GWIAZDY Gwiazda to kuliste ciało niebieskie stanowiące skupisko powiązanej grawitacyjnie materii w stanie plazmy bądź zdegenerowanej. Przynajmniej przez część swojego życia gwiazda w sposób stabilny.
Download ReportTranscript GWIAZDY Gwiazda to kuliste ciało niebieskie stanowiące skupisko powiązanej grawitacyjnie materii w stanie plazmy bądź zdegenerowanej. Przynajmniej przez część swojego życia gwiazda w sposób stabilny.
Slide 1
GWIAZDY
Gwiazda to kuliste ciało niebieskie stanowiące
skupisko powiązanej grawitacyjnie materii w
stanie plazmy bądź zdegenerowanej.
Przynajmniej przez część swojego życia gwiazda
w sposób stabilny emituje powstającą w jej jądrze
w wyniku procesów syntezy jądrowej atomów
wodoru energię w postaci promieniowania
elektromagnetycznego, w szczególności pod
postacią światła widzialnego. Gwiazdy zbudowane
są głównie z wodoru i helu, prawie wszystkie
atomy innych cięższych pierwiastków znajdujące
się we Wszechświecie powstały w efekcie
zachodzących w nich przemian jądrowych lub
podczas wieńczących ich istnienie wybuchów.
Jasność gwiazd
Kiedy spoglądamy w niebo w pogodną noc widzimy gwiazdy.
Niektóre są jasne, inne tak słabe, że ledwie dostrzegalne z
Ziemi. Niektóre słabiutkie gwiazdy są w rzeczywistości bardzo
jasne lecz położone bardzo daleko. Z drugiej strony część
najjaśniejszych gwiazd na niebie jest w rzeczywistości bardzo
słaba, ale leżą blisko nas, więc wydają się być jasne.
Wykonując obserwacje astronomiczne czynimy to z
powierzchni Ziemi lub z jej bezpośredniej bliskości, możemy
zatem mierzyć jedynie ilość docierającego do nas światła.
Niestety wielkości obserwowane nie przekładają się w
bezpośredni sposób na wielkości opisujące fizyczne
parametry gwiazd. Jeśli chcemy dowiedzieć się czegoś
więcej o danej gwieździe np. poznać jej rozmiar czy jasność
fizyczną (rzeczywistą) musimy najpierw zmierzyć jej odległość
od Ziemi.
Od najdawniejszych
czasów...
Historycznie
rzecz biorąc, gwiazdy widoczne
gołym okiem zostały podzielone na sześć
przedziałów w jasności zwanych wielkościami
gwiazdowymi (z łaciny: magnitudo, w skrócie:
mag). Ten system określania jasności gwiazd
został wprowadzony przez greckiego astronoma
Hipparcha około 120 roku p.n.e. i jest używany
współcześnie z niewielkimi modyfikacjami.
Hipparch określił najjaśniejsze gwiazdy jako
mające wielkość gwiazdową równą 1, a
najsłabsze jako mające wielkość gwiazdową
równą 6.
Hipparch, grecki
astronom, wynalazca
pierwszej skali
jasności gwiazd
Astronomia zmieniła się bardzo od czasów
Hipparcha! Zamiast używania jedynie oka
nieuzbrojonego do obserwacji, w dzisiejszych
czasach światło obiektów astronomicznych
zbierane jest przez olbrzymie lustra teleskopów
naziemnych takich jak Very Large Telescope (VLT)
na pustyni Atacama w Chile czy Teleskop
Kosmiczny Hubble'a (HST) krążący na orbicie
wokółziemskiej. Zgromadzone światło jest
następnie analizowane przez instrumenty zdolne
detektować obiekty miliardy razy słabsze niż te,
które można zaobserwować gołym okiem.
Co to właściwie jest jasność
gwiazd?
Jasność, dzielność promieniowania, moc
promieniowania (ang. luminosity) – stosowana w
astronomii wielkość fizyczna określająca ilość
energii, którą ciało emituje w jednostce czasu.
Jednostką jasności jest wat lub wielokrotność
jasności Słońca = 3,827·1026 W. Jasność może
być podawana jako jasność wizualna lub
bolometryczna. W pierwszym przypadku pod uwagę
bierze się jedynie światło widzialne, w drugim całe
spektrum promieniowania elektromagnetycznego.
Wat - jednostka mocy lub strumienia energii
w układzie SI (jednostka pochodna układu SI),
oznaczana symbolem W.
Najjaśniejsza gwiazda
Syriusz - (znany także jako Psia Gwiazda oraz α CMa)
– najjaśniejsza i jedna z najbliższych gwiazd nocnego
nieba, położona w gwiazdozbiorze Wielkiego Psa. Jej
jasność obserwowana wynosi -1,47 magnitudo, a
odległość od Układu Słonecznego wynosi około 8,6 lat
świetlnych. Nazwa pochodzi z starogreckiego Σείριος
(Seirios) ("gorący", "prażący", "skwarny", "ognisty").
Syriusza gołym okiem widać niemal z całej kuli ziemskiej
(Poza szerokościami geograficznymi położonymi na
północ od równoleżnika 73,284°N) i na półkuli północnej
stanowi on jeden z wierzchołków trójkąta zimowego. W
sprzyjających warunkach można go zaobserwować
gołym okiem nawet w ciągu dnia.
SYRIUSZ
Najjaśniejsze gwiazdy:
1. Słońce
2. Alpha Canis Majoris
Syriusz (α CMa)
3. Alpha Carinae
Kanopus (α Car
4. Alpha Boötis
Arktur (α Boo)
5. Alpha Lyrae
Wega
6. Alpha Aurigae
Kapella (α1 Aur)
7. Beta Orionis
Procjon (α CMi)
8. Alpha Canis Minorii
Achernar (α Eri)
10. Alpha Orionis
Betelgeza (α Ori)
(α Lyr)
)
Slide 2
GWIAZDY
Gwiazda to kuliste ciało niebieskie stanowiące
skupisko powiązanej grawitacyjnie materii w
stanie plazmy bądź zdegenerowanej.
Przynajmniej przez część swojego życia gwiazda
w sposób stabilny emituje powstającą w jej jądrze
w wyniku procesów syntezy jądrowej atomów
wodoru energię w postaci promieniowania
elektromagnetycznego, w szczególności pod
postacią światła widzialnego. Gwiazdy zbudowane
są głównie z wodoru i helu, prawie wszystkie
atomy innych cięższych pierwiastków znajdujące
się we Wszechświecie powstały w efekcie
zachodzących w nich przemian jądrowych lub
podczas wieńczących ich istnienie wybuchów.
Jasność gwiazd
Kiedy spoglądamy w niebo w pogodną noc widzimy gwiazdy.
Niektóre są jasne, inne tak słabe, że ledwie dostrzegalne z
Ziemi. Niektóre słabiutkie gwiazdy są w rzeczywistości bardzo
jasne lecz położone bardzo daleko. Z drugiej strony część
najjaśniejszych gwiazd na niebie jest w rzeczywistości bardzo
słaba, ale leżą blisko nas, więc wydają się być jasne.
Wykonując obserwacje astronomiczne czynimy to z
powierzchni Ziemi lub z jej bezpośredniej bliskości, możemy
zatem mierzyć jedynie ilość docierającego do nas światła.
Niestety wielkości obserwowane nie przekładają się w
bezpośredni sposób na wielkości opisujące fizyczne
parametry gwiazd. Jeśli chcemy dowiedzieć się czegoś
więcej o danej gwieździe np. poznać jej rozmiar czy jasność
fizyczną (rzeczywistą) musimy najpierw zmierzyć jej odległość
od Ziemi.
Od najdawniejszych
czasów...
Historycznie
rzecz biorąc, gwiazdy widoczne
gołym okiem zostały podzielone na sześć
przedziałów w jasności zwanych wielkościami
gwiazdowymi (z łaciny: magnitudo, w skrócie:
mag). Ten system określania jasności gwiazd
został wprowadzony przez greckiego astronoma
Hipparcha około 120 roku p.n.e. i jest używany
współcześnie z niewielkimi modyfikacjami.
Hipparch określił najjaśniejsze gwiazdy jako
mające wielkość gwiazdową równą 1, a
najsłabsze jako mające wielkość gwiazdową
równą 6.
Hipparch, grecki
astronom, wynalazca
pierwszej skali
jasności gwiazd
Astronomia zmieniła się bardzo od czasów
Hipparcha! Zamiast używania jedynie oka
nieuzbrojonego do obserwacji, w dzisiejszych
czasach światło obiektów astronomicznych
zbierane jest przez olbrzymie lustra teleskopów
naziemnych takich jak Very Large Telescope (VLT)
na pustyni Atacama w Chile czy Teleskop
Kosmiczny Hubble'a (HST) krążący na orbicie
wokółziemskiej. Zgromadzone światło jest
następnie analizowane przez instrumenty zdolne
detektować obiekty miliardy razy słabsze niż te,
które można zaobserwować gołym okiem.
Co to właściwie jest jasność
gwiazd?
Jasność, dzielność promieniowania, moc
promieniowania (ang. luminosity) – stosowana w
astronomii wielkość fizyczna określająca ilość
energii, którą ciało emituje w jednostce czasu.
Jednostką jasności jest wat lub wielokrotność
jasności Słońca = 3,827·1026 W. Jasność może
być podawana jako jasność wizualna lub
bolometryczna. W pierwszym przypadku pod uwagę
bierze się jedynie światło widzialne, w drugim całe
spektrum promieniowania elektromagnetycznego.
Wat - jednostka mocy lub strumienia energii
w układzie SI (jednostka pochodna układu SI),
oznaczana symbolem W.
Najjaśniejsza gwiazda
Syriusz - (znany także jako Psia Gwiazda oraz α CMa)
– najjaśniejsza i jedna z najbliższych gwiazd nocnego
nieba, położona w gwiazdozbiorze Wielkiego Psa. Jej
jasność obserwowana wynosi -1,47 magnitudo, a
odległość od Układu Słonecznego wynosi około 8,6 lat
świetlnych. Nazwa pochodzi z starogreckiego Σείριος
(Seirios) ("gorący", "prażący", "skwarny", "ognisty").
Syriusza gołym okiem widać niemal z całej kuli ziemskiej
(Poza szerokościami geograficznymi położonymi na
północ od równoleżnika 73,284°N) i na półkuli północnej
stanowi on jeden z wierzchołków trójkąta zimowego. W
sprzyjających warunkach można go zaobserwować
gołym okiem nawet w ciągu dnia.
SYRIUSZ
Najjaśniejsze gwiazdy:
1. Słońce
2. Alpha Canis Majoris
Syriusz (α CMa)
3. Alpha Carinae
Kanopus (α Car
4. Alpha Boötis
Arktur (α Boo)
5. Alpha Lyrae
Wega
6. Alpha Aurigae
Kapella (α1 Aur)
7. Beta Orionis
Procjon (α CMi)
8. Alpha Canis Minorii
Achernar (α Eri)
10. Alpha Orionis
Betelgeza (α Ori)
(α Lyr)
)
Slide 3
GWIAZDY
Gwiazda to kuliste ciało niebieskie stanowiące
skupisko powiązanej grawitacyjnie materii w
stanie plazmy bądź zdegenerowanej.
Przynajmniej przez część swojego życia gwiazda
w sposób stabilny emituje powstającą w jej jądrze
w wyniku procesów syntezy jądrowej atomów
wodoru energię w postaci promieniowania
elektromagnetycznego, w szczególności pod
postacią światła widzialnego. Gwiazdy zbudowane
są głównie z wodoru i helu, prawie wszystkie
atomy innych cięższych pierwiastków znajdujące
się we Wszechświecie powstały w efekcie
zachodzących w nich przemian jądrowych lub
podczas wieńczących ich istnienie wybuchów.
Jasność gwiazd
Kiedy spoglądamy w niebo w pogodną noc widzimy gwiazdy.
Niektóre są jasne, inne tak słabe, że ledwie dostrzegalne z
Ziemi. Niektóre słabiutkie gwiazdy są w rzeczywistości bardzo
jasne lecz położone bardzo daleko. Z drugiej strony część
najjaśniejszych gwiazd na niebie jest w rzeczywistości bardzo
słaba, ale leżą blisko nas, więc wydają się być jasne.
Wykonując obserwacje astronomiczne czynimy to z
powierzchni Ziemi lub z jej bezpośredniej bliskości, możemy
zatem mierzyć jedynie ilość docierającego do nas światła.
Niestety wielkości obserwowane nie przekładają się w
bezpośredni sposób na wielkości opisujące fizyczne
parametry gwiazd. Jeśli chcemy dowiedzieć się czegoś
więcej o danej gwieździe np. poznać jej rozmiar czy jasność
fizyczną (rzeczywistą) musimy najpierw zmierzyć jej odległość
od Ziemi.
Od najdawniejszych
czasów...
Historycznie
rzecz biorąc, gwiazdy widoczne
gołym okiem zostały podzielone na sześć
przedziałów w jasności zwanych wielkościami
gwiazdowymi (z łaciny: magnitudo, w skrócie:
mag). Ten system określania jasności gwiazd
został wprowadzony przez greckiego astronoma
Hipparcha około 120 roku p.n.e. i jest używany
współcześnie z niewielkimi modyfikacjami.
Hipparch określił najjaśniejsze gwiazdy jako
mające wielkość gwiazdową równą 1, a
najsłabsze jako mające wielkość gwiazdową
równą 6.
Hipparch, grecki
astronom, wynalazca
pierwszej skali
jasności gwiazd
Astronomia zmieniła się bardzo od czasów
Hipparcha! Zamiast używania jedynie oka
nieuzbrojonego do obserwacji, w dzisiejszych
czasach światło obiektów astronomicznych
zbierane jest przez olbrzymie lustra teleskopów
naziemnych takich jak Very Large Telescope (VLT)
na pustyni Atacama w Chile czy Teleskop
Kosmiczny Hubble'a (HST) krążący na orbicie
wokółziemskiej. Zgromadzone światło jest
następnie analizowane przez instrumenty zdolne
detektować obiekty miliardy razy słabsze niż te,
które można zaobserwować gołym okiem.
Co to właściwie jest jasność
gwiazd?
Jasność, dzielność promieniowania, moc
promieniowania (ang. luminosity) – stosowana w
astronomii wielkość fizyczna określająca ilość
energii, którą ciało emituje w jednostce czasu.
Jednostką jasności jest wat lub wielokrotność
jasności Słońca = 3,827·1026 W. Jasność może
być podawana jako jasność wizualna lub
bolometryczna. W pierwszym przypadku pod uwagę
bierze się jedynie światło widzialne, w drugim całe
spektrum promieniowania elektromagnetycznego.
Wat - jednostka mocy lub strumienia energii
w układzie SI (jednostka pochodna układu SI),
oznaczana symbolem W.
Najjaśniejsza gwiazda
Syriusz - (znany także jako Psia Gwiazda oraz α CMa)
– najjaśniejsza i jedna z najbliższych gwiazd nocnego
nieba, położona w gwiazdozbiorze Wielkiego Psa. Jej
jasność obserwowana wynosi -1,47 magnitudo, a
odległość od Układu Słonecznego wynosi około 8,6 lat
świetlnych. Nazwa pochodzi z starogreckiego Σείριος
(Seirios) ("gorący", "prażący", "skwarny", "ognisty").
Syriusza gołym okiem widać niemal z całej kuli ziemskiej
(Poza szerokościami geograficznymi położonymi na
północ od równoleżnika 73,284°N) i na półkuli północnej
stanowi on jeden z wierzchołków trójkąta zimowego. W
sprzyjających warunkach można go zaobserwować
gołym okiem nawet w ciągu dnia.
SYRIUSZ
Najjaśniejsze gwiazdy:
1. Słońce
2. Alpha Canis Majoris
Syriusz (α CMa)
3. Alpha Carinae
Kanopus (α Car
4. Alpha Boötis
Arktur (α Boo)
5. Alpha Lyrae
Wega
6. Alpha Aurigae
Kapella (α1 Aur)
7. Beta Orionis
Procjon (α CMi)
8. Alpha Canis Minorii
Achernar (α Eri)
10. Alpha Orionis
Betelgeza (α Ori)
(α Lyr)
)
Slide 4
GWIAZDY
Gwiazda to kuliste ciało niebieskie stanowiące
skupisko powiązanej grawitacyjnie materii w
stanie plazmy bądź zdegenerowanej.
Przynajmniej przez część swojego życia gwiazda
w sposób stabilny emituje powstającą w jej jądrze
w wyniku procesów syntezy jądrowej atomów
wodoru energię w postaci promieniowania
elektromagnetycznego, w szczególności pod
postacią światła widzialnego. Gwiazdy zbudowane
są głównie z wodoru i helu, prawie wszystkie
atomy innych cięższych pierwiastków znajdujące
się we Wszechświecie powstały w efekcie
zachodzących w nich przemian jądrowych lub
podczas wieńczących ich istnienie wybuchów.
Jasność gwiazd
Kiedy spoglądamy w niebo w pogodną noc widzimy gwiazdy.
Niektóre są jasne, inne tak słabe, że ledwie dostrzegalne z
Ziemi. Niektóre słabiutkie gwiazdy są w rzeczywistości bardzo
jasne lecz położone bardzo daleko. Z drugiej strony część
najjaśniejszych gwiazd na niebie jest w rzeczywistości bardzo
słaba, ale leżą blisko nas, więc wydają się być jasne.
Wykonując obserwacje astronomiczne czynimy to z
powierzchni Ziemi lub z jej bezpośredniej bliskości, możemy
zatem mierzyć jedynie ilość docierającego do nas światła.
Niestety wielkości obserwowane nie przekładają się w
bezpośredni sposób na wielkości opisujące fizyczne
parametry gwiazd. Jeśli chcemy dowiedzieć się czegoś
więcej o danej gwieździe np. poznać jej rozmiar czy jasność
fizyczną (rzeczywistą) musimy najpierw zmierzyć jej odległość
od Ziemi.
Od najdawniejszych
czasów...
Historycznie
rzecz biorąc, gwiazdy widoczne
gołym okiem zostały podzielone na sześć
przedziałów w jasności zwanych wielkościami
gwiazdowymi (z łaciny: magnitudo, w skrócie:
mag). Ten system określania jasności gwiazd
został wprowadzony przez greckiego astronoma
Hipparcha około 120 roku p.n.e. i jest używany
współcześnie z niewielkimi modyfikacjami.
Hipparch określił najjaśniejsze gwiazdy jako
mające wielkość gwiazdową równą 1, a
najsłabsze jako mające wielkość gwiazdową
równą 6.
Hipparch, grecki
astronom, wynalazca
pierwszej skali
jasności gwiazd
Astronomia zmieniła się bardzo od czasów
Hipparcha! Zamiast używania jedynie oka
nieuzbrojonego do obserwacji, w dzisiejszych
czasach światło obiektów astronomicznych
zbierane jest przez olbrzymie lustra teleskopów
naziemnych takich jak Very Large Telescope (VLT)
na pustyni Atacama w Chile czy Teleskop
Kosmiczny Hubble'a (HST) krążący na orbicie
wokółziemskiej. Zgromadzone światło jest
następnie analizowane przez instrumenty zdolne
detektować obiekty miliardy razy słabsze niż te,
które można zaobserwować gołym okiem.
Co to właściwie jest jasność
gwiazd?
Jasność, dzielność promieniowania, moc
promieniowania (ang. luminosity) – stosowana w
astronomii wielkość fizyczna określająca ilość
energii, którą ciało emituje w jednostce czasu.
Jednostką jasności jest wat lub wielokrotność
jasności Słońca = 3,827·1026 W. Jasność może
być podawana jako jasność wizualna lub
bolometryczna. W pierwszym przypadku pod uwagę
bierze się jedynie światło widzialne, w drugim całe
spektrum promieniowania elektromagnetycznego.
Wat - jednostka mocy lub strumienia energii
w układzie SI (jednostka pochodna układu SI),
oznaczana symbolem W.
Najjaśniejsza gwiazda
Syriusz - (znany także jako Psia Gwiazda oraz α CMa)
– najjaśniejsza i jedna z najbliższych gwiazd nocnego
nieba, położona w gwiazdozbiorze Wielkiego Psa. Jej
jasność obserwowana wynosi -1,47 magnitudo, a
odległość od Układu Słonecznego wynosi około 8,6 lat
świetlnych. Nazwa pochodzi z starogreckiego Σείριος
(Seirios) ("gorący", "prażący", "skwarny", "ognisty").
Syriusza gołym okiem widać niemal z całej kuli ziemskiej
(Poza szerokościami geograficznymi położonymi na
północ od równoleżnika 73,284°N) i na półkuli północnej
stanowi on jeden z wierzchołków trójkąta zimowego. W
sprzyjających warunkach można go zaobserwować
gołym okiem nawet w ciągu dnia.
SYRIUSZ
Najjaśniejsze gwiazdy:
1. Słońce
2. Alpha Canis Majoris
Syriusz (α CMa)
3. Alpha Carinae
Kanopus (α Car
4. Alpha Boötis
Arktur (α Boo)
5. Alpha Lyrae
Wega
6. Alpha Aurigae
Kapella (α1 Aur)
7. Beta Orionis
Procjon (α CMi)
8. Alpha Canis Minorii
Achernar (α Eri)
10. Alpha Orionis
Betelgeza (α Ori)
(α Lyr)
)
Slide 5
GWIAZDY
Gwiazda to kuliste ciało niebieskie stanowiące
skupisko powiązanej grawitacyjnie materii w
stanie plazmy bądź zdegenerowanej.
Przynajmniej przez część swojego życia gwiazda
w sposób stabilny emituje powstającą w jej jądrze
w wyniku procesów syntezy jądrowej atomów
wodoru energię w postaci promieniowania
elektromagnetycznego, w szczególności pod
postacią światła widzialnego. Gwiazdy zbudowane
są głównie z wodoru i helu, prawie wszystkie
atomy innych cięższych pierwiastków znajdujące
się we Wszechświecie powstały w efekcie
zachodzących w nich przemian jądrowych lub
podczas wieńczących ich istnienie wybuchów.
Jasność gwiazd
Kiedy spoglądamy w niebo w pogodną noc widzimy gwiazdy.
Niektóre są jasne, inne tak słabe, że ledwie dostrzegalne z
Ziemi. Niektóre słabiutkie gwiazdy są w rzeczywistości bardzo
jasne lecz położone bardzo daleko. Z drugiej strony część
najjaśniejszych gwiazd na niebie jest w rzeczywistości bardzo
słaba, ale leżą blisko nas, więc wydają się być jasne.
Wykonując obserwacje astronomiczne czynimy to z
powierzchni Ziemi lub z jej bezpośredniej bliskości, możemy
zatem mierzyć jedynie ilość docierającego do nas światła.
Niestety wielkości obserwowane nie przekładają się w
bezpośredni sposób na wielkości opisujące fizyczne
parametry gwiazd. Jeśli chcemy dowiedzieć się czegoś
więcej o danej gwieździe np. poznać jej rozmiar czy jasność
fizyczną (rzeczywistą) musimy najpierw zmierzyć jej odległość
od Ziemi.
Od najdawniejszych
czasów...
Historycznie
rzecz biorąc, gwiazdy widoczne
gołym okiem zostały podzielone na sześć
przedziałów w jasności zwanych wielkościami
gwiazdowymi (z łaciny: magnitudo, w skrócie:
mag). Ten system określania jasności gwiazd
został wprowadzony przez greckiego astronoma
Hipparcha około 120 roku p.n.e. i jest używany
współcześnie z niewielkimi modyfikacjami.
Hipparch określił najjaśniejsze gwiazdy jako
mające wielkość gwiazdową równą 1, a
najsłabsze jako mające wielkość gwiazdową
równą 6.
Hipparch, grecki
astronom, wynalazca
pierwszej skali
jasności gwiazd
Astronomia zmieniła się bardzo od czasów
Hipparcha! Zamiast używania jedynie oka
nieuzbrojonego do obserwacji, w dzisiejszych
czasach światło obiektów astronomicznych
zbierane jest przez olbrzymie lustra teleskopów
naziemnych takich jak Very Large Telescope (VLT)
na pustyni Atacama w Chile czy Teleskop
Kosmiczny Hubble'a (HST) krążący na orbicie
wokółziemskiej. Zgromadzone światło jest
następnie analizowane przez instrumenty zdolne
detektować obiekty miliardy razy słabsze niż te,
które można zaobserwować gołym okiem.
Co to właściwie jest jasność
gwiazd?
Jasność, dzielność promieniowania, moc
promieniowania (ang. luminosity) – stosowana w
astronomii wielkość fizyczna określająca ilość
energii, którą ciało emituje w jednostce czasu.
Jednostką jasności jest wat lub wielokrotność
jasności Słońca = 3,827·1026 W. Jasność może
być podawana jako jasność wizualna lub
bolometryczna. W pierwszym przypadku pod uwagę
bierze się jedynie światło widzialne, w drugim całe
spektrum promieniowania elektromagnetycznego.
Wat - jednostka mocy lub strumienia energii
w układzie SI (jednostka pochodna układu SI),
oznaczana symbolem W.
Najjaśniejsza gwiazda
Syriusz - (znany także jako Psia Gwiazda oraz α CMa)
– najjaśniejsza i jedna z najbliższych gwiazd nocnego
nieba, położona w gwiazdozbiorze Wielkiego Psa. Jej
jasność obserwowana wynosi -1,47 magnitudo, a
odległość od Układu Słonecznego wynosi około 8,6 lat
świetlnych. Nazwa pochodzi z starogreckiego Σείριος
(Seirios) ("gorący", "prażący", "skwarny", "ognisty").
Syriusza gołym okiem widać niemal z całej kuli ziemskiej
(Poza szerokościami geograficznymi położonymi na
północ od równoleżnika 73,284°N) i na półkuli północnej
stanowi on jeden z wierzchołków trójkąta zimowego. W
sprzyjających warunkach można go zaobserwować
gołym okiem nawet w ciągu dnia.
SYRIUSZ
Najjaśniejsze gwiazdy:
1. Słońce
2. Alpha Canis Majoris
Syriusz (α CMa)
3. Alpha Carinae
Kanopus (α Car
4. Alpha Boötis
Arktur (α Boo)
5. Alpha Lyrae
Wega
6. Alpha Aurigae
Kapella (α1 Aur)
7. Beta Orionis
Procjon (α CMi)
8. Alpha Canis Minorii
Achernar (α Eri)
10. Alpha Orionis
Betelgeza (α Ori)
(α Lyr)
)
Slide 6
GWIAZDY
Gwiazda to kuliste ciało niebieskie stanowiące
skupisko powiązanej grawitacyjnie materii w
stanie plazmy bądź zdegenerowanej.
Przynajmniej przez część swojego życia gwiazda
w sposób stabilny emituje powstającą w jej jądrze
w wyniku procesów syntezy jądrowej atomów
wodoru energię w postaci promieniowania
elektromagnetycznego, w szczególności pod
postacią światła widzialnego. Gwiazdy zbudowane
są głównie z wodoru i helu, prawie wszystkie
atomy innych cięższych pierwiastków znajdujące
się we Wszechświecie powstały w efekcie
zachodzących w nich przemian jądrowych lub
podczas wieńczących ich istnienie wybuchów.
Jasność gwiazd
Kiedy spoglądamy w niebo w pogodną noc widzimy gwiazdy.
Niektóre są jasne, inne tak słabe, że ledwie dostrzegalne z
Ziemi. Niektóre słabiutkie gwiazdy są w rzeczywistości bardzo
jasne lecz położone bardzo daleko. Z drugiej strony część
najjaśniejszych gwiazd na niebie jest w rzeczywistości bardzo
słaba, ale leżą blisko nas, więc wydają się być jasne.
Wykonując obserwacje astronomiczne czynimy to z
powierzchni Ziemi lub z jej bezpośredniej bliskości, możemy
zatem mierzyć jedynie ilość docierającego do nas światła.
Niestety wielkości obserwowane nie przekładają się w
bezpośredni sposób na wielkości opisujące fizyczne
parametry gwiazd. Jeśli chcemy dowiedzieć się czegoś
więcej o danej gwieździe np. poznać jej rozmiar czy jasność
fizyczną (rzeczywistą) musimy najpierw zmierzyć jej odległość
od Ziemi.
Od najdawniejszych
czasów...
Historycznie
rzecz biorąc, gwiazdy widoczne
gołym okiem zostały podzielone na sześć
przedziałów w jasności zwanych wielkościami
gwiazdowymi (z łaciny: magnitudo, w skrócie:
mag). Ten system określania jasności gwiazd
został wprowadzony przez greckiego astronoma
Hipparcha około 120 roku p.n.e. i jest używany
współcześnie z niewielkimi modyfikacjami.
Hipparch określił najjaśniejsze gwiazdy jako
mające wielkość gwiazdową równą 1, a
najsłabsze jako mające wielkość gwiazdową
równą 6.
Hipparch, grecki
astronom, wynalazca
pierwszej skali
jasności gwiazd
Astronomia zmieniła się bardzo od czasów
Hipparcha! Zamiast używania jedynie oka
nieuzbrojonego do obserwacji, w dzisiejszych
czasach światło obiektów astronomicznych
zbierane jest przez olbrzymie lustra teleskopów
naziemnych takich jak Very Large Telescope (VLT)
na pustyni Atacama w Chile czy Teleskop
Kosmiczny Hubble'a (HST) krążący na orbicie
wokółziemskiej. Zgromadzone światło jest
następnie analizowane przez instrumenty zdolne
detektować obiekty miliardy razy słabsze niż te,
które można zaobserwować gołym okiem.
Co to właściwie jest jasność
gwiazd?
Jasność, dzielność promieniowania, moc
promieniowania (ang. luminosity) – stosowana w
astronomii wielkość fizyczna określająca ilość
energii, którą ciało emituje w jednostce czasu.
Jednostką jasności jest wat lub wielokrotność
jasności Słońca = 3,827·1026 W. Jasność może
być podawana jako jasność wizualna lub
bolometryczna. W pierwszym przypadku pod uwagę
bierze się jedynie światło widzialne, w drugim całe
spektrum promieniowania elektromagnetycznego.
Wat - jednostka mocy lub strumienia energii
w układzie SI (jednostka pochodna układu SI),
oznaczana symbolem W.
Najjaśniejsza gwiazda
Syriusz - (znany także jako Psia Gwiazda oraz α CMa)
– najjaśniejsza i jedna z najbliższych gwiazd nocnego
nieba, położona w gwiazdozbiorze Wielkiego Psa. Jej
jasność obserwowana wynosi -1,47 magnitudo, a
odległość od Układu Słonecznego wynosi około 8,6 lat
świetlnych. Nazwa pochodzi z starogreckiego Σείριος
(Seirios) ("gorący", "prażący", "skwarny", "ognisty").
Syriusza gołym okiem widać niemal z całej kuli ziemskiej
(Poza szerokościami geograficznymi położonymi na
północ od równoleżnika 73,284°N) i na półkuli północnej
stanowi on jeden z wierzchołków trójkąta zimowego. W
sprzyjających warunkach można go zaobserwować
gołym okiem nawet w ciągu dnia.
SYRIUSZ
Najjaśniejsze gwiazdy:
1. Słońce
2. Alpha Canis Majoris
Syriusz (α CMa)
3. Alpha Carinae
Kanopus (α Car
4. Alpha Boötis
Arktur (α Boo)
5. Alpha Lyrae
Wega
6. Alpha Aurigae
Kapella (α1 Aur)
7. Beta Orionis
Procjon (α CMi)
8. Alpha Canis Minorii
Achernar (α Eri)
10. Alpha Orionis
Betelgeza (α Ori)
(α Lyr)
)
Slide 7
GWIAZDY
Gwiazda to kuliste ciało niebieskie stanowiące
skupisko powiązanej grawitacyjnie materii w
stanie plazmy bądź zdegenerowanej.
Przynajmniej przez część swojego życia gwiazda
w sposób stabilny emituje powstającą w jej jądrze
w wyniku procesów syntezy jądrowej atomów
wodoru energię w postaci promieniowania
elektromagnetycznego, w szczególności pod
postacią światła widzialnego. Gwiazdy zbudowane
są głównie z wodoru i helu, prawie wszystkie
atomy innych cięższych pierwiastków znajdujące
się we Wszechświecie powstały w efekcie
zachodzących w nich przemian jądrowych lub
podczas wieńczących ich istnienie wybuchów.
Jasność gwiazd
Kiedy spoglądamy w niebo w pogodną noc widzimy gwiazdy.
Niektóre są jasne, inne tak słabe, że ledwie dostrzegalne z
Ziemi. Niektóre słabiutkie gwiazdy są w rzeczywistości bardzo
jasne lecz położone bardzo daleko. Z drugiej strony część
najjaśniejszych gwiazd na niebie jest w rzeczywistości bardzo
słaba, ale leżą blisko nas, więc wydają się być jasne.
Wykonując obserwacje astronomiczne czynimy to z
powierzchni Ziemi lub z jej bezpośredniej bliskości, możemy
zatem mierzyć jedynie ilość docierającego do nas światła.
Niestety wielkości obserwowane nie przekładają się w
bezpośredni sposób na wielkości opisujące fizyczne
parametry gwiazd. Jeśli chcemy dowiedzieć się czegoś
więcej o danej gwieździe np. poznać jej rozmiar czy jasność
fizyczną (rzeczywistą) musimy najpierw zmierzyć jej odległość
od Ziemi.
Od najdawniejszych
czasów...
Historycznie
rzecz biorąc, gwiazdy widoczne
gołym okiem zostały podzielone na sześć
przedziałów w jasności zwanych wielkościami
gwiazdowymi (z łaciny: magnitudo, w skrócie:
mag). Ten system określania jasności gwiazd
został wprowadzony przez greckiego astronoma
Hipparcha około 120 roku p.n.e. i jest używany
współcześnie z niewielkimi modyfikacjami.
Hipparch określił najjaśniejsze gwiazdy jako
mające wielkość gwiazdową równą 1, a
najsłabsze jako mające wielkość gwiazdową
równą 6.
Hipparch, grecki
astronom, wynalazca
pierwszej skali
jasności gwiazd
Astronomia zmieniła się bardzo od czasów
Hipparcha! Zamiast używania jedynie oka
nieuzbrojonego do obserwacji, w dzisiejszych
czasach światło obiektów astronomicznych
zbierane jest przez olbrzymie lustra teleskopów
naziemnych takich jak Very Large Telescope (VLT)
na pustyni Atacama w Chile czy Teleskop
Kosmiczny Hubble'a (HST) krążący na orbicie
wokółziemskiej. Zgromadzone światło jest
następnie analizowane przez instrumenty zdolne
detektować obiekty miliardy razy słabsze niż te,
które można zaobserwować gołym okiem.
Co to właściwie jest jasność
gwiazd?
Jasność, dzielność promieniowania, moc
promieniowania (ang. luminosity) – stosowana w
astronomii wielkość fizyczna określająca ilość
energii, którą ciało emituje w jednostce czasu.
Jednostką jasności jest wat lub wielokrotność
jasności Słońca = 3,827·1026 W. Jasność może
być podawana jako jasność wizualna lub
bolometryczna. W pierwszym przypadku pod uwagę
bierze się jedynie światło widzialne, w drugim całe
spektrum promieniowania elektromagnetycznego.
Wat - jednostka mocy lub strumienia energii
w układzie SI (jednostka pochodna układu SI),
oznaczana symbolem W.
Najjaśniejsza gwiazda
Syriusz - (znany także jako Psia Gwiazda oraz α CMa)
– najjaśniejsza i jedna z najbliższych gwiazd nocnego
nieba, położona w gwiazdozbiorze Wielkiego Psa. Jej
jasność obserwowana wynosi -1,47 magnitudo, a
odległość od Układu Słonecznego wynosi około 8,6 lat
świetlnych. Nazwa pochodzi z starogreckiego Σείριος
(Seirios) ("gorący", "prażący", "skwarny", "ognisty").
Syriusza gołym okiem widać niemal z całej kuli ziemskiej
(Poza szerokościami geograficznymi położonymi na
północ od równoleżnika 73,284°N) i na półkuli północnej
stanowi on jeden z wierzchołków trójkąta zimowego. W
sprzyjających warunkach można go zaobserwować
gołym okiem nawet w ciągu dnia.
SYRIUSZ
Najjaśniejsze gwiazdy:
1. Słońce
2. Alpha Canis Majoris
Syriusz (α CMa)
3. Alpha Carinae
Kanopus (α Car
4. Alpha Boötis
Arktur (α Boo)
5. Alpha Lyrae
Wega
6. Alpha Aurigae
Kapella (α1 Aur)
7. Beta Orionis
Procjon (α CMi)
8. Alpha Canis Minorii
Achernar (α Eri)
10. Alpha Orionis
Betelgeza (α Ori)
(α Lyr)
)
Slide 8
GWIAZDY
Gwiazda to kuliste ciało niebieskie stanowiące
skupisko powiązanej grawitacyjnie materii w
stanie plazmy bądź zdegenerowanej.
Przynajmniej przez część swojego życia gwiazda
w sposób stabilny emituje powstającą w jej jądrze
w wyniku procesów syntezy jądrowej atomów
wodoru energię w postaci promieniowania
elektromagnetycznego, w szczególności pod
postacią światła widzialnego. Gwiazdy zbudowane
są głównie z wodoru i helu, prawie wszystkie
atomy innych cięższych pierwiastków znajdujące
się we Wszechświecie powstały w efekcie
zachodzących w nich przemian jądrowych lub
podczas wieńczących ich istnienie wybuchów.
Jasność gwiazd
Kiedy spoglądamy w niebo w pogodną noc widzimy gwiazdy.
Niektóre są jasne, inne tak słabe, że ledwie dostrzegalne z
Ziemi. Niektóre słabiutkie gwiazdy są w rzeczywistości bardzo
jasne lecz położone bardzo daleko. Z drugiej strony część
najjaśniejszych gwiazd na niebie jest w rzeczywistości bardzo
słaba, ale leżą blisko nas, więc wydają się być jasne.
Wykonując obserwacje astronomiczne czynimy to z
powierzchni Ziemi lub z jej bezpośredniej bliskości, możemy
zatem mierzyć jedynie ilość docierającego do nas światła.
Niestety wielkości obserwowane nie przekładają się w
bezpośredni sposób na wielkości opisujące fizyczne
parametry gwiazd. Jeśli chcemy dowiedzieć się czegoś
więcej o danej gwieździe np. poznać jej rozmiar czy jasność
fizyczną (rzeczywistą) musimy najpierw zmierzyć jej odległość
od Ziemi.
Od najdawniejszych
czasów...
Historycznie
rzecz biorąc, gwiazdy widoczne
gołym okiem zostały podzielone na sześć
przedziałów w jasności zwanych wielkościami
gwiazdowymi (z łaciny: magnitudo, w skrócie:
mag). Ten system określania jasności gwiazd
został wprowadzony przez greckiego astronoma
Hipparcha około 120 roku p.n.e. i jest używany
współcześnie z niewielkimi modyfikacjami.
Hipparch określił najjaśniejsze gwiazdy jako
mające wielkość gwiazdową równą 1, a
najsłabsze jako mające wielkość gwiazdową
równą 6.
Hipparch, grecki
astronom, wynalazca
pierwszej skali
jasności gwiazd
Astronomia zmieniła się bardzo od czasów
Hipparcha! Zamiast używania jedynie oka
nieuzbrojonego do obserwacji, w dzisiejszych
czasach światło obiektów astronomicznych
zbierane jest przez olbrzymie lustra teleskopów
naziemnych takich jak Very Large Telescope (VLT)
na pustyni Atacama w Chile czy Teleskop
Kosmiczny Hubble'a (HST) krążący na orbicie
wokółziemskiej. Zgromadzone światło jest
następnie analizowane przez instrumenty zdolne
detektować obiekty miliardy razy słabsze niż te,
które można zaobserwować gołym okiem.
Co to właściwie jest jasność
gwiazd?
Jasność, dzielność promieniowania, moc
promieniowania (ang. luminosity) – stosowana w
astronomii wielkość fizyczna określająca ilość
energii, którą ciało emituje w jednostce czasu.
Jednostką jasności jest wat lub wielokrotność
jasności Słońca = 3,827·1026 W. Jasność może
być podawana jako jasność wizualna lub
bolometryczna. W pierwszym przypadku pod uwagę
bierze się jedynie światło widzialne, w drugim całe
spektrum promieniowania elektromagnetycznego.
Wat - jednostka mocy lub strumienia energii
w układzie SI (jednostka pochodna układu SI),
oznaczana symbolem W.
Najjaśniejsza gwiazda
Syriusz - (znany także jako Psia Gwiazda oraz α CMa)
– najjaśniejsza i jedna z najbliższych gwiazd nocnego
nieba, położona w gwiazdozbiorze Wielkiego Psa. Jej
jasność obserwowana wynosi -1,47 magnitudo, a
odległość od Układu Słonecznego wynosi około 8,6 lat
świetlnych. Nazwa pochodzi z starogreckiego Σείριος
(Seirios) ("gorący", "prażący", "skwarny", "ognisty").
Syriusza gołym okiem widać niemal z całej kuli ziemskiej
(Poza szerokościami geograficznymi położonymi na
północ od równoleżnika 73,284°N) i na półkuli północnej
stanowi on jeden z wierzchołków trójkąta zimowego. W
sprzyjających warunkach można go zaobserwować
gołym okiem nawet w ciągu dnia.
SYRIUSZ
Najjaśniejsze gwiazdy:
1. Słońce
2. Alpha Canis Majoris
Syriusz (α CMa)
3. Alpha Carinae
Kanopus (α Car
4. Alpha Boötis
Arktur (α Boo)
5. Alpha Lyrae
Wega
6. Alpha Aurigae
Kapella (α1 Aur)
7. Beta Orionis
Procjon (α CMi)
8. Alpha Canis Minorii
Achernar (α Eri)
10. Alpha Orionis
Betelgeza (α Ori)
(α Lyr)
)
Slide 9
GWIAZDY
Gwiazda to kuliste ciało niebieskie stanowiące
skupisko powiązanej grawitacyjnie materii w
stanie plazmy bądź zdegenerowanej.
Przynajmniej przez część swojego życia gwiazda
w sposób stabilny emituje powstającą w jej jądrze
w wyniku procesów syntezy jądrowej atomów
wodoru energię w postaci promieniowania
elektromagnetycznego, w szczególności pod
postacią światła widzialnego. Gwiazdy zbudowane
są głównie z wodoru i helu, prawie wszystkie
atomy innych cięższych pierwiastków znajdujące
się we Wszechświecie powstały w efekcie
zachodzących w nich przemian jądrowych lub
podczas wieńczących ich istnienie wybuchów.
Jasność gwiazd
Kiedy spoglądamy w niebo w pogodną noc widzimy gwiazdy.
Niektóre są jasne, inne tak słabe, że ledwie dostrzegalne z
Ziemi. Niektóre słabiutkie gwiazdy są w rzeczywistości bardzo
jasne lecz położone bardzo daleko. Z drugiej strony część
najjaśniejszych gwiazd na niebie jest w rzeczywistości bardzo
słaba, ale leżą blisko nas, więc wydają się być jasne.
Wykonując obserwacje astronomiczne czynimy to z
powierzchni Ziemi lub z jej bezpośredniej bliskości, możemy
zatem mierzyć jedynie ilość docierającego do nas światła.
Niestety wielkości obserwowane nie przekładają się w
bezpośredni sposób na wielkości opisujące fizyczne
parametry gwiazd. Jeśli chcemy dowiedzieć się czegoś
więcej o danej gwieździe np. poznać jej rozmiar czy jasność
fizyczną (rzeczywistą) musimy najpierw zmierzyć jej odległość
od Ziemi.
Od najdawniejszych
czasów...
Historycznie
rzecz biorąc, gwiazdy widoczne
gołym okiem zostały podzielone na sześć
przedziałów w jasności zwanych wielkościami
gwiazdowymi (z łaciny: magnitudo, w skrócie:
mag). Ten system określania jasności gwiazd
został wprowadzony przez greckiego astronoma
Hipparcha około 120 roku p.n.e. i jest używany
współcześnie z niewielkimi modyfikacjami.
Hipparch określił najjaśniejsze gwiazdy jako
mające wielkość gwiazdową równą 1, a
najsłabsze jako mające wielkość gwiazdową
równą 6.
Hipparch, grecki
astronom, wynalazca
pierwszej skali
jasności gwiazd
Astronomia zmieniła się bardzo od czasów
Hipparcha! Zamiast używania jedynie oka
nieuzbrojonego do obserwacji, w dzisiejszych
czasach światło obiektów astronomicznych
zbierane jest przez olbrzymie lustra teleskopów
naziemnych takich jak Very Large Telescope (VLT)
na pustyni Atacama w Chile czy Teleskop
Kosmiczny Hubble'a (HST) krążący na orbicie
wokółziemskiej. Zgromadzone światło jest
następnie analizowane przez instrumenty zdolne
detektować obiekty miliardy razy słabsze niż te,
które można zaobserwować gołym okiem.
Co to właściwie jest jasność
gwiazd?
Jasność, dzielność promieniowania, moc
promieniowania (ang. luminosity) – stosowana w
astronomii wielkość fizyczna określająca ilość
energii, którą ciało emituje w jednostce czasu.
Jednostką jasności jest wat lub wielokrotność
jasności Słońca = 3,827·1026 W. Jasność może
być podawana jako jasność wizualna lub
bolometryczna. W pierwszym przypadku pod uwagę
bierze się jedynie światło widzialne, w drugim całe
spektrum promieniowania elektromagnetycznego.
Wat - jednostka mocy lub strumienia energii
w układzie SI (jednostka pochodna układu SI),
oznaczana symbolem W.
Najjaśniejsza gwiazda
Syriusz - (znany także jako Psia Gwiazda oraz α CMa)
– najjaśniejsza i jedna z najbliższych gwiazd nocnego
nieba, położona w gwiazdozbiorze Wielkiego Psa. Jej
jasność obserwowana wynosi -1,47 magnitudo, a
odległość od Układu Słonecznego wynosi około 8,6 lat
świetlnych. Nazwa pochodzi z starogreckiego Σείριος
(Seirios) ("gorący", "prażący", "skwarny", "ognisty").
Syriusza gołym okiem widać niemal z całej kuli ziemskiej
(Poza szerokościami geograficznymi położonymi na
północ od równoleżnika 73,284°N) i na półkuli północnej
stanowi on jeden z wierzchołków trójkąta zimowego. W
sprzyjających warunkach można go zaobserwować
gołym okiem nawet w ciągu dnia.
SYRIUSZ
Najjaśniejsze gwiazdy:
1. Słońce
2. Alpha Canis Majoris
Syriusz (α CMa)
3. Alpha Carinae
Kanopus (α Car
4. Alpha Boötis
Arktur (α Boo)
5. Alpha Lyrae
Wega
6. Alpha Aurigae
Kapella (α1 Aur)
7. Beta Orionis
Procjon (α CMi)
8. Alpha Canis Minorii
Achernar (α Eri)
10. Alpha Orionis
Betelgeza (α Ori)
(α Lyr)
)
Slide 10
GWIAZDY
Gwiazda to kuliste ciało niebieskie stanowiące
skupisko powiązanej grawitacyjnie materii w
stanie plazmy bądź zdegenerowanej.
Przynajmniej przez część swojego życia gwiazda
w sposób stabilny emituje powstającą w jej jądrze
w wyniku procesów syntezy jądrowej atomów
wodoru energię w postaci promieniowania
elektromagnetycznego, w szczególności pod
postacią światła widzialnego. Gwiazdy zbudowane
są głównie z wodoru i helu, prawie wszystkie
atomy innych cięższych pierwiastków znajdujące
się we Wszechświecie powstały w efekcie
zachodzących w nich przemian jądrowych lub
podczas wieńczących ich istnienie wybuchów.
Jasność gwiazd
Kiedy spoglądamy w niebo w pogodną noc widzimy gwiazdy.
Niektóre są jasne, inne tak słabe, że ledwie dostrzegalne z
Ziemi. Niektóre słabiutkie gwiazdy są w rzeczywistości bardzo
jasne lecz położone bardzo daleko. Z drugiej strony część
najjaśniejszych gwiazd na niebie jest w rzeczywistości bardzo
słaba, ale leżą blisko nas, więc wydają się być jasne.
Wykonując obserwacje astronomiczne czynimy to z
powierzchni Ziemi lub z jej bezpośredniej bliskości, możemy
zatem mierzyć jedynie ilość docierającego do nas światła.
Niestety wielkości obserwowane nie przekładają się w
bezpośredni sposób na wielkości opisujące fizyczne
parametry gwiazd. Jeśli chcemy dowiedzieć się czegoś
więcej o danej gwieździe np. poznać jej rozmiar czy jasność
fizyczną (rzeczywistą) musimy najpierw zmierzyć jej odległość
od Ziemi.
Od najdawniejszych
czasów...
Historycznie
rzecz biorąc, gwiazdy widoczne
gołym okiem zostały podzielone na sześć
przedziałów w jasności zwanych wielkościami
gwiazdowymi (z łaciny: magnitudo, w skrócie:
mag). Ten system określania jasności gwiazd
został wprowadzony przez greckiego astronoma
Hipparcha około 120 roku p.n.e. i jest używany
współcześnie z niewielkimi modyfikacjami.
Hipparch określił najjaśniejsze gwiazdy jako
mające wielkość gwiazdową równą 1, a
najsłabsze jako mające wielkość gwiazdową
równą 6.
Hipparch, grecki
astronom, wynalazca
pierwszej skali
jasności gwiazd
Astronomia zmieniła się bardzo od czasów
Hipparcha! Zamiast używania jedynie oka
nieuzbrojonego do obserwacji, w dzisiejszych
czasach światło obiektów astronomicznych
zbierane jest przez olbrzymie lustra teleskopów
naziemnych takich jak Very Large Telescope (VLT)
na pustyni Atacama w Chile czy Teleskop
Kosmiczny Hubble'a (HST) krążący na orbicie
wokółziemskiej. Zgromadzone światło jest
następnie analizowane przez instrumenty zdolne
detektować obiekty miliardy razy słabsze niż te,
które można zaobserwować gołym okiem.
Co to właściwie jest jasność
gwiazd?
Jasność, dzielność promieniowania, moc
promieniowania (ang. luminosity) – stosowana w
astronomii wielkość fizyczna określająca ilość
energii, którą ciało emituje w jednostce czasu.
Jednostką jasności jest wat lub wielokrotność
jasności Słońca = 3,827·1026 W. Jasność może
być podawana jako jasność wizualna lub
bolometryczna. W pierwszym przypadku pod uwagę
bierze się jedynie światło widzialne, w drugim całe
spektrum promieniowania elektromagnetycznego.
Wat - jednostka mocy lub strumienia energii
w układzie SI (jednostka pochodna układu SI),
oznaczana symbolem W.
Najjaśniejsza gwiazda
Syriusz - (znany także jako Psia Gwiazda oraz α CMa)
– najjaśniejsza i jedna z najbliższych gwiazd nocnego
nieba, położona w gwiazdozbiorze Wielkiego Psa. Jej
jasność obserwowana wynosi -1,47 magnitudo, a
odległość od Układu Słonecznego wynosi około 8,6 lat
świetlnych. Nazwa pochodzi z starogreckiego Σείριος
(Seirios) ("gorący", "prażący", "skwarny", "ognisty").
Syriusza gołym okiem widać niemal z całej kuli ziemskiej
(Poza szerokościami geograficznymi położonymi na
północ od równoleżnika 73,284°N) i na półkuli północnej
stanowi on jeden z wierzchołków trójkąta zimowego. W
sprzyjających warunkach można go zaobserwować
gołym okiem nawet w ciągu dnia.
SYRIUSZ
Najjaśniejsze gwiazdy:
1. Słońce
2. Alpha Canis Majoris
Syriusz (α CMa)
3. Alpha Carinae
Kanopus (α Car
4. Alpha Boötis
Arktur (α Boo)
5. Alpha Lyrae
Wega
6. Alpha Aurigae
Kapella (α1 Aur)
7. Beta Orionis
Procjon (α CMi)
8. Alpha Canis Minorii
Achernar (α Eri)
10. Alpha Orionis
Betelgeza (α Ori)
(α Lyr)
)
GWIAZDY
Gwiazda to kuliste ciało niebieskie stanowiące
skupisko powiązanej grawitacyjnie materii w
stanie plazmy bądź zdegenerowanej.
Przynajmniej przez część swojego życia gwiazda
w sposób stabilny emituje powstającą w jej jądrze
w wyniku procesów syntezy jądrowej atomów
wodoru energię w postaci promieniowania
elektromagnetycznego, w szczególności pod
postacią światła widzialnego. Gwiazdy zbudowane
są głównie z wodoru i helu, prawie wszystkie
atomy innych cięższych pierwiastków znajdujące
się we Wszechświecie powstały w efekcie
zachodzących w nich przemian jądrowych lub
podczas wieńczących ich istnienie wybuchów.
Jasność gwiazd
Kiedy spoglądamy w niebo w pogodną noc widzimy gwiazdy.
Niektóre są jasne, inne tak słabe, że ledwie dostrzegalne z
Ziemi. Niektóre słabiutkie gwiazdy są w rzeczywistości bardzo
jasne lecz położone bardzo daleko. Z drugiej strony część
najjaśniejszych gwiazd na niebie jest w rzeczywistości bardzo
słaba, ale leżą blisko nas, więc wydają się być jasne.
Wykonując obserwacje astronomiczne czynimy to z
powierzchni Ziemi lub z jej bezpośredniej bliskości, możemy
zatem mierzyć jedynie ilość docierającego do nas światła.
Niestety wielkości obserwowane nie przekładają się w
bezpośredni sposób na wielkości opisujące fizyczne
parametry gwiazd. Jeśli chcemy dowiedzieć się czegoś
więcej o danej gwieździe np. poznać jej rozmiar czy jasność
fizyczną (rzeczywistą) musimy najpierw zmierzyć jej odległość
od Ziemi.
Od najdawniejszych
czasów...
Historycznie
rzecz biorąc, gwiazdy widoczne
gołym okiem zostały podzielone na sześć
przedziałów w jasności zwanych wielkościami
gwiazdowymi (z łaciny: magnitudo, w skrócie:
mag). Ten system określania jasności gwiazd
został wprowadzony przez greckiego astronoma
Hipparcha około 120 roku p.n.e. i jest używany
współcześnie z niewielkimi modyfikacjami.
Hipparch określił najjaśniejsze gwiazdy jako
mające wielkość gwiazdową równą 1, a
najsłabsze jako mające wielkość gwiazdową
równą 6.
Hipparch, grecki
astronom, wynalazca
pierwszej skali
jasności gwiazd
Astronomia zmieniła się bardzo od czasów
Hipparcha! Zamiast używania jedynie oka
nieuzbrojonego do obserwacji, w dzisiejszych
czasach światło obiektów astronomicznych
zbierane jest przez olbrzymie lustra teleskopów
naziemnych takich jak Very Large Telescope (VLT)
na pustyni Atacama w Chile czy Teleskop
Kosmiczny Hubble'a (HST) krążący na orbicie
wokółziemskiej. Zgromadzone światło jest
następnie analizowane przez instrumenty zdolne
detektować obiekty miliardy razy słabsze niż te,
które można zaobserwować gołym okiem.
Co to właściwie jest jasność
gwiazd?
Jasność, dzielność promieniowania, moc
promieniowania (ang. luminosity) – stosowana w
astronomii wielkość fizyczna określająca ilość
energii, którą ciało emituje w jednostce czasu.
Jednostką jasności jest wat lub wielokrotność
jasności Słońca = 3,827·1026 W. Jasność może
być podawana jako jasność wizualna lub
bolometryczna. W pierwszym przypadku pod uwagę
bierze się jedynie światło widzialne, w drugim całe
spektrum promieniowania elektromagnetycznego.
Wat - jednostka mocy lub strumienia energii
w układzie SI (jednostka pochodna układu SI),
oznaczana symbolem W.
Najjaśniejsza gwiazda
Syriusz - (znany także jako Psia Gwiazda oraz α CMa)
– najjaśniejsza i jedna z najbliższych gwiazd nocnego
nieba, położona w gwiazdozbiorze Wielkiego Psa. Jej
jasność obserwowana wynosi -1,47 magnitudo, a
odległość od Układu Słonecznego wynosi około 8,6 lat
świetlnych. Nazwa pochodzi z starogreckiego Σείριος
(Seirios) ("gorący", "prażący", "skwarny", "ognisty").
Syriusza gołym okiem widać niemal z całej kuli ziemskiej
(Poza szerokościami geograficznymi położonymi na
północ od równoleżnika 73,284°N) i na półkuli północnej
stanowi on jeden z wierzchołków trójkąta zimowego. W
sprzyjających warunkach można go zaobserwować
gołym okiem nawet w ciągu dnia.
SYRIUSZ
Najjaśniejsze gwiazdy:
1. Słońce
2. Alpha Canis Majoris
Syriusz (α CMa)
3. Alpha Carinae
Kanopus (α Car
4. Alpha Boötis
Arktur (α Boo)
5. Alpha Lyrae
Wega
6. Alpha Aurigae
Kapella (α1 Aur)
7. Beta Orionis
Procjon (α CMi)
8. Alpha Canis Minorii
Achernar (α Eri)
10. Alpha Orionis
Betelgeza (α Ori)
(α Lyr)
)
Slide 2
GWIAZDY
Gwiazda to kuliste ciało niebieskie stanowiące
skupisko powiązanej grawitacyjnie materii w
stanie plazmy bądź zdegenerowanej.
Przynajmniej przez część swojego życia gwiazda
w sposób stabilny emituje powstającą w jej jądrze
w wyniku procesów syntezy jądrowej atomów
wodoru energię w postaci promieniowania
elektromagnetycznego, w szczególności pod
postacią światła widzialnego. Gwiazdy zbudowane
są głównie z wodoru i helu, prawie wszystkie
atomy innych cięższych pierwiastków znajdujące
się we Wszechświecie powstały w efekcie
zachodzących w nich przemian jądrowych lub
podczas wieńczących ich istnienie wybuchów.
Jasność gwiazd
Kiedy spoglądamy w niebo w pogodną noc widzimy gwiazdy.
Niektóre są jasne, inne tak słabe, że ledwie dostrzegalne z
Ziemi. Niektóre słabiutkie gwiazdy są w rzeczywistości bardzo
jasne lecz położone bardzo daleko. Z drugiej strony część
najjaśniejszych gwiazd na niebie jest w rzeczywistości bardzo
słaba, ale leżą blisko nas, więc wydają się być jasne.
Wykonując obserwacje astronomiczne czynimy to z
powierzchni Ziemi lub z jej bezpośredniej bliskości, możemy
zatem mierzyć jedynie ilość docierającego do nas światła.
Niestety wielkości obserwowane nie przekładają się w
bezpośredni sposób na wielkości opisujące fizyczne
parametry gwiazd. Jeśli chcemy dowiedzieć się czegoś
więcej o danej gwieździe np. poznać jej rozmiar czy jasność
fizyczną (rzeczywistą) musimy najpierw zmierzyć jej odległość
od Ziemi.
Od najdawniejszych
czasów...
Historycznie
rzecz biorąc, gwiazdy widoczne
gołym okiem zostały podzielone na sześć
przedziałów w jasności zwanych wielkościami
gwiazdowymi (z łaciny: magnitudo, w skrócie:
mag). Ten system określania jasności gwiazd
został wprowadzony przez greckiego astronoma
Hipparcha około 120 roku p.n.e. i jest używany
współcześnie z niewielkimi modyfikacjami.
Hipparch określił najjaśniejsze gwiazdy jako
mające wielkość gwiazdową równą 1, a
najsłabsze jako mające wielkość gwiazdową
równą 6.
Hipparch, grecki
astronom, wynalazca
pierwszej skali
jasności gwiazd
Astronomia zmieniła się bardzo od czasów
Hipparcha! Zamiast używania jedynie oka
nieuzbrojonego do obserwacji, w dzisiejszych
czasach światło obiektów astronomicznych
zbierane jest przez olbrzymie lustra teleskopów
naziemnych takich jak Very Large Telescope (VLT)
na pustyni Atacama w Chile czy Teleskop
Kosmiczny Hubble'a (HST) krążący na orbicie
wokółziemskiej. Zgromadzone światło jest
następnie analizowane przez instrumenty zdolne
detektować obiekty miliardy razy słabsze niż te,
które można zaobserwować gołym okiem.
Co to właściwie jest jasność
gwiazd?
Jasność, dzielność promieniowania, moc
promieniowania (ang. luminosity) – stosowana w
astronomii wielkość fizyczna określająca ilość
energii, którą ciało emituje w jednostce czasu.
Jednostką jasności jest wat lub wielokrotność
jasności Słońca = 3,827·1026 W. Jasność może
być podawana jako jasność wizualna lub
bolometryczna. W pierwszym przypadku pod uwagę
bierze się jedynie światło widzialne, w drugim całe
spektrum promieniowania elektromagnetycznego.
Wat - jednostka mocy lub strumienia energii
w układzie SI (jednostka pochodna układu SI),
oznaczana symbolem W.
Najjaśniejsza gwiazda
Syriusz - (znany także jako Psia Gwiazda oraz α CMa)
– najjaśniejsza i jedna z najbliższych gwiazd nocnego
nieba, położona w gwiazdozbiorze Wielkiego Psa. Jej
jasność obserwowana wynosi -1,47 magnitudo, a
odległość od Układu Słonecznego wynosi około 8,6 lat
świetlnych. Nazwa pochodzi z starogreckiego Σείριος
(Seirios) ("gorący", "prażący", "skwarny", "ognisty").
Syriusza gołym okiem widać niemal z całej kuli ziemskiej
(Poza szerokościami geograficznymi położonymi na
północ od równoleżnika 73,284°N) i na półkuli północnej
stanowi on jeden z wierzchołków trójkąta zimowego. W
sprzyjających warunkach można go zaobserwować
gołym okiem nawet w ciągu dnia.
SYRIUSZ
Najjaśniejsze gwiazdy:
1. Słońce
2. Alpha Canis Majoris
Syriusz (α CMa)
3. Alpha Carinae
Kanopus (α Car
4. Alpha Boötis
Arktur (α Boo)
5. Alpha Lyrae
Wega
6. Alpha Aurigae
Kapella (α1 Aur)
7. Beta Orionis
Procjon (α CMi)
8. Alpha Canis Minorii
Achernar (α Eri)
10. Alpha Orionis
Betelgeza (α Ori)
(α Lyr)
)
Slide 3
GWIAZDY
Gwiazda to kuliste ciało niebieskie stanowiące
skupisko powiązanej grawitacyjnie materii w
stanie plazmy bądź zdegenerowanej.
Przynajmniej przez część swojego życia gwiazda
w sposób stabilny emituje powstającą w jej jądrze
w wyniku procesów syntezy jądrowej atomów
wodoru energię w postaci promieniowania
elektromagnetycznego, w szczególności pod
postacią światła widzialnego. Gwiazdy zbudowane
są głównie z wodoru i helu, prawie wszystkie
atomy innych cięższych pierwiastków znajdujące
się we Wszechświecie powstały w efekcie
zachodzących w nich przemian jądrowych lub
podczas wieńczących ich istnienie wybuchów.
Jasność gwiazd
Kiedy spoglądamy w niebo w pogodną noc widzimy gwiazdy.
Niektóre są jasne, inne tak słabe, że ledwie dostrzegalne z
Ziemi. Niektóre słabiutkie gwiazdy są w rzeczywistości bardzo
jasne lecz położone bardzo daleko. Z drugiej strony część
najjaśniejszych gwiazd na niebie jest w rzeczywistości bardzo
słaba, ale leżą blisko nas, więc wydają się być jasne.
Wykonując obserwacje astronomiczne czynimy to z
powierzchni Ziemi lub z jej bezpośredniej bliskości, możemy
zatem mierzyć jedynie ilość docierającego do nas światła.
Niestety wielkości obserwowane nie przekładają się w
bezpośredni sposób na wielkości opisujące fizyczne
parametry gwiazd. Jeśli chcemy dowiedzieć się czegoś
więcej o danej gwieździe np. poznać jej rozmiar czy jasność
fizyczną (rzeczywistą) musimy najpierw zmierzyć jej odległość
od Ziemi.
Od najdawniejszych
czasów...
Historycznie
rzecz biorąc, gwiazdy widoczne
gołym okiem zostały podzielone na sześć
przedziałów w jasności zwanych wielkościami
gwiazdowymi (z łaciny: magnitudo, w skrócie:
mag). Ten system określania jasności gwiazd
został wprowadzony przez greckiego astronoma
Hipparcha około 120 roku p.n.e. i jest używany
współcześnie z niewielkimi modyfikacjami.
Hipparch określił najjaśniejsze gwiazdy jako
mające wielkość gwiazdową równą 1, a
najsłabsze jako mające wielkość gwiazdową
równą 6.
Hipparch, grecki
astronom, wynalazca
pierwszej skali
jasności gwiazd
Astronomia zmieniła się bardzo od czasów
Hipparcha! Zamiast używania jedynie oka
nieuzbrojonego do obserwacji, w dzisiejszych
czasach światło obiektów astronomicznych
zbierane jest przez olbrzymie lustra teleskopów
naziemnych takich jak Very Large Telescope (VLT)
na pustyni Atacama w Chile czy Teleskop
Kosmiczny Hubble'a (HST) krążący na orbicie
wokółziemskiej. Zgromadzone światło jest
następnie analizowane przez instrumenty zdolne
detektować obiekty miliardy razy słabsze niż te,
które można zaobserwować gołym okiem.
Co to właściwie jest jasność
gwiazd?
Jasność, dzielność promieniowania, moc
promieniowania (ang. luminosity) – stosowana w
astronomii wielkość fizyczna określająca ilość
energii, którą ciało emituje w jednostce czasu.
Jednostką jasności jest wat lub wielokrotność
jasności Słońca = 3,827·1026 W. Jasność może
być podawana jako jasność wizualna lub
bolometryczna. W pierwszym przypadku pod uwagę
bierze się jedynie światło widzialne, w drugim całe
spektrum promieniowania elektromagnetycznego.
Wat - jednostka mocy lub strumienia energii
w układzie SI (jednostka pochodna układu SI),
oznaczana symbolem W.
Najjaśniejsza gwiazda
Syriusz - (znany także jako Psia Gwiazda oraz α CMa)
– najjaśniejsza i jedna z najbliższych gwiazd nocnego
nieba, położona w gwiazdozbiorze Wielkiego Psa. Jej
jasność obserwowana wynosi -1,47 magnitudo, a
odległość od Układu Słonecznego wynosi około 8,6 lat
świetlnych. Nazwa pochodzi z starogreckiego Σείριος
(Seirios) ("gorący", "prażący", "skwarny", "ognisty").
Syriusza gołym okiem widać niemal z całej kuli ziemskiej
(Poza szerokościami geograficznymi położonymi na
północ od równoleżnika 73,284°N) i na półkuli północnej
stanowi on jeden z wierzchołków trójkąta zimowego. W
sprzyjających warunkach można go zaobserwować
gołym okiem nawet w ciągu dnia.
SYRIUSZ
Najjaśniejsze gwiazdy:
1. Słońce
2. Alpha Canis Majoris
Syriusz (α CMa)
3. Alpha Carinae
Kanopus (α Car
4. Alpha Boötis
Arktur (α Boo)
5. Alpha Lyrae
Wega
6. Alpha Aurigae
Kapella (α1 Aur)
7. Beta Orionis
Procjon (α CMi)
8. Alpha Canis Minorii
Achernar (α Eri)
10. Alpha Orionis
Betelgeza (α Ori)
(α Lyr)
)
Slide 4
GWIAZDY
Gwiazda to kuliste ciało niebieskie stanowiące
skupisko powiązanej grawitacyjnie materii w
stanie plazmy bądź zdegenerowanej.
Przynajmniej przez część swojego życia gwiazda
w sposób stabilny emituje powstającą w jej jądrze
w wyniku procesów syntezy jądrowej atomów
wodoru energię w postaci promieniowania
elektromagnetycznego, w szczególności pod
postacią światła widzialnego. Gwiazdy zbudowane
są głównie z wodoru i helu, prawie wszystkie
atomy innych cięższych pierwiastków znajdujące
się we Wszechświecie powstały w efekcie
zachodzących w nich przemian jądrowych lub
podczas wieńczących ich istnienie wybuchów.
Jasność gwiazd
Kiedy spoglądamy w niebo w pogodną noc widzimy gwiazdy.
Niektóre są jasne, inne tak słabe, że ledwie dostrzegalne z
Ziemi. Niektóre słabiutkie gwiazdy są w rzeczywistości bardzo
jasne lecz położone bardzo daleko. Z drugiej strony część
najjaśniejszych gwiazd na niebie jest w rzeczywistości bardzo
słaba, ale leżą blisko nas, więc wydają się być jasne.
Wykonując obserwacje astronomiczne czynimy to z
powierzchni Ziemi lub z jej bezpośredniej bliskości, możemy
zatem mierzyć jedynie ilość docierającego do nas światła.
Niestety wielkości obserwowane nie przekładają się w
bezpośredni sposób na wielkości opisujące fizyczne
parametry gwiazd. Jeśli chcemy dowiedzieć się czegoś
więcej o danej gwieździe np. poznać jej rozmiar czy jasność
fizyczną (rzeczywistą) musimy najpierw zmierzyć jej odległość
od Ziemi.
Od najdawniejszych
czasów...
Historycznie
rzecz biorąc, gwiazdy widoczne
gołym okiem zostały podzielone na sześć
przedziałów w jasności zwanych wielkościami
gwiazdowymi (z łaciny: magnitudo, w skrócie:
mag). Ten system określania jasności gwiazd
został wprowadzony przez greckiego astronoma
Hipparcha około 120 roku p.n.e. i jest używany
współcześnie z niewielkimi modyfikacjami.
Hipparch określił najjaśniejsze gwiazdy jako
mające wielkość gwiazdową równą 1, a
najsłabsze jako mające wielkość gwiazdową
równą 6.
Hipparch, grecki
astronom, wynalazca
pierwszej skali
jasności gwiazd
Astronomia zmieniła się bardzo od czasów
Hipparcha! Zamiast używania jedynie oka
nieuzbrojonego do obserwacji, w dzisiejszych
czasach światło obiektów astronomicznych
zbierane jest przez olbrzymie lustra teleskopów
naziemnych takich jak Very Large Telescope (VLT)
na pustyni Atacama w Chile czy Teleskop
Kosmiczny Hubble'a (HST) krążący na orbicie
wokółziemskiej. Zgromadzone światło jest
następnie analizowane przez instrumenty zdolne
detektować obiekty miliardy razy słabsze niż te,
które można zaobserwować gołym okiem.
Co to właściwie jest jasność
gwiazd?
Jasność, dzielność promieniowania, moc
promieniowania (ang. luminosity) – stosowana w
astronomii wielkość fizyczna określająca ilość
energii, którą ciało emituje w jednostce czasu.
Jednostką jasności jest wat lub wielokrotność
jasności Słońca = 3,827·1026 W. Jasność może
być podawana jako jasność wizualna lub
bolometryczna. W pierwszym przypadku pod uwagę
bierze się jedynie światło widzialne, w drugim całe
spektrum promieniowania elektromagnetycznego.
Wat - jednostka mocy lub strumienia energii
w układzie SI (jednostka pochodna układu SI),
oznaczana symbolem W.
Najjaśniejsza gwiazda
Syriusz - (znany także jako Psia Gwiazda oraz α CMa)
– najjaśniejsza i jedna z najbliższych gwiazd nocnego
nieba, położona w gwiazdozbiorze Wielkiego Psa. Jej
jasność obserwowana wynosi -1,47 magnitudo, a
odległość od Układu Słonecznego wynosi około 8,6 lat
świetlnych. Nazwa pochodzi z starogreckiego Σείριος
(Seirios) ("gorący", "prażący", "skwarny", "ognisty").
Syriusza gołym okiem widać niemal z całej kuli ziemskiej
(Poza szerokościami geograficznymi położonymi na
północ od równoleżnika 73,284°N) i na półkuli północnej
stanowi on jeden z wierzchołków trójkąta zimowego. W
sprzyjających warunkach można go zaobserwować
gołym okiem nawet w ciągu dnia.
SYRIUSZ
Najjaśniejsze gwiazdy:
1. Słońce
2. Alpha Canis Majoris
Syriusz (α CMa)
3. Alpha Carinae
Kanopus (α Car
4. Alpha Boötis
Arktur (α Boo)
5. Alpha Lyrae
Wega
6. Alpha Aurigae
Kapella (α1 Aur)
7. Beta Orionis
Procjon (α CMi)
8. Alpha Canis Minorii
Achernar (α Eri)
10. Alpha Orionis
Betelgeza (α Ori)
(α Lyr)
)
Slide 5
GWIAZDY
Gwiazda to kuliste ciało niebieskie stanowiące
skupisko powiązanej grawitacyjnie materii w
stanie plazmy bądź zdegenerowanej.
Przynajmniej przez część swojego życia gwiazda
w sposób stabilny emituje powstającą w jej jądrze
w wyniku procesów syntezy jądrowej atomów
wodoru energię w postaci promieniowania
elektromagnetycznego, w szczególności pod
postacią światła widzialnego. Gwiazdy zbudowane
są głównie z wodoru i helu, prawie wszystkie
atomy innych cięższych pierwiastków znajdujące
się we Wszechświecie powstały w efekcie
zachodzących w nich przemian jądrowych lub
podczas wieńczących ich istnienie wybuchów.
Jasność gwiazd
Kiedy spoglądamy w niebo w pogodną noc widzimy gwiazdy.
Niektóre są jasne, inne tak słabe, że ledwie dostrzegalne z
Ziemi. Niektóre słabiutkie gwiazdy są w rzeczywistości bardzo
jasne lecz położone bardzo daleko. Z drugiej strony część
najjaśniejszych gwiazd na niebie jest w rzeczywistości bardzo
słaba, ale leżą blisko nas, więc wydają się być jasne.
Wykonując obserwacje astronomiczne czynimy to z
powierzchni Ziemi lub z jej bezpośredniej bliskości, możemy
zatem mierzyć jedynie ilość docierającego do nas światła.
Niestety wielkości obserwowane nie przekładają się w
bezpośredni sposób na wielkości opisujące fizyczne
parametry gwiazd. Jeśli chcemy dowiedzieć się czegoś
więcej o danej gwieździe np. poznać jej rozmiar czy jasność
fizyczną (rzeczywistą) musimy najpierw zmierzyć jej odległość
od Ziemi.
Od najdawniejszych
czasów...
Historycznie
rzecz biorąc, gwiazdy widoczne
gołym okiem zostały podzielone na sześć
przedziałów w jasności zwanych wielkościami
gwiazdowymi (z łaciny: magnitudo, w skrócie:
mag). Ten system określania jasności gwiazd
został wprowadzony przez greckiego astronoma
Hipparcha około 120 roku p.n.e. i jest używany
współcześnie z niewielkimi modyfikacjami.
Hipparch określił najjaśniejsze gwiazdy jako
mające wielkość gwiazdową równą 1, a
najsłabsze jako mające wielkość gwiazdową
równą 6.
Hipparch, grecki
astronom, wynalazca
pierwszej skali
jasności gwiazd
Astronomia zmieniła się bardzo od czasów
Hipparcha! Zamiast używania jedynie oka
nieuzbrojonego do obserwacji, w dzisiejszych
czasach światło obiektów astronomicznych
zbierane jest przez olbrzymie lustra teleskopów
naziemnych takich jak Very Large Telescope (VLT)
na pustyni Atacama w Chile czy Teleskop
Kosmiczny Hubble'a (HST) krążący na orbicie
wokółziemskiej. Zgromadzone światło jest
następnie analizowane przez instrumenty zdolne
detektować obiekty miliardy razy słabsze niż te,
które można zaobserwować gołym okiem.
Co to właściwie jest jasność
gwiazd?
Jasność, dzielność promieniowania, moc
promieniowania (ang. luminosity) – stosowana w
astronomii wielkość fizyczna określająca ilość
energii, którą ciało emituje w jednostce czasu.
Jednostką jasności jest wat lub wielokrotność
jasności Słońca = 3,827·1026 W. Jasność może
być podawana jako jasność wizualna lub
bolometryczna. W pierwszym przypadku pod uwagę
bierze się jedynie światło widzialne, w drugim całe
spektrum promieniowania elektromagnetycznego.
Wat - jednostka mocy lub strumienia energii
w układzie SI (jednostka pochodna układu SI),
oznaczana symbolem W.
Najjaśniejsza gwiazda
Syriusz - (znany także jako Psia Gwiazda oraz α CMa)
– najjaśniejsza i jedna z najbliższych gwiazd nocnego
nieba, położona w gwiazdozbiorze Wielkiego Psa. Jej
jasność obserwowana wynosi -1,47 magnitudo, a
odległość od Układu Słonecznego wynosi około 8,6 lat
świetlnych. Nazwa pochodzi z starogreckiego Σείριος
(Seirios) ("gorący", "prażący", "skwarny", "ognisty").
Syriusza gołym okiem widać niemal z całej kuli ziemskiej
(Poza szerokościami geograficznymi położonymi na
północ od równoleżnika 73,284°N) i na półkuli północnej
stanowi on jeden z wierzchołków trójkąta zimowego. W
sprzyjających warunkach można go zaobserwować
gołym okiem nawet w ciągu dnia.
SYRIUSZ
Najjaśniejsze gwiazdy:
1. Słońce
2. Alpha Canis Majoris
Syriusz (α CMa)
3. Alpha Carinae
Kanopus (α Car
4. Alpha Boötis
Arktur (α Boo)
5. Alpha Lyrae
Wega
6. Alpha Aurigae
Kapella (α1 Aur)
7. Beta Orionis
Procjon (α CMi)
8. Alpha Canis Minorii
Achernar (α Eri)
10. Alpha Orionis
Betelgeza (α Ori)
(α Lyr)
)
Slide 6
GWIAZDY
Gwiazda to kuliste ciało niebieskie stanowiące
skupisko powiązanej grawitacyjnie materii w
stanie plazmy bądź zdegenerowanej.
Przynajmniej przez część swojego życia gwiazda
w sposób stabilny emituje powstającą w jej jądrze
w wyniku procesów syntezy jądrowej atomów
wodoru energię w postaci promieniowania
elektromagnetycznego, w szczególności pod
postacią światła widzialnego. Gwiazdy zbudowane
są głównie z wodoru i helu, prawie wszystkie
atomy innych cięższych pierwiastków znajdujące
się we Wszechświecie powstały w efekcie
zachodzących w nich przemian jądrowych lub
podczas wieńczących ich istnienie wybuchów.
Jasność gwiazd
Kiedy spoglądamy w niebo w pogodną noc widzimy gwiazdy.
Niektóre są jasne, inne tak słabe, że ledwie dostrzegalne z
Ziemi. Niektóre słabiutkie gwiazdy są w rzeczywistości bardzo
jasne lecz położone bardzo daleko. Z drugiej strony część
najjaśniejszych gwiazd na niebie jest w rzeczywistości bardzo
słaba, ale leżą blisko nas, więc wydają się być jasne.
Wykonując obserwacje astronomiczne czynimy to z
powierzchni Ziemi lub z jej bezpośredniej bliskości, możemy
zatem mierzyć jedynie ilość docierającego do nas światła.
Niestety wielkości obserwowane nie przekładają się w
bezpośredni sposób na wielkości opisujące fizyczne
parametry gwiazd. Jeśli chcemy dowiedzieć się czegoś
więcej o danej gwieździe np. poznać jej rozmiar czy jasność
fizyczną (rzeczywistą) musimy najpierw zmierzyć jej odległość
od Ziemi.
Od najdawniejszych
czasów...
Historycznie
rzecz biorąc, gwiazdy widoczne
gołym okiem zostały podzielone na sześć
przedziałów w jasności zwanych wielkościami
gwiazdowymi (z łaciny: magnitudo, w skrócie:
mag). Ten system określania jasności gwiazd
został wprowadzony przez greckiego astronoma
Hipparcha około 120 roku p.n.e. i jest używany
współcześnie z niewielkimi modyfikacjami.
Hipparch określił najjaśniejsze gwiazdy jako
mające wielkość gwiazdową równą 1, a
najsłabsze jako mające wielkość gwiazdową
równą 6.
Hipparch, grecki
astronom, wynalazca
pierwszej skali
jasności gwiazd
Astronomia zmieniła się bardzo od czasów
Hipparcha! Zamiast używania jedynie oka
nieuzbrojonego do obserwacji, w dzisiejszych
czasach światło obiektów astronomicznych
zbierane jest przez olbrzymie lustra teleskopów
naziemnych takich jak Very Large Telescope (VLT)
na pustyni Atacama w Chile czy Teleskop
Kosmiczny Hubble'a (HST) krążący na orbicie
wokółziemskiej. Zgromadzone światło jest
następnie analizowane przez instrumenty zdolne
detektować obiekty miliardy razy słabsze niż te,
które można zaobserwować gołym okiem.
Co to właściwie jest jasność
gwiazd?
Jasność, dzielność promieniowania, moc
promieniowania (ang. luminosity) – stosowana w
astronomii wielkość fizyczna określająca ilość
energii, którą ciało emituje w jednostce czasu.
Jednostką jasności jest wat lub wielokrotność
jasności Słońca = 3,827·1026 W. Jasność może
być podawana jako jasność wizualna lub
bolometryczna. W pierwszym przypadku pod uwagę
bierze się jedynie światło widzialne, w drugim całe
spektrum promieniowania elektromagnetycznego.
Wat - jednostka mocy lub strumienia energii
w układzie SI (jednostka pochodna układu SI),
oznaczana symbolem W.
Najjaśniejsza gwiazda
Syriusz - (znany także jako Psia Gwiazda oraz α CMa)
– najjaśniejsza i jedna z najbliższych gwiazd nocnego
nieba, położona w gwiazdozbiorze Wielkiego Psa. Jej
jasność obserwowana wynosi -1,47 magnitudo, a
odległość od Układu Słonecznego wynosi około 8,6 lat
świetlnych. Nazwa pochodzi z starogreckiego Σείριος
(Seirios) ("gorący", "prażący", "skwarny", "ognisty").
Syriusza gołym okiem widać niemal z całej kuli ziemskiej
(Poza szerokościami geograficznymi położonymi na
północ od równoleżnika 73,284°N) i na półkuli północnej
stanowi on jeden z wierzchołków trójkąta zimowego. W
sprzyjających warunkach można go zaobserwować
gołym okiem nawet w ciągu dnia.
SYRIUSZ
Najjaśniejsze gwiazdy:
1. Słońce
2. Alpha Canis Majoris
Syriusz (α CMa)
3. Alpha Carinae
Kanopus (α Car
4. Alpha Boötis
Arktur (α Boo)
5. Alpha Lyrae
Wega
6. Alpha Aurigae
Kapella (α1 Aur)
7. Beta Orionis
Procjon (α CMi)
8. Alpha Canis Minorii
Achernar (α Eri)
10. Alpha Orionis
Betelgeza (α Ori)
(α Lyr)
)
Slide 7
GWIAZDY
Gwiazda to kuliste ciało niebieskie stanowiące
skupisko powiązanej grawitacyjnie materii w
stanie plazmy bądź zdegenerowanej.
Przynajmniej przez część swojego życia gwiazda
w sposób stabilny emituje powstającą w jej jądrze
w wyniku procesów syntezy jądrowej atomów
wodoru energię w postaci promieniowania
elektromagnetycznego, w szczególności pod
postacią światła widzialnego. Gwiazdy zbudowane
są głównie z wodoru i helu, prawie wszystkie
atomy innych cięższych pierwiastków znajdujące
się we Wszechświecie powstały w efekcie
zachodzących w nich przemian jądrowych lub
podczas wieńczących ich istnienie wybuchów.
Jasność gwiazd
Kiedy spoglądamy w niebo w pogodną noc widzimy gwiazdy.
Niektóre są jasne, inne tak słabe, że ledwie dostrzegalne z
Ziemi. Niektóre słabiutkie gwiazdy są w rzeczywistości bardzo
jasne lecz położone bardzo daleko. Z drugiej strony część
najjaśniejszych gwiazd na niebie jest w rzeczywistości bardzo
słaba, ale leżą blisko nas, więc wydają się być jasne.
Wykonując obserwacje astronomiczne czynimy to z
powierzchni Ziemi lub z jej bezpośredniej bliskości, możemy
zatem mierzyć jedynie ilość docierającego do nas światła.
Niestety wielkości obserwowane nie przekładają się w
bezpośredni sposób na wielkości opisujące fizyczne
parametry gwiazd. Jeśli chcemy dowiedzieć się czegoś
więcej o danej gwieździe np. poznać jej rozmiar czy jasność
fizyczną (rzeczywistą) musimy najpierw zmierzyć jej odległość
od Ziemi.
Od najdawniejszych
czasów...
Historycznie
rzecz biorąc, gwiazdy widoczne
gołym okiem zostały podzielone na sześć
przedziałów w jasności zwanych wielkościami
gwiazdowymi (z łaciny: magnitudo, w skrócie:
mag). Ten system określania jasności gwiazd
został wprowadzony przez greckiego astronoma
Hipparcha około 120 roku p.n.e. i jest używany
współcześnie z niewielkimi modyfikacjami.
Hipparch określił najjaśniejsze gwiazdy jako
mające wielkość gwiazdową równą 1, a
najsłabsze jako mające wielkość gwiazdową
równą 6.
Hipparch, grecki
astronom, wynalazca
pierwszej skali
jasności gwiazd
Astronomia zmieniła się bardzo od czasów
Hipparcha! Zamiast używania jedynie oka
nieuzbrojonego do obserwacji, w dzisiejszych
czasach światło obiektów astronomicznych
zbierane jest przez olbrzymie lustra teleskopów
naziemnych takich jak Very Large Telescope (VLT)
na pustyni Atacama w Chile czy Teleskop
Kosmiczny Hubble'a (HST) krążący na orbicie
wokółziemskiej. Zgromadzone światło jest
następnie analizowane przez instrumenty zdolne
detektować obiekty miliardy razy słabsze niż te,
które można zaobserwować gołym okiem.
Co to właściwie jest jasność
gwiazd?
Jasność, dzielność promieniowania, moc
promieniowania (ang. luminosity) – stosowana w
astronomii wielkość fizyczna określająca ilość
energii, którą ciało emituje w jednostce czasu.
Jednostką jasności jest wat lub wielokrotność
jasności Słońca = 3,827·1026 W. Jasność może
być podawana jako jasność wizualna lub
bolometryczna. W pierwszym przypadku pod uwagę
bierze się jedynie światło widzialne, w drugim całe
spektrum promieniowania elektromagnetycznego.
Wat - jednostka mocy lub strumienia energii
w układzie SI (jednostka pochodna układu SI),
oznaczana symbolem W.
Najjaśniejsza gwiazda
Syriusz - (znany także jako Psia Gwiazda oraz α CMa)
– najjaśniejsza i jedna z najbliższych gwiazd nocnego
nieba, położona w gwiazdozbiorze Wielkiego Psa. Jej
jasność obserwowana wynosi -1,47 magnitudo, a
odległość od Układu Słonecznego wynosi około 8,6 lat
świetlnych. Nazwa pochodzi z starogreckiego Σείριος
(Seirios) ("gorący", "prażący", "skwarny", "ognisty").
Syriusza gołym okiem widać niemal z całej kuli ziemskiej
(Poza szerokościami geograficznymi położonymi na
północ od równoleżnika 73,284°N) i na półkuli północnej
stanowi on jeden z wierzchołków trójkąta zimowego. W
sprzyjających warunkach można go zaobserwować
gołym okiem nawet w ciągu dnia.
SYRIUSZ
Najjaśniejsze gwiazdy:
1. Słońce
2. Alpha Canis Majoris
Syriusz (α CMa)
3. Alpha Carinae
Kanopus (α Car
4. Alpha Boötis
Arktur (α Boo)
5. Alpha Lyrae
Wega
6. Alpha Aurigae
Kapella (α1 Aur)
7. Beta Orionis
Procjon (α CMi)
8. Alpha Canis Minorii
Achernar (α Eri)
10. Alpha Orionis
Betelgeza (α Ori)
(α Lyr)
)
Slide 8
GWIAZDY
Gwiazda to kuliste ciało niebieskie stanowiące
skupisko powiązanej grawitacyjnie materii w
stanie plazmy bądź zdegenerowanej.
Przynajmniej przez część swojego życia gwiazda
w sposób stabilny emituje powstającą w jej jądrze
w wyniku procesów syntezy jądrowej atomów
wodoru energię w postaci promieniowania
elektromagnetycznego, w szczególności pod
postacią światła widzialnego. Gwiazdy zbudowane
są głównie z wodoru i helu, prawie wszystkie
atomy innych cięższych pierwiastków znajdujące
się we Wszechświecie powstały w efekcie
zachodzących w nich przemian jądrowych lub
podczas wieńczących ich istnienie wybuchów.
Jasność gwiazd
Kiedy spoglądamy w niebo w pogodną noc widzimy gwiazdy.
Niektóre są jasne, inne tak słabe, że ledwie dostrzegalne z
Ziemi. Niektóre słabiutkie gwiazdy są w rzeczywistości bardzo
jasne lecz położone bardzo daleko. Z drugiej strony część
najjaśniejszych gwiazd na niebie jest w rzeczywistości bardzo
słaba, ale leżą blisko nas, więc wydają się być jasne.
Wykonując obserwacje astronomiczne czynimy to z
powierzchni Ziemi lub z jej bezpośredniej bliskości, możemy
zatem mierzyć jedynie ilość docierającego do nas światła.
Niestety wielkości obserwowane nie przekładają się w
bezpośredni sposób na wielkości opisujące fizyczne
parametry gwiazd. Jeśli chcemy dowiedzieć się czegoś
więcej o danej gwieździe np. poznać jej rozmiar czy jasność
fizyczną (rzeczywistą) musimy najpierw zmierzyć jej odległość
od Ziemi.
Od najdawniejszych
czasów...
Historycznie
rzecz biorąc, gwiazdy widoczne
gołym okiem zostały podzielone na sześć
przedziałów w jasności zwanych wielkościami
gwiazdowymi (z łaciny: magnitudo, w skrócie:
mag). Ten system określania jasności gwiazd
został wprowadzony przez greckiego astronoma
Hipparcha około 120 roku p.n.e. i jest używany
współcześnie z niewielkimi modyfikacjami.
Hipparch określił najjaśniejsze gwiazdy jako
mające wielkość gwiazdową równą 1, a
najsłabsze jako mające wielkość gwiazdową
równą 6.
Hipparch, grecki
astronom, wynalazca
pierwszej skali
jasności gwiazd
Astronomia zmieniła się bardzo od czasów
Hipparcha! Zamiast używania jedynie oka
nieuzbrojonego do obserwacji, w dzisiejszych
czasach światło obiektów astronomicznych
zbierane jest przez olbrzymie lustra teleskopów
naziemnych takich jak Very Large Telescope (VLT)
na pustyni Atacama w Chile czy Teleskop
Kosmiczny Hubble'a (HST) krążący na orbicie
wokółziemskiej. Zgromadzone światło jest
następnie analizowane przez instrumenty zdolne
detektować obiekty miliardy razy słabsze niż te,
które można zaobserwować gołym okiem.
Co to właściwie jest jasność
gwiazd?
Jasność, dzielność promieniowania, moc
promieniowania (ang. luminosity) – stosowana w
astronomii wielkość fizyczna określająca ilość
energii, którą ciało emituje w jednostce czasu.
Jednostką jasności jest wat lub wielokrotność
jasności Słońca = 3,827·1026 W. Jasność może
być podawana jako jasność wizualna lub
bolometryczna. W pierwszym przypadku pod uwagę
bierze się jedynie światło widzialne, w drugim całe
spektrum promieniowania elektromagnetycznego.
Wat - jednostka mocy lub strumienia energii
w układzie SI (jednostka pochodna układu SI),
oznaczana symbolem W.
Najjaśniejsza gwiazda
Syriusz - (znany także jako Psia Gwiazda oraz α CMa)
– najjaśniejsza i jedna z najbliższych gwiazd nocnego
nieba, położona w gwiazdozbiorze Wielkiego Psa. Jej
jasność obserwowana wynosi -1,47 magnitudo, a
odległość od Układu Słonecznego wynosi około 8,6 lat
świetlnych. Nazwa pochodzi z starogreckiego Σείριος
(Seirios) ("gorący", "prażący", "skwarny", "ognisty").
Syriusza gołym okiem widać niemal z całej kuli ziemskiej
(Poza szerokościami geograficznymi położonymi na
północ od równoleżnika 73,284°N) i na półkuli północnej
stanowi on jeden z wierzchołków trójkąta zimowego. W
sprzyjających warunkach można go zaobserwować
gołym okiem nawet w ciągu dnia.
SYRIUSZ
Najjaśniejsze gwiazdy:
1. Słońce
2. Alpha Canis Majoris
Syriusz (α CMa)
3. Alpha Carinae
Kanopus (α Car
4. Alpha Boötis
Arktur (α Boo)
5. Alpha Lyrae
Wega
6. Alpha Aurigae
Kapella (α1 Aur)
7. Beta Orionis
Procjon (α CMi)
8. Alpha Canis Minorii
Achernar (α Eri)
10. Alpha Orionis
Betelgeza (α Ori)
(α Lyr)
)
Slide 9
GWIAZDY
Gwiazda to kuliste ciało niebieskie stanowiące
skupisko powiązanej grawitacyjnie materii w
stanie plazmy bądź zdegenerowanej.
Przynajmniej przez część swojego życia gwiazda
w sposób stabilny emituje powstającą w jej jądrze
w wyniku procesów syntezy jądrowej atomów
wodoru energię w postaci promieniowania
elektromagnetycznego, w szczególności pod
postacią światła widzialnego. Gwiazdy zbudowane
są głównie z wodoru i helu, prawie wszystkie
atomy innych cięższych pierwiastków znajdujące
się we Wszechświecie powstały w efekcie
zachodzących w nich przemian jądrowych lub
podczas wieńczących ich istnienie wybuchów.
Jasność gwiazd
Kiedy spoglądamy w niebo w pogodną noc widzimy gwiazdy.
Niektóre są jasne, inne tak słabe, że ledwie dostrzegalne z
Ziemi. Niektóre słabiutkie gwiazdy są w rzeczywistości bardzo
jasne lecz położone bardzo daleko. Z drugiej strony część
najjaśniejszych gwiazd na niebie jest w rzeczywistości bardzo
słaba, ale leżą blisko nas, więc wydają się być jasne.
Wykonując obserwacje astronomiczne czynimy to z
powierzchni Ziemi lub z jej bezpośredniej bliskości, możemy
zatem mierzyć jedynie ilość docierającego do nas światła.
Niestety wielkości obserwowane nie przekładają się w
bezpośredni sposób na wielkości opisujące fizyczne
parametry gwiazd. Jeśli chcemy dowiedzieć się czegoś
więcej o danej gwieździe np. poznać jej rozmiar czy jasność
fizyczną (rzeczywistą) musimy najpierw zmierzyć jej odległość
od Ziemi.
Od najdawniejszych
czasów...
Historycznie
rzecz biorąc, gwiazdy widoczne
gołym okiem zostały podzielone na sześć
przedziałów w jasności zwanych wielkościami
gwiazdowymi (z łaciny: magnitudo, w skrócie:
mag). Ten system określania jasności gwiazd
został wprowadzony przez greckiego astronoma
Hipparcha około 120 roku p.n.e. i jest używany
współcześnie z niewielkimi modyfikacjami.
Hipparch określił najjaśniejsze gwiazdy jako
mające wielkość gwiazdową równą 1, a
najsłabsze jako mające wielkość gwiazdową
równą 6.
Hipparch, grecki
astronom, wynalazca
pierwszej skali
jasności gwiazd
Astronomia zmieniła się bardzo od czasów
Hipparcha! Zamiast używania jedynie oka
nieuzbrojonego do obserwacji, w dzisiejszych
czasach światło obiektów astronomicznych
zbierane jest przez olbrzymie lustra teleskopów
naziemnych takich jak Very Large Telescope (VLT)
na pustyni Atacama w Chile czy Teleskop
Kosmiczny Hubble'a (HST) krążący na orbicie
wokółziemskiej. Zgromadzone światło jest
następnie analizowane przez instrumenty zdolne
detektować obiekty miliardy razy słabsze niż te,
które można zaobserwować gołym okiem.
Co to właściwie jest jasność
gwiazd?
Jasność, dzielność promieniowania, moc
promieniowania (ang. luminosity) – stosowana w
astronomii wielkość fizyczna określająca ilość
energii, którą ciało emituje w jednostce czasu.
Jednostką jasności jest wat lub wielokrotność
jasności Słońca = 3,827·1026 W. Jasność może
być podawana jako jasność wizualna lub
bolometryczna. W pierwszym przypadku pod uwagę
bierze się jedynie światło widzialne, w drugim całe
spektrum promieniowania elektromagnetycznego.
Wat - jednostka mocy lub strumienia energii
w układzie SI (jednostka pochodna układu SI),
oznaczana symbolem W.
Najjaśniejsza gwiazda
Syriusz - (znany także jako Psia Gwiazda oraz α CMa)
– najjaśniejsza i jedna z najbliższych gwiazd nocnego
nieba, położona w gwiazdozbiorze Wielkiego Psa. Jej
jasność obserwowana wynosi -1,47 magnitudo, a
odległość od Układu Słonecznego wynosi około 8,6 lat
świetlnych. Nazwa pochodzi z starogreckiego Σείριος
(Seirios) ("gorący", "prażący", "skwarny", "ognisty").
Syriusza gołym okiem widać niemal z całej kuli ziemskiej
(Poza szerokościami geograficznymi położonymi na
północ od równoleżnika 73,284°N) i na półkuli północnej
stanowi on jeden z wierzchołków trójkąta zimowego. W
sprzyjających warunkach można go zaobserwować
gołym okiem nawet w ciągu dnia.
SYRIUSZ
Najjaśniejsze gwiazdy:
1. Słońce
2. Alpha Canis Majoris
Syriusz (α CMa)
3. Alpha Carinae
Kanopus (α Car
4. Alpha Boötis
Arktur (α Boo)
5. Alpha Lyrae
Wega
6. Alpha Aurigae
Kapella (α1 Aur)
7. Beta Orionis
Procjon (α CMi)
8. Alpha Canis Minorii
Achernar (α Eri)
10. Alpha Orionis
Betelgeza (α Ori)
(α Lyr)
)
Slide 10
GWIAZDY
Gwiazda to kuliste ciało niebieskie stanowiące
skupisko powiązanej grawitacyjnie materii w
stanie plazmy bądź zdegenerowanej.
Przynajmniej przez część swojego życia gwiazda
w sposób stabilny emituje powstającą w jej jądrze
w wyniku procesów syntezy jądrowej atomów
wodoru energię w postaci promieniowania
elektromagnetycznego, w szczególności pod
postacią światła widzialnego. Gwiazdy zbudowane
są głównie z wodoru i helu, prawie wszystkie
atomy innych cięższych pierwiastków znajdujące
się we Wszechświecie powstały w efekcie
zachodzących w nich przemian jądrowych lub
podczas wieńczących ich istnienie wybuchów.
Jasność gwiazd
Kiedy spoglądamy w niebo w pogodną noc widzimy gwiazdy.
Niektóre są jasne, inne tak słabe, że ledwie dostrzegalne z
Ziemi. Niektóre słabiutkie gwiazdy są w rzeczywistości bardzo
jasne lecz położone bardzo daleko. Z drugiej strony część
najjaśniejszych gwiazd na niebie jest w rzeczywistości bardzo
słaba, ale leżą blisko nas, więc wydają się być jasne.
Wykonując obserwacje astronomiczne czynimy to z
powierzchni Ziemi lub z jej bezpośredniej bliskości, możemy
zatem mierzyć jedynie ilość docierającego do nas światła.
Niestety wielkości obserwowane nie przekładają się w
bezpośredni sposób na wielkości opisujące fizyczne
parametry gwiazd. Jeśli chcemy dowiedzieć się czegoś
więcej o danej gwieździe np. poznać jej rozmiar czy jasność
fizyczną (rzeczywistą) musimy najpierw zmierzyć jej odległość
od Ziemi.
Od najdawniejszych
czasów...
Historycznie
rzecz biorąc, gwiazdy widoczne
gołym okiem zostały podzielone na sześć
przedziałów w jasności zwanych wielkościami
gwiazdowymi (z łaciny: magnitudo, w skrócie:
mag). Ten system określania jasności gwiazd
został wprowadzony przez greckiego astronoma
Hipparcha około 120 roku p.n.e. i jest używany
współcześnie z niewielkimi modyfikacjami.
Hipparch określił najjaśniejsze gwiazdy jako
mające wielkość gwiazdową równą 1, a
najsłabsze jako mające wielkość gwiazdową
równą 6.
Hipparch, grecki
astronom, wynalazca
pierwszej skali
jasności gwiazd
Astronomia zmieniła się bardzo od czasów
Hipparcha! Zamiast używania jedynie oka
nieuzbrojonego do obserwacji, w dzisiejszych
czasach światło obiektów astronomicznych
zbierane jest przez olbrzymie lustra teleskopów
naziemnych takich jak Very Large Telescope (VLT)
na pustyni Atacama w Chile czy Teleskop
Kosmiczny Hubble'a (HST) krążący na orbicie
wokółziemskiej. Zgromadzone światło jest
następnie analizowane przez instrumenty zdolne
detektować obiekty miliardy razy słabsze niż te,
które można zaobserwować gołym okiem.
Co to właściwie jest jasność
gwiazd?
Jasność, dzielność promieniowania, moc
promieniowania (ang. luminosity) – stosowana w
astronomii wielkość fizyczna określająca ilość
energii, którą ciało emituje w jednostce czasu.
Jednostką jasności jest wat lub wielokrotność
jasności Słońca = 3,827·1026 W. Jasność może
być podawana jako jasność wizualna lub
bolometryczna. W pierwszym przypadku pod uwagę
bierze się jedynie światło widzialne, w drugim całe
spektrum promieniowania elektromagnetycznego.
Wat - jednostka mocy lub strumienia energii
w układzie SI (jednostka pochodna układu SI),
oznaczana symbolem W.
Najjaśniejsza gwiazda
Syriusz - (znany także jako Psia Gwiazda oraz α CMa)
– najjaśniejsza i jedna z najbliższych gwiazd nocnego
nieba, położona w gwiazdozbiorze Wielkiego Psa. Jej
jasność obserwowana wynosi -1,47 magnitudo, a
odległość od Układu Słonecznego wynosi około 8,6 lat
świetlnych. Nazwa pochodzi z starogreckiego Σείριος
(Seirios) ("gorący", "prażący", "skwarny", "ognisty").
Syriusza gołym okiem widać niemal z całej kuli ziemskiej
(Poza szerokościami geograficznymi położonymi na
północ od równoleżnika 73,284°N) i na półkuli północnej
stanowi on jeden z wierzchołków trójkąta zimowego. W
sprzyjających warunkach można go zaobserwować
gołym okiem nawet w ciągu dnia.
SYRIUSZ
Najjaśniejsze gwiazdy:
1. Słońce
2. Alpha Canis Majoris
Syriusz (α CMa)
3. Alpha Carinae
Kanopus (α Car
4. Alpha Boötis
Arktur (α Boo)
5. Alpha Lyrae
Wega
6. Alpha Aurigae
Kapella (α1 Aur)
7. Beta Orionis
Procjon (α CMi)
8. Alpha Canis Minorii
Achernar (α Eri)
10. Alpha Orionis
Betelgeza (α Ori)
(α Lyr)
)