık
3. Düşük akademik beklentiler
4. Düşük SES
5. Düşük öğrenme motivasyonu
6. Yetersiz aile ve arkadaş desteği
7. Üniversite seçim sürecindeki sıkıntılar
8. Burs, kredi, yurt vb. olanaklardaki
sınırlılıklar
İlk Nesil Üniversite Öğrencileri-II
9. Zaman kullanımı ve diğer kişisel becerilerdeki
eksiklikler
10. Yükseköğrenim yaşamına yönelik yetersiz bilgi
11. Bürokratik süreçlere yönelik deneyim eksiklikleri
12. Öğrenme sürecinin tutum, beceri ve ilgileri de
kapsadığı konusundaki bilgi eksiklikleri
13. Ailede ilk üniversitede okuyan birey olmak
(deneyim eksikliği, rehber eksikliği)
14. Part-time bir işte çalışıyor olmak
15. Kız öğrenci olmak
İlk Nesil Üniversite Öğrencileri-III
(Üniversite Yaşamı)
1. Akademik etkinliklere katılmama
2. Üniversitenin sosyal ortamına katılmama
3. Yetersiz ders çalışma
4. Düşük notlar alma
5. Öğrenim süresince ek işlerde çalışma
6. Yabancılaşma
7. Sosyal yetersizlikler hissetme
8. Yeni bir kimlik oluşturma, üniversite öncesi aile, arkadaş ve
sosyal çevre ilişkilerinden uzaklaşarak farklı bir kültürel
ortama girme, değişme kaygısı.
9. Etkili zaman kullanımı, analitik düşünme, problem çözme
davranışı konusundaki çatışmalar.
10. İlgili birimlerle en az iletişime geçenler genelde bu
birimlere en çok ihtiyacı olanlar olabilmektedir.
MERSİN ÜNİVERSİTESİ
ÖĞRENCİ PROFİLİ ANKETİ
2010
Ailenizde üniversite eğitimi almış ya da
almakta olan sizden başka kimse var mı?
n
%
Evet
7540
54.8
Hayır
6220
45.2
13760
100
TOPLAM
Mezun olduğunuz lise türü?
n
%
Devlet Lisesi
7265
52.8
Meslek Lisesi
2538
18.44
Anadolu Lisesi
1938
14.08
Diğer
2019
14.68
13760
100
TOPLAM
Üniversite öncesi yaşamınızın büyük
bölümünün geçtiği bölge?
n
%
Akdeniz
7488
54.42
Güneydoğu Anadolu
1774
12.89
İç Anadolu
1391
10.11
Marmara
1029
7.48
Doğu Anadolu
715
5.20
Ege
Karadeniz
Yurtdışı
644
574
145
4.68
4.21
1.1
Üniversite öncesi yaşamınızın büyük
bölümünün geçtiği yer?
n
%
Büyükşehir
4673
33.96
İl Merkezi
2821
20.5
İlçe Merkezi
4112
29.88
Köy-Kasaba
2009
14.6
Yurtdışı
145
1.05
13760
100
TOPLAM
Günde ortalama kaç saat ders
çalışıyorsunuz ?
n
%
Hiç
2634
19.14
1 saat
4577
33.26
2 saat
3455
25.11
3 saat
1666
12.11
4 saat ve üstü
1428
10.38
13760
100
TOPLAM
Üniversitedeki sosyal, kültürel ve
sanatsal etkinliklere ne derece
katılıyorsunuz ?
n
%
Hiç
2743
19.93
Biraz
6175
44.88
Oldukça
3681
26.75
Çok
1161
8.44
13760
100
TOPLAM
Spor yapıyor musunuz ?
n
%
Hiç
2430
14.71
Biraz
6010
23.95
Oldukça
3296
43.68
Çok
2024
17.66
13760
100
TOPLAM
Üniversitedeki etkinlikler dışında boş
zamanlarınızı nasıl değerlendiriyorsunuz ?
n
%
Müzik dinliyorum
6773
9.44
Sinemaya gidiyorum
5210
7.26
Çevremdekilerle sohbet ediyorum
4883
6.80
Arkadaşlarımla geziyorum
4883
6.80
İnternette sohbet ediyorum
4479
6.24
Uyku dinlenme ile geçiriyorum
4451
6.20
TV seyrediyorum
4285
5.97
K
A
Y
I
T
L
A
R
VELİ
ORYANTASYONU
AKRAN REHBERLİĞİ
ÖĞRENCİ
ORYANTASYONU
ÜYG
O
S
D
Akademik Danışmanlar için
Gelişimsel özelliklerinin farkında olun
Bilgi sağlayın
Seçenekleri keşfetmesine yardım edin
Amaç belirleyin
Uygun kaynaklara yönlendirin
Gelişimini izleyin
Potansiyelini araştırın
Güvendiğinizi gösterin
Dinleyin
ÖĞRENCİ DANIŞMANLARI VE ÖĞRETİM
ÜYELERİ İÇİN ÖĞRENCİLERİ PSİKOLOJİK
YARDIM ALMA KONUSUNDA YÖNLENDİRME
REHBERİ
Üniversitemiz PDR Merkezi ile dilediğiniz
zaman mutlaka iletişime geçin.
[email protected]
MEÜ-PDRM
ADRES:
Mediko-Sosyal Binası Giriş Katı
Çiftlikköy Yerleşkesi 33343 Mersin
Telefon: 324-3610001/4190
E-posta: [email protected]
KAYNAKÇA
Chickering, A. (1969). Education and identity.
Ratcliff, G. (2008). Applying student development
theories to supervising students.
Medalie, J. (1981). College life cycle.
Slide 4
MERSİN ÜNİVERSİTESİ
EĞİTİCİLERİN EĞİTİMİ SEMİNERİ
ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİNİN
GELİŞİM ÖZELLİKLERİ
Yrd. Doç. Dr. Cem Ali GİZİR
Mersin Üniversitesi
Ocak 2011
2
Gelişimsel Görevler
Her gelişim döneminde bireylerden, o döneme özgü bazı
davranışları kazanması, bazı beceri ve görevleri başarması
beklenir.
Gelişim görevlerinin bir çoğu döneme özgüdür.
Herhangi bir gelişim görevinin zamanında başarılması hem
o sırada üzerinde çalışılan başka gelişim ödevlerinin
gerçekleşmesini kolaylaştırır; hem de ileriki gelişme
ödevlerinin gerçekleşmesine uygun zemin hazırlar.
Gelişim görevleri başta fizyolojik olgunlaşmadan, çevre ve
kültürel etkilerden, kişinin ilgi ve isteklerinden; genel
olarak bio-psiko-sosyal süreçlerden etkilenerek oluşur.
Üniversite Öğrencilerinin Gelişimsel Görevleri
YETKİNLİK
KAZANMA
AMAÇ
GELİŞTİRME
DUYGU
YÖNETİMİ
KİŞİLİK
GELİŞİMİ
ÖZERKLİK
vs
KİMLİK
OLUŞTURMA
Sağlıklı
Kişilerarası
İlişkiler Kurma
BAĞLILIK
Üniversite Öğrencilerinin Gelişimsel Görevleri
Yetkinlik kazanma
–
Duygu Yönetimi
–
–
Zihinsel, fiziksel, kişilerarası yetkinlik
Duygusal farkındalık geliştirme ve duyguları kabul
etme
Kişisel kontrol ile kendini ifade arasındaki dengeyi
kurabilme
Özerklikten karşılıklı bağlılığa geçiş
–
–
Güven, etkileme ve onaylanma ihtiyaçlarının
dengelenmesi
Kendine özgü problem çözme ve etkinlikleri
düzenleme becerisi
Üniversite Öğrencilerinin Gelişimsel Görevleri
Sağlıklı kişilerarası ilişkiler geliştirme
–
–
Kimlik geliştirme
–
Farklılıkları anlama ve hoşgörü gösterme
Yakın ilişkiler kurabilme
Öz-kabul, cinsel kimliğinden, etnik kökeninden vb.
hoşnut olma
Amaç geliştirme
–
Kişisel ilgi ve seçeneklerini değerlendirebilme, amaç
belirleme, amaçlarını gerçekleştirmek için sebat
etme
Üniversite Öğrencilerinin Gelişimsel Görevleri
Yetkinli Kazanma
Amaç Geliştirme
Duygu Yönetimi
Özerklikten
Bağlılığa Geçiş
Kimlik
Oluşturma
Kişilik Gelişimi
Sağlıklı Kişilerarası
İlişkiler Kurma
1. SINIF 2. SINIF
BÜTÜNLEŞME
3. SINIF
4. SINIF YÜKSEK LİSANS
Üniversiteye Uyum Sürecinde
Öğrencilerde Beklenen Değişiklikler
Kişisel özgürlüklerin artması
Sorumlulukların artması
Zaman kullanımı
Farklı sosyal çevre ve ilişkiler
Aile ve lise arkadaşlarıyla değişen ilişkiler
Akademik Zorluklar
Eğitim sistemi
Sınıf atmosferi
Sınıf içi etkileşimler
Öğretim üyesi ile ilişkiler
Ölçme ve değerlendirme kriterleri
Akademik stres
Sosyal Zorluklar
Dil problemleri
Toplumcu-bireyselci kültür
Sınırlı sosyal ilişkiler
İnançlar, Değerler ve Gelenekler
Ayrımcı yaklaşımlar
1. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Evden ve aileden ilk defa ayrılma
Ev özlemi, yalnızlık
Çocukluğun yok oluşunun sinyalleri
Kendi başına karar verme sorumluluğu alma
Fiziksel ihtiyaçlarıyla kendi başına ilgilenme
Yas
Depresyon
İlk defa yalnız kalma
Eski arkadaşları arama, sık eve gitme, eski
ilişkilerine sıkı sıkı sarılma
•
1. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Yeni akademik ve sosyal ortam
Yeni ilişkiler
Kendine uygun ilgi alanları bulma
Rehberlik ve gözetimin azalması
Yeni ders çalışma becerileri geliştirme
Zaman kullanımını öğrenme
Bütçe yapma ve bütçeye göre harcama
yapma
Öz-disiplin
2. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Daha bağımsız
İlgilerin değişmesi ve gelecek amaçlarına yönelik
kararlar alma
Alan (branş) seçme
“2. Sınıf Krizi” – kayıtsızlık, yabancılaşma ve
mutsuzluk
Gelecek hakkında ciddi ciddi düşünme
Uyum sağlanamadıysa, uyuma yönelik çabalar
Eski arkadaşlıklara/arkadaşlıklara özlem duyma
Akademik Durum: kaygıların dışavurumu, düşük
notlar, başarısızlıkla ilgi çekmeye çalışma
Disiplin problemleri
3. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Yeterli ve gerekli çalışma becerilerine sahip
olmayı dileme
Kendi beceri ve yeteneklerini gerçekçi
değerlendirme
Yetişkin yaşamına yönelme
Seçici ve ciddi ikili ilişkiler kurma
Üniversite sonrasını görmeye başlama
Mesleki ilgilerin belirginleşmesi
Kendini test etme ve mezuniyeti erteleyerek
yetişkin yaşamına geçişi erteleme (bazıları)
Becerilerini en üst düzeyde kullanmaya
4. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Gelecek kaygısı
Üniversiteden (güvenli yerden) ayrılma
kaygısı
Zamanın hızla akması
Nostalji yaşama
Aşırı Stres (bazı öğrenciler)
Mezuniyeti erteleme çabaları (bazı
öğrenciler)
Ruh sağlığı ile ilgili durumlar
Aile ile çatışmalar
4. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
•
(Senioritis Sendromu)
Okula yönelik motivasyonda düşme
Okul işlerinden vazgeçerek eğlenceye
yönelmek
Hızlı bir şekilde üniversite yıllarında ertelenen
ya da kaçınılan işlere yönelmek
Israrla kendine bir sevgili, eş arama
Günümüz Üniversite Öğrencileri
HİÇBİRŞEYİ
HERŞEYİ
SORGULAMALARI
SORGULAMA!
SORGULAMA
SORGULA
(SORULARI)
ARTIK YETER
SORGULA
İlk Nesil Üniversite Öğrencileri-I
(First Generation Students)
1. Düşük akademik başarı geçmişi
2. Düşük akademik hazırlık
3. Düşük akademik beklentiler
4. Düşük SES
5. Düşük öğrenme motivasyonu
6. Yetersiz aile ve arkadaş desteği
7. Üniversite seçim sürecindeki sıkıntılar
8. Burs, kredi, yurt vb. olanaklardaki
sınırlılıklar
İlk Nesil Üniversite Öğrencileri-II
9. Zaman kullanımı ve diğer kişisel becerilerdeki
eksiklikler
10. Yükseköğrenim yaşamına yönelik yetersiz bilgi
11. Bürokratik süreçlere yönelik deneyim eksiklikleri
12. Öğrenme sürecinin tutum, beceri ve ilgileri de
kapsadığı konusundaki bilgi eksiklikleri
13. Ailede ilk üniversitede okuyan birey olmak
(deneyim eksikliği, rehber eksikliği)
14. Part-time bir işte çalışıyor olmak
15. Kız öğrenci olmak
İlk Nesil Üniversite Öğrencileri-III
(Üniversite Yaşamı)
1. Akademik etkinliklere katılmama
2. Üniversitenin sosyal ortamına katılmama
3. Yetersiz ders çalışma
4. Düşük notlar alma
5. Öğrenim süresince ek işlerde çalışma
6. Yabancılaşma
7. Sosyal yetersizlikler hissetme
8. Yeni bir kimlik oluşturma, üniversite öncesi aile, arkadaş ve
sosyal çevre ilişkilerinden uzaklaşarak farklı bir kültürel
ortama girme, değişme kaygısı.
9. Etkili zaman kullanımı, analitik düşünme, problem çözme
davranışı konusundaki çatışmalar.
10. İlgili birimlerle en az iletişime geçenler genelde bu
birimlere en çok ihtiyacı olanlar olabilmektedir.
MERSİN ÜNİVERSİTESİ
ÖĞRENCİ PROFİLİ ANKETİ
2010
Ailenizde üniversite eğitimi almış ya da
almakta olan sizden başka kimse var mı?
n
%
Evet
7540
54.8
Hayır
6220
45.2
13760
100
TOPLAM
Mezun olduğunuz lise türü?
n
%
Devlet Lisesi
7265
52.8
Meslek Lisesi
2538
18.44
Anadolu Lisesi
1938
14.08
Diğer
2019
14.68
13760
100
TOPLAM
Üniversite öncesi yaşamınızın büyük
bölümünün geçtiği bölge?
n
%
Akdeniz
7488
54.42
Güneydoğu Anadolu
1774
12.89
İç Anadolu
1391
10.11
Marmara
1029
7.48
Doğu Anadolu
715
5.20
Ege
Karadeniz
Yurtdışı
644
574
145
4.68
4.21
1.1
Üniversite öncesi yaşamınızın büyük
bölümünün geçtiği yer?
n
%
Büyükşehir
4673
33.96
İl Merkezi
2821
20.5
İlçe Merkezi
4112
29.88
Köy-Kasaba
2009
14.6
Yurtdışı
145
1.05
13760
100
TOPLAM
Günde ortalama kaç saat ders
çalışıyorsunuz ?
n
%
Hiç
2634
19.14
1 saat
4577
33.26
2 saat
3455
25.11
3 saat
1666
12.11
4 saat ve üstü
1428
10.38
13760
100
TOPLAM
Üniversitedeki sosyal, kültürel ve
sanatsal etkinliklere ne derece
katılıyorsunuz ?
n
%
Hiç
2743
19.93
Biraz
6175
44.88
Oldukça
3681
26.75
Çok
1161
8.44
13760
100
TOPLAM
Spor yapıyor musunuz ?
n
%
Hiç
2430
14.71
Biraz
6010
23.95
Oldukça
3296
43.68
Çok
2024
17.66
13760
100
TOPLAM
Üniversitedeki etkinlikler dışında boş
zamanlarınızı nasıl değerlendiriyorsunuz ?
n
%
Müzik dinliyorum
6773
9.44
Sinemaya gidiyorum
5210
7.26
Çevremdekilerle sohbet ediyorum
4883
6.80
Arkadaşlarımla geziyorum
4883
6.80
İnternette sohbet ediyorum
4479
6.24
Uyku dinlenme ile geçiriyorum
4451
6.20
TV seyrediyorum
4285
5.97
K
A
Y
I
T
L
A
R
VELİ
ORYANTASYONU
AKRAN REHBERLİĞİ
ÖĞRENCİ
ORYANTASYONU
ÜYG
O
S
D
Akademik Danışmanlar için
Gelişimsel özelliklerinin farkında olun
Bilgi sağlayın
Seçenekleri keşfetmesine yardım edin
Amaç belirleyin
Uygun kaynaklara yönlendirin
Gelişimini izleyin
Potansiyelini araştırın
Güvendiğinizi gösterin
Dinleyin
ÖĞRENCİ DANIŞMANLARI VE ÖĞRETİM
ÜYELERİ İÇİN ÖĞRENCİLERİ PSİKOLOJİK
YARDIM ALMA KONUSUNDA YÖNLENDİRME
REHBERİ
Üniversitemiz PDR Merkezi ile dilediğiniz
zaman mutlaka iletişime geçin.
[email protected]
MEÜ-PDRM
ADRES:
Mediko-Sosyal Binası Giriş Katı
Çiftlikköy Yerleşkesi 33343 Mersin
Telefon: 324-3610001/4190
E-posta: [email protected]
KAYNAKÇA
Chickering, A. (1969). Education and identity.
Ratcliff, G. (2008). Applying student development
theories to supervising students.
Medalie, J. (1981). College life cycle.
Slide 5
MERSİN ÜNİVERSİTESİ
EĞİTİCİLERİN EĞİTİMİ SEMİNERİ
ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİNİN
GELİŞİM ÖZELLİKLERİ
Yrd. Doç. Dr. Cem Ali GİZİR
Mersin Üniversitesi
Ocak 2011
2
Gelişimsel Görevler
Her gelişim döneminde bireylerden, o döneme özgü bazı
davranışları kazanması, bazı beceri ve görevleri başarması
beklenir.
Gelişim görevlerinin bir çoğu döneme özgüdür.
Herhangi bir gelişim görevinin zamanında başarılması hem
o sırada üzerinde çalışılan başka gelişim ödevlerinin
gerçekleşmesini kolaylaştırır; hem de ileriki gelişme
ödevlerinin gerçekleşmesine uygun zemin hazırlar.
Gelişim görevleri başta fizyolojik olgunlaşmadan, çevre ve
kültürel etkilerden, kişinin ilgi ve isteklerinden; genel
olarak bio-psiko-sosyal süreçlerden etkilenerek oluşur.
Üniversite Öğrencilerinin Gelişimsel Görevleri
YETKİNLİK
KAZANMA
AMAÇ
GELİŞTİRME
DUYGU
YÖNETİMİ
KİŞİLİK
GELİŞİMİ
ÖZERKLİK
vs
KİMLİK
OLUŞTURMA
Sağlıklı
Kişilerarası
İlişkiler Kurma
BAĞLILIK
Üniversite Öğrencilerinin Gelişimsel Görevleri
Yetkinlik kazanma
–
Duygu Yönetimi
–
–
Zihinsel, fiziksel, kişilerarası yetkinlik
Duygusal farkındalık geliştirme ve duyguları kabul
etme
Kişisel kontrol ile kendini ifade arasındaki dengeyi
kurabilme
Özerklikten karşılıklı bağlılığa geçiş
–
–
Güven, etkileme ve onaylanma ihtiyaçlarının
dengelenmesi
Kendine özgü problem çözme ve etkinlikleri
düzenleme becerisi
Üniversite Öğrencilerinin Gelişimsel Görevleri
Sağlıklı kişilerarası ilişkiler geliştirme
–
–
Kimlik geliştirme
–
Farklılıkları anlama ve hoşgörü gösterme
Yakın ilişkiler kurabilme
Öz-kabul, cinsel kimliğinden, etnik kökeninden vb.
hoşnut olma
Amaç geliştirme
–
Kişisel ilgi ve seçeneklerini değerlendirebilme, amaç
belirleme, amaçlarını gerçekleştirmek için sebat
etme
Üniversite Öğrencilerinin Gelişimsel Görevleri
Yetkinli Kazanma
Amaç Geliştirme
Duygu Yönetimi
Özerklikten
Bağlılığa Geçiş
Kimlik
Oluşturma
Kişilik Gelişimi
Sağlıklı Kişilerarası
İlişkiler Kurma
1. SINIF 2. SINIF
BÜTÜNLEŞME
3. SINIF
4. SINIF YÜKSEK LİSANS
Üniversiteye Uyum Sürecinde
Öğrencilerde Beklenen Değişiklikler
Kişisel özgürlüklerin artması
Sorumlulukların artması
Zaman kullanımı
Farklı sosyal çevre ve ilişkiler
Aile ve lise arkadaşlarıyla değişen ilişkiler
Akademik Zorluklar
Eğitim sistemi
Sınıf atmosferi
Sınıf içi etkileşimler
Öğretim üyesi ile ilişkiler
Ölçme ve değerlendirme kriterleri
Akademik stres
Sosyal Zorluklar
Dil problemleri
Toplumcu-bireyselci kültür
Sınırlı sosyal ilişkiler
İnançlar, Değerler ve Gelenekler
Ayrımcı yaklaşımlar
1. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Evden ve aileden ilk defa ayrılma
Ev özlemi, yalnızlık
Çocukluğun yok oluşunun sinyalleri
Kendi başına karar verme sorumluluğu alma
Fiziksel ihtiyaçlarıyla kendi başına ilgilenme
Yas
Depresyon
İlk defa yalnız kalma
Eski arkadaşları arama, sık eve gitme, eski
ilişkilerine sıkı sıkı sarılma
•
1. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Yeni akademik ve sosyal ortam
Yeni ilişkiler
Kendine uygun ilgi alanları bulma
Rehberlik ve gözetimin azalması
Yeni ders çalışma becerileri geliştirme
Zaman kullanımını öğrenme
Bütçe yapma ve bütçeye göre harcama
yapma
Öz-disiplin
2. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Daha bağımsız
İlgilerin değişmesi ve gelecek amaçlarına yönelik
kararlar alma
Alan (branş) seçme
“2. Sınıf Krizi” – kayıtsızlık, yabancılaşma ve
mutsuzluk
Gelecek hakkında ciddi ciddi düşünme
Uyum sağlanamadıysa, uyuma yönelik çabalar
Eski arkadaşlıklara/arkadaşlıklara özlem duyma
Akademik Durum: kaygıların dışavurumu, düşük
notlar, başarısızlıkla ilgi çekmeye çalışma
Disiplin problemleri
3. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Yeterli ve gerekli çalışma becerilerine sahip
olmayı dileme
Kendi beceri ve yeteneklerini gerçekçi
değerlendirme
Yetişkin yaşamına yönelme
Seçici ve ciddi ikili ilişkiler kurma
Üniversite sonrasını görmeye başlama
Mesleki ilgilerin belirginleşmesi
Kendini test etme ve mezuniyeti erteleyerek
yetişkin yaşamına geçişi erteleme (bazıları)
Becerilerini en üst düzeyde kullanmaya
4. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Gelecek kaygısı
Üniversiteden (güvenli yerden) ayrılma
kaygısı
Zamanın hızla akması
Nostalji yaşama
Aşırı Stres (bazı öğrenciler)
Mezuniyeti erteleme çabaları (bazı
öğrenciler)
Ruh sağlığı ile ilgili durumlar
Aile ile çatışmalar
4. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
•
(Senioritis Sendromu)
Okula yönelik motivasyonda düşme
Okul işlerinden vazgeçerek eğlenceye
yönelmek
Hızlı bir şekilde üniversite yıllarında ertelenen
ya da kaçınılan işlere yönelmek
Israrla kendine bir sevgili, eş arama
Günümüz Üniversite Öğrencileri
HİÇBİRŞEYİ
HERŞEYİ
SORGULAMALARI
SORGULAMA!
SORGULAMA
SORGULA
(SORULARI)
ARTIK YETER
SORGULA
İlk Nesil Üniversite Öğrencileri-I
(First Generation Students)
1. Düşük akademik başarı geçmişi
2. Düşük akademik hazırlık
3. Düşük akademik beklentiler
4. Düşük SES
5. Düşük öğrenme motivasyonu
6. Yetersiz aile ve arkadaş desteği
7. Üniversite seçim sürecindeki sıkıntılar
8. Burs, kredi, yurt vb. olanaklardaki
sınırlılıklar
İlk Nesil Üniversite Öğrencileri-II
9. Zaman kullanımı ve diğer kişisel becerilerdeki
eksiklikler
10. Yükseköğrenim yaşamına yönelik yetersiz bilgi
11. Bürokratik süreçlere yönelik deneyim eksiklikleri
12. Öğrenme sürecinin tutum, beceri ve ilgileri de
kapsadığı konusundaki bilgi eksiklikleri
13. Ailede ilk üniversitede okuyan birey olmak
(deneyim eksikliği, rehber eksikliği)
14. Part-time bir işte çalışıyor olmak
15. Kız öğrenci olmak
İlk Nesil Üniversite Öğrencileri-III
(Üniversite Yaşamı)
1. Akademik etkinliklere katılmama
2. Üniversitenin sosyal ortamına katılmama
3. Yetersiz ders çalışma
4. Düşük notlar alma
5. Öğrenim süresince ek işlerde çalışma
6. Yabancılaşma
7. Sosyal yetersizlikler hissetme
8. Yeni bir kimlik oluşturma, üniversite öncesi aile, arkadaş ve
sosyal çevre ilişkilerinden uzaklaşarak farklı bir kültürel
ortama girme, değişme kaygısı.
9. Etkili zaman kullanımı, analitik düşünme, problem çözme
davranışı konusundaki çatışmalar.
10. İlgili birimlerle en az iletişime geçenler genelde bu
birimlere en çok ihtiyacı olanlar olabilmektedir.
MERSİN ÜNİVERSİTESİ
ÖĞRENCİ PROFİLİ ANKETİ
2010
Ailenizde üniversite eğitimi almış ya da
almakta olan sizden başka kimse var mı?
n
%
Evet
7540
54.8
Hayır
6220
45.2
13760
100
TOPLAM
Mezun olduğunuz lise türü?
n
%
Devlet Lisesi
7265
52.8
Meslek Lisesi
2538
18.44
Anadolu Lisesi
1938
14.08
Diğer
2019
14.68
13760
100
TOPLAM
Üniversite öncesi yaşamınızın büyük
bölümünün geçtiği bölge?
n
%
Akdeniz
7488
54.42
Güneydoğu Anadolu
1774
12.89
İç Anadolu
1391
10.11
Marmara
1029
7.48
Doğu Anadolu
715
5.20
Ege
Karadeniz
Yurtdışı
644
574
145
4.68
4.21
1.1
Üniversite öncesi yaşamınızın büyük
bölümünün geçtiği yer?
n
%
Büyükşehir
4673
33.96
İl Merkezi
2821
20.5
İlçe Merkezi
4112
29.88
Köy-Kasaba
2009
14.6
Yurtdışı
145
1.05
13760
100
TOPLAM
Günde ortalama kaç saat ders
çalışıyorsunuz ?
n
%
Hiç
2634
19.14
1 saat
4577
33.26
2 saat
3455
25.11
3 saat
1666
12.11
4 saat ve üstü
1428
10.38
13760
100
TOPLAM
Üniversitedeki sosyal, kültürel ve
sanatsal etkinliklere ne derece
katılıyorsunuz ?
n
%
Hiç
2743
19.93
Biraz
6175
44.88
Oldukça
3681
26.75
Çok
1161
8.44
13760
100
TOPLAM
Spor yapıyor musunuz ?
n
%
Hiç
2430
14.71
Biraz
6010
23.95
Oldukça
3296
43.68
Çok
2024
17.66
13760
100
TOPLAM
Üniversitedeki etkinlikler dışında boş
zamanlarınızı nasıl değerlendiriyorsunuz ?
n
%
Müzik dinliyorum
6773
9.44
Sinemaya gidiyorum
5210
7.26
Çevremdekilerle sohbet ediyorum
4883
6.80
Arkadaşlarımla geziyorum
4883
6.80
İnternette sohbet ediyorum
4479
6.24
Uyku dinlenme ile geçiriyorum
4451
6.20
TV seyrediyorum
4285
5.97
K
A
Y
I
T
L
A
R
VELİ
ORYANTASYONU
AKRAN REHBERLİĞİ
ÖĞRENCİ
ORYANTASYONU
ÜYG
O
S
D
Akademik Danışmanlar için
Gelişimsel özelliklerinin farkında olun
Bilgi sağlayın
Seçenekleri keşfetmesine yardım edin
Amaç belirleyin
Uygun kaynaklara yönlendirin
Gelişimini izleyin
Potansiyelini araştırın
Güvendiğinizi gösterin
Dinleyin
ÖĞRENCİ DANIŞMANLARI VE ÖĞRETİM
ÜYELERİ İÇİN ÖĞRENCİLERİ PSİKOLOJİK
YARDIM ALMA KONUSUNDA YÖNLENDİRME
REHBERİ
Üniversitemiz PDR Merkezi ile dilediğiniz
zaman mutlaka iletişime geçin.
[email protected]
MEÜ-PDRM
ADRES:
Mediko-Sosyal Binası Giriş Katı
Çiftlikköy Yerleşkesi 33343 Mersin
Telefon: 324-3610001/4190
E-posta: [email protected]
KAYNAKÇA
Chickering, A. (1969). Education and identity.
Ratcliff, G. (2008). Applying student development
theories to supervising students.
Medalie, J. (1981). College life cycle.
Slide 6
MERSİN ÜNİVERSİTESİ
EĞİTİCİLERİN EĞİTİMİ SEMİNERİ
ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİNİN
GELİŞİM ÖZELLİKLERİ
Yrd. Doç. Dr. Cem Ali GİZİR
Mersin Üniversitesi
Ocak 2011
2
Gelişimsel Görevler
Her gelişim döneminde bireylerden, o döneme özgü bazı
davranışları kazanması, bazı beceri ve görevleri başarması
beklenir.
Gelişim görevlerinin bir çoğu döneme özgüdür.
Herhangi bir gelişim görevinin zamanında başarılması hem
o sırada üzerinde çalışılan başka gelişim ödevlerinin
gerçekleşmesini kolaylaştırır; hem de ileriki gelişme
ödevlerinin gerçekleşmesine uygun zemin hazırlar.
Gelişim görevleri başta fizyolojik olgunlaşmadan, çevre ve
kültürel etkilerden, kişinin ilgi ve isteklerinden; genel
olarak bio-psiko-sosyal süreçlerden etkilenerek oluşur.
Üniversite Öğrencilerinin Gelişimsel Görevleri
YETKİNLİK
KAZANMA
AMAÇ
GELİŞTİRME
DUYGU
YÖNETİMİ
KİŞİLİK
GELİŞİMİ
ÖZERKLİK
vs
KİMLİK
OLUŞTURMA
Sağlıklı
Kişilerarası
İlişkiler Kurma
BAĞLILIK
Üniversite Öğrencilerinin Gelişimsel Görevleri
Yetkinlik kazanma
–
Duygu Yönetimi
–
–
Zihinsel, fiziksel, kişilerarası yetkinlik
Duygusal farkındalık geliştirme ve duyguları kabul
etme
Kişisel kontrol ile kendini ifade arasındaki dengeyi
kurabilme
Özerklikten karşılıklı bağlılığa geçiş
–
–
Güven, etkileme ve onaylanma ihtiyaçlarının
dengelenmesi
Kendine özgü problem çözme ve etkinlikleri
düzenleme becerisi
Üniversite Öğrencilerinin Gelişimsel Görevleri
Sağlıklı kişilerarası ilişkiler geliştirme
–
–
Kimlik geliştirme
–
Farklılıkları anlama ve hoşgörü gösterme
Yakın ilişkiler kurabilme
Öz-kabul, cinsel kimliğinden, etnik kökeninden vb.
hoşnut olma
Amaç geliştirme
–
Kişisel ilgi ve seçeneklerini değerlendirebilme, amaç
belirleme, amaçlarını gerçekleştirmek için sebat
etme
Üniversite Öğrencilerinin Gelişimsel Görevleri
Yetkinli Kazanma
Amaç Geliştirme
Duygu Yönetimi
Özerklikten
Bağlılığa Geçiş
Kimlik
Oluşturma
Kişilik Gelişimi
Sağlıklı Kişilerarası
İlişkiler Kurma
1. SINIF 2. SINIF
BÜTÜNLEŞME
3. SINIF
4. SINIF YÜKSEK LİSANS
Üniversiteye Uyum Sürecinde
Öğrencilerde Beklenen Değişiklikler
Kişisel özgürlüklerin artması
Sorumlulukların artması
Zaman kullanımı
Farklı sosyal çevre ve ilişkiler
Aile ve lise arkadaşlarıyla değişen ilişkiler
Akademik Zorluklar
Eğitim sistemi
Sınıf atmosferi
Sınıf içi etkileşimler
Öğretim üyesi ile ilişkiler
Ölçme ve değerlendirme kriterleri
Akademik stres
Sosyal Zorluklar
Dil problemleri
Toplumcu-bireyselci kültür
Sınırlı sosyal ilişkiler
İnançlar, Değerler ve Gelenekler
Ayrımcı yaklaşımlar
1. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Evden ve aileden ilk defa ayrılma
Ev özlemi, yalnızlık
Çocukluğun yok oluşunun sinyalleri
Kendi başına karar verme sorumluluğu alma
Fiziksel ihtiyaçlarıyla kendi başına ilgilenme
Yas
Depresyon
İlk defa yalnız kalma
Eski arkadaşları arama, sık eve gitme, eski
ilişkilerine sıkı sıkı sarılma
•
1. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Yeni akademik ve sosyal ortam
Yeni ilişkiler
Kendine uygun ilgi alanları bulma
Rehberlik ve gözetimin azalması
Yeni ders çalışma becerileri geliştirme
Zaman kullanımını öğrenme
Bütçe yapma ve bütçeye göre harcama
yapma
Öz-disiplin
2. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Daha bağımsız
İlgilerin değişmesi ve gelecek amaçlarına yönelik
kararlar alma
Alan (branş) seçme
“2. Sınıf Krizi” – kayıtsızlık, yabancılaşma ve
mutsuzluk
Gelecek hakkında ciddi ciddi düşünme
Uyum sağlanamadıysa, uyuma yönelik çabalar
Eski arkadaşlıklara/arkadaşlıklara özlem duyma
Akademik Durum: kaygıların dışavurumu, düşük
notlar, başarısızlıkla ilgi çekmeye çalışma
Disiplin problemleri
3. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Yeterli ve gerekli çalışma becerilerine sahip
olmayı dileme
Kendi beceri ve yeteneklerini gerçekçi
değerlendirme
Yetişkin yaşamına yönelme
Seçici ve ciddi ikili ilişkiler kurma
Üniversite sonrasını görmeye başlama
Mesleki ilgilerin belirginleşmesi
Kendini test etme ve mezuniyeti erteleyerek
yetişkin yaşamına geçişi erteleme (bazıları)
Becerilerini en üst düzeyde kullanmaya
4. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Gelecek kaygısı
Üniversiteden (güvenli yerden) ayrılma
kaygısı
Zamanın hızla akması
Nostalji yaşama
Aşırı Stres (bazı öğrenciler)
Mezuniyeti erteleme çabaları (bazı
öğrenciler)
Ruh sağlığı ile ilgili durumlar
Aile ile çatışmalar
4. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
•
(Senioritis Sendromu)
Okula yönelik motivasyonda düşme
Okul işlerinden vazgeçerek eğlenceye
yönelmek
Hızlı bir şekilde üniversite yıllarında ertelenen
ya da kaçınılan işlere yönelmek
Israrla kendine bir sevgili, eş arama
Günümüz Üniversite Öğrencileri
HİÇBİRŞEYİ
HERŞEYİ
SORGULAMALARI
SORGULAMA!
SORGULAMA
SORGULA
(SORULARI)
ARTIK YETER
SORGULA
İlk Nesil Üniversite Öğrencileri-I
(First Generation Students)
1. Düşük akademik başarı geçmişi
2. Düşük akademik hazırlık
3. Düşük akademik beklentiler
4. Düşük SES
5. Düşük öğrenme motivasyonu
6. Yetersiz aile ve arkadaş desteği
7. Üniversite seçim sürecindeki sıkıntılar
8. Burs, kredi, yurt vb. olanaklardaki
sınırlılıklar
İlk Nesil Üniversite Öğrencileri-II
9. Zaman kullanımı ve diğer kişisel becerilerdeki
eksiklikler
10. Yükseköğrenim yaşamına yönelik yetersiz bilgi
11. Bürokratik süreçlere yönelik deneyim eksiklikleri
12. Öğrenme sürecinin tutum, beceri ve ilgileri de
kapsadığı konusundaki bilgi eksiklikleri
13. Ailede ilk üniversitede okuyan birey olmak
(deneyim eksikliği, rehber eksikliği)
14. Part-time bir işte çalışıyor olmak
15. Kız öğrenci olmak
İlk Nesil Üniversite Öğrencileri-III
(Üniversite Yaşamı)
1. Akademik etkinliklere katılmama
2. Üniversitenin sosyal ortamına katılmama
3. Yetersiz ders çalışma
4. Düşük notlar alma
5. Öğrenim süresince ek işlerde çalışma
6. Yabancılaşma
7. Sosyal yetersizlikler hissetme
8. Yeni bir kimlik oluşturma, üniversite öncesi aile, arkadaş ve
sosyal çevre ilişkilerinden uzaklaşarak farklı bir kültürel
ortama girme, değişme kaygısı.
9. Etkili zaman kullanımı, analitik düşünme, problem çözme
davranışı konusundaki çatışmalar.
10. İlgili birimlerle en az iletişime geçenler genelde bu
birimlere en çok ihtiyacı olanlar olabilmektedir.
MERSİN ÜNİVERSİTESİ
ÖĞRENCİ PROFİLİ ANKETİ
2010
Ailenizde üniversite eğitimi almış ya da
almakta olan sizden başka kimse var mı?
n
%
Evet
7540
54.8
Hayır
6220
45.2
13760
100
TOPLAM
Mezun olduğunuz lise türü?
n
%
Devlet Lisesi
7265
52.8
Meslek Lisesi
2538
18.44
Anadolu Lisesi
1938
14.08
Diğer
2019
14.68
13760
100
TOPLAM
Üniversite öncesi yaşamınızın büyük
bölümünün geçtiği bölge?
n
%
Akdeniz
7488
54.42
Güneydoğu Anadolu
1774
12.89
İç Anadolu
1391
10.11
Marmara
1029
7.48
Doğu Anadolu
715
5.20
Ege
Karadeniz
Yurtdışı
644
574
145
4.68
4.21
1.1
Üniversite öncesi yaşamınızın büyük
bölümünün geçtiği yer?
n
%
Büyükşehir
4673
33.96
İl Merkezi
2821
20.5
İlçe Merkezi
4112
29.88
Köy-Kasaba
2009
14.6
Yurtdışı
145
1.05
13760
100
TOPLAM
Günde ortalama kaç saat ders
çalışıyorsunuz ?
n
%
Hiç
2634
19.14
1 saat
4577
33.26
2 saat
3455
25.11
3 saat
1666
12.11
4 saat ve üstü
1428
10.38
13760
100
TOPLAM
Üniversitedeki sosyal, kültürel ve
sanatsal etkinliklere ne derece
katılıyorsunuz ?
n
%
Hiç
2743
19.93
Biraz
6175
44.88
Oldukça
3681
26.75
Çok
1161
8.44
13760
100
TOPLAM
Spor yapıyor musunuz ?
n
%
Hiç
2430
14.71
Biraz
6010
23.95
Oldukça
3296
43.68
Çok
2024
17.66
13760
100
TOPLAM
Üniversitedeki etkinlikler dışında boş
zamanlarınızı nasıl değerlendiriyorsunuz ?
n
%
Müzik dinliyorum
6773
9.44
Sinemaya gidiyorum
5210
7.26
Çevremdekilerle sohbet ediyorum
4883
6.80
Arkadaşlarımla geziyorum
4883
6.80
İnternette sohbet ediyorum
4479
6.24
Uyku dinlenme ile geçiriyorum
4451
6.20
TV seyrediyorum
4285
5.97
K
A
Y
I
T
L
A
R
VELİ
ORYANTASYONU
AKRAN REHBERLİĞİ
ÖĞRENCİ
ORYANTASYONU
ÜYG
O
S
D
Akademik Danışmanlar için
Gelişimsel özelliklerinin farkında olun
Bilgi sağlayın
Seçenekleri keşfetmesine yardım edin
Amaç belirleyin
Uygun kaynaklara yönlendirin
Gelişimini izleyin
Potansiyelini araştırın
Güvendiğinizi gösterin
Dinleyin
ÖĞRENCİ DANIŞMANLARI VE ÖĞRETİM
ÜYELERİ İÇİN ÖĞRENCİLERİ PSİKOLOJİK
YARDIM ALMA KONUSUNDA YÖNLENDİRME
REHBERİ
Üniversitemiz PDR Merkezi ile dilediğiniz
zaman mutlaka iletişime geçin.
[email protected]
MEÜ-PDRM
ADRES:
Mediko-Sosyal Binası Giriş Katı
Çiftlikköy Yerleşkesi 33343 Mersin
Telefon: 324-3610001/4190
E-posta: [email protected]
KAYNAKÇA
Chickering, A. (1969). Education and identity.
Ratcliff, G. (2008). Applying student development
theories to supervising students.
Medalie, J. (1981). College life cycle.
Slide 7
MERSİN ÜNİVERSİTESİ
EĞİTİCİLERİN EĞİTİMİ SEMİNERİ
ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİNİN
GELİŞİM ÖZELLİKLERİ
Yrd. Doç. Dr. Cem Ali GİZİR
Mersin Üniversitesi
Ocak 2011
2
Gelişimsel Görevler
Her gelişim döneminde bireylerden, o döneme özgü bazı
davranışları kazanması, bazı beceri ve görevleri başarması
beklenir.
Gelişim görevlerinin bir çoğu döneme özgüdür.
Herhangi bir gelişim görevinin zamanında başarılması hem
o sırada üzerinde çalışılan başka gelişim ödevlerinin
gerçekleşmesini kolaylaştırır; hem de ileriki gelişme
ödevlerinin gerçekleşmesine uygun zemin hazırlar.
Gelişim görevleri başta fizyolojik olgunlaşmadan, çevre ve
kültürel etkilerden, kişinin ilgi ve isteklerinden; genel
olarak bio-psiko-sosyal süreçlerden etkilenerek oluşur.
Üniversite Öğrencilerinin Gelişimsel Görevleri
YETKİNLİK
KAZANMA
AMAÇ
GELİŞTİRME
DUYGU
YÖNETİMİ
KİŞİLİK
GELİŞİMİ
ÖZERKLİK
vs
KİMLİK
OLUŞTURMA
Sağlıklı
Kişilerarası
İlişkiler Kurma
BAĞLILIK
Üniversite Öğrencilerinin Gelişimsel Görevleri
Yetkinlik kazanma
–
Duygu Yönetimi
–
–
Zihinsel, fiziksel, kişilerarası yetkinlik
Duygusal farkındalık geliştirme ve duyguları kabul
etme
Kişisel kontrol ile kendini ifade arasındaki dengeyi
kurabilme
Özerklikten karşılıklı bağlılığa geçiş
–
–
Güven, etkileme ve onaylanma ihtiyaçlarının
dengelenmesi
Kendine özgü problem çözme ve etkinlikleri
düzenleme becerisi
Üniversite Öğrencilerinin Gelişimsel Görevleri
Sağlıklı kişilerarası ilişkiler geliştirme
–
–
Kimlik geliştirme
–
Farklılıkları anlama ve hoşgörü gösterme
Yakın ilişkiler kurabilme
Öz-kabul, cinsel kimliğinden, etnik kökeninden vb.
hoşnut olma
Amaç geliştirme
–
Kişisel ilgi ve seçeneklerini değerlendirebilme, amaç
belirleme, amaçlarını gerçekleştirmek için sebat
etme
Üniversite Öğrencilerinin Gelişimsel Görevleri
Yetkinli Kazanma
Amaç Geliştirme
Duygu Yönetimi
Özerklikten
Bağlılığa Geçiş
Kimlik
Oluşturma
Kişilik Gelişimi
Sağlıklı Kişilerarası
İlişkiler Kurma
1. SINIF 2. SINIF
BÜTÜNLEŞME
3. SINIF
4. SINIF YÜKSEK LİSANS
Üniversiteye Uyum Sürecinde
Öğrencilerde Beklenen Değişiklikler
Kişisel özgürlüklerin artması
Sorumlulukların artması
Zaman kullanımı
Farklı sosyal çevre ve ilişkiler
Aile ve lise arkadaşlarıyla değişen ilişkiler
Akademik Zorluklar
Eğitim sistemi
Sınıf atmosferi
Sınıf içi etkileşimler
Öğretim üyesi ile ilişkiler
Ölçme ve değerlendirme kriterleri
Akademik stres
Sosyal Zorluklar
Dil problemleri
Toplumcu-bireyselci kültür
Sınırlı sosyal ilişkiler
İnançlar, Değerler ve Gelenekler
Ayrımcı yaklaşımlar
1. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Evden ve aileden ilk defa ayrılma
Ev özlemi, yalnızlık
Çocukluğun yok oluşunun sinyalleri
Kendi başına karar verme sorumluluğu alma
Fiziksel ihtiyaçlarıyla kendi başına ilgilenme
Yas
Depresyon
İlk defa yalnız kalma
Eski arkadaşları arama, sık eve gitme, eski
ilişkilerine sıkı sıkı sarılma
•
1. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Yeni akademik ve sosyal ortam
Yeni ilişkiler
Kendine uygun ilgi alanları bulma
Rehberlik ve gözetimin azalması
Yeni ders çalışma becerileri geliştirme
Zaman kullanımını öğrenme
Bütçe yapma ve bütçeye göre harcama
yapma
Öz-disiplin
2. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Daha bağımsız
İlgilerin değişmesi ve gelecek amaçlarına yönelik
kararlar alma
Alan (branş) seçme
“2. Sınıf Krizi” – kayıtsızlık, yabancılaşma ve
mutsuzluk
Gelecek hakkında ciddi ciddi düşünme
Uyum sağlanamadıysa, uyuma yönelik çabalar
Eski arkadaşlıklara/arkadaşlıklara özlem duyma
Akademik Durum: kaygıların dışavurumu, düşük
notlar, başarısızlıkla ilgi çekmeye çalışma
Disiplin problemleri
3. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Yeterli ve gerekli çalışma becerilerine sahip
olmayı dileme
Kendi beceri ve yeteneklerini gerçekçi
değerlendirme
Yetişkin yaşamına yönelme
Seçici ve ciddi ikili ilişkiler kurma
Üniversite sonrasını görmeye başlama
Mesleki ilgilerin belirginleşmesi
Kendini test etme ve mezuniyeti erteleyerek
yetişkin yaşamına geçişi erteleme (bazıları)
Becerilerini en üst düzeyde kullanmaya
4. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Gelecek kaygısı
Üniversiteden (güvenli yerden) ayrılma
kaygısı
Zamanın hızla akması
Nostalji yaşama
Aşırı Stres (bazı öğrenciler)
Mezuniyeti erteleme çabaları (bazı
öğrenciler)
Ruh sağlığı ile ilgili durumlar
Aile ile çatışmalar
4. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
•
(Senioritis Sendromu)
Okula yönelik motivasyonda düşme
Okul işlerinden vazgeçerek eğlenceye
yönelmek
Hızlı bir şekilde üniversite yıllarında ertelenen
ya da kaçınılan işlere yönelmek
Israrla kendine bir sevgili, eş arama
Günümüz Üniversite Öğrencileri
HİÇBİRŞEYİ
HERŞEYİ
SORGULAMALARI
SORGULAMA!
SORGULAMA
SORGULA
(SORULARI)
ARTIK YETER
SORGULA
İlk Nesil Üniversite Öğrencileri-I
(First Generation Students)
1. Düşük akademik başarı geçmişi
2. Düşük akademik hazırlık
3. Düşük akademik beklentiler
4. Düşük SES
5. Düşük öğrenme motivasyonu
6. Yetersiz aile ve arkadaş desteği
7. Üniversite seçim sürecindeki sıkıntılar
8. Burs, kredi, yurt vb. olanaklardaki
sınırlılıklar
İlk Nesil Üniversite Öğrencileri-II
9. Zaman kullanımı ve diğer kişisel becerilerdeki
eksiklikler
10. Yükseköğrenim yaşamına yönelik yetersiz bilgi
11. Bürokratik süreçlere yönelik deneyim eksiklikleri
12. Öğrenme sürecinin tutum, beceri ve ilgileri de
kapsadığı konusundaki bilgi eksiklikleri
13. Ailede ilk üniversitede okuyan birey olmak
(deneyim eksikliği, rehber eksikliği)
14. Part-time bir işte çalışıyor olmak
15. Kız öğrenci olmak
İlk Nesil Üniversite Öğrencileri-III
(Üniversite Yaşamı)
1. Akademik etkinliklere katılmama
2. Üniversitenin sosyal ortamına katılmama
3. Yetersiz ders çalışma
4. Düşük notlar alma
5. Öğrenim süresince ek işlerde çalışma
6. Yabancılaşma
7. Sosyal yetersizlikler hissetme
8. Yeni bir kimlik oluşturma, üniversite öncesi aile, arkadaş ve
sosyal çevre ilişkilerinden uzaklaşarak farklı bir kültürel
ortama girme, değişme kaygısı.
9. Etkili zaman kullanımı, analitik düşünme, problem çözme
davranışı konusundaki çatışmalar.
10. İlgili birimlerle en az iletişime geçenler genelde bu
birimlere en çok ihtiyacı olanlar olabilmektedir.
MERSİN ÜNİVERSİTESİ
ÖĞRENCİ PROFİLİ ANKETİ
2010
Ailenizde üniversite eğitimi almış ya da
almakta olan sizden başka kimse var mı?
n
%
Evet
7540
54.8
Hayır
6220
45.2
13760
100
TOPLAM
Mezun olduğunuz lise türü?
n
%
Devlet Lisesi
7265
52.8
Meslek Lisesi
2538
18.44
Anadolu Lisesi
1938
14.08
Diğer
2019
14.68
13760
100
TOPLAM
Üniversite öncesi yaşamınızın büyük
bölümünün geçtiği bölge?
n
%
Akdeniz
7488
54.42
Güneydoğu Anadolu
1774
12.89
İç Anadolu
1391
10.11
Marmara
1029
7.48
Doğu Anadolu
715
5.20
Ege
Karadeniz
Yurtdışı
644
574
145
4.68
4.21
1.1
Üniversite öncesi yaşamınızın büyük
bölümünün geçtiği yer?
n
%
Büyükşehir
4673
33.96
İl Merkezi
2821
20.5
İlçe Merkezi
4112
29.88
Köy-Kasaba
2009
14.6
Yurtdışı
145
1.05
13760
100
TOPLAM
Günde ortalama kaç saat ders
çalışıyorsunuz ?
n
%
Hiç
2634
19.14
1 saat
4577
33.26
2 saat
3455
25.11
3 saat
1666
12.11
4 saat ve üstü
1428
10.38
13760
100
TOPLAM
Üniversitedeki sosyal, kültürel ve
sanatsal etkinliklere ne derece
katılıyorsunuz ?
n
%
Hiç
2743
19.93
Biraz
6175
44.88
Oldukça
3681
26.75
Çok
1161
8.44
13760
100
TOPLAM
Spor yapıyor musunuz ?
n
%
Hiç
2430
14.71
Biraz
6010
23.95
Oldukça
3296
43.68
Çok
2024
17.66
13760
100
TOPLAM
Üniversitedeki etkinlikler dışında boş
zamanlarınızı nasıl değerlendiriyorsunuz ?
n
%
Müzik dinliyorum
6773
9.44
Sinemaya gidiyorum
5210
7.26
Çevremdekilerle sohbet ediyorum
4883
6.80
Arkadaşlarımla geziyorum
4883
6.80
İnternette sohbet ediyorum
4479
6.24
Uyku dinlenme ile geçiriyorum
4451
6.20
TV seyrediyorum
4285
5.97
K
A
Y
I
T
L
A
R
VELİ
ORYANTASYONU
AKRAN REHBERLİĞİ
ÖĞRENCİ
ORYANTASYONU
ÜYG
O
S
D
Akademik Danışmanlar için
Gelişimsel özelliklerinin farkında olun
Bilgi sağlayın
Seçenekleri keşfetmesine yardım edin
Amaç belirleyin
Uygun kaynaklara yönlendirin
Gelişimini izleyin
Potansiyelini araştırın
Güvendiğinizi gösterin
Dinleyin
ÖĞRENCİ DANIŞMANLARI VE ÖĞRETİM
ÜYELERİ İÇİN ÖĞRENCİLERİ PSİKOLOJİK
YARDIM ALMA KONUSUNDA YÖNLENDİRME
REHBERİ
Üniversitemiz PDR Merkezi ile dilediğiniz
zaman mutlaka iletişime geçin.
[email protected]
MEÜ-PDRM
ADRES:
Mediko-Sosyal Binası Giriş Katı
Çiftlikköy Yerleşkesi 33343 Mersin
Telefon: 324-3610001/4190
E-posta: [email protected]
KAYNAKÇA
Chickering, A. (1969). Education and identity.
Ratcliff, G. (2008). Applying student development
theories to supervising students.
Medalie, J. (1981). College life cycle.
Slide 8
MERSİN ÜNİVERSİTESİ
EĞİTİCİLERİN EĞİTİMİ SEMİNERİ
ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİNİN
GELİŞİM ÖZELLİKLERİ
Yrd. Doç. Dr. Cem Ali GİZİR
Mersin Üniversitesi
Ocak 2011
2
Gelişimsel Görevler
Her gelişim döneminde bireylerden, o döneme özgü bazı
davranışları kazanması, bazı beceri ve görevleri başarması
beklenir.
Gelişim görevlerinin bir çoğu döneme özgüdür.
Herhangi bir gelişim görevinin zamanında başarılması hem
o sırada üzerinde çalışılan başka gelişim ödevlerinin
gerçekleşmesini kolaylaştırır; hem de ileriki gelişme
ödevlerinin gerçekleşmesine uygun zemin hazırlar.
Gelişim görevleri başta fizyolojik olgunlaşmadan, çevre ve
kültürel etkilerden, kişinin ilgi ve isteklerinden; genel
olarak bio-psiko-sosyal süreçlerden etkilenerek oluşur.
Üniversite Öğrencilerinin Gelişimsel Görevleri
YETKİNLİK
KAZANMA
AMAÇ
GELİŞTİRME
DUYGU
YÖNETİMİ
KİŞİLİK
GELİŞİMİ
ÖZERKLİK
vs
KİMLİK
OLUŞTURMA
Sağlıklı
Kişilerarası
İlişkiler Kurma
BAĞLILIK
Üniversite Öğrencilerinin Gelişimsel Görevleri
Yetkinlik kazanma
–
Duygu Yönetimi
–
–
Zihinsel, fiziksel, kişilerarası yetkinlik
Duygusal farkındalık geliştirme ve duyguları kabul
etme
Kişisel kontrol ile kendini ifade arasındaki dengeyi
kurabilme
Özerklikten karşılıklı bağlılığa geçiş
–
–
Güven, etkileme ve onaylanma ihtiyaçlarının
dengelenmesi
Kendine özgü problem çözme ve etkinlikleri
düzenleme becerisi
Üniversite Öğrencilerinin Gelişimsel Görevleri
Sağlıklı kişilerarası ilişkiler geliştirme
–
–
Kimlik geliştirme
–
Farklılıkları anlama ve hoşgörü gösterme
Yakın ilişkiler kurabilme
Öz-kabul, cinsel kimliğinden, etnik kökeninden vb.
hoşnut olma
Amaç geliştirme
–
Kişisel ilgi ve seçeneklerini değerlendirebilme, amaç
belirleme, amaçlarını gerçekleştirmek için sebat
etme
Üniversite Öğrencilerinin Gelişimsel Görevleri
Yetkinli Kazanma
Amaç Geliştirme
Duygu Yönetimi
Özerklikten
Bağlılığa Geçiş
Kimlik
Oluşturma
Kişilik Gelişimi
Sağlıklı Kişilerarası
İlişkiler Kurma
1. SINIF 2. SINIF
BÜTÜNLEŞME
3. SINIF
4. SINIF YÜKSEK LİSANS
Üniversiteye Uyum Sürecinde
Öğrencilerde Beklenen Değişiklikler
Kişisel özgürlüklerin artması
Sorumlulukların artması
Zaman kullanımı
Farklı sosyal çevre ve ilişkiler
Aile ve lise arkadaşlarıyla değişen ilişkiler
Akademik Zorluklar
Eğitim sistemi
Sınıf atmosferi
Sınıf içi etkileşimler
Öğretim üyesi ile ilişkiler
Ölçme ve değerlendirme kriterleri
Akademik stres
Sosyal Zorluklar
Dil problemleri
Toplumcu-bireyselci kültür
Sınırlı sosyal ilişkiler
İnançlar, Değerler ve Gelenekler
Ayrımcı yaklaşımlar
1. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Evden ve aileden ilk defa ayrılma
Ev özlemi, yalnızlık
Çocukluğun yok oluşunun sinyalleri
Kendi başına karar verme sorumluluğu alma
Fiziksel ihtiyaçlarıyla kendi başına ilgilenme
Yas
Depresyon
İlk defa yalnız kalma
Eski arkadaşları arama, sık eve gitme, eski
ilişkilerine sıkı sıkı sarılma
•
1. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Yeni akademik ve sosyal ortam
Yeni ilişkiler
Kendine uygun ilgi alanları bulma
Rehberlik ve gözetimin azalması
Yeni ders çalışma becerileri geliştirme
Zaman kullanımını öğrenme
Bütçe yapma ve bütçeye göre harcama
yapma
Öz-disiplin
2. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Daha bağımsız
İlgilerin değişmesi ve gelecek amaçlarına yönelik
kararlar alma
Alan (branş) seçme
“2. Sınıf Krizi” – kayıtsızlık, yabancılaşma ve
mutsuzluk
Gelecek hakkında ciddi ciddi düşünme
Uyum sağlanamadıysa, uyuma yönelik çabalar
Eski arkadaşlıklara/arkadaşlıklara özlem duyma
Akademik Durum: kaygıların dışavurumu, düşük
notlar, başarısızlıkla ilgi çekmeye çalışma
Disiplin problemleri
3. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Yeterli ve gerekli çalışma becerilerine sahip
olmayı dileme
Kendi beceri ve yeteneklerini gerçekçi
değerlendirme
Yetişkin yaşamına yönelme
Seçici ve ciddi ikili ilişkiler kurma
Üniversite sonrasını görmeye başlama
Mesleki ilgilerin belirginleşmesi
Kendini test etme ve mezuniyeti erteleyerek
yetişkin yaşamına geçişi erteleme (bazıları)
Becerilerini en üst düzeyde kullanmaya
4. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Gelecek kaygısı
Üniversiteden (güvenli yerden) ayrılma
kaygısı
Zamanın hızla akması
Nostalji yaşama
Aşırı Stres (bazı öğrenciler)
Mezuniyeti erteleme çabaları (bazı
öğrenciler)
Ruh sağlığı ile ilgili durumlar
Aile ile çatışmalar
4. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
•
(Senioritis Sendromu)
Okula yönelik motivasyonda düşme
Okul işlerinden vazgeçerek eğlenceye
yönelmek
Hızlı bir şekilde üniversite yıllarında ertelenen
ya da kaçınılan işlere yönelmek
Israrla kendine bir sevgili, eş arama
Günümüz Üniversite Öğrencileri
HİÇBİRŞEYİ
HERŞEYİ
SORGULAMALARI
SORGULAMA!
SORGULAMA
SORGULA
(SORULARI)
ARTIK YETER
SORGULA
İlk Nesil Üniversite Öğrencileri-I
(First Generation Students)
1. Düşük akademik başarı geçmişi
2. Düşük akademik hazırlık
3. Düşük akademik beklentiler
4. Düşük SES
5. Düşük öğrenme motivasyonu
6. Yetersiz aile ve arkadaş desteği
7. Üniversite seçim sürecindeki sıkıntılar
8. Burs, kredi, yurt vb. olanaklardaki
sınırlılıklar
İlk Nesil Üniversite Öğrencileri-II
9. Zaman kullanımı ve diğer kişisel becerilerdeki
eksiklikler
10. Yükseköğrenim yaşamına yönelik yetersiz bilgi
11. Bürokratik süreçlere yönelik deneyim eksiklikleri
12. Öğrenme sürecinin tutum, beceri ve ilgileri de
kapsadığı konusundaki bilgi eksiklikleri
13. Ailede ilk üniversitede okuyan birey olmak
(deneyim eksikliği, rehber eksikliği)
14. Part-time bir işte çalışıyor olmak
15. Kız öğrenci olmak
İlk Nesil Üniversite Öğrencileri-III
(Üniversite Yaşamı)
1. Akademik etkinliklere katılmama
2. Üniversitenin sosyal ortamına katılmama
3. Yetersiz ders çalışma
4. Düşük notlar alma
5. Öğrenim süresince ek işlerde çalışma
6. Yabancılaşma
7. Sosyal yetersizlikler hissetme
8. Yeni bir kimlik oluşturma, üniversite öncesi aile, arkadaş ve
sosyal çevre ilişkilerinden uzaklaşarak farklı bir kültürel
ortama girme, değişme kaygısı.
9. Etkili zaman kullanımı, analitik düşünme, problem çözme
davranışı konusundaki çatışmalar.
10. İlgili birimlerle en az iletişime geçenler genelde bu
birimlere en çok ihtiyacı olanlar olabilmektedir.
MERSİN ÜNİVERSİTESİ
ÖĞRENCİ PROFİLİ ANKETİ
2010
Ailenizde üniversite eğitimi almış ya da
almakta olan sizden başka kimse var mı?
n
%
Evet
7540
54.8
Hayır
6220
45.2
13760
100
TOPLAM
Mezun olduğunuz lise türü?
n
%
Devlet Lisesi
7265
52.8
Meslek Lisesi
2538
18.44
Anadolu Lisesi
1938
14.08
Diğer
2019
14.68
13760
100
TOPLAM
Üniversite öncesi yaşamınızın büyük
bölümünün geçtiği bölge?
n
%
Akdeniz
7488
54.42
Güneydoğu Anadolu
1774
12.89
İç Anadolu
1391
10.11
Marmara
1029
7.48
Doğu Anadolu
715
5.20
Ege
Karadeniz
Yurtdışı
644
574
145
4.68
4.21
1.1
Üniversite öncesi yaşamınızın büyük
bölümünün geçtiği yer?
n
%
Büyükşehir
4673
33.96
İl Merkezi
2821
20.5
İlçe Merkezi
4112
29.88
Köy-Kasaba
2009
14.6
Yurtdışı
145
1.05
13760
100
TOPLAM
Günde ortalama kaç saat ders
çalışıyorsunuz ?
n
%
Hiç
2634
19.14
1 saat
4577
33.26
2 saat
3455
25.11
3 saat
1666
12.11
4 saat ve üstü
1428
10.38
13760
100
TOPLAM
Üniversitedeki sosyal, kültürel ve
sanatsal etkinliklere ne derece
katılıyorsunuz ?
n
%
Hiç
2743
19.93
Biraz
6175
44.88
Oldukça
3681
26.75
Çok
1161
8.44
13760
100
TOPLAM
Spor yapıyor musunuz ?
n
%
Hiç
2430
14.71
Biraz
6010
23.95
Oldukça
3296
43.68
Çok
2024
17.66
13760
100
TOPLAM
Üniversitedeki etkinlikler dışında boş
zamanlarınızı nasıl değerlendiriyorsunuz ?
n
%
Müzik dinliyorum
6773
9.44
Sinemaya gidiyorum
5210
7.26
Çevremdekilerle sohbet ediyorum
4883
6.80
Arkadaşlarımla geziyorum
4883
6.80
İnternette sohbet ediyorum
4479
6.24
Uyku dinlenme ile geçiriyorum
4451
6.20
TV seyrediyorum
4285
5.97
K
A
Y
I
T
L
A
R
VELİ
ORYANTASYONU
AKRAN REHBERLİĞİ
ÖĞRENCİ
ORYANTASYONU
ÜYG
O
S
D
Akademik Danışmanlar için
Gelişimsel özelliklerinin farkında olun
Bilgi sağlayın
Seçenekleri keşfetmesine yardım edin
Amaç belirleyin
Uygun kaynaklara yönlendirin
Gelişimini izleyin
Potansiyelini araştırın
Güvendiğinizi gösterin
Dinleyin
ÖĞRENCİ DANIŞMANLARI VE ÖĞRETİM
ÜYELERİ İÇİN ÖĞRENCİLERİ PSİKOLOJİK
YARDIM ALMA KONUSUNDA YÖNLENDİRME
REHBERİ
Üniversitemiz PDR Merkezi ile dilediğiniz
zaman mutlaka iletişime geçin.
[email protected]
MEÜ-PDRM
ADRES:
Mediko-Sosyal Binası Giriş Katı
Çiftlikköy Yerleşkesi 33343 Mersin
Telefon: 324-3610001/4190
E-posta: [email protected]
KAYNAKÇA
Chickering, A. (1969). Education and identity.
Ratcliff, G. (2008). Applying student development
theories to supervising students.
Medalie, J. (1981). College life cycle.
Slide 9
MERSİN ÜNİVERSİTESİ
EĞİTİCİLERİN EĞİTİMİ SEMİNERİ
ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİNİN
GELİŞİM ÖZELLİKLERİ
Yrd. Doç. Dr. Cem Ali GİZİR
Mersin Üniversitesi
Ocak 2011
2
Gelişimsel Görevler
Her gelişim döneminde bireylerden, o döneme özgü bazı
davranışları kazanması, bazı beceri ve görevleri başarması
beklenir.
Gelişim görevlerinin bir çoğu döneme özgüdür.
Herhangi bir gelişim görevinin zamanında başarılması hem
o sırada üzerinde çalışılan başka gelişim ödevlerinin
gerçekleşmesini kolaylaştırır; hem de ileriki gelişme
ödevlerinin gerçekleşmesine uygun zemin hazırlar.
Gelişim görevleri başta fizyolojik olgunlaşmadan, çevre ve
kültürel etkilerden, kişinin ilgi ve isteklerinden; genel
olarak bio-psiko-sosyal süreçlerden etkilenerek oluşur.
Üniversite Öğrencilerinin Gelişimsel Görevleri
YETKİNLİK
KAZANMA
AMAÇ
GELİŞTİRME
DUYGU
YÖNETİMİ
KİŞİLİK
GELİŞİMİ
ÖZERKLİK
vs
KİMLİK
OLUŞTURMA
Sağlıklı
Kişilerarası
İlişkiler Kurma
BAĞLILIK
Üniversite Öğrencilerinin Gelişimsel Görevleri
Yetkinlik kazanma
–
Duygu Yönetimi
–
–
Zihinsel, fiziksel, kişilerarası yetkinlik
Duygusal farkındalık geliştirme ve duyguları kabul
etme
Kişisel kontrol ile kendini ifade arasındaki dengeyi
kurabilme
Özerklikten karşılıklı bağlılığa geçiş
–
–
Güven, etkileme ve onaylanma ihtiyaçlarının
dengelenmesi
Kendine özgü problem çözme ve etkinlikleri
düzenleme becerisi
Üniversite Öğrencilerinin Gelişimsel Görevleri
Sağlıklı kişilerarası ilişkiler geliştirme
–
–
Kimlik geliştirme
–
Farklılıkları anlama ve hoşgörü gösterme
Yakın ilişkiler kurabilme
Öz-kabul, cinsel kimliğinden, etnik kökeninden vb.
hoşnut olma
Amaç geliştirme
–
Kişisel ilgi ve seçeneklerini değerlendirebilme, amaç
belirleme, amaçlarını gerçekleştirmek için sebat
etme
Üniversite Öğrencilerinin Gelişimsel Görevleri
Yetkinli Kazanma
Amaç Geliştirme
Duygu Yönetimi
Özerklikten
Bağlılığa Geçiş
Kimlik
Oluşturma
Kişilik Gelişimi
Sağlıklı Kişilerarası
İlişkiler Kurma
1. SINIF 2. SINIF
BÜTÜNLEŞME
3. SINIF
4. SINIF YÜKSEK LİSANS
Üniversiteye Uyum Sürecinde
Öğrencilerde Beklenen Değişiklikler
Kişisel özgürlüklerin artması
Sorumlulukların artması
Zaman kullanımı
Farklı sosyal çevre ve ilişkiler
Aile ve lise arkadaşlarıyla değişen ilişkiler
Akademik Zorluklar
Eğitim sistemi
Sınıf atmosferi
Sınıf içi etkileşimler
Öğretim üyesi ile ilişkiler
Ölçme ve değerlendirme kriterleri
Akademik stres
Sosyal Zorluklar
Dil problemleri
Toplumcu-bireyselci kültür
Sınırlı sosyal ilişkiler
İnançlar, Değerler ve Gelenekler
Ayrımcı yaklaşımlar
1. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Evden ve aileden ilk defa ayrılma
Ev özlemi, yalnızlık
Çocukluğun yok oluşunun sinyalleri
Kendi başına karar verme sorumluluğu alma
Fiziksel ihtiyaçlarıyla kendi başına ilgilenme
Yas
Depresyon
İlk defa yalnız kalma
Eski arkadaşları arama, sık eve gitme, eski
ilişkilerine sıkı sıkı sarılma
•
1. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Yeni akademik ve sosyal ortam
Yeni ilişkiler
Kendine uygun ilgi alanları bulma
Rehberlik ve gözetimin azalması
Yeni ders çalışma becerileri geliştirme
Zaman kullanımını öğrenme
Bütçe yapma ve bütçeye göre harcama
yapma
Öz-disiplin
2. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Daha bağımsız
İlgilerin değişmesi ve gelecek amaçlarına yönelik
kararlar alma
Alan (branş) seçme
“2. Sınıf Krizi” – kayıtsızlık, yabancılaşma ve
mutsuzluk
Gelecek hakkında ciddi ciddi düşünme
Uyum sağlanamadıysa, uyuma yönelik çabalar
Eski arkadaşlıklara/arkadaşlıklara özlem duyma
Akademik Durum: kaygıların dışavurumu, düşük
notlar, başarısızlıkla ilgi çekmeye çalışma
Disiplin problemleri
3. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Yeterli ve gerekli çalışma becerilerine sahip
olmayı dileme
Kendi beceri ve yeteneklerini gerçekçi
değerlendirme
Yetişkin yaşamına yönelme
Seçici ve ciddi ikili ilişkiler kurma
Üniversite sonrasını görmeye başlama
Mesleki ilgilerin belirginleşmesi
Kendini test etme ve mezuniyeti erteleyerek
yetişkin yaşamına geçişi erteleme (bazıları)
Becerilerini en üst düzeyde kullanmaya
4. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Gelecek kaygısı
Üniversiteden (güvenli yerden) ayrılma
kaygısı
Zamanın hızla akması
Nostalji yaşama
Aşırı Stres (bazı öğrenciler)
Mezuniyeti erteleme çabaları (bazı
öğrenciler)
Ruh sağlığı ile ilgili durumlar
Aile ile çatışmalar
4. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
•
(Senioritis Sendromu)
Okula yönelik motivasyonda düşme
Okul işlerinden vazgeçerek eğlenceye
yönelmek
Hızlı bir şekilde üniversite yıllarında ertelenen
ya da kaçınılan işlere yönelmek
Israrla kendine bir sevgili, eş arama
Günümüz Üniversite Öğrencileri
HİÇBİRŞEYİ
HERŞEYİ
SORGULAMALARI
SORGULAMA!
SORGULAMA
SORGULA
(SORULARI)
ARTIK YETER
SORGULA
İlk Nesil Üniversite Öğrencileri-I
(First Generation Students)
1. Düşük akademik başarı geçmişi
2. Düşük akademik hazırlık
3. Düşük akademik beklentiler
4. Düşük SES
5. Düşük öğrenme motivasyonu
6. Yetersiz aile ve arkadaş desteği
7. Üniversite seçim sürecindeki sıkıntılar
8. Burs, kredi, yurt vb. olanaklardaki
sınırlılıklar
İlk Nesil Üniversite Öğrencileri-II
9. Zaman kullanımı ve diğer kişisel becerilerdeki
eksiklikler
10. Yükseköğrenim yaşamına yönelik yetersiz bilgi
11. Bürokratik süreçlere yönelik deneyim eksiklikleri
12. Öğrenme sürecinin tutum, beceri ve ilgileri de
kapsadığı konusundaki bilgi eksiklikleri
13. Ailede ilk üniversitede okuyan birey olmak
(deneyim eksikliği, rehber eksikliği)
14. Part-time bir işte çalışıyor olmak
15. Kız öğrenci olmak
İlk Nesil Üniversite Öğrencileri-III
(Üniversite Yaşamı)
1. Akademik etkinliklere katılmama
2. Üniversitenin sosyal ortamına katılmama
3. Yetersiz ders çalışma
4. Düşük notlar alma
5. Öğrenim süresince ek işlerde çalışma
6. Yabancılaşma
7. Sosyal yetersizlikler hissetme
8. Yeni bir kimlik oluşturma, üniversite öncesi aile, arkadaş ve
sosyal çevre ilişkilerinden uzaklaşarak farklı bir kültürel
ortama girme, değişme kaygısı.
9. Etkili zaman kullanımı, analitik düşünme, problem çözme
davranışı konusundaki çatışmalar.
10. İlgili birimlerle en az iletişime geçenler genelde bu
birimlere en çok ihtiyacı olanlar olabilmektedir.
MERSİN ÜNİVERSİTESİ
ÖĞRENCİ PROFİLİ ANKETİ
2010
Ailenizde üniversite eğitimi almış ya da
almakta olan sizden başka kimse var mı?
n
%
Evet
7540
54.8
Hayır
6220
45.2
13760
100
TOPLAM
Mezun olduğunuz lise türü?
n
%
Devlet Lisesi
7265
52.8
Meslek Lisesi
2538
18.44
Anadolu Lisesi
1938
14.08
Diğer
2019
14.68
13760
100
TOPLAM
Üniversite öncesi yaşamınızın büyük
bölümünün geçtiği bölge?
n
%
Akdeniz
7488
54.42
Güneydoğu Anadolu
1774
12.89
İç Anadolu
1391
10.11
Marmara
1029
7.48
Doğu Anadolu
715
5.20
Ege
Karadeniz
Yurtdışı
644
574
145
4.68
4.21
1.1
Üniversite öncesi yaşamınızın büyük
bölümünün geçtiği yer?
n
%
Büyükşehir
4673
33.96
İl Merkezi
2821
20.5
İlçe Merkezi
4112
29.88
Köy-Kasaba
2009
14.6
Yurtdışı
145
1.05
13760
100
TOPLAM
Günde ortalama kaç saat ders
çalışıyorsunuz ?
n
%
Hiç
2634
19.14
1 saat
4577
33.26
2 saat
3455
25.11
3 saat
1666
12.11
4 saat ve üstü
1428
10.38
13760
100
TOPLAM
Üniversitedeki sosyal, kültürel ve
sanatsal etkinliklere ne derece
katılıyorsunuz ?
n
%
Hiç
2743
19.93
Biraz
6175
44.88
Oldukça
3681
26.75
Çok
1161
8.44
13760
100
TOPLAM
Spor yapıyor musunuz ?
n
%
Hiç
2430
14.71
Biraz
6010
23.95
Oldukça
3296
43.68
Çok
2024
17.66
13760
100
TOPLAM
Üniversitedeki etkinlikler dışında boş
zamanlarınızı nasıl değerlendiriyorsunuz ?
n
%
Müzik dinliyorum
6773
9.44
Sinemaya gidiyorum
5210
7.26
Çevremdekilerle sohbet ediyorum
4883
6.80
Arkadaşlarımla geziyorum
4883
6.80
İnternette sohbet ediyorum
4479
6.24
Uyku dinlenme ile geçiriyorum
4451
6.20
TV seyrediyorum
4285
5.97
K
A
Y
I
T
L
A
R
VELİ
ORYANTASYONU
AKRAN REHBERLİĞİ
ÖĞRENCİ
ORYANTASYONU
ÜYG
O
S
D
Akademik Danışmanlar için
Gelişimsel özelliklerinin farkında olun
Bilgi sağlayın
Seçenekleri keşfetmesine yardım edin
Amaç belirleyin
Uygun kaynaklara yönlendirin
Gelişimini izleyin
Potansiyelini araştırın
Güvendiğinizi gösterin
Dinleyin
ÖĞRENCİ DANIŞMANLARI VE ÖĞRETİM
ÜYELERİ İÇİN ÖĞRENCİLERİ PSİKOLOJİK
YARDIM ALMA KONUSUNDA YÖNLENDİRME
REHBERİ
Üniversitemiz PDR Merkezi ile dilediğiniz
zaman mutlaka iletişime geçin.
[email protected]
MEÜ-PDRM
ADRES:
Mediko-Sosyal Binası Giriş Katı
Çiftlikköy Yerleşkesi 33343 Mersin
Telefon: 324-3610001/4190
E-posta: [email protected]
KAYNAKÇA
Chickering, A. (1969). Education and identity.
Ratcliff, G. (2008). Applying student development
theories to supervising students.
Medalie, J. (1981). College life cycle.
Slide 10
MERSİN ÜNİVERSİTESİ
EĞİTİCİLERİN EĞİTİMİ SEMİNERİ
ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİNİN
GELİŞİM ÖZELLİKLERİ
Yrd. Doç. Dr. Cem Ali GİZİR
Mersin Üniversitesi
Ocak 2011
2
Gelişimsel Görevler
Her gelişim döneminde bireylerden, o döneme özgü bazı
davranışları kazanması, bazı beceri ve görevleri başarması
beklenir.
Gelişim görevlerinin bir çoğu döneme özgüdür.
Herhangi bir gelişim görevinin zamanında başarılması hem
o sırada üzerinde çalışılan başka gelişim ödevlerinin
gerçekleşmesini kolaylaştırır; hem de ileriki gelişme
ödevlerinin gerçekleşmesine uygun zemin hazırlar.
Gelişim görevleri başta fizyolojik olgunlaşmadan, çevre ve
kültürel etkilerden, kişinin ilgi ve isteklerinden; genel
olarak bio-psiko-sosyal süreçlerden etkilenerek oluşur.
Üniversite Öğrencilerinin Gelişimsel Görevleri
YETKİNLİK
KAZANMA
AMAÇ
GELİŞTİRME
DUYGU
YÖNETİMİ
KİŞİLİK
GELİŞİMİ
ÖZERKLİK
vs
KİMLİK
OLUŞTURMA
Sağlıklı
Kişilerarası
İlişkiler Kurma
BAĞLILIK
Üniversite Öğrencilerinin Gelişimsel Görevleri
Yetkinlik kazanma
–
Duygu Yönetimi
–
–
Zihinsel, fiziksel, kişilerarası yetkinlik
Duygusal farkındalık geliştirme ve duyguları kabul
etme
Kişisel kontrol ile kendini ifade arasındaki dengeyi
kurabilme
Özerklikten karşılıklı bağlılığa geçiş
–
–
Güven, etkileme ve onaylanma ihtiyaçlarının
dengelenmesi
Kendine özgü problem çözme ve etkinlikleri
düzenleme becerisi
Üniversite Öğrencilerinin Gelişimsel Görevleri
Sağlıklı kişilerarası ilişkiler geliştirme
–
–
Kimlik geliştirme
–
Farklılıkları anlama ve hoşgörü gösterme
Yakın ilişkiler kurabilme
Öz-kabul, cinsel kimliğinden, etnik kökeninden vb.
hoşnut olma
Amaç geliştirme
–
Kişisel ilgi ve seçeneklerini değerlendirebilme, amaç
belirleme, amaçlarını gerçekleştirmek için sebat
etme
Üniversite Öğrencilerinin Gelişimsel Görevleri
Yetkinli Kazanma
Amaç Geliştirme
Duygu Yönetimi
Özerklikten
Bağlılığa Geçiş
Kimlik
Oluşturma
Kişilik Gelişimi
Sağlıklı Kişilerarası
İlişkiler Kurma
1. SINIF 2. SINIF
BÜTÜNLEŞME
3. SINIF
4. SINIF YÜKSEK LİSANS
Üniversiteye Uyum Sürecinde
Öğrencilerde Beklenen Değişiklikler
Kişisel özgürlüklerin artması
Sorumlulukların artması
Zaman kullanımı
Farklı sosyal çevre ve ilişkiler
Aile ve lise arkadaşlarıyla değişen ilişkiler
Akademik Zorluklar
Eğitim sistemi
Sınıf atmosferi
Sınıf içi etkileşimler
Öğretim üyesi ile ilişkiler
Ölçme ve değerlendirme kriterleri
Akademik stres
Sosyal Zorluklar
Dil problemleri
Toplumcu-bireyselci kültür
Sınırlı sosyal ilişkiler
İnançlar, Değerler ve Gelenekler
Ayrımcı yaklaşımlar
1. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Evden ve aileden ilk defa ayrılma
Ev özlemi, yalnızlık
Çocukluğun yok oluşunun sinyalleri
Kendi başına karar verme sorumluluğu alma
Fiziksel ihtiyaçlarıyla kendi başına ilgilenme
Yas
Depresyon
İlk defa yalnız kalma
Eski arkadaşları arama, sık eve gitme, eski
ilişkilerine sıkı sıkı sarılma
•
1. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Yeni akademik ve sosyal ortam
Yeni ilişkiler
Kendine uygun ilgi alanları bulma
Rehberlik ve gözetimin azalması
Yeni ders çalışma becerileri geliştirme
Zaman kullanımını öğrenme
Bütçe yapma ve bütçeye göre harcama
yapma
Öz-disiplin
2. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Daha bağımsız
İlgilerin değişmesi ve gelecek amaçlarına yönelik
kararlar alma
Alan (branş) seçme
“2. Sınıf Krizi” – kayıtsızlık, yabancılaşma ve
mutsuzluk
Gelecek hakkında ciddi ciddi düşünme
Uyum sağlanamadıysa, uyuma yönelik çabalar
Eski arkadaşlıklara/arkadaşlıklara özlem duyma
Akademik Durum: kaygıların dışavurumu, düşük
notlar, başarısızlıkla ilgi çekmeye çalışma
Disiplin problemleri
3. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Yeterli ve gerekli çalışma becerilerine sahip
olmayı dileme
Kendi beceri ve yeteneklerini gerçekçi
değerlendirme
Yetişkin yaşamına yönelme
Seçici ve ciddi ikili ilişkiler kurma
Üniversite sonrasını görmeye başlama
Mesleki ilgilerin belirginleşmesi
Kendini test etme ve mezuniyeti erteleyerek
yetişkin yaşamına geçişi erteleme (bazıları)
Becerilerini en üst düzeyde kullanmaya
4. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Gelecek kaygısı
Üniversiteden (güvenli yerden) ayrılma
kaygısı
Zamanın hızla akması
Nostalji yaşama
Aşırı Stres (bazı öğrenciler)
Mezuniyeti erteleme çabaları (bazı
öğrenciler)
Ruh sağlığı ile ilgili durumlar
Aile ile çatışmalar
4. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
•
(Senioritis Sendromu)
Okula yönelik motivasyonda düşme
Okul işlerinden vazgeçerek eğlenceye
yönelmek
Hızlı bir şekilde üniversite yıllarında ertelenen
ya da kaçınılan işlere yönelmek
Israrla kendine bir sevgili, eş arama
Günümüz Üniversite Öğrencileri
HİÇBİRŞEYİ
HERŞEYİ
SORGULAMALARI
SORGULAMA!
SORGULAMA
SORGULA
(SORULARI)
ARTIK YETER
SORGULA
İlk Nesil Üniversite Öğrencileri-I
(First Generation Students)
1. Düşük akademik başarı geçmişi
2. Düşük akademik hazırlık
3. Düşük akademik beklentiler
4. Düşük SES
5. Düşük öğrenme motivasyonu
6. Yetersiz aile ve arkadaş desteği
7. Üniversite seçim sürecindeki sıkıntılar
8. Burs, kredi, yurt vb. olanaklardaki
sınırlılıklar
İlk Nesil Üniversite Öğrencileri-II
9. Zaman kullanımı ve diğer kişisel becerilerdeki
eksiklikler
10. Yükseköğrenim yaşamına yönelik yetersiz bilgi
11. Bürokratik süreçlere yönelik deneyim eksiklikleri
12. Öğrenme sürecinin tutum, beceri ve ilgileri de
kapsadığı konusundaki bilgi eksiklikleri
13. Ailede ilk üniversitede okuyan birey olmak
(deneyim eksikliği, rehber eksikliği)
14. Part-time bir işte çalışıyor olmak
15. Kız öğrenci olmak
İlk Nesil Üniversite Öğrencileri-III
(Üniversite Yaşamı)
1. Akademik etkinliklere katılmama
2. Üniversitenin sosyal ortamına katılmama
3. Yetersiz ders çalışma
4. Düşük notlar alma
5. Öğrenim süresince ek işlerde çalışma
6. Yabancılaşma
7. Sosyal yetersizlikler hissetme
8. Yeni bir kimlik oluşturma, üniversite öncesi aile, arkadaş ve
sosyal çevre ilişkilerinden uzaklaşarak farklı bir kültürel
ortama girme, değişme kaygısı.
9. Etkili zaman kullanımı, analitik düşünme, problem çözme
davranışı konusundaki çatışmalar.
10. İlgili birimlerle en az iletişime geçenler genelde bu
birimlere en çok ihtiyacı olanlar olabilmektedir.
MERSİN ÜNİVERSİTESİ
ÖĞRENCİ PROFİLİ ANKETİ
2010
Ailenizde üniversite eğitimi almış ya da
almakta olan sizden başka kimse var mı?
n
%
Evet
7540
54.8
Hayır
6220
45.2
13760
100
TOPLAM
Mezun olduğunuz lise türü?
n
%
Devlet Lisesi
7265
52.8
Meslek Lisesi
2538
18.44
Anadolu Lisesi
1938
14.08
Diğer
2019
14.68
13760
100
TOPLAM
Üniversite öncesi yaşamınızın büyük
bölümünün geçtiği bölge?
n
%
Akdeniz
7488
54.42
Güneydoğu Anadolu
1774
12.89
İç Anadolu
1391
10.11
Marmara
1029
7.48
Doğu Anadolu
715
5.20
Ege
Karadeniz
Yurtdışı
644
574
145
4.68
4.21
1.1
Üniversite öncesi yaşamınızın büyük
bölümünün geçtiği yer?
n
%
Büyükşehir
4673
33.96
İl Merkezi
2821
20.5
İlçe Merkezi
4112
29.88
Köy-Kasaba
2009
14.6
Yurtdışı
145
1.05
13760
100
TOPLAM
Günde ortalama kaç saat ders
çalışıyorsunuz ?
n
%
Hiç
2634
19.14
1 saat
4577
33.26
2 saat
3455
25.11
3 saat
1666
12.11
4 saat ve üstü
1428
10.38
13760
100
TOPLAM
Üniversitedeki sosyal, kültürel ve
sanatsal etkinliklere ne derece
katılıyorsunuz ?
n
%
Hiç
2743
19.93
Biraz
6175
44.88
Oldukça
3681
26.75
Çok
1161
8.44
13760
100
TOPLAM
Spor yapıyor musunuz ?
n
%
Hiç
2430
14.71
Biraz
6010
23.95
Oldukça
3296
43.68
Çok
2024
17.66
13760
100
TOPLAM
Üniversitedeki etkinlikler dışında boş
zamanlarınızı nasıl değerlendiriyorsunuz ?
n
%
Müzik dinliyorum
6773
9.44
Sinemaya gidiyorum
5210
7.26
Çevremdekilerle sohbet ediyorum
4883
6.80
Arkadaşlarımla geziyorum
4883
6.80
İnternette sohbet ediyorum
4479
6.24
Uyku dinlenme ile geçiriyorum
4451
6.20
TV seyrediyorum
4285
5.97
K
A
Y
I
T
L
A
R
VELİ
ORYANTASYONU
AKRAN REHBERLİĞİ
ÖĞRENCİ
ORYANTASYONU
ÜYG
O
S
D
Akademik Danışmanlar için
Gelişimsel özelliklerinin farkında olun
Bilgi sağlayın
Seçenekleri keşfetmesine yardım edin
Amaç belirleyin
Uygun kaynaklara yönlendirin
Gelişimini izleyin
Potansiyelini araştırın
Güvendiğinizi gösterin
Dinleyin
ÖĞRENCİ DANIŞMANLARI VE ÖĞRETİM
ÜYELERİ İÇİN ÖĞRENCİLERİ PSİKOLOJİK
YARDIM ALMA KONUSUNDA YÖNLENDİRME
REHBERİ
Üniversitemiz PDR Merkezi ile dilediğiniz
zaman mutlaka iletişime geçin.
[email protected]
MEÜ-PDRM
ADRES:
Mediko-Sosyal Binası Giriş Katı
Çiftlikköy Yerleşkesi 33343 Mersin
Telefon: 324-3610001/4190
E-posta: [email protected]
KAYNAKÇA
Chickering, A. (1969). Education and identity.
Ratcliff, G. (2008). Applying student development
theories to supervising students.
Medalie, J. (1981). College life cycle.
Slide 11
MERSİN ÜNİVERSİTESİ
EĞİTİCİLERİN EĞİTİMİ SEMİNERİ
ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİNİN
GELİŞİM ÖZELLİKLERİ
Yrd. Doç. Dr. Cem Ali GİZİR
Mersin Üniversitesi
Ocak 2011
2
Gelişimsel Görevler
Her gelişim döneminde bireylerden, o döneme özgü bazı
davranışları kazanması, bazı beceri ve görevleri başarması
beklenir.
Gelişim görevlerinin bir çoğu döneme özgüdür.
Herhangi bir gelişim görevinin zamanında başarılması hem
o sırada üzerinde çalışılan başka gelişim ödevlerinin
gerçekleşmesini kolaylaştırır; hem de ileriki gelişme
ödevlerinin gerçekleşmesine uygun zemin hazırlar.
Gelişim görevleri başta fizyolojik olgunlaşmadan, çevre ve
kültürel etkilerden, kişinin ilgi ve isteklerinden; genel
olarak bio-psiko-sosyal süreçlerden etkilenerek oluşur.
Üniversite Öğrencilerinin Gelişimsel Görevleri
YETKİNLİK
KAZANMA
AMAÇ
GELİŞTİRME
DUYGU
YÖNETİMİ
KİŞİLİK
GELİŞİMİ
ÖZERKLİK
vs
KİMLİK
OLUŞTURMA
Sağlıklı
Kişilerarası
İlişkiler Kurma
BAĞLILIK
Üniversite Öğrencilerinin Gelişimsel Görevleri
Yetkinlik kazanma
–
Duygu Yönetimi
–
–
Zihinsel, fiziksel, kişilerarası yetkinlik
Duygusal farkındalık geliştirme ve duyguları kabul
etme
Kişisel kontrol ile kendini ifade arasındaki dengeyi
kurabilme
Özerklikten karşılıklı bağlılığa geçiş
–
–
Güven, etkileme ve onaylanma ihtiyaçlarının
dengelenmesi
Kendine özgü problem çözme ve etkinlikleri
düzenleme becerisi
Üniversite Öğrencilerinin Gelişimsel Görevleri
Sağlıklı kişilerarası ilişkiler geliştirme
–
–
Kimlik geliştirme
–
Farklılıkları anlama ve hoşgörü gösterme
Yakın ilişkiler kurabilme
Öz-kabul, cinsel kimliğinden, etnik kökeninden vb.
hoşnut olma
Amaç geliştirme
–
Kişisel ilgi ve seçeneklerini değerlendirebilme, amaç
belirleme, amaçlarını gerçekleştirmek için sebat
etme
Üniversite Öğrencilerinin Gelişimsel Görevleri
Yetkinli Kazanma
Amaç Geliştirme
Duygu Yönetimi
Özerklikten
Bağlılığa Geçiş
Kimlik
Oluşturma
Kişilik Gelişimi
Sağlıklı Kişilerarası
İlişkiler Kurma
1. SINIF 2. SINIF
BÜTÜNLEŞME
3. SINIF
4. SINIF YÜKSEK LİSANS
Üniversiteye Uyum Sürecinde
Öğrencilerde Beklenen Değişiklikler
Kişisel özgürlüklerin artması
Sorumlulukların artması
Zaman kullanımı
Farklı sosyal çevre ve ilişkiler
Aile ve lise arkadaşlarıyla değişen ilişkiler
Akademik Zorluklar
Eğitim sistemi
Sınıf atmosferi
Sınıf içi etkileşimler
Öğretim üyesi ile ilişkiler
Ölçme ve değerlendirme kriterleri
Akademik stres
Sosyal Zorluklar
Dil problemleri
Toplumcu-bireyselci kültür
Sınırlı sosyal ilişkiler
İnançlar, Değerler ve Gelenekler
Ayrımcı yaklaşımlar
1. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Evden ve aileden ilk defa ayrılma
Ev özlemi, yalnızlık
Çocukluğun yok oluşunun sinyalleri
Kendi başına karar verme sorumluluğu alma
Fiziksel ihtiyaçlarıyla kendi başına ilgilenme
Yas
Depresyon
İlk defa yalnız kalma
Eski arkadaşları arama, sık eve gitme, eski
ilişkilerine sıkı sıkı sarılma
•
1. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Yeni akademik ve sosyal ortam
Yeni ilişkiler
Kendine uygun ilgi alanları bulma
Rehberlik ve gözetimin azalması
Yeni ders çalışma becerileri geliştirme
Zaman kullanımını öğrenme
Bütçe yapma ve bütçeye göre harcama
yapma
Öz-disiplin
2. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Daha bağımsız
İlgilerin değişmesi ve gelecek amaçlarına yönelik
kararlar alma
Alan (branş) seçme
“2. Sınıf Krizi” – kayıtsızlık, yabancılaşma ve
mutsuzluk
Gelecek hakkında ciddi ciddi düşünme
Uyum sağlanamadıysa, uyuma yönelik çabalar
Eski arkadaşlıklara/arkadaşlıklara özlem duyma
Akademik Durum: kaygıların dışavurumu, düşük
notlar, başarısızlıkla ilgi çekmeye çalışma
Disiplin problemleri
3. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Yeterli ve gerekli çalışma becerilerine sahip
olmayı dileme
Kendi beceri ve yeteneklerini gerçekçi
değerlendirme
Yetişkin yaşamına yönelme
Seçici ve ciddi ikili ilişkiler kurma
Üniversite sonrasını görmeye başlama
Mesleki ilgilerin belirginleşmesi
Kendini test etme ve mezuniyeti erteleyerek
yetişkin yaşamına geçişi erteleme (bazıları)
Becerilerini en üst düzeyde kullanmaya
4. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Gelecek kaygısı
Üniversiteden (güvenli yerden) ayrılma
kaygısı
Zamanın hızla akması
Nostalji yaşama
Aşırı Stres (bazı öğrenciler)
Mezuniyeti erteleme çabaları (bazı
öğrenciler)
Ruh sağlığı ile ilgili durumlar
Aile ile çatışmalar
4. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
•
(Senioritis Sendromu)
Okula yönelik motivasyonda düşme
Okul işlerinden vazgeçerek eğlenceye
yönelmek
Hızlı bir şekilde üniversite yıllarında ertelenen
ya da kaçınılan işlere yönelmek
Israrla kendine bir sevgili, eş arama
Günümüz Üniversite Öğrencileri
HİÇBİRŞEYİ
HERŞEYİ
SORGULAMALARI
SORGULAMA!
SORGULAMA
SORGULA
(SORULARI)
ARTIK YETER
SORGULA
İlk Nesil Üniversite Öğrencileri-I
(First Generation Students)
1. Düşük akademik başarı geçmişi
2. Düşük akademik hazırlık
3. Düşük akademik beklentiler
4. Düşük SES
5. Düşük öğrenme motivasyonu
6. Yetersiz aile ve arkadaş desteği
7. Üniversite seçim sürecindeki sıkıntılar
8. Burs, kredi, yurt vb. olanaklardaki
sınırlılıklar
İlk Nesil Üniversite Öğrencileri-II
9. Zaman kullanımı ve diğer kişisel becerilerdeki
eksiklikler
10. Yükseköğrenim yaşamına yönelik yetersiz bilgi
11. Bürokratik süreçlere yönelik deneyim eksiklikleri
12. Öğrenme sürecinin tutum, beceri ve ilgileri de
kapsadığı konusundaki bilgi eksiklikleri
13. Ailede ilk üniversitede okuyan birey olmak
(deneyim eksikliği, rehber eksikliği)
14. Part-time bir işte çalışıyor olmak
15. Kız öğrenci olmak
İlk Nesil Üniversite Öğrencileri-III
(Üniversite Yaşamı)
1. Akademik etkinliklere katılmama
2. Üniversitenin sosyal ortamına katılmama
3. Yetersiz ders çalışma
4. Düşük notlar alma
5. Öğrenim süresince ek işlerde çalışma
6. Yabancılaşma
7. Sosyal yetersizlikler hissetme
8. Yeni bir kimlik oluşturma, üniversite öncesi aile, arkadaş ve
sosyal çevre ilişkilerinden uzaklaşarak farklı bir kültürel
ortama girme, değişme kaygısı.
9. Etkili zaman kullanımı, analitik düşünme, problem çözme
davranışı konusundaki çatışmalar.
10. İlgili birimlerle en az iletişime geçenler genelde bu
birimlere en çok ihtiyacı olanlar olabilmektedir.
MERSİN ÜNİVERSİTESİ
ÖĞRENCİ PROFİLİ ANKETİ
2010
Ailenizde üniversite eğitimi almış ya da
almakta olan sizden başka kimse var mı?
n
%
Evet
7540
54.8
Hayır
6220
45.2
13760
100
TOPLAM
Mezun olduğunuz lise türü?
n
%
Devlet Lisesi
7265
52.8
Meslek Lisesi
2538
18.44
Anadolu Lisesi
1938
14.08
Diğer
2019
14.68
13760
100
TOPLAM
Üniversite öncesi yaşamınızın büyük
bölümünün geçtiği bölge?
n
%
Akdeniz
7488
54.42
Güneydoğu Anadolu
1774
12.89
İç Anadolu
1391
10.11
Marmara
1029
7.48
Doğu Anadolu
715
5.20
Ege
Karadeniz
Yurtdışı
644
574
145
4.68
4.21
1.1
Üniversite öncesi yaşamınızın büyük
bölümünün geçtiği yer?
n
%
Büyükşehir
4673
33.96
İl Merkezi
2821
20.5
İlçe Merkezi
4112
29.88
Köy-Kasaba
2009
14.6
Yurtdışı
145
1.05
13760
100
TOPLAM
Günde ortalama kaç saat ders
çalışıyorsunuz ?
n
%
Hiç
2634
19.14
1 saat
4577
33.26
2 saat
3455
25.11
3 saat
1666
12.11
4 saat ve üstü
1428
10.38
13760
100
TOPLAM
Üniversitedeki sosyal, kültürel ve
sanatsal etkinliklere ne derece
katılıyorsunuz ?
n
%
Hiç
2743
19.93
Biraz
6175
44.88
Oldukça
3681
26.75
Çok
1161
8.44
13760
100
TOPLAM
Spor yapıyor musunuz ?
n
%
Hiç
2430
14.71
Biraz
6010
23.95
Oldukça
3296
43.68
Çok
2024
17.66
13760
100
TOPLAM
Üniversitedeki etkinlikler dışında boş
zamanlarınızı nasıl değerlendiriyorsunuz ?
n
%
Müzik dinliyorum
6773
9.44
Sinemaya gidiyorum
5210
7.26
Çevremdekilerle sohbet ediyorum
4883
6.80
Arkadaşlarımla geziyorum
4883
6.80
İnternette sohbet ediyorum
4479
6.24
Uyku dinlenme ile geçiriyorum
4451
6.20
TV seyrediyorum
4285
5.97
K
A
Y
I
T
L
A
R
VELİ
ORYANTASYONU
AKRAN REHBERLİĞİ
ÖĞRENCİ
ORYANTASYONU
ÜYG
O
S
D
Akademik Danışmanlar için
Gelişimsel özelliklerinin farkında olun
Bilgi sağlayın
Seçenekleri keşfetmesine yardım edin
Amaç belirleyin
Uygun kaynaklara yönlendirin
Gelişimini izleyin
Potansiyelini araştırın
Güvendiğinizi gösterin
Dinleyin
ÖĞRENCİ DANIŞMANLARI VE ÖĞRETİM
ÜYELERİ İÇİN ÖĞRENCİLERİ PSİKOLOJİK
YARDIM ALMA KONUSUNDA YÖNLENDİRME
REHBERİ
Üniversitemiz PDR Merkezi ile dilediğiniz
zaman mutlaka iletişime geçin.
[email protected]
MEÜ-PDRM
ADRES:
Mediko-Sosyal Binası Giriş Katı
Çiftlikköy Yerleşkesi 33343 Mersin
Telefon: 324-3610001/4190
E-posta: [email protected]
KAYNAKÇA
Chickering, A. (1969). Education and identity.
Ratcliff, G. (2008). Applying student development
theories to supervising students.
Medalie, J. (1981). College life cycle.
Slide 12
MERSİN ÜNİVERSİTESİ
EĞİTİCİLERİN EĞİTİMİ SEMİNERİ
ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİNİN
GELİŞİM ÖZELLİKLERİ
Yrd. Doç. Dr. Cem Ali GİZİR
Mersin Üniversitesi
Ocak 2011
2
Gelişimsel Görevler
Her gelişim döneminde bireylerden, o döneme özgü bazı
davranışları kazanması, bazı beceri ve görevleri başarması
beklenir.
Gelişim görevlerinin bir çoğu döneme özgüdür.
Herhangi bir gelişim görevinin zamanında başarılması hem
o sırada üzerinde çalışılan başka gelişim ödevlerinin
gerçekleşmesini kolaylaştırır; hem de ileriki gelişme
ödevlerinin gerçekleşmesine uygun zemin hazırlar.
Gelişim görevleri başta fizyolojik olgunlaşmadan, çevre ve
kültürel etkilerden, kişinin ilgi ve isteklerinden; genel
olarak bio-psiko-sosyal süreçlerden etkilenerek oluşur.
Üniversite Öğrencilerinin Gelişimsel Görevleri
YETKİNLİK
KAZANMA
AMAÇ
GELİŞTİRME
DUYGU
YÖNETİMİ
KİŞİLİK
GELİŞİMİ
ÖZERKLİK
vs
KİMLİK
OLUŞTURMA
Sağlıklı
Kişilerarası
İlişkiler Kurma
BAĞLILIK
Üniversite Öğrencilerinin Gelişimsel Görevleri
Yetkinlik kazanma
–
Duygu Yönetimi
–
–
Zihinsel, fiziksel, kişilerarası yetkinlik
Duygusal farkındalık geliştirme ve duyguları kabul
etme
Kişisel kontrol ile kendini ifade arasındaki dengeyi
kurabilme
Özerklikten karşılıklı bağlılığa geçiş
–
–
Güven, etkileme ve onaylanma ihtiyaçlarının
dengelenmesi
Kendine özgü problem çözme ve etkinlikleri
düzenleme becerisi
Üniversite Öğrencilerinin Gelişimsel Görevleri
Sağlıklı kişilerarası ilişkiler geliştirme
–
–
Kimlik geliştirme
–
Farklılıkları anlama ve hoşgörü gösterme
Yakın ilişkiler kurabilme
Öz-kabul, cinsel kimliğinden, etnik kökeninden vb.
hoşnut olma
Amaç geliştirme
–
Kişisel ilgi ve seçeneklerini değerlendirebilme, amaç
belirleme, amaçlarını gerçekleştirmek için sebat
etme
Üniversite Öğrencilerinin Gelişimsel Görevleri
Yetkinli Kazanma
Amaç Geliştirme
Duygu Yönetimi
Özerklikten
Bağlılığa Geçiş
Kimlik
Oluşturma
Kişilik Gelişimi
Sağlıklı Kişilerarası
İlişkiler Kurma
1. SINIF 2. SINIF
BÜTÜNLEŞME
3. SINIF
4. SINIF YÜKSEK LİSANS
Üniversiteye Uyum Sürecinde
Öğrencilerde Beklenen Değişiklikler
Kişisel özgürlüklerin artması
Sorumlulukların artması
Zaman kullanımı
Farklı sosyal çevre ve ilişkiler
Aile ve lise arkadaşlarıyla değişen ilişkiler
Akademik Zorluklar
Eğitim sistemi
Sınıf atmosferi
Sınıf içi etkileşimler
Öğretim üyesi ile ilişkiler
Ölçme ve değerlendirme kriterleri
Akademik stres
Sosyal Zorluklar
Dil problemleri
Toplumcu-bireyselci kültür
Sınırlı sosyal ilişkiler
İnançlar, Değerler ve Gelenekler
Ayrımcı yaklaşımlar
1. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Evden ve aileden ilk defa ayrılma
Ev özlemi, yalnızlık
Çocukluğun yok oluşunun sinyalleri
Kendi başına karar verme sorumluluğu alma
Fiziksel ihtiyaçlarıyla kendi başına ilgilenme
Yas
Depresyon
İlk defa yalnız kalma
Eski arkadaşları arama, sık eve gitme, eski
ilişkilerine sıkı sıkı sarılma
•
1. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Yeni akademik ve sosyal ortam
Yeni ilişkiler
Kendine uygun ilgi alanları bulma
Rehberlik ve gözetimin azalması
Yeni ders çalışma becerileri geliştirme
Zaman kullanımını öğrenme
Bütçe yapma ve bütçeye göre harcama
yapma
Öz-disiplin
2. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Daha bağımsız
İlgilerin değişmesi ve gelecek amaçlarına yönelik
kararlar alma
Alan (branş) seçme
“2. Sınıf Krizi” – kayıtsızlık, yabancılaşma ve
mutsuzluk
Gelecek hakkında ciddi ciddi düşünme
Uyum sağlanamadıysa, uyuma yönelik çabalar
Eski arkadaşlıklara/arkadaşlıklara özlem duyma
Akademik Durum: kaygıların dışavurumu, düşük
notlar, başarısızlıkla ilgi çekmeye çalışma
Disiplin problemleri
3. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Yeterli ve gerekli çalışma becerilerine sahip
olmayı dileme
Kendi beceri ve yeteneklerini gerçekçi
değerlendirme
Yetişkin yaşamına yönelme
Seçici ve ciddi ikili ilişkiler kurma
Üniversite sonrasını görmeye başlama
Mesleki ilgilerin belirginleşmesi
Kendini test etme ve mezuniyeti erteleyerek
yetişkin yaşamına geçişi erteleme (bazıları)
Becerilerini en üst düzeyde kullanmaya
4. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Gelecek kaygısı
Üniversiteden (güvenli yerden) ayrılma
kaygısı
Zamanın hızla akması
Nostalji yaşama
Aşırı Stres (bazı öğrenciler)
Mezuniyeti erteleme çabaları (bazı
öğrenciler)
Ruh sağlığı ile ilgili durumlar
Aile ile çatışmalar
4. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
•
(Senioritis Sendromu)
Okula yönelik motivasyonda düşme
Okul işlerinden vazgeçerek eğlenceye
yönelmek
Hızlı bir şekilde üniversite yıllarında ertelenen
ya da kaçınılan işlere yönelmek
Israrla kendine bir sevgili, eş arama
Günümüz Üniversite Öğrencileri
HİÇBİRŞEYİ
HERŞEYİ
SORGULAMALARI
SORGULAMA!
SORGULAMA
SORGULA
(SORULARI)
ARTIK YETER
SORGULA
İlk Nesil Üniversite Öğrencileri-I
(First Generation Students)
1. Düşük akademik başarı geçmişi
2. Düşük akademik hazırlık
3. Düşük akademik beklentiler
4. Düşük SES
5. Düşük öğrenme motivasyonu
6. Yetersiz aile ve arkadaş desteği
7. Üniversite seçim sürecindeki sıkıntılar
8. Burs, kredi, yurt vb. olanaklardaki
sınırlılıklar
İlk Nesil Üniversite Öğrencileri-II
9. Zaman kullanımı ve diğer kişisel becerilerdeki
eksiklikler
10. Yükseköğrenim yaşamına yönelik yetersiz bilgi
11. Bürokratik süreçlere yönelik deneyim eksiklikleri
12. Öğrenme sürecinin tutum, beceri ve ilgileri de
kapsadığı konusundaki bilgi eksiklikleri
13. Ailede ilk üniversitede okuyan birey olmak
(deneyim eksikliği, rehber eksikliği)
14. Part-time bir işte çalışıyor olmak
15. Kız öğrenci olmak
İlk Nesil Üniversite Öğrencileri-III
(Üniversite Yaşamı)
1. Akademik etkinliklere katılmama
2. Üniversitenin sosyal ortamına katılmama
3. Yetersiz ders çalışma
4. Düşük notlar alma
5. Öğrenim süresince ek işlerde çalışma
6. Yabancılaşma
7. Sosyal yetersizlikler hissetme
8. Yeni bir kimlik oluşturma, üniversite öncesi aile, arkadaş ve
sosyal çevre ilişkilerinden uzaklaşarak farklı bir kültürel
ortama girme, değişme kaygısı.
9. Etkili zaman kullanımı, analitik düşünme, problem çözme
davranışı konusundaki çatışmalar.
10. İlgili birimlerle en az iletişime geçenler genelde bu
birimlere en çok ihtiyacı olanlar olabilmektedir.
MERSİN ÜNİVERSİTESİ
ÖĞRENCİ PROFİLİ ANKETİ
2010
Ailenizde üniversite eğitimi almış ya da
almakta olan sizden başka kimse var mı?
n
%
Evet
7540
54.8
Hayır
6220
45.2
13760
100
TOPLAM
Mezun olduğunuz lise türü?
n
%
Devlet Lisesi
7265
52.8
Meslek Lisesi
2538
18.44
Anadolu Lisesi
1938
14.08
Diğer
2019
14.68
13760
100
TOPLAM
Üniversite öncesi yaşamınızın büyük
bölümünün geçtiği bölge?
n
%
Akdeniz
7488
54.42
Güneydoğu Anadolu
1774
12.89
İç Anadolu
1391
10.11
Marmara
1029
7.48
Doğu Anadolu
715
5.20
Ege
Karadeniz
Yurtdışı
644
574
145
4.68
4.21
1.1
Üniversite öncesi yaşamınızın büyük
bölümünün geçtiği yer?
n
%
Büyükşehir
4673
33.96
İl Merkezi
2821
20.5
İlçe Merkezi
4112
29.88
Köy-Kasaba
2009
14.6
Yurtdışı
145
1.05
13760
100
TOPLAM
Günde ortalama kaç saat ders
çalışıyorsunuz ?
n
%
Hiç
2634
19.14
1 saat
4577
33.26
2 saat
3455
25.11
3 saat
1666
12.11
4 saat ve üstü
1428
10.38
13760
100
TOPLAM
Üniversitedeki sosyal, kültürel ve
sanatsal etkinliklere ne derece
katılıyorsunuz ?
n
%
Hiç
2743
19.93
Biraz
6175
44.88
Oldukça
3681
26.75
Çok
1161
8.44
13760
100
TOPLAM
Spor yapıyor musunuz ?
n
%
Hiç
2430
14.71
Biraz
6010
23.95
Oldukça
3296
43.68
Çok
2024
17.66
13760
100
TOPLAM
Üniversitedeki etkinlikler dışında boş
zamanlarınızı nasıl değerlendiriyorsunuz ?
n
%
Müzik dinliyorum
6773
9.44
Sinemaya gidiyorum
5210
7.26
Çevremdekilerle sohbet ediyorum
4883
6.80
Arkadaşlarımla geziyorum
4883
6.80
İnternette sohbet ediyorum
4479
6.24
Uyku dinlenme ile geçiriyorum
4451
6.20
TV seyrediyorum
4285
5.97
K
A
Y
I
T
L
A
R
VELİ
ORYANTASYONU
AKRAN REHBERLİĞİ
ÖĞRENCİ
ORYANTASYONU
ÜYG
O
S
D
Akademik Danışmanlar için
Gelişimsel özelliklerinin farkında olun
Bilgi sağlayın
Seçenekleri keşfetmesine yardım edin
Amaç belirleyin
Uygun kaynaklara yönlendirin
Gelişimini izleyin
Potansiyelini araştırın
Güvendiğinizi gösterin
Dinleyin
ÖĞRENCİ DANIŞMANLARI VE ÖĞRETİM
ÜYELERİ İÇİN ÖĞRENCİLERİ PSİKOLOJİK
YARDIM ALMA KONUSUNDA YÖNLENDİRME
REHBERİ
Üniversitemiz PDR Merkezi ile dilediğiniz
zaman mutlaka iletişime geçin.
[email protected]
MEÜ-PDRM
ADRES:
Mediko-Sosyal Binası Giriş Katı
Çiftlikköy Yerleşkesi 33343 Mersin
Telefon: 324-3610001/4190
E-posta: [email protected]
KAYNAKÇA
Chickering, A. (1969). Education and identity.
Ratcliff, G. (2008). Applying student development
theories to supervising students.
Medalie, J. (1981). College life cycle.
Slide 13
MERSİN ÜNİVERSİTESİ
EĞİTİCİLERİN EĞİTİMİ SEMİNERİ
ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİNİN
GELİŞİM ÖZELLİKLERİ
Yrd. Doç. Dr. Cem Ali GİZİR
Mersin Üniversitesi
Ocak 2011
2
Gelişimsel Görevler
Her gelişim döneminde bireylerden, o döneme özgü bazı
davranışları kazanması, bazı beceri ve görevleri başarması
beklenir.
Gelişim görevlerinin bir çoğu döneme özgüdür.
Herhangi bir gelişim görevinin zamanında başarılması hem
o sırada üzerinde çalışılan başka gelişim ödevlerinin
gerçekleşmesini kolaylaştırır; hem de ileriki gelişme
ödevlerinin gerçekleşmesine uygun zemin hazırlar.
Gelişim görevleri başta fizyolojik olgunlaşmadan, çevre ve
kültürel etkilerden, kişinin ilgi ve isteklerinden; genel
olarak bio-psiko-sosyal süreçlerden etkilenerek oluşur.
Üniversite Öğrencilerinin Gelişimsel Görevleri
YETKİNLİK
KAZANMA
AMAÇ
GELİŞTİRME
DUYGU
YÖNETİMİ
KİŞİLİK
GELİŞİMİ
ÖZERKLİK
vs
KİMLİK
OLUŞTURMA
Sağlıklı
Kişilerarası
İlişkiler Kurma
BAĞLILIK
Üniversite Öğrencilerinin Gelişimsel Görevleri
Yetkinlik kazanma
–
Duygu Yönetimi
–
–
Zihinsel, fiziksel, kişilerarası yetkinlik
Duygusal farkındalık geliştirme ve duyguları kabul
etme
Kişisel kontrol ile kendini ifade arasındaki dengeyi
kurabilme
Özerklikten karşılıklı bağlılığa geçiş
–
–
Güven, etkileme ve onaylanma ihtiyaçlarının
dengelenmesi
Kendine özgü problem çözme ve etkinlikleri
düzenleme becerisi
Üniversite Öğrencilerinin Gelişimsel Görevleri
Sağlıklı kişilerarası ilişkiler geliştirme
–
–
Kimlik geliştirme
–
Farklılıkları anlama ve hoşgörü gösterme
Yakın ilişkiler kurabilme
Öz-kabul, cinsel kimliğinden, etnik kökeninden vb.
hoşnut olma
Amaç geliştirme
–
Kişisel ilgi ve seçeneklerini değerlendirebilme, amaç
belirleme, amaçlarını gerçekleştirmek için sebat
etme
Üniversite Öğrencilerinin Gelişimsel Görevleri
Yetkinli Kazanma
Amaç Geliştirme
Duygu Yönetimi
Özerklikten
Bağlılığa Geçiş
Kimlik
Oluşturma
Kişilik Gelişimi
Sağlıklı Kişilerarası
İlişkiler Kurma
1. SINIF 2. SINIF
BÜTÜNLEŞME
3. SINIF
4. SINIF YÜKSEK LİSANS
Üniversiteye Uyum Sürecinde
Öğrencilerde Beklenen Değişiklikler
Kişisel özgürlüklerin artması
Sorumlulukların artması
Zaman kullanımı
Farklı sosyal çevre ve ilişkiler
Aile ve lise arkadaşlarıyla değişen ilişkiler
Akademik Zorluklar
Eğitim sistemi
Sınıf atmosferi
Sınıf içi etkileşimler
Öğretim üyesi ile ilişkiler
Ölçme ve değerlendirme kriterleri
Akademik stres
Sosyal Zorluklar
Dil problemleri
Toplumcu-bireyselci kültür
Sınırlı sosyal ilişkiler
İnançlar, Değerler ve Gelenekler
Ayrımcı yaklaşımlar
1. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Evden ve aileden ilk defa ayrılma
Ev özlemi, yalnızlık
Çocukluğun yok oluşunun sinyalleri
Kendi başına karar verme sorumluluğu alma
Fiziksel ihtiyaçlarıyla kendi başına ilgilenme
Yas
Depresyon
İlk defa yalnız kalma
Eski arkadaşları arama, sık eve gitme, eski
ilişkilerine sıkı sıkı sarılma
•
1. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Yeni akademik ve sosyal ortam
Yeni ilişkiler
Kendine uygun ilgi alanları bulma
Rehberlik ve gözetimin azalması
Yeni ders çalışma becerileri geliştirme
Zaman kullanımını öğrenme
Bütçe yapma ve bütçeye göre harcama
yapma
Öz-disiplin
2. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Daha bağımsız
İlgilerin değişmesi ve gelecek amaçlarına yönelik
kararlar alma
Alan (branş) seçme
“2. Sınıf Krizi” – kayıtsızlık, yabancılaşma ve
mutsuzluk
Gelecek hakkında ciddi ciddi düşünme
Uyum sağlanamadıysa, uyuma yönelik çabalar
Eski arkadaşlıklara/arkadaşlıklara özlem duyma
Akademik Durum: kaygıların dışavurumu, düşük
notlar, başarısızlıkla ilgi çekmeye çalışma
Disiplin problemleri
3. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Yeterli ve gerekli çalışma becerilerine sahip
olmayı dileme
Kendi beceri ve yeteneklerini gerçekçi
değerlendirme
Yetişkin yaşamına yönelme
Seçici ve ciddi ikili ilişkiler kurma
Üniversite sonrasını görmeye başlama
Mesleki ilgilerin belirginleşmesi
Kendini test etme ve mezuniyeti erteleyerek
yetişkin yaşamına geçişi erteleme (bazıları)
Becerilerini en üst düzeyde kullanmaya
4. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Gelecek kaygısı
Üniversiteden (güvenli yerden) ayrılma
kaygısı
Zamanın hızla akması
Nostalji yaşama
Aşırı Stres (bazı öğrenciler)
Mezuniyeti erteleme çabaları (bazı
öğrenciler)
Ruh sağlığı ile ilgili durumlar
Aile ile çatışmalar
4. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
•
(Senioritis Sendromu)
Okula yönelik motivasyonda düşme
Okul işlerinden vazgeçerek eğlenceye
yönelmek
Hızlı bir şekilde üniversite yıllarında ertelenen
ya da kaçınılan işlere yönelmek
Israrla kendine bir sevgili, eş arama
Günümüz Üniversite Öğrencileri
HİÇBİRŞEYİ
HERŞEYİ
SORGULAMALARI
SORGULAMA!
SORGULAMA
SORGULA
(SORULARI)
ARTIK YETER
SORGULA
İlk Nesil Üniversite Öğrencileri-I
(First Generation Students)
1. Düşük akademik başarı geçmişi
2. Düşük akademik hazırlık
3. Düşük akademik beklentiler
4. Düşük SES
5. Düşük öğrenme motivasyonu
6. Yetersiz aile ve arkadaş desteği
7. Üniversite seçim sürecindeki sıkıntılar
8. Burs, kredi, yurt vb. olanaklardaki
sınırlılıklar
İlk Nesil Üniversite Öğrencileri-II
9. Zaman kullanımı ve diğer kişisel becerilerdeki
eksiklikler
10. Yükseköğrenim yaşamına yönelik yetersiz bilgi
11. Bürokratik süreçlere yönelik deneyim eksiklikleri
12. Öğrenme sürecinin tutum, beceri ve ilgileri de
kapsadığı konusundaki bilgi eksiklikleri
13. Ailede ilk üniversitede okuyan birey olmak
(deneyim eksikliği, rehber eksikliği)
14. Part-time bir işte çalışıyor olmak
15. Kız öğrenci olmak
İlk Nesil Üniversite Öğrencileri-III
(Üniversite Yaşamı)
1. Akademik etkinliklere katılmama
2. Üniversitenin sosyal ortamına katılmama
3. Yetersiz ders çalışma
4. Düşük notlar alma
5. Öğrenim süresince ek işlerde çalışma
6. Yabancılaşma
7. Sosyal yetersizlikler hissetme
8. Yeni bir kimlik oluşturma, üniversite öncesi aile, arkadaş ve
sosyal çevre ilişkilerinden uzaklaşarak farklı bir kültürel
ortama girme, değişme kaygısı.
9. Etkili zaman kullanımı, analitik düşünme, problem çözme
davranışı konusundaki çatışmalar.
10. İlgili birimlerle en az iletişime geçenler genelde bu
birimlere en çok ihtiyacı olanlar olabilmektedir.
MERSİN ÜNİVERSİTESİ
ÖĞRENCİ PROFİLİ ANKETİ
2010
Ailenizde üniversite eğitimi almış ya da
almakta olan sizden başka kimse var mı?
n
%
Evet
7540
54.8
Hayır
6220
45.2
13760
100
TOPLAM
Mezun olduğunuz lise türü?
n
%
Devlet Lisesi
7265
52.8
Meslek Lisesi
2538
18.44
Anadolu Lisesi
1938
14.08
Diğer
2019
14.68
13760
100
TOPLAM
Üniversite öncesi yaşamınızın büyük
bölümünün geçtiği bölge?
n
%
Akdeniz
7488
54.42
Güneydoğu Anadolu
1774
12.89
İç Anadolu
1391
10.11
Marmara
1029
7.48
Doğu Anadolu
715
5.20
Ege
Karadeniz
Yurtdışı
644
574
145
4.68
4.21
1.1
Üniversite öncesi yaşamınızın büyük
bölümünün geçtiği yer?
n
%
Büyükşehir
4673
33.96
İl Merkezi
2821
20.5
İlçe Merkezi
4112
29.88
Köy-Kasaba
2009
14.6
Yurtdışı
145
1.05
13760
100
TOPLAM
Günde ortalama kaç saat ders
çalışıyorsunuz ?
n
%
Hiç
2634
19.14
1 saat
4577
33.26
2 saat
3455
25.11
3 saat
1666
12.11
4 saat ve üstü
1428
10.38
13760
100
TOPLAM
Üniversitedeki sosyal, kültürel ve
sanatsal etkinliklere ne derece
katılıyorsunuz ?
n
%
Hiç
2743
19.93
Biraz
6175
44.88
Oldukça
3681
26.75
Çok
1161
8.44
13760
100
TOPLAM
Spor yapıyor musunuz ?
n
%
Hiç
2430
14.71
Biraz
6010
23.95
Oldukça
3296
43.68
Çok
2024
17.66
13760
100
TOPLAM
Üniversitedeki etkinlikler dışında boş
zamanlarınızı nasıl değerlendiriyorsunuz ?
n
%
Müzik dinliyorum
6773
9.44
Sinemaya gidiyorum
5210
7.26
Çevremdekilerle sohbet ediyorum
4883
6.80
Arkadaşlarımla geziyorum
4883
6.80
İnternette sohbet ediyorum
4479
6.24
Uyku dinlenme ile geçiriyorum
4451
6.20
TV seyrediyorum
4285
5.97
K
A
Y
I
T
L
A
R
VELİ
ORYANTASYONU
AKRAN REHBERLİĞİ
ÖĞRENCİ
ORYANTASYONU
ÜYG
O
S
D
Akademik Danışmanlar için
Gelişimsel özelliklerinin farkında olun
Bilgi sağlayın
Seçenekleri keşfetmesine yardım edin
Amaç belirleyin
Uygun kaynaklara yönlendirin
Gelişimini izleyin
Potansiyelini araştırın
Güvendiğinizi gösterin
Dinleyin
ÖĞRENCİ DANIŞMANLARI VE ÖĞRETİM
ÜYELERİ İÇİN ÖĞRENCİLERİ PSİKOLOJİK
YARDIM ALMA KONUSUNDA YÖNLENDİRME
REHBERİ
Üniversitemiz PDR Merkezi ile dilediğiniz
zaman mutlaka iletişime geçin.
[email protected]
MEÜ-PDRM
ADRES:
Mediko-Sosyal Binası Giriş Katı
Çiftlikköy Yerleşkesi 33343 Mersin
Telefon: 324-3610001/4190
E-posta: [email protected]
KAYNAKÇA
Chickering, A. (1969). Education and identity.
Ratcliff, G. (2008). Applying student development
theories to supervising students.
Medalie, J. (1981). College life cycle.
Slide 14
MERSİN ÜNİVERSİTESİ
EĞİTİCİLERİN EĞİTİMİ SEMİNERİ
ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİNİN
GELİŞİM ÖZELLİKLERİ
Yrd. Doç. Dr. Cem Ali GİZİR
Mersin Üniversitesi
Ocak 2011
2
Gelişimsel Görevler
Her gelişim döneminde bireylerden, o döneme özgü bazı
davranışları kazanması, bazı beceri ve görevleri başarması
beklenir.
Gelişim görevlerinin bir çoğu döneme özgüdür.
Herhangi bir gelişim görevinin zamanında başarılması hem
o sırada üzerinde çalışılan başka gelişim ödevlerinin
gerçekleşmesini kolaylaştırır; hem de ileriki gelişme
ödevlerinin gerçekleşmesine uygun zemin hazırlar.
Gelişim görevleri başta fizyolojik olgunlaşmadan, çevre ve
kültürel etkilerden, kişinin ilgi ve isteklerinden; genel
olarak bio-psiko-sosyal süreçlerden etkilenerek oluşur.
Üniversite Öğrencilerinin Gelişimsel Görevleri
YETKİNLİK
KAZANMA
AMAÇ
GELİŞTİRME
DUYGU
YÖNETİMİ
KİŞİLİK
GELİŞİMİ
ÖZERKLİK
vs
KİMLİK
OLUŞTURMA
Sağlıklı
Kişilerarası
İlişkiler Kurma
BAĞLILIK
Üniversite Öğrencilerinin Gelişimsel Görevleri
Yetkinlik kazanma
–
Duygu Yönetimi
–
–
Zihinsel, fiziksel, kişilerarası yetkinlik
Duygusal farkındalık geliştirme ve duyguları kabul
etme
Kişisel kontrol ile kendini ifade arasındaki dengeyi
kurabilme
Özerklikten karşılıklı bağlılığa geçiş
–
–
Güven, etkileme ve onaylanma ihtiyaçlarının
dengelenmesi
Kendine özgü problem çözme ve etkinlikleri
düzenleme becerisi
Üniversite Öğrencilerinin Gelişimsel Görevleri
Sağlıklı kişilerarası ilişkiler geliştirme
–
–
Kimlik geliştirme
–
Farklılıkları anlama ve hoşgörü gösterme
Yakın ilişkiler kurabilme
Öz-kabul, cinsel kimliğinden, etnik kökeninden vb.
hoşnut olma
Amaç geliştirme
–
Kişisel ilgi ve seçeneklerini değerlendirebilme, amaç
belirleme, amaçlarını gerçekleştirmek için sebat
etme
Üniversite Öğrencilerinin Gelişimsel Görevleri
Yetkinli Kazanma
Amaç Geliştirme
Duygu Yönetimi
Özerklikten
Bağlılığa Geçiş
Kimlik
Oluşturma
Kişilik Gelişimi
Sağlıklı Kişilerarası
İlişkiler Kurma
1. SINIF 2. SINIF
BÜTÜNLEŞME
3. SINIF
4. SINIF YÜKSEK LİSANS
Üniversiteye Uyum Sürecinde
Öğrencilerde Beklenen Değişiklikler
Kişisel özgürlüklerin artması
Sorumlulukların artması
Zaman kullanımı
Farklı sosyal çevre ve ilişkiler
Aile ve lise arkadaşlarıyla değişen ilişkiler
Akademik Zorluklar
Eğitim sistemi
Sınıf atmosferi
Sınıf içi etkileşimler
Öğretim üyesi ile ilişkiler
Ölçme ve değerlendirme kriterleri
Akademik stres
Sosyal Zorluklar
Dil problemleri
Toplumcu-bireyselci kültür
Sınırlı sosyal ilişkiler
İnançlar, Değerler ve Gelenekler
Ayrımcı yaklaşımlar
1. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Evden ve aileden ilk defa ayrılma
Ev özlemi, yalnızlık
Çocukluğun yok oluşunun sinyalleri
Kendi başına karar verme sorumluluğu alma
Fiziksel ihtiyaçlarıyla kendi başına ilgilenme
Yas
Depresyon
İlk defa yalnız kalma
Eski arkadaşları arama, sık eve gitme, eski
ilişkilerine sıkı sıkı sarılma
•
1. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Yeni akademik ve sosyal ortam
Yeni ilişkiler
Kendine uygun ilgi alanları bulma
Rehberlik ve gözetimin azalması
Yeni ders çalışma becerileri geliştirme
Zaman kullanımını öğrenme
Bütçe yapma ve bütçeye göre harcama
yapma
Öz-disiplin
2. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Daha bağımsız
İlgilerin değişmesi ve gelecek amaçlarına yönelik
kararlar alma
Alan (branş) seçme
“2. Sınıf Krizi” – kayıtsızlık, yabancılaşma ve
mutsuzluk
Gelecek hakkında ciddi ciddi düşünme
Uyum sağlanamadıysa, uyuma yönelik çabalar
Eski arkadaşlıklara/arkadaşlıklara özlem duyma
Akademik Durum: kaygıların dışavurumu, düşük
notlar, başarısızlıkla ilgi çekmeye çalışma
Disiplin problemleri
3. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Yeterli ve gerekli çalışma becerilerine sahip
olmayı dileme
Kendi beceri ve yeteneklerini gerçekçi
değerlendirme
Yetişkin yaşamına yönelme
Seçici ve ciddi ikili ilişkiler kurma
Üniversite sonrasını görmeye başlama
Mesleki ilgilerin belirginleşmesi
Kendini test etme ve mezuniyeti erteleyerek
yetişkin yaşamına geçişi erteleme (bazıları)
Becerilerini en üst düzeyde kullanmaya
4. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Gelecek kaygısı
Üniversiteden (güvenli yerden) ayrılma
kaygısı
Zamanın hızla akması
Nostalji yaşama
Aşırı Stres (bazı öğrenciler)
Mezuniyeti erteleme çabaları (bazı
öğrenciler)
Ruh sağlığı ile ilgili durumlar
Aile ile çatışmalar
4. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
•
(Senioritis Sendromu)
Okula yönelik motivasyonda düşme
Okul işlerinden vazgeçerek eğlenceye
yönelmek
Hızlı bir şekilde üniversite yıllarında ertelenen
ya da kaçınılan işlere yönelmek
Israrla kendine bir sevgili, eş arama
Günümüz Üniversite Öğrencileri
HİÇBİRŞEYİ
HERŞEYİ
SORGULAMALARI
SORGULAMA!
SORGULAMA
SORGULA
(SORULARI)
ARTIK YETER
SORGULA
İlk Nesil Üniversite Öğrencileri-I
(First Generation Students)
1. Düşük akademik başarı geçmişi
2. Düşük akademik hazırlık
3. Düşük akademik beklentiler
4. Düşük SES
5. Düşük öğrenme motivasyonu
6. Yetersiz aile ve arkadaş desteği
7. Üniversite seçim sürecindeki sıkıntılar
8. Burs, kredi, yurt vb. olanaklardaki
sınırlılıklar
İlk Nesil Üniversite Öğrencileri-II
9. Zaman kullanımı ve diğer kişisel becerilerdeki
eksiklikler
10. Yükseköğrenim yaşamına yönelik yetersiz bilgi
11. Bürokratik süreçlere yönelik deneyim eksiklikleri
12. Öğrenme sürecinin tutum, beceri ve ilgileri de
kapsadığı konusundaki bilgi eksiklikleri
13. Ailede ilk üniversitede okuyan birey olmak
(deneyim eksikliği, rehber eksikliği)
14. Part-time bir işte çalışıyor olmak
15. Kız öğrenci olmak
İlk Nesil Üniversite Öğrencileri-III
(Üniversite Yaşamı)
1. Akademik etkinliklere katılmama
2. Üniversitenin sosyal ortamına katılmama
3. Yetersiz ders çalışma
4. Düşük notlar alma
5. Öğrenim süresince ek işlerde çalışma
6. Yabancılaşma
7. Sosyal yetersizlikler hissetme
8. Yeni bir kimlik oluşturma, üniversite öncesi aile, arkadaş ve
sosyal çevre ilişkilerinden uzaklaşarak farklı bir kültürel
ortama girme, değişme kaygısı.
9. Etkili zaman kullanımı, analitik düşünme, problem çözme
davranışı konusundaki çatışmalar.
10. İlgili birimlerle en az iletişime geçenler genelde bu
birimlere en çok ihtiyacı olanlar olabilmektedir.
MERSİN ÜNİVERSİTESİ
ÖĞRENCİ PROFİLİ ANKETİ
2010
Ailenizde üniversite eğitimi almış ya da
almakta olan sizden başka kimse var mı?
n
%
Evet
7540
54.8
Hayır
6220
45.2
13760
100
TOPLAM
Mezun olduğunuz lise türü?
n
%
Devlet Lisesi
7265
52.8
Meslek Lisesi
2538
18.44
Anadolu Lisesi
1938
14.08
Diğer
2019
14.68
13760
100
TOPLAM
Üniversite öncesi yaşamınızın büyük
bölümünün geçtiği bölge?
n
%
Akdeniz
7488
54.42
Güneydoğu Anadolu
1774
12.89
İç Anadolu
1391
10.11
Marmara
1029
7.48
Doğu Anadolu
715
5.20
Ege
Karadeniz
Yurtdışı
644
574
145
4.68
4.21
1.1
Üniversite öncesi yaşamınızın büyük
bölümünün geçtiği yer?
n
%
Büyükşehir
4673
33.96
İl Merkezi
2821
20.5
İlçe Merkezi
4112
29.88
Köy-Kasaba
2009
14.6
Yurtdışı
145
1.05
13760
100
TOPLAM
Günde ortalama kaç saat ders
çalışıyorsunuz ?
n
%
Hiç
2634
19.14
1 saat
4577
33.26
2 saat
3455
25.11
3 saat
1666
12.11
4 saat ve üstü
1428
10.38
13760
100
TOPLAM
Üniversitedeki sosyal, kültürel ve
sanatsal etkinliklere ne derece
katılıyorsunuz ?
n
%
Hiç
2743
19.93
Biraz
6175
44.88
Oldukça
3681
26.75
Çok
1161
8.44
13760
100
TOPLAM
Spor yapıyor musunuz ?
n
%
Hiç
2430
14.71
Biraz
6010
23.95
Oldukça
3296
43.68
Çok
2024
17.66
13760
100
TOPLAM
Üniversitedeki etkinlikler dışında boş
zamanlarınızı nasıl değerlendiriyorsunuz ?
n
%
Müzik dinliyorum
6773
9.44
Sinemaya gidiyorum
5210
7.26
Çevremdekilerle sohbet ediyorum
4883
6.80
Arkadaşlarımla geziyorum
4883
6.80
İnternette sohbet ediyorum
4479
6.24
Uyku dinlenme ile geçiriyorum
4451
6.20
TV seyrediyorum
4285
5.97
K
A
Y
I
T
L
A
R
VELİ
ORYANTASYONU
AKRAN REHBERLİĞİ
ÖĞRENCİ
ORYANTASYONU
ÜYG
O
S
D
Akademik Danışmanlar için
Gelişimsel özelliklerinin farkında olun
Bilgi sağlayın
Seçenekleri keşfetmesine yardım edin
Amaç belirleyin
Uygun kaynaklara yönlendirin
Gelişimini izleyin
Potansiyelini araştırın
Güvendiğinizi gösterin
Dinleyin
ÖĞRENCİ DANIŞMANLARI VE ÖĞRETİM
ÜYELERİ İÇİN ÖĞRENCİLERİ PSİKOLOJİK
YARDIM ALMA KONUSUNDA YÖNLENDİRME
REHBERİ
Üniversitemiz PDR Merkezi ile dilediğiniz
zaman mutlaka iletişime geçin.
[email protected]
MEÜ-PDRM
ADRES:
Mediko-Sosyal Binası Giriş Katı
Çiftlikköy Yerleşkesi 33343 Mersin
Telefon: 324-3610001/4190
E-posta: [email protected]
KAYNAKÇA
Chickering, A. (1969). Education and identity.
Ratcliff, G. (2008). Applying student development
theories to supervising students.
Medalie, J. (1981). College life cycle.
Slide 15
MERSİN ÜNİVERSİTESİ
EĞİTİCİLERİN EĞİTİMİ SEMİNERİ
ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİNİN
GELİŞİM ÖZELLİKLERİ
Yrd. Doç. Dr. Cem Ali GİZİR
Mersin Üniversitesi
Ocak 2011
2
Gelişimsel Görevler
Her gelişim döneminde bireylerden, o döneme özgü bazı
davranışları kazanması, bazı beceri ve görevleri başarması
beklenir.
Gelişim görevlerinin bir çoğu döneme özgüdür.
Herhangi bir gelişim görevinin zamanında başarılması hem
o sırada üzerinde çalışılan başka gelişim ödevlerinin
gerçekleşmesini kolaylaştırır; hem de ileriki gelişme
ödevlerinin gerçekleşmesine uygun zemin hazırlar.
Gelişim görevleri başta fizyolojik olgunlaşmadan, çevre ve
kültürel etkilerden, kişinin ilgi ve isteklerinden; genel
olarak bio-psiko-sosyal süreçlerden etkilenerek oluşur.
Üniversite Öğrencilerinin Gelişimsel Görevleri
YETKİNLİK
KAZANMA
AMAÇ
GELİŞTİRME
DUYGU
YÖNETİMİ
KİŞİLİK
GELİŞİMİ
ÖZERKLİK
vs
KİMLİK
OLUŞTURMA
Sağlıklı
Kişilerarası
İlişkiler Kurma
BAĞLILIK
Üniversite Öğrencilerinin Gelişimsel Görevleri
Yetkinlik kazanma
–
Duygu Yönetimi
–
–
Zihinsel, fiziksel, kişilerarası yetkinlik
Duygusal farkındalık geliştirme ve duyguları kabul
etme
Kişisel kontrol ile kendini ifade arasındaki dengeyi
kurabilme
Özerklikten karşılıklı bağlılığa geçiş
–
–
Güven, etkileme ve onaylanma ihtiyaçlarının
dengelenmesi
Kendine özgü problem çözme ve etkinlikleri
düzenleme becerisi
Üniversite Öğrencilerinin Gelişimsel Görevleri
Sağlıklı kişilerarası ilişkiler geliştirme
–
–
Kimlik geliştirme
–
Farklılıkları anlama ve hoşgörü gösterme
Yakın ilişkiler kurabilme
Öz-kabul, cinsel kimliğinden, etnik kökeninden vb.
hoşnut olma
Amaç geliştirme
–
Kişisel ilgi ve seçeneklerini değerlendirebilme, amaç
belirleme, amaçlarını gerçekleştirmek için sebat
etme
Üniversite Öğrencilerinin Gelişimsel Görevleri
Yetkinli Kazanma
Amaç Geliştirme
Duygu Yönetimi
Özerklikten
Bağlılığa Geçiş
Kimlik
Oluşturma
Kişilik Gelişimi
Sağlıklı Kişilerarası
İlişkiler Kurma
1. SINIF 2. SINIF
BÜTÜNLEŞME
3. SINIF
4. SINIF YÜKSEK LİSANS
Üniversiteye Uyum Sürecinde
Öğrencilerde Beklenen Değişiklikler
Kişisel özgürlüklerin artması
Sorumlulukların artması
Zaman kullanımı
Farklı sosyal çevre ve ilişkiler
Aile ve lise arkadaşlarıyla değişen ilişkiler
Akademik Zorluklar
Eğitim sistemi
Sınıf atmosferi
Sınıf içi etkileşimler
Öğretim üyesi ile ilişkiler
Ölçme ve değerlendirme kriterleri
Akademik stres
Sosyal Zorluklar
Dil problemleri
Toplumcu-bireyselci kültür
Sınırlı sosyal ilişkiler
İnançlar, Değerler ve Gelenekler
Ayrımcı yaklaşımlar
1. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Evden ve aileden ilk defa ayrılma
Ev özlemi, yalnızlık
Çocukluğun yok oluşunun sinyalleri
Kendi başına karar verme sorumluluğu alma
Fiziksel ihtiyaçlarıyla kendi başına ilgilenme
Yas
Depresyon
İlk defa yalnız kalma
Eski arkadaşları arama, sık eve gitme, eski
ilişkilerine sıkı sıkı sarılma
•
1. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Yeni akademik ve sosyal ortam
Yeni ilişkiler
Kendine uygun ilgi alanları bulma
Rehberlik ve gözetimin azalması
Yeni ders çalışma becerileri geliştirme
Zaman kullanımını öğrenme
Bütçe yapma ve bütçeye göre harcama
yapma
Öz-disiplin
2. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Daha bağımsız
İlgilerin değişmesi ve gelecek amaçlarına yönelik
kararlar alma
Alan (branş) seçme
“2. Sınıf Krizi” – kayıtsızlık, yabancılaşma ve
mutsuzluk
Gelecek hakkında ciddi ciddi düşünme
Uyum sağlanamadıysa, uyuma yönelik çabalar
Eski arkadaşlıklara/arkadaşlıklara özlem duyma
Akademik Durum: kaygıların dışavurumu, düşük
notlar, başarısızlıkla ilgi çekmeye çalışma
Disiplin problemleri
3. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Yeterli ve gerekli çalışma becerilerine sahip
olmayı dileme
Kendi beceri ve yeteneklerini gerçekçi
değerlendirme
Yetişkin yaşamına yönelme
Seçici ve ciddi ikili ilişkiler kurma
Üniversite sonrasını görmeye başlama
Mesleki ilgilerin belirginleşmesi
Kendini test etme ve mezuniyeti erteleyerek
yetişkin yaşamına geçişi erteleme (bazıları)
Becerilerini en üst düzeyde kullanmaya
4. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Gelecek kaygısı
Üniversiteden (güvenli yerden) ayrılma
kaygısı
Zamanın hızla akması
Nostalji yaşama
Aşırı Stres (bazı öğrenciler)
Mezuniyeti erteleme çabaları (bazı
öğrenciler)
Ruh sağlığı ile ilgili durumlar
Aile ile çatışmalar
4. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
•
(Senioritis Sendromu)
Okula yönelik motivasyonda düşme
Okul işlerinden vazgeçerek eğlenceye
yönelmek
Hızlı bir şekilde üniversite yıllarında ertelenen
ya da kaçınılan işlere yönelmek
Israrla kendine bir sevgili, eş arama
Günümüz Üniversite Öğrencileri
HİÇBİRŞEYİ
HERŞEYİ
SORGULAMALARI
SORGULAMA!
SORGULAMA
SORGULA
(SORULARI)
ARTIK YETER
SORGULA
İlk Nesil Üniversite Öğrencileri-I
(First Generation Students)
1. Düşük akademik başarı geçmişi
2. Düşük akademik hazırlık
3. Düşük akademik beklentiler
4. Düşük SES
5. Düşük öğrenme motivasyonu
6. Yetersiz aile ve arkadaş desteği
7. Üniversite seçim sürecindeki sıkıntılar
8. Burs, kredi, yurt vb. olanaklardaki
sınırlılıklar
İlk Nesil Üniversite Öğrencileri-II
9. Zaman kullanımı ve diğer kişisel becerilerdeki
eksiklikler
10. Yükseköğrenim yaşamına yönelik yetersiz bilgi
11. Bürokratik süreçlere yönelik deneyim eksiklikleri
12. Öğrenme sürecinin tutum, beceri ve ilgileri de
kapsadığı konusundaki bilgi eksiklikleri
13. Ailede ilk üniversitede okuyan birey olmak
(deneyim eksikliği, rehber eksikliği)
14. Part-time bir işte çalışıyor olmak
15. Kız öğrenci olmak
İlk Nesil Üniversite Öğrencileri-III
(Üniversite Yaşamı)
1. Akademik etkinliklere katılmama
2. Üniversitenin sosyal ortamına katılmama
3. Yetersiz ders çalışma
4. Düşük notlar alma
5. Öğrenim süresince ek işlerde çalışma
6. Yabancılaşma
7. Sosyal yetersizlikler hissetme
8. Yeni bir kimlik oluşturma, üniversite öncesi aile, arkadaş ve
sosyal çevre ilişkilerinden uzaklaşarak farklı bir kültürel
ortama girme, değişme kaygısı.
9. Etkili zaman kullanımı, analitik düşünme, problem çözme
davranışı konusundaki çatışmalar.
10. İlgili birimlerle en az iletişime geçenler genelde bu
birimlere en çok ihtiyacı olanlar olabilmektedir.
MERSİN ÜNİVERSİTESİ
ÖĞRENCİ PROFİLİ ANKETİ
2010
Ailenizde üniversite eğitimi almış ya da
almakta olan sizden başka kimse var mı?
n
%
Evet
7540
54.8
Hayır
6220
45.2
13760
100
TOPLAM
Mezun olduğunuz lise türü?
n
%
Devlet Lisesi
7265
52.8
Meslek Lisesi
2538
18.44
Anadolu Lisesi
1938
14.08
Diğer
2019
14.68
13760
100
TOPLAM
Üniversite öncesi yaşamınızın büyük
bölümünün geçtiği bölge?
n
%
Akdeniz
7488
54.42
Güneydoğu Anadolu
1774
12.89
İç Anadolu
1391
10.11
Marmara
1029
7.48
Doğu Anadolu
715
5.20
Ege
Karadeniz
Yurtdışı
644
574
145
4.68
4.21
1.1
Üniversite öncesi yaşamınızın büyük
bölümünün geçtiği yer?
n
%
Büyükşehir
4673
33.96
İl Merkezi
2821
20.5
İlçe Merkezi
4112
29.88
Köy-Kasaba
2009
14.6
Yurtdışı
145
1.05
13760
100
TOPLAM
Günde ortalama kaç saat ders
çalışıyorsunuz ?
n
%
Hiç
2634
19.14
1 saat
4577
33.26
2 saat
3455
25.11
3 saat
1666
12.11
4 saat ve üstü
1428
10.38
13760
100
TOPLAM
Üniversitedeki sosyal, kültürel ve
sanatsal etkinliklere ne derece
katılıyorsunuz ?
n
%
Hiç
2743
19.93
Biraz
6175
44.88
Oldukça
3681
26.75
Çok
1161
8.44
13760
100
TOPLAM
Spor yapıyor musunuz ?
n
%
Hiç
2430
14.71
Biraz
6010
23.95
Oldukça
3296
43.68
Çok
2024
17.66
13760
100
TOPLAM
Üniversitedeki etkinlikler dışında boş
zamanlarınızı nasıl değerlendiriyorsunuz ?
n
%
Müzik dinliyorum
6773
9.44
Sinemaya gidiyorum
5210
7.26
Çevremdekilerle sohbet ediyorum
4883
6.80
Arkadaşlarımla geziyorum
4883
6.80
İnternette sohbet ediyorum
4479
6.24
Uyku dinlenme ile geçiriyorum
4451
6.20
TV seyrediyorum
4285
5.97
K
A
Y
I
T
L
A
R
VELİ
ORYANTASYONU
AKRAN REHBERLİĞİ
ÖĞRENCİ
ORYANTASYONU
ÜYG
O
S
D
Akademik Danışmanlar için
Gelişimsel özelliklerinin farkında olun
Bilgi sağlayın
Seçenekleri keşfetmesine yardım edin
Amaç belirleyin
Uygun kaynaklara yönlendirin
Gelişimini izleyin
Potansiyelini araştırın
Güvendiğinizi gösterin
Dinleyin
ÖĞRENCİ DANIŞMANLARI VE ÖĞRETİM
ÜYELERİ İÇİN ÖĞRENCİLERİ PSİKOLOJİK
YARDIM ALMA KONUSUNDA YÖNLENDİRME
REHBERİ
Üniversitemiz PDR Merkezi ile dilediğiniz
zaman mutlaka iletişime geçin.
[email protected]
MEÜ-PDRM
ADRES:
Mediko-Sosyal Binası Giriş Katı
Çiftlikköy Yerleşkesi 33343 Mersin
Telefon: 324-3610001/4190
E-posta: [email protected]
KAYNAKÇA
Chickering, A. (1969). Education and identity.
Ratcliff, G. (2008). Applying student development
theories to supervising students.
Medalie, J. (1981). College life cycle.
Slide 16
MERSİN ÜNİVERSİTESİ
EĞİTİCİLERİN EĞİTİMİ SEMİNERİ
ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİNİN
GELİŞİM ÖZELLİKLERİ
Yrd. Doç. Dr. Cem Ali GİZİR
Mersin Üniversitesi
Ocak 2011
2
Gelişimsel Görevler
Her gelişim döneminde bireylerden, o döneme özgü bazı
davranışları kazanması, bazı beceri ve görevleri başarması
beklenir.
Gelişim görevlerinin bir çoğu döneme özgüdür.
Herhangi bir gelişim görevinin zamanında başarılması hem
o sırada üzerinde çalışılan başka gelişim ödevlerinin
gerçekleşmesini kolaylaştırır; hem de ileriki gelişme
ödevlerinin gerçekleşmesine uygun zemin hazırlar.
Gelişim görevleri başta fizyolojik olgunlaşmadan, çevre ve
kültürel etkilerden, kişinin ilgi ve isteklerinden; genel
olarak bio-psiko-sosyal süreçlerden etkilenerek oluşur.
Üniversite Öğrencilerinin Gelişimsel Görevleri
YETKİNLİK
KAZANMA
AMAÇ
GELİŞTİRME
DUYGU
YÖNETİMİ
KİŞİLİK
GELİŞİMİ
ÖZERKLİK
vs
KİMLİK
OLUŞTURMA
Sağlıklı
Kişilerarası
İlişkiler Kurma
BAĞLILIK
Üniversite Öğrencilerinin Gelişimsel Görevleri
Yetkinlik kazanma
–
Duygu Yönetimi
–
–
Zihinsel, fiziksel, kişilerarası yetkinlik
Duygusal farkındalık geliştirme ve duyguları kabul
etme
Kişisel kontrol ile kendini ifade arasındaki dengeyi
kurabilme
Özerklikten karşılıklı bağlılığa geçiş
–
–
Güven, etkileme ve onaylanma ihtiyaçlarının
dengelenmesi
Kendine özgü problem çözme ve etkinlikleri
düzenleme becerisi
Üniversite Öğrencilerinin Gelişimsel Görevleri
Sağlıklı kişilerarası ilişkiler geliştirme
–
–
Kimlik geliştirme
–
Farklılıkları anlama ve hoşgörü gösterme
Yakın ilişkiler kurabilme
Öz-kabul, cinsel kimliğinden, etnik kökeninden vb.
hoşnut olma
Amaç geliştirme
–
Kişisel ilgi ve seçeneklerini değerlendirebilme, amaç
belirleme, amaçlarını gerçekleştirmek için sebat
etme
Üniversite Öğrencilerinin Gelişimsel Görevleri
Yetkinli Kazanma
Amaç Geliştirme
Duygu Yönetimi
Özerklikten
Bağlılığa Geçiş
Kimlik
Oluşturma
Kişilik Gelişimi
Sağlıklı Kişilerarası
İlişkiler Kurma
1. SINIF 2. SINIF
BÜTÜNLEŞME
3. SINIF
4. SINIF YÜKSEK LİSANS
Üniversiteye Uyum Sürecinde
Öğrencilerde Beklenen Değişiklikler
Kişisel özgürlüklerin artması
Sorumlulukların artması
Zaman kullanımı
Farklı sosyal çevre ve ilişkiler
Aile ve lise arkadaşlarıyla değişen ilişkiler
Akademik Zorluklar
Eğitim sistemi
Sınıf atmosferi
Sınıf içi etkileşimler
Öğretim üyesi ile ilişkiler
Ölçme ve değerlendirme kriterleri
Akademik stres
Sosyal Zorluklar
Dil problemleri
Toplumcu-bireyselci kültür
Sınırlı sosyal ilişkiler
İnançlar, Değerler ve Gelenekler
Ayrımcı yaklaşımlar
1. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Evden ve aileden ilk defa ayrılma
Ev özlemi, yalnızlık
Çocukluğun yok oluşunun sinyalleri
Kendi başına karar verme sorumluluğu alma
Fiziksel ihtiyaçlarıyla kendi başına ilgilenme
Yas
Depresyon
İlk defa yalnız kalma
Eski arkadaşları arama, sık eve gitme, eski
ilişkilerine sıkı sıkı sarılma
•
1. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Yeni akademik ve sosyal ortam
Yeni ilişkiler
Kendine uygun ilgi alanları bulma
Rehberlik ve gözetimin azalması
Yeni ders çalışma becerileri geliştirme
Zaman kullanımını öğrenme
Bütçe yapma ve bütçeye göre harcama
yapma
Öz-disiplin
2. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Daha bağımsız
İlgilerin değişmesi ve gelecek amaçlarına yönelik
kararlar alma
Alan (branş) seçme
“2. Sınıf Krizi” – kayıtsızlık, yabancılaşma ve
mutsuzluk
Gelecek hakkında ciddi ciddi düşünme
Uyum sağlanamadıysa, uyuma yönelik çabalar
Eski arkadaşlıklara/arkadaşlıklara özlem duyma
Akademik Durum: kaygıların dışavurumu, düşük
notlar, başarısızlıkla ilgi çekmeye çalışma
Disiplin problemleri
3. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Yeterli ve gerekli çalışma becerilerine sahip
olmayı dileme
Kendi beceri ve yeteneklerini gerçekçi
değerlendirme
Yetişkin yaşamına yönelme
Seçici ve ciddi ikili ilişkiler kurma
Üniversite sonrasını görmeye başlama
Mesleki ilgilerin belirginleşmesi
Kendini test etme ve mezuniyeti erteleyerek
yetişkin yaşamına geçişi erteleme (bazıları)
Becerilerini en üst düzeyde kullanmaya
4. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Gelecek kaygısı
Üniversiteden (güvenli yerden) ayrılma
kaygısı
Zamanın hızla akması
Nostalji yaşama
Aşırı Stres (bazı öğrenciler)
Mezuniyeti erteleme çabaları (bazı
öğrenciler)
Ruh sağlığı ile ilgili durumlar
Aile ile çatışmalar
4. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
•
(Senioritis Sendromu)
Okula yönelik motivasyonda düşme
Okul işlerinden vazgeçerek eğlenceye
yönelmek
Hızlı bir şekilde üniversite yıllarında ertelenen
ya da kaçınılan işlere yönelmek
Israrla kendine bir sevgili, eş arama
Günümüz Üniversite Öğrencileri
HİÇBİRŞEYİ
HERŞEYİ
SORGULAMALARI
SORGULAMA!
SORGULAMA
SORGULA
(SORULARI)
ARTIK YETER
SORGULA
İlk Nesil Üniversite Öğrencileri-I
(First Generation Students)
1. Düşük akademik başarı geçmişi
2. Düşük akademik hazırlık
3. Düşük akademik beklentiler
4. Düşük SES
5. Düşük öğrenme motivasyonu
6. Yetersiz aile ve arkadaş desteği
7. Üniversite seçim sürecindeki sıkıntılar
8. Burs, kredi, yurt vb. olanaklardaki
sınırlılıklar
İlk Nesil Üniversite Öğrencileri-II
9. Zaman kullanımı ve diğer kişisel becerilerdeki
eksiklikler
10. Yükseköğrenim yaşamına yönelik yetersiz bilgi
11. Bürokratik süreçlere yönelik deneyim eksiklikleri
12. Öğrenme sürecinin tutum, beceri ve ilgileri de
kapsadığı konusundaki bilgi eksiklikleri
13. Ailede ilk üniversitede okuyan birey olmak
(deneyim eksikliği, rehber eksikliği)
14. Part-time bir işte çalışıyor olmak
15. Kız öğrenci olmak
İlk Nesil Üniversite Öğrencileri-III
(Üniversite Yaşamı)
1. Akademik etkinliklere katılmama
2. Üniversitenin sosyal ortamına katılmama
3. Yetersiz ders çalışma
4. Düşük notlar alma
5. Öğrenim süresince ek işlerde çalışma
6. Yabancılaşma
7. Sosyal yetersizlikler hissetme
8. Yeni bir kimlik oluşturma, üniversite öncesi aile, arkadaş ve
sosyal çevre ilişkilerinden uzaklaşarak farklı bir kültürel
ortama girme, değişme kaygısı.
9. Etkili zaman kullanımı, analitik düşünme, problem çözme
davranışı konusundaki çatışmalar.
10. İlgili birimlerle en az iletişime geçenler genelde bu
birimlere en çok ihtiyacı olanlar olabilmektedir.
MERSİN ÜNİVERSİTESİ
ÖĞRENCİ PROFİLİ ANKETİ
2010
Ailenizde üniversite eğitimi almış ya da
almakta olan sizden başka kimse var mı?
n
%
Evet
7540
54.8
Hayır
6220
45.2
13760
100
TOPLAM
Mezun olduğunuz lise türü?
n
%
Devlet Lisesi
7265
52.8
Meslek Lisesi
2538
18.44
Anadolu Lisesi
1938
14.08
Diğer
2019
14.68
13760
100
TOPLAM
Üniversite öncesi yaşamınızın büyük
bölümünün geçtiği bölge?
n
%
Akdeniz
7488
54.42
Güneydoğu Anadolu
1774
12.89
İç Anadolu
1391
10.11
Marmara
1029
7.48
Doğu Anadolu
715
5.20
Ege
Karadeniz
Yurtdışı
644
574
145
4.68
4.21
1.1
Üniversite öncesi yaşamınızın büyük
bölümünün geçtiği yer?
n
%
Büyükşehir
4673
33.96
İl Merkezi
2821
20.5
İlçe Merkezi
4112
29.88
Köy-Kasaba
2009
14.6
Yurtdışı
145
1.05
13760
100
TOPLAM
Günde ortalama kaç saat ders
çalışıyorsunuz ?
n
%
Hiç
2634
19.14
1 saat
4577
33.26
2 saat
3455
25.11
3 saat
1666
12.11
4 saat ve üstü
1428
10.38
13760
100
TOPLAM
Üniversitedeki sosyal, kültürel ve
sanatsal etkinliklere ne derece
katılıyorsunuz ?
n
%
Hiç
2743
19.93
Biraz
6175
44.88
Oldukça
3681
26.75
Çok
1161
8.44
13760
100
TOPLAM
Spor yapıyor musunuz ?
n
%
Hiç
2430
14.71
Biraz
6010
23.95
Oldukça
3296
43.68
Çok
2024
17.66
13760
100
TOPLAM
Üniversitedeki etkinlikler dışında boş
zamanlarınızı nasıl değerlendiriyorsunuz ?
n
%
Müzik dinliyorum
6773
9.44
Sinemaya gidiyorum
5210
7.26
Çevremdekilerle sohbet ediyorum
4883
6.80
Arkadaşlarımla geziyorum
4883
6.80
İnternette sohbet ediyorum
4479
6.24
Uyku dinlenme ile geçiriyorum
4451
6.20
TV seyrediyorum
4285
5.97
K
A
Y
I
T
L
A
R
VELİ
ORYANTASYONU
AKRAN REHBERLİĞİ
ÖĞRENCİ
ORYANTASYONU
ÜYG
O
S
D
Akademik Danışmanlar için
Gelişimsel özelliklerinin farkında olun
Bilgi sağlayın
Seçenekleri keşfetmesine yardım edin
Amaç belirleyin
Uygun kaynaklara yönlendirin
Gelişimini izleyin
Potansiyelini araştırın
Güvendiğinizi gösterin
Dinleyin
ÖĞRENCİ DANIŞMANLARI VE ÖĞRETİM
ÜYELERİ İÇİN ÖĞRENCİLERİ PSİKOLOJİK
YARDIM ALMA KONUSUNDA YÖNLENDİRME
REHBERİ
Üniversitemiz PDR Merkezi ile dilediğiniz
zaman mutlaka iletişime geçin.
[email protected]
MEÜ-PDRM
ADRES:
Mediko-Sosyal Binası Giriş Katı
Çiftlikköy Yerleşkesi 33343 Mersin
Telefon: 324-3610001/4190
E-posta: [email protected]
KAYNAKÇA
Chickering, A. (1969). Education and identity.
Ratcliff, G. (2008). Applying student development
theories to supervising students.
Medalie, J. (1981). College life cycle.
Slide 17
MERSİN ÜNİVERSİTESİ
EĞİTİCİLERİN EĞİTİMİ SEMİNERİ
ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİNİN
GELİŞİM ÖZELLİKLERİ
Yrd. Doç. Dr. Cem Ali GİZİR
Mersin Üniversitesi
Ocak 2011
2
Gelişimsel Görevler
Her gelişim döneminde bireylerden, o döneme özgü bazı
davranışları kazanması, bazı beceri ve görevleri başarması
beklenir.
Gelişim görevlerinin bir çoğu döneme özgüdür.
Herhangi bir gelişim görevinin zamanında başarılması hem
o sırada üzerinde çalışılan başka gelişim ödevlerinin
gerçekleşmesini kolaylaştırır; hem de ileriki gelişme
ödevlerinin gerçekleşmesine uygun zemin hazırlar.
Gelişim görevleri başta fizyolojik olgunlaşmadan, çevre ve
kültürel etkilerden, kişinin ilgi ve isteklerinden; genel
olarak bio-psiko-sosyal süreçlerden etkilenerek oluşur.
Üniversite Öğrencilerinin Gelişimsel Görevleri
YETKİNLİK
KAZANMA
AMAÇ
GELİŞTİRME
DUYGU
YÖNETİMİ
KİŞİLİK
GELİŞİMİ
ÖZERKLİK
vs
KİMLİK
OLUŞTURMA
Sağlıklı
Kişilerarası
İlişkiler Kurma
BAĞLILIK
Üniversite Öğrencilerinin Gelişimsel Görevleri
Yetkinlik kazanma
–
Duygu Yönetimi
–
–
Zihinsel, fiziksel, kişilerarası yetkinlik
Duygusal farkındalık geliştirme ve duyguları kabul
etme
Kişisel kontrol ile kendini ifade arasındaki dengeyi
kurabilme
Özerklikten karşılıklı bağlılığa geçiş
–
–
Güven, etkileme ve onaylanma ihtiyaçlarının
dengelenmesi
Kendine özgü problem çözme ve etkinlikleri
düzenleme becerisi
Üniversite Öğrencilerinin Gelişimsel Görevleri
Sağlıklı kişilerarası ilişkiler geliştirme
–
–
Kimlik geliştirme
–
Farklılıkları anlama ve hoşgörü gösterme
Yakın ilişkiler kurabilme
Öz-kabul, cinsel kimliğinden, etnik kökeninden vb.
hoşnut olma
Amaç geliştirme
–
Kişisel ilgi ve seçeneklerini değerlendirebilme, amaç
belirleme, amaçlarını gerçekleştirmek için sebat
etme
Üniversite Öğrencilerinin Gelişimsel Görevleri
Yetkinli Kazanma
Amaç Geliştirme
Duygu Yönetimi
Özerklikten
Bağlılığa Geçiş
Kimlik
Oluşturma
Kişilik Gelişimi
Sağlıklı Kişilerarası
İlişkiler Kurma
1. SINIF 2. SINIF
BÜTÜNLEŞME
3. SINIF
4. SINIF YÜKSEK LİSANS
Üniversiteye Uyum Sürecinde
Öğrencilerde Beklenen Değişiklikler
Kişisel özgürlüklerin artması
Sorumlulukların artması
Zaman kullanımı
Farklı sosyal çevre ve ilişkiler
Aile ve lise arkadaşlarıyla değişen ilişkiler
Akademik Zorluklar
Eğitim sistemi
Sınıf atmosferi
Sınıf içi etkileşimler
Öğretim üyesi ile ilişkiler
Ölçme ve değerlendirme kriterleri
Akademik stres
Sosyal Zorluklar
Dil problemleri
Toplumcu-bireyselci kültür
Sınırlı sosyal ilişkiler
İnançlar, Değerler ve Gelenekler
Ayrımcı yaklaşımlar
1. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Evden ve aileden ilk defa ayrılma
Ev özlemi, yalnızlık
Çocukluğun yok oluşunun sinyalleri
Kendi başına karar verme sorumluluğu alma
Fiziksel ihtiyaçlarıyla kendi başına ilgilenme
Yas
Depresyon
İlk defa yalnız kalma
Eski arkadaşları arama, sık eve gitme, eski
ilişkilerine sıkı sıkı sarılma
•
1. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Yeni akademik ve sosyal ortam
Yeni ilişkiler
Kendine uygun ilgi alanları bulma
Rehberlik ve gözetimin azalması
Yeni ders çalışma becerileri geliştirme
Zaman kullanımını öğrenme
Bütçe yapma ve bütçeye göre harcama
yapma
Öz-disiplin
2. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Daha bağımsız
İlgilerin değişmesi ve gelecek amaçlarına yönelik
kararlar alma
Alan (branş) seçme
“2. Sınıf Krizi” – kayıtsızlık, yabancılaşma ve
mutsuzluk
Gelecek hakkında ciddi ciddi düşünme
Uyum sağlanamadıysa, uyuma yönelik çabalar
Eski arkadaşlıklara/arkadaşlıklara özlem duyma
Akademik Durum: kaygıların dışavurumu, düşük
notlar, başarısızlıkla ilgi çekmeye çalışma
Disiplin problemleri
3. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Yeterli ve gerekli çalışma becerilerine sahip
olmayı dileme
Kendi beceri ve yeteneklerini gerçekçi
değerlendirme
Yetişkin yaşamına yönelme
Seçici ve ciddi ikili ilişkiler kurma
Üniversite sonrasını görmeye başlama
Mesleki ilgilerin belirginleşmesi
Kendini test etme ve mezuniyeti erteleyerek
yetişkin yaşamına geçişi erteleme (bazıları)
Becerilerini en üst düzeyde kullanmaya
4. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Gelecek kaygısı
Üniversiteden (güvenli yerden) ayrılma
kaygısı
Zamanın hızla akması
Nostalji yaşama
Aşırı Stres (bazı öğrenciler)
Mezuniyeti erteleme çabaları (bazı
öğrenciler)
Ruh sağlığı ile ilgili durumlar
Aile ile çatışmalar
4. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
•
(Senioritis Sendromu)
Okula yönelik motivasyonda düşme
Okul işlerinden vazgeçerek eğlenceye
yönelmek
Hızlı bir şekilde üniversite yıllarında ertelenen
ya da kaçınılan işlere yönelmek
Israrla kendine bir sevgili, eş arama
Günümüz Üniversite Öğrencileri
HİÇBİRŞEYİ
HERŞEYİ
SORGULAMALARI
SORGULAMA!
SORGULAMA
SORGULA
(SORULARI)
ARTIK YETER
SORGULA
İlk Nesil Üniversite Öğrencileri-I
(First Generation Students)
1. Düşük akademik başarı geçmişi
2. Düşük akademik hazırlık
3. Düşük akademik beklentiler
4. Düşük SES
5. Düşük öğrenme motivasyonu
6. Yetersiz aile ve arkadaş desteği
7. Üniversite seçim sürecindeki sıkıntılar
8. Burs, kredi, yurt vb. olanaklardaki
sınırlılıklar
İlk Nesil Üniversite Öğrencileri-II
9. Zaman kullanımı ve diğer kişisel becerilerdeki
eksiklikler
10. Yükseköğrenim yaşamına yönelik yetersiz bilgi
11. Bürokratik süreçlere yönelik deneyim eksiklikleri
12. Öğrenme sürecinin tutum, beceri ve ilgileri de
kapsadığı konusundaki bilgi eksiklikleri
13. Ailede ilk üniversitede okuyan birey olmak
(deneyim eksikliği, rehber eksikliği)
14. Part-time bir işte çalışıyor olmak
15. Kız öğrenci olmak
İlk Nesil Üniversite Öğrencileri-III
(Üniversite Yaşamı)
1. Akademik etkinliklere katılmama
2. Üniversitenin sosyal ortamına katılmama
3. Yetersiz ders çalışma
4. Düşük notlar alma
5. Öğrenim süresince ek işlerde çalışma
6. Yabancılaşma
7. Sosyal yetersizlikler hissetme
8. Yeni bir kimlik oluşturma, üniversite öncesi aile, arkadaş ve
sosyal çevre ilişkilerinden uzaklaşarak farklı bir kültürel
ortama girme, değişme kaygısı.
9. Etkili zaman kullanımı, analitik düşünme, problem çözme
davranışı konusundaki çatışmalar.
10. İlgili birimlerle en az iletişime geçenler genelde bu
birimlere en çok ihtiyacı olanlar olabilmektedir.
MERSİN ÜNİVERSİTESİ
ÖĞRENCİ PROFİLİ ANKETİ
2010
Ailenizde üniversite eğitimi almış ya da
almakta olan sizden başka kimse var mı?
n
%
Evet
7540
54.8
Hayır
6220
45.2
13760
100
TOPLAM
Mezun olduğunuz lise türü?
n
%
Devlet Lisesi
7265
52.8
Meslek Lisesi
2538
18.44
Anadolu Lisesi
1938
14.08
Diğer
2019
14.68
13760
100
TOPLAM
Üniversite öncesi yaşamınızın büyük
bölümünün geçtiği bölge?
n
%
Akdeniz
7488
54.42
Güneydoğu Anadolu
1774
12.89
İç Anadolu
1391
10.11
Marmara
1029
7.48
Doğu Anadolu
715
5.20
Ege
Karadeniz
Yurtdışı
644
574
145
4.68
4.21
1.1
Üniversite öncesi yaşamınızın büyük
bölümünün geçtiği yer?
n
%
Büyükşehir
4673
33.96
İl Merkezi
2821
20.5
İlçe Merkezi
4112
29.88
Köy-Kasaba
2009
14.6
Yurtdışı
145
1.05
13760
100
TOPLAM
Günde ortalama kaç saat ders
çalışıyorsunuz ?
n
%
Hiç
2634
19.14
1 saat
4577
33.26
2 saat
3455
25.11
3 saat
1666
12.11
4 saat ve üstü
1428
10.38
13760
100
TOPLAM
Üniversitedeki sosyal, kültürel ve
sanatsal etkinliklere ne derece
katılıyorsunuz ?
n
%
Hiç
2743
19.93
Biraz
6175
44.88
Oldukça
3681
26.75
Çok
1161
8.44
13760
100
TOPLAM
Spor yapıyor musunuz ?
n
%
Hiç
2430
14.71
Biraz
6010
23.95
Oldukça
3296
43.68
Çok
2024
17.66
13760
100
TOPLAM
Üniversitedeki etkinlikler dışında boş
zamanlarınızı nasıl değerlendiriyorsunuz ?
n
%
Müzik dinliyorum
6773
9.44
Sinemaya gidiyorum
5210
7.26
Çevremdekilerle sohbet ediyorum
4883
6.80
Arkadaşlarımla geziyorum
4883
6.80
İnternette sohbet ediyorum
4479
6.24
Uyku dinlenme ile geçiriyorum
4451
6.20
TV seyrediyorum
4285
5.97
K
A
Y
I
T
L
A
R
VELİ
ORYANTASYONU
AKRAN REHBERLİĞİ
ÖĞRENCİ
ORYANTASYONU
ÜYG
O
S
D
Akademik Danışmanlar için
Gelişimsel özelliklerinin farkında olun
Bilgi sağlayın
Seçenekleri keşfetmesine yardım edin
Amaç belirleyin
Uygun kaynaklara yönlendirin
Gelişimini izleyin
Potansiyelini araştırın
Güvendiğinizi gösterin
Dinleyin
ÖĞRENCİ DANIŞMANLARI VE ÖĞRETİM
ÜYELERİ İÇİN ÖĞRENCİLERİ PSİKOLOJİK
YARDIM ALMA KONUSUNDA YÖNLENDİRME
REHBERİ
Üniversitemiz PDR Merkezi ile dilediğiniz
zaman mutlaka iletişime geçin.
[email protected]
MEÜ-PDRM
ADRES:
Mediko-Sosyal Binası Giriş Katı
Çiftlikköy Yerleşkesi 33343 Mersin
Telefon: 324-3610001/4190
E-posta: [email protected]
KAYNAKÇA
Chickering, A. (1969). Education and identity.
Ratcliff, G. (2008). Applying student development
theories to supervising students.
Medalie, J. (1981). College life cycle.
Slide 18
MERSİN ÜNİVERSİTESİ
EĞİTİCİLERİN EĞİTİMİ SEMİNERİ
ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİNİN
GELİŞİM ÖZELLİKLERİ
Yrd. Doç. Dr. Cem Ali GİZİR
Mersin Üniversitesi
Ocak 2011
2
Gelişimsel Görevler
Her gelişim döneminde bireylerden, o döneme özgü bazı
davranışları kazanması, bazı beceri ve görevleri başarması
beklenir.
Gelişim görevlerinin bir çoğu döneme özgüdür.
Herhangi bir gelişim görevinin zamanında başarılması hem
o sırada üzerinde çalışılan başka gelişim ödevlerinin
gerçekleşmesini kolaylaştırır; hem de ileriki gelişme
ödevlerinin gerçekleşmesine uygun zemin hazırlar.
Gelişim görevleri başta fizyolojik olgunlaşmadan, çevre ve
kültürel etkilerden, kişinin ilgi ve isteklerinden; genel
olarak bio-psiko-sosyal süreçlerden etkilenerek oluşur.
Üniversite Öğrencilerinin Gelişimsel Görevleri
YETKİNLİK
KAZANMA
AMAÇ
GELİŞTİRME
DUYGU
YÖNETİMİ
KİŞİLİK
GELİŞİMİ
ÖZERKLİK
vs
KİMLİK
OLUŞTURMA
Sağlıklı
Kişilerarası
İlişkiler Kurma
BAĞLILIK
Üniversite Öğrencilerinin Gelişimsel Görevleri
Yetkinlik kazanma
–
Duygu Yönetimi
–
–
Zihinsel, fiziksel, kişilerarası yetkinlik
Duygusal farkındalık geliştirme ve duyguları kabul
etme
Kişisel kontrol ile kendini ifade arasındaki dengeyi
kurabilme
Özerklikten karşılıklı bağlılığa geçiş
–
–
Güven, etkileme ve onaylanma ihtiyaçlarının
dengelenmesi
Kendine özgü problem çözme ve etkinlikleri
düzenleme becerisi
Üniversite Öğrencilerinin Gelişimsel Görevleri
Sağlıklı kişilerarası ilişkiler geliştirme
–
–
Kimlik geliştirme
–
Farklılıkları anlama ve hoşgörü gösterme
Yakın ilişkiler kurabilme
Öz-kabul, cinsel kimliğinden, etnik kökeninden vb.
hoşnut olma
Amaç geliştirme
–
Kişisel ilgi ve seçeneklerini değerlendirebilme, amaç
belirleme, amaçlarını gerçekleştirmek için sebat
etme
Üniversite Öğrencilerinin Gelişimsel Görevleri
Yetkinli Kazanma
Amaç Geliştirme
Duygu Yönetimi
Özerklikten
Bağlılığa Geçiş
Kimlik
Oluşturma
Kişilik Gelişimi
Sağlıklı Kişilerarası
İlişkiler Kurma
1. SINIF 2. SINIF
BÜTÜNLEŞME
3. SINIF
4. SINIF YÜKSEK LİSANS
Üniversiteye Uyum Sürecinde
Öğrencilerde Beklenen Değişiklikler
Kişisel özgürlüklerin artması
Sorumlulukların artması
Zaman kullanımı
Farklı sosyal çevre ve ilişkiler
Aile ve lise arkadaşlarıyla değişen ilişkiler
Akademik Zorluklar
Eğitim sistemi
Sınıf atmosferi
Sınıf içi etkileşimler
Öğretim üyesi ile ilişkiler
Ölçme ve değerlendirme kriterleri
Akademik stres
Sosyal Zorluklar
Dil problemleri
Toplumcu-bireyselci kültür
Sınırlı sosyal ilişkiler
İnançlar, Değerler ve Gelenekler
Ayrımcı yaklaşımlar
1. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Evden ve aileden ilk defa ayrılma
Ev özlemi, yalnızlık
Çocukluğun yok oluşunun sinyalleri
Kendi başına karar verme sorumluluğu alma
Fiziksel ihtiyaçlarıyla kendi başına ilgilenme
Yas
Depresyon
İlk defa yalnız kalma
Eski arkadaşları arama, sık eve gitme, eski
ilişkilerine sıkı sıkı sarılma
•
1. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Yeni akademik ve sosyal ortam
Yeni ilişkiler
Kendine uygun ilgi alanları bulma
Rehberlik ve gözetimin azalması
Yeni ders çalışma becerileri geliştirme
Zaman kullanımını öğrenme
Bütçe yapma ve bütçeye göre harcama
yapma
Öz-disiplin
2. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Daha bağımsız
İlgilerin değişmesi ve gelecek amaçlarına yönelik
kararlar alma
Alan (branş) seçme
“2. Sınıf Krizi” – kayıtsızlık, yabancılaşma ve
mutsuzluk
Gelecek hakkında ciddi ciddi düşünme
Uyum sağlanamadıysa, uyuma yönelik çabalar
Eski arkadaşlıklara/arkadaşlıklara özlem duyma
Akademik Durum: kaygıların dışavurumu, düşük
notlar, başarısızlıkla ilgi çekmeye çalışma
Disiplin problemleri
3. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Yeterli ve gerekli çalışma becerilerine sahip
olmayı dileme
Kendi beceri ve yeteneklerini gerçekçi
değerlendirme
Yetişkin yaşamına yönelme
Seçici ve ciddi ikili ilişkiler kurma
Üniversite sonrasını görmeye başlama
Mesleki ilgilerin belirginleşmesi
Kendini test etme ve mezuniyeti erteleyerek
yetişkin yaşamına geçişi erteleme (bazıları)
Becerilerini en üst düzeyde kullanmaya
4. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Gelecek kaygısı
Üniversiteden (güvenli yerden) ayrılma
kaygısı
Zamanın hızla akması
Nostalji yaşama
Aşırı Stres (bazı öğrenciler)
Mezuniyeti erteleme çabaları (bazı
öğrenciler)
Ruh sağlığı ile ilgili durumlar
Aile ile çatışmalar
4. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
•
(Senioritis Sendromu)
Okula yönelik motivasyonda düşme
Okul işlerinden vazgeçerek eğlenceye
yönelmek
Hızlı bir şekilde üniversite yıllarında ertelenen
ya da kaçınılan işlere yönelmek
Israrla kendine bir sevgili, eş arama
Günümüz Üniversite Öğrencileri
HİÇBİRŞEYİ
HERŞEYİ
SORGULAMALARI
SORGULAMA!
SORGULAMA
SORGULA
(SORULARI)
ARTIK YETER
SORGULA
İlk Nesil Üniversite Öğrencileri-I
(First Generation Students)
1. Düşük akademik başarı geçmişi
2. Düşük akademik hazırlık
3. Düşük akademik beklentiler
4. Düşük SES
5. Düşük öğrenme motivasyonu
6. Yetersiz aile ve arkadaş desteği
7. Üniversite seçim sürecindeki sıkıntılar
8. Burs, kredi, yurt vb. olanaklardaki
sınırlılıklar
İlk Nesil Üniversite Öğrencileri-II
9. Zaman kullanımı ve diğer kişisel becerilerdeki
eksiklikler
10. Yükseköğrenim yaşamına yönelik yetersiz bilgi
11. Bürokratik süreçlere yönelik deneyim eksiklikleri
12. Öğrenme sürecinin tutum, beceri ve ilgileri de
kapsadığı konusundaki bilgi eksiklikleri
13. Ailede ilk üniversitede okuyan birey olmak
(deneyim eksikliği, rehber eksikliği)
14. Part-time bir işte çalışıyor olmak
15. Kız öğrenci olmak
İlk Nesil Üniversite Öğrencileri-III
(Üniversite Yaşamı)
1. Akademik etkinliklere katılmama
2. Üniversitenin sosyal ortamına katılmama
3. Yetersiz ders çalışma
4. Düşük notlar alma
5. Öğrenim süresince ek işlerde çalışma
6. Yabancılaşma
7. Sosyal yetersizlikler hissetme
8. Yeni bir kimlik oluşturma, üniversite öncesi aile, arkadaş ve
sosyal çevre ilişkilerinden uzaklaşarak farklı bir kültürel
ortama girme, değişme kaygısı.
9. Etkili zaman kullanımı, analitik düşünme, problem çözme
davranışı konusundaki çatışmalar.
10. İlgili birimlerle en az iletişime geçenler genelde bu
birimlere en çok ihtiyacı olanlar olabilmektedir.
MERSİN ÜNİVERSİTESİ
ÖĞRENCİ PROFİLİ ANKETİ
2010
Ailenizde üniversite eğitimi almış ya da
almakta olan sizden başka kimse var mı?
n
%
Evet
7540
54.8
Hayır
6220
45.2
13760
100
TOPLAM
Mezun olduğunuz lise türü?
n
%
Devlet Lisesi
7265
52.8
Meslek Lisesi
2538
18.44
Anadolu Lisesi
1938
14.08
Diğer
2019
14.68
13760
100
TOPLAM
Üniversite öncesi yaşamınızın büyük
bölümünün geçtiği bölge?
n
%
Akdeniz
7488
54.42
Güneydoğu Anadolu
1774
12.89
İç Anadolu
1391
10.11
Marmara
1029
7.48
Doğu Anadolu
715
5.20
Ege
Karadeniz
Yurtdışı
644
574
145
4.68
4.21
1.1
Üniversite öncesi yaşamınızın büyük
bölümünün geçtiği yer?
n
%
Büyükşehir
4673
33.96
İl Merkezi
2821
20.5
İlçe Merkezi
4112
29.88
Köy-Kasaba
2009
14.6
Yurtdışı
145
1.05
13760
100
TOPLAM
Günde ortalama kaç saat ders
çalışıyorsunuz ?
n
%
Hiç
2634
19.14
1 saat
4577
33.26
2 saat
3455
25.11
3 saat
1666
12.11
4 saat ve üstü
1428
10.38
13760
100
TOPLAM
Üniversitedeki sosyal, kültürel ve
sanatsal etkinliklere ne derece
katılıyorsunuz ?
n
%
Hiç
2743
19.93
Biraz
6175
44.88
Oldukça
3681
26.75
Çok
1161
8.44
13760
100
TOPLAM
Spor yapıyor musunuz ?
n
%
Hiç
2430
14.71
Biraz
6010
23.95
Oldukça
3296
43.68
Çok
2024
17.66
13760
100
TOPLAM
Üniversitedeki etkinlikler dışında boş
zamanlarınızı nasıl değerlendiriyorsunuz ?
n
%
Müzik dinliyorum
6773
9.44
Sinemaya gidiyorum
5210
7.26
Çevremdekilerle sohbet ediyorum
4883
6.80
Arkadaşlarımla geziyorum
4883
6.80
İnternette sohbet ediyorum
4479
6.24
Uyku dinlenme ile geçiriyorum
4451
6.20
TV seyrediyorum
4285
5.97
K
A
Y
I
T
L
A
R
VELİ
ORYANTASYONU
AKRAN REHBERLİĞİ
ÖĞRENCİ
ORYANTASYONU
ÜYG
O
S
D
Akademik Danışmanlar için
Gelişimsel özelliklerinin farkında olun
Bilgi sağlayın
Seçenekleri keşfetmesine yardım edin
Amaç belirleyin
Uygun kaynaklara yönlendirin
Gelişimini izleyin
Potansiyelini araştırın
Güvendiğinizi gösterin
Dinleyin
ÖĞRENCİ DANIŞMANLARI VE ÖĞRETİM
ÜYELERİ İÇİN ÖĞRENCİLERİ PSİKOLOJİK
YARDIM ALMA KONUSUNDA YÖNLENDİRME
REHBERİ
Üniversitemiz PDR Merkezi ile dilediğiniz
zaman mutlaka iletişime geçin.
[email protected]
MEÜ-PDRM
ADRES:
Mediko-Sosyal Binası Giriş Katı
Çiftlikköy Yerleşkesi 33343 Mersin
Telefon: 324-3610001/4190
E-posta: [email protected]
KAYNAKÇA
Chickering, A. (1969). Education and identity.
Ratcliff, G. (2008). Applying student development
theories to supervising students.
Medalie, J. (1981). College life cycle.
Slide 19
MERSİN ÜNİVERSİTESİ
EĞİTİCİLERİN EĞİTİMİ SEMİNERİ
ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİNİN
GELİŞİM ÖZELLİKLERİ
Yrd. Doç. Dr. Cem Ali GİZİR
Mersin Üniversitesi
Ocak 2011
2
Gelişimsel Görevler
Her gelişim döneminde bireylerden, o döneme özgü bazı
davranışları kazanması, bazı beceri ve görevleri başarması
beklenir.
Gelişim görevlerinin bir çoğu döneme özgüdür.
Herhangi bir gelişim görevinin zamanında başarılması hem
o sırada üzerinde çalışılan başka gelişim ödevlerinin
gerçekleşmesini kolaylaştırır; hem de ileriki gelişme
ödevlerinin gerçekleşmesine uygun zemin hazırlar.
Gelişim görevleri başta fizyolojik olgunlaşmadan, çevre ve
kültürel etkilerden, kişinin ilgi ve isteklerinden; genel
olarak bio-psiko-sosyal süreçlerden etkilenerek oluşur.
Üniversite Öğrencilerinin Gelişimsel Görevleri
YETKİNLİK
KAZANMA
AMAÇ
GELİŞTİRME
DUYGU
YÖNETİMİ
KİŞİLİK
GELİŞİMİ
ÖZERKLİK
vs
KİMLİK
OLUŞTURMA
Sağlıklı
Kişilerarası
İlişkiler Kurma
BAĞLILIK
Üniversite Öğrencilerinin Gelişimsel Görevleri
Yetkinlik kazanma
–
Duygu Yönetimi
–
–
Zihinsel, fiziksel, kişilerarası yetkinlik
Duygusal farkındalık geliştirme ve duyguları kabul
etme
Kişisel kontrol ile kendini ifade arasındaki dengeyi
kurabilme
Özerklikten karşılıklı bağlılığa geçiş
–
–
Güven, etkileme ve onaylanma ihtiyaçlarının
dengelenmesi
Kendine özgü problem çözme ve etkinlikleri
düzenleme becerisi
Üniversite Öğrencilerinin Gelişimsel Görevleri
Sağlıklı kişilerarası ilişkiler geliştirme
–
–
Kimlik geliştirme
–
Farklılıkları anlama ve hoşgörü gösterme
Yakın ilişkiler kurabilme
Öz-kabul, cinsel kimliğinden, etnik kökeninden vb.
hoşnut olma
Amaç geliştirme
–
Kişisel ilgi ve seçeneklerini değerlendirebilme, amaç
belirleme, amaçlarını gerçekleştirmek için sebat
etme
Üniversite Öğrencilerinin Gelişimsel Görevleri
Yetkinli Kazanma
Amaç Geliştirme
Duygu Yönetimi
Özerklikten
Bağlılığa Geçiş
Kimlik
Oluşturma
Kişilik Gelişimi
Sağlıklı Kişilerarası
İlişkiler Kurma
1. SINIF 2. SINIF
BÜTÜNLEŞME
3. SINIF
4. SINIF YÜKSEK LİSANS
Üniversiteye Uyum Sürecinde
Öğrencilerde Beklenen Değişiklikler
Kişisel özgürlüklerin artması
Sorumlulukların artması
Zaman kullanımı
Farklı sosyal çevre ve ilişkiler
Aile ve lise arkadaşlarıyla değişen ilişkiler
Akademik Zorluklar
Eğitim sistemi
Sınıf atmosferi
Sınıf içi etkileşimler
Öğretim üyesi ile ilişkiler
Ölçme ve değerlendirme kriterleri
Akademik stres
Sosyal Zorluklar
Dil problemleri
Toplumcu-bireyselci kültür
Sınırlı sosyal ilişkiler
İnançlar, Değerler ve Gelenekler
Ayrımcı yaklaşımlar
1. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Evden ve aileden ilk defa ayrılma
Ev özlemi, yalnızlık
Çocukluğun yok oluşunun sinyalleri
Kendi başına karar verme sorumluluğu alma
Fiziksel ihtiyaçlarıyla kendi başına ilgilenme
Yas
Depresyon
İlk defa yalnız kalma
Eski arkadaşları arama, sık eve gitme, eski
ilişkilerine sıkı sıkı sarılma
•
1. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Yeni akademik ve sosyal ortam
Yeni ilişkiler
Kendine uygun ilgi alanları bulma
Rehberlik ve gözetimin azalması
Yeni ders çalışma becerileri geliştirme
Zaman kullanımını öğrenme
Bütçe yapma ve bütçeye göre harcama
yapma
Öz-disiplin
2. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Daha bağımsız
İlgilerin değişmesi ve gelecek amaçlarına yönelik
kararlar alma
Alan (branş) seçme
“2. Sınıf Krizi” – kayıtsızlık, yabancılaşma ve
mutsuzluk
Gelecek hakkında ciddi ciddi düşünme
Uyum sağlanamadıysa, uyuma yönelik çabalar
Eski arkadaşlıklara/arkadaşlıklara özlem duyma
Akademik Durum: kaygıların dışavurumu, düşük
notlar, başarısızlıkla ilgi çekmeye çalışma
Disiplin problemleri
3. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Yeterli ve gerekli çalışma becerilerine sahip
olmayı dileme
Kendi beceri ve yeteneklerini gerçekçi
değerlendirme
Yetişkin yaşamına yönelme
Seçici ve ciddi ikili ilişkiler kurma
Üniversite sonrasını görmeye başlama
Mesleki ilgilerin belirginleşmesi
Kendini test etme ve mezuniyeti erteleyerek
yetişkin yaşamına geçişi erteleme (bazıları)
Becerilerini en üst düzeyde kullanmaya
4. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Gelecek kaygısı
Üniversiteden (güvenli yerden) ayrılma
kaygısı
Zamanın hızla akması
Nostalji yaşama
Aşırı Stres (bazı öğrenciler)
Mezuniyeti erteleme çabaları (bazı
öğrenciler)
Ruh sağlığı ile ilgili durumlar
Aile ile çatışmalar
4. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
•
(Senioritis Sendromu)
Okula yönelik motivasyonda düşme
Okul işlerinden vazgeçerek eğlenceye
yönelmek
Hızlı bir şekilde üniversite yıllarında ertelenen
ya da kaçınılan işlere yönelmek
Israrla kendine bir sevgili, eş arama
Günümüz Üniversite Öğrencileri
HİÇBİRŞEYİ
HERŞEYİ
SORGULAMALARI
SORGULAMA!
SORGULAMA
SORGULA
(SORULARI)
ARTIK YETER
SORGULA
İlk Nesil Üniversite Öğrencileri-I
(First Generation Students)
1. Düşük akademik başarı geçmişi
2. Düşük akademik hazırlık
3. Düşük akademik beklentiler
4. Düşük SES
5. Düşük öğrenme motivasyonu
6. Yetersiz aile ve arkadaş desteği
7. Üniversite seçim sürecindeki sıkıntılar
8. Burs, kredi, yurt vb. olanaklardaki
sınırlılıklar
İlk Nesil Üniversite Öğrencileri-II
9. Zaman kullanımı ve diğer kişisel becerilerdeki
eksiklikler
10. Yükseköğrenim yaşamına yönelik yetersiz bilgi
11. Bürokratik süreçlere yönelik deneyim eksiklikleri
12. Öğrenme sürecinin tutum, beceri ve ilgileri de
kapsadığı konusundaki bilgi eksiklikleri
13. Ailede ilk üniversitede okuyan birey olmak
(deneyim eksikliği, rehber eksikliği)
14. Part-time bir işte çalışıyor olmak
15. Kız öğrenci olmak
İlk Nesil Üniversite Öğrencileri-III
(Üniversite Yaşamı)
1. Akademik etkinliklere katılmama
2. Üniversitenin sosyal ortamına katılmama
3. Yetersiz ders çalışma
4. Düşük notlar alma
5. Öğrenim süresince ek işlerde çalışma
6. Yabancılaşma
7. Sosyal yetersizlikler hissetme
8. Yeni bir kimlik oluşturma, üniversite öncesi aile, arkadaş ve
sosyal çevre ilişkilerinden uzaklaşarak farklı bir kültürel
ortama girme, değişme kaygısı.
9. Etkili zaman kullanımı, analitik düşünme, problem çözme
davranışı konusundaki çatışmalar.
10. İlgili birimlerle en az iletişime geçenler genelde bu
birimlere en çok ihtiyacı olanlar olabilmektedir.
MERSİN ÜNİVERSİTESİ
ÖĞRENCİ PROFİLİ ANKETİ
2010
Ailenizde üniversite eğitimi almış ya da
almakta olan sizden başka kimse var mı?
n
%
Evet
7540
54.8
Hayır
6220
45.2
13760
100
TOPLAM
Mezun olduğunuz lise türü?
n
%
Devlet Lisesi
7265
52.8
Meslek Lisesi
2538
18.44
Anadolu Lisesi
1938
14.08
Diğer
2019
14.68
13760
100
TOPLAM
Üniversite öncesi yaşamınızın büyük
bölümünün geçtiği bölge?
n
%
Akdeniz
7488
54.42
Güneydoğu Anadolu
1774
12.89
İç Anadolu
1391
10.11
Marmara
1029
7.48
Doğu Anadolu
715
5.20
Ege
Karadeniz
Yurtdışı
644
574
145
4.68
4.21
1.1
Üniversite öncesi yaşamınızın büyük
bölümünün geçtiği yer?
n
%
Büyükşehir
4673
33.96
İl Merkezi
2821
20.5
İlçe Merkezi
4112
29.88
Köy-Kasaba
2009
14.6
Yurtdışı
145
1.05
13760
100
TOPLAM
Günde ortalama kaç saat ders
çalışıyorsunuz ?
n
%
Hiç
2634
19.14
1 saat
4577
33.26
2 saat
3455
25.11
3 saat
1666
12.11
4 saat ve üstü
1428
10.38
13760
100
TOPLAM
Üniversitedeki sosyal, kültürel ve
sanatsal etkinliklere ne derece
katılıyorsunuz ?
n
%
Hiç
2743
19.93
Biraz
6175
44.88
Oldukça
3681
26.75
Çok
1161
8.44
13760
100
TOPLAM
Spor yapıyor musunuz ?
n
%
Hiç
2430
14.71
Biraz
6010
23.95
Oldukça
3296
43.68
Çok
2024
17.66
13760
100
TOPLAM
Üniversitedeki etkinlikler dışında boş
zamanlarınızı nasıl değerlendiriyorsunuz ?
n
%
Müzik dinliyorum
6773
9.44
Sinemaya gidiyorum
5210
7.26
Çevremdekilerle sohbet ediyorum
4883
6.80
Arkadaşlarımla geziyorum
4883
6.80
İnternette sohbet ediyorum
4479
6.24
Uyku dinlenme ile geçiriyorum
4451
6.20
TV seyrediyorum
4285
5.97
K
A
Y
I
T
L
A
R
VELİ
ORYANTASYONU
AKRAN REHBERLİĞİ
ÖĞRENCİ
ORYANTASYONU
ÜYG
O
S
D
Akademik Danışmanlar için
Gelişimsel özelliklerinin farkında olun
Bilgi sağlayın
Seçenekleri keşfetmesine yardım edin
Amaç belirleyin
Uygun kaynaklara yönlendirin
Gelişimini izleyin
Potansiyelini araştırın
Güvendiğinizi gösterin
Dinleyin
ÖĞRENCİ DANIŞMANLARI VE ÖĞRETİM
ÜYELERİ İÇİN ÖĞRENCİLERİ PSİKOLOJİK
YARDIM ALMA KONUSUNDA YÖNLENDİRME
REHBERİ
Üniversitemiz PDR Merkezi ile dilediğiniz
zaman mutlaka iletişime geçin.
[email protected]
MEÜ-PDRM
ADRES:
Mediko-Sosyal Binası Giriş Katı
Çiftlikköy Yerleşkesi 33343 Mersin
Telefon: 324-3610001/4190
E-posta: [email protected]
KAYNAKÇA
Chickering, A. (1969). Education and identity.
Ratcliff, G. (2008). Applying student development
theories to supervising students.
Medalie, J. (1981). College life cycle.
Slide 20
MERSİN ÜNİVERSİTESİ
EĞİTİCİLERİN EĞİTİMİ SEMİNERİ
ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİNİN
GELİŞİM ÖZELLİKLERİ
Yrd. Doç. Dr. Cem Ali GİZİR
Mersin Üniversitesi
Ocak 2011
2
Gelişimsel Görevler
Her gelişim döneminde bireylerden, o döneme özgü bazı
davranışları kazanması, bazı beceri ve görevleri başarması
beklenir.
Gelişim görevlerinin bir çoğu döneme özgüdür.
Herhangi bir gelişim görevinin zamanında başarılması hem
o sırada üzerinde çalışılan başka gelişim ödevlerinin
gerçekleşmesini kolaylaştırır; hem de ileriki gelişme
ödevlerinin gerçekleşmesine uygun zemin hazırlar.
Gelişim görevleri başta fizyolojik olgunlaşmadan, çevre ve
kültürel etkilerden, kişinin ilgi ve isteklerinden; genel
olarak bio-psiko-sosyal süreçlerden etkilenerek oluşur.
Üniversite Öğrencilerinin Gelişimsel Görevleri
YETKİNLİK
KAZANMA
AMAÇ
GELİŞTİRME
DUYGU
YÖNETİMİ
KİŞİLİK
GELİŞİMİ
ÖZERKLİK
vs
KİMLİK
OLUŞTURMA
Sağlıklı
Kişilerarası
İlişkiler Kurma
BAĞLILIK
Üniversite Öğrencilerinin Gelişimsel Görevleri
Yetkinlik kazanma
–
Duygu Yönetimi
–
–
Zihinsel, fiziksel, kişilerarası yetkinlik
Duygusal farkındalık geliştirme ve duyguları kabul
etme
Kişisel kontrol ile kendini ifade arasındaki dengeyi
kurabilme
Özerklikten karşılıklı bağlılığa geçiş
–
–
Güven, etkileme ve onaylanma ihtiyaçlarının
dengelenmesi
Kendine özgü problem çözme ve etkinlikleri
düzenleme becerisi
Üniversite Öğrencilerinin Gelişimsel Görevleri
Sağlıklı kişilerarası ilişkiler geliştirme
–
–
Kimlik geliştirme
–
Farklılıkları anlama ve hoşgörü gösterme
Yakın ilişkiler kurabilme
Öz-kabul, cinsel kimliğinden, etnik kökeninden vb.
hoşnut olma
Amaç geliştirme
–
Kişisel ilgi ve seçeneklerini değerlendirebilme, amaç
belirleme, amaçlarını gerçekleştirmek için sebat
etme
Üniversite Öğrencilerinin Gelişimsel Görevleri
Yetkinli Kazanma
Amaç Geliştirme
Duygu Yönetimi
Özerklikten
Bağlılığa Geçiş
Kimlik
Oluşturma
Kişilik Gelişimi
Sağlıklı Kişilerarası
İlişkiler Kurma
1. SINIF 2. SINIF
BÜTÜNLEŞME
3. SINIF
4. SINIF YÜKSEK LİSANS
Üniversiteye Uyum Sürecinde
Öğrencilerde Beklenen Değişiklikler
Kişisel özgürlüklerin artması
Sorumlulukların artması
Zaman kullanımı
Farklı sosyal çevre ve ilişkiler
Aile ve lise arkadaşlarıyla değişen ilişkiler
Akademik Zorluklar
Eğitim sistemi
Sınıf atmosferi
Sınıf içi etkileşimler
Öğretim üyesi ile ilişkiler
Ölçme ve değerlendirme kriterleri
Akademik stres
Sosyal Zorluklar
Dil problemleri
Toplumcu-bireyselci kültür
Sınırlı sosyal ilişkiler
İnançlar, Değerler ve Gelenekler
Ayrımcı yaklaşımlar
1. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Evden ve aileden ilk defa ayrılma
Ev özlemi, yalnızlık
Çocukluğun yok oluşunun sinyalleri
Kendi başına karar verme sorumluluğu alma
Fiziksel ihtiyaçlarıyla kendi başına ilgilenme
Yas
Depresyon
İlk defa yalnız kalma
Eski arkadaşları arama, sık eve gitme, eski
ilişkilerine sıkı sıkı sarılma
•
1. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Yeni akademik ve sosyal ortam
Yeni ilişkiler
Kendine uygun ilgi alanları bulma
Rehberlik ve gözetimin azalması
Yeni ders çalışma becerileri geliştirme
Zaman kullanımını öğrenme
Bütçe yapma ve bütçeye göre harcama
yapma
Öz-disiplin
2. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Daha bağımsız
İlgilerin değişmesi ve gelecek amaçlarına yönelik
kararlar alma
Alan (branş) seçme
“2. Sınıf Krizi” – kayıtsızlık, yabancılaşma ve
mutsuzluk
Gelecek hakkında ciddi ciddi düşünme
Uyum sağlanamadıysa, uyuma yönelik çabalar
Eski arkadaşlıklara/arkadaşlıklara özlem duyma
Akademik Durum: kaygıların dışavurumu, düşük
notlar, başarısızlıkla ilgi çekmeye çalışma
Disiplin problemleri
3. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Yeterli ve gerekli çalışma becerilerine sahip
olmayı dileme
Kendi beceri ve yeteneklerini gerçekçi
değerlendirme
Yetişkin yaşamına yönelme
Seçici ve ciddi ikili ilişkiler kurma
Üniversite sonrasını görmeye başlama
Mesleki ilgilerin belirginleşmesi
Kendini test etme ve mezuniyeti erteleyerek
yetişkin yaşamına geçişi erteleme (bazıları)
Becerilerini en üst düzeyde kullanmaya
4. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Gelecek kaygısı
Üniversiteden (güvenli yerden) ayrılma
kaygısı
Zamanın hızla akması
Nostalji yaşama
Aşırı Stres (bazı öğrenciler)
Mezuniyeti erteleme çabaları (bazı
öğrenciler)
Ruh sağlığı ile ilgili durumlar
Aile ile çatışmalar
4. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
•
(Senioritis Sendromu)
Okula yönelik motivasyonda düşme
Okul işlerinden vazgeçerek eğlenceye
yönelmek
Hızlı bir şekilde üniversite yıllarında ertelenen
ya da kaçınılan işlere yönelmek
Israrla kendine bir sevgili, eş arama
Günümüz Üniversite Öğrencileri
HİÇBİRŞEYİ
HERŞEYİ
SORGULAMALARI
SORGULAMA!
SORGULAMA
SORGULA
(SORULARI)
ARTIK YETER
SORGULA
İlk Nesil Üniversite Öğrencileri-I
(First Generation Students)
1. Düşük akademik başarı geçmişi
2. Düşük akademik hazırlık
3. Düşük akademik beklentiler
4. Düşük SES
5. Düşük öğrenme motivasyonu
6. Yetersiz aile ve arkadaş desteği
7. Üniversite seçim sürecindeki sıkıntılar
8. Burs, kredi, yurt vb. olanaklardaki
sınırlılıklar
İlk Nesil Üniversite Öğrencileri-II
9. Zaman kullanımı ve diğer kişisel becerilerdeki
eksiklikler
10. Yükseköğrenim yaşamına yönelik yetersiz bilgi
11. Bürokratik süreçlere yönelik deneyim eksiklikleri
12. Öğrenme sürecinin tutum, beceri ve ilgileri de
kapsadığı konusundaki bilgi eksiklikleri
13. Ailede ilk üniversitede okuyan birey olmak
(deneyim eksikliği, rehber eksikliği)
14. Part-time bir işte çalışıyor olmak
15. Kız öğrenci olmak
İlk Nesil Üniversite Öğrencileri-III
(Üniversite Yaşamı)
1. Akademik etkinliklere katılmama
2. Üniversitenin sosyal ortamına katılmama
3. Yetersiz ders çalışma
4. Düşük notlar alma
5. Öğrenim süresince ek işlerde çalışma
6. Yabancılaşma
7. Sosyal yetersizlikler hissetme
8. Yeni bir kimlik oluşturma, üniversite öncesi aile, arkadaş ve
sosyal çevre ilişkilerinden uzaklaşarak farklı bir kültürel
ortama girme, değişme kaygısı.
9. Etkili zaman kullanımı, analitik düşünme, problem çözme
davranışı konusundaki çatışmalar.
10. İlgili birimlerle en az iletişime geçenler genelde bu
birimlere en çok ihtiyacı olanlar olabilmektedir.
MERSİN ÜNİVERSİTESİ
ÖĞRENCİ PROFİLİ ANKETİ
2010
Ailenizde üniversite eğitimi almış ya da
almakta olan sizden başka kimse var mı?
n
%
Evet
7540
54.8
Hayır
6220
45.2
13760
100
TOPLAM
Mezun olduğunuz lise türü?
n
%
Devlet Lisesi
7265
52.8
Meslek Lisesi
2538
18.44
Anadolu Lisesi
1938
14.08
Diğer
2019
14.68
13760
100
TOPLAM
Üniversite öncesi yaşamınızın büyük
bölümünün geçtiği bölge?
n
%
Akdeniz
7488
54.42
Güneydoğu Anadolu
1774
12.89
İç Anadolu
1391
10.11
Marmara
1029
7.48
Doğu Anadolu
715
5.20
Ege
Karadeniz
Yurtdışı
644
574
145
4.68
4.21
1.1
Üniversite öncesi yaşamınızın büyük
bölümünün geçtiği yer?
n
%
Büyükşehir
4673
33.96
İl Merkezi
2821
20.5
İlçe Merkezi
4112
29.88
Köy-Kasaba
2009
14.6
Yurtdışı
145
1.05
13760
100
TOPLAM
Günde ortalama kaç saat ders
çalışıyorsunuz ?
n
%
Hiç
2634
19.14
1 saat
4577
33.26
2 saat
3455
25.11
3 saat
1666
12.11
4 saat ve üstü
1428
10.38
13760
100
TOPLAM
Üniversitedeki sosyal, kültürel ve
sanatsal etkinliklere ne derece
katılıyorsunuz ?
n
%
Hiç
2743
19.93
Biraz
6175
44.88
Oldukça
3681
26.75
Çok
1161
8.44
13760
100
TOPLAM
Spor yapıyor musunuz ?
n
%
Hiç
2430
14.71
Biraz
6010
23.95
Oldukça
3296
43.68
Çok
2024
17.66
13760
100
TOPLAM
Üniversitedeki etkinlikler dışında boş
zamanlarınızı nasıl değerlendiriyorsunuz ?
n
%
Müzik dinliyorum
6773
9.44
Sinemaya gidiyorum
5210
7.26
Çevremdekilerle sohbet ediyorum
4883
6.80
Arkadaşlarımla geziyorum
4883
6.80
İnternette sohbet ediyorum
4479
6.24
Uyku dinlenme ile geçiriyorum
4451
6.20
TV seyrediyorum
4285
5.97
K
A
Y
I
T
L
A
R
VELİ
ORYANTASYONU
AKRAN REHBERLİĞİ
ÖĞRENCİ
ORYANTASYONU
ÜYG
O
S
D
Akademik Danışmanlar için
Gelişimsel özelliklerinin farkında olun
Bilgi sağlayın
Seçenekleri keşfetmesine yardım edin
Amaç belirleyin
Uygun kaynaklara yönlendirin
Gelişimini izleyin
Potansiyelini araştırın
Güvendiğinizi gösterin
Dinleyin
ÖĞRENCİ DANIŞMANLARI VE ÖĞRETİM
ÜYELERİ İÇİN ÖĞRENCİLERİ PSİKOLOJİK
YARDIM ALMA KONUSUNDA YÖNLENDİRME
REHBERİ
Üniversitemiz PDR Merkezi ile dilediğiniz
zaman mutlaka iletişime geçin.
[email protected]
MEÜ-PDRM
ADRES:
Mediko-Sosyal Binası Giriş Katı
Çiftlikköy Yerleşkesi 33343 Mersin
Telefon: 324-3610001/4190
E-posta: [email protected]
KAYNAKÇA
Chickering, A. (1969). Education and identity.
Ratcliff, G. (2008). Applying student development
theories to supervising students.
Medalie, J. (1981). College life cycle.
Slide 21
MERSİN ÜNİVERSİTESİ
EĞİTİCİLERİN EĞİTİMİ SEMİNERİ
ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİNİN
GELİŞİM ÖZELLİKLERİ
Yrd. Doç. Dr. Cem Ali GİZİR
Mersin Üniversitesi
Ocak 2011
2
Gelişimsel Görevler
Her gelişim döneminde bireylerden, o döneme özgü bazı
davranışları kazanması, bazı beceri ve görevleri başarması
beklenir.
Gelişim görevlerinin bir çoğu döneme özgüdür.
Herhangi bir gelişim görevinin zamanında başarılması hem
o sırada üzerinde çalışılan başka gelişim ödevlerinin
gerçekleşmesini kolaylaştırır; hem de ileriki gelişme
ödevlerinin gerçekleşmesine uygun zemin hazırlar.
Gelişim görevleri başta fizyolojik olgunlaşmadan, çevre ve
kültürel etkilerden, kişinin ilgi ve isteklerinden; genel
olarak bio-psiko-sosyal süreçlerden etkilenerek oluşur.
Üniversite Öğrencilerinin Gelişimsel Görevleri
YETKİNLİK
KAZANMA
AMAÇ
GELİŞTİRME
DUYGU
YÖNETİMİ
KİŞİLİK
GELİŞİMİ
ÖZERKLİK
vs
KİMLİK
OLUŞTURMA
Sağlıklı
Kişilerarası
İlişkiler Kurma
BAĞLILIK
Üniversite Öğrencilerinin Gelişimsel Görevleri
Yetkinlik kazanma
–
Duygu Yönetimi
–
–
Zihinsel, fiziksel, kişilerarası yetkinlik
Duygusal farkındalık geliştirme ve duyguları kabul
etme
Kişisel kontrol ile kendini ifade arasındaki dengeyi
kurabilme
Özerklikten karşılıklı bağlılığa geçiş
–
–
Güven, etkileme ve onaylanma ihtiyaçlarının
dengelenmesi
Kendine özgü problem çözme ve etkinlikleri
düzenleme becerisi
Üniversite Öğrencilerinin Gelişimsel Görevleri
Sağlıklı kişilerarası ilişkiler geliştirme
–
–
Kimlik geliştirme
–
Farklılıkları anlama ve hoşgörü gösterme
Yakın ilişkiler kurabilme
Öz-kabul, cinsel kimliğinden, etnik kökeninden vb.
hoşnut olma
Amaç geliştirme
–
Kişisel ilgi ve seçeneklerini değerlendirebilme, amaç
belirleme, amaçlarını gerçekleştirmek için sebat
etme
Üniversite Öğrencilerinin Gelişimsel Görevleri
Yetkinli Kazanma
Amaç Geliştirme
Duygu Yönetimi
Özerklikten
Bağlılığa Geçiş
Kimlik
Oluşturma
Kişilik Gelişimi
Sağlıklı Kişilerarası
İlişkiler Kurma
1. SINIF 2. SINIF
BÜTÜNLEŞME
3. SINIF
4. SINIF YÜKSEK LİSANS
Üniversiteye Uyum Sürecinde
Öğrencilerde Beklenen Değişiklikler
Kişisel özgürlüklerin artması
Sorumlulukların artması
Zaman kullanımı
Farklı sosyal çevre ve ilişkiler
Aile ve lise arkadaşlarıyla değişen ilişkiler
Akademik Zorluklar
Eğitim sistemi
Sınıf atmosferi
Sınıf içi etkileşimler
Öğretim üyesi ile ilişkiler
Ölçme ve değerlendirme kriterleri
Akademik stres
Sosyal Zorluklar
Dil problemleri
Toplumcu-bireyselci kültür
Sınırlı sosyal ilişkiler
İnançlar, Değerler ve Gelenekler
Ayrımcı yaklaşımlar
1. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Evden ve aileden ilk defa ayrılma
Ev özlemi, yalnızlık
Çocukluğun yok oluşunun sinyalleri
Kendi başına karar verme sorumluluğu alma
Fiziksel ihtiyaçlarıyla kendi başına ilgilenme
Yas
Depresyon
İlk defa yalnız kalma
Eski arkadaşları arama, sık eve gitme, eski
ilişkilerine sıkı sıkı sarılma
•
1. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Yeni akademik ve sosyal ortam
Yeni ilişkiler
Kendine uygun ilgi alanları bulma
Rehberlik ve gözetimin azalması
Yeni ders çalışma becerileri geliştirme
Zaman kullanımını öğrenme
Bütçe yapma ve bütçeye göre harcama
yapma
Öz-disiplin
2. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Daha bağımsız
İlgilerin değişmesi ve gelecek amaçlarına yönelik
kararlar alma
Alan (branş) seçme
“2. Sınıf Krizi” – kayıtsızlık, yabancılaşma ve
mutsuzluk
Gelecek hakkında ciddi ciddi düşünme
Uyum sağlanamadıysa, uyuma yönelik çabalar
Eski arkadaşlıklara/arkadaşlıklara özlem duyma
Akademik Durum: kaygıların dışavurumu, düşük
notlar, başarısızlıkla ilgi çekmeye çalışma
Disiplin problemleri
3. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Yeterli ve gerekli çalışma becerilerine sahip
olmayı dileme
Kendi beceri ve yeteneklerini gerçekçi
değerlendirme
Yetişkin yaşamına yönelme
Seçici ve ciddi ikili ilişkiler kurma
Üniversite sonrasını görmeye başlama
Mesleki ilgilerin belirginleşmesi
Kendini test etme ve mezuniyeti erteleyerek
yetişkin yaşamına geçişi erteleme (bazıları)
Becerilerini en üst düzeyde kullanmaya
4. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Gelecek kaygısı
Üniversiteden (güvenli yerden) ayrılma
kaygısı
Zamanın hızla akması
Nostalji yaşama
Aşırı Stres (bazı öğrenciler)
Mezuniyeti erteleme çabaları (bazı
öğrenciler)
Ruh sağlığı ile ilgili durumlar
Aile ile çatışmalar
4. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
•
(Senioritis Sendromu)
Okula yönelik motivasyonda düşme
Okul işlerinden vazgeçerek eğlenceye
yönelmek
Hızlı bir şekilde üniversite yıllarında ertelenen
ya da kaçınılan işlere yönelmek
Israrla kendine bir sevgili, eş arama
Günümüz Üniversite Öğrencileri
HİÇBİRŞEYİ
HERŞEYİ
SORGULAMALARI
SORGULAMA!
SORGULAMA
SORGULA
(SORULARI)
ARTIK YETER
SORGULA
İlk Nesil Üniversite Öğrencileri-I
(First Generation Students)
1. Düşük akademik başarı geçmişi
2. Düşük akademik hazırlık
3. Düşük akademik beklentiler
4. Düşük SES
5. Düşük öğrenme motivasyonu
6. Yetersiz aile ve arkadaş desteği
7. Üniversite seçim sürecindeki sıkıntılar
8. Burs, kredi, yurt vb. olanaklardaki
sınırlılıklar
İlk Nesil Üniversite Öğrencileri-II
9. Zaman kullanımı ve diğer kişisel becerilerdeki
eksiklikler
10. Yükseköğrenim yaşamına yönelik yetersiz bilgi
11. Bürokratik süreçlere yönelik deneyim eksiklikleri
12. Öğrenme sürecinin tutum, beceri ve ilgileri de
kapsadığı konusundaki bilgi eksiklikleri
13. Ailede ilk üniversitede okuyan birey olmak
(deneyim eksikliği, rehber eksikliği)
14. Part-time bir işte çalışıyor olmak
15. Kız öğrenci olmak
İlk Nesil Üniversite Öğrencileri-III
(Üniversite Yaşamı)
1. Akademik etkinliklere katılmama
2. Üniversitenin sosyal ortamına katılmama
3. Yetersiz ders çalışma
4. Düşük notlar alma
5. Öğrenim süresince ek işlerde çalışma
6. Yabancılaşma
7. Sosyal yetersizlikler hissetme
8. Yeni bir kimlik oluşturma, üniversite öncesi aile, arkadaş ve
sosyal çevre ilişkilerinden uzaklaşarak farklı bir kültürel
ortama girme, değişme kaygısı.
9. Etkili zaman kullanımı, analitik düşünme, problem çözme
davranışı konusundaki çatışmalar.
10. İlgili birimlerle en az iletişime geçenler genelde bu
birimlere en çok ihtiyacı olanlar olabilmektedir.
MERSİN ÜNİVERSİTESİ
ÖĞRENCİ PROFİLİ ANKETİ
2010
Ailenizde üniversite eğitimi almış ya da
almakta olan sizden başka kimse var mı?
n
%
Evet
7540
54.8
Hayır
6220
45.2
13760
100
TOPLAM
Mezun olduğunuz lise türü?
n
%
Devlet Lisesi
7265
52.8
Meslek Lisesi
2538
18.44
Anadolu Lisesi
1938
14.08
Diğer
2019
14.68
13760
100
TOPLAM
Üniversite öncesi yaşamınızın büyük
bölümünün geçtiği bölge?
n
%
Akdeniz
7488
54.42
Güneydoğu Anadolu
1774
12.89
İç Anadolu
1391
10.11
Marmara
1029
7.48
Doğu Anadolu
715
5.20
Ege
Karadeniz
Yurtdışı
644
574
145
4.68
4.21
1.1
Üniversite öncesi yaşamınızın büyük
bölümünün geçtiği yer?
n
%
Büyükşehir
4673
33.96
İl Merkezi
2821
20.5
İlçe Merkezi
4112
29.88
Köy-Kasaba
2009
14.6
Yurtdışı
145
1.05
13760
100
TOPLAM
Günde ortalama kaç saat ders
çalışıyorsunuz ?
n
%
Hiç
2634
19.14
1 saat
4577
33.26
2 saat
3455
25.11
3 saat
1666
12.11
4 saat ve üstü
1428
10.38
13760
100
TOPLAM
Üniversitedeki sosyal, kültürel ve
sanatsal etkinliklere ne derece
katılıyorsunuz ?
n
%
Hiç
2743
19.93
Biraz
6175
44.88
Oldukça
3681
26.75
Çok
1161
8.44
13760
100
TOPLAM
Spor yapıyor musunuz ?
n
%
Hiç
2430
14.71
Biraz
6010
23.95
Oldukça
3296
43.68
Çok
2024
17.66
13760
100
TOPLAM
Üniversitedeki etkinlikler dışında boş
zamanlarınızı nasıl değerlendiriyorsunuz ?
n
%
Müzik dinliyorum
6773
9.44
Sinemaya gidiyorum
5210
7.26
Çevremdekilerle sohbet ediyorum
4883
6.80
Arkadaşlarımla geziyorum
4883
6.80
İnternette sohbet ediyorum
4479
6.24
Uyku dinlenme ile geçiriyorum
4451
6.20
TV seyrediyorum
4285
5.97
K
A
Y
I
T
L
A
R
VELİ
ORYANTASYONU
AKRAN REHBERLİĞİ
ÖĞRENCİ
ORYANTASYONU
ÜYG
O
S
D
Akademik Danışmanlar için
Gelişimsel özelliklerinin farkında olun
Bilgi sağlayın
Seçenekleri keşfetmesine yardım edin
Amaç belirleyin
Uygun kaynaklara yönlendirin
Gelişimini izleyin
Potansiyelini araştırın
Güvendiğinizi gösterin
Dinleyin
ÖĞRENCİ DANIŞMANLARI VE ÖĞRETİM
ÜYELERİ İÇİN ÖĞRENCİLERİ PSİKOLOJİK
YARDIM ALMA KONUSUNDA YÖNLENDİRME
REHBERİ
Üniversitemiz PDR Merkezi ile dilediğiniz
zaman mutlaka iletişime geçin.
[email protected]
MEÜ-PDRM
ADRES:
Mediko-Sosyal Binası Giriş Katı
Çiftlikköy Yerleşkesi 33343 Mersin
Telefon: 324-3610001/4190
E-posta: [email protected]
KAYNAKÇA
Chickering, A. (1969). Education and identity.
Ratcliff, G. (2008). Applying student development
theories to supervising students.
Medalie, J. (1981). College life cycle.
Slide 22
MERSİN ÜNİVERSİTESİ
EĞİTİCİLERİN EĞİTİMİ SEMİNERİ
ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİNİN
GELİŞİM ÖZELLİKLERİ
Yrd. Doç. Dr. Cem Ali GİZİR
Mersin Üniversitesi
Ocak 2011
2
Gelişimsel Görevler
Her gelişim döneminde bireylerden, o döneme özgü bazı
davranışları kazanması, bazı beceri ve görevleri başarması
beklenir.
Gelişim görevlerinin bir çoğu döneme özgüdür.
Herhangi bir gelişim görevinin zamanında başarılması hem
o sırada üzerinde çalışılan başka gelişim ödevlerinin
gerçekleşmesini kolaylaştırır; hem de ileriki gelişme
ödevlerinin gerçekleşmesine uygun zemin hazırlar.
Gelişim görevleri başta fizyolojik olgunlaşmadan, çevre ve
kültürel etkilerden, kişinin ilgi ve isteklerinden; genel
olarak bio-psiko-sosyal süreçlerden etkilenerek oluşur.
Üniversite Öğrencilerinin Gelişimsel Görevleri
YETKİNLİK
KAZANMA
AMAÇ
GELİŞTİRME
DUYGU
YÖNETİMİ
KİŞİLİK
GELİŞİMİ
ÖZERKLİK
vs
KİMLİK
OLUŞTURMA
Sağlıklı
Kişilerarası
İlişkiler Kurma
BAĞLILIK
Üniversite Öğrencilerinin Gelişimsel Görevleri
Yetkinlik kazanma
–
Duygu Yönetimi
–
–
Zihinsel, fiziksel, kişilerarası yetkinlik
Duygusal farkındalık geliştirme ve duyguları kabul
etme
Kişisel kontrol ile kendini ifade arasındaki dengeyi
kurabilme
Özerklikten karşılıklı bağlılığa geçiş
–
–
Güven, etkileme ve onaylanma ihtiyaçlarının
dengelenmesi
Kendine özgü problem çözme ve etkinlikleri
düzenleme becerisi
Üniversite Öğrencilerinin Gelişimsel Görevleri
Sağlıklı kişilerarası ilişkiler geliştirme
–
–
Kimlik geliştirme
–
Farklılıkları anlama ve hoşgörü gösterme
Yakın ilişkiler kurabilme
Öz-kabul, cinsel kimliğinden, etnik kökeninden vb.
hoşnut olma
Amaç geliştirme
–
Kişisel ilgi ve seçeneklerini değerlendirebilme, amaç
belirleme, amaçlarını gerçekleştirmek için sebat
etme
Üniversite Öğrencilerinin Gelişimsel Görevleri
Yetkinli Kazanma
Amaç Geliştirme
Duygu Yönetimi
Özerklikten
Bağlılığa Geçiş
Kimlik
Oluşturma
Kişilik Gelişimi
Sağlıklı Kişilerarası
İlişkiler Kurma
1. SINIF 2. SINIF
BÜTÜNLEŞME
3. SINIF
4. SINIF YÜKSEK LİSANS
Üniversiteye Uyum Sürecinde
Öğrencilerde Beklenen Değişiklikler
Kişisel özgürlüklerin artması
Sorumlulukların artması
Zaman kullanımı
Farklı sosyal çevre ve ilişkiler
Aile ve lise arkadaşlarıyla değişen ilişkiler
Akademik Zorluklar
Eğitim sistemi
Sınıf atmosferi
Sınıf içi etkileşimler
Öğretim üyesi ile ilişkiler
Ölçme ve değerlendirme kriterleri
Akademik stres
Sosyal Zorluklar
Dil problemleri
Toplumcu-bireyselci kültür
Sınırlı sosyal ilişkiler
İnançlar, Değerler ve Gelenekler
Ayrımcı yaklaşımlar
1. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Evden ve aileden ilk defa ayrılma
Ev özlemi, yalnızlık
Çocukluğun yok oluşunun sinyalleri
Kendi başına karar verme sorumluluğu alma
Fiziksel ihtiyaçlarıyla kendi başına ilgilenme
Yas
Depresyon
İlk defa yalnız kalma
Eski arkadaşları arama, sık eve gitme, eski
ilişkilerine sıkı sıkı sarılma
•
1. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Yeni akademik ve sosyal ortam
Yeni ilişkiler
Kendine uygun ilgi alanları bulma
Rehberlik ve gözetimin azalması
Yeni ders çalışma becerileri geliştirme
Zaman kullanımını öğrenme
Bütçe yapma ve bütçeye göre harcama
yapma
Öz-disiplin
2. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Daha bağımsız
İlgilerin değişmesi ve gelecek amaçlarına yönelik
kararlar alma
Alan (branş) seçme
“2. Sınıf Krizi” – kayıtsızlık, yabancılaşma ve
mutsuzluk
Gelecek hakkında ciddi ciddi düşünme
Uyum sağlanamadıysa, uyuma yönelik çabalar
Eski arkadaşlıklara/arkadaşlıklara özlem duyma
Akademik Durum: kaygıların dışavurumu, düşük
notlar, başarısızlıkla ilgi çekmeye çalışma
Disiplin problemleri
3. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Yeterli ve gerekli çalışma becerilerine sahip
olmayı dileme
Kendi beceri ve yeteneklerini gerçekçi
değerlendirme
Yetişkin yaşamına yönelme
Seçici ve ciddi ikili ilişkiler kurma
Üniversite sonrasını görmeye başlama
Mesleki ilgilerin belirginleşmesi
Kendini test etme ve mezuniyeti erteleyerek
yetişkin yaşamına geçişi erteleme (bazıları)
Becerilerini en üst düzeyde kullanmaya
4. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Gelecek kaygısı
Üniversiteden (güvenli yerden) ayrılma
kaygısı
Zamanın hızla akması
Nostalji yaşama
Aşırı Stres (bazı öğrenciler)
Mezuniyeti erteleme çabaları (bazı
öğrenciler)
Ruh sağlığı ile ilgili durumlar
Aile ile çatışmalar
4. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
•
(Senioritis Sendromu)
Okula yönelik motivasyonda düşme
Okul işlerinden vazgeçerek eğlenceye
yönelmek
Hızlı bir şekilde üniversite yıllarında ertelenen
ya da kaçınılan işlere yönelmek
Israrla kendine bir sevgili, eş arama
Günümüz Üniversite Öğrencileri
HİÇBİRŞEYİ
HERŞEYİ
SORGULAMALARI
SORGULAMA!
SORGULAMA
SORGULA
(SORULARI)
ARTIK YETER
SORGULA
İlk Nesil Üniversite Öğrencileri-I
(First Generation Students)
1. Düşük akademik başarı geçmişi
2. Düşük akademik hazırlık
3. Düşük akademik beklentiler
4. Düşük SES
5. Düşük öğrenme motivasyonu
6. Yetersiz aile ve arkadaş desteği
7. Üniversite seçim sürecindeki sıkıntılar
8. Burs, kredi, yurt vb. olanaklardaki
sınırlılıklar
İlk Nesil Üniversite Öğrencileri-II
9. Zaman kullanımı ve diğer kişisel becerilerdeki
eksiklikler
10. Yükseköğrenim yaşamına yönelik yetersiz bilgi
11. Bürokratik süreçlere yönelik deneyim eksiklikleri
12. Öğrenme sürecinin tutum, beceri ve ilgileri de
kapsadığı konusundaki bilgi eksiklikleri
13. Ailede ilk üniversitede okuyan birey olmak
(deneyim eksikliği, rehber eksikliği)
14. Part-time bir işte çalışıyor olmak
15. Kız öğrenci olmak
İlk Nesil Üniversite Öğrencileri-III
(Üniversite Yaşamı)
1. Akademik etkinliklere katılmama
2. Üniversitenin sosyal ortamına katılmama
3. Yetersiz ders çalışma
4. Düşük notlar alma
5. Öğrenim süresince ek işlerde çalışma
6. Yabancılaşma
7. Sosyal yetersizlikler hissetme
8. Yeni bir kimlik oluşturma, üniversite öncesi aile, arkadaş ve
sosyal çevre ilişkilerinden uzaklaşarak farklı bir kültürel
ortama girme, değişme kaygısı.
9. Etkili zaman kullanımı, analitik düşünme, problem çözme
davranışı konusundaki çatışmalar.
10. İlgili birimlerle en az iletişime geçenler genelde bu
birimlere en çok ihtiyacı olanlar olabilmektedir.
MERSİN ÜNİVERSİTESİ
ÖĞRENCİ PROFİLİ ANKETİ
2010
Ailenizde üniversite eğitimi almış ya da
almakta olan sizden başka kimse var mı?
n
%
Evet
7540
54.8
Hayır
6220
45.2
13760
100
TOPLAM
Mezun olduğunuz lise türü?
n
%
Devlet Lisesi
7265
52.8
Meslek Lisesi
2538
18.44
Anadolu Lisesi
1938
14.08
Diğer
2019
14.68
13760
100
TOPLAM
Üniversite öncesi yaşamınızın büyük
bölümünün geçtiği bölge?
n
%
Akdeniz
7488
54.42
Güneydoğu Anadolu
1774
12.89
İç Anadolu
1391
10.11
Marmara
1029
7.48
Doğu Anadolu
715
5.20
Ege
Karadeniz
Yurtdışı
644
574
145
4.68
4.21
1.1
Üniversite öncesi yaşamınızın büyük
bölümünün geçtiği yer?
n
%
Büyükşehir
4673
33.96
İl Merkezi
2821
20.5
İlçe Merkezi
4112
29.88
Köy-Kasaba
2009
14.6
Yurtdışı
145
1.05
13760
100
TOPLAM
Günde ortalama kaç saat ders
çalışıyorsunuz ?
n
%
Hiç
2634
19.14
1 saat
4577
33.26
2 saat
3455
25.11
3 saat
1666
12.11
4 saat ve üstü
1428
10.38
13760
100
TOPLAM
Üniversitedeki sosyal, kültürel ve
sanatsal etkinliklere ne derece
katılıyorsunuz ?
n
%
Hiç
2743
19.93
Biraz
6175
44.88
Oldukça
3681
26.75
Çok
1161
8.44
13760
100
TOPLAM
Spor yapıyor musunuz ?
n
%
Hiç
2430
14.71
Biraz
6010
23.95
Oldukça
3296
43.68
Çok
2024
17.66
13760
100
TOPLAM
Üniversitedeki etkinlikler dışında boş
zamanlarınızı nasıl değerlendiriyorsunuz ?
n
%
Müzik dinliyorum
6773
9.44
Sinemaya gidiyorum
5210
7.26
Çevremdekilerle sohbet ediyorum
4883
6.80
Arkadaşlarımla geziyorum
4883
6.80
İnternette sohbet ediyorum
4479
6.24
Uyku dinlenme ile geçiriyorum
4451
6.20
TV seyrediyorum
4285
5.97
K
A
Y
I
T
L
A
R
VELİ
ORYANTASYONU
AKRAN REHBERLİĞİ
ÖĞRENCİ
ORYANTASYONU
ÜYG
O
S
D
Akademik Danışmanlar için
Gelişimsel özelliklerinin farkında olun
Bilgi sağlayın
Seçenekleri keşfetmesine yardım edin
Amaç belirleyin
Uygun kaynaklara yönlendirin
Gelişimini izleyin
Potansiyelini araştırın
Güvendiğinizi gösterin
Dinleyin
ÖĞRENCİ DANIŞMANLARI VE ÖĞRETİM
ÜYELERİ İÇİN ÖĞRENCİLERİ PSİKOLOJİK
YARDIM ALMA KONUSUNDA YÖNLENDİRME
REHBERİ
Üniversitemiz PDR Merkezi ile dilediğiniz
zaman mutlaka iletişime geçin.
[email protected]
MEÜ-PDRM
ADRES:
Mediko-Sosyal Binası Giriş Katı
Çiftlikköy Yerleşkesi 33343 Mersin
Telefon: 324-3610001/4190
E-posta: [email protected]
KAYNAKÇA
Chickering, A. (1969). Education and identity.
Ratcliff, G. (2008). Applying student development
theories to supervising students.
Medalie, J. (1981). College life cycle.
Slide 23
MERSİN ÜNİVERSİTESİ
EĞİTİCİLERİN EĞİTİMİ SEMİNERİ
ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİNİN
GELİŞİM ÖZELLİKLERİ
Yrd. Doç. Dr. Cem Ali GİZİR
Mersin Üniversitesi
Ocak 2011
2
Gelişimsel Görevler
Her gelişim döneminde bireylerden, o döneme özgü bazı
davranışları kazanması, bazı beceri ve görevleri başarması
beklenir.
Gelişim görevlerinin bir çoğu döneme özgüdür.
Herhangi bir gelişim görevinin zamanında başarılması hem
o sırada üzerinde çalışılan başka gelişim ödevlerinin
gerçekleşmesini kolaylaştırır; hem de ileriki gelişme
ödevlerinin gerçekleşmesine uygun zemin hazırlar.
Gelişim görevleri başta fizyolojik olgunlaşmadan, çevre ve
kültürel etkilerden, kişinin ilgi ve isteklerinden; genel
olarak bio-psiko-sosyal süreçlerden etkilenerek oluşur.
Üniversite Öğrencilerinin Gelişimsel Görevleri
YETKİNLİK
KAZANMA
AMAÇ
GELİŞTİRME
DUYGU
YÖNETİMİ
KİŞİLİK
GELİŞİMİ
ÖZERKLİK
vs
KİMLİK
OLUŞTURMA
Sağlıklı
Kişilerarası
İlişkiler Kurma
BAĞLILIK
Üniversite Öğrencilerinin Gelişimsel Görevleri
Yetkinlik kazanma
–
Duygu Yönetimi
–
–
Zihinsel, fiziksel, kişilerarası yetkinlik
Duygusal farkındalık geliştirme ve duyguları kabul
etme
Kişisel kontrol ile kendini ifade arasındaki dengeyi
kurabilme
Özerklikten karşılıklı bağlılığa geçiş
–
–
Güven, etkileme ve onaylanma ihtiyaçlarının
dengelenmesi
Kendine özgü problem çözme ve etkinlikleri
düzenleme becerisi
Üniversite Öğrencilerinin Gelişimsel Görevleri
Sağlıklı kişilerarası ilişkiler geliştirme
–
–
Kimlik geliştirme
–
Farklılıkları anlama ve hoşgörü gösterme
Yakın ilişkiler kurabilme
Öz-kabul, cinsel kimliğinden, etnik kökeninden vb.
hoşnut olma
Amaç geliştirme
–
Kişisel ilgi ve seçeneklerini değerlendirebilme, amaç
belirleme, amaçlarını gerçekleştirmek için sebat
etme
Üniversite Öğrencilerinin Gelişimsel Görevleri
Yetkinli Kazanma
Amaç Geliştirme
Duygu Yönetimi
Özerklikten
Bağlılığa Geçiş
Kimlik
Oluşturma
Kişilik Gelişimi
Sağlıklı Kişilerarası
İlişkiler Kurma
1. SINIF 2. SINIF
BÜTÜNLEŞME
3. SINIF
4. SINIF YÜKSEK LİSANS
Üniversiteye Uyum Sürecinde
Öğrencilerde Beklenen Değişiklikler
Kişisel özgürlüklerin artması
Sorumlulukların artması
Zaman kullanımı
Farklı sosyal çevre ve ilişkiler
Aile ve lise arkadaşlarıyla değişen ilişkiler
Akademik Zorluklar
Eğitim sistemi
Sınıf atmosferi
Sınıf içi etkileşimler
Öğretim üyesi ile ilişkiler
Ölçme ve değerlendirme kriterleri
Akademik stres
Sosyal Zorluklar
Dil problemleri
Toplumcu-bireyselci kültür
Sınırlı sosyal ilişkiler
İnançlar, Değerler ve Gelenekler
Ayrımcı yaklaşımlar
1. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Evden ve aileden ilk defa ayrılma
Ev özlemi, yalnızlık
Çocukluğun yok oluşunun sinyalleri
Kendi başına karar verme sorumluluğu alma
Fiziksel ihtiyaçlarıyla kendi başına ilgilenme
Yas
Depresyon
İlk defa yalnız kalma
Eski arkadaşları arama, sık eve gitme, eski
ilişkilerine sıkı sıkı sarılma
•
1. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Yeni akademik ve sosyal ortam
Yeni ilişkiler
Kendine uygun ilgi alanları bulma
Rehberlik ve gözetimin azalması
Yeni ders çalışma becerileri geliştirme
Zaman kullanımını öğrenme
Bütçe yapma ve bütçeye göre harcama
yapma
Öz-disiplin
2. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Daha bağımsız
İlgilerin değişmesi ve gelecek amaçlarına yönelik
kararlar alma
Alan (branş) seçme
“2. Sınıf Krizi” – kayıtsızlık, yabancılaşma ve
mutsuzluk
Gelecek hakkında ciddi ciddi düşünme
Uyum sağlanamadıysa, uyuma yönelik çabalar
Eski arkadaşlıklara/arkadaşlıklara özlem duyma
Akademik Durum: kaygıların dışavurumu, düşük
notlar, başarısızlıkla ilgi çekmeye çalışma
Disiplin problemleri
3. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Yeterli ve gerekli çalışma becerilerine sahip
olmayı dileme
Kendi beceri ve yeteneklerini gerçekçi
değerlendirme
Yetişkin yaşamına yönelme
Seçici ve ciddi ikili ilişkiler kurma
Üniversite sonrasını görmeye başlama
Mesleki ilgilerin belirginleşmesi
Kendini test etme ve mezuniyeti erteleyerek
yetişkin yaşamına geçişi erteleme (bazıları)
Becerilerini en üst düzeyde kullanmaya
4. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Gelecek kaygısı
Üniversiteden (güvenli yerden) ayrılma
kaygısı
Zamanın hızla akması
Nostalji yaşama
Aşırı Stres (bazı öğrenciler)
Mezuniyeti erteleme çabaları (bazı
öğrenciler)
Ruh sağlığı ile ilgili durumlar
Aile ile çatışmalar
4. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
•
(Senioritis Sendromu)
Okula yönelik motivasyonda düşme
Okul işlerinden vazgeçerek eğlenceye
yönelmek
Hızlı bir şekilde üniversite yıllarında ertelenen
ya da kaçınılan işlere yönelmek
Israrla kendine bir sevgili, eş arama
Günümüz Üniversite Öğrencileri
HİÇBİRŞEYİ
HERŞEYİ
SORGULAMALARI
SORGULAMA!
SORGULAMA
SORGULA
(SORULARI)
ARTIK YETER
SORGULA
İlk Nesil Üniversite Öğrencileri-I
(First Generation Students)
1. Düşük akademik başarı geçmişi
2. Düşük akademik hazırlık
3. Düşük akademik beklentiler
4. Düşük SES
5. Düşük öğrenme motivasyonu
6. Yetersiz aile ve arkadaş desteği
7. Üniversite seçim sürecindeki sıkıntılar
8. Burs, kredi, yurt vb. olanaklardaki
sınırlılıklar
İlk Nesil Üniversite Öğrencileri-II
9. Zaman kullanımı ve diğer kişisel becerilerdeki
eksiklikler
10. Yükseköğrenim yaşamına yönelik yetersiz bilgi
11. Bürokratik süreçlere yönelik deneyim eksiklikleri
12. Öğrenme sürecinin tutum, beceri ve ilgileri de
kapsadığı konusundaki bilgi eksiklikleri
13. Ailede ilk üniversitede okuyan birey olmak
(deneyim eksikliği, rehber eksikliği)
14. Part-time bir işte çalışıyor olmak
15. Kız öğrenci olmak
İlk Nesil Üniversite Öğrencileri-III
(Üniversite Yaşamı)
1. Akademik etkinliklere katılmama
2. Üniversitenin sosyal ortamına katılmama
3. Yetersiz ders çalışma
4. Düşük notlar alma
5. Öğrenim süresince ek işlerde çalışma
6. Yabancılaşma
7. Sosyal yetersizlikler hissetme
8. Yeni bir kimlik oluşturma, üniversite öncesi aile, arkadaş ve
sosyal çevre ilişkilerinden uzaklaşarak farklı bir kültürel
ortama girme, değişme kaygısı.
9. Etkili zaman kullanımı, analitik düşünme, problem çözme
davranışı konusundaki çatışmalar.
10. İlgili birimlerle en az iletişime geçenler genelde bu
birimlere en çok ihtiyacı olanlar olabilmektedir.
MERSİN ÜNİVERSİTESİ
ÖĞRENCİ PROFİLİ ANKETİ
2010
Ailenizde üniversite eğitimi almış ya da
almakta olan sizden başka kimse var mı?
n
%
Evet
7540
54.8
Hayır
6220
45.2
13760
100
TOPLAM
Mezun olduğunuz lise türü?
n
%
Devlet Lisesi
7265
52.8
Meslek Lisesi
2538
18.44
Anadolu Lisesi
1938
14.08
Diğer
2019
14.68
13760
100
TOPLAM
Üniversite öncesi yaşamınızın büyük
bölümünün geçtiği bölge?
n
%
Akdeniz
7488
54.42
Güneydoğu Anadolu
1774
12.89
İç Anadolu
1391
10.11
Marmara
1029
7.48
Doğu Anadolu
715
5.20
Ege
Karadeniz
Yurtdışı
644
574
145
4.68
4.21
1.1
Üniversite öncesi yaşamınızın büyük
bölümünün geçtiği yer?
n
%
Büyükşehir
4673
33.96
İl Merkezi
2821
20.5
İlçe Merkezi
4112
29.88
Köy-Kasaba
2009
14.6
Yurtdışı
145
1.05
13760
100
TOPLAM
Günde ortalama kaç saat ders
çalışıyorsunuz ?
n
%
Hiç
2634
19.14
1 saat
4577
33.26
2 saat
3455
25.11
3 saat
1666
12.11
4 saat ve üstü
1428
10.38
13760
100
TOPLAM
Üniversitedeki sosyal, kültürel ve
sanatsal etkinliklere ne derece
katılıyorsunuz ?
n
%
Hiç
2743
19.93
Biraz
6175
44.88
Oldukça
3681
26.75
Çok
1161
8.44
13760
100
TOPLAM
Spor yapıyor musunuz ?
n
%
Hiç
2430
14.71
Biraz
6010
23.95
Oldukça
3296
43.68
Çok
2024
17.66
13760
100
TOPLAM
Üniversitedeki etkinlikler dışında boş
zamanlarınızı nasıl değerlendiriyorsunuz ?
n
%
Müzik dinliyorum
6773
9.44
Sinemaya gidiyorum
5210
7.26
Çevremdekilerle sohbet ediyorum
4883
6.80
Arkadaşlarımla geziyorum
4883
6.80
İnternette sohbet ediyorum
4479
6.24
Uyku dinlenme ile geçiriyorum
4451
6.20
TV seyrediyorum
4285
5.97
K
A
Y
I
T
L
A
R
VELİ
ORYANTASYONU
AKRAN REHBERLİĞİ
ÖĞRENCİ
ORYANTASYONU
ÜYG
O
S
D
Akademik Danışmanlar için
Gelişimsel özelliklerinin farkında olun
Bilgi sağlayın
Seçenekleri keşfetmesine yardım edin
Amaç belirleyin
Uygun kaynaklara yönlendirin
Gelişimini izleyin
Potansiyelini araştırın
Güvendiğinizi gösterin
Dinleyin
ÖĞRENCİ DANIŞMANLARI VE ÖĞRETİM
ÜYELERİ İÇİN ÖĞRENCİLERİ PSİKOLOJİK
YARDIM ALMA KONUSUNDA YÖNLENDİRME
REHBERİ
Üniversitemiz PDR Merkezi ile dilediğiniz
zaman mutlaka iletişime geçin.
[email protected]
MEÜ-PDRM
ADRES:
Mediko-Sosyal Binası Giriş Katı
Çiftlikköy Yerleşkesi 33343 Mersin
Telefon: 324-3610001/4190
E-posta: [email protected]
KAYNAKÇA
Chickering, A. (1969). Education and identity.
Ratcliff, G. (2008). Applying student development
theories to supervising students.
Medalie, J. (1981). College life cycle.
Slide 24
MERSİN ÜNİVERSİTESİ
EĞİTİCİLERİN EĞİTİMİ SEMİNERİ
ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİNİN
GELİŞİM ÖZELLİKLERİ
Yrd. Doç. Dr. Cem Ali GİZİR
Mersin Üniversitesi
Ocak 2011
2
Gelişimsel Görevler
Her gelişim döneminde bireylerden, o döneme özgü bazı
davranışları kazanması, bazı beceri ve görevleri başarması
beklenir.
Gelişim görevlerinin bir çoğu döneme özgüdür.
Herhangi bir gelişim görevinin zamanında başarılması hem
o sırada üzerinde çalışılan başka gelişim ödevlerinin
gerçekleşmesini kolaylaştırır; hem de ileriki gelişme
ödevlerinin gerçekleşmesine uygun zemin hazırlar.
Gelişim görevleri başta fizyolojik olgunlaşmadan, çevre ve
kültürel etkilerden, kişinin ilgi ve isteklerinden; genel
olarak bio-psiko-sosyal süreçlerden etkilenerek oluşur.
Üniversite Öğrencilerinin Gelişimsel Görevleri
YETKİNLİK
KAZANMA
AMAÇ
GELİŞTİRME
DUYGU
YÖNETİMİ
KİŞİLİK
GELİŞİMİ
ÖZERKLİK
vs
KİMLİK
OLUŞTURMA
Sağlıklı
Kişilerarası
İlişkiler Kurma
BAĞLILIK
Üniversite Öğrencilerinin Gelişimsel Görevleri
Yetkinlik kazanma
–
Duygu Yönetimi
–
–
Zihinsel, fiziksel, kişilerarası yetkinlik
Duygusal farkındalık geliştirme ve duyguları kabul
etme
Kişisel kontrol ile kendini ifade arasındaki dengeyi
kurabilme
Özerklikten karşılıklı bağlılığa geçiş
–
–
Güven, etkileme ve onaylanma ihtiyaçlarının
dengelenmesi
Kendine özgü problem çözme ve etkinlikleri
düzenleme becerisi
Üniversite Öğrencilerinin Gelişimsel Görevleri
Sağlıklı kişilerarası ilişkiler geliştirme
–
–
Kimlik geliştirme
–
Farklılıkları anlama ve hoşgörü gösterme
Yakın ilişkiler kurabilme
Öz-kabul, cinsel kimliğinden, etnik kökeninden vb.
hoşnut olma
Amaç geliştirme
–
Kişisel ilgi ve seçeneklerini değerlendirebilme, amaç
belirleme, amaçlarını gerçekleştirmek için sebat
etme
Üniversite Öğrencilerinin Gelişimsel Görevleri
Yetkinli Kazanma
Amaç Geliştirme
Duygu Yönetimi
Özerklikten
Bağlılığa Geçiş
Kimlik
Oluşturma
Kişilik Gelişimi
Sağlıklı Kişilerarası
İlişkiler Kurma
1. SINIF 2. SINIF
BÜTÜNLEŞME
3. SINIF
4. SINIF YÜKSEK LİSANS
Üniversiteye Uyum Sürecinde
Öğrencilerde Beklenen Değişiklikler
Kişisel özgürlüklerin artması
Sorumlulukların artması
Zaman kullanımı
Farklı sosyal çevre ve ilişkiler
Aile ve lise arkadaşlarıyla değişen ilişkiler
Akademik Zorluklar
Eğitim sistemi
Sınıf atmosferi
Sınıf içi etkileşimler
Öğretim üyesi ile ilişkiler
Ölçme ve değerlendirme kriterleri
Akademik stres
Sosyal Zorluklar
Dil problemleri
Toplumcu-bireyselci kültür
Sınırlı sosyal ilişkiler
İnançlar, Değerler ve Gelenekler
Ayrımcı yaklaşımlar
1. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Evden ve aileden ilk defa ayrılma
Ev özlemi, yalnızlık
Çocukluğun yok oluşunun sinyalleri
Kendi başına karar verme sorumluluğu alma
Fiziksel ihtiyaçlarıyla kendi başına ilgilenme
Yas
Depresyon
İlk defa yalnız kalma
Eski arkadaşları arama, sık eve gitme, eski
ilişkilerine sıkı sıkı sarılma
•
1. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Yeni akademik ve sosyal ortam
Yeni ilişkiler
Kendine uygun ilgi alanları bulma
Rehberlik ve gözetimin azalması
Yeni ders çalışma becerileri geliştirme
Zaman kullanımını öğrenme
Bütçe yapma ve bütçeye göre harcama
yapma
Öz-disiplin
2. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Daha bağımsız
İlgilerin değişmesi ve gelecek amaçlarına yönelik
kararlar alma
Alan (branş) seçme
“2. Sınıf Krizi” – kayıtsızlık, yabancılaşma ve
mutsuzluk
Gelecek hakkında ciddi ciddi düşünme
Uyum sağlanamadıysa, uyuma yönelik çabalar
Eski arkadaşlıklara/arkadaşlıklara özlem duyma
Akademik Durum: kaygıların dışavurumu, düşük
notlar, başarısızlıkla ilgi çekmeye çalışma
Disiplin problemleri
3. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Yeterli ve gerekli çalışma becerilerine sahip
olmayı dileme
Kendi beceri ve yeteneklerini gerçekçi
değerlendirme
Yetişkin yaşamına yönelme
Seçici ve ciddi ikili ilişkiler kurma
Üniversite sonrasını görmeye başlama
Mesleki ilgilerin belirginleşmesi
Kendini test etme ve mezuniyeti erteleyerek
yetişkin yaşamına geçişi erteleme (bazıları)
Becerilerini en üst düzeyde kullanmaya
4. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Gelecek kaygısı
Üniversiteden (güvenli yerden) ayrılma
kaygısı
Zamanın hızla akması
Nostalji yaşama
Aşırı Stres (bazı öğrenciler)
Mezuniyeti erteleme çabaları (bazı
öğrenciler)
Ruh sağlığı ile ilgili durumlar
Aile ile çatışmalar
4. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
•
(Senioritis Sendromu)
Okula yönelik motivasyonda düşme
Okul işlerinden vazgeçerek eğlenceye
yönelmek
Hızlı bir şekilde üniversite yıllarında ertelenen
ya da kaçınılan işlere yönelmek
Israrla kendine bir sevgili, eş arama
Günümüz Üniversite Öğrencileri
HİÇBİRŞEYİ
HERŞEYİ
SORGULAMALARI
SORGULAMA!
SORGULAMA
SORGULA
(SORULARI)
ARTIK YETER
SORGULA
İlk Nesil Üniversite Öğrencileri-I
(First Generation Students)
1. Düşük akademik başarı geçmişi
2. Düşük akademik hazırlık
3. Düşük akademik beklentiler
4. Düşük SES
5. Düşük öğrenme motivasyonu
6. Yetersiz aile ve arkadaş desteği
7. Üniversite seçim sürecindeki sıkıntılar
8. Burs, kredi, yurt vb. olanaklardaki
sınırlılıklar
İlk Nesil Üniversite Öğrencileri-II
9. Zaman kullanımı ve diğer kişisel becerilerdeki
eksiklikler
10. Yükseköğrenim yaşamına yönelik yetersiz bilgi
11. Bürokratik süreçlere yönelik deneyim eksiklikleri
12. Öğrenme sürecinin tutum, beceri ve ilgileri de
kapsadığı konusundaki bilgi eksiklikleri
13. Ailede ilk üniversitede okuyan birey olmak
(deneyim eksikliği, rehber eksikliği)
14. Part-time bir işte çalışıyor olmak
15. Kız öğrenci olmak
İlk Nesil Üniversite Öğrencileri-III
(Üniversite Yaşamı)
1. Akademik etkinliklere katılmama
2. Üniversitenin sosyal ortamına katılmama
3. Yetersiz ders çalışma
4. Düşük notlar alma
5. Öğrenim süresince ek işlerde çalışma
6. Yabancılaşma
7. Sosyal yetersizlikler hissetme
8. Yeni bir kimlik oluşturma, üniversite öncesi aile, arkadaş ve
sosyal çevre ilişkilerinden uzaklaşarak farklı bir kültürel
ortama girme, değişme kaygısı.
9. Etkili zaman kullanımı, analitik düşünme, problem çözme
davranışı konusundaki çatışmalar.
10. İlgili birimlerle en az iletişime geçenler genelde bu
birimlere en çok ihtiyacı olanlar olabilmektedir.
MERSİN ÜNİVERSİTESİ
ÖĞRENCİ PROFİLİ ANKETİ
2010
Ailenizde üniversite eğitimi almış ya da
almakta olan sizden başka kimse var mı?
n
%
Evet
7540
54.8
Hayır
6220
45.2
13760
100
TOPLAM
Mezun olduğunuz lise türü?
n
%
Devlet Lisesi
7265
52.8
Meslek Lisesi
2538
18.44
Anadolu Lisesi
1938
14.08
Diğer
2019
14.68
13760
100
TOPLAM
Üniversite öncesi yaşamınızın büyük
bölümünün geçtiği bölge?
n
%
Akdeniz
7488
54.42
Güneydoğu Anadolu
1774
12.89
İç Anadolu
1391
10.11
Marmara
1029
7.48
Doğu Anadolu
715
5.20
Ege
Karadeniz
Yurtdışı
644
574
145
4.68
4.21
1.1
Üniversite öncesi yaşamınızın büyük
bölümünün geçtiği yer?
n
%
Büyükşehir
4673
33.96
İl Merkezi
2821
20.5
İlçe Merkezi
4112
29.88
Köy-Kasaba
2009
14.6
Yurtdışı
145
1.05
13760
100
TOPLAM
Günde ortalama kaç saat ders
çalışıyorsunuz ?
n
%
Hiç
2634
19.14
1 saat
4577
33.26
2 saat
3455
25.11
3 saat
1666
12.11
4 saat ve üstü
1428
10.38
13760
100
TOPLAM
Üniversitedeki sosyal, kültürel ve
sanatsal etkinliklere ne derece
katılıyorsunuz ?
n
%
Hiç
2743
19.93
Biraz
6175
44.88
Oldukça
3681
26.75
Çok
1161
8.44
13760
100
TOPLAM
Spor yapıyor musunuz ?
n
%
Hiç
2430
14.71
Biraz
6010
23.95
Oldukça
3296
43.68
Çok
2024
17.66
13760
100
TOPLAM
Üniversitedeki etkinlikler dışında boş
zamanlarınızı nasıl değerlendiriyorsunuz ?
n
%
Müzik dinliyorum
6773
9.44
Sinemaya gidiyorum
5210
7.26
Çevremdekilerle sohbet ediyorum
4883
6.80
Arkadaşlarımla geziyorum
4883
6.80
İnternette sohbet ediyorum
4479
6.24
Uyku dinlenme ile geçiriyorum
4451
6.20
TV seyrediyorum
4285
5.97
K
A
Y
I
T
L
A
R
VELİ
ORYANTASYONU
AKRAN REHBERLİĞİ
ÖĞRENCİ
ORYANTASYONU
ÜYG
O
S
D
Akademik Danışmanlar için
Gelişimsel özelliklerinin farkında olun
Bilgi sağlayın
Seçenekleri keşfetmesine yardım edin
Amaç belirleyin
Uygun kaynaklara yönlendirin
Gelişimini izleyin
Potansiyelini araştırın
Güvendiğinizi gösterin
Dinleyin
ÖĞRENCİ DANIŞMANLARI VE ÖĞRETİM
ÜYELERİ İÇİN ÖĞRENCİLERİ PSİKOLOJİK
YARDIM ALMA KONUSUNDA YÖNLENDİRME
REHBERİ
Üniversitemiz PDR Merkezi ile dilediğiniz
zaman mutlaka iletişime geçin.
[email protected]
MEÜ-PDRM
ADRES:
Mediko-Sosyal Binası Giriş Katı
Çiftlikköy Yerleşkesi 33343 Mersin
Telefon: 324-3610001/4190
E-posta: [email protected]
KAYNAKÇA
Chickering, A. (1969). Education and identity.
Ratcliff, G. (2008). Applying student development
theories to supervising students.
Medalie, J. (1981). College life cycle.
Slide 25
MERSİN ÜNİVERSİTESİ
EĞİTİCİLERİN EĞİTİMİ SEMİNERİ
ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİNİN
GELİŞİM ÖZELLİKLERİ
Yrd. Doç. Dr. Cem Ali GİZİR
Mersin Üniversitesi
Ocak 2011
2
Gelişimsel Görevler
Her gelişim döneminde bireylerden, o döneme özgü bazı
davranışları kazanması, bazı beceri ve görevleri başarması
beklenir.
Gelişim görevlerinin bir çoğu döneme özgüdür.
Herhangi bir gelişim görevinin zamanında başarılması hem
o sırada üzerinde çalışılan başka gelişim ödevlerinin
gerçekleşmesini kolaylaştırır; hem de ileriki gelişme
ödevlerinin gerçekleşmesine uygun zemin hazırlar.
Gelişim görevleri başta fizyolojik olgunlaşmadan, çevre ve
kültürel etkilerden, kişinin ilgi ve isteklerinden; genel
olarak bio-psiko-sosyal süreçlerden etkilenerek oluşur.
Üniversite Öğrencilerinin Gelişimsel Görevleri
YETKİNLİK
KAZANMA
AMAÇ
GELİŞTİRME
DUYGU
YÖNETİMİ
KİŞİLİK
GELİŞİMİ
ÖZERKLİK
vs
KİMLİK
OLUŞTURMA
Sağlıklı
Kişilerarası
İlişkiler Kurma
BAĞLILIK
Üniversite Öğrencilerinin Gelişimsel Görevleri
Yetkinlik kazanma
–
Duygu Yönetimi
–
–
Zihinsel, fiziksel, kişilerarası yetkinlik
Duygusal farkındalık geliştirme ve duyguları kabul
etme
Kişisel kontrol ile kendini ifade arasındaki dengeyi
kurabilme
Özerklikten karşılıklı bağlılığa geçiş
–
–
Güven, etkileme ve onaylanma ihtiyaçlarının
dengelenmesi
Kendine özgü problem çözme ve etkinlikleri
düzenleme becerisi
Üniversite Öğrencilerinin Gelişimsel Görevleri
Sağlıklı kişilerarası ilişkiler geliştirme
–
–
Kimlik geliştirme
–
Farklılıkları anlama ve hoşgörü gösterme
Yakın ilişkiler kurabilme
Öz-kabul, cinsel kimliğinden, etnik kökeninden vb.
hoşnut olma
Amaç geliştirme
–
Kişisel ilgi ve seçeneklerini değerlendirebilme, amaç
belirleme, amaçlarını gerçekleştirmek için sebat
etme
Üniversite Öğrencilerinin Gelişimsel Görevleri
Yetkinli Kazanma
Amaç Geliştirme
Duygu Yönetimi
Özerklikten
Bağlılığa Geçiş
Kimlik
Oluşturma
Kişilik Gelişimi
Sağlıklı Kişilerarası
İlişkiler Kurma
1. SINIF 2. SINIF
BÜTÜNLEŞME
3. SINIF
4. SINIF YÜKSEK LİSANS
Üniversiteye Uyum Sürecinde
Öğrencilerde Beklenen Değişiklikler
Kişisel özgürlüklerin artması
Sorumlulukların artması
Zaman kullanımı
Farklı sosyal çevre ve ilişkiler
Aile ve lise arkadaşlarıyla değişen ilişkiler
Akademik Zorluklar
Eğitim sistemi
Sınıf atmosferi
Sınıf içi etkileşimler
Öğretim üyesi ile ilişkiler
Ölçme ve değerlendirme kriterleri
Akademik stres
Sosyal Zorluklar
Dil problemleri
Toplumcu-bireyselci kültür
Sınırlı sosyal ilişkiler
İnançlar, Değerler ve Gelenekler
Ayrımcı yaklaşımlar
1. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Evden ve aileden ilk defa ayrılma
Ev özlemi, yalnızlık
Çocukluğun yok oluşunun sinyalleri
Kendi başına karar verme sorumluluğu alma
Fiziksel ihtiyaçlarıyla kendi başına ilgilenme
Yas
Depresyon
İlk defa yalnız kalma
Eski arkadaşları arama, sık eve gitme, eski
ilişkilerine sıkı sıkı sarılma
•
1. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Yeni akademik ve sosyal ortam
Yeni ilişkiler
Kendine uygun ilgi alanları bulma
Rehberlik ve gözetimin azalması
Yeni ders çalışma becerileri geliştirme
Zaman kullanımını öğrenme
Bütçe yapma ve bütçeye göre harcama
yapma
Öz-disiplin
2. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Daha bağımsız
İlgilerin değişmesi ve gelecek amaçlarına yönelik
kararlar alma
Alan (branş) seçme
“2. Sınıf Krizi” – kayıtsızlık, yabancılaşma ve
mutsuzluk
Gelecek hakkında ciddi ciddi düşünme
Uyum sağlanamadıysa, uyuma yönelik çabalar
Eski arkadaşlıklara/arkadaşlıklara özlem duyma
Akademik Durum: kaygıların dışavurumu, düşük
notlar, başarısızlıkla ilgi çekmeye çalışma
Disiplin problemleri
3. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Yeterli ve gerekli çalışma becerilerine sahip
olmayı dileme
Kendi beceri ve yeteneklerini gerçekçi
değerlendirme
Yetişkin yaşamına yönelme
Seçici ve ciddi ikili ilişkiler kurma
Üniversite sonrasını görmeye başlama
Mesleki ilgilerin belirginleşmesi
Kendini test etme ve mezuniyeti erteleyerek
yetişkin yaşamına geçişi erteleme (bazıları)
Becerilerini en üst düzeyde kullanmaya
4. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Gelecek kaygısı
Üniversiteden (güvenli yerden) ayrılma
kaygısı
Zamanın hızla akması
Nostalji yaşama
Aşırı Stres (bazı öğrenciler)
Mezuniyeti erteleme çabaları (bazı
öğrenciler)
Ruh sağlığı ile ilgili durumlar
Aile ile çatışmalar
4. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
•
(Senioritis Sendromu)
Okula yönelik motivasyonda düşme
Okul işlerinden vazgeçerek eğlenceye
yönelmek
Hızlı bir şekilde üniversite yıllarında ertelenen
ya da kaçınılan işlere yönelmek
Israrla kendine bir sevgili, eş arama
Günümüz Üniversite Öğrencileri
HİÇBİRŞEYİ
HERŞEYİ
SORGULAMALARI
SORGULAMA!
SORGULAMA
SORGULA
(SORULARI)
ARTIK YETER
SORGULA
İlk Nesil Üniversite Öğrencileri-I
(First Generation Students)
1. Düşük akademik başarı geçmişi
2. Düşük akademik hazırlık
3. Düşük akademik beklentiler
4. Düşük SES
5. Düşük öğrenme motivasyonu
6. Yetersiz aile ve arkadaş desteği
7. Üniversite seçim sürecindeki sıkıntılar
8. Burs, kredi, yurt vb. olanaklardaki
sınırlılıklar
İlk Nesil Üniversite Öğrencileri-II
9. Zaman kullanımı ve diğer kişisel becerilerdeki
eksiklikler
10. Yükseköğrenim yaşamına yönelik yetersiz bilgi
11. Bürokratik süreçlere yönelik deneyim eksiklikleri
12. Öğrenme sürecinin tutum, beceri ve ilgileri de
kapsadığı konusundaki bilgi eksiklikleri
13. Ailede ilk üniversitede okuyan birey olmak
(deneyim eksikliği, rehber eksikliği)
14. Part-time bir işte çalışıyor olmak
15. Kız öğrenci olmak
İlk Nesil Üniversite Öğrencileri-III
(Üniversite Yaşamı)
1. Akademik etkinliklere katılmama
2. Üniversitenin sosyal ortamına katılmama
3. Yetersiz ders çalışma
4. Düşük notlar alma
5. Öğrenim süresince ek işlerde çalışma
6. Yabancılaşma
7. Sosyal yetersizlikler hissetme
8. Yeni bir kimlik oluşturma, üniversite öncesi aile, arkadaş ve
sosyal çevre ilişkilerinden uzaklaşarak farklı bir kültürel
ortama girme, değişme kaygısı.
9. Etkili zaman kullanımı, analitik düşünme, problem çözme
davranışı konusundaki çatışmalar.
10. İlgili birimlerle en az iletişime geçenler genelde bu
birimlere en çok ihtiyacı olanlar olabilmektedir.
MERSİN ÜNİVERSİTESİ
ÖĞRENCİ PROFİLİ ANKETİ
2010
Ailenizde üniversite eğitimi almış ya da
almakta olan sizden başka kimse var mı?
n
%
Evet
7540
54.8
Hayır
6220
45.2
13760
100
TOPLAM
Mezun olduğunuz lise türü?
n
%
Devlet Lisesi
7265
52.8
Meslek Lisesi
2538
18.44
Anadolu Lisesi
1938
14.08
Diğer
2019
14.68
13760
100
TOPLAM
Üniversite öncesi yaşamınızın büyük
bölümünün geçtiği bölge?
n
%
Akdeniz
7488
54.42
Güneydoğu Anadolu
1774
12.89
İç Anadolu
1391
10.11
Marmara
1029
7.48
Doğu Anadolu
715
5.20
Ege
Karadeniz
Yurtdışı
644
574
145
4.68
4.21
1.1
Üniversite öncesi yaşamınızın büyük
bölümünün geçtiği yer?
n
%
Büyükşehir
4673
33.96
İl Merkezi
2821
20.5
İlçe Merkezi
4112
29.88
Köy-Kasaba
2009
14.6
Yurtdışı
145
1.05
13760
100
TOPLAM
Günde ortalama kaç saat ders
çalışıyorsunuz ?
n
%
Hiç
2634
19.14
1 saat
4577
33.26
2 saat
3455
25.11
3 saat
1666
12.11
4 saat ve üstü
1428
10.38
13760
100
TOPLAM
Üniversitedeki sosyal, kültürel ve
sanatsal etkinliklere ne derece
katılıyorsunuz ?
n
%
Hiç
2743
19.93
Biraz
6175
44.88
Oldukça
3681
26.75
Çok
1161
8.44
13760
100
TOPLAM
Spor yapıyor musunuz ?
n
%
Hiç
2430
14.71
Biraz
6010
23.95
Oldukça
3296
43.68
Çok
2024
17.66
13760
100
TOPLAM
Üniversitedeki etkinlikler dışında boş
zamanlarınızı nasıl değerlendiriyorsunuz ?
n
%
Müzik dinliyorum
6773
9.44
Sinemaya gidiyorum
5210
7.26
Çevremdekilerle sohbet ediyorum
4883
6.80
Arkadaşlarımla geziyorum
4883
6.80
İnternette sohbet ediyorum
4479
6.24
Uyku dinlenme ile geçiriyorum
4451
6.20
TV seyrediyorum
4285
5.97
K
A
Y
I
T
L
A
R
VELİ
ORYANTASYONU
AKRAN REHBERLİĞİ
ÖĞRENCİ
ORYANTASYONU
ÜYG
O
S
D
Akademik Danışmanlar için
Gelişimsel özelliklerinin farkında olun
Bilgi sağlayın
Seçenekleri keşfetmesine yardım edin
Amaç belirleyin
Uygun kaynaklara yönlendirin
Gelişimini izleyin
Potansiyelini araştırın
Güvendiğinizi gösterin
Dinleyin
ÖĞRENCİ DANIŞMANLARI VE ÖĞRETİM
ÜYELERİ İÇİN ÖĞRENCİLERİ PSİKOLOJİK
YARDIM ALMA KONUSUNDA YÖNLENDİRME
REHBERİ
Üniversitemiz PDR Merkezi ile dilediğiniz
zaman mutlaka iletişime geçin.
[email protected]
MEÜ-PDRM
ADRES:
Mediko-Sosyal Binası Giriş Katı
Çiftlikköy Yerleşkesi 33343 Mersin
Telefon: 324-3610001/4190
E-posta: [email protected]
KAYNAKÇA
Chickering, A. (1969). Education and identity.
Ratcliff, G. (2008). Applying student development
theories to supervising students.
Medalie, J. (1981). College life cycle.
Slide 26
MERSİN ÜNİVERSİTESİ
EĞİTİCİLERİN EĞİTİMİ SEMİNERİ
ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİNİN
GELİŞİM ÖZELLİKLERİ
Yrd. Doç. Dr. Cem Ali GİZİR
Mersin Üniversitesi
Ocak 2011
2
Gelişimsel Görevler
Her gelişim döneminde bireylerden, o döneme özgü bazı
davranışları kazanması, bazı beceri ve görevleri başarması
beklenir.
Gelişim görevlerinin bir çoğu döneme özgüdür.
Herhangi bir gelişim görevinin zamanında başarılması hem
o sırada üzerinde çalışılan başka gelişim ödevlerinin
gerçekleşmesini kolaylaştırır; hem de ileriki gelişme
ödevlerinin gerçekleşmesine uygun zemin hazırlar.
Gelişim görevleri başta fizyolojik olgunlaşmadan, çevre ve
kültürel etkilerden, kişinin ilgi ve isteklerinden; genel
olarak bio-psiko-sosyal süreçlerden etkilenerek oluşur.
Üniversite Öğrencilerinin Gelişimsel Görevleri
YETKİNLİK
KAZANMA
AMAÇ
GELİŞTİRME
DUYGU
YÖNETİMİ
KİŞİLİK
GELİŞİMİ
ÖZERKLİK
vs
KİMLİK
OLUŞTURMA
Sağlıklı
Kişilerarası
İlişkiler Kurma
BAĞLILIK
Üniversite Öğrencilerinin Gelişimsel Görevleri
Yetkinlik kazanma
–
Duygu Yönetimi
–
–
Zihinsel, fiziksel, kişilerarası yetkinlik
Duygusal farkındalık geliştirme ve duyguları kabul
etme
Kişisel kontrol ile kendini ifade arasındaki dengeyi
kurabilme
Özerklikten karşılıklı bağlılığa geçiş
–
–
Güven, etkileme ve onaylanma ihtiyaçlarının
dengelenmesi
Kendine özgü problem çözme ve etkinlikleri
düzenleme becerisi
Üniversite Öğrencilerinin Gelişimsel Görevleri
Sağlıklı kişilerarası ilişkiler geliştirme
–
–
Kimlik geliştirme
–
Farklılıkları anlama ve hoşgörü gösterme
Yakın ilişkiler kurabilme
Öz-kabul, cinsel kimliğinden, etnik kökeninden vb.
hoşnut olma
Amaç geliştirme
–
Kişisel ilgi ve seçeneklerini değerlendirebilme, amaç
belirleme, amaçlarını gerçekleştirmek için sebat
etme
Üniversite Öğrencilerinin Gelişimsel Görevleri
Yetkinli Kazanma
Amaç Geliştirme
Duygu Yönetimi
Özerklikten
Bağlılığa Geçiş
Kimlik
Oluşturma
Kişilik Gelişimi
Sağlıklı Kişilerarası
İlişkiler Kurma
1. SINIF 2. SINIF
BÜTÜNLEŞME
3. SINIF
4. SINIF YÜKSEK LİSANS
Üniversiteye Uyum Sürecinde
Öğrencilerde Beklenen Değişiklikler
Kişisel özgürlüklerin artması
Sorumlulukların artması
Zaman kullanımı
Farklı sosyal çevre ve ilişkiler
Aile ve lise arkadaşlarıyla değişen ilişkiler
Akademik Zorluklar
Eğitim sistemi
Sınıf atmosferi
Sınıf içi etkileşimler
Öğretim üyesi ile ilişkiler
Ölçme ve değerlendirme kriterleri
Akademik stres
Sosyal Zorluklar
Dil problemleri
Toplumcu-bireyselci kültür
Sınırlı sosyal ilişkiler
İnançlar, Değerler ve Gelenekler
Ayrımcı yaklaşımlar
1. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Evden ve aileden ilk defa ayrılma
Ev özlemi, yalnızlık
Çocukluğun yok oluşunun sinyalleri
Kendi başına karar verme sorumluluğu alma
Fiziksel ihtiyaçlarıyla kendi başına ilgilenme
Yas
Depresyon
İlk defa yalnız kalma
Eski arkadaşları arama, sık eve gitme, eski
ilişkilerine sıkı sıkı sarılma
•
1. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Yeni akademik ve sosyal ortam
Yeni ilişkiler
Kendine uygun ilgi alanları bulma
Rehberlik ve gözetimin azalması
Yeni ders çalışma becerileri geliştirme
Zaman kullanımını öğrenme
Bütçe yapma ve bütçeye göre harcama
yapma
Öz-disiplin
2. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Daha bağımsız
İlgilerin değişmesi ve gelecek amaçlarına yönelik
kararlar alma
Alan (branş) seçme
“2. Sınıf Krizi” – kayıtsızlık, yabancılaşma ve
mutsuzluk
Gelecek hakkında ciddi ciddi düşünme
Uyum sağlanamadıysa, uyuma yönelik çabalar
Eski arkadaşlıklara/arkadaşlıklara özlem duyma
Akademik Durum: kaygıların dışavurumu, düşük
notlar, başarısızlıkla ilgi çekmeye çalışma
Disiplin problemleri
3. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Yeterli ve gerekli çalışma becerilerine sahip
olmayı dileme
Kendi beceri ve yeteneklerini gerçekçi
değerlendirme
Yetişkin yaşamına yönelme
Seçici ve ciddi ikili ilişkiler kurma
Üniversite sonrasını görmeye başlama
Mesleki ilgilerin belirginleşmesi
Kendini test etme ve mezuniyeti erteleyerek
yetişkin yaşamına geçişi erteleme (bazıları)
Becerilerini en üst düzeyde kullanmaya
4. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Gelecek kaygısı
Üniversiteden (güvenli yerden) ayrılma
kaygısı
Zamanın hızla akması
Nostalji yaşama
Aşırı Stres (bazı öğrenciler)
Mezuniyeti erteleme çabaları (bazı
öğrenciler)
Ruh sağlığı ile ilgili durumlar
Aile ile çatışmalar
4. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
•
(Senioritis Sendromu)
Okula yönelik motivasyonda düşme
Okul işlerinden vazgeçerek eğlenceye
yönelmek
Hızlı bir şekilde üniversite yıllarında ertelenen
ya da kaçınılan işlere yönelmek
Israrla kendine bir sevgili, eş arama
Günümüz Üniversite Öğrencileri
HİÇBİRŞEYİ
HERŞEYİ
SORGULAMALARI
SORGULAMA!
SORGULAMA
SORGULA
(SORULARI)
ARTIK YETER
SORGULA
İlk Nesil Üniversite Öğrencileri-I
(First Generation Students)
1. Düşük akademik başarı geçmişi
2. Düşük akademik hazırlık
3. Düşük akademik beklentiler
4. Düşük SES
5. Düşük öğrenme motivasyonu
6. Yetersiz aile ve arkadaş desteği
7. Üniversite seçim sürecindeki sıkıntılar
8. Burs, kredi, yurt vb. olanaklardaki
sınırlılıklar
İlk Nesil Üniversite Öğrencileri-II
9. Zaman kullanımı ve diğer kişisel becerilerdeki
eksiklikler
10. Yükseköğrenim yaşamına yönelik yetersiz bilgi
11. Bürokratik süreçlere yönelik deneyim eksiklikleri
12. Öğrenme sürecinin tutum, beceri ve ilgileri de
kapsadığı konusundaki bilgi eksiklikleri
13. Ailede ilk üniversitede okuyan birey olmak
(deneyim eksikliği, rehber eksikliği)
14. Part-time bir işte çalışıyor olmak
15. Kız öğrenci olmak
İlk Nesil Üniversite Öğrencileri-III
(Üniversite Yaşamı)
1. Akademik etkinliklere katılmama
2. Üniversitenin sosyal ortamına katılmama
3. Yetersiz ders çalışma
4. Düşük notlar alma
5. Öğrenim süresince ek işlerde çalışma
6. Yabancılaşma
7. Sosyal yetersizlikler hissetme
8. Yeni bir kimlik oluşturma, üniversite öncesi aile, arkadaş ve
sosyal çevre ilişkilerinden uzaklaşarak farklı bir kültürel
ortama girme, değişme kaygısı.
9. Etkili zaman kullanımı, analitik düşünme, problem çözme
davranışı konusundaki çatışmalar.
10. İlgili birimlerle en az iletişime geçenler genelde bu
birimlere en çok ihtiyacı olanlar olabilmektedir.
MERSİN ÜNİVERSİTESİ
ÖĞRENCİ PROFİLİ ANKETİ
2010
Ailenizde üniversite eğitimi almış ya da
almakta olan sizden başka kimse var mı?
n
%
Evet
7540
54.8
Hayır
6220
45.2
13760
100
TOPLAM
Mezun olduğunuz lise türü?
n
%
Devlet Lisesi
7265
52.8
Meslek Lisesi
2538
18.44
Anadolu Lisesi
1938
14.08
Diğer
2019
14.68
13760
100
TOPLAM
Üniversite öncesi yaşamınızın büyük
bölümünün geçtiği bölge?
n
%
Akdeniz
7488
54.42
Güneydoğu Anadolu
1774
12.89
İç Anadolu
1391
10.11
Marmara
1029
7.48
Doğu Anadolu
715
5.20
Ege
Karadeniz
Yurtdışı
644
574
145
4.68
4.21
1.1
Üniversite öncesi yaşamınızın büyük
bölümünün geçtiği yer?
n
%
Büyükşehir
4673
33.96
İl Merkezi
2821
20.5
İlçe Merkezi
4112
29.88
Köy-Kasaba
2009
14.6
Yurtdışı
145
1.05
13760
100
TOPLAM
Günde ortalama kaç saat ders
çalışıyorsunuz ?
n
%
Hiç
2634
19.14
1 saat
4577
33.26
2 saat
3455
25.11
3 saat
1666
12.11
4 saat ve üstü
1428
10.38
13760
100
TOPLAM
Üniversitedeki sosyal, kültürel ve
sanatsal etkinliklere ne derece
katılıyorsunuz ?
n
%
Hiç
2743
19.93
Biraz
6175
44.88
Oldukça
3681
26.75
Çok
1161
8.44
13760
100
TOPLAM
Spor yapıyor musunuz ?
n
%
Hiç
2430
14.71
Biraz
6010
23.95
Oldukça
3296
43.68
Çok
2024
17.66
13760
100
TOPLAM
Üniversitedeki etkinlikler dışında boş
zamanlarınızı nasıl değerlendiriyorsunuz ?
n
%
Müzik dinliyorum
6773
9.44
Sinemaya gidiyorum
5210
7.26
Çevremdekilerle sohbet ediyorum
4883
6.80
Arkadaşlarımla geziyorum
4883
6.80
İnternette sohbet ediyorum
4479
6.24
Uyku dinlenme ile geçiriyorum
4451
6.20
TV seyrediyorum
4285
5.97
K
A
Y
I
T
L
A
R
VELİ
ORYANTASYONU
AKRAN REHBERLİĞİ
ÖĞRENCİ
ORYANTASYONU
ÜYG
O
S
D
Akademik Danışmanlar için
Gelişimsel özelliklerinin farkında olun
Bilgi sağlayın
Seçenekleri keşfetmesine yardım edin
Amaç belirleyin
Uygun kaynaklara yönlendirin
Gelişimini izleyin
Potansiyelini araştırın
Güvendiğinizi gösterin
Dinleyin
ÖĞRENCİ DANIŞMANLARI VE ÖĞRETİM
ÜYELERİ İÇİN ÖĞRENCİLERİ PSİKOLOJİK
YARDIM ALMA KONUSUNDA YÖNLENDİRME
REHBERİ
Üniversitemiz PDR Merkezi ile dilediğiniz
zaman mutlaka iletişime geçin.
[email protected]
MEÜ-PDRM
ADRES:
Mediko-Sosyal Binası Giriş Katı
Çiftlikköy Yerleşkesi 33343 Mersin
Telefon: 324-3610001/4190
E-posta: [email protected]
KAYNAKÇA
Chickering, A. (1969). Education and identity.
Ratcliff, G. (2008). Applying student development
theories to supervising students.
Medalie, J. (1981). College life cycle.
Slide 27
MERSİN ÜNİVERSİTESİ
EĞİTİCİLERİN EĞİTİMİ SEMİNERİ
ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİNİN
GELİŞİM ÖZELLİKLERİ
Yrd. Doç. Dr. Cem Ali GİZİR
Mersin Üniversitesi
Ocak 2011
2
Gelişimsel Görevler
Her gelişim döneminde bireylerden, o döneme özgü bazı
davranışları kazanması, bazı beceri ve görevleri başarması
beklenir.
Gelişim görevlerinin bir çoğu döneme özgüdür.
Herhangi bir gelişim görevinin zamanında başarılması hem
o sırada üzerinde çalışılan başka gelişim ödevlerinin
gerçekleşmesini kolaylaştırır; hem de ileriki gelişme
ödevlerinin gerçekleşmesine uygun zemin hazırlar.
Gelişim görevleri başta fizyolojik olgunlaşmadan, çevre ve
kültürel etkilerden, kişinin ilgi ve isteklerinden; genel
olarak bio-psiko-sosyal süreçlerden etkilenerek oluşur.
Üniversite Öğrencilerinin Gelişimsel Görevleri
YETKİNLİK
KAZANMA
AMAÇ
GELİŞTİRME
DUYGU
YÖNETİMİ
KİŞİLİK
GELİŞİMİ
ÖZERKLİK
vs
KİMLİK
OLUŞTURMA
Sağlıklı
Kişilerarası
İlişkiler Kurma
BAĞLILIK
Üniversite Öğrencilerinin Gelişimsel Görevleri
Yetkinlik kazanma
–
Duygu Yönetimi
–
–
Zihinsel, fiziksel, kişilerarası yetkinlik
Duygusal farkındalık geliştirme ve duyguları kabul
etme
Kişisel kontrol ile kendini ifade arasındaki dengeyi
kurabilme
Özerklikten karşılıklı bağlılığa geçiş
–
–
Güven, etkileme ve onaylanma ihtiyaçlarının
dengelenmesi
Kendine özgü problem çözme ve etkinlikleri
düzenleme becerisi
Üniversite Öğrencilerinin Gelişimsel Görevleri
Sağlıklı kişilerarası ilişkiler geliştirme
–
–
Kimlik geliştirme
–
Farklılıkları anlama ve hoşgörü gösterme
Yakın ilişkiler kurabilme
Öz-kabul, cinsel kimliğinden, etnik kökeninden vb.
hoşnut olma
Amaç geliştirme
–
Kişisel ilgi ve seçeneklerini değerlendirebilme, amaç
belirleme, amaçlarını gerçekleştirmek için sebat
etme
Üniversite Öğrencilerinin Gelişimsel Görevleri
Yetkinli Kazanma
Amaç Geliştirme
Duygu Yönetimi
Özerklikten
Bağlılığa Geçiş
Kimlik
Oluşturma
Kişilik Gelişimi
Sağlıklı Kişilerarası
İlişkiler Kurma
1. SINIF 2. SINIF
BÜTÜNLEŞME
3. SINIF
4. SINIF YÜKSEK LİSANS
Üniversiteye Uyum Sürecinde
Öğrencilerde Beklenen Değişiklikler
Kişisel özgürlüklerin artması
Sorumlulukların artması
Zaman kullanımı
Farklı sosyal çevre ve ilişkiler
Aile ve lise arkadaşlarıyla değişen ilişkiler
Akademik Zorluklar
Eğitim sistemi
Sınıf atmosferi
Sınıf içi etkileşimler
Öğretim üyesi ile ilişkiler
Ölçme ve değerlendirme kriterleri
Akademik stres
Sosyal Zorluklar
Dil problemleri
Toplumcu-bireyselci kültür
Sınırlı sosyal ilişkiler
İnançlar, Değerler ve Gelenekler
Ayrımcı yaklaşımlar
1. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Evden ve aileden ilk defa ayrılma
Ev özlemi, yalnızlık
Çocukluğun yok oluşunun sinyalleri
Kendi başına karar verme sorumluluğu alma
Fiziksel ihtiyaçlarıyla kendi başına ilgilenme
Yas
Depresyon
İlk defa yalnız kalma
Eski arkadaşları arama, sık eve gitme, eski
ilişkilerine sıkı sıkı sarılma
•
1. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Yeni akademik ve sosyal ortam
Yeni ilişkiler
Kendine uygun ilgi alanları bulma
Rehberlik ve gözetimin azalması
Yeni ders çalışma becerileri geliştirme
Zaman kullanımını öğrenme
Bütçe yapma ve bütçeye göre harcama
yapma
Öz-disiplin
2. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Daha bağımsız
İlgilerin değişmesi ve gelecek amaçlarına yönelik
kararlar alma
Alan (branş) seçme
“2. Sınıf Krizi” – kayıtsızlık, yabancılaşma ve
mutsuzluk
Gelecek hakkında ciddi ciddi düşünme
Uyum sağlanamadıysa, uyuma yönelik çabalar
Eski arkadaşlıklara/arkadaşlıklara özlem duyma
Akademik Durum: kaygıların dışavurumu, düşük
notlar, başarısızlıkla ilgi çekmeye çalışma
Disiplin problemleri
3. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Yeterli ve gerekli çalışma becerilerine sahip
olmayı dileme
Kendi beceri ve yeteneklerini gerçekçi
değerlendirme
Yetişkin yaşamına yönelme
Seçici ve ciddi ikili ilişkiler kurma
Üniversite sonrasını görmeye başlama
Mesleki ilgilerin belirginleşmesi
Kendini test etme ve mezuniyeti erteleyerek
yetişkin yaşamına geçişi erteleme (bazıları)
Becerilerini en üst düzeyde kullanmaya
4. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Gelecek kaygısı
Üniversiteden (güvenli yerden) ayrılma
kaygısı
Zamanın hızla akması
Nostalji yaşama
Aşırı Stres (bazı öğrenciler)
Mezuniyeti erteleme çabaları (bazı
öğrenciler)
Ruh sağlığı ile ilgili durumlar
Aile ile çatışmalar
4. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
•
(Senioritis Sendromu)
Okula yönelik motivasyonda düşme
Okul işlerinden vazgeçerek eğlenceye
yönelmek
Hızlı bir şekilde üniversite yıllarında ertelenen
ya da kaçınılan işlere yönelmek
Israrla kendine bir sevgili, eş arama
Günümüz Üniversite Öğrencileri
HİÇBİRŞEYİ
HERŞEYİ
SORGULAMALARI
SORGULAMA!
SORGULAMA
SORGULA
(SORULARI)
ARTIK YETER
SORGULA
İlk Nesil Üniversite Öğrencileri-I
(First Generation Students)
1. Düşük akademik başarı geçmişi
2. Düşük akademik hazırlık
3. Düşük akademik beklentiler
4. Düşük SES
5. Düşük öğrenme motivasyonu
6. Yetersiz aile ve arkadaş desteği
7. Üniversite seçim sürecindeki sıkıntılar
8. Burs, kredi, yurt vb. olanaklardaki
sınırlılıklar
İlk Nesil Üniversite Öğrencileri-II
9. Zaman kullanımı ve diğer kişisel becerilerdeki
eksiklikler
10. Yükseköğrenim yaşamına yönelik yetersiz bilgi
11. Bürokratik süreçlere yönelik deneyim eksiklikleri
12. Öğrenme sürecinin tutum, beceri ve ilgileri de
kapsadığı konusundaki bilgi eksiklikleri
13. Ailede ilk üniversitede okuyan birey olmak
(deneyim eksikliği, rehber eksikliği)
14. Part-time bir işte çalışıyor olmak
15. Kız öğrenci olmak
İlk Nesil Üniversite Öğrencileri-III
(Üniversite Yaşamı)
1. Akademik etkinliklere katılmama
2. Üniversitenin sosyal ortamına katılmama
3. Yetersiz ders çalışma
4. Düşük notlar alma
5. Öğrenim süresince ek işlerde çalışma
6. Yabancılaşma
7. Sosyal yetersizlikler hissetme
8. Yeni bir kimlik oluşturma, üniversite öncesi aile, arkadaş ve
sosyal çevre ilişkilerinden uzaklaşarak farklı bir kültürel
ortama girme, değişme kaygısı.
9. Etkili zaman kullanımı, analitik düşünme, problem çözme
davranışı konusundaki çatışmalar.
10. İlgili birimlerle en az iletişime geçenler genelde bu
birimlere en çok ihtiyacı olanlar olabilmektedir.
MERSİN ÜNİVERSİTESİ
ÖĞRENCİ PROFİLİ ANKETİ
2010
Ailenizde üniversite eğitimi almış ya da
almakta olan sizden başka kimse var mı?
n
%
Evet
7540
54.8
Hayır
6220
45.2
13760
100
TOPLAM
Mezun olduğunuz lise türü?
n
%
Devlet Lisesi
7265
52.8
Meslek Lisesi
2538
18.44
Anadolu Lisesi
1938
14.08
Diğer
2019
14.68
13760
100
TOPLAM
Üniversite öncesi yaşamınızın büyük
bölümünün geçtiği bölge?
n
%
Akdeniz
7488
54.42
Güneydoğu Anadolu
1774
12.89
İç Anadolu
1391
10.11
Marmara
1029
7.48
Doğu Anadolu
715
5.20
Ege
Karadeniz
Yurtdışı
644
574
145
4.68
4.21
1.1
Üniversite öncesi yaşamınızın büyük
bölümünün geçtiği yer?
n
%
Büyükşehir
4673
33.96
İl Merkezi
2821
20.5
İlçe Merkezi
4112
29.88
Köy-Kasaba
2009
14.6
Yurtdışı
145
1.05
13760
100
TOPLAM
Günde ortalama kaç saat ders
çalışıyorsunuz ?
n
%
Hiç
2634
19.14
1 saat
4577
33.26
2 saat
3455
25.11
3 saat
1666
12.11
4 saat ve üstü
1428
10.38
13760
100
TOPLAM
Üniversitedeki sosyal, kültürel ve
sanatsal etkinliklere ne derece
katılıyorsunuz ?
n
%
Hiç
2743
19.93
Biraz
6175
44.88
Oldukça
3681
26.75
Çok
1161
8.44
13760
100
TOPLAM
Spor yapıyor musunuz ?
n
%
Hiç
2430
14.71
Biraz
6010
23.95
Oldukça
3296
43.68
Çok
2024
17.66
13760
100
TOPLAM
Üniversitedeki etkinlikler dışında boş
zamanlarınızı nasıl değerlendiriyorsunuz ?
n
%
Müzik dinliyorum
6773
9.44
Sinemaya gidiyorum
5210
7.26
Çevremdekilerle sohbet ediyorum
4883
6.80
Arkadaşlarımla geziyorum
4883
6.80
İnternette sohbet ediyorum
4479
6.24
Uyku dinlenme ile geçiriyorum
4451
6.20
TV seyrediyorum
4285
5.97
K
A
Y
I
T
L
A
R
VELİ
ORYANTASYONU
AKRAN REHBERLİĞİ
ÖĞRENCİ
ORYANTASYONU
ÜYG
O
S
D
Akademik Danışmanlar için
Gelişimsel özelliklerinin farkında olun
Bilgi sağlayın
Seçenekleri keşfetmesine yardım edin
Amaç belirleyin
Uygun kaynaklara yönlendirin
Gelişimini izleyin
Potansiyelini araştırın
Güvendiğinizi gösterin
Dinleyin
ÖĞRENCİ DANIŞMANLARI VE ÖĞRETİM
ÜYELERİ İÇİN ÖĞRENCİLERİ PSİKOLOJİK
YARDIM ALMA KONUSUNDA YÖNLENDİRME
REHBERİ
Üniversitemiz PDR Merkezi ile dilediğiniz
zaman mutlaka iletişime geçin.
[email protected]
MEÜ-PDRM
ADRES:
Mediko-Sosyal Binası Giriş Katı
Çiftlikköy Yerleşkesi 33343 Mersin
Telefon: 324-3610001/4190
E-posta: [email protected]
KAYNAKÇA
Chickering, A. (1969). Education and identity.
Ratcliff, G. (2008). Applying student development
theories to supervising students.
Medalie, J. (1981). College life cycle.
Slide 28
MERSİN ÜNİVERSİTESİ
EĞİTİCİLERİN EĞİTİMİ SEMİNERİ
ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİNİN
GELİŞİM ÖZELLİKLERİ
Yrd. Doç. Dr. Cem Ali GİZİR
Mersin Üniversitesi
Ocak 2011
2
Gelişimsel Görevler
Her gelişim döneminde bireylerden, o döneme özgü bazı
davranışları kazanması, bazı beceri ve görevleri başarması
beklenir.
Gelişim görevlerinin bir çoğu döneme özgüdür.
Herhangi bir gelişim görevinin zamanında başarılması hem
o sırada üzerinde çalışılan başka gelişim ödevlerinin
gerçekleşmesini kolaylaştırır; hem de ileriki gelişme
ödevlerinin gerçekleşmesine uygun zemin hazırlar.
Gelişim görevleri başta fizyolojik olgunlaşmadan, çevre ve
kültürel etkilerden, kişinin ilgi ve isteklerinden; genel
olarak bio-psiko-sosyal süreçlerden etkilenerek oluşur.
Üniversite Öğrencilerinin Gelişimsel Görevleri
YETKİNLİK
KAZANMA
AMAÇ
GELİŞTİRME
DUYGU
YÖNETİMİ
KİŞİLİK
GELİŞİMİ
ÖZERKLİK
vs
KİMLİK
OLUŞTURMA
Sağlıklı
Kişilerarası
İlişkiler Kurma
BAĞLILIK
Üniversite Öğrencilerinin Gelişimsel Görevleri
Yetkinlik kazanma
–
Duygu Yönetimi
–
–
Zihinsel, fiziksel, kişilerarası yetkinlik
Duygusal farkındalık geliştirme ve duyguları kabul
etme
Kişisel kontrol ile kendini ifade arasındaki dengeyi
kurabilme
Özerklikten karşılıklı bağlılığa geçiş
–
–
Güven, etkileme ve onaylanma ihtiyaçlarının
dengelenmesi
Kendine özgü problem çözme ve etkinlikleri
düzenleme becerisi
Üniversite Öğrencilerinin Gelişimsel Görevleri
Sağlıklı kişilerarası ilişkiler geliştirme
–
–
Kimlik geliştirme
–
Farklılıkları anlama ve hoşgörü gösterme
Yakın ilişkiler kurabilme
Öz-kabul, cinsel kimliğinden, etnik kökeninden vb.
hoşnut olma
Amaç geliştirme
–
Kişisel ilgi ve seçeneklerini değerlendirebilme, amaç
belirleme, amaçlarını gerçekleştirmek için sebat
etme
Üniversite Öğrencilerinin Gelişimsel Görevleri
Yetkinli Kazanma
Amaç Geliştirme
Duygu Yönetimi
Özerklikten
Bağlılığa Geçiş
Kimlik
Oluşturma
Kişilik Gelişimi
Sağlıklı Kişilerarası
İlişkiler Kurma
1. SINIF 2. SINIF
BÜTÜNLEŞME
3. SINIF
4. SINIF YÜKSEK LİSANS
Üniversiteye Uyum Sürecinde
Öğrencilerde Beklenen Değişiklikler
Kişisel özgürlüklerin artması
Sorumlulukların artması
Zaman kullanımı
Farklı sosyal çevre ve ilişkiler
Aile ve lise arkadaşlarıyla değişen ilişkiler
Akademik Zorluklar
Eğitim sistemi
Sınıf atmosferi
Sınıf içi etkileşimler
Öğretim üyesi ile ilişkiler
Ölçme ve değerlendirme kriterleri
Akademik stres
Sosyal Zorluklar
Dil problemleri
Toplumcu-bireyselci kültür
Sınırlı sosyal ilişkiler
İnançlar, Değerler ve Gelenekler
Ayrımcı yaklaşımlar
1. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Evden ve aileden ilk defa ayrılma
Ev özlemi, yalnızlık
Çocukluğun yok oluşunun sinyalleri
Kendi başına karar verme sorumluluğu alma
Fiziksel ihtiyaçlarıyla kendi başına ilgilenme
Yas
Depresyon
İlk defa yalnız kalma
Eski arkadaşları arama, sık eve gitme, eski
ilişkilerine sıkı sıkı sarılma
•
1. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Yeni akademik ve sosyal ortam
Yeni ilişkiler
Kendine uygun ilgi alanları bulma
Rehberlik ve gözetimin azalması
Yeni ders çalışma becerileri geliştirme
Zaman kullanımını öğrenme
Bütçe yapma ve bütçeye göre harcama
yapma
Öz-disiplin
2. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Daha bağımsız
İlgilerin değişmesi ve gelecek amaçlarına yönelik
kararlar alma
Alan (branş) seçme
“2. Sınıf Krizi” – kayıtsızlık, yabancılaşma ve
mutsuzluk
Gelecek hakkında ciddi ciddi düşünme
Uyum sağlanamadıysa, uyuma yönelik çabalar
Eski arkadaşlıklara/arkadaşlıklara özlem duyma
Akademik Durum: kaygıların dışavurumu, düşük
notlar, başarısızlıkla ilgi çekmeye çalışma
Disiplin problemleri
3. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Yeterli ve gerekli çalışma becerilerine sahip
olmayı dileme
Kendi beceri ve yeteneklerini gerçekçi
değerlendirme
Yetişkin yaşamına yönelme
Seçici ve ciddi ikili ilişkiler kurma
Üniversite sonrasını görmeye başlama
Mesleki ilgilerin belirginleşmesi
Kendini test etme ve mezuniyeti erteleyerek
yetişkin yaşamına geçişi erteleme (bazıları)
Becerilerini en üst düzeyde kullanmaya
4. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Gelecek kaygısı
Üniversiteden (güvenli yerden) ayrılma
kaygısı
Zamanın hızla akması
Nostalji yaşama
Aşırı Stres (bazı öğrenciler)
Mezuniyeti erteleme çabaları (bazı
öğrenciler)
Ruh sağlığı ile ilgili durumlar
Aile ile çatışmalar
4. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
•
(Senioritis Sendromu)
Okula yönelik motivasyonda düşme
Okul işlerinden vazgeçerek eğlenceye
yönelmek
Hızlı bir şekilde üniversite yıllarında ertelenen
ya da kaçınılan işlere yönelmek
Israrla kendine bir sevgili, eş arama
Günümüz Üniversite Öğrencileri
HİÇBİRŞEYİ
HERŞEYİ
SORGULAMALARI
SORGULAMA!
SORGULAMA
SORGULA
(SORULARI)
ARTIK YETER
SORGULA
İlk Nesil Üniversite Öğrencileri-I
(First Generation Students)
1. Düşük akademik başarı geçmişi
2. Düşük akademik hazırlık
3. Düşük akademik beklentiler
4. Düşük SES
5. Düşük öğrenme motivasyonu
6. Yetersiz aile ve arkadaş desteği
7. Üniversite seçim sürecindeki sıkıntılar
8. Burs, kredi, yurt vb. olanaklardaki
sınırlılıklar
İlk Nesil Üniversite Öğrencileri-II
9. Zaman kullanımı ve diğer kişisel becerilerdeki
eksiklikler
10. Yükseköğrenim yaşamına yönelik yetersiz bilgi
11. Bürokratik süreçlere yönelik deneyim eksiklikleri
12. Öğrenme sürecinin tutum, beceri ve ilgileri de
kapsadığı konusundaki bilgi eksiklikleri
13. Ailede ilk üniversitede okuyan birey olmak
(deneyim eksikliği, rehber eksikliği)
14. Part-time bir işte çalışıyor olmak
15. Kız öğrenci olmak
İlk Nesil Üniversite Öğrencileri-III
(Üniversite Yaşamı)
1. Akademik etkinliklere katılmama
2. Üniversitenin sosyal ortamına katılmama
3. Yetersiz ders çalışma
4. Düşük notlar alma
5. Öğrenim süresince ek işlerde çalışma
6. Yabancılaşma
7. Sosyal yetersizlikler hissetme
8. Yeni bir kimlik oluşturma, üniversite öncesi aile, arkadaş ve
sosyal çevre ilişkilerinden uzaklaşarak farklı bir kültürel
ortama girme, değişme kaygısı.
9. Etkili zaman kullanımı, analitik düşünme, problem çözme
davranışı konusundaki çatışmalar.
10. İlgili birimlerle en az iletişime geçenler genelde bu
birimlere en çok ihtiyacı olanlar olabilmektedir.
MERSİN ÜNİVERSİTESİ
ÖĞRENCİ PROFİLİ ANKETİ
2010
Ailenizde üniversite eğitimi almış ya da
almakta olan sizden başka kimse var mı?
n
%
Evet
7540
54.8
Hayır
6220
45.2
13760
100
TOPLAM
Mezun olduğunuz lise türü?
n
%
Devlet Lisesi
7265
52.8
Meslek Lisesi
2538
18.44
Anadolu Lisesi
1938
14.08
Diğer
2019
14.68
13760
100
TOPLAM
Üniversite öncesi yaşamınızın büyük
bölümünün geçtiği bölge?
n
%
Akdeniz
7488
54.42
Güneydoğu Anadolu
1774
12.89
İç Anadolu
1391
10.11
Marmara
1029
7.48
Doğu Anadolu
715
5.20
Ege
Karadeniz
Yurtdışı
644
574
145
4.68
4.21
1.1
Üniversite öncesi yaşamınızın büyük
bölümünün geçtiği yer?
n
%
Büyükşehir
4673
33.96
İl Merkezi
2821
20.5
İlçe Merkezi
4112
29.88
Köy-Kasaba
2009
14.6
Yurtdışı
145
1.05
13760
100
TOPLAM
Günde ortalama kaç saat ders
çalışıyorsunuz ?
n
%
Hiç
2634
19.14
1 saat
4577
33.26
2 saat
3455
25.11
3 saat
1666
12.11
4 saat ve üstü
1428
10.38
13760
100
TOPLAM
Üniversitedeki sosyal, kültürel ve
sanatsal etkinliklere ne derece
katılıyorsunuz ?
n
%
Hiç
2743
19.93
Biraz
6175
44.88
Oldukça
3681
26.75
Çok
1161
8.44
13760
100
TOPLAM
Spor yapıyor musunuz ?
n
%
Hiç
2430
14.71
Biraz
6010
23.95
Oldukça
3296
43.68
Çok
2024
17.66
13760
100
TOPLAM
Üniversitedeki etkinlikler dışında boş
zamanlarınızı nasıl değerlendiriyorsunuz ?
n
%
Müzik dinliyorum
6773
9.44
Sinemaya gidiyorum
5210
7.26
Çevremdekilerle sohbet ediyorum
4883
6.80
Arkadaşlarımla geziyorum
4883
6.80
İnternette sohbet ediyorum
4479
6.24
Uyku dinlenme ile geçiriyorum
4451
6.20
TV seyrediyorum
4285
5.97
K
A
Y
I
T
L
A
R
VELİ
ORYANTASYONU
AKRAN REHBERLİĞİ
ÖĞRENCİ
ORYANTASYONU
ÜYG
O
S
D
Akademik Danışmanlar için
Gelişimsel özelliklerinin farkında olun
Bilgi sağlayın
Seçenekleri keşfetmesine yardım edin
Amaç belirleyin
Uygun kaynaklara yönlendirin
Gelişimini izleyin
Potansiyelini araştırın
Güvendiğinizi gösterin
Dinleyin
ÖĞRENCİ DANIŞMANLARI VE ÖĞRETİM
ÜYELERİ İÇİN ÖĞRENCİLERİ PSİKOLOJİK
YARDIM ALMA KONUSUNDA YÖNLENDİRME
REHBERİ
Üniversitemiz PDR Merkezi ile dilediğiniz
zaman mutlaka iletişime geçin.
[email protected]
MEÜ-PDRM
ADRES:
Mediko-Sosyal Binası Giriş Katı
Çiftlikköy Yerleşkesi 33343 Mersin
Telefon: 324-3610001/4190
E-posta: [email protected]
KAYNAKÇA
Chickering, A. (1969). Education and identity.
Ratcliff, G. (2008). Applying student development
theories to supervising students.
Medalie, J. (1981). College life cycle.
Slide 29
MERSİN ÜNİVERSİTESİ
EĞİTİCİLERİN EĞİTİMİ SEMİNERİ
ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİNİN
GELİŞİM ÖZELLİKLERİ
Yrd. Doç. Dr. Cem Ali GİZİR
Mersin Üniversitesi
Ocak 2011
2
Gelişimsel Görevler
Her gelişim döneminde bireylerden, o döneme özgü bazı
davranışları kazanması, bazı beceri ve görevleri başarması
beklenir.
Gelişim görevlerinin bir çoğu döneme özgüdür.
Herhangi bir gelişim görevinin zamanında başarılması hem
o sırada üzerinde çalışılan başka gelişim ödevlerinin
gerçekleşmesini kolaylaştırır; hem de ileriki gelişme
ödevlerinin gerçekleşmesine uygun zemin hazırlar.
Gelişim görevleri başta fizyolojik olgunlaşmadan, çevre ve
kültürel etkilerden, kişinin ilgi ve isteklerinden; genel
olarak bio-psiko-sosyal süreçlerden etkilenerek oluşur.
Üniversite Öğrencilerinin Gelişimsel Görevleri
YETKİNLİK
KAZANMA
AMAÇ
GELİŞTİRME
DUYGU
YÖNETİMİ
KİŞİLİK
GELİŞİMİ
ÖZERKLİK
vs
KİMLİK
OLUŞTURMA
Sağlıklı
Kişilerarası
İlişkiler Kurma
BAĞLILIK
Üniversite Öğrencilerinin Gelişimsel Görevleri
Yetkinlik kazanma
–
Duygu Yönetimi
–
–
Zihinsel, fiziksel, kişilerarası yetkinlik
Duygusal farkındalık geliştirme ve duyguları kabul
etme
Kişisel kontrol ile kendini ifade arasındaki dengeyi
kurabilme
Özerklikten karşılıklı bağlılığa geçiş
–
–
Güven, etkileme ve onaylanma ihtiyaçlarının
dengelenmesi
Kendine özgü problem çözme ve etkinlikleri
düzenleme becerisi
Üniversite Öğrencilerinin Gelişimsel Görevleri
Sağlıklı kişilerarası ilişkiler geliştirme
–
–
Kimlik geliştirme
–
Farklılıkları anlama ve hoşgörü gösterme
Yakın ilişkiler kurabilme
Öz-kabul, cinsel kimliğinden, etnik kökeninden vb.
hoşnut olma
Amaç geliştirme
–
Kişisel ilgi ve seçeneklerini değerlendirebilme, amaç
belirleme, amaçlarını gerçekleştirmek için sebat
etme
Üniversite Öğrencilerinin Gelişimsel Görevleri
Yetkinli Kazanma
Amaç Geliştirme
Duygu Yönetimi
Özerklikten
Bağlılığa Geçiş
Kimlik
Oluşturma
Kişilik Gelişimi
Sağlıklı Kişilerarası
İlişkiler Kurma
1. SINIF 2. SINIF
BÜTÜNLEŞME
3. SINIF
4. SINIF YÜKSEK LİSANS
Üniversiteye Uyum Sürecinde
Öğrencilerde Beklenen Değişiklikler
Kişisel özgürlüklerin artması
Sorumlulukların artması
Zaman kullanımı
Farklı sosyal çevre ve ilişkiler
Aile ve lise arkadaşlarıyla değişen ilişkiler
Akademik Zorluklar
Eğitim sistemi
Sınıf atmosferi
Sınıf içi etkileşimler
Öğretim üyesi ile ilişkiler
Ölçme ve değerlendirme kriterleri
Akademik stres
Sosyal Zorluklar
Dil problemleri
Toplumcu-bireyselci kültür
Sınırlı sosyal ilişkiler
İnançlar, Değerler ve Gelenekler
Ayrımcı yaklaşımlar
1. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Evden ve aileden ilk defa ayrılma
Ev özlemi, yalnızlık
Çocukluğun yok oluşunun sinyalleri
Kendi başına karar verme sorumluluğu alma
Fiziksel ihtiyaçlarıyla kendi başına ilgilenme
Yas
Depresyon
İlk defa yalnız kalma
Eski arkadaşları arama, sık eve gitme, eski
ilişkilerine sıkı sıkı sarılma
•
1. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Yeni akademik ve sosyal ortam
Yeni ilişkiler
Kendine uygun ilgi alanları bulma
Rehberlik ve gözetimin azalması
Yeni ders çalışma becerileri geliştirme
Zaman kullanımını öğrenme
Bütçe yapma ve bütçeye göre harcama
yapma
Öz-disiplin
2. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Daha bağımsız
İlgilerin değişmesi ve gelecek amaçlarına yönelik
kararlar alma
Alan (branş) seçme
“2. Sınıf Krizi” – kayıtsızlık, yabancılaşma ve
mutsuzluk
Gelecek hakkında ciddi ciddi düşünme
Uyum sağlanamadıysa, uyuma yönelik çabalar
Eski arkadaşlıklara/arkadaşlıklara özlem duyma
Akademik Durum: kaygıların dışavurumu, düşük
notlar, başarısızlıkla ilgi çekmeye çalışma
Disiplin problemleri
3. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Yeterli ve gerekli çalışma becerilerine sahip
olmayı dileme
Kendi beceri ve yeteneklerini gerçekçi
değerlendirme
Yetişkin yaşamına yönelme
Seçici ve ciddi ikili ilişkiler kurma
Üniversite sonrasını görmeye başlama
Mesleki ilgilerin belirginleşmesi
Kendini test etme ve mezuniyeti erteleyerek
yetişkin yaşamına geçişi erteleme (bazıları)
Becerilerini en üst düzeyde kullanmaya
4. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Gelecek kaygısı
Üniversiteden (güvenli yerden) ayrılma
kaygısı
Zamanın hızla akması
Nostalji yaşama
Aşırı Stres (bazı öğrenciler)
Mezuniyeti erteleme çabaları (bazı
öğrenciler)
Ruh sağlığı ile ilgili durumlar
Aile ile çatışmalar
4. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
•
(Senioritis Sendromu)
Okula yönelik motivasyonda düşme
Okul işlerinden vazgeçerek eğlenceye
yönelmek
Hızlı bir şekilde üniversite yıllarında ertelenen
ya da kaçınılan işlere yönelmek
Israrla kendine bir sevgili, eş arama
Günümüz Üniversite Öğrencileri
HİÇBİRŞEYİ
HERŞEYİ
SORGULAMALARI
SORGULAMA!
SORGULAMA
SORGULA
(SORULARI)
ARTIK YETER
SORGULA
İlk Nesil Üniversite Öğrencileri-I
(First Generation Students)
1. Düşük akademik başarı geçmişi
2. Düşük akademik hazırlık
3. Düşük akademik beklentiler
4. Düşük SES
5. Düşük öğrenme motivasyonu
6. Yetersiz aile ve arkadaş desteği
7. Üniversite seçim sürecindeki sıkıntılar
8. Burs, kredi, yurt vb. olanaklardaki
sınırlılıklar
İlk Nesil Üniversite Öğrencileri-II
9. Zaman kullanımı ve diğer kişisel becerilerdeki
eksiklikler
10. Yükseköğrenim yaşamına yönelik yetersiz bilgi
11. Bürokratik süreçlere yönelik deneyim eksiklikleri
12. Öğrenme sürecinin tutum, beceri ve ilgileri de
kapsadığı konusundaki bilgi eksiklikleri
13. Ailede ilk üniversitede okuyan birey olmak
(deneyim eksikliği, rehber eksikliği)
14. Part-time bir işte çalışıyor olmak
15. Kız öğrenci olmak
İlk Nesil Üniversite Öğrencileri-III
(Üniversite Yaşamı)
1. Akademik etkinliklere katılmama
2. Üniversitenin sosyal ortamına katılmama
3. Yetersiz ders çalışma
4. Düşük notlar alma
5. Öğrenim süresince ek işlerde çalışma
6. Yabancılaşma
7. Sosyal yetersizlikler hissetme
8. Yeni bir kimlik oluşturma, üniversite öncesi aile, arkadaş ve
sosyal çevre ilişkilerinden uzaklaşarak farklı bir kültürel
ortama girme, değişme kaygısı.
9. Etkili zaman kullanımı, analitik düşünme, problem çözme
davranışı konusundaki çatışmalar.
10. İlgili birimlerle en az iletişime geçenler genelde bu
birimlere en çok ihtiyacı olanlar olabilmektedir.
MERSİN ÜNİVERSİTESİ
ÖĞRENCİ PROFİLİ ANKETİ
2010
Ailenizde üniversite eğitimi almış ya da
almakta olan sizden başka kimse var mı?
n
%
Evet
7540
54.8
Hayır
6220
45.2
13760
100
TOPLAM
Mezun olduğunuz lise türü?
n
%
Devlet Lisesi
7265
52.8
Meslek Lisesi
2538
18.44
Anadolu Lisesi
1938
14.08
Diğer
2019
14.68
13760
100
TOPLAM
Üniversite öncesi yaşamınızın büyük
bölümünün geçtiği bölge?
n
%
Akdeniz
7488
54.42
Güneydoğu Anadolu
1774
12.89
İç Anadolu
1391
10.11
Marmara
1029
7.48
Doğu Anadolu
715
5.20
Ege
Karadeniz
Yurtdışı
644
574
145
4.68
4.21
1.1
Üniversite öncesi yaşamınızın büyük
bölümünün geçtiği yer?
n
%
Büyükşehir
4673
33.96
İl Merkezi
2821
20.5
İlçe Merkezi
4112
29.88
Köy-Kasaba
2009
14.6
Yurtdışı
145
1.05
13760
100
TOPLAM
Günde ortalama kaç saat ders
çalışıyorsunuz ?
n
%
Hiç
2634
19.14
1 saat
4577
33.26
2 saat
3455
25.11
3 saat
1666
12.11
4 saat ve üstü
1428
10.38
13760
100
TOPLAM
Üniversitedeki sosyal, kültürel ve
sanatsal etkinliklere ne derece
katılıyorsunuz ?
n
%
Hiç
2743
19.93
Biraz
6175
44.88
Oldukça
3681
26.75
Çok
1161
8.44
13760
100
TOPLAM
Spor yapıyor musunuz ?
n
%
Hiç
2430
14.71
Biraz
6010
23.95
Oldukça
3296
43.68
Çok
2024
17.66
13760
100
TOPLAM
Üniversitedeki etkinlikler dışında boş
zamanlarınızı nasıl değerlendiriyorsunuz ?
n
%
Müzik dinliyorum
6773
9.44
Sinemaya gidiyorum
5210
7.26
Çevremdekilerle sohbet ediyorum
4883
6.80
Arkadaşlarımla geziyorum
4883
6.80
İnternette sohbet ediyorum
4479
6.24
Uyku dinlenme ile geçiriyorum
4451
6.20
TV seyrediyorum
4285
5.97
K
A
Y
I
T
L
A
R
VELİ
ORYANTASYONU
AKRAN REHBERLİĞİ
ÖĞRENCİ
ORYANTASYONU
ÜYG
O
S
D
Akademik Danışmanlar için
Gelişimsel özelliklerinin farkında olun
Bilgi sağlayın
Seçenekleri keşfetmesine yardım edin
Amaç belirleyin
Uygun kaynaklara yönlendirin
Gelişimini izleyin
Potansiyelini araştırın
Güvendiğinizi gösterin
Dinleyin
ÖĞRENCİ DANIŞMANLARI VE ÖĞRETİM
ÜYELERİ İÇİN ÖĞRENCİLERİ PSİKOLOJİK
YARDIM ALMA KONUSUNDA YÖNLENDİRME
REHBERİ
Üniversitemiz PDR Merkezi ile dilediğiniz
zaman mutlaka iletişime geçin.
[email protected]
MEÜ-PDRM
ADRES:
Mediko-Sosyal Binası Giriş Katı
Çiftlikköy Yerleşkesi 33343 Mersin
Telefon: 324-3610001/4190
E-posta: [email protected]
KAYNAKÇA
Chickering, A. (1969). Education and identity.
Ratcliff, G. (2008). Applying student development
theories to supervising students.
Medalie, J. (1981). College life cycle.
Slide 30
MERSİN ÜNİVERSİTESİ
EĞİTİCİLERİN EĞİTİMİ SEMİNERİ
ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİNİN
GELİŞİM ÖZELLİKLERİ
Yrd. Doç. Dr. Cem Ali GİZİR
Mersin Üniversitesi
Ocak 2011
2
Gelişimsel Görevler
Her gelişim döneminde bireylerden, o döneme özgü bazı
davranışları kazanması, bazı beceri ve görevleri başarması
beklenir.
Gelişim görevlerinin bir çoğu döneme özgüdür.
Herhangi bir gelişim görevinin zamanında başarılması hem
o sırada üzerinde çalışılan başka gelişim ödevlerinin
gerçekleşmesini kolaylaştırır; hem de ileriki gelişme
ödevlerinin gerçekleşmesine uygun zemin hazırlar.
Gelişim görevleri başta fizyolojik olgunlaşmadan, çevre ve
kültürel etkilerden, kişinin ilgi ve isteklerinden; genel
olarak bio-psiko-sosyal süreçlerden etkilenerek oluşur.
Üniversite Öğrencilerinin Gelişimsel Görevleri
YETKİNLİK
KAZANMA
AMAÇ
GELİŞTİRME
DUYGU
YÖNETİMİ
KİŞİLİK
GELİŞİMİ
ÖZERKLİK
vs
KİMLİK
OLUŞTURMA
Sağlıklı
Kişilerarası
İlişkiler Kurma
BAĞLILIK
Üniversite Öğrencilerinin Gelişimsel Görevleri
Yetkinlik kazanma
–
Duygu Yönetimi
–
–
Zihinsel, fiziksel, kişilerarası yetkinlik
Duygusal farkındalık geliştirme ve duyguları kabul
etme
Kişisel kontrol ile kendini ifade arasındaki dengeyi
kurabilme
Özerklikten karşılıklı bağlılığa geçiş
–
–
Güven, etkileme ve onaylanma ihtiyaçlarının
dengelenmesi
Kendine özgü problem çözme ve etkinlikleri
düzenleme becerisi
Üniversite Öğrencilerinin Gelişimsel Görevleri
Sağlıklı kişilerarası ilişkiler geliştirme
–
–
Kimlik geliştirme
–
Farklılıkları anlama ve hoşgörü gösterme
Yakın ilişkiler kurabilme
Öz-kabul, cinsel kimliğinden, etnik kökeninden vb.
hoşnut olma
Amaç geliştirme
–
Kişisel ilgi ve seçeneklerini değerlendirebilme, amaç
belirleme, amaçlarını gerçekleştirmek için sebat
etme
Üniversite Öğrencilerinin Gelişimsel Görevleri
Yetkinli Kazanma
Amaç Geliştirme
Duygu Yönetimi
Özerklikten
Bağlılığa Geçiş
Kimlik
Oluşturma
Kişilik Gelişimi
Sağlıklı Kişilerarası
İlişkiler Kurma
1. SINIF 2. SINIF
BÜTÜNLEŞME
3. SINIF
4. SINIF YÜKSEK LİSANS
Üniversiteye Uyum Sürecinde
Öğrencilerde Beklenen Değişiklikler
Kişisel özgürlüklerin artması
Sorumlulukların artması
Zaman kullanımı
Farklı sosyal çevre ve ilişkiler
Aile ve lise arkadaşlarıyla değişen ilişkiler
Akademik Zorluklar
Eğitim sistemi
Sınıf atmosferi
Sınıf içi etkileşimler
Öğretim üyesi ile ilişkiler
Ölçme ve değerlendirme kriterleri
Akademik stres
Sosyal Zorluklar
Dil problemleri
Toplumcu-bireyselci kültür
Sınırlı sosyal ilişkiler
İnançlar, Değerler ve Gelenekler
Ayrımcı yaklaşımlar
1. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Evden ve aileden ilk defa ayrılma
Ev özlemi, yalnızlık
Çocukluğun yok oluşunun sinyalleri
Kendi başına karar verme sorumluluğu alma
Fiziksel ihtiyaçlarıyla kendi başına ilgilenme
Yas
Depresyon
İlk defa yalnız kalma
Eski arkadaşları arama, sık eve gitme, eski
ilişkilerine sıkı sıkı sarılma
•
1. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Yeni akademik ve sosyal ortam
Yeni ilişkiler
Kendine uygun ilgi alanları bulma
Rehberlik ve gözetimin azalması
Yeni ders çalışma becerileri geliştirme
Zaman kullanımını öğrenme
Bütçe yapma ve bütçeye göre harcama
yapma
Öz-disiplin
2. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Daha bağımsız
İlgilerin değişmesi ve gelecek amaçlarına yönelik
kararlar alma
Alan (branş) seçme
“2. Sınıf Krizi” – kayıtsızlık, yabancılaşma ve
mutsuzluk
Gelecek hakkında ciddi ciddi düşünme
Uyum sağlanamadıysa, uyuma yönelik çabalar
Eski arkadaşlıklara/arkadaşlıklara özlem duyma
Akademik Durum: kaygıların dışavurumu, düşük
notlar, başarısızlıkla ilgi çekmeye çalışma
Disiplin problemleri
3. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Yeterli ve gerekli çalışma becerilerine sahip
olmayı dileme
Kendi beceri ve yeteneklerini gerçekçi
değerlendirme
Yetişkin yaşamına yönelme
Seçici ve ciddi ikili ilişkiler kurma
Üniversite sonrasını görmeye başlama
Mesleki ilgilerin belirginleşmesi
Kendini test etme ve mezuniyeti erteleyerek
yetişkin yaşamına geçişi erteleme (bazıları)
Becerilerini en üst düzeyde kullanmaya
4. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Gelecek kaygısı
Üniversiteden (güvenli yerden) ayrılma
kaygısı
Zamanın hızla akması
Nostalji yaşama
Aşırı Stres (bazı öğrenciler)
Mezuniyeti erteleme çabaları (bazı
öğrenciler)
Ruh sağlığı ile ilgili durumlar
Aile ile çatışmalar
4. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
•
(Senioritis Sendromu)
Okula yönelik motivasyonda düşme
Okul işlerinden vazgeçerek eğlenceye
yönelmek
Hızlı bir şekilde üniversite yıllarında ertelenen
ya da kaçınılan işlere yönelmek
Israrla kendine bir sevgili, eş arama
Günümüz Üniversite Öğrencileri
HİÇBİRŞEYİ
HERŞEYİ
SORGULAMALARI
SORGULAMA!
SORGULAMA
SORGULA
(SORULARI)
ARTIK YETER
SORGULA
İlk Nesil Üniversite Öğrencileri-I
(First Generation Students)
1. Düşük akademik başarı geçmişi
2. Düşük akademik hazırlık
3. Düşük akademik beklentiler
4. Düşük SES
5. Düşük öğrenme motivasyonu
6. Yetersiz aile ve arkadaş desteği
7. Üniversite seçim sürecindeki sıkıntılar
8. Burs, kredi, yurt vb. olanaklardaki
sınırlılıklar
İlk Nesil Üniversite Öğrencileri-II
9. Zaman kullanımı ve diğer kişisel becerilerdeki
eksiklikler
10. Yükseköğrenim yaşamına yönelik yetersiz bilgi
11. Bürokratik süreçlere yönelik deneyim eksiklikleri
12. Öğrenme sürecinin tutum, beceri ve ilgileri de
kapsadığı konusundaki bilgi eksiklikleri
13. Ailede ilk üniversitede okuyan birey olmak
(deneyim eksikliği, rehber eksikliği)
14. Part-time bir işte çalışıyor olmak
15. Kız öğrenci olmak
İlk Nesil Üniversite Öğrencileri-III
(Üniversite Yaşamı)
1. Akademik etkinliklere katılmama
2. Üniversitenin sosyal ortamına katılmama
3. Yetersiz ders çalışma
4. Düşük notlar alma
5. Öğrenim süresince ek işlerde çalışma
6. Yabancılaşma
7. Sosyal yetersizlikler hissetme
8. Yeni bir kimlik oluşturma, üniversite öncesi aile, arkadaş ve
sosyal çevre ilişkilerinden uzaklaşarak farklı bir kültürel
ortama girme, değişme kaygısı.
9. Etkili zaman kullanımı, analitik düşünme, problem çözme
davranışı konusundaki çatışmalar.
10. İlgili birimlerle en az iletişime geçenler genelde bu
birimlere en çok ihtiyacı olanlar olabilmektedir.
MERSİN ÜNİVERSİTESİ
ÖĞRENCİ PROFİLİ ANKETİ
2010
Ailenizde üniversite eğitimi almış ya da
almakta olan sizden başka kimse var mı?
n
%
Evet
7540
54.8
Hayır
6220
45.2
13760
100
TOPLAM
Mezun olduğunuz lise türü?
n
%
Devlet Lisesi
7265
52.8
Meslek Lisesi
2538
18.44
Anadolu Lisesi
1938
14.08
Diğer
2019
14.68
13760
100
TOPLAM
Üniversite öncesi yaşamınızın büyük
bölümünün geçtiği bölge?
n
%
Akdeniz
7488
54.42
Güneydoğu Anadolu
1774
12.89
İç Anadolu
1391
10.11
Marmara
1029
7.48
Doğu Anadolu
715
5.20
Ege
Karadeniz
Yurtdışı
644
574
145
4.68
4.21
1.1
Üniversite öncesi yaşamınızın büyük
bölümünün geçtiği yer?
n
%
Büyükşehir
4673
33.96
İl Merkezi
2821
20.5
İlçe Merkezi
4112
29.88
Köy-Kasaba
2009
14.6
Yurtdışı
145
1.05
13760
100
TOPLAM
Günde ortalama kaç saat ders
çalışıyorsunuz ?
n
%
Hiç
2634
19.14
1 saat
4577
33.26
2 saat
3455
25.11
3 saat
1666
12.11
4 saat ve üstü
1428
10.38
13760
100
TOPLAM
Üniversitedeki sosyal, kültürel ve
sanatsal etkinliklere ne derece
katılıyorsunuz ?
n
%
Hiç
2743
19.93
Biraz
6175
44.88
Oldukça
3681
26.75
Çok
1161
8.44
13760
100
TOPLAM
Spor yapıyor musunuz ?
n
%
Hiç
2430
14.71
Biraz
6010
23.95
Oldukça
3296
43.68
Çok
2024
17.66
13760
100
TOPLAM
Üniversitedeki etkinlikler dışında boş
zamanlarınızı nasıl değerlendiriyorsunuz ?
n
%
Müzik dinliyorum
6773
9.44
Sinemaya gidiyorum
5210
7.26
Çevremdekilerle sohbet ediyorum
4883
6.80
Arkadaşlarımla geziyorum
4883
6.80
İnternette sohbet ediyorum
4479
6.24
Uyku dinlenme ile geçiriyorum
4451
6.20
TV seyrediyorum
4285
5.97
K
A
Y
I
T
L
A
R
VELİ
ORYANTASYONU
AKRAN REHBERLİĞİ
ÖĞRENCİ
ORYANTASYONU
ÜYG
O
S
D
Akademik Danışmanlar için
Gelişimsel özelliklerinin farkında olun
Bilgi sağlayın
Seçenekleri keşfetmesine yardım edin
Amaç belirleyin
Uygun kaynaklara yönlendirin
Gelişimini izleyin
Potansiyelini araştırın
Güvendiğinizi gösterin
Dinleyin
ÖĞRENCİ DANIŞMANLARI VE ÖĞRETİM
ÜYELERİ İÇİN ÖĞRENCİLERİ PSİKOLOJİK
YARDIM ALMA KONUSUNDA YÖNLENDİRME
REHBERİ
Üniversitemiz PDR Merkezi ile dilediğiniz
zaman mutlaka iletişime geçin.
[email protected]
MEÜ-PDRM
ADRES:
Mediko-Sosyal Binası Giriş Katı
Çiftlikköy Yerleşkesi 33343 Mersin
Telefon: 324-3610001/4190
E-posta: [email protected]
KAYNAKÇA
Chickering, A. (1969). Education and identity.
Ratcliff, G. (2008). Applying student development
theories to supervising students.
Medalie, J. (1981). College life cycle.
Slide 31
MERSİN ÜNİVERSİTESİ
EĞİTİCİLERİN EĞİTİMİ SEMİNERİ
ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİNİN
GELİŞİM ÖZELLİKLERİ
Yrd. Doç. Dr. Cem Ali GİZİR
Mersin Üniversitesi
Ocak 2011
2
Gelişimsel Görevler
Her gelişim döneminde bireylerden, o döneme özgü bazı
davranışları kazanması, bazı beceri ve görevleri başarması
beklenir.
Gelişim görevlerinin bir çoğu döneme özgüdür.
Herhangi bir gelişim görevinin zamanında başarılması hem
o sırada üzerinde çalışılan başka gelişim ödevlerinin
gerçekleşmesini kolaylaştırır; hem de ileriki gelişme
ödevlerinin gerçekleşmesine uygun zemin hazırlar.
Gelişim görevleri başta fizyolojik olgunlaşmadan, çevre ve
kültürel etkilerden, kişinin ilgi ve isteklerinden; genel
olarak bio-psiko-sosyal süreçlerden etkilenerek oluşur.
Üniversite Öğrencilerinin Gelişimsel Görevleri
YETKİNLİK
KAZANMA
AMAÇ
GELİŞTİRME
DUYGU
YÖNETİMİ
KİŞİLİK
GELİŞİMİ
ÖZERKLİK
vs
KİMLİK
OLUŞTURMA
Sağlıklı
Kişilerarası
İlişkiler Kurma
BAĞLILIK
Üniversite Öğrencilerinin Gelişimsel Görevleri
Yetkinlik kazanma
–
Duygu Yönetimi
–
–
Zihinsel, fiziksel, kişilerarası yetkinlik
Duygusal farkındalık geliştirme ve duyguları kabul
etme
Kişisel kontrol ile kendini ifade arasındaki dengeyi
kurabilme
Özerklikten karşılıklı bağlılığa geçiş
–
–
Güven, etkileme ve onaylanma ihtiyaçlarının
dengelenmesi
Kendine özgü problem çözme ve etkinlikleri
düzenleme becerisi
Üniversite Öğrencilerinin Gelişimsel Görevleri
Sağlıklı kişilerarası ilişkiler geliştirme
–
–
Kimlik geliştirme
–
Farklılıkları anlama ve hoşgörü gösterme
Yakın ilişkiler kurabilme
Öz-kabul, cinsel kimliğinden, etnik kökeninden vb.
hoşnut olma
Amaç geliştirme
–
Kişisel ilgi ve seçeneklerini değerlendirebilme, amaç
belirleme, amaçlarını gerçekleştirmek için sebat
etme
Üniversite Öğrencilerinin Gelişimsel Görevleri
Yetkinli Kazanma
Amaç Geliştirme
Duygu Yönetimi
Özerklikten
Bağlılığa Geçiş
Kimlik
Oluşturma
Kişilik Gelişimi
Sağlıklı Kişilerarası
İlişkiler Kurma
1. SINIF 2. SINIF
BÜTÜNLEŞME
3. SINIF
4. SINIF YÜKSEK LİSANS
Üniversiteye Uyum Sürecinde
Öğrencilerde Beklenen Değişiklikler
Kişisel özgürlüklerin artması
Sorumlulukların artması
Zaman kullanımı
Farklı sosyal çevre ve ilişkiler
Aile ve lise arkadaşlarıyla değişen ilişkiler
Akademik Zorluklar
Eğitim sistemi
Sınıf atmosferi
Sınıf içi etkileşimler
Öğretim üyesi ile ilişkiler
Ölçme ve değerlendirme kriterleri
Akademik stres
Sosyal Zorluklar
Dil problemleri
Toplumcu-bireyselci kültür
Sınırlı sosyal ilişkiler
İnançlar, Değerler ve Gelenekler
Ayrımcı yaklaşımlar
1. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Evden ve aileden ilk defa ayrılma
Ev özlemi, yalnızlık
Çocukluğun yok oluşunun sinyalleri
Kendi başına karar verme sorumluluğu alma
Fiziksel ihtiyaçlarıyla kendi başına ilgilenme
Yas
Depresyon
İlk defa yalnız kalma
Eski arkadaşları arama, sık eve gitme, eski
ilişkilerine sıkı sıkı sarılma
•
1. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Yeni akademik ve sosyal ortam
Yeni ilişkiler
Kendine uygun ilgi alanları bulma
Rehberlik ve gözetimin azalması
Yeni ders çalışma becerileri geliştirme
Zaman kullanımını öğrenme
Bütçe yapma ve bütçeye göre harcama
yapma
Öz-disiplin
2. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Daha bağımsız
İlgilerin değişmesi ve gelecek amaçlarına yönelik
kararlar alma
Alan (branş) seçme
“2. Sınıf Krizi” – kayıtsızlık, yabancılaşma ve
mutsuzluk
Gelecek hakkında ciddi ciddi düşünme
Uyum sağlanamadıysa, uyuma yönelik çabalar
Eski arkadaşlıklara/arkadaşlıklara özlem duyma
Akademik Durum: kaygıların dışavurumu, düşük
notlar, başarısızlıkla ilgi çekmeye çalışma
Disiplin problemleri
3. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Yeterli ve gerekli çalışma becerilerine sahip
olmayı dileme
Kendi beceri ve yeteneklerini gerçekçi
değerlendirme
Yetişkin yaşamına yönelme
Seçici ve ciddi ikili ilişkiler kurma
Üniversite sonrasını görmeye başlama
Mesleki ilgilerin belirginleşmesi
Kendini test etme ve mezuniyeti erteleyerek
yetişkin yaşamına geçişi erteleme (bazıları)
Becerilerini en üst düzeyde kullanmaya
4. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Gelecek kaygısı
Üniversiteden (güvenli yerden) ayrılma
kaygısı
Zamanın hızla akması
Nostalji yaşama
Aşırı Stres (bazı öğrenciler)
Mezuniyeti erteleme çabaları (bazı
öğrenciler)
Ruh sağlığı ile ilgili durumlar
Aile ile çatışmalar
4. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
•
(Senioritis Sendromu)
Okula yönelik motivasyonda düşme
Okul işlerinden vazgeçerek eğlenceye
yönelmek
Hızlı bir şekilde üniversite yıllarında ertelenen
ya da kaçınılan işlere yönelmek
Israrla kendine bir sevgili, eş arama
Günümüz Üniversite Öğrencileri
HİÇBİRŞEYİ
HERŞEYİ
SORGULAMALARI
SORGULAMA!
SORGULAMA
SORGULA
(SORULARI)
ARTIK YETER
SORGULA
İlk Nesil Üniversite Öğrencileri-I
(First Generation Students)
1. Düşük akademik başarı geçmişi
2. Düşük akademik hazırlık
3. Düşük akademik beklentiler
4. Düşük SES
5. Düşük öğrenme motivasyonu
6. Yetersiz aile ve arkadaş desteği
7. Üniversite seçim sürecindeki sıkıntılar
8. Burs, kredi, yurt vb. olanaklardaki
sınırlılıklar
İlk Nesil Üniversite Öğrencileri-II
9. Zaman kullanımı ve diğer kişisel becerilerdeki
eksiklikler
10. Yükseköğrenim yaşamına yönelik yetersiz bilgi
11. Bürokratik süreçlere yönelik deneyim eksiklikleri
12. Öğrenme sürecinin tutum, beceri ve ilgileri de
kapsadığı konusundaki bilgi eksiklikleri
13. Ailede ilk üniversitede okuyan birey olmak
(deneyim eksikliği, rehber eksikliği)
14. Part-time bir işte çalışıyor olmak
15. Kız öğrenci olmak
İlk Nesil Üniversite Öğrencileri-III
(Üniversite Yaşamı)
1. Akademik etkinliklere katılmama
2. Üniversitenin sosyal ortamına katılmama
3. Yetersiz ders çalışma
4. Düşük notlar alma
5. Öğrenim süresince ek işlerde çalışma
6. Yabancılaşma
7. Sosyal yetersizlikler hissetme
8. Yeni bir kimlik oluşturma, üniversite öncesi aile, arkadaş ve
sosyal çevre ilişkilerinden uzaklaşarak farklı bir kültürel
ortama girme, değişme kaygısı.
9. Etkili zaman kullanımı, analitik düşünme, problem çözme
davranışı konusundaki çatışmalar.
10. İlgili birimlerle en az iletişime geçenler genelde bu
birimlere en çok ihtiyacı olanlar olabilmektedir.
MERSİN ÜNİVERSİTESİ
ÖĞRENCİ PROFİLİ ANKETİ
2010
Ailenizde üniversite eğitimi almış ya da
almakta olan sizden başka kimse var mı?
n
%
Evet
7540
54.8
Hayır
6220
45.2
13760
100
TOPLAM
Mezun olduğunuz lise türü?
n
%
Devlet Lisesi
7265
52.8
Meslek Lisesi
2538
18.44
Anadolu Lisesi
1938
14.08
Diğer
2019
14.68
13760
100
TOPLAM
Üniversite öncesi yaşamınızın büyük
bölümünün geçtiği bölge?
n
%
Akdeniz
7488
54.42
Güneydoğu Anadolu
1774
12.89
İç Anadolu
1391
10.11
Marmara
1029
7.48
Doğu Anadolu
715
5.20
Ege
Karadeniz
Yurtdışı
644
574
145
4.68
4.21
1.1
Üniversite öncesi yaşamınızın büyük
bölümünün geçtiği yer?
n
%
Büyükşehir
4673
33.96
İl Merkezi
2821
20.5
İlçe Merkezi
4112
29.88
Köy-Kasaba
2009
14.6
Yurtdışı
145
1.05
13760
100
TOPLAM
Günde ortalama kaç saat ders
çalışıyorsunuz ?
n
%
Hiç
2634
19.14
1 saat
4577
33.26
2 saat
3455
25.11
3 saat
1666
12.11
4 saat ve üstü
1428
10.38
13760
100
TOPLAM
Üniversitedeki sosyal, kültürel ve
sanatsal etkinliklere ne derece
katılıyorsunuz ?
n
%
Hiç
2743
19.93
Biraz
6175
44.88
Oldukça
3681
26.75
Çok
1161
8.44
13760
100
TOPLAM
Spor yapıyor musunuz ?
n
%
Hiç
2430
14.71
Biraz
6010
23.95
Oldukça
3296
43.68
Çok
2024
17.66
13760
100
TOPLAM
Üniversitedeki etkinlikler dışında boş
zamanlarınızı nasıl değerlendiriyorsunuz ?
n
%
Müzik dinliyorum
6773
9.44
Sinemaya gidiyorum
5210
7.26
Çevremdekilerle sohbet ediyorum
4883
6.80
Arkadaşlarımla geziyorum
4883
6.80
İnternette sohbet ediyorum
4479
6.24
Uyku dinlenme ile geçiriyorum
4451
6.20
TV seyrediyorum
4285
5.97
K
A
Y
I
T
L
A
R
VELİ
ORYANTASYONU
AKRAN REHBERLİĞİ
ÖĞRENCİ
ORYANTASYONU
ÜYG
O
S
D
Akademik Danışmanlar için
Gelişimsel özelliklerinin farkında olun
Bilgi sağlayın
Seçenekleri keşfetmesine yardım edin
Amaç belirleyin
Uygun kaynaklara yönlendirin
Gelişimini izleyin
Potansiyelini araştırın
Güvendiğinizi gösterin
Dinleyin
ÖĞRENCİ DANIŞMANLARI VE ÖĞRETİM
ÜYELERİ İÇİN ÖĞRENCİLERİ PSİKOLOJİK
YARDIM ALMA KONUSUNDA YÖNLENDİRME
REHBERİ
Üniversitemiz PDR Merkezi ile dilediğiniz
zaman mutlaka iletişime geçin.
[email protected]
MEÜ-PDRM
ADRES:
Mediko-Sosyal Binası Giriş Katı
Çiftlikköy Yerleşkesi 33343 Mersin
Telefon: 324-3610001/4190
E-posta: [email protected]
KAYNAKÇA
Chickering, A. (1969). Education and identity.
Ratcliff, G. (2008). Applying student development
theories to supervising students.
Medalie, J. (1981). College life cycle.
Slide 32
MERSİN ÜNİVERSİTESİ
EĞİTİCİLERİN EĞİTİMİ SEMİNERİ
ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİNİN
GELİŞİM ÖZELLİKLERİ
Yrd. Doç. Dr. Cem Ali GİZİR
Mersin Üniversitesi
Ocak 2011
2
Gelişimsel Görevler
Her gelişim döneminde bireylerden, o döneme özgü bazı
davranışları kazanması, bazı beceri ve görevleri başarması
beklenir.
Gelişim görevlerinin bir çoğu döneme özgüdür.
Herhangi bir gelişim görevinin zamanında başarılması hem
o sırada üzerinde çalışılan başka gelişim ödevlerinin
gerçekleşmesini kolaylaştırır; hem de ileriki gelişme
ödevlerinin gerçekleşmesine uygun zemin hazırlar.
Gelişim görevleri başta fizyolojik olgunlaşmadan, çevre ve
kültürel etkilerden, kişinin ilgi ve isteklerinden; genel
olarak bio-psiko-sosyal süreçlerden etkilenerek oluşur.
Üniversite Öğrencilerinin Gelişimsel Görevleri
YETKİNLİK
KAZANMA
AMAÇ
GELİŞTİRME
DUYGU
YÖNETİMİ
KİŞİLİK
GELİŞİMİ
ÖZERKLİK
vs
KİMLİK
OLUŞTURMA
Sağlıklı
Kişilerarası
İlişkiler Kurma
BAĞLILIK
Üniversite Öğrencilerinin Gelişimsel Görevleri
Yetkinlik kazanma
–
Duygu Yönetimi
–
–
Zihinsel, fiziksel, kişilerarası yetkinlik
Duygusal farkındalık geliştirme ve duyguları kabul
etme
Kişisel kontrol ile kendini ifade arasındaki dengeyi
kurabilme
Özerklikten karşılıklı bağlılığa geçiş
–
–
Güven, etkileme ve onaylanma ihtiyaçlarının
dengelenmesi
Kendine özgü problem çözme ve etkinlikleri
düzenleme becerisi
Üniversite Öğrencilerinin Gelişimsel Görevleri
Sağlıklı kişilerarası ilişkiler geliştirme
–
–
Kimlik geliştirme
–
Farklılıkları anlama ve hoşgörü gösterme
Yakın ilişkiler kurabilme
Öz-kabul, cinsel kimliğinden, etnik kökeninden vb.
hoşnut olma
Amaç geliştirme
–
Kişisel ilgi ve seçeneklerini değerlendirebilme, amaç
belirleme, amaçlarını gerçekleştirmek için sebat
etme
Üniversite Öğrencilerinin Gelişimsel Görevleri
Yetkinli Kazanma
Amaç Geliştirme
Duygu Yönetimi
Özerklikten
Bağlılığa Geçiş
Kimlik
Oluşturma
Kişilik Gelişimi
Sağlıklı Kişilerarası
İlişkiler Kurma
1. SINIF 2. SINIF
BÜTÜNLEŞME
3. SINIF
4. SINIF YÜKSEK LİSANS
Üniversiteye Uyum Sürecinde
Öğrencilerde Beklenen Değişiklikler
Kişisel özgürlüklerin artması
Sorumlulukların artması
Zaman kullanımı
Farklı sosyal çevre ve ilişkiler
Aile ve lise arkadaşlarıyla değişen ilişkiler
Akademik Zorluklar
Eğitim sistemi
Sınıf atmosferi
Sınıf içi etkileşimler
Öğretim üyesi ile ilişkiler
Ölçme ve değerlendirme kriterleri
Akademik stres
Sosyal Zorluklar
Dil problemleri
Toplumcu-bireyselci kültür
Sınırlı sosyal ilişkiler
İnançlar, Değerler ve Gelenekler
Ayrımcı yaklaşımlar
1. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Evden ve aileden ilk defa ayrılma
Ev özlemi, yalnızlık
Çocukluğun yok oluşunun sinyalleri
Kendi başına karar verme sorumluluğu alma
Fiziksel ihtiyaçlarıyla kendi başına ilgilenme
Yas
Depresyon
İlk defa yalnız kalma
Eski arkadaşları arama, sık eve gitme, eski
ilişkilerine sıkı sıkı sarılma
•
1. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Yeni akademik ve sosyal ortam
Yeni ilişkiler
Kendine uygun ilgi alanları bulma
Rehberlik ve gözetimin azalması
Yeni ders çalışma becerileri geliştirme
Zaman kullanımını öğrenme
Bütçe yapma ve bütçeye göre harcama
yapma
Öz-disiplin
2. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Daha bağımsız
İlgilerin değişmesi ve gelecek amaçlarına yönelik
kararlar alma
Alan (branş) seçme
“2. Sınıf Krizi” – kayıtsızlık, yabancılaşma ve
mutsuzluk
Gelecek hakkında ciddi ciddi düşünme
Uyum sağlanamadıysa, uyuma yönelik çabalar
Eski arkadaşlıklara/arkadaşlıklara özlem duyma
Akademik Durum: kaygıların dışavurumu, düşük
notlar, başarısızlıkla ilgi çekmeye çalışma
Disiplin problemleri
3. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Yeterli ve gerekli çalışma becerilerine sahip
olmayı dileme
Kendi beceri ve yeteneklerini gerçekçi
değerlendirme
Yetişkin yaşamına yönelme
Seçici ve ciddi ikili ilişkiler kurma
Üniversite sonrasını görmeye başlama
Mesleki ilgilerin belirginleşmesi
Kendini test etme ve mezuniyeti erteleyerek
yetişkin yaşamına geçişi erteleme (bazıları)
Becerilerini en üst düzeyde kullanmaya
4. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Gelecek kaygısı
Üniversiteden (güvenli yerden) ayrılma
kaygısı
Zamanın hızla akması
Nostalji yaşama
Aşırı Stres (bazı öğrenciler)
Mezuniyeti erteleme çabaları (bazı
öğrenciler)
Ruh sağlığı ile ilgili durumlar
Aile ile çatışmalar
4. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
•
(Senioritis Sendromu)
Okula yönelik motivasyonda düşme
Okul işlerinden vazgeçerek eğlenceye
yönelmek
Hızlı bir şekilde üniversite yıllarında ertelenen
ya da kaçınılan işlere yönelmek
Israrla kendine bir sevgili, eş arama
Günümüz Üniversite Öğrencileri
HİÇBİRŞEYİ
HERŞEYİ
SORGULAMALARI
SORGULAMA!
SORGULAMA
SORGULA
(SORULARI)
ARTIK YETER
SORGULA
İlk Nesil Üniversite Öğrencileri-I
(First Generation Students)
1. Düşük akademik başarı geçmişi
2. Düşük akademik hazırlık
3. Düşük akademik beklentiler
4. Düşük SES
5. Düşük öğrenme motivasyonu
6. Yetersiz aile ve arkadaş desteği
7. Üniversite seçim sürecindeki sıkıntılar
8. Burs, kredi, yurt vb. olanaklardaki
sınırlılıklar
İlk Nesil Üniversite Öğrencileri-II
9. Zaman kullanımı ve diğer kişisel becerilerdeki
eksiklikler
10. Yükseköğrenim yaşamına yönelik yetersiz bilgi
11. Bürokratik süreçlere yönelik deneyim eksiklikleri
12. Öğrenme sürecinin tutum, beceri ve ilgileri de
kapsadığı konusundaki bilgi eksiklikleri
13. Ailede ilk üniversitede okuyan birey olmak
(deneyim eksikliği, rehber eksikliği)
14. Part-time bir işte çalışıyor olmak
15. Kız öğrenci olmak
İlk Nesil Üniversite Öğrencileri-III
(Üniversite Yaşamı)
1. Akademik etkinliklere katılmama
2. Üniversitenin sosyal ortamına katılmama
3. Yetersiz ders çalışma
4. Düşük notlar alma
5. Öğrenim süresince ek işlerde çalışma
6. Yabancılaşma
7. Sosyal yetersizlikler hissetme
8. Yeni bir kimlik oluşturma, üniversite öncesi aile, arkadaş ve
sosyal çevre ilişkilerinden uzaklaşarak farklı bir kültürel
ortama girme, değişme kaygısı.
9. Etkili zaman kullanımı, analitik düşünme, problem çözme
davranışı konusundaki çatışmalar.
10. İlgili birimlerle en az iletişime geçenler genelde bu
birimlere en çok ihtiyacı olanlar olabilmektedir.
MERSİN ÜNİVERSİTESİ
ÖĞRENCİ PROFİLİ ANKETİ
2010
Ailenizde üniversite eğitimi almış ya da
almakta olan sizden başka kimse var mı?
n
%
Evet
7540
54.8
Hayır
6220
45.2
13760
100
TOPLAM
Mezun olduğunuz lise türü?
n
%
Devlet Lisesi
7265
52.8
Meslek Lisesi
2538
18.44
Anadolu Lisesi
1938
14.08
Diğer
2019
14.68
13760
100
TOPLAM
Üniversite öncesi yaşamınızın büyük
bölümünün geçtiği bölge?
n
%
Akdeniz
7488
54.42
Güneydoğu Anadolu
1774
12.89
İç Anadolu
1391
10.11
Marmara
1029
7.48
Doğu Anadolu
715
5.20
Ege
Karadeniz
Yurtdışı
644
574
145
4.68
4.21
1.1
Üniversite öncesi yaşamınızın büyük
bölümünün geçtiği yer?
n
%
Büyükşehir
4673
33.96
İl Merkezi
2821
20.5
İlçe Merkezi
4112
29.88
Köy-Kasaba
2009
14.6
Yurtdışı
145
1.05
13760
100
TOPLAM
Günde ortalama kaç saat ders
çalışıyorsunuz ?
n
%
Hiç
2634
19.14
1 saat
4577
33.26
2 saat
3455
25.11
3 saat
1666
12.11
4 saat ve üstü
1428
10.38
13760
100
TOPLAM
Üniversitedeki sosyal, kültürel ve
sanatsal etkinliklere ne derece
katılıyorsunuz ?
n
%
Hiç
2743
19.93
Biraz
6175
44.88
Oldukça
3681
26.75
Çok
1161
8.44
13760
100
TOPLAM
Spor yapıyor musunuz ?
n
%
Hiç
2430
14.71
Biraz
6010
23.95
Oldukça
3296
43.68
Çok
2024
17.66
13760
100
TOPLAM
Üniversitedeki etkinlikler dışında boş
zamanlarınızı nasıl değerlendiriyorsunuz ?
n
%
Müzik dinliyorum
6773
9.44
Sinemaya gidiyorum
5210
7.26
Çevremdekilerle sohbet ediyorum
4883
6.80
Arkadaşlarımla geziyorum
4883
6.80
İnternette sohbet ediyorum
4479
6.24
Uyku dinlenme ile geçiriyorum
4451
6.20
TV seyrediyorum
4285
5.97
K
A
Y
I
T
L
A
R
VELİ
ORYANTASYONU
AKRAN REHBERLİĞİ
ÖĞRENCİ
ORYANTASYONU
ÜYG
O
S
D
Akademik Danışmanlar için
Gelişimsel özelliklerinin farkında olun
Bilgi sağlayın
Seçenekleri keşfetmesine yardım edin
Amaç belirleyin
Uygun kaynaklara yönlendirin
Gelişimini izleyin
Potansiyelini araştırın
Güvendiğinizi gösterin
Dinleyin
ÖĞRENCİ DANIŞMANLARI VE ÖĞRETİM
ÜYELERİ İÇİN ÖĞRENCİLERİ PSİKOLOJİK
YARDIM ALMA KONUSUNDA YÖNLENDİRME
REHBERİ
Üniversitemiz PDR Merkezi ile dilediğiniz
zaman mutlaka iletişime geçin.
[email protected]
MEÜ-PDRM
ADRES:
Mediko-Sosyal Binası Giriş Katı
Çiftlikköy Yerleşkesi 33343 Mersin
Telefon: 324-3610001/4190
E-posta: [email protected]
KAYNAKÇA
Chickering, A. (1969). Education and identity.
Ratcliff, G. (2008). Applying student development
theories to supervising students.
Medalie, J. (1981). College life cycle.
Slide 33
MERSİN ÜNİVERSİTESİ
EĞİTİCİLERİN EĞİTİMİ SEMİNERİ
ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİNİN
GELİŞİM ÖZELLİKLERİ
Yrd. Doç. Dr. Cem Ali GİZİR
Mersin Üniversitesi
Ocak 2011
2
Gelişimsel Görevler
Her gelişim döneminde bireylerden, o döneme özgü bazı
davranışları kazanması, bazı beceri ve görevleri başarması
beklenir.
Gelişim görevlerinin bir çoğu döneme özgüdür.
Herhangi bir gelişim görevinin zamanında başarılması hem
o sırada üzerinde çalışılan başka gelişim ödevlerinin
gerçekleşmesini kolaylaştırır; hem de ileriki gelişme
ödevlerinin gerçekleşmesine uygun zemin hazırlar.
Gelişim görevleri başta fizyolojik olgunlaşmadan, çevre ve
kültürel etkilerden, kişinin ilgi ve isteklerinden; genel
olarak bio-psiko-sosyal süreçlerden etkilenerek oluşur.
Üniversite Öğrencilerinin Gelişimsel Görevleri
YETKİNLİK
KAZANMA
AMAÇ
GELİŞTİRME
DUYGU
YÖNETİMİ
KİŞİLİK
GELİŞİMİ
ÖZERKLİK
vs
KİMLİK
OLUŞTURMA
Sağlıklı
Kişilerarası
İlişkiler Kurma
BAĞLILIK
Üniversite Öğrencilerinin Gelişimsel Görevleri
Yetkinlik kazanma
–
Duygu Yönetimi
–
–
Zihinsel, fiziksel, kişilerarası yetkinlik
Duygusal farkındalık geliştirme ve duyguları kabul
etme
Kişisel kontrol ile kendini ifade arasındaki dengeyi
kurabilme
Özerklikten karşılıklı bağlılığa geçiş
–
–
Güven, etkileme ve onaylanma ihtiyaçlarının
dengelenmesi
Kendine özgü problem çözme ve etkinlikleri
düzenleme becerisi
Üniversite Öğrencilerinin Gelişimsel Görevleri
Sağlıklı kişilerarası ilişkiler geliştirme
–
–
Kimlik geliştirme
–
Farklılıkları anlama ve hoşgörü gösterme
Yakın ilişkiler kurabilme
Öz-kabul, cinsel kimliğinden, etnik kökeninden vb.
hoşnut olma
Amaç geliştirme
–
Kişisel ilgi ve seçeneklerini değerlendirebilme, amaç
belirleme, amaçlarını gerçekleştirmek için sebat
etme
Üniversite Öğrencilerinin Gelişimsel Görevleri
Yetkinli Kazanma
Amaç Geliştirme
Duygu Yönetimi
Özerklikten
Bağlılığa Geçiş
Kimlik
Oluşturma
Kişilik Gelişimi
Sağlıklı Kişilerarası
İlişkiler Kurma
1. SINIF 2. SINIF
BÜTÜNLEŞME
3. SINIF
4. SINIF YÜKSEK LİSANS
Üniversiteye Uyum Sürecinde
Öğrencilerde Beklenen Değişiklikler
Kişisel özgürlüklerin artması
Sorumlulukların artması
Zaman kullanımı
Farklı sosyal çevre ve ilişkiler
Aile ve lise arkadaşlarıyla değişen ilişkiler
Akademik Zorluklar
Eğitim sistemi
Sınıf atmosferi
Sınıf içi etkileşimler
Öğretim üyesi ile ilişkiler
Ölçme ve değerlendirme kriterleri
Akademik stres
Sosyal Zorluklar
Dil problemleri
Toplumcu-bireyselci kültür
Sınırlı sosyal ilişkiler
İnançlar, Değerler ve Gelenekler
Ayrımcı yaklaşımlar
1. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Evden ve aileden ilk defa ayrılma
Ev özlemi, yalnızlık
Çocukluğun yok oluşunun sinyalleri
Kendi başına karar verme sorumluluğu alma
Fiziksel ihtiyaçlarıyla kendi başına ilgilenme
Yas
Depresyon
İlk defa yalnız kalma
Eski arkadaşları arama, sık eve gitme, eski
ilişkilerine sıkı sıkı sarılma
•
1. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Yeni akademik ve sosyal ortam
Yeni ilişkiler
Kendine uygun ilgi alanları bulma
Rehberlik ve gözetimin azalması
Yeni ders çalışma becerileri geliştirme
Zaman kullanımını öğrenme
Bütçe yapma ve bütçeye göre harcama
yapma
Öz-disiplin
2. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Daha bağımsız
İlgilerin değişmesi ve gelecek amaçlarına yönelik
kararlar alma
Alan (branş) seçme
“2. Sınıf Krizi” – kayıtsızlık, yabancılaşma ve
mutsuzluk
Gelecek hakkında ciddi ciddi düşünme
Uyum sağlanamadıysa, uyuma yönelik çabalar
Eski arkadaşlıklara/arkadaşlıklara özlem duyma
Akademik Durum: kaygıların dışavurumu, düşük
notlar, başarısızlıkla ilgi çekmeye çalışma
Disiplin problemleri
3. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Yeterli ve gerekli çalışma becerilerine sahip
olmayı dileme
Kendi beceri ve yeteneklerini gerçekçi
değerlendirme
Yetişkin yaşamına yönelme
Seçici ve ciddi ikili ilişkiler kurma
Üniversite sonrasını görmeye başlama
Mesleki ilgilerin belirginleşmesi
Kendini test etme ve mezuniyeti erteleyerek
yetişkin yaşamına geçişi erteleme (bazıları)
Becerilerini en üst düzeyde kullanmaya
4. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Gelecek kaygısı
Üniversiteden (güvenli yerden) ayrılma
kaygısı
Zamanın hızla akması
Nostalji yaşama
Aşırı Stres (bazı öğrenciler)
Mezuniyeti erteleme çabaları (bazı
öğrenciler)
Ruh sağlığı ile ilgili durumlar
Aile ile çatışmalar
4. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
•
(Senioritis Sendromu)
Okula yönelik motivasyonda düşme
Okul işlerinden vazgeçerek eğlenceye
yönelmek
Hızlı bir şekilde üniversite yıllarında ertelenen
ya da kaçınılan işlere yönelmek
Israrla kendine bir sevgili, eş arama
Günümüz Üniversite Öğrencileri
HİÇBİRŞEYİ
HERŞEYİ
SORGULAMALARI
SORGULAMA!
SORGULAMA
SORGULA
(SORULARI)
ARTIK YETER
SORGULA
İlk Nesil Üniversite Öğrencileri-I
(First Generation Students)
1. Düşük akademik başarı geçmişi
2. Düşük akademik hazırlık
3. Düşük akademik beklentiler
4. Düşük SES
5. Düşük öğrenme motivasyonu
6. Yetersiz aile ve arkadaş desteği
7. Üniversite seçim sürecindeki sıkıntılar
8. Burs, kredi, yurt vb. olanaklardaki
sınırlılıklar
İlk Nesil Üniversite Öğrencileri-II
9. Zaman kullanımı ve diğer kişisel becerilerdeki
eksiklikler
10. Yükseköğrenim yaşamına yönelik yetersiz bilgi
11. Bürokratik süreçlere yönelik deneyim eksiklikleri
12. Öğrenme sürecinin tutum, beceri ve ilgileri de
kapsadığı konusundaki bilgi eksiklikleri
13. Ailede ilk üniversitede okuyan birey olmak
(deneyim eksikliği, rehber eksikliği)
14. Part-time bir işte çalışıyor olmak
15. Kız öğrenci olmak
İlk Nesil Üniversite Öğrencileri-III
(Üniversite Yaşamı)
1. Akademik etkinliklere katılmama
2. Üniversitenin sosyal ortamına katılmama
3. Yetersiz ders çalışma
4. Düşük notlar alma
5. Öğrenim süresince ek işlerde çalışma
6. Yabancılaşma
7. Sosyal yetersizlikler hissetme
8. Yeni bir kimlik oluşturma, üniversite öncesi aile, arkadaş ve
sosyal çevre ilişkilerinden uzaklaşarak farklı bir kültürel
ortama girme, değişme kaygısı.
9. Etkili zaman kullanımı, analitik düşünme, problem çözme
davranışı konusundaki çatışmalar.
10. İlgili birimlerle en az iletişime geçenler genelde bu
birimlere en çok ihtiyacı olanlar olabilmektedir.
MERSİN ÜNİVERSİTESİ
ÖĞRENCİ PROFİLİ ANKETİ
2010
Ailenizde üniversite eğitimi almış ya da
almakta olan sizden başka kimse var mı?
n
%
Evet
7540
54.8
Hayır
6220
45.2
13760
100
TOPLAM
Mezun olduğunuz lise türü?
n
%
Devlet Lisesi
7265
52.8
Meslek Lisesi
2538
18.44
Anadolu Lisesi
1938
14.08
Diğer
2019
14.68
13760
100
TOPLAM
Üniversite öncesi yaşamınızın büyük
bölümünün geçtiği bölge?
n
%
Akdeniz
7488
54.42
Güneydoğu Anadolu
1774
12.89
İç Anadolu
1391
10.11
Marmara
1029
7.48
Doğu Anadolu
715
5.20
Ege
Karadeniz
Yurtdışı
644
574
145
4.68
4.21
1.1
Üniversite öncesi yaşamınızın büyük
bölümünün geçtiği yer?
n
%
Büyükşehir
4673
33.96
İl Merkezi
2821
20.5
İlçe Merkezi
4112
29.88
Köy-Kasaba
2009
14.6
Yurtdışı
145
1.05
13760
100
TOPLAM
Günde ortalama kaç saat ders
çalışıyorsunuz ?
n
%
Hiç
2634
19.14
1 saat
4577
33.26
2 saat
3455
25.11
3 saat
1666
12.11
4 saat ve üstü
1428
10.38
13760
100
TOPLAM
Üniversitedeki sosyal, kültürel ve
sanatsal etkinliklere ne derece
katılıyorsunuz ?
n
%
Hiç
2743
19.93
Biraz
6175
44.88
Oldukça
3681
26.75
Çok
1161
8.44
13760
100
TOPLAM
Spor yapıyor musunuz ?
n
%
Hiç
2430
14.71
Biraz
6010
23.95
Oldukça
3296
43.68
Çok
2024
17.66
13760
100
TOPLAM
Üniversitedeki etkinlikler dışında boş
zamanlarınızı nasıl değerlendiriyorsunuz ?
n
%
Müzik dinliyorum
6773
9.44
Sinemaya gidiyorum
5210
7.26
Çevremdekilerle sohbet ediyorum
4883
6.80
Arkadaşlarımla geziyorum
4883
6.80
İnternette sohbet ediyorum
4479
6.24
Uyku dinlenme ile geçiriyorum
4451
6.20
TV seyrediyorum
4285
5.97
K
A
Y
I
T
L
A
R
VELİ
ORYANTASYONU
AKRAN REHBERLİĞİ
ÖĞRENCİ
ORYANTASYONU
ÜYG
O
S
D
Akademik Danışmanlar için
Gelişimsel özelliklerinin farkında olun
Bilgi sağlayın
Seçenekleri keşfetmesine yardım edin
Amaç belirleyin
Uygun kaynaklara yönlendirin
Gelişimini izleyin
Potansiyelini araştırın
Güvendiğinizi gösterin
Dinleyin
ÖĞRENCİ DANIŞMANLARI VE ÖĞRETİM
ÜYELERİ İÇİN ÖĞRENCİLERİ PSİKOLOJİK
YARDIM ALMA KONUSUNDA YÖNLENDİRME
REHBERİ
Üniversitemiz PDR Merkezi ile dilediğiniz
zaman mutlaka iletişime geçin.
[email protected]
MEÜ-PDRM
ADRES:
Mediko-Sosyal Binası Giriş Katı
Çiftlikköy Yerleşkesi 33343 Mersin
Telefon: 324-3610001/4190
E-posta: [email protected]
KAYNAKÇA
Chickering, A. (1969). Education and identity.
Ratcliff, G. (2008). Applying student development
theories to supervising students.
Medalie, J. (1981). College life cycle.
Slide 34
MERSİN ÜNİVERSİTESİ
EĞİTİCİLERİN EĞİTİMİ SEMİNERİ
ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİNİN
GELİŞİM ÖZELLİKLERİ
Yrd. Doç. Dr. Cem Ali GİZİR
Mersin Üniversitesi
Ocak 2011
2
Gelişimsel Görevler
Her gelişim döneminde bireylerden, o döneme özgü bazı
davranışları kazanması, bazı beceri ve görevleri başarması
beklenir.
Gelişim görevlerinin bir çoğu döneme özgüdür.
Herhangi bir gelişim görevinin zamanında başarılması hem
o sırada üzerinde çalışılan başka gelişim ödevlerinin
gerçekleşmesini kolaylaştırır; hem de ileriki gelişme
ödevlerinin gerçekleşmesine uygun zemin hazırlar.
Gelişim görevleri başta fizyolojik olgunlaşmadan, çevre ve
kültürel etkilerden, kişinin ilgi ve isteklerinden; genel
olarak bio-psiko-sosyal süreçlerden etkilenerek oluşur.
Üniversite Öğrencilerinin Gelişimsel Görevleri
YETKİNLİK
KAZANMA
AMAÇ
GELİŞTİRME
DUYGU
YÖNETİMİ
KİŞİLİK
GELİŞİMİ
ÖZERKLİK
vs
KİMLİK
OLUŞTURMA
Sağlıklı
Kişilerarası
İlişkiler Kurma
BAĞLILIK
Üniversite Öğrencilerinin Gelişimsel Görevleri
Yetkinlik kazanma
–
Duygu Yönetimi
–
–
Zihinsel, fiziksel, kişilerarası yetkinlik
Duygusal farkındalık geliştirme ve duyguları kabul
etme
Kişisel kontrol ile kendini ifade arasındaki dengeyi
kurabilme
Özerklikten karşılıklı bağlılığa geçiş
–
–
Güven, etkileme ve onaylanma ihtiyaçlarının
dengelenmesi
Kendine özgü problem çözme ve etkinlikleri
düzenleme becerisi
Üniversite Öğrencilerinin Gelişimsel Görevleri
Sağlıklı kişilerarası ilişkiler geliştirme
–
–
Kimlik geliştirme
–
Farklılıkları anlama ve hoşgörü gösterme
Yakın ilişkiler kurabilme
Öz-kabul, cinsel kimliğinden, etnik kökeninden vb.
hoşnut olma
Amaç geliştirme
–
Kişisel ilgi ve seçeneklerini değerlendirebilme, amaç
belirleme, amaçlarını gerçekleştirmek için sebat
etme
Üniversite Öğrencilerinin Gelişimsel Görevleri
Yetkinli Kazanma
Amaç Geliştirme
Duygu Yönetimi
Özerklikten
Bağlılığa Geçiş
Kimlik
Oluşturma
Kişilik Gelişimi
Sağlıklı Kişilerarası
İlişkiler Kurma
1. SINIF 2. SINIF
BÜTÜNLEŞME
3. SINIF
4. SINIF YÜKSEK LİSANS
Üniversiteye Uyum Sürecinde
Öğrencilerde Beklenen Değişiklikler
Kişisel özgürlüklerin artması
Sorumlulukların artması
Zaman kullanımı
Farklı sosyal çevre ve ilişkiler
Aile ve lise arkadaşlarıyla değişen ilişkiler
Akademik Zorluklar
Eğitim sistemi
Sınıf atmosferi
Sınıf içi etkileşimler
Öğretim üyesi ile ilişkiler
Ölçme ve değerlendirme kriterleri
Akademik stres
Sosyal Zorluklar
Dil problemleri
Toplumcu-bireyselci kültür
Sınırlı sosyal ilişkiler
İnançlar, Değerler ve Gelenekler
Ayrımcı yaklaşımlar
1. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Evden ve aileden ilk defa ayrılma
Ev özlemi, yalnızlık
Çocukluğun yok oluşunun sinyalleri
Kendi başına karar verme sorumluluğu alma
Fiziksel ihtiyaçlarıyla kendi başına ilgilenme
Yas
Depresyon
İlk defa yalnız kalma
Eski arkadaşları arama, sık eve gitme, eski
ilişkilerine sıkı sıkı sarılma
•
1. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Yeni akademik ve sosyal ortam
Yeni ilişkiler
Kendine uygun ilgi alanları bulma
Rehberlik ve gözetimin azalması
Yeni ders çalışma becerileri geliştirme
Zaman kullanımını öğrenme
Bütçe yapma ve bütçeye göre harcama
yapma
Öz-disiplin
2. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Daha bağımsız
İlgilerin değişmesi ve gelecek amaçlarına yönelik
kararlar alma
Alan (branş) seçme
“2. Sınıf Krizi” – kayıtsızlık, yabancılaşma ve
mutsuzluk
Gelecek hakkında ciddi ciddi düşünme
Uyum sağlanamadıysa, uyuma yönelik çabalar
Eski arkadaşlıklara/arkadaşlıklara özlem duyma
Akademik Durum: kaygıların dışavurumu, düşük
notlar, başarısızlıkla ilgi çekmeye çalışma
Disiplin problemleri
3. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Yeterli ve gerekli çalışma becerilerine sahip
olmayı dileme
Kendi beceri ve yeteneklerini gerçekçi
değerlendirme
Yetişkin yaşamına yönelme
Seçici ve ciddi ikili ilişkiler kurma
Üniversite sonrasını görmeye başlama
Mesleki ilgilerin belirginleşmesi
Kendini test etme ve mezuniyeti erteleyerek
yetişkin yaşamına geçişi erteleme (bazıları)
Becerilerini en üst düzeyde kullanmaya
4. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Gelecek kaygısı
Üniversiteden (güvenli yerden) ayrılma
kaygısı
Zamanın hızla akması
Nostalji yaşama
Aşırı Stres (bazı öğrenciler)
Mezuniyeti erteleme çabaları (bazı
öğrenciler)
Ruh sağlığı ile ilgili durumlar
Aile ile çatışmalar
4. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
•
(Senioritis Sendromu)
Okula yönelik motivasyonda düşme
Okul işlerinden vazgeçerek eğlenceye
yönelmek
Hızlı bir şekilde üniversite yıllarında ertelenen
ya da kaçınılan işlere yönelmek
Israrla kendine bir sevgili, eş arama
Günümüz Üniversite Öğrencileri
HİÇBİRŞEYİ
HERŞEYİ
SORGULAMALARI
SORGULAMA!
SORGULAMA
SORGULA
(SORULARI)
ARTIK YETER
SORGULA
İlk Nesil Üniversite Öğrencileri-I
(First Generation Students)
1. Düşük akademik başarı geçmişi
2. Düşük akademik hazırlık
3. Düşük akademik beklentiler
4. Düşük SES
5. Düşük öğrenme motivasyonu
6. Yetersiz aile ve arkadaş desteği
7. Üniversite seçim sürecindeki sıkıntılar
8. Burs, kredi, yurt vb. olanaklardaki
sınırlılıklar
İlk Nesil Üniversite Öğrencileri-II
9. Zaman kullanımı ve diğer kişisel becerilerdeki
eksiklikler
10. Yükseköğrenim yaşamına yönelik yetersiz bilgi
11. Bürokratik süreçlere yönelik deneyim eksiklikleri
12. Öğrenme sürecinin tutum, beceri ve ilgileri de
kapsadığı konusundaki bilgi eksiklikleri
13. Ailede ilk üniversitede okuyan birey olmak
(deneyim eksikliği, rehber eksikliği)
14. Part-time bir işte çalışıyor olmak
15. Kız öğrenci olmak
İlk Nesil Üniversite Öğrencileri-III
(Üniversite Yaşamı)
1. Akademik etkinliklere katılmama
2. Üniversitenin sosyal ortamına katılmama
3. Yetersiz ders çalışma
4. Düşük notlar alma
5. Öğrenim süresince ek işlerde çalışma
6. Yabancılaşma
7. Sosyal yetersizlikler hissetme
8. Yeni bir kimlik oluşturma, üniversite öncesi aile, arkadaş ve
sosyal çevre ilişkilerinden uzaklaşarak farklı bir kültürel
ortama girme, değişme kaygısı.
9. Etkili zaman kullanımı, analitik düşünme, problem çözme
davranışı konusundaki çatışmalar.
10. İlgili birimlerle en az iletişime geçenler genelde bu
birimlere en çok ihtiyacı olanlar olabilmektedir.
MERSİN ÜNİVERSİTESİ
ÖĞRENCİ PROFİLİ ANKETİ
2010
Ailenizde üniversite eğitimi almış ya da
almakta olan sizden başka kimse var mı?
n
%
Evet
7540
54.8
Hayır
6220
45.2
13760
100
TOPLAM
Mezun olduğunuz lise türü?
n
%
Devlet Lisesi
7265
52.8
Meslek Lisesi
2538
18.44
Anadolu Lisesi
1938
14.08
Diğer
2019
14.68
13760
100
TOPLAM
Üniversite öncesi yaşamınızın büyük
bölümünün geçtiği bölge?
n
%
Akdeniz
7488
54.42
Güneydoğu Anadolu
1774
12.89
İç Anadolu
1391
10.11
Marmara
1029
7.48
Doğu Anadolu
715
5.20
Ege
Karadeniz
Yurtdışı
644
574
145
4.68
4.21
1.1
Üniversite öncesi yaşamınızın büyük
bölümünün geçtiği yer?
n
%
Büyükşehir
4673
33.96
İl Merkezi
2821
20.5
İlçe Merkezi
4112
29.88
Köy-Kasaba
2009
14.6
Yurtdışı
145
1.05
13760
100
TOPLAM
Günde ortalama kaç saat ders
çalışıyorsunuz ?
n
%
Hiç
2634
19.14
1 saat
4577
33.26
2 saat
3455
25.11
3 saat
1666
12.11
4 saat ve üstü
1428
10.38
13760
100
TOPLAM
Üniversitedeki sosyal, kültürel ve
sanatsal etkinliklere ne derece
katılıyorsunuz ?
n
%
Hiç
2743
19.93
Biraz
6175
44.88
Oldukça
3681
26.75
Çok
1161
8.44
13760
100
TOPLAM
Spor yapıyor musunuz ?
n
%
Hiç
2430
14.71
Biraz
6010
23.95
Oldukça
3296
43.68
Çok
2024
17.66
13760
100
TOPLAM
Üniversitedeki etkinlikler dışında boş
zamanlarınızı nasıl değerlendiriyorsunuz ?
n
%
Müzik dinliyorum
6773
9.44
Sinemaya gidiyorum
5210
7.26
Çevremdekilerle sohbet ediyorum
4883
6.80
Arkadaşlarımla geziyorum
4883
6.80
İnternette sohbet ediyorum
4479
6.24
Uyku dinlenme ile geçiriyorum
4451
6.20
TV seyrediyorum
4285
5.97
K
A
Y
I
T
L
A
R
VELİ
ORYANTASYONU
AKRAN REHBERLİĞİ
ÖĞRENCİ
ORYANTASYONU
ÜYG
O
S
D
Akademik Danışmanlar için
Gelişimsel özelliklerinin farkında olun
Bilgi sağlayın
Seçenekleri keşfetmesine yardım edin
Amaç belirleyin
Uygun kaynaklara yönlendirin
Gelişimini izleyin
Potansiyelini araştırın
Güvendiğinizi gösterin
Dinleyin
ÖĞRENCİ DANIŞMANLARI VE ÖĞRETİM
ÜYELERİ İÇİN ÖĞRENCİLERİ PSİKOLOJİK
YARDIM ALMA KONUSUNDA YÖNLENDİRME
REHBERİ
Üniversitemiz PDR Merkezi ile dilediğiniz
zaman mutlaka iletişime geçin.
[email protected]
MEÜ-PDRM
ADRES:
Mediko-Sosyal Binası Giriş Katı
Çiftlikköy Yerleşkesi 33343 Mersin
Telefon: 324-3610001/4190
E-posta: [email protected]
KAYNAKÇA
Chickering, A. (1969). Education and identity.
Ratcliff, G. (2008). Applying student development
theories to supervising students.
Medalie, J. (1981). College life cycle.
Slide 35
MERSİN ÜNİVERSİTESİ
EĞİTİCİLERİN EĞİTİMİ SEMİNERİ
ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİNİN
GELİŞİM ÖZELLİKLERİ
Yrd. Doç. Dr. Cem Ali GİZİR
Mersin Üniversitesi
Ocak 2011
2
Gelişimsel Görevler
Her gelişim döneminde bireylerden, o döneme özgü bazı
davranışları kazanması, bazı beceri ve görevleri başarması
beklenir.
Gelişim görevlerinin bir çoğu döneme özgüdür.
Herhangi bir gelişim görevinin zamanında başarılması hem
o sırada üzerinde çalışılan başka gelişim ödevlerinin
gerçekleşmesini kolaylaştırır; hem de ileriki gelişme
ödevlerinin gerçekleşmesine uygun zemin hazırlar.
Gelişim görevleri başta fizyolojik olgunlaşmadan, çevre ve
kültürel etkilerden, kişinin ilgi ve isteklerinden; genel
olarak bio-psiko-sosyal süreçlerden etkilenerek oluşur.
Üniversite Öğrencilerinin Gelişimsel Görevleri
YETKİNLİK
KAZANMA
AMAÇ
GELİŞTİRME
DUYGU
YÖNETİMİ
KİŞİLİK
GELİŞİMİ
ÖZERKLİK
vs
KİMLİK
OLUŞTURMA
Sağlıklı
Kişilerarası
İlişkiler Kurma
BAĞLILIK
Üniversite Öğrencilerinin Gelişimsel Görevleri
Yetkinlik kazanma
–
Duygu Yönetimi
–
–
Zihinsel, fiziksel, kişilerarası yetkinlik
Duygusal farkındalık geliştirme ve duyguları kabul
etme
Kişisel kontrol ile kendini ifade arasındaki dengeyi
kurabilme
Özerklikten karşılıklı bağlılığa geçiş
–
–
Güven, etkileme ve onaylanma ihtiyaçlarının
dengelenmesi
Kendine özgü problem çözme ve etkinlikleri
düzenleme becerisi
Üniversite Öğrencilerinin Gelişimsel Görevleri
Sağlıklı kişilerarası ilişkiler geliştirme
–
–
Kimlik geliştirme
–
Farklılıkları anlama ve hoşgörü gösterme
Yakın ilişkiler kurabilme
Öz-kabul, cinsel kimliğinden, etnik kökeninden vb.
hoşnut olma
Amaç geliştirme
–
Kişisel ilgi ve seçeneklerini değerlendirebilme, amaç
belirleme, amaçlarını gerçekleştirmek için sebat
etme
Üniversite Öğrencilerinin Gelişimsel Görevleri
Yetkinli Kazanma
Amaç Geliştirme
Duygu Yönetimi
Özerklikten
Bağlılığa Geçiş
Kimlik
Oluşturma
Kişilik Gelişimi
Sağlıklı Kişilerarası
İlişkiler Kurma
1. SINIF 2. SINIF
BÜTÜNLEŞME
3. SINIF
4. SINIF YÜKSEK LİSANS
Üniversiteye Uyum Sürecinde
Öğrencilerde Beklenen Değişiklikler
Kişisel özgürlüklerin artması
Sorumlulukların artması
Zaman kullanımı
Farklı sosyal çevre ve ilişkiler
Aile ve lise arkadaşlarıyla değişen ilişkiler
Akademik Zorluklar
Eğitim sistemi
Sınıf atmosferi
Sınıf içi etkileşimler
Öğretim üyesi ile ilişkiler
Ölçme ve değerlendirme kriterleri
Akademik stres
Sosyal Zorluklar
Dil problemleri
Toplumcu-bireyselci kültür
Sınırlı sosyal ilişkiler
İnançlar, Değerler ve Gelenekler
Ayrımcı yaklaşımlar
1. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Evden ve aileden ilk defa ayrılma
Ev özlemi, yalnızlık
Çocukluğun yok oluşunun sinyalleri
Kendi başına karar verme sorumluluğu alma
Fiziksel ihtiyaçlarıyla kendi başına ilgilenme
Yas
Depresyon
İlk defa yalnız kalma
Eski arkadaşları arama, sık eve gitme, eski
ilişkilerine sıkı sıkı sarılma
•
1. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Yeni akademik ve sosyal ortam
Yeni ilişkiler
Kendine uygun ilgi alanları bulma
Rehberlik ve gözetimin azalması
Yeni ders çalışma becerileri geliştirme
Zaman kullanımını öğrenme
Bütçe yapma ve bütçeye göre harcama
yapma
Öz-disiplin
2. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Daha bağımsız
İlgilerin değişmesi ve gelecek amaçlarına yönelik
kararlar alma
Alan (branş) seçme
“2. Sınıf Krizi” – kayıtsızlık, yabancılaşma ve
mutsuzluk
Gelecek hakkında ciddi ciddi düşünme
Uyum sağlanamadıysa, uyuma yönelik çabalar
Eski arkadaşlıklara/arkadaşlıklara özlem duyma
Akademik Durum: kaygıların dışavurumu, düşük
notlar, başarısızlıkla ilgi çekmeye çalışma
Disiplin problemleri
3. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Yeterli ve gerekli çalışma becerilerine sahip
olmayı dileme
Kendi beceri ve yeteneklerini gerçekçi
değerlendirme
Yetişkin yaşamına yönelme
Seçici ve ciddi ikili ilişkiler kurma
Üniversite sonrasını görmeye başlama
Mesleki ilgilerin belirginleşmesi
Kendini test etme ve mezuniyeti erteleyerek
yetişkin yaşamına geçişi erteleme (bazıları)
Becerilerini en üst düzeyde kullanmaya
4. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Gelecek kaygısı
Üniversiteden (güvenli yerden) ayrılma
kaygısı
Zamanın hızla akması
Nostalji yaşama
Aşırı Stres (bazı öğrenciler)
Mezuniyeti erteleme çabaları (bazı
öğrenciler)
Ruh sağlığı ile ilgili durumlar
Aile ile çatışmalar
4. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
•
(Senioritis Sendromu)
Okula yönelik motivasyonda düşme
Okul işlerinden vazgeçerek eğlenceye
yönelmek
Hızlı bir şekilde üniversite yıllarında ertelenen
ya da kaçınılan işlere yönelmek
Israrla kendine bir sevgili, eş arama
Günümüz Üniversite Öğrencileri
HİÇBİRŞEYİ
HERŞEYİ
SORGULAMALARI
SORGULAMA!
SORGULAMA
SORGULA
(SORULARI)
ARTIK YETER
SORGULA
İlk Nesil Üniversite Öğrencileri-I
(First Generation Students)
1. Düşük akademik başarı geçmişi
2. Düşük akademik hazırlık
3. Düşük akademik beklentiler
4. Düşük SES
5. Düşük öğrenme motivasyonu
6. Yetersiz aile ve arkadaş desteği
7. Üniversite seçim sürecindeki sıkıntılar
8. Burs, kredi, yurt vb. olanaklardaki
sınırlılıklar
İlk Nesil Üniversite Öğrencileri-II
9. Zaman kullanımı ve diğer kişisel becerilerdeki
eksiklikler
10. Yükseköğrenim yaşamına yönelik yetersiz bilgi
11. Bürokratik süreçlere yönelik deneyim eksiklikleri
12. Öğrenme sürecinin tutum, beceri ve ilgileri de
kapsadığı konusundaki bilgi eksiklikleri
13. Ailede ilk üniversitede okuyan birey olmak
(deneyim eksikliği, rehber eksikliği)
14. Part-time bir işte çalışıyor olmak
15. Kız öğrenci olmak
İlk Nesil Üniversite Öğrencileri-III
(Üniversite Yaşamı)
1. Akademik etkinliklere katılmama
2. Üniversitenin sosyal ortamına katılmama
3. Yetersiz ders çalışma
4. Düşük notlar alma
5. Öğrenim süresince ek işlerde çalışma
6. Yabancılaşma
7. Sosyal yetersizlikler hissetme
8. Yeni bir kimlik oluşturma, üniversite öncesi aile, arkadaş ve
sosyal çevre ilişkilerinden uzaklaşarak farklı bir kültürel
ortama girme, değişme kaygısı.
9. Etkili zaman kullanımı, analitik düşünme, problem çözme
davranışı konusundaki çatışmalar.
10. İlgili birimlerle en az iletişime geçenler genelde bu
birimlere en çok ihtiyacı olanlar olabilmektedir.
MERSİN ÜNİVERSİTESİ
ÖĞRENCİ PROFİLİ ANKETİ
2010
Ailenizde üniversite eğitimi almış ya da
almakta olan sizden başka kimse var mı?
n
%
Evet
7540
54.8
Hayır
6220
45.2
13760
100
TOPLAM
Mezun olduğunuz lise türü?
n
%
Devlet Lisesi
7265
52.8
Meslek Lisesi
2538
18.44
Anadolu Lisesi
1938
14.08
Diğer
2019
14.68
13760
100
TOPLAM
Üniversite öncesi yaşamınızın büyük
bölümünün geçtiği bölge?
n
%
Akdeniz
7488
54.42
Güneydoğu Anadolu
1774
12.89
İç Anadolu
1391
10.11
Marmara
1029
7.48
Doğu Anadolu
715
5.20
Ege
Karadeniz
Yurtdışı
644
574
145
4.68
4.21
1.1
Üniversite öncesi yaşamınızın büyük
bölümünün geçtiği yer?
n
%
Büyükşehir
4673
33.96
İl Merkezi
2821
20.5
İlçe Merkezi
4112
29.88
Köy-Kasaba
2009
14.6
Yurtdışı
145
1.05
13760
100
TOPLAM
Günde ortalama kaç saat ders
çalışıyorsunuz ?
n
%
Hiç
2634
19.14
1 saat
4577
33.26
2 saat
3455
25.11
3 saat
1666
12.11
4 saat ve üstü
1428
10.38
13760
100
TOPLAM
Üniversitedeki sosyal, kültürel ve
sanatsal etkinliklere ne derece
katılıyorsunuz ?
n
%
Hiç
2743
19.93
Biraz
6175
44.88
Oldukça
3681
26.75
Çok
1161
8.44
13760
100
TOPLAM
Spor yapıyor musunuz ?
n
%
Hiç
2430
14.71
Biraz
6010
23.95
Oldukça
3296
43.68
Çok
2024
17.66
13760
100
TOPLAM
Üniversitedeki etkinlikler dışında boş
zamanlarınızı nasıl değerlendiriyorsunuz ?
n
%
Müzik dinliyorum
6773
9.44
Sinemaya gidiyorum
5210
7.26
Çevremdekilerle sohbet ediyorum
4883
6.80
Arkadaşlarımla geziyorum
4883
6.80
İnternette sohbet ediyorum
4479
6.24
Uyku dinlenme ile geçiriyorum
4451
6.20
TV seyrediyorum
4285
5.97
K
A
Y
I
T
L
A
R
VELİ
ORYANTASYONU
AKRAN REHBERLİĞİ
ÖĞRENCİ
ORYANTASYONU
ÜYG
O
S
D
Akademik Danışmanlar için
Gelişimsel özelliklerinin farkında olun
Bilgi sağlayın
Seçenekleri keşfetmesine yardım edin
Amaç belirleyin
Uygun kaynaklara yönlendirin
Gelişimini izleyin
Potansiyelini araştırın
Güvendiğinizi gösterin
Dinleyin
ÖĞRENCİ DANIŞMANLARI VE ÖĞRETİM
ÜYELERİ İÇİN ÖĞRENCİLERİ PSİKOLOJİK
YARDIM ALMA KONUSUNDA YÖNLENDİRME
REHBERİ
Üniversitemiz PDR Merkezi ile dilediğiniz
zaman mutlaka iletişime geçin.
[email protected]
MEÜ-PDRM
ADRES:
Mediko-Sosyal Binası Giriş Katı
Çiftlikköy Yerleşkesi 33343 Mersin
Telefon: 324-3610001/4190
E-posta: [email protected]
KAYNAKÇA
Chickering, A. (1969). Education and identity.
Ratcliff, G. (2008). Applying student development
theories to supervising students.
Medalie, J. (1981). College life cycle.
Slide 36
MERSİN ÜNİVERSİTESİ
EĞİTİCİLERİN EĞİTİMİ SEMİNERİ
ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİNİN
GELİŞİM ÖZELLİKLERİ
Yrd. Doç. Dr. Cem Ali GİZİR
Mersin Üniversitesi
Ocak 2011
2
Gelişimsel Görevler
Her gelişim döneminde bireylerden, o döneme özgü bazı
davranışları kazanması, bazı beceri ve görevleri başarması
beklenir.
Gelişim görevlerinin bir çoğu döneme özgüdür.
Herhangi bir gelişim görevinin zamanında başarılması hem
o sırada üzerinde çalışılan başka gelişim ödevlerinin
gerçekleşmesini kolaylaştırır; hem de ileriki gelişme
ödevlerinin gerçekleşmesine uygun zemin hazırlar.
Gelişim görevleri başta fizyolojik olgunlaşmadan, çevre ve
kültürel etkilerden, kişinin ilgi ve isteklerinden; genel
olarak bio-psiko-sosyal süreçlerden etkilenerek oluşur.
Üniversite Öğrencilerinin Gelişimsel Görevleri
YETKİNLİK
KAZANMA
AMAÇ
GELİŞTİRME
DUYGU
YÖNETİMİ
KİŞİLİK
GELİŞİMİ
ÖZERKLİK
vs
KİMLİK
OLUŞTURMA
Sağlıklı
Kişilerarası
İlişkiler Kurma
BAĞLILIK
Üniversite Öğrencilerinin Gelişimsel Görevleri
Yetkinlik kazanma
–
Duygu Yönetimi
–
–
Zihinsel, fiziksel, kişilerarası yetkinlik
Duygusal farkındalık geliştirme ve duyguları kabul
etme
Kişisel kontrol ile kendini ifade arasındaki dengeyi
kurabilme
Özerklikten karşılıklı bağlılığa geçiş
–
–
Güven, etkileme ve onaylanma ihtiyaçlarının
dengelenmesi
Kendine özgü problem çözme ve etkinlikleri
düzenleme becerisi
Üniversite Öğrencilerinin Gelişimsel Görevleri
Sağlıklı kişilerarası ilişkiler geliştirme
–
–
Kimlik geliştirme
–
Farklılıkları anlama ve hoşgörü gösterme
Yakın ilişkiler kurabilme
Öz-kabul, cinsel kimliğinden, etnik kökeninden vb.
hoşnut olma
Amaç geliştirme
–
Kişisel ilgi ve seçeneklerini değerlendirebilme, amaç
belirleme, amaçlarını gerçekleştirmek için sebat
etme
Üniversite Öğrencilerinin Gelişimsel Görevleri
Yetkinli Kazanma
Amaç Geliştirme
Duygu Yönetimi
Özerklikten
Bağlılığa Geçiş
Kimlik
Oluşturma
Kişilik Gelişimi
Sağlıklı Kişilerarası
İlişkiler Kurma
1. SINIF 2. SINIF
BÜTÜNLEŞME
3. SINIF
4. SINIF YÜKSEK LİSANS
Üniversiteye Uyum Sürecinde
Öğrencilerde Beklenen Değişiklikler
Kişisel özgürlüklerin artması
Sorumlulukların artması
Zaman kullanımı
Farklı sosyal çevre ve ilişkiler
Aile ve lise arkadaşlarıyla değişen ilişkiler
Akademik Zorluklar
Eğitim sistemi
Sınıf atmosferi
Sınıf içi etkileşimler
Öğretim üyesi ile ilişkiler
Ölçme ve değerlendirme kriterleri
Akademik stres
Sosyal Zorluklar
Dil problemleri
Toplumcu-bireyselci kültür
Sınırlı sosyal ilişkiler
İnançlar, Değerler ve Gelenekler
Ayrımcı yaklaşımlar
1. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Evden ve aileden ilk defa ayrılma
Ev özlemi, yalnızlık
Çocukluğun yok oluşunun sinyalleri
Kendi başına karar verme sorumluluğu alma
Fiziksel ihtiyaçlarıyla kendi başına ilgilenme
Yas
Depresyon
İlk defa yalnız kalma
Eski arkadaşları arama, sık eve gitme, eski
ilişkilerine sıkı sıkı sarılma
•
1. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Yeni akademik ve sosyal ortam
Yeni ilişkiler
Kendine uygun ilgi alanları bulma
Rehberlik ve gözetimin azalması
Yeni ders çalışma becerileri geliştirme
Zaman kullanımını öğrenme
Bütçe yapma ve bütçeye göre harcama
yapma
Öz-disiplin
2. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Daha bağımsız
İlgilerin değişmesi ve gelecek amaçlarına yönelik
kararlar alma
Alan (branş) seçme
“2. Sınıf Krizi” – kayıtsızlık, yabancılaşma ve
mutsuzluk
Gelecek hakkında ciddi ciddi düşünme
Uyum sağlanamadıysa, uyuma yönelik çabalar
Eski arkadaşlıklara/arkadaşlıklara özlem duyma
Akademik Durum: kaygıların dışavurumu, düşük
notlar, başarısızlıkla ilgi çekmeye çalışma
Disiplin problemleri
3. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Yeterli ve gerekli çalışma becerilerine sahip
olmayı dileme
Kendi beceri ve yeteneklerini gerçekçi
değerlendirme
Yetişkin yaşamına yönelme
Seçici ve ciddi ikili ilişkiler kurma
Üniversite sonrasını görmeye başlama
Mesleki ilgilerin belirginleşmesi
Kendini test etme ve mezuniyeti erteleyerek
yetişkin yaşamına geçişi erteleme (bazıları)
Becerilerini en üst düzeyde kullanmaya
4. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Gelecek kaygısı
Üniversiteden (güvenli yerden) ayrılma
kaygısı
Zamanın hızla akması
Nostalji yaşama
Aşırı Stres (bazı öğrenciler)
Mezuniyeti erteleme çabaları (bazı
öğrenciler)
Ruh sağlığı ile ilgili durumlar
Aile ile çatışmalar
4. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
•
(Senioritis Sendromu)
Okula yönelik motivasyonda düşme
Okul işlerinden vazgeçerek eğlenceye
yönelmek
Hızlı bir şekilde üniversite yıllarında ertelenen
ya da kaçınılan işlere yönelmek
Israrla kendine bir sevgili, eş arama
Günümüz Üniversite Öğrencileri
HİÇBİRŞEYİ
HERŞEYİ
SORGULAMALARI
SORGULAMA!
SORGULAMA
SORGULA
(SORULARI)
ARTIK YETER
SORGULA
İlk Nesil Üniversite Öğrencileri-I
(First Generation Students)
1. Düşük akademik başarı geçmişi
2. Düşük akademik hazırlık
3. Düşük akademik beklentiler
4. Düşük SES
5. Düşük öğrenme motivasyonu
6. Yetersiz aile ve arkadaş desteği
7. Üniversite seçim sürecindeki sıkıntılar
8. Burs, kredi, yurt vb. olanaklardaki
sınırlılıklar
İlk Nesil Üniversite Öğrencileri-II
9. Zaman kullanımı ve diğer kişisel becerilerdeki
eksiklikler
10. Yükseköğrenim yaşamına yönelik yetersiz bilgi
11. Bürokratik süreçlere yönelik deneyim eksiklikleri
12. Öğrenme sürecinin tutum, beceri ve ilgileri de
kapsadığı konusundaki bilgi eksiklikleri
13. Ailede ilk üniversitede okuyan birey olmak
(deneyim eksikliği, rehber eksikliği)
14. Part-time bir işte çalışıyor olmak
15. Kız öğrenci olmak
İlk Nesil Üniversite Öğrencileri-III
(Üniversite Yaşamı)
1. Akademik etkinliklere katılmama
2. Üniversitenin sosyal ortamına katılmama
3. Yetersiz ders çalışma
4. Düşük notlar alma
5. Öğrenim süresince ek işlerde çalışma
6. Yabancılaşma
7. Sosyal yetersizlikler hissetme
8. Yeni bir kimlik oluşturma, üniversite öncesi aile, arkadaş ve
sosyal çevre ilişkilerinden uzaklaşarak farklı bir kültürel
ortama girme, değişme kaygısı.
9. Etkili zaman kullanımı, analitik düşünme, problem çözme
davranışı konusundaki çatışmalar.
10. İlgili birimlerle en az iletişime geçenler genelde bu
birimlere en çok ihtiyacı olanlar olabilmektedir.
MERSİN ÜNİVERSİTESİ
ÖĞRENCİ PROFİLİ ANKETİ
2010
Ailenizde üniversite eğitimi almış ya da
almakta olan sizden başka kimse var mı?
n
%
Evet
7540
54.8
Hayır
6220
45.2
13760
100
TOPLAM
Mezun olduğunuz lise türü?
n
%
Devlet Lisesi
7265
52.8
Meslek Lisesi
2538
18.44
Anadolu Lisesi
1938
14.08
Diğer
2019
14.68
13760
100
TOPLAM
Üniversite öncesi yaşamınızın büyük
bölümünün geçtiği bölge?
n
%
Akdeniz
7488
54.42
Güneydoğu Anadolu
1774
12.89
İç Anadolu
1391
10.11
Marmara
1029
7.48
Doğu Anadolu
715
5.20
Ege
Karadeniz
Yurtdışı
644
574
145
4.68
4.21
1.1
Üniversite öncesi yaşamınızın büyük
bölümünün geçtiği yer?
n
%
Büyükşehir
4673
33.96
İl Merkezi
2821
20.5
İlçe Merkezi
4112
29.88
Köy-Kasaba
2009
14.6
Yurtdışı
145
1.05
13760
100
TOPLAM
Günde ortalama kaç saat ders
çalışıyorsunuz ?
n
%
Hiç
2634
19.14
1 saat
4577
33.26
2 saat
3455
25.11
3 saat
1666
12.11
4 saat ve üstü
1428
10.38
13760
100
TOPLAM
Üniversitedeki sosyal, kültürel ve
sanatsal etkinliklere ne derece
katılıyorsunuz ?
n
%
Hiç
2743
19.93
Biraz
6175
44.88
Oldukça
3681
26.75
Çok
1161
8.44
13760
100
TOPLAM
Spor yapıyor musunuz ?
n
%
Hiç
2430
14.71
Biraz
6010
23.95
Oldukça
3296
43.68
Çok
2024
17.66
13760
100
TOPLAM
Üniversitedeki etkinlikler dışında boş
zamanlarınızı nasıl değerlendiriyorsunuz ?
n
%
Müzik dinliyorum
6773
9.44
Sinemaya gidiyorum
5210
7.26
Çevremdekilerle sohbet ediyorum
4883
6.80
Arkadaşlarımla geziyorum
4883
6.80
İnternette sohbet ediyorum
4479
6.24
Uyku dinlenme ile geçiriyorum
4451
6.20
TV seyrediyorum
4285
5.97
K
A
Y
I
T
L
A
R
VELİ
ORYANTASYONU
AKRAN REHBERLİĞİ
ÖĞRENCİ
ORYANTASYONU
ÜYG
O
S
D
Akademik Danışmanlar için
Gelişimsel özelliklerinin farkında olun
Bilgi sağlayın
Seçenekleri keşfetmesine yardım edin
Amaç belirleyin
Uygun kaynaklara yönlendirin
Gelişimini izleyin
Potansiyelini araştırın
Güvendiğinizi gösterin
Dinleyin
ÖĞRENCİ DANIŞMANLARI VE ÖĞRETİM
ÜYELERİ İÇİN ÖĞRENCİLERİ PSİKOLOJİK
YARDIM ALMA KONUSUNDA YÖNLENDİRME
REHBERİ
Üniversitemiz PDR Merkezi ile dilediğiniz
zaman mutlaka iletişime geçin.
[email protected]
MEÜ-PDRM
ADRES:
Mediko-Sosyal Binası Giriş Katı
Çiftlikköy Yerleşkesi 33343 Mersin
Telefon: 324-3610001/4190
E-posta: [email protected]
KAYNAKÇA
Chickering, A. (1969). Education and identity.
Ratcliff, G. (2008). Applying student development
theories to supervising students.
Medalie, J. (1981). College life cycle.
MERSİN ÜNİVERSİTESİ
EĞİTİCİLERİN EĞİTİMİ SEMİNERİ
ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİNİN
GELİŞİM ÖZELLİKLERİ
Yrd. Doç. Dr. Cem Ali GİZİR
Mersin Üniversitesi
Ocak 2011
2
Gelişimsel Görevler
Her gelişim döneminde bireylerden, o döneme özgü bazı
davranışları kazanması, bazı beceri ve görevleri başarması
beklenir.
Gelişim görevlerinin bir çoğu döneme özgüdür.
Herhangi bir gelişim görevinin zamanında başarılması hem
o sırada üzerinde çalışılan başka gelişim ödevlerinin
gerçekleşmesini kolaylaştırır; hem de ileriki gelişme
ödevlerinin gerçekleşmesine uygun zemin hazırlar.
Gelişim görevleri başta fizyolojik olgunlaşmadan, çevre ve
kültürel etkilerden, kişinin ilgi ve isteklerinden; genel
olarak bio-psiko-sosyal süreçlerden etkilenerek oluşur.
Üniversite Öğrencilerinin Gelişimsel Görevleri
YETKİNLİK
KAZANMA
AMAÇ
GELİŞTİRME
DUYGU
YÖNETİMİ
KİŞİLİK
GELİŞİMİ
ÖZERKLİK
vs
KİMLİK
OLUŞTURMA
Sağlıklı
Kişilerarası
İlişkiler Kurma
BAĞLILIK
Üniversite Öğrencilerinin Gelişimsel Görevleri
Yetkinlik kazanma
–
Duygu Yönetimi
–
–
Zihinsel, fiziksel, kişilerarası yetkinlik
Duygusal farkındalık geliştirme ve duyguları kabul
etme
Kişisel kontrol ile kendini ifade arasındaki dengeyi
kurabilme
Özerklikten karşılıklı bağlılığa geçiş
–
–
Güven, etkileme ve onaylanma ihtiyaçlarının
dengelenmesi
Kendine özgü problem çözme ve etkinlikleri
düzenleme becerisi
Üniversite Öğrencilerinin Gelişimsel Görevleri
Sağlıklı kişilerarası ilişkiler geliştirme
–
–
Kimlik geliştirme
–
Farklılıkları anlama ve hoşgörü gösterme
Yakın ilişkiler kurabilme
Öz-kabul, cinsel kimliğinden, etnik kökeninden vb.
hoşnut olma
Amaç geliştirme
–
Kişisel ilgi ve seçeneklerini değerlendirebilme, amaç
belirleme, amaçlarını gerçekleştirmek için sebat
etme
Üniversite Öğrencilerinin Gelişimsel Görevleri
Yetkinli Kazanma
Amaç Geliştirme
Duygu Yönetimi
Özerklikten
Bağlılığa Geçiş
Kimlik
Oluşturma
Kişilik Gelişimi
Sağlıklı Kişilerarası
İlişkiler Kurma
1. SINIF 2. SINIF
BÜTÜNLEŞME
3. SINIF
4. SINIF YÜKSEK LİSANS
Üniversiteye Uyum Sürecinde
Öğrencilerde Beklenen Değişiklikler
Kişisel özgürlüklerin artması
Sorumlulukların artması
Zaman kullanımı
Farklı sosyal çevre ve ilişkiler
Aile ve lise arkadaşlarıyla değişen ilişkiler
Akademik Zorluklar
Eğitim sistemi
Sınıf atmosferi
Sınıf içi etkileşimler
Öğretim üyesi ile ilişkiler
Ölçme ve değerlendirme kriterleri
Akademik stres
Sosyal Zorluklar
Dil problemleri
Toplumcu-bireyselci kültür
Sınırlı sosyal ilişkiler
İnançlar, Değerler ve Gelenekler
Ayrımcı yaklaşımlar
1. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Evden ve aileden ilk defa ayrılma
Ev özlemi, yalnızlık
Çocukluğun yok oluşunun sinyalleri
Kendi başına karar verme sorumluluğu alma
Fiziksel ihtiyaçlarıyla kendi başına ilgilenme
Yas
Depresyon
İlk defa yalnız kalma
Eski arkadaşları arama, sık eve gitme, eski
ilişkilerine sıkı sıkı sarılma
•
1. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Yeni akademik ve sosyal ortam
Yeni ilişkiler
Kendine uygun ilgi alanları bulma
Rehberlik ve gözetimin azalması
Yeni ders çalışma becerileri geliştirme
Zaman kullanımını öğrenme
Bütçe yapma ve bütçeye göre harcama
yapma
Öz-disiplin
2. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Daha bağımsız
İlgilerin değişmesi ve gelecek amaçlarına yönelik
kararlar alma
Alan (branş) seçme
“2. Sınıf Krizi” – kayıtsızlık, yabancılaşma ve
mutsuzluk
Gelecek hakkında ciddi ciddi düşünme
Uyum sağlanamadıysa, uyuma yönelik çabalar
Eski arkadaşlıklara/arkadaşlıklara özlem duyma
Akademik Durum: kaygıların dışavurumu, düşük
notlar, başarısızlıkla ilgi çekmeye çalışma
Disiplin problemleri
3. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Yeterli ve gerekli çalışma becerilerine sahip
olmayı dileme
Kendi beceri ve yeteneklerini gerçekçi
değerlendirme
Yetişkin yaşamına yönelme
Seçici ve ciddi ikili ilişkiler kurma
Üniversite sonrasını görmeye başlama
Mesleki ilgilerin belirginleşmesi
Kendini test etme ve mezuniyeti erteleyerek
yetişkin yaşamına geçişi erteleme (bazıları)
Becerilerini en üst düzeyde kullanmaya
4. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Gelecek kaygısı
Üniversiteden (güvenli yerden) ayrılma
kaygısı
Zamanın hızla akması
Nostalji yaşama
Aşırı Stres (bazı öğrenciler)
Mezuniyeti erteleme çabaları (bazı
öğrenciler)
Ruh sağlığı ile ilgili durumlar
Aile ile çatışmalar
4. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
•
(Senioritis Sendromu)
Okula yönelik motivasyonda düşme
Okul işlerinden vazgeçerek eğlenceye
yönelmek
Hızlı bir şekilde üniversite yıllarında ertelenen
ya da kaçınılan işlere yönelmek
Israrla kendine bir sevgili, eş arama
Günümüz Üniversite Öğrencileri
HİÇBİRŞEYİ
HERŞEYİ
SORGULAMALARI
SORGULAMA!
SORGULAMA
SORGULA
(SORULARI)
ARTIK YETER
SORGULA
İlk Nesil Üniversite Öğrencileri-I
(First Generation Students)
1. Düşük akademik başarı geçmişi
2. Düşük akademik hazırlık
3. Düşük akademik beklentiler
4. Düşük SES
5. Düşük öğrenme motivasyonu
6. Yetersiz aile ve arkadaş desteği
7. Üniversite seçim sürecindeki sıkıntılar
8. Burs, kredi, yurt vb. olanaklardaki
sınırlılıklar
İlk Nesil Üniversite Öğrencileri-II
9. Zaman kullanımı ve diğer kişisel becerilerdeki
eksiklikler
10. Yükseköğrenim yaşamına yönelik yetersiz bilgi
11. Bürokratik süreçlere yönelik deneyim eksiklikleri
12. Öğrenme sürecinin tutum, beceri ve ilgileri de
kapsadığı konusundaki bilgi eksiklikleri
13. Ailede ilk üniversitede okuyan birey olmak
(deneyim eksikliği, rehber eksikliği)
14. Part-time bir işte çalışıyor olmak
15. Kız öğrenci olmak
İlk Nesil Üniversite Öğrencileri-III
(Üniversite Yaşamı)
1. Akademik etkinliklere katılmama
2. Üniversitenin sosyal ortamına katılmama
3. Yetersiz ders çalışma
4. Düşük notlar alma
5. Öğrenim süresince ek işlerde çalışma
6. Yabancılaşma
7. Sosyal yetersizlikler hissetme
8. Yeni bir kimlik oluşturma, üniversite öncesi aile, arkadaş ve
sosyal çevre ilişkilerinden uzaklaşarak farklı bir kültürel
ortama girme, değişme kaygısı.
9. Etkili zaman kullanımı, analitik düşünme, problem çözme
davranışı konusundaki çatışmalar.
10. İlgili birimlerle en az iletişime geçenler genelde bu
birimlere en çok ihtiyacı olanlar olabilmektedir.
MERSİN ÜNİVERSİTESİ
ÖĞRENCİ PROFİLİ ANKETİ
2010
Ailenizde üniversite eğitimi almış ya da
almakta olan sizden başka kimse var mı?
n
%
Evet
7540
54.8
Hayır
6220
45.2
13760
100
TOPLAM
Mezun olduğunuz lise türü?
n
%
Devlet Lisesi
7265
52.8
Meslek Lisesi
2538
18.44
Anadolu Lisesi
1938
14.08
Diğer
2019
14.68
13760
100
TOPLAM
Üniversite öncesi yaşamınızın büyük
bölümünün geçtiği bölge?
n
%
Akdeniz
7488
54.42
Güneydoğu Anadolu
1774
12.89
İç Anadolu
1391
10.11
Marmara
1029
7.48
Doğu Anadolu
715
5.20
Ege
Karadeniz
Yurtdışı
644
574
145
4.68
4.21
1.1
Üniversite öncesi yaşamınızın büyük
bölümünün geçtiği yer?
n
%
Büyükşehir
4673
33.96
İl Merkezi
2821
20.5
İlçe Merkezi
4112
29.88
Köy-Kasaba
2009
14.6
Yurtdışı
145
1.05
13760
100
TOPLAM
Günde ortalama kaç saat ders
çalışıyorsunuz ?
n
%
Hiç
2634
19.14
1 saat
4577
33.26
2 saat
3455
25.11
3 saat
1666
12.11
4 saat ve üstü
1428
10.38
13760
100
TOPLAM
Üniversitedeki sosyal, kültürel ve
sanatsal etkinliklere ne derece
katılıyorsunuz ?
n
%
Hiç
2743
19.93
Biraz
6175
44.88
Oldukça
3681
26.75
Çok
1161
8.44
13760
100
TOPLAM
Spor yapıyor musunuz ?
n
%
Hiç
2430
14.71
Biraz
6010
23.95
Oldukça
3296
43.68
Çok
2024
17.66
13760
100
TOPLAM
Üniversitedeki etkinlikler dışında boş
zamanlarınızı nasıl değerlendiriyorsunuz ?
n
%
Müzik dinliyorum
6773
9.44
Sinemaya gidiyorum
5210
7.26
Çevremdekilerle sohbet ediyorum
4883
6.80
Arkadaşlarımla geziyorum
4883
6.80
İnternette sohbet ediyorum
4479
6.24
Uyku dinlenme ile geçiriyorum
4451
6.20
TV seyrediyorum
4285
5.97
K
A
Y
I
T
L
A
R
VELİ
ORYANTASYONU
AKRAN REHBERLİĞİ
ÖĞRENCİ
ORYANTASYONU
ÜYG
O
S
D
Akademik Danışmanlar için
Gelişimsel özelliklerinin farkında olun
Bilgi sağlayın
Seçenekleri keşfetmesine yardım edin
Amaç belirleyin
Uygun kaynaklara yönlendirin
Gelişimini izleyin
Potansiyelini araştırın
Güvendiğinizi gösterin
Dinleyin
ÖĞRENCİ DANIŞMANLARI VE ÖĞRETİM
ÜYELERİ İÇİN ÖĞRENCİLERİ PSİKOLOJİK
YARDIM ALMA KONUSUNDA YÖNLENDİRME
REHBERİ
Üniversitemiz PDR Merkezi ile dilediğiniz
zaman mutlaka iletişime geçin.
[email protected]
MEÜ-PDRM
ADRES:
Mediko-Sosyal Binası Giriş Katı
Çiftlikköy Yerleşkesi 33343 Mersin
Telefon: 324-3610001/4190
E-posta: [email protected]
KAYNAKÇA
Chickering, A. (1969). Education and identity.
Ratcliff, G. (2008). Applying student development
theories to supervising students.
Medalie, J. (1981). College life cycle.
Slide 2
MERSİN ÜNİVERSİTESİ
EĞİTİCİLERİN EĞİTİMİ SEMİNERİ
ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİNİN
GELİŞİM ÖZELLİKLERİ
Yrd. Doç. Dr. Cem Ali GİZİR
Mersin Üniversitesi
Ocak 2011
2
Gelişimsel Görevler
Her gelişim döneminde bireylerden, o döneme özgü bazı
davranışları kazanması, bazı beceri ve görevleri başarması
beklenir.
Gelişim görevlerinin bir çoğu döneme özgüdür.
Herhangi bir gelişim görevinin zamanında başarılması hem
o sırada üzerinde çalışılan başka gelişim ödevlerinin
gerçekleşmesini kolaylaştırır; hem de ileriki gelişme
ödevlerinin gerçekleşmesine uygun zemin hazırlar.
Gelişim görevleri başta fizyolojik olgunlaşmadan, çevre ve
kültürel etkilerden, kişinin ilgi ve isteklerinden; genel
olarak bio-psiko-sosyal süreçlerden etkilenerek oluşur.
Üniversite Öğrencilerinin Gelişimsel Görevleri
YETKİNLİK
KAZANMA
AMAÇ
GELİŞTİRME
DUYGU
YÖNETİMİ
KİŞİLİK
GELİŞİMİ
ÖZERKLİK
vs
KİMLİK
OLUŞTURMA
Sağlıklı
Kişilerarası
İlişkiler Kurma
BAĞLILIK
Üniversite Öğrencilerinin Gelişimsel Görevleri
Yetkinlik kazanma
–
Duygu Yönetimi
–
–
Zihinsel, fiziksel, kişilerarası yetkinlik
Duygusal farkındalık geliştirme ve duyguları kabul
etme
Kişisel kontrol ile kendini ifade arasındaki dengeyi
kurabilme
Özerklikten karşılıklı bağlılığa geçiş
–
–
Güven, etkileme ve onaylanma ihtiyaçlarının
dengelenmesi
Kendine özgü problem çözme ve etkinlikleri
düzenleme becerisi
Üniversite Öğrencilerinin Gelişimsel Görevleri
Sağlıklı kişilerarası ilişkiler geliştirme
–
–
Kimlik geliştirme
–
Farklılıkları anlama ve hoşgörü gösterme
Yakın ilişkiler kurabilme
Öz-kabul, cinsel kimliğinden, etnik kökeninden vb.
hoşnut olma
Amaç geliştirme
–
Kişisel ilgi ve seçeneklerini değerlendirebilme, amaç
belirleme, amaçlarını gerçekleştirmek için sebat
etme
Üniversite Öğrencilerinin Gelişimsel Görevleri
Yetkinli Kazanma
Amaç Geliştirme
Duygu Yönetimi
Özerklikten
Bağlılığa Geçiş
Kimlik
Oluşturma
Kişilik Gelişimi
Sağlıklı Kişilerarası
İlişkiler Kurma
1. SINIF 2. SINIF
BÜTÜNLEŞME
3. SINIF
4. SINIF YÜKSEK LİSANS
Üniversiteye Uyum Sürecinde
Öğrencilerde Beklenen Değişiklikler
Kişisel özgürlüklerin artması
Sorumlulukların artması
Zaman kullanımı
Farklı sosyal çevre ve ilişkiler
Aile ve lise arkadaşlarıyla değişen ilişkiler
Akademik Zorluklar
Eğitim sistemi
Sınıf atmosferi
Sınıf içi etkileşimler
Öğretim üyesi ile ilişkiler
Ölçme ve değerlendirme kriterleri
Akademik stres
Sosyal Zorluklar
Dil problemleri
Toplumcu-bireyselci kültür
Sınırlı sosyal ilişkiler
İnançlar, Değerler ve Gelenekler
Ayrımcı yaklaşımlar
1. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Evden ve aileden ilk defa ayrılma
Ev özlemi, yalnızlık
Çocukluğun yok oluşunun sinyalleri
Kendi başına karar verme sorumluluğu alma
Fiziksel ihtiyaçlarıyla kendi başına ilgilenme
Yas
Depresyon
İlk defa yalnız kalma
Eski arkadaşları arama, sık eve gitme, eski
ilişkilerine sıkı sıkı sarılma
•
1. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Yeni akademik ve sosyal ortam
Yeni ilişkiler
Kendine uygun ilgi alanları bulma
Rehberlik ve gözetimin azalması
Yeni ders çalışma becerileri geliştirme
Zaman kullanımını öğrenme
Bütçe yapma ve bütçeye göre harcama
yapma
Öz-disiplin
2. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Daha bağımsız
İlgilerin değişmesi ve gelecek amaçlarına yönelik
kararlar alma
Alan (branş) seçme
“2. Sınıf Krizi” – kayıtsızlık, yabancılaşma ve
mutsuzluk
Gelecek hakkında ciddi ciddi düşünme
Uyum sağlanamadıysa, uyuma yönelik çabalar
Eski arkadaşlıklara/arkadaşlıklara özlem duyma
Akademik Durum: kaygıların dışavurumu, düşük
notlar, başarısızlıkla ilgi çekmeye çalışma
Disiplin problemleri
3. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Yeterli ve gerekli çalışma becerilerine sahip
olmayı dileme
Kendi beceri ve yeteneklerini gerçekçi
değerlendirme
Yetişkin yaşamına yönelme
Seçici ve ciddi ikili ilişkiler kurma
Üniversite sonrasını görmeye başlama
Mesleki ilgilerin belirginleşmesi
Kendini test etme ve mezuniyeti erteleyerek
yetişkin yaşamına geçişi erteleme (bazıları)
Becerilerini en üst düzeyde kullanmaya
4. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Gelecek kaygısı
Üniversiteden (güvenli yerden) ayrılma
kaygısı
Zamanın hızla akması
Nostalji yaşama
Aşırı Stres (bazı öğrenciler)
Mezuniyeti erteleme çabaları (bazı
öğrenciler)
Ruh sağlığı ile ilgili durumlar
Aile ile çatışmalar
4. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
•
(Senioritis Sendromu)
Okula yönelik motivasyonda düşme
Okul işlerinden vazgeçerek eğlenceye
yönelmek
Hızlı bir şekilde üniversite yıllarında ertelenen
ya da kaçınılan işlere yönelmek
Israrla kendine bir sevgili, eş arama
Günümüz Üniversite Öğrencileri
HİÇBİRŞEYİ
HERŞEYİ
SORGULAMALARI
SORGULAMA!
SORGULAMA
SORGULA
(SORULARI)
ARTIK YETER
SORGULA
İlk Nesil Üniversite Öğrencileri-I
(First Generation Students)
1. Düşük akademik başarı geçmişi
2. Düşük akademik hazırlık
3. Düşük akademik beklentiler
4. Düşük SES
5. Düşük öğrenme motivasyonu
6. Yetersiz aile ve arkadaş desteği
7. Üniversite seçim sürecindeki sıkıntılar
8. Burs, kredi, yurt vb. olanaklardaki
sınırlılıklar
İlk Nesil Üniversite Öğrencileri-II
9. Zaman kullanımı ve diğer kişisel becerilerdeki
eksiklikler
10. Yükseköğrenim yaşamına yönelik yetersiz bilgi
11. Bürokratik süreçlere yönelik deneyim eksiklikleri
12. Öğrenme sürecinin tutum, beceri ve ilgileri de
kapsadığı konusundaki bilgi eksiklikleri
13. Ailede ilk üniversitede okuyan birey olmak
(deneyim eksikliği, rehber eksikliği)
14. Part-time bir işte çalışıyor olmak
15. Kız öğrenci olmak
İlk Nesil Üniversite Öğrencileri-III
(Üniversite Yaşamı)
1. Akademik etkinliklere katılmama
2. Üniversitenin sosyal ortamına katılmama
3. Yetersiz ders çalışma
4. Düşük notlar alma
5. Öğrenim süresince ek işlerde çalışma
6. Yabancılaşma
7. Sosyal yetersizlikler hissetme
8. Yeni bir kimlik oluşturma, üniversite öncesi aile, arkadaş ve
sosyal çevre ilişkilerinden uzaklaşarak farklı bir kültürel
ortama girme, değişme kaygısı.
9. Etkili zaman kullanımı, analitik düşünme, problem çözme
davranışı konusundaki çatışmalar.
10. İlgili birimlerle en az iletişime geçenler genelde bu
birimlere en çok ihtiyacı olanlar olabilmektedir.
MERSİN ÜNİVERSİTESİ
ÖĞRENCİ PROFİLİ ANKETİ
2010
Ailenizde üniversite eğitimi almış ya da
almakta olan sizden başka kimse var mı?
n
%
Evet
7540
54.8
Hayır
6220
45.2
13760
100
TOPLAM
Mezun olduğunuz lise türü?
n
%
Devlet Lisesi
7265
52.8
Meslek Lisesi
2538
18.44
Anadolu Lisesi
1938
14.08
Diğer
2019
14.68
13760
100
TOPLAM
Üniversite öncesi yaşamınızın büyük
bölümünün geçtiği bölge?
n
%
Akdeniz
7488
54.42
Güneydoğu Anadolu
1774
12.89
İç Anadolu
1391
10.11
Marmara
1029
7.48
Doğu Anadolu
715
5.20
Ege
Karadeniz
Yurtdışı
644
574
145
4.68
4.21
1.1
Üniversite öncesi yaşamınızın büyük
bölümünün geçtiği yer?
n
%
Büyükşehir
4673
33.96
İl Merkezi
2821
20.5
İlçe Merkezi
4112
29.88
Köy-Kasaba
2009
14.6
Yurtdışı
145
1.05
13760
100
TOPLAM
Günde ortalama kaç saat ders
çalışıyorsunuz ?
n
%
Hiç
2634
19.14
1 saat
4577
33.26
2 saat
3455
25.11
3 saat
1666
12.11
4 saat ve üstü
1428
10.38
13760
100
TOPLAM
Üniversitedeki sosyal, kültürel ve
sanatsal etkinliklere ne derece
katılıyorsunuz ?
n
%
Hiç
2743
19.93
Biraz
6175
44.88
Oldukça
3681
26.75
Çok
1161
8.44
13760
100
TOPLAM
Spor yapıyor musunuz ?
n
%
Hiç
2430
14.71
Biraz
6010
23.95
Oldukça
3296
43.68
Çok
2024
17.66
13760
100
TOPLAM
Üniversitedeki etkinlikler dışında boş
zamanlarınızı nasıl değerlendiriyorsunuz ?
n
%
Müzik dinliyorum
6773
9.44
Sinemaya gidiyorum
5210
7.26
Çevremdekilerle sohbet ediyorum
4883
6.80
Arkadaşlarımla geziyorum
4883
6.80
İnternette sohbet ediyorum
4479
6.24
Uyku dinlenme ile geçiriyorum
4451
6.20
TV seyrediyorum
4285
5.97
K
A
Y
I
T
L
A
R
VELİ
ORYANTASYONU
AKRAN REHBERLİĞİ
ÖĞRENCİ
ORYANTASYONU
ÜYG
O
S
D
Akademik Danışmanlar için
Gelişimsel özelliklerinin farkında olun
Bilgi sağlayın
Seçenekleri keşfetmesine yardım edin
Amaç belirleyin
Uygun kaynaklara yönlendirin
Gelişimini izleyin
Potansiyelini araştırın
Güvendiğinizi gösterin
Dinleyin
ÖĞRENCİ DANIŞMANLARI VE ÖĞRETİM
ÜYELERİ İÇİN ÖĞRENCİLERİ PSİKOLOJİK
YARDIM ALMA KONUSUNDA YÖNLENDİRME
REHBERİ
Üniversitemiz PDR Merkezi ile dilediğiniz
zaman mutlaka iletişime geçin.
[email protected]
MEÜ-PDRM
ADRES:
Mediko-Sosyal Binası Giriş Katı
Çiftlikköy Yerleşkesi 33343 Mersin
Telefon: 324-3610001/4190
E-posta: [email protected]
KAYNAKÇA
Chickering, A. (1969). Education and identity.
Ratcliff, G. (2008). Applying student development
theories to supervising students.
Medalie, J. (1981). College life cycle.
Slide 3
MERSİN ÜNİVERSİTESİ
EĞİTİCİLERİN EĞİTİMİ SEMİNERİ
ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİNİN
GELİŞİM ÖZELLİKLERİ
Yrd. Doç. Dr. Cem Ali GİZİR
Mersin Üniversitesi
Ocak 2011
2
Gelişimsel Görevler
Her gelişim döneminde bireylerden, o döneme özgü bazı
davranışları kazanması, bazı beceri ve görevleri başarması
beklenir.
Gelişim görevlerinin bir çoğu döneme özgüdür.
Herhangi bir gelişim görevinin zamanında başarılması hem
o sırada üzerinde çalışılan başka gelişim ödevlerinin
gerçekleşmesini kolaylaştırır; hem de ileriki gelişme
ödevlerinin gerçekleşmesine uygun zemin hazırlar.
Gelişim görevleri başta fizyolojik olgunlaşmadan, çevre ve
kültürel etkilerden, kişinin ilgi ve isteklerinden; genel
olarak bio-psiko-sosyal süreçlerden etkilenerek oluşur.
Üniversite Öğrencilerinin Gelişimsel Görevleri
YETKİNLİK
KAZANMA
AMAÇ
GELİŞTİRME
DUYGU
YÖNETİMİ
KİŞİLİK
GELİŞİMİ
ÖZERKLİK
vs
KİMLİK
OLUŞTURMA
Sağlıklı
Kişilerarası
İlişkiler Kurma
BAĞLILIK
Üniversite Öğrencilerinin Gelişimsel Görevleri
Yetkinlik kazanma
–
Duygu Yönetimi
–
–
Zihinsel, fiziksel, kişilerarası yetkinlik
Duygusal farkındalık geliştirme ve duyguları kabul
etme
Kişisel kontrol ile kendini ifade arasındaki dengeyi
kurabilme
Özerklikten karşılıklı bağlılığa geçiş
–
–
Güven, etkileme ve onaylanma ihtiyaçlarının
dengelenmesi
Kendine özgü problem çözme ve etkinlikleri
düzenleme becerisi
Üniversite Öğrencilerinin Gelişimsel Görevleri
Sağlıklı kişilerarası ilişkiler geliştirme
–
–
Kimlik geliştirme
–
Farklılıkları anlama ve hoşgörü gösterme
Yakın ilişkiler kurabilme
Öz-kabul, cinsel kimliğinden, etnik kökeninden vb.
hoşnut olma
Amaç geliştirme
–
Kişisel ilgi ve seçeneklerini değerlendirebilme, amaç
belirleme, amaçlarını gerçekleştirmek için sebat
etme
Üniversite Öğrencilerinin Gelişimsel Görevleri
Yetkinli Kazanma
Amaç Geliştirme
Duygu Yönetimi
Özerklikten
Bağlılığa Geçiş
Kimlik
Oluşturma
Kişilik Gelişimi
Sağlıklı Kişilerarası
İlişkiler Kurma
1. SINIF 2. SINIF
BÜTÜNLEŞME
3. SINIF
4. SINIF YÜKSEK LİSANS
Üniversiteye Uyum Sürecinde
Öğrencilerde Beklenen Değişiklikler
Kişisel özgürlüklerin artması
Sorumlulukların artması
Zaman kullanımı
Farklı sosyal çevre ve ilişkiler
Aile ve lise arkadaşlarıyla değişen ilişkiler
Akademik Zorluklar
Eğitim sistemi
Sınıf atmosferi
Sınıf içi etkileşimler
Öğretim üyesi ile ilişkiler
Ölçme ve değerlendirme kriterleri
Akademik stres
Sosyal Zorluklar
Dil problemleri
Toplumcu-bireyselci kültür
Sınırlı sosyal ilişkiler
İnançlar, Değerler ve Gelenekler
Ayrımcı yaklaşımlar
1. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Evden ve aileden ilk defa ayrılma
Ev özlemi, yalnızlık
Çocukluğun yok oluşunun sinyalleri
Kendi başına karar verme sorumluluğu alma
Fiziksel ihtiyaçlarıyla kendi başına ilgilenme
Yas
Depresyon
İlk defa yalnız kalma
Eski arkadaşları arama, sık eve gitme, eski
ilişkilerine sıkı sıkı sarılma
•
1. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Yeni akademik ve sosyal ortam
Yeni ilişkiler
Kendine uygun ilgi alanları bulma
Rehberlik ve gözetimin azalması
Yeni ders çalışma becerileri geliştirme
Zaman kullanımını öğrenme
Bütçe yapma ve bütçeye göre harcama
yapma
Öz-disiplin
2. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Daha bağımsız
İlgilerin değişmesi ve gelecek amaçlarına yönelik
kararlar alma
Alan (branş) seçme
“2. Sınıf Krizi” – kayıtsızlık, yabancılaşma ve
mutsuzluk
Gelecek hakkında ciddi ciddi düşünme
Uyum sağlanamadıysa, uyuma yönelik çabalar
Eski arkadaşlıklara/arkadaşlıklara özlem duyma
Akademik Durum: kaygıların dışavurumu, düşük
notlar, başarısızlıkla ilgi çekmeye çalışma
Disiplin problemleri
3. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Yeterli ve gerekli çalışma becerilerine sahip
olmayı dileme
Kendi beceri ve yeteneklerini gerçekçi
değerlendirme
Yetişkin yaşamına yönelme
Seçici ve ciddi ikili ilişkiler kurma
Üniversite sonrasını görmeye başlama
Mesleki ilgilerin belirginleşmesi
Kendini test etme ve mezuniyeti erteleyerek
yetişkin yaşamına geçişi erteleme (bazıları)
Becerilerini en üst düzeyde kullanmaya
4. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Gelecek kaygısı
Üniversiteden (güvenli yerden) ayrılma
kaygısı
Zamanın hızla akması
Nostalji yaşama
Aşırı Stres (bazı öğrenciler)
Mezuniyeti erteleme çabaları (bazı
öğrenciler)
Ruh sağlığı ile ilgili durumlar
Aile ile çatışmalar
4. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
•
(Senioritis Sendromu)
Okula yönelik motivasyonda düşme
Okul işlerinden vazgeçerek eğlenceye
yönelmek
Hızlı bir şekilde üniversite yıllarında ertelenen
ya da kaçınılan işlere yönelmek
Israrla kendine bir sevgili, eş arama
Günümüz Üniversite Öğrencileri
HİÇBİRŞEYİ
HERŞEYİ
SORGULAMALARI
SORGULAMA!
SORGULAMA
SORGULA
(SORULARI)
ARTIK YETER
SORGULA
İlk Nesil Üniversite Öğrencileri-I
(First Generation Students)
1. Düşük akademik başarı geçmişi
2. Düşük akademik hazırlık
3. Düşük akademik beklentiler
4. Düşük SES
5. Düşük öğrenme motivasyonu
6. Yetersiz aile ve arkadaş desteği
7. Üniversite seçim sürecindeki sıkıntılar
8. Burs, kredi, yurt vb. olanaklardaki
sınırlılıklar
İlk Nesil Üniversite Öğrencileri-II
9. Zaman kullanımı ve diğer kişisel becerilerdeki
eksiklikler
10. Yükseköğrenim yaşamına yönelik yetersiz bilgi
11. Bürokratik süreçlere yönelik deneyim eksiklikleri
12. Öğrenme sürecinin tutum, beceri ve ilgileri de
kapsadığı konusundaki bilgi eksiklikleri
13. Ailede ilk üniversitede okuyan birey olmak
(deneyim eksikliği, rehber eksikliği)
14. Part-time bir işte çalışıyor olmak
15. Kız öğrenci olmak
İlk Nesil Üniversite Öğrencileri-III
(Üniversite Yaşamı)
1. Akademik etkinliklere katılmama
2. Üniversitenin sosyal ortamına katılmama
3. Yetersiz ders çalışma
4. Düşük notlar alma
5. Öğrenim süresince ek işlerde çalışma
6. Yabancılaşma
7. Sosyal yetersizlikler hissetme
8. Yeni bir kimlik oluşturma, üniversite öncesi aile, arkadaş ve
sosyal çevre ilişkilerinden uzaklaşarak farklı bir kültürel
ortama girme, değişme kaygısı.
9. Etkili zaman kullanımı, analitik düşünme, problem çözme
davranışı konusundaki çatışmalar.
10. İlgili birimlerle en az iletişime geçenler genelde bu
birimlere en çok ihtiyacı olanlar olabilmektedir.
MERSİN ÜNİVERSİTESİ
ÖĞRENCİ PROFİLİ ANKETİ
2010
Ailenizde üniversite eğitimi almış ya da
almakta olan sizden başka kimse var mı?
n
%
Evet
7540
54.8
Hayır
6220
45.2
13760
100
TOPLAM
Mezun olduğunuz lise türü?
n
%
Devlet Lisesi
7265
52.8
Meslek Lisesi
2538
18.44
Anadolu Lisesi
1938
14.08
Diğer
2019
14.68
13760
100
TOPLAM
Üniversite öncesi yaşamınızın büyük
bölümünün geçtiği bölge?
n
%
Akdeniz
7488
54.42
Güneydoğu Anadolu
1774
12.89
İç Anadolu
1391
10.11
Marmara
1029
7.48
Doğu Anadolu
715
5.20
Ege
Karadeniz
Yurtdışı
644
574
145
4.68
4.21
1.1
Üniversite öncesi yaşamınızın büyük
bölümünün geçtiği yer?
n
%
Büyükşehir
4673
33.96
İl Merkezi
2821
20.5
İlçe Merkezi
4112
29.88
Köy-Kasaba
2009
14.6
Yurtdışı
145
1.05
13760
100
TOPLAM
Günde ortalama kaç saat ders
çalışıyorsunuz ?
n
%
Hiç
2634
19.14
1 saat
4577
33.26
2 saat
3455
25.11
3 saat
1666
12.11
4 saat ve üstü
1428
10.38
13760
100
TOPLAM
Üniversitedeki sosyal, kültürel ve
sanatsal etkinliklere ne derece
katılıyorsunuz ?
n
%
Hiç
2743
19.93
Biraz
6175
44.88
Oldukça
3681
26.75
Çok
1161
8.44
13760
100
TOPLAM
Spor yapıyor musunuz ?
n
%
Hiç
2430
14.71
Biraz
6010
23.95
Oldukça
3296
43.68
Çok
2024
17.66
13760
100
TOPLAM
Üniversitedeki etkinlikler dışında boş
zamanlarınızı nasıl değerlendiriyorsunuz ?
n
%
Müzik dinliyorum
6773
9.44
Sinemaya gidiyorum
5210
7.26
Çevremdekilerle sohbet ediyorum
4883
6.80
Arkadaşlarımla geziyorum
4883
6.80
İnternette sohbet ediyorum
4479
6.24
Uyku dinlenme ile geçiriyorum
4451
6.20
TV seyrediyorum
4285
5.97
K
A
Y
I
T
L
A
R
VELİ
ORYANTASYONU
AKRAN REHBERLİĞİ
ÖĞRENCİ
ORYANTASYONU
ÜYG
O
S
D
Akademik Danışmanlar için
Gelişimsel özelliklerinin farkında olun
Bilgi sağlayın
Seçenekleri keşfetmesine yardım edin
Amaç belirleyin
Uygun kaynaklara yönlendirin
Gelişimini izleyin
Potansiyelini araştırın
Güvendiğinizi gösterin
Dinleyin
ÖĞRENCİ DANIŞMANLARI VE ÖĞRETİM
ÜYELERİ İÇİN ÖĞRENCİLERİ PSİKOLOJİK
YARDIM ALMA KONUSUNDA YÖNLENDİRME
REHBERİ
Üniversitemiz PDR Merkezi ile dilediğiniz
zaman mutlaka iletişime geçin.
[email protected]
MEÜ-PDRM
ADRES:
Mediko-Sosyal Binası Giriş Katı
Çiftlikköy Yerleşkesi 33343 Mersin
Telefon: 324-3610001/4190
E-posta: [email protected]
KAYNAKÇA
Chickering, A. (1969). Education and identity.
Ratcliff, G. (2008). Applying student development
theories to supervising students.
Medalie, J. (1981). College life cycle.
Slide 4
MERSİN ÜNİVERSİTESİ
EĞİTİCİLERİN EĞİTİMİ SEMİNERİ
ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİNİN
GELİŞİM ÖZELLİKLERİ
Yrd. Doç. Dr. Cem Ali GİZİR
Mersin Üniversitesi
Ocak 2011
2
Gelişimsel Görevler
Her gelişim döneminde bireylerden, o döneme özgü bazı
davranışları kazanması, bazı beceri ve görevleri başarması
beklenir.
Gelişim görevlerinin bir çoğu döneme özgüdür.
Herhangi bir gelişim görevinin zamanında başarılması hem
o sırada üzerinde çalışılan başka gelişim ödevlerinin
gerçekleşmesini kolaylaştırır; hem de ileriki gelişme
ödevlerinin gerçekleşmesine uygun zemin hazırlar.
Gelişim görevleri başta fizyolojik olgunlaşmadan, çevre ve
kültürel etkilerden, kişinin ilgi ve isteklerinden; genel
olarak bio-psiko-sosyal süreçlerden etkilenerek oluşur.
Üniversite Öğrencilerinin Gelişimsel Görevleri
YETKİNLİK
KAZANMA
AMAÇ
GELİŞTİRME
DUYGU
YÖNETİMİ
KİŞİLİK
GELİŞİMİ
ÖZERKLİK
vs
KİMLİK
OLUŞTURMA
Sağlıklı
Kişilerarası
İlişkiler Kurma
BAĞLILIK
Üniversite Öğrencilerinin Gelişimsel Görevleri
Yetkinlik kazanma
–
Duygu Yönetimi
–
–
Zihinsel, fiziksel, kişilerarası yetkinlik
Duygusal farkındalık geliştirme ve duyguları kabul
etme
Kişisel kontrol ile kendini ifade arasındaki dengeyi
kurabilme
Özerklikten karşılıklı bağlılığa geçiş
–
–
Güven, etkileme ve onaylanma ihtiyaçlarının
dengelenmesi
Kendine özgü problem çözme ve etkinlikleri
düzenleme becerisi
Üniversite Öğrencilerinin Gelişimsel Görevleri
Sağlıklı kişilerarası ilişkiler geliştirme
–
–
Kimlik geliştirme
–
Farklılıkları anlama ve hoşgörü gösterme
Yakın ilişkiler kurabilme
Öz-kabul, cinsel kimliğinden, etnik kökeninden vb.
hoşnut olma
Amaç geliştirme
–
Kişisel ilgi ve seçeneklerini değerlendirebilme, amaç
belirleme, amaçlarını gerçekleştirmek için sebat
etme
Üniversite Öğrencilerinin Gelişimsel Görevleri
Yetkinli Kazanma
Amaç Geliştirme
Duygu Yönetimi
Özerklikten
Bağlılığa Geçiş
Kimlik
Oluşturma
Kişilik Gelişimi
Sağlıklı Kişilerarası
İlişkiler Kurma
1. SINIF 2. SINIF
BÜTÜNLEŞME
3. SINIF
4. SINIF YÜKSEK LİSANS
Üniversiteye Uyum Sürecinde
Öğrencilerde Beklenen Değişiklikler
Kişisel özgürlüklerin artması
Sorumlulukların artması
Zaman kullanımı
Farklı sosyal çevre ve ilişkiler
Aile ve lise arkadaşlarıyla değişen ilişkiler
Akademik Zorluklar
Eğitim sistemi
Sınıf atmosferi
Sınıf içi etkileşimler
Öğretim üyesi ile ilişkiler
Ölçme ve değerlendirme kriterleri
Akademik stres
Sosyal Zorluklar
Dil problemleri
Toplumcu-bireyselci kültür
Sınırlı sosyal ilişkiler
İnançlar, Değerler ve Gelenekler
Ayrımcı yaklaşımlar
1. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Evden ve aileden ilk defa ayrılma
Ev özlemi, yalnızlık
Çocukluğun yok oluşunun sinyalleri
Kendi başına karar verme sorumluluğu alma
Fiziksel ihtiyaçlarıyla kendi başına ilgilenme
Yas
Depresyon
İlk defa yalnız kalma
Eski arkadaşları arama, sık eve gitme, eski
ilişkilerine sıkı sıkı sarılma
•
1. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Yeni akademik ve sosyal ortam
Yeni ilişkiler
Kendine uygun ilgi alanları bulma
Rehberlik ve gözetimin azalması
Yeni ders çalışma becerileri geliştirme
Zaman kullanımını öğrenme
Bütçe yapma ve bütçeye göre harcama
yapma
Öz-disiplin
2. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Daha bağımsız
İlgilerin değişmesi ve gelecek amaçlarına yönelik
kararlar alma
Alan (branş) seçme
“2. Sınıf Krizi” – kayıtsızlık, yabancılaşma ve
mutsuzluk
Gelecek hakkında ciddi ciddi düşünme
Uyum sağlanamadıysa, uyuma yönelik çabalar
Eski arkadaşlıklara/arkadaşlıklara özlem duyma
Akademik Durum: kaygıların dışavurumu, düşük
notlar, başarısızlıkla ilgi çekmeye çalışma
Disiplin problemleri
3. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Yeterli ve gerekli çalışma becerilerine sahip
olmayı dileme
Kendi beceri ve yeteneklerini gerçekçi
değerlendirme
Yetişkin yaşamına yönelme
Seçici ve ciddi ikili ilişkiler kurma
Üniversite sonrasını görmeye başlama
Mesleki ilgilerin belirginleşmesi
Kendini test etme ve mezuniyeti erteleyerek
yetişkin yaşamına geçişi erteleme (bazıları)
Becerilerini en üst düzeyde kullanmaya
4. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Gelecek kaygısı
Üniversiteden (güvenli yerden) ayrılma
kaygısı
Zamanın hızla akması
Nostalji yaşama
Aşırı Stres (bazı öğrenciler)
Mezuniyeti erteleme çabaları (bazı
öğrenciler)
Ruh sağlığı ile ilgili durumlar
Aile ile çatışmalar
4. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
•
(Senioritis Sendromu)
Okula yönelik motivasyonda düşme
Okul işlerinden vazgeçerek eğlenceye
yönelmek
Hızlı bir şekilde üniversite yıllarında ertelenen
ya da kaçınılan işlere yönelmek
Israrla kendine bir sevgili, eş arama
Günümüz Üniversite Öğrencileri
HİÇBİRŞEYİ
HERŞEYİ
SORGULAMALARI
SORGULAMA!
SORGULAMA
SORGULA
(SORULARI)
ARTIK YETER
SORGULA
İlk Nesil Üniversite Öğrencileri-I
(First Generation Students)
1. Düşük akademik başarı geçmişi
2. Düşük akademik hazırlık
3. Düşük akademik beklentiler
4. Düşük SES
5. Düşük öğrenme motivasyonu
6. Yetersiz aile ve arkadaş desteği
7. Üniversite seçim sürecindeki sıkıntılar
8. Burs, kredi, yurt vb. olanaklardaki
sınırlılıklar
İlk Nesil Üniversite Öğrencileri-II
9. Zaman kullanımı ve diğer kişisel becerilerdeki
eksiklikler
10. Yükseköğrenim yaşamına yönelik yetersiz bilgi
11. Bürokratik süreçlere yönelik deneyim eksiklikleri
12. Öğrenme sürecinin tutum, beceri ve ilgileri de
kapsadığı konusundaki bilgi eksiklikleri
13. Ailede ilk üniversitede okuyan birey olmak
(deneyim eksikliği, rehber eksikliği)
14. Part-time bir işte çalışıyor olmak
15. Kız öğrenci olmak
İlk Nesil Üniversite Öğrencileri-III
(Üniversite Yaşamı)
1. Akademik etkinliklere katılmama
2. Üniversitenin sosyal ortamına katılmama
3. Yetersiz ders çalışma
4. Düşük notlar alma
5. Öğrenim süresince ek işlerde çalışma
6. Yabancılaşma
7. Sosyal yetersizlikler hissetme
8. Yeni bir kimlik oluşturma, üniversite öncesi aile, arkadaş ve
sosyal çevre ilişkilerinden uzaklaşarak farklı bir kültürel
ortama girme, değişme kaygısı.
9. Etkili zaman kullanımı, analitik düşünme, problem çözme
davranışı konusundaki çatışmalar.
10. İlgili birimlerle en az iletişime geçenler genelde bu
birimlere en çok ihtiyacı olanlar olabilmektedir.
MERSİN ÜNİVERSİTESİ
ÖĞRENCİ PROFİLİ ANKETİ
2010
Ailenizde üniversite eğitimi almış ya da
almakta olan sizden başka kimse var mı?
n
%
Evet
7540
54.8
Hayır
6220
45.2
13760
100
TOPLAM
Mezun olduğunuz lise türü?
n
%
Devlet Lisesi
7265
52.8
Meslek Lisesi
2538
18.44
Anadolu Lisesi
1938
14.08
Diğer
2019
14.68
13760
100
TOPLAM
Üniversite öncesi yaşamınızın büyük
bölümünün geçtiği bölge?
n
%
Akdeniz
7488
54.42
Güneydoğu Anadolu
1774
12.89
İç Anadolu
1391
10.11
Marmara
1029
7.48
Doğu Anadolu
715
5.20
Ege
Karadeniz
Yurtdışı
644
574
145
4.68
4.21
1.1
Üniversite öncesi yaşamınızın büyük
bölümünün geçtiği yer?
n
%
Büyükşehir
4673
33.96
İl Merkezi
2821
20.5
İlçe Merkezi
4112
29.88
Köy-Kasaba
2009
14.6
Yurtdışı
145
1.05
13760
100
TOPLAM
Günde ortalama kaç saat ders
çalışıyorsunuz ?
n
%
Hiç
2634
19.14
1 saat
4577
33.26
2 saat
3455
25.11
3 saat
1666
12.11
4 saat ve üstü
1428
10.38
13760
100
TOPLAM
Üniversitedeki sosyal, kültürel ve
sanatsal etkinliklere ne derece
katılıyorsunuz ?
n
%
Hiç
2743
19.93
Biraz
6175
44.88
Oldukça
3681
26.75
Çok
1161
8.44
13760
100
TOPLAM
Spor yapıyor musunuz ?
n
%
Hiç
2430
14.71
Biraz
6010
23.95
Oldukça
3296
43.68
Çok
2024
17.66
13760
100
TOPLAM
Üniversitedeki etkinlikler dışında boş
zamanlarınızı nasıl değerlendiriyorsunuz ?
n
%
Müzik dinliyorum
6773
9.44
Sinemaya gidiyorum
5210
7.26
Çevremdekilerle sohbet ediyorum
4883
6.80
Arkadaşlarımla geziyorum
4883
6.80
İnternette sohbet ediyorum
4479
6.24
Uyku dinlenme ile geçiriyorum
4451
6.20
TV seyrediyorum
4285
5.97
K
A
Y
I
T
L
A
R
VELİ
ORYANTASYONU
AKRAN REHBERLİĞİ
ÖĞRENCİ
ORYANTASYONU
ÜYG
O
S
D
Akademik Danışmanlar için
Gelişimsel özelliklerinin farkında olun
Bilgi sağlayın
Seçenekleri keşfetmesine yardım edin
Amaç belirleyin
Uygun kaynaklara yönlendirin
Gelişimini izleyin
Potansiyelini araştırın
Güvendiğinizi gösterin
Dinleyin
ÖĞRENCİ DANIŞMANLARI VE ÖĞRETİM
ÜYELERİ İÇİN ÖĞRENCİLERİ PSİKOLOJİK
YARDIM ALMA KONUSUNDA YÖNLENDİRME
REHBERİ
Üniversitemiz PDR Merkezi ile dilediğiniz
zaman mutlaka iletişime geçin.
[email protected]
MEÜ-PDRM
ADRES:
Mediko-Sosyal Binası Giriş Katı
Çiftlikköy Yerleşkesi 33343 Mersin
Telefon: 324-3610001/4190
E-posta: [email protected]
KAYNAKÇA
Chickering, A. (1969). Education and identity.
Ratcliff, G. (2008). Applying student development
theories to supervising students.
Medalie, J. (1981). College life cycle.
Slide 5
MERSİN ÜNİVERSİTESİ
EĞİTİCİLERİN EĞİTİMİ SEMİNERİ
ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİNİN
GELİŞİM ÖZELLİKLERİ
Yrd. Doç. Dr. Cem Ali GİZİR
Mersin Üniversitesi
Ocak 2011
2
Gelişimsel Görevler
Her gelişim döneminde bireylerden, o döneme özgü bazı
davranışları kazanması, bazı beceri ve görevleri başarması
beklenir.
Gelişim görevlerinin bir çoğu döneme özgüdür.
Herhangi bir gelişim görevinin zamanında başarılması hem
o sırada üzerinde çalışılan başka gelişim ödevlerinin
gerçekleşmesini kolaylaştırır; hem de ileriki gelişme
ödevlerinin gerçekleşmesine uygun zemin hazırlar.
Gelişim görevleri başta fizyolojik olgunlaşmadan, çevre ve
kültürel etkilerden, kişinin ilgi ve isteklerinden; genel
olarak bio-psiko-sosyal süreçlerden etkilenerek oluşur.
Üniversite Öğrencilerinin Gelişimsel Görevleri
YETKİNLİK
KAZANMA
AMAÇ
GELİŞTİRME
DUYGU
YÖNETİMİ
KİŞİLİK
GELİŞİMİ
ÖZERKLİK
vs
KİMLİK
OLUŞTURMA
Sağlıklı
Kişilerarası
İlişkiler Kurma
BAĞLILIK
Üniversite Öğrencilerinin Gelişimsel Görevleri
Yetkinlik kazanma
–
Duygu Yönetimi
–
–
Zihinsel, fiziksel, kişilerarası yetkinlik
Duygusal farkındalık geliştirme ve duyguları kabul
etme
Kişisel kontrol ile kendini ifade arasındaki dengeyi
kurabilme
Özerklikten karşılıklı bağlılığa geçiş
–
–
Güven, etkileme ve onaylanma ihtiyaçlarının
dengelenmesi
Kendine özgü problem çözme ve etkinlikleri
düzenleme becerisi
Üniversite Öğrencilerinin Gelişimsel Görevleri
Sağlıklı kişilerarası ilişkiler geliştirme
–
–
Kimlik geliştirme
–
Farklılıkları anlama ve hoşgörü gösterme
Yakın ilişkiler kurabilme
Öz-kabul, cinsel kimliğinden, etnik kökeninden vb.
hoşnut olma
Amaç geliştirme
–
Kişisel ilgi ve seçeneklerini değerlendirebilme, amaç
belirleme, amaçlarını gerçekleştirmek için sebat
etme
Üniversite Öğrencilerinin Gelişimsel Görevleri
Yetkinli Kazanma
Amaç Geliştirme
Duygu Yönetimi
Özerklikten
Bağlılığa Geçiş
Kimlik
Oluşturma
Kişilik Gelişimi
Sağlıklı Kişilerarası
İlişkiler Kurma
1. SINIF 2. SINIF
BÜTÜNLEŞME
3. SINIF
4. SINIF YÜKSEK LİSANS
Üniversiteye Uyum Sürecinde
Öğrencilerde Beklenen Değişiklikler
Kişisel özgürlüklerin artması
Sorumlulukların artması
Zaman kullanımı
Farklı sosyal çevre ve ilişkiler
Aile ve lise arkadaşlarıyla değişen ilişkiler
Akademik Zorluklar
Eğitim sistemi
Sınıf atmosferi
Sınıf içi etkileşimler
Öğretim üyesi ile ilişkiler
Ölçme ve değerlendirme kriterleri
Akademik stres
Sosyal Zorluklar
Dil problemleri
Toplumcu-bireyselci kültür
Sınırlı sosyal ilişkiler
İnançlar, Değerler ve Gelenekler
Ayrımcı yaklaşımlar
1. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Evden ve aileden ilk defa ayrılma
Ev özlemi, yalnızlık
Çocukluğun yok oluşunun sinyalleri
Kendi başına karar verme sorumluluğu alma
Fiziksel ihtiyaçlarıyla kendi başına ilgilenme
Yas
Depresyon
İlk defa yalnız kalma
Eski arkadaşları arama, sık eve gitme, eski
ilişkilerine sıkı sıkı sarılma
•
1. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Yeni akademik ve sosyal ortam
Yeni ilişkiler
Kendine uygun ilgi alanları bulma
Rehberlik ve gözetimin azalması
Yeni ders çalışma becerileri geliştirme
Zaman kullanımını öğrenme
Bütçe yapma ve bütçeye göre harcama
yapma
Öz-disiplin
2. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Daha bağımsız
İlgilerin değişmesi ve gelecek amaçlarına yönelik
kararlar alma
Alan (branş) seçme
“2. Sınıf Krizi” – kayıtsızlık, yabancılaşma ve
mutsuzluk
Gelecek hakkında ciddi ciddi düşünme
Uyum sağlanamadıysa, uyuma yönelik çabalar
Eski arkadaşlıklara/arkadaşlıklara özlem duyma
Akademik Durum: kaygıların dışavurumu, düşük
notlar, başarısızlıkla ilgi çekmeye çalışma
Disiplin problemleri
3. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Yeterli ve gerekli çalışma becerilerine sahip
olmayı dileme
Kendi beceri ve yeteneklerini gerçekçi
değerlendirme
Yetişkin yaşamına yönelme
Seçici ve ciddi ikili ilişkiler kurma
Üniversite sonrasını görmeye başlama
Mesleki ilgilerin belirginleşmesi
Kendini test etme ve mezuniyeti erteleyerek
yetişkin yaşamına geçişi erteleme (bazıları)
Becerilerini en üst düzeyde kullanmaya
4. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Gelecek kaygısı
Üniversiteden (güvenli yerden) ayrılma
kaygısı
Zamanın hızla akması
Nostalji yaşama
Aşırı Stres (bazı öğrenciler)
Mezuniyeti erteleme çabaları (bazı
öğrenciler)
Ruh sağlığı ile ilgili durumlar
Aile ile çatışmalar
4. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
•
(Senioritis Sendromu)
Okula yönelik motivasyonda düşme
Okul işlerinden vazgeçerek eğlenceye
yönelmek
Hızlı bir şekilde üniversite yıllarında ertelenen
ya da kaçınılan işlere yönelmek
Israrla kendine bir sevgili, eş arama
Günümüz Üniversite Öğrencileri
HİÇBİRŞEYİ
HERŞEYİ
SORGULAMALARI
SORGULAMA!
SORGULAMA
SORGULA
(SORULARI)
ARTIK YETER
SORGULA
İlk Nesil Üniversite Öğrencileri-I
(First Generation Students)
1. Düşük akademik başarı geçmişi
2. Düşük akademik hazırlık
3. Düşük akademik beklentiler
4. Düşük SES
5. Düşük öğrenme motivasyonu
6. Yetersiz aile ve arkadaş desteği
7. Üniversite seçim sürecindeki sıkıntılar
8. Burs, kredi, yurt vb. olanaklardaki
sınırlılıklar
İlk Nesil Üniversite Öğrencileri-II
9. Zaman kullanımı ve diğer kişisel becerilerdeki
eksiklikler
10. Yükseköğrenim yaşamına yönelik yetersiz bilgi
11. Bürokratik süreçlere yönelik deneyim eksiklikleri
12. Öğrenme sürecinin tutum, beceri ve ilgileri de
kapsadığı konusundaki bilgi eksiklikleri
13. Ailede ilk üniversitede okuyan birey olmak
(deneyim eksikliği, rehber eksikliği)
14. Part-time bir işte çalışıyor olmak
15. Kız öğrenci olmak
İlk Nesil Üniversite Öğrencileri-III
(Üniversite Yaşamı)
1. Akademik etkinliklere katılmama
2. Üniversitenin sosyal ortamına katılmama
3. Yetersiz ders çalışma
4. Düşük notlar alma
5. Öğrenim süresince ek işlerde çalışma
6. Yabancılaşma
7. Sosyal yetersizlikler hissetme
8. Yeni bir kimlik oluşturma, üniversite öncesi aile, arkadaş ve
sosyal çevre ilişkilerinden uzaklaşarak farklı bir kültürel
ortama girme, değişme kaygısı.
9. Etkili zaman kullanımı, analitik düşünme, problem çözme
davranışı konusundaki çatışmalar.
10. İlgili birimlerle en az iletişime geçenler genelde bu
birimlere en çok ihtiyacı olanlar olabilmektedir.
MERSİN ÜNİVERSİTESİ
ÖĞRENCİ PROFİLİ ANKETİ
2010
Ailenizde üniversite eğitimi almış ya da
almakta olan sizden başka kimse var mı?
n
%
Evet
7540
54.8
Hayır
6220
45.2
13760
100
TOPLAM
Mezun olduğunuz lise türü?
n
%
Devlet Lisesi
7265
52.8
Meslek Lisesi
2538
18.44
Anadolu Lisesi
1938
14.08
Diğer
2019
14.68
13760
100
TOPLAM
Üniversite öncesi yaşamınızın büyük
bölümünün geçtiği bölge?
n
%
Akdeniz
7488
54.42
Güneydoğu Anadolu
1774
12.89
İç Anadolu
1391
10.11
Marmara
1029
7.48
Doğu Anadolu
715
5.20
Ege
Karadeniz
Yurtdışı
644
574
145
4.68
4.21
1.1
Üniversite öncesi yaşamınızın büyük
bölümünün geçtiği yer?
n
%
Büyükşehir
4673
33.96
İl Merkezi
2821
20.5
İlçe Merkezi
4112
29.88
Köy-Kasaba
2009
14.6
Yurtdışı
145
1.05
13760
100
TOPLAM
Günde ortalama kaç saat ders
çalışıyorsunuz ?
n
%
Hiç
2634
19.14
1 saat
4577
33.26
2 saat
3455
25.11
3 saat
1666
12.11
4 saat ve üstü
1428
10.38
13760
100
TOPLAM
Üniversitedeki sosyal, kültürel ve
sanatsal etkinliklere ne derece
katılıyorsunuz ?
n
%
Hiç
2743
19.93
Biraz
6175
44.88
Oldukça
3681
26.75
Çok
1161
8.44
13760
100
TOPLAM
Spor yapıyor musunuz ?
n
%
Hiç
2430
14.71
Biraz
6010
23.95
Oldukça
3296
43.68
Çok
2024
17.66
13760
100
TOPLAM
Üniversitedeki etkinlikler dışında boş
zamanlarınızı nasıl değerlendiriyorsunuz ?
n
%
Müzik dinliyorum
6773
9.44
Sinemaya gidiyorum
5210
7.26
Çevremdekilerle sohbet ediyorum
4883
6.80
Arkadaşlarımla geziyorum
4883
6.80
İnternette sohbet ediyorum
4479
6.24
Uyku dinlenme ile geçiriyorum
4451
6.20
TV seyrediyorum
4285
5.97
K
A
Y
I
T
L
A
R
VELİ
ORYANTASYONU
AKRAN REHBERLİĞİ
ÖĞRENCİ
ORYANTASYONU
ÜYG
O
S
D
Akademik Danışmanlar için
Gelişimsel özelliklerinin farkında olun
Bilgi sağlayın
Seçenekleri keşfetmesine yardım edin
Amaç belirleyin
Uygun kaynaklara yönlendirin
Gelişimini izleyin
Potansiyelini araştırın
Güvendiğinizi gösterin
Dinleyin
ÖĞRENCİ DANIŞMANLARI VE ÖĞRETİM
ÜYELERİ İÇİN ÖĞRENCİLERİ PSİKOLOJİK
YARDIM ALMA KONUSUNDA YÖNLENDİRME
REHBERİ
Üniversitemiz PDR Merkezi ile dilediğiniz
zaman mutlaka iletişime geçin.
[email protected]
MEÜ-PDRM
ADRES:
Mediko-Sosyal Binası Giriş Katı
Çiftlikköy Yerleşkesi 33343 Mersin
Telefon: 324-3610001/4190
E-posta: [email protected]
KAYNAKÇA
Chickering, A. (1969). Education and identity.
Ratcliff, G. (2008). Applying student development
theories to supervising students.
Medalie, J. (1981). College life cycle.
Slide 6
MERSİN ÜNİVERSİTESİ
EĞİTİCİLERİN EĞİTİMİ SEMİNERİ
ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİNİN
GELİŞİM ÖZELLİKLERİ
Yrd. Doç. Dr. Cem Ali GİZİR
Mersin Üniversitesi
Ocak 2011
2
Gelişimsel Görevler
Her gelişim döneminde bireylerden, o döneme özgü bazı
davranışları kazanması, bazı beceri ve görevleri başarması
beklenir.
Gelişim görevlerinin bir çoğu döneme özgüdür.
Herhangi bir gelişim görevinin zamanında başarılması hem
o sırada üzerinde çalışılan başka gelişim ödevlerinin
gerçekleşmesini kolaylaştırır; hem de ileriki gelişme
ödevlerinin gerçekleşmesine uygun zemin hazırlar.
Gelişim görevleri başta fizyolojik olgunlaşmadan, çevre ve
kültürel etkilerden, kişinin ilgi ve isteklerinden; genel
olarak bio-psiko-sosyal süreçlerden etkilenerek oluşur.
Üniversite Öğrencilerinin Gelişimsel Görevleri
YETKİNLİK
KAZANMA
AMAÇ
GELİŞTİRME
DUYGU
YÖNETİMİ
KİŞİLİK
GELİŞİMİ
ÖZERKLİK
vs
KİMLİK
OLUŞTURMA
Sağlıklı
Kişilerarası
İlişkiler Kurma
BAĞLILIK
Üniversite Öğrencilerinin Gelişimsel Görevleri
Yetkinlik kazanma
–
Duygu Yönetimi
–
–
Zihinsel, fiziksel, kişilerarası yetkinlik
Duygusal farkındalık geliştirme ve duyguları kabul
etme
Kişisel kontrol ile kendini ifade arasındaki dengeyi
kurabilme
Özerklikten karşılıklı bağlılığa geçiş
–
–
Güven, etkileme ve onaylanma ihtiyaçlarının
dengelenmesi
Kendine özgü problem çözme ve etkinlikleri
düzenleme becerisi
Üniversite Öğrencilerinin Gelişimsel Görevleri
Sağlıklı kişilerarası ilişkiler geliştirme
–
–
Kimlik geliştirme
–
Farklılıkları anlama ve hoşgörü gösterme
Yakın ilişkiler kurabilme
Öz-kabul, cinsel kimliğinden, etnik kökeninden vb.
hoşnut olma
Amaç geliştirme
–
Kişisel ilgi ve seçeneklerini değerlendirebilme, amaç
belirleme, amaçlarını gerçekleştirmek için sebat
etme
Üniversite Öğrencilerinin Gelişimsel Görevleri
Yetkinli Kazanma
Amaç Geliştirme
Duygu Yönetimi
Özerklikten
Bağlılığa Geçiş
Kimlik
Oluşturma
Kişilik Gelişimi
Sağlıklı Kişilerarası
İlişkiler Kurma
1. SINIF 2. SINIF
BÜTÜNLEŞME
3. SINIF
4. SINIF YÜKSEK LİSANS
Üniversiteye Uyum Sürecinde
Öğrencilerde Beklenen Değişiklikler
Kişisel özgürlüklerin artması
Sorumlulukların artması
Zaman kullanımı
Farklı sosyal çevre ve ilişkiler
Aile ve lise arkadaşlarıyla değişen ilişkiler
Akademik Zorluklar
Eğitim sistemi
Sınıf atmosferi
Sınıf içi etkileşimler
Öğretim üyesi ile ilişkiler
Ölçme ve değerlendirme kriterleri
Akademik stres
Sosyal Zorluklar
Dil problemleri
Toplumcu-bireyselci kültür
Sınırlı sosyal ilişkiler
İnançlar, Değerler ve Gelenekler
Ayrımcı yaklaşımlar
1. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Evden ve aileden ilk defa ayrılma
Ev özlemi, yalnızlık
Çocukluğun yok oluşunun sinyalleri
Kendi başına karar verme sorumluluğu alma
Fiziksel ihtiyaçlarıyla kendi başına ilgilenme
Yas
Depresyon
İlk defa yalnız kalma
Eski arkadaşları arama, sık eve gitme, eski
ilişkilerine sıkı sıkı sarılma
•
1. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Yeni akademik ve sosyal ortam
Yeni ilişkiler
Kendine uygun ilgi alanları bulma
Rehberlik ve gözetimin azalması
Yeni ders çalışma becerileri geliştirme
Zaman kullanımını öğrenme
Bütçe yapma ve bütçeye göre harcama
yapma
Öz-disiplin
2. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Daha bağımsız
İlgilerin değişmesi ve gelecek amaçlarına yönelik
kararlar alma
Alan (branş) seçme
“2. Sınıf Krizi” – kayıtsızlık, yabancılaşma ve
mutsuzluk
Gelecek hakkında ciddi ciddi düşünme
Uyum sağlanamadıysa, uyuma yönelik çabalar
Eski arkadaşlıklara/arkadaşlıklara özlem duyma
Akademik Durum: kaygıların dışavurumu, düşük
notlar, başarısızlıkla ilgi çekmeye çalışma
Disiplin problemleri
3. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Yeterli ve gerekli çalışma becerilerine sahip
olmayı dileme
Kendi beceri ve yeteneklerini gerçekçi
değerlendirme
Yetişkin yaşamına yönelme
Seçici ve ciddi ikili ilişkiler kurma
Üniversite sonrasını görmeye başlama
Mesleki ilgilerin belirginleşmesi
Kendini test etme ve mezuniyeti erteleyerek
yetişkin yaşamına geçişi erteleme (bazıları)
Becerilerini en üst düzeyde kullanmaya
4. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Gelecek kaygısı
Üniversiteden (güvenli yerden) ayrılma
kaygısı
Zamanın hızla akması
Nostalji yaşama
Aşırı Stres (bazı öğrenciler)
Mezuniyeti erteleme çabaları (bazı
öğrenciler)
Ruh sağlığı ile ilgili durumlar
Aile ile çatışmalar
4. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
•
(Senioritis Sendromu)
Okula yönelik motivasyonda düşme
Okul işlerinden vazgeçerek eğlenceye
yönelmek
Hızlı bir şekilde üniversite yıllarında ertelenen
ya da kaçınılan işlere yönelmek
Israrla kendine bir sevgili, eş arama
Günümüz Üniversite Öğrencileri
HİÇBİRŞEYİ
HERŞEYİ
SORGULAMALARI
SORGULAMA!
SORGULAMA
SORGULA
(SORULARI)
ARTIK YETER
SORGULA
İlk Nesil Üniversite Öğrencileri-I
(First Generation Students)
1. Düşük akademik başarı geçmişi
2. Düşük akademik hazırlık
3. Düşük akademik beklentiler
4. Düşük SES
5. Düşük öğrenme motivasyonu
6. Yetersiz aile ve arkadaş desteği
7. Üniversite seçim sürecindeki sıkıntılar
8. Burs, kredi, yurt vb. olanaklardaki
sınırlılıklar
İlk Nesil Üniversite Öğrencileri-II
9. Zaman kullanımı ve diğer kişisel becerilerdeki
eksiklikler
10. Yükseköğrenim yaşamına yönelik yetersiz bilgi
11. Bürokratik süreçlere yönelik deneyim eksiklikleri
12. Öğrenme sürecinin tutum, beceri ve ilgileri de
kapsadığı konusundaki bilgi eksiklikleri
13. Ailede ilk üniversitede okuyan birey olmak
(deneyim eksikliği, rehber eksikliği)
14. Part-time bir işte çalışıyor olmak
15. Kız öğrenci olmak
İlk Nesil Üniversite Öğrencileri-III
(Üniversite Yaşamı)
1. Akademik etkinliklere katılmama
2. Üniversitenin sosyal ortamına katılmama
3. Yetersiz ders çalışma
4. Düşük notlar alma
5. Öğrenim süresince ek işlerde çalışma
6. Yabancılaşma
7. Sosyal yetersizlikler hissetme
8. Yeni bir kimlik oluşturma, üniversite öncesi aile, arkadaş ve
sosyal çevre ilişkilerinden uzaklaşarak farklı bir kültürel
ortama girme, değişme kaygısı.
9. Etkili zaman kullanımı, analitik düşünme, problem çözme
davranışı konusundaki çatışmalar.
10. İlgili birimlerle en az iletişime geçenler genelde bu
birimlere en çok ihtiyacı olanlar olabilmektedir.
MERSİN ÜNİVERSİTESİ
ÖĞRENCİ PROFİLİ ANKETİ
2010
Ailenizde üniversite eğitimi almış ya da
almakta olan sizden başka kimse var mı?
n
%
Evet
7540
54.8
Hayır
6220
45.2
13760
100
TOPLAM
Mezun olduğunuz lise türü?
n
%
Devlet Lisesi
7265
52.8
Meslek Lisesi
2538
18.44
Anadolu Lisesi
1938
14.08
Diğer
2019
14.68
13760
100
TOPLAM
Üniversite öncesi yaşamınızın büyük
bölümünün geçtiği bölge?
n
%
Akdeniz
7488
54.42
Güneydoğu Anadolu
1774
12.89
İç Anadolu
1391
10.11
Marmara
1029
7.48
Doğu Anadolu
715
5.20
Ege
Karadeniz
Yurtdışı
644
574
145
4.68
4.21
1.1
Üniversite öncesi yaşamınızın büyük
bölümünün geçtiği yer?
n
%
Büyükşehir
4673
33.96
İl Merkezi
2821
20.5
İlçe Merkezi
4112
29.88
Köy-Kasaba
2009
14.6
Yurtdışı
145
1.05
13760
100
TOPLAM
Günde ortalama kaç saat ders
çalışıyorsunuz ?
n
%
Hiç
2634
19.14
1 saat
4577
33.26
2 saat
3455
25.11
3 saat
1666
12.11
4 saat ve üstü
1428
10.38
13760
100
TOPLAM
Üniversitedeki sosyal, kültürel ve
sanatsal etkinliklere ne derece
katılıyorsunuz ?
n
%
Hiç
2743
19.93
Biraz
6175
44.88
Oldukça
3681
26.75
Çok
1161
8.44
13760
100
TOPLAM
Spor yapıyor musunuz ?
n
%
Hiç
2430
14.71
Biraz
6010
23.95
Oldukça
3296
43.68
Çok
2024
17.66
13760
100
TOPLAM
Üniversitedeki etkinlikler dışında boş
zamanlarınızı nasıl değerlendiriyorsunuz ?
n
%
Müzik dinliyorum
6773
9.44
Sinemaya gidiyorum
5210
7.26
Çevremdekilerle sohbet ediyorum
4883
6.80
Arkadaşlarımla geziyorum
4883
6.80
İnternette sohbet ediyorum
4479
6.24
Uyku dinlenme ile geçiriyorum
4451
6.20
TV seyrediyorum
4285
5.97
K
A
Y
I
T
L
A
R
VELİ
ORYANTASYONU
AKRAN REHBERLİĞİ
ÖĞRENCİ
ORYANTASYONU
ÜYG
O
S
D
Akademik Danışmanlar için
Gelişimsel özelliklerinin farkında olun
Bilgi sağlayın
Seçenekleri keşfetmesine yardım edin
Amaç belirleyin
Uygun kaynaklara yönlendirin
Gelişimini izleyin
Potansiyelini araştırın
Güvendiğinizi gösterin
Dinleyin
ÖĞRENCİ DANIŞMANLARI VE ÖĞRETİM
ÜYELERİ İÇİN ÖĞRENCİLERİ PSİKOLOJİK
YARDIM ALMA KONUSUNDA YÖNLENDİRME
REHBERİ
Üniversitemiz PDR Merkezi ile dilediğiniz
zaman mutlaka iletişime geçin.
[email protected]
MEÜ-PDRM
ADRES:
Mediko-Sosyal Binası Giriş Katı
Çiftlikköy Yerleşkesi 33343 Mersin
Telefon: 324-3610001/4190
E-posta: [email protected]
KAYNAKÇA
Chickering, A. (1969). Education and identity.
Ratcliff, G. (2008). Applying student development
theories to supervising students.
Medalie, J. (1981). College life cycle.
Slide 7
MERSİN ÜNİVERSİTESİ
EĞİTİCİLERİN EĞİTİMİ SEMİNERİ
ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİNİN
GELİŞİM ÖZELLİKLERİ
Yrd. Doç. Dr. Cem Ali GİZİR
Mersin Üniversitesi
Ocak 2011
2
Gelişimsel Görevler
Her gelişim döneminde bireylerden, o döneme özgü bazı
davranışları kazanması, bazı beceri ve görevleri başarması
beklenir.
Gelişim görevlerinin bir çoğu döneme özgüdür.
Herhangi bir gelişim görevinin zamanında başarılması hem
o sırada üzerinde çalışılan başka gelişim ödevlerinin
gerçekleşmesini kolaylaştırır; hem de ileriki gelişme
ödevlerinin gerçekleşmesine uygun zemin hazırlar.
Gelişim görevleri başta fizyolojik olgunlaşmadan, çevre ve
kültürel etkilerden, kişinin ilgi ve isteklerinden; genel
olarak bio-psiko-sosyal süreçlerden etkilenerek oluşur.
Üniversite Öğrencilerinin Gelişimsel Görevleri
YETKİNLİK
KAZANMA
AMAÇ
GELİŞTİRME
DUYGU
YÖNETİMİ
KİŞİLİK
GELİŞİMİ
ÖZERKLİK
vs
KİMLİK
OLUŞTURMA
Sağlıklı
Kişilerarası
İlişkiler Kurma
BAĞLILIK
Üniversite Öğrencilerinin Gelişimsel Görevleri
Yetkinlik kazanma
–
Duygu Yönetimi
–
–
Zihinsel, fiziksel, kişilerarası yetkinlik
Duygusal farkındalık geliştirme ve duyguları kabul
etme
Kişisel kontrol ile kendini ifade arasındaki dengeyi
kurabilme
Özerklikten karşılıklı bağlılığa geçiş
–
–
Güven, etkileme ve onaylanma ihtiyaçlarının
dengelenmesi
Kendine özgü problem çözme ve etkinlikleri
düzenleme becerisi
Üniversite Öğrencilerinin Gelişimsel Görevleri
Sağlıklı kişilerarası ilişkiler geliştirme
–
–
Kimlik geliştirme
–
Farklılıkları anlama ve hoşgörü gösterme
Yakın ilişkiler kurabilme
Öz-kabul, cinsel kimliğinden, etnik kökeninden vb.
hoşnut olma
Amaç geliştirme
–
Kişisel ilgi ve seçeneklerini değerlendirebilme, amaç
belirleme, amaçlarını gerçekleştirmek için sebat
etme
Üniversite Öğrencilerinin Gelişimsel Görevleri
Yetkinli Kazanma
Amaç Geliştirme
Duygu Yönetimi
Özerklikten
Bağlılığa Geçiş
Kimlik
Oluşturma
Kişilik Gelişimi
Sağlıklı Kişilerarası
İlişkiler Kurma
1. SINIF 2. SINIF
BÜTÜNLEŞME
3. SINIF
4. SINIF YÜKSEK LİSANS
Üniversiteye Uyum Sürecinde
Öğrencilerde Beklenen Değişiklikler
Kişisel özgürlüklerin artması
Sorumlulukların artması
Zaman kullanımı
Farklı sosyal çevre ve ilişkiler
Aile ve lise arkadaşlarıyla değişen ilişkiler
Akademik Zorluklar
Eğitim sistemi
Sınıf atmosferi
Sınıf içi etkileşimler
Öğretim üyesi ile ilişkiler
Ölçme ve değerlendirme kriterleri
Akademik stres
Sosyal Zorluklar
Dil problemleri
Toplumcu-bireyselci kültür
Sınırlı sosyal ilişkiler
İnançlar, Değerler ve Gelenekler
Ayrımcı yaklaşımlar
1. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Evden ve aileden ilk defa ayrılma
Ev özlemi, yalnızlık
Çocukluğun yok oluşunun sinyalleri
Kendi başına karar verme sorumluluğu alma
Fiziksel ihtiyaçlarıyla kendi başına ilgilenme
Yas
Depresyon
İlk defa yalnız kalma
Eski arkadaşları arama, sık eve gitme, eski
ilişkilerine sıkı sıkı sarılma
•
1. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Yeni akademik ve sosyal ortam
Yeni ilişkiler
Kendine uygun ilgi alanları bulma
Rehberlik ve gözetimin azalması
Yeni ders çalışma becerileri geliştirme
Zaman kullanımını öğrenme
Bütçe yapma ve bütçeye göre harcama
yapma
Öz-disiplin
2. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Daha bağımsız
İlgilerin değişmesi ve gelecek amaçlarına yönelik
kararlar alma
Alan (branş) seçme
“2. Sınıf Krizi” – kayıtsızlık, yabancılaşma ve
mutsuzluk
Gelecek hakkında ciddi ciddi düşünme
Uyum sağlanamadıysa, uyuma yönelik çabalar
Eski arkadaşlıklara/arkadaşlıklara özlem duyma
Akademik Durum: kaygıların dışavurumu, düşük
notlar, başarısızlıkla ilgi çekmeye çalışma
Disiplin problemleri
3. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Yeterli ve gerekli çalışma becerilerine sahip
olmayı dileme
Kendi beceri ve yeteneklerini gerçekçi
değerlendirme
Yetişkin yaşamına yönelme
Seçici ve ciddi ikili ilişkiler kurma
Üniversite sonrasını görmeye başlama
Mesleki ilgilerin belirginleşmesi
Kendini test etme ve mezuniyeti erteleyerek
yetişkin yaşamına geçişi erteleme (bazıları)
Becerilerini en üst düzeyde kullanmaya
4. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Gelecek kaygısı
Üniversiteden (güvenli yerden) ayrılma
kaygısı
Zamanın hızla akması
Nostalji yaşama
Aşırı Stres (bazı öğrenciler)
Mezuniyeti erteleme çabaları (bazı
öğrenciler)
Ruh sağlığı ile ilgili durumlar
Aile ile çatışmalar
4. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
•
(Senioritis Sendromu)
Okula yönelik motivasyonda düşme
Okul işlerinden vazgeçerek eğlenceye
yönelmek
Hızlı bir şekilde üniversite yıllarında ertelenen
ya da kaçınılan işlere yönelmek
Israrla kendine bir sevgili, eş arama
Günümüz Üniversite Öğrencileri
HİÇBİRŞEYİ
HERŞEYİ
SORGULAMALARI
SORGULAMA!
SORGULAMA
SORGULA
(SORULARI)
ARTIK YETER
SORGULA
İlk Nesil Üniversite Öğrencileri-I
(First Generation Students)
1. Düşük akademik başarı geçmişi
2. Düşük akademik hazırlık
3. Düşük akademik beklentiler
4. Düşük SES
5. Düşük öğrenme motivasyonu
6. Yetersiz aile ve arkadaş desteği
7. Üniversite seçim sürecindeki sıkıntılar
8. Burs, kredi, yurt vb. olanaklardaki
sınırlılıklar
İlk Nesil Üniversite Öğrencileri-II
9. Zaman kullanımı ve diğer kişisel becerilerdeki
eksiklikler
10. Yükseköğrenim yaşamına yönelik yetersiz bilgi
11. Bürokratik süreçlere yönelik deneyim eksiklikleri
12. Öğrenme sürecinin tutum, beceri ve ilgileri de
kapsadığı konusundaki bilgi eksiklikleri
13. Ailede ilk üniversitede okuyan birey olmak
(deneyim eksikliği, rehber eksikliği)
14. Part-time bir işte çalışıyor olmak
15. Kız öğrenci olmak
İlk Nesil Üniversite Öğrencileri-III
(Üniversite Yaşamı)
1. Akademik etkinliklere katılmama
2. Üniversitenin sosyal ortamına katılmama
3. Yetersiz ders çalışma
4. Düşük notlar alma
5. Öğrenim süresince ek işlerde çalışma
6. Yabancılaşma
7. Sosyal yetersizlikler hissetme
8. Yeni bir kimlik oluşturma, üniversite öncesi aile, arkadaş ve
sosyal çevre ilişkilerinden uzaklaşarak farklı bir kültürel
ortama girme, değişme kaygısı.
9. Etkili zaman kullanımı, analitik düşünme, problem çözme
davranışı konusundaki çatışmalar.
10. İlgili birimlerle en az iletişime geçenler genelde bu
birimlere en çok ihtiyacı olanlar olabilmektedir.
MERSİN ÜNİVERSİTESİ
ÖĞRENCİ PROFİLİ ANKETİ
2010
Ailenizde üniversite eğitimi almış ya da
almakta olan sizden başka kimse var mı?
n
%
Evet
7540
54.8
Hayır
6220
45.2
13760
100
TOPLAM
Mezun olduğunuz lise türü?
n
%
Devlet Lisesi
7265
52.8
Meslek Lisesi
2538
18.44
Anadolu Lisesi
1938
14.08
Diğer
2019
14.68
13760
100
TOPLAM
Üniversite öncesi yaşamınızın büyük
bölümünün geçtiği bölge?
n
%
Akdeniz
7488
54.42
Güneydoğu Anadolu
1774
12.89
İç Anadolu
1391
10.11
Marmara
1029
7.48
Doğu Anadolu
715
5.20
Ege
Karadeniz
Yurtdışı
644
574
145
4.68
4.21
1.1
Üniversite öncesi yaşamınızın büyük
bölümünün geçtiği yer?
n
%
Büyükşehir
4673
33.96
İl Merkezi
2821
20.5
İlçe Merkezi
4112
29.88
Köy-Kasaba
2009
14.6
Yurtdışı
145
1.05
13760
100
TOPLAM
Günde ortalama kaç saat ders
çalışıyorsunuz ?
n
%
Hiç
2634
19.14
1 saat
4577
33.26
2 saat
3455
25.11
3 saat
1666
12.11
4 saat ve üstü
1428
10.38
13760
100
TOPLAM
Üniversitedeki sosyal, kültürel ve
sanatsal etkinliklere ne derece
katılıyorsunuz ?
n
%
Hiç
2743
19.93
Biraz
6175
44.88
Oldukça
3681
26.75
Çok
1161
8.44
13760
100
TOPLAM
Spor yapıyor musunuz ?
n
%
Hiç
2430
14.71
Biraz
6010
23.95
Oldukça
3296
43.68
Çok
2024
17.66
13760
100
TOPLAM
Üniversitedeki etkinlikler dışında boş
zamanlarınızı nasıl değerlendiriyorsunuz ?
n
%
Müzik dinliyorum
6773
9.44
Sinemaya gidiyorum
5210
7.26
Çevremdekilerle sohbet ediyorum
4883
6.80
Arkadaşlarımla geziyorum
4883
6.80
İnternette sohbet ediyorum
4479
6.24
Uyku dinlenme ile geçiriyorum
4451
6.20
TV seyrediyorum
4285
5.97
K
A
Y
I
T
L
A
R
VELİ
ORYANTASYONU
AKRAN REHBERLİĞİ
ÖĞRENCİ
ORYANTASYONU
ÜYG
O
S
D
Akademik Danışmanlar için
Gelişimsel özelliklerinin farkında olun
Bilgi sağlayın
Seçenekleri keşfetmesine yardım edin
Amaç belirleyin
Uygun kaynaklara yönlendirin
Gelişimini izleyin
Potansiyelini araştırın
Güvendiğinizi gösterin
Dinleyin
ÖĞRENCİ DANIŞMANLARI VE ÖĞRETİM
ÜYELERİ İÇİN ÖĞRENCİLERİ PSİKOLOJİK
YARDIM ALMA KONUSUNDA YÖNLENDİRME
REHBERİ
Üniversitemiz PDR Merkezi ile dilediğiniz
zaman mutlaka iletişime geçin.
[email protected]
MEÜ-PDRM
ADRES:
Mediko-Sosyal Binası Giriş Katı
Çiftlikköy Yerleşkesi 33343 Mersin
Telefon: 324-3610001/4190
E-posta: [email protected]
KAYNAKÇA
Chickering, A. (1969). Education and identity.
Ratcliff, G. (2008). Applying student development
theories to supervising students.
Medalie, J. (1981). College life cycle.
Slide 8
MERSİN ÜNİVERSİTESİ
EĞİTİCİLERİN EĞİTİMİ SEMİNERİ
ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİNİN
GELİŞİM ÖZELLİKLERİ
Yrd. Doç. Dr. Cem Ali GİZİR
Mersin Üniversitesi
Ocak 2011
2
Gelişimsel Görevler
Her gelişim döneminde bireylerden, o döneme özgü bazı
davranışları kazanması, bazı beceri ve görevleri başarması
beklenir.
Gelişim görevlerinin bir çoğu döneme özgüdür.
Herhangi bir gelişim görevinin zamanında başarılması hem
o sırada üzerinde çalışılan başka gelişim ödevlerinin
gerçekleşmesini kolaylaştırır; hem de ileriki gelişme
ödevlerinin gerçekleşmesine uygun zemin hazırlar.
Gelişim görevleri başta fizyolojik olgunlaşmadan, çevre ve
kültürel etkilerden, kişinin ilgi ve isteklerinden; genel
olarak bio-psiko-sosyal süreçlerden etkilenerek oluşur.
Üniversite Öğrencilerinin Gelişimsel Görevleri
YETKİNLİK
KAZANMA
AMAÇ
GELİŞTİRME
DUYGU
YÖNETİMİ
KİŞİLİK
GELİŞİMİ
ÖZERKLİK
vs
KİMLİK
OLUŞTURMA
Sağlıklı
Kişilerarası
İlişkiler Kurma
BAĞLILIK
Üniversite Öğrencilerinin Gelişimsel Görevleri
Yetkinlik kazanma
–
Duygu Yönetimi
–
–
Zihinsel, fiziksel, kişilerarası yetkinlik
Duygusal farkındalık geliştirme ve duyguları kabul
etme
Kişisel kontrol ile kendini ifade arasındaki dengeyi
kurabilme
Özerklikten karşılıklı bağlılığa geçiş
–
–
Güven, etkileme ve onaylanma ihtiyaçlarının
dengelenmesi
Kendine özgü problem çözme ve etkinlikleri
düzenleme becerisi
Üniversite Öğrencilerinin Gelişimsel Görevleri
Sağlıklı kişilerarası ilişkiler geliştirme
–
–
Kimlik geliştirme
–
Farklılıkları anlama ve hoşgörü gösterme
Yakın ilişkiler kurabilme
Öz-kabul, cinsel kimliğinden, etnik kökeninden vb.
hoşnut olma
Amaç geliştirme
–
Kişisel ilgi ve seçeneklerini değerlendirebilme, amaç
belirleme, amaçlarını gerçekleştirmek için sebat
etme
Üniversite Öğrencilerinin Gelişimsel Görevleri
Yetkinli Kazanma
Amaç Geliştirme
Duygu Yönetimi
Özerklikten
Bağlılığa Geçiş
Kimlik
Oluşturma
Kişilik Gelişimi
Sağlıklı Kişilerarası
İlişkiler Kurma
1. SINIF 2. SINIF
BÜTÜNLEŞME
3. SINIF
4. SINIF YÜKSEK LİSANS
Üniversiteye Uyum Sürecinde
Öğrencilerde Beklenen Değişiklikler
Kişisel özgürlüklerin artması
Sorumlulukların artması
Zaman kullanımı
Farklı sosyal çevre ve ilişkiler
Aile ve lise arkadaşlarıyla değişen ilişkiler
Akademik Zorluklar
Eğitim sistemi
Sınıf atmosferi
Sınıf içi etkileşimler
Öğretim üyesi ile ilişkiler
Ölçme ve değerlendirme kriterleri
Akademik stres
Sosyal Zorluklar
Dil problemleri
Toplumcu-bireyselci kültür
Sınırlı sosyal ilişkiler
İnançlar, Değerler ve Gelenekler
Ayrımcı yaklaşımlar
1. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Evden ve aileden ilk defa ayrılma
Ev özlemi, yalnızlık
Çocukluğun yok oluşunun sinyalleri
Kendi başına karar verme sorumluluğu alma
Fiziksel ihtiyaçlarıyla kendi başına ilgilenme
Yas
Depresyon
İlk defa yalnız kalma
Eski arkadaşları arama, sık eve gitme, eski
ilişkilerine sıkı sıkı sarılma
•
1. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Yeni akademik ve sosyal ortam
Yeni ilişkiler
Kendine uygun ilgi alanları bulma
Rehberlik ve gözetimin azalması
Yeni ders çalışma becerileri geliştirme
Zaman kullanımını öğrenme
Bütçe yapma ve bütçeye göre harcama
yapma
Öz-disiplin
2. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Daha bağımsız
İlgilerin değişmesi ve gelecek amaçlarına yönelik
kararlar alma
Alan (branş) seçme
“2. Sınıf Krizi” – kayıtsızlık, yabancılaşma ve
mutsuzluk
Gelecek hakkında ciddi ciddi düşünme
Uyum sağlanamadıysa, uyuma yönelik çabalar
Eski arkadaşlıklara/arkadaşlıklara özlem duyma
Akademik Durum: kaygıların dışavurumu, düşük
notlar, başarısızlıkla ilgi çekmeye çalışma
Disiplin problemleri
3. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Yeterli ve gerekli çalışma becerilerine sahip
olmayı dileme
Kendi beceri ve yeteneklerini gerçekçi
değerlendirme
Yetişkin yaşamına yönelme
Seçici ve ciddi ikili ilişkiler kurma
Üniversite sonrasını görmeye başlama
Mesleki ilgilerin belirginleşmesi
Kendini test etme ve mezuniyeti erteleyerek
yetişkin yaşamına geçişi erteleme (bazıları)
Becerilerini en üst düzeyde kullanmaya
4. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Gelecek kaygısı
Üniversiteden (güvenli yerden) ayrılma
kaygısı
Zamanın hızla akması
Nostalji yaşama
Aşırı Stres (bazı öğrenciler)
Mezuniyeti erteleme çabaları (bazı
öğrenciler)
Ruh sağlığı ile ilgili durumlar
Aile ile çatışmalar
4. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
•
(Senioritis Sendromu)
Okula yönelik motivasyonda düşme
Okul işlerinden vazgeçerek eğlenceye
yönelmek
Hızlı bir şekilde üniversite yıllarında ertelenen
ya da kaçınılan işlere yönelmek
Israrla kendine bir sevgili, eş arama
Günümüz Üniversite Öğrencileri
HİÇBİRŞEYİ
HERŞEYİ
SORGULAMALARI
SORGULAMA!
SORGULAMA
SORGULA
(SORULARI)
ARTIK YETER
SORGULA
İlk Nesil Üniversite Öğrencileri-I
(First Generation Students)
1. Düşük akademik başarı geçmişi
2. Düşük akademik hazırlık
3. Düşük akademik beklentiler
4. Düşük SES
5. Düşük öğrenme motivasyonu
6. Yetersiz aile ve arkadaş desteği
7. Üniversite seçim sürecindeki sıkıntılar
8. Burs, kredi, yurt vb. olanaklardaki
sınırlılıklar
İlk Nesil Üniversite Öğrencileri-II
9. Zaman kullanımı ve diğer kişisel becerilerdeki
eksiklikler
10. Yükseköğrenim yaşamına yönelik yetersiz bilgi
11. Bürokratik süreçlere yönelik deneyim eksiklikleri
12. Öğrenme sürecinin tutum, beceri ve ilgileri de
kapsadığı konusundaki bilgi eksiklikleri
13. Ailede ilk üniversitede okuyan birey olmak
(deneyim eksikliği, rehber eksikliği)
14. Part-time bir işte çalışıyor olmak
15. Kız öğrenci olmak
İlk Nesil Üniversite Öğrencileri-III
(Üniversite Yaşamı)
1. Akademik etkinliklere katılmama
2. Üniversitenin sosyal ortamına katılmama
3. Yetersiz ders çalışma
4. Düşük notlar alma
5. Öğrenim süresince ek işlerde çalışma
6. Yabancılaşma
7. Sosyal yetersizlikler hissetme
8. Yeni bir kimlik oluşturma, üniversite öncesi aile, arkadaş ve
sosyal çevre ilişkilerinden uzaklaşarak farklı bir kültürel
ortama girme, değişme kaygısı.
9. Etkili zaman kullanımı, analitik düşünme, problem çözme
davranışı konusundaki çatışmalar.
10. İlgili birimlerle en az iletişime geçenler genelde bu
birimlere en çok ihtiyacı olanlar olabilmektedir.
MERSİN ÜNİVERSİTESİ
ÖĞRENCİ PROFİLİ ANKETİ
2010
Ailenizde üniversite eğitimi almış ya da
almakta olan sizden başka kimse var mı?
n
%
Evet
7540
54.8
Hayır
6220
45.2
13760
100
TOPLAM
Mezun olduğunuz lise türü?
n
%
Devlet Lisesi
7265
52.8
Meslek Lisesi
2538
18.44
Anadolu Lisesi
1938
14.08
Diğer
2019
14.68
13760
100
TOPLAM
Üniversite öncesi yaşamınızın büyük
bölümünün geçtiği bölge?
n
%
Akdeniz
7488
54.42
Güneydoğu Anadolu
1774
12.89
İç Anadolu
1391
10.11
Marmara
1029
7.48
Doğu Anadolu
715
5.20
Ege
Karadeniz
Yurtdışı
644
574
145
4.68
4.21
1.1
Üniversite öncesi yaşamınızın büyük
bölümünün geçtiği yer?
n
%
Büyükşehir
4673
33.96
İl Merkezi
2821
20.5
İlçe Merkezi
4112
29.88
Köy-Kasaba
2009
14.6
Yurtdışı
145
1.05
13760
100
TOPLAM
Günde ortalama kaç saat ders
çalışıyorsunuz ?
n
%
Hiç
2634
19.14
1 saat
4577
33.26
2 saat
3455
25.11
3 saat
1666
12.11
4 saat ve üstü
1428
10.38
13760
100
TOPLAM
Üniversitedeki sosyal, kültürel ve
sanatsal etkinliklere ne derece
katılıyorsunuz ?
n
%
Hiç
2743
19.93
Biraz
6175
44.88
Oldukça
3681
26.75
Çok
1161
8.44
13760
100
TOPLAM
Spor yapıyor musunuz ?
n
%
Hiç
2430
14.71
Biraz
6010
23.95
Oldukça
3296
43.68
Çok
2024
17.66
13760
100
TOPLAM
Üniversitedeki etkinlikler dışında boş
zamanlarınızı nasıl değerlendiriyorsunuz ?
n
%
Müzik dinliyorum
6773
9.44
Sinemaya gidiyorum
5210
7.26
Çevremdekilerle sohbet ediyorum
4883
6.80
Arkadaşlarımla geziyorum
4883
6.80
İnternette sohbet ediyorum
4479
6.24
Uyku dinlenme ile geçiriyorum
4451
6.20
TV seyrediyorum
4285
5.97
K
A
Y
I
T
L
A
R
VELİ
ORYANTASYONU
AKRAN REHBERLİĞİ
ÖĞRENCİ
ORYANTASYONU
ÜYG
O
S
D
Akademik Danışmanlar için
Gelişimsel özelliklerinin farkında olun
Bilgi sağlayın
Seçenekleri keşfetmesine yardım edin
Amaç belirleyin
Uygun kaynaklara yönlendirin
Gelişimini izleyin
Potansiyelini araştırın
Güvendiğinizi gösterin
Dinleyin
ÖĞRENCİ DANIŞMANLARI VE ÖĞRETİM
ÜYELERİ İÇİN ÖĞRENCİLERİ PSİKOLOJİK
YARDIM ALMA KONUSUNDA YÖNLENDİRME
REHBERİ
Üniversitemiz PDR Merkezi ile dilediğiniz
zaman mutlaka iletişime geçin.
[email protected]
MEÜ-PDRM
ADRES:
Mediko-Sosyal Binası Giriş Katı
Çiftlikköy Yerleşkesi 33343 Mersin
Telefon: 324-3610001/4190
E-posta: [email protected]
KAYNAKÇA
Chickering, A. (1969). Education and identity.
Ratcliff, G. (2008). Applying student development
theories to supervising students.
Medalie, J. (1981). College life cycle.
Slide 9
MERSİN ÜNİVERSİTESİ
EĞİTİCİLERİN EĞİTİMİ SEMİNERİ
ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİNİN
GELİŞİM ÖZELLİKLERİ
Yrd. Doç. Dr. Cem Ali GİZİR
Mersin Üniversitesi
Ocak 2011
2
Gelişimsel Görevler
Her gelişim döneminde bireylerden, o döneme özgü bazı
davranışları kazanması, bazı beceri ve görevleri başarması
beklenir.
Gelişim görevlerinin bir çoğu döneme özgüdür.
Herhangi bir gelişim görevinin zamanında başarılması hem
o sırada üzerinde çalışılan başka gelişim ödevlerinin
gerçekleşmesini kolaylaştırır; hem de ileriki gelişme
ödevlerinin gerçekleşmesine uygun zemin hazırlar.
Gelişim görevleri başta fizyolojik olgunlaşmadan, çevre ve
kültürel etkilerden, kişinin ilgi ve isteklerinden; genel
olarak bio-psiko-sosyal süreçlerden etkilenerek oluşur.
Üniversite Öğrencilerinin Gelişimsel Görevleri
YETKİNLİK
KAZANMA
AMAÇ
GELİŞTİRME
DUYGU
YÖNETİMİ
KİŞİLİK
GELİŞİMİ
ÖZERKLİK
vs
KİMLİK
OLUŞTURMA
Sağlıklı
Kişilerarası
İlişkiler Kurma
BAĞLILIK
Üniversite Öğrencilerinin Gelişimsel Görevleri
Yetkinlik kazanma
–
Duygu Yönetimi
–
–
Zihinsel, fiziksel, kişilerarası yetkinlik
Duygusal farkındalık geliştirme ve duyguları kabul
etme
Kişisel kontrol ile kendini ifade arasındaki dengeyi
kurabilme
Özerklikten karşılıklı bağlılığa geçiş
–
–
Güven, etkileme ve onaylanma ihtiyaçlarının
dengelenmesi
Kendine özgü problem çözme ve etkinlikleri
düzenleme becerisi
Üniversite Öğrencilerinin Gelişimsel Görevleri
Sağlıklı kişilerarası ilişkiler geliştirme
–
–
Kimlik geliştirme
–
Farklılıkları anlama ve hoşgörü gösterme
Yakın ilişkiler kurabilme
Öz-kabul, cinsel kimliğinden, etnik kökeninden vb.
hoşnut olma
Amaç geliştirme
–
Kişisel ilgi ve seçeneklerini değerlendirebilme, amaç
belirleme, amaçlarını gerçekleştirmek için sebat
etme
Üniversite Öğrencilerinin Gelişimsel Görevleri
Yetkinli Kazanma
Amaç Geliştirme
Duygu Yönetimi
Özerklikten
Bağlılığa Geçiş
Kimlik
Oluşturma
Kişilik Gelişimi
Sağlıklı Kişilerarası
İlişkiler Kurma
1. SINIF 2. SINIF
BÜTÜNLEŞME
3. SINIF
4. SINIF YÜKSEK LİSANS
Üniversiteye Uyum Sürecinde
Öğrencilerde Beklenen Değişiklikler
Kişisel özgürlüklerin artması
Sorumlulukların artması
Zaman kullanımı
Farklı sosyal çevre ve ilişkiler
Aile ve lise arkadaşlarıyla değişen ilişkiler
Akademik Zorluklar
Eğitim sistemi
Sınıf atmosferi
Sınıf içi etkileşimler
Öğretim üyesi ile ilişkiler
Ölçme ve değerlendirme kriterleri
Akademik stres
Sosyal Zorluklar
Dil problemleri
Toplumcu-bireyselci kültür
Sınırlı sosyal ilişkiler
İnançlar, Değerler ve Gelenekler
Ayrımcı yaklaşımlar
1. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Evden ve aileden ilk defa ayrılma
Ev özlemi, yalnızlık
Çocukluğun yok oluşunun sinyalleri
Kendi başına karar verme sorumluluğu alma
Fiziksel ihtiyaçlarıyla kendi başına ilgilenme
Yas
Depresyon
İlk defa yalnız kalma
Eski arkadaşları arama, sık eve gitme, eski
ilişkilerine sıkı sıkı sarılma
•
1. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Yeni akademik ve sosyal ortam
Yeni ilişkiler
Kendine uygun ilgi alanları bulma
Rehberlik ve gözetimin azalması
Yeni ders çalışma becerileri geliştirme
Zaman kullanımını öğrenme
Bütçe yapma ve bütçeye göre harcama
yapma
Öz-disiplin
2. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Daha bağımsız
İlgilerin değişmesi ve gelecek amaçlarına yönelik
kararlar alma
Alan (branş) seçme
“2. Sınıf Krizi” – kayıtsızlık, yabancılaşma ve
mutsuzluk
Gelecek hakkında ciddi ciddi düşünme
Uyum sağlanamadıysa, uyuma yönelik çabalar
Eski arkadaşlıklara/arkadaşlıklara özlem duyma
Akademik Durum: kaygıların dışavurumu, düşük
notlar, başarısızlıkla ilgi çekmeye çalışma
Disiplin problemleri
3. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Yeterli ve gerekli çalışma becerilerine sahip
olmayı dileme
Kendi beceri ve yeteneklerini gerçekçi
değerlendirme
Yetişkin yaşamına yönelme
Seçici ve ciddi ikili ilişkiler kurma
Üniversite sonrasını görmeye başlama
Mesleki ilgilerin belirginleşmesi
Kendini test etme ve mezuniyeti erteleyerek
yetişkin yaşamına geçişi erteleme (bazıları)
Becerilerini en üst düzeyde kullanmaya
4. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Gelecek kaygısı
Üniversiteden (güvenli yerden) ayrılma
kaygısı
Zamanın hızla akması
Nostalji yaşama
Aşırı Stres (bazı öğrenciler)
Mezuniyeti erteleme çabaları (bazı
öğrenciler)
Ruh sağlığı ile ilgili durumlar
Aile ile çatışmalar
4. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
•
(Senioritis Sendromu)
Okula yönelik motivasyonda düşme
Okul işlerinden vazgeçerek eğlenceye
yönelmek
Hızlı bir şekilde üniversite yıllarında ertelenen
ya da kaçınılan işlere yönelmek
Israrla kendine bir sevgili, eş arama
Günümüz Üniversite Öğrencileri
HİÇBİRŞEYİ
HERŞEYİ
SORGULAMALARI
SORGULAMA!
SORGULAMA
SORGULA
(SORULARI)
ARTIK YETER
SORGULA
İlk Nesil Üniversite Öğrencileri-I
(First Generation Students)
1. Düşük akademik başarı geçmişi
2. Düşük akademik hazırlık
3. Düşük akademik beklentiler
4. Düşük SES
5. Düşük öğrenme motivasyonu
6. Yetersiz aile ve arkadaş desteği
7. Üniversite seçim sürecindeki sıkıntılar
8. Burs, kredi, yurt vb. olanaklardaki
sınırlılıklar
İlk Nesil Üniversite Öğrencileri-II
9. Zaman kullanımı ve diğer kişisel becerilerdeki
eksiklikler
10. Yükseköğrenim yaşamına yönelik yetersiz bilgi
11. Bürokratik süreçlere yönelik deneyim eksiklikleri
12. Öğrenme sürecinin tutum, beceri ve ilgileri de
kapsadığı konusundaki bilgi eksiklikleri
13. Ailede ilk üniversitede okuyan birey olmak
(deneyim eksikliği, rehber eksikliği)
14. Part-time bir işte çalışıyor olmak
15. Kız öğrenci olmak
İlk Nesil Üniversite Öğrencileri-III
(Üniversite Yaşamı)
1. Akademik etkinliklere katılmama
2. Üniversitenin sosyal ortamına katılmama
3. Yetersiz ders çalışma
4. Düşük notlar alma
5. Öğrenim süresince ek işlerde çalışma
6. Yabancılaşma
7. Sosyal yetersizlikler hissetme
8. Yeni bir kimlik oluşturma, üniversite öncesi aile, arkadaş ve
sosyal çevre ilişkilerinden uzaklaşarak farklı bir kültürel
ortama girme, değişme kaygısı.
9. Etkili zaman kullanımı, analitik düşünme, problem çözme
davranışı konusundaki çatışmalar.
10. İlgili birimlerle en az iletişime geçenler genelde bu
birimlere en çok ihtiyacı olanlar olabilmektedir.
MERSİN ÜNİVERSİTESİ
ÖĞRENCİ PROFİLİ ANKETİ
2010
Ailenizde üniversite eğitimi almış ya da
almakta olan sizden başka kimse var mı?
n
%
Evet
7540
54.8
Hayır
6220
45.2
13760
100
TOPLAM
Mezun olduğunuz lise türü?
n
%
Devlet Lisesi
7265
52.8
Meslek Lisesi
2538
18.44
Anadolu Lisesi
1938
14.08
Diğer
2019
14.68
13760
100
TOPLAM
Üniversite öncesi yaşamınızın büyük
bölümünün geçtiği bölge?
n
%
Akdeniz
7488
54.42
Güneydoğu Anadolu
1774
12.89
İç Anadolu
1391
10.11
Marmara
1029
7.48
Doğu Anadolu
715
5.20
Ege
Karadeniz
Yurtdışı
644
574
145
4.68
4.21
1.1
Üniversite öncesi yaşamınızın büyük
bölümünün geçtiği yer?
n
%
Büyükşehir
4673
33.96
İl Merkezi
2821
20.5
İlçe Merkezi
4112
29.88
Köy-Kasaba
2009
14.6
Yurtdışı
145
1.05
13760
100
TOPLAM
Günde ortalama kaç saat ders
çalışıyorsunuz ?
n
%
Hiç
2634
19.14
1 saat
4577
33.26
2 saat
3455
25.11
3 saat
1666
12.11
4 saat ve üstü
1428
10.38
13760
100
TOPLAM
Üniversitedeki sosyal, kültürel ve
sanatsal etkinliklere ne derece
katılıyorsunuz ?
n
%
Hiç
2743
19.93
Biraz
6175
44.88
Oldukça
3681
26.75
Çok
1161
8.44
13760
100
TOPLAM
Spor yapıyor musunuz ?
n
%
Hiç
2430
14.71
Biraz
6010
23.95
Oldukça
3296
43.68
Çok
2024
17.66
13760
100
TOPLAM
Üniversitedeki etkinlikler dışında boş
zamanlarınızı nasıl değerlendiriyorsunuz ?
n
%
Müzik dinliyorum
6773
9.44
Sinemaya gidiyorum
5210
7.26
Çevremdekilerle sohbet ediyorum
4883
6.80
Arkadaşlarımla geziyorum
4883
6.80
İnternette sohbet ediyorum
4479
6.24
Uyku dinlenme ile geçiriyorum
4451
6.20
TV seyrediyorum
4285
5.97
K
A
Y
I
T
L
A
R
VELİ
ORYANTASYONU
AKRAN REHBERLİĞİ
ÖĞRENCİ
ORYANTASYONU
ÜYG
O
S
D
Akademik Danışmanlar için
Gelişimsel özelliklerinin farkında olun
Bilgi sağlayın
Seçenekleri keşfetmesine yardım edin
Amaç belirleyin
Uygun kaynaklara yönlendirin
Gelişimini izleyin
Potansiyelini araştırın
Güvendiğinizi gösterin
Dinleyin
ÖĞRENCİ DANIŞMANLARI VE ÖĞRETİM
ÜYELERİ İÇİN ÖĞRENCİLERİ PSİKOLOJİK
YARDIM ALMA KONUSUNDA YÖNLENDİRME
REHBERİ
Üniversitemiz PDR Merkezi ile dilediğiniz
zaman mutlaka iletişime geçin.
[email protected]
MEÜ-PDRM
ADRES:
Mediko-Sosyal Binası Giriş Katı
Çiftlikköy Yerleşkesi 33343 Mersin
Telefon: 324-3610001/4190
E-posta: [email protected]
KAYNAKÇA
Chickering, A. (1969). Education and identity.
Ratcliff, G. (2008). Applying student development
theories to supervising students.
Medalie, J. (1981). College life cycle.
Slide 10
MERSİN ÜNİVERSİTESİ
EĞİTİCİLERİN EĞİTİMİ SEMİNERİ
ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİNİN
GELİŞİM ÖZELLİKLERİ
Yrd. Doç. Dr. Cem Ali GİZİR
Mersin Üniversitesi
Ocak 2011
2
Gelişimsel Görevler
Her gelişim döneminde bireylerden, o döneme özgü bazı
davranışları kazanması, bazı beceri ve görevleri başarması
beklenir.
Gelişim görevlerinin bir çoğu döneme özgüdür.
Herhangi bir gelişim görevinin zamanında başarılması hem
o sırada üzerinde çalışılan başka gelişim ödevlerinin
gerçekleşmesini kolaylaştırır; hem de ileriki gelişme
ödevlerinin gerçekleşmesine uygun zemin hazırlar.
Gelişim görevleri başta fizyolojik olgunlaşmadan, çevre ve
kültürel etkilerden, kişinin ilgi ve isteklerinden; genel
olarak bio-psiko-sosyal süreçlerden etkilenerek oluşur.
Üniversite Öğrencilerinin Gelişimsel Görevleri
YETKİNLİK
KAZANMA
AMAÇ
GELİŞTİRME
DUYGU
YÖNETİMİ
KİŞİLİK
GELİŞİMİ
ÖZERKLİK
vs
KİMLİK
OLUŞTURMA
Sağlıklı
Kişilerarası
İlişkiler Kurma
BAĞLILIK
Üniversite Öğrencilerinin Gelişimsel Görevleri
Yetkinlik kazanma
–
Duygu Yönetimi
–
–
Zihinsel, fiziksel, kişilerarası yetkinlik
Duygusal farkındalık geliştirme ve duyguları kabul
etme
Kişisel kontrol ile kendini ifade arasındaki dengeyi
kurabilme
Özerklikten karşılıklı bağlılığa geçiş
–
–
Güven, etkileme ve onaylanma ihtiyaçlarının
dengelenmesi
Kendine özgü problem çözme ve etkinlikleri
düzenleme becerisi
Üniversite Öğrencilerinin Gelişimsel Görevleri
Sağlıklı kişilerarası ilişkiler geliştirme
–
–
Kimlik geliştirme
–
Farklılıkları anlama ve hoşgörü gösterme
Yakın ilişkiler kurabilme
Öz-kabul, cinsel kimliğinden, etnik kökeninden vb.
hoşnut olma
Amaç geliştirme
–
Kişisel ilgi ve seçeneklerini değerlendirebilme, amaç
belirleme, amaçlarını gerçekleştirmek için sebat
etme
Üniversite Öğrencilerinin Gelişimsel Görevleri
Yetkinli Kazanma
Amaç Geliştirme
Duygu Yönetimi
Özerklikten
Bağlılığa Geçiş
Kimlik
Oluşturma
Kişilik Gelişimi
Sağlıklı Kişilerarası
İlişkiler Kurma
1. SINIF 2. SINIF
BÜTÜNLEŞME
3. SINIF
4. SINIF YÜKSEK LİSANS
Üniversiteye Uyum Sürecinde
Öğrencilerde Beklenen Değişiklikler
Kişisel özgürlüklerin artması
Sorumlulukların artması
Zaman kullanımı
Farklı sosyal çevre ve ilişkiler
Aile ve lise arkadaşlarıyla değişen ilişkiler
Akademik Zorluklar
Eğitim sistemi
Sınıf atmosferi
Sınıf içi etkileşimler
Öğretim üyesi ile ilişkiler
Ölçme ve değerlendirme kriterleri
Akademik stres
Sosyal Zorluklar
Dil problemleri
Toplumcu-bireyselci kültür
Sınırlı sosyal ilişkiler
İnançlar, Değerler ve Gelenekler
Ayrımcı yaklaşımlar
1. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Evden ve aileden ilk defa ayrılma
Ev özlemi, yalnızlık
Çocukluğun yok oluşunun sinyalleri
Kendi başına karar verme sorumluluğu alma
Fiziksel ihtiyaçlarıyla kendi başına ilgilenme
Yas
Depresyon
İlk defa yalnız kalma
Eski arkadaşları arama, sık eve gitme, eski
ilişkilerine sıkı sıkı sarılma
•
1. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Yeni akademik ve sosyal ortam
Yeni ilişkiler
Kendine uygun ilgi alanları bulma
Rehberlik ve gözetimin azalması
Yeni ders çalışma becerileri geliştirme
Zaman kullanımını öğrenme
Bütçe yapma ve bütçeye göre harcama
yapma
Öz-disiplin
2. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Daha bağımsız
İlgilerin değişmesi ve gelecek amaçlarına yönelik
kararlar alma
Alan (branş) seçme
“2. Sınıf Krizi” – kayıtsızlık, yabancılaşma ve
mutsuzluk
Gelecek hakkında ciddi ciddi düşünme
Uyum sağlanamadıysa, uyuma yönelik çabalar
Eski arkadaşlıklara/arkadaşlıklara özlem duyma
Akademik Durum: kaygıların dışavurumu, düşük
notlar, başarısızlıkla ilgi çekmeye çalışma
Disiplin problemleri
3. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Yeterli ve gerekli çalışma becerilerine sahip
olmayı dileme
Kendi beceri ve yeteneklerini gerçekçi
değerlendirme
Yetişkin yaşamına yönelme
Seçici ve ciddi ikili ilişkiler kurma
Üniversite sonrasını görmeye başlama
Mesleki ilgilerin belirginleşmesi
Kendini test etme ve mezuniyeti erteleyerek
yetişkin yaşamına geçişi erteleme (bazıları)
Becerilerini en üst düzeyde kullanmaya
4. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Gelecek kaygısı
Üniversiteden (güvenli yerden) ayrılma
kaygısı
Zamanın hızla akması
Nostalji yaşama
Aşırı Stres (bazı öğrenciler)
Mezuniyeti erteleme çabaları (bazı
öğrenciler)
Ruh sağlığı ile ilgili durumlar
Aile ile çatışmalar
4. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
•
(Senioritis Sendromu)
Okula yönelik motivasyonda düşme
Okul işlerinden vazgeçerek eğlenceye
yönelmek
Hızlı bir şekilde üniversite yıllarında ertelenen
ya da kaçınılan işlere yönelmek
Israrla kendine bir sevgili, eş arama
Günümüz Üniversite Öğrencileri
HİÇBİRŞEYİ
HERŞEYİ
SORGULAMALARI
SORGULAMA!
SORGULAMA
SORGULA
(SORULARI)
ARTIK YETER
SORGULA
İlk Nesil Üniversite Öğrencileri-I
(First Generation Students)
1. Düşük akademik başarı geçmişi
2. Düşük akademik hazırlık
3. Düşük akademik beklentiler
4. Düşük SES
5. Düşük öğrenme motivasyonu
6. Yetersiz aile ve arkadaş desteği
7. Üniversite seçim sürecindeki sıkıntılar
8. Burs, kredi, yurt vb. olanaklardaki
sınırlılıklar
İlk Nesil Üniversite Öğrencileri-II
9. Zaman kullanımı ve diğer kişisel becerilerdeki
eksiklikler
10. Yükseköğrenim yaşamına yönelik yetersiz bilgi
11. Bürokratik süreçlere yönelik deneyim eksiklikleri
12. Öğrenme sürecinin tutum, beceri ve ilgileri de
kapsadığı konusundaki bilgi eksiklikleri
13. Ailede ilk üniversitede okuyan birey olmak
(deneyim eksikliği, rehber eksikliği)
14. Part-time bir işte çalışıyor olmak
15. Kız öğrenci olmak
İlk Nesil Üniversite Öğrencileri-III
(Üniversite Yaşamı)
1. Akademik etkinliklere katılmama
2. Üniversitenin sosyal ortamına katılmama
3. Yetersiz ders çalışma
4. Düşük notlar alma
5. Öğrenim süresince ek işlerde çalışma
6. Yabancılaşma
7. Sosyal yetersizlikler hissetme
8. Yeni bir kimlik oluşturma, üniversite öncesi aile, arkadaş ve
sosyal çevre ilişkilerinden uzaklaşarak farklı bir kültürel
ortama girme, değişme kaygısı.
9. Etkili zaman kullanımı, analitik düşünme, problem çözme
davranışı konusundaki çatışmalar.
10. İlgili birimlerle en az iletişime geçenler genelde bu
birimlere en çok ihtiyacı olanlar olabilmektedir.
MERSİN ÜNİVERSİTESİ
ÖĞRENCİ PROFİLİ ANKETİ
2010
Ailenizde üniversite eğitimi almış ya da
almakta olan sizden başka kimse var mı?
n
%
Evet
7540
54.8
Hayır
6220
45.2
13760
100
TOPLAM
Mezun olduğunuz lise türü?
n
%
Devlet Lisesi
7265
52.8
Meslek Lisesi
2538
18.44
Anadolu Lisesi
1938
14.08
Diğer
2019
14.68
13760
100
TOPLAM
Üniversite öncesi yaşamınızın büyük
bölümünün geçtiği bölge?
n
%
Akdeniz
7488
54.42
Güneydoğu Anadolu
1774
12.89
İç Anadolu
1391
10.11
Marmara
1029
7.48
Doğu Anadolu
715
5.20
Ege
Karadeniz
Yurtdışı
644
574
145
4.68
4.21
1.1
Üniversite öncesi yaşamınızın büyük
bölümünün geçtiği yer?
n
%
Büyükşehir
4673
33.96
İl Merkezi
2821
20.5
İlçe Merkezi
4112
29.88
Köy-Kasaba
2009
14.6
Yurtdışı
145
1.05
13760
100
TOPLAM
Günde ortalama kaç saat ders
çalışıyorsunuz ?
n
%
Hiç
2634
19.14
1 saat
4577
33.26
2 saat
3455
25.11
3 saat
1666
12.11
4 saat ve üstü
1428
10.38
13760
100
TOPLAM
Üniversitedeki sosyal, kültürel ve
sanatsal etkinliklere ne derece
katılıyorsunuz ?
n
%
Hiç
2743
19.93
Biraz
6175
44.88
Oldukça
3681
26.75
Çok
1161
8.44
13760
100
TOPLAM
Spor yapıyor musunuz ?
n
%
Hiç
2430
14.71
Biraz
6010
23.95
Oldukça
3296
43.68
Çok
2024
17.66
13760
100
TOPLAM
Üniversitedeki etkinlikler dışında boş
zamanlarınızı nasıl değerlendiriyorsunuz ?
n
%
Müzik dinliyorum
6773
9.44
Sinemaya gidiyorum
5210
7.26
Çevremdekilerle sohbet ediyorum
4883
6.80
Arkadaşlarımla geziyorum
4883
6.80
İnternette sohbet ediyorum
4479
6.24
Uyku dinlenme ile geçiriyorum
4451
6.20
TV seyrediyorum
4285
5.97
K
A
Y
I
T
L
A
R
VELİ
ORYANTASYONU
AKRAN REHBERLİĞİ
ÖĞRENCİ
ORYANTASYONU
ÜYG
O
S
D
Akademik Danışmanlar için
Gelişimsel özelliklerinin farkında olun
Bilgi sağlayın
Seçenekleri keşfetmesine yardım edin
Amaç belirleyin
Uygun kaynaklara yönlendirin
Gelişimini izleyin
Potansiyelini araştırın
Güvendiğinizi gösterin
Dinleyin
ÖĞRENCİ DANIŞMANLARI VE ÖĞRETİM
ÜYELERİ İÇİN ÖĞRENCİLERİ PSİKOLOJİK
YARDIM ALMA KONUSUNDA YÖNLENDİRME
REHBERİ
Üniversitemiz PDR Merkezi ile dilediğiniz
zaman mutlaka iletişime geçin.
[email protected]
MEÜ-PDRM
ADRES:
Mediko-Sosyal Binası Giriş Katı
Çiftlikköy Yerleşkesi 33343 Mersin
Telefon: 324-3610001/4190
E-posta: [email protected]
KAYNAKÇA
Chickering, A. (1969). Education and identity.
Ratcliff, G. (2008). Applying student development
theories to supervising students.
Medalie, J. (1981). College life cycle.
Slide 11
MERSİN ÜNİVERSİTESİ
EĞİTİCİLERİN EĞİTİMİ SEMİNERİ
ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİNİN
GELİŞİM ÖZELLİKLERİ
Yrd. Doç. Dr. Cem Ali GİZİR
Mersin Üniversitesi
Ocak 2011
2
Gelişimsel Görevler
Her gelişim döneminde bireylerden, o döneme özgü bazı
davranışları kazanması, bazı beceri ve görevleri başarması
beklenir.
Gelişim görevlerinin bir çoğu döneme özgüdür.
Herhangi bir gelişim görevinin zamanında başarılması hem
o sırada üzerinde çalışılan başka gelişim ödevlerinin
gerçekleşmesini kolaylaştırır; hem de ileriki gelişme
ödevlerinin gerçekleşmesine uygun zemin hazırlar.
Gelişim görevleri başta fizyolojik olgunlaşmadan, çevre ve
kültürel etkilerden, kişinin ilgi ve isteklerinden; genel
olarak bio-psiko-sosyal süreçlerden etkilenerek oluşur.
Üniversite Öğrencilerinin Gelişimsel Görevleri
YETKİNLİK
KAZANMA
AMAÇ
GELİŞTİRME
DUYGU
YÖNETİMİ
KİŞİLİK
GELİŞİMİ
ÖZERKLİK
vs
KİMLİK
OLUŞTURMA
Sağlıklı
Kişilerarası
İlişkiler Kurma
BAĞLILIK
Üniversite Öğrencilerinin Gelişimsel Görevleri
Yetkinlik kazanma
–
Duygu Yönetimi
–
–
Zihinsel, fiziksel, kişilerarası yetkinlik
Duygusal farkındalık geliştirme ve duyguları kabul
etme
Kişisel kontrol ile kendini ifade arasındaki dengeyi
kurabilme
Özerklikten karşılıklı bağlılığa geçiş
–
–
Güven, etkileme ve onaylanma ihtiyaçlarının
dengelenmesi
Kendine özgü problem çözme ve etkinlikleri
düzenleme becerisi
Üniversite Öğrencilerinin Gelişimsel Görevleri
Sağlıklı kişilerarası ilişkiler geliştirme
–
–
Kimlik geliştirme
–
Farklılıkları anlama ve hoşgörü gösterme
Yakın ilişkiler kurabilme
Öz-kabul, cinsel kimliğinden, etnik kökeninden vb.
hoşnut olma
Amaç geliştirme
–
Kişisel ilgi ve seçeneklerini değerlendirebilme, amaç
belirleme, amaçlarını gerçekleştirmek için sebat
etme
Üniversite Öğrencilerinin Gelişimsel Görevleri
Yetkinli Kazanma
Amaç Geliştirme
Duygu Yönetimi
Özerklikten
Bağlılığa Geçiş
Kimlik
Oluşturma
Kişilik Gelişimi
Sağlıklı Kişilerarası
İlişkiler Kurma
1. SINIF 2. SINIF
BÜTÜNLEŞME
3. SINIF
4. SINIF YÜKSEK LİSANS
Üniversiteye Uyum Sürecinde
Öğrencilerde Beklenen Değişiklikler
Kişisel özgürlüklerin artması
Sorumlulukların artması
Zaman kullanımı
Farklı sosyal çevre ve ilişkiler
Aile ve lise arkadaşlarıyla değişen ilişkiler
Akademik Zorluklar
Eğitim sistemi
Sınıf atmosferi
Sınıf içi etkileşimler
Öğretim üyesi ile ilişkiler
Ölçme ve değerlendirme kriterleri
Akademik stres
Sosyal Zorluklar
Dil problemleri
Toplumcu-bireyselci kültür
Sınırlı sosyal ilişkiler
İnançlar, Değerler ve Gelenekler
Ayrımcı yaklaşımlar
1. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Evden ve aileden ilk defa ayrılma
Ev özlemi, yalnızlık
Çocukluğun yok oluşunun sinyalleri
Kendi başına karar verme sorumluluğu alma
Fiziksel ihtiyaçlarıyla kendi başına ilgilenme
Yas
Depresyon
İlk defa yalnız kalma
Eski arkadaşları arama, sık eve gitme, eski
ilişkilerine sıkı sıkı sarılma
•
1. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Yeni akademik ve sosyal ortam
Yeni ilişkiler
Kendine uygun ilgi alanları bulma
Rehberlik ve gözetimin azalması
Yeni ders çalışma becerileri geliştirme
Zaman kullanımını öğrenme
Bütçe yapma ve bütçeye göre harcama
yapma
Öz-disiplin
2. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Daha bağımsız
İlgilerin değişmesi ve gelecek amaçlarına yönelik
kararlar alma
Alan (branş) seçme
“2. Sınıf Krizi” – kayıtsızlık, yabancılaşma ve
mutsuzluk
Gelecek hakkında ciddi ciddi düşünme
Uyum sağlanamadıysa, uyuma yönelik çabalar
Eski arkadaşlıklara/arkadaşlıklara özlem duyma
Akademik Durum: kaygıların dışavurumu, düşük
notlar, başarısızlıkla ilgi çekmeye çalışma
Disiplin problemleri
3. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Yeterli ve gerekli çalışma becerilerine sahip
olmayı dileme
Kendi beceri ve yeteneklerini gerçekçi
değerlendirme
Yetişkin yaşamına yönelme
Seçici ve ciddi ikili ilişkiler kurma
Üniversite sonrasını görmeye başlama
Mesleki ilgilerin belirginleşmesi
Kendini test etme ve mezuniyeti erteleyerek
yetişkin yaşamına geçişi erteleme (bazıları)
Becerilerini en üst düzeyde kullanmaya
4. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Gelecek kaygısı
Üniversiteden (güvenli yerden) ayrılma
kaygısı
Zamanın hızla akması
Nostalji yaşama
Aşırı Stres (bazı öğrenciler)
Mezuniyeti erteleme çabaları (bazı
öğrenciler)
Ruh sağlığı ile ilgili durumlar
Aile ile çatışmalar
4. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
•
(Senioritis Sendromu)
Okula yönelik motivasyonda düşme
Okul işlerinden vazgeçerek eğlenceye
yönelmek
Hızlı bir şekilde üniversite yıllarında ertelenen
ya da kaçınılan işlere yönelmek
Israrla kendine bir sevgili, eş arama
Günümüz Üniversite Öğrencileri
HİÇBİRŞEYİ
HERŞEYİ
SORGULAMALARI
SORGULAMA!
SORGULAMA
SORGULA
(SORULARI)
ARTIK YETER
SORGULA
İlk Nesil Üniversite Öğrencileri-I
(First Generation Students)
1. Düşük akademik başarı geçmişi
2. Düşük akademik hazırlık
3. Düşük akademik beklentiler
4. Düşük SES
5. Düşük öğrenme motivasyonu
6. Yetersiz aile ve arkadaş desteği
7. Üniversite seçim sürecindeki sıkıntılar
8. Burs, kredi, yurt vb. olanaklardaki
sınırlılıklar
İlk Nesil Üniversite Öğrencileri-II
9. Zaman kullanımı ve diğer kişisel becerilerdeki
eksiklikler
10. Yükseköğrenim yaşamına yönelik yetersiz bilgi
11. Bürokratik süreçlere yönelik deneyim eksiklikleri
12. Öğrenme sürecinin tutum, beceri ve ilgileri de
kapsadığı konusundaki bilgi eksiklikleri
13. Ailede ilk üniversitede okuyan birey olmak
(deneyim eksikliği, rehber eksikliği)
14. Part-time bir işte çalışıyor olmak
15. Kız öğrenci olmak
İlk Nesil Üniversite Öğrencileri-III
(Üniversite Yaşamı)
1. Akademik etkinliklere katılmama
2. Üniversitenin sosyal ortamına katılmama
3. Yetersiz ders çalışma
4. Düşük notlar alma
5. Öğrenim süresince ek işlerde çalışma
6. Yabancılaşma
7. Sosyal yetersizlikler hissetme
8. Yeni bir kimlik oluşturma, üniversite öncesi aile, arkadaş ve
sosyal çevre ilişkilerinden uzaklaşarak farklı bir kültürel
ortama girme, değişme kaygısı.
9. Etkili zaman kullanımı, analitik düşünme, problem çözme
davranışı konusundaki çatışmalar.
10. İlgili birimlerle en az iletişime geçenler genelde bu
birimlere en çok ihtiyacı olanlar olabilmektedir.
MERSİN ÜNİVERSİTESİ
ÖĞRENCİ PROFİLİ ANKETİ
2010
Ailenizde üniversite eğitimi almış ya da
almakta olan sizden başka kimse var mı?
n
%
Evet
7540
54.8
Hayır
6220
45.2
13760
100
TOPLAM
Mezun olduğunuz lise türü?
n
%
Devlet Lisesi
7265
52.8
Meslek Lisesi
2538
18.44
Anadolu Lisesi
1938
14.08
Diğer
2019
14.68
13760
100
TOPLAM
Üniversite öncesi yaşamınızın büyük
bölümünün geçtiği bölge?
n
%
Akdeniz
7488
54.42
Güneydoğu Anadolu
1774
12.89
İç Anadolu
1391
10.11
Marmara
1029
7.48
Doğu Anadolu
715
5.20
Ege
Karadeniz
Yurtdışı
644
574
145
4.68
4.21
1.1
Üniversite öncesi yaşamınızın büyük
bölümünün geçtiği yer?
n
%
Büyükşehir
4673
33.96
İl Merkezi
2821
20.5
İlçe Merkezi
4112
29.88
Köy-Kasaba
2009
14.6
Yurtdışı
145
1.05
13760
100
TOPLAM
Günde ortalama kaç saat ders
çalışıyorsunuz ?
n
%
Hiç
2634
19.14
1 saat
4577
33.26
2 saat
3455
25.11
3 saat
1666
12.11
4 saat ve üstü
1428
10.38
13760
100
TOPLAM
Üniversitedeki sosyal, kültürel ve
sanatsal etkinliklere ne derece
katılıyorsunuz ?
n
%
Hiç
2743
19.93
Biraz
6175
44.88
Oldukça
3681
26.75
Çok
1161
8.44
13760
100
TOPLAM
Spor yapıyor musunuz ?
n
%
Hiç
2430
14.71
Biraz
6010
23.95
Oldukça
3296
43.68
Çok
2024
17.66
13760
100
TOPLAM
Üniversitedeki etkinlikler dışında boş
zamanlarınızı nasıl değerlendiriyorsunuz ?
n
%
Müzik dinliyorum
6773
9.44
Sinemaya gidiyorum
5210
7.26
Çevremdekilerle sohbet ediyorum
4883
6.80
Arkadaşlarımla geziyorum
4883
6.80
İnternette sohbet ediyorum
4479
6.24
Uyku dinlenme ile geçiriyorum
4451
6.20
TV seyrediyorum
4285
5.97
K
A
Y
I
T
L
A
R
VELİ
ORYANTASYONU
AKRAN REHBERLİĞİ
ÖĞRENCİ
ORYANTASYONU
ÜYG
O
S
D
Akademik Danışmanlar için
Gelişimsel özelliklerinin farkında olun
Bilgi sağlayın
Seçenekleri keşfetmesine yardım edin
Amaç belirleyin
Uygun kaynaklara yönlendirin
Gelişimini izleyin
Potansiyelini araştırın
Güvendiğinizi gösterin
Dinleyin
ÖĞRENCİ DANIŞMANLARI VE ÖĞRETİM
ÜYELERİ İÇİN ÖĞRENCİLERİ PSİKOLOJİK
YARDIM ALMA KONUSUNDA YÖNLENDİRME
REHBERİ
Üniversitemiz PDR Merkezi ile dilediğiniz
zaman mutlaka iletişime geçin.
[email protected]
MEÜ-PDRM
ADRES:
Mediko-Sosyal Binası Giriş Katı
Çiftlikköy Yerleşkesi 33343 Mersin
Telefon: 324-3610001/4190
E-posta: [email protected]
KAYNAKÇA
Chickering, A. (1969). Education and identity.
Ratcliff, G. (2008). Applying student development
theories to supervising students.
Medalie, J. (1981). College life cycle.
Slide 12
MERSİN ÜNİVERSİTESİ
EĞİTİCİLERİN EĞİTİMİ SEMİNERİ
ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİNİN
GELİŞİM ÖZELLİKLERİ
Yrd. Doç. Dr. Cem Ali GİZİR
Mersin Üniversitesi
Ocak 2011
2
Gelişimsel Görevler
Her gelişim döneminde bireylerden, o döneme özgü bazı
davranışları kazanması, bazı beceri ve görevleri başarması
beklenir.
Gelişim görevlerinin bir çoğu döneme özgüdür.
Herhangi bir gelişim görevinin zamanında başarılması hem
o sırada üzerinde çalışılan başka gelişim ödevlerinin
gerçekleşmesini kolaylaştırır; hem de ileriki gelişme
ödevlerinin gerçekleşmesine uygun zemin hazırlar.
Gelişim görevleri başta fizyolojik olgunlaşmadan, çevre ve
kültürel etkilerden, kişinin ilgi ve isteklerinden; genel
olarak bio-psiko-sosyal süreçlerden etkilenerek oluşur.
Üniversite Öğrencilerinin Gelişimsel Görevleri
YETKİNLİK
KAZANMA
AMAÇ
GELİŞTİRME
DUYGU
YÖNETİMİ
KİŞİLİK
GELİŞİMİ
ÖZERKLİK
vs
KİMLİK
OLUŞTURMA
Sağlıklı
Kişilerarası
İlişkiler Kurma
BAĞLILIK
Üniversite Öğrencilerinin Gelişimsel Görevleri
Yetkinlik kazanma
–
Duygu Yönetimi
–
–
Zihinsel, fiziksel, kişilerarası yetkinlik
Duygusal farkındalık geliştirme ve duyguları kabul
etme
Kişisel kontrol ile kendini ifade arasındaki dengeyi
kurabilme
Özerklikten karşılıklı bağlılığa geçiş
–
–
Güven, etkileme ve onaylanma ihtiyaçlarının
dengelenmesi
Kendine özgü problem çözme ve etkinlikleri
düzenleme becerisi
Üniversite Öğrencilerinin Gelişimsel Görevleri
Sağlıklı kişilerarası ilişkiler geliştirme
–
–
Kimlik geliştirme
–
Farklılıkları anlama ve hoşgörü gösterme
Yakın ilişkiler kurabilme
Öz-kabul, cinsel kimliğinden, etnik kökeninden vb.
hoşnut olma
Amaç geliştirme
–
Kişisel ilgi ve seçeneklerini değerlendirebilme, amaç
belirleme, amaçlarını gerçekleştirmek için sebat
etme
Üniversite Öğrencilerinin Gelişimsel Görevleri
Yetkinli Kazanma
Amaç Geliştirme
Duygu Yönetimi
Özerklikten
Bağlılığa Geçiş
Kimlik
Oluşturma
Kişilik Gelişimi
Sağlıklı Kişilerarası
İlişkiler Kurma
1. SINIF 2. SINIF
BÜTÜNLEŞME
3. SINIF
4. SINIF YÜKSEK LİSANS
Üniversiteye Uyum Sürecinde
Öğrencilerde Beklenen Değişiklikler
Kişisel özgürlüklerin artması
Sorumlulukların artması
Zaman kullanımı
Farklı sosyal çevre ve ilişkiler
Aile ve lise arkadaşlarıyla değişen ilişkiler
Akademik Zorluklar
Eğitim sistemi
Sınıf atmosferi
Sınıf içi etkileşimler
Öğretim üyesi ile ilişkiler
Ölçme ve değerlendirme kriterleri
Akademik stres
Sosyal Zorluklar
Dil problemleri
Toplumcu-bireyselci kültür
Sınırlı sosyal ilişkiler
İnançlar, Değerler ve Gelenekler
Ayrımcı yaklaşımlar
1. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Evden ve aileden ilk defa ayrılma
Ev özlemi, yalnızlık
Çocukluğun yok oluşunun sinyalleri
Kendi başına karar verme sorumluluğu alma
Fiziksel ihtiyaçlarıyla kendi başına ilgilenme
Yas
Depresyon
İlk defa yalnız kalma
Eski arkadaşları arama, sık eve gitme, eski
ilişkilerine sıkı sıkı sarılma
•
1. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Yeni akademik ve sosyal ortam
Yeni ilişkiler
Kendine uygun ilgi alanları bulma
Rehberlik ve gözetimin azalması
Yeni ders çalışma becerileri geliştirme
Zaman kullanımını öğrenme
Bütçe yapma ve bütçeye göre harcama
yapma
Öz-disiplin
2. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Daha bağımsız
İlgilerin değişmesi ve gelecek amaçlarına yönelik
kararlar alma
Alan (branş) seçme
“2. Sınıf Krizi” – kayıtsızlık, yabancılaşma ve
mutsuzluk
Gelecek hakkında ciddi ciddi düşünme
Uyum sağlanamadıysa, uyuma yönelik çabalar
Eski arkadaşlıklara/arkadaşlıklara özlem duyma
Akademik Durum: kaygıların dışavurumu, düşük
notlar, başarısızlıkla ilgi çekmeye çalışma
Disiplin problemleri
3. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Yeterli ve gerekli çalışma becerilerine sahip
olmayı dileme
Kendi beceri ve yeteneklerini gerçekçi
değerlendirme
Yetişkin yaşamına yönelme
Seçici ve ciddi ikili ilişkiler kurma
Üniversite sonrasını görmeye başlama
Mesleki ilgilerin belirginleşmesi
Kendini test etme ve mezuniyeti erteleyerek
yetişkin yaşamına geçişi erteleme (bazıları)
Becerilerini en üst düzeyde kullanmaya
4. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Gelecek kaygısı
Üniversiteden (güvenli yerden) ayrılma
kaygısı
Zamanın hızla akması
Nostalji yaşama
Aşırı Stres (bazı öğrenciler)
Mezuniyeti erteleme çabaları (bazı
öğrenciler)
Ruh sağlığı ile ilgili durumlar
Aile ile çatışmalar
4. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
•
(Senioritis Sendromu)
Okula yönelik motivasyonda düşme
Okul işlerinden vazgeçerek eğlenceye
yönelmek
Hızlı bir şekilde üniversite yıllarında ertelenen
ya da kaçınılan işlere yönelmek
Israrla kendine bir sevgili, eş arama
Günümüz Üniversite Öğrencileri
HİÇBİRŞEYİ
HERŞEYİ
SORGULAMALARI
SORGULAMA!
SORGULAMA
SORGULA
(SORULARI)
ARTIK YETER
SORGULA
İlk Nesil Üniversite Öğrencileri-I
(First Generation Students)
1. Düşük akademik başarı geçmişi
2. Düşük akademik hazırlık
3. Düşük akademik beklentiler
4. Düşük SES
5. Düşük öğrenme motivasyonu
6. Yetersiz aile ve arkadaş desteği
7. Üniversite seçim sürecindeki sıkıntılar
8. Burs, kredi, yurt vb. olanaklardaki
sınırlılıklar
İlk Nesil Üniversite Öğrencileri-II
9. Zaman kullanımı ve diğer kişisel becerilerdeki
eksiklikler
10. Yükseköğrenim yaşamına yönelik yetersiz bilgi
11. Bürokratik süreçlere yönelik deneyim eksiklikleri
12. Öğrenme sürecinin tutum, beceri ve ilgileri de
kapsadığı konusundaki bilgi eksiklikleri
13. Ailede ilk üniversitede okuyan birey olmak
(deneyim eksikliği, rehber eksikliği)
14. Part-time bir işte çalışıyor olmak
15. Kız öğrenci olmak
İlk Nesil Üniversite Öğrencileri-III
(Üniversite Yaşamı)
1. Akademik etkinliklere katılmama
2. Üniversitenin sosyal ortamına katılmama
3. Yetersiz ders çalışma
4. Düşük notlar alma
5. Öğrenim süresince ek işlerde çalışma
6. Yabancılaşma
7. Sosyal yetersizlikler hissetme
8. Yeni bir kimlik oluşturma, üniversite öncesi aile, arkadaş ve
sosyal çevre ilişkilerinden uzaklaşarak farklı bir kültürel
ortama girme, değişme kaygısı.
9. Etkili zaman kullanımı, analitik düşünme, problem çözme
davranışı konusundaki çatışmalar.
10. İlgili birimlerle en az iletişime geçenler genelde bu
birimlere en çok ihtiyacı olanlar olabilmektedir.
MERSİN ÜNİVERSİTESİ
ÖĞRENCİ PROFİLİ ANKETİ
2010
Ailenizde üniversite eğitimi almış ya da
almakta olan sizden başka kimse var mı?
n
%
Evet
7540
54.8
Hayır
6220
45.2
13760
100
TOPLAM
Mezun olduğunuz lise türü?
n
%
Devlet Lisesi
7265
52.8
Meslek Lisesi
2538
18.44
Anadolu Lisesi
1938
14.08
Diğer
2019
14.68
13760
100
TOPLAM
Üniversite öncesi yaşamınızın büyük
bölümünün geçtiği bölge?
n
%
Akdeniz
7488
54.42
Güneydoğu Anadolu
1774
12.89
İç Anadolu
1391
10.11
Marmara
1029
7.48
Doğu Anadolu
715
5.20
Ege
Karadeniz
Yurtdışı
644
574
145
4.68
4.21
1.1
Üniversite öncesi yaşamınızın büyük
bölümünün geçtiği yer?
n
%
Büyükşehir
4673
33.96
İl Merkezi
2821
20.5
İlçe Merkezi
4112
29.88
Köy-Kasaba
2009
14.6
Yurtdışı
145
1.05
13760
100
TOPLAM
Günde ortalama kaç saat ders
çalışıyorsunuz ?
n
%
Hiç
2634
19.14
1 saat
4577
33.26
2 saat
3455
25.11
3 saat
1666
12.11
4 saat ve üstü
1428
10.38
13760
100
TOPLAM
Üniversitedeki sosyal, kültürel ve
sanatsal etkinliklere ne derece
katılıyorsunuz ?
n
%
Hiç
2743
19.93
Biraz
6175
44.88
Oldukça
3681
26.75
Çok
1161
8.44
13760
100
TOPLAM
Spor yapıyor musunuz ?
n
%
Hiç
2430
14.71
Biraz
6010
23.95
Oldukça
3296
43.68
Çok
2024
17.66
13760
100
TOPLAM
Üniversitedeki etkinlikler dışında boş
zamanlarınızı nasıl değerlendiriyorsunuz ?
n
%
Müzik dinliyorum
6773
9.44
Sinemaya gidiyorum
5210
7.26
Çevremdekilerle sohbet ediyorum
4883
6.80
Arkadaşlarımla geziyorum
4883
6.80
İnternette sohbet ediyorum
4479
6.24
Uyku dinlenme ile geçiriyorum
4451
6.20
TV seyrediyorum
4285
5.97
K
A
Y
I
T
L
A
R
VELİ
ORYANTASYONU
AKRAN REHBERLİĞİ
ÖĞRENCİ
ORYANTASYONU
ÜYG
O
S
D
Akademik Danışmanlar için
Gelişimsel özelliklerinin farkında olun
Bilgi sağlayın
Seçenekleri keşfetmesine yardım edin
Amaç belirleyin
Uygun kaynaklara yönlendirin
Gelişimini izleyin
Potansiyelini araştırın
Güvendiğinizi gösterin
Dinleyin
ÖĞRENCİ DANIŞMANLARI VE ÖĞRETİM
ÜYELERİ İÇİN ÖĞRENCİLERİ PSİKOLOJİK
YARDIM ALMA KONUSUNDA YÖNLENDİRME
REHBERİ
Üniversitemiz PDR Merkezi ile dilediğiniz
zaman mutlaka iletişime geçin.
[email protected]
MEÜ-PDRM
ADRES:
Mediko-Sosyal Binası Giriş Katı
Çiftlikköy Yerleşkesi 33343 Mersin
Telefon: 324-3610001/4190
E-posta: [email protected]
KAYNAKÇA
Chickering, A. (1969). Education and identity.
Ratcliff, G. (2008). Applying student development
theories to supervising students.
Medalie, J. (1981). College life cycle.
Slide 13
MERSİN ÜNİVERSİTESİ
EĞİTİCİLERİN EĞİTİMİ SEMİNERİ
ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİNİN
GELİŞİM ÖZELLİKLERİ
Yrd. Doç. Dr. Cem Ali GİZİR
Mersin Üniversitesi
Ocak 2011
2
Gelişimsel Görevler
Her gelişim döneminde bireylerden, o döneme özgü bazı
davranışları kazanması, bazı beceri ve görevleri başarması
beklenir.
Gelişim görevlerinin bir çoğu döneme özgüdür.
Herhangi bir gelişim görevinin zamanında başarılması hem
o sırada üzerinde çalışılan başka gelişim ödevlerinin
gerçekleşmesini kolaylaştırır; hem de ileriki gelişme
ödevlerinin gerçekleşmesine uygun zemin hazırlar.
Gelişim görevleri başta fizyolojik olgunlaşmadan, çevre ve
kültürel etkilerden, kişinin ilgi ve isteklerinden; genel
olarak bio-psiko-sosyal süreçlerden etkilenerek oluşur.
Üniversite Öğrencilerinin Gelişimsel Görevleri
YETKİNLİK
KAZANMA
AMAÇ
GELİŞTİRME
DUYGU
YÖNETİMİ
KİŞİLİK
GELİŞİMİ
ÖZERKLİK
vs
KİMLİK
OLUŞTURMA
Sağlıklı
Kişilerarası
İlişkiler Kurma
BAĞLILIK
Üniversite Öğrencilerinin Gelişimsel Görevleri
Yetkinlik kazanma
–
Duygu Yönetimi
–
–
Zihinsel, fiziksel, kişilerarası yetkinlik
Duygusal farkındalık geliştirme ve duyguları kabul
etme
Kişisel kontrol ile kendini ifade arasındaki dengeyi
kurabilme
Özerklikten karşılıklı bağlılığa geçiş
–
–
Güven, etkileme ve onaylanma ihtiyaçlarının
dengelenmesi
Kendine özgü problem çözme ve etkinlikleri
düzenleme becerisi
Üniversite Öğrencilerinin Gelişimsel Görevleri
Sağlıklı kişilerarası ilişkiler geliştirme
–
–
Kimlik geliştirme
–
Farklılıkları anlama ve hoşgörü gösterme
Yakın ilişkiler kurabilme
Öz-kabul, cinsel kimliğinden, etnik kökeninden vb.
hoşnut olma
Amaç geliştirme
–
Kişisel ilgi ve seçeneklerini değerlendirebilme, amaç
belirleme, amaçlarını gerçekleştirmek için sebat
etme
Üniversite Öğrencilerinin Gelişimsel Görevleri
Yetkinli Kazanma
Amaç Geliştirme
Duygu Yönetimi
Özerklikten
Bağlılığa Geçiş
Kimlik
Oluşturma
Kişilik Gelişimi
Sağlıklı Kişilerarası
İlişkiler Kurma
1. SINIF 2. SINIF
BÜTÜNLEŞME
3. SINIF
4. SINIF YÜKSEK LİSANS
Üniversiteye Uyum Sürecinde
Öğrencilerde Beklenen Değişiklikler
Kişisel özgürlüklerin artması
Sorumlulukların artması
Zaman kullanımı
Farklı sosyal çevre ve ilişkiler
Aile ve lise arkadaşlarıyla değişen ilişkiler
Akademik Zorluklar
Eğitim sistemi
Sınıf atmosferi
Sınıf içi etkileşimler
Öğretim üyesi ile ilişkiler
Ölçme ve değerlendirme kriterleri
Akademik stres
Sosyal Zorluklar
Dil problemleri
Toplumcu-bireyselci kültür
Sınırlı sosyal ilişkiler
İnançlar, Değerler ve Gelenekler
Ayrımcı yaklaşımlar
1. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Evden ve aileden ilk defa ayrılma
Ev özlemi, yalnızlık
Çocukluğun yok oluşunun sinyalleri
Kendi başına karar verme sorumluluğu alma
Fiziksel ihtiyaçlarıyla kendi başına ilgilenme
Yas
Depresyon
İlk defa yalnız kalma
Eski arkadaşları arama, sık eve gitme, eski
ilişkilerine sıkı sıkı sarılma
•
1. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Yeni akademik ve sosyal ortam
Yeni ilişkiler
Kendine uygun ilgi alanları bulma
Rehberlik ve gözetimin azalması
Yeni ders çalışma becerileri geliştirme
Zaman kullanımını öğrenme
Bütçe yapma ve bütçeye göre harcama
yapma
Öz-disiplin
2. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Daha bağımsız
İlgilerin değişmesi ve gelecek amaçlarına yönelik
kararlar alma
Alan (branş) seçme
“2. Sınıf Krizi” – kayıtsızlık, yabancılaşma ve
mutsuzluk
Gelecek hakkında ciddi ciddi düşünme
Uyum sağlanamadıysa, uyuma yönelik çabalar
Eski arkadaşlıklara/arkadaşlıklara özlem duyma
Akademik Durum: kaygıların dışavurumu, düşük
notlar, başarısızlıkla ilgi çekmeye çalışma
Disiplin problemleri
3. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Yeterli ve gerekli çalışma becerilerine sahip
olmayı dileme
Kendi beceri ve yeteneklerini gerçekçi
değerlendirme
Yetişkin yaşamına yönelme
Seçici ve ciddi ikili ilişkiler kurma
Üniversite sonrasını görmeye başlama
Mesleki ilgilerin belirginleşmesi
Kendini test etme ve mezuniyeti erteleyerek
yetişkin yaşamına geçişi erteleme (bazıları)
Becerilerini en üst düzeyde kullanmaya
4. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Gelecek kaygısı
Üniversiteden (güvenli yerden) ayrılma
kaygısı
Zamanın hızla akması
Nostalji yaşama
Aşırı Stres (bazı öğrenciler)
Mezuniyeti erteleme çabaları (bazı
öğrenciler)
Ruh sağlığı ile ilgili durumlar
Aile ile çatışmalar
4. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
•
(Senioritis Sendromu)
Okula yönelik motivasyonda düşme
Okul işlerinden vazgeçerek eğlenceye
yönelmek
Hızlı bir şekilde üniversite yıllarında ertelenen
ya da kaçınılan işlere yönelmek
Israrla kendine bir sevgili, eş arama
Günümüz Üniversite Öğrencileri
HİÇBİRŞEYİ
HERŞEYİ
SORGULAMALARI
SORGULAMA!
SORGULAMA
SORGULA
(SORULARI)
ARTIK YETER
SORGULA
İlk Nesil Üniversite Öğrencileri-I
(First Generation Students)
1. Düşük akademik başarı geçmişi
2. Düşük akademik hazırlık
3. Düşük akademik beklentiler
4. Düşük SES
5. Düşük öğrenme motivasyonu
6. Yetersiz aile ve arkadaş desteği
7. Üniversite seçim sürecindeki sıkıntılar
8. Burs, kredi, yurt vb. olanaklardaki
sınırlılıklar
İlk Nesil Üniversite Öğrencileri-II
9. Zaman kullanımı ve diğer kişisel becerilerdeki
eksiklikler
10. Yükseköğrenim yaşamına yönelik yetersiz bilgi
11. Bürokratik süreçlere yönelik deneyim eksiklikleri
12. Öğrenme sürecinin tutum, beceri ve ilgileri de
kapsadığı konusundaki bilgi eksiklikleri
13. Ailede ilk üniversitede okuyan birey olmak
(deneyim eksikliği, rehber eksikliği)
14. Part-time bir işte çalışıyor olmak
15. Kız öğrenci olmak
İlk Nesil Üniversite Öğrencileri-III
(Üniversite Yaşamı)
1. Akademik etkinliklere katılmama
2. Üniversitenin sosyal ortamına katılmama
3. Yetersiz ders çalışma
4. Düşük notlar alma
5. Öğrenim süresince ek işlerde çalışma
6. Yabancılaşma
7. Sosyal yetersizlikler hissetme
8. Yeni bir kimlik oluşturma, üniversite öncesi aile, arkadaş ve
sosyal çevre ilişkilerinden uzaklaşarak farklı bir kültürel
ortama girme, değişme kaygısı.
9. Etkili zaman kullanımı, analitik düşünme, problem çözme
davranışı konusundaki çatışmalar.
10. İlgili birimlerle en az iletişime geçenler genelde bu
birimlere en çok ihtiyacı olanlar olabilmektedir.
MERSİN ÜNİVERSİTESİ
ÖĞRENCİ PROFİLİ ANKETİ
2010
Ailenizde üniversite eğitimi almış ya da
almakta olan sizden başka kimse var mı?
n
%
Evet
7540
54.8
Hayır
6220
45.2
13760
100
TOPLAM
Mezun olduğunuz lise türü?
n
%
Devlet Lisesi
7265
52.8
Meslek Lisesi
2538
18.44
Anadolu Lisesi
1938
14.08
Diğer
2019
14.68
13760
100
TOPLAM
Üniversite öncesi yaşamınızın büyük
bölümünün geçtiği bölge?
n
%
Akdeniz
7488
54.42
Güneydoğu Anadolu
1774
12.89
İç Anadolu
1391
10.11
Marmara
1029
7.48
Doğu Anadolu
715
5.20
Ege
Karadeniz
Yurtdışı
644
574
145
4.68
4.21
1.1
Üniversite öncesi yaşamınızın büyük
bölümünün geçtiği yer?
n
%
Büyükşehir
4673
33.96
İl Merkezi
2821
20.5
İlçe Merkezi
4112
29.88
Köy-Kasaba
2009
14.6
Yurtdışı
145
1.05
13760
100
TOPLAM
Günde ortalama kaç saat ders
çalışıyorsunuz ?
n
%
Hiç
2634
19.14
1 saat
4577
33.26
2 saat
3455
25.11
3 saat
1666
12.11
4 saat ve üstü
1428
10.38
13760
100
TOPLAM
Üniversitedeki sosyal, kültürel ve
sanatsal etkinliklere ne derece
katılıyorsunuz ?
n
%
Hiç
2743
19.93
Biraz
6175
44.88
Oldukça
3681
26.75
Çok
1161
8.44
13760
100
TOPLAM
Spor yapıyor musunuz ?
n
%
Hiç
2430
14.71
Biraz
6010
23.95
Oldukça
3296
43.68
Çok
2024
17.66
13760
100
TOPLAM
Üniversitedeki etkinlikler dışında boş
zamanlarınızı nasıl değerlendiriyorsunuz ?
n
%
Müzik dinliyorum
6773
9.44
Sinemaya gidiyorum
5210
7.26
Çevremdekilerle sohbet ediyorum
4883
6.80
Arkadaşlarımla geziyorum
4883
6.80
İnternette sohbet ediyorum
4479
6.24
Uyku dinlenme ile geçiriyorum
4451
6.20
TV seyrediyorum
4285
5.97
K
A
Y
I
T
L
A
R
VELİ
ORYANTASYONU
AKRAN REHBERLİĞİ
ÖĞRENCİ
ORYANTASYONU
ÜYG
O
S
D
Akademik Danışmanlar için
Gelişimsel özelliklerinin farkında olun
Bilgi sağlayın
Seçenekleri keşfetmesine yardım edin
Amaç belirleyin
Uygun kaynaklara yönlendirin
Gelişimini izleyin
Potansiyelini araştırın
Güvendiğinizi gösterin
Dinleyin
ÖĞRENCİ DANIŞMANLARI VE ÖĞRETİM
ÜYELERİ İÇİN ÖĞRENCİLERİ PSİKOLOJİK
YARDIM ALMA KONUSUNDA YÖNLENDİRME
REHBERİ
Üniversitemiz PDR Merkezi ile dilediğiniz
zaman mutlaka iletişime geçin.
[email protected]
MEÜ-PDRM
ADRES:
Mediko-Sosyal Binası Giriş Katı
Çiftlikköy Yerleşkesi 33343 Mersin
Telefon: 324-3610001/4190
E-posta: [email protected]
KAYNAKÇA
Chickering, A. (1969). Education and identity.
Ratcliff, G. (2008). Applying student development
theories to supervising students.
Medalie, J. (1981). College life cycle.
Slide 14
MERSİN ÜNİVERSİTESİ
EĞİTİCİLERİN EĞİTİMİ SEMİNERİ
ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİNİN
GELİŞİM ÖZELLİKLERİ
Yrd. Doç. Dr. Cem Ali GİZİR
Mersin Üniversitesi
Ocak 2011
2
Gelişimsel Görevler
Her gelişim döneminde bireylerden, o döneme özgü bazı
davranışları kazanması, bazı beceri ve görevleri başarması
beklenir.
Gelişim görevlerinin bir çoğu döneme özgüdür.
Herhangi bir gelişim görevinin zamanında başarılması hem
o sırada üzerinde çalışılan başka gelişim ödevlerinin
gerçekleşmesini kolaylaştırır; hem de ileriki gelişme
ödevlerinin gerçekleşmesine uygun zemin hazırlar.
Gelişim görevleri başta fizyolojik olgunlaşmadan, çevre ve
kültürel etkilerden, kişinin ilgi ve isteklerinden; genel
olarak bio-psiko-sosyal süreçlerden etkilenerek oluşur.
Üniversite Öğrencilerinin Gelişimsel Görevleri
YETKİNLİK
KAZANMA
AMAÇ
GELİŞTİRME
DUYGU
YÖNETİMİ
KİŞİLİK
GELİŞİMİ
ÖZERKLİK
vs
KİMLİK
OLUŞTURMA
Sağlıklı
Kişilerarası
İlişkiler Kurma
BAĞLILIK
Üniversite Öğrencilerinin Gelişimsel Görevleri
Yetkinlik kazanma
–
Duygu Yönetimi
–
–
Zihinsel, fiziksel, kişilerarası yetkinlik
Duygusal farkındalık geliştirme ve duyguları kabul
etme
Kişisel kontrol ile kendini ifade arasındaki dengeyi
kurabilme
Özerklikten karşılıklı bağlılığa geçiş
–
–
Güven, etkileme ve onaylanma ihtiyaçlarının
dengelenmesi
Kendine özgü problem çözme ve etkinlikleri
düzenleme becerisi
Üniversite Öğrencilerinin Gelişimsel Görevleri
Sağlıklı kişilerarası ilişkiler geliştirme
–
–
Kimlik geliştirme
–
Farklılıkları anlama ve hoşgörü gösterme
Yakın ilişkiler kurabilme
Öz-kabul, cinsel kimliğinden, etnik kökeninden vb.
hoşnut olma
Amaç geliştirme
–
Kişisel ilgi ve seçeneklerini değerlendirebilme, amaç
belirleme, amaçlarını gerçekleştirmek için sebat
etme
Üniversite Öğrencilerinin Gelişimsel Görevleri
Yetkinli Kazanma
Amaç Geliştirme
Duygu Yönetimi
Özerklikten
Bağlılığa Geçiş
Kimlik
Oluşturma
Kişilik Gelişimi
Sağlıklı Kişilerarası
İlişkiler Kurma
1. SINIF 2. SINIF
BÜTÜNLEŞME
3. SINIF
4. SINIF YÜKSEK LİSANS
Üniversiteye Uyum Sürecinde
Öğrencilerde Beklenen Değişiklikler
Kişisel özgürlüklerin artması
Sorumlulukların artması
Zaman kullanımı
Farklı sosyal çevre ve ilişkiler
Aile ve lise arkadaşlarıyla değişen ilişkiler
Akademik Zorluklar
Eğitim sistemi
Sınıf atmosferi
Sınıf içi etkileşimler
Öğretim üyesi ile ilişkiler
Ölçme ve değerlendirme kriterleri
Akademik stres
Sosyal Zorluklar
Dil problemleri
Toplumcu-bireyselci kültür
Sınırlı sosyal ilişkiler
İnançlar, Değerler ve Gelenekler
Ayrımcı yaklaşımlar
1. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Evden ve aileden ilk defa ayrılma
Ev özlemi, yalnızlık
Çocukluğun yok oluşunun sinyalleri
Kendi başına karar verme sorumluluğu alma
Fiziksel ihtiyaçlarıyla kendi başına ilgilenme
Yas
Depresyon
İlk defa yalnız kalma
Eski arkadaşları arama, sık eve gitme, eski
ilişkilerine sıkı sıkı sarılma
•
1. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Yeni akademik ve sosyal ortam
Yeni ilişkiler
Kendine uygun ilgi alanları bulma
Rehberlik ve gözetimin azalması
Yeni ders çalışma becerileri geliştirme
Zaman kullanımını öğrenme
Bütçe yapma ve bütçeye göre harcama
yapma
Öz-disiplin
2. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Daha bağımsız
İlgilerin değişmesi ve gelecek amaçlarına yönelik
kararlar alma
Alan (branş) seçme
“2. Sınıf Krizi” – kayıtsızlık, yabancılaşma ve
mutsuzluk
Gelecek hakkında ciddi ciddi düşünme
Uyum sağlanamadıysa, uyuma yönelik çabalar
Eski arkadaşlıklara/arkadaşlıklara özlem duyma
Akademik Durum: kaygıların dışavurumu, düşük
notlar, başarısızlıkla ilgi çekmeye çalışma
Disiplin problemleri
3. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Yeterli ve gerekli çalışma becerilerine sahip
olmayı dileme
Kendi beceri ve yeteneklerini gerçekçi
değerlendirme
Yetişkin yaşamına yönelme
Seçici ve ciddi ikili ilişkiler kurma
Üniversite sonrasını görmeye başlama
Mesleki ilgilerin belirginleşmesi
Kendini test etme ve mezuniyeti erteleyerek
yetişkin yaşamına geçişi erteleme (bazıları)
Becerilerini en üst düzeyde kullanmaya
4. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Gelecek kaygısı
Üniversiteden (güvenli yerden) ayrılma
kaygısı
Zamanın hızla akması
Nostalji yaşama
Aşırı Stres (bazı öğrenciler)
Mezuniyeti erteleme çabaları (bazı
öğrenciler)
Ruh sağlığı ile ilgili durumlar
Aile ile çatışmalar
4. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
•
(Senioritis Sendromu)
Okula yönelik motivasyonda düşme
Okul işlerinden vazgeçerek eğlenceye
yönelmek
Hızlı bir şekilde üniversite yıllarında ertelenen
ya da kaçınılan işlere yönelmek
Israrla kendine bir sevgili, eş arama
Günümüz Üniversite Öğrencileri
HİÇBİRŞEYİ
HERŞEYİ
SORGULAMALARI
SORGULAMA!
SORGULAMA
SORGULA
(SORULARI)
ARTIK YETER
SORGULA
İlk Nesil Üniversite Öğrencileri-I
(First Generation Students)
1. Düşük akademik başarı geçmişi
2. Düşük akademik hazırlık
3. Düşük akademik beklentiler
4. Düşük SES
5. Düşük öğrenme motivasyonu
6. Yetersiz aile ve arkadaş desteği
7. Üniversite seçim sürecindeki sıkıntılar
8. Burs, kredi, yurt vb. olanaklardaki
sınırlılıklar
İlk Nesil Üniversite Öğrencileri-II
9. Zaman kullanımı ve diğer kişisel becerilerdeki
eksiklikler
10. Yükseköğrenim yaşamına yönelik yetersiz bilgi
11. Bürokratik süreçlere yönelik deneyim eksiklikleri
12. Öğrenme sürecinin tutum, beceri ve ilgileri de
kapsadığı konusundaki bilgi eksiklikleri
13. Ailede ilk üniversitede okuyan birey olmak
(deneyim eksikliği, rehber eksikliği)
14. Part-time bir işte çalışıyor olmak
15. Kız öğrenci olmak
İlk Nesil Üniversite Öğrencileri-III
(Üniversite Yaşamı)
1. Akademik etkinliklere katılmama
2. Üniversitenin sosyal ortamına katılmama
3. Yetersiz ders çalışma
4. Düşük notlar alma
5. Öğrenim süresince ek işlerde çalışma
6. Yabancılaşma
7. Sosyal yetersizlikler hissetme
8. Yeni bir kimlik oluşturma, üniversite öncesi aile, arkadaş ve
sosyal çevre ilişkilerinden uzaklaşarak farklı bir kültürel
ortama girme, değişme kaygısı.
9. Etkili zaman kullanımı, analitik düşünme, problem çözme
davranışı konusundaki çatışmalar.
10. İlgili birimlerle en az iletişime geçenler genelde bu
birimlere en çok ihtiyacı olanlar olabilmektedir.
MERSİN ÜNİVERSİTESİ
ÖĞRENCİ PROFİLİ ANKETİ
2010
Ailenizde üniversite eğitimi almış ya da
almakta olan sizden başka kimse var mı?
n
%
Evet
7540
54.8
Hayır
6220
45.2
13760
100
TOPLAM
Mezun olduğunuz lise türü?
n
%
Devlet Lisesi
7265
52.8
Meslek Lisesi
2538
18.44
Anadolu Lisesi
1938
14.08
Diğer
2019
14.68
13760
100
TOPLAM
Üniversite öncesi yaşamınızın büyük
bölümünün geçtiği bölge?
n
%
Akdeniz
7488
54.42
Güneydoğu Anadolu
1774
12.89
İç Anadolu
1391
10.11
Marmara
1029
7.48
Doğu Anadolu
715
5.20
Ege
Karadeniz
Yurtdışı
644
574
145
4.68
4.21
1.1
Üniversite öncesi yaşamınızın büyük
bölümünün geçtiği yer?
n
%
Büyükşehir
4673
33.96
İl Merkezi
2821
20.5
İlçe Merkezi
4112
29.88
Köy-Kasaba
2009
14.6
Yurtdışı
145
1.05
13760
100
TOPLAM
Günde ortalama kaç saat ders
çalışıyorsunuz ?
n
%
Hiç
2634
19.14
1 saat
4577
33.26
2 saat
3455
25.11
3 saat
1666
12.11
4 saat ve üstü
1428
10.38
13760
100
TOPLAM
Üniversitedeki sosyal, kültürel ve
sanatsal etkinliklere ne derece
katılıyorsunuz ?
n
%
Hiç
2743
19.93
Biraz
6175
44.88
Oldukça
3681
26.75
Çok
1161
8.44
13760
100
TOPLAM
Spor yapıyor musunuz ?
n
%
Hiç
2430
14.71
Biraz
6010
23.95
Oldukça
3296
43.68
Çok
2024
17.66
13760
100
TOPLAM
Üniversitedeki etkinlikler dışında boş
zamanlarınızı nasıl değerlendiriyorsunuz ?
n
%
Müzik dinliyorum
6773
9.44
Sinemaya gidiyorum
5210
7.26
Çevremdekilerle sohbet ediyorum
4883
6.80
Arkadaşlarımla geziyorum
4883
6.80
İnternette sohbet ediyorum
4479
6.24
Uyku dinlenme ile geçiriyorum
4451
6.20
TV seyrediyorum
4285
5.97
K
A
Y
I
T
L
A
R
VELİ
ORYANTASYONU
AKRAN REHBERLİĞİ
ÖĞRENCİ
ORYANTASYONU
ÜYG
O
S
D
Akademik Danışmanlar için
Gelişimsel özelliklerinin farkında olun
Bilgi sağlayın
Seçenekleri keşfetmesine yardım edin
Amaç belirleyin
Uygun kaynaklara yönlendirin
Gelişimini izleyin
Potansiyelini araştırın
Güvendiğinizi gösterin
Dinleyin
ÖĞRENCİ DANIŞMANLARI VE ÖĞRETİM
ÜYELERİ İÇİN ÖĞRENCİLERİ PSİKOLOJİK
YARDIM ALMA KONUSUNDA YÖNLENDİRME
REHBERİ
Üniversitemiz PDR Merkezi ile dilediğiniz
zaman mutlaka iletişime geçin.
[email protected]
MEÜ-PDRM
ADRES:
Mediko-Sosyal Binası Giriş Katı
Çiftlikköy Yerleşkesi 33343 Mersin
Telefon: 324-3610001/4190
E-posta: [email protected]
KAYNAKÇA
Chickering, A. (1969). Education and identity.
Ratcliff, G. (2008). Applying student development
theories to supervising students.
Medalie, J. (1981). College life cycle.
Slide 15
MERSİN ÜNİVERSİTESİ
EĞİTİCİLERİN EĞİTİMİ SEMİNERİ
ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİNİN
GELİŞİM ÖZELLİKLERİ
Yrd. Doç. Dr. Cem Ali GİZİR
Mersin Üniversitesi
Ocak 2011
2
Gelişimsel Görevler
Her gelişim döneminde bireylerden, o döneme özgü bazı
davranışları kazanması, bazı beceri ve görevleri başarması
beklenir.
Gelişim görevlerinin bir çoğu döneme özgüdür.
Herhangi bir gelişim görevinin zamanında başarılması hem
o sırada üzerinde çalışılan başka gelişim ödevlerinin
gerçekleşmesini kolaylaştırır; hem de ileriki gelişme
ödevlerinin gerçekleşmesine uygun zemin hazırlar.
Gelişim görevleri başta fizyolojik olgunlaşmadan, çevre ve
kültürel etkilerden, kişinin ilgi ve isteklerinden; genel
olarak bio-psiko-sosyal süreçlerden etkilenerek oluşur.
Üniversite Öğrencilerinin Gelişimsel Görevleri
YETKİNLİK
KAZANMA
AMAÇ
GELİŞTİRME
DUYGU
YÖNETİMİ
KİŞİLİK
GELİŞİMİ
ÖZERKLİK
vs
KİMLİK
OLUŞTURMA
Sağlıklı
Kişilerarası
İlişkiler Kurma
BAĞLILIK
Üniversite Öğrencilerinin Gelişimsel Görevleri
Yetkinlik kazanma
–
Duygu Yönetimi
–
–
Zihinsel, fiziksel, kişilerarası yetkinlik
Duygusal farkındalık geliştirme ve duyguları kabul
etme
Kişisel kontrol ile kendini ifade arasındaki dengeyi
kurabilme
Özerklikten karşılıklı bağlılığa geçiş
–
–
Güven, etkileme ve onaylanma ihtiyaçlarının
dengelenmesi
Kendine özgü problem çözme ve etkinlikleri
düzenleme becerisi
Üniversite Öğrencilerinin Gelişimsel Görevleri
Sağlıklı kişilerarası ilişkiler geliştirme
–
–
Kimlik geliştirme
–
Farklılıkları anlama ve hoşgörü gösterme
Yakın ilişkiler kurabilme
Öz-kabul, cinsel kimliğinden, etnik kökeninden vb.
hoşnut olma
Amaç geliştirme
–
Kişisel ilgi ve seçeneklerini değerlendirebilme, amaç
belirleme, amaçlarını gerçekleştirmek için sebat
etme
Üniversite Öğrencilerinin Gelişimsel Görevleri
Yetkinli Kazanma
Amaç Geliştirme
Duygu Yönetimi
Özerklikten
Bağlılığa Geçiş
Kimlik
Oluşturma
Kişilik Gelişimi
Sağlıklı Kişilerarası
İlişkiler Kurma
1. SINIF 2. SINIF
BÜTÜNLEŞME
3. SINIF
4. SINIF YÜKSEK LİSANS
Üniversiteye Uyum Sürecinde
Öğrencilerde Beklenen Değişiklikler
Kişisel özgürlüklerin artması
Sorumlulukların artması
Zaman kullanımı
Farklı sosyal çevre ve ilişkiler
Aile ve lise arkadaşlarıyla değişen ilişkiler
Akademik Zorluklar
Eğitim sistemi
Sınıf atmosferi
Sınıf içi etkileşimler
Öğretim üyesi ile ilişkiler
Ölçme ve değerlendirme kriterleri
Akademik stres
Sosyal Zorluklar
Dil problemleri
Toplumcu-bireyselci kültür
Sınırlı sosyal ilişkiler
İnançlar, Değerler ve Gelenekler
Ayrımcı yaklaşımlar
1. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Evden ve aileden ilk defa ayrılma
Ev özlemi, yalnızlık
Çocukluğun yok oluşunun sinyalleri
Kendi başına karar verme sorumluluğu alma
Fiziksel ihtiyaçlarıyla kendi başına ilgilenme
Yas
Depresyon
İlk defa yalnız kalma
Eski arkadaşları arama, sık eve gitme, eski
ilişkilerine sıkı sıkı sarılma
•
1. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Yeni akademik ve sosyal ortam
Yeni ilişkiler
Kendine uygun ilgi alanları bulma
Rehberlik ve gözetimin azalması
Yeni ders çalışma becerileri geliştirme
Zaman kullanımını öğrenme
Bütçe yapma ve bütçeye göre harcama
yapma
Öz-disiplin
2. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Daha bağımsız
İlgilerin değişmesi ve gelecek amaçlarına yönelik
kararlar alma
Alan (branş) seçme
“2. Sınıf Krizi” – kayıtsızlık, yabancılaşma ve
mutsuzluk
Gelecek hakkında ciddi ciddi düşünme
Uyum sağlanamadıysa, uyuma yönelik çabalar
Eski arkadaşlıklara/arkadaşlıklara özlem duyma
Akademik Durum: kaygıların dışavurumu, düşük
notlar, başarısızlıkla ilgi çekmeye çalışma
Disiplin problemleri
3. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Yeterli ve gerekli çalışma becerilerine sahip
olmayı dileme
Kendi beceri ve yeteneklerini gerçekçi
değerlendirme
Yetişkin yaşamına yönelme
Seçici ve ciddi ikili ilişkiler kurma
Üniversite sonrasını görmeye başlama
Mesleki ilgilerin belirginleşmesi
Kendini test etme ve mezuniyeti erteleyerek
yetişkin yaşamına geçişi erteleme (bazıları)
Becerilerini en üst düzeyde kullanmaya
4. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Gelecek kaygısı
Üniversiteden (güvenli yerden) ayrılma
kaygısı
Zamanın hızla akması
Nostalji yaşama
Aşırı Stres (bazı öğrenciler)
Mezuniyeti erteleme çabaları (bazı
öğrenciler)
Ruh sağlığı ile ilgili durumlar
Aile ile çatışmalar
4. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
•
(Senioritis Sendromu)
Okula yönelik motivasyonda düşme
Okul işlerinden vazgeçerek eğlenceye
yönelmek
Hızlı bir şekilde üniversite yıllarında ertelenen
ya da kaçınılan işlere yönelmek
Israrla kendine bir sevgili, eş arama
Günümüz Üniversite Öğrencileri
HİÇBİRŞEYİ
HERŞEYİ
SORGULAMALARI
SORGULAMA!
SORGULAMA
SORGULA
(SORULARI)
ARTIK YETER
SORGULA
İlk Nesil Üniversite Öğrencileri-I
(First Generation Students)
1. Düşük akademik başarı geçmişi
2. Düşük akademik hazırlık
3. Düşük akademik beklentiler
4. Düşük SES
5. Düşük öğrenme motivasyonu
6. Yetersiz aile ve arkadaş desteği
7. Üniversite seçim sürecindeki sıkıntılar
8. Burs, kredi, yurt vb. olanaklardaki
sınırlılıklar
İlk Nesil Üniversite Öğrencileri-II
9. Zaman kullanımı ve diğer kişisel becerilerdeki
eksiklikler
10. Yükseköğrenim yaşamına yönelik yetersiz bilgi
11. Bürokratik süreçlere yönelik deneyim eksiklikleri
12. Öğrenme sürecinin tutum, beceri ve ilgileri de
kapsadığı konusundaki bilgi eksiklikleri
13. Ailede ilk üniversitede okuyan birey olmak
(deneyim eksikliği, rehber eksikliği)
14. Part-time bir işte çalışıyor olmak
15. Kız öğrenci olmak
İlk Nesil Üniversite Öğrencileri-III
(Üniversite Yaşamı)
1. Akademik etkinliklere katılmama
2. Üniversitenin sosyal ortamına katılmama
3. Yetersiz ders çalışma
4. Düşük notlar alma
5. Öğrenim süresince ek işlerde çalışma
6. Yabancılaşma
7. Sosyal yetersizlikler hissetme
8. Yeni bir kimlik oluşturma, üniversite öncesi aile, arkadaş ve
sosyal çevre ilişkilerinden uzaklaşarak farklı bir kültürel
ortama girme, değişme kaygısı.
9. Etkili zaman kullanımı, analitik düşünme, problem çözme
davranışı konusundaki çatışmalar.
10. İlgili birimlerle en az iletişime geçenler genelde bu
birimlere en çok ihtiyacı olanlar olabilmektedir.
MERSİN ÜNİVERSİTESİ
ÖĞRENCİ PROFİLİ ANKETİ
2010
Ailenizde üniversite eğitimi almış ya da
almakta olan sizden başka kimse var mı?
n
%
Evet
7540
54.8
Hayır
6220
45.2
13760
100
TOPLAM
Mezun olduğunuz lise türü?
n
%
Devlet Lisesi
7265
52.8
Meslek Lisesi
2538
18.44
Anadolu Lisesi
1938
14.08
Diğer
2019
14.68
13760
100
TOPLAM
Üniversite öncesi yaşamınızın büyük
bölümünün geçtiği bölge?
n
%
Akdeniz
7488
54.42
Güneydoğu Anadolu
1774
12.89
İç Anadolu
1391
10.11
Marmara
1029
7.48
Doğu Anadolu
715
5.20
Ege
Karadeniz
Yurtdışı
644
574
145
4.68
4.21
1.1
Üniversite öncesi yaşamınızın büyük
bölümünün geçtiği yer?
n
%
Büyükşehir
4673
33.96
İl Merkezi
2821
20.5
İlçe Merkezi
4112
29.88
Köy-Kasaba
2009
14.6
Yurtdışı
145
1.05
13760
100
TOPLAM
Günde ortalama kaç saat ders
çalışıyorsunuz ?
n
%
Hiç
2634
19.14
1 saat
4577
33.26
2 saat
3455
25.11
3 saat
1666
12.11
4 saat ve üstü
1428
10.38
13760
100
TOPLAM
Üniversitedeki sosyal, kültürel ve
sanatsal etkinliklere ne derece
katılıyorsunuz ?
n
%
Hiç
2743
19.93
Biraz
6175
44.88
Oldukça
3681
26.75
Çok
1161
8.44
13760
100
TOPLAM
Spor yapıyor musunuz ?
n
%
Hiç
2430
14.71
Biraz
6010
23.95
Oldukça
3296
43.68
Çok
2024
17.66
13760
100
TOPLAM
Üniversitedeki etkinlikler dışında boş
zamanlarınızı nasıl değerlendiriyorsunuz ?
n
%
Müzik dinliyorum
6773
9.44
Sinemaya gidiyorum
5210
7.26
Çevremdekilerle sohbet ediyorum
4883
6.80
Arkadaşlarımla geziyorum
4883
6.80
İnternette sohbet ediyorum
4479
6.24
Uyku dinlenme ile geçiriyorum
4451
6.20
TV seyrediyorum
4285
5.97
K
A
Y
I
T
L
A
R
VELİ
ORYANTASYONU
AKRAN REHBERLİĞİ
ÖĞRENCİ
ORYANTASYONU
ÜYG
O
S
D
Akademik Danışmanlar için
Gelişimsel özelliklerinin farkında olun
Bilgi sağlayın
Seçenekleri keşfetmesine yardım edin
Amaç belirleyin
Uygun kaynaklara yönlendirin
Gelişimini izleyin
Potansiyelini araştırın
Güvendiğinizi gösterin
Dinleyin
ÖĞRENCİ DANIŞMANLARI VE ÖĞRETİM
ÜYELERİ İÇİN ÖĞRENCİLERİ PSİKOLOJİK
YARDIM ALMA KONUSUNDA YÖNLENDİRME
REHBERİ
Üniversitemiz PDR Merkezi ile dilediğiniz
zaman mutlaka iletişime geçin.
[email protected]
MEÜ-PDRM
ADRES:
Mediko-Sosyal Binası Giriş Katı
Çiftlikköy Yerleşkesi 33343 Mersin
Telefon: 324-3610001/4190
E-posta: [email protected]
KAYNAKÇA
Chickering, A. (1969). Education and identity.
Ratcliff, G. (2008). Applying student development
theories to supervising students.
Medalie, J. (1981). College life cycle.
Slide 16
MERSİN ÜNİVERSİTESİ
EĞİTİCİLERİN EĞİTİMİ SEMİNERİ
ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİNİN
GELİŞİM ÖZELLİKLERİ
Yrd. Doç. Dr. Cem Ali GİZİR
Mersin Üniversitesi
Ocak 2011
2
Gelişimsel Görevler
Her gelişim döneminde bireylerden, o döneme özgü bazı
davranışları kazanması, bazı beceri ve görevleri başarması
beklenir.
Gelişim görevlerinin bir çoğu döneme özgüdür.
Herhangi bir gelişim görevinin zamanında başarılması hem
o sırada üzerinde çalışılan başka gelişim ödevlerinin
gerçekleşmesini kolaylaştırır; hem de ileriki gelişme
ödevlerinin gerçekleşmesine uygun zemin hazırlar.
Gelişim görevleri başta fizyolojik olgunlaşmadan, çevre ve
kültürel etkilerden, kişinin ilgi ve isteklerinden; genel
olarak bio-psiko-sosyal süreçlerden etkilenerek oluşur.
Üniversite Öğrencilerinin Gelişimsel Görevleri
YETKİNLİK
KAZANMA
AMAÇ
GELİŞTİRME
DUYGU
YÖNETİMİ
KİŞİLİK
GELİŞİMİ
ÖZERKLİK
vs
KİMLİK
OLUŞTURMA
Sağlıklı
Kişilerarası
İlişkiler Kurma
BAĞLILIK
Üniversite Öğrencilerinin Gelişimsel Görevleri
Yetkinlik kazanma
–
Duygu Yönetimi
–
–
Zihinsel, fiziksel, kişilerarası yetkinlik
Duygusal farkındalık geliştirme ve duyguları kabul
etme
Kişisel kontrol ile kendini ifade arasındaki dengeyi
kurabilme
Özerklikten karşılıklı bağlılığa geçiş
–
–
Güven, etkileme ve onaylanma ihtiyaçlarının
dengelenmesi
Kendine özgü problem çözme ve etkinlikleri
düzenleme becerisi
Üniversite Öğrencilerinin Gelişimsel Görevleri
Sağlıklı kişilerarası ilişkiler geliştirme
–
–
Kimlik geliştirme
–
Farklılıkları anlama ve hoşgörü gösterme
Yakın ilişkiler kurabilme
Öz-kabul, cinsel kimliğinden, etnik kökeninden vb.
hoşnut olma
Amaç geliştirme
–
Kişisel ilgi ve seçeneklerini değerlendirebilme, amaç
belirleme, amaçlarını gerçekleştirmek için sebat
etme
Üniversite Öğrencilerinin Gelişimsel Görevleri
Yetkinli Kazanma
Amaç Geliştirme
Duygu Yönetimi
Özerklikten
Bağlılığa Geçiş
Kimlik
Oluşturma
Kişilik Gelişimi
Sağlıklı Kişilerarası
İlişkiler Kurma
1. SINIF 2. SINIF
BÜTÜNLEŞME
3. SINIF
4. SINIF YÜKSEK LİSANS
Üniversiteye Uyum Sürecinde
Öğrencilerde Beklenen Değişiklikler
Kişisel özgürlüklerin artması
Sorumlulukların artması
Zaman kullanımı
Farklı sosyal çevre ve ilişkiler
Aile ve lise arkadaşlarıyla değişen ilişkiler
Akademik Zorluklar
Eğitim sistemi
Sınıf atmosferi
Sınıf içi etkileşimler
Öğretim üyesi ile ilişkiler
Ölçme ve değerlendirme kriterleri
Akademik stres
Sosyal Zorluklar
Dil problemleri
Toplumcu-bireyselci kültür
Sınırlı sosyal ilişkiler
İnançlar, Değerler ve Gelenekler
Ayrımcı yaklaşımlar
1. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Evden ve aileden ilk defa ayrılma
Ev özlemi, yalnızlık
Çocukluğun yok oluşunun sinyalleri
Kendi başına karar verme sorumluluğu alma
Fiziksel ihtiyaçlarıyla kendi başına ilgilenme
Yas
Depresyon
İlk defa yalnız kalma
Eski arkadaşları arama, sık eve gitme, eski
ilişkilerine sıkı sıkı sarılma
•
1. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Yeni akademik ve sosyal ortam
Yeni ilişkiler
Kendine uygun ilgi alanları bulma
Rehberlik ve gözetimin azalması
Yeni ders çalışma becerileri geliştirme
Zaman kullanımını öğrenme
Bütçe yapma ve bütçeye göre harcama
yapma
Öz-disiplin
2. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Daha bağımsız
İlgilerin değişmesi ve gelecek amaçlarına yönelik
kararlar alma
Alan (branş) seçme
“2. Sınıf Krizi” – kayıtsızlık, yabancılaşma ve
mutsuzluk
Gelecek hakkında ciddi ciddi düşünme
Uyum sağlanamadıysa, uyuma yönelik çabalar
Eski arkadaşlıklara/arkadaşlıklara özlem duyma
Akademik Durum: kaygıların dışavurumu, düşük
notlar, başarısızlıkla ilgi çekmeye çalışma
Disiplin problemleri
3. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Yeterli ve gerekli çalışma becerilerine sahip
olmayı dileme
Kendi beceri ve yeteneklerini gerçekçi
değerlendirme
Yetişkin yaşamına yönelme
Seçici ve ciddi ikili ilişkiler kurma
Üniversite sonrasını görmeye başlama
Mesleki ilgilerin belirginleşmesi
Kendini test etme ve mezuniyeti erteleyerek
yetişkin yaşamına geçişi erteleme (bazıları)
Becerilerini en üst düzeyde kullanmaya
4. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Gelecek kaygısı
Üniversiteden (güvenli yerden) ayrılma
kaygısı
Zamanın hızla akması
Nostalji yaşama
Aşırı Stres (bazı öğrenciler)
Mezuniyeti erteleme çabaları (bazı
öğrenciler)
Ruh sağlığı ile ilgili durumlar
Aile ile çatışmalar
4. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
•
(Senioritis Sendromu)
Okula yönelik motivasyonda düşme
Okul işlerinden vazgeçerek eğlenceye
yönelmek
Hızlı bir şekilde üniversite yıllarında ertelenen
ya da kaçınılan işlere yönelmek
Israrla kendine bir sevgili, eş arama
Günümüz Üniversite Öğrencileri
HİÇBİRŞEYİ
HERŞEYİ
SORGULAMALARI
SORGULAMA!
SORGULAMA
SORGULA
(SORULARI)
ARTIK YETER
SORGULA
İlk Nesil Üniversite Öğrencileri-I
(First Generation Students)
1. Düşük akademik başarı geçmişi
2. Düşük akademik hazırlık
3. Düşük akademik beklentiler
4. Düşük SES
5. Düşük öğrenme motivasyonu
6. Yetersiz aile ve arkadaş desteği
7. Üniversite seçim sürecindeki sıkıntılar
8. Burs, kredi, yurt vb. olanaklardaki
sınırlılıklar
İlk Nesil Üniversite Öğrencileri-II
9. Zaman kullanımı ve diğer kişisel becerilerdeki
eksiklikler
10. Yükseköğrenim yaşamına yönelik yetersiz bilgi
11. Bürokratik süreçlere yönelik deneyim eksiklikleri
12. Öğrenme sürecinin tutum, beceri ve ilgileri de
kapsadığı konusundaki bilgi eksiklikleri
13. Ailede ilk üniversitede okuyan birey olmak
(deneyim eksikliği, rehber eksikliği)
14. Part-time bir işte çalışıyor olmak
15. Kız öğrenci olmak
İlk Nesil Üniversite Öğrencileri-III
(Üniversite Yaşamı)
1. Akademik etkinliklere katılmama
2. Üniversitenin sosyal ortamına katılmama
3. Yetersiz ders çalışma
4. Düşük notlar alma
5. Öğrenim süresince ek işlerde çalışma
6. Yabancılaşma
7. Sosyal yetersizlikler hissetme
8. Yeni bir kimlik oluşturma, üniversite öncesi aile, arkadaş ve
sosyal çevre ilişkilerinden uzaklaşarak farklı bir kültürel
ortama girme, değişme kaygısı.
9. Etkili zaman kullanımı, analitik düşünme, problem çözme
davranışı konusundaki çatışmalar.
10. İlgili birimlerle en az iletişime geçenler genelde bu
birimlere en çok ihtiyacı olanlar olabilmektedir.
MERSİN ÜNİVERSİTESİ
ÖĞRENCİ PROFİLİ ANKETİ
2010
Ailenizde üniversite eğitimi almış ya da
almakta olan sizden başka kimse var mı?
n
%
Evet
7540
54.8
Hayır
6220
45.2
13760
100
TOPLAM
Mezun olduğunuz lise türü?
n
%
Devlet Lisesi
7265
52.8
Meslek Lisesi
2538
18.44
Anadolu Lisesi
1938
14.08
Diğer
2019
14.68
13760
100
TOPLAM
Üniversite öncesi yaşamınızın büyük
bölümünün geçtiği bölge?
n
%
Akdeniz
7488
54.42
Güneydoğu Anadolu
1774
12.89
İç Anadolu
1391
10.11
Marmara
1029
7.48
Doğu Anadolu
715
5.20
Ege
Karadeniz
Yurtdışı
644
574
145
4.68
4.21
1.1
Üniversite öncesi yaşamınızın büyük
bölümünün geçtiği yer?
n
%
Büyükşehir
4673
33.96
İl Merkezi
2821
20.5
İlçe Merkezi
4112
29.88
Köy-Kasaba
2009
14.6
Yurtdışı
145
1.05
13760
100
TOPLAM
Günde ortalama kaç saat ders
çalışıyorsunuz ?
n
%
Hiç
2634
19.14
1 saat
4577
33.26
2 saat
3455
25.11
3 saat
1666
12.11
4 saat ve üstü
1428
10.38
13760
100
TOPLAM
Üniversitedeki sosyal, kültürel ve
sanatsal etkinliklere ne derece
katılıyorsunuz ?
n
%
Hiç
2743
19.93
Biraz
6175
44.88
Oldukça
3681
26.75
Çok
1161
8.44
13760
100
TOPLAM
Spor yapıyor musunuz ?
n
%
Hiç
2430
14.71
Biraz
6010
23.95
Oldukça
3296
43.68
Çok
2024
17.66
13760
100
TOPLAM
Üniversitedeki etkinlikler dışında boş
zamanlarınızı nasıl değerlendiriyorsunuz ?
n
%
Müzik dinliyorum
6773
9.44
Sinemaya gidiyorum
5210
7.26
Çevremdekilerle sohbet ediyorum
4883
6.80
Arkadaşlarımla geziyorum
4883
6.80
İnternette sohbet ediyorum
4479
6.24
Uyku dinlenme ile geçiriyorum
4451
6.20
TV seyrediyorum
4285
5.97
K
A
Y
I
T
L
A
R
VELİ
ORYANTASYONU
AKRAN REHBERLİĞİ
ÖĞRENCİ
ORYANTASYONU
ÜYG
O
S
D
Akademik Danışmanlar için
Gelişimsel özelliklerinin farkında olun
Bilgi sağlayın
Seçenekleri keşfetmesine yardım edin
Amaç belirleyin
Uygun kaynaklara yönlendirin
Gelişimini izleyin
Potansiyelini araştırın
Güvendiğinizi gösterin
Dinleyin
ÖĞRENCİ DANIŞMANLARI VE ÖĞRETİM
ÜYELERİ İÇİN ÖĞRENCİLERİ PSİKOLOJİK
YARDIM ALMA KONUSUNDA YÖNLENDİRME
REHBERİ
Üniversitemiz PDR Merkezi ile dilediğiniz
zaman mutlaka iletişime geçin.
[email protected]
MEÜ-PDRM
ADRES:
Mediko-Sosyal Binası Giriş Katı
Çiftlikköy Yerleşkesi 33343 Mersin
Telefon: 324-3610001/4190
E-posta: [email protected]
KAYNAKÇA
Chickering, A. (1969). Education and identity.
Ratcliff, G. (2008). Applying student development
theories to supervising students.
Medalie, J. (1981). College life cycle.
Slide 17
MERSİN ÜNİVERSİTESİ
EĞİTİCİLERİN EĞİTİMİ SEMİNERİ
ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİNİN
GELİŞİM ÖZELLİKLERİ
Yrd. Doç. Dr. Cem Ali GİZİR
Mersin Üniversitesi
Ocak 2011
2
Gelişimsel Görevler
Her gelişim döneminde bireylerden, o döneme özgü bazı
davranışları kazanması, bazı beceri ve görevleri başarması
beklenir.
Gelişim görevlerinin bir çoğu döneme özgüdür.
Herhangi bir gelişim görevinin zamanında başarılması hem
o sırada üzerinde çalışılan başka gelişim ödevlerinin
gerçekleşmesini kolaylaştırır; hem de ileriki gelişme
ödevlerinin gerçekleşmesine uygun zemin hazırlar.
Gelişim görevleri başta fizyolojik olgunlaşmadan, çevre ve
kültürel etkilerden, kişinin ilgi ve isteklerinden; genel
olarak bio-psiko-sosyal süreçlerden etkilenerek oluşur.
Üniversite Öğrencilerinin Gelişimsel Görevleri
YETKİNLİK
KAZANMA
AMAÇ
GELİŞTİRME
DUYGU
YÖNETİMİ
KİŞİLİK
GELİŞİMİ
ÖZERKLİK
vs
KİMLİK
OLUŞTURMA
Sağlıklı
Kişilerarası
İlişkiler Kurma
BAĞLILIK
Üniversite Öğrencilerinin Gelişimsel Görevleri
Yetkinlik kazanma
–
Duygu Yönetimi
–
–
Zihinsel, fiziksel, kişilerarası yetkinlik
Duygusal farkındalık geliştirme ve duyguları kabul
etme
Kişisel kontrol ile kendini ifade arasındaki dengeyi
kurabilme
Özerklikten karşılıklı bağlılığa geçiş
–
–
Güven, etkileme ve onaylanma ihtiyaçlarının
dengelenmesi
Kendine özgü problem çözme ve etkinlikleri
düzenleme becerisi
Üniversite Öğrencilerinin Gelişimsel Görevleri
Sağlıklı kişilerarası ilişkiler geliştirme
–
–
Kimlik geliştirme
–
Farklılıkları anlama ve hoşgörü gösterme
Yakın ilişkiler kurabilme
Öz-kabul, cinsel kimliğinden, etnik kökeninden vb.
hoşnut olma
Amaç geliştirme
–
Kişisel ilgi ve seçeneklerini değerlendirebilme, amaç
belirleme, amaçlarını gerçekleştirmek için sebat
etme
Üniversite Öğrencilerinin Gelişimsel Görevleri
Yetkinli Kazanma
Amaç Geliştirme
Duygu Yönetimi
Özerklikten
Bağlılığa Geçiş
Kimlik
Oluşturma
Kişilik Gelişimi
Sağlıklı Kişilerarası
İlişkiler Kurma
1. SINIF 2. SINIF
BÜTÜNLEŞME
3. SINIF
4. SINIF YÜKSEK LİSANS
Üniversiteye Uyum Sürecinde
Öğrencilerde Beklenen Değişiklikler
Kişisel özgürlüklerin artması
Sorumlulukların artması
Zaman kullanımı
Farklı sosyal çevre ve ilişkiler
Aile ve lise arkadaşlarıyla değişen ilişkiler
Akademik Zorluklar
Eğitim sistemi
Sınıf atmosferi
Sınıf içi etkileşimler
Öğretim üyesi ile ilişkiler
Ölçme ve değerlendirme kriterleri
Akademik stres
Sosyal Zorluklar
Dil problemleri
Toplumcu-bireyselci kültür
Sınırlı sosyal ilişkiler
İnançlar, Değerler ve Gelenekler
Ayrımcı yaklaşımlar
1. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Evden ve aileden ilk defa ayrılma
Ev özlemi, yalnızlık
Çocukluğun yok oluşunun sinyalleri
Kendi başına karar verme sorumluluğu alma
Fiziksel ihtiyaçlarıyla kendi başına ilgilenme
Yas
Depresyon
İlk defa yalnız kalma
Eski arkadaşları arama, sık eve gitme, eski
ilişkilerine sıkı sıkı sarılma
•
1. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Yeni akademik ve sosyal ortam
Yeni ilişkiler
Kendine uygun ilgi alanları bulma
Rehberlik ve gözetimin azalması
Yeni ders çalışma becerileri geliştirme
Zaman kullanımını öğrenme
Bütçe yapma ve bütçeye göre harcama
yapma
Öz-disiplin
2. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Daha bağımsız
İlgilerin değişmesi ve gelecek amaçlarına yönelik
kararlar alma
Alan (branş) seçme
“2. Sınıf Krizi” – kayıtsızlık, yabancılaşma ve
mutsuzluk
Gelecek hakkında ciddi ciddi düşünme
Uyum sağlanamadıysa, uyuma yönelik çabalar
Eski arkadaşlıklara/arkadaşlıklara özlem duyma
Akademik Durum: kaygıların dışavurumu, düşük
notlar, başarısızlıkla ilgi çekmeye çalışma
Disiplin problemleri
3. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Yeterli ve gerekli çalışma becerilerine sahip
olmayı dileme
Kendi beceri ve yeteneklerini gerçekçi
değerlendirme
Yetişkin yaşamına yönelme
Seçici ve ciddi ikili ilişkiler kurma
Üniversite sonrasını görmeye başlama
Mesleki ilgilerin belirginleşmesi
Kendini test etme ve mezuniyeti erteleyerek
yetişkin yaşamına geçişi erteleme (bazıları)
Becerilerini en üst düzeyde kullanmaya
4. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Gelecek kaygısı
Üniversiteden (güvenli yerden) ayrılma
kaygısı
Zamanın hızla akması
Nostalji yaşama
Aşırı Stres (bazı öğrenciler)
Mezuniyeti erteleme çabaları (bazı
öğrenciler)
Ruh sağlığı ile ilgili durumlar
Aile ile çatışmalar
4. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
•
(Senioritis Sendromu)
Okula yönelik motivasyonda düşme
Okul işlerinden vazgeçerek eğlenceye
yönelmek
Hızlı bir şekilde üniversite yıllarında ertelenen
ya da kaçınılan işlere yönelmek
Israrla kendine bir sevgili, eş arama
Günümüz Üniversite Öğrencileri
HİÇBİRŞEYİ
HERŞEYİ
SORGULAMALARI
SORGULAMA!
SORGULAMA
SORGULA
(SORULARI)
ARTIK YETER
SORGULA
İlk Nesil Üniversite Öğrencileri-I
(First Generation Students)
1. Düşük akademik başarı geçmişi
2. Düşük akademik hazırlık
3. Düşük akademik beklentiler
4. Düşük SES
5. Düşük öğrenme motivasyonu
6. Yetersiz aile ve arkadaş desteği
7. Üniversite seçim sürecindeki sıkıntılar
8. Burs, kredi, yurt vb. olanaklardaki
sınırlılıklar
İlk Nesil Üniversite Öğrencileri-II
9. Zaman kullanımı ve diğer kişisel becerilerdeki
eksiklikler
10. Yükseköğrenim yaşamına yönelik yetersiz bilgi
11. Bürokratik süreçlere yönelik deneyim eksiklikleri
12. Öğrenme sürecinin tutum, beceri ve ilgileri de
kapsadığı konusundaki bilgi eksiklikleri
13. Ailede ilk üniversitede okuyan birey olmak
(deneyim eksikliği, rehber eksikliği)
14. Part-time bir işte çalışıyor olmak
15. Kız öğrenci olmak
İlk Nesil Üniversite Öğrencileri-III
(Üniversite Yaşamı)
1. Akademik etkinliklere katılmama
2. Üniversitenin sosyal ortamına katılmama
3. Yetersiz ders çalışma
4. Düşük notlar alma
5. Öğrenim süresince ek işlerde çalışma
6. Yabancılaşma
7. Sosyal yetersizlikler hissetme
8. Yeni bir kimlik oluşturma, üniversite öncesi aile, arkadaş ve
sosyal çevre ilişkilerinden uzaklaşarak farklı bir kültürel
ortama girme, değişme kaygısı.
9. Etkili zaman kullanımı, analitik düşünme, problem çözme
davranışı konusundaki çatışmalar.
10. İlgili birimlerle en az iletişime geçenler genelde bu
birimlere en çok ihtiyacı olanlar olabilmektedir.
MERSİN ÜNİVERSİTESİ
ÖĞRENCİ PROFİLİ ANKETİ
2010
Ailenizde üniversite eğitimi almış ya da
almakta olan sizden başka kimse var mı?
n
%
Evet
7540
54.8
Hayır
6220
45.2
13760
100
TOPLAM
Mezun olduğunuz lise türü?
n
%
Devlet Lisesi
7265
52.8
Meslek Lisesi
2538
18.44
Anadolu Lisesi
1938
14.08
Diğer
2019
14.68
13760
100
TOPLAM
Üniversite öncesi yaşamınızın büyük
bölümünün geçtiği bölge?
n
%
Akdeniz
7488
54.42
Güneydoğu Anadolu
1774
12.89
İç Anadolu
1391
10.11
Marmara
1029
7.48
Doğu Anadolu
715
5.20
Ege
Karadeniz
Yurtdışı
644
574
145
4.68
4.21
1.1
Üniversite öncesi yaşamınızın büyük
bölümünün geçtiği yer?
n
%
Büyükşehir
4673
33.96
İl Merkezi
2821
20.5
İlçe Merkezi
4112
29.88
Köy-Kasaba
2009
14.6
Yurtdışı
145
1.05
13760
100
TOPLAM
Günde ortalama kaç saat ders
çalışıyorsunuz ?
n
%
Hiç
2634
19.14
1 saat
4577
33.26
2 saat
3455
25.11
3 saat
1666
12.11
4 saat ve üstü
1428
10.38
13760
100
TOPLAM
Üniversitedeki sosyal, kültürel ve
sanatsal etkinliklere ne derece
katılıyorsunuz ?
n
%
Hiç
2743
19.93
Biraz
6175
44.88
Oldukça
3681
26.75
Çok
1161
8.44
13760
100
TOPLAM
Spor yapıyor musunuz ?
n
%
Hiç
2430
14.71
Biraz
6010
23.95
Oldukça
3296
43.68
Çok
2024
17.66
13760
100
TOPLAM
Üniversitedeki etkinlikler dışında boş
zamanlarınızı nasıl değerlendiriyorsunuz ?
n
%
Müzik dinliyorum
6773
9.44
Sinemaya gidiyorum
5210
7.26
Çevremdekilerle sohbet ediyorum
4883
6.80
Arkadaşlarımla geziyorum
4883
6.80
İnternette sohbet ediyorum
4479
6.24
Uyku dinlenme ile geçiriyorum
4451
6.20
TV seyrediyorum
4285
5.97
K
A
Y
I
T
L
A
R
VELİ
ORYANTASYONU
AKRAN REHBERLİĞİ
ÖĞRENCİ
ORYANTASYONU
ÜYG
O
S
D
Akademik Danışmanlar için
Gelişimsel özelliklerinin farkında olun
Bilgi sağlayın
Seçenekleri keşfetmesine yardım edin
Amaç belirleyin
Uygun kaynaklara yönlendirin
Gelişimini izleyin
Potansiyelini araştırın
Güvendiğinizi gösterin
Dinleyin
ÖĞRENCİ DANIŞMANLARI VE ÖĞRETİM
ÜYELERİ İÇİN ÖĞRENCİLERİ PSİKOLOJİK
YARDIM ALMA KONUSUNDA YÖNLENDİRME
REHBERİ
Üniversitemiz PDR Merkezi ile dilediğiniz
zaman mutlaka iletişime geçin.
[email protected]
MEÜ-PDRM
ADRES:
Mediko-Sosyal Binası Giriş Katı
Çiftlikköy Yerleşkesi 33343 Mersin
Telefon: 324-3610001/4190
E-posta: [email protected]
KAYNAKÇA
Chickering, A. (1969). Education and identity.
Ratcliff, G. (2008). Applying student development
theories to supervising students.
Medalie, J. (1981). College life cycle.
Slide 18
MERSİN ÜNİVERSİTESİ
EĞİTİCİLERİN EĞİTİMİ SEMİNERİ
ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİNİN
GELİŞİM ÖZELLİKLERİ
Yrd. Doç. Dr. Cem Ali GİZİR
Mersin Üniversitesi
Ocak 2011
2
Gelişimsel Görevler
Her gelişim döneminde bireylerden, o döneme özgü bazı
davranışları kazanması, bazı beceri ve görevleri başarması
beklenir.
Gelişim görevlerinin bir çoğu döneme özgüdür.
Herhangi bir gelişim görevinin zamanında başarılması hem
o sırada üzerinde çalışılan başka gelişim ödevlerinin
gerçekleşmesini kolaylaştırır; hem de ileriki gelişme
ödevlerinin gerçekleşmesine uygun zemin hazırlar.
Gelişim görevleri başta fizyolojik olgunlaşmadan, çevre ve
kültürel etkilerden, kişinin ilgi ve isteklerinden; genel
olarak bio-psiko-sosyal süreçlerden etkilenerek oluşur.
Üniversite Öğrencilerinin Gelişimsel Görevleri
YETKİNLİK
KAZANMA
AMAÇ
GELİŞTİRME
DUYGU
YÖNETİMİ
KİŞİLİK
GELİŞİMİ
ÖZERKLİK
vs
KİMLİK
OLUŞTURMA
Sağlıklı
Kişilerarası
İlişkiler Kurma
BAĞLILIK
Üniversite Öğrencilerinin Gelişimsel Görevleri
Yetkinlik kazanma
–
Duygu Yönetimi
–
–
Zihinsel, fiziksel, kişilerarası yetkinlik
Duygusal farkındalık geliştirme ve duyguları kabul
etme
Kişisel kontrol ile kendini ifade arasındaki dengeyi
kurabilme
Özerklikten karşılıklı bağlılığa geçiş
–
–
Güven, etkileme ve onaylanma ihtiyaçlarının
dengelenmesi
Kendine özgü problem çözme ve etkinlikleri
düzenleme becerisi
Üniversite Öğrencilerinin Gelişimsel Görevleri
Sağlıklı kişilerarası ilişkiler geliştirme
–
–
Kimlik geliştirme
–
Farklılıkları anlama ve hoşgörü gösterme
Yakın ilişkiler kurabilme
Öz-kabul, cinsel kimliğinden, etnik kökeninden vb.
hoşnut olma
Amaç geliştirme
–
Kişisel ilgi ve seçeneklerini değerlendirebilme, amaç
belirleme, amaçlarını gerçekleştirmek için sebat
etme
Üniversite Öğrencilerinin Gelişimsel Görevleri
Yetkinli Kazanma
Amaç Geliştirme
Duygu Yönetimi
Özerklikten
Bağlılığa Geçiş
Kimlik
Oluşturma
Kişilik Gelişimi
Sağlıklı Kişilerarası
İlişkiler Kurma
1. SINIF 2. SINIF
BÜTÜNLEŞME
3. SINIF
4. SINIF YÜKSEK LİSANS
Üniversiteye Uyum Sürecinde
Öğrencilerde Beklenen Değişiklikler
Kişisel özgürlüklerin artması
Sorumlulukların artması
Zaman kullanımı
Farklı sosyal çevre ve ilişkiler
Aile ve lise arkadaşlarıyla değişen ilişkiler
Akademik Zorluklar
Eğitim sistemi
Sınıf atmosferi
Sınıf içi etkileşimler
Öğretim üyesi ile ilişkiler
Ölçme ve değerlendirme kriterleri
Akademik stres
Sosyal Zorluklar
Dil problemleri
Toplumcu-bireyselci kültür
Sınırlı sosyal ilişkiler
İnançlar, Değerler ve Gelenekler
Ayrımcı yaklaşımlar
1. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Evden ve aileden ilk defa ayrılma
Ev özlemi, yalnızlık
Çocukluğun yok oluşunun sinyalleri
Kendi başına karar verme sorumluluğu alma
Fiziksel ihtiyaçlarıyla kendi başına ilgilenme
Yas
Depresyon
İlk defa yalnız kalma
Eski arkadaşları arama, sık eve gitme, eski
ilişkilerine sıkı sıkı sarılma
•
1. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Yeni akademik ve sosyal ortam
Yeni ilişkiler
Kendine uygun ilgi alanları bulma
Rehberlik ve gözetimin azalması
Yeni ders çalışma becerileri geliştirme
Zaman kullanımını öğrenme
Bütçe yapma ve bütçeye göre harcama
yapma
Öz-disiplin
2. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Daha bağımsız
İlgilerin değişmesi ve gelecek amaçlarına yönelik
kararlar alma
Alan (branş) seçme
“2. Sınıf Krizi” – kayıtsızlık, yabancılaşma ve
mutsuzluk
Gelecek hakkında ciddi ciddi düşünme
Uyum sağlanamadıysa, uyuma yönelik çabalar
Eski arkadaşlıklara/arkadaşlıklara özlem duyma
Akademik Durum: kaygıların dışavurumu, düşük
notlar, başarısızlıkla ilgi çekmeye çalışma
Disiplin problemleri
3. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Yeterli ve gerekli çalışma becerilerine sahip
olmayı dileme
Kendi beceri ve yeteneklerini gerçekçi
değerlendirme
Yetişkin yaşamına yönelme
Seçici ve ciddi ikili ilişkiler kurma
Üniversite sonrasını görmeye başlama
Mesleki ilgilerin belirginleşmesi
Kendini test etme ve mezuniyeti erteleyerek
yetişkin yaşamına geçişi erteleme (bazıları)
Becerilerini en üst düzeyde kullanmaya
4. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Gelecek kaygısı
Üniversiteden (güvenli yerden) ayrılma
kaygısı
Zamanın hızla akması
Nostalji yaşama
Aşırı Stres (bazı öğrenciler)
Mezuniyeti erteleme çabaları (bazı
öğrenciler)
Ruh sağlığı ile ilgili durumlar
Aile ile çatışmalar
4. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
•
(Senioritis Sendromu)
Okula yönelik motivasyonda düşme
Okul işlerinden vazgeçerek eğlenceye
yönelmek
Hızlı bir şekilde üniversite yıllarında ertelenen
ya da kaçınılan işlere yönelmek
Israrla kendine bir sevgili, eş arama
Günümüz Üniversite Öğrencileri
HİÇBİRŞEYİ
HERŞEYİ
SORGULAMALARI
SORGULAMA!
SORGULAMA
SORGULA
(SORULARI)
ARTIK YETER
SORGULA
İlk Nesil Üniversite Öğrencileri-I
(First Generation Students)
1. Düşük akademik başarı geçmişi
2. Düşük akademik hazırlık
3. Düşük akademik beklentiler
4. Düşük SES
5. Düşük öğrenme motivasyonu
6. Yetersiz aile ve arkadaş desteği
7. Üniversite seçim sürecindeki sıkıntılar
8. Burs, kredi, yurt vb. olanaklardaki
sınırlılıklar
İlk Nesil Üniversite Öğrencileri-II
9. Zaman kullanımı ve diğer kişisel becerilerdeki
eksiklikler
10. Yükseköğrenim yaşamına yönelik yetersiz bilgi
11. Bürokratik süreçlere yönelik deneyim eksiklikleri
12. Öğrenme sürecinin tutum, beceri ve ilgileri de
kapsadığı konusundaki bilgi eksiklikleri
13. Ailede ilk üniversitede okuyan birey olmak
(deneyim eksikliği, rehber eksikliği)
14. Part-time bir işte çalışıyor olmak
15. Kız öğrenci olmak
İlk Nesil Üniversite Öğrencileri-III
(Üniversite Yaşamı)
1. Akademik etkinliklere katılmama
2. Üniversitenin sosyal ortamına katılmama
3. Yetersiz ders çalışma
4. Düşük notlar alma
5. Öğrenim süresince ek işlerde çalışma
6. Yabancılaşma
7. Sosyal yetersizlikler hissetme
8. Yeni bir kimlik oluşturma, üniversite öncesi aile, arkadaş ve
sosyal çevre ilişkilerinden uzaklaşarak farklı bir kültürel
ortama girme, değişme kaygısı.
9. Etkili zaman kullanımı, analitik düşünme, problem çözme
davranışı konusundaki çatışmalar.
10. İlgili birimlerle en az iletişime geçenler genelde bu
birimlere en çok ihtiyacı olanlar olabilmektedir.
MERSİN ÜNİVERSİTESİ
ÖĞRENCİ PROFİLİ ANKETİ
2010
Ailenizde üniversite eğitimi almış ya da
almakta olan sizden başka kimse var mı?
n
%
Evet
7540
54.8
Hayır
6220
45.2
13760
100
TOPLAM
Mezun olduğunuz lise türü?
n
%
Devlet Lisesi
7265
52.8
Meslek Lisesi
2538
18.44
Anadolu Lisesi
1938
14.08
Diğer
2019
14.68
13760
100
TOPLAM
Üniversite öncesi yaşamınızın büyük
bölümünün geçtiği bölge?
n
%
Akdeniz
7488
54.42
Güneydoğu Anadolu
1774
12.89
İç Anadolu
1391
10.11
Marmara
1029
7.48
Doğu Anadolu
715
5.20
Ege
Karadeniz
Yurtdışı
644
574
145
4.68
4.21
1.1
Üniversite öncesi yaşamınızın büyük
bölümünün geçtiği yer?
n
%
Büyükşehir
4673
33.96
İl Merkezi
2821
20.5
İlçe Merkezi
4112
29.88
Köy-Kasaba
2009
14.6
Yurtdışı
145
1.05
13760
100
TOPLAM
Günde ortalama kaç saat ders
çalışıyorsunuz ?
n
%
Hiç
2634
19.14
1 saat
4577
33.26
2 saat
3455
25.11
3 saat
1666
12.11
4 saat ve üstü
1428
10.38
13760
100
TOPLAM
Üniversitedeki sosyal, kültürel ve
sanatsal etkinliklere ne derece
katılıyorsunuz ?
n
%
Hiç
2743
19.93
Biraz
6175
44.88
Oldukça
3681
26.75
Çok
1161
8.44
13760
100
TOPLAM
Spor yapıyor musunuz ?
n
%
Hiç
2430
14.71
Biraz
6010
23.95
Oldukça
3296
43.68
Çok
2024
17.66
13760
100
TOPLAM
Üniversitedeki etkinlikler dışında boş
zamanlarınızı nasıl değerlendiriyorsunuz ?
n
%
Müzik dinliyorum
6773
9.44
Sinemaya gidiyorum
5210
7.26
Çevremdekilerle sohbet ediyorum
4883
6.80
Arkadaşlarımla geziyorum
4883
6.80
İnternette sohbet ediyorum
4479
6.24
Uyku dinlenme ile geçiriyorum
4451
6.20
TV seyrediyorum
4285
5.97
K
A
Y
I
T
L
A
R
VELİ
ORYANTASYONU
AKRAN REHBERLİĞİ
ÖĞRENCİ
ORYANTASYONU
ÜYG
O
S
D
Akademik Danışmanlar için
Gelişimsel özelliklerinin farkında olun
Bilgi sağlayın
Seçenekleri keşfetmesine yardım edin
Amaç belirleyin
Uygun kaynaklara yönlendirin
Gelişimini izleyin
Potansiyelini araştırın
Güvendiğinizi gösterin
Dinleyin
ÖĞRENCİ DANIŞMANLARI VE ÖĞRETİM
ÜYELERİ İÇİN ÖĞRENCİLERİ PSİKOLOJİK
YARDIM ALMA KONUSUNDA YÖNLENDİRME
REHBERİ
Üniversitemiz PDR Merkezi ile dilediğiniz
zaman mutlaka iletişime geçin.
[email protected]
MEÜ-PDRM
ADRES:
Mediko-Sosyal Binası Giriş Katı
Çiftlikköy Yerleşkesi 33343 Mersin
Telefon: 324-3610001/4190
E-posta: [email protected]
KAYNAKÇA
Chickering, A. (1969). Education and identity.
Ratcliff, G. (2008). Applying student development
theories to supervising students.
Medalie, J. (1981). College life cycle.
Slide 19
MERSİN ÜNİVERSİTESİ
EĞİTİCİLERİN EĞİTİMİ SEMİNERİ
ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİNİN
GELİŞİM ÖZELLİKLERİ
Yrd. Doç. Dr. Cem Ali GİZİR
Mersin Üniversitesi
Ocak 2011
2
Gelişimsel Görevler
Her gelişim döneminde bireylerden, o döneme özgü bazı
davranışları kazanması, bazı beceri ve görevleri başarması
beklenir.
Gelişim görevlerinin bir çoğu döneme özgüdür.
Herhangi bir gelişim görevinin zamanında başarılması hem
o sırada üzerinde çalışılan başka gelişim ödevlerinin
gerçekleşmesini kolaylaştırır; hem de ileriki gelişme
ödevlerinin gerçekleşmesine uygun zemin hazırlar.
Gelişim görevleri başta fizyolojik olgunlaşmadan, çevre ve
kültürel etkilerden, kişinin ilgi ve isteklerinden; genel
olarak bio-psiko-sosyal süreçlerden etkilenerek oluşur.
Üniversite Öğrencilerinin Gelişimsel Görevleri
YETKİNLİK
KAZANMA
AMAÇ
GELİŞTİRME
DUYGU
YÖNETİMİ
KİŞİLİK
GELİŞİMİ
ÖZERKLİK
vs
KİMLİK
OLUŞTURMA
Sağlıklı
Kişilerarası
İlişkiler Kurma
BAĞLILIK
Üniversite Öğrencilerinin Gelişimsel Görevleri
Yetkinlik kazanma
–
Duygu Yönetimi
–
–
Zihinsel, fiziksel, kişilerarası yetkinlik
Duygusal farkındalık geliştirme ve duyguları kabul
etme
Kişisel kontrol ile kendini ifade arasındaki dengeyi
kurabilme
Özerklikten karşılıklı bağlılığa geçiş
–
–
Güven, etkileme ve onaylanma ihtiyaçlarının
dengelenmesi
Kendine özgü problem çözme ve etkinlikleri
düzenleme becerisi
Üniversite Öğrencilerinin Gelişimsel Görevleri
Sağlıklı kişilerarası ilişkiler geliştirme
–
–
Kimlik geliştirme
–
Farklılıkları anlama ve hoşgörü gösterme
Yakın ilişkiler kurabilme
Öz-kabul, cinsel kimliğinden, etnik kökeninden vb.
hoşnut olma
Amaç geliştirme
–
Kişisel ilgi ve seçeneklerini değerlendirebilme, amaç
belirleme, amaçlarını gerçekleştirmek için sebat
etme
Üniversite Öğrencilerinin Gelişimsel Görevleri
Yetkinli Kazanma
Amaç Geliştirme
Duygu Yönetimi
Özerklikten
Bağlılığa Geçiş
Kimlik
Oluşturma
Kişilik Gelişimi
Sağlıklı Kişilerarası
İlişkiler Kurma
1. SINIF 2. SINIF
BÜTÜNLEŞME
3. SINIF
4. SINIF YÜKSEK LİSANS
Üniversiteye Uyum Sürecinde
Öğrencilerde Beklenen Değişiklikler
Kişisel özgürlüklerin artması
Sorumlulukların artması
Zaman kullanımı
Farklı sosyal çevre ve ilişkiler
Aile ve lise arkadaşlarıyla değişen ilişkiler
Akademik Zorluklar
Eğitim sistemi
Sınıf atmosferi
Sınıf içi etkileşimler
Öğretim üyesi ile ilişkiler
Ölçme ve değerlendirme kriterleri
Akademik stres
Sosyal Zorluklar
Dil problemleri
Toplumcu-bireyselci kültür
Sınırlı sosyal ilişkiler
İnançlar, Değerler ve Gelenekler
Ayrımcı yaklaşımlar
1. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Evden ve aileden ilk defa ayrılma
Ev özlemi, yalnızlık
Çocukluğun yok oluşunun sinyalleri
Kendi başına karar verme sorumluluğu alma
Fiziksel ihtiyaçlarıyla kendi başına ilgilenme
Yas
Depresyon
İlk defa yalnız kalma
Eski arkadaşları arama, sık eve gitme, eski
ilişkilerine sıkı sıkı sarılma
•
1. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Yeni akademik ve sosyal ortam
Yeni ilişkiler
Kendine uygun ilgi alanları bulma
Rehberlik ve gözetimin azalması
Yeni ders çalışma becerileri geliştirme
Zaman kullanımını öğrenme
Bütçe yapma ve bütçeye göre harcama
yapma
Öz-disiplin
2. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Daha bağımsız
İlgilerin değişmesi ve gelecek amaçlarına yönelik
kararlar alma
Alan (branş) seçme
“2. Sınıf Krizi” – kayıtsızlık, yabancılaşma ve
mutsuzluk
Gelecek hakkında ciddi ciddi düşünme
Uyum sağlanamadıysa, uyuma yönelik çabalar
Eski arkadaşlıklara/arkadaşlıklara özlem duyma
Akademik Durum: kaygıların dışavurumu, düşük
notlar, başarısızlıkla ilgi çekmeye çalışma
Disiplin problemleri
3. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Yeterli ve gerekli çalışma becerilerine sahip
olmayı dileme
Kendi beceri ve yeteneklerini gerçekçi
değerlendirme
Yetişkin yaşamına yönelme
Seçici ve ciddi ikili ilişkiler kurma
Üniversite sonrasını görmeye başlama
Mesleki ilgilerin belirginleşmesi
Kendini test etme ve mezuniyeti erteleyerek
yetişkin yaşamına geçişi erteleme (bazıları)
Becerilerini en üst düzeyde kullanmaya
4. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Gelecek kaygısı
Üniversiteden (güvenli yerden) ayrılma
kaygısı
Zamanın hızla akması
Nostalji yaşama
Aşırı Stres (bazı öğrenciler)
Mezuniyeti erteleme çabaları (bazı
öğrenciler)
Ruh sağlığı ile ilgili durumlar
Aile ile çatışmalar
4. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
•
(Senioritis Sendromu)
Okula yönelik motivasyonda düşme
Okul işlerinden vazgeçerek eğlenceye
yönelmek
Hızlı bir şekilde üniversite yıllarında ertelenen
ya da kaçınılan işlere yönelmek
Israrla kendine bir sevgili, eş arama
Günümüz Üniversite Öğrencileri
HİÇBİRŞEYİ
HERŞEYİ
SORGULAMALARI
SORGULAMA!
SORGULAMA
SORGULA
(SORULARI)
ARTIK YETER
SORGULA
İlk Nesil Üniversite Öğrencileri-I
(First Generation Students)
1. Düşük akademik başarı geçmişi
2. Düşük akademik hazırlık
3. Düşük akademik beklentiler
4. Düşük SES
5. Düşük öğrenme motivasyonu
6. Yetersiz aile ve arkadaş desteği
7. Üniversite seçim sürecindeki sıkıntılar
8. Burs, kredi, yurt vb. olanaklardaki
sınırlılıklar
İlk Nesil Üniversite Öğrencileri-II
9. Zaman kullanımı ve diğer kişisel becerilerdeki
eksiklikler
10. Yükseköğrenim yaşamına yönelik yetersiz bilgi
11. Bürokratik süreçlere yönelik deneyim eksiklikleri
12. Öğrenme sürecinin tutum, beceri ve ilgileri de
kapsadığı konusundaki bilgi eksiklikleri
13. Ailede ilk üniversitede okuyan birey olmak
(deneyim eksikliği, rehber eksikliği)
14. Part-time bir işte çalışıyor olmak
15. Kız öğrenci olmak
İlk Nesil Üniversite Öğrencileri-III
(Üniversite Yaşamı)
1. Akademik etkinliklere katılmama
2. Üniversitenin sosyal ortamına katılmama
3. Yetersiz ders çalışma
4. Düşük notlar alma
5. Öğrenim süresince ek işlerde çalışma
6. Yabancılaşma
7. Sosyal yetersizlikler hissetme
8. Yeni bir kimlik oluşturma, üniversite öncesi aile, arkadaş ve
sosyal çevre ilişkilerinden uzaklaşarak farklı bir kültürel
ortama girme, değişme kaygısı.
9. Etkili zaman kullanımı, analitik düşünme, problem çözme
davranışı konusundaki çatışmalar.
10. İlgili birimlerle en az iletişime geçenler genelde bu
birimlere en çok ihtiyacı olanlar olabilmektedir.
MERSİN ÜNİVERSİTESİ
ÖĞRENCİ PROFİLİ ANKETİ
2010
Ailenizde üniversite eğitimi almış ya da
almakta olan sizden başka kimse var mı?
n
%
Evet
7540
54.8
Hayır
6220
45.2
13760
100
TOPLAM
Mezun olduğunuz lise türü?
n
%
Devlet Lisesi
7265
52.8
Meslek Lisesi
2538
18.44
Anadolu Lisesi
1938
14.08
Diğer
2019
14.68
13760
100
TOPLAM
Üniversite öncesi yaşamınızın büyük
bölümünün geçtiği bölge?
n
%
Akdeniz
7488
54.42
Güneydoğu Anadolu
1774
12.89
İç Anadolu
1391
10.11
Marmara
1029
7.48
Doğu Anadolu
715
5.20
Ege
Karadeniz
Yurtdışı
644
574
145
4.68
4.21
1.1
Üniversite öncesi yaşamınızın büyük
bölümünün geçtiği yer?
n
%
Büyükşehir
4673
33.96
İl Merkezi
2821
20.5
İlçe Merkezi
4112
29.88
Köy-Kasaba
2009
14.6
Yurtdışı
145
1.05
13760
100
TOPLAM
Günde ortalama kaç saat ders
çalışıyorsunuz ?
n
%
Hiç
2634
19.14
1 saat
4577
33.26
2 saat
3455
25.11
3 saat
1666
12.11
4 saat ve üstü
1428
10.38
13760
100
TOPLAM
Üniversitedeki sosyal, kültürel ve
sanatsal etkinliklere ne derece
katılıyorsunuz ?
n
%
Hiç
2743
19.93
Biraz
6175
44.88
Oldukça
3681
26.75
Çok
1161
8.44
13760
100
TOPLAM
Spor yapıyor musunuz ?
n
%
Hiç
2430
14.71
Biraz
6010
23.95
Oldukça
3296
43.68
Çok
2024
17.66
13760
100
TOPLAM
Üniversitedeki etkinlikler dışında boş
zamanlarınızı nasıl değerlendiriyorsunuz ?
n
%
Müzik dinliyorum
6773
9.44
Sinemaya gidiyorum
5210
7.26
Çevremdekilerle sohbet ediyorum
4883
6.80
Arkadaşlarımla geziyorum
4883
6.80
İnternette sohbet ediyorum
4479
6.24
Uyku dinlenme ile geçiriyorum
4451
6.20
TV seyrediyorum
4285
5.97
K
A
Y
I
T
L
A
R
VELİ
ORYANTASYONU
AKRAN REHBERLİĞİ
ÖĞRENCİ
ORYANTASYONU
ÜYG
O
S
D
Akademik Danışmanlar için
Gelişimsel özelliklerinin farkında olun
Bilgi sağlayın
Seçenekleri keşfetmesine yardım edin
Amaç belirleyin
Uygun kaynaklara yönlendirin
Gelişimini izleyin
Potansiyelini araştırın
Güvendiğinizi gösterin
Dinleyin
ÖĞRENCİ DANIŞMANLARI VE ÖĞRETİM
ÜYELERİ İÇİN ÖĞRENCİLERİ PSİKOLOJİK
YARDIM ALMA KONUSUNDA YÖNLENDİRME
REHBERİ
Üniversitemiz PDR Merkezi ile dilediğiniz
zaman mutlaka iletişime geçin.
[email protected]
MEÜ-PDRM
ADRES:
Mediko-Sosyal Binası Giriş Katı
Çiftlikköy Yerleşkesi 33343 Mersin
Telefon: 324-3610001/4190
E-posta: [email protected]
KAYNAKÇA
Chickering, A. (1969). Education and identity.
Ratcliff, G. (2008). Applying student development
theories to supervising students.
Medalie, J. (1981). College life cycle.
Slide 20
MERSİN ÜNİVERSİTESİ
EĞİTİCİLERİN EĞİTİMİ SEMİNERİ
ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİNİN
GELİŞİM ÖZELLİKLERİ
Yrd. Doç. Dr. Cem Ali GİZİR
Mersin Üniversitesi
Ocak 2011
2
Gelişimsel Görevler
Her gelişim döneminde bireylerden, o döneme özgü bazı
davranışları kazanması, bazı beceri ve görevleri başarması
beklenir.
Gelişim görevlerinin bir çoğu döneme özgüdür.
Herhangi bir gelişim görevinin zamanında başarılması hem
o sırada üzerinde çalışılan başka gelişim ödevlerinin
gerçekleşmesini kolaylaştırır; hem de ileriki gelişme
ödevlerinin gerçekleşmesine uygun zemin hazırlar.
Gelişim görevleri başta fizyolojik olgunlaşmadan, çevre ve
kültürel etkilerden, kişinin ilgi ve isteklerinden; genel
olarak bio-psiko-sosyal süreçlerden etkilenerek oluşur.
Üniversite Öğrencilerinin Gelişimsel Görevleri
YETKİNLİK
KAZANMA
AMAÇ
GELİŞTİRME
DUYGU
YÖNETİMİ
KİŞİLİK
GELİŞİMİ
ÖZERKLİK
vs
KİMLİK
OLUŞTURMA
Sağlıklı
Kişilerarası
İlişkiler Kurma
BAĞLILIK
Üniversite Öğrencilerinin Gelişimsel Görevleri
Yetkinlik kazanma
–
Duygu Yönetimi
–
–
Zihinsel, fiziksel, kişilerarası yetkinlik
Duygusal farkındalık geliştirme ve duyguları kabul
etme
Kişisel kontrol ile kendini ifade arasındaki dengeyi
kurabilme
Özerklikten karşılıklı bağlılığa geçiş
–
–
Güven, etkileme ve onaylanma ihtiyaçlarının
dengelenmesi
Kendine özgü problem çözme ve etkinlikleri
düzenleme becerisi
Üniversite Öğrencilerinin Gelişimsel Görevleri
Sağlıklı kişilerarası ilişkiler geliştirme
–
–
Kimlik geliştirme
–
Farklılıkları anlama ve hoşgörü gösterme
Yakın ilişkiler kurabilme
Öz-kabul, cinsel kimliğinden, etnik kökeninden vb.
hoşnut olma
Amaç geliştirme
–
Kişisel ilgi ve seçeneklerini değerlendirebilme, amaç
belirleme, amaçlarını gerçekleştirmek için sebat
etme
Üniversite Öğrencilerinin Gelişimsel Görevleri
Yetkinli Kazanma
Amaç Geliştirme
Duygu Yönetimi
Özerklikten
Bağlılığa Geçiş
Kimlik
Oluşturma
Kişilik Gelişimi
Sağlıklı Kişilerarası
İlişkiler Kurma
1. SINIF 2. SINIF
BÜTÜNLEŞME
3. SINIF
4. SINIF YÜKSEK LİSANS
Üniversiteye Uyum Sürecinde
Öğrencilerde Beklenen Değişiklikler
Kişisel özgürlüklerin artması
Sorumlulukların artması
Zaman kullanımı
Farklı sosyal çevre ve ilişkiler
Aile ve lise arkadaşlarıyla değişen ilişkiler
Akademik Zorluklar
Eğitim sistemi
Sınıf atmosferi
Sınıf içi etkileşimler
Öğretim üyesi ile ilişkiler
Ölçme ve değerlendirme kriterleri
Akademik stres
Sosyal Zorluklar
Dil problemleri
Toplumcu-bireyselci kültür
Sınırlı sosyal ilişkiler
İnançlar, Değerler ve Gelenekler
Ayrımcı yaklaşımlar
1. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Evden ve aileden ilk defa ayrılma
Ev özlemi, yalnızlık
Çocukluğun yok oluşunun sinyalleri
Kendi başına karar verme sorumluluğu alma
Fiziksel ihtiyaçlarıyla kendi başına ilgilenme
Yas
Depresyon
İlk defa yalnız kalma
Eski arkadaşları arama, sık eve gitme, eski
ilişkilerine sıkı sıkı sarılma
•
1. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Yeni akademik ve sosyal ortam
Yeni ilişkiler
Kendine uygun ilgi alanları bulma
Rehberlik ve gözetimin azalması
Yeni ders çalışma becerileri geliştirme
Zaman kullanımını öğrenme
Bütçe yapma ve bütçeye göre harcama
yapma
Öz-disiplin
2. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Daha bağımsız
İlgilerin değişmesi ve gelecek amaçlarına yönelik
kararlar alma
Alan (branş) seçme
“2. Sınıf Krizi” – kayıtsızlık, yabancılaşma ve
mutsuzluk
Gelecek hakkında ciddi ciddi düşünme
Uyum sağlanamadıysa, uyuma yönelik çabalar
Eski arkadaşlıklara/arkadaşlıklara özlem duyma
Akademik Durum: kaygıların dışavurumu, düşük
notlar, başarısızlıkla ilgi çekmeye çalışma
Disiplin problemleri
3. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Yeterli ve gerekli çalışma becerilerine sahip
olmayı dileme
Kendi beceri ve yeteneklerini gerçekçi
değerlendirme
Yetişkin yaşamına yönelme
Seçici ve ciddi ikili ilişkiler kurma
Üniversite sonrasını görmeye başlama
Mesleki ilgilerin belirginleşmesi
Kendini test etme ve mezuniyeti erteleyerek
yetişkin yaşamına geçişi erteleme (bazıları)
Becerilerini en üst düzeyde kullanmaya
4. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Gelecek kaygısı
Üniversiteden (güvenli yerden) ayrılma
kaygısı
Zamanın hızla akması
Nostalji yaşama
Aşırı Stres (bazı öğrenciler)
Mezuniyeti erteleme çabaları (bazı
öğrenciler)
Ruh sağlığı ile ilgili durumlar
Aile ile çatışmalar
4. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
•
(Senioritis Sendromu)
Okula yönelik motivasyonda düşme
Okul işlerinden vazgeçerek eğlenceye
yönelmek
Hızlı bir şekilde üniversite yıllarında ertelenen
ya da kaçınılan işlere yönelmek
Israrla kendine bir sevgili, eş arama
Günümüz Üniversite Öğrencileri
HİÇBİRŞEYİ
HERŞEYİ
SORGULAMALARI
SORGULAMA!
SORGULAMA
SORGULA
(SORULARI)
ARTIK YETER
SORGULA
İlk Nesil Üniversite Öğrencileri-I
(First Generation Students)
1. Düşük akademik başarı geçmişi
2. Düşük akademik hazırlık
3. Düşük akademik beklentiler
4. Düşük SES
5. Düşük öğrenme motivasyonu
6. Yetersiz aile ve arkadaş desteği
7. Üniversite seçim sürecindeki sıkıntılar
8. Burs, kredi, yurt vb. olanaklardaki
sınırlılıklar
İlk Nesil Üniversite Öğrencileri-II
9. Zaman kullanımı ve diğer kişisel becerilerdeki
eksiklikler
10. Yükseköğrenim yaşamına yönelik yetersiz bilgi
11. Bürokratik süreçlere yönelik deneyim eksiklikleri
12. Öğrenme sürecinin tutum, beceri ve ilgileri de
kapsadığı konusundaki bilgi eksiklikleri
13. Ailede ilk üniversitede okuyan birey olmak
(deneyim eksikliği, rehber eksikliği)
14. Part-time bir işte çalışıyor olmak
15. Kız öğrenci olmak
İlk Nesil Üniversite Öğrencileri-III
(Üniversite Yaşamı)
1. Akademik etkinliklere katılmama
2. Üniversitenin sosyal ortamına katılmama
3. Yetersiz ders çalışma
4. Düşük notlar alma
5. Öğrenim süresince ek işlerde çalışma
6. Yabancılaşma
7. Sosyal yetersizlikler hissetme
8. Yeni bir kimlik oluşturma, üniversite öncesi aile, arkadaş ve
sosyal çevre ilişkilerinden uzaklaşarak farklı bir kültürel
ortama girme, değişme kaygısı.
9. Etkili zaman kullanımı, analitik düşünme, problem çözme
davranışı konusundaki çatışmalar.
10. İlgili birimlerle en az iletişime geçenler genelde bu
birimlere en çok ihtiyacı olanlar olabilmektedir.
MERSİN ÜNİVERSİTESİ
ÖĞRENCİ PROFİLİ ANKETİ
2010
Ailenizde üniversite eğitimi almış ya da
almakta olan sizden başka kimse var mı?
n
%
Evet
7540
54.8
Hayır
6220
45.2
13760
100
TOPLAM
Mezun olduğunuz lise türü?
n
%
Devlet Lisesi
7265
52.8
Meslek Lisesi
2538
18.44
Anadolu Lisesi
1938
14.08
Diğer
2019
14.68
13760
100
TOPLAM
Üniversite öncesi yaşamınızın büyük
bölümünün geçtiği bölge?
n
%
Akdeniz
7488
54.42
Güneydoğu Anadolu
1774
12.89
İç Anadolu
1391
10.11
Marmara
1029
7.48
Doğu Anadolu
715
5.20
Ege
Karadeniz
Yurtdışı
644
574
145
4.68
4.21
1.1
Üniversite öncesi yaşamınızın büyük
bölümünün geçtiği yer?
n
%
Büyükşehir
4673
33.96
İl Merkezi
2821
20.5
İlçe Merkezi
4112
29.88
Köy-Kasaba
2009
14.6
Yurtdışı
145
1.05
13760
100
TOPLAM
Günde ortalama kaç saat ders
çalışıyorsunuz ?
n
%
Hiç
2634
19.14
1 saat
4577
33.26
2 saat
3455
25.11
3 saat
1666
12.11
4 saat ve üstü
1428
10.38
13760
100
TOPLAM
Üniversitedeki sosyal, kültürel ve
sanatsal etkinliklere ne derece
katılıyorsunuz ?
n
%
Hiç
2743
19.93
Biraz
6175
44.88
Oldukça
3681
26.75
Çok
1161
8.44
13760
100
TOPLAM
Spor yapıyor musunuz ?
n
%
Hiç
2430
14.71
Biraz
6010
23.95
Oldukça
3296
43.68
Çok
2024
17.66
13760
100
TOPLAM
Üniversitedeki etkinlikler dışında boş
zamanlarınızı nasıl değerlendiriyorsunuz ?
n
%
Müzik dinliyorum
6773
9.44
Sinemaya gidiyorum
5210
7.26
Çevremdekilerle sohbet ediyorum
4883
6.80
Arkadaşlarımla geziyorum
4883
6.80
İnternette sohbet ediyorum
4479
6.24
Uyku dinlenme ile geçiriyorum
4451
6.20
TV seyrediyorum
4285
5.97
K
A
Y
I
T
L
A
R
VELİ
ORYANTASYONU
AKRAN REHBERLİĞİ
ÖĞRENCİ
ORYANTASYONU
ÜYG
O
S
D
Akademik Danışmanlar için
Gelişimsel özelliklerinin farkında olun
Bilgi sağlayın
Seçenekleri keşfetmesine yardım edin
Amaç belirleyin
Uygun kaynaklara yönlendirin
Gelişimini izleyin
Potansiyelini araştırın
Güvendiğinizi gösterin
Dinleyin
ÖĞRENCİ DANIŞMANLARI VE ÖĞRETİM
ÜYELERİ İÇİN ÖĞRENCİLERİ PSİKOLOJİK
YARDIM ALMA KONUSUNDA YÖNLENDİRME
REHBERİ
Üniversitemiz PDR Merkezi ile dilediğiniz
zaman mutlaka iletişime geçin.
[email protected]
MEÜ-PDRM
ADRES:
Mediko-Sosyal Binası Giriş Katı
Çiftlikköy Yerleşkesi 33343 Mersin
Telefon: 324-3610001/4190
E-posta: [email protected]
KAYNAKÇA
Chickering, A. (1969). Education and identity.
Ratcliff, G. (2008). Applying student development
theories to supervising students.
Medalie, J. (1981). College life cycle.
Slide 21
MERSİN ÜNİVERSİTESİ
EĞİTİCİLERİN EĞİTİMİ SEMİNERİ
ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİNİN
GELİŞİM ÖZELLİKLERİ
Yrd. Doç. Dr. Cem Ali GİZİR
Mersin Üniversitesi
Ocak 2011
2
Gelişimsel Görevler
Her gelişim döneminde bireylerden, o döneme özgü bazı
davranışları kazanması, bazı beceri ve görevleri başarması
beklenir.
Gelişim görevlerinin bir çoğu döneme özgüdür.
Herhangi bir gelişim görevinin zamanında başarılması hem
o sırada üzerinde çalışılan başka gelişim ödevlerinin
gerçekleşmesini kolaylaştırır; hem de ileriki gelişme
ödevlerinin gerçekleşmesine uygun zemin hazırlar.
Gelişim görevleri başta fizyolojik olgunlaşmadan, çevre ve
kültürel etkilerden, kişinin ilgi ve isteklerinden; genel
olarak bio-psiko-sosyal süreçlerden etkilenerek oluşur.
Üniversite Öğrencilerinin Gelişimsel Görevleri
YETKİNLİK
KAZANMA
AMAÇ
GELİŞTİRME
DUYGU
YÖNETİMİ
KİŞİLİK
GELİŞİMİ
ÖZERKLİK
vs
KİMLİK
OLUŞTURMA
Sağlıklı
Kişilerarası
İlişkiler Kurma
BAĞLILIK
Üniversite Öğrencilerinin Gelişimsel Görevleri
Yetkinlik kazanma
–
Duygu Yönetimi
–
–
Zihinsel, fiziksel, kişilerarası yetkinlik
Duygusal farkındalık geliştirme ve duyguları kabul
etme
Kişisel kontrol ile kendini ifade arasındaki dengeyi
kurabilme
Özerklikten karşılıklı bağlılığa geçiş
–
–
Güven, etkileme ve onaylanma ihtiyaçlarının
dengelenmesi
Kendine özgü problem çözme ve etkinlikleri
düzenleme becerisi
Üniversite Öğrencilerinin Gelişimsel Görevleri
Sağlıklı kişilerarası ilişkiler geliştirme
–
–
Kimlik geliştirme
–
Farklılıkları anlama ve hoşgörü gösterme
Yakın ilişkiler kurabilme
Öz-kabul, cinsel kimliğinden, etnik kökeninden vb.
hoşnut olma
Amaç geliştirme
–
Kişisel ilgi ve seçeneklerini değerlendirebilme, amaç
belirleme, amaçlarını gerçekleştirmek için sebat
etme
Üniversite Öğrencilerinin Gelişimsel Görevleri
Yetkinli Kazanma
Amaç Geliştirme
Duygu Yönetimi
Özerklikten
Bağlılığa Geçiş
Kimlik
Oluşturma
Kişilik Gelişimi
Sağlıklı Kişilerarası
İlişkiler Kurma
1. SINIF 2. SINIF
BÜTÜNLEŞME
3. SINIF
4. SINIF YÜKSEK LİSANS
Üniversiteye Uyum Sürecinde
Öğrencilerde Beklenen Değişiklikler
Kişisel özgürlüklerin artması
Sorumlulukların artması
Zaman kullanımı
Farklı sosyal çevre ve ilişkiler
Aile ve lise arkadaşlarıyla değişen ilişkiler
Akademik Zorluklar
Eğitim sistemi
Sınıf atmosferi
Sınıf içi etkileşimler
Öğretim üyesi ile ilişkiler
Ölçme ve değerlendirme kriterleri
Akademik stres
Sosyal Zorluklar
Dil problemleri
Toplumcu-bireyselci kültür
Sınırlı sosyal ilişkiler
İnançlar, Değerler ve Gelenekler
Ayrımcı yaklaşımlar
1. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Evden ve aileden ilk defa ayrılma
Ev özlemi, yalnızlık
Çocukluğun yok oluşunun sinyalleri
Kendi başına karar verme sorumluluğu alma
Fiziksel ihtiyaçlarıyla kendi başına ilgilenme
Yas
Depresyon
İlk defa yalnız kalma
Eski arkadaşları arama, sık eve gitme, eski
ilişkilerine sıkı sıkı sarılma
•
1. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Yeni akademik ve sosyal ortam
Yeni ilişkiler
Kendine uygun ilgi alanları bulma
Rehberlik ve gözetimin azalması
Yeni ders çalışma becerileri geliştirme
Zaman kullanımını öğrenme
Bütçe yapma ve bütçeye göre harcama
yapma
Öz-disiplin
2. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Daha bağımsız
İlgilerin değişmesi ve gelecek amaçlarına yönelik
kararlar alma
Alan (branş) seçme
“2. Sınıf Krizi” – kayıtsızlık, yabancılaşma ve
mutsuzluk
Gelecek hakkında ciddi ciddi düşünme
Uyum sağlanamadıysa, uyuma yönelik çabalar
Eski arkadaşlıklara/arkadaşlıklara özlem duyma
Akademik Durum: kaygıların dışavurumu, düşük
notlar, başarısızlıkla ilgi çekmeye çalışma
Disiplin problemleri
3. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Yeterli ve gerekli çalışma becerilerine sahip
olmayı dileme
Kendi beceri ve yeteneklerini gerçekçi
değerlendirme
Yetişkin yaşamına yönelme
Seçici ve ciddi ikili ilişkiler kurma
Üniversite sonrasını görmeye başlama
Mesleki ilgilerin belirginleşmesi
Kendini test etme ve mezuniyeti erteleyerek
yetişkin yaşamına geçişi erteleme (bazıları)
Becerilerini en üst düzeyde kullanmaya
4. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Gelecek kaygısı
Üniversiteden (güvenli yerden) ayrılma
kaygısı
Zamanın hızla akması
Nostalji yaşama
Aşırı Stres (bazı öğrenciler)
Mezuniyeti erteleme çabaları (bazı
öğrenciler)
Ruh sağlığı ile ilgili durumlar
Aile ile çatışmalar
4. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
•
(Senioritis Sendromu)
Okula yönelik motivasyonda düşme
Okul işlerinden vazgeçerek eğlenceye
yönelmek
Hızlı bir şekilde üniversite yıllarında ertelenen
ya da kaçınılan işlere yönelmek
Israrla kendine bir sevgili, eş arama
Günümüz Üniversite Öğrencileri
HİÇBİRŞEYİ
HERŞEYİ
SORGULAMALARI
SORGULAMA!
SORGULAMA
SORGULA
(SORULARI)
ARTIK YETER
SORGULA
İlk Nesil Üniversite Öğrencileri-I
(First Generation Students)
1. Düşük akademik başarı geçmişi
2. Düşük akademik hazırlık
3. Düşük akademik beklentiler
4. Düşük SES
5. Düşük öğrenme motivasyonu
6. Yetersiz aile ve arkadaş desteği
7. Üniversite seçim sürecindeki sıkıntılar
8. Burs, kredi, yurt vb. olanaklardaki
sınırlılıklar
İlk Nesil Üniversite Öğrencileri-II
9. Zaman kullanımı ve diğer kişisel becerilerdeki
eksiklikler
10. Yükseköğrenim yaşamına yönelik yetersiz bilgi
11. Bürokratik süreçlere yönelik deneyim eksiklikleri
12. Öğrenme sürecinin tutum, beceri ve ilgileri de
kapsadığı konusundaki bilgi eksiklikleri
13. Ailede ilk üniversitede okuyan birey olmak
(deneyim eksikliği, rehber eksikliği)
14. Part-time bir işte çalışıyor olmak
15. Kız öğrenci olmak
İlk Nesil Üniversite Öğrencileri-III
(Üniversite Yaşamı)
1. Akademik etkinliklere katılmama
2. Üniversitenin sosyal ortamına katılmama
3. Yetersiz ders çalışma
4. Düşük notlar alma
5. Öğrenim süresince ek işlerde çalışma
6. Yabancılaşma
7. Sosyal yetersizlikler hissetme
8. Yeni bir kimlik oluşturma, üniversite öncesi aile, arkadaş ve
sosyal çevre ilişkilerinden uzaklaşarak farklı bir kültürel
ortama girme, değişme kaygısı.
9. Etkili zaman kullanımı, analitik düşünme, problem çözme
davranışı konusundaki çatışmalar.
10. İlgili birimlerle en az iletişime geçenler genelde bu
birimlere en çok ihtiyacı olanlar olabilmektedir.
MERSİN ÜNİVERSİTESİ
ÖĞRENCİ PROFİLİ ANKETİ
2010
Ailenizde üniversite eğitimi almış ya da
almakta olan sizden başka kimse var mı?
n
%
Evet
7540
54.8
Hayır
6220
45.2
13760
100
TOPLAM
Mezun olduğunuz lise türü?
n
%
Devlet Lisesi
7265
52.8
Meslek Lisesi
2538
18.44
Anadolu Lisesi
1938
14.08
Diğer
2019
14.68
13760
100
TOPLAM
Üniversite öncesi yaşamınızın büyük
bölümünün geçtiği bölge?
n
%
Akdeniz
7488
54.42
Güneydoğu Anadolu
1774
12.89
İç Anadolu
1391
10.11
Marmara
1029
7.48
Doğu Anadolu
715
5.20
Ege
Karadeniz
Yurtdışı
644
574
145
4.68
4.21
1.1
Üniversite öncesi yaşamınızın büyük
bölümünün geçtiği yer?
n
%
Büyükşehir
4673
33.96
İl Merkezi
2821
20.5
İlçe Merkezi
4112
29.88
Köy-Kasaba
2009
14.6
Yurtdışı
145
1.05
13760
100
TOPLAM
Günde ortalama kaç saat ders
çalışıyorsunuz ?
n
%
Hiç
2634
19.14
1 saat
4577
33.26
2 saat
3455
25.11
3 saat
1666
12.11
4 saat ve üstü
1428
10.38
13760
100
TOPLAM
Üniversitedeki sosyal, kültürel ve
sanatsal etkinliklere ne derece
katılıyorsunuz ?
n
%
Hiç
2743
19.93
Biraz
6175
44.88
Oldukça
3681
26.75
Çok
1161
8.44
13760
100
TOPLAM
Spor yapıyor musunuz ?
n
%
Hiç
2430
14.71
Biraz
6010
23.95
Oldukça
3296
43.68
Çok
2024
17.66
13760
100
TOPLAM
Üniversitedeki etkinlikler dışında boş
zamanlarınızı nasıl değerlendiriyorsunuz ?
n
%
Müzik dinliyorum
6773
9.44
Sinemaya gidiyorum
5210
7.26
Çevremdekilerle sohbet ediyorum
4883
6.80
Arkadaşlarımla geziyorum
4883
6.80
İnternette sohbet ediyorum
4479
6.24
Uyku dinlenme ile geçiriyorum
4451
6.20
TV seyrediyorum
4285
5.97
K
A
Y
I
T
L
A
R
VELİ
ORYANTASYONU
AKRAN REHBERLİĞİ
ÖĞRENCİ
ORYANTASYONU
ÜYG
O
S
D
Akademik Danışmanlar için
Gelişimsel özelliklerinin farkında olun
Bilgi sağlayın
Seçenekleri keşfetmesine yardım edin
Amaç belirleyin
Uygun kaynaklara yönlendirin
Gelişimini izleyin
Potansiyelini araştırın
Güvendiğinizi gösterin
Dinleyin
ÖĞRENCİ DANIŞMANLARI VE ÖĞRETİM
ÜYELERİ İÇİN ÖĞRENCİLERİ PSİKOLOJİK
YARDIM ALMA KONUSUNDA YÖNLENDİRME
REHBERİ
Üniversitemiz PDR Merkezi ile dilediğiniz
zaman mutlaka iletişime geçin.
[email protected]
MEÜ-PDRM
ADRES:
Mediko-Sosyal Binası Giriş Katı
Çiftlikköy Yerleşkesi 33343 Mersin
Telefon: 324-3610001/4190
E-posta: [email protected]
KAYNAKÇA
Chickering, A. (1969). Education and identity.
Ratcliff, G. (2008). Applying student development
theories to supervising students.
Medalie, J. (1981). College life cycle.
Slide 22
MERSİN ÜNİVERSİTESİ
EĞİTİCİLERİN EĞİTİMİ SEMİNERİ
ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİNİN
GELİŞİM ÖZELLİKLERİ
Yrd. Doç. Dr. Cem Ali GİZİR
Mersin Üniversitesi
Ocak 2011
2
Gelişimsel Görevler
Her gelişim döneminde bireylerden, o döneme özgü bazı
davranışları kazanması, bazı beceri ve görevleri başarması
beklenir.
Gelişim görevlerinin bir çoğu döneme özgüdür.
Herhangi bir gelişim görevinin zamanında başarılması hem
o sırada üzerinde çalışılan başka gelişim ödevlerinin
gerçekleşmesini kolaylaştırır; hem de ileriki gelişme
ödevlerinin gerçekleşmesine uygun zemin hazırlar.
Gelişim görevleri başta fizyolojik olgunlaşmadan, çevre ve
kültürel etkilerden, kişinin ilgi ve isteklerinden; genel
olarak bio-psiko-sosyal süreçlerden etkilenerek oluşur.
Üniversite Öğrencilerinin Gelişimsel Görevleri
YETKİNLİK
KAZANMA
AMAÇ
GELİŞTİRME
DUYGU
YÖNETİMİ
KİŞİLİK
GELİŞİMİ
ÖZERKLİK
vs
KİMLİK
OLUŞTURMA
Sağlıklı
Kişilerarası
İlişkiler Kurma
BAĞLILIK
Üniversite Öğrencilerinin Gelişimsel Görevleri
Yetkinlik kazanma
–
Duygu Yönetimi
–
–
Zihinsel, fiziksel, kişilerarası yetkinlik
Duygusal farkındalık geliştirme ve duyguları kabul
etme
Kişisel kontrol ile kendini ifade arasındaki dengeyi
kurabilme
Özerklikten karşılıklı bağlılığa geçiş
–
–
Güven, etkileme ve onaylanma ihtiyaçlarının
dengelenmesi
Kendine özgü problem çözme ve etkinlikleri
düzenleme becerisi
Üniversite Öğrencilerinin Gelişimsel Görevleri
Sağlıklı kişilerarası ilişkiler geliştirme
–
–
Kimlik geliştirme
–
Farklılıkları anlama ve hoşgörü gösterme
Yakın ilişkiler kurabilme
Öz-kabul, cinsel kimliğinden, etnik kökeninden vb.
hoşnut olma
Amaç geliştirme
–
Kişisel ilgi ve seçeneklerini değerlendirebilme, amaç
belirleme, amaçlarını gerçekleştirmek için sebat
etme
Üniversite Öğrencilerinin Gelişimsel Görevleri
Yetkinli Kazanma
Amaç Geliştirme
Duygu Yönetimi
Özerklikten
Bağlılığa Geçiş
Kimlik
Oluşturma
Kişilik Gelişimi
Sağlıklı Kişilerarası
İlişkiler Kurma
1. SINIF 2. SINIF
BÜTÜNLEŞME
3. SINIF
4. SINIF YÜKSEK LİSANS
Üniversiteye Uyum Sürecinde
Öğrencilerde Beklenen Değişiklikler
Kişisel özgürlüklerin artması
Sorumlulukların artması
Zaman kullanımı
Farklı sosyal çevre ve ilişkiler
Aile ve lise arkadaşlarıyla değişen ilişkiler
Akademik Zorluklar
Eğitim sistemi
Sınıf atmosferi
Sınıf içi etkileşimler
Öğretim üyesi ile ilişkiler
Ölçme ve değerlendirme kriterleri
Akademik stres
Sosyal Zorluklar
Dil problemleri
Toplumcu-bireyselci kültür
Sınırlı sosyal ilişkiler
İnançlar, Değerler ve Gelenekler
Ayrımcı yaklaşımlar
1. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Evden ve aileden ilk defa ayrılma
Ev özlemi, yalnızlık
Çocukluğun yok oluşunun sinyalleri
Kendi başına karar verme sorumluluğu alma
Fiziksel ihtiyaçlarıyla kendi başına ilgilenme
Yas
Depresyon
İlk defa yalnız kalma
Eski arkadaşları arama, sık eve gitme, eski
ilişkilerine sıkı sıkı sarılma
•
1. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Yeni akademik ve sosyal ortam
Yeni ilişkiler
Kendine uygun ilgi alanları bulma
Rehberlik ve gözetimin azalması
Yeni ders çalışma becerileri geliştirme
Zaman kullanımını öğrenme
Bütçe yapma ve bütçeye göre harcama
yapma
Öz-disiplin
2. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Daha bağımsız
İlgilerin değişmesi ve gelecek amaçlarına yönelik
kararlar alma
Alan (branş) seçme
“2. Sınıf Krizi” – kayıtsızlık, yabancılaşma ve
mutsuzluk
Gelecek hakkında ciddi ciddi düşünme
Uyum sağlanamadıysa, uyuma yönelik çabalar
Eski arkadaşlıklara/arkadaşlıklara özlem duyma
Akademik Durum: kaygıların dışavurumu, düşük
notlar, başarısızlıkla ilgi çekmeye çalışma
Disiplin problemleri
3. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Yeterli ve gerekli çalışma becerilerine sahip
olmayı dileme
Kendi beceri ve yeteneklerini gerçekçi
değerlendirme
Yetişkin yaşamına yönelme
Seçici ve ciddi ikili ilişkiler kurma
Üniversite sonrasını görmeye başlama
Mesleki ilgilerin belirginleşmesi
Kendini test etme ve mezuniyeti erteleyerek
yetişkin yaşamına geçişi erteleme (bazıları)
Becerilerini en üst düzeyde kullanmaya
4. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Gelecek kaygısı
Üniversiteden (güvenli yerden) ayrılma
kaygısı
Zamanın hızla akması
Nostalji yaşama
Aşırı Stres (bazı öğrenciler)
Mezuniyeti erteleme çabaları (bazı
öğrenciler)
Ruh sağlığı ile ilgili durumlar
Aile ile çatışmalar
4. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
•
(Senioritis Sendromu)
Okula yönelik motivasyonda düşme
Okul işlerinden vazgeçerek eğlenceye
yönelmek
Hızlı bir şekilde üniversite yıllarında ertelenen
ya da kaçınılan işlere yönelmek
Israrla kendine bir sevgili, eş arama
Günümüz Üniversite Öğrencileri
HİÇBİRŞEYİ
HERŞEYİ
SORGULAMALARI
SORGULAMA!
SORGULAMA
SORGULA
(SORULARI)
ARTIK YETER
SORGULA
İlk Nesil Üniversite Öğrencileri-I
(First Generation Students)
1. Düşük akademik başarı geçmişi
2. Düşük akademik hazırlık
3. Düşük akademik beklentiler
4. Düşük SES
5. Düşük öğrenme motivasyonu
6. Yetersiz aile ve arkadaş desteği
7. Üniversite seçim sürecindeki sıkıntılar
8. Burs, kredi, yurt vb. olanaklardaki
sınırlılıklar
İlk Nesil Üniversite Öğrencileri-II
9. Zaman kullanımı ve diğer kişisel becerilerdeki
eksiklikler
10. Yükseköğrenim yaşamına yönelik yetersiz bilgi
11. Bürokratik süreçlere yönelik deneyim eksiklikleri
12. Öğrenme sürecinin tutum, beceri ve ilgileri de
kapsadığı konusundaki bilgi eksiklikleri
13. Ailede ilk üniversitede okuyan birey olmak
(deneyim eksikliği, rehber eksikliği)
14. Part-time bir işte çalışıyor olmak
15. Kız öğrenci olmak
İlk Nesil Üniversite Öğrencileri-III
(Üniversite Yaşamı)
1. Akademik etkinliklere katılmama
2. Üniversitenin sosyal ortamına katılmama
3. Yetersiz ders çalışma
4. Düşük notlar alma
5. Öğrenim süresince ek işlerde çalışma
6. Yabancılaşma
7. Sosyal yetersizlikler hissetme
8. Yeni bir kimlik oluşturma, üniversite öncesi aile, arkadaş ve
sosyal çevre ilişkilerinden uzaklaşarak farklı bir kültürel
ortama girme, değişme kaygısı.
9. Etkili zaman kullanımı, analitik düşünme, problem çözme
davranışı konusundaki çatışmalar.
10. İlgili birimlerle en az iletişime geçenler genelde bu
birimlere en çok ihtiyacı olanlar olabilmektedir.
MERSİN ÜNİVERSİTESİ
ÖĞRENCİ PROFİLİ ANKETİ
2010
Ailenizde üniversite eğitimi almış ya da
almakta olan sizden başka kimse var mı?
n
%
Evet
7540
54.8
Hayır
6220
45.2
13760
100
TOPLAM
Mezun olduğunuz lise türü?
n
%
Devlet Lisesi
7265
52.8
Meslek Lisesi
2538
18.44
Anadolu Lisesi
1938
14.08
Diğer
2019
14.68
13760
100
TOPLAM
Üniversite öncesi yaşamınızın büyük
bölümünün geçtiği bölge?
n
%
Akdeniz
7488
54.42
Güneydoğu Anadolu
1774
12.89
İç Anadolu
1391
10.11
Marmara
1029
7.48
Doğu Anadolu
715
5.20
Ege
Karadeniz
Yurtdışı
644
574
145
4.68
4.21
1.1
Üniversite öncesi yaşamınızın büyük
bölümünün geçtiği yer?
n
%
Büyükşehir
4673
33.96
İl Merkezi
2821
20.5
İlçe Merkezi
4112
29.88
Köy-Kasaba
2009
14.6
Yurtdışı
145
1.05
13760
100
TOPLAM
Günde ortalama kaç saat ders
çalışıyorsunuz ?
n
%
Hiç
2634
19.14
1 saat
4577
33.26
2 saat
3455
25.11
3 saat
1666
12.11
4 saat ve üstü
1428
10.38
13760
100
TOPLAM
Üniversitedeki sosyal, kültürel ve
sanatsal etkinliklere ne derece
katılıyorsunuz ?
n
%
Hiç
2743
19.93
Biraz
6175
44.88
Oldukça
3681
26.75
Çok
1161
8.44
13760
100
TOPLAM
Spor yapıyor musunuz ?
n
%
Hiç
2430
14.71
Biraz
6010
23.95
Oldukça
3296
43.68
Çok
2024
17.66
13760
100
TOPLAM
Üniversitedeki etkinlikler dışında boş
zamanlarınızı nasıl değerlendiriyorsunuz ?
n
%
Müzik dinliyorum
6773
9.44
Sinemaya gidiyorum
5210
7.26
Çevremdekilerle sohbet ediyorum
4883
6.80
Arkadaşlarımla geziyorum
4883
6.80
İnternette sohbet ediyorum
4479
6.24
Uyku dinlenme ile geçiriyorum
4451
6.20
TV seyrediyorum
4285
5.97
K
A
Y
I
T
L
A
R
VELİ
ORYANTASYONU
AKRAN REHBERLİĞİ
ÖĞRENCİ
ORYANTASYONU
ÜYG
O
S
D
Akademik Danışmanlar için
Gelişimsel özelliklerinin farkında olun
Bilgi sağlayın
Seçenekleri keşfetmesine yardım edin
Amaç belirleyin
Uygun kaynaklara yönlendirin
Gelişimini izleyin
Potansiyelini araştırın
Güvendiğinizi gösterin
Dinleyin
ÖĞRENCİ DANIŞMANLARI VE ÖĞRETİM
ÜYELERİ İÇİN ÖĞRENCİLERİ PSİKOLOJİK
YARDIM ALMA KONUSUNDA YÖNLENDİRME
REHBERİ
Üniversitemiz PDR Merkezi ile dilediğiniz
zaman mutlaka iletişime geçin.
[email protected]
MEÜ-PDRM
ADRES:
Mediko-Sosyal Binası Giriş Katı
Çiftlikköy Yerleşkesi 33343 Mersin
Telefon: 324-3610001/4190
E-posta: [email protected]
KAYNAKÇA
Chickering, A. (1969). Education and identity.
Ratcliff, G. (2008). Applying student development
theories to supervising students.
Medalie, J. (1981). College life cycle.
Slide 23
MERSİN ÜNİVERSİTESİ
EĞİTİCİLERİN EĞİTİMİ SEMİNERİ
ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİNİN
GELİŞİM ÖZELLİKLERİ
Yrd. Doç. Dr. Cem Ali GİZİR
Mersin Üniversitesi
Ocak 2011
2
Gelişimsel Görevler
Her gelişim döneminde bireylerden, o döneme özgü bazı
davranışları kazanması, bazı beceri ve görevleri başarması
beklenir.
Gelişim görevlerinin bir çoğu döneme özgüdür.
Herhangi bir gelişim görevinin zamanında başarılması hem
o sırada üzerinde çalışılan başka gelişim ödevlerinin
gerçekleşmesini kolaylaştırır; hem de ileriki gelişme
ödevlerinin gerçekleşmesine uygun zemin hazırlar.
Gelişim görevleri başta fizyolojik olgunlaşmadan, çevre ve
kültürel etkilerden, kişinin ilgi ve isteklerinden; genel
olarak bio-psiko-sosyal süreçlerden etkilenerek oluşur.
Üniversite Öğrencilerinin Gelişimsel Görevleri
YETKİNLİK
KAZANMA
AMAÇ
GELİŞTİRME
DUYGU
YÖNETİMİ
KİŞİLİK
GELİŞİMİ
ÖZERKLİK
vs
KİMLİK
OLUŞTURMA
Sağlıklı
Kişilerarası
İlişkiler Kurma
BAĞLILIK
Üniversite Öğrencilerinin Gelişimsel Görevleri
Yetkinlik kazanma
–
Duygu Yönetimi
–
–
Zihinsel, fiziksel, kişilerarası yetkinlik
Duygusal farkındalık geliştirme ve duyguları kabul
etme
Kişisel kontrol ile kendini ifade arasındaki dengeyi
kurabilme
Özerklikten karşılıklı bağlılığa geçiş
–
–
Güven, etkileme ve onaylanma ihtiyaçlarının
dengelenmesi
Kendine özgü problem çözme ve etkinlikleri
düzenleme becerisi
Üniversite Öğrencilerinin Gelişimsel Görevleri
Sağlıklı kişilerarası ilişkiler geliştirme
–
–
Kimlik geliştirme
–
Farklılıkları anlama ve hoşgörü gösterme
Yakın ilişkiler kurabilme
Öz-kabul, cinsel kimliğinden, etnik kökeninden vb.
hoşnut olma
Amaç geliştirme
–
Kişisel ilgi ve seçeneklerini değerlendirebilme, amaç
belirleme, amaçlarını gerçekleştirmek için sebat
etme
Üniversite Öğrencilerinin Gelişimsel Görevleri
Yetkinli Kazanma
Amaç Geliştirme
Duygu Yönetimi
Özerklikten
Bağlılığa Geçiş
Kimlik
Oluşturma
Kişilik Gelişimi
Sağlıklı Kişilerarası
İlişkiler Kurma
1. SINIF 2. SINIF
BÜTÜNLEŞME
3. SINIF
4. SINIF YÜKSEK LİSANS
Üniversiteye Uyum Sürecinde
Öğrencilerde Beklenen Değişiklikler
Kişisel özgürlüklerin artması
Sorumlulukların artması
Zaman kullanımı
Farklı sosyal çevre ve ilişkiler
Aile ve lise arkadaşlarıyla değişen ilişkiler
Akademik Zorluklar
Eğitim sistemi
Sınıf atmosferi
Sınıf içi etkileşimler
Öğretim üyesi ile ilişkiler
Ölçme ve değerlendirme kriterleri
Akademik stres
Sosyal Zorluklar
Dil problemleri
Toplumcu-bireyselci kültür
Sınırlı sosyal ilişkiler
İnançlar, Değerler ve Gelenekler
Ayrımcı yaklaşımlar
1. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Evden ve aileden ilk defa ayrılma
Ev özlemi, yalnızlık
Çocukluğun yok oluşunun sinyalleri
Kendi başına karar verme sorumluluğu alma
Fiziksel ihtiyaçlarıyla kendi başına ilgilenme
Yas
Depresyon
İlk defa yalnız kalma
Eski arkadaşları arama, sık eve gitme, eski
ilişkilerine sıkı sıkı sarılma
•
1. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Yeni akademik ve sosyal ortam
Yeni ilişkiler
Kendine uygun ilgi alanları bulma
Rehberlik ve gözetimin azalması
Yeni ders çalışma becerileri geliştirme
Zaman kullanımını öğrenme
Bütçe yapma ve bütçeye göre harcama
yapma
Öz-disiplin
2. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Daha bağımsız
İlgilerin değişmesi ve gelecek amaçlarına yönelik
kararlar alma
Alan (branş) seçme
“2. Sınıf Krizi” – kayıtsızlık, yabancılaşma ve
mutsuzluk
Gelecek hakkında ciddi ciddi düşünme
Uyum sağlanamadıysa, uyuma yönelik çabalar
Eski arkadaşlıklara/arkadaşlıklara özlem duyma
Akademik Durum: kaygıların dışavurumu, düşük
notlar, başarısızlıkla ilgi çekmeye çalışma
Disiplin problemleri
3. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Yeterli ve gerekli çalışma becerilerine sahip
olmayı dileme
Kendi beceri ve yeteneklerini gerçekçi
değerlendirme
Yetişkin yaşamına yönelme
Seçici ve ciddi ikili ilişkiler kurma
Üniversite sonrasını görmeye başlama
Mesleki ilgilerin belirginleşmesi
Kendini test etme ve mezuniyeti erteleyerek
yetişkin yaşamına geçişi erteleme (bazıları)
Becerilerini en üst düzeyde kullanmaya
4. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Gelecek kaygısı
Üniversiteden (güvenli yerden) ayrılma
kaygısı
Zamanın hızla akması
Nostalji yaşama
Aşırı Stres (bazı öğrenciler)
Mezuniyeti erteleme çabaları (bazı
öğrenciler)
Ruh sağlığı ile ilgili durumlar
Aile ile çatışmalar
4. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
•
(Senioritis Sendromu)
Okula yönelik motivasyonda düşme
Okul işlerinden vazgeçerek eğlenceye
yönelmek
Hızlı bir şekilde üniversite yıllarında ertelenen
ya da kaçınılan işlere yönelmek
Israrla kendine bir sevgili, eş arama
Günümüz Üniversite Öğrencileri
HİÇBİRŞEYİ
HERŞEYİ
SORGULAMALARI
SORGULAMA!
SORGULAMA
SORGULA
(SORULARI)
ARTIK YETER
SORGULA
İlk Nesil Üniversite Öğrencileri-I
(First Generation Students)
1. Düşük akademik başarı geçmişi
2. Düşük akademik hazırlık
3. Düşük akademik beklentiler
4. Düşük SES
5. Düşük öğrenme motivasyonu
6. Yetersiz aile ve arkadaş desteği
7. Üniversite seçim sürecindeki sıkıntılar
8. Burs, kredi, yurt vb. olanaklardaki
sınırlılıklar
İlk Nesil Üniversite Öğrencileri-II
9. Zaman kullanımı ve diğer kişisel becerilerdeki
eksiklikler
10. Yükseköğrenim yaşamına yönelik yetersiz bilgi
11. Bürokratik süreçlere yönelik deneyim eksiklikleri
12. Öğrenme sürecinin tutum, beceri ve ilgileri de
kapsadığı konusundaki bilgi eksiklikleri
13. Ailede ilk üniversitede okuyan birey olmak
(deneyim eksikliği, rehber eksikliği)
14. Part-time bir işte çalışıyor olmak
15. Kız öğrenci olmak
İlk Nesil Üniversite Öğrencileri-III
(Üniversite Yaşamı)
1. Akademik etkinliklere katılmama
2. Üniversitenin sosyal ortamına katılmama
3. Yetersiz ders çalışma
4. Düşük notlar alma
5. Öğrenim süresince ek işlerde çalışma
6. Yabancılaşma
7. Sosyal yetersizlikler hissetme
8. Yeni bir kimlik oluşturma, üniversite öncesi aile, arkadaş ve
sosyal çevre ilişkilerinden uzaklaşarak farklı bir kültürel
ortama girme, değişme kaygısı.
9. Etkili zaman kullanımı, analitik düşünme, problem çözme
davranışı konusundaki çatışmalar.
10. İlgili birimlerle en az iletişime geçenler genelde bu
birimlere en çok ihtiyacı olanlar olabilmektedir.
MERSİN ÜNİVERSİTESİ
ÖĞRENCİ PROFİLİ ANKETİ
2010
Ailenizde üniversite eğitimi almış ya da
almakta olan sizden başka kimse var mı?
n
%
Evet
7540
54.8
Hayır
6220
45.2
13760
100
TOPLAM
Mezun olduğunuz lise türü?
n
%
Devlet Lisesi
7265
52.8
Meslek Lisesi
2538
18.44
Anadolu Lisesi
1938
14.08
Diğer
2019
14.68
13760
100
TOPLAM
Üniversite öncesi yaşamınızın büyük
bölümünün geçtiği bölge?
n
%
Akdeniz
7488
54.42
Güneydoğu Anadolu
1774
12.89
İç Anadolu
1391
10.11
Marmara
1029
7.48
Doğu Anadolu
715
5.20
Ege
Karadeniz
Yurtdışı
644
574
145
4.68
4.21
1.1
Üniversite öncesi yaşamınızın büyük
bölümünün geçtiği yer?
n
%
Büyükşehir
4673
33.96
İl Merkezi
2821
20.5
İlçe Merkezi
4112
29.88
Köy-Kasaba
2009
14.6
Yurtdışı
145
1.05
13760
100
TOPLAM
Günde ortalama kaç saat ders
çalışıyorsunuz ?
n
%
Hiç
2634
19.14
1 saat
4577
33.26
2 saat
3455
25.11
3 saat
1666
12.11
4 saat ve üstü
1428
10.38
13760
100
TOPLAM
Üniversitedeki sosyal, kültürel ve
sanatsal etkinliklere ne derece
katılıyorsunuz ?
n
%
Hiç
2743
19.93
Biraz
6175
44.88
Oldukça
3681
26.75
Çok
1161
8.44
13760
100
TOPLAM
Spor yapıyor musunuz ?
n
%
Hiç
2430
14.71
Biraz
6010
23.95
Oldukça
3296
43.68
Çok
2024
17.66
13760
100
TOPLAM
Üniversitedeki etkinlikler dışında boş
zamanlarınızı nasıl değerlendiriyorsunuz ?
n
%
Müzik dinliyorum
6773
9.44
Sinemaya gidiyorum
5210
7.26
Çevremdekilerle sohbet ediyorum
4883
6.80
Arkadaşlarımla geziyorum
4883
6.80
İnternette sohbet ediyorum
4479
6.24
Uyku dinlenme ile geçiriyorum
4451
6.20
TV seyrediyorum
4285
5.97
K
A
Y
I
T
L
A
R
VELİ
ORYANTASYONU
AKRAN REHBERLİĞİ
ÖĞRENCİ
ORYANTASYONU
ÜYG
O
S
D
Akademik Danışmanlar için
Gelişimsel özelliklerinin farkında olun
Bilgi sağlayın
Seçenekleri keşfetmesine yardım edin
Amaç belirleyin
Uygun kaynaklara yönlendirin
Gelişimini izleyin
Potansiyelini araştırın
Güvendiğinizi gösterin
Dinleyin
ÖĞRENCİ DANIŞMANLARI VE ÖĞRETİM
ÜYELERİ İÇİN ÖĞRENCİLERİ PSİKOLOJİK
YARDIM ALMA KONUSUNDA YÖNLENDİRME
REHBERİ
Üniversitemiz PDR Merkezi ile dilediğiniz
zaman mutlaka iletişime geçin.
[email protected]
MEÜ-PDRM
ADRES:
Mediko-Sosyal Binası Giriş Katı
Çiftlikköy Yerleşkesi 33343 Mersin
Telefon: 324-3610001/4190
E-posta: [email protected]
KAYNAKÇA
Chickering, A. (1969). Education and identity.
Ratcliff, G. (2008). Applying student development
theories to supervising students.
Medalie, J. (1981). College life cycle.
Slide 24
MERSİN ÜNİVERSİTESİ
EĞİTİCİLERİN EĞİTİMİ SEMİNERİ
ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİNİN
GELİŞİM ÖZELLİKLERİ
Yrd. Doç. Dr. Cem Ali GİZİR
Mersin Üniversitesi
Ocak 2011
2
Gelişimsel Görevler
Her gelişim döneminde bireylerden, o döneme özgü bazı
davranışları kazanması, bazı beceri ve görevleri başarması
beklenir.
Gelişim görevlerinin bir çoğu döneme özgüdür.
Herhangi bir gelişim görevinin zamanında başarılması hem
o sırada üzerinde çalışılan başka gelişim ödevlerinin
gerçekleşmesini kolaylaştırır; hem de ileriki gelişme
ödevlerinin gerçekleşmesine uygun zemin hazırlar.
Gelişim görevleri başta fizyolojik olgunlaşmadan, çevre ve
kültürel etkilerden, kişinin ilgi ve isteklerinden; genel
olarak bio-psiko-sosyal süreçlerden etkilenerek oluşur.
Üniversite Öğrencilerinin Gelişimsel Görevleri
YETKİNLİK
KAZANMA
AMAÇ
GELİŞTİRME
DUYGU
YÖNETİMİ
KİŞİLİK
GELİŞİMİ
ÖZERKLİK
vs
KİMLİK
OLUŞTURMA
Sağlıklı
Kişilerarası
İlişkiler Kurma
BAĞLILIK
Üniversite Öğrencilerinin Gelişimsel Görevleri
Yetkinlik kazanma
–
Duygu Yönetimi
–
–
Zihinsel, fiziksel, kişilerarası yetkinlik
Duygusal farkındalık geliştirme ve duyguları kabul
etme
Kişisel kontrol ile kendini ifade arasındaki dengeyi
kurabilme
Özerklikten karşılıklı bağlılığa geçiş
–
–
Güven, etkileme ve onaylanma ihtiyaçlarının
dengelenmesi
Kendine özgü problem çözme ve etkinlikleri
düzenleme becerisi
Üniversite Öğrencilerinin Gelişimsel Görevleri
Sağlıklı kişilerarası ilişkiler geliştirme
–
–
Kimlik geliştirme
–
Farklılıkları anlama ve hoşgörü gösterme
Yakın ilişkiler kurabilme
Öz-kabul, cinsel kimliğinden, etnik kökeninden vb.
hoşnut olma
Amaç geliştirme
–
Kişisel ilgi ve seçeneklerini değerlendirebilme, amaç
belirleme, amaçlarını gerçekleştirmek için sebat
etme
Üniversite Öğrencilerinin Gelişimsel Görevleri
Yetkinli Kazanma
Amaç Geliştirme
Duygu Yönetimi
Özerklikten
Bağlılığa Geçiş
Kimlik
Oluşturma
Kişilik Gelişimi
Sağlıklı Kişilerarası
İlişkiler Kurma
1. SINIF 2. SINIF
BÜTÜNLEŞME
3. SINIF
4. SINIF YÜKSEK LİSANS
Üniversiteye Uyum Sürecinde
Öğrencilerde Beklenen Değişiklikler
Kişisel özgürlüklerin artması
Sorumlulukların artması
Zaman kullanımı
Farklı sosyal çevre ve ilişkiler
Aile ve lise arkadaşlarıyla değişen ilişkiler
Akademik Zorluklar
Eğitim sistemi
Sınıf atmosferi
Sınıf içi etkileşimler
Öğretim üyesi ile ilişkiler
Ölçme ve değerlendirme kriterleri
Akademik stres
Sosyal Zorluklar
Dil problemleri
Toplumcu-bireyselci kültür
Sınırlı sosyal ilişkiler
İnançlar, Değerler ve Gelenekler
Ayrımcı yaklaşımlar
1. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Evden ve aileden ilk defa ayrılma
Ev özlemi, yalnızlık
Çocukluğun yok oluşunun sinyalleri
Kendi başına karar verme sorumluluğu alma
Fiziksel ihtiyaçlarıyla kendi başına ilgilenme
Yas
Depresyon
İlk defa yalnız kalma
Eski arkadaşları arama, sık eve gitme, eski
ilişkilerine sıkı sıkı sarılma
•
1. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Yeni akademik ve sosyal ortam
Yeni ilişkiler
Kendine uygun ilgi alanları bulma
Rehberlik ve gözetimin azalması
Yeni ders çalışma becerileri geliştirme
Zaman kullanımını öğrenme
Bütçe yapma ve bütçeye göre harcama
yapma
Öz-disiplin
2. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Daha bağımsız
İlgilerin değişmesi ve gelecek amaçlarına yönelik
kararlar alma
Alan (branş) seçme
“2. Sınıf Krizi” – kayıtsızlık, yabancılaşma ve
mutsuzluk
Gelecek hakkında ciddi ciddi düşünme
Uyum sağlanamadıysa, uyuma yönelik çabalar
Eski arkadaşlıklara/arkadaşlıklara özlem duyma
Akademik Durum: kaygıların dışavurumu, düşük
notlar, başarısızlıkla ilgi çekmeye çalışma
Disiplin problemleri
3. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Yeterli ve gerekli çalışma becerilerine sahip
olmayı dileme
Kendi beceri ve yeteneklerini gerçekçi
değerlendirme
Yetişkin yaşamına yönelme
Seçici ve ciddi ikili ilişkiler kurma
Üniversite sonrasını görmeye başlama
Mesleki ilgilerin belirginleşmesi
Kendini test etme ve mezuniyeti erteleyerek
yetişkin yaşamına geçişi erteleme (bazıları)
Becerilerini en üst düzeyde kullanmaya
4. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Gelecek kaygısı
Üniversiteden (güvenli yerden) ayrılma
kaygısı
Zamanın hızla akması
Nostalji yaşama
Aşırı Stres (bazı öğrenciler)
Mezuniyeti erteleme çabaları (bazı
öğrenciler)
Ruh sağlığı ile ilgili durumlar
Aile ile çatışmalar
4. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
•
(Senioritis Sendromu)
Okula yönelik motivasyonda düşme
Okul işlerinden vazgeçerek eğlenceye
yönelmek
Hızlı bir şekilde üniversite yıllarında ertelenen
ya da kaçınılan işlere yönelmek
Israrla kendine bir sevgili, eş arama
Günümüz Üniversite Öğrencileri
HİÇBİRŞEYİ
HERŞEYİ
SORGULAMALARI
SORGULAMA!
SORGULAMA
SORGULA
(SORULARI)
ARTIK YETER
SORGULA
İlk Nesil Üniversite Öğrencileri-I
(First Generation Students)
1. Düşük akademik başarı geçmişi
2. Düşük akademik hazırlık
3. Düşük akademik beklentiler
4. Düşük SES
5. Düşük öğrenme motivasyonu
6. Yetersiz aile ve arkadaş desteği
7. Üniversite seçim sürecindeki sıkıntılar
8. Burs, kredi, yurt vb. olanaklardaki
sınırlılıklar
İlk Nesil Üniversite Öğrencileri-II
9. Zaman kullanımı ve diğer kişisel becerilerdeki
eksiklikler
10. Yükseköğrenim yaşamına yönelik yetersiz bilgi
11. Bürokratik süreçlere yönelik deneyim eksiklikleri
12. Öğrenme sürecinin tutum, beceri ve ilgileri de
kapsadığı konusundaki bilgi eksiklikleri
13. Ailede ilk üniversitede okuyan birey olmak
(deneyim eksikliği, rehber eksikliği)
14. Part-time bir işte çalışıyor olmak
15. Kız öğrenci olmak
İlk Nesil Üniversite Öğrencileri-III
(Üniversite Yaşamı)
1. Akademik etkinliklere katılmama
2. Üniversitenin sosyal ortamına katılmama
3. Yetersiz ders çalışma
4. Düşük notlar alma
5. Öğrenim süresince ek işlerde çalışma
6. Yabancılaşma
7. Sosyal yetersizlikler hissetme
8. Yeni bir kimlik oluşturma, üniversite öncesi aile, arkadaş ve
sosyal çevre ilişkilerinden uzaklaşarak farklı bir kültürel
ortama girme, değişme kaygısı.
9. Etkili zaman kullanımı, analitik düşünme, problem çözme
davranışı konusundaki çatışmalar.
10. İlgili birimlerle en az iletişime geçenler genelde bu
birimlere en çok ihtiyacı olanlar olabilmektedir.
MERSİN ÜNİVERSİTESİ
ÖĞRENCİ PROFİLİ ANKETİ
2010
Ailenizde üniversite eğitimi almış ya da
almakta olan sizden başka kimse var mı?
n
%
Evet
7540
54.8
Hayır
6220
45.2
13760
100
TOPLAM
Mezun olduğunuz lise türü?
n
%
Devlet Lisesi
7265
52.8
Meslek Lisesi
2538
18.44
Anadolu Lisesi
1938
14.08
Diğer
2019
14.68
13760
100
TOPLAM
Üniversite öncesi yaşamınızın büyük
bölümünün geçtiği bölge?
n
%
Akdeniz
7488
54.42
Güneydoğu Anadolu
1774
12.89
İç Anadolu
1391
10.11
Marmara
1029
7.48
Doğu Anadolu
715
5.20
Ege
Karadeniz
Yurtdışı
644
574
145
4.68
4.21
1.1
Üniversite öncesi yaşamınızın büyük
bölümünün geçtiği yer?
n
%
Büyükşehir
4673
33.96
İl Merkezi
2821
20.5
İlçe Merkezi
4112
29.88
Köy-Kasaba
2009
14.6
Yurtdışı
145
1.05
13760
100
TOPLAM
Günde ortalama kaç saat ders
çalışıyorsunuz ?
n
%
Hiç
2634
19.14
1 saat
4577
33.26
2 saat
3455
25.11
3 saat
1666
12.11
4 saat ve üstü
1428
10.38
13760
100
TOPLAM
Üniversitedeki sosyal, kültürel ve
sanatsal etkinliklere ne derece
katılıyorsunuz ?
n
%
Hiç
2743
19.93
Biraz
6175
44.88
Oldukça
3681
26.75
Çok
1161
8.44
13760
100
TOPLAM
Spor yapıyor musunuz ?
n
%
Hiç
2430
14.71
Biraz
6010
23.95
Oldukça
3296
43.68
Çok
2024
17.66
13760
100
TOPLAM
Üniversitedeki etkinlikler dışında boş
zamanlarınızı nasıl değerlendiriyorsunuz ?
n
%
Müzik dinliyorum
6773
9.44
Sinemaya gidiyorum
5210
7.26
Çevremdekilerle sohbet ediyorum
4883
6.80
Arkadaşlarımla geziyorum
4883
6.80
İnternette sohbet ediyorum
4479
6.24
Uyku dinlenme ile geçiriyorum
4451
6.20
TV seyrediyorum
4285
5.97
K
A
Y
I
T
L
A
R
VELİ
ORYANTASYONU
AKRAN REHBERLİĞİ
ÖĞRENCİ
ORYANTASYONU
ÜYG
O
S
D
Akademik Danışmanlar için
Gelişimsel özelliklerinin farkında olun
Bilgi sağlayın
Seçenekleri keşfetmesine yardım edin
Amaç belirleyin
Uygun kaynaklara yönlendirin
Gelişimini izleyin
Potansiyelini araştırın
Güvendiğinizi gösterin
Dinleyin
ÖĞRENCİ DANIŞMANLARI VE ÖĞRETİM
ÜYELERİ İÇİN ÖĞRENCİLERİ PSİKOLOJİK
YARDIM ALMA KONUSUNDA YÖNLENDİRME
REHBERİ
Üniversitemiz PDR Merkezi ile dilediğiniz
zaman mutlaka iletişime geçin.
[email protected]
MEÜ-PDRM
ADRES:
Mediko-Sosyal Binası Giriş Katı
Çiftlikköy Yerleşkesi 33343 Mersin
Telefon: 324-3610001/4190
E-posta: [email protected]
KAYNAKÇA
Chickering, A. (1969). Education and identity.
Ratcliff, G. (2008). Applying student development
theories to supervising students.
Medalie, J. (1981). College life cycle.
Slide 25
MERSİN ÜNİVERSİTESİ
EĞİTİCİLERİN EĞİTİMİ SEMİNERİ
ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİNİN
GELİŞİM ÖZELLİKLERİ
Yrd. Doç. Dr. Cem Ali GİZİR
Mersin Üniversitesi
Ocak 2011
2
Gelişimsel Görevler
Her gelişim döneminde bireylerden, o döneme özgü bazı
davranışları kazanması, bazı beceri ve görevleri başarması
beklenir.
Gelişim görevlerinin bir çoğu döneme özgüdür.
Herhangi bir gelişim görevinin zamanında başarılması hem
o sırada üzerinde çalışılan başka gelişim ödevlerinin
gerçekleşmesini kolaylaştırır; hem de ileriki gelişme
ödevlerinin gerçekleşmesine uygun zemin hazırlar.
Gelişim görevleri başta fizyolojik olgunlaşmadan, çevre ve
kültürel etkilerden, kişinin ilgi ve isteklerinden; genel
olarak bio-psiko-sosyal süreçlerden etkilenerek oluşur.
Üniversite Öğrencilerinin Gelişimsel Görevleri
YETKİNLİK
KAZANMA
AMAÇ
GELİŞTİRME
DUYGU
YÖNETİMİ
KİŞİLİK
GELİŞİMİ
ÖZERKLİK
vs
KİMLİK
OLUŞTURMA
Sağlıklı
Kişilerarası
İlişkiler Kurma
BAĞLILIK
Üniversite Öğrencilerinin Gelişimsel Görevleri
Yetkinlik kazanma
–
Duygu Yönetimi
–
–
Zihinsel, fiziksel, kişilerarası yetkinlik
Duygusal farkındalık geliştirme ve duyguları kabul
etme
Kişisel kontrol ile kendini ifade arasındaki dengeyi
kurabilme
Özerklikten karşılıklı bağlılığa geçiş
–
–
Güven, etkileme ve onaylanma ihtiyaçlarının
dengelenmesi
Kendine özgü problem çözme ve etkinlikleri
düzenleme becerisi
Üniversite Öğrencilerinin Gelişimsel Görevleri
Sağlıklı kişilerarası ilişkiler geliştirme
–
–
Kimlik geliştirme
–
Farklılıkları anlama ve hoşgörü gösterme
Yakın ilişkiler kurabilme
Öz-kabul, cinsel kimliğinden, etnik kökeninden vb.
hoşnut olma
Amaç geliştirme
–
Kişisel ilgi ve seçeneklerini değerlendirebilme, amaç
belirleme, amaçlarını gerçekleştirmek için sebat
etme
Üniversite Öğrencilerinin Gelişimsel Görevleri
Yetkinli Kazanma
Amaç Geliştirme
Duygu Yönetimi
Özerklikten
Bağlılığa Geçiş
Kimlik
Oluşturma
Kişilik Gelişimi
Sağlıklı Kişilerarası
İlişkiler Kurma
1. SINIF 2. SINIF
BÜTÜNLEŞME
3. SINIF
4. SINIF YÜKSEK LİSANS
Üniversiteye Uyum Sürecinde
Öğrencilerde Beklenen Değişiklikler
Kişisel özgürlüklerin artması
Sorumlulukların artması
Zaman kullanımı
Farklı sosyal çevre ve ilişkiler
Aile ve lise arkadaşlarıyla değişen ilişkiler
Akademik Zorluklar
Eğitim sistemi
Sınıf atmosferi
Sınıf içi etkileşimler
Öğretim üyesi ile ilişkiler
Ölçme ve değerlendirme kriterleri
Akademik stres
Sosyal Zorluklar
Dil problemleri
Toplumcu-bireyselci kültür
Sınırlı sosyal ilişkiler
İnançlar, Değerler ve Gelenekler
Ayrımcı yaklaşımlar
1. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Evden ve aileden ilk defa ayrılma
Ev özlemi, yalnızlık
Çocukluğun yok oluşunun sinyalleri
Kendi başına karar verme sorumluluğu alma
Fiziksel ihtiyaçlarıyla kendi başına ilgilenme
Yas
Depresyon
İlk defa yalnız kalma
Eski arkadaşları arama, sık eve gitme, eski
ilişkilerine sıkı sıkı sarılma
•
1. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Yeni akademik ve sosyal ortam
Yeni ilişkiler
Kendine uygun ilgi alanları bulma
Rehberlik ve gözetimin azalması
Yeni ders çalışma becerileri geliştirme
Zaman kullanımını öğrenme
Bütçe yapma ve bütçeye göre harcama
yapma
Öz-disiplin
2. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Daha bağımsız
İlgilerin değişmesi ve gelecek amaçlarına yönelik
kararlar alma
Alan (branş) seçme
“2. Sınıf Krizi” – kayıtsızlık, yabancılaşma ve
mutsuzluk
Gelecek hakkında ciddi ciddi düşünme
Uyum sağlanamadıysa, uyuma yönelik çabalar
Eski arkadaşlıklara/arkadaşlıklara özlem duyma
Akademik Durum: kaygıların dışavurumu, düşük
notlar, başarısızlıkla ilgi çekmeye çalışma
Disiplin problemleri
3. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Yeterli ve gerekli çalışma becerilerine sahip
olmayı dileme
Kendi beceri ve yeteneklerini gerçekçi
değerlendirme
Yetişkin yaşamına yönelme
Seçici ve ciddi ikili ilişkiler kurma
Üniversite sonrasını görmeye başlama
Mesleki ilgilerin belirginleşmesi
Kendini test etme ve mezuniyeti erteleyerek
yetişkin yaşamına geçişi erteleme (bazıları)
Becerilerini en üst düzeyde kullanmaya
4. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Gelecek kaygısı
Üniversiteden (güvenli yerden) ayrılma
kaygısı
Zamanın hızla akması
Nostalji yaşama
Aşırı Stres (bazı öğrenciler)
Mezuniyeti erteleme çabaları (bazı
öğrenciler)
Ruh sağlığı ile ilgili durumlar
Aile ile çatışmalar
4. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
•
(Senioritis Sendromu)
Okula yönelik motivasyonda düşme
Okul işlerinden vazgeçerek eğlenceye
yönelmek
Hızlı bir şekilde üniversite yıllarında ertelenen
ya da kaçınılan işlere yönelmek
Israrla kendine bir sevgili, eş arama
Günümüz Üniversite Öğrencileri
HİÇBİRŞEYİ
HERŞEYİ
SORGULAMALARI
SORGULAMA!
SORGULAMA
SORGULA
(SORULARI)
ARTIK YETER
SORGULA
İlk Nesil Üniversite Öğrencileri-I
(First Generation Students)
1. Düşük akademik başarı geçmişi
2. Düşük akademik hazırlık
3. Düşük akademik beklentiler
4. Düşük SES
5. Düşük öğrenme motivasyonu
6. Yetersiz aile ve arkadaş desteği
7. Üniversite seçim sürecindeki sıkıntılar
8. Burs, kredi, yurt vb. olanaklardaki
sınırlılıklar
İlk Nesil Üniversite Öğrencileri-II
9. Zaman kullanımı ve diğer kişisel becerilerdeki
eksiklikler
10. Yükseköğrenim yaşamına yönelik yetersiz bilgi
11. Bürokratik süreçlere yönelik deneyim eksiklikleri
12. Öğrenme sürecinin tutum, beceri ve ilgileri de
kapsadığı konusundaki bilgi eksiklikleri
13. Ailede ilk üniversitede okuyan birey olmak
(deneyim eksikliği, rehber eksikliği)
14. Part-time bir işte çalışıyor olmak
15. Kız öğrenci olmak
İlk Nesil Üniversite Öğrencileri-III
(Üniversite Yaşamı)
1. Akademik etkinliklere katılmama
2. Üniversitenin sosyal ortamına katılmama
3. Yetersiz ders çalışma
4. Düşük notlar alma
5. Öğrenim süresince ek işlerde çalışma
6. Yabancılaşma
7. Sosyal yetersizlikler hissetme
8. Yeni bir kimlik oluşturma, üniversite öncesi aile, arkadaş ve
sosyal çevre ilişkilerinden uzaklaşarak farklı bir kültürel
ortama girme, değişme kaygısı.
9. Etkili zaman kullanımı, analitik düşünme, problem çözme
davranışı konusundaki çatışmalar.
10. İlgili birimlerle en az iletişime geçenler genelde bu
birimlere en çok ihtiyacı olanlar olabilmektedir.
MERSİN ÜNİVERSİTESİ
ÖĞRENCİ PROFİLİ ANKETİ
2010
Ailenizde üniversite eğitimi almış ya da
almakta olan sizden başka kimse var mı?
n
%
Evet
7540
54.8
Hayır
6220
45.2
13760
100
TOPLAM
Mezun olduğunuz lise türü?
n
%
Devlet Lisesi
7265
52.8
Meslek Lisesi
2538
18.44
Anadolu Lisesi
1938
14.08
Diğer
2019
14.68
13760
100
TOPLAM
Üniversite öncesi yaşamınızın büyük
bölümünün geçtiği bölge?
n
%
Akdeniz
7488
54.42
Güneydoğu Anadolu
1774
12.89
İç Anadolu
1391
10.11
Marmara
1029
7.48
Doğu Anadolu
715
5.20
Ege
Karadeniz
Yurtdışı
644
574
145
4.68
4.21
1.1
Üniversite öncesi yaşamınızın büyük
bölümünün geçtiği yer?
n
%
Büyükşehir
4673
33.96
İl Merkezi
2821
20.5
İlçe Merkezi
4112
29.88
Köy-Kasaba
2009
14.6
Yurtdışı
145
1.05
13760
100
TOPLAM
Günde ortalama kaç saat ders
çalışıyorsunuz ?
n
%
Hiç
2634
19.14
1 saat
4577
33.26
2 saat
3455
25.11
3 saat
1666
12.11
4 saat ve üstü
1428
10.38
13760
100
TOPLAM
Üniversitedeki sosyal, kültürel ve
sanatsal etkinliklere ne derece
katılıyorsunuz ?
n
%
Hiç
2743
19.93
Biraz
6175
44.88
Oldukça
3681
26.75
Çok
1161
8.44
13760
100
TOPLAM
Spor yapıyor musunuz ?
n
%
Hiç
2430
14.71
Biraz
6010
23.95
Oldukça
3296
43.68
Çok
2024
17.66
13760
100
TOPLAM
Üniversitedeki etkinlikler dışında boş
zamanlarınızı nasıl değerlendiriyorsunuz ?
n
%
Müzik dinliyorum
6773
9.44
Sinemaya gidiyorum
5210
7.26
Çevremdekilerle sohbet ediyorum
4883
6.80
Arkadaşlarımla geziyorum
4883
6.80
İnternette sohbet ediyorum
4479
6.24
Uyku dinlenme ile geçiriyorum
4451
6.20
TV seyrediyorum
4285
5.97
K
A
Y
I
T
L
A
R
VELİ
ORYANTASYONU
AKRAN REHBERLİĞİ
ÖĞRENCİ
ORYANTASYONU
ÜYG
O
S
D
Akademik Danışmanlar için
Gelişimsel özelliklerinin farkında olun
Bilgi sağlayın
Seçenekleri keşfetmesine yardım edin
Amaç belirleyin
Uygun kaynaklara yönlendirin
Gelişimini izleyin
Potansiyelini araştırın
Güvendiğinizi gösterin
Dinleyin
ÖĞRENCİ DANIŞMANLARI VE ÖĞRETİM
ÜYELERİ İÇİN ÖĞRENCİLERİ PSİKOLOJİK
YARDIM ALMA KONUSUNDA YÖNLENDİRME
REHBERİ
Üniversitemiz PDR Merkezi ile dilediğiniz
zaman mutlaka iletişime geçin.
[email protected]
MEÜ-PDRM
ADRES:
Mediko-Sosyal Binası Giriş Katı
Çiftlikköy Yerleşkesi 33343 Mersin
Telefon: 324-3610001/4190
E-posta: [email protected]
KAYNAKÇA
Chickering, A. (1969). Education and identity.
Ratcliff, G. (2008). Applying student development
theories to supervising students.
Medalie, J. (1981). College life cycle.
Slide 26
MERSİN ÜNİVERSİTESİ
EĞİTİCİLERİN EĞİTİMİ SEMİNERİ
ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİNİN
GELİŞİM ÖZELLİKLERİ
Yrd. Doç. Dr. Cem Ali GİZİR
Mersin Üniversitesi
Ocak 2011
2
Gelişimsel Görevler
Her gelişim döneminde bireylerden, o döneme özgü bazı
davranışları kazanması, bazı beceri ve görevleri başarması
beklenir.
Gelişim görevlerinin bir çoğu döneme özgüdür.
Herhangi bir gelişim görevinin zamanında başarılması hem
o sırada üzerinde çalışılan başka gelişim ödevlerinin
gerçekleşmesini kolaylaştırır; hem de ileriki gelişme
ödevlerinin gerçekleşmesine uygun zemin hazırlar.
Gelişim görevleri başta fizyolojik olgunlaşmadan, çevre ve
kültürel etkilerden, kişinin ilgi ve isteklerinden; genel
olarak bio-psiko-sosyal süreçlerden etkilenerek oluşur.
Üniversite Öğrencilerinin Gelişimsel Görevleri
YETKİNLİK
KAZANMA
AMAÇ
GELİŞTİRME
DUYGU
YÖNETİMİ
KİŞİLİK
GELİŞİMİ
ÖZERKLİK
vs
KİMLİK
OLUŞTURMA
Sağlıklı
Kişilerarası
İlişkiler Kurma
BAĞLILIK
Üniversite Öğrencilerinin Gelişimsel Görevleri
Yetkinlik kazanma
–
Duygu Yönetimi
–
–
Zihinsel, fiziksel, kişilerarası yetkinlik
Duygusal farkındalık geliştirme ve duyguları kabul
etme
Kişisel kontrol ile kendini ifade arasındaki dengeyi
kurabilme
Özerklikten karşılıklı bağlılığa geçiş
–
–
Güven, etkileme ve onaylanma ihtiyaçlarının
dengelenmesi
Kendine özgü problem çözme ve etkinlikleri
düzenleme becerisi
Üniversite Öğrencilerinin Gelişimsel Görevleri
Sağlıklı kişilerarası ilişkiler geliştirme
–
–
Kimlik geliştirme
–
Farklılıkları anlama ve hoşgörü gösterme
Yakın ilişkiler kurabilme
Öz-kabul, cinsel kimliğinden, etnik kökeninden vb.
hoşnut olma
Amaç geliştirme
–
Kişisel ilgi ve seçeneklerini değerlendirebilme, amaç
belirleme, amaçlarını gerçekleştirmek için sebat
etme
Üniversite Öğrencilerinin Gelişimsel Görevleri
Yetkinli Kazanma
Amaç Geliştirme
Duygu Yönetimi
Özerklikten
Bağlılığa Geçiş
Kimlik
Oluşturma
Kişilik Gelişimi
Sağlıklı Kişilerarası
İlişkiler Kurma
1. SINIF 2. SINIF
BÜTÜNLEŞME
3. SINIF
4. SINIF YÜKSEK LİSANS
Üniversiteye Uyum Sürecinde
Öğrencilerde Beklenen Değişiklikler
Kişisel özgürlüklerin artması
Sorumlulukların artması
Zaman kullanımı
Farklı sosyal çevre ve ilişkiler
Aile ve lise arkadaşlarıyla değişen ilişkiler
Akademik Zorluklar
Eğitim sistemi
Sınıf atmosferi
Sınıf içi etkileşimler
Öğretim üyesi ile ilişkiler
Ölçme ve değerlendirme kriterleri
Akademik stres
Sosyal Zorluklar
Dil problemleri
Toplumcu-bireyselci kültür
Sınırlı sosyal ilişkiler
İnançlar, Değerler ve Gelenekler
Ayrımcı yaklaşımlar
1. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Evden ve aileden ilk defa ayrılma
Ev özlemi, yalnızlık
Çocukluğun yok oluşunun sinyalleri
Kendi başına karar verme sorumluluğu alma
Fiziksel ihtiyaçlarıyla kendi başına ilgilenme
Yas
Depresyon
İlk defa yalnız kalma
Eski arkadaşları arama, sık eve gitme, eski
ilişkilerine sıkı sıkı sarılma
•
1. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Yeni akademik ve sosyal ortam
Yeni ilişkiler
Kendine uygun ilgi alanları bulma
Rehberlik ve gözetimin azalması
Yeni ders çalışma becerileri geliştirme
Zaman kullanımını öğrenme
Bütçe yapma ve bütçeye göre harcama
yapma
Öz-disiplin
2. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Daha bağımsız
İlgilerin değişmesi ve gelecek amaçlarına yönelik
kararlar alma
Alan (branş) seçme
“2. Sınıf Krizi” – kayıtsızlık, yabancılaşma ve
mutsuzluk
Gelecek hakkında ciddi ciddi düşünme
Uyum sağlanamadıysa, uyuma yönelik çabalar
Eski arkadaşlıklara/arkadaşlıklara özlem duyma
Akademik Durum: kaygıların dışavurumu, düşük
notlar, başarısızlıkla ilgi çekmeye çalışma
Disiplin problemleri
3. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Yeterli ve gerekli çalışma becerilerine sahip
olmayı dileme
Kendi beceri ve yeteneklerini gerçekçi
değerlendirme
Yetişkin yaşamına yönelme
Seçici ve ciddi ikili ilişkiler kurma
Üniversite sonrasını görmeye başlama
Mesleki ilgilerin belirginleşmesi
Kendini test etme ve mezuniyeti erteleyerek
yetişkin yaşamına geçişi erteleme (bazıları)
Becerilerini en üst düzeyde kullanmaya
4. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Gelecek kaygısı
Üniversiteden (güvenli yerden) ayrılma
kaygısı
Zamanın hızla akması
Nostalji yaşama
Aşırı Stres (bazı öğrenciler)
Mezuniyeti erteleme çabaları (bazı
öğrenciler)
Ruh sağlığı ile ilgili durumlar
Aile ile çatışmalar
4. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
•
(Senioritis Sendromu)
Okula yönelik motivasyonda düşme
Okul işlerinden vazgeçerek eğlenceye
yönelmek
Hızlı bir şekilde üniversite yıllarında ertelenen
ya da kaçınılan işlere yönelmek
Israrla kendine bir sevgili, eş arama
Günümüz Üniversite Öğrencileri
HİÇBİRŞEYİ
HERŞEYİ
SORGULAMALARI
SORGULAMA!
SORGULAMA
SORGULA
(SORULARI)
ARTIK YETER
SORGULA
İlk Nesil Üniversite Öğrencileri-I
(First Generation Students)
1. Düşük akademik başarı geçmişi
2. Düşük akademik hazırlık
3. Düşük akademik beklentiler
4. Düşük SES
5. Düşük öğrenme motivasyonu
6. Yetersiz aile ve arkadaş desteği
7. Üniversite seçim sürecindeki sıkıntılar
8. Burs, kredi, yurt vb. olanaklardaki
sınırlılıklar
İlk Nesil Üniversite Öğrencileri-II
9. Zaman kullanımı ve diğer kişisel becerilerdeki
eksiklikler
10. Yükseköğrenim yaşamına yönelik yetersiz bilgi
11. Bürokratik süreçlere yönelik deneyim eksiklikleri
12. Öğrenme sürecinin tutum, beceri ve ilgileri de
kapsadığı konusundaki bilgi eksiklikleri
13. Ailede ilk üniversitede okuyan birey olmak
(deneyim eksikliği, rehber eksikliği)
14. Part-time bir işte çalışıyor olmak
15. Kız öğrenci olmak
İlk Nesil Üniversite Öğrencileri-III
(Üniversite Yaşamı)
1. Akademik etkinliklere katılmama
2. Üniversitenin sosyal ortamına katılmama
3. Yetersiz ders çalışma
4. Düşük notlar alma
5. Öğrenim süresince ek işlerde çalışma
6. Yabancılaşma
7. Sosyal yetersizlikler hissetme
8. Yeni bir kimlik oluşturma, üniversite öncesi aile, arkadaş ve
sosyal çevre ilişkilerinden uzaklaşarak farklı bir kültürel
ortama girme, değişme kaygısı.
9. Etkili zaman kullanımı, analitik düşünme, problem çözme
davranışı konusundaki çatışmalar.
10. İlgili birimlerle en az iletişime geçenler genelde bu
birimlere en çok ihtiyacı olanlar olabilmektedir.
MERSİN ÜNİVERSİTESİ
ÖĞRENCİ PROFİLİ ANKETİ
2010
Ailenizde üniversite eğitimi almış ya da
almakta olan sizden başka kimse var mı?
n
%
Evet
7540
54.8
Hayır
6220
45.2
13760
100
TOPLAM
Mezun olduğunuz lise türü?
n
%
Devlet Lisesi
7265
52.8
Meslek Lisesi
2538
18.44
Anadolu Lisesi
1938
14.08
Diğer
2019
14.68
13760
100
TOPLAM
Üniversite öncesi yaşamınızın büyük
bölümünün geçtiği bölge?
n
%
Akdeniz
7488
54.42
Güneydoğu Anadolu
1774
12.89
İç Anadolu
1391
10.11
Marmara
1029
7.48
Doğu Anadolu
715
5.20
Ege
Karadeniz
Yurtdışı
644
574
145
4.68
4.21
1.1
Üniversite öncesi yaşamınızın büyük
bölümünün geçtiği yer?
n
%
Büyükşehir
4673
33.96
İl Merkezi
2821
20.5
İlçe Merkezi
4112
29.88
Köy-Kasaba
2009
14.6
Yurtdışı
145
1.05
13760
100
TOPLAM
Günde ortalama kaç saat ders
çalışıyorsunuz ?
n
%
Hiç
2634
19.14
1 saat
4577
33.26
2 saat
3455
25.11
3 saat
1666
12.11
4 saat ve üstü
1428
10.38
13760
100
TOPLAM
Üniversitedeki sosyal, kültürel ve
sanatsal etkinliklere ne derece
katılıyorsunuz ?
n
%
Hiç
2743
19.93
Biraz
6175
44.88
Oldukça
3681
26.75
Çok
1161
8.44
13760
100
TOPLAM
Spor yapıyor musunuz ?
n
%
Hiç
2430
14.71
Biraz
6010
23.95
Oldukça
3296
43.68
Çok
2024
17.66
13760
100
TOPLAM
Üniversitedeki etkinlikler dışında boş
zamanlarınızı nasıl değerlendiriyorsunuz ?
n
%
Müzik dinliyorum
6773
9.44
Sinemaya gidiyorum
5210
7.26
Çevremdekilerle sohbet ediyorum
4883
6.80
Arkadaşlarımla geziyorum
4883
6.80
İnternette sohbet ediyorum
4479
6.24
Uyku dinlenme ile geçiriyorum
4451
6.20
TV seyrediyorum
4285
5.97
K
A
Y
I
T
L
A
R
VELİ
ORYANTASYONU
AKRAN REHBERLİĞİ
ÖĞRENCİ
ORYANTASYONU
ÜYG
O
S
D
Akademik Danışmanlar için
Gelişimsel özelliklerinin farkında olun
Bilgi sağlayın
Seçenekleri keşfetmesine yardım edin
Amaç belirleyin
Uygun kaynaklara yönlendirin
Gelişimini izleyin
Potansiyelini araştırın
Güvendiğinizi gösterin
Dinleyin
ÖĞRENCİ DANIŞMANLARI VE ÖĞRETİM
ÜYELERİ İÇİN ÖĞRENCİLERİ PSİKOLOJİK
YARDIM ALMA KONUSUNDA YÖNLENDİRME
REHBERİ
Üniversitemiz PDR Merkezi ile dilediğiniz
zaman mutlaka iletişime geçin.
[email protected]
MEÜ-PDRM
ADRES:
Mediko-Sosyal Binası Giriş Katı
Çiftlikköy Yerleşkesi 33343 Mersin
Telefon: 324-3610001/4190
E-posta: [email protected]
KAYNAKÇA
Chickering, A. (1969). Education and identity.
Ratcliff, G. (2008). Applying student development
theories to supervising students.
Medalie, J. (1981). College life cycle.
Slide 27
MERSİN ÜNİVERSİTESİ
EĞİTİCİLERİN EĞİTİMİ SEMİNERİ
ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİNİN
GELİŞİM ÖZELLİKLERİ
Yrd. Doç. Dr. Cem Ali GİZİR
Mersin Üniversitesi
Ocak 2011
2
Gelişimsel Görevler
Her gelişim döneminde bireylerden, o döneme özgü bazı
davranışları kazanması, bazı beceri ve görevleri başarması
beklenir.
Gelişim görevlerinin bir çoğu döneme özgüdür.
Herhangi bir gelişim görevinin zamanında başarılması hem
o sırada üzerinde çalışılan başka gelişim ödevlerinin
gerçekleşmesini kolaylaştırır; hem de ileriki gelişme
ödevlerinin gerçekleşmesine uygun zemin hazırlar.
Gelişim görevleri başta fizyolojik olgunlaşmadan, çevre ve
kültürel etkilerden, kişinin ilgi ve isteklerinden; genel
olarak bio-psiko-sosyal süreçlerden etkilenerek oluşur.
Üniversite Öğrencilerinin Gelişimsel Görevleri
YETKİNLİK
KAZANMA
AMAÇ
GELİŞTİRME
DUYGU
YÖNETİMİ
KİŞİLİK
GELİŞİMİ
ÖZERKLİK
vs
KİMLİK
OLUŞTURMA
Sağlıklı
Kişilerarası
İlişkiler Kurma
BAĞLILIK
Üniversite Öğrencilerinin Gelişimsel Görevleri
Yetkinlik kazanma
–
Duygu Yönetimi
–
–
Zihinsel, fiziksel, kişilerarası yetkinlik
Duygusal farkındalık geliştirme ve duyguları kabul
etme
Kişisel kontrol ile kendini ifade arasındaki dengeyi
kurabilme
Özerklikten karşılıklı bağlılığa geçiş
–
–
Güven, etkileme ve onaylanma ihtiyaçlarının
dengelenmesi
Kendine özgü problem çözme ve etkinlikleri
düzenleme becerisi
Üniversite Öğrencilerinin Gelişimsel Görevleri
Sağlıklı kişilerarası ilişkiler geliştirme
–
–
Kimlik geliştirme
–
Farklılıkları anlama ve hoşgörü gösterme
Yakın ilişkiler kurabilme
Öz-kabul, cinsel kimliğinden, etnik kökeninden vb.
hoşnut olma
Amaç geliştirme
–
Kişisel ilgi ve seçeneklerini değerlendirebilme, amaç
belirleme, amaçlarını gerçekleştirmek için sebat
etme
Üniversite Öğrencilerinin Gelişimsel Görevleri
Yetkinli Kazanma
Amaç Geliştirme
Duygu Yönetimi
Özerklikten
Bağlılığa Geçiş
Kimlik
Oluşturma
Kişilik Gelişimi
Sağlıklı Kişilerarası
İlişkiler Kurma
1. SINIF 2. SINIF
BÜTÜNLEŞME
3. SINIF
4. SINIF YÜKSEK LİSANS
Üniversiteye Uyum Sürecinde
Öğrencilerde Beklenen Değişiklikler
Kişisel özgürlüklerin artması
Sorumlulukların artması
Zaman kullanımı
Farklı sosyal çevre ve ilişkiler
Aile ve lise arkadaşlarıyla değişen ilişkiler
Akademik Zorluklar
Eğitim sistemi
Sınıf atmosferi
Sınıf içi etkileşimler
Öğretim üyesi ile ilişkiler
Ölçme ve değerlendirme kriterleri
Akademik stres
Sosyal Zorluklar
Dil problemleri
Toplumcu-bireyselci kültür
Sınırlı sosyal ilişkiler
İnançlar, Değerler ve Gelenekler
Ayrımcı yaklaşımlar
1. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Evden ve aileden ilk defa ayrılma
Ev özlemi, yalnızlık
Çocukluğun yok oluşunun sinyalleri
Kendi başına karar verme sorumluluğu alma
Fiziksel ihtiyaçlarıyla kendi başına ilgilenme
Yas
Depresyon
İlk defa yalnız kalma
Eski arkadaşları arama, sık eve gitme, eski
ilişkilerine sıkı sıkı sarılma
•
1. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Yeni akademik ve sosyal ortam
Yeni ilişkiler
Kendine uygun ilgi alanları bulma
Rehberlik ve gözetimin azalması
Yeni ders çalışma becerileri geliştirme
Zaman kullanımını öğrenme
Bütçe yapma ve bütçeye göre harcama
yapma
Öz-disiplin
2. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Daha bağımsız
İlgilerin değişmesi ve gelecek amaçlarına yönelik
kararlar alma
Alan (branş) seçme
“2. Sınıf Krizi” – kayıtsızlık, yabancılaşma ve
mutsuzluk
Gelecek hakkında ciddi ciddi düşünme
Uyum sağlanamadıysa, uyuma yönelik çabalar
Eski arkadaşlıklara/arkadaşlıklara özlem duyma
Akademik Durum: kaygıların dışavurumu, düşük
notlar, başarısızlıkla ilgi çekmeye çalışma
Disiplin problemleri
3. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Yeterli ve gerekli çalışma becerilerine sahip
olmayı dileme
Kendi beceri ve yeteneklerini gerçekçi
değerlendirme
Yetişkin yaşamına yönelme
Seçici ve ciddi ikili ilişkiler kurma
Üniversite sonrasını görmeye başlama
Mesleki ilgilerin belirginleşmesi
Kendini test etme ve mezuniyeti erteleyerek
yetişkin yaşamına geçişi erteleme (bazıları)
Becerilerini en üst düzeyde kullanmaya
4. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Gelecek kaygısı
Üniversiteden (güvenli yerden) ayrılma
kaygısı
Zamanın hızla akması
Nostalji yaşama
Aşırı Stres (bazı öğrenciler)
Mezuniyeti erteleme çabaları (bazı
öğrenciler)
Ruh sağlığı ile ilgili durumlar
Aile ile çatışmalar
4. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
•
(Senioritis Sendromu)
Okula yönelik motivasyonda düşme
Okul işlerinden vazgeçerek eğlenceye
yönelmek
Hızlı bir şekilde üniversite yıllarında ertelenen
ya da kaçınılan işlere yönelmek
Israrla kendine bir sevgili, eş arama
Günümüz Üniversite Öğrencileri
HİÇBİRŞEYİ
HERŞEYİ
SORGULAMALARI
SORGULAMA!
SORGULAMA
SORGULA
(SORULARI)
ARTIK YETER
SORGULA
İlk Nesil Üniversite Öğrencileri-I
(First Generation Students)
1. Düşük akademik başarı geçmişi
2. Düşük akademik hazırlık
3. Düşük akademik beklentiler
4. Düşük SES
5. Düşük öğrenme motivasyonu
6. Yetersiz aile ve arkadaş desteği
7. Üniversite seçim sürecindeki sıkıntılar
8. Burs, kredi, yurt vb. olanaklardaki
sınırlılıklar
İlk Nesil Üniversite Öğrencileri-II
9. Zaman kullanımı ve diğer kişisel becerilerdeki
eksiklikler
10. Yükseköğrenim yaşamına yönelik yetersiz bilgi
11. Bürokratik süreçlere yönelik deneyim eksiklikleri
12. Öğrenme sürecinin tutum, beceri ve ilgileri de
kapsadığı konusundaki bilgi eksiklikleri
13. Ailede ilk üniversitede okuyan birey olmak
(deneyim eksikliği, rehber eksikliği)
14. Part-time bir işte çalışıyor olmak
15. Kız öğrenci olmak
İlk Nesil Üniversite Öğrencileri-III
(Üniversite Yaşamı)
1. Akademik etkinliklere katılmama
2. Üniversitenin sosyal ortamına katılmama
3. Yetersiz ders çalışma
4. Düşük notlar alma
5. Öğrenim süresince ek işlerde çalışma
6. Yabancılaşma
7. Sosyal yetersizlikler hissetme
8. Yeni bir kimlik oluşturma, üniversite öncesi aile, arkadaş ve
sosyal çevre ilişkilerinden uzaklaşarak farklı bir kültürel
ortama girme, değişme kaygısı.
9. Etkili zaman kullanımı, analitik düşünme, problem çözme
davranışı konusundaki çatışmalar.
10. İlgili birimlerle en az iletişime geçenler genelde bu
birimlere en çok ihtiyacı olanlar olabilmektedir.
MERSİN ÜNİVERSİTESİ
ÖĞRENCİ PROFİLİ ANKETİ
2010
Ailenizde üniversite eğitimi almış ya da
almakta olan sizden başka kimse var mı?
n
%
Evet
7540
54.8
Hayır
6220
45.2
13760
100
TOPLAM
Mezun olduğunuz lise türü?
n
%
Devlet Lisesi
7265
52.8
Meslek Lisesi
2538
18.44
Anadolu Lisesi
1938
14.08
Diğer
2019
14.68
13760
100
TOPLAM
Üniversite öncesi yaşamınızın büyük
bölümünün geçtiği bölge?
n
%
Akdeniz
7488
54.42
Güneydoğu Anadolu
1774
12.89
İç Anadolu
1391
10.11
Marmara
1029
7.48
Doğu Anadolu
715
5.20
Ege
Karadeniz
Yurtdışı
644
574
145
4.68
4.21
1.1
Üniversite öncesi yaşamınızın büyük
bölümünün geçtiği yer?
n
%
Büyükşehir
4673
33.96
İl Merkezi
2821
20.5
İlçe Merkezi
4112
29.88
Köy-Kasaba
2009
14.6
Yurtdışı
145
1.05
13760
100
TOPLAM
Günde ortalama kaç saat ders
çalışıyorsunuz ?
n
%
Hiç
2634
19.14
1 saat
4577
33.26
2 saat
3455
25.11
3 saat
1666
12.11
4 saat ve üstü
1428
10.38
13760
100
TOPLAM
Üniversitedeki sosyal, kültürel ve
sanatsal etkinliklere ne derece
katılıyorsunuz ?
n
%
Hiç
2743
19.93
Biraz
6175
44.88
Oldukça
3681
26.75
Çok
1161
8.44
13760
100
TOPLAM
Spor yapıyor musunuz ?
n
%
Hiç
2430
14.71
Biraz
6010
23.95
Oldukça
3296
43.68
Çok
2024
17.66
13760
100
TOPLAM
Üniversitedeki etkinlikler dışında boş
zamanlarınızı nasıl değerlendiriyorsunuz ?
n
%
Müzik dinliyorum
6773
9.44
Sinemaya gidiyorum
5210
7.26
Çevremdekilerle sohbet ediyorum
4883
6.80
Arkadaşlarımla geziyorum
4883
6.80
İnternette sohbet ediyorum
4479
6.24
Uyku dinlenme ile geçiriyorum
4451
6.20
TV seyrediyorum
4285
5.97
K
A
Y
I
T
L
A
R
VELİ
ORYANTASYONU
AKRAN REHBERLİĞİ
ÖĞRENCİ
ORYANTASYONU
ÜYG
O
S
D
Akademik Danışmanlar için
Gelişimsel özelliklerinin farkında olun
Bilgi sağlayın
Seçenekleri keşfetmesine yardım edin
Amaç belirleyin
Uygun kaynaklara yönlendirin
Gelişimini izleyin
Potansiyelini araştırın
Güvendiğinizi gösterin
Dinleyin
ÖĞRENCİ DANIŞMANLARI VE ÖĞRETİM
ÜYELERİ İÇİN ÖĞRENCİLERİ PSİKOLOJİK
YARDIM ALMA KONUSUNDA YÖNLENDİRME
REHBERİ
Üniversitemiz PDR Merkezi ile dilediğiniz
zaman mutlaka iletişime geçin.
[email protected]
MEÜ-PDRM
ADRES:
Mediko-Sosyal Binası Giriş Katı
Çiftlikköy Yerleşkesi 33343 Mersin
Telefon: 324-3610001/4190
E-posta: [email protected]
KAYNAKÇA
Chickering, A. (1969). Education and identity.
Ratcliff, G. (2008). Applying student development
theories to supervising students.
Medalie, J. (1981). College life cycle.
Slide 28
MERSİN ÜNİVERSİTESİ
EĞİTİCİLERİN EĞİTİMİ SEMİNERİ
ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİNİN
GELİŞİM ÖZELLİKLERİ
Yrd. Doç. Dr. Cem Ali GİZİR
Mersin Üniversitesi
Ocak 2011
2
Gelişimsel Görevler
Her gelişim döneminde bireylerden, o döneme özgü bazı
davranışları kazanması, bazı beceri ve görevleri başarması
beklenir.
Gelişim görevlerinin bir çoğu döneme özgüdür.
Herhangi bir gelişim görevinin zamanında başarılması hem
o sırada üzerinde çalışılan başka gelişim ödevlerinin
gerçekleşmesini kolaylaştırır; hem de ileriki gelişme
ödevlerinin gerçekleşmesine uygun zemin hazırlar.
Gelişim görevleri başta fizyolojik olgunlaşmadan, çevre ve
kültürel etkilerden, kişinin ilgi ve isteklerinden; genel
olarak bio-psiko-sosyal süreçlerden etkilenerek oluşur.
Üniversite Öğrencilerinin Gelişimsel Görevleri
YETKİNLİK
KAZANMA
AMAÇ
GELİŞTİRME
DUYGU
YÖNETİMİ
KİŞİLİK
GELİŞİMİ
ÖZERKLİK
vs
KİMLİK
OLUŞTURMA
Sağlıklı
Kişilerarası
İlişkiler Kurma
BAĞLILIK
Üniversite Öğrencilerinin Gelişimsel Görevleri
Yetkinlik kazanma
–
Duygu Yönetimi
–
–
Zihinsel, fiziksel, kişilerarası yetkinlik
Duygusal farkındalık geliştirme ve duyguları kabul
etme
Kişisel kontrol ile kendini ifade arasındaki dengeyi
kurabilme
Özerklikten karşılıklı bağlılığa geçiş
–
–
Güven, etkileme ve onaylanma ihtiyaçlarının
dengelenmesi
Kendine özgü problem çözme ve etkinlikleri
düzenleme becerisi
Üniversite Öğrencilerinin Gelişimsel Görevleri
Sağlıklı kişilerarası ilişkiler geliştirme
–
–
Kimlik geliştirme
–
Farklılıkları anlama ve hoşgörü gösterme
Yakın ilişkiler kurabilme
Öz-kabul, cinsel kimliğinden, etnik kökeninden vb.
hoşnut olma
Amaç geliştirme
–
Kişisel ilgi ve seçeneklerini değerlendirebilme, amaç
belirleme, amaçlarını gerçekleştirmek için sebat
etme
Üniversite Öğrencilerinin Gelişimsel Görevleri
Yetkinli Kazanma
Amaç Geliştirme
Duygu Yönetimi
Özerklikten
Bağlılığa Geçiş
Kimlik
Oluşturma
Kişilik Gelişimi
Sağlıklı Kişilerarası
İlişkiler Kurma
1. SINIF 2. SINIF
BÜTÜNLEŞME
3. SINIF
4. SINIF YÜKSEK LİSANS
Üniversiteye Uyum Sürecinde
Öğrencilerde Beklenen Değişiklikler
Kişisel özgürlüklerin artması
Sorumlulukların artması
Zaman kullanımı
Farklı sosyal çevre ve ilişkiler
Aile ve lise arkadaşlarıyla değişen ilişkiler
Akademik Zorluklar
Eğitim sistemi
Sınıf atmosferi
Sınıf içi etkileşimler
Öğretim üyesi ile ilişkiler
Ölçme ve değerlendirme kriterleri
Akademik stres
Sosyal Zorluklar
Dil problemleri
Toplumcu-bireyselci kültür
Sınırlı sosyal ilişkiler
İnançlar, Değerler ve Gelenekler
Ayrımcı yaklaşımlar
1. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Evden ve aileden ilk defa ayrılma
Ev özlemi, yalnızlık
Çocukluğun yok oluşunun sinyalleri
Kendi başına karar verme sorumluluğu alma
Fiziksel ihtiyaçlarıyla kendi başına ilgilenme
Yas
Depresyon
İlk defa yalnız kalma
Eski arkadaşları arama, sık eve gitme, eski
ilişkilerine sıkı sıkı sarılma
•
1. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Yeni akademik ve sosyal ortam
Yeni ilişkiler
Kendine uygun ilgi alanları bulma
Rehberlik ve gözetimin azalması
Yeni ders çalışma becerileri geliştirme
Zaman kullanımını öğrenme
Bütçe yapma ve bütçeye göre harcama
yapma
Öz-disiplin
2. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Daha bağımsız
İlgilerin değişmesi ve gelecek amaçlarına yönelik
kararlar alma
Alan (branş) seçme
“2. Sınıf Krizi” – kayıtsızlık, yabancılaşma ve
mutsuzluk
Gelecek hakkında ciddi ciddi düşünme
Uyum sağlanamadıysa, uyuma yönelik çabalar
Eski arkadaşlıklara/arkadaşlıklara özlem duyma
Akademik Durum: kaygıların dışavurumu, düşük
notlar, başarısızlıkla ilgi çekmeye çalışma
Disiplin problemleri
3. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Yeterli ve gerekli çalışma becerilerine sahip
olmayı dileme
Kendi beceri ve yeteneklerini gerçekçi
değerlendirme
Yetişkin yaşamına yönelme
Seçici ve ciddi ikili ilişkiler kurma
Üniversite sonrasını görmeye başlama
Mesleki ilgilerin belirginleşmesi
Kendini test etme ve mezuniyeti erteleyerek
yetişkin yaşamına geçişi erteleme (bazıları)
Becerilerini en üst düzeyde kullanmaya
4. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Gelecek kaygısı
Üniversiteden (güvenli yerden) ayrılma
kaygısı
Zamanın hızla akması
Nostalji yaşama
Aşırı Stres (bazı öğrenciler)
Mezuniyeti erteleme çabaları (bazı
öğrenciler)
Ruh sağlığı ile ilgili durumlar
Aile ile çatışmalar
4. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
•
(Senioritis Sendromu)
Okula yönelik motivasyonda düşme
Okul işlerinden vazgeçerek eğlenceye
yönelmek
Hızlı bir şekilde üniversite yıllarında ertelenen
ya da kaçınılan işlere yönelmek
Israrla kendine bir sevgili, eş arama
Günümüz Üniversite Öğrencileri
HİÇBİRŞEYİ
HERŞEYİ
SORGULAMALARI
SORGULAMA!
SORGULAMA
SORGULA
(SORULARI)
ARTIK YETER
SORGULA
İlk Nesil Üniversite Öğrencileri-I
(First Generation Students)
1. Düşük akademik başarı geçmişi
2. Düşük akademik hazırlık
3. Düşük akademik beklentiler
4. Düşük SES
5. Düşük öğrenme motivasyonu
6. Yetersiz aile ve arkadaş desteği
7. Üniversite seçim sürecindeki sıkıntılar
8. Burs, kredi, yurt vb. olanaklardaki
sınırlılıklar
İlk Nesil Üniversite Öğrencileri-II
9. Zaman kullanımı ve diğer kişisel becerilerdeki
eksiklikler
10. Yükseköğrenim yaşamına yönelik yetersiz bilgi
11. Bürokratik süreçlere yönelik deneyim eksiklikleri
12. Öğrenme sürecinin tutum, beceri ve ilgileri de
kapsadığı konusundaki bilgi eksiklikleri
13. Ailede ilk üniversitede okuyan birey olmak
(deneyim eksikliği, rehber eksikliği)
14. Part-time bir işte çalışıyor olmak
15. Kız öğrenci olmak
İlk Nesil Üniversite Öğrencileri-III
(Üniversite Yaşamı)
1. Akademik etkinliklere katılmama
2. Üniversitenin sosyal ortamına katılmama
3. Yetersiz ders çalışma
4. Düşük notlar alma
5. Öğrenim süresince ek işlerde çalışma
6. Yabancılaşma
7. Sosyal yetersizlikler hissetme
8. Yeni bir kimlik oluşturma, üniversite öncesi aile, arkadaş ve
sosyal çevre ilişkilerinden uzaklaşarak farklı bir kültürel
ortama girme, değişme kaygısı.
9. Etkili zaman kullanımı, analitik düşünme, problem çözme
davranışı konusundaki çatışmalar.
10. İlgili birimlerle en az iletişime geçenler genelde bu
birimlere en çok ihtiyacı olanlar olabilmektedir.
MERSİN ÜNİVERSİTESİ
ÖĞRENCİ PROFİLİ ANKETİ
2010
Ailenizde üniversite eğitimi almış ya da
almakta olan sizden başka kimse var mı?
n
%
Evet
7540
54.8
Hayır
6220
45.2
13760
100
TOPLAM
Mezun olduğunuz lise türü?
n
%
Devlet Lisesi
7265
52.8
Meslek Lisesi
2538
18.44
Anadolu Lisesi
1938
14.08
Diğer
2019
14.68
13760
100
TOPLAM
Üniversite öncesi yaşamınızın büyük
bölümünün geçtiği bölge?
n
%
Akdeniz
7488
54.42
Güneydoğu Anadolu
1774
12.89
İç Anadolu
1391
10.11
Marmara
1029
7.48
Doğu Anadolu
715
5.20
Ege
Karadeniz
Yurtdışı
644
574
145
4.68
4.21
1.1
Üniversite öncesi yaşamınızın büyük
bölümünün geçtiği yer?
n
%
Büyükşehir
4673
33.96
İl Merkezi
2821
20.5
İlçe Merkezi
4112
29.88
Köy-Kasaba
2009
14.6
Yurtdışı
145
1.05
13760
100
TOPLAM
Günde ortalama kaç saat ders
çalışıyorsunuz ?
n
%
Hiç
2634
19.14
1 saat
4577
33.26
2 saat
3455
25.11
3 saat
1666
12.11
4 saat ve üstü
1428
10.38
13760
100
TOPLAM
Üniversitedeki sosyal, kültürel ve
sanatsal etkinliklere ne derece
katılıyorsunuz ?
n
%
Hiç
2743
19.93
Biraz
6175
44.88
Oldukça
3681
26.75
Çok
1161
8.44
13760
100
TOPLAM
Spor yapıyor musunuz ?
n
%
Hiç
2430
14.71
Biraz
6010
23.95
Oldukça
3296
43.68
Çok
2024
17.66
13760
100
TOPLAM
Üniversitedeki etkinlikler dışında boş
zamanlarınızı nasıl değerlendiriyorsunuz ?
n
%
Müzik dinliyorum
6773
9.44
Sinemaya gidiyorum
5210
7.26
Çevremdekilerle sohbet ediyorum
4883
6.80
Arkadaşlarımla geziyorum
4883
6.80
İnternette sohbet ediyorum
4479
6.24
Uyku dinlenme ile geçiriyorum
4451
6.20
TV seyrediyorum
4285
5.97
K
A
Y
I
T
L
A
R
VELİ
ORYANTASYONU
AKRAN REHBERLİĞİ
ÖĞRENCİ
ORYANTASYONU
ÜYG
O
S
D
Akademik Danışmanlar için
Gelişimsel özelliklerinin farkında olun
Bilgi sağlayın
Seçenekleri keşfetmesine yardım edin
Amaç belirleyin
Uygun kaynaklara yönlendirin
Gelişimini izleyin
Potansiyelini araştırın
Güvendiğinizi gösterin
Dinleyin
ÖĞRENCİ DANIŞMANLARI VE ÖĞRETİM
ÜYELERİ İÇİN ÖĞRENCİLERİ PSİKOLOJİK
YARDIM ALMA KONUSUNDA YÖNLENDİRME
REHBERİ
Üniversitemiz PDR Merkezi ile dilediğiniz
zaman mutlaka iletişime geçin.
[email protected]
MEÜ-PDRM
ADRES:
Mediko-Sosyal Binası Giriş Katı
Çiftlikköy Yerleşkesi 33343 Mersin
Telefon: 324-3610001/4190
E-posta: [email protected]
KAYNAKÇA
Chickering, A. (1969). Education and identity.
Ratcliff, G. (2008). Applying student development
theories to supervising students.
Medalie, J. (1981). College life cycle.
Slide 29
MERSİN ÜNİVERSİTESİ
EĞİTİCİLERİN EĞİTİMİ SEMİNERİ
ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİNİN
GELİŞİM ÖZELLİKLERİ
Yrd. Doç. Dr. Cem Ali GİZİR
Mersin Üniversitesi
Ocak 2011
2
Gelişimsel Görevler
Her gelişim döneminde bireylerden, o döneme özgü bazı
davranışları kazanması, bazı beceri ve görevleri başarması
beklenir.
Gelişim görevlerinin bir çoğu döneme özgüdür.
Herhangi bir gelişim görevinin zamanında başarılması hem
o sırada üzerinde çalışılan başka gelişim ödevlerinin
gerçekleşmesini kolaylaştırır; hem de ileriki gelişme
ödevlerinin gerçekleşmesine uygun zemin hazırlar.
Gelişim görevleri başta fizyolojik olgunlaşmadan, çevre ve
kültürel etkilerden, kişinin ilgi ve isteklerinden; genel
olarak bio-psiko-sosyal süreçlerden etkilenerek oluşur.
Üniversite Öğrencilerinin Gelişimsel Görevleri
YETKİNLİK
KAZANMA
AMAÇ
GELİŞTİRME
DUYGU
YÖNETİMİ
KİŞİLİK
GELİŞİMİ
ÖZERKLİK
vs
KİMLİK
OLUŞTURMA
Sağlıklı
Kişilerarası
İlişkiler Kurma
BAĞLILIK
Üniversite Öğrencilerinin Gelişimsel Görevleri
Yetkinlik kazanma
–
Duygu Yönetimi
–
–
Zihinsel, fiziksel, kişilerarası yetkinlik
Duygusal farkındalık geliştirme ve duyguları kabul
etme
Kişisel kontrol ile kendini ifade arasındaki dengeyi
kurabilme
Özerklikten karşılıklı bağlılığa geçiş
–
–
Güven, etkileme ve onaylanma ihtiyaçlarının
dengelenmesi
Kendine özgü problem çözme ve etkinlikleri
düzenleme becerisi
Üniversite Öğrencilerinin Gelişimsel Görevleri
Sağlıklı kişilerarası ilişkiler geliştirme
–
–
Kimlik geliştirme
–
Farklılıkları anlama ve hoşgörü gösterme
Yakın ilişkiler kurabilme
Öz-kabul, cinsel kimliğinden, etnik kökeninden vb.
hoşnut olma
Amaç geliştirme
–
Kişisel ilgi ve seçeneklerini değerlendirebilme, amaç
belirleme, amaçlarını gerçekleştirmek için sebat
etme
Üniversite Öğrencilerinin Gelişimsel Görevleri
Yetkinli Kazanma
Amaç Geliştirme
Duygu Yönetimi
Özerklikten
Bağlılığa Geçiş
Kimlik
Oluşturma
Kişilik Gelişimi
Sağlıklı Kişilerarası
İlişkiler Kurma
1. SINIF 2. SINIF
BÜTÜNLEŞME
3. SINIF
4. SINIF YÜKSEK LİSANS
Üniversiteye Uyum Sürecinde
Öğrencilerde Beklenen Değişiklikler
Kişisel özgürlüklerin artması
Sorumlulukların artması
Zaman kullanımı
Farklı sosyal çevre ve ilişkiler
Aile ve lise arkadaşlarıyla değişen ilişkiler
Akademik Zorluklar
Eğitim sistemi
Sınıf atmosferi
Sınıf içi etkileşimler
Öğretim üyesi ile ilişkiler
Ölçme ve değerlendirme kriterleri
Akademik stres
Sosyal Zorluklar
Dil problemleri
Toplumcu-bireyselci kültür
Sınırlı sosyal ilişkiler
İnançlar, Değerler ve Gelenekler
Ayrımcı yaklaşımlar
1. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Evden ve aileden ilk defa ayrılma
Ev özlemi, yalnızlık
Çocukluğun yok oluşunun sinyalleri
Kendi başına karar verme sorumluluğu alma
Fiziksel ihtiyaçlarıyla kendi başına ilgilenme
Yas
Depresyon
İlk defa yalnız kalma
Eski arkadaşları arama, sık eve gitme, eski
ilişkilerine sıkı sıkı sarılma
•
1. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Yeni akademik ve sosyal ortam
Yeni ilişkiler
Kendine uygun ilgi alanları bulma
Rehberlik ve gözetimin azalması
Yeni ders çalışma becerileri geliştirme
Zaman kullanımını öğrenme
Bütçe yapma ve bütçeye göre harcama
yapma
Öz-disiplin
2. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Daha bağımsız
İlgilerin değişmesi ve gelecek amaçlarına yönelik
kararlar alma
Alan (branş) seçme
“2. Sınıf Krizi” – kayıtsızlık, yabancılaşma ve
mutsuzluk
Gelecek hakkında ciddi ciddi düşünme
Uyum sağlanamadıysa, uyuma yönelik çabalar
Eski arkadaşlıklara/arkadaşlıklara özlem duyma
Akademik Durum: kaygıların dışavurumu, düşük
notlar, başarısızlıkla ilgi çekmeye çalışma
Disiplin problemleri
3. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Yeterli ve gerekli çalışma becerilerine sahip
olmayı dileme
Kendi beceri ve yeteneklerini gerçekçi
değerlendirme
Yetişkin yaşamına yönelme
Seçici ve ciddi ikili ilişkiler kurma
Üniversite sonrasını görmeye başlama
Mesleki ilgilerin belirginleşmesi
Kendini test etme ve mezuniyeti erteleyerek
yetişkin yaşamına geçişi erteleme (bazıları)
Becerilerini en üst düzeyde kullanmaya
4. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Gelecek kaygısı
Üniversiteden (güvenli yerden) ayrılma
kaygısı
Zamanın hızla akması
Nostalji yaşama
Aşırı Stres (bazı öğrenciler)
Mezuniyeti erteleme çabaları (bazı
öğrenciler)
Ruh sağlığı ile ilgili durumlar
Aile ile çatışmalar
4. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
•
(Senioritis Sendromu)
Okula yönelik motivasyonda düşme
Okul işlerinden vazgeçerek eğlenceye
yönelmek
Hızlı bir şekilde üniversite yıllarında ertelenen
ya da kaçınılan işlere yönelmek
Israrla kendine bir sevgili, eş arama
Günümüz Üniversite Öğrencileri
HİÇBİRŞEYİ
HERŞEYİ
SORGULAMALARI
SORGULAMA!
SORGULAMA
SORGULA
(SORULARI)
ARTIK YETER
SORGULA
İlk Nesil Üniversite Öğrencileri-I
(First Generation Students)
1. Düşük akademik başarı geçmişi
2. Düşük akademik hazırlık
3. Düşük akademik beklentiler
4. Düşük SES
5. Düşük öğrenme motivasyonu
6. Yetersiz aile ve arkadaş desteği
7. Üniversite seçim sürecindeki sıkıntılar
8. Burs, kredi, yurt vb. olanaklardaki
sınırlılıklar
İlk Nesil Üniversite Öğrencileri-II
9. Zaman kullanımı ve diğer kişisel becerilerdeki
eksiklikler
10. Yükseköğrenim yaşamına yönelik yetersiz bilgi
11. Bürokratik süreçlere yönelik deneyim eksiklikleri
12. Öğrenme sürecinin tutum, beceri ve ilgileri de
kapsadığı konusundaki bilgi eksiklikleri
13. Ailede ilk üniversitede okuyan birey olmak
(deneyim eksikliği, rehber eksikliği)
14. Part-time bir işte çalışıyor olmak
15. Kız öğrenci olmak
İlk Nesil Üniversite Öğrencileri-III
(Üniversite Yaşamı)
1. Akademik etkinliklere katılmama
2. Üniversitenin sosyal ortamına katılmama
3. Yetersiz ders çalışma
4. Düşük notlar alma
5. Öğrenim süresince ek işlerde çalışma
6. Yabancılaşma
7. Sosyal yetersizlikler hissetme
8. Yeni bir kimlik oluşturma, üniversite öncesi aile, arkadaş ve
sosyal çevre ilişkilerinden uzaklaşarak farklı bir kültürel
ortama girme, değişme kaygısı.
9. Etkili zaman kullanımı, analitik düşünme, problem çözme
davranışı konusundaki çatışmalar.
10. İlgili birimlerle en az iletişime geçenler genelde bu
birimlere en çok ihtiyacı olanlar olabilmektedir.
MERSİN ÜNİVERSİTESİ
ÖĞRENCİ PROFİLİ ANKETİ
2010
Ailenizde üniversite eğitimi almış ya da
almakta olan sizden başka kimse var mı?
n
%
Evet
7540
54.8
Hayır
6220
45.2
13760
100
TOPLAM
Mezun olduğunuz lise türü?
n
%
Devlet Lisesi
7265
52.8
Meslek Lisesi
2538
18.44
Anadolu Lisesi
1938
14.08
Diğer
2019
14.68
13760
100
TOPLAM
Üniversite öncesi yaşamınızın büyük
bölümünün geçtiği bölge?
n
%
Akdeniz
7488
54.42
Güneydoğu Anadolu
1774
12.89
İç Anadolu
1391
10.11
Marmara
1029
7.48
Doğu Anadolu
715
5.20
Ege
Karadeniz
Yurtdışı
644
574
145
4.68
4.21
1.1
Üniversite öncesi yaşamınızın büyük
bölümünün geçtiği yer?
n
%
Büyükşehir
4673
33.96
İl Merkezi
2821
20.5
İlçe Merkezi
4112
29.88
Köy-Kasaba
2009
14.6
Yurtdışı
145
1.05
13760
100
TOPLAM
Günde ortalama kaç saat ders
çalışıyorsunuz ?
n
%
Hiç
2634
19.14
1 saat
4577
33.26
2 saat
3455
25.11
3 saat
1666
12.11
4 saat ve üstü
1428
10.38
13760
100
TOPLAM
Üniversitedeki sosyal, kültürel ve
sanatsal etkinliklere ne derece
katılıyorsunuz ?
n
%
Hiç
2743
19.93
Biraz
6175
44.88
Oldukça
3681
26.75
Çok
1161
8.44
13760
100
TOPLAM
Spor yapıyor musunuz ?
n
%
Hiç
2430
14.71
Biraz
6010
23.95
Oldukça
3296
43.68
Çok
2024
17.66
13760
100
TOPLAM
Üniversitedeki etkinlikler dışında boş
zamanlarınızı nasıl değerlendiriyorsunuz ?
n
%
Müzik dinliyorum
6773
9.44
Sinemaya gidiyorum
5210
7.26
Çevremdekilerle sohbet ediyorum
4883
6.80
Arkadaşlarımla geziyorum
4883
6.80
İnternette sohbet ediyorum
4479
6.24
Uyku dinlenme ile geçiriyorum
4451
6.20
TV seyrediyorum
4285
5.97
K
A
Y
I
T
L
A
R
VELİ
ORYANTASYONU
AKRAN REHBERLİĞİ
ÖĞRENCİ
ORYANTASYONU
ÜYG
O
S
D
Akademik Danışmanlar için
Gelişimsel özelliklerinin farkında olun
Bilgi sağlayın
Seçenekleri keşfetmesine yardım edin
Amaç belirleyin
Uygun kaynaklara yönlendirin
Gelişimini izleyin
Potansiyelini araştırın
Güvendiğinizi gösterin
Dinleyin
ÖĞRENCİ DANIŞMANLARI VE ÖĞRETİM
ÜYELERİ İÇİN ÖĞRENCİLERİ PSİKOLOJİK
YARDIM ALMA KONUSUNDA YÖNLENDİRME
REHBERİ
Üniversitemiz PDR Merkezi ile dilediğiniz
zaman mutlaka iletişime geçin.
[email protected]
MEÜ-PDRM
ADRES:
Mediko-Sosyal Binası Giriş Katı
Çiftlikköy Yerleşkesi 33343 Mersin
Telefon: 324-3610001/4190
E-posta: [email protected]
KAYNAKÇA
Chickering, A. (1969). Education and identity.
Ratcliff, G. (2008). Applying student development
theories to supervising students.
Medalie, J. (1981). College life cycle.
Slide 30
MERSİN ÜNİVERSİTESİ
EĞİTİCİLERİN EĞİTİMİ SEMİNERİ
ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİNİN
GELİŞİM ÖZELLİKLERİ
Yrd. Doç. Dr. Cem Ali GİZİR
Mersin Üniversitesi
Ocak 2011
2
Gelişimsel Görevler
Her gelişim döneminde bireylerden, o döneme özgü bazı
davranışları kazanması, bazı beceri ve görevleri başarması
beklenir.
Gelişim görevlerinin bir çoğu döneme özgüdür.
Herhangi bir gelişim görevinin zamanında başarılması hem
o sırada üzerinde çalışılan başka gelişim ödevlerinin
gerçekleşmesini kolaylaştırır; hem de ileriki gelişme
ödevlerinin gerçekleşmesine uygun zemin hazırlar.
Gelişim görevleri başta fizyolojik olgunlaşmadan, çevre ve
kültürel etkilerden, kişinin ilgi ve isteklerinden; genel
olarak bio-psiko-sosyal süreçlerden etkilenerek oluşur.
Üniversite Öğrencilerinin Gelişimsel Görevleri
YETKİNLİK
KAZANMA
AMAÇ
GELİŞTİRME
DUYGU
YÖNETİMİ
KİŞİLİK
GELİŞİMİ
ÖZERKLİK
vs
KİMLİK
OLUŞTURMA
Sağlıklı
Kişilerarası
İlişkiler Kurma
BAĞLILIK
Üniversite Öğrencilerinin Gelişimsel Görevleri
Yetkinlik kazanma
–
Duygu Yönetimi
–
–
Zihinsel, fiziksel, kişilerarası yetkinlik
Duygusal farkındalık geliştirme ve duyguları kabul
etme
Kişisel kontrol ile kendini ifade arasındaki dengeyi
kurabilme
Özerklikten karşılıklı bağlılığa geçiş
–
–
Güven, etkileme ve onaylanma ihtiyaçlarının
dengelenmesi
Kendine özgü problem çözme ve etkinlikleri
düzenleme becerisi
Üniversite Öğrencilerinin Gelişimsel Görevleri
Sağlıklı kişilerarası ilişkiler geliştirme
–
–
Kimlik geliştirme
–
Farklılıkları anlama ve hoşgörü gösterme
Yakın ilişkiler kurabilme
Öz-kabul, cinsel kimliğinden, etnik kökeninden vb.
hoşnut olma
Amaç geliştirme
–
Kişisel ilgi ve seçeneklerini değerlendirebilme, amaç
belirleme, amaçlarını gerçekleştirmek için sebat
etme
Üniversite Öğrencilerinin Gelişimsel Görevleri
Yetkinli Kazanma
Amaç Geliştirme
Duygu Yönetimi
Özerklikten
Bağlılığa Geçiş
Kimlik
Oluşturma
Kişilik Gelişimi
Sağlıklı Kişilerarası
İlişkiler Kurma
1. SINIF 2. SINIF
BÜTÜNLEŞME
3. SINIF
4. SINIF YÜKSEK LİSANS
Üniversiteye Uyum Sürecinde
Öğrencilerde Beklenen Değişiklikler
Kişisel özgürlüklerin artması
Sorumlulukların artması
Zaman kullanımı
Farklı sosyal çevre ve ilişkiler
Aile ve lise arkadaşlarıyla değişen ilişkiler
Akademik Zorluklar
Eğitim sistemi
Sınıf atmosferi
Sınıf içi etkileşimler
Öğretim üyesi ile ilişkiler
Ölçme ve değerlendirme kriterleri
Akademik stres
Sosyal Zorluklar
Dil problemleri
Toplumcu-bireyselci kültür
Sınırlı sosyal ilişkiler
İnançlar, Değerler ve Gelenekler
Ayrımcı yaklaşımlar
1. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Evden ve aileden ilk defa ayrılma
Ev özlemi, yalnızlık
Çocukluğun yok oluşunun sinyalleri
Kendi başına karar verme sorumluluğu alma
Fiziksel ihtiyaçlarıyla kendi başına ilgilenme
Yas
Depresyon
İlk defa yalnız kalma
Eski arkadaşları arama, sık eve gitme, eski
ilişkilerine sıkı sıkı sarılma
•
1. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Yeni akademik ve sosyal ortam
Yeni ilişkiler
Kendine uygun ilgi alanları bulma
Rehberlik ve gözetimin azalması
Yeni ders çalışma becerileri geliştirme
Zaman kullanımını öğrenme
Bütçe yapma ve bütçeye göre harcama
yapma
Öz-disiplin
2. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Daha bağımsız
İlgilerin değişmesi ve gelecek amaçlarına yönelik
kararlar alma
Alan (branş) seçme
“2. Sınıf Krizi” – kayıtsızlık, yabancılaşma ve
mutsuzluk
Gelecek hakkında ciddi ciddi düşünme
Uyum sağlanamadıysa, uyuma yönelik çabalar
Eski arkadaşlıklara/arkadaşlıklara özlem duyma
Akademik Durum: kaygıların dışavurumu, düşük
notlar, başarısızlıkla ilgi çekmeye çalışma
Disiplin problemleri
3. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Yeterli ve gerekli çalışma becerilerine sahip
olmayı dileme
Kendi beceri ve yeteneklerini gerçekçi
değerlendirme
Yetişkin yaşamına yönelme
Seçici ve ciddi ikili ilişkiler kurma
Üniversite sonrasını görmeye başlama
Mesleki ilgilerin belirginleşmesi
Kendini test etme ve mezuniyeti erteleyerek
yetişkin yaşamına geçişi erteleme (bazıları)
Becerilerini en üst düzeyde kullanmaya
4. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Gelecek kaygısı
Üniversiteden (güvenli yerden) ayrılma
kaygısı
Zamanın hızla akması
Nostalji yaşama
Aşırı Stres (bazı öğrenciler)
Mezuniyeti erteleme çabaları (bazı
öğrenciler)
Ruh sağlığı ile ilgili durumlar
Aile ile çatışmalar
4. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
•
(Senioritis Sendromu)
Okula yönelik motivasyonda düşme
Okul işlerinden vazgeçerek eğlenceye
yönelmek
Hızlı bir şekilde üniversite yıllarında ertelenen
ya da kaçınılan işlere yönelmek
Israrla kendine bir sevgili, eş arama
Günümüz Üniversite Öğrencileri
HİÇBİRŞEYİ
HERŞEYİ
SORGULAMALARI
SORGULAMA!
SORGULAMA
SORGULA
(SORULARI)
ARTIK YETER
SORGULA
İlk Nesil Üniversite Öğrencileri-I
(First Generation Students)
1. Düşük akademik başarı geçmişi
2. Düşük akademik hazırlık
3. Düşük akademik beklentiler
4. Düşük SES
5. Düşük öğrenme motivasyonu
6. Yetersiz aile ve arkadaş desteği
7. Üniversite seçim sürecindeki sıkıntılar
8. Burs, kredi, yurt vb. olanaklardaki
sınırlılıklar
İlk Nesil Üniversite Öğrencileri-II
9. Zaman kullanımı ve diğer kişisel becerilerdeki
eksiklikler
10. Yükseköğrenim yaşamına yönelik yetersiz bilgi
11. Bürokratik süreçlere yönelik deneyim eksiklikleri
12. Öğrenme sürecinin tutum, beceri ve ilgileri de
kapsadığı konusundaki bilgi eksiklikleri
13. Ailede ilk üniversitede okuyan birey olmak
(deneyim eksikliği, rehber eksikliği)
14. Part-time bir işte çalışıyor olmak
15. Kız öğrenci olmak
İlk Nesil Üniversite Öğrencileri-III
(Üniversite Yaşamı)
1. Akademik etkinliklere katılmama
2. Üniversitenin sosyal ortamına katılmama
3. Yetersiz ders çalışma
4. Düşük notlar alma
5. Öğrenim süresince ek işlerde çalışma
6. Yabancılaşma
7. Sosyal yetersizlikler hissetme
8. Yeni bir kimlik oluşturma, üniversite öncesi aile, arkadaş ve
sosyal çevre ilişkilerinden uzaklaşarak farklı bir kültürel
ortama girme, değişme kaygısı.
9. Etkili zaman kullanımı, analitik düşünme, problem çözme
davranışı konusundaki çatışmalar.
10. İlgili birimlerle en az iletişime geçenler genelde bu
birimlere en çok ihtiyacı olanlar olabilmektedir.
MERSİN ÜNİVERSİTESİ
ÖĞRENCİ PROFİLİ ANKETİ
2010
Ailenizde üniversite eğitimi almış ya da
almakta olan sizden başka kimse var mı?
n
%
Evet
7540
54.8
Hayır
6220
45.2
13760
100
TOPLAM
Mezun olduğunuz lise türü?
n
%
Devlet Lisesi
7265
52.8
Meslek Lisesi
2538
18.44
Anadolu Lisesi
1938
14.08
Diğer
2019
14.68
13760
100
TOPLAM
Üniversite öncesi yaşamınızın büyük
bölümünün geçtiği bölge?
n
%
Akdeniz
7488
54.42
Güneydoğu Anadolu
1774
12.89
İç Anadolu
1391
10.11
Marmara
1029
7.48
Doğu Anadolu
715
5.20
Ege
Karadeniz
Yurtdışı
644
574
145
4.68
4.21
1.1
Üniversite öncesi yaşamınızın büyük
bölümünün geçtiği yer?
n
%
Büyükşehir
4673
33.96
İl Merkezi
2821
20.5
İlçe Merkezi
4112
29.88
Köy-Kasaba
2009
14.6
Yurtdışı
145
1.05
13760
100
TOPLAM
Günde ortalama kaç saat ders
çalışıyorsunuz ?
n
%
Hiç
2634
19.14
1 saat
4577
33.26
2 saat
3455
25.11
3 saat
1666
12.11
4 saat ve üstü
1428
10.38
13760
100
TOPLAM
Üniversitedeki sosyal, kültürel ve
sanatsal etkinliklere ne derece
katılıyorsunuz ?
n
%
Hiç
2743
19.93
Biraz
6175
44.88
Oldukça
3681
26.75
Çok
1161
8.44
13760
100
TOPLAM
Spor yapıyor musunuz ?
n
%
Hiç
2430
14.71
Biraz
6010
23.95
Oldukça
3296
43.68
Çok
2024
17.66
13760
100
TOPLAM
Üniversitedeki etkinlikler dışında boş
zamanlarınızı nasıl değerlendiriyorsunuz ?
n
%
Müzik dinliyorum
6773
9.44
Sinemaya gidiyorum
5210
7.26
Çevremdekilerle sohbet ediyorum
4883
6.80
Arkadaşlarımla geziyorum
4883
6.80
İnternette sohbet ediyorum
4479
6.24
Uyku dinlenme ile geçiriyorum
4451
6.20
TV seyrediyorum
4285
5.97
K
A
Y
I
T
L
A
R
VELİ
ORYANTASYONU
AKRAN REHBERLİĞİ
ÖĞRENCİ
ORYANTASYONU
ÜYG
O
S
D
Akademik Danışmanlar için
Gelişimsel özelliklerinin farkında olun
Bilgi sağlayın
Seçenekleri keşfetmesine yardım edin
Amaç belirleyin
Uygun kaynaklara yönlendirin
Gelişimini izleyin
Potansiyelini araştırın
Güvendiğinizi gösterin
Dinleyin
ÖĞRENCİ DANIŞMANLARI VE ÖĞRETİM
ÜYELERİ İÇİN ÖĞRENCİLERİ PSİKOLOJİK
YARDIM ALMA KONUSUNDA YÖNLENDİRME
REHBERİ
Üniversitemiz PDR Merkezi ile dilediğiniz
zaman mutlaka iletişime geçin.
[email protected]
MEÜ-PDRM
ADRES:
Mediko-Sosyal Binası Giriş Katı
Çiftlikköy Yerleşkesi 33343 Mersin
Telefon: 324-3610001/4190
E-posta: [email protected]
KAYNAKÇA
Chickering, A. (1969). Education and identity.
Ratcliff, G. (2008). Applying student development
theories to supervising students.
Medalie, J. (1981). College life cycle.
Slide 31
MERSİN ÜNİVERSİTESİ
EĞİTİCİLERİN EĞİTİMİ SEMİNERİ
ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİNİN
GELİŞİM ÖZELLİKLERİ
Yrd. Doç. Dr. Cem Ali GİZİR
Mersin Üniversitesi
Ocak 2011
2
Gelişimsel Görevler
Her gelişim döneminde bireylerden, o döneme özgü bazı
davranışları kazanması, bazı beceri ve görevleri başarması
beklenir.
Gelişim görevlerinin bir çoğu döneme özgüdür.
Herhangi bir gelişim görevinin zamanında başarılması hem
o sırada üzerinde çalışılan başka gelişim ödevlerinin
gerçekleşmesini kolaylaştırır; hem de ileriki gelişme
ödevlerinin gerçekleşmesine uygun zemin hazırlar.
Gelişim görevleri başta fizyolojik olgunlaşmadan, çevre ve
kültürel etkilerden, kişinin ilgi ve isteklerinden; genel
olarak bio-psiko-sosyal süreçlerden etkilenerek oluşur.
Üniversite Öğrencilerinin Gelişimsel Görevleri
YETKİNLİK
KAZANMA
AMAÇ
GELİŞTİRME
DUYGU
YÖNETİMİ
KİŞİLİK
GELİŞİMİ
ÖZERKLİK
vs
KİMLİK
OLUŞTURMA
Sağlıklı
Kişilerarası
İlişkiler Kurma
BAĞLILIK
Üniversite Öğrencilerinin Gelişimsel Görevleri
Yetkinlik kazanma
–
Duygu Yönetimi
–
–
Zihinsel, fiziksel, kişilerarası yetkinlik
Duygusal farkındalık geliştirme ve duyguları kabul
etme
Kişisel kontrol ile kendini ifade arasındaki dengeyi
kurabilme
Özerklikten karşılıklı bağlılığa geçiş
–
–
Güven, etkileme ve onaylanma ihtiyaçlarının
dengelenmesi
Kendine özgü problem çözme ve etkinlikleri
düzenleme becerisi
Üniversite Öğrencilerinin Gelişimsel Görevleri
Sağlıklı kişilerarası ilişkiler geliştirme
–
–
Kimlik geliştirme
–
Farklılıkları anlama ve hoşgörü gösterme
Yakın ilişkiler kurabilme
Öz-kabul, cinsel kimliğinden, etnik kökeninden vb.
hoşnut olma
Amaç geliştirme
–
Kişisel ilgi ve seçeneklerini değerlendirebilme, amaç
belirleme, amaçlarını gerçekleştirmek için sebat
etme
Üniversite Öğrencilerinin Gelişimsel Görevleri
Yetkinli Kazanma
Amaç Geliştirme
Duygu Yönetimi
Özerklikten
Bağlılığa Geçiş
Kimlik
Oluşturma
Kişilik Gelişimi
Sağlıklı Kişilerarası
İlişkiler Kurma
1. SINIF 2. SINIF
BÜTÜNLEŞME
3. SINIF
4. SINIF YÜKSEK LİSANS
Üniversiteye Uyum Sürecinde
Öğrencilerde Beklenen Değişiklikler
Kişisel özgürlüklerin artması
Sorumlulukların artması
Zaman kullanımı
Farklı sosyal çevre ve ilişkiler
Aile ve lise arkadaşlarıyla değişen ilişkiler
Akademik Zorluklar
Eğitim sistemi
Sınıf atmosferi
Sınıf içi etkileşimler
Öğretim üyesi ile ilişkiler
Ölçme ve değerlendirme kriterleri
Akademik stres
Sosyal Zorluklar
Dil problemleri
Toplumcu-bireyselci kültür
Sınırlı sosyal ilişkiler
İnançlar, Değerler ve Gelenekler
Ayrımcı yaklaşımlar
1. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Evden ve aileden ilk defa ayrılma
Ev özlemi, yalnızlık
Çocukluğun yok oluşunun sinyalleri
Kendi başına karar verme sorumluluğu alma
Fiziksel ihtiyaçlarıyla kendi başına ilgilenme
Yas
Depresyon
İlk defa yalnız kalma
Eski arkadaşları arama, sık eve gitme, eski
ilişkilerine sıkı sıkı sarılma
•
1. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Yeni akademik ve sosyal ortam
Yeni ilişkiler
Kendine uygun ilgi alanları bulma
Rehberlik ve gözetimin azalması
Yeni ders çalışma becerileri geliştirme
Zaman kullanımını öğrenme
Bütçe yapma ve bütçeye göre harcama
yapma
Öz-disiplin
2. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Daha bağımsız
İlgilerin değişmesi ve gelecek amaçlarına yönelik
kararlar alma
Alan (branş) seçme
“2. Sınıf Krizi” – kayıtsızlık, yabancılaşma ve
mutsuzluk
Gelecek hakkında ciddi ciddi düşünme
Uyum sağlanamadıysa, uyuma yönelik çabalar
Eski arkadaşlıklara/arkadaşlıklara özlem duyma
Akademik Durum: kaygıların dışavurumu, düşük
notlar, başarısızlıkla ilgi çekmeye çalışma
Disiplin problemleri
3. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Yeterli ve gerekli çalışma becerilerine sahip
olmayı dileme
Kendi beceri ve yeteneklerini gerçekçi
değerlendirme
Yetişkin yaşamına yönelme
Seçici ve ciddi ikili ilişkiler kurma
Üniversite sonrasını görmeye başlama
Mesleki ilgilerin belirginleşmesi
Kendini test etme ve mezuniyeti erteleyerek
yetişkin yaşamına geçişi erteleme (bazıları)
Becerilerini en üst düzeyde kullanmaya
4. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Gelecek kaygısı
Üniversiteden (güvenli yerden) ayrılma
kaygısı
Zamanın hızla akması
Nostalji yaşama
Aşırı Stres (bazı öğrenciler)
Mezuniyeti erteleme çabaları (bazı
öğrenciler)
Ruh sağlığı ile ilgili durumlar
Aile ile çatışmalar
4. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
•
(Senioritis Sendromu)
Okula yönelik motivasyonda düşme
Okul işlerinden vazgeçerek eğlenceye
yönelmek
Hızlı bir şekilde üniversite yıllarında ertelenen
ya da kaçınılan işlere yönelmek
Israrla kendine bir sevgili, eş arama
Günümüz Üniversite Öğrencileri
HİÇBİRŞEYİ
HERŞEYİ
SORGULAMALARI
SORGULAMA!
SORGULAMA
SORGULA
(SORULARI)
ARTIK YETER
SORGULA
İlk Nesil Üniversite Öğrencileri-I
(First Generation Students)
1. Düşük akademik başarı geçmişi
2. Düşük akademik hazırlık
3. Düşük akademik beklentiler
4. Düşük SES
5. Düşük öğrenme motivasyonu
6. Yetersiz aile ve arkadaş desteği
7. Üniversite seçim sürecindeki sıkıntılar
8. Burs, kredi, yurt vb. olanaklardaki
sınırlılıklar
İlk Nesil Üniversite Öğrencileri-II
9. Zaman kullanımı ve diğer kişisel becerilerdeki
eksiklikler
10. Yükseköğrenim yaşamına yönelik yetersiz bilgi
11. Bürokratik süreçlere yönelik deneyim eksiklikleri
12. Öğrenme sürecinin tutum, beceri ve ilgileri de
kapsadığı konusundaki bilgi eksiklikleri
13. Ailede ilk üniversitede okuyan birey olmak
(deneyim eksikliği, rehber eksikliği)
14. Part-time bir işte çalışıyor olmak
15. Kız öğrenci olmak
İlk Nesil Üniversite Öğrencileri-III
(Üniversite Yaşamı)
1. Akademik etkinliklere katılmama
2. Üniversitenin sosyal ortamına katılmama
3. Yetersiz ders çalışma
4. Düşük notlar alma
5. Öğrenim süresince ek işlerde çalışma
6. Yabancılaşma
7. Sosyal yetersizlikler hissetme
8. Yeni bir kimlik oluşturma, üniversite öncesi aile, arkadaş ve
sosyal çevre ilişkilerinden uzaklaşarak farklı bir kültürel
ortama girme, değişme kaygısı.
9. Etkili zaman kullanımı, analitik düşünme, problem çözme
davranışı konusundaki çatışmalar.
10. İlgili birimlerle en az iletişime geçenler genelde bu
birimlere en çok ihtiyacı olanlar olabilmektedir.
MERSİN ÜNİVERSİTESİ
ÖĞRENCİ PROFİLİ ANKETİ
2010
Ailenizde üniversite eğitimi almış ya da
almakta olan sizden başka kimse var mı?
n
%
Evet
7540
54.8
Hayır
6220
45.2
13760
100
TOPLAM
Mezun olduğunuz lise türü?
n
%
Devlet Lisesi
7265
52.8
Meslek Lisesi
2538
18.44
Anadolu Lisesi
1938
14.08
Diğer
2019
14.68
13760
100
TOPLAM
Üniversite öncesi yaşamınızın büyük
bölümünün geçtiği bölge?
n
%
Akdeniz
7488
54.42
Güneydoğu Anadolu
1774
12.89
İç Anadolu
1391
10.11
Marmara
1029
7.48
Doğu Anadolu
715
5.20
Ege
Karadeniz
Yurtdışı
644
574
145
4.68
4.21
1.1
Üniversite öncesi yaşamınızın büyük
bölümünün geçtiği yer?
n
%
Büyükşehir
4673
33.96
İl Merkezi
2821
20.5
İlçe Merkezi
4112
29.88
Köy-Kasaba
2009
14.6
Yurtdışı
145
1.05
13760
100
TOPLAM
Günde ortalama kaç saat ders
çalışıyorsunuz ?
n
%
Hiç
2634
19.14
1 saat
4577
33.26
2 saat
3455
25.11
3 saat
1666
12.11
4 saat ve üstü
1428
10.38
13760
100
TOPLAM
Üniversitedeki sosyal, kültürel ve
sanatsal etkinliklere ne derece
katılıyorsunuz ?
n
%
Hiç
2743
19.93
Biraz
6175
44.88
Oldukça
3681
26.75
Çok
1161
8.44
13760
100
TOPLAM
Spor yapıyor musunuz ?
n
%
Hiç
2430
14.71
Biraz
6010
23.95
Oldukça
3296
43.68
Çok
2024
17.66
13760
100
TOPLAM
Üniversitedeki etkinlikler dışında boş
zamanlarınızı nasıl değerlendiriyorsunuz ?
n
%
Müzik dinliyorum
6773
9.44
Sinemaya gidiyorum
5210
7.26
Çevremdekilerle sohbet ediyorum
4883
6.80
Arkadaşlarımla geziyorum
4883
6.80
İnternette sohbet ediyorum
4479
6.24
Uyku dinlenme ile geçiriyorum
4451
6.20
TV seyrediyorum
4285
5.97
K
A
Y
I
T
L
A
R
VELİ
ORYANTASYONU
AKRAN REHBERLİĞİ
ÖĞRENCİ
ORYANTASYONU
ÜYG
O
S
D
Akademik Danışmanlar için
Gelişimsel özelliklerinin farkında olun
Bilgi sağlayın
Seçenekleri keşfetmesine yardım edin
Amaç belirleyin
Uygun kaynaklara yönlendirin
Gelişimini izleyin
Potansiyelini araştırın
Güvendiğinizi gösterin
Dinleyin
ÖĞRENCİ DANIŞMANLARI VE ÖĞRETİM
ÜYELERİ İÇİN ÖĞRENCİLERİ PSİKOLOJİK
YARDIM ALMA KONUSUNDA YÖNLENDİRME
REHBERİ
Üniversitemiz PDR Merkezi ile dilediğiniz
zaman mutlaka iletişime geçin.
[email protected]
MEÜ-PDRM
ADRES:
Mediko-Sosyal Binası Giriş Katı
Çiftlikköy Yerleşkesi 33343 Mersin
Telefon: 324-3610001/4190
E-posta: [email protected]
KAYNAKÇA
Chickering, A. (1969). Education and identity.
Ratcliff, G. (2008). Applying student development
theories to supervising students.
Medalie, J. (1981). College life cycle.
Slide 32
MERSİN ÜNİVERSİTESİ
EĞİTİCİLERİN EĞİTİMİ SEMİNERİ
ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİNİN
GELİŞİM ÖZELLİKLERİ
Yrd. Doç. Dr. Cem Ali GİZİR
Mersin Üniversitesi
Ocak 2011
2
Gelişimsel Görevler
Her gelişim döneminde bireylerden, o döneme özgü bazı
davranışları kazanması, bazı beceri ve görevleri başarması
beklenir.
Gelişim görevlerinin bir çoğu döneme özgüdür.
Herhangi bir gelişim görevinin zamanında başarılması hem
o sırada üzerinde çalışılan başka gelişim ödevlerinin
gerçekleşmesini kolaylaştırır; hem de ileriki gelişme
ödevlerinin gerçekleşmesine uygun zemin hazırlar.
Gelişim görevleri başta fizyolojik olgunlaşmadan, çevre ve
kültürel etkilerden, kişinin ilgi ve isteklerinden; genel
olarak bio-psiko-sosyal süreçlerden etkilenerek oluşur.
Üniversite Öğrencilerinin Gelişimsel Görevleri
YETKİNLİK
KAZANMA
AMAÇ
GELİŞTİRME
DUYGU
YÖNETİMİ
KİŞİLİK
GELİŞİMİ
ÖZERKLİK
vs
KİMLİK
OLUŞTURMA
Sağlıklı
Kişilerarası
İlişkiler Kurma
BAĞLILIK
Üniversite Öğrencilerinin Gelişimsel Görevleri
Yetkinlik kazanma
–
Duygu Yönetimi
–
–
Zihinsel, fiziksel, kişilerarası yetkinlik
Duygusal farkındalık geliştirme ve duyguları kabul
etme
Kişisel kontrol ile kendini ifade arasındaki dengeyi
kurabilme
Özerklikten karşılıklı bağlılığa geçiş
–
–
Güven, etkileme ve onaylanma ihtiyaçlarının
dengelenmesi
Kendine özgü problem çözme ve etkinlikleri
düzenleme becerisi
Üniversite Öğrencilerinin Gelişimsel Görevleri
Sağlıklı kişilerarası ilişkiler geliştirme
–
–
Kimlik geliştirme
–
Farklılıkları anlama ve hoşgörü gösterme
Yakın ilişkiler kurabilme
Öz-kabul, cinsel kimliğinden, etnik kökeninden vb.
hoşnut olma
Amaç geliştirme
–
Kişisel ilgi ve seçeneklerini değerlendirebilme, amaç
belirleme, amaçlarını gerçekleştirmek için sebat
etme
Üniversite Öğrencilerinin Gelişimsel Görevleri
Yetkinli Kazanma
Amaç Geliştirme
Duygu Yönetimi
Özerklikten
Bağlılığa Geçiş
Kimlik
Oluşturma
Kişilik Gelişimi
Sağlıklı Kişilerarası
İlişkiler Kurma
1. SINIF 2. SINIF
BÜTÜNLEŞME
3. SINIF
4. SINIF YÜKSEK LİSANS
Üniversiteye Uyum Sürecinde
Öğrencilerde Beklenen Değişiklikler
Kişisel özgürlüklerin artması
Sorumlulukların artması
Zaman kullanımı
Farklı sosyal çevre ve ilişkiler
Aile ve lise arkadaşlarıyla değişen ilişkiler
Akademik Zorluklar
Eğitim sistemi
Sınıf atmosferi
Sınıf içi etkileşimler
Öğretim üyesi ile ilişkiler
Ölçme ve değerlendirme kriterleri
Akademik stres
Sosyal Zorluklar
Dil problemleri
Toplumcu-bireyselci kültür
Sınırlı sosyal ilişkiler
İnançlar, Değerler ve Gelenekler
Ayrımcı yaklaşımlar
1. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Evden ve aileden ilk defa ayrılma
Ev özlemi, yalnızlık
Çocukluğun yok oluşunun sinyalleri
Kendi başına karar verme sorumluluğu alma
Fiziksel ihtiyaçlarıyla kendi başına ilgilenme
Yas
Depresyon
İlk defa yalnız kalma
Eski arkadaşları arama, sık eve gitme, eski
ilişkilerine sıkı sıkı sarılma
•
1. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Yeni akademik ve sosyal ortam
Yeni ilişkiler
Kendine uygun ilgi alanları bulma
Rehberlik ve gözetimin azalması
Yeni ders çalışma becerileri geliştirme
Zaman kullanımını öğrenme
Bütçe yapma ve bütçeye göre harcama
yapma
Öz-disiplin
2. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Daha bağımsız
İlgilerin değişmesi ve gelecek amaçlarına yönelik
kararlar alma
Alan (branş) seçme
“2. Sınıf Krizi” – kayıtsızlık, yabancılaşma ve
mutsuzluk
Gelecek hakkında ciddi ciddi düşünme
Uyum sağlanamadıysa, uyuma yönelik çabalar
Eski arkadaşlıklara/arkadaşlıklara özlem duyma
Akademik Durum: kaygıların dışavurumu, düşük
notlar, başarısızlıkla ilgi çekmeye çalışma
Disiplin problemleri
3. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Yeterli ve gerekli çalışma becerilerine sahip
olmayı dileme
Kendi beceri ve yeteneklerini gerçekçi
değerlendirme
Yetişkin yaşamına yönelme
Seçici ve ciddi ikili ilişkiler kurma
Üniversite sonrasını görmeye başlama
Mesleki ilgilerin belirginleşmesi
Kendini test etme ve mezuniyeti erteleyerek
yetişkin yaşamına geçişi erteleme (bazıları)
Becerilerini en üst düzeyde kullanmaya
4. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Gelecek kaygısı
Üniversiteden (güvenli yerden) ayrılma
kaygısı
Zamanın hızla akması
Nostalji yaşama
Aşırı Stres (bazı öğrenciler)
Mezuniyeti erteleme çabaları (bazı
öğrenciler)
Ruh sağlığı ile ilgili durumlar
Aile ile çatışmalar
4. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
•
(Senioritis Sendromu)
Okula yönelik motivasyonda düşme
Okul işlerinden vazgeçerek eğlenceye
yönelmek
Hızlı bir şekilde üniversite yıllarında ertelenen
ya da kaçınılan işlere yönelmek
Israrla kendine bir sevgili, eş arama
Günümüz Üniversite Öğrencileri
HİÇBİRŞEYİ
HERŞEYİ
SORGULAMALARI
SORGULAMA!
SORGULAMA
SORGULA
(SORULARI)
ARTIK YETER
SORGULA
İlk Nesil Üniversite Öğrencileri-I
(First Generation Students)
1. Düşük akademik başarı geçmişi
2. Düşük akademik hazırlık
3. Düşük akademik beklentiler
4. Düşük SES
5. Düşük öğrenme motivasyonu
6. Yetersiz aile ve arkadaş desteği
7. Üniversite seçim sürecindeki sıkıntılar
8. Burs, kredi, yurt vb. olanaklardaki
sınırlılıklar
İlk Nesil Üniversite Öğrencileri-II
9. Zaman kullanımı ve diğer kişisel becerilerdeki
eksiklikler
10. Yükseköğrenim yaşamına yönelik yetersiz bilgi
11. Bürokratik süreçlere yönelik deneyim eksiklikleri
12. Öğrenme sürecinin tutum, beceri ve ilgileri de
kapsadığı konusundaki bilgi eksiklikleri
13. Ailede ilk üniversitede okuyan birey olmak
(deneyim eksikliği, rehber eksikliği)
14. Part-time bir işte çalışıyor olmak
15. Kız öğrenci olmak
İlk Nesil Üniversite Öğrencileri-III
(Üniversite Yaşamı)
1. Akademik etkinliklere katılmama
2. Üniversitenin sosyal ortamına katılmama
3. Yetersiz ders çalışma
4. Düşük notlar alma
5. Öğrenim süresince ek işlerde çalışma
6. Yabancılaşma
7. Sosyal yetersizlikler hissetme
8. Yeni bir kimlik oluşturma, üniversite öncesi aile, arkadaş ve
sosyal çevre ilişkilerinden uzaklaşarak farklı bir kültürel
ortama girme, değişme kaygısı.
9. Etkili zaman kullanımı, analitik düşünme, problem çözme
davranışı konusundaki çatışmalar.
10. İlgili birimlerle en az iletişime geçenler genelde bu
birimlere en çok ihtiyacı olanlar olabilmektedir.
MERSİN ÜNİVERSİTESİ
ÖĞRENCİ PROFİLİ ANKETİ
2010
Ailenizde üniversite eğitimi almış ya da
almakta olan sizden başka kimse var mı?
n
%
Evet
7540
54.8
Hayır
6220
45.2
13760
100
TOPLAM
Mezun olduğunuz lise türü?
n
%
Devlet Lisesi
7265
52.8
Meslek Lisesi
2538
18.44
Anadolu Lisesi
1938
14.08
Diğer
2019
14.68
13760
100
TOPLAM
Üniversite öncesi yaşamınızın büyük
bölümünün geçtiği bölge?
n
%
Akdeniz
7488
54.42
Güneydoğu Anadolu
1774
12.89
İç Anadolu
1391
10.11
Marmara
1029
7.48
Doğu Anadolu
715
5.20
Ege
Karadeniz
Yurtdışı
644
574
145
4.68
4.21
1.1
Üniversite öncesi yaşamınızın büyük
bölümünün geçtiği yer?
n
%
Büyükşehir
4673
33.96
İl Merkezi
2821
20.5
İlçe Merkezi
4112
29.88
Köy-Kasaba
2009
14.6
Yurtdışı
145
1.05
13760
100
TOPLAM
Günde ortalama kaç saat ders
çalışıyorsunuz ?
n
%
Hiç
2634
19.14
1 saat
4577
33.26
2 saat
3455
25.11
3 saat
1666
12.11
4 saat ve üstü
1428
10.38
13760
100
TOPLAM
Üniversitedeki sosyal, kültürel ve
sanatsal etkinliklere ne derece
katılıyorsunuz ?
n
%
Hiç
2743
19.93
Biraz
6175
44.88
Oldukça
3681
26.75
Çok
1161
8.44
13760
100
TOPLAM
Spor yapıyor musunuz ?
n
%
Hiç
2430
14.71
Biraz
6010
23.95
Oldukça
3296
43.68
Çok
2024
17.66
13760
100
TOPLAM
Üniversitedeki etkinlikler dışında boş
zamanlarınızı nasıl değerlendiriyorsunuz ?
n
%
Müzik dinliyorum
6773
9.44
Sinemaya gidiyorum
5210
7.26
Çevremdekilerle sohbet ediyorum
4883
6.80
Arkadaşlarımla geziyorum
4883
6.80
İnternette sohbet ediyorum
4479
6.24
Uyku dinlenme ile geçiriyorum
4451
6.20
TV seyrediyorum
4285
5.97
K
A
Y
I
T
L
A
R
VELİ
ORYANTASYONU
AKRAN REHBERLİĞİ
ÖĞRENCİ
ORYANTASYONU
ÜYG
O
S
D
Akademik Danışmanlar için
Gelişimsel özelliklerinin farkında olun
Bilgi sağlayın
Seçenekleri keşfetmesine yardım edin
Amaç belirleyin
Uygun kaynaklara yönlendirin
Gelişimini izleyin
Potansiyelini araştırın
Güvendiğinizi gösterin
Dinleyin
ÖĞRENCİ DANIŞMANLARI VE ÖĞRETİM
ÜYELERİ İÇİN ÖĞRENCİLERİ PSİKOLOJİK
YARDIM ALMA KONUSUNDA YÖNLENDİRME
REHBERİ
Üniversitemiz PDR Merkezi ile dilediğiniz
zaman mutlaka iletişime geçin.
[email protected]
MEÜ-PDRM
ADRES:
Mediko-Sosyal Binası Giriş Katı
Çiftlikköy Yerleşkesi 33343 Mersin
Telefon: 324-3610001/4190
E-posta: [email protected]
KAYNAKÇA
Chickering, A. (1969). Education and identity.
Ratcliff, G. (2008). Applying student development
theories to supervising students.
Medalie, J. (1981). College life cycle.
Slide 33
MERSİN ÜNİVERSİTESİ
EĞİTİCİLERİN EĞİTİMİ SEMİNERİ
ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİNİN
GELİŞİM ÖZELLİKLERİ
Yrd. Doç. Dr. Cem Ali GİZİR
Mersin Üniversitesi
Ocak 2011
2
Gelişimsel Görevler
Her gelişim döneminde bireylerden, o döneme özgü bazı
davranışları kazanması, bazı beceri ve görevleri başarması
beklenir.
Gelişim görevlerinin bir çoğu döneme özgüdür.
Herhangi bir gelişim görevinin zamanında başarılması hem
o sırada üzerinde çalışılan başka gelişim ödevlerinin
gerçekleşmesini kolaylaştırır; hem de ileriki gelişme
ödevlerinin gerçekleşmesine uygun zemin hazırlar.
Gelişim görevleri başta fizyolojik olgunlaşmadan, çevre ve
kültürel etkilerden, kişinin ilgi ve isteklerinden; genel
olarak bio-psiko-sosyal süreçlerden etkilenerek oluşur.
Üniversite Öğrencilerinin Gelişimsel Görevleri
YETKİNLİK
KAZANMA
AMAÇ
GELİŞTİRME
DUYGU
YÖNETİMİ
KİŞİLİK
GELİŞİMİ
ÖZERKLİK
vs
KİMLİK
OLUŞTURMA
Sağlıklı
Kişilerarası
İlişkiler Kurma
BAĞLILIK
Üniversite Öğrencilerinin Gelişimsel Görevleri
Yetkinlik kazanma
–
Duygu Yönetimi
–
–
Zihinsel, fiziksel, kişilerarası yetkinlik
Duygusal farkındalık geliştirme ve duyguları kabul
etme
Kişisel kontrol ile kendini ifade arasındaki dengeyi
kurabilme
Özerklikten karşılıklı bağlılığa geçiş
–
–
Güven, etkileme ve onaylanma ihtiyaçlarının
dengelenmesi
Kendine özgü problem çözme ve etkinlikleri
düzenleme becerisi
Üniversite Öğrencilerinin Gelişimsel Görevleri
Sağlıklı kişilerarası ilişkiler geliştirme
–
–
Kimlik geliştirme
–
Farklılıkları anlama ve hoşgörü gösterme
Yakın ilişkiler kurabilme
Öz-kabul, cinsel kimliğinden, etnik kökeninden vb.
hoşnut olma
Amaç geliştirme
–
Kişisel ilgi ve seçeneklerini değerlendirebilme, amaç
belirleme, amaçlarını gerçekleştirmek için sebat
etme
Üniversite Öğrencilerinin Gelişimsel Görevleri
Yetkinli Kazanma
Amaç Geliştirme
Duygu Yönetimi
Özerklikten
Bağlılığa Geçiş
Kimlik
Oluşturma
Kişilik Gelişimi
Sağlıklı Kişilerarası
İlişkiler Kurma
1. SINIF 2. SINIF
BÜTÜNLEŞME
3. SINIF
4. SINIF YÜKSEK LİSANS
Üniversiteye Uyum Sürecinde
Öğrencilerde Beklenen Değişiklikler
Kişisel özgürlüklerin artması
Sorumlulukların artması
Zaman kullanımı
Farklı sosyal çevre ve ilişkiler
Aile ve lise arkadaşlarıyla değişen ilişkiler
Akademik Zorluklar
Eğitim sistemi
Sınıf atmosferi
Sınıf içi etkileşimler
Öğretim üyesi ile ilişkiler
Ölçme ve değerlendirme kriterleri
Akademik stres
Sosyal Zorluklar
Dil problemleri
Toplumcu-bireyselci kültür
Sınırlı sosyal ilişkiler
İnançlar, Değerler ve Gelenekler
Ayrımcı yaklaşımlar
1. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Evden ve aileden ilk defa ayrılma
Ev özlemi, yalnızlık
Çocukluğun yok oluşunun sinyalleri
Kendi başına karar verme sorumluluğu alma
Fiziksel ihtiyaçlarıyla kendi başına ilgilenme
Yas
Depresyon
İlk defa yalnız kalma
Eski arkadaşları arama, sık eve gitme, eski
ilişkilerine sıkı sıkı sarılma
•
1. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Yeni akademik ve sosyal ortam
Yeni ilişkiler
Kendine uygun ilgi alanları bulma
Rehberlik ve gözetimin azalması
Yeni ders çalışma becerileri geliştirme
Zaman kullanımını öğrenme
Bütçe yapma ve bütçeye göre harcama
yapma
Öz-disiplin
2. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Daha bağımsız
İlgilerin değişmesi ve gelecek amaçlarına yönelik
kararlar alma
Alan (branş) seçme
“2. Sınıf Krizi” – kayıtsızlık, yabancılaşma ve
mutsuzluk
Gelecek hakkında ciddi ciddi düşünme
Uyum sağlanamadıysa, uyuma yönelik çabalar
Eski arkadaşlıklara/arkadaşlıklara özlem duyma
Akademik Durum: kaygıların dışavurumu, düşük
notlar, başarısızlıkla ilgi çekmeye çalışma
Disiplin problemleri
3. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Yeterli ve gerekli çalışma becerilerine sahip
olmayı dileme
Kendi beceri ve yeteneklerini gerçekçi
değerlendirme
Yetişkin yaşamına yönelme
Seçici ve ciddi ikili ilişkiler kurma
Üniversite sonrasını görmeye başlama
Mesleki ilgilerin belirginleşmesi
Kendini test etme ve mezuniyeti erteleyerek
yetişkin yaşamına geçişi erteleme (bazıları)
Becerilerini en üst düzeyde kullanmaya
4. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Gelecek kaygısı
Üniversiteden (güvenli yerden) ayrılma
kaygısı
Zamanın hızla akması
Nostalji yaşama
Aşırı Stres (bazı öğrenciler)
Mezuniyeti erteleme çabaları (bazı
öğrenciler)
Ruh sağlığı ile ilgili durumlar
Aile ile çatışmalar
4. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
•
(Senioritis Sendromu)
Okula yönelik motivasyonda düşme
Okul işlerinden vazgeçerek eğlenceye
yönelmek
Hızlı bir şekilde üniversite yıllarında ertelenen
ya da kaçınılan işlere yönelmek
Israrla kendine bir sevgili, eş arama
Günümüz Üniversite Öğrencileri
HİÇBİRŞEYİ
HERŞEYİ
SORGULAMALARI
SORGULAMA!
SORGULAMA
SORGULA
(SORULARI)
ARTIK YETER
SORGULA
İlk Nesil Üniversite Öğrencileri-I
(First Generation Students)
1. Düşük akademik başarı geçmişi
2. Düşük akademik hazırlık
3. Düşük akademik beklentiler
4. Düşük SES
5. Düşük öğrenme motivasyonu
6. Yetersiz aile ve arkadaş desteği
7. Üniversite seçim sürecindeki sıkıntılar
8. Burs, kredi, yurt vb. olanaklardaki
sınırlılıklar
İlk Nesil Üniversite Öğrencileri-II
9. Zaman kullanımı ve diğer kişisel becerilerdeki
eksiklikler
10. Yükseköğrenim yaşamına yönelik yetersiz bilgi
11. Bürokratik süreçlere yönelik deneyim eksiklikleri
12. Öğrenme sürecinin tutum, beceri ve ilgileri de
kapsadığı konusundaki bilgi eksiklikleri
13. Ailede ilk üniversitede okuyan birey olmak
(deneyim eksikliği, rehber eksikliği)
14. Part-time bir işte çalışıyor olmak
15. Kız öğrenci olmak
İlk Nesil Üniversite Öğrencileri-III
(Üniversite Yaşamı)
1. Akademik etkinliklere katılmama
2. Üniversitenin sosyal ortamına katılmama
3. Yetersiz ders çalışma
4. Düşük notlar alma
5. Öğrenim süresince ek işlerde çalışma
6. Yabancılaşma
7. Sosyal yetersizlikler hissetme
8. Yeni bir kimlik oluşturma, üniversite öncesi aile, arkadaş ve
sosyal çevre ilişkilerinden uzaklaşarak farklı bir kültürel
ortama girme, değişme kaygısı.
9. Etkili zaman kullanımı, analitik düşünme, problem çözme
davranışı konusundaki çatışmalar.
10. İlgili birimlerle en az iletişime geçenler genelde bu
birimlere en çok ihtiyacı olanlar olabilmektedir.
MERSİN ÜNİVERSİTESİ
ÖĞRENCİ PROFİLİ ANKETİ
2010
Ailenizde üniversite eğitimi almış ya da
almakta olan sizden başka kimse var mı?
n
%
Evet
7540
54.8
Hayır
6220
45.2
13760
100
TOPLAM
Mezun olduğunuz lise türü?
n
%
Devlet Lisesi
7265
52.8
Meslek Lisesi
2538
18.44
Anadolu Lisesi
1938
14.08
Diğer
2019
14.68
13760
100
TOPLAM
Üniversite öncesi yaşamınızın büyük
bölümünün geçtiği bölge?
n
%
Akdeniz
7488
54.42
Güneydoğu Anadolu
1774
12.89
İç Anadolu
1391
10.11
Marmara
1029
7.48
Doğu Anadolu
715
5.20
Ege
Karadeniz
Yurtdışı
644
574
145
4.68
4.21
1.1
Üniversite öncesi yaşamınızın büyük
bölümünün geçtiği yer?
n
%
Büyükşehir
4673
33.96
İl Merkezi
2821
20.5
İlçe Merkezi
4112
29.88
Köy-Kasaba
2009
14.6
Yurtdışı
145
1.05
13760
100
TOPLAM
Günde ortalama kaç saat ders
çalışıyorsunuz ?
n
%
Hiç
2634
19.14
1 saat
4577
33.26
2 saat
3455
25.11
3 saat
1666
12.11
4 saat ve üstü
1428
10.38
13760
100
TOPLAM
Üniversitedeki sosyal, kültürel ve
sanatsal etkinliklere ne derece
katılıyorsunuz ?
n
%
Hiç
2743
19.93
Biraz
6175
44.88
Oldukça
3681
26.75
Çok
1161
8.44
13760
100
TOPLAM
Spor yapıyor musunuz ?
n
%
Hiç
2430
14.71
Biraz
6010
23.95
Oldukça
3296
43.68
Çok
2024
17.66
13760
100
TOPLAM
Üniversitedeki etkinlikler dışında boş
zamanlarınızı nasıl değerlendiriyorsunuz ?
n
%
Müzik dinliyorum
6773
9.44
Sinemaya gidiyorum
5210
7.26
Çevremdekilerle sohbet ediyorum
4883
6.80
Arkadaşlarımla geziyorum
4883
6.80
İnternette sohbet ediyorum
4479
6.24
Uyku dinlenme ile geçiriyorum
4451
6.20
TV seyrediyorum
4285
5.97
K
A
Y
I
T
L
A
R
VELİ
ORYANTASYONU
AKRAN REHBERLİĞİ
ÖĞRENCİ
ORYANTASYONU
ÜYG
O
S
D
Akademik Danışmanlar için
Gelişimsel özelliklerinin farkında olun
Bilgi sağlayın
Seçenekleri keşfetmesine yardım edin
Amaç belirleyin
Uygun kaynaklara yönlendirin
Gelişimini izleyin
Potansiyelini araştırın
Güvendiğinizi gösterin
Dinleyin
ÖĞRENCİ DANIŞMANLARI VE ÖĞRETİM
ÜYELERİ İÇİN ÖĞRENCİLERİ PSİKOLOJİK
YARDIM ALMA KONUSUNDA YÖNLENDİRME
REHBERİ
Üniversitemiz PDR Merkezi ile dilediğiniz
zaman mutlaka iletişime geçin.
[email protected]
MEÜ-PDRM
ADRES:
Mediko-Sosyal Binası Giriş Katı
Çiftlikköy Yerleşkesi 33343 Mersin
Telefon: 324-3610001/4190
E-posta: [email protected]
KAYNAKÇA
Chickering, A. (1969). Education and identity.
Ratcliff, G. (2008). Applying student development
theories to supervising students.
Medalie, J. (1981). College life cycle.
Slide 34
MERSİN ÜNİVERSİTESİ
EĞİTİCİLERİN EĞİTİMİ SEMİNERİ
ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİNİN
GELİŞİM ÖZELLİKLERİ
Yrd. Doç. Dr. Cem Ali GİZİR
Mersin Üniversitesi
Ocak 2011
2
Gelişimsel Görevler
Her gelişim döneminde bireylerden, o döneme özgü bazı
davranışları kazanması, bazı beceri ve görevleri başarması
beklenir.
Gelişim görevlerinin bir çoğu döneme özgüdür.
Herhangi bir gelişim görevinin zamanında başarılması hem
o sırada üzerinde çalışılan başka gelişim ödevlerinin
gerçekleşmesini kolaylaştırır; hem de ileriki gelişme
ödevlerinin gerçekleşmesine uygun zemin hazırlar.
Gelişim görevleri başta fizyolojik olgunlaşmadan, çevre ve
kültürel etkilerden, kişinin ilgi ve isteklerinden; genel
olarak bio-psiko-sosyal süreçlerden etkilenerek oluşur.
Üniversite Öğrencilerinin Gelişimsel Görevleri
YETKİNLİK
KAZANMA
AMAÇ
GELİŞTİRME
DUYGU
YÖNETİMİ
KİŞİLİK
GELİŞİMİ
ÖZERKLİK
vs
KİMLİK
OLUŞTURMA
Sağlıklı
Kişilerarası
İlişkiler Kurma
BAĞLILIK
Üniversite Öğrencilerinin Gelişimsel Görevleri
Yetkinlik kazanma
–
Duygu Yönetimi
–
–
Zihinsel, fiziksel, kişilerarası yetkinlik
Duygusal farkındalık geliştirme ve duyguları kabul
etme
Kişisel kontrol ile kendini ifade arasındaki dengeyi
kurabilme
Özerklikten karşılıklı bağlılığa geçiş
–
–
Güven, etkileme ve onaylanma ihtiyaçlarının
dengelenmesi
Kendine özgü problem çözme ve etkinlikleri
düzenleme becerisi
Üniversite Öğrencilerinin Gelişimsel Görevleri
Sağlıklı kişilerarası ilişkiler geliştirme
–
–
Kimlik geliştirme
–
Farklılıkları anlama ve hoşgörü gösterme
Yakın ilişkiler kurabilme
Öz-kabul, cinsel kimliğinden, etnik kökeninden vb.
hoşnut olma
Amaç geliştirme
–
Kişisel ilgi ve seçeneklerini değerlendirebilme, amaç
belirleme, amaçlarını gerçekleştirmek için sebat
etme
Üniversite Öğrencilerinin Gelişimsel Görevleri
Yetkinli Kazanma
Amaç Geliştirme
Duygu Yönetimi
Özerklikten
Bağlılığa Geçiş
Kimlik
Oluşturma
Kişilik Gelişimi
Sağlıklı Kişilerarası
İlişkiler Kurma
1. SINIF 2. SINIF
BÜTÜNLEŞME
3. SINIF
4. SINIF YÜKSEK LİSANS
Üniversiteye Uyum Sürecinde
Öğrencilerde Beklenen Değişiklikler
Kişisel özgürlüklerin artması
Sorumlulukların artması
Zaman kullanımı
Farklı sosyal çevre ve ilişkiler
Aile ve lise arkadaşlarıyla değişen ilişkiler
Akademik Zorluklar
Eğitim sistemi
Sınıf atmosferi
Sınıf içi etkileşimler
Öğretim üyesi ile ilişkiler
Ölçme ve değerlendirme kriterleri
Akademik stres
Sosyal Zorluklar
Dil problemleri
Toplumcu-bireyselci kültür
Sınırlı sosyal ilişkiler
İnançlar, Değerler ve Gelenekler
Ayrımcı yaklaşımlar
1. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Evden ve aileden ilk defa ayrılma
Ev özlemi, yalnızlık
Çocukluğun yok oluşunun sinyalleri
Kendi başına karar verme sorumluluğu alma
Fiziksel ihtiyaçlarıyla kendi başına ilgilenme
Yas
Depresyon
İlk defa yalnız kalma
Eski arkadaşları arama, sık eve gitme, eski
ilişkilerine sıkı sıkı sarılma
•
1. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Yeni akademik ve sosyal ortam
Yeni ilişkiler
Kendine uygun ilgi alanları bulma
Rehberlik ve gözetimin azalması
Yeni ders çalışma becerileri geliştirme
Zaman kullanımını öğrenme
Bütçe yapma ve bütçeye göre harcama
yapma
Öz-disiplin
2. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Daha bağımsız
İlgilerin değişmesi ve gelecek amaçlarına yönelik
kararlar alma
Alan (branş) seçme
“2. Sınıf Krizi” – kayıtsızlık, yabancılaşma ve
mutsuzluk
Gelecek hakkında ciddi ciddi düşünme
Uyum sağlanamadıysa, uyuma yönelik çabalar
Eski arkadaşlıklara/arkadaşlıklara özlem duyma
Akademik Durum: kaygıların dışavurumu, düşük
notlar, başarısızlıkla ilgi çekmeye çalışma
Disiplin problemleri
3. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Yeterli ve gerekli çalışma becerilerine sahip
olmayı dileme
Kendi beceri ve yeteneklerini gerçekçi
değerlendirme
Yetişkin yaşamına yönelme
Seçici ve ciddi ikili ilişkiler kurma
Üniversite sonrasını görmeye başlama
Mesleki ilgilerin belirginleşmesi
Kendini test etme ve mezuniyeti erteleyerek
yetişkin yaşamına geçişi erteleme (bazıları)
Becerilerini en üst düzeyde kullanmaya
4. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Gelecek kaygısı
Üniversiteden (güvenli yerden) ayrılma
kaygısı
Zamanın hızla akması
Nostalji yaşama
Aşırı Stres (bazı öğrenciler)
Mezuniyeti erteleme çabaları (bazı
öğrenciler)
Ruh sağlığı ile ilgili durumlar
Aile ile çatışmalar
4. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
•
(Senioritis Sendromu)
Okula yönelik motivasyonda düşme
Okul işlerinden vazgeçerek eğlenceye
yönelmek
Hızlı bir şekilde üniversite yıllarında ertelenen
ya da kaçınılan işlere yönelmek
Israrla kendine bir sevgili, eş arama
Günümüz Üniversite Öğrencileri
HİÇBİRŞEYİ
HERŞEYİ
SORGULAMALARI
SORGULAMA!
SORGULAMA
SORGULA
(SORULARI)
ARTIK YETER
SORGULA
İlk Nesil Üniversite Öğrencileri-I
(First Generation Students)
1. Düşük akademik başarı geçmişi
2. Düşük akademik hazırlık
3. Düşük akademik beklentiler
4. Düşük SES
5. Düşük öğrenme motivasyonu
6. Yetersiz aile ve arkadaş desteği
7. Üniversite seçim sürecindeki sıkıntılar
8. Burs, kredi, yurt vb. olanaklardaki
sınırlılıklar
İlk Nesil Üniversite Öğrencileri-II
9. Zaman kullanımı ve diğer kişisel becerilerdeki
eksiklikler
10. Yükseköğrenim yaşamına yönelik yetersiz bilgi
11. Bürokratik süreçlere yönelik deneyim eksiklikleri
12. Öğrenme sürecinin tutum, beceri ve ilgileri de
kapsadığı konusundaki bilgi eksiklikleri
13. Ailede ilk üniversitede okuyan birey olmak
(deneyim eksikliği, rehber eksikliği)
14. Part-time bir işte çalışıyor olmak
15. Kız öğrenci olmak
İlk Nesil Üniversite Öğrencileri-III
(Üniversite Yaşamı)
1. Akademik etkinliklere katılmama
2. Üniversitenin sosyal ortamına katılmama
3. Yetersiz ders çalışma
4. Düşük notlar alma
5. Öğrenim süresince ek işlerde çalışma
6. Yabancılaşma
7. Sosyal yetersizlikler hissetme
8. Yeni bir kimlik oluşturma, üniversite öncesi aile, arkadaş ve
sosyal çevre ilişkilerinden uzaklaşarak farklı bir kültürel
ortama girme, değişme kaygısı.
9. Etkili zaman kullanımı, analitik düşünme, problem çözme
davranışı konusundaki çatışmalar.
10. İlgili birimlerle en az iletişime geçenler genelde bu
birimlere en çok ihtiyacı olanlar olabilmektedir.
MERSİN ÜNİVERSİTESİ
ÖĞRENCİ PROFİLİ ANKETİ
2010
Ailenizde üniversite eğitimi almış ya da
almakta olan sizden başka kimse var mı?
n
%
Evet
7540
54.8
Hayır
6220
45.2
13760
100
TOPLAM
Mezun olduğunuz lise türü?
n
%
Devlet Lisesi
7265
52.8
Meslek Lisesi
2538
18.44
Anadolu Lisesi
1938
14.08
Diğer
2019
14.68
13760
100
TOPLAM
Üniversite öncesi yaşamınızın büyük
bölümünün geçtiği bölge?
n
%
Akdeniz
7488
54.42
Güneydoğu Anadolu
1774
12.89
İç Anadolu
1391
10.11
Marmara
1029
7.48
Doğu Anadolu
715
5.20
Ege
Karadeniz
Yurtdışı
644
574
145
4.68
4.21
1.1
Üniversite öncesi yaşamınızın büyük
bölümünün geçtiği yer?
n
%
Büyükşehir
4673
33.96
İl Merkezi
2821
20.5
İlçe Merkezi
4112
29.88
Köy-Kasaba
2009
14.6
Yurtdışı
145
1.05
13760
100
TOPLAM
Günde ortalama kaç saat ders
çalışıyorsunuz ?
n
%
Hiç
2634
19.14
1 saat
4577
33.26
2 saat
3455
25.11
3 saat
1666
12.11
4 saat ve üstü
1428
10.38
13760
100
TOPLAM
Üniversitedeki sosyal, kültürel ve
sanatsal etkinliklere ne derece
katılıyorsunuz ?
n
%
Hiç
2743
19.93
Biraz
6175
44.88
Oldukça
3681
26.75
Çok
1161
8.44
13760
100
TOPLAM
Spor yapıyor musunuz ?
n
%
Hiç
2430
14.71
Biraz
6010
23.95
Oldukça
3296
43.68
Çok
2024
17.66
13760
100
TOPLAM
Üniversitedeki etkinlikler dışında boş
zamanlarınızı nasıl değerlendiriyorsunuz ?
n
%
Müzik dinliyorum
6773
9.44
Sinemaya gidiyorum
5210
7.26
Çevremdekilerle sohbet ediyorum
4883
6.80
Arkadaşlarımla geziyorum
4883
6.80
İnternette sohbet ediyorum
4479
6.24
Uyku dinlenme ile geçiriyorum
4451
6.20
TV seyrediyorum
4285
5.97
K
A
Y
I
T
L
A
R
VELİ
ORYANTASYONU
AKRAN REHBERLİĞİ
ÖĞRENCİ
ORYANTASYONU
ÜYG
O
S
D
Akademik Danışmanlar için
Gelişimsel özelliklerinin farkında olun
Bilgi sağlayın
Seçenekleri keşfetmesine yardım edin
Amaç belirleyin
Uygun kaynaklara yönlendirin
Gelişimini izleyin
Potansiyelini araştırın
Güvendiğinizi gösterin
Dinleyin
ÖĞRENCİ DANIŞMANLARI VE ÖĞRETİM
ÜYELERİ İÇİN ÖĞRENCİLERİ PSİKOLOJİK
YARDIM ALMA KONUSUNDA YÖNLENDİRME
REHBERİ
Üniversitemiz PDR Merkezi ile dilediğiniz
zaman mutlaka iletişime geçin.
[email protected]
MEÜ-PDRM
ADRES:
Mediko-Sosyal Binası Giriş Katı
Çiftlikköy Yerleşkesi 33343 Mersin
Telefon: 324-3610001/4190
E-posta: [email protected]
KAYNAKÇA
Chickering, A. (1969). Education and identity.
Ratcliff, G. (2008). Applying student development
theories to supervising students.
Medalie, J. (1981). College life cycle.
Slide 35
MERSİN ÜNİVERSİTESİ
EĞİTİCİLERİN EĞİTİMİ SEMİNERİ
ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİNİN
GELİŞİM ÖZELLİKLERİ
Yrd. Doç. Dr. Cem Ali GİZİR
Mersin Üniversitesi
Ocak 2011
2
Gelişimsel Görevler
Her gelişim döneminde bireylerden, o döneme özgü bazı
davranışları kazanması, bazı beceri ve görevleri başarması
beklenir.
Gelişim görevlerinin bir çoğu döneme özgüdür.
Herhangi bir gelişim görevinin zamanında başarılması hem
o sırada üzerinde çalışılan başka gelişim ödevlerinin
gerçekleşmesini kolaylaştırır; hem de ileriki gelişme
ödevlerinin gerçekleşmesine uygun zemin hazırlar.
Gelişim görevleri başta fizyolojik olgunlaşmadan, çevre ve
kültürel etkilerden, kişinin ilgi ve isteklerinden; genel
olarak bio-psiko-sosyal süreçlerden etkilenerek oluşur.
Üniversite Öğrencilerinin Gelişimsel Görevleri
YETKİNLİK
KAZANMA
AMAÇ
GELİŞTİRME
DUYGU
YÖNETİMİ
KİŞİLİK
GELİŞİMİ
ÖZERKLİK
vs
KİMLİK
OLUŞTURMA
Sağlıklı
Kişilerarası
İlişkiler Kurma
BAĞLILIK
Üniversite Öğrencilerinin Gelişimsel Görevleri
Yetkinlik kazanma
–
Duygu Yönetimi
–
–
Zihinsel, fiziksel, kişilerarası yetkinlik
Duygusal farkındalık geliştirme ve duyguları kabul
etme
Kişisel kontrol ile kendini ifade arasındaki dengeyi
kurabilme
Özerklikten karşılıklı bağlılığa geçiş
–
–
Güven, etkileme ve onaylanma ihtiyaçlarının
dengelenmesi
Kendine özgü problem çözme ve etkinlikleri
düzenleme becerisi
Üniversite Öğrencilerinin Gelişimsel Görevleri
Sağlıklı kişilerarası ilişkiler geliştirme
–
–
Kimlik geliştirme
–
Farklılıkları anlama ve hoşgörü gösterme
Yakın ilişkiler kurabilme
Öz-kabul, cinsel kimliğinden, etnik kökeninden vb.
hoşnut olma
Amaç geliştirme
–
Kişisel ilgi ve seçeneklerini değerlendirebilme, amaç
belirleme, amaçlarını gerçekleştirmek için sebat
etme
Üniversite Öğrencilerinin Gelişimsel Görevleri
Yetkinli Kazanma
Amaç Geliştirme
Duygu Yönetimi
Özerklikten
Bağlılığa Geçiş
Kimlik
Oluşturma
Kişilik Gelişimi
Sağlıklı Kişilerarası
İlişkiler Kurma
1. SINIF 2. SINIF
BÜTÜNLEŞME
3. SINIF
4. SINIF YÜKSEK LİSANS
Üniversiteye Uyum Sürecinde
Öğrencilerde Beklenen Değişiklikler
Kişisel özgürlüklerin artması
Sorumlulukların artması
Zaman kullanımı
Farklı sosyal çevre ve ilişkiler
Aile ve lise arkadaşlarıyla değişen ilişkiler
Akademik Zorluklar
Eğitim sistemi
Sınıf atmosferi
Sınıf içi etkileşimler
Öğretim üyesi ile ilişkiler
Ölçme ve değerlendirme kriterleri
Akademik stres
Sosyal Zorluklar
Dil problemleri
Toplumcu-bireyselci kültür
Sınırlı sosyal ilişkiler
İnançlar, Değerler ve Gelenekler
Ayrımcı yaklaşımlar
1. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Evden ve aileden ilk defa ayrılma
Ev özlemi, yalnızlık
Çocukluğun yok oluşunun sinyalleri
Kendi başına karar verme sorumluluğu alma
Fiziksel ihtiyaçlarıyla kendi başına ilgilenme
Yas
Depresyon
İlk defa yalnız kalma
Eski arkadaşları arama, sık eve gitme, eski
ilişkilerine sıkı sıkı sarılma
•
1. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Yeni akademik ve sosyal ortam
Yeni ilişkiler
Kendine uygun ilgi alanları bulma
Rehberlik ve gözetimin azalması
Yeni ders çalışma becerileri geliştirme
Zaman kullanımını öğrenme
Bütçe yapma ve bütçeye göre harcama
yapma
Öz-disiplin
2. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Daha bağımsız
İlgilerin değişmesi ve gelecek amaçlarına yönelik
kararlar alma
Alan (branş) seçme
“2. Sınıf Krizi” – kayıtsızlık, yabancılaşma ve
mutsuzluk
Gelecek hakkında ciddi ciddi düşünme
Uyum sağlanamadıysa, uyuma yönelik çabalar
Eski arkadaşlıklara/arkadaşlıklara özlem duyma
Akademik Durum: kaygıların dışavurumu, düşük
notlar, başarısızlıkla ilgi çekmeye çalışma
Disiplin problemleri
3. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Yeterli ve gerekli çalışma becerilerine sahip
olmayı dileme
Kendi beceri ve yeteneklerini gerçekçi
değerlendirme
Yetişkin yaşamına yönelme
Seçici ve ciddi ikili ilişkiler kurma
Üniversite sonrasını görmeye başlama
Mesleki ilgilerin belirginleşmesi
Kendini test etme ve mezuniyeti erteleyerek
yetişkin yaşamına geçişi erteleme (bazıları)
Becerilerini en üst düzeyde kullanmaya
4. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Gelecek kaygısı
Üniversiteden (güvenli yerden) ayrılma
kaygısı
Zamanın hızla akması
Nostalji yaşama
Aşırı Stres (bazı öğrenciler)
Mezuniyeti erteleme çabaları (bazı
öğrenciler)
Ruh sağlığı ile ilgili durumlar
Aile ile çatışmalar
4. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
•
(Senioritis Sendromu)
Okula yönelik motivasyonda düşme
Okul işlerinden vazgeçerek eğlenceye
yönelmek
Hızlı bir şekilde üniversite yıllarında ertelenen
ya da kaçınılan işlere yönelmek
Israrla kendine bir sevgili, eş arama
Günümüz Üniversite Öğrencileri
HİÇBİRŞEYİ
HERŞEYİ
SORGULAMALARI
SORGULAMA!
SORGULAMA
SORGULA
(SORULARI)
ARTIK YETER
SORGULA
İlk Nesil Üniversite Öğrencileri-I
(First Generation Students)
1. Düşük akademik başarı geçmişi
2. Düşük akademik hazırlık
3. Düşük akademik beklentiler
4. Düşük SES
5. Düşük öğrenme motivasyonu
6. Yetersiz aile ve arkadaş desteği
7. Üniversite seçim sürecindeki sıkıntılar
8. Burs, kredi, yurt vb. olanaklardaki
sınırlılıklar
İlk Nesil Üniversite Öğrencileri-II
9. Zaman kullanımı ve diğer kişisel becerilerdeki
eksiklikler
10. Yükseköğrenim yaşamına yönelik yetersiz bilgi
11. Bürokratik süreçlere yönelik deneyim eksiklikleri
12. Öğrenme sürecinin tutum, beceri ve ilgileri de
kapsadığı konusundaki bilgi eksiklikleri
13. Ailede ilk üniversitede okuyan birey olmak
(deneyim eksikliği, rehber eksikliği)
14. Part-time bir işte çalışıyor olmak
15. Kız öğrenci olmak
İlk Nesil Üniversite Öğrencileri-III
(Üniversite Yaşamı)
1. Akademik etkinliklere katılmama
2. Üniversitenin sosyal ortamına katılmama
3. Yetersiz ders çalışma
4. Düşük notlar alma
5. Öğrenim süresince ek işlerde çalışma
6. Yabancılaşma
7. Sosyal yetersizlikler hissetme
8. Yeni bir kimlik oluşturma, üniversite öncesi aile, arkadaş ve
sosyal çevre ilişkilerinden uzaklaşarak farklı bir kültürel
ortama girme, değişme kaygısı.
9. Etkili zaman kullanımı, analitik düşünme, problem çözme
davranışı konusundaki çatışmalar.
10. İlgili birimlerle en az iletişime geçenler genelde bu
birimlere en çok ihtiyacı olanlar olabilmektedir.
MERSİN ÜNİVERSİTESİ
ÖĞRENCİ PROFİLİ ANKETİ
2010
Ailenizde üniversite eğitimi almış ya da
almakta olan sizden başka kimse var mı?
n
%
Evet
7540
54.8
Hayır
6220
45.2
13760
100
TOPLAM
Mezun olduğunuz lise türü?
n
%
Devlet Lisesi
7265
52.8
Meslek Lisesi
2538
18.44
Anadolu Lisesi
1938
14.08
Diğer
2019
14.68
13760
100
TOPLAM
Üniversite öncesi yaşamınızın büyük
bölümünün geçtiği bölge?
n
%
Akdeniz
7488
54.42
Güneydoğu Anadolu
1774
12.89
İç Anadolu
1391
10.11
Marmara
1029
7.48
Doğu Anadolu
715
5.20
Ege
Karadeniz
Yurtdışı
644
574
145
4.68
4.21
1.1
Üniversite öncesi yaşamınızın büyük
bölümünün geçtiği yer?
n
%
Büyükşehir
4673
33.96
İl Merkezi
2821
20.5
İlçe Merkezi
4112
29.88
Köy-Kasaba
2009
14.6
Yurtdışı
145
1.05
13760
100
TOPLAM
Günde ortalama kaç saat ders
çalışıyorsunuz ?
n
%
Hiç
2634
19.14
1 saat
4577
33.26
2 saat
3455
25.11
3 saat
1666
12.11
4 saat ve üstü
1428
10.38
13760
100
TOPLAM
Üniversitedeki sosyal, kültürel ve
sanatsal etkinliklere ne derece
katılıyorsunuz ?
n
%
Hiç
2743
19.93
Biraz
6175
44.88
Oldukça
3681
26.75
Çok
1161
8.44
13760
100
TOPLAM
Spor yapıyor musunuz ?
n
%
Hiç
2430
14.71
Biraz
6010
23.95
Oldukça
3296
43.68
Çok
2024
17.66
13760
100
TOPLAM
Üniversitedeki etkinlikler dışında boş
zamanlarınızı nasıl değerlendiriyorsunuz ?
n
%
Müzik dinliyorum
6773
9.44
Sinemaya gidiyorum
5210
7.26
Çevremdekilerle sohbet ediyorum
4883
6.80
Arkadaşlarımla geziyorum
4883
6.80
İnternette sohbet ediyorum
4479
6.24
Uyku dinlenme ile geçiriyorum
4451
6.20
TV seyrediyorum
4285
5.97
K
A
Y
I
T
L
A
R
VELİ
ORYANTASYONU
AKRAN REHBERLİĞİ
ÖĞRENCİ
ORYANTASYONU
ÜYG
O
S
D
Akademik Danışmanlar için
Gelişimsel özelliklerinin farkında olun
Bilgi sağlayın
Seçenekleri keşfetmesine yardım edin
Amaç belirleyin
Uygun kaynaklara yönlendirin
Gelişimini izleyin
Potansiyelini araştırın
Güvendiğinizi gösterin
Dinleyin
ÖĞRENCİ DANIŞMANLARI VE ÖĞRETİM
ÜYELERİ İÇİN ÖĞRENCİLERİ PSİKOLOJİK
YARDIM ALMA KONUSUNDA YÖNLENDİRME
REHBERİ
Üniversitemiz PDR Merkezi ile dilediğiniz
zaman mutlaka iletişime geçin.
[email protected]
MEÜ-PDRM
ADRES:
Mediko-Sosyal Binası Giriş Katı
Çiftlikköy Yerleşkesi 33343 Mersin
Telefon: 324-3610001/4190
E-posta: [email protected]
KAYNAKÇA
Chickering, A. (1969). Education and identity.
Ratcliff, G. (2008). Applying student development
theories to supervising students.
Medalie, J. (1981). College life cycle.
Slide 36
MERSİN ÜNİVERSİTESİ
EĞİTİCİLERİN EĞİTİMİ SEMİNERİ
ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİNİN
GELİŞİM ÖZELLİKLERİ
Yrd. Doç. Dr. Cem Ali GİZİR
Mersin Üniversitesi
Ocak 2011
2
Gelişimsel Görevler
Her gelişim döneminde bireylerden, o döneme özgü bazı
davranışları kazanması, bazı beceri ve görevleri başarması
beklenir.
Gelişim görevlerinin bir çoğu döneme özgüdür.
Herhangi bir gelişim görevinin zamanında başarılması hem
o sırada üzerinde çalışılan başka gelişim ödevlerinin
gerçekleşmesini kolaylaştırır; hem de ileriki gelişme
ödevlerinin gerçekleşmesine uygun zemin hazırlar.
Gelişim görevleri başta fizyolojik olgunlaşmadan, çevre ve
kültürel etkilerden, kişinin ilgi ve isteklerinden; genel
olarak bio-psiko-sosyal süreçlerden etkilenerek oluşur.
Üniversite Öğrencilerinin Gelişimsel Görevleri
YETKİNLİK
KAZANMA
AMAÇ
GELİŞTİRME
DUYGU
YÖNETİMİ
KİŞİLİK
GELİŞİMİ
ÖZERKLİK
vs
KİMLİK
OLUŞTURMA
Sağlıklı
Kişilerarası
İlişkiler Kurma
BAĞLILIK
Üniversite Öğrencilerinin Gelişimsel Görevleri
Yetkinlik kazanma
–
Duygu Yönetimi
–
–
Zihinsel, fiziksel, kişilerarası yetkinlik
Duygusal farkındalık geliştirme ve duyguları kabul
etme
Kişisel kontrol ile kendini ifade arasındaki dengeyi
kurabilme
Özerklikten karşılıklı bağlılığa geçiş
–
–
Güven, etkileme ve onaylanma ihtiyaçlarının
dengelenmesi
Kendine özgü problem çözme ve etkinlikleri
düzenleme becerisi
Üniversite Öğrencilerinin Gelişimsel Görevleri
Sağlıklı kişilerarası ilişkiler geliştirme
–
–
Kimlik geliştirme
–
Farklılıkları anlama ve hoşgörü gösterme
Yakın ilişkiler kurabilme
Öz-kabul, cinsel kimliğinden, etnik kökeninden vb.
hoşnut olma
Amaç geliştirme
–
Kişisel ilgi ve seçeneklerini değerlendirebilme, amaç
belirleme, amaçlarını gerçekleştirmek için sebat
etme
Üniversite Öğrencilerinin Gelişimsel Görevleri
Yetkinli Kazanma
Amaç Geliştirme
Duygu Yönetimi
Özerklikten
Bağlılığa Geçiş
Kimlik
Oluşturma
Kişilik Gelişimi
Sağlıklı Kişilerarası
İlişkiler Kurma
1. SINIF 2. SINIF
BÜTÜNLEŞME
3. SINIF
4. SINIF YÜKSEK LİSANS
Üniversiteye Uyum Sürecinde
Öğrencilerde Beklenen Değişiklikler
Kişisel özgürlüklerin artması
Sorumlulukların artması
Zaman kullanımı
Farklı sosyal çevre ve ilişkiler
Aile ve lise arkadaşlarıyla değişen ilişkiler
Akademik Zorluklar
Eğitim sistemi
Sınıf atmosferi
Sınıf içi etkileşimler
Öğretim üyesi ile ilişkiler
Ölçme ve değerlendirme kriterleri
Akademik stres
Sosyal Zorluklar
Dil problemleri
Toplumcu-bireyselci kültür
Sınırlı sosyal ilişkiler
İnançlar, Değerler ve Gelenekler
Ayrımcı yaklaşımlar
1. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Evden ve aileden ilk defa ayrılma
Ev özlemi, yalnızlık
Çocukluğun yok oluşunun sinyalleri
Kendi başına karar verme sorumluluğu alma
Fiziksel ihtiyaçlarıyla kendi başına ilgilenme
Yas
Depresyon
İlk defa yalnız kalma
Eski arkadaşları arama, sık eve gitme, eski
ilişkilerine sıkı sıkı sarılma
•
1. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Yeni akademik ve sosyal ortam
Yeni ilişkiler
Kendine uygun ilgi alanları bulma
Rehberlik ve gözetimin azalması
Yeni ders çalışma becerileri geliştirme
Zaman kullanımını öğrenme
Bütçe yapma ve bütçeye göre harcama
yapma
Öz-disiplin
2. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Daha bağımsız
İlgilerin değişmesi ve gelecek amaçlarına yönelik
kararlar alma
Alan (branş) seçme
“2. Sınıf Krizi” – kayıtsızlık, yabancılaşma ve
mutsuzluk
Gelecek hakkında ciddi ciddi düşünme
Uyum sağlanamadıysa, uyuma yönelik çabalar
Eski arkadaşlıklara/arkadaşlıklara özlem duyma
Akademik Durum: kaygıların dışavurumu, düşük
notlar, başarısızlıkla ilgi çekmeye çalışma
Disiplin problemleri
3. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Yeterli ve gerekli çalışma becerilerine sahip
olmayı dileme
Kendi beceri ve yeteneklerini gerçekçi
değerlendirme
Yetişkin yaşamına yönelme
Seçici ve ciddi ikili ilişkiler kurma
Üniversite sonrasını görmeye başlama
Mesleki ilgilerin belirginleşmesi
Kendini test etme ve mezuniyeti erteleyerek
yetişkin yaşamına geçişi erteleme (bazıları)
Becerilerini en üst düzeyde kullanmaya
4. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
Gelecek kaygısı
Üniversiteden (güvenli yerden) ayrılma
kaygısı
Zamanın hızla akması
Nostalji yaşama
Aşırı Stres (bazı öğrenciler)
Mezuniyeti erteleme çabaları (bazı
öğrenciler)
Ruh sağlığı ile ilgili durumlar
Aile ile çatışmalar
4. Sınıf Öğrencilerinin Zorlukları
•
(Senioritis Sendromu)
Okula yönelik motivasyonda düşme
Okul işlerinden vazgeçerek eğlenceye
yönelmek
Hızlı bir şekilde üniversite yıllarında ertelenen
ya da kaçınılan işlere yönelmek
Israrla kendine bir sevgili, eş arama
Günümüz Üniversite Öğrencileri
HİÇBİRŞEYİ
HERŞEYİ
SORGULAMALARI
SORGULAMA!
SORGULAMA
SORGULA
(SORULARI)
ARTIK YETER
SORGULA
İlk Nesil Üniversite Öğrencileri-I
(First Generation Students)
1. Düşük akademik başarı geçmişi
2. Düşük akademik hazırlık
3. Düşük akademik beklentiler
4. Düşük SES
5. Düşük öğrenme motivasyonu
6. Yetersiz aile ve arkadaş desteği
7. Üniversite seçim sürecindeki sıkıntılar
8. Burs, kredi, yurt vb. olanaklardaki
sınırlılıklar
İlk Nesil Üniversite Öğrencileri-II
9. Zaman kullanımı ve diğer kişisel becerilerdeki
eksiklikler
10. Yükseköğrenim yaşamına yönelik yetersiz bilgi
11. Bürokratik süreçlere yönelik deneyim eksiklikleri
12. Öğrenme sürecinin tutum, beceri ve ilgileri de
kapsadığı konusundaki bilgi eksiklikleri
13. Ailede ilk üniversitede okuyan birey olmak
(deneyim eksikliği, rehber eksikliği)
14. Part-time bir işte çalışıyor olmak
15. Kız öğrenci olmak
İlk Nesil Üniversite Öğrencileri-III
(Üniversite Yaşamı)
1. Akademik etkinliklere katılmama
2. Üniversitenin sosyal ortamına katılmama
3. Yetersiz ders çalışma
4. Düşük notlar alma
5. Öğrenim süresince ek işlerde çalışma
6. Yabancılaşma
7. Sosyal yetersizlikler hissetme
8. Yeni bir kimlik oluşturma, üniversite öncesi aile, arkadaş ve
sosyal çevre ilişkilerinden uzaklaşarak farklı bir kültürel
ortama girme, değişme kaygısı.
9. Etkili zaman kullanımı, analitik düşünme, problem çözme
davranışı konusundaki çatışmalar.
10. İlgili birimlerle en az iletişime geçenler genelde bu
birimlere en çok ihtiyacı olanlar olabilmektedir.
MERSİN ÜNİVERSİTESİ
ÖĞRENCİ PROFİLİ ANKETİ
2010
Ailenizde üniversite eğitimi almış ya da
almakta olan sizden başka kimse var mı?
n
%
Evet
7540
54.8
Hayır
6220
45.2
13760
100
TOPLAM
Mezun olduğunuz lise türü?
n
%
Devlet Lisesi
7265
52.8
Meslek Lisesi
2538
18.44
Anadolu Lisesi
1938
14.08
Diğer
2019
14.68
13760
100
TOPLAM
Üniversite öncesi yaşamınızın büyük
bölümünün geçtiği bölge?
n
%
Akdeniz
7488
54.42
Güneydoğu Anadolu
1774
12.89
İç Anadolu
1391
10.11
Marmara
1029
7.48
Doğu Anadolu
715
5.20
Ege
Karadeniz
Yurtdışı
644
574
145
4.68
4.21
1.1
Üniversite öncesi yaşamınızın büyük
bölümünün geçtiği yer?
n
%
Büyükşehir
4673
33.96
İl Merkezi
2821
20.5
İlçe Merkezi
4112
29.88
Köy-Kasaba
2009
14.6
Yurtdışı
145
1.05
13760
100
TOPLAM
Günde ortalama kaç saat ders
çalışıyorsunuz ?
n
%
Hiç
2634
19.14
1 saat
4577
33.26
2 saat
3455
25.11
3 saat
1666
12.11
4 saat ve üstü
1428
10.38
13760
100
TOPLAM
Üniversitedeki sosyal, kültürel ve
sanatsal etkinliklere ne derece
katılıyorsunuz ?
n
%
Hiç
2743
19.93
Biraz
6175
44.88
Oldukça
3681
26.75
Çok
1161
8.44
13760
100
TOPLAM
Spor yapıyor musunuz ?
n
%
Hiç
2430
14.71
Biraz
6010
23.95
Oldukça
3296
43.68
Çok
2024
17.66
13760
100
TOPLAM
Üniversitedeki etkinlikler dışında boş
zamanlarınızı nasıl değerlendiriyorsunuz ?
n
%
Müzik dinliyorum
6773
9.44
Sinemaya gidiyorum
5210
7.26
Çevremdekilerle sohbet ediyorum
4883
6.80
Arkadaşlarımla geziyorum
4883
6.80
İnternette sohbet ediyorum
4479
6.24
Uyku dinlenme ile geçiriyorum
4451
6.20
TV seyrediyorum
4285
5.97
K
A
Y
I
T
L
A
R
VELİ
ORYANTASYONU
AKRAN REHBERLİĞİ
ÖĞRENCİ
ORYANTASYONU
ÜYG
O
S
D
Akademik Danışmanlar için
Gelişimsel özelliklerinin farkında olun
Bilgi sağlayın
Seçenekleri keşfetmesine yardım edin
Amaç belirleyin
Uygun kaynaklara yönlendirin
Gelişimini izleyin
Potansiyelini araştırın
Güvendiğinizi gösterin
Dinleyin
ÖĞRENCİ DANIŞMANLARI VE ÖĞRETİM
ÜYELERİ İÇİN ÖĞRENCİLERİ PSİKOLOJİK
YARDIM ALMA KONUSUNDA YÖNLENDİRME
REHBERİ
Üniversitemiz PDR Merkezi ile dilediğiniz
zaman mutlaka iletişime geçin.
[email protected]
MEÜ-PDRM
ADRES:
Mediko-Sosyal Binası Giriş Katı
Çiftlikköy Yerleşkesi 33343 Mersin
Telefon: 324-3610001/4190
E-posta: [email protected]
KAYNAKÇA
Chickering, A. (1969). Education and identity.
Ratcliff, G. (2008). Applying student development
theories to supervising students.
Medalie, J. (1981). College life cycle.