Zadbaj o e-bezpieczeństwo swoje i innych! Na bazie materiałów edukacyjnych o bezpieczeństwie w sieci, oraz projektu Kidprotect i Fundacji Dzieci Niczyje „Szkoła Bezpiecznego.
Download ReportTranscript Zadbaj o e-bezpieczeństwo swoje i innych! Na bazie materiałów edukacyjnych o bezpieczeństwie w sieci, oraz projektu Kidprotect i Fundacji Dzieci Niczyje „Szkoła Bezpiecznego.
Slide 1
Zadbaj o e-bezpieczeństwo swoje i innych!
Na bazie materiałów edukacyjnych o bezpieczeństwie w sieci,
oraz projektu Kidprotect i Fundacji Dzieci Niczyje
„Szkoła Bezpiecznego Internetu” i „Pomoc w Net”
opracowała E.Wójcicka
Media
Obecnie najpopularniejsze są cztery podstawowe typy środków masowego przekazu:
Internet, telewizja, radio oraz gazeta. Są one obecne na co dzień w życiu człowieka,
towarzyszą mu na każdym kroku.
Dzięki mediom ludzie mają dostęp do najświeższych informacji, edukacji i rozrywki.
Media dają nieograniczone możliwości komunikacji, rozwoju i poznawania świata.
Media kształtują opinię publiczną, wyznaczają kierunki myślenia, kształtują gusta,
światopogląd, dostarczają emocji, przemawiają do ludzkiej wyobraźni,
są także poważnym narzędziem marketingowym i biznesowym.
Pamiętając o zaletach mediów, nie możemy zapominać o ich wadach.
Musimy być krytyczni wobec treści i informacji nam przekazywanych i mieć świadomość
niebezpieczeństw i ryzyka, jakie niesie nieświadome lub ufne i beztroskie korzystanie
z mediów.
Media mogą bowiem kłamać, oszukiwać, manipulować odbiorcami,
zawierać niepożądane, szkodliwe i zakazane treści, błędne informacje,
wpływać na niewłaściwe postawy i zachowania. Na przykład: cyberprzemoc,
przestępstwa, spam, wirusy, phishing, piractwo, wyłudzenia, kradzieże, utrata danych,
włamania do bazy, przejęcie domeny, szpiegostwo, demoralizacja, pedofilia, uzależnienia
to tylko wybrane zagrożenia związane z niewłaściwym użytkowaniem i odbiorem mediów.
AKTUALNE ZAGROŻENIA BEZPIECZEŃSTWA UŻYTKOWNIKÓW W INTERNECIE
Internet to medium, które ma wiele pozytywnych zastosowań.
Niestety niesie ze sobą równie dużo zagrożeń.
Internauci mogą być narażeni na:
cyberprzemoc- zjawisko wysyłania lub publikowania, przy użyciu nowych technologii
(Internetu i telefonu komórkowego) materiałów (zdjęć, filmów, komentarzy, wiadomości itp.),
które mają na celu wyrządzenie krzywdy drugiej osobie.
nieuprawniony dostęp - włamania do miejsc strzeżonych hasłem lub innym
zabezpieczeniem (np. poczta email, konto na portalu społecznościowym itp.)
niebezpieczne kontakty- kontakty, które związane są z ryzykiem wystąpienia
niebezpieczeństwa ze strony osób, z którymi młodzi użytkownicy Internetu rozmawiają
lub korespondują, w tym uwodzenie w sieci (gooming) - to szczególna kategoria relacji
tworzona w Internecie między osobami dorosłymi a dziećmi w celu ich uwiedzenia
i wykorzystania seksualnego.
szkodliwe treści - treści pojawiające się w Internecie, które są nieadekwatne do wieku,
wrażliwości i rozwoju dziecka (np. promujące przemoc, pornografię, zachęcające
do ryzykownych zachowań itp.)
uzależnienie od Internetu - patologiczne używanie Internetu, które ma znaczący wpływ
na pogorszenie funkcjonowania dziecka w sferze: fizycznej, psychicznej, interpersonalnej,
społecznej, rodzinnej, ekonomicznej.
Przydatne kontakty:
Telefon Zaufania dla Dzieci i Młodzieży prowadzonego przez Fundację Dzieci Niczyje116 111
Helpline.org.pl
-wspólny projekt Fundacji Dzieci Niczyje i Fundacji Orange, współfinansowanym przez
Komisję Europejską w ramach projektu Safer Internet. Celem jest niesienie pomocy dzieciom i młodzieży w
sytuacjach zagrożenia bezpieczeństwa podczas korzystania z nowych technologii oraz wsparcie rodziców i
profesjonalistów , którzy w swojej pracy zawodowej spotykają się z problemami młodych internautów. Telefon
800 100 100 i czat są czynne od poniedziałku do piątku od 11.00 do 17.00;
e-mail: [email protected]
zgłaszanie nielegalnych treści: [email protected]
Fundacja Kidprotect- Szkoła Bezpiecznego Internetu- 22 636 73 04 (biuro),
500 851 978 lub przez GG801 123 400
Telefon Zaufania Rzecznika praw Dziecka800 12 12 12 od poniedziałku do piątku od godziny 8.15 do 20.00
Cyberprzemoc
Cyberprzemoc to takie zachowania jak:
•ośmieszanie, obrażanie, straszenie, nękanie czy też poniżanie kogoś
za pomocą Internetu albo telefonu komórkowego
•podszywanie się pod kogoś w portalach społecznościowych, na blogach,
wiadomościach e-mail lub komunikatorach
•włamanie się na czyjeś konto (np. pocztowe, w portalu społecznościowym,
konto komunikatora)
•publikowanie oraz rozsyłanie filmów, zdjęć, albo informacji, które kogoś ośmieszają
•tworzenie obrażających kogoś stron internetowych lub blogów
•pisanie obraźliwych komentarzy na forach, blogach, portalach społecznościowych.
Jeśli doświadczasz cyberprzemocy:
*powiedz o tym zaufanej osobie dorosłej - z jej pomocą będzie Ci łatwiej poradzić sobie
z tą sytuacją.
*postaraj się nie kontaktować ze sprawcą cyberprzemocy i nie odpowiadać
na jego zaczepki. Dzięki temu unikniesz prowokowania go do dalszych działań.
*zachowaj wszystkie dowody cyberprzemocy - nie kasuj smsów, e-maili, rozmów na czatach
lub komunikatorach.
* jeśli ktoś dokucza Ci na jakiejś stronie WWW, zrób screen strony (zdjęcie)aby zachować to, co widzisz na ekranie wciśnij klawisz "Print Screen" (Prt Sc),
a następnie otwórz program tekstowy (np. Word) lub graficzny (np. Paint) i wklej tam screen
naciskając jednocześnie klawisze "Ctrl" i "V".
Pamiętaj, aby zapisać plik!
*skontaktuj się z Helpline pod bezpłatnym numerem 800 100 100,
wyślij wiadomość e-mail na adres [email protected]
lub porozmawiaj na czacie z poziomu strony Helpline.
Nieuprawniony dostęp
Zdarza się, że ktoś bez naszej wiedzy i zgody próbuje uzyskać dostęp do naszego komputera,
konta, profilu czy bloga. Często chce w ten sposób uzyskać i przejąć informacje,
które publikujemy lub przechowujemy.
Kradzież danych polega na wyciąganiu pewnych informacji (m.in. danych osobowych)
od konkretnej osoby, przez osoby niepowołane (które nie mają na to pozwolenia).
Każdy Polak ma prawo do ochrony danych osobowych w myśl Ustawy
o Ochronie danych osobowych z dnia 29 sierpnia 1997 roku.
Dane osobowe to wszelkie informacje dotyczące zidentyfikowanej lub możliwej
do zidentyfikowania osoby fizycznej. Daną osobową będzie więc każda informacja
pozwalająca na ustalenie tożsamości osoby nawet pośrednio, poprzez inne posiadane
informacje.
Daną osobową będzie mógł stanowić np.: adres IP komputera, zdjęcie,
adres email (w szczególności jeśli składa się z imienia i nazwiska);
jeśli przy ich pomocy możemy ustalić kim jest dana osoba.
Jak chronić się przed nieuprawnionym dostępem:
•NIE PODAWAJ nikomu danych (chyba, że są wymagane przy rejestracji –
wtedy tylko w sprawdzonych serwisach publicznych)
•gdy ktoś wypytuje Cię o Twoje dane - NIE ODPOWIADAJ; najlepiej skończyć
taką rozmowę
•jeżeli nie musisz, NIE UMIESZCZAJ ważnych danych na komputerze podłączonym
do sieci
•BĄDŹ OSTROŻNA/Y w nowych miejscach w sieci - nie wiadomo jak działają – sprawdź,
jaki jest regulamin miejsca oraz czy możliwy jest kontakt z administracją
•SPRAWDŹ ZABEZPIECZENIA podczas zakupów w sieci
•dbaj cały czas o odpowiednią ochronę swojego komputera - ZAINSTALUJ PROGRAM
ANTYWIRUSOWY i WŁĄCZ FIREWALL (działający jak zapora nie dopuszczająca
szkodliwych elementów)
•AKTUALIZUJ PROGRAMY, z których korzystasz
•BĄDŹ CZUJNA/Y- nigdy, niezależnie od użytego zabezpieczenia, nie masz pewności
czy będzie ono wystarczające
Jak reagować na nieuprawniony dostęp?
Telefony komórkowe nowej generacji mają funkcje zbliżone do komputerów,
przez co są narażone na działania wirtualnych przestępców.
Zdarza się, że pobierając z Internetu na telefon grę lub aplikację niewidomego pochodzenia,
możemy wraz z nią ściągnąć wirusa. Taki wirus może zniszczyć cały system operacyjny
telefonu oraz doprowadzić do utraty wszystkich danych i kontaktów, które mieliśmy
w nim zapisane.
Jak się zabezpieczyć?
Włączaj usługę bluetooth i WIFI tylko wtedy, gdy z niej korzystasz.
Nie akceptuj propozycji połączenia z nieznanymi urządzeniami.
Nie pobieraj aplikacji i gier z nieznanych źródeł.
Zawsze czytaj regulaminy aplikacji i gier, które zamierzasz pobrać.
Jak reagować na nieuprawniony dostęp?
W przypadku kradzieży tożsamości w internecie,
należy przede wszystkim zwrócić się do prowadzących serwisy,
w których znajdują się przejęte przez hakera konta.
Wykorzystaj e-mail i szybko skontaktuj się z administratorami - opisz dokładnie sytuację,
tak aby uwiarygodnić problem i poproś o zablokowanie kont tak szybko, jak to możliwe.
Dzięki temu nie stracisz swojej reputacji przez np. spamowe wpisy na forach
spod Twojego nicka.
Jeśli nie możesz znaleźć adresu administratora strony skontaktuj się
z Helpline.org.pl i opowiedz o swoim problemie.
Wątpliwości kontaktować można ze specjalistami z Helpline.org.pl www.helpline.org.pl, [email protected], tel. 800-100-100.
Poza tym należy zmienić wszystkie hasła i loginy do serwisów internetowych
z których korzystasz, tak żeby nie było możliwe logowanie przy użyciu starych danych.
Zrób to nawet, jeśli te konta wydają się być nienaruszone - być może ktoś zechce skorzystać
z nich w przyszłości.
Jak reagować na nieuprawniony dostęp?
Jeżeli skradzione zostały dane związane z kontem bankowym lub kartą kredytową
nie należy kontaktować się w imieniu innych osób, bądź rodziców .
Nie wolno korzystać z cudzych kart, jeżeli takie znajdziemy, w takiej sytuacji należy
opowiedzieć rodzicom , bądź zaufanej osobie dorosłej o całej sytuacji.
Jeżeli skradzione zostały dane do Twojej karty kredytowej, lub też wykonano jakieś zakupy
na Twoje konto - wtedy należy bezzwłocznie skontaktować się z policją.
Jeżeli korzystałeś z karty kredytowej rodziców, lub ktoś wykonał zakupy na Twoje
konto, ktoś włamał sie na twoje konto, profil, blog, ktoś podszywa się pod ciebie
w celu ośmieszenia, padłeś ofiarą nękania, zastraszania i gróźb w Internecie
i za pośrednictwem telefonów komórkowych jest to wykroczenie i możesz zgłosić je na policję.
Jeżeli masz mniej niż 18 lat w takiej sytuacji zawiadomienie na policję
lub do prokuratury składają w Twoim imieniu osoby dorosłe: rodzice lub opiekunowie
prawni.
Niebezpieczne kontakty
Nigdy nie wiadomo, kto jest po drugiej stronie!
Jeśli podejrzewasz, że osoba z którą nawiązałeś/aś kontakt w Sieci ma wobec Ciebie
złe zamiary postaraj się:
Zachować korespondencję z tą osobą - w historii komunikatora, e-mailach, sms'ach
itp.
Spróbuj przypomnieć sobie wszystkie informacje, które posiadasz na temat tej osoby.
Spróbuj porozmawiać o tym z rodzicami czy inną zaufaną osobą dorosłą.
Rodzice lub prawni opiekunowie mogą podjąć działania,
które zapewnią Ci bezpieczeństwo.
Jeśli czujesz, że trudno Ci będzie przeprowadzić taką rozmowę skontaktuj się z Helpline - www.helpline.org.pl, [email protected],
tel. 800-100-100.
Niebezpieczne kontakty
Nigdy nie wiadomo, kto jest po drugiej stronie!
Pamiętaj!
Masz prawo odmówić rozmów na tematy intymne i każdy powinien to uszanować.
Masz prawo przerwać każdy kontakt, który Cię niepokoi.
Masz prawo powiedzieć o wszystkim rodzicom/opiekunom prawnym.
Masz prawo zgłosić administratorowi portalu każdą sytuację, która nie jest zgodna
z jego regulaminem.
Wskazówki, jak bezpiecznie kontaktować się z innymi:
•Staraj się spotykać przede wszystkim z osobami, które poznałeś/aś w świecie realnym.
•Nie podawaj nieznajomym swoich danych osobowych, takich jak numer telefonu
i adres, numer komunikatora, e-mail.
•Posługuj się Nickiem, nie podawaj prawdziwego imienia i nazwiska.
•Nie rozmawiaj z osobami poznanymi w Sieci na tematy intymne.
•Nie opowiadaj nieznajomym o Twoich prywatnych sprawach ani o Twojej rodzinie.
•Bądź ostrożny z wysyłaniem zdjęć- nigdy nie wiesz, gdzie mogą później trafić.
Jeśli coś podejrzewasz, powiedz rodzicom
lub skontaktuj się z Helpline - www.helpline.org.pl, [email protected],
tel. bezpłatny 800-100-100.
Szkodliwe treści to przede wszystkim informacje:
•Ukazujące pornografię
•Namawiające do wyśmiewania innych z powodu rasy, narodowości lub wyznawanej religii
•Namawiające do popełnienia przestępstwa
•Propagujące faszyzm i totalitaryzm
•Prezentujące przemoc
•Zachęcające do podejmowania działań autodestrukcyjnych, czyli takich, które powodują
szkody cielesne lub psychiczne np. uzależnienie
•Zawierające wulgaryzmy
•Zawierające elementy psychomanipulacji, czyli takiego sterowania cudzymi uczuciami,
którego celem jest wyłudzenie korzyści materialnych lub zmuszenie do niewłaściwych
zachowań
•Wprowadzające w błąd, co może mieć wpływ na życie i zdrowie młodego użytkownika
•Zachęcające do prostytucji, używania narkotyków czy hazardu
Szkodliwe treści
Jeśli w czasie surfowania po sieci natkniesz się na szkodliwe lub niebezpieczne treści
skontaktuj się z Helpline.org.pl
Telefon bezpłatny 800 100 100 i czat są czynne od poniedziałku do piątku od 11.00 do 17.00
Możesz również napisać na adres [email protected] lub za pomocą formularza
dostępnego na stronie www.helpline.org.pl
Treści nielegalne, które naruszają prawo, czyli:
*opublikowaną w sieci pornografię bez filtra informacyjnego z o materiałach
tylko dla dorosłych,
*treści rasistowskie,
*treści propagujące totalitaryzm i faszyzm,
możesz to zgłosić anonimowo poprzez formularz na stronie www.dyzurnet.pl
Uzależnienie od komputera
U osób, które nadużywają Internetu/komputera może pojawić się:
•Silna potrzeba lub poczucie przymusu korzystania z Internetu.
•Brak kontroli nad długością czasu spędzanego w Sieci.
•Problem z powstrzymaniem się od korzystania z Internetu.
•Występowanie niepokoju, rozdrażnienia czy gorszego samopoczucia
przy próbie przerwania lub ograniczenia korzystania z Internetu oraz ustępowanie tych
stanów z chwilą powrotu do Sieci.
•Zaniedbywanie dotychczasowych zainteresowań oraz kontaktów z ludźmi
na rzecz Internetu.
•Spędzanie coraz większej ilości czasu w Internecie celem uzyskania zadowolenia,
dobrego samopoczucia, które poprzednio osiągane było w znacznie krótszym czasie.
•Korzystanie z Internetu pomimo szkodliwości poświęcania tak długiego czasu na jedną
aktywność.
Jeśli podobne objawy widzisz u siebie –
zadzwoń bezpłatnie do Helpline 800 100 100,
napisz [email protected]
lub porozmawiaj na czacie www.helpline.org.pl
Uzależnienie od komputera
Konsekwencje nadużywania Internetu:
•Zaniedbywanie nauki oraz codziennych obowiązków;
•Zaburzenia w sferze uczuć i emocji np. częste uczucie niepokoju, agresja;
•Brak troski o własne zdrowie (brak snu, brak ruchu, nieregularne posiłki) i higienę
osobistą;
•Wyobcowanie z realnego świata;
•Problemy w relacjach z ludźmi, unikanie kontaktu z ludźmi w świecie realnym,
konflikty;
•Rezygnacja z zainteresowań i przyjemności;
•Trudności z koncentracją;
•Problemy zdrowotne (pogorszenie wzroku, bóle głowy, niedożywienie, zaburzenia
snu, nieprawidłowy oddech, zespół kanału nadgarstka, skrzywienia kręgosłupa).
Kilka zasad, których należy przestrzegać:
• Używaj bezpiecznych haseł (Idealne hasło jest długie i zawiera litery, punktację, symbole
i cyfry) i nie ujawniaj haseł innych osobom, nawet swoim znajomym.
• Zabezpieczaj zachowane hasła. Uważaj gdzie przechowujesz zapisane hasła. Nie
przechowuj haseł w plecaku, portfelu czy w pliku na swoim komputerze! Przestępcy
najpierw szukają właśnie tam.
• Nigdy nie wysyłaj swojego hasła przez pocztę elektroniczną! Jakakolwiek wiadomość
e-mail, nawet od „zaufanej” witryny, która prosi o podanie hasła, aktualizację karty
kredytowej lub prosi o wejście na stronę internetową w celu zweryfikowania hasła, może
stanowić oszustwo typu phishing (kradzież twojej tożsamości).
• Nie wpisuj haseł na komputerach, nad którymi nie masz kontroli.
Z ogólnie dostępnych komputerów w szkole, czytelni, kafejkach Internetowych czy
pracowniach komputerowych korzystaj tylko do anonimowego przeglądania Internetu
bez podawania nazwy użytkownika i hasła i zawsze wyloguj się z konta.
• Nie podawaj danych osobowych, które pozwalają na identyfikację. Używaj Nicka.
Pamiętaj! W sieci nie jesteś anonimowy i nie wiadomo, kto jest po drugiej stronie…
Przeczytaj o bezpiecznych mediach:
1. Szkoła Bezpiecznego Internetu- http://www.szkolabezpiecznegointernetu.pl
2.Bezpieczeństwo internautów Helpline - http://www.helpline.org.pl
3. Fundacja Kidprotect.pl - http://www.kidprotect.pl
4. Dziecko w sieci- www.dzieckowsieci.fdn.pl
5. Program "Mądrzy Rodzice" - http://www.madrzy-rodzice.pl
6. Bezpieczne Media- przewodnik dla rodziców - http://www.bezpiecznemedia.tp.pl
7. Oprogramowanie kontroli rodzicielskiej NORTON On-Line Family - https://onlinefamily.norton.com
8. Centrum Bezpieczeństwa Microsoft - http://www.microsoft.com/pl-pl/security/family-safety/childsafetyinternet.aspx
9. Program 3-2-1-Internet - http://www.321internet.pl/zasady.html
10. Program Sieciaki - http://www.sieciaki.pl ; http://www.sieciaki.pl/dla-rodzicow-i-nauczycieli
11. Program unijny Safer Internet- bezpieczny internet - http://www.saferinternet.pl
12. Zgłaszanie nielegalnych treści, np. dotyczących rasizmu- Dyżurnet - http://www.dyzurnet.pl
13. O bezpieczeństwie w sieci- http://www.orange.pl/bezpieczenstwo_w_sieci.phtml
14. O mediach- http://redesignmag.pl/Bezpieczne_media.html
15. Bezpieczeństwo dzieci w sieci. Poradnik http://www.sunrisedzieciom.pl/poradnik_bezpieczenstwo_dzieci_w_sieci.pdf
16.Interkl@sa - http://www.interklasa.pl
17. Nasza-Klasa o Bezpieczeństwie - http://nasza-klasa.pl/bezpieczenstwo
18. Bezpieczeństwo na Allegro - http://www.allegro.pl/country_pages/1/0/sc/
Dowiedz się więcej o bezpieczeństwie,
korzystając z poniższych stron internetowych.
www.helpline.org.pl
www.kidprotect.pl/działania
www.dzieckowsieci.fdn.pl
www.bezpiecznemedia.tp.pl
www.321internet.pl/zasady
http://www.microsoft.com/pl-pl/security/familysafety/childsafety-internet.aspx
www.helpline.org.pl
www.kidprotect.pl/działania
www.dzieckowsieci.fdn.pl
www.bezpiecznemedia.tp.pl
www.321internet.pl/zasady
http://www.microsoft.com/pl-pl/security/family-safety/childsafety-internet.aspx
Slide 2
Zadbaj o e-bezpieczeństwo swoje i innych!
Na bazie materiałów edukacyjnych o bezpieczeństwie w sieci,
oraz projektu Kidprotect i Fundacji Dzieci Niczyje
„Szkoła Bezpiecznego Internetu” i „Pomoc w Net”
opracowała E.Wójcicka
Media
Obecnie najpopularniejsze są cztery podstawowe typy środków masowego przekazu:
Internet, telewizja, radio oraz gazeta. Są one obecne na co dzień w życiu człowieka,
towarzyszą mu na każdym kroku.
Dzięki mediom ludzie mają dostęp do najświeższych informacji, edukacji i rozrywki.
Media dają nieograniczone możliwości komunikacji, rozwoju i poznawania świata.
Media kształtują opinię publiczną, wyznaczają kierunki myślenia, kształtują gusta,
światopogląd, dostarczają emocji, przemawiają do ludzkiej wyobraźni,
są także poważnym narzędziem marketingowym i biznesowym.
Pamiętając o zaletach mediów, nie możemy zapominać o ich wadach.
Musimy być krytyczni wobec treści i informacji nam przekazywanych i mieć świadomość
niebezpieczeństw i ryzyka, jakie niesie nieświadome lub ufne i beztroskie korzystanie
z mediów.
Media mogą bowiem kłamać, oszukiwać, manipulować odbiorcami,
zawierać niepożądane, szkodliwe i zakazane treści, błędne informacje,
wpływać na niewłaściwe postawy i zachowania. Na przykład: cyberprzemoc,
przestępstwa, spam, wirusy, phishing, piractwo, wyłudzenia, kradzieże, utrata danych,
włamania do bazy, przejęcie domeny, szpiegostwo, demoralizacja, pedofilia, uzależnienia
to tylko wybrane zagrożenia związane z niewłaściwym użytkowaniem i odbiorem mediów.
AKTUALNE ZAGROŻENIA BEZPIECZEŃSTWA UŻYTKOWNIKÓW W INTERNECIE
Internet to medium, które ma wiele pozytywnych zastosowań.
Niestety niesie ze sobą równie dużo zagrożeń.
Internauci mogą być narażeni na:
cyberprzemoc- zjawisko wysyłania lub publikowania, przy użyciu nowych technologii
(Internetu i telefonu komórkowego) materiałów (zdjęć, filmów, komentarzy, wiadomości itp.),
które mają na celu wyrządzenie krzywdy drugiej osobie.
nieuprawniony dostęp - włamania do miejsc strzeżonych hasłem lub innym
zabezpieczeniem (np. poczta email, konto na portalu społecznościowym itp.)
niebezpieczne kontakty- kontakty, które związane są z ryzykiem wystąpienia
niebezpieczeństwa ze strony osób, z którymi młodzi użytkownicy Internetu rozmawiają
lub korespondują, w tym uwodzenie w sieci (gooming) - to szczególna kategoria relacji
tworzona w Internecie między osobami dorosłymi a dziećmi w celu ich uwiedzenia
i wykorzystania seksualnego.
szkodliwe treści - treści pojawiające się w Internecie, które są nieadekwatne do wieku,
wrażliwości i rozwoju dziecka (np. promujące przemoc, pornografię, zachęcające
do ryzykownych zachowań itp.)
uzależnienie od Internetu - patologiczne używanie Internetu, które ma znaczący wpływ
na pogorszenie funkcjonowania dziecka w sferze: fizycznej, psychicznej, interpersonalnej,
społecznej, rodzinnej, ekonomicznej.
Przydatne kontakty:
Telefon Zaufania dla Dzieci i Młodzieży prowadzonego przez Fundację Dzieci Niczyje116 111
Helpline.org.pl
-wspólny projekt Fundacji Dzieci Niczyje i Fundacji Orange, współfinansowanym przez
Komisję Europejską w ramach projektu Safer Internet. Celem jest niesienie pomocy dzieciom i młodzieży w
sytuacjach zagrożenia bezpieczeństwa podczas korzystania z nowych technologii oraz wsparcie rodziców i
profesjonalistów , którzy w swojej pracy zawodowej spotykają się z problemami młodych internautów. Telefon
800 100 100 i czat są czynne od poniedziałku do piątku od 11.00 do 17.00;
e-mail: [email protected]
zgłaszanie nielegalnych treści: [email protected]
Fundacja Kidprotect- Szkoła Bezpiecznego Internetu- 22 636 73 04 (biuro),
500 851 978 lub przez GG801 123 400
Telefon Zaufania Rzecznika praw Dziecka800 12 12 12 od poniedziałku do piątku od godziny 8.15 do 20.00
Cyberprzemoc
Cyberprzemoc to takie zachowania jak:
•ośmieszanie, obrażanie, straszenie, nękanie czy też poniżanie kogoś
za pomocą Internetu albo telefonu komórkowego
•podszywanie się pod kogoś w portalach społecznościowych, na blogach,
wiadomościach e-mail lub komunikatorach
•włamanie się na czyjeś konto (np. pocztowe, w portalu społecznościowym,
konto komunikatora)
•publikowanie oraz rozsyłanie filmów, zdjęć, albo informacji, które kogoś ośmieszają
•tworzenie obrażających kogoś stron internetowych lub blogów
•pisanie obraźliwych komentarzy na forach, blogach, portalach społecznościowych.
Jeśli doświadczasz cyberprzemocy:
*powiedz o tym zaufanej osobie dorosłej - z jej pomocą będzie Ci łatwiej poradzić sobie
z tą sytuacją.
*postaraj się nie kontaktować ze sprawcą cyberprzemocy i nie odpowiadać
na jego zaczepki. Dzięki temu unikniesz prowokowania go do dalszych działań.
*zachowaj wszystkie dowody cyberprzemocy - nie kasuj smsów, e-maili, rozmów na czatach
lub komunikatorach.
* jeśli ktoś dokucza Ci na jakiejś stronie WWW, zrób screen strony (zdjęcie)aby zachować to, co widzisz na ekranie wciśnij klawisz "Print Screen" (Prt Sc),
a następnie otwórz program tekstowy (np. Word) lub graficzny (np. Paint) i wklej tam screen
naciskając jednocześnie klawisze "Ctrl" i "V".
Pamiętaj, aby zapisać plik!
*skontaktuj się z Helpline pod bezpłatnym numerem 800 100 100,
wyślij wiadomość e-mail na adres [email protected]
lub porozmawiaj na czacie z poziomu strony Helpline.
Nieuprawniony dostęp
Zdarza się, że ktoś bez naszej wiedzy i zgody próbuje uzyskać dostęp do naszego komputera,
konta, profilu czy bloga. Często chce w ten sposób uzyskać i przejąć informacje,
które publikujemy lub przechowujemy.
Kradzież danych polega na wyciąganiu pewnych informacji (m.in. danych osobowych)
od konkretnej osoby, przez osoby niepowołane (które nie mają na to pozwolenia).
Każdy Polak ma prawo do ochrony danych osobowych w myśl Ustawy
o Ochronie danych osobowych z dnia 29 sierpnia 1997 roku.
Dane osobowe to wszelkie informacje dotyczące zidentyfikowanej lub możliwej
do zidentyfikowania osoby fizycznej. Daną osobową będzie więc każda informacja
pozwalająca na ustalenie tożsamości osoby nawet pośrednio, poprzez inne posiadane
informacje.
Daną osobową będzie mógł stanowić np.: adres IP komputera, zdjęcie,
adres email (w szczególności jeśli składa się z imienia i nazwiska);
jeśli przy ich pomocy możemy ustalić kim jest dana osoba.
Jak chronić się przed nieuprawnionym dostępem:
•NIE PODAWAJ nikomu danych (chyba, że są wymagane przy rejestracji –
wtedy tylko w sprawdzonych serwisach publicznych)
•gdy ktoś wypytuje Cię o Twoje dane - NIE ODPOWIADAJ; najlepiej skończyć
taką rozmowę
•jeżeli nie musisz, NIE UMIESZCZAJ ważnych danych na komputerze podłączonym
do sieci
•BĄDŹ OSTROŻNA/Y w nowych miejscach w sieci - nie wiadomo jak działają – sprawdź,
jaki jest regulamin miejsca oraz czy możliwy jest kontakt z administracją
•SPRAWDŹ ZABEZPIECZENIA podczas zakupów w sieci
•dbaj cały czas o odpowiednią ochronę swojego komputera - ZAINSTALUJ PROGRAM
ANTYWIRUSOWY i WŁĄCZ FIREWALL (działający jak zapora nie dopuszczająca
szkodliwych elementów)
•AKTUALIZUJ PROGRAMY, z których korzystasz
•BĄDŹ CZUJNA/Y- nigdy, niezależnie od użytego zabezpieczenia, nie masz pewności
czy będzie ono wystarczające
Jak reagować na nieuprawniony dostęp?
Telefony komórkowe nowej generacji mają funkcje zbliżone do komputerów,
przez co są narażone na działania wirtualnych przestępców.
Zdarza się, że pobierając z Internetu na telefon grę lub aplikację niewidomego pochodzenia,
możemy wraz z nią ściągnąć wirusa. Taki wirus może zniszczyć cały system operacyjny
telefonu oraz doprowadzić do utraty wszystkich danych i kontaktów, które mieliśmy
w nim zapisane.
Jak się zabezpieczyć?
Włączaj usługę bluetooth i WIFI tylko wtedy, gdy z niej korzystasz.
Nie akceptuj propozycji połączenia z nieznanymi urządzeniami.
Nie pobieraj aplikacji i gier z nieznanych źródeł.
Zawsze czytaj regulaminy aplikacji i gier, które zamierzasz pobrać.
Jak reagować na nieuprawniony dostęp?
W przypadku kradzieży tożsamości w internecie,
należy przede wszystkim zwrócić się do prowadzących serwisy,
w których znajdują się przejęte przez hakera konta.
Wykorzystaj e-mail i szybko skontaktuj się z administratorami - opisz dokładnie sytuację,
tak aby uwiarygodnić problem i poproś o zablokowanie kont tak szybko, jak to możliwe.
Dzięki temu nie stracisz swojej reputacji przez np. spamowe wpisy na forach
spod Twojego nicka.
Jeśli nie możesz znaleźć adresu administratora strony skontaktuj się
z Helpline.org.pl i opowiedz o swoim problemie.
Wątpliwości kontaktować można ze specjalistami z Helpline.org.pl www.helpline.org.pl, [email protected], tel. 800-100-100.
Poza tym należy zmienić wszystkie hasła i loginy do serwisów internetowych
z których korzystasz, tak żeby nie było możliwe logowanie przy użyciu starych danych.
Zrób to nawet, jeśli te konta wydają się być nienaruszone - być może ktoś zechce skorzystać
z nich w przyszłości.
Jak reagować na nieuprawniony dostęp?
Jeżeli skradzione zostały dane związane z kontem bankowym lub kartą kredytową
nie należy kontaktować się w imieniu innych osób, bądź rodziców .
Nie wolno korzystać z cudzych kart, jeżeli takie znajdziemy, w takiej sytuacji należy
opowiedzieć rodzicom , bądź zaufanej osobie dorosłej o całej sytuacji.
Jeżeli skradzione zostały dane do Twojej karty kredytowej, lub też wykonano jakieś zakupy
na Twoje konto - wtedy należy bezzwłocznie skontaktować się z policją.
Jeżeli korzystałeś z karty kredytowej rodziców, lub ktoś wykonał zakupy na Twoje
konto, ktoś włamał sie na twoje konto, profil, blog, ktoś podszywa się pod ciebie
w celu ośmieszenia, padłeś ofiarą nękania, zastraszania i gróźb w Internecie
i za pośrednictwem telefonów komórkowych jest to wykroczenie i możesz zgłosić je na policję.
Jeżeli masz mniej niż 18 lat w takiej sytuacji zawiadomienie na policję
lub do prokuratury składają w Twoim imieniu osoby dorosłe: rodzice lub opiekunowie
prawni.
Niebezpieczne kontakty
Nigdy nie wiadomo, kto jest po drugiej stronie!
Jeśli podejrzewasz, że osoba z którą nawiązałeś/aś kontakt w Sieci ma wobec Ciebie
złe zamiary postaraj się:
Zachować korespondencję z tą osobą - w historii komunikatora, e-mailach, sms'ach
itp.
Spróbuj przypomnieć sobie wszystkie informacje, które posiadasz na temat tej osoby.
Spróbuj porozmawiać o tym z rodzicami czy inną zaufaną osobą dorosłą.
Rodzice lub prawni opiekunowie mogą podjąć działania,
które zapewnią Ci bezpieczeństwo.
Jeśli czujesz, że trudno Ci będzie przeprowadzić taką rozmowę skontaktuj się z Helpline - www.helpline.org.pl, [email protected],
tel. 800-100-100.
Niebezpieczne kontakty
Nigdy nie wiadomo, kto jest po drugiej stronie!
Pamiętaj!
Masz prawo odmówić rozmów na tematy intymne i każdy powinien to uszanować.
Masz prawo przerwać każdy kontakt, który Cię niepokoi.
Masz prawo powiedzieć o wszystkim rodzicom/opiekunom prawnym.
Masz prawo zgłosić administratorowi portalu każdą sytuację, która nie jest zgodna
z jego regulaminem.
Wskazówki, jak bezpiecznie kontaktować się z innymi:
•Staraj się spotykać przede wszystkim z osobami, które poznałeś/aś w świecie realnym.
•Nie podawaj nieznajomym swoich danych osobowych, takich jak numer telefonu
i adres, numer komunikatora, e-mail.
•Posługuj się Nickiem, nie podawaj prawdziwego imienia i nazwiska.
•Nie rozmawiaj z osobami poznanymi w Sieci na tematy intymne.
•Nie opowiadaj nieznajomym o Twoich prywatnych sprawach ani o Twojej rodzinie.
•Bądź ostrożny z wysyłaniem zdjęć- nigdy nie wiesz, gdzie mogą później trafić.
Jeśli coś podejrzewasz, powiedz rodzicom
lub skontaktuj się z Helpline - www.helpline.org.pl, [email protected],
tel. bezpłatny 800-100-100.
Szkodliwe treści to przede wszystkim informacje:
•Ukazujące pornografię
•Namawiające do wyśmiewania innych z powodu rasy, narodowości lub wyznawanej religii
•Namawiające do popełnienia przestępstwa
•Propagujące faszyzm i totalitaryzm
•Prezentujące przemoc
•Zachęcające do podejmowania działań autodestrukcyjnych, czyli takich, które powodują
szkody cielesne lub psychiczne np. uzależnienie
•Zawierające wulgaryzmy
•Zawierające elementy psychomanipulacji, czyli takiego sterowania cudzymi uczuciami,
którego celem jest wyłudzenie korzyści materialnych lub zmuszenie do niewłaściwych
zachowań
•Wprowadzające w błąd, co może mieć wpływ na życie i zdrowie młodego użytkownika
•Zachęcające do prostytucji, używania narkotyków czy hazardu
Szkodliwe treści
Jeśli w czasie surfowania po sieci natkniesz się na szkodliwe lub niebezpieczne treści
skontaktuj się z Helpline.org.pl
Telefon bezpłatny 800 100 100 i czat są czynne od poniedziałku do piątku od 11.00 do 17.00
Możesz również napisać na adres [email protected] lub za pomocą formularza
dostępnego na stronie www.helpline.org.pl
Treści nielegalne, które naruszają prawo, czyli:
*opublikowaną w sieci pornografię bez filtra informacyjnego z o materiałach
tylko dla dorosłych,
*treści rasistowskie,
*treści propagujące totalitaryzm i faszyzm,
możesz to zgłosić anonimowo poprzez formularz na stronie www.dyzurnet.pl
Uzależnienie od komputera
U osób, które nadużywają Internetu/komputera może pojawić się:
•Silna potrzeba lub poczucie przymusu korzystania z Internetu.
•Brak kontroli nad długością czasu spędzanego w Sieci.
•Problem z powstrzymaniem się od korzystania z Internetu.
•Występowanie niepokoju, rozdrażnienia czy gorszego samopoczucia
przy próbie przerwania lub ograniczenia korzystania z Internetu oraz ustępowanie tych
stanów z chwilą powrotu do Sieci.
•Zaniedbywanie dotychczasowych zainteresowań oraz kontaktów z ludźmi
na rzecz Internetu.
•Spędzanie coraz większej ilości czasu w Internecie celem uzyskania zadowolenia,
dobrego samopoczucia, które poprzednio osiągane było w znacznie krótszym czasie.
•Korzystanie z Internetu pomimo szkodliwości poświęcania tak długiego czasu na jedną
aktywność.
Jeśli podobne objawy widzisz u siebie –
zadzwoń bezpłatnie do Helpline 800 100 100,
napisz [email protected]
lub porozmawiaj na czacie www.helpline.org.pl
Uzależnienie od komputera
Konsekwencje nadużywania Internetu:
•Zaniedbywanie nauki oraz codziennych obowiązków;
•Zaburzenia w sferze uczuć i emocji np. częste uczucie niepokoju, agresja;
•Brak troski o własne zdrowie (brak snu, brak ruchu, nieregularne posiłki) i higienę
osobistą;
•Wyobcowanie z realnego świata;
•Problemy w relacjach z ludźmi, unikanie kontaktu z ludźmi w świecie realnym,
konflikty;
•Rezygnacja z zainteresowań i przyjemności;
•Trudności z koncentracją;
•Problemy zdrowotne (pogorszenie wzroku, bóle głowy, niedożywienie, zaburzenia
snu, nieprawidłowy oddech, zespół kanału nadgarstka, skrzywienia kręgosłupa).
Kilka zasad, których należy przestrzegać:
• Używaj bezpiecznych haseł (Idealne hasło jest długie i zawiera litery, punktację, symbole
i cyfry) i nie ujawniaj haseł innych osobom, nawet swoim znajomym.
• Zabezpieczaj zachowane hasła. Uważaj gdzie przechowujesz zapisane hasła. Nie
przechowuj haseł w plecaku, portfelu czy w pliku na swoim komputerze! Przestępcy
najpierw szukają właśnie tam.
• Nigdy nie wysyłaj swojego hasła przez pocztę elektroniczną! Jakakolwiek wiadomość
e-mail, nawet od „zaufanej” witryny, która prosi o podanie hasła, aktualizację karty
kredytowej lub prosi o wejście na stronę internetową w celu zweryfikowania hasła, może
stanowić oszustwo typu phishing (kradzież twojej tożsamości).
• Nie wpisuj haseł na komputerach, nad którymi nie masz kontroli.
Z ogólnie dostępnych komputerów w szkole, czytelni, kafejkach Internetowych czy
pracowniach komputerowych korzystaj tylko do anonimowego przeglądania Internetu
bez podawania nazwy użytkownika i hasła i zawsze wyloguj się z konta.
• Nie podawaj danych osobowych, które pozwalają na identyfikację. Używaj Nicka.
Pamiętaj! W sieci nie jesteś anonimowy i nie wiadomo, kto jest po drugiej stronie…
Przeczytaj o bezpiecznych mediach:
1. Szkoła Bezpiecznego Internetu- http://www.szkolabezpiecznegointernetu.pl
2.Bezpieczeństwo internautów Helpline - http://www.helpline.org.pl
3. Fundacja Kidprotect.pl - http://www.kidprotect.pl
4. Dziecko w sieci- www.dzieckowsieci.fdn.pl
5. Program "Mądrzy Rodzice" - http://www.madrzy-rodzice.pl
6. Bezpieczne Media- przewodnik dla rodziców - http://www.bezpiecznemedia.tp.pl
7. Oprogramowanie kontroli rodzicielskiej NORTON On-Line Family - https://onlinefamily.norton.com
8. Centrum Bezpieczeństwa Microsoft - http://www.microsoft.com/pl-pl/security/family-safety/childsafetyinternet.aspx
9. Program 3-2-1-Internet - http://www.321internet.pl/zasady.html
10. Program Sieciaki - http://www.sieciaki.pl ; http://www.sieciaki.pl/dla-rodzicow-i-nauczycieli
11. Program unijny Safer Internet- bezpieczny internet - http://www.saferinternet.pl
12. Zgłaszanie nielegalnych treści, np. dotyczących rasizmu- Dyżurnet - http://www.dyzurnet.pl
13. O bezpieczeństwie w sieci- http://www.orange.pl/bezpieczenstwo_w_sieci.phtml
14. O mediach- http://redesignmag.pl/Bezpieczne_media.html
15. Bezpieczeństwo dzieci w sieci. Poradnik http://www.sunrisedzieciom.pl/poradnik_bezpieczenstwo_dzieci_w_sieci.pdf
16.Interkl@sa - http://www.interklasa.pl
17. Nasza-Klasa o Bezpieczeństwie - http://nasza-klasa.pl/bezpieczenstwo
18. Bezpieczeństwo na Allegro - http://www.allegro.pl/country_pages/1/0/sc/
Dowiedz się więcej o bezpieczeństwie,
korzystając z poniższych stron internetowych.
www.helpline.org.pl
www.kidprotect.pl/działania
www.dzieckowsieci.fdn.pl
www.bezpiecznemedia.tp.pl
www.321internet.pl/zasady
http://www.microsoft.com/pl-pl/security/familysafety/childsafety-internet.aspx
www.helpline.org.pl
www.kidprotect.pl/działania
www.dzieckowsieci.fdn.pl
www.bezpiecznemedia.tp.pl
www.321internet.pl/zasady
http://www.microsoft.com/pl-pl/security/family-safety/childsafety-internet.aspx
Slide 3
Zadbaj o e-bezpieczeństwo swoje i innych!
Na bazie materiałów edukacyjnych o bezpieczeństwie w sieci,
oraz projektu Kidprotect i Fundacji Dzieci Niczyje
„Szkoła Bezpiecznego Internetu” i „Pomoc w Net”
opracowała E.Wójcicka
Media
Obecnie najpopularniejsze są cztery podstawowe typy środków masowego przekazu:
Internet, telewizja, radio oraz gazeta. Są one obecne na co dzień w życiu człowieka,
towarzyszą mu na każdym kroku.
Dzięki mediom ludzie mają dostęp do najświeższych informacji, edukacji i rozrywki.
Media dają nieograniczone możliwości komunikacji, rozwoju i poznawania świata.
Media kształtują opinię publiczną, wyznaczają kierunki myślenia, kształtują gusta,
światopogląd, dostarczają emocji, przemawiają do ludzkiej wyobraźni,
są także poważnym narzędziem marketingowym i biznesowym.
Pamiętając o zaletach mediów, nie możemy zapominać o ich wadach.
Musimy być krytyczni wobec treści i informacji nam przekazywanych i mieć świadomość
niebezpieczeństw i ryzyka, jakie niesie nieświadome lub ufne i beztroskie korzystanie
z mediów.
Media mogą bowiem kłamać, oszukiwać, manipulować odbiorcami,
zawierać niepożądane, szkodliwe i zakazane treści, błędne informacje,
wpływać na niewłaściwe postawy i zachowania. Na przykład: cyberprzemoc,
przestępstwa, spam, wirusy, phishing, piractwo, wyłudzenia, kradzieże, utrata danych,
włamania do bazy, przejęcie domeny, szpiegostwo, demoralizacja, pedofilia, uzależnienia
to tylko wybrane zagrożenia związane z niewłaściwym użytkowaniem i odbiorem mediów.
AKTUALNE ZAGROŻENIA BEZPIECZEŃSTWA UŻYTKOWNIKÓW W INTERNECIE
Internet to medium, które ma wiele pozytywnych zastosowań.
Niestety niesie ze sobą równie dużo zagrożeń.
Internauci mogą być narażeni na:
cyberprzemoc- zjawisko wysyłania lub publikowania, przy użyciu nowych technologii
(Internetu i telefonu komórkowego) materiałów (zdjęć, filmów, komentarzy, wiadomości itp.),
które mają na celu wyrządzenie krzywdy drugiej osobie.
nieuprawniony dostęp - włamania do miejsc strzeżonych hasłem lub innym
zabezpieczeniem (np. poczta email, konto na portalu społecznościowym itp.)
niebezpieczne kontakty- kontakty, które związane są z ryzykiem wystąpienia
niebezpieczeństwa ze strony osób, z którymi młodzi użytkownicy Internetu rozmawiają
lub korespondują, w tym uwodzenie w sieci (gooming) - to szczególna kategoria relacji
tworzona w Internecie między osobami dorosłymi a dziećmi w celu ich uwiedzenia
i wykorzystania seksualnego.
szkodliwe treści - treści pojawiające się w Internecie, które są nieadekwatne do wieku,
wrażliwości i rozwoju dziecka (np. promujące przemoc, pornografię, zachęcające
do ryzykownych zachowań itp.)
uzależnienie od Internetu - patologiczne używanie Internetu, które ma znaczący wpływ
na pogorszenie funkcjonowania dziecka w sferze: fizycznej, psychicznej, interpersonalnej,
społecznej, rodzinnej, ekonomicznej.
Przydatne kontakty:
Telefon Zaufania dla Dzieci i Młodzieży prowadzonego przez Fundację Dzieci Niczyje116 111
Helpline.org.pl
-wspólny projekt Fundacji Dzieci Niczyje i Fundacji Orange, współfinansowanym przez
Komisję Europejską w ramach projektu Safer Internet. Celem jest niesienie pomocy dzieciom i młodzieży w
sytuacjach zagrożenia bezpieczeństwa podczas korzystania z nowych technologii oraz wsparcie rodziców i
profesjonalistów , którzy w swojej pracy zawodowej spotykają się z problemami młodych internautów. Telefon
800 100 100 i czat są czynne od poniedziałku do piątku od 11.00 do 17.00;
e-mail: [email protected]
zgłaszanie nielegalnych treści: [email protected]
Fundacja Kidprotect- Szkoła Bezpiecznego Internetu- 22 636 73 04 (biuro),
500 851 978 lub przez GG801 123 400
Telefon Zaufania Rzecznika praw Dziecka800 12 12 12 od poniedziałku do piątku od godziny 8.15 do 20.00
Cyberprzemoc
Cyberprzemoc to takie zachowania jak:
•ośmieszanie, obrażanie, straszenie, nękanie czy też poniżanie kogoś
za pomocą Internetu albo telefonu komórkowego
•podszywanie się pod kogoś w portalach społecznościowych, na blogach,
wiadomościach e-mail lub komunikatorach
•włamanie się na czyjeś konto (np. pocztowe, w portalu społecznościowym,
konto komunikatora)
•publikowanie oraz rozsyłanie filmów, zdjęć, albo informacji, które kogoś ośmieszają
•tworzenie obrażających kogoś stron internetowych lub blogów
•pisanie obraźliwych komentarzy na forach, blogach, portalach społecznościowych.
Jeśli doświadczasz cyberprzemocy:
*powiedz o tym zaufanej osobie dorosłej - z jej pomocą będzie Ci łatwiej poradzić sobie
z tą sytuacją.
*postaraj się nie kontaktować ze sprawcą cyberprzemocy i nie odpowiadać
na jego zaczepki. Dzięki temu unikniesz prowokowania go do dalszych działań.
*zachowaj wszystkie dowody cyberprzemocy - nie kasuj smsów, e-maili, rozmów na czatach
lub komunikatorach.
* jeśli ktoś dokucza Ci na jakiejś stronie WWW, zrób screen strony (zdjęcie)aby zachować to, co widzisz na ekranie wciśnij klawisz "Print Screen" (Prt Sc),
a następnie otwórz program tekstowy (np. Word) lub graficzny (np. Paint) i wklej tam screen
naciskając jednocześnie klawisze "Ctrl" i "V".
Pamiętaj, aby zapisać plik!
*skontaktuj się z Helpline pod bezpłatnym numerem 800 100 100,
wyślij wiadomość e-mail na adres [email protected]
lub porozmawiaj na czacie z poziomu strony Helpline.
Nieuprawniony dostęp
Zdarza się, że ktoś bez naszej wiedzy i zgody próbuje uzyskać dostęp do naszego komputera,
konta, profilu czy bloga. Często chce w ten sposób uzyskać i przejąć informacje,
które publikujemy lub przechowujemy.
Kradzież danych polega na wyciąganiu pewnych informacji (m.in. danych osobowych)
od konkretnej osoby, przez osoby niepowołane (które nie mają na to pozwolenia).
Każdy Polak ma prawo do ochrony danych osobowych w myśl Ustawy
o Ochronie danych osobowych z dnia 29 sierpnia 1997 roku.
Dane osobowe to wszelkie informacje dotyczące zidentyfikowanej lub możliwej
do zidentyfikowania osoby fizycznej. Daną osobową będzie więc każda informacja
pozwalająca na ustalenie tożsamości osoby nawet pośrednio, poprzez inne posiadane
informacje.
Daną osobową będzie mógł stanowić np.: adres IP komputera, zdjęcie,
adres email (w szczególności jeśli składa się z imienia i nazwiska);
jeśli przy ich pomocy możemy ustalić kim jest dana osoba.
Jak chronić się przed nieuprawnionym dostępem:
•NIE PODAWAJ nikomu danych (chyba, że są wymagane przy rejestracji –
wtedy tylko w sprawdzonych serwisach publicznych)
•gdy ktoś wypytuje Cię o Twoje dane - NIE ODPOWIADAJ; najlepiej skończyć
taką rozmowę
•jeżeli nie musisz, NIE UMIESZCZAJ ważnych danych na komputerze podłączonym
do sieci
•BĄDŹ OSTROŻNA/Y w nowych miejscach w sieci - nie wiadomo jak działają – sprawdź,
jaki jest regulamin miejsca oraz czy możliwy jest kontakt z administracją
•SPRAWDŹ ZABEZPIECZENIA podczas zakupów w sieci
•dbaj cały czas o odpowiednią ochronę swojego komputera - ZAINSTALUJ PROGRAM
ANTYWIRUSOWY i WŁĄCZ FIREWALL (działający jak zapora nie dopuszczająca
szkodliwych elementów)
•AKTUALIZUJ PROGRAMY, z których korzystasz
•BĄDŹ CZUJNA/Y- nigdy, niezależnie od użytego zabezpieczenia, nie masz pewności
czy będzie ono wystarczające
Jak reagować na nieuprawniony dostęp?
Telefony komórkowe nowej generacji mają funkcje zbliżone do komputerów,
przez co są narażone na działania wirtualnych przestępców.
Zdarza się, że pobierając z Internetu na telefon grę lub aplikację niewidomego pochodzenia,
możemy wraz z nią ściągnąć wirusa. Taki wirus może zniszczyć cały system operacyjny
telefonu oraz doprowadzić do utraty wszystkich danych i kontaktów, które mieliśmy
w nim zapisane.
Jak się zabezpieczyć?
Włączaj usługę bluetooth i WIFI tylko wtedy, gdy z niej korzystasz.
Nie akceptuj propozycji połączenia z nieznanymi urządzeniami.
Nie pobieraj aplikacji i gier z nieznanych źródeł.
Zawsze czytaj regulaminy aplikacji i gier, które zamierzasz pobrać.
Jak reagować na nieuprawniony dostęp?
W przypadku kradzieży tożsamości w internecie,
należy przede wszystkim zwrócić się do prowadzących serwisy,
w których znajdują się przejęte przez hakera konta.
Wykorzystaj e-mail i szybko skontaktuj się z administratorami - opisz dokładnie sytuację,
tak aby uwiarygodnić problem i poproś o zablokowanie kont tak szybko, jak to możliwe.
Dzięki temu nie stracisz swojej reputacji przez np. spamowe wpisy na forach
spod Twojego nicka.
Jeśli nie możesz znaleźć adresu administratora strony skontaktuj się
z Helpline.org.pl i opowiedz o swoim problemie.
Wątpliwości kontaktować można ze specjalistami z Helpline.org.pl www.helpline.org.pl, [email protected], tel. 800-100-100.
Poza tym należy zmienić wszystkie hasła i loginy do serwisów internetowych
z których korzystasz, tak żeby nie było możliwe logowanie przy użyciu starych danych.
Zrób to nawet, jeśli te konta wydają się być nienaruszone - być może ktoś zechce skorzystać
z nich w przyszłości.
Jak reagować na nieuprawniony dostęp?
Jeżeli skradzione zostały dane związane z kontem bankowym lub kartą kredytową
nie należy kontaktować się w imieniu innych osób, bądź rodziców .
Nie wolno korzystać z cudzych kart, jeżeli takie znajdziemy, w takiej sytuacji należy
opowiedzieć rodzicom , bądź zaufanej osobie dorosłej o całej sytuacji.
Jeżeli skradzione zostały dane do Twojej karty kredytowej, lub też wykonano jakieś zakupy
na Twoje konto - wtedy należy bezzwłocznie skontaktować się z policją.
Jeżeli korzystałeś z karty kredytowej rodziców, lub ktoś wykonał zakupy na Twoje
konto, ktoś włamał sie na twoje konto, profil, blog, ktoś podszywa się pod ciebie
w celu ośmieszenia, padłeś ofiarą nękania, zastraszania i gróźb w Internecie
i za pośrednictwem telefonów komórkowych jest to wykroczenie i możesz zgłosić je na policję.
Jeżeli masz mniej niż 18 lat w takiej sytuacji zawiadomienie na policję
lub do prokuratury składają w Twoim imieniu osoby dorosłe: rodzice lub opiekunowie
prawni.
Niebezpieczne kontakty
Nigdy nie wiadomo, kto jest po drugiej stronie!
Jeśli podejrzewasz, że osoba z którą nawiązałeś/aś kontakt w Sieci ma wobec Ciebie
złe zamiary postaraj się:
Zachować korespondencję z tą osobą - w historii komunikatora, e-mailach, sms'ach
itp.
Spróbuj przypomnieć sobie wszystkie informacje, które posiadasz na temat tej osoby.
Spróbuj porozmawiać o tym z rodzicami czy inną zaufaną osobą dorosłą.
Rodzice lub prawni opiekunowie mogą podjąć działania,
które zapewnią Ci bezpieczeństwo.
Jeśli czujesz, że trudno Ci będzie przeprowadzić taką rozmowę skontaktuj się z Helpline - www.helpline.org.pl, [email protected],
tel. 800-100-100.
Niebezpieczne kontakty
Nigdy nie wiadomo, kto jest po drugiej stronie!
Pamiętaj!
Masz prawo odmówić rozmów na tematy intymne i każdy powinien to uszanować.
Masz prawo przerwać każdy kontakt, który Cię niepokoi.
Masz prawo powiedzieć o wszystkim rodzicom/opiekunom prawnym.
Masz prawo zgłosić administratorowi portalu każdą sytuację, która nie jest zgodna
z jego regulaminem.
Wskazówki, jak bezpiecznie kontaktować się z innymi:
•Staraj się spotykać przede wszystkim z osobami, które poznałeś/aś w świecie realnym.
•Nie podawaj nieznajomym swoich danych osobowych, takich jak numer telefonu
i adres, numer komunikatora, e-mail.
•Posługuj się Nickiem, nie podawaj prawdziwego imienia i nazwiska.
•Nie rozmawiaj z osobami poznanymi w Sieci na tematy intymne.
•Nie opowiadaj nieznajomym o Twoich prywatnych sprawach ani o Twojej rodzinie.
•Bądź ostrożny z wysyłaniem zdjęć- nigdy nie wiesz, gdzie mogą później trafić.
Jeśli coś podejrzewasz, powiedz rodzicom
lub skontaktuj się z Helpline - www.helpline.org.pl, [email protected],
tel. bezpłatny 800-100-100.
Szkodliwe treści to przede wszystkim informacje:
•Ukazujące pornografię
•Namawiające do wyśmiewania innych z powodu rasy, narodowości lub wyznawanej religii
•Namawiające do popełnienia przestępstwa
•Propagujące faszyzm i totalitaryzm
•Prezentujące przemoc
•Zachęcające do podejmowania działań autodestrukcyjnych, czyli takich, które powodują
szkody cielesne lub psychiczne np. uzależnienie
•Zawierające wulgaryzmy
•Zawierające elementy psychomanipulacji, czyli takiego sterowania cudzymi uczuciami,
którego celem jest wyłudzenie korzyści materialnych lub zmuszenie do niewłaściwych
zachowań
•Wprowadzające w błąd, co może mieć wpływ na życie i zdrowie młodego użytkownika
•Zachęcające do prostytucji, używania narkotyków czy hazardu
Szkodliwe treści
Jeśli w czasie surfowania po sieci natkniesz się na szkodliwe lub niebezpieczne treści
skontaktuj się z Helpline.org.pl
Telefon bezpłatny 800 100 100 i czat są czynne od poniedziałku do piątku od 11.00 do 17.00
Możesz również napisać na adres [email protected] lub za pomocą formularza
dostępnego na stronie www.helpline.org.pl
Treści nielegalne, które naruszają prawo, czyli:
*opublikowaną w sieci pornografię bez filtra informacyjnego z o materiałach
tylko dla dorosłych,
*treści rasistowskie,
*treści propagujące totalitaryzm i faszyzm,
możesz to zgłosić anonimowo poprzez formularz na stronie www.dyzurnet.pl
Uzależnienie od komputera
U osób, które nadużywają Internetu/komputera może pojawić się:
•Silna potrzeba lub poczucie przymusu korzystania z Internetu.
•Brak kontroli nad długością czasu spędzanego w Sieci.
•Problem z powstrzymaniem się od korzystania z Internetu.
•Występowanie niepokoju, rozdrażnienia czy gorszego samopoczucia
przy próbie przerwania lub ograniczenia korzystania z Internetu oraz ustępowanie tych
stanów z chwilą powrotu do Sieci.
•Zaniedbywanie dotychczasowych zainteresowań oraz kontaktów z ludźmi
na rzecz Internetu.
•Spędzanie coraz większej ilości czasu w Internecie celem uzyskania zadowolenia,
dobrego samopoczucia, które poprzednio osiągane było w znacznie krótszym czasie.
•Korzystanie z Internetu pomimo szkodliwości poświęcania tak długiego czasu na jedną
aktywność.
Jeśli podobne objawy widzisz u siebie –
zadzwoń bezpłatnie do Helpline 800 100 100,
napisz [email protected]
lub porozmawiaj na czacie www.helpline.org.pl
Uzależnienie od komputera
Konsekwencje nadużywania Internetu:
•Zaniedbywanie nauki oraz codziennych obowiązków;
•Zaburzenia w sferze uczuć i emocji np. częste uczucie niepokoju, agresja;
•Brak troski o własne zdrowie (brak snu, brak ruchu, nieregularne posiłki) i higienę
osobistą;
•Wyobcowanie z realnego świata;
•Problemy w relacjach z ludźmi, unikanie kontaktu z ludźmi w świecie realnym,
konflikty;
•Rezygnacja z zainteresowań i przyjemności;
•Trudności z koncentracją;
•Problemy zdrowotne (pogorszenie wzroku, bóle głowy, niedożywienie, zaburzenia
snu, nieprawidłowy oddech, zespół kanału nadgarstka, skrzywienia kręgosłupa).
Kilka zasad, których należy przestrzegać:
• Używaj bezpiecznych haseł (Idealne hasło jest długie i zawiera litery, punktację, symbole
i cyfry) i nie ujawniaj haseł innych osobom, nawet swoim znajomym.
• Zabezpieczaj zachowane hasła. Uważaj gdzie przechowujesz zapisane hasła. Nie
przechowuj haseł w plecaku, portfelu czy w pliku na swoim komputerze! Przestępcy
najpierw szukają właśnie tam.
• Nigdy nie wysyłaj swojego hasła przez pocztę elektroniczną! Jakakolwiek wiadomość
e-mail, nawet od „zaufanej” witryny, która prosi o podanie hasła, aktualizację karty
kredytowej lub prosi o wejście na stronę internetową w celu zweryfikowania hasła, może
stanowić oszustwo typu phishing (kradzież twojej tożsamości).
• Nie wpisuj haseł na komputerach, nad którymi nie masz kontroli.
Z ogólnie dostępnych komputerów w szkole, czytelni, kafejkach Internetowych czy
pracowniach komputerowych korzystaj tylko do anonimowego przeglądania Internetu
bez podawania nazwy użytkownika i hasła i zawsze wyloguj się z konta.
• Nie podawaj danych osobowych, które pozwalają na identyfikację. Używaj Nicka.
Pamiętaj! W sieci nie jesteś anonimowy i nie wiadomo, kto jest po drugiej stronie…
Przeczytaj o bezpiecznych mediach:
1. Szkoła Bezpiecznego Internetu- http://www.szkolabezpiecznegointernetu.pl
2.Bezpieczeństwo internautów Helpline - http://www.helpline.org.pl
3. Fundacja Kidprotect.pl - http://www.kidprotect.pl
4. Dziecko w sieci- www.dzieckowsieci.fdn.pl
5. Program "Mądrzy Rodzice" - http://www.madrzy-rodzice.pl
6. Bezpieczne Media- przewodnik dla rodziców - http://www.bezpiecznemedia.tp.pl
7. Oprogramowanie kontroli rodzicielskiej NORTON On-Line Family - https://onlinefamily.norton.com
8. Centrum Bezpieczeństwa Microsoft - http://www.microsoft.com/pl-pl/security/family-safety/childsafetyinternet.aspx
9. Program 3-2-1-Internet - http://www.321internet.pl/zasady.html
10. Program Sieciaki - http://www.sieciaki.pl ; http://www.sieciaki.pl/dla-rodzicow-i-nauczycieli
11. Program unijny Safer Internet- bezpieczny internet - http://www.saferinternet.pl
12. Zgłaszanie nielegalnych treści, np. dotyczących rasizmu- Dyżurnet - http://www.dyzurnet.pl
13. O bezpieczeństwie w sieci- http://www.orange.pl/bezpieczenstwo_w_sieci.phtml
14. O mediach- http://redesignmag.pl/Bezpieczne_media.html
15. Bezpieczeństwo dzieci w sieci. Poradnik http://www.sunrisedzieciom.pl/poradnik_bezpieczenstwo_dzieci_w_sieci.pdf
16.Interkl@sa - http://www.interklasa.pl
17. Nasza-Klasa o Bezpieczeństwie - http://nasza-klasa.pl/bezpieczenstwo
18. Bezpieczeństwo na Allegro - http://www.allegro.pl/country_pages/1/0/sc/
Dowiedz się więcej o bezpieczeństwie,
korzystając z poniższych stron internetowych.
www.helpline.org.pl
www.kidprotect.pl/działania
www.dzieckowsieci.fdn.pl
www.bezpiecznemedia.tp.pl
www.321internet.pl/zasady
http://www.microsoft.com/pl-pl/security/familysafety/childsafety-internet.aspx
www.helpline.org.pl
www.kidprotect.pl/działania
www.dzieckowsieci.fdn.pl
www.bezpiecznemedia.tp.pl
www.321internet.pl/zasady
http://www.microsoft.com/pl-pl/security/family-safety/childsafety-internet.aspx
Slide 4
Zadbaj o e-bezpieczeństwo swoje i innych!
Na bazie materiałów edukacyjnych o bezpieczeństwie w sieci,
oraz projektu Kidprotect i Fundacji Dzieci Niczyje
„Szkoła Bezpiecznego Internetu” i „Pomoc w Net”
opracowała E.Wójcicka
Media
Obecnie najpopularniejsze są cztery podstawowe typy środków masowego przekazu:
Internet, telewizja, radio oraz gazeta. Są one obecne na co dzień w życiu człowieka,
towarzyszą mu na każdym kroku.
Dzięki mediom ludzie mają dostęp do najświeższych informacji, edukacji i rozrywki.
Media dają nieograniczone możliwości komunikacji, rozwoju i poznawania świata.
Media kształtują opinię publiczną, wyznaczają kierunki myślenia, kształtują gusta,
światopogląd, dostarczają emocji, przemawiają do ludzkiej wyobraźni,
są także poważnym narzędziem marketingowym i biznesowym.
Pamiętając o zaletach mediów, nie możemy zapominać o ich wadach.
Musimy być krytyczni wobec treści i informacji nam przekazywanych i mieć świadomość
niebezpieczeństw i ryzyka, jakie niesie nieświadome lub ufne i beztroskie korzystanie
z mediów.
Media mogą bowiem kłamać, oszukiwać, manipulować odbiorcami,
zawierać niepożądane, szkodliwe i zakazane treści, błędne informacje,
wpływać na niewłaściwe postawy i zachowania. Na przykład: cyberprzemoc,
przestępstwa, spam, wirusy, phishing, piractwo, wyłudzenia, kradzieże, utrata danych,
włamania do bazy, przejęcie domeny, szpiegostwo, demoralizacja, pedofilia, uzależnienia
to tylko wybrane zagrożenia związane z niewłaściwym użytkowaniem i odbiorem mediów.
AKTUALNE ZAGROŻENIA BEZPIECZEŃSTWA UŻYTKOWNIKÓW W INTERNECIE
Internet to medium, które ma wiele pozytywnych zastosowań.
Niestety niesie ze sobą równie dużo zagrożeń.
Internauci mogą być narażeni na:
cyberprzemoc- zjawisko wysyłania lub publikowania, przy użyciu nowych technologii
(Internetu i telefonu komórkowego) materiałów (zdjęć, filmów, komentarzy, wiadomości itp.),
które mają na celu wyrządzenie krzywdy drugiej osobie.
nieuprawniony dostęp - włamania do miejsc strzeżonych hasłem lub innym
zabezpieczeniem (np. poczta email, konto na portalu społecznościowym itp.)
niebezpieczne kontakty- kontakty, które związane są z ryzykiem wystąpienia
niebezpieczeństwa ze strony osób, z którymi młodzi użytkownicy Internetu rozmawiają
lub korespondują, w tym uwodzenie w sieci (gooming) - to szczególna kategoria relacji
tworzona w Internecie między osobami dorosłymi a dziećmi w celu ich uwiedzenia
i wykorzystania seksualnego.
szkodliwe treści - treści pojawiające się w Internecie, które są nieadekwatne do wieku,
wrażliwości i rozwoju dziecka (np. promujące przemoc, pornografię, zachęcające
do ryzykownych zachowań itp.)
uzależnienie od Internetu - patologiczne używanie Internetu, które ma znaczący wpływ
na pogorszenie funkcjonowania dziecka w sferze: fizycznej, psychicznej, interpersonalnej,
społecznej, rodzinnej, ekonomicznej.
Przydatne kontakty:
Telefon Zaufania dla Dzieci i Młodzieży prowadzonego przez Fundację Dzieci Niczyje116 111
Helpline.org.pl
-wspólny projekt Fundacji Dzieci Niczyje i Fundacji Orange, współfinansowanym przez
Komisję Europejską w ramach projektu Safer Internet. Celem jest niesienie pomocy dzieciom i młodzieży w
sytuacjach zagrożenia bezpieczeństwa podczas korzystania z nowych technologii oraz wsparcie rodziców i
profesjonalistów , którzy w swojej pracy zawodowej spotykają się z problemami młodych internautów. Telefon
800 100 100 i czat są czynne od poniedziałku do piątku od 11.00 do 17.00;
e-mail: [email protected]
zgłaszanie nielegalnych treści: [email protected]
Fundacja Kidprotect- Szkoła Bezpiecznego Internetu- 22 636 73 04 (biuro),
500 851 978 lub przez GG801 123 400
Telefon Zaufania Rzecznika praw Dziecka800 12 12 12 od poniedziałku do piątku od godziny 8.15 do 20.00
Cyberprzemoc
Cyberprzemoc to takie zachowania jak:
•ośmieszanie, obrażanie, straszenie, nękanie czy też poniżanie kogoś
za pomocą Internetu albo telefonu komórkowego
•podszywanie się pod kogoś w portalach społecznościowych, na blogach,
wiadomościach e-mail lub komunikatorach
•włamanie się na czyjeś konto (np. pocztowe, w portalu społecznościowym,
konto komunikatora)
•publikowanie oraz rozsyłanie filmów, zdjęć, albo informacji, które kogoś ośmieszają
•tworzenie obrażających kogoś stron internetowych lub blogów
•pisanie obraźliwych komentarzy na forach, blogach, portalach społecznościowych.
Jeśli doświadczasz cyberprzemocy:
*powiedz o tym zaufanej osobie dorosłej - z jej pomocą będzie Ci łatwiej poradzić sobie
z tą sytuacją.
*postaraj się nie kontaktować ze sprawcą cyberprzemocy i nie odpowiadać
na jego zaczepki. Dzięki temu unikniesz prowokowania go do dalszych działań.
*zachowaj wszystkie dowody cyberprzemocy - nie kasuj smsów, e-maili, rozmów na czatach
lub komunikatorach.
* jeśli ktoś dokucza Ci na jakiejś stronie WWW, zrób screen strony (zdjęcie)aby zachować to, co widzisz na ekranie wciśnij klawisz "Print Screen" (Prt Sc),
a następnie otwórz program tekstowy (np. Word) lub graficzny (np. Paint) i wklej tam screen
naciskając jednocześnie klawisze "Ctrl" i "V".
Pamiętaj, aby zapisać plik!
*skontaktuj się z Helpline pod bezpłatnym numerem 800 100 100,
wyślij wiadomość e-mail na adres [email protected]
lub porozmawiaj na czacie z poziomu strony Helpline.
Nieuprawniony dostęp
Zdarza się, że ktoś bez naszej wiedzy i zgody próbuje uzyskać dostęp do naszego komputera,
konta, profilu czy bloga. Często chce w ten sposób uzyskać i przejąć informacje,
które publikujemy lub przechowujemy.
Kradzież danych polega na wyciąganiu pewnych informacji (m.in. danych osobowych)
od konkretnej osoby, przez osoby niepowołane (które nie mają na to pozwolenia).
Każdy Polak ma prawo do ochrony danych osobowych w myśl Ustawy
o Ochronie danych osobowych z dnia 29 sierpnia 1997 roku.
Dane osobowe to wszelkie informacje dotyczące zidentyfikowanej lub możliwej
do zidentyfikowania osoby fizycznej. Daną osobową będzie więc każda informacja
pozwalająca na ustalenie tożsamości osoby nawet pośrednio, poprzez inne posiadane
informacje.
Daną osobową będzie mógł stanowić np.: adres IP komputera, zdjęcie,
adres email (w szczególności jeśli składa się z imienia i nazwiska);
jeśli przy ich pomocy możemy ustalić kim jest dana osoba.
Jak chronić się przed nieuprawnionym dostępem:
•NIE PODAWAJ nikomu danych (chyba, że są wymagane przy rejestracji –
wtedy tylko w sprawdzonych serwisach publicznych)
•gdy ktoś wypytuje Cię o Twoje dane - NIE ODPOWIADAJ; najlepiej skończyć
taką rozmowę
•jeżeli nie musisz, NIE UMIESZCZAJ ważnych danych na komputerze podłączonym
do sieci
•BĄDŹ OSTROŻNA/Y w nowych miejscach w sieci - nie wiadomo jak działają – sprawdź,
jaki jest regulamin miejsca oraz czy możliwy jest kontakt z administracją
•SPRAWDŹ ZABEZPIECZENIA podczas zakupów w sieci
•dbaj cały czas o odpowiednią ochronę swojego komputera - ZAINSTALUJ PROGRAM
ANTYWIRUSOWY i WŁĄCZ FIREWALL (działający jak zapora nie dopuszczająca
szkodliwych elementów)
•AKTUALIZUJ PROGRAMY, z których korzystasz
•BĄDŹ CZUJNA/Y- nigdy, niezależnie od użytego zabezpieczenia, nie masz pewności
czy będzie ono wystarczające
Jak reagować na nieuprawniony dostęp?
Telefony komórkowe nowej generacji mają funkcje zbliżone do komputerów,
przez co są narażone na działania wirtualnych przestępców.
Zdarza się, że pobierając z Internetu na telefon grę lub aplikację niewidomego pochodzenia,
możemy wraz z nią ściągnąć wirusa. Taki wirus może zniszczyć cały system operacyjny
telefonu oraz doprowadzić do utraty wszystkich danych i kontaktów, które mieliśmy
w nim zapisane.
Jak się zabezpieczyć?
Włączaj usługę bluetooth i WIFI tylko wtedy, gdy z niej korzystasz.
Nie akceptuj propozycji połączenia z nieznanymi urządzeniami.
Nie pobieraj aplikacji i gier z nieznanych źródeł.
Zawsze czytaj regulaminy aplikacji i gier, które zamierzasz pobrać.
Jak reagować na nieuprawniony dostęp?
W przypadku kradzieży tożsamości w internecie,
należy przede wszystkim zwrócić się do prowadzących serwisy,
w których znajdują się przejęte przez hakera konta.
Wykorzystaj e-mail i szybko skontaktuj się z administratorami - opisz dokładnie sytuację,
tak aby uwiarygodnić problem i poproś o zablokowanie kont tak szybko, jak to możliwe.
Dzięki temu nie stracisz swojej reputacji przez np. spamowe wpisy na forach
spod Twojego nicka.
Jeśli nie możesz znaleźć adresu administratora strony skontaktuj się
z Helpline.org.pl i opowiedz o swoim problemie.
Wątpliwości kontaktować można ze specjalistami z Helpline.org.pl www.helpline.org.pl, [email protected], tel. 800-100-100.
Poza tym należy zmienić wszystkie hasła i loginy do serwisów internetowych
z których korzystasz, tak żeby nie było możliwe logowanie przy użyciu starych danych.
Zrób to nawet, jeśli te konta wydają się być nienaruszone - być może ktoś zechce skorzystać
z nich w przyszłości.
Jak reagować na nieuprawniony dostęp?
Jeżeli skradzione zostały dane związane z kontem bankowym lub kartą kredytową
nie należy kontaktować się w imieniu innych osób, bądź rodziców .
Nie wolno korzystać z cudzych kart, jeżeli takie znajdziemy, w takiej sytuacji należy
opowiedzieć rodzicom , bądź zaufanej osobie dorosłej o całej sytuacji.
Jeżeli skradzione zostały dane do Twojej karty kredytowej, lub też wykonano jakieś zakupy
na Twoje konto - wtedy należy bezzwłocznie skontaktować się z policją.
Jeżeli korzystałeś z karty kredytowej rodziców, lub ktoś wykonał zakupy na Twoje
konto, ktoś włamał sie na twoje konto, profil, blog, ktoś podszywa się pod ciebie
w celu ośmieszenia, padłeś ofiarą nękania, zastraszania i gróźb w Internecie
i za pośrednictwem telefonów komórkowych jest to wykroczenie i możesz zgłosić je na policję.
Jeżeli masz mniej niż 18 lat w takiej sytuacji zawiadomienie na policję
lub do prokuratury składają w Twoim imieniu osoby dorosłe: rodzice lub opiekunowie
prawni.
Niebezpieczne kontakty
Nigdy nie wiadomo, kto jest po drugiej stronie!
Jeśli podejrzewasz, że osoba z którą nawiązałeś/aś kontakt w Sieci ma wobec Ciebie
złe zamiary postaraj się:
Zachować korespondencję z tą osobą - w historii komunikatora, e-mailach, sms'ach
itp.
Spróbuj przypomnieć sobie wszystkie informacje, które posiadasz na temat tej osoby.
Spróbuj porozmawiać o tym z rodzicami czy inną zaufaną osobą dorosłą.
Rodzice lub prawni opiekunowie mogą podjąć działania,
które zapewnią Ci bezpieczeństwo.
Jeśli czujesz, że trudno Ci będzie przeprowadzić taką rozmowę skontaktuj się z Helpline - www.helpline.org.pl, [email protected],
tel. 800-100-100.
Niebezpieczne kontakty
Nigdy nie wiadomo, kto jest po drugiej stronie!
Pamiętaj!
Masz prawo odmówić rozmów na tematy intymne i każdy powinien to uszanować.
Masz prawo przerwać każdy kontakt, który Cię niepokoi.
Masz prawo powiedzieć o wszystkim rodzicom/opiekunom prawnym.
Masz prawo zgłosić administratorowi portalu każdą sytuację, która nie jest zgodna
z jego regulaminem.
Wskazówki, jak bezpiecznie kontaktować się z innymi:
•Staraj się spotykać przede wszystkim z osobami, które poznałeś/aś w świecie realnym.
•Nie podawaj nieznajomym swoich danych osobowych, takich jak numer telefonu
i adres, numer komunikatora, e-mail.
•Posługuj się Nickiem, nie podawaj prawdziwego imienia i nazwiska.
•Nie rozmawiaj z osobami poznanymi w Sieci na tematy intymne.
•Nie opowiadaj nieznajomym o Twoich prywatnych sprawach ani o Twojej rodzinie.
•Bądź ostrożny z wysyłaniem zdjęć- nigdy nie wiesz, gdzie mogą później trafić.
Jeśli coś podejrzewasz, powiedz rodzicom
lub skontaktuj się z Helpline - www.helpline.org.pl, [email protected],
tel. bezpłatny 800-100-100.
Szkodliwe treści to przede wszystkim informacje:
•Ukazujące pornografię
•Namawiające do wyśmiewania innych z powodu rasy, narodowości lub wyznawanej religii
•Namawiające do popełnienia przestępstwa
•Propagujące faszyzm i totalitaryzm
•Prezentujące przemoc
•Zachęcające do podejmowania działań autodestrukcyjnych, czyli takich, które powodują
szkody cielesne lub psychiczne np. uzależnienie
•Zawierające wulgaryzmy
•Zawierające elementy psychomanipulacji, czyli takiego sterowania cudzymi uczuciami,
którego celem jest wyłudzenie korzyści materialnych lub zmuszenie do niewłaściwych
zachowań
•Wprowadzające w błąd, co może mieć wpływ na życie i zdrowie młodego użytkownika
•Zachęcające do prostytucji, używania narkotyków czy hazardu
Szkodliwe treści
Jeśli w czasie surfowania po sieci natkniesz się na szkodliwe lub niebezpieczne treści
skontaktuj się z Helpline.org.pl
Telefon bezpłatny 800 100 100 i czat są czynne od poniedziałku do piątku od 11.00 do 17.00
Możesz również napisać na adres [email protected] lub za pomocą formularza
dostępnego na stronie www.helpline.org.pl
Treści nielegalne, które naruszają prawo, czyli:
*opublikowaną w sieci pornografię bez filtra informacyjnego z o materiałach
tylko dla dorosłych,
*treści rasistowskie,
*treści propagujące totalitaryzm i faszyzm,
możesz to zgłosić anonimowo poprzez formularz na stronie www.dyzurnet.pl
Uzależnienie od komputera
U osób, które nadużywają Internetu/komputera może pojawić się:
•Silna potrzeba lub poczucie przymusu korzystania z Internetu.
•Brak kontroli nad długością czasu spędzanego w Sieci.
•Problem z powstrzymaniem się od korzystania z Internetu.
•Występowanie niepokoju, rozdrażnienia czy gorszego samopoczucia
przy próbie przerwania lub ograniczenia korzystania z Internetu oraz ustępowanie tych
stanów z chwilą powrotu do Sieci.
•Zaniedbywanie dotychczasowych zainteresowań oraz kontaktów z ludźmi
na rzecz Internetu.
•Spędzanie coraz większej ilości czasu w Internecie celem uzyskania zadowolenia,
dobrego samopoczucia, które poprzednio osiągane było w znacznie krótszym czasie.
•Korzystanie z Internetu pomimo szkodliwości poświęcania tak długiego czasu na jedną
aktywność.
Jeśli podobne objawy widzisz u siebie –
zadzwoń bezpłatnie do Helpline 800 100 100,
napisz [email protected]
lub porozmawiaj na czacie www.helpline.org.pl
Uzależnienie od komputera
Konsekwencje nadużywania Internetu:
•Zaniedbywanie nauki oraz codziennych obowiązków;
•Zaburzenia w sferze uczuć i emocji np. częste uczucie niepokoju, agresja;
•Brak troski o własne zdrowie (brak snu, brak ruchu, nieregularne posiłki) i higienę
osobistą;
•Wyobcowanie z realnego świata;
•Problemy w relacjach z ludźmi, unikanie kontaktu z ludźmi w świecie realnym,
konflikty;
•Rezygnacja z zainteresowań i przyjemności;
•Trudności z koncentracją;
•Problemy zdrowotne (pogorszenie wzroku, bóle głowy, niedożywienie, zaburzenia
snu, nieprawidłowy oddech, zespół kanału nadgarstka, skrzywienia kręgosłupa).
Kilka zasad, których należy przestrzegać:
• Używaj bezpiecznych haseł (Idealne hasło jest długie i zawiera litery, punktację, symbole
i cyfry) i nie ujawniaj haseł innych osobom, nawet swoim znajomym.
• Zabezpieczaj zachowane hasła. Uważaj gdzie przechowujesz zapisane hasła. Nie
przechowuj haseł w plecaku, portfelu czy w pliku na swoim komputerze! Przestępcy
najpierw szukają właśnie tam.
• Nigdy nie wysyłaj swojego hasła przez pocztę elektroniczną! Jakakolwiek wiadomość
e-mail, nawet od „zaufanej” witryny, która prosi o podanie hasła, aktualizację karty
kredytowej lub prosi o wejście na stronę internetową w celu zweryfikowania hasła, może
stanowić oszustwo typu phishing (kradzież twojej tożsamości).
• Nie wpisuj haseł na komputerach, nad którymi nie masz kontroli.
Z ogólnie dostępnych komputerów w szkole, czytelni, kafejkach Internetowych czy
pracowniach komputerowych korzystaj tylko do anonimowego przeglądania Internetu
bez podawania nazwy użytkownika i hasła i zawsze wyloguj się z konta.
• Nie podawaj danych osobowych, które pozwalają na identyfikację. Używaj Nicka.
Pamiętaj! W sieci nie jesteś anonimowy i nie wiadomo, kto jest po drugiej stronie…
Przeczytaj o bezpiecznych mediach:
1. Szkoła Bezpiecznego Internetu- http://www.szkolabezpiecznegointernetu.pl
2.Bezpieczeństwo internautów Helpline - http://www.helpline.org.pl
3. Fundacja Kidprotect.pl - http://www.kidprotect.pl
4. Dziecko w sieci- www.dzieckowsieci.fdn.pl
5. Program "Mądrzy Rodzice" - http://www.madrzy-rodzice.pl
6. Bezpieczne Media- przewodnik dla rodziców - http://www.bezpiecznemedia.tp.pl
7. Oprogramowanie kontroli rodzicielskiej NORTON On-Line Family - https://onlinefamily.norton.com
8. Centrum Bezpieczeństwa Microsoft - http://www.microsoft.com/pl-pl/security/family-safety/childsafetyinternet.aspx
9. Program 3-2-1-Internet - http://www.321internet.pl/zasady.html
10. Program Sieciaki - http://www.sieciaki.pl ; http://www.sieciaki.pl/dla-rodzicow-i-nauczycieli
11. Program unijny Safer Internet- bezpieczny internet - http://www.saferinternet.pl
12. Zgłaszanie nielegalnych treści, np. dotyczących rasizmu- Dyżurnet - http://www.dyzurnet.pl
13. O bezpieczeństwie w sieci- http://www.orange.pl/bezpieczenstwo_w_sieci.phtml
14. O mediach- http://redesignmag.pl/Bezpieczne_media.html
15. Bezpieczeństwo dzieci w sieci. Poradnik http://www.sunrisedzieciom.pl/poradnik_bezpieczenstwo_dzieci_w_sieci.pdf
16.Interkl@sa - http://www.interklasa.pl
17. Nasza-Klasa o Bezpieczeństwie - http://nasza-klasa.pl/bezpieczenstwo
18. Bezpieczeństwo na Allegro - http://www.allegro.pl/country_pages/1/0/sc/
Dowiedz się więcej o bezpieczeństwie,
korzystając z poniższych stron internetowych.
www.helpline.org.pl
www.kidprotect.pl/działania
www.dzieckowsieci.fdn.pl
www.bezpiecznemedia.tp.pl
www.321internet.pl/zasady
http://www.microsoft.com/pl-pl/security/familysafety/childsafety-internet.aspx
www.helpline.org.pl
www.kidprotect.pl/działania
www.dzieckowsieci.fdn.pl
www.bezpiecznemedia.tp.pl
www.321internet.pl/zasady
http://www.microsoft.com/pl-pl/security/family-safety/childsafety-internet.aspx
Slide 5
Zadbaj o e-bezpieczeństwo swoje i innych!
Na bazie materiałów edukacyjnych o bezpieczeństwie w sieci,
oraz projektu Kidprotect i Fundacji Dzieci Niczyje
„Szkoła Bezpiecznego Internetu” i „Pomoc w Net”
opracowała E.Wójcicka
Media
Obecnie najpopularniejsze są cztery podstawowe typy środków masowego przekazu:
Internet, telewizja, radio oraz gazeta. Są one obecne na co dzień w życiu człowieka,
towarzyszą mu na każdym kroku.
Dzięki mediom ludzie mają dostęp do najświeższych informacji, edukacji i rozrywki.
Media dają nieograniczone możliwości komunikacji, rozwoju i poznawania świata.
Media kształtują opinię publiczną, wyznaczają kierunki myślenia, kształtują gusta,
światopogląd, dostarczają emocji, przemawiają do ludzkiej wyobraźni,
są także poważnym narzędziem marketingowym i biznesowym.
Pamiętając o zaletach mediów, nie możemy zapominać o ich wadach.
Musimy być krytyczni wobec treści i informacji nam przekazywanych i mieć świadomość
niebezpieczeństw i ryzyka, jakie niesie nieświadome lub ufne i beztroskie korzystanie
z mediów.
Media mogą bowiem kłamać, oszukiwać, manipulować odbiorcami,
zawierać niepożądane, szkodliwe i zakazane treści, błędne informacje,
wpływać na niewłaściwe postawy i zachowania. Na przykład: cyberprzemoc,
przestępstwa, spam, wirusy, phishing, piractwo, wyłudzenia, kradzieże, utrata danych,
włamania do bazy, przejęcie domeny, szpiegostwo, demoralizacja, pedofilia, uzależnienia
to tylko wybrane zagrożenia związane z niewłaściwym użytkowaniem i odbiorem mediów.
AKTUALNE ZAGROŻENIA BEZPIECZEŃSTWA UŻYTKOWNIKÓW W INTERNECIE
Internet to medium, które ma wiele pozytywnych zastosowań.
Niestety niesie ze sobą równie dużo zagrożeń.
Internauci mogą być narażeni na:
cyberprzemoc- zjawisko wysyłania lub publikowania, przy użyciu nowych technologii
(Internetu i telefonu komórkowego) materiałów (zdjęć, filmów, komentarzy, wiadomości itp.),
które mają na celu wyrządzenie krzywdy drugiej osobie.
nieuprawniony dostęp - włamania do miejsc strzeżonych hasłem lub innym
zabezpieczeniem (np. poczta email, konto na portalu społecznościowym itp.)
niebezpieczne kontakty- kontakty, które związane są z ryzykiem wystąpienia
niebezpieczeństwa ze strony osób, z którymi młodzi użytkownicy Internetu rozmawiają
lub korespondują, w tym uwodzenie w sieci (gooming) - to szczególna kategoria relacji
tworzona w Internecie między osobami dorosłymi a dziećmi w celu ich uwiedzenia
i wykorzystania seksualnego.
szkodliwe treści - treści pojawiające się w Internecie, które są nieadekwatne do wieku,
wrażliwości i rozwoju dziecka (np. promujące przemoc, pornografię, zachęcające
do ryzykownych zachowań itp.)
uzależnienie od Internetu - patologiczne używanie Internetu, które ma znaczący wpływ
na pogorszenie funkcjonowania dziecka w sferze: fizycznej, psychicznej, interpersonalnej,
społecznej, rodzinnej, ekonomicznej.
Przydatne kontakty:
Telefon Zaufania dla Dzieci i Młodzieży prowadzonego przez Fundację Dzieci Niczyje116 111
Helpline.org.pl
-wspólny projekt Fundacji Dzieci Niczyje i Fundacji Orange, współfinansowanym przez
Komisję Europejską w ramach projektu Safer Internet. Celem jest niesienie pomocy dzieciom i młodzieży w
sytuacjach zagrożenia bezpieczeństwa podczas korzystania z nowych technologii oraz wsparcie rodziców i
profesjonalistów , którzy w swojej pracy zawodowej spotykają się z problemami młodych internautów. Telefon
800 100 100 i czat są czynne od poniedziałku do piątku od 11.00 do 17.00;
e-mail: [email protected]
zgłaszanie nielegalnych treści: [email protected]
Fundacja Kidprotect- Szkoła Bezpiecznego Internetu- 22 636 73 04 (biuro),
500 851 978 lub przez GG801 123 400
Telefon Zaufania Rzecznika praw Dziecka800 12 12 12 od poniedziałku do piątku od godziny 8.15 do 20.00
Cyberprzemoc
Cyberprzemoc to takie zachowania jak:
•ośmieszanie, obrażanie, straszenie, nękanie czy też poniżanie kogoś
za pomocą Internetu albo telefonu komórkowego
•podszywanie się pod kogoś w portalach społecznościowych, na blogach,
wiadomościach e-mail lub komunikatorach
•włamanie się na czyjeś konto (np. pocztowe, w portalu społecznościowym,
konto komunikatora)
•publikowanie oraz rozsyłanie filmów, zdjęć, albo informacji, które kogoś ośmieszają
•tworzenie obrażających kogoś stron internetowych lub blogów
•pisanie obraźliwych komentarzy na forach, blogach, portalach społecznościowych.
Jeśli doświadczasz cyberprzemocy:
*powiedz o tym zaufanej osobie dorosłej - z jej pomocą będzie Ci łatwiej poradzić sobie
z tą sytuacją.
*postaraj się nie kontaktować ze sprawcą cyberprzemocy i nie odpowiadać
na jego zaczepki. Dzięki temu unikniesz prowokowania go do dalszych działań.
*zachowaj wszystkie dowody cyberprzemocy - nie kasuj smsów, e-maili, rozmów na czatach
lub komunikatorach.
* jeśli ktoś dokucza Ci na jakiejś stronie WWW, zrób screen strony (zdjęcie)aby zachować to, co widzisz na ekranie wciśnij klawisz "Print Screen" (Prt Sc),
a następnie otwórz program tekstowy (np. Word) lub graficzny (np. Paint) i wklej tam screen
naciskając jednocześnie klawisze "Ctrl" i "V".
Pamiętaj, aby zapisać plik!
*skontaktuj się z Helpline pod bezpłatnym numerem 800 100 100,
wyślij wiadomość e-mail na adres [email protected]
lub porozmawiaj na czacie z poziomu strony Helpline.
Nieuprawniony dostęp
Zdarza się, że ktoś bez naszej wiedzy i zgody próbuje uzyskać dostęp do naszego komputera,
konta, profilu czy bloga. Często chce w ten sposób uzyskać i przejąć informacje,
które publikujemy lub przechowujemy.
Kradzież danych polega na wyciąganiu pewnych informacji (m.in. danych osobowych)
od konkretnej osoby, przez osoby niepowołane (które nie mają na to pozwolenia).
Każdy Polak ma prawo do ochrony danych osobowych w myśl Ustawy
o Ochronie danych osobowych z dnia 29 sierpnia 1997 roku.
Dane osobowe to wszelkie informacje dotyczące zidentyfikowanej lub możliwej
do zidentyfikowania osoby fizycznej. Daną osobową będzie więc każda informacja
pozwalająca na ustalenie tożsamości osoby nawet pośrednio, poprzez inne posiadane
informacje.
Daną osobową będzie mógł stanowić np.: adres IP komputera, zdjęcie,
adres email (w szczególności jeśli składa się z imienia i nazwiska);
jeśli przy ich pomocy możemy ustalić kim jest dana osoba.
Jak chronić się przed nieuprawnionym dostępem:
•NIE PODAWAJ nikomu danych (chyba, że są wymagane przy rejestracji –
wtedy tylko w sprawdzonych serwisach publicznych)
•gdy ktoś wypytuje Cię o Twoje dane - NIE ODPOWIADAJ; najlepiej skończyć
taką rozmowę
•jeżeli nie musisz, NIE UMIESZCZAJ ważnych danych na komputerze podłączonym
do sieci
•BĄDŹ OSTROŻNA/Y w nowych miejscach w sieci - nie wiadomo jak działają – sprawdź,
jaki jest regulamin miejsca oraz czy możliwy jest kontakt z administracją
•SPRAWDŹ ZABEZPIECZENIA podczas zakupów w sieci
•dbaj cały czas o odpowiednią ochronę swojego komputera - ZAINSTALUJ PROGRAM
ANTYWIRUSOWY i WŁĄCZ FIREWALL (działający jak zapora nie dopuszczająca
szkodliwych elementów)
•AKTUALIZUJ PROGRAMY, z których korzystasz
•BĄDŹ CZUJNA/Y- nigdy, niezależnie od użytego zabezpieczenia, nie masz pewności
czy będzie ono wystarczające
Jak reagować na nieuprawniony dostęp?
Telefony komórkowe nowej generacji mają funkcje zbliżone do komputerów,
przez co są narażone na działania wirtualnych przestępców.
Zdarza się, że pobierając z Internetu na telefon grę lub aplikację niewidomego pochodzenia,
możemy wraz z nią ściągnąć wirusa. Taki wirus może zniszczyć cały system operacyjny
telefonu oraz doprowadzić do utraty wszystkich danych i kontaktów, które mieliśmy
w nim zapisane.
Jak się zabezpieczyć?
Włączaj usługę bluetooth i WIFI tylko wtedy, gdy z niej korzystasz.
Nie akceptuj propozycji połączenia z nieznanymi urządzeniami.
Nie pobieraj aplikacji i gier z nieznanych źródeł.
Zawsze czytaj regulaminy aplikacji i gier, które zamierzasz pobrać.
Jak reagować na nieuprawniony dostęp?
W przypadku kradzieży tożsamości w internecie,
należy przede wszystkim zwrócić się do prowadzących serwisy,
w których znajdują się przejęte przez hakera konta.
Wykorzystaj e-mail i szybko skontaktuj się z administratorami - opisz dokładnie sytuację,
tak aby uwiarygodnić problem i poproś o zablokowanie kont tak szybko, jak to możliwe.
Dzięki temu nie stracisz swojej reputacji przez np. spamowe wpisy na forach
spod Twojego nicka.
Jeśli nie możesz znaleźć adresu administratora strony skontaktuj się
z Helpline.org.pl i opowiedz o swoim problemie.
Wątpliwości kontaktować można ze specjalistami z Helpline.org.pl www.helpline.org.pl, [email protected], tel. 800-100-100.
Poza tym należy zmienić wszystkie hasła i loginy do serwisów internetowych
z których korzystasz, tak żeby nie było możliwe logowanie przy użyciu starych danych.
Zrób to nawet, jeśli te konta wydają się być nienaruszone - być może ktoś zechce skorzystać
z nich w przyszłości.
Jak reagować na nieuprawniony dostęp?
Jeżeli skradzione zostały dane związane z kontem bankowym lub kartą kredytową
nie należy kontaktować się w imieniu innych osób, bądź rodziców .
Nie wolno korzystać z cudzych kart, jeżeli takie znajdziemy, w takiej sytuacji należy
opowiedzieć rodzicom , bądź zaufanej osobie dorosłej o całej sytuacji.
Jeżeli skradzione zostały dane do Twojej karty kredytowej, lub też wykonano jakieś zakupy
na Twoje konto - wtedy należy bezzwłocznie skontaktować się z policją.
Jeżeli korzystałeś z karty kredytowej rodziców, lub ktoś wykonał zakupy na Twoje
konto, ktoś włamał sie na twoje konto, profil, blog, ktoś podszywa się pod ciebie
w celu ośmieszenia, padłeś ofiarą nękania, zastraszania i gróźb w Internecie
i za pośrednictwem telefonów komórkowych jest to wykroczenie i możesz zgłosić je na policję.
Jeżeli masz mniej niż 18 lat w takiej sytuacji zawiadomienie na policję
lub do prokuratury składają w Twoim imieniu osoby dorosłe: rodzice lub opiekunowie
prawni.
Niebezpieczne kontakty
Nigdy nie wiadomo, kto jest po drugiej stronie!
Jeśli podejrzewasz, że osoba z którą nawiązałeś/aś kontakt w Sieci ma wobec Ciebie
złe zamiary postaraj się:
Zachować korespondencję z tą osobą - w historii komunikatora, e-mailach, sms'ach
itp.
Spróbuj przypomnieć sobie wszystkie informacje, które posiadasz na temat tej osoby.
Spróbuj porozmawiać o tym z rodzicami czy inną zaufaną osobą dorosłą.
Rodzice lub prawni opiekunowie mogą podjąć działania,
które zapewnią Ci bezpieczeństwo.
Jeśli czujesz, że trudno Ci będzie przeprowadzić taką rozmowę skontaktuj się z Helpline - www.helpline.org.pl, [email protected],
tel. 800-100-100.
Niebezpieczne kontakty
Nigdy nie wiadomo, kto jest po drugiej stronie!
Pamiętaj!
Masz prawo odmówić rozmów na tematy intymne i każdy powinien to uszanować.
Masz prawo przerwać każdy kontakt, który Cię niepokoi.
Masz prawo powiedzieć o wszystkim rodzicom/opiekunom prawnym.
Masz prawo zgłosić administratorowi portalu każdą sytuację, która nie jest zgodna
z jego regulaminem.
Wskazówki, jak bezpiecznie kontaktować się z innymi:
•Staraj się spotykać przede wszystkim z osobami, które poznałeś/aś w świecie realnym.
•Nie podawaj nieznajomym swoich danych osobowych, takich jak numer telefonu
i adres, numer komunikatora, e-mail.
•Posługuj się Nickiem, nie podawaj prawdziwego imienia i nazwiska.
•Nie rozmawiaj z osobami poznanymi w Sieci na tematy intymne.
•Nie opowiadaj nieznajomym o Twoich prywatnych sprawach ani o Twojej rodzinie.
•Bądź ostrożny z wysyłaniem zdjęć- nigdy nie wiesz, gdzie mogą później trafić.
Jeśli coś podejrzewasz, powiedz rodzicom
lub skontaktuj się z Helpline - www.helpline.org.pl, [email protected],
tel. bezpłatny 800-100-100.
Szkodliwe treści to przede wszystkim informacje:
•Ukazujące pornografię
•Namawiające do wyśmiewania innych z powodu rasy, narodowości lub wyznawanej religii
•Namawiające do popełnienia przestępstwa
•Propagujące faszyzm i totalitaryzm
•Prezentujące przemoc
•Zachęcające do podejmowania działań autodestrukcyjnych, czyli takich, które powodują
szkody cielesne lub psychiczne np. uzależnienie
•Zawierające wulgaryzmy
•Zawierające elementy psychomanipulacji, czyli takiego sterowania cudzymi uczuciami,
którego celem jest wyłudzenie korzyści materialnych lub zmuszenie do niewłaściwych
zachowań
•Wprowadzające w błąd, co może mieć wpływ na życie i zdrowie młodego użytkownika
•Zachęcające do prostytucji, używania narkotyków czy hazardu
Szkodliwe treści
Jeśli w czasie surfowania po sieci natkniesz się na szkodliwe lub niebezpieczne treści
skontaktuj się z Helpline.org.pl
Telefon bezpłatny 800 100 100 i czat są czynne od poniedziałku do piątku od 11.00 do 17.00
Możesz również napisać na adres [email protected] lub za pomocą formularza
dostępnego na stronie www.helpline.org.pl
Treści nielegalne, które naruszają prawo, czyli:
*opublikowaną w sieci pornografię bez filtra informacyjnego z o materiałach
tylko dla dorosłych,
*treści rasistowskie,
*treści propagujące totalitaryzm i faszyzm,
możesz to zgłosić anonimowo poprzez formularz na stronie www.dyzurnet.pl
Uzależnienie od komputera
U osób, które nadużywają Internetu/komputera może pojawić się:
•Silna potrzeba lub poczucie przymusu korzystania z Internetu.
•Brak kontroli nad długością czasu spędzanego w Sieci.
•Problem z powstrzymaniem się od korzystania z Internetu.
•Występowanie niepokoju, rozdrażnienia czy gorszego samopoczucia
przy próbie przerwania lub ograniczenia korzystania z Internetu oraz ustępowanie tych
stanów z chwilą powrotu do Sieci.
•Zaniedbywanie dotychczasowych zainteresowań oraz kontaktów z ludźmi
na rzecz Internetu.
•Spędzanie coraz większej ilości czasu w Internecie celem uzyskania zadowolenia,
dobrego samopoczucia, które poprzednio osiągane było w znacznie krótszym czasie.
•Korzystanie z Internetu pomimo szkodliwości poświęcania tak długiego czasu na jedną
aktywność.
Jeśli podobne objawy widzisz u siebie –
zadzwoń bezpłatnie do Helpline 800 100 100,
napisz [email protected]
lub porozmawiaj na czacie www.helpline.org.pl
Uzależnienie od komputera
Konsekwencje nadużywania Internetu:
•Zaniedbywanie nauki oraz codziennych obowiązków;
•Zaburzenia w sferze uczuć i emocji np. częste uczucie niepokoju, agresja;
•Brak troski o własne zdrowie (brak snu, brak ruchu, nieregularne posiłki) i higienę
osobistą;
•Wyobcowanie z realnego świata;
•Problemy w relacjach z ludźmi, unikanie kontaktu z ludźmi w świecie realnym,
konflikty;
•Rezygnacja z zainteresowań i przyjemności;
•Trudności z koncentracją;
•Problemy zdrowotne (pogorszenie wzroku, bóle głowy, niedożywienie, zaburzenia
snu, nieprawidłowy oddech, zespół kanału nadgarstka, skrzywienia kręgosłupa).
Kilka zasad, których należy przestrzegać:
• Używaj bezpiecznych haseł (Idealne hasło jest długie i zawiera litery, punktację, symbole
i cyfry) i nie ujawniaj haseł innych osobom, nawet swoim znajomym.
• Zabezpieczaj zachowane hasła. Uważaj gdzie przechowujesz zapisane hasła. Nie
przechowuj haseł w plecaku, portfelu czy w pliku na swoim komputerze! Przestępcy
najpierw szukają właśnie tam.
• Nigdy nie wysyłaj swojego hasła przez pocztę elektroniczną! Jakakolwiek wiadomość
e-mail, nawet od „zaufanej” witryny, która prosi o podanie hasła, aktualizację karty
kredytowej lub prosi o wejście na stronę internetową w celu zweryfikowania hasła, może
stanowić oszustwo typu phishing (kradzież twojej tożsamości).
• Nie wpisuj haseł na komputerach, nad którymi nie masz kontroli.
Z ogólnie dostępnych komputerów w szkole, czytelni, kafejkach Internetowych czy
pracowniach komputerowych korzystaj tylko do anonimowego przeglądania Internetu
bez podawania nazwy użytkownika i hasła i zawsze wyloguj się z konta.
• Nie podawaj danych osobowych, które pozwalają na identyfikację. Używaj Nicka.
Pamiętaj! W sieci nie jesteś anonimowy i nie wiadomo, kto jest po drugiej stronie…
Przeczytaj o bezpiecznych mediach:
1. Szkoła Bezpiecznego Internetu- http://www.szkolabezpiecznegointernetu.pl
2.Bezpieczeństwo internautów Helpline - http://www.helpline.org.pl
3. Fundacja Kidprotect.pl - http://www.kidprotect.pl
4. Dziecko w sieci- www.dzieckowsieci.fdn.pl
5. Program "Mądrzy Rodzice" - http://www.madrzy-rodzice.pl
6. Bezpieczne Media- przewodnik dla rodziców - http://www.bezpiecznemedia.tp.pl
7. Oprogramowanie kontroli rodzicielskiej NORTON On-Line Family - https://onlinefamily.norton.com
8. Centrum Bezpieczeństwa Microsoft - http://www.microsoft.com/pl-pl/security/family-safety/childsafetyinternet.aspx
9. Program 3-2-1-Internet - http://www.321internet.pl/zasady.html
10. Program Sieciaki - http://www.sieciaki.pl ; http://www.sieciaki.pl/dla-rodzicow-i-nauczycieli
11. Program unijny Safer Internet- bezpieczny internet - http://www.saferinternet.pl
12. Zgłaszanie nielegalnych treści, np. dotyczących rasizmu- Dyżurnet - http://www.dyzurnet.pl
13. O bezpieczeństwie w sieci- http://www.orange.pl/bezpieczenstwo_w_sieci.phtml
14. O mediach- http://redesignmag.pl/Bezpieczne_media.html
15. Bezpieczeństwo dzieci w sieci. Poradnik http://www.sunrisedzieciom.pl/poradnik_bezpieczenstwo_dzieci_w_sieci.pdf
16.Interkl@sa - http://www.interklasa.pl
17. Nasza-Klasa o Bezpieczeństwie - http://nasza-klasa.pl/bezpieczenstwo
18. Bezpieczeństwo na Allegro - http://www.allegro.pl/country_pages/1/0/sc/
Dowiedz się więcej o bezpieczeństwie,
korzystając z poniższych stron internetowych.
www.helpline.org.pl
www.kidprotect.pl/działania
www.dzieckowsieci.fdn.pl
www.bezpiecznemedia.tp.pl
www.321internet.pl/zasady
http://www.microsoft.com/pl-pl/security/familysafety/childsafety-internet.aspx
www.helpline.org.pl
www.kidprotect.pl/działania
www.dzieckowsieci.fdn.pl
www.bezpiecznemedia.tp.pl
www.321internet.pl/zasady
http://www.microsoft.com/pl-pl/security/family-safety/childsafety-internet.aspx
Slide 6
Zadbaj o e-bezpieczeństwo swoje i innych!
Na bazie materiałów edukacyjnych o bezpieczeństwie w sieci,
oraz projektu Kidprotect i Fundacji Dzieci Niczyje
„Szkoła Bezpiecznego Internetu” i „Pomoc w Net”
opracowała E.Wójcicka
Media
Obecnie najpopularniejsze są cztery podstawowe typy środków masowego przekazu:
Internet, telewizja, radio oraz gazeta. Są one obecne na co dzień w życiu człowieka,
towarzyszą mu na każdym kroku.
Dzięki mediom ludzie mają dostęp do najświeższych informacji, edukacji i rozrywki.
Media dają nieograniczone możliwości komunikacji, rozwoju i poznawania świata.
Media kształtują opinię publiczną, wyznaczają kierunki myślenia, kształtują gusta,
światopogląd, dostarczają emocji, przemawiają do ludzkiej wyobraźni,
są także poważnym narzędziem marketingowym i biznesowym.
Pamiętając o zaletach mediów, nie możemy zapominać o ich wadach.
Musimy być krytyczni wobec treści i informacji nam przekazywanych i mieć świadomość
niebezpieczeństw i ryzyka, jakie niesie nieświadome lub ufne i beztroskie korzystanie
z mediów.
Media mogą bowiem kłamać, oszukiwać, manipulować odbiorcami,
zawierać niepożądane, szkodliwe i zakazane treści, błędne informacje,
wpływać na niewłaściwe postawy i zachowania. Na przykład: cyberprzemoc,
przestępstwa, spam, wirusy, phishing, piractwo, wyłudzenia, kradzieże, utrata danych,
włamania do bazy, przejęcie domeny, szpiegostwo, demoralizacja, pedofilia, uzależnienia
to tylko wybrane zagrożenia związane z niewłaściwym użytkowaniem i odbiorem mediów.
AKTUALNE ZAGROŻENIA BEZPIECZEŃSTWA UŻYTKOWNIKÓW W INTERNECIE
Internet to medium, które ma wiele pozytywnych zastosowań.
Niestety niesie ze sobą równie dużo zagrożeń.
Internauci mogą być narażeni na:
cyberprzemoc- zjawisko wysyłania lub publikowania, przy użyciu nowych technologii
(Internetu i telefonu komórkowego) materiałów (zdjęć, filmów, komentarzy, wiadomości itp.),
które mają na celu wyrządzenie krzywdy drugiej osobie.
nieuprawniony dostęp - włamania do miejsc strzeżonych hasłem lub innym
zabezpieczeniem (np. poczta email, konto na portalu społecznościowym itp.)
niebezpieczne kontakty- kontakty, które związane są z ryzykiem wystąpienia
niebezpieczeństwa ze strony osób, z którymi młodzi użytkownicy Internetu rozmawiają
lub korespondują, w tym uwodzenie w sieci (gooming) - to szczególna kategoria relacji
tworzona w Internecie między osobami dorosłymi a dziećmi w celu ich uwiedzenia
i wykorzystania seksualnego.
szkodliwe treści - treści pojawiające się w Internecie, które są nieadekwatne do wieku,
wrażliwości i rozwoju dziecka (np. promujące przemoc, pornografię, zachęcające
do ryzykownych zachowań itp.)
uzależnienie od Internetu - patologiczne używanie Internetu, które ma znaczący wpływ
na pogorszenie funkcjonowania dziecka w sferze: fizycznej, psychicznej, interpersonalnej,
społecznej, rodzinnej, ekonomicznej.
Przydatne kontakty:
Telefon Zaufania dla Dzieci i Młodzieży prowadzonego przez Fundację Dzieci Niczyje116 111
Helpline.org.pl
-wspólny projekt Fundacji Dzieci Niczyje i Fundacji Orange, współfinansowanym przez
Komisję Europejską w ramach projektu Safer Internet. Celem jest niesienie pomocy dzieciom i młodzieży w
sytuacjach zagrożenia bezpieczeństwa podczas korzystania z nowych technologii oraz wsparcie rodziców i
profesjonalistów , którzy w swojej pracy zawodowej spotykają się z problemami młodych internautów. Telefon
800 100 100 i czat są czynne od poniedziałku do piątku od 11.00 do 17.00;
e-mail: [email protected]
zgłaszanie nielegalnych treści: [email protected]
Fundacja Kidprotect- Szkoła Bezpiecznego Internetu- 22 636 73 04 (biuro),
500 851 978 lub przez GG801 123 400
Telefon Zaufania Rzecznika praw Dziecka800 12 12 12 od poniedziałku do piątku od godziny 8.15 do 20.00
Cyberprzemoc
Cyberprzemoc to takie zachowania jak:
•ośmieszanie, obrażanie, straszenie, nękanie czy też poniżanie kogoś
za pomocą Internetu albo telefonu komórkowego
•podszywanie się pod kogoś w portalach społecznościowych, na blogach,
wiadomościach e-mail lub komunikatorach
•włamanie się na czyjeś konto (np. pocztowe, w portalu społecznościowym,
konto komunikatora)
•publikowanie oraz rozsyłanie filmów, zdjęć, albo informacji, które kogoś ośmieszają
•tworzenie obrażających kogoś stron internetowych lub blogów
•pisanie obraźliwych komentarzy na forach, blogach, portalach społecznościowych.
Jeśli doświadczasz cyberprzemocy:
*powiedz o tym zaufanej osobie dorosłej - z jej pomocą będzie Ci łatwiej poradzić sobie
z tą sytuacją.
*postaraj się nie kontaktować ze sprawcą cyberprzemocy i nie odpowiadać
na jego zaczepki. Dzięki temu unikniesz prowokowania go do dalszych działań.
*zachowaj wszystkie dowody cyberprzemocy - nie kasuj smsów, e-maili, rozmów na czatach
lub komunikatorach.
* jeśli ktoś dokucza Ci na jakiejś stronie WWW, zrób screen strony (zdjęcie)aby zachować to, co widzisz na ekranie wciśnij klawisz "Print Screen" (Prt Sc),
a następnie otwórz program tekstowy (np. Word) lub graficzny (np. Paint) i wklej tam screen
naciskając jednocześnie klawisze "Ctrl" i "V".
Pamiętaj, aby zapisać plik!
*skontaktuj się z Helpline pod bezpłatnym numerem 800 100 100,
wyślij wiadomość e-mail na adres [email protected]
lub porozmawiaj na czacie z poziomu strony Helpline.
Nieuprawniony dostęp
Zdarza się, że ktoś bez naszej wiedzy i zgody próbuje uzyskać dostęp do naszego komputera,
konta, profilu czy bloga. Często chce w ten sposób uzyskać i przejąć informacje,
które publikujemy lub przechowujemy.
Kradzież danych polega na wyciąganiu pewnych informacji (m.in. danych osobowych)
od konkretnej osoby, przez osoby niepowołane (które nie mają na to pozwolenia).
Każdy Polak ma prawo do ochrony danych osobowych w myśl Ustawy
o Ochronie danych osobowych z dnia 29 sierpnia 1997 roku.
Dane osobowe to wszelkie informacje dotyczące zidentyfikowanej lub możliwej
do zidentyfikowania osoby fizycznej. Daną osobową będzie więc każda informacja
pozwalająca na ustalenie tożsamości osoby nawet pośrednio, poprzez inne posiadane
informacje.
Daną osobową będzie mógł stanowić np.: adres IP komputera, zdjęcie,
adres email (w szczególności jeśli składa się z imienia i nazwiska);
jeśli przy ich pomocy możemy ustalić kim jest dana osoba.
Jak chronić się przed nieuprawnionym dostępem:
•NIE PODAWAJ nikomu danych (chyba, że są wymagane przy rejestracji –
wtedy tylko w sprawdzonych serwisach publicznych)
•gdy ktoś wypytuje Cię o Twoje dane - NIE ODPOWIADAJ; najlepiej skończyć
taką rozmowę
•jeżeli nie musisz, NIE UMIESZCZAJ ważnych danych na komputerze podłączonym
do sieci
•BĄDŹ OSTROŻNA/Y w nowych miejscach w sieci - nie wiadomo jak działają – sprawdź,
jaki jest regulamin miejsca oraz czy możliwy jest kontakt z administracją
•SPRAWDŹ ZABEZPIECZENIA podczas zakupów w sieci
•dbaj cały czas o odpowiednią ochronę swojego komputera - ZAINSTALUJ PROGRAM
ANTYWIRUSOWY i WŁĄCZ FIREWALL (działający jak zapora nie dopuszczająca
szkodliwych elementów)
•AKTUALIZUJ PROGRAMY, z których korzystasz
•BĄDŹ CZUJNA/Y- nigdy, niezależnie od użytego zabezpieczenia, nie masz pewności
czy będzie ono wystarczające
Jak reagować na nieuprawniony dostęp?
Telefony komórkowe nowej generacji mają funkcje zbliżone do komputerów,
przez co są narażone na działania wirtualnych przestępców.
Zdarza się, że pobierając z Internetu na telefon grę lub aplikację niewidomego pochodzenia,
możemy wraz z nią ściągnąć wirusa. Taki wirus może zniszczyć cały system operacyjny
telefonu oraz doprowadzić do utraty wszystkich danych i kontaktów, które mieliśmy
w nim zapisane.
Jak się zabezpieczyć?
Włączaj usługę bluetooth i WIFI tylko wtedy, gdy z niej korzystasz.
Nie akceptuj propozycji połączenia z nieznanymi urządzeniami.
Nie pobieraj aplikacji i gier z nieznanych źródeł.
Zawsze czytaj regulaminy aplikacji i gier, które zamierzasz pobrać.
Jak reagować na nieuprawniony dostęp?
W przypadku kradzieży tożsamości w internecie,
należy przede wszystkim zwrócić się do prowadzących serwisy,
w których znajdują się przejęte przez hakera konta.
Wykorzystaj e-mail i szybko skontaktuj się z administratorami - opisz dokładnie sytuację,
tak aby uwiarygodnić problem i poproś o zablokowanie kont tak szybko, jak to możliwe.
Dzięki temu nie stracisz swojej reputacji przez np. spamowe wpisy na forach
spod Twojego nicka.
Jeśli nie możesz znaleźć adresu administratora strony skontaktuj się
z Helpline.org.pl i opowiedz o swoim problemie.
Wątpliwości kontaktować można ze specjalistami z Helpline.org.pl www.helpline.org.pl, [email protected], tel. 800-100-100.
Poza tym należy zmienić wszystkie hasła i loginy do serwisów internetowych
z których korzystasz, tak żeby nie było możliwe logowanie przy użyciu starych danych.
Zrób to nawet, jeśli te konta wydają się być nienaruszone - być może ktoś zechce skorzystać
z nich w przyszłości.
Jak reagować na nieuprawniony dostęp?
Jeżeli skradzione zostały dane związane z kontem bankowym lub kartą kredytową
nie należy kontaktować się w imieniu innych osób, bądź rodziców .
Nie wolno korzystać z cudzych kart, jeżeli takie znajdziemy, w takiej sytuacji należy
opowiedzieć rodzicom , bądź zaufanej osobie dorosłej o całej sytuacji.
Jeżeli skradzione zostały dane do Twojej karty kredytowej, lub też wykonano jakieś zakupy
na Twoje konto - wtedy należy bezzwłocznie skontaktować się z policją.
Jeżeli korzystałeś z karty kredytowej rodziców, lub ktoś wykonał zakupy na Twoje
konto, ktoś włamał sie na twoje konto, profil, blog, ktoś podszywa się pod ciebie
w celu ośmieszenia, padłeś ofiarą nękania, zastraszania i gróźb w Internecie
i za pośrednictwem telefonów komórkowych jest to wykroczenie i możesz zgłosić je na policję.
Jeżeli masz mniej niż 18 lat w takiej sytuacji zawiadomienie na policję
lub do prokuratury składają w Twoim imieniu osoby dorosłe: rodzice lub opiekunowie
prawni.
Niebezpieczne kontakty
Nigdy nie wiadomo, kto jest po drugiej stronie!
Jeśli podejrzewasz, że osoba z którą nawiązałeś/aś kontakt w Sieci ma wobec Ciebie
złe zamiary postaraj się:
Zachować korespondencję z tą osobą - w historii komunikatora, e-mailach, sms'ach
itp.
Spróbuj przypomnieć sobie wszystkie informacje, które posiadasz na temat tej osoby.
Spróbuj porozmawiać o tym z rodzicami czy inną zaufaną osobą dorosłą.
Rodzice lub prawni opiekunowie mogą podjąć działania,
które zapewnią Ci bezpieczeństwo.
Jeśli czujesz, że trudno Ci będzie przeprowadzić taką rozmowę skontaktuj się z Helpline - www.helpline.org.pl, [email protected],
tel. 800-100-100.
Niebezpieczne kontakty
Nigdy nie wiadomo, kto jest po drugiej stronie!
Pamiętaj!
Masz prawo odmówić rozmów na tematy intymne i każdy powinien to uszanować.
Masz prawo przerwać każdy kontakt, który Cię niepokoi.
Masz prawo powiedzieć o wszystkim rodzicom/opiekunom prawnym.
Masz prawo zgłosić administratorowi portalu każdą sytuację, która nie jest zgodna
z jego regulaminem.
Wskazówki, jak bezpiecznie kontaktować się z innymi:
•Staraj się spotykać przede wszystkim z osobami, które poznałeś/aś w świecie realnym.
•Nie podawaj nieznajomym swoich danych osobowych, takich jak numer telefonu
i adres, numer komunikatora, e-mail.
•Posługuj się Nickiem, nie podawaj prawdziwego imienia i nazwiska.
•Nie rozmawiaj z osobami poznanymi w Sieci na tematy intymne.
•Nie opowiadaj nieznajomym o Twoich prywatnych sprawach ani o Twojej rodzinie.
•Bądź ostrożny z wysyłaniem zdjęć- nigdy nie wiesz, gdzie mogą później trafić.
Jeśli coś podejrzewasz, powiedz rodzicom
lub skontaktuj się z Helpline - www.helpline.org.pl, [email protected],
tel. bezpłatny 800-100-100.
Szkodliwe treści to przede wszystkim informacje:
•Ukazujące pornografię
•Namawiające do wyśmiewania innych z powodu rasy, narodowości lub wyznawanej religii
•Namawiające do popełnienia przestępstwa
•Propagujące faszyzm i totalitaryzm
•Prezentujące przemoc
•Zachęcające do podejmowania działań autodestrukcyjnych, czyli takich, które powodują
szkody cielesne lub psychiczne np. uzależnienie
•Zawierające wulgaryzmy
•Zawierające elementy psychomanipulacji, czyli takiego sterowania cudzymi uczuciami,
którego celem jest wyłudzenie korzyści materialnych lub zmuszenie do niewłaściwych
zachowań
•Wprowadzające w błąd, co może mieć wpływ na życie i zdrowie młodego użytkownika
•Zachęcające do prostytucji, używania narkotyków czy hazardu
Szkodliwe treści
Jeśli w czasie surfowania po sieci natkniesz się na szkodliwe lub niebezpieczne treści
skontaktuj się z Helpline.org.pl
Telefon bezpłatny 800 100 100 i czat są czynne od poniedziałku do piątku od 11.00 do 17.00
Możesz również napisać na adres [email protected] lub za pomocą formularza
dostępnego na stronie www.helpline.org.pl
Treści nielegalne, które naruszają prawo, czyli:
*opublikowaną w sieci pornografię bez filtra informacyjnego z o materiałach
tylko dla dorosłych,
*treści rasistowskie,
*treści propagujące totalitaryzm i faszyzm,
możesz to zgłosić anonimowo poprzez formularz na stronie www.dyzurnet.pl
Uzależnienie od komputera
U osób, które nadużywają Internetu/komputera może pojawić się:
•Silna potrzeba lub poczucie przymusu korzystania z Internetu.
•Brak kontroli nad długością czasu spędzanego w Sieci.
•Problem z powstrzymaniem się od korzystania z Internetu.
•Występowanie niepokoju, rozdrażnienia czy gorszego samopoczucia
przy próbie przerwania lub ograniczenia korzystania z Internetu oraz ustępowanie tych
stanów z chwilą powrotu do Sieci.
•Zaniedbywanie dotychczasowych zainteresowań oraz kontaktów z ludźmi
na rzecz Internetu.
•Spędzanie coraz większej ilości czasu w Internecie celem uzyskania zadowolenia,
dobrego samopoczucia, które poprzednio osiągane było w znacznie krótszym czasie.
•Korzystanie z Internetu pomimo szkodliwości poświęcania tak długiego czasu na jedną
aktywność.
Jeśli podobne objawy widzisz u siebie –
zadzwoń bezpłatnie do Helpline 800 100 100,
napisz [email protected]
lub porozmawiaj na czacie www.helpline.org.pl
Uzależnienie od komputera
Konsekwencje nadużywania Internetu:
•Zaniedbywanie nauki oraz codziennych obowiązków;
•Zaburzenia w sferze uczuć i emocji np. częste uczucie niepokoju, agresja;
•Brak troski o własne zdrowie (brak snu, brak ruchu, nieregularne posiłki) i higienę
osobistą;
•Wyobcowanie z realnego świata;
•Problemy w relacjach z ludźmi, unikanie kontaktu z ludźmi w świecie realnym,
konflikty;
•Rezygnacja z zainteresowań i przyjemności;
•Trudności z koncentracją;
•Problemy zdrowotne (pogorszenie wzroku, bóle głowy, niedożywienie, zaburzenia
snu, nieprawidłowy oddech, zespół kanału nadgarstka, skrzywienia kręgosłupa).
Kilka zasad, których należy przestrzegać:
• Używaj bezpiecznych haseł (Idealne hasło jest długie i zawiera litery, punktację, symbole
i cyfry) i nie ujawniaj haseł innych osobom, nawet swoim znajomym.
• Zabezpieczaj zachowane hasła. Uważaj gdzie przechowujesz zapisane hasła. Nie
przechowuj haseł w plecaku, portfelu czy w pliku na swoim komputerze! Przestępcy
najpierw szukają właśnie tam.
• Nigdy nie wysyłaj swojego hasła przez pocztę elektroniczną! Jakakolwiek wiadomość
e-mail, nawet od „zaufanej” witryny, która prosi o podanie hasła, aktualizację karty
kredytowej lub prosi o wejście na stronę internetową w celu zweryfikowania hasła, może
stanowić oszustwo typu phishing (kradzież twojej tożsamości).
• Nie wpisuj haseł na komputerach, nad którymi nie masz kontroli.
Z ogólnie dostępnych komputerów w szkole, czytelni, kafejkach Internetowych czy
pracowniach komputerowych korzystaj tylko do anonimowego przeglądania Internetu
bez podawania nazwy użytkownika i hasła i zawsze wyloguj się z konta.
• Nie podawaj danych osobowych, które pozwalają na identyfikację. Używaj Nicka.
Pamiętaj! W sieci nie jesteś anonimowy i nie wiadomo, kto jest po drugiej stronie…
Przeczytaj o bezpiecznych mediach:
1. Szkoła Bezpiecznego Internetu- http://www.szkolabezpiecznegointernetu.pl
2.Bezpieczeństwo internautów Helpline - http://www.helpline.org.pl
3. Fundacja Kidprotect.pl - http://www.kidprotect.pl
4. Dziecko w sieci- www.dzieckowsieci.fdn.pl
5. Program "Mądrzy Rodzice" - http://www.madrzy-rodzice.pl
6. Bezpieczne Media- przewodnik dla rodziców - http://www.bezpiecznemedia.tp.pl
7. Oprogramowanie kontroli rodzicielskiej NORTON On-Line Family - https://onlinefamily.norton.com
8. Centrum Bezpieczeństwa Microsoft - http://www.microsoft.com/pl-pl/security/family-safety/childsafetyinternet.aspx
9. Program 3-2-1-Internet - http://www.321internet.pl/zasady.html
10. Program Sieciaki - http://www.sieciaki.pl ; http://www.sieciaki.pl/dla-rodzicow-i-nauczycieli
11. Program unijny Safer Internet- bezpieczny internet - http://www.saferinternet.pl
12. Zgłaszanie nielegalnych treści, np. dotyczących rasizmu- Dyżurnet - http://www.dyzurnet.pl
13. O bezpieczeństwie w sieci- http://www.orange.pl/bezpieczenstwo_w_sieci.phtml
14. O mediach- http://redesignmag.pl/Bezpieczne_media.html
15. Bezpieczeństwo dzieci w sieci. Poradnik http://www.sunrisedzieciom.pl/poradnik_bezpieczenstwo_dzieci_w_sieci.pdf
16.Interkl@sa - http://www.interklasa.pl
17. Nasza-Klasa o Bezpieczeństwie - http://nasza-klasa.pl/bezpieczenstwo
18. Bezpieczeństwo na Allegro - http://www.allegro.pl/country_pages/1/0/sc/
Dowiedz się więcej o bezpieczeństwie,
korzystając z poniższych stron internetowych.
www.helpline.org.pl
www.kidprotect.pl/działania
www.dzieckowsieci.fdn.pl
www.bezpiecznemedia.tp.pl
www.321internet.pl/zasady
http://www.microsoft.com/pl-pl/security/familysafety/childsafety-internet.aspx
www.helpline.org.pl
www.kidprotect.pl/działania
www.dzieckowsieci.fdn.pl
www.bezpiecznemedia.tp.pl
www.321internet.pl/zasady
http://www.microsoft.com/pl-pl/security/family-safety/childsafety-internet.aspx
Slide 7
Zadbaj o e-bezpieczeństwo swoje i innych!
Na bazie materiałów edukacyjnych o bezpieczeństwie w sieci,
oraz projektu Kidprotect i Fundacji Dzieci Niczyje
„Szkoła Bezpiecznego Internetu” i „Pomoc w Net”
opracowała E.Wójcicka
Media
Obecnie najpopularniejsze są cztery podstawowe typy środków masowego przekazu:
Internet, telewizja, radio oraz gazeta. Są one obecne na co dzień w życiu człowieka,
towarzyszą mu na każdym kroku.
Dzięki mediom ludzie mają dostęp do najświeższych informacji, edukacji i rozrywki.
Media dają nieograniczone możliwości komunikacji, rozwoju i poznawania świata.
Media kształtują opinię publiczną, wyznaczają kierunki myślenia, kształtują gusta,
światopogląd, dostarczają emocji, przemawiają do ludzkiej wyobraźni,
są także poważnym narzędziem marketingowym i biznesowym.
Pamiętając o zaletach mediów, nie możemy zapominać o ich wadach.
Musimy być krytyczni wobec treści i informacji nam przekazywanych i mieć świadomość
niebezpieczeństw i ryzyka, jakie niesie nieświadome lub ufne i beztroskie korzystanie
z mediów.
Media mogą bowiem kłamać, oszukiwać, manipulować odbiorcami,
zawierać niepożądane, szkodliwe i zakazane treści, błędne informacje,
wpływać na niewłaściwe postawy i zachowania. Na przykład: cyberprzemoc,
przestępstwa, spam, wirusy, phishing, piractwo, wyłudzenia, kradzieże, utrata danych,
włamania do bazy, przejęcie domeny, szpiegostwo, demoralizacja, pedofilia, uzależnienia
to tylko wybrane zagrożenia związane z niewłaściwym użytkowaniem i odbiorem mediów.
AKTUALNE ZAGROŻENIA BEZPIECZEŃSTWA UŻYTKOWNIKÓW W INTERNECIE
Internet to medium, które ma wiele pozytywnych zastosowań.
Niestety niesie ze sobą równie dużo zagrożeń.
Internauci mogą być narażeni na:
cyberprzemoc- zjawisko wysyłania lub publikowania, przy użyciu nowych technologii
(Internetu i telefonu komórkowego) materiałów (zdjęć, filmów, komentarzy, wiadomości itp.),
które mają na celu wyrządzenie krzywdy drugiej osobie.
nieuprawniony dostęp - włamania do miejsc strzeżonych hasłem lub innym
zabezpieczeniem (np. poczta email, konto na portalu społecznościowym itp.)
niebezpieczne kontakty- kontakty, które związane są z ryzykiem wystąpienia
niebezpieczeństwa ze strony osób, z którymi młodzi użytkownicy Internetu rozmawiają
lub korespondują, w tym uwodzenie w sieci (gooming) - to szczególna kategoria relacji
tworzona w Internecie między osobami dorosłymi a dziećmi w celu ich uwiedzenia
i wykorzystania seksualnego.
szkodliwe treści - treści pojawiające się w Internecie, które są nieadekwatne do wieku,
wrażliwości i rozwoju dziecka (np. promujące przemoc, pornografię, zachęcające
do ryzykownych zachowań itp.)
uzależnienie od Internetu - patologiczne używanie Internetu, które ma znaczący wpływ
na pogorszenie funkcjonowania dziecka w sferze: fizycznej, psychicznej, interpersonalnej,
społecznej, rodzinnej, ekonomicznej.
Przydatne kontakty:
Telefon Zaufania dla Dzieci i Młodzieży prowadzonego przez Fundację Dzieci Niczyje116 111
Helpline.org.pl
-wspólny projekt Fundacji Dzieci Niczyje i Fundacji Orange, współfinansowanym przez
Komisję Europejską w ramach projektu Safer Internet. Celem jest niesienie pomocy dzieciom i młodzieży w
sytuacjach zagrożenia bezpieczeństwa podczas korzystania z nowych technologii oraz wsparcie rodziców i
profesjonalistów , którzy w swojej pracy zawodowej spotykają się z problemami młodych internautów. Telefon
800 100 100 i czat są czynne od poniedziałku do piątku od 11.00 do 17.00;
e-mail: [email protected]
zgłaszanie nielegalnych treści: [email protected]
Fundacja Kidprotect- Szkoła Bezpiecznego Internetu- 22 636 73 04 (biuro),
500 851 978 lub przez GG801 123 400
Telefon Zaufania Rzecznika praw Dziecka800 12 12 12 od poniedziałku do piątku od godziny 8.15 do 20.00
Cyberprzemoc
Cyberprzemoc to takie zachowania jak:
•ośmieszanie, obrażanie, straszenie, nękanie czy też poniżanie kogoś
za pomocą Internetu albo telefonu komórkowego
•podszywanie się pod kogoś w portalach społecznościowych, na blogach,
wiadomościach e-mail lub komunikatorach
•włamanie się na czyjeś konto (np. pocztowe, w portalu społecznościowym,
konto komunikatora)
•publikowanie oraz rozsyłanie filmów, zdjęć, albo informacji, które kogoś ośmieszają
•tworzenie obrażających kogoś stron internetowych lub blogów
•pisanie obraźliwych komentarzy na forach, blogach, portalach społecznościowych.
Jeśli doświadczasz cyberprzemocy:
*powiedz o tym zaufanej osobie dorosłej - z jej pomocą będzie Ci łatwiej poradzić sobie
z tą sytuacją.
*postaraj się nie kontaktować ze sprawcą cyberprzemocy i nie odpowiadać
na jego zaczepki. Dzięki temu unikniesz prowokowania go do dalszych działań.
*zachowaj wszystkie dowody cyberprzemocy - nie kasuj smsów, e-maili, rozmów na czatach
lub komunikatorach.
* jeśli ktoś dokucza Ci na jakiejś stronie WWW, zrób screen strony (zdjęcie)aby zachować to, co widzisz na ekranie wciśnij klawisz "Print Screen" (Prt Sc),
a następnie otwórz program tekstowy (np. Word) lub graficzny (np. Paint) i wklej tam screen
naciskając jednocześnie klawisze "Ctrl" i "V".
Pamiętaj, aby zapisać plik!
*skontaktuj się z Helpline pod bezpłatnym numerem 800 100 100,
wyślij wiadomość e-mail na adres [email protected]
lub porozmawiaj na czacie z poziomu strony Helpline.
Nieuprawniony dostęp
Zdarza się, że ktoś bez naszej wiedzy i zgody próbuje uzyskać dostęp do naszego komputera,
konta, profilu czy bloga. Często chce w ten sposób uzyskać i przejąć informacje,
które publikujemy lub przechowujemy.
Kradzież danych polega na wyciąganiu pewnych informacji (m.in. danych osobowych)
od konkretnej osoby, przez osoby niepowołane (które nie mają na to pozwolenia).
Każdy Polak ma prawo do ochrony danych osobowych w myśl Ustawy
o Ochronie danych osobowych z dnia 29 sierpnia 1997 roku.
Dane osobowe to wszelkie informacje dotyczące zidentyfikowanej lub możliwej
do zidentyfikowania osoby fizycznej. Daną osobową będzie więc każda informacja
pozwalająca na ustalenie tożsamości osoby nawet pośrednio, poprzez inne posiadane
informacje.
Daną osobową będzie mógł stanowić np.: adres IP komputera, zdjęcie,
adres email (w szczególności jeśli składa się z imienia i nazwiska);
jeśli przy ich pomocy możemy ustalić kim jest dana osoba.
Jak chronić się przed nieuprawnionym dostępem:
•NIE PODAWAJ nikomu danych (chyba, że są wymagane przy rejestracji –
wtedy tylko w sprawdzonych serwisach publicznych)
•gdy ktoś wypytuje Cię o Twoje dane - NIE ODPOWIADAJ; najlepiej skończyć
taką rozmowę
•jeżeli nie musisz, NIE UMIESZCZAJ ważnych danych na komputerze podłączonym
do sieci
•BĄDŹ OSTROŻNA/Y w nowych miejscach w sieci - nie wiadomo jak działają – sprawdź,
jaki jest regulamin miejsca oraz czy możliwy jest kontakt z administracją
•SPRAWDŹ ZABEZPIECZENIA podczas zakupów w sieci
•dbaj cały czas o odpowiednią ochronę swojego komputera - ZAINSTALUJ PROGRAM
ANTYWIRUSOWY i WŁĄCZ FIREWALL (działający jak zapora nie dopuszczająca
szkodliwych elementów)
•AKTUALIZUJ PROGRAMY, z których korzystasz
•BĄDŹ CZUJNA/Y- nigdy, niezależnie od użytego zabezpieczenia, nie masz pewności
czy będzie ono wystarczające
Jak reagować na nieuprawniony dostęp?
Telefony komórkowe nowej generacji mają funkcje zbliżone do komputerów,
przez co są narażone na działania wirtualnych przestępców.
Zdarza się, że pobierając z Internetu na telefon grę lub aplikację niewidomego pochodzenia,
możemy wraz z nią ściągnąć wirusa. Taki wirus może zniszczyć cały system operacyjny
telefonu oraz doprowadzić do utraty wszystkich danych i kontaktów, które mieliśmy
w nim zapisane.
Jak się zabezpieczyć?
Włączaj usługę bluetooth i WIFI tylko wtedy, gdy z niej korzystasz.
Nie akceptuj propozycji połączenia z nieznanymi urządzeniami.
Nie pobieraj aplikacji i gier z nieznanych źródeł.
Zawsze czytaj regulaminy aplikacji i gier, które zamierzasz pobrać.
Jak reagować na nieuprawniony dostęp?
W przypadku kradzieży tożsamości w internecie,
należy przede wszystkim zwrócić się do prowadzących serwisy,
w których znajdują się przejęte przez hakera konta.
Wykorzystaj e-mail i szybko skontaktuj się z administratorami - opisz dokładnie sytuację,
tak aby uwiarygodnić problem i poproś o zablokowanie kont tak szybko, jak to możliwe.
Dzięki temu nie stracisz swojej reputacji przez np. spamowe wpisy na forach
spod Twojego nicka.
Jeśli nie możesz znaleźć adresu administratora strony skontaktuj się
z Helpline.org.pl i opowiedz o swoim problemie.
Wątpliwości kontaktować można ze specjalistami z Helpline.org.pl www.helpline.org.pl, [email protected], tel. 800-100-100.
Poza tym należy zmienić wszystkie hasła i loginy do serwisów internetowych
z których korzystasz, tak żeby nie było możliwe logowanie przy użyciu starych danych.
Zrób to nawet, jeśli te konta wydają się być nienaruszone - być może ktoś zechce skorzystać
z nich w przyszłości.
Jak reagować na nieuprawniony dostęp?
Jeżeli skradzione zostały dane związane z kontem bankowym lub kartą kredytową
nie należy kontaktować się w imieniu innych osób, bądź rodziców .
Nie wolno korzystać z cudzych kart, jeżeli takie znajdziemy, w takiej sytuacji należy
opowiedzieć rodzicom , bądź zaufanej osobie dorosłej o całej sytuacji.
Jeżeli skradzione zostały dane do Twojej karty kredytowej, lub też wykonano jakieś zakupy
na Twoje konto - wtedy należy bezzwłocznie skontaktować się z policją.
Jeżeli korzystałeś z karty kredytowej rodziców, lub ktoś wykonał zakupy na Twoje
konto, ktoś włamał sie na twoje konto, profil, blog, ktoś podszywa się pod ciebie
w celu ośmieszenia, padłeś ofiarą nękania, zastraszania i gróźb w Internecie
i za pośrednictwem telefonów komórkowych jest to wykroczenie i możesz zgłosić je na policję.
Jeżeli masz mniej niż 18 lat w takiej sytuacji zawiadomienie na policję
lub do prokuratury składają w Twoim imieniu osoby dorosłe: rodzice lub opiekunowie
prawni.
Niebezpieczne kontakty
Nigdy nie wiadomo, kto jest po drugiej stronie!
Jeśli podejrzewasz, że osoba z którą nawiązałeś/aś kontakt w Sieci ma wobec Ciebie
złe zamiary postaraj się:
Zachować korespondencję z tą osobą - w historii komunikatora, e-mailach, sms'ach
itp.
Spróbuj przypomnieć sobie wszystkie informacje, które posiadasz na temat tej osoby.
Spróbuj porozmawiać o tym z rodzicami czy inną zaufaną osobą dorosłą.
Rodzice lub prawni opiekunowie mogą podjąć działania,
które zapewnią Ci bezpieczeństwo.
Jeśli czujesz, że trudno Ci będzie przeprowadzić taką rozmowę skontaktuj się z Helpline - www.helpline.org.pl, [email protected],
tel. 800-100-100.
Niebezpieczne kontakty
Nigdy nie wiadomo, kto jest po drugiej stronie!
Pamiętaj!
Masz prawo odmówić rozmów na tematy intymne i każdy powinien to uszanować.
Masz prawo przerwać każdy kontakt, który Cię niepokoi.
Masz prawo powiedzieć o wszystkim rodzicom/opiekunom prawnym.
Masz prawo zgłosić administratorowi portalu każdą sytuację, która nie jest zgodna
z jego regulaminem.
Wskazówki, jak bezpiecznie kontaktować się z innymi:
•Staraj się spotykać przede wszystkim z osobami, które poznałeś/aś w świecie realnym.
•Nie podawaj nieznajomym swoich danych osobowych, takich jak numer telefonu
i adres, numer komunikatora, e-mail.
•Posługuj się Nickiem, nie podawaj prawdziwego imienia i nazwiska.
•Nie rozmawiaj z osobami poznanymi w Sieci na tematy intymne.
•Nie opowiadaj nieznajomym o Twoich prywatnych sprawach ani o Twojej rodzinie.
•Bądź ostrożny z wysyłaniem zdjęć- nigdy nie wiesz, gdzie mogą później trafić.
Jeśli coś podejrzewasz, powiedz rodzicom
lub skontaktuj się z Helpline - www.helpline.org.pl, [email protected],
tel. bezpłatny 800-100-100.
Szkodliwe treści to przede wszystkim informacje:
•Ukazujące pornografię
•Namawiające do wyśmiewania innych z powodu rasy, narodowości lub wyznawanej religii
•Namawiające do popełnienia przestępstwa
•Propagujące faszyzm i totalitaryzm
•Prezentujące przemoc
•Zachęcające do podejmowania działań autodestrukcyjnych, czyli takich, które powodują
szkody cielesne lub psychiczne np. uzależnienie
•Zawierające wulgaryzmy
•Zawierające elementy psychomanipulacji, czyli takiego sterowania cudzymi uczuciami,
którego celem jest wyłudzenie korzyści materialnych lub zmuszenie do niewłaściwych
zachowań
•Wprowadzające w błąd, co może mieć wpływ na życie i zdrowie młodego użytkownika
•Zachęcające do prostytucji, używania narkotyków czy hazardu
Szkodliwe treści
Jeśli w czasie surfowania po sieci natkniesz się na szkodliwe lub niebezpieczne treści
skontaktuj się z Helpline.org.pl
Telefon bezpłatny 800 100 100 i czat są czynne od poniedziałku do piątku od 11.00 do 17.00
Możesz również napisać na adres [email protected] lub za pomocą formularza
dostępnego na stronie www.helpline.org.pl
Treści nielegalne, które naruszają prawo, czyli:
*opublikowaną w sieci pornografię bez filtra informacyjnego z o materiałach
tylko dla dorosłych,
*treści rasistowskie,
*treści propagujące totalitaryzm i faszyzm,
możesz to zgłosić anonimowo poprzez formularz na stronie www.dyzurnet.pl
Uzależnienie od komputera
U osób, które nadużywają Internetu/komputera może pojawić się:
•Silna potrzeba lub poczucie przymusu korzystania z Internetu.
•Brak kontroli nad długością czasu spędzanego w Sieci.
•Problem z powstrzymaniem się od korzystania z Internetu.
•Występowanie niepokoju, rozdrażnienia czy gorszego samopoczucia
przy próbie przerwania lub ograniczenia korzystania z Internetu oraz ustępowanie tych
stanów z chwilą powrotu do Sieci.
•Zaniedbywanie dotychczasowych zainteresowań oraz kontaktów z ludźmi
na rzecz Internetu.
•Spędzanie coraz większej ilości czasu w Internecie celem uzyskania zadowolenia,
dobrego samopoczucia, które poprzednio osiągane było w znacznie krótszym czasie.
•Korzystanie z Internetu pomimo szkodliwości poświęcania tak długiego czasu na jedną
aktywność.
Jeśli podobne objawy widzisz u siebie –
zadzwoń bezpłatnie do Helpline 800 100 100,
napisz [email protected]
lub porozmawiaj na czacie www.helpline.org.pl
Uzależnienie od komputera
Konsekwencje nadużywania Internetu:
•Zaniedbywanie nauki oraz codziennych obowiązków;
•Zaburzenia w sferze uczuć i emocji np. częste uczucie niepokoju, agresja;
•Brak troski o własne zdrowie (brak snu, brak ruchu, nieregularne posiłki) i higienę
osobistą;
•Wyobcowanie z realnego świata;
•Problemy w relacjach z ludźmi, unikanie kontaktu z ludźmi w świecie realnym,
konflikty;
•Rezygnacja z zainteresowań i przyjemności;
•Trudności z koncentracją;
•Problemy zdrowotne (pogorszenie wzroku, bóle głowy, niedożywienie, zaburzenia
snu, nieprawidłowy oddech, zespół kanału nadgarstka, skrzywienia kręgosłupa).
Kilka zasad, których należy przestrzegać:
• Używaj bezpiecznych haseł (Idealne hasło jest długie i zawiera litery, punktację, symbole
i cyfry) i nie ujawniaj haseł innych osobom, nawet swoim znajomym.
• Zabezpieczaj zachowane hasła. Uważaj gdzie przechowujesz zapisane hasła. Nie
przechowuj haseł w plecaku, portfelu czy w pliku na swoim komputerze! Przestępcy
najpierw szukają właśnie tam.
• Nigdy nie wysyłaj swojego hasła przez pocztę elektroniczną! Jakakolwiek wiadomość
e-mail, nawet od „zaufanej” witryny, która prosi o podanie hasła, aktualizację karty
kredytowej lub prosi o wejście na stronę internetową w celu zweryfikowania hasła, może
stanowić oszustwo typu phishing (kradzież twojej tożsamości).
• Nie wpisuj haseł na komputerach, nad którymi nie masz kontroli.
Z ogólnie dostępnych komputerów w szkole, czytelni, kafejkach Internetowych czy
pracowniach komputerowych korzystaj tylko do anonimowego przeglądania Internetu
bez podawania nazwy użytkownika i hasła i zawsze wyloguj się z konta.
• Nie podawaj danych osobowych, które pozwalają na identyfikację. Używaj Nicka.
Pamiętaj! W sieci nie jesteś anonimowy i nie wiadomo, kto jest po drugiej stronie…
Przeczytaj o bezpiecznych mediach:
1. Szkoła Bezpiecznego Internetu- http://www.szkolabezpiecznegointernetu.pl
2.Bezpieczeństwo internautów Helpline - http://www.helpline.org.pl
3. Fundacja Kidprotect.pl - http://www.kidprotect.pl
4. Dziecko w sieci- www.dzieckowsieci.fdn.pl
5. Program "Mądrzy Rodzice" - http://www.madrzy-rodzice.pl
6. Bezpieczne Media- przewodnik dla rodziców - http://www.bezpiecznemedia.tp.pl
7. Oprogramowanie kontroli rodzicielskiej NORTON On-Line Family - https://onlinefamily.norton.com
8. Centrum Bezpieczeństwa Microsoft - http://www.microsoft.com/pl-pl/security/family-safety/childsafetyinternet.aspx
9. Program 3-2-1-Internet - http://www.321internet.pl/zasady.html
10. Program Sieciaki - http://www.sieciaki.pl ; http://www.sieciaki.pl/dla-rodzicow-i-nauczycieli
11. Program unijny Safer Internet- bezpieczny internet - http://www.saferinternet.pl
12. Zgłaszanie nielegalnych treści, np. dotyczących rasizmu- Dyżurnet - http://www.dyzurnet.pl
13. O bezpieczeństwie w sieci- http://www.orange.pl/bezpieczenstwo_w_sieci.phtml
14. O mediach- http://redesignmag.pl/Bezpieczne_media.html
15. Bezpieczeństwo dzieci w sieci. Poradnik http://www.sunrisedzieciom.pl/poradnik_bezpieczenstwo_dzieci_w_sieci.pdf
16.Interkl@sa - http://www.interklasa.pl
17. Nasza-Klasa o Bezpieczeństwie - http://nasza-klasa.pl/bezpieczenstwo
18. Bezpieczeństwo na Allegro - http://www.allegro.pl/country_pages/1/0/sc/
Dowiedz się więcej o bezpieczeństwie,
korzystając z poniższych stron internetowych.
www.helpline.org.pl
www.kidprotect.pl/działania
www.dzieckowsieci.fdn.pl
www.bezpiecznemedia.tp.pl
www.321internet.pl/zasady
http://www.microsoft.com/pl-pl/security/familysafety/childsafety-internet.aspx
www.helpline.org.pl
www.kidprotect.pl/działania
www.dzieckowsieci.fdn.pl
www.bezpiecznemedia.tp.pl
www.321internet.pl/zasady
http://www.microsoft.com/pl-pl/security/family-safety/childsafety-internet.aspx
Slide 8
Zadbaj o e-bezpieczeństwo swoje i innych!
Na bazie materiałów edukacyjnych o bezpieczeństwie w sieci,
oraz projektu Kidprotect i Fundacji Dzieci Niczyje
„Szkoła Bezpiecznego Internetu” i „Pomoc w Net”
opracowała E.Wójcicka
Media
Obecnie najpopularniejsze są cztery podstawowe typy środków masowego przekazu:
Internet, telewizja, radio oraz gazeta. Są one obecne na co dzień w życiu człowieka,
towarzyszą mu na każdym kroku.
Dzięki mediom ludzie mają dostęp do najświeższych informacji, edukacji i rozrywki.
Media dają nieograniczone możliwości komunikacji, rozwoju i poznawania świata.
Media kształtują opinię publiczną, wyznaczają kierunki myślenia, kształtują gusta,
światopogląd, dostarczają emocji, przemawiają do ludzkiej wyobraźni,
są także poważnym narzędziem marketingowym i biznesowym.
Pamiętając o zaletach mediów, nie możemy zapominać o ich wadach.
Musimy być krytyczni wobec treści i informacji nam przekazywanych i mieć świadomość
niebezpieczeństw i ryzyka, jakie niesie nieświadome lub ufne i beztroskie korzystanie
z mediów.
Media mogą bowiem kłamać, oszukiwać, manipulować odbiorcami,
zawierać niepożądane, szkodliwe i zakazane treści, błędne informacje,
wpływać na niewłaściwe postawy i zachowania. Na przykład: cyberprzemoc,
przestępstwa, spam, wirusy, phishing, piractwo, wyłudzenia, kradzieże, utrata danych,
włamania do bazy, przejęcie domeny, szpiegostwo, demoralizacja, pedofilia, uzależnienia
to tylko wybrane zagrożenia związane z niewłaściwym użytkowaniem i odbiorem mediów.
AKTUALNE ZAGROŻENIA BEZPIECZEŃSTWA UŻYTKOWNIKÓW W INTERNECIE
Internet to medium, które ma wiele pozytywnych zastosowań.
Niestety niesie ze sobą równie dużo zagrożeń.
Internauci mogą być narażeni na:
cyberprzemoc- zjawisko wysyłania lub publikowania, przy użyciu nowych technologii
(Internetu i telefonu komórkowego) materiałów (zdjęć, filmów, komentarzy, wiadomości itp.),
które mają na celu wyrządzenie krzywdy drugiej osobie.
nieuprawniony dostęp - włamania do miejsc strzeżonych hasłem lub innym
zabezpieczeniem (np. poczta email, konto na portalu społecznościowym itp.)
niebezpieczne kontakty- kontakty, które związane są z ryzykiem wystąpienia
niebezpieczeństwa ze strony osób, z którymi młodzi użytkownicy Internetu rozmawiają
lub korespondują, w tym uwodzenie w sieci (gooming) - to szczególna kategoria relacji
tworzona w Internecie między osobami dorosłymi a dziećmi w celu ich uwiedzenia
i wykorzystania seksualnego.
szkodliwe treści - treści pojawiające się w Internecie, które są nieadekwatne do wieku,
wrażliwości i rozwoju dziecka (np. promujące przemoc, pornografię, zachęcające
do ryzykownych zachowań itp.)
uzależnienie od Internetu - patologiczne używanie Internetu, które ma znaczący wpływ
na pogorszenie funkcjonowania dziecka w sferze: fizycznej, psychicznej, interpersonalnej,
społecznej, rodzinnej, ekonomicznej.
Przydatne kontakty:
Telefon Zaufania dla Dzieci i Młodzieży prowadzonego przez Fundację Dzieci Niczyje116 111
Helpline.org.pl
-wspólny projekt Fundacji Dzieci Niczyje i Fundacji Orange, współfinansowanym przez
Komisję Europejską w ramach projektu Safer Internet. Celem jest niesienie pomocy dzieciom i młodzieży w
sytuacjach zagrożenia bezpieczeństwa podczas korzystania z nowych technologii oraz wsparcie rodziców i
profesjonalistów , którzy w swojej pracy zawodowej spotykają się z problemami młodych internautów. Telefon
800 100 100 i czat są czynne od poniedziałku do piątku od 11.00 do 17.00;
e-mail: [email protected]
zgłaszanie nielegalnych treści: [email protected]
Fundacja Kidprotect- Szkoła Bezpiecznego Internetu- 22 636 73 04 (biuro),
500 851 978 lub przez GG801 123 400
Telefon Zaufania Rzecznika praw Dziecka800 12 12 12 od poniedziałku do piątku od godziny 8.15 do 20.00
Cyberprzemoc
Cyberprzemoc to takie zachowania jak:
•ośmieszanie, obrażanie, straszenie, nękanie czy też poniżanie kogoś
za pomocą Internetu albo telefonu komórkowego
•podszywanie się pod kogoś w portalach społecznościowych, na blogach,
wiadomościach e-mail lub komunikatorach
•włamanie się na czyjeś konto (np. pocztowe, w portalu społecznościowym,
konto komunikatora)
•publikowanie oraz rozsyłanie filmów, zdjęć, albo informacji, które kogoś ośmieszają
•tworzenie obrażających kogoś stron internetowych lub blogów
•pisanie obraźliwych komentarzy na forach, blogach, portalach społecznościowych.
Jeśli doświadczasz cyberprzemocy:
*powiedz o tym zaufanej osobie dorosłej - z jej pomocą będzie Ci łatwiej poradzić sobie
z tą sytuacją.
*postaraj się nie kontaktować ze sprawcą cyberprzemocy i nie odpowiadać
na jego zaczepki. Dzięki temu unikniesz prowokowania go do dalszych działań.
*zachowaj wszystkie dowody cyberprzemocy - nie kasuj smsów, e-maili, rozmów na czatach
lub komunikatorach.
* jeśli ktoś dokucza Ci na jakiejś stronie WWW, zrób screen strony (zdjęcie)aby zachować to, co widzisz na ekranie wciśnij klawisz "Print Screen" (Prt Sc),
a następnie otwórz program tekstowy (np. Word) lub graficzny (np. Paint) i wklej tam screen
naciskając jednocześnie klawisze "Ctrl" i "V".
Pamiętaj, aby zapisać plik!
*skontaktuj się z Helpline pod bezpłatnym numerem 800 100 100,
wyślij wiadomość e-mail na adres [email protected]
lub porozmawiaj na czacie z poziomu strony Helpline.
Nieuprawniony dostęp
Zdarza się, że ktoś bez naszej wiedzy i zgody próbuje uzyskać dostęp do naszego komputera,
konta, profilu czy bloga. Często chce w ten sposób uzyskać i przejąć informacje,
które publikujemy lub przechowujemy.
Kradzież danych polega na wyciąganiu pewnych informacji (m.in. danych osobowych)
od konkretnej osoby, przez osoby niepowołane (które nie mają na to pozwolenia).
Każdy Polak ma prawo do ochrony danych osobowych w myśl Ustawy
o Ochronie danych osobowych z dnia 29 sierpnia 1997 roku.
Dane osobowe to wszelkie informacje dotyczące zidentyfikowanej lub możliwej
do zidentyfikowania osoby fizycznej. Daną osobową będzie więc każda informacja
pozwalająca na ustalenie tożsamości osoby nawet pośrednio, poprzez inne posiadane
informacje.
Daną osobową będzie mógł stanowić np.: adres IP komputera, zdjęcie,
adres email (w szczególności jeśli składa się z imienia i nazwiska);
jeśli przy ich pomocy możemy ustalić kim jest dana osoba.
Jak chronić się przed nieuprawnionym dostępem:
•NIE PODAWAJ nikomu danych (chyba, że są wymagane przy rejestracji –
wtedy tylko w sprawdzonych serwisach publicznych)
•gdy ktoś wypytuje Cię o Twoje dane - NIE ODPOWIADAJ; najlepiej skończyć
taką rozmowę
•jeżeli nie musisz, NIE UMIESZCZAJ ważnych danych na komputerze podłączonym
do sieci
•BĄDŹ OSTROŻNA/Y w nowych miejscach w sieci - nie wiadomo jak działają – sprawdź,
jaki jest regulamin miejsca oraz czy możliwy jest kontakt z administracją
•SPRAWDŹ ZABEZPIECZENIA podczas zakupów w sieci
•dbaj cały czas o odpowiednią ochronę swojego komputera - ZAINSTALUJ PROGRAM
ANTYWIRUSOWY i WŁĄCZ FIREWALL (działający jak zapora nie dopuszczająca
szkodliwych elementów)
•AKTUALIZUJ PROGRAMY, z których korzystasz
•BĄDŹ CZUJNA/Y- nigdy, niezależnie od użytego zabezpieczenia, nie masz pewności
czy będzie ono wystarczające
Jak reagować na nieuprawniony dostęp?
Telefony komórkowe nowej generacji mają funkcje zbliżone do komputerów,
przez co są narażone na działania wirtualnych przestępców.
Zdarza się, że pobierając z Internetu na telefon grę lub aplikację niewidomego pochodzenia,
możemy wraz z nią ściągnąć wirusa. Taki wirus może zniszczyć cały system operacyjny
telefonu oraz doprowadzić do utraty wszystkich danych i kontaktów, które mieliśmy
w nim zapisane.
Jak się zabezpieczyć?
Włączaj usługę bluetooth i WIFI tylko wtedy, gdy z niej korzystasz.
Nie akceptuj propozycji połączenia z nieznanymi urządzeniami.
Nie pobieraj aplikacji i gier z nieznanych źródeł.
Zawsze czytaj regulaminy aplikacji i gier, które zamierzasz pobrać.
Jak reagować na nieuprawniony dostęp?
W przypadku kradzieży tożsamości w internecie,
należy przede wszystkim zwrócić się do prowadzących serwisy,
w których znajdują się przejęte przez hakera konta.
Wykorzystaj e-mail i szybko skontaktuj się z administratorami - opisz dokładnie sytuację,
tak aby uwiarygodnić problem i poproś o zablokowanie kont tak szybko, jak to możliwe.
Dzięki temu nie stracisz swojej reputacji przez np. spamowe wpisy na forach
spod Twojego nicka.
Jeśli nie możesz znaleźć adresu administratora strony skontaktuj się
z Helpline.org.pl i opowiedz o swoim problemie.
Wątpliwości kontaktować można ze specjalistami z Helpline.org.pl www.helpline.org.pl, [email protected], tel. 800-100-100.
Poza tym należy zmienić wszystkie hasła i loginy do serwisów internetowych
z których korzystasz, tak żeby nie było możliwe logowanie przy użyciu starych danych.
Zrób to nawet, jeśli te konta wydają się być nienaruszone - być może ktoś zechce skorzystać
z nich w przyszłości.
Jak reagować na nieuprawniony dostęp?
Jeżeli skradzione zostały dane związane z kontem bankowym lub kartą kredytową
nie należy kontaktować się w imieniu innych osób, bądź rodziców .
Nie wolno korzystać z cudzych kart, jeżeli takie znajdziemy, w takiej sytuacji należy
opowiedzieć rodzicom , bądź zaufanej osobie dorosłej o całej sytuacji.
Jeżeli skradzione zostały dane do Twojej karty kredytowej, lub też wykonano jakieś zakupy
na Twoje konto - wtedy należy bezzwłocznie skontaktować się z policją.
Jeżeli korzystałeś z karty kredytowej rodziców, lub ktoś wykonał zakupy na Twoje
konto, ktoś włamał sie na twoje konto, profil, blog, ktoś podszywa się pod ciebie
w celu ośmieszenia, padłeś ofiarą nękania, zastraszania i gróźb w Internecie
i za pośrednictwem telefonów komórkowych jest to wykroczenie i możesz zgłosić je na policję.
Jeżeli masz mniej niż 18 lat w takiej sytuacji zawiadomienie na policję
lub do prokuratury składają w Twoim imieniu osoby dorosłe: rodzice lub opiekunowie
prawni.
Niebezpieczne kontakty
Nigdy nie wiadomo, kto jest po drugiej stronie!
Jeśli podejrzewasz, że osoba z którą nawiązałeś/aś kontakt w Sieci ma wobec Ciebie
złe zamiary postaraj się:
Zachować korespondencję z tą osobą - w historii komunikatora, e-mailach, sms'ach
itp.
Spróbuj przypomnieć sobie wszystkie informacje, które posiadasz na temat tej osoby.
Spróbuj porozmawiać o tym z rodzicami czy inną zaufaną osobą dorosłą.
Rodzice lub prawni opiekunowie mogą podjąć działania,
które zapewnią Ci bezpieczeństwo.
Jeśli czujesz, że trudno Ci będzie przeprowadzić taką rozmowę skontaktuj się z Helpline - www.helpline.org.pl, [email protected],
tel. 800-100-100.
Niebezpieczne kontakty
Nigdy nie wiadomo, kto jest po drugiej stronie!
Pamiętaj!
Masz prawo odmówić rozmów na tematy intymne i każdy powinien to uszanować.
Masz prawo przerwać każdy kontakt, który Cię niepokoi.
Masz prawo powiedzieć o wszystkim rodzicom/opiekunom prawnym.
Masz prawo zgłosić administratorowi portalu każdą sytuację, która nie jest zgodna
z jego regulaminem.
Wskazówki, jak bezpiecznie kontaktować się z innymi:
•Staraj się spotykać przede wszystkim z osobami, które poznałeś/aś w świecie realnym.
•Nie podawaj nieznajomym swoich danych osobowych, takich jak numer telefonu
i adres, numer komunikatora, e-mail.
•Posługuj się Nickiem, nie podawaj prawdziwego imienia i nazwiska.
•Nie rozmawiaj z osobami poznanymi w Sieci na tematy intymne.
•Nie opowiadaj nieznajomym o Twoich prywatnych sprawach ani o Twojej rodzinie.
•Bądź ostrożny z wysyłaniem zdjęć- nigdy nie wiesz, gdzie mogą później trafić.
Jeśli coś podejrzewasz, powiedz rodzicom
lub skontaktuj się z Helpline - www.helpline.org.pl, [email protected],
tel. bezpłatny 800-100-100.
Szkodliwe treści to przede wszystkim informacje:
•Ukazujące pornografię
•Namawiające do wyśmiewania innych z powodu rasy, narodowości lub wyznawanej religii
•Namawiające do popełnienia przestępstwa
•Propagujące faszyzm i totalitaryzm
•Prezentujące przemoc
•Zachęcające do podejmowania działań autodestrukcyjnych, czyli takich, które powodują
szkody cielesne lub psychiczne np. uzależnienie
•Zawierające wulgaryzmy
•Zawierające elementy psychomanipulacji, czyli takiego sterowania cudzymi uczuciami,
którego celem jest wyłudzenie korzyści materialnych lub zmuszenie do niewłaściwych
zachowań
•Wprowadzające w błąd, co może mieć wpływ na życie i zdrowie młodego użytkownika
•Zachęcające do prostytucji, używania narkotyków czy hazardu
Szkodliwe treści
Jeśli w czasie surfowania po sieci natkniesz się na szkodliwe lub niebezpieczne treści
skontaktuj się z Helpline.org.pl
Telefon bezpłatny 800 100 100 i czat są czynne od poniedziałku do piątku od 11.00 do 17.00
Możesz również napisać na adres [email protected] lub za pomocą formularza
dostępnego na stronie www.helpline.org.pl
Treści nielegalne, które naruszają prawo, czyli:
*opublikowaną w sieci pornografię bez filtra informacyjnego z o materiałach
tylko dla dorosłych,
*treści rasistowskie,
*treści propagujące totalitaryzm i faszyzm,
możesz to zgłosić anonimowo poprzez formularz na stronie www.dyzurnet.pl
Uzależnienie od komputera
U osób, które nadużywają Internetu/komputera może pojawić się:
•Silna potrzeba lub poczucie przymusu korzystania z Internetu.
•Brak kontroli nad długością czasu spędzanego w Sieci.
•Problem z powstrzymaniem się od korzystania z Internetu.
•Występowanie niepokoju, rozdrażnienia czy gorszego samopoczucia
przy próbie przerwania lub ograniczenia korzystania z Internetu oraz ustępowanie tych
stanów z chwilą powrotu do Sieci.
•Zaniedbywanie dotychczasowych zainteresowań oraz kontaktów z ludźmi
na rzecz Internetu.
•Spędzanie coraz większej ilości czasu w Internecie celem uzyskania zadowolenia,
dobrego samopoczucia, które poprzednio osiągane było w znacznie krótszym czasie.
•Korzystanie z Internetu pomimo szkodliwości poświęcania tak długiego czasu na jedną
aktywność.
Jeśli podobne objawy widzisz u siebie –
zadzwoń bezpłatnie do Helpline 800 100 100,
napisz [email protected]
lub porozmawiaj na czacie www.helpline.org.pl
Uzależnienie od komputera
Konsekwencje nadużywania Internetu:
•Zaniedbywanie nauki oraz codziennych obowiązków;
•Zaburzenia w sferze uczuć i emocji np. częste uczucie niepokoju, agresja;
•Brak troski o własne zdrowie (brak snu, brak ruchu, nieregularne posiłki) i higienę
osobistą;
•Wyobcowanie z realnego świata;
•Problemy w relacjach z ludźmi, unikanie kontaktu z ludźmi w świecie realnym,
konflikty;
•Rezygnacja z zainteresowań i przyjemności;
•Trudności z koncentracją;
•Problemy zdrowotne (pogorszenie wzroku, bóle głowy, niedożywienie, zaburzenia
snu, nieprawidłowy oddech, zespół kanału nadgarstka, skrzywienia kręgosłupa).
Kilka zasad, których należy przestrzegać:
• Używaj bezpiecznych haseł (Idealne hasło jest długie i zawiera litery, punktację, symbole
i cyfry) i nie ujawniaj haseł innych osobom, nawet swoim znajomym.
• Zabezpieczaj zachowane hasła. Uważaj gdzie przechowujesz zapisane hasła. Nie
przechowuj haseł w plecaku, portfelu czy w pliku na swoim komputerze! Przestępcy
najpierw szukają właśnie tam.
• Nigdy nie wysyłaj swojego hasła przez pocztę elektroniczną! Jakakolwiek wiadomość
e-mail, nawet od „zaufanej” witryny, która prosi o podanie hasła, aktualizację karty
kredytowej lub prosi o wejście na stronę internetową w celu zweryfikowania hasła, może
stanowić oszustwo typu phishing (kradzież twojej tożsamości).
• Nie wpisuj haseł na komputerach, nad którymi nie masz kontroli.
Z ogólnie dostępnych komputerów w szkole, czytelni, kafejkach Internetowych czy
pracowniach komputerowych korzystaj tylko do anonimowego przeglądania Internetu
bez podawania nazwy użytkownika i hasła i zawsze wyloguj się z konta.
• Nie podawaj danych osobowych, które pozwalają na identyfikację. Używaj Nicka.
Pamiętaj! W sieci nie jesteś anonimowy i nie wiadomo, kto jest po drugiej stronie…
Przeczytaj o bezpiecznych mediach:
1. Szkoła Bezpiecznego Internetu- http://www.szkolabezpiecznegointernetu.pl
2.Bezpieczeństwo internautów Helpline - http://www.helpline.org.pl
3. Fundacja Kidprotect.pl - http://www.kidprotect.pl
4. Dziecko w sieci- www.dzieckowsieci.fdn.pl
5. Program "Mądrzy Rodzice" - http://www.madrzy-rodzice.pl
6. Bezpieczne Media- przewodnik dla rodziców - http://www.bezpiecznemedia.tp.pl
7. Oprogramowanie kontroli rodzicielskiej NORTON On-Line Family - https://onlinefamily.norton.com
8. Centrum Bezpieczeństwa Microsoft - http://www.microsoft.com/pl-pl/security/family-safety/childsafetyinternet.aspx
9. Program 3-2-1-Internet - http://www.321internet.pl/zasady.html
10. Program Sieciaki - http://www.sieciaki.pl ; http://www.sieciaki.pl/dla-rodzicow-i-nauczycieli
11. Program unijny Safer Internet- bezpieczny internet - http://www.saferinternet.pl
12. Zgłaszanie nielegalnych treści, np. dotyczących rasizmu- Dyżurnet - http://www.dyzurnet.pl
13. O bezpieczeństwie w sieci- http://www.orange.pl/bezpieczenstwo_w_sieci.phtml
14. O mediach- http://redesignmag.pl/Bezpieczne_media.html
15. Bezpieczeństwo dzieci w sieci. Poradnik http://www.sunrisedzieciom.pl/poradnik_bezpieczenstwo_dzieci_w_sieci.pdf
16.Interkl@sa - http://www.interklasa.pl
17. Nasza-Klasa o Bezpieczeństwie - http://nasza-klasa.pl/bezpieczenstwo
18. Bezpieczeństwo na Allegro - http://www.allegro.pl/country_pages/1/0/sc/
Dowiedz się więcej o bezpieczeństwie,
korzystając z poniższych stron internetowych.
www.helpline.org.pl
www.kidprotect.pl/działania
www.dzieckowsieci.fdn.pl
www.bezpiecznemedia.tp.pl
www.321internet.pl/zasady
http://www.microsoft.com/pl-pl/security/familysafety/childsafety-internet.aspx
www.helpline.org.pl
www.kidprotect.pl/działania
www.dzieckowsieci.fdn.pl
www.bezpiecznemedia.tp.pl
www.321internet.pl/zasady
http://www.microsoft.com/pl-pl/security/family-safety/childsafety-internet.aspx
Slide 9
Zadbaj o e-bezpieczeństwo swoje i innych!
Na bazie materiałów edukacyjnych o bezpieczeństwie w sieci,
oraz projektu Kidprotect i Fundacji Dzieci Niczyje
„Szkoła Bezpiecznego Internetu” i „Pomoc w Net”
opracowała E.Wójcicka
Media
Obecnie najpopularniejsze są cztery podstawowe typy środków masowego przekazu:
Internet, telewizja, radio oraz gazeta. Są one obecne na co dzień w życiu człowieka,
towarzyszą mu na każdym kroku.
Dzięki mediom ludzie mają dostęp do najświeższych informacji, edukacji i rozrywki.
Media dają nieograniczone możliwości komunikacji, rozwoju i poznawania świata.
Media kształtują opinię publiczną, wyznaczają kierunki myślenia, kształtują gusta,
światopogląd, dostarczają emocji, przemawiają do ludzkiej wyobraźni,
są także poważnym narzędziem marketingowym i biznesowym.
Pamiętając o zaletach mediów, nie możemy zapominać o ich wadach.
Musimy być krytyczni wobec treści i informacji nam przekazywanych i mieć świadomość
niebezpieczeństw i ryzyka, jakie niesie nieświadome lub ufne i beztroskie korzystanie
z mediów.
Media mogą bowiem kłamać, oszukiwać, manipulować odbiorcami,
zawierać niepożądane, szkodliwe i zakazane treści, błędne informacje,
wpływać na niewłaściwe postawy i zachowania. Na przykład: cyberprzemoc,
przestępstwa, spam, wirusy, phishing, piractwo, wyłudzenia, kradzieże, utrata danych,
włamania do bazy, przejęcie domeny, szpiegostwo, demoralizacja, pedofilia, uzależnienia
to tylko wybrane zagrożenia związane z niewłaściwym użytkowaniem i odbiorem mediów.
AKTUALNE ZAGROŻENIA BEZPIECZEŃSTWA UŻYTKOWNIKÓW W INTERNECIE
Internet to medium, które ma wiele pozytywnych zastosowań.
Niestety niesie ze sobą równie dużo zagrożeń.
Internauci mogą być narażeni na:
cyberprzemoc- zjawisko wysyłania lub publikowania, przy użyciu nowych technologii
(Internetu i telefonu komórkowego) materiałów (zdjęć, filmów, komentarzy, wiadomości itp.),
które mają na celu wyrządzenie krzywdy drugiej osobie.
nieuprawniony dostęp - włamania do miejsc strzeżonych hasłem lub innym
zabezpieczeniem (np. poczta email, konto na portalu społecznościowym itp.)
niebezpieczne kontakty- kontakty, które związane są z ryzykiem wystąpienia
niebezpieczeństwa ze strony osób, z którymi młodzi użytkownicy Internetu rozmawiają
lub korespondują, w tym uwodzenie w sieci (gooming) - to szczególna kategoria relacji
tworzona w Internecie między osobami dorosłymi a dziećmi w celu ich uwiedzenia
i wykorzystania seksualnego.
szkodliwe treści - treści pojawiające się w Internecie, które są nieadekwatne do wieku,
wrażliwości i rozwoju dziecka (np. promujące przemoc, pornografię, zachęcające
do ryzykownych zachowań itp.)
uzależnienie od Internetu - patologiczne używanie Internetu, które ma znaczący wpływ
na pogorszenie funkcjonowania dziecka w sferze: fizycznej, psychicznej, interpersonalnej,
społecznej, rodzinnej, ekonomicznej.
Przydatne kontakty:
Telefon Zaufania dla Dzieci i Młodzieży prowadzonego przez Fundację Dzieci Niczyje116 111
Helpline.org.pl
-wspólny projekt Fundacji Dzieci Niczyje i Fundacji Orange, współfinansowanym przez
Komisję Europejską w ramach projektu Safer Internet. Celem jest niesienie pomocy dzieciom i młodzieży w
sytuacjach zagrożenia bezpieczeństwa podczas korzystania z nowych technologii oraz wsparcie rodziców i
profesjonalistów , którzy w swojej pracy zawodowej spotykają się z problemami młodych internautów. Telefon
800 100 100 i czat są czynne od poniedziałku do piątku od 11.00 do 17.00;
e-mail: [email protected]
zgłaszanie nielegalnych treści: [email protected]
Fundacja Kidprotect- Szkoła Bezpiecznego Internetu- 22 636 73 04 (biuro),
500 851 978 lub przez GG801 123 400
Telefon Zaufania Rzecznika praw Dziecka800 12 12 12 od poniedziałku do piątku od godziny 8.15 do 20.00
Cyberprzemoc
Cyberprzemoc to takie zachowania jak:
•ośmieszanie, obrażanie, straszenie, nękanie czy też poniżanie kogoś
za pomocą Internetu albo telefonu komórkowego
•podszywanie się pod kogoś w portalach społecznościowych, na blogach,
wiadomościach e-mail lub komunikatorach
•włamanie się na czyjeś konto (np. pocztowe, w portalu społecznościowym,
konto komunikatora)
•publikowanie oraz rozsyłanie filmów, zdjęć, albo informacji, które kogoś ośmieszają
•tworzenie obrażających kogoś stron internetowych lub blogów
•pisanie obraźliwych komentarzy na forach, blogach, portalach społecznościowych.
Jeśli doświadczasz cyberprzemocy:
*powiedz o tym zaufanej osobie dorosłej - z jej pomocą będzie Ci łatwiej poradzić sobie
z tą sytuacją.
*postaraj się nie kontaktować ze sprawcą cyberprzemocy i nie odpowiadać
na jego zaczepki. Dzięki temu unikniesz prowokowania go do dalszych działań.
*zachowaj wszystkie dowody cyberprzemocy - nie kasuj smsów, e-maili, rozmów na czatach
lub komunikatorach.
* jeśli ktoś dokucza Ci na jakiejś stronie WWW, zrób screen strony (zdjęcie)aby zachować to, co widzisz na ekranie wciśnij klawisz "Print Screen" (Prt Sc),
a następnie otwórz program tekstowy (np. Word) lub graficzny (np. Paint) i wklej tam screen
naciskając jednocześnie klawisze "Ctrl" i "V".
Pamiętaj, aby zapisać plik!
*skontaktuj się z Helpline pod bezpłatnym numerem 800 100 100,
wyślij wiadomość e-mail na adres [email protected]
lub porozmawiaj na czacie z poziomu strony Helpline.
Nieuprawniony dostęp
Zdarza się, że ktoś bez naszej wiedzy i zgody próbuje uzyskać dostęp do naszego komputera,
konta, profilu czy bloga. Często chce w ten sposób uzyskać i przejąć informacje,
które publikujemy lub przechowujemy.
Kradzież danych polega na wyciąganiu pewnych informacji (m.in. danych osobowych)
od konkretnej osoby, przez osoby niepowołane (które nie mają na to pozwolenia).
Każdy Polak ma prawo do ochrony danych osobowych w myśl Ustawy
o Ochronie danych osobowych z dnia 29 sierpnia 1997 roku.
Dane osobowe to wszelkie informacje dotyczące zidentyfikowanej lub możliwej
do zidentyfikowania osoby fizycznej. Daną osobową będzie więc każda informacja
pozwalająca na ustalenie tożsamości osoby nawet pośrednio, poprzez inne posiadane
informacje.
Daną osobową będzie mógł stanowić np.: adres IP komputera, zdjęcie,
adres email (w szczególności jeśli składa się z imienia i nazwiska);
jeśli przy ich pomocy możemy ustalić kim jest dana osoba.
Jak chronić się przed nieuprawnionym dostępem:
•NIE PODAWAJ nikomu danych (chyba, że są wymagane przy rejestracji –
wtedy tylko w sprawdzonych serwisach publicznych)
•gdy ktoś wypytuje Cię o Twoje dane - NIE ODPOWIADAJ; najlepiej skończyć
taką rozmowę
•jeżeli nie musisz, NIE UMIESZCZAJ ważnych danych na komputerze podłączonym
do sieci
•BĄDŹ OSTROŻNA/Y w nowych miejscach w sieci - nie wiadomo jak działają – sprawdź,
jaki jest regulamin miejsca oraz czy możliwy jest kontakt z administracją
•SPRAWDŹ ZABEZPIECZENIA podczas zakupów w sieci
•dbaj cały czas o odpowiednią ochronę swojego komputera - ZAINSTALUJ PROGRAM
ANTYWIRUSOWY i WŁĄCZ FIREWALL (działający jak zapora nie dopuszczająca
szkodliwych elementów)
•AKTUALIZUJ PROGRAMY, z których korzystasz
•BĄDŹ CZUJNA/Y- nigdy, niezależnie od użytego zabezpieczenia, nie masz pewności
czy będzie ono wystarczające
Jak reagować na nieuprawniony dostęp?
Telefony komórkowe nowej generacji mają funkcje zbliżone do komputerów,
przez co są narażone na działania wirtualnych przestępców.
Zdarza się, że pobierając z Internetu na telefon grę lub aplikację niewidomego pochodzenia,
możemy wraz z nią ściągnąć wirusa. Taki wirus może zniszczyć cały system operacyjny
telefonu oraz doprowadzić do utraty wszystkich danych i kontaktów, które mieliśmy
w nim zapisane.
Jak się zabezpieczyć?
Włączaj usługę bluetooth i WIFI tylko wtedy, gdy z niej korzystasz.
Nie akceptuj propozycji połączenia z nieznanymi urządzeniami.
Nie pobieraj aplikacji i gier z nieznanych źródeł.
Zawsze czytaj regulaminy aplikacji i gier, które zamierzasz pobrać.
Jak reagować na nieuprawniony dostęp?
W przypadku kradzieży tożsamości w internecie,
należy przede wszystkim zwrócić się do prowadzących serwisy,
w których znajdują się przejęte przez hakera konta.
Wykorzystaj e-mail i szybko skontaktuj się z administratorami - opisz dokładnie sytuację,
tak aby uwiarygodnić problem i poproś o zablokowanie kont tak szybko, jak to możliwe.
Dzięki temu nie stracisz swojej reputacji przez np. spamowe wpisy na forach
spod Twojego nicka.
Jeśli nie możesz znaleźć adresu administratora strony skontaktuj się
z Helpline.org.pl i opowiedz o swoim problemie.
Wątpliwości kontaktować można ze specjalistami z Helpline.org.pl www.helpline.org.pl, [email protected], tel. 800-100-100.
Poza tym należy zmienić wszystkie hasła i loginy do serwisów internetowych
z których korzystasz, tak żeby nie było możliwe logowanie przy użyciu starych danych.
Zrób to nawet, jeśli te konta wydają się być nienaruszone - być może ktoś zechce skorzystać
z nich w przyszłości.
Jak reagować na nieuprawniony dostęp?
Jeżeli skradzione zostały dane związane z kontem bankowym lub kartą kredytową
nie należy kontaktować się w imieniu innych osób, bądź rodziców .
Nie wolno korzystać z cudzych kart, jeżeli takie znajdziemy, w takiej sytuacji należy
opowiedzieć rodzicom , bądź zaufanej osobie dorosłej o całej sytuacji.
Jeżeli skradzione zostały dane do Twojej karty kredytowej, lub też wykonano jakieś zakupy
na Twoje konto - wtedy należy bezzwłocznie skontaktować się z policją.
Jeżeli korzystałeś z karty kredytowej rodziców, lub ktoś wykonał zakupy na Twoje
konto, ktoś włamał sie na twoje konto, profil, blog, ktoś podszywa się pod ciebie
w celu ośmieszenia, padłeś ofiarą nękania, zastraszania i gróźb w Internecie
i za pośrednictwem telefonów komórkowych jest to wykroczenie i możesz zgłosić je na policję.
Jeżeli masz mniej niż 18 lat w takiej sytuacji zawiadomienie na policję
lub do prokuratury składają w Twoim imieniu osoby dorosłe: rodzice lub opiekunowie
prawni.
Niebezpieczne kontakty
Nigdy nie wiadomo, kto jest po drugiej stronie!
Jeśli podejrzewasz, że osoba z którą nawiązałeś/aś kontakt w Sieci ma wobec Ciebie
złe zamiary postaraj się:
Zachować korespondencję z tą osobą - w historii komunikatora, e-mailach, sms'ach
itp.
Spróbuj przypomnieć sobie wszystkie informacje, które posiadasz na temat tej osoby.
Spróbuj porozmawiać o tym z rodzicami czy inną zaufaną osobą dorosłą.
Rodzice lub prawni opiekunowie mogą podjąć działania,
które zapewnią Ci bezpieczeństwo.
Jeśli czujesz, że trudno Ci będzie przeprowadzić taką rozmowę skontaktuj się z Helpline - www.helpline.org.pl, [email protected],
tel. 800-100-100.
Niebezpieczne kontakty
Nigdy nie wiadomo, kto jest po drugiej stronie!
Pamiętaj!
Masz prawo odmówić rozmów na tematy intymne i każdy powinien to uszanować.
Masz prawo przerwać każdy kontakt, który Cię niepokoi.
Masz prawo powiedzieć o wszystkim rodzicom/opiekunom prawnym.
Masz prawo zgłosić administratorowi portalu każdą sytuację, która nie jest zgodna
z jego regulaminem.
Wskazówki, jak bezpiecznie kontaktować się z innymi:
•Staraj się spotykać przede wszystkim z osobami, które poznałeś/aś w świecie realnym.
•Nie podawaj nieznajomym swoich danych osobowych, takich jak numer telefonu
i adres, numer komunikatora, e-mail.
•Posługuj się Nickiem, nie podawaj prawdziwego imienia i nazwiska.
•Nie rozmawiaj z osobami poznanymi w Sieci na tematy intymne.
•Nie opowiadaj nieznajomym o Twoich prywatnych sprawach ani o Twojej rodzinie.
•Bądź ostrożny z wysyłaniem zdjęć- nigdy nie wiesz, gdzie mogą później trafić.
Jeśli coś podejrzewasz, powiedz rodzicom
lub skontaktuj się z Helpline - www.helpline.org.pl, [email protected],
tel. bezpłatny 800-100-100.
Szkodliwe treści to przede wszystkim informacje:
•Ukazujące pornografię
•Namawiające do wyśmiewania innych z powodu rasy, narodowości lub wyznawanej religii
•Namawiające do popełnienia przestępstwa
•Propagujące faszyzm i totalitaryzm
•Prezentujące przemoc
•Zachęcające do podejmowania działań autodestrukcyjnych, czyli takich, które powodują
szkody cielesne lub psychiczne np. uzależnienie
•Zawierające wulgaryzmy
•Zawierające elementy psychomanipulacji, czyli takiego sterowania cudzymi uczuciami,
którego celem jest wyłudzenie korzyści materialnych lub zmuszenie do niewłaściwych
zachowań
•Wprowadzające w błąd, co może mieć wpływ na życie i zdrowie młodego użytkownika
•Zachęcające do prostytucji, używania narkotyków czy hazardu
Szkodliwe treści
Jeśli w czasie surfowania po sieci natkniesz się na szkodliwe lub niebezpieczne treści
skontaktuj się z Helpline.org.pl
Telefon bezpłatny 800 100 100 i czat są czynne od poniedziałku do piątku od 11.00 do 17.00
Możesz również napisać na adres [email protected] lub za pomocą formularza
dostępnego na stronie www.helpline.org.pl
Treści nielegalne, które naruszają prawo, czyli:
*opublikowaną w sieci pornografię bez filtra informacyjnego z o materiałach
tylko dla dorosłych,
*treści rasistowskie,
*treści propagujące totalitaryzm i faszyzm,
możesz to zgłosić anonimowo poprzez formularz na stronie www.dyzurnet.pl
Uzależnienie od komputera
U osób, które nadużywają Internetu/komputera może pojawić się:
•Silna potrzeba lub poczucie przymusu korzystania z Internetu.
•Brak kontroli nad długością czasu spędzanego w Sieci.
•Problem z powstrzymaniem się od korzystania z Internetu.
•Występowanie niepokoju, rozdrażnienia czy gorszego samopoczucia
przy próbie przerwania lub ograniczenia korzystania z Internetu oraz ustępowanie tych
stanów z chwilą powrotu do Sieci.
•Zaniedbywanie dotychczasowych zainteresowań oraz kontaktów z ludźmi
na rzecz Internetu.
•Spędzanie coraz większej ilości czasu w Internecie celem uzyskania zadowolenia,
dobrego samopoczucia, które poprzednio osiągane było w znacznie krótszym czasie.
•Korzystanie z Internetu pomimo szkodliwości poświęcania tak długiego czasu na jedną
aktywność.
Jeśli podobne objawy widzisz u siebie –
zadzwoń bezpłatnie do Helpline 800 100 100,
napisz [email protected]
lub porozmawiaj na czacie www.helpline.org.pl
Uzależnienie od komputera
Konsekwencje nadużywania Internetu:
•Zaniedbywanie nauki oraz codziennych obowiązków;
•Zaburzenia w sferze uczuć i emocji np. częste uczucie niepokoju, agresja;
•Brak troski o własne zdrowie (brak snu, brak ruchu, nieregularne posiłki) i higienę
osobistą;
•Wyobcowanie z realnego świata;
•Problemy w relacjach z ludźmi, unikanie kontaktu z ludźmi w świecie realnym,
konflikty;
•Rezygnacja z zainteresowań i przyjemności;
•Trudności z koncentracją;
•Problemy zdrowotne (pogorszenie wzroku, bóle głowy, niedożywienie, zaburzenia
snu, nieprawidłowy oddech, zespół kanału nadgarstka, skrzywienia kręgosłupa).
Kilka zasad, których należy przestrzegać:
• Używaj bezpiecznych haseł (Idealne hasło jest długie i zawiera litery, punktację, symbole
i cyfry) i nie ujawniaj haseł innych osobom, nawet swoim znajomym.
• Zabezpieczaj zachowane hasła. Uważaj gdzie przechowujesz zapisane hasła. Nie
przechowuj haseł w plecaku, portfelu czy w pliku na swoim komputerze! Przestępcy
najpierw szukają właśnie tam.
• Nigdy nie wysyłaj swojego hasła przez pocztę elektroniczną! Jakakolwiek wiadomość
e-mail, nawet od „zaufanej” witryny, która prosi o podanie hasła, aktualizację karty
kredytowej lub prosi o wejście na stronę internetową w celu zweryfikowania hasła, może
stanowić oszustwo typu phishing (kradzież twojej tożsamości).
• Nie wpisuj haseł na komputerach, nad którymi nie masz kontroli.
Z ogólnie dostępnych komputerów w szkole, czytelni, kafejkach Internetowych czy
pracowniach komputerowych korzystaj tylko do anonimowego przeglądania Internetu
bez podawania nazwy użytkownika i hasła i zawsze wyloguj się z konta.
• Nie podawaj danych osobowych, które pozwalają na identyfikację. Używaj Nicka.
Pamiętaj! W sieci nie jesteś anonimowy i nie wiadomo, kto jest po drugiej stronie…
Przeczytaj o bezpiecznych mediach:
1. Szkoła Bezpiecznego Internetu- http://www.szkolabezpiecznegointernetu.pl
2.Bezpieczeństwo internautów Helpline - http://www.helpline.org.pl
3. Fundacja Kidprotect.pl - http://www.kidprotect.pl
4. Dziecko w sieci- www.dzieckowsieci.fdn.pl
5. Program "Mądrzy Rodzice" - http://www.madrzy-rodzice.pl
6. Bezpieczne Media- przewodnik dla rodziców - http://www.bezpiecznemedia.tp.pl
7. Oprogramowanie kontroli rodzicielskiej NORTON On-Line Family - https://onlinefamily.norton.com
8. Centrum Bezpieczeństwa Microsoft - http://www.microsoft.com/pl-pl/security/family-safety/childsafetyinternet.aspx
9. Program 3-2-1-Internet - http://www.321internet.pl/zasady.html
10. Program Sieciaki - http://www.sieciaki.pl ; http://www.sieciaki.pl/dla-rodzicow-i-nauczycieli
11. Program unijny Safer Internet- bezpieczny internet - http://www.saferinternet.pl
12. Zgłaszanie nielegalnych treści, np. dotyczących rasizmu- Dyżurnet - http://www.dyzurnet.pl
13. O bezpieczeństwie w sieci- http://www.orange.pl/bezpieczenstwo_w_sieci.phtml
14. O mediach- http://redesignmag.pl/Bezpieczne_media.html
15. Bezpieczeństwo dzieci w sieci. Poradnik http://www.sunrisedzieciom.pl/poradnik_bezpieczenstwo_dzieci_w_sieci.pdf
16.Interkl@sa - http://www.interklasa.pl
17. Nasza-Klasa o Bezpieczeństwie - http://nasza-klasa.pl/bezpieczenstwo
18. Bezpieczeństwo na Allegro - http://www.allegro.pl/country_pages/1/0/sc/
Dowiedz się więcej o bezpieczeństwie,
korzystając z poniższych stron internetowych.
www.helpline.org.pl
www.kidprotect.pl/działania
www.dzieckowsieci.fdn.pl
www.bezpiecznemedia.tp.pl
www.321internet.pl/zasady
http://www.microsoft.com/pl-pl/security/familysafety/childsafety-internet.aspx
www.helpline.org.pl
www.kidprotect.pl/działania
www.dzieckowsieci.fdn.pl
www.bezpiecznemedia.tp.pl
www.321internet.pl/zasady
http://www.microsoft.com/pl-pl/security/family-safety/childsafety-internet.aspx
Slide 10
Zadbaj o e-bezpieczeństwo swoje i innych!
Na bazie materiałów edukacyjnych o bezpieczeństwie w sieci,
oraz projektu Kidprotect i Fundacji Dzieci Niczyje
„Szkoła Bezpiecznego Internetu” i „Pomoc w Net”
opracowała E.Wójcicka
Media
Obecnie najpopularniejsze są cztery podstawowe typy środków masowego przekazu:
Internet, telewizja, radio oraz gazeta. Są one obecne na co dzień w życiu człowieka,
towarzyszą mu na każdym kroku.
Dzięki mediom ludzie mają dostęp do najświeższych informacji, edukacji i rozrywki.
Media dają nieograniczone możliwości komunikacji, rozwoju i poznawania świata.
Media kształtują opinię publiczną, wyznaczają kierunki myślenia, kształtują gusta,
światopogląd, dostarczają emocji, przemawiają do ludzkiej wyobraźni,
są także poważnym narzędziem marketingowym i biznesowym.
Pamiętając o zaletach mediów, nie możemy zapominać o ich wadach.
Musimy być krytyczni wobec treści i informacji nam przekazywanych i mieć świadomość
niebezpieczeństw i ryzyka, jakie niesie nieświadome lub ufne i beztroskie korzystanie
z mediów.
Media mogą bowiem kłamać, oszukiwać, manipulować odbiorcami,
zawierać niepożądane, szkodliwe i zakazane treści, błędne informacje,
wpływać na niewłaściwe postawy i zachowania. Na przykład: cyberprzemoc,
przestępstwa, spam, wirusy, phishing, piractwo, wyłudzenia, kradzieże, utrata danych,
włamania do bazy, przejęcie domeny, szpiegostwo, demoralizacja, pedofilia, uzależnienia
to tylko wybrane zagrożenia związane z niewłaściwym użytkowaniem i odbiorem mediów.
AKTUALNE ZAGROŻENIA BEZPIECZEŃSTWA UŻYTKOWNIKÓW W INTERNECIE
Internet to medium, które ma wiele pozytywnych zastosowań.
Niestety niesie ze sobą równie dużo zagrożeń.
Internauci mogą być narażeni na:
cyberprzemoc- zjawisko wysyłania lub publikowania, przy użyciu nowych technologii
(Internetu i telefonu komórkowego) materiałów (zdjęć, filmów, komentarzy, wiadomości itp.),
które mają na celu wyrządzenie krzywdy drugiej osobie.
nieuprawniony dostęp - włamania do miejsc strzeżonych hasłem lub innym
zabezpieczeniem (np. poczta email, konto na portalu społecznościowym itp.)
niebezpieczne kontakty- kontakty, które związane są z ryzykiem wystąpienia
niebezpieczeństwa ze strony osób, z którymi młodzi użytkownicy Internetu rozmawiają
lub korespondują, w tym uwodzenie w sieci (gooming) - to szczególna kategoria relacji
tworzona w Internecie między osobami dorosłymi a dziećmi w celu ich uwiedzenia
i wykorzystania seksualnego.
szkodliwe treści - treści pojawiające się w Internecie, które są nieadekwatne do wieku,
wrażliwości i rozwoju dziecka (np. promujące przemoc, pornografię, zachęcające
do ryzykownych zachowań itp.)
uzależnienie od Internetu - patologiczne używanie Internetu, które ma znaczący wpływ
na pogorszenie funkcjonowania dziecka w sferze: fizycznej, psychicznej, interpersonalnej,
społecznej, rodzinnej, ekonomicznej.
Przydatne kontakty:
Telefon Zaufania dla Dzieci i Młodzieży prowadzonego przez Fundację Dzieci Niczyje116 111
Helpline.org.pl
-wspólny projekt Fundacji Dzieci Niczyje i Fundacji Orange, współfinansowanym przez
Komisję Europejską w ramach projektu Safer Internet. Celem jest niesienie pomocy dzieciom i młodzieży w
sytuacjach zagrożenia bezpieczeństwa podczas korzystania z nowych technologii oraz wsparcie rodziców i
profesjonalistów , którzy w swojej pracy zawodowej spotykają się z problemami młodych internautów. Telefon
800 100 100 i czat są czynne od poniedziałku do piątku od 11.00 do 17.00;
e-mail: [email protected]
zgłaszanie nielegalnych treści: [email protected]
Fundacja Kidprotect- Szkoła Bezpiecznego Internetu- 22 636 73 04 (biuro),
500 851 978 lub przez GG801 123 400
Telefon Zaufania Rzecznika praw Dziecka800 12 12 12 od poniedziałku do piątku od godziny 8.15 do 20.00
Cyberprzemoc
Cyberprzemoc to takie zachowania jak:
•ośmieszanie, obrażanie, straszenie, nękanie czy też poniżanie kogoś
za pomocą Internetu albo telefonu komórkowego
•podszywanie się pod kogoś w portalach społecznościowych, na blogach,
wiadomościach e-mail lub komunikatorach
•włamanie się na czyjeś konto (np. pocztowe, w portalu społecznościowym,
konto komunikatora)
•publikowanie oraz rozsyłanie filmów, zdjęć, albo informacji, które kogoś ośmieszają
•tworzenie obrażających kogoś stron internetowych lub blogów
•pisanie obraźliwych komentarzy na forach, blogach, portalach społecznościowych.
Jeśli doświadczasz cyberprzemocy:
*powiedz o tym zaufanej osobie dorosłej - z jej pomocą będzie Ci łatwiej poradzić sobie
z tą sytuacją.
*postaraj się nie kontaktować ze sprawcą cyberprzemocy i nie odpowiadać
na jego zaczepki. Dzięki temu unikniesz prowokowania go do dalszych działań.
*zachowaj wszystkie dowody cyberprzemocy - nie kasuj smsów, e-maili, rozmów na czatach
lub komunikatorach.
* jeśli ktoś dokucza Ci na jakiejś stronie WWW, zrób screen strony (zdjęcie)aby zachować to, co widzisz na ekranie wciśnij klawisz "Print Screen" (Prt Sc),
a następnie otwórz program tekstowy (np. Word) lub graficzny (np. Paint) i wklej tam screen
naciskając jednocześnie klawisze "Ctrl" i "V".
Pamiętaj, aby zapisać plik!
*skontaktuj się z Helpline pod bezpłatnym numerem 800 100 100,
wyślij wiadomość e-mail na adres [email protected]
lub porozmawiaj na czacie z poziomu strony Helpline.
Nieuprawniony dostęp
Zdarza się, że ktoś bez naszej wiedzy i zgody próbuje uzyskać dostęp do naszego komputera,
konta, profilu czy bloga. Często chce w ten sposób uzyskać i przejąć informacje,
które publikujemy lub przechowujemy.
Kradzież danych polega na wyciąganiu pewnych informacji (m.in. danych osobowych)
od konkretnej osoby, przez osoby niepowołane (które nie mają na to pozwolenia).
Każdy Polak ma prawo do ochrony danych osobowych w myśl Ustawy
o Ochronie danych osobowych z dnia 29 sierpnia 1997 roku.
Dane osobowe to wszelkie informacje dotyczące zidentyfikowanej lub możliwej
do zidentyfikowania osoby fizycznej. Daną osobową będzie więc każda informacja
pozwalająca na ustalenie tożsamości osoby nawet pośrednio, poprzez inne posiadane
informacje.
Daną osobową będzie mógł stanowić np.: adres IP komputera, zdjęcie,
adres email (w szczególności jeśli składa się z imienia i nazwiska);
jeśli przy ich pomocy możemy ustalić kim jest dana osoba.
Jak chronić się przed nieuprawnionym dostępem:
•NIE PODAWAJ nikomu danych (chyba, że są wymagane przy rejestracji –
wtedy tylko w sprawdzonych serwisach publicznych)
•gdy ktoś wypytuje Cię o Twoje dane - NIE ODPOWIADAJ; najlepiej skończyć
taką rozmowę
•jeżeli nie musisz, NIE UMIESZCZAJ ważnych danych na komputerze podłączonym
do sieci
•BĄDŹ OSTROŻNA/Y w nowych miejscach w sieci - nie wiadomo jak działają – sprawdź,
jaki jest regulamin miejsca oraz czy możliwy jest kontakt z administracją
•SPRAWDŹ ZABEZPIECZENIA podczas zakupów w sieci
•dbaj cały czas o odpowiednią ochronę swojego komputera - ZAINSTALUJ PROGRAM
ANTYWIRUSOWY i WŁĄCZ FIREWALL (działający jak zapora nie dopuszczająca
szkodliwych elementów)
•AKTUALIZUJ PROGRAMY, z których korzystasz
•BĄDŹ CZUJNA/Y- nigdy, niezależnie od użytego zabezpieczenia, nie masz pewności
czy będzie ono wystarczające
Jak reagować na nieuprawniony dostęp?
Telefony komórkowe nowej generacji mają funkcje zbliżone do komputerów,
przez co są narażone na działania wirtualnych przestępców.
Zdarza się, że pobierając z Internetu na telefon grę lub aplikację niewidomego pochodzenia,
możemy wraz z nią ściągnąć wirusa. Taki wirus może zniszczyć cały system operacyjny
telefonu oraz doprowadzić do utraty wszystkich danych i kontaktów, które mieliśmy
w nim zapisane.
Jak się zabezpieczyć?
Włączaj usługę bluetooth i WIFI tylko wtedy, gdy z niej korzystasz.
Nie akceptuj propozycji połączenia z nieznanymi urządzeniami.
Nie pobieraj aplikacji i gier z nieznanych źródeł.
Zawsze czytaj regulaminy aplikacji i gier, które zamierzasz pobrać.
Jak reagować na nieuprawniony dostęp?
W przypadku kradzieży tożsamości w internecie,
należy przede wszystkim zwrócić się do prowadzących serwisy,
w których znajdują się przejęte przez hakera konta.
Wykorzystaj e-mail i szybko skontaktuj się z administratorami - opisz dokładnie sytuację,
tak aby uwiarygodnić problem i poproś o zablokowanie kont tak szybko, jak to możliwe.
Dzięki temu nie stracisz swojej reputacji przez np. spamowe wpisy na forach
spod Twojego nicka.
Jeśli nie możesz znaleźć adresu administratora strony skontaktuj się
z Helpline.org.pl i opowiedz o swoim problemie.
Wątpliwości kontaktować można ze specjalistami z Helpline.org.pl www.helpline.org.pl, [email protected], tel. 800-100-100.
Poza tym należy zmienić wszystkie hasła i loginy do serwisów internetowych
z których korzystasz, tak żeby nie było możliwe logowanie przy użyciu starych danych.
Zrób to nawet, jeśli te konta wydają się być nienaruszone - być może ktoś zechce skorzystać
z nich w przyszłości.
Jak reagować na nieuprawniony dostęp?
Jeżeli skradzione zostały dane związane z kontem bankowym lub kartą kredytową
nie należy kontaktować się w imieniu innych osób, bądź rodziców .
Nie wolno korzystać z cudzych kart, jeżeli takie znajdziemy, w takiej sytuacji należy
opowiedzieć rodzicom , bądź zaufanej osobie dorosłej o całej sytuacji.
Jeżeli skradzione zostały dane do Twojej karty kredytowej, lub też wykonano jakieś zakupy
na Twoje konto - wtedy należy bezzwłocznie skontaktować się z policją.
Jeżeli korzystałeś z karty kredytowej rodziców, lub ktoś wykonał zakupy na Twoje
konto, ktoś włamał sie na twoje konto, profil, blog, ktoś podszywa się pod ciebie
w celu ośmieszenia, padłeś ofiarą nękania, zastraszania i gróźb w Internecie
i za pośrednictwem telefonów komórkowych jest to wykroczenie i możesz zgłosić je na policję.
Jeżeli masz mniej niż 18 lat w takiej sytuacji zawiadomienie na policję
lub do prokuratury składają w Twoim imieniu osoby dorosłe: rodzice lub opiekunowie
prawni.
Niebezpieczne kontakty
Nigdy nie wiadomo, kto jest po drugiej stronie!
Jeśli podejrzewasz, że osoba z którą nawiązałeś/aś kontakt w Sieci ma wobec Ciebie
złe zamiary postaraj się:
Zachować korespondencję z tą osobą - w historii komunikatora, e-mailach, sms'ach
itp.
Spróbuj przypomnieć sobie wszystkie informacje, które posiadasz na temat tej osoby.
Spróbuj porozmawiać o tym z rodzicami czy inną zaufaną osobą dorosłą.
Rodzice lub prawni opiekunowie mogą podjąć działania,
które zapewnią Ci bezpieczeństwo.
Jeśli czujesz, że trudno Ci będzie przeprowadzić taką rozmowę skontaktuj się z Helpline - www.helpline.org.pl, [email protected],
tel. 800-100-100.
Niebezpieczne kontakty
Nigdy nie wiadomo, kto jest po drugiej stronie!
Pamiętaj!
Masz prawo odmówić rozmów na tematy intymne i każdy powinien to uszanować.
Masz prawo przerwać każdy kontakt, który Cię niepokoi.
Masz prawo powiedzieć o wszystkim rodzicom/opiekunom prawnym.
Masz prawo zgłosić administratorowi portalu każdą sytuację, która nie jest zgodna
z jego regulaminem.
Wskazówki, jak bezpiecznie kontaktować się z innymi:
•Staraj się spotykać przede wszystkim z osobami, które poznałeś/aś w świecie realnym.
•Nie podawaj nieznajomym swoich danych osobowych, takich jak numer telefonu
i adres, numer komunikatora, e-mail.
•Posługuj się Nickiem, nie podawaj prawdziwego imienia i nazwiska.
•Nie rozmawiaj z osobami poznanymi w Sieci na tematy intymne.
•Nie opowiadaj nieznajomym o Twoich prywatnych sprawach ani o Twojej rodzinie.
•Bądź ostrożny z wysyłaniem zdjęć- nigdy nie wiesz, gdzie mogą później trafić.
Jeśli coś podejrzewasz, powiedz rodzicom
lub skontaktuj się z Helpline - www.helpline.org.pl, [email protected],
tel. bezpłatny 800-100-100.
Szkodliwe treści to przede wszystkim informacje:
•Ukazujące pornografię
•Namawiające do wyśmiewania innych z powodu rasy, narodowości lub wyznawanej religii
•Namawiające do popełnienia przestępstwa
•Propagujące faszyzm i totalitaryzm
•Prezentujące przemoc
•Zachęcające do podejmowania działań autodestrukcyjnych, czyli takich, które powodują
szkody cielesne lub psychiczne np. uzależnienie
•Zawierające wulgaryzmy
•Zawierające elementy psychomanipulacji, czyli takiego sterowania cudzymi uczuciami,
którego celem jest wyłudzenie korzyści materialnych lub zmuszenie do niewłaściwych
zachowań
•Wprowadzające w błąd, co może mieć wpływ na życie i zdrowie młodego użytkownika
•Zachęcające do prostytucji, używania narkotyków czy hazardu
Szkodliwe treści
Jeśli w czasie surfowania po sieci natkniesz się na szkodliwe lub niebezpieczne treści
skontaktuj się z Helpline.org.pl
Telefon bezpłatny 800 100 100 i czat są czynne od poniedziałku do piątku od 11.00 do 17.00
Możesz również napisać na adres [email protected] lub za pomocą formularza
dostępnego na stronie www.helpline.org.pl
Treści nielegalne, które naruszają prawo, czyli:
*opublikowaną w sieci pornografię bez filtra informacyjnego z o materiałach
tylko dla dorosłych,
*treści rasistowskie,
*treści propagujące totalitaryzm i faszyzm,
możesz to zgłosić anonimowo poprzez formularz na stronie www.dyzurnet.pl
Uzależnienie od komputera
U osób, które nadużywają Internetu/komputera może pojawić się:
•Silna potrzeba lub poczucie przymusu korzystania z Internetu.
•Brak kontroli nad długością czasu spędzanego w Sieci.
•Problem z powstrzymaniem się od korzystania z Internetu.
•Występowanie niepokoju, rozdrażnienia czy gorszego samopoczucia
przy próbie przerwania lub ograniczenia korzystania z Internetu oraz ustępowanie tych
stanów z chwilą powrotu do Sieci.
•Zaniedbywanie dotychczasowych zainteresowań oraz kontaktów z ludźmi
na rzecz Internetu.
•Spędzanie coraz większej ilości czasu w Internecie celem uzyskania zadowolenia,
dobrego samopoczucia, które poprzednio osiągane było w znacznie krótszym czasie.
•Korzystanie z Internetu pomimo szkodliwości poświęcania tak długiego czasu na jedną
aktywność.
Jeśli podobne objawy widzisz u siebie –
zadzwoń bezpłatnie do Helpline 800 100 100,
napisz [email protected]
lub porozmawiaj na czacie www.helpline.org.pl
Uzależnienie od komputera
Konsekwencje nadużywania Internetu:
•Zaniedbywanie nauki oraz codziennych obowiązków;
•Zaburzenia w sferze uczuć i emocji np. częste uczucie niepokoju, agresja;
•Brak troski o własne zdrowie (brak snu, brak ruchu, nieregularne posiłki) i higienę
osobistą;
•Wyobcowanie z realnego świata;
•Problemy w relacjach z ludźmi, unikanie kontaktu z ludźmi w świecie realnym,
konflikty;
•Rezygnacja z zainteresowań i przyjemności;
•Trudności z koncentracją;
•Problemy zdrowotne (pogorszenie wzroku, bóle głowy, niedożywienie, zaburzenia
snu, nieprawidłowy oddech, zespół kanału nadgarstka, skrzywienia kręgosłupa).
Kilka zasad, których należy przestrzegać:
• Używaj bezpiecznych haseł (Idealne hasło jest długie i zawiera litery, punktację, symbole
i cyfry) i nie ujawniaj haseł innych osobom, nawet swoim znajomym.
• Zabezpieczaj zachowane hasła. Uważaj gdzie przechowujesz zapisane hasła. Nie
przechowuj haseł w plecaku, portfelu czy w pliku na swoim komputerze! Przestępcy
najpierw szukają właśnie tam.
• Nigdy nie wysyłaj swojego hasła przez pocztę elektroniczną! Jakakolwiek wiadomość
e-mail, nawet od „zaufanej” witryny, która prosi o podanie hasła, aktualizację karty
kredytowej lub prosi o wejście na stronę internetową w celu zweryfikowania hasła, może
stanowić oszustwo typu phishing (kradzież twojej tożsamości).
• Nie wpisuj haseł na komputerach, nad którymi nie masz kontroli.
Z ogólnie dostępnych komputerów w szkole, czytelni, kafejkach Internetowych czy
pracowniach komputerowych korzystaj tylko do anonimowego przeglądania Internetu
bez podawania nazwy użytkownika i hasła i zawsze wyloguj się z konta.
• Nie podawaj danych osobowych, które pozwalają na identyfikację. Używaj Nicka.
Pamiętaj! W sieci nie jesteś anonimowy i nie wiadomo, kto jest po drugiej stronie…
Przeczytaj o bezpiecznych mediach:
1. Szkoła Bezpiecznego Internetu- http://www.szkolabezpiecznegointernetu.pl
2.Bezpieczeństwo internautów Helpline - http://www.helpline.org.pl
3. Fundacja Kidprotect.pl - http://www.kidprotect.pl
4. Dziecko w sieci- www.dzieckowsieci.fdn.pl
5. Program "Mądrzy Rodzice" - http://www.madrzy-rodzice.pl
6. Bezpieczne Media- przewodnik dla rodziców - http://www.bezpiecznemedia.tp.pl
7. Oprogramowanie kontroli rodzicielskiej NORTON On-Line Family - https://onlinefamily.norton.com
8. Centrum Bezpieczeństwa Microsoft - http://www.microsoft.com/pl-pl/security/family-safety/childsafetyinternet.aspx
9. Program 3-2-1-Internet - http://www.321internet.pl/zasady.html
10. Program Sieciaki - http://www.sieciaki.pl ; http://www.sieciaki.pl/dla-rodzicow-i-nauczycieli
11. Program unijny Safer Internet- bezpieczny internet - http://www.saferinternet.pl
12. Zgłaszanie nielegalnych treści, np. dotyczących rasizmu- Dyżurnet - http://www.dyzurnet.pl
13. O bezpieczeństwie w sieci- http://www.orange.pl/bezpieczenstwo_w_sieci.phtml
14. O mediach- http://redesignmag.pl/Bezpieczne_media.html
15. Bezpieczeństwo dzieci w sieci. Poradnik http://www.sunrisedzieciom.pl/poradnik_bezpieczenstwo_dzieci_w_sieci.pdf
16.Interkl@sa - http://www.interklasa.pl
17. Nasza-Klasa o Bezpieczeństwie - http://nasza-klasa.pl/bezpieczenstwo
18. Bezpieczeństwo na Allegro - http://www.allegro.pl/country_pages/1/0/sc/
Dowiedz się więcej o bezpieczeństwie,
korzystając z poniższych stron internetowych.
www.helpline.org.pl
www.kidprotect.pl/działania
www.dzieckowsieci.fdn.pl
www.bezpiecznemedia.tp.pl
www.321internet.pl/zasady
http://www.microsoft.com/pl-pl/security/familysafety/childsafety-internet.aspx
www.helpline.org.pl
www.kidprotect.pl/działania
www.dzieckowsieci.fdn.pl
www.bezpiecznemedia.tp.pl
www.321internet.pl/zasady
http://www.microsoft.com/pl-pl/security/family-safety/childsafety-internet.aspx
Slide 11
Zadbaj o e-bezpieczeństwo swoje i innych!
Na bazie materiałów edukacyjnych o bezpieczeństwie w sieci,
oraz projektu Kidprotect i Fundacji Dzieci Niczyje
„Szkoła Bezpiecznego Internetu” i „Pomoc w Net”
opracowała E.Wójcicka
Media
Obecnie najpopularniejsze są cztery podstawowe typy środków masowego przekazu:
Internet, telewizja, radio oraz gazeta. Są one obecne na co dzień w życiu człowieka,
towarzyszą mu na każdym kroku.
Dzięki mediom ludzie mają dostęp do najświeższych informacji, edukacji i rozrywki.
Media dają nieograniczone możliwości komunikacji, rozwoju i poznawania świata.
Media kształtują opinię publiczną, wyznaczają kierunki myślenia, kształtują gusta,
światopogląd, dostarczają emocji, przemawiają do ludzkiej wyobraźni,
są także poważnym narzędziem marketingowym i biznesowym.
Pamiętając o zaletach mediów, nie możemy zapominać o ich wadach.
Musimy być krytyczni wobec treści i informacji nam przekazywanych i mieć świadomość
niebezpieczeństw i ryzyka, jakie niesie nieświadome lub ufne i beztroskie korzystanie
z mediów.
Media mogą bowiem kłamać, oszukiwać, manipulować odbiorcami,
zawierać niepożądane, szkodliwe i zakazane treści, błędne informacje,
wpływać na niewłaściwe postawy i zachowania. Na przykład: cyberprzemoc,
przestępstwa, spam, wirusy, phishing, piractwo, wyłudzenia, kradzieże, utrata danych,
włamania do bazy, przejęcie domeny, szpiegostwo, demoralizacja, pedofilia, uzależnienia
to tylko wybrane zagrożenia związane z niewłaściwym użytkowaniem i odbiorem mediów.
AKTUALNE ZAGROŻENIA BEZPIECZEŃSTWA UŻYTKOWNIKÓW W INTERNECIE
Internet to medium, które ma wiele pozytywnych zastosowań.
Niestety niesie ze sobą równie dużo zagrożeń.
Internauci mogą być narażeni na:
cyberprzemoc- zjawisko wysyłania lub publikowania, przy użyciu nowych technologii
(Internetu i telefonu komórkowego) materiałów (zdjęć, filmów, komentarzy, wiadomości itp.),
które mają na celu wyrządzenie krzywdy drugiej osobie.
nieuprawniony dostęp - włamania do miejsc strzeżonych hasłem lub innym
zabezpieczeniem (np. poczta email, konto na portalu społecznościowym itp.)
niebezpieczne kontakty- kontakty, które związane są z ryzykiem wystąpienia
niebezpieczeństwa ze strony osób, z którymi młodzi użytkownicy Internetu rozmawiają
lub korespondują, w tym uwodzenie w sieci (gooming) - to szczególna kategoria relacji
tworzona w Internecie między osobami dorosłymi a dziećmi w celu ich uwiedzenia
i wykorzystania seksualnego.
szkodliwe treści - treści pojawiające się w Internecie, które są nieadekwatne do wieku,
wrażliwości i rozwoju dziecka (np. promujące przemoc, pornografię, zachęcające
do ryzykownych zachowań itp.)
uzależnienie od Internetu - patologiczne używanie Internetu, które ma znaczący wpływ
na pogorszenie funkcjonowania dziecka w sferze: fizycznej, psychicznej, interpersonalnej,
społecznej, rodzinnej, ekonomicznej.
Przydatne kontakty:
Telefon Zaufania dla Dzieci i Młodzieży prowadzonego przez Fundację Dzieci Niczyje116 111
Helpline.org.pl
-wspólny projekt Fundacji Dzieci Niczyje i Fundacji Orange, współfinansowanym przez
Komisję Europejską w ramach projektu Safer Internet. Celem jest niesienie pomocy dzieciom i młodzieży w
sytuacjach zagrożenia bezpieczeństwa podczas korzystania z nowych technologii oraz wsparcie rodziców i
profesjonalistów , którzy w swojej pracy zawodowej spotykają się z problemami młodych internautów. Telefon
800 100 100 i czat są czynne od poniedziałku do piątku od 11.00 do 17.00;
e-mail: [email protected]
zgłaszanie nielegalnych treści: [email protected]
Fundacja Kidprotect- Szkoła Bezpiecznego Internetu- 22 636 73 04 (biuro),
500 851 978 lub przez GG801 123 400
Telefon Zaufania Rzecznika praw Dziecka800 12 12 12 od poniedziałku do piątku od godziny 8.15 do 20.00
Cyberprzemoc
Cyberprzemoc to takie zachowania jak:
•ośmieszanie, obrażanie, straszenie, nękanie czy też poniżanie kogoś
za pomocą Internetu albo telefonu komórkowego
•podszywanie się pod kogoś w portalach społecznościowych, na blogach,
wiadomościach e-mail lub komunikatorach
•włamanie się na czyjeś konto (np. pocztowe, w portalu społecznościowym,
konto komunikatora)
•publikowanie oraz rozsyłanie filmów, zdjęć, albo informacji, które kogoś ośmieszają
•tworzenie obrażających kogoś stron internetowych lub blogów
•pisanie obraźliwych komentarzy na forach, blogach, portalach społecznościowych.
Jeśli doświadczasz cyberprzemocy:
*powiedz o tym zaufanej osobie dorosłej - z jej pomocą będzie Ci łatwiej poradzić sobie
z tą sytuacją.
*postaraj się nie kontaktować ze sprawcą cyberprzemocy i nie odpowiadać
na jego zaczepki. Dzięki temu unikniesz prowokowania go do dalszych działań.
*zachowaj wszystkie dowody cyberprzemocy - nie kasuj smsów, e-maili, rozmów na czatach
lub komunikatorach.
* jeśli ktoś dokucza Ci na jakiejś stronie WWW, zrób screen strony (zdjęcie)aby zachować to, co widzisz na ekranie wciśnij klawisz "Print Screen" (Prt Sc),
a następnie otwórz program tekstowy (np. Word) lub graficzny (np. Paint) i wklej tam screen
naciskając jednocześnie klawisze "Ctrl" i "V".
Pamiętaj, aby zapisać plik!
*skontaktuj się z Helpline pod bezpłatnym numerem 800 100 100,
wyślij wiadomość e-mail na adres [email protected]
lub porozmawiaj na czacie z poziomu strony Helpline.
Nieuprawniony dostęp
Zdarza się, że ktoś bez naszej wiedzy i zgody próbuje uzyskać dostęp do naszego komputera,
konta, profilu czy bloga. Często chce w ten sposób uzyskać i przejąć informacje,
które publikujemy lub przechowujemy.
Kradzież danych polega na wyciąganiu pewnych informacji (m.in. danych osobowych)
od konkretnej osoby, przez osoby niepowołane (które nie mają na to pozwolenia).
Każdy Polak ma prawo do ochrony danych osobowych w myśl Ustawy
o Ochronie danych osobowych z dnia 29 sierpnia 1997 roku.
Dane osobowe to wszelkie informacje dotyczące zidentyfikowanej lub możliwej
do zidentyfikowania osoby fizycznej. Daną osobową będzie więc każda informacja
pozwalająca na ustalenie tożsamości osoby nawet pośrednio, poprzez inne posiadane
informacje.
Daną osobową będzie mógł stanowić np.: adres IP komputera, zdjęcie,
adres email (w szczególności jeśli składa się z imienia i nazwiska);
jeśli przy ich pomocy możemy ustalić kim jest dana osoba.
Jak chronić się przed nieuprawnionym dostępem:
•NIE PODAWAJ nikomu danych (chyba, że są wymagane przy rejestracji –
wtedy tylko w sprawdzonych serwisach publicznych)
•gdy ktoś wypytuje Cię o Twoje dane - NIE ODPOWIADAJ; najlepiej skończyć
taką rozmowę
•jeżeli nie musisz, NIE UMIESZCZAJ ważnych danych na komputerze podłączonym
do sieci
•BĄDŹ OSTROŻNA/Y w nowych miejscach w sieci - nie wiadomo jak działają – sprawdź,
jaki jest regulamin miejsca oraz czy możliwy jest kontakt z administracją
•SPRAWDŹ ZABEZPIECZENIA podczas zakupów w sieci
•dbaj cały czas o odpowiednią ochronę swojego komputera - ZAINSTALUJ PROGRAM
ANTYWIRUSOWY i WŁĄCZ FIREWALL (działający jak zapora nie dopuszczająca
szkodliwych elementów)
•AKTUALIZUJ PROGRAMY, z których korzystasz
•BĄDŹ CZUJNA/Y- nigdy, niezależnie od użytego zabezpieczenia, nie masz pewności
czy będzie ono wystarczające
Jak reagować na nieuprawniony dostęp?
Telefony komórkowe nowej generacji mają funkcje zbliżone do komputerów,
przez co są narażone na działania wirtualnych przestępców.
Zdarza się, że pobierając z Internetu na telefon grę lub aplikację niewidomego pochodzenia,
możemy wraz z nią ściągnąć wirusa. Taki wirus może zniszczyć cały system operacyjny
telefonu oraz doprowadzić do utraty wszystkich danych i kontaktów, które mieliśmy
w nim zapisane.
Jak się zabezpieczyć?
Włączaj usługę bluetooth i WIFI tylko wtedy, gdy z niej korzystasz.
Nie akceptuj propozycji połączenia z nieznanymi urządzeniami.
Nie pobieraj aplikacji i gier z nieznanych źródeł.
Zawsze czytaj regulaminy aplikacji i gier, które zamierzasz pobrać.
Jak reagować na nieuprawniony dostęp?
W przypadku kradzieży tożsamości w internecie,
należy przede wszystkim zwrócić się do prowadzących serwisy,
w których znajdują się przejęte przez hakera konta.
Wykorzystaj e-mail i szybko skontaktuj się z administratorami - opisz dokładnie sytuację,
tak aby uwiarygodnić problem i poproś o zablokowanie kont tak szybko, jak to możliwe.
Dzięki temu nie stracisz swojej reputacji przez np. spamowe wpisy na forach
spod Twojego nicka.
Jeśli nie możesz znaleźć adresu administratora strony skontaktuj się
z Helpline.org.pl i opowiedz o swoim problemie.
Wątpliwości kontaktować można ze specjalistami z Helpline.org.pl www.helpline.org.pl, [email protected], tel. 800-100-100.
Poza tym należy zmienić wszystkie hasła i loginy do serwisów internetowych
z których korzystasz, tak żeby nie było możliwe logowanie przy użyciu starych danych.
Zrób to nawet, jeśli te konta wydają się być nienaruszone - być może ktoś zechce skorzystać
z nich w przyszłości.
Jak reagować na nieuprawniony dostęp?
Jeżeli skradzione zostały dane związane z kontem bankowym lub kartą kredytową
nie należy kontaktować się w imieniu innych osób, bądź rodziców .
Nie wolno korzystać z cudzych kart, jeżeli takie znajdziemy, w takiej sytuacji należy
opowiedzieć rodzicom , bądź zaufanej osobie dorosłej o całej sytuacji.
Jeżeli skradzione zostały dane do Twojej karty kredytowej, lub też wykonano jakieś zakupy
na Twoje konto - wtedy należy bezzwłocznie skontaktować się z policją.
Jeżeli korzystałeś z karty kredytowej rodziców, lub ktoś wykonał zakupy na Twoje
konto, ktoś włamał sie na twoje konto, profil, blog, ktoś podszywa się pod ciebie
w celu ośmieszenia, padłeś ofiarą nękania, zastraszania i gróźb w Internecie
i za pośrednictwem telefonów komórkowych jest to wykroczenie i możesz zgłosić je na policję.
Jeżeli masz mniej niż 18 lat w takiej sytuacji zawiadomienie na policję
lub do prokuratury składają w Twoim imieniu osoby dorosłe: rodzice lub opiekunowie
prawni.
Niebezpieczne kontakty
Nigdy nie wiadomo, kto jest po drugiej stronie!
Jeśli podejrzewasz, że osoba z którą nawiązałeś/aś kontakt w Sieci ma wobec Ciebie
złe zamiary postaraj się:
Zachować korespondencję z tą osobą - w historii komunikatora, e-mailach, sms'ach
itp.
Spróbuj przypomnieć sobie wszystkie informacje, które posiadasz na temat tej osoby.
Spróbuj porozmawiać o tym z rodzicami czy inną zaufaną osobą dorosłą.
Rodzice lub prawni opiekunowie mogą podjąć działania,
które zapewnią Ci bezpieczeństwo.
Jeśli czujesz, że trudno Ci będzie przeprowadzić taką rozmowę skontaktuj się z Helpline - www.helpline.org.pl, [email protected],
tel. 800-100-100.
Niebezpieczne kontakty
Nigdy nie wiadomo, kto jest po drugiej stronie!
Pamiętaj!
Masz prawo odmówić rozmów na tematy intymne i każdy powinien to uszanować.
Masz prawo przerwać każdy kontakt, który Cię niepokoi.
Masz prawo powiedzieć o wszystkim rodzicom/opiekunom prawnym.
Masz prawo zgłosić administratorowi portalu każdą sytuację, która nie jest zgodna
z jego regulaminem.
Wskazówki, jak bezpiecznie kontaktować się z innymi:
•Staraj się spotykać przede wszystkim z osobami, które poznałeś/aś w świecie realnym.
•Nie podawaj nieznajomym swoich danych osobowych, takich jak numer telefonu
i adres, numer komunikatora, e-mail.
•Posługuj się Nickiem, nie podawaj prawdziwego imienia i nazwiska.
•Nie rozmawiaj z osobami poznanymi w Sieci na tematy intymne.
•Nie opowiadaj nieznajomym o Twoich prywatnych sprawach ani o Twojej rodzinie.
•Bądź ostrożny z wysyłaniem zdjęć- nigdy nie wiesz, gdzie mogą później trafić.
Jeśli coś podejrzewasz, powiedz rodzicom
lub skontaktuj się z Helpline - www.helpline.org.pl, [email protected],
tel. bezpłatny 800-100-100.
Szkodliwe treści to przede wszystkim informacje:
•Ukazujące pornografię
•Namawiające do wyśmiewania innych z powodu rasy, narodowości lub wyznawanej religii
•Namawiające do popełnienia przestępstwa
•Propagujące faszyzm i totalitaryzm
•Prezentujące przemoc
•Zachęcające do podejmowania działań autodestrukcyjnych, czyli takich, które powodują
szkody cielesne lub psychiczne np. uzależnienie
•Zawierające wulgaryzmy
•Zawierające elementy psychomanipulacji, czyli takiego sterowania cudzymi uczuciami,
którego celem jest wyłudzenie korzyści materialnych lub zmuszenie do niewłaściwych
zachowań
•Wprowadzające w błąd, co może mieć wpływ na życie i zdrowie młodego użytkownika
•Zachęcające do prostytucji, używania narkotyków czy hazardu
Szkodliwe treści
Jeśli w czasie surfowania po sieci natkniesz się na szkodliwe lub niebezpieczne treści
skontaktuj się z Helpline.org.pl
Telefon bezpłatny 800 100 100 i czat są czynne od poniedziałku do piątku od 11.00 do 17.00
Możesz również napisać na adres [email protected] lub za pomocą formularza
dostępnego na stronie www.helpline.org.pl
Treści nielegalne, które naruszają prawo, czyli:
*opublikowaną w sieci pornografię bez filtra informacyjnego z o materiałach
tylko dla dorosłych,
*treści rasistowskie,
*treści propagujące totalitaryzm i faszyzm,
możesz to zgłosić anonimowo poprzez formularz na stronie www.dyzurnet.pl
Uzależnienie od komputera
U osób, które nadużywają Internetu/komputera może pojawić się:
•Silna potrzeba lub poczucie przymusu korzystania z Internetu.
•Brak kontroli nad długością czasu spędzanego w Sieci.
•Problem z powstrzymaniem się od korzystania z Internetu.
•Występowanie niepokoju, rozdrażnienia czy gorszego samopoczucia
przy próbie przerwania lub ograniczenia korzystania z Internetu oraz ustępowanie tych
stanów z chwilą powrotu do Sieci.
•Zaniedbywanie dotychczasowych zainteresowań oraz kontaktów z ludźmi
na rzecz Internetu.
•Spędzanie coraz większej ilości czasu w Internecie celem uzyskania zadowolenia,
dobrego samopoczucia, które poprzednio osiągane było w znacznie krótszym czasie.
•Korzystanie z Internetu pomimo szkodliwości poświęcania tak długiego czasu na jedną
aktywność.
Jeśli podobne objawy widzisz u siebie –
zadzwoń bezpłatnie do Helpline 800 100 100,
napisz [email protected]
lub porozmawiaj na czacie www.helpline.org.pl
Uzależnienie od komputera
Konsekwencje nadużywania Internetu:
•Zaniedbywanie nauki oraz codziennych obowiązków;
•Zaburzenia w sferze uczuć i emocji np. częste uczucie niepokoju, agresja;
•Brak troski o własne zdrowie (brak snu, brak ruchu, nieregularne posiłki) i higienę
osobistą;
•Wyobcowanie z realnego świata;
•Problemy w relacjach z ludźmi, unikanie kontaktu z ludźmi w świecie realnym,
konflikty;
•Rezygnacja z zainteresowań i przyjemności;
•Trudności z koncentracją;
•Problemy zdrowotne (pogorszenie wzroku, bóle głowy, niedożywienie, zaburzenia
snu, nieprawidłowy oddech, zespół kanału nadgarstka, skrzywienia kręgosłupa).
Kilka zasad, których należy przestrzegać:
• Używaj bezpiecznych haseł (Idealne hasło jest długie i zawiera litery, punktację, symbole
i cyfry) i nie ujawniaj haseł innych osobom, nawet swoim znajomym.
• Zabezpieczaj zachowane hasła. Uważaj gdzie przechowujesz zapisane hasła. Nie
przechowuj haseł w plecaku, portfelu czy w pliku na swoim komputerze! Przestępcy
najpierw szukają właśnie tam.
• Nigdy nie wysyłaj swojego hasła przez pocztę elektroniczną! Jakakolwiek wiadomość
e-mail, nawet od „zaufanej” witryny, która prosi o podanie hasła, aktualizację karty
kredytowej lub prosi o wejście na stronę internetową w celu zweryfikowania hasła, może
stanowić oszustwo typu phishing (kradzież twojej tożsamości).
• Nie wpisuj haseł na komputerach, nad którymi nie masz kontroli.
Z ogólnie dostępnych komputerów w szkole, czytelni, kafejkach Internetowych czy
pracowniach komputerowych korzystaj tylko do anonimowego przeglądania Internetu
bez podawania nazwy użytkownika i hasła i zawsze wyloguj się z konta.
• Nie podawaj danych osobowych, które pozwalają na identyfikację. Używaj Nicka.
Pamiętaj! W sieci nie jesteś anonimowy i nie wiadomo, kto jest po drugiej stronie…
Przeczytaj o bezpiecznych mediach:
1. Szkoła Bezpiecznego Internetu- http://www.szkolabezpiecznegointernetu.pl
2.Bezpieczeństwo internautów Helpline - http://www.helpline.org.pl
3. Fundacja Kidprotect.pl - http://www.kidprotect.pl
4. Dziecko w sieci- www.dzieckowsieci.fdn.pl
5. Program "Mądrzy Rodzice" - http://www.madrzy-rodzice.pl
6. Bezpieczne Media- przewodnik dla rodziców - http://www.bezpiecznemedia.tp.pl
7. Oprogramowanie kontroli rodzicielskiej NORTON On-Line Family - https://onlinefamily.norton.com
8. Centrum Bezpieczeństwa Microsoft - http://www.microsoft.com/pl-pl/security/family-safety/childsafetyinternet.aspx
9. Program 3-2-1-Internet - http://www.321internet.pl/zasady.html
10. Program Sieciaki - http://www.sieciaki.pl ; http://www.sieciaki.pl/dla-rodzicow-i-nauczycieli
11. Program unijny Safer Internet- bezpieczny internet - http://www.saferinternet.pl
12. Zgłaszanie nielegalnych treści, np. dotyczących rasizmu- Dyżurnet - http://www.dyzurnet.pl
13. O bezpieczeństwie w sieci- http://www.orange.pl/bezpieczenstwo_w_sieci.phtml
14. O mediach- http://redesignmag.pl/Bezpieczne_media.html
15. Bezpieczeństwo dzieci w sieci. Poradnik http://www.sunrisedzieciom.pl/poradnik_bezpieczenstwo_dzieci_w_sieci.pdf
16.Interkl@sa - http://www.interklasa.pl
17. Nasza-Klasa o Bezpieczeństwie - http://nasza-klasa.pl/bezpieczenstwo
18. Bezpieczeństwo na Allegro - http://www.allegro.pl/country_pages/1/0/sc/
Dowiedz się więcej o bezpieczeństwie,
korzystając z poniższych stron internetowych.
www.helpline.org.pl
www.kidprotect.pl/działania
www.dzieckowsieci.fdn.pl
www.bezpiecznemedia.tp.pl
www.321internet.pl/zasady
http://www.microsoft.com/pl-pl/security/familysafety/childsafety-internet.aspx
www.helpline.org.pl
www.kidprotect.pl/działania
www.dzieckowsieci.fdn.pl
www.bezpiecznemedia.tp.pl
www.321internet.pl/zasady
http://www.microsoft.com/pl-pl/security/family-safety/childsafety-internet.aspx
Slide 12
Zadbaj o e-bezpieczeństwo swoje i innych!
Na bazie materiałów edukacyjnych o bezpieczeństwie w sieci,
oraz projektu Kidprotect i Fundacji Dzieci Niczyje
„Szkoła Bezpiecznego Internetu” i „Pomoc w Net”
opracowała E.Wójcicka
Media
Obecnie najpopularniejsze są cztery podstawowe typy środków masowego przekazu:
Internet, telewizja, radio oraz gazeta. Są one obecne na co dzień w życiu człowieka,
towarzyszą mu na każdym kroku.
Dzięki mediom ludzie mają dostęp do najświeższych informacji, edukacji i rozrywki.
Media dają nieograniczone możliwości komunikacji, rozwoju i poznawania świata.
Media kształtują opinię publiczną, wyznaczają kierunki myślenia, kształtują gusta,
światopogląd, dostarczają emocji, przemawiają do ludzkiej wyobraźni,
są także poważnym narzędziem marketingowym i biznesowym.
Pamiętając o zaletach mediów, nie możemy zapominać o ich wadach.
Musimy być krytyczni wobec treści i informacji nam przekazywanych i mieć świadomość
niebezpieczeństw i ryzyka, jakie niesie nieświadome lub ufne i beztroskie korzystanie
z mediów.
Media mogą bowiem kłamać, oszukiwać, manipulować odbiorcami,
zawierać niepożądane, szkodliwe i zakazane treści, błędne informacje,
wpływać na niewłaściwe postawy i zachowania. Na przykład: cyberprzemoc,
przestępstwa, spam, wirusy, phishing, piractwo, wyłudzenia, kradzieże, utrata danych,
włamania do bazy, przejęcie domeny, szpiegostwo, demoralizacja, pedofilia, uzależnienia
to tylko wybrane zagrożenia związane z niewłaściwym użytkowaniem i odbiorem mediów.
AKTUALNE ZAGROŻENIA BEZPIECZEŃSTWA UŻYTKOWNIKÓW W INTERNECIE
Internet to medium, które ma wiele pozytywnych zastosowań.
Niestety niesie ze sobą równie dużo zagrożeń.
Internauci mogą być narażeni na:
cyberprzemoc- zjawisko wysyłania lub publikowania, przy użyciu nowych technologii
(Internetu i telefonu komórkowego) materiałów (zdjęć, filmów, komentarzy, wiadomości itp.),
które mają na celu wyrządzenie krzywdy drugiej osobie.
nieuprawniony dostęp - włamania do miejsc strzeżonych hasłem lub innym
zabezpieczeniem (np. poczta email, konto na portalu społecznościowym itp.)
niebezpieczne kontakty- kontakty, które związane są z ryzykiem wystąpienia
niebezpieczeństwa ze strony osób, z którymi młodzi użytkownicy Internetu rozmawiają
lub korespondują, w tym uwodzenie w sieci (gooming) - to szczególna kategoria relacji
tworzona w Internecie między osobami dorosłymi a dziećmi w celu ich uwiedzenia
i wykorzystania seksualnego.
szkodliwe treści - treści pojawiające się w Internecie, które są nieadekwatne do wieku,
wrażliwości i rozwoju dziecka (np. promujące przemoc, pornografię, zachęcające
do ryzykownych zachowań itp.)
uzależnienie od Internetu - patologiczne używanie Internetu, które ma znaczący wpływ
na pogorszenie funkcjonowania dziecka w sferze: fizycznej, psychicznej, interpersonalnej,
społecznej, rodzinnej, ekonomicznej.
Przydatne kontakty:
Telefon Zaufania dla Dzieci i Młodzieży prowadzonego przez Fundację Dzieci Niczyje116 111
Helpline.org.pl
-wspólny projekt Fundacji Dzieci Niczyje i Fundacji Orange, współfinansowanym przez
Komisję Europejską w ramach projektu Safer Internet. Celem jest niesienie pomocy dzieciom i młodzieży w
sytuacjach zagrożenia bezpieczeństwa podczas korzystania z nowych technologii oraz wsparcie rodziców i
profesjonalistów , którzy w swojej pracy zawodowej spotykają się z problemami młodych internautów. Telefon
800 100 100 i czat są czynne od poniedziałku do piątku od 11.00 do 17.00;
e-mail: [email protected]
zgłaszanie nielegalnych treści: [email protected]
Fundacja Kidprotect- Szkoła Bezpiecznego Internetu- 22 636 73 04 (biuro),
500 851 978 lub przez GG801 123 400
Telefon Zaufania Rzecznika praw Dziecka800 12 12 12 od poniedziałku do piątku od godziny 8.15 do 20.00
Cyberprzemoc
Cyberprzemoc to takie zachowania jak:
•ośmieszanie, obrażanie, straszenie, nękanie czy też poniżanie kogoś
za pomocą Internetu albo telefonu komórkowego
•podszywanie się pod kogoś w portalach społecznościowych, na blogach,
wiadomościach e-mail lub komunikatorach
•włamanie się na czyjeś konto (np. pocztowe, w portalu społecznościowym,
konto komunikatora)
•publikowanie oraz rozsyłanie filmów, zdjęć, albo informacji, które kogoś ośmieszają
•tworzenie obrażających kogoś stron internetowych lub blogów
•pisanie obraźliwych komentarzy na forach, blogach, portalach społecznościowych.
Jeśli doświadczasz cyberprzemocy:
*powiedz o tym zaufanej osobie dorosłej - z jej pomocą będzie Ci łatwiej poradzić sobie
z tą sytuacją.
*postaraj się nie kontaktować ze sprawcą cyberprzemocy i nie odpowiadać
na jego zaczepki. Dzięki temu unikniesz prowokowania go do dalszych działań.
*zachowaj wszystkie dowody cyberprzemocy - nie kasuj smsów, e-maili, rozmów na czatach
lub komunikatorach.
* jeśli ktoś dokucza Ci na jakiejś stronie WWW, zrób screen strony (zdjęcie)aby zachować to, co widzisz na ekranie wciśnij klawisz "Print Screen" (Prt Sc),
a następnie otwórz program tekstowy (np. Word) lub graficzny (np. Paint) i wklej tam screen
naciskając jednocześnie klawisze "Ctrl" i "V".
Pamiętaj, aby zapisać plik!
*skontaktuj się z Helpline pod bezpłatnym numerem 800 100 100,
wyślij wiadomość e-mail na adres [email protected]
lub porozmawiaj na czacie z poziomu strony Helpline.
Nieuprawniony dostęp
Zdarza się, że ktoś bez naszej wiedzy i zgody próbuje uzyskać dostęp do naszego komputera,
konta, profilu czy bloga. Często chce w ten sposób uzyskać i przejąć informacje,
które publikujemy lub przechowujemy.
Kradzież danych polega na wyciąganiu pewnych informacji (m.in. danych osobowych)
od konkretnej osoby, przez osoby niepowołane (które nie mają na to pozwolenia).
Każdy Polak ma prawo do ochrony danych osobowych w myśl Ustawy
o Ochronie danych osobowych z dnia 29 sierpnia 1997 roku.
Dane osobowe to wszelkie informacje dotyczące zidentyfikowanej lub możliwej
do zidentyfikowania osoby fizycznej. Daną osobową będzie więc każda informacja
pozwalająca na ustalenie tożsamości osoby nawet pośrednio, poprzez inne posiadane
informacje.
Daną osobową będzie mógł stanowić np.: adres IP komputera, zdjęcie,
adres email (w szczególności jeśli składa się z imienia i nazwiska);
jeśli przy ich pomocy możemy ustalić kim jest dana osoba.
Jak chronić się przed nieuprawnionym dostępem:
•NIE PODAWAJ nikomu danych (chyba, że są wymagane przy rejestracji –
wtedy tylko w sprawdzonych serwisach publicznych)
•gdy ktoś wypytuje Cię o Twoje dane - NIE ODPOWIADAJ; najlepiej skończyć
taką rozmowę
•jeżeli nie musisz, NIE UMIESZCZAJ ważnych danych na komputerze podłączonym
do sieci
•BĄDŹ OSTROŻNA/Y w nowych miejscach w sieci - nie wiadomo jak działają – sprawdź,
jaki jest regulamin miejsca oraz czy możliwy jest kontakt z administracją
•SPRAWDŹ ZABEZPIECZENIA podczas zakupów w sieci
•dbaj cały czas o odpowiednią ochronę swojego komputera - ZAINSTALUJ PROGRAM
ANTYWIRUSOWY i WŁĄCZ FIREWALL (działający jak zapora nie dopuszczająca
szkodliwych elementów)
•AKTUALIZUJ PROGRAMY, z których korzystasz
•BĄDŹ CZUJNA/Y- nigdy, niezależnie od użytego zabezpieczenia, nie masz pewności
czy będzie ono wystarczające
Jak reagować na nieuprawniony dostęp?
Telefony komórkowe nowej generacji mają funkcje zbliżone do komputerów,
przez co są narażone na działania wirtualnych przestępców.
Zdarza się, że pobierając z Internetu na telefon grę lub aplikację niewidomego pochodzenia,
możemy wraz z nią ściągnąć wirusa. Taki wirus może zniszczyć cały system operacyjny
telefonu oraz doprowadzić do utraty wszystkich danych i kontaktów, które mieliśmy
w nim zapisane.
Jak się zabezpieczyć?
Włączaj usługę bluetooth i WIFI tylko wtedy, gdy z niej korzystasz.
Nie akceptuj propozycji połączenia z nieznanymi urządzeniami.
Nie pobieraj aplikacji i gier z nieznanych źródeł.
Zawsze czytaj regulaminy aplikacji i gier, które zamierzasz pobrać.
Jak reagować na nieuprawniony dostęp?
W przypadku kradzieży tożsamości w internecie,
należy przede wszystkim zwrócić się do prowadzących serwisy,
w których znajdują się przejęte przez hakera konta.
Wykorzystaj e-mail i szybko skontaktuj się z administratorami - opisz dokładnie sytuację,
tak aby uwiarygodnić problem i poproś o zablokowanie kont tak szybko, jak to możliwe.
Dzięki temu nie stracisz swojej reputacji przez np. spamowe wpisy na forach
spod Twojego nicka.
Jeśli nie możesz znaleźć adresu administratora strony skontaktuj się
z Helpline.org.pl i opowiedz o swoim problemie.
Wątpliwości kontaktować można ze specjalistami z Helpline.org.pl www.helpline.org.pl, [email protected], tel. 800-100-100.
Poza tym należy zmienić wszystkie hasła i loginy do serwisów internetowych
z których korzystasz, tak żeby nie było możliwe logowanie przy użyciu starych danych.
Zrób to nawet, jeśli te konta wydają się być nienaruszone - być może ktoś zechce skorzystać
z nich w przyszłości.
Jak reagować na nieuprawniony dostęp?
Jeżeli skradzione zostały dane związane z kontem bankowym lub kartą kredytową
nie należy kontaktować się w imieniu innych osób, bądź rodziców .
Nie wolno korzystać z cudzych kart, jeżeli takie znajdziemy, w takiej sytuacji należy
opowiedzieć rodzicom , bądź zaufanej osobie dorosłej o całej sytuacji.
Jeżeli skradzione zostały dane do Twojej karty kredytowej, lub też wykonano jakieś zakupy
na Twoje konto - wtedy należy bezzwłocznie skontaktować się z policją.
Jeżeli korzystałeś z karty kredytowej rodziców, lub ktoś wykonał zakupy na Twoje
konto, ktoś włamał sie na twoje konto, profil, blog, ktoś podszywa się pod ciebie
w celu ośmieszenia, padłeś ofiarą nękania, zastraszania i gróźb w Internecie
i za pośrednictwem telefonów komórkowych jest to wykroczenie i możesz zgłosić je na policję.
Jeżeli masz mniej niż 18 lat w takiej sytuacji zawiadomienie na policję
lub do prokuratury składają w Twoim imieniu osoby dorosłe: rodzice lub opiekunowie
prawni.
Niebezpieczne kontakty
Nigdy nie wiadomo, kto jest po drugiej stronie!
Jeśli podejrzewasz, że osoba z którą nawiązałeś/aś kontakt w Sieci ma wobec Ciebie
złe zamiary postaraj się:
Zachować korespondencję z tą osobą - w historii komunikatora, e-mailach, sms'ach
itp.
Spróbuj przypomnieć sobie wszystkie informacje, które posiadasz na temat tej osoby.
Spróbuj porozmawiać o tym z rodzicami czy inną zaufaną osobą dorosłą.
Rodzice lub prawni opiekunowie mogą podjąć działania,
które zapewnią Ci bezpieczeństwo.
Jeśli czujesz, że trudno Ci będzie przeprowadzić taką rozmowę skontaktuj się z Helpline - www.helpline.org.pl, [email protected],
tel. 800-100-100.
Niebezpieczne kontakty
Nigdy nie wiadomo, kto jest po drugiej stronie!
Pamiętaj!
Masz prawo odmówić rozmów na tematy intymne i każdy powinien to uszanować.
Masz prawo przerwać każdy kontakt, który Cię niepokoi.
Masz prawo powiedzieć o wszystkim rodzicom/opiekunom prawnym.
Masz prawo zgłosić administratorowi portalu każdą sytuację, która nie jest zgodna
z jego regulaminem.
Wskazówki, jak bezpiecznie kontaktować się z innymi:
•Staraj się spotykać przede wszystkim z osobami, które poznałeś/aś w świecie realnym.
•Nie podawaj nieznajomym swoich danych osobowych, takich jak numer telefonu
i adres, numer komunikatora, e-mail.
•Posługuj się Nickiem, nie podawaj prawdziwego imienia i nazwiska.
•Nie rozmawiaj z osobami poznanymi w Sieci na tematy intymne.
•Nie opowiadaj nieznajomym o Twoich prywatnych sprawach ani o Twojej rodzinie.
•Bądź ostrożny z wysyłaniem zdjęć- nigdy nie wiesz, gdzie mogą później trafić.
Jeśli coś podejrzewasz, powiedz rodzicom
lub skontaktuj się z Helpline - www.helpline.org.pl, [email protected],
tel. bezpłatny 800-100-100.
Szkodliwe treści to przede wszystkim informacje:
•Ukazujące pornografię
•Namawiające do wyśmiewania innych z powodu rasy, narodowości lub wyznawanej religii
•Namawiające do popełnienia przestępstwa
•Propagujące faszyzm i totalitaryzm
•Prezentujące przemoc
•Zachęcające do podejmowania działań autodestrukcyjnych, czyli takich, które powodują
szkody cielesne lub psychiczne np. uzależnienie
•Zawierające wulgaryzmy
•Zawierające elementy psychomanipulacji, czyli takiego sterowania cudzymi uczuciami,
którego celem jest wyłudzenie korzyści materialnych lub zmuszenie do niewłaściwych
zachowań
•Wprowadzające w błąd, co może mieć wpływ na życie i zdrowie młodego użytkownika
•Zachęcające do prostytucji, używania narkotyków czy hazardu
Szkodliwe treści
Jeśli w czasie surfowania po sieci natkniesz się na szkodliwe lub niebezpieczne treści
skontaktuj się z Helpline.org.pl
Telefon bezpłatny 800 100 100 i czat są czynne od poniedziałku do piątku od 11.00 do 17.00
Możesz również napisać na adres [email protected] lub za pomocą formularza
dostępnego na stronie www.helpline.org.pl
Treści nielegalne, które naruszają prawo, czyli:
*opublikowaną w sieci pornografię bez filtra informacyjnego z o materiałach
tylko dla dorosłych,
*treści rasistowskie,
*treści propagujące totalitaryzm i faszyzm,
możesz to zgłosić anonimowo poprzez formularz na stronie www.dyzurnet.pl
Uzależnienie od komputera
U osób, które nadużywają Internetu/komputera może pojawić się:
•Silna potrzeba lub poczucie przymusu korzystania z Internetu.
•Brak kontroli nad długością czasu spędzanego w Sieci.
•Problem z powstrzymaniem się od korzystania z Internetu.
•Występowanie niepokoju, rozdrażnienia czy gorszego samopoczucia
przy próbie przerwania lub ograniczenia korzystania z Internetu oraz ustępowanie tych
stanów z chwilą powrotu do Sieci.
•Zaniedbywanie dotychczasowych zainteresowań oraz kontaktów z ludźmi
na rzecz Internetu.
•Spędzanie coraz większej ilości czasu w Internecie celem uzyskania zadowolenia,
dobrego samopoczucia, które poprzednio osiągane było w znacznie krótszym czasie.
•Korzystanie z Internetu pomimo szkodliwości poświęcania tak długiego czasu na jedną
aktywność.
Jeśli podobne objawy widzisz u siebie –
zadzwoń bezpłatnie do Helpline 800 100 100,
napisz [email protected]
lub porozmawiaj na czacie www.helpline.org.pl
Uzależnienie od komputera
Konsekwencje nadużywania Internetu:
•Zaniedbywanie nauki oraz codziennych obowiązków;
•Zaburzenia w sferze uczuć i emocji np. częste uczucie niepokoju, agresja;
•Brak troski o własne zdrowie (brak snu, brak ruchu, nieregularne posiłki) i higienę
osobistą;
•Wyobcowanie z realnego świata;
•Problemy w relacjach z ludźmi, unikanie kontaktu z ludźmi w świecie realnym,
konflikty;
•Rezygnacja z zainteresowań i przyjemności;
•Trudności z koncentracją;
•Problemy zdrowotne (pogorszenie wzroku, bóle głowy, niedożywienie, zaburzenia
snu, nieprawidłowy oddech, zespół kanału nadgarstka, skrzywienia kręgosłupa).
Kilka zasad, których należy przestrzegać:
• Używaj bezpiecznych haseł (Idealne hasło jest długie i zawiera litery, punktację, symbole
i cyfry) i nie ujawniaj haseł innych osobom, nawet swoim znajomym.
• Zabezpieczaj zachowane hasła. Uważaj gdzie przechowujesz zapisane hasła. Nie
przechowuj haseł w plecaku, portfelu czy w pliku na swoim komputerze! Przestępcy
najpierw szukają właśnie tam.
• Nigdy nie wysyłaj swojego hasła przez pocztę elektroniczną! Jakakolwiek wiadomość
e-mail, nawet od „zaufanej” witryny, która prosi o podanie hasła, aktualizację karty
kredytowej lub prosi o wejście na stronę internetową w celu zweryfikowania hasła, może
stanowić oszustwo typu phishing (kradzież twojej tożsamości).
• Nie wpisuj haseł na komputerach, nad którymi nie masz kontroli.
Z ogólnie dostępnych komputerów w szkole, czytelni, kafejkach Internetowych czy
pracowniach komputerowych korzystaj tylko do anonimowego przeglądania Internetu
bez podawania nazwy użytkownika i hasła i zawsze wyloguj się z konta.
• Nie podawaj danych osobowych, które pozwalają na identyfikację. Używaj Nicka.
Pamiętaj! W sieci nie jesteś anonimowy i nie wiadomo, kto jest po drugiej stronie…
Przeczytaj o bezpiecznych mediach:
1. Szkoła Bezpiecznego Internetu- http://www.szkolabezpiecznegointernetu.pl
2.Bezpieczeństwo internautów Helpline - http://www.helpline.org.pl
3. Fundacja Kidprotect.pl - http://www.kidprotect.pl
4. Dziecko w sieci- www.dzieckowsieci.fdn.pl
5. Program "Mądrzy Rodzice" - http://www.madrzy-rodzice.pl
6. Bezpieczne Media- przewodnik dla rodziców - http://www.bezpiecznemedia.tp.pl
7. Oprogramowanie kontroli rodzicielskiej NORTON On-Line Family - https://onlinefamily.norton.com
8. Centrum Bezpieczeństwa Microsoft - http://www.microsoft.com/pl-pl/security/family-safety/childsafetyinternet.aspx
9. Program 3-2-1-Internet - http://www.321internet.pl/zasady.html
10. Program Sieciaki - http://www.sieciaki.pl ; http://www.sieciaki.pl/dla-rodzicow-i-nauczycieli
11. Program unijny Safer Internet- bezpieczny internet - http://www.saferinternet.pl
12. Zgłaszanie nielegalnych treści, np. dotyczących rasizmu- Dyżurnet - http://www.dyzurnet.pl
13. O bezpieczeństwie w sieci- http://www.orange.pl/bezpieczenstwo_w_sieci.phtml
14. O mediach- http://redesignmag.pl/Bezpieczne_media.html
15. Bezpieczeństwo dzieci w sieci. Poradnik http://www.sunrisedzieciom.pl/poradnik_bezpieczenstwo_dzieci_w_sieci.pdf
16.Interkl@sa - http://www.interklasa.pl
17. Nasza-Klasa o Bezpieczeństwie - http://nasza-klasa.pl/bezpieczenstwo
18. Bezpieczeństwo na Allegro - http://www.allegro.pl/country_pages/1/0/sc/
Dowiedz się więcej o bezpieczeństwie,
korzystając z poniższych stron internetowych.
www.helpline.org.pl
www.kidprotect.pl/działania
www.dzieckowsieci.fdn.pl
www.bezpiecznemedia.tp.pl
www.321internet.pl/zasady
http://www.microsoft.com/pl-pl/security/familysafety/childsafety-internet.aspx
www.helpline.org.pl
www.kidprotect.pl/działania
www.dzieckowsieci.fdn.pl
www.bezpiecznemedia.tp.pl
www.321internet.pl/zasady
http://www.microsoft.com/pl-pl/security/family-safety/childsafety-internet.aspx
Slide 13
Zadbaj o e-bezpieczeństwo swoje i innych!
Na bazie materiałów edukacyjnych o bezpieczeństwie w sieci,
oraz projektu Kidprotect i Fundacji Dzieci Niczyje
„Szkoła Bezpiecznego Internetu” i „Pomoc w Net”
opracowała E.Wójcicka
Media
Obecnie najpopularniejsze są cztery podstawowe typy środków masowego przekazu:
Internet, telewizja, radio oraz gazeta. Są one obecne na co dzień w życiu człowieka,
towarzyszą mu na każdym kroku.
Dzięki mediom ludzie mają dostęp do najświeższych informacji, edukacji i rozrywki.
Media dają nieograniczone możliwości komunikacji, rozwoju i poznawania świata.
Media kształtują opinię publiczną, wyznaczają kierunki myślenia, kształtują gusta,
światopogląd, dostarczają emocji, przemawiają do ludzkiej wyobraźni,
są także poważnym narzędziem marketingowym i biznesowym.
Pamiętając o zaletach mediów, nie możemy zapominać o ich wadach.
Musimy być krytyczni wobec treści i informacji nam przekazywanych i mieć świadomość
niebezpieczeństw i ryzyka, jakie niesie nieświadome lub ufne i beztroskie korzystanie
z mediów.
Media mogą bowiem kłamać, oszukiwać, manipulować odbiorcami,
zawierać niepożądane, szkodliwe i zakazane treści, błędne informacje,
wpływać na niewłaściwe postawy i zachowania. Na przykład: cyberprzemoc,
przestępstwa, spam, wirusy, phishing, piractwo, wyłudzenia, kradzieże, utrata danych,
włamania do bazy, przejęcie domeny, szpiegostwo, demoralizacja, pedofilia, uzależnienia
to tylko wybrane zagrożenia związane z niewłaściwym użytkowaniem i odbiorem mediów.
AKTUALNE ZAGROŻENIA BEZPIECZEŃSTWA UŻYTKOWNIKÓW W INTERNECIE
Internet to medium, które ma wiele pozytywnych zastosowań.
Niestety niesie ze sobą równie dużo zagrożeń.
Internauci mogą być narażeni na:
cyberprzemoc- zjawisko wysyłania lub publikowania, przy użyciu nowych technologii
(Internetu i telefonu komórkowego) materiałów (zdjęć, filmów, komentarzy, wiadomości itp.),
które mają na celu wyrządzenie krzywdy drugiej osobie.
nieuprawniony dostęp - włamania do miejsc strzeżonych hasłem lub innym
zabezpieczeniem (np. poczta email, konto na portalu społecznościowym itp.)
niebezpieczne kontakty- kontakty, które związane są z ryzykiem wystąpienia
niebezpieczeństwa ze strony osób, z którymi młodzi użytkownicy Internetu rozmawiają
lub korespondują, w tym uwodzenie w sieci (gooming) - to szczególna kategoria relacji
tworzona w Internecie między osobami dorosłymi a dziećmi w celu ich uwiedzenia
i wykorzystania seksualnego.
szkodliwe treści - treści pojawiające się w Internecie, które są nieadekwatne do wieku,
wrażliwości i rozwoju dziecka (np. promujące przemoc, pornografię, zachęcające
do ryzykownych zachowań itp.)
uzależnienie od Internetu - patologiczne używanie Internetu, które ma znaczący wpływ
na pogorszenie funkcjonowania dziecka w sferze: fizycznej, psychicznej, interpersonalnej,
społecznej, rodzinnej, ekonomicznej.
Przydatne kontakty:
Telefon Zaufania dla Dzieci i Młodzieży prowadzonego przez Fundację Dzieci Niczyje116 111
Helpline.org.pl
-wspólny projekt Fundacji Dzieci Niczyje i Fundacji Orange, współfinansowanym przez
Komisję Europejską w ramach projektu Safer Internet. Celem jest niesienie pomocy dzieciom i młodzieży w
sytuacjach zagrożenia bezpieczeństwa podczas korzystania z nowych technologii oraz wsparcie rodziców i
profesjonalistów , którzy w swojej pracy zawodowej spotykają się z problemami młodych internautów. Telefon
800 100 100 i czat są czynne od poniedziałku do piątku od 11.00 do 17.00;
e-mail: [email protected]
zgłaszanie nielegalnych treści: [email protected]
Fundacja Kidprotect- Szkoła Bezpiecznego Internetu- 22 636 73 04 (biuro),
500 851 978 lub przez GG801 123 400
Telefon Zaufania Rzecznika praw Dziecka800 12 12 12 od poniedziałku do piątku od godziny 8.15 do 20.00
Cyberprzemoc
Cyberprzemoc to takie zachowania jak:
•ośmieszanie, obrażanie, straszenie, nękanie czy też poniżanie kogoś
za pomocą Internetu albo telefonu komórkowego
•podszywanie się pod kogoś w portalach społecznościowych, na blogach,
wiadomościach e-mail lub komunikatorach
•włamanie się na czyjeś konto (np. pocztowe, w portalu społecznościowym,
konto komunikatora)
•publikowanie oraz rozsyłanie filmów, zdjęć, albo informacji, które kogoś ośmieszają
•tworzenie obrażających kogoś stron internetowych lub blogów
•pisanie obraźliwych komentarzy na forach, blogach, portalach społecznościowych.
Jeśli doświadczasz cyberprzemocy:
*powiedz o tym zaufanej osobie dorosłej - z jej pomocą będzie Ci łatwiej poradzić sobie
z tą sytuacją.
*postaraj się nie kontaktować ze sprawcą cyberprzemocy i nie odpowiadać
na jego zaczepki. Dzięki temu unikniesz prowokowania go do dalszych działań.
*zachowaj wszystkie dowody cyberprzemocy - nie kasuj smsów, e-maili, rozmów na czatach
lub komunikatorach.
* jeśli ktoś dokucza Ci na jakiejś stronie WWW, zrób screen strony (zdjęcie)aby zachować to, co widzisz na ekranie wciśnij klawisz "Print Screen" (Prt Sc),
a następnie otwórz program tekstowy (np. Word) lub graficzny (np. Paint) i wklej tam screen
naciskając jednocześnie klawisze "Ctrl" i "V".
Pamiętaj, aby zapisać plik!
*skontaktuj się z Helpline pod bezpłatnym numerem 800 100 100,
wyślij wiadomość e-mail na adres [email protected]
lub porozmawiaj na czacie z poziomu strony Helpline.
Nieuprawniony dostęp
Zdarza się, że ktoś bez naszej wiedzy i zgody próbuje uzyskać dostęp do naszego komputera,
konta, profilu czy bloga. Często chce w ten sposób uzyskać i przejąć informacje,
które publikujemy lub przechowujemy.
Kradzież danych polega na wyciąganiu pewnych informacji (m.in. danych osobowych)
od konkretnej osoby, przez osoby niepowołane (które nie mają na to pozwolenia).
Każdy Polak ma prawo do ochrony danych osobowych w myśl Ustawy
o Ochronie danych osobowych z dnia 29 sierpnia 1997 roku.
Dane osobowe to wszelkie informacje dotyczące zidentyfikowanej lub możliwej
do zidentyfikowania osoby fizycznej. Daną osobową będzie więc każda informacja
pozwalająca na ustalenie tożsamości osoby nawet pośrednio, poprzez inne posiadane
informacje.
Daną osobową będzie mógł stanowić np.: adres IP komputera, zdjęcie,
adres email (w szczególności jeśli składa się z imienia i nazwiska);
jeśli przy ich pomocy możemy ustalić kim jest dana osoba.
Jak chronić się przed nieuprawnionym dostępem:
•NIE PODAWAJ nikomu danych (chyba, że są wymagane przy rejestracji –
wtedy tylko w sprawdzonych serwisach publicznych)
•gdy ktoś wypytuje Cię o Twoje dane - NIE ODPOWIADAJ; najlepiej skończyć
taką rozmowę
•jeżeli nie musisz, NIE UMIESZCZAJ ważnych danych na komputerze podłączonym
do sieci
•BĄDŹ OSTROŻNA/Y w nowych miejscach w sieci - nie wiadomo jak działają – sprawdź,
jaki jest regulamin miejsca oraz czy możliwy jest kontakt z administracją
•SPRAWDŹ ZABEZPIECZENIA podczas zakupów w sieci
•dbaj cały czas o odpowiednią ochronę swojego komputera - ZAINSTALUJ PROGRAM
ANTYWIRUSOWY i WŁĄCZ FIREWALL (działający jak zapora nie dopuszczająca
szkodliwych elementów)
•AKTUALIZUJ PROGRAMY, z których korzystasz
•BĄDŹ CZUJNA/Y- nigdy, niezależnie od użytego zabezpieczenia, nie masz pewności
czy będzie ono wystarczające
Jak reagować na nieuprawniony dostęp?
Telefony komórkowe nowej generacji mają funkcje zbliżone do komputerów,
przez co są narażone na działania wirtualnych przestępców.
Zdarza się, że pobierając z Internetu na telefon grę lub aplikację niewidomego pochodzenia,
możemy wraz z nią ściągnąć wirusa. Taki wirus może zniszczyć cały system operacyjny
telefonu oraz doprowadzić do utraty wszystkich danych i kontaktów, które mieliśmy
w nim zapisane.
Jak się zabezpieczyć?
Włączaj usługę bluetooth i WIFI tylko wtedy, gdy z niej korzystasz.
Nie akceptuj propozycji połączenia z nieznanymi urządzeniami.
Nie pobieraj aplikacji i gier z nieznanych źródeł.
Zawsze czytaj regulaminy aplikacji i gier, które zamierzasz pobrać.
Jak reagować na nieuprawniony dostęp?
W przypadku kradzieży tożsamości w internecie,
należy przede wszystkim zwrócić się do prowadzących serwisy,
w których znajdują się przejęte przez hakera konta.
Wykorzystaj e-mail i szybko skontaktuj się z administratorami - opisz dokładnie sytuację,
tak aby uwiarygodnić problem i poproś o zablokowanie kont tak szybko, jak to możliwe.
Dzięki temu nie stracisz swojej reputacji przez np. spamowe wpisy na forach
spod Twojego nicka.
Jeśli nie możesz znaleźć adresu administratora strony skontaktuj się
z Helpline.org.pl i opowiedz o swoim problemie.
Wątpliwości kontaktować można ze specjalistami z Helpline.org.pl www.helpline.org.pl, [email protected], tel. 800-100-100.
Poza tym należy zmienić wszystkie hasła i loginy do serwisów internetowych
z których korzystasz, tak żeby nie było możliwe logowanie przy użyciu starych danych.
Zrób to nawet, jeśli te konta wydają się być nienaruszone - być może ktoś zechce skorzystać
z nich w przyszłości.
Jak reagować na nieuprawniony dostęp?
Jeżeli skradzione zostały dane związane z kontem bankowym lub kartą kredytową
nie należy kontaktować się w imieniu innych osób, bądź rodziców .
Nie wolno korzystać z cudzych kart, jeżeli takie znajdziemy, w takiej sytuacji należy
opowiedzieć rodzicom , bądź zaufanej osobie dorosłej o całej sytuacji.
Jeżeli skradzione zostały dane do Twojej karty kredytowej, lub też wykonano jakieś zakupy
na Twoje konto - wtedy należy bezzwłocznie skontaktować się z policją.
Jeżeli korzystałeś z karty kredytowej rodziców, lub ktoś wykonał zakupy na Twoje
konto, ktoś włamał sie na twoje konto, profil, blog, ktoś podszywa się pod ciebie
w celu ośmieszenia, padłeś ofiarą nękania, zastraszania i gróźb w Internecie
i za pośrednictwem telefonów komórkowych jest to wykroczenie i możesz zgłosić je na policję.
Jeżeli masz mniej niż 18 lat w takiej sytuacji zawiadomienie na policję
lub do prokuratury składają w Twoim imieniu osoby dorosłe: rodzice lub opiekunowie
prawni.
Niebezpieczne kontakty
Nigdy nie wiadomo, kto jest po drugiej stronie!
Jeśli podejrzewasz, że osoba z którą nawiązałeś/aś kontakt w Sieci ma wobec Ciebie
złe zamiary postaraj się:
Zachować korespondencję z tą osobą - w historii komunikatora, e-mailach, sms'ach
itp.
Spróbuj przypomnieć sobie wszystkie informacje, które posiadasz na temat tej osoby.
Spróbuj porozmawiać o tym z rodzicami czy inną zaufaną osobą dorosłą.
Rodzice lub prawni opiekunowie mogą podjąć działania,
które zapewnią Ci bezpieczeństwo.
Jeśli czujesz, że trudno Ci będzie przeprowadzić taką rozmowę skontaktuj się z Helpline - www.helpline.org.pl, [email protected],
tel. 800-100-100.
Niebezpieczne kontakty
Nigdy nie wiadomo, kto jest po drugiej stronie!
Pamiętaj!
Masz prawo odmówić rozmów na tematy intymne i każdy powinien to uszanować.
Masz prawo przerwać każdy kontakt, który Cię niepokoi.
Masz prawo powiedzieć o wszystkim rodzicom/opiekunom prawnym.
Masz prawo zgłosić administratorowi portalu każdą sytuację, która nie jest zgodna
z jego regulaminem.
Wskazówki, jak bezpiecznie kontaktować się z innymi:
•Staraj się spotykać przede wszystkim z osobami, które poznałeś/aś w świecie realnym.
•Nie podawaj nieznajomym swoich danych osobowych, takich jak numer telefonu
i adres, numer komunikatora, e-mail.
•Posługuj się Nickiem, nie podawaj prawdziwego imienia i nazwiska.
•Nie rozmawiaj z osobami poznanymi w Sieci na tematy intymne.
•Nie opowiadaj nieznajomym o Twoich prywatnych sprawach ani o Twojej rodzinie.
•Bądź ostrożny z wysyłaniem zdjęć- nigdy nie wiesz, gdzie mogą później trafić.
Jeśli coś podejrzewasz, powiedz rodzicom
lub skontaktuj się z Helpline - www.helpline.org.pl, [email protected],
tel. bezpłatny 800-100-100.
Szkodliwe treści to przede wszystkim informacje:
•Ukazujące pornografię
•Namawiające do wyśmiewania innych z powodu rasy, narodowości lub wyznawanej religii
•Namawiające do popełnienia przestępstwa
•Propagujące faszyzm i totalitaryzm
•Prezentujące przemoc
•Zachęcające do podejmowania działań autodestrukcyjnych, czyli takich, które powodują
szkody cielesne lub psychiczne np. uzależnienie
•Zawierające wulgaryzmy
•Zawierające elementy psychomanipulacji, czyli takiego sterowania cudzymi uczuciami,
którego celem jest wyłudzenie korzyści materialnych lub zmuszenie do niewłaściwych
zachowań
•Wprowadzające w błąd, co może mieć wpływ na życie i zdrowie młodego użytkownika
•Zachęcające do prostytucji, używania narkotyków czy hazardu
Szkodliwe treści
Jeśli w czasie surfowania po sieci natkniesz się na szkodliwe lub niebezpieczne treści
skontaktuj się z Helpline.org.pl
Telefon bezpłatny 800 100 100 i czat są czynne od poniedziałku do piątku od 11.00 do 17.00
Możesz również napisać na adres [email protected] lub za pomocą formularza
dostępnego na stronie www.helpline.org.pl
Treści nielegalne, które naruszają prawo, czyli:
*opublikowaną w sieci pornografię bez filtra informacyjnego z o materiałach
tylko dla dorosłych,
*treści rasistowskie,
*treści propagujące totalitaryzm i faszyzm,
możesz to zgłosić anonimowo poprzez formularz na stronie www.dyzurnet.pl
Uzależnienie od komputera
U osób, które nadużywają Internetu/komputera może pojawić się:
•Silna potrzeba lub poczucie przymusu korzystania z Internetu.
•Brak kontroli nad długością czasu spędzanego w Sieci.
•Problem z powstrzymaniem się od korzystania z Internetu.
•Występowanie niepokoju, rozdrażnienia czy gorszego samopoczucia
przy próbie przerwania lub ograniczenia korzystania z Internetu oraz ustępowanie tych
stanów z chwilą powrotu do Sieci.
•Zaniedbywanie dotychczasowych zainteresowań oraz kontaktów z ludźmi
na rzecz Internetu.
•Spędzanie coraz większej ilości czasu w Internecie celem uzyskania zadowolenia,
dobrego samopoczucia, które poprzednio osiągane było w znacznie krótszym czasie.
•Korzystanie z Internetu pomimo szkodliwości poświęcania tak długiego czasu na jedną
aktywność.
Jeśli podobne objawy widzisz u siebie –
zadzwoń bezpłatnie do Helpline 800 100 100,
napisz [email protected]
lub porozmawiaj na czacie www.helpline.org.pl
Uzależnienie od komputera
Konsekwencje nadużywania Internetu:
•Zaniedbywanie nauki oraz codziennych obowiązków;
•Zaburzenia w sferze uczuć i emocji np. częste uczucie niepokoju, agresja;
•Brak troski o własne zdrowie (brak snu, brak ruchu, nieregularne posiłki) i higienę
osobistą;
•Wyobcowanie z realnego świata;
•Problemy w relacjach z ludźmi, unikanie kontaktu z ludźmi w świecie realnym,
konflikty;
•Rezygnacja z zainteresowań i przyjemności;
•Trudności z koncentracją;
•Problemy zdrowotne (pogorszenie wzroku, bóle głowy, niedożywienie, zaburzenia
snu, nieprawidłowy oddech, zespół kanału nadgarstka, skrzywienia kręgosłupa).
Kilka zasad, których należy przestrzegać:
• Używaj bezpiecznych haseł (Idealne hasło jest długie i zawiera litery, punktację, symbole
i cyfry) i nie ujawniaj haseł innych osobom, nawet swoim znajomym.
• Zabezpieczaj zachowane hasła. Uważaj gdzie przechowujesz zapisane hasła. Nie
przechowuj haseł w plecaku, portfelu czy w pliku na swoim komputerze! Przestępcy
najpierw szukają właśnie tam.
• Nigdy nie wysyłaj swojego hasła przez pocztę elektroniczną! Jakakolwiek wiadomość
e-mail, nawet od „zaufanej” witryny, która prosi o podanie hasła, aktualizację karty
kredytowej lub prosi o wejście na stronę internetową w celu zweryfikowania hasła, może
stanowić oszustwo typu phishing (kradzież twojej tożsamości).
• Nie wpisuj haseł na komputerach, nad którymi nie masz kontroli.
Z ogólnie dostępnych komputerów w szkole, czytelni, kafejkach Internetowych czy
pracowniach komputerowych korzystaj tylko do anonimowego przeglądania Internetu
bez podawania nazwy użytkownika i hasła i zawsze wyloguj się z konta.
• Nie podawaj danych osobowych, które pozwalają na identyfikację. Używaj Nicka.
Pamiętaj! W sieci nie jesteś anonimowy i nie wiadomo, kto jest po drugiej stronie…
Przeczytaj o bezpiecznych mediach:
1. Szkoła Bezpiecznego Internetu- http://www.szkolabezpiecznegointernetu.pl
2.Bezpieczeństwo internautów Helpline - http://www.helpline.org.pl
3. Fundacja Kidprotect.pl - http://www.kidprotect.pl
4. Dziecko w sieci- www.dzieckowsieci.fdn.pl
5. Program "Mądrzy Rodzice" - http://www.madrzy-rodzice.pl
6. Bezpieczne Media- przewodnik dla rodziców - http://www.bezpiecznemedia.tp.pl
7. Oprogramowanie kontroli rodzicielskiej NORTON On-Line Family - https://onlinefamily.norton.com
8. Centrum Bezpieczeństwa Microsoft - http://www.microsoft.com/pl-pl/security/family-safety/childsafetyinternet.aspx
9. Program 3-2-1-Internet - http://www.321internet.pl/zasady.html
10. Program Sieciaki - http://www.sieciaki.pl ; http://www.sieciaki.pl/dla-rodzicow-i-nauczycieli
11. Program unijny Safer Internet- bezpieczny internet - http://www.saferinternet.pl
12. Zgłaszanie nielegalnych treści, np. dotyczących rasizmu- Dyżurnet - http://www.dyzurnet.pl
13. O bezpieczeństwie w sieci- http://www.orange.pl/bezpieczenstwo_w_sieci.phtml
14. O mediach- http://redesignmag.pl/Bezpieczne_media.html
15. Bezpieczeństwo dzieci w sieci. Poradnik http://www.sunrisedzieciom.pl/poradnik_bezpieczenstwo_dzieci_w_sieci.pdf
16.Interkl@sa - http://www.interklasa.pl
17. Nasza-Klasa o Bezpieczeństwie - http://nasza-klasa.pl/bezpieczenstwo
18. Bezpieczeństwo na Allegro - http://www.allegro.pl/country_pages/1/0/sc/
Dowiedz się więcej o bezpieczeństwie,
korzystając z poniższych stron internetowych.
www.helpline.org.pl
www.kidprotect.pl/działania
www.dzieckowsieci.fdn.pl
www.bezpiecznemedia.tp.pl
www.321internet.pl/zasady
http://www.microsoft.com/pl-pl/security/familysafety/childsafety-internet.aspx
www.helpline.org.pl
www.kidprotect.pl/działania
www.dzieckowsieci.fdn.pl
www.bezpiecznemedia.tp.pl
www.321internet.pl/zasady
http://www.microsoft.com/pl-pl/security/family-safety/childsafety-internet.aspx
Slide 14
Zadbaj o e-bezpieczeństwo swoje i innych!
Na bazie materiałów edukacyjnych o bezpieczeństwie w sieci,
oraz projektu Kidprotect i Fundacji Dzieci Niczyje
„Szkoła Bezpiecznego Internetu” i „Pomoc w Net”
opracowała E.Wójcicka
Media
Obecnie najpopularniejsze są cztery podstawowe typy środków masowego przekazu:
Internet, telewizja, radio oraz gazeta. Są one obecne na co dzień w życiu człowieka,
towarzyszą mu na każdym kroku.
Dzięki mediom ludzie mają dostęp do najświeższych informacji, edukacji i rozrywki.
Media dają nieograniczone możliwości komunikacji, rozwoju i poznawania świata.
Media kształtują opinię publiczną, wyznaczają kierunki myślenia, kształtują gusta,
światopogląd, dostarczają emocji, przemawiają do ludzkiej wyobraźni,
są także poważnym narzędziem marketingowym i biznesowym.
Pamiętając o zaletach mediów, nie możemy zapominać o ich wadach.
Musimy być krytyczni wobec treści i informacji nam przekazywanych i mieć świadomość
niebezpieczeństw i ryzyka, jakie niesie nieświadome lub ufne i beztroskie korzystanie
z mediów.
Media mogą bowiem kłamać, oszukiwać, manipulować odbiorcami,
zawierać niepożądane, szkodliwe i zakazane treści, błędne informacje,
wpływać na niewłaściwe postawy i zachowania. Na przykład: cyberprzemoc,
przestępstwa, spam, wirusy, phishing, piractwo, wyłudzenia, kradzieże, utrata danych,
włamania do bazy, przejęcie domeny, szpiegostwo, demoralizacja, pedofilia, uzależnienia
to tylko wybrane zagrożenia związane z niewłaściwym użytkowaniem i odbiorem mediów.
AKTUALNE ZAGROŻENIA BEZPIECZEŃSTWA UŻYTKOWNIKÓW W INTERNECIE
Internet to medium, które ma wiele pozytywnych zastosowań.
Niestety niesie ze sobą równie dużo zagrożeń.
Internauci mogą być narażeni na:
cyberprzemoc- zjawisko wysyłania lub publikowania, przy użyciu nowych technologii
(Internetu i telefonu komórkowego) materiałów (zdjęć, filmów, komentarzy, wiadomości itp.),
które mają na celu wyrządzenie krzywdy drugiej osobie.
nieuprawniony dostęp - włamania do miejsc strzeżonych hasłem lub innym
zabezpieczeniem (np. poczta email, konto na portalu społecznościowym itp.)
niebezpieczne kontakty- kontakty, które związane są z ryzykiem wystąpienia
niebezpieczeństwa ze strony osób, z którymi młodzi użytkownicy Internetu rozmawiają
lub korespondują, w tym uwodzenie w sieci (gooming) - to szczególna kategoria relacji
tworzona w Internecie między osobami dorosłymi a dziećmi w celu ich uwiedzenia
i wykorzystania seksualnego.
szkodliwe treści - treści pojawiające się w Internecie, które są nieadekwatne do wieku,
wrażliwości i rozwoju dziecka (np. promujące przemoc, pornografię, zachęcające
do ryzykownych zachowań itp.)
uzależnienie od Internetu - patologiczne używanie Internetu, które ma znaczący wpływ
na pogorszenie funkcjonowania dziecka w sferze: fizycznej, psychicznej, interpersonalnej,
społecznej, rodzinnej, ekonomicznej.
Przydatne kontakty:
Telefon Zaufania dla Dzieci i Młodzieży prowadzonego przez Fundację Dzieci Niczyje116 111
Helpline.org.pl
-wspólny projekt Fundacji Dzieci Niczyje i Fundacji Orange, współfinansowanym przez
Komisję Europejską w ramach projektu Safer Internet. Celem jest niesienie pomocy dzieciom i młodzieży w
sytuacjach zagrożenia bezpieczeństwa podczas korzystania z nowych technologii oraz wsparcie rodziców i
profesjonalistów , którzy w swojej pracy zawodowej spotykają się z problemami młodych internautów. Telefon
800 100 100 i czat są czynne od poniedziałku do piątku od 11.00 do 17.00;
e-mail: [email protected]
zgłaszanie nielegalnych treści: [email protected]
Fundacja Kidprotect- Szkoła Bezpiecznego Internetu- 22 636 73 04 (biuro),
500 851 978 lub przez GG801 123 400
Telefon Zaufania Rzecznika praw Dziecka800 12 12 12 od poniedziałku do piątku od godziny 8.15 do 20.00
Cyberprzemoc
Cyberprzemoc to takie zachowania jak:
•ośmieszanie, obrażanie, straszenie, nękanie czy też poniżanie kogoś
za pomocą Internetu albo telefonu komórkowego
•podszywanie się pod kogoś w portalach społecznościowych, na blogach,
wiadomościach e-mail lub komunikatorach
•włamanie się na czyjeś konto (np. pocztowe, w portalu społecznościowym,
konto komunikatora)
•publikowanie oraz rozsyłanie filmów, zdjęć, albo informacji, które kogoś ośmieszają
•tworzenie obrażających kogoś stron internetowych lub blogów
•pisanie obraźliwych komentarzy na forach, blogach, portalach społecznościowych.
Jeśli doświadczasz cyberprzemocy:
*powiedz o tym zaufanej osobie dorosłej - z jej pomocą będzie Ci łatwiej poradzić sobie
z tą sytuacją.
*postaraj się nie kontaktować ze sprawcą cyberprzemocy i nie odpowiadać
na jego zaczepki. Dzięki temu unikniesz prowokowania go do dalszych działań.
*zachowaj wszystkie dowody cyberprzemocy - nie kasuj smsów, e-maili, rozmów na czatach
lub komunikatorach.
* jeśli ktoś dokucza Ci na jakiejś stronie WWW, zrób screen strony (zdjęcie)aby zachować to, co widzisz na ekranie wciśnij klawisz "Print Screen" (Prt Sc),
a następnie otwórz program tekstowy (np. Word) lub graficzny (np. Paint) i wklej tam screen
naciskając jednocześnie klawisze "Ctrl" i "V".
Pamiętaj, aby zapisać plik!
*skontaktuj się z Helpline pod bezpłatnym numerem 800 100 100,
wyślij wiadomość e-mail na adres [email protected]
lub porozmawiaj na czacie z poziomu strony Helpline.
Nieuprawniony dostęp
Zdarza się, że ktoś bez naszej wiedzy i zgody próbuje uzyskać dostęp do naszego komputera,
konta, profilu czy bloga. Często chce w ten sposób uzyskać i przejąć informacje,
które publikujemy lub przechowujemy.
Kradzież danych polega na wyciąganiu pewnych informacji (m.in. danych osobowych)
od konkretnej osoby, przez osoby niepowołane (które nie mają na to pozwolenia).
Każdy Polak ma prawo do ochrony danych osobowych w myśl Ustawy
o Ochronie danych osobowych z dnia 29 sierpnia 1997 roku.
Dane osobowe to wszelkie informacje dotyczące zidentyfikowanej lub możliwej
do zidentyfikowania osoby fizycznej. Daną osobową będzie więc każda informacja
pozwalająca na ustalenie tożsamości osoby nawet pośrednio, poprzez inne posiadane
informacje.
Daną osobową będzie mógł stanowić np.: adres IP komputera, zdjęcie,
adres email (w szczególności jeśli składa się z imienia i nazwiska);
jeśli przy ich pomocy możemy ustalić kim jest dana osoba.
Jak chronić się przed nieuprawnionym dostępem:
•NIE PODAWAJ nikomu danych (chyba, że są wymagane przy rejestracji –
wtedy tylko w sprawdzonych serwisach publicznych)
•gdy ktoś wypytuje Cię o Twoje dane - NIE ODPOWIADAJ; najlepiej skończyć
taką rozmowę
•jeżeli nie musisz, NIE UMIESZCZAJ ważnych danych na komputerze podłączonym
do sieci
•BĄDŹ OSTROŻNA/Y w nowych miejscach w sieci - nie wiadomo jak działają – sprawdź,
jaki jest regulamin miejsca oraz czy możliwy jest kontakt z administracją
•SPRAWDŹ ZABEZPIECZENIA podczas zakupów w sieci
•dbaj cały czas o odpowiednią ochronę swojego komputera - ZAINSTALUJ PROGRAM
ANTYWIRUSOWY i WŁĄCZ FIREWALL (działający jak zapora nie dopuszczająca
szkodliwych elementów)
•AKTUALIZUJ PROGRAMY, z których korzystasz
•BĄDŹ CZUJNA/Y- nigdy, niezależnie od użytego zabezpieczenia, nie masz pewności
czy będzie ono wystarczające
Jak reagować na nieuprawniony dostęp?
Telefony komórkowe nowej generacji mają funkcje zbliżone do komputerów,
przez co są narażone na działania wirtualnych przestępców.
Zdarza się, że pobierając z Internetu na telefon grę lub aplikację niewidomego pochodzenia,
możemy wraz z nią ściągnąć wirusa. Taki wirus może zniszczyć cały system operacyjny
telefonu oraz doprowadzić do utraty wszystkich danych i kontaktów, które mieliśmy
w nim zapisane.
Jak się zabezpieczyć?
Włączaj usługę bluetooth i WIFI tylko wtedy, gdy z niej korzystasz.
Nie akceptuj propozycji połączenia z nieznanymi urządzeniami.
Nie pobieraj aplikacji i gier z nieznanych źródeł.
Zawsze czytaj regulaminy aplikacji i gier, które zamierzasz pobrać.
Jak reagować na nieuprawniony dostęp?
W przypadku kradzieży tożsamości w internecie,
należy przede wszystkim zwrócić się do prowadzących serwisy,
w których znajdują się przejęte przez hakera konta.
Wykorzystaj e-mail i szybko skontaktuj się z administratorami - opisz dokładnie sytuację,
tak aby uwiarygodnić problem i poproś o zablokowanie kont tak szybko, jak to możliwe.
Dzięki temu nie stracisz swojej reputacji przez np. spamowe wpisy na forach
spod Twojego nicka.
Jeśli nie możesz znaleźć adresu administratora strony skontaktuj się
z Helpline.org.pl i opowiedz o swoim problemie.
Wątpliwości kontaktować można ze specjalistami z Helpline.org.pl www.helpline.org.pl, [email protected], tel. 800-100-100.
Poza tym należy zmienić wszystkie hasła i loginy do serwisów internetowych
z których korzystasz, tak żeby nie było możliwe logowanie przy użyciu starych danych.
Zrób to nawet, jeśli te konta wydają się być nienaruszone - być może ktoś zechce skorzystać
z nich w przyszłości.
Jak reagować na nieuprawniony dostęp?
Jeżeli skradzione zostały dane związane z kontem bankowym lub kartą kredytową
nie należy kontaktować się w imieniu innych osób, bądź rodziców .
Nie wolno korzystać z cudzych kart, jeżeli takie znajdziemy, w takiej sytuacji należy
opowiedzieć rodzicom , bądź zaufanej osobie dorosłej o całej sytuacji.
Jeżeli skradzione zostały dane do Twojej karty kredytowej, lub też wykonano jakieś zakupy
na Twoje konto - wtedy należy bezzwłocznie skontaktować się z policją.
Jeżeli korzystałeś z karty kredytowej rodziców, lub ktoś wykonał zakupy na Twoje
konto, ktoś włamał sie na twoje konto, profil, blog, ktoś podszywa się pod ciebie
w celu ośmieszenia, padłeś ofiarą nękania, zastraszania i gróźb w Internecie
i za pośrednictwem telefonów komórkowych jest to wykroczenie i możesz zgłosić je na policję.
Jeżeli masz mniej niż 18 lat w takiej sytuacji zawiadomienie na policję
lub do prokuratury składają w Twoim imieniu osoby dorosłe: rodzice lub opiekunowie
prawni.
Niebezpieczne kontakty
Nigdy nie wiadomo, kto jest po drugiej stronie!
Jeśli podejrzewasz, że osoba z którą nawiązałeś/aś kontakt w Sieci ma wobec Ciebie
złe zamiary postaraj się:
Zachować korespondencję z tą osobą - w historii komunikatora, e-mailach, sms'ach
itp.
Spróbuj przypomnieć sobie wszystkie informacje, które posiadasz na temat tej osoby.
Spróbuj porozmawiać o tym z rodzicami czy inną zaufaną osobą dorosłą.
Rodzice lub prawni opiekunowie mogą podjąć działania,
które zapewnią Ci bezpieczeństwo.
Jeśli czujesz, że trudno Ci będzie przeprowadzić taką rozmowę skontaktuj się z Helpline - www.helpline.org.pl, [email protected],
tel. 800-100-100.
Niebezpieczne kontakty
Nigdy nie wiadomo, kto jest po drugiej stronie!
Pamiętaj!
Masz prawo odmówić rozmów na tematy intymne i każdy powinien to uszanować.
Masz prawo przerwać każdy kontakt, który Cię niepokoi.
Masz prawo powiedzieć o wszystkim rodzicom/opiekunom prawnym.
Masz prawo zgłosić administratorowi portalu każdą sytuację, która nie jest zgodna
z jego regulaminem.
Wskazówki, jak bezpiecznie kontaktować się z innymi:
•Staraj się spotykać przede wszystkim z osobami, które poznałeś/aś w świecie realnym.
•Nie podawaj nieznajomym swoich danych osobowych, takich jak numer telefonu
i adres, numer komunikatora, e-mail.
•Posługuj się Nickiem, nie podawaj prawdziwego imienia i nazwiska.
•Nie rozmawiaj z osobami poznanymi w Sieci na tematy intymne.
•Nie opowiadaj nieznajomym o Twoich prywatnych sprawach ani o Twojej rodzinie.
•Bądź ostrożny z wysyłaniem zdjęć- nigdy nie wiesz, gdzie mogą później trafić.
Jeśli coś podejrzewasz, powiedz rodzicom
lub skontaktuj się z Helpline - www.helpline.org.pl, [email protected],
tel. bezpłatny 800-100-100.
Szkodliwe treści to przede wszystkim informacje:
•Ukazujące pornografię
•Namawiające do wyśmiewania innych z powodu rasy, narodowości lub wyznawanej religii
•Namawiające do popełnienia przestępstwa
•Propagujące faszyzm i totalitaryzm
•Prezentujące przemoc
•Zachęcające do podejmowania działań autodestrukcyjnych, czyli takich, które powodują
szkody cielesne lub psychiczne np. uzależnienie
•Zawierające wulgaryzmy
•Zawierające elementy psychomanipulacji, czyli takiego sterowania cudzymi uczuciami,
którego celem jest wyłudzenie korzyści materialnych lub zmuszenie do niewłaściwych
zachowań
•Wprowadzające w błąd, co może mieć wpływ na życie i zdrowie młodego użytkownika
•Zachęcające do prostytucji, używania narkotyków czy hazardu
Szkodliwe treści
Jeśli w czasie surfowania po sieci natkniesz się na szkodliwe lub niebezpieczne treści
skontaktuj się z Helpline.org.pl
Telefon bezpłatny 800 100 100 i czat są czynne od poniedziałku do piątku od 11.00 do 17.00
Możesz również napisać na adres [email protected] lub za pomocą formularza
dostępnego na stronie www.helpline.org.pl
Treści nielegalne, które naruszają prawo, czyli:
*opublikowaną w sieci pornografię bez filtra informacyjnego z o materiałach
tylko dla dorosłych,
*treści rasistowskie,
*treści propagujące totalitaryzm i faszyzm,
możesz to zgłosić anonimowo poprzez formularz na stronie www.dyzurnet.pl
Uzależnienie od komputera
U osób, które nadużywają Internetu/komputera może pojawić się:
•Silna potrzeba lub poczucie przymusu korzystania z Internetu.
•Brak kontroli nad długością czasu spędzanego w Sieci.
•Problem z powstrzymaniem się od korzystania z Internetu.
•Występowanie niepokoju, rozdrażnienia czy gorszego samopoczucia
przy próbie przerwania lub ograniczenia korzystania z Internetu oraz ustępowanie tych
stanów z chwilą powrotu do Sieci.
•Zaniedbywanie dotychczasowych zainteresowań oraz kontaktów z ludźmi
na rzecz Internetu.
•Spędzanie coraz większej ilości czasu w Internecie celem uzyskania zadowolenia,
dobrego samopoczucia, które poprzednio osiągane było w znacznie krótszym czasie.
•Korzystanie z Internetu pomimo szkodliwości poświęcania tak długiego czasu na jedną
aktywność.
Jeśli podobne objawy widzisz u siebie –
zadzwoń bezpłatnie do Helpline 800 100 100,
napisz [email protected]
lub porozmawiaj na czacie www.helpline.org.pl
Uzależnienie od komputera
Konsekwencje nadużywania Internetu:
•Zaniedbywanie nauki oraz codziennych obowiązków;
•Zaburzenia w sferze uczuć i emocji np. częste uczucie niepokoju, agresja;
•Brak troski o własne zdrowie (brak snu, brak ruchu, nieregularne posiłki) i higienę
osobistą;
•Wyobcowanie z realnego świata;
•Problemy w relacjach z ludźmi, unikanie kontaktu z ludźmi w świecie realnym,
konflikty;
•Rezygnacja z zainteresowań i przyjemności;
•Trudności z koncentracją;
•Problemy zdrowotne (pogorszenie wzroku, bóle głowy, niedożywienie, zaburzenia
snu, nieprawidłowy oddech, zespół kanału nadgarstka, skrzywienia kręgosłupa).
Kilka zasad, których należy przestrzegać:
• Używaj bezpiecznych haseł (Idealne hasło jest długie i zawiera litery, punktację, symbole
i cyfry) i nie ujawniaj haseł innych osobom, nawet swoim znajomym.
• Zabezpieczaj zachowane hasła. Uważaj gdzie przechowujesz zapisane hasła. Nie
przechowuj haseł w plecaku, portfelu czy w pliku na swoim komputerze! Przestępcy
najpierw szukają właśnie tam.
• Nigdy nie wysyłaj swojego hasła przez pocztę elektroniczną! Jakakolwiek wiadomość
e-mail, nawet od „zaufanej” witryny, która prosi o podanie hasła, aktualizację karty
kredytowej lub prosi o wejście na stronę internetową w celu zweryfikowania hasła, może
stanowić oszustwo typu phishing (kradzież twojej tożsamości).
• Nie wpisuj haseł na komputerach, nad którymi nie masz kontroli.
Z ogólnie dostępnych komputerów w szkole, czytelni, kafejkach Internetowych czy
pracowniach komputerowych korzystaj tylko do anonimowego przeglądania Internetu
bez podawania nazwy użytkownika i hasła i zawsze wyloguj się z konta.
• Nie podawaj danych osobowych, które pozwalają na identyfikację. Używaj Nicka.
Pamiętaj! W sieci nie jesteś anonimowy i nie wiadomo, kto jest po drugiej stronie…
Przeczytaj o bezpiecznych mediach:
1. Szkoła Bezpiecznego Internetu- http://www.szkolabezpiecznegointernetu.pl
2.Bezpieczeństwo internautów Helpline - http://www.helpline.org.pl
3. Fundacja Kidprotect.pl - http://www.kidprotect.pl
4. Dziecko w sieci- www.dzieckowsieci.fdn.pl
5. Program "Mądrzy Rodzice" - http://www.madrzy-rodzice.pl
6. Bezpieczne Media- przewodnik dla rodziców - http://www.bezpiecznemedia.tp.pl
7. Oprogramowanie kontroli rodzicielskiej NORTON On-Line Family - https://onlinefamily.norton.com
8. Centrum Bezpieczeństwa Microsoft - http://www.microsoft.com/pl-pl/security/family-safety/childsafetyinternet.aspx
9. Program 3-2-1-Internet - http://www.321internet.pl/zasady.html
10. Program Sieciaki - http://www.sieciaki.pl ; http://www.sieciaki.pl/dla-rodzicow-i-nauczycieli
11. Program unijny Safer Internet- bezpieczny internet - http://www.saferinternet.pl
12. Zgłaszanie nielegalnych treści, np. dotyczących rasizmu- Dyżurnet - http://www.dyzurnet.pl
13. O bezpieczeństwie w sieci- http://www.orange.pl/bezpieczenstwo_w_sieci.phtml
14. O mediach- http://redesignmag.pl/Bezpieczne_media.html
15. Bezpieczeństwo dzieci w sieci. Poradnik http://www.sunrisedzieciom.pl/poradnik_bezpieczenstwo_dzieci_w_sieci.pdf
16.Interkl@sa - http://www.interklasa.pl
17. Nasza-Klasa o Bezpieczeństwie - http://nasza-klasa.pl/bezpieczenstwo
18. Bezpieczeństwo na Allegro - http://www.allegro.pl/country_pages/1/0/sc/
Dowiedz się więcej o bezpieczeństwie,
korzystając z poniższych stron internetowych.
www.helpline.org.pl
www.kidprotect.pl/działania
www.dzieckowsieci.fdn.pl
www.bezpiecznemedia.tp.pl
www.321internet.pl/zasady
http://www.microsoft.com/pl-pl/security/familysafety/childsafety-internet.aspx
www.helpline.org.pl
www.kidprotect.pl/działania
www.dzieckowsieci.fdn.pl
www.bezpiecznemedia.tp.pl
www.321internet.pl/zasady
http://www.microsoft.com/pl-pl/security/family-safety/childsafety-internet.aspx
Slide 15
Zadbaj o e-bezpieczeństwo swoje i innych!
Na bazie materiałów edukacyjnych o bezpieczeństwie w sieci,
oraz projektu Kidprotect i Fundacji Dzieci Niczyje
„Szkoła Bezpiecznego Internetu” i „Pomoc w Net”
opracowała E.Wójcicka
Media
Obecnie najpopularniejsze są cztery podstawowe typy środków masowego przekazu:
Internet, telewizja, radio oraz gazeta. Są one obecne na co dzień w życiu człowieka,
towarzyszą mu na każdym kroku.
Dzięki mediom ludzie mają dostęp do najświeższych informacji, edukacji i rozrywki.
Media dają nieograniczone możliwości komunikacji, rozwoju i poznawania świata.
Media kształtują opinię publiczną, wyznaczają kierunki myślenia, kształtują gusta,
światopogląd, dostarczają emocji, przemawiają do ludzkiej wyobraźni,
są także poważnym narzędziem marketingowym i biznesowym.
Pamiętając o zaletach mediów, nie możemy zapominać o ich wadach.
Musimy być krytyczni wobec treści i informacji nam przekazywanych i mieć świadomość
niebezpieczeństw i ryzyka, jakie niesie nieświadome lub ufne i beztroskie korzystanie
z mediów.
Media mogą bowiem kłamać, oszukiwać, manipulować odbiorcami,
zawierać niepożądane, szkodliwe i zakazane treści, błędne informacje,
wpływać na niewłaściwe postawy i zachowania. Na przykład: cyberprzemoc,
przestępstwa, spam, wirusy, phishing, piractwo, wyłudzenia, kradzieże, utrata danych,
włamania do bazy, przejęcie domeny, szpiegostwo, demoralizacja, pedofilia, uzależnienia
to tylko wybrane zagrożenia związane z niewłaściwym użytkowaniem i odbiorem mediów.
AKTUALNE ZAGROŻENIA BEZPIECZEŃSTWA UŻYTKOWNIKÓW W INTERNECIE
Internet to medium, które ma wiele pozytywnych zastosowań.
Niestety niesie ze sobą równie dużo zagrożeń.
Internauci mogą być narażeni na:
cyberprzemoc- zjawisko wysyłania lub publikowania, przy użyciu nowych technologii
(Internetu i telefonu komórkowego) materiałów (zdjęć, filmów, komentarzy, wiadomości itp.),
które mają na celu wyrządzenie krzywdy drugiej osobie.
nieuprawniony dostęp - włamania do miejsc strzeżonych hasłem lub innym
zabezpieczeniem (np. poczta email, konto na portalu społecznościowym itp.)
niebezpieczne kontakty- kontakty, które związane są z ryzykiem wystąpienia
niebezpieczeństwa ze strony osób, z którymi młodzi użytkownicy Internetu rozmawiają
lub korespondują, w tym uwodzenie w sieci (gooming) - to szczególna kategoria relacji
tworzona w Internecie między osobami dorosłymi a dziećmi w celu ich uwiedzenia
i wykorzystania seksualnego.
szkodliwe treści - treści pojawiające się w Internecie, które są nieadekwatne do wieku,
wrażliwości i rozwoju dziecka (np. promujące przemoc, pornografię, zachęcające
do ryzykownych zachowań itp.)
uzależnienie od Internetu - patologiczne używanie Internetu, które ma znaczący wpływ
na pogorszenie funkcjonowania dziecka w sferze: fizycznej, psychicznej, interpersonalnej,
społecznej, rodzinnej, ekonomicznej.
Przydatne kontakty:
Telefon Zaufania dla Dzieci i Młodzieży prowadzonego przez Fundację Dzieci Niczyje116 111
Helpline.org.pl
-wspólny projekt Fundacji Dzieci Niczyje i Fundacji Orange, współfinansowanym przez
Komisję Europejską w ramach projektu Safer Internet. Celem jest niesienie pomocy dzieciom i młodzieży w
sytuacjach zagrożenia bezpieczeństwa podczas korzystania z nowych technologii oraz wsparcie rodziców i
profesjonalistów , którzy w swojej pracy zawodowej spotykają się z problemami młodych internautów. Telefon
800 100 100 i czat są czynne od poniedziałku do piątku od 11.00 do 17.00;
e-mail: [email protected]
zgłaszanie nielegalnych treści: [email protected]
Fundacja Kidprotect- Szkoła Bezpiecznego Internetu- 22 636 73 04 (biuro),
500 851 978 lub przez GG801 123 400
Telefon Zaufania Rzecznika praw Dziecka800 12 12 12 od poniedziałku do piątku od godziny 8.15 do 20.00
Cyberprzemoc
Cyberprzemoc to takie zachowania jak:
•ośmieszanie, obrażanie, straszenie, nękanie czy też poniżanie kogoś
za pomocą Internetu albo telefonu komórkowego
•podszywanie się pod kogoś w portalach społecznościowych, na blogach,
wiadomościach e-mail lub komunikatorach
•włamanie się na czyjeś konto (np. pocztowe, w portalu społecznościowym,
konto komunikatora)
•publikowanie oraz rozsyłanie filmów, zdjęć, albo informacji, które kogoś ośmieszają
•tworzenie obrażających kogoś stron internetowych lub blogów
•pisanie obraźliwych komentarzy na forach, blogach, portalach społecznościowych.
Jeśli doświadczasz cyberprzemocy:
*powiedz o tym zaufanej osobie dorosłej - z jej pomocą będzie Ci łatwiej poradzić sobie
z tą sytuacją.
*postaraj się nie kontaktować ze sprawcą cyberprzemocy i nie odpowiadać
na jego zaczepki. Dzięki temu unikniesz prowokowania go do dalszych działań.
*zachowaj wszystkie dowody cyberprzemocy - nie kasuj smsów, e-maili, rozmów na czatach
lub komunikatorach.
* jeśli ktoś dokucza Ci na jakiejś stronie WWW, zrób screen strony (zdjęcie)aby zachować to, co widzisz na ekranie wciśnij klawisz "Print Screen" (Prt Sc),
a następnie otwórz program tekstowy (np. Word) lub graficzny (np. Paint) i wklej tam screen
naciskając jednocześnie klawisze "Ctrl" i "V".
Pamiętaj, aby zapisać plik!
*skontaktuj się z Helpline pod bezpłatnym numerem 800 100 100,
wyślij wiadomość e-mail na adres [email protected]
lub porozmawiaj na czacie z poziomu strony Helpline.
Nieuprawniony dostęp
Zdarza się, że ktoś bez naszej wiedzy i zgody próbuje uzyskać dostęp do naszego komputera,
konta, profilu czy bloga. Często chce w ten sposób uzyskać i przejąć informacje,
które publikujemy lub przechowujemy.
Kradzież danych polega na wyciąganiu pewnych informacji (m.in. danych osobowych)
od konkretnej osoby, przez osoby niepowołane (które nie mają na to pozwolenia).
Każdy Polak ma prawo do ochrony danych osobowych w myśl Ustawy
o Ochronie danych osobowych z dnia 29 sierpnia 1997 roku.
Dane osobowe to wszelkie informacje dotyczące zidentyfikowanej lub możliwej
do zidentyfikowania osoby fizycznej. Daną osobową będzie więc każda informacja
pozwalająca na ustalenie tożsamości osoby nawet pośrednio, poprzez inne posiadane
informacje.
Daną osobową będzie mógł stanowić np.: adres IP komputera, zdjęcie,
adres email (w szczególności jeśli składa się z imienia i nazwiska);
jeśli przy ich pomocy możemy ustalić kim jest dana osoba.
Jak chronić się przed nieuprawnionym dostępem:
•NIE PODAWAJ nikomu danych (chyba, że są wymagane przy rejestracji –
wtedy tylko w sprawdzonych serwisach publicznych)
•gdy ktoś wypytuje Cię o Twoje dane - NIE ODPOWIADAJ; najlepiej skończyć
taką rozmowę
•jeżeli nie musisz, NIE UMIESZCZAJ ważnych danych na komputerze podłączonym
do sieci
•BĄDŹ OSTROŻNA/Y w nowych miejscach w sieci - nie wiadomo jak działają – sprawdź,
jaki jest regulamin miejsca oraz czy możliwy jest kontakt z administracją
•SPRAWDŹ ZABEZPIECZENIA podczas zakupów w sieci
•dbaj cały czas o odpowiednią ochronę swojego komputera - ZAINSTALUJ PROGRAM
ANTYWIRUSOWY i WŁĄCZ FIREWALL (działający jak zapora nie dopuszczająca
szkodliwych elementów)
•AKTUALIZUJ PROGRAMY, z których korzystasz
•BĄDŹ CZUJNA/Y- nigdy, niezależnie od użytego zabezpieczenia, nie masz pewności
czy będzie ono wystarczające
Jak reagować na nieuprawniony dostęp?
Telefony komórkowe nowej generacji mają funkcje zbliżone do komputerów,
przez co są narażone na działania wirtualnych przestępców.
Zdarza się, że pobierając z Internetu na telefon grę lub aplikację niewidomego pochodzenia,
możemy wraz z nią ściągnąć wirusa. Taki wirus może zniszczyć cały system operacyjny
telefonu oraz doprowadzić do utraty wszystkich danych i kontaktów, które mieliśmy
w nim zapisane.
Jak się zabezpieczyć?
Włączaj usługę bluetooth i WIFI tylko wtedy, gdy z niej korzystasz.
Nie akceptuj propozycji połączenia z nieznanymi urządzeniami.
Nie pobieraj aplikacji i gier z nieznanych źródeł.
Zawsze czytaj regulaminy aplikacji i gier, które zamierzasz pobrać.
Jak reagować na nieuprawniony dostęp?
W przypadku kradzieży tożsamości w internecie,
należy przede wszystkim zwrócić się do prowadzących serwisy,
w których znajdują się przejęte przez hakera konta.
Wykorzystaj e-mail i szybko skontaktuj się z administratorami - opisz dokładnie sytuację,
tak aby uwiarygodnić problem i poproś o zablokowanie kont tak szybko, jak to możliwe.
Dzięki temu nie stracisz swojej reputacji przez np. spamowe wpisy na forach
spod Twojego nicka.
Jeśli nie możesz znaleźć adresu administratora strony skontaktuj się
z Helpline.org.pl i opowiedz o swoim problemie.
Wątpliwości kontaktować można ze specjalistami z Helpline.org.pl www.helpline.org.pl, [email protected], tel. 800-100-100.
Poza tym należy zmienić wszystkie hasła i loginy do serwisów internetowych
z których korzystasz, tak żeby nie było możliwe logowanie przy użyciu starych danych.
Zrób to nawet, jeśli te konta wydają się być nienaruszone - być może ktoś zechce skorzystać
z nich w przyszłości.
Jak reagować na nieuprawniony dostęp?
Jeżeli skradzione zostały dane związane z kontem bankowym lub kartą kredytową
nie należy kontaktować się w imieniu innych osób, bądź rodziców .
Nie wolno korzystać z cudzych kart, jeżeli takie znajdziemy, w takiej sytuacji należy
opowiedzieć rodzicom , bądź zaufanej osobie dorosłej o całej sytuacji.
Jeżeli skradzione zostały dane do Twojej karty kredytowej, lub też wykonano jakieś zakupy
na Twoje konto - wtedy należy bezzwłocznie skontaktować się z policją.
Jeżeli korzystałeś z karty kredytowej rodziców, lub ktoś wykonał zakupy na Twoje
konto, ktoś włamał sie na twoje konto, profil, blog, ktoś podszywa się pod ciebie
w celu ośmieszenia, padłeś ofiarą nękania, zastraszania i gróźb w Internecie
i za pośrednictwem telefonów komórkowych jest to wykroczenie i możesz zgłosić je na policję.
Jeżeli masz mniej niż 18 lat w takiej sytuacji zawiadomienie na policję
lub do prokuratury składają w Twoim imieniu osoby dorosłe: rodzice lub opiekunowie
prawni.
Niebezpieczne kontakty
Nigdy nie wiadomo, kto jest po drugiej stronie!
Jeśli podejrzewasz, że osoba z którą nawiązałeś/aś kontakt w Sieci ma wobec Ciebie
złe zamiary postaraj się:
Zachować korespondencję z tą osobą - w historii komunikatora, e-mailach, sms'ach
itp.
Spróbuj przypomnieć sobie wszystkie informacje, które posiadasz na temat tej osoby.
Spróbuj porozmawiać o tym z rodzicami czy inną zaufaną osobą dorosłą.
Rodzice lub prawni opiekunowie mogą podjąć działania,
które zapewnią Ci bezpieczeństwo.
Jeśli czujesz, że trudno Ci będzie przeprowadzić taką rozmowę skontaktuj się z Helpline - www.helpline.org.pl, [email protected],
tel. 800-100-100.
Niebezpieczne kontakty
Nigdy nie wiadomo, kto jest po drugiej stronie!
Pamiętaj!
Masz prawo odmówić rozmów na tematy intymne i każdy powinien to uszanować.
Masz prawo przerwać każdy kontakt, który Cię niepokoi.
Masz prawo powiedzieć o wszystkim rodzicom/opiekunom prawnym.
Masz prawo zgłosić administratorowi portalu każdą sytuację, która nie jest zgodna
z jego regulaminem.
Wskazówki, jak bezpiecznie kontaktować się z innymi:
•Staraj się spotykać przede wszystkim z osobami, które poznałeś/aś w świecie realnym.
•Nie podawaj nieznajomym swoich danych osobowych, takich jak numer telefonu
i adres, numer komunikatora, e-mail.
•Posługuj się Nickiem, nie podawaj prawdziwego imienia i nazwiska.
•Nie rozmawiaj z osobami poznanymi w Sieci na tematy intymne.
•Nie opowiadaj nieznajomym o Twoich prywatnych sprawach ani o Twojej rodzinie.
•Bądź ostrożny z wysyłaniem zdjęć- nigdy nie wiesz, gdzie mogą później trafić.
Jeśli coś podejrzewasz, powiedz rodzicom
lub skontaktuj się z Helpline - www.helpline.org.pl, [email protected],
tel. bezpłatny 800-100-100.
Szkodliwe treści to przede wszystkim informacje:
•Ukazujące pornografię
•Namawiające do wyśmiewania innych z powodu rasy, narodowości lub wyznawanej religii
•Namawiające do popełnienia przestępstwa
•Propagujące faszyzm i totalitaryzm
•Prezentujące przemoc
•Zachęcające do podejmowania działań autodestrukcyjnych, czyli takich, które powodują
szkody cielesne lub psychiczne np. uzależnienie
•Zawierające wulgaryzmy
•Zawierające elementy psychomanipulacji, czyli takiego sterowania cudzymi uczuciami,
którego celem jest wyłudzenie korzyści materialnych lub zmuszenie do niewłaściwych
zachowań
•Wprowadzające w błąd, co może mieć wpływ na życie i zdrowie młodego użytkownika
•Zachęcające do prostytucji, używania narkotyków czy hazardu
Szkodliwe treści
Jeśli w czasie surfowania po sieci natkniesz się na szkodliwe lub niebezpieczne treści
skontaktuj się z Helpline.org.pl
Telefon bezpłatny 800 100 100 i czat są czynne od poniedziałku do piątku od 11.00 do 17.00
Możesz również napisać na adres [email protected] lub za pomocą formularza
dostępnego na stronie www.helpline.org.pl
Treści nielegalne, które naruszają prawo, czyli:
*opublikowaną w sieci pornografię bez filtra informacyjnego z o materiałach
tylko dla dorosłych,
*treści rasistowskie,
*treści propagujące totalitaryzm i faszyzm,
możesz to zgłosić anonimowo poprzez formularz na stronie www.dyzurnet.pl
Uzależnienie od komputera
U osób, które nadużywają Internetu/komputera może pojawić się:
•Silna potrzeba lub poczucie przymusu korzystania z Internetu.
•Brak kontroli nad długością czasu spędzanego w Sieci.
•Problem z powstrzymaniem się od korzystania z Internetu.
•Występowanie niepokoju, rozdrażnienia czy gorszego samopoczucia
przy próbie przerwania lub ograniczenia korzystania z Internetu oraz ustępowanie tych
stanów z chwilą powrotu do Sieci.
•Zaniedbywanie dotychczasowych zainteresowań oraz kontaktów z ludźmi
na rzecz Internetu.
•Spędzanie coraz większej ilości czasu w Internecie celem uzyskania zadowolenia,
dobrego samopoczucia, które poprzednio osiągane było w znacznie krótszym czasie.
•Korzystanie z Internetu pomimo szkodliwości poświęcania tak długiego czasu na jedną
aktywność.
Jeśli podobne objawy widzisz u siebie –
zadzwoń bezpłatnie do Helpline 800 100 100,
napisz [email protected]
lub porozmawiaj na czacie www.helpline.org.pl
Uzależnienie od komputera
Konsekwencje nadużywania Internetu:
•Zaniedbywanie nauki oraz codziennych obowiązków;
•Zaburzenia w sferze uczuć i emocji np. częste uczucie niepokoju, agresja;
•Brak troski o własne zdrowie (brak snu, brak ruchu, nieregularne posiłki) i higienę
osobistą;
•Wyobcowanie z realnego świata;
•Problemy w relacjach z ludźmi, unikanie kontaktu z ludźmi w świecie realnym,
konflikty;
•Rezygnacja z zainteresowań i przyjemności;
•Trudności z koncentracją;
•Problemy zdrowotne (pogorszenie wzroku, bóle głowy, niedożywienie, zaburzenia
snu, nieprawidłowy oddech, zespół kanału nadgarstka, skrzywienia kręgosłupa).
Kilka zasad, których należy przestrzegać:
• Używaj bezpiecznych haseł (Idealne hasło jest długie i zawiera litery, punktację, symbole
i cyfry) i nie ujawniaj haseł innych osobom, nawet swoim znajomym.
• Zabezpieczaj zachowane hasła. Uważaj gdzie przechowujesz zapisane hasła. Nie
przechowuj haseł w plecaku, portfelu czy w pliku na swoim komputerze! Przestępcy
najpierw szukają właśnie tam.
• Nigdy nie wysyłaj swojego hasła przez pocztę elektroniczną! Jakakolwiek wiadomość
e-mail, nawet od „zaufanej” witryny, która prosi o podanie hasła, aktualizację karty
kredytowej lub prosi o wejście na stronę internetową w celu zweryfikowania hasła, może
stanowić oszustwo typu phishing (kradzież twojej tożsamości).
• Nie wpisuj haseł na komputerach, nad którymi nie masz kontroli.
Z ogólnie dostępnych komputerów w szkole, czytelni, kafejkach Internetowych czy
pracowniach komputerowych korzystaj tylko do anonimowego przeglądania Internetu
bez podawania nazwy użytkownika i hasła i zawsze wyloguj się z konta.
• Nie podawaj danych osobowych, które pozwalają na identyfikację. Używaj Nicka.
Pamiętaj! W sieci nie jesteś anonimowy i nie wiadomo, kto jest po drugiej stronie…
Przeczytaj o bezpiecznych mediach:
1. Szkoła Bezpiecznego Internetu- http://www.szkolabezpiecznegointernetu.pl
2.Bezpieczeństwo internautów Helpline - http://www.helpline.org.pl
3. Fundacja Kidprotect.pl - http://www.kidprotect.pl
4. Dziecko w sieci- www.dzieckowsieci.fdn.pl
5. Program "Mądrzy Rodzice" - http://www.madrzy-rodzice.pl
6. Bezpieczne Media- przewodnik dla rodziców - http://www.bezpiecznemedia.tp.pl
7. Oprogramowanie kontroli rodzicielskiej NORTON On-Line Family - https://onlinefamily.norton.com
8. Centrum Bezpieczeństwa Microsoft - http://www.microsoft.com/pl-pl/security/family-safety/childsafetyinternet.aspx
9. Program 3-2-1-Internet - http://www.321internet.pl/zasady.html
10. Program Sieciaki - http://www.sieciaki.pl ; http://www.sieciaki.pl/dla-rodzicow-i-nauczycieli
11. Program unijny Safer Internet- bezpieczny internet - http://www.saferinternet.pl
12. Zgłaszanie nielegalnych treści, np. dotyczących rasizmu- Dyżurnet - http://www.dyzurnet.pl
13. O bezpieczeństwie w sieci- http://www.orange.pl/bezpieczenstwo_w_sieci.phtml
14. O mediach- http://redesignmag.pl/Bezpieczne_media.html
15. Bezpieczeństwo dzieci w sieci. Poradnik http://www.sunrisedzieciom.pl/poradnik_bezpieczenstwo_dzieci_w_sieci.pdf
16.Interkl@sa - http://www.interklasa.pl
17. Nasza-Klasa o Bezpieczeństwie - http://nasza-klasa.pl/bezpieczenstwo
18. Bezpieczeństwo na Allegro - http://www.allegro.pl/country_pages/1/0/sc/
Dowiedz się więcej o bezpieczeństwie,
korzystając z poniższych stron internetowych.
www.helpline.org.pl
www.kidprotect.pl/działania
www.dzieckowsieci.fdn.pl
www.bezpiecznemedia.tp.pl
www.321internet.pl/zasady
http://www.microsoft.com/pl-pl/security/familysafety/childsafety-internet.aspx
www.helpline.org.pl
www.kidprotect.pl/działania
www.dzieckowsieci.fdn.pl
www.bezpiecznemedia.tp.pl
www.321internet.pl/zasady
http://www.microsoft.com/pl-pl/security/family-safety/childsafety-internet.aspx
Slide 16
Zadbaj o e-bezpieczeństwo swoje i innych!
Na bazie materiałów edukacyjnych o bezpieczeństwie w sieci,
oraz projektu Kidprotect i Fundacji Dzieci Niczyje
„Szkoła Bezpiecznego Internetu” i „Pomoc w Net”
opracowała E.Wójcicka
Media
Obecnie najpopularniejsze są cztery podstawowe typy środków masowego przekazu:
Internet, telewizja, radio oraz gazeta. Są one obecne na co dzień w życiu człowieka,
towarzyszą mu na każdym kroku.
Dzięki mediom ludzie mają dostęp do najświeższych informacji, edukacji i rozrywki.
Media dają nieograniczone możliwości komunikacji, rozwoju i poznawania świata.
Media kształtują opinię publiczną, wyznaczają kierunki myślenia, kształtują gusta,
światopogląd, dostarczają emocji, przemawiają do ludzkiej wyobraźni,
są także poważnym narzędziem marketingowym i biznesowym.
Pamiętając o zaletach mediów, nie możemy zapominać o ich wadach.
Musimy być krytyczni wobec treści i informacji nam przekazywanych i mieć świadomość
niebezpieczeństw i ryzyka, jakie niesie nieświadome lub ufne i beztroskie korzystanie
z mediów.
Media mogą bowiem kłamać, oszukiwać, manipulować odbiorcami,
zawierać niepożądane, szkodliwe i zakazane treści, błędne informacje,
wpływać na niewłaściwe postawy i zachowania. Na przykład: cyberprzemoc,
przestępstwa, spam, wirusy, phishing, piractwo, wyłudzenia, kradzieże, utrata danych,
włamania do bazy, przejęcie domeny, szpiegostwo, demoralizacja, pedofilia, uzależnienia
to tylko wybrane zagrożenia związane z niewłaściwym użytkowaniem i odbiorem mediów.
AKTUALNE ZAGROŻENIA BEZPIECZEŃSTWA UŻYTKOWNIKÓW W INTERNECIE
Internet to medium, które ma wiele pozytywnych zastosowań.
Niestety niesie ze sobą równie dużo zagrożeń.
Internauci mogą być narażeni na:
cyberprzemoc- zjawisko wysyłania lub publikowania, przy użyciu nowych technologii
(Internetu i telefonu komórkowego) materiałów (zdjęć, filmów, komentarzy, wiadomości itp.),
które mają na celu wyrządzenie krzywdy drugiej osobie.
nieuprawniony dostęp - włamania do miejsc strzeżonych hasłem lub innym
zabezpieczeniem (np. poczta email, konto na portalu społecznościowym itp.)
niebezpieczne kontakty- kontakty, które związane są z ryzykiem wystąpienia
niebezpieczeństwa ze strony osób, z którymi młodzi użytkownicy Internetu rozmawiają
lub korespondują, w tym uwodzenie w sieci (gooming) - to szczególna kategoria relacji
tworzona w Internecie między osobami dorosłymi a dziećmi w celu ich uwiedzenia
i wykorzystania seksualnego.
szkodliwe treści - treści pojawiające się w Internecie, które są nieadekwatne do wieku,
wrażliwości i rozwoju dziecka (np. promujące przemoc, pornografię, zachęcające
do ryzykownych zachowań itp.)
uzależnienie od Internetu - patologiczne używanie Internetu, które ma znaczący wpływ
na pogorszenie funkcjonowania dziecka w sferze: fizycznej, psychicznej, interpersonalnej,
społecznej, rodzinnej, ekonomicznej.
Przydatne kontakty:
Telefon Zaufania dla Dzieci i Młodzieży prowadzonego przez Fundację Dzieci Niczyje116 111
Helpline.org.pl
-wspólny projekt Fundacji Dzieci Niczyje i Fundacji Orange, współfinansowanym przez
Komisję Europejską w ramach projektu Safer Internet. Celem jest niesienie pomocy dzieciom i młodzieży w
sytuacjach zagrożenia bezpieczeństwa podczas korzystania z nowych technologii oraz wsparcie rodziców i
profesjonalistów , którzy w swojej pracy zawodowej spotykają się z problemami młodych internautów. Telefon
800 100 100 i czat są czynne od poniedziałku do piątku od 11.00 do 17.00;
e-mail: [email protected]
zgłaszanie nielegalnych treści: [email protected]
Fundacja Kidprotect- Szkoła Bezpiecznego Internetu- 22 636 73 04 (biuro),
500 851 978 lub przez GG801 123 400
Telefon Zaufania Rzecznika praw Dziecka800 12 12 12 od poniedziałku do piątku od godziny 8.15 do 20.00
Cyberprzemoc
Cyberprzemoc to takie zachowania jak:
•ośmieszanie, obrażanie, straszenie, nękanie czy też poniżanie kogoś
za pomocą Internetu albo telefonu komórkowego
•podszywanie się pod kogoś w portalach społecznościowych, na blogach,
wiadomościach e-mail lub komunikatorach
•włamanie się na czyjeś konto (np. pocztowe, w portalu społecznościowym,
konto komunikatora)
•publikowanie oraz rozsyłanie filmów, zdjęć, albo informacji, które kogoś ośmieszają
•tworzenie obrażających kogoś stron internetowych lub blogów
•pisanie obraźliwych komentarzy na forach, blogach, portalach społecznościowych.
Jeśli doświadczasz cyberprzemocy:
*powiedz o tym zaufanej osobie dorosłej - z jej pomocą będzie Ci łatwiej poradzić sobie
z tą sytuacją.
*postaraj się nie kontaktować ze sprawcą cyberprzemocy i nie odpowiadać
na jego zaczepki. Dzięki temu unikniesz prowokowania go do dalszych działań.
*zachowaj wszystkie dowody cyberprzemocy - nie kasuj smsów, e-maili, rozmów na czatach
lub komunikatorach.
* jeśli ktoś dokucza Ci na jakiejś stronie WWW, zrób screen strony (zdjęcie)aby zachować to, co widzisz na ekranie wciśnij klawisz "Print Screen" (Prt Sc),
a następnie otwórz program tekstowy (np. Word) lub graficzny (np. Paint) i wklej tam screen
naciskając jednocześnie klawisze "Ctrl" i "V".
Pamiętaj, aby zapisać plik!
*skontaktuj się z Helpline pod bezpłatnym numerem 800 100 100,
wyślij wiadomość e-mail na adres [email protected]
lub porozmawiaj na czacie z poziomu strony Helpline.
Nieuprawniony dostęp
Zdarza się, że ktoś bez naszej wiedzy i zgody próbuje uzyskać dostęp do naszego komputera,
konta, profilu czy bloga. Często chce w ten sposób uzyskać i przejąć informacje,
które publikujemy lub przechowujemy.
Kradzież danych polega na wyciąganiu pewnych informacji (m.in. danych osobowych)
od konkretnej osoby, przez osoby niepowołane (które nie mają na to pozwolenia).
Każdy Polak ma prawo do ochrony danych osobowych w myśl Ustawy
o Ochronie danych osobowych z dnia 29 sierpnia 1997 roku.
Dane osobowe to wszelkie informacje dotyczące zidentyfikowanej lub możliwej
do zidentyfikowania osoby fizycznej. Daną osobową będzie więc każda informacja
pozwalająca na ustalenie tożsamości osoby nawet pośrednio, poprzez inne posiadane
informacje.
Daną osobową będzie mógł stanowić np.: adres IP komputera, zdjęcie,
adres email (w szczególności jeśli składa się z imienia i nazwiska);
jeśli przy ich pomocy możemy ustalić kim jest dana osoba.
Jak chronić się przed nieuprawnionym dostępem:
•NIE PODAWAJ nikomu danych (chyba, że są wymagane przy rejestracji –
wtedy tylko w sprawdzonych serwisach publicznych)
•gdy ktoś wypytuje Cię o Twoje dane - NIE ODPOWIADAJ; najlepiej skończyć
taką rozmowę
•jeżeli nie musisz, NIE UMIESZCZAJ ważnych danych na komputerze podłączonym
do sieci
•BĄDŹ OSTROŻNA/Y w nowych miejscach w sieci - nie wiadomo jak działają – sprawdź,
jaki jest regulamin miejsca oraz czy możliwy jest kontakt z administracją
•SPRAWDŹ ZABEZPIECZENIA podczas zakupów w sieci
•dbaj cały czas o odpowiednią ochronę swojego komputera - ZAINSTALUJ PROGRAM
ANTYWIRUSOWY i WŁĄCZ FIREWALL (działający jak zapora nie dopuszczająca
szkodliwych elementów)
•AKTUALIZUJ PROGRAMY, z których korzystasz
•BĄDŹ CZUJNA/Y- nigdy, niezależnie od użytego zabezpieczenia, nie masz pewności
czy będzie ono wystarczające
Jak reagować na nieuprawniony dostęp?
Telefony komórkowe nowej generacji mają funkcje zbliżone do komputerów,
przez co są narażone na działania wirtualnych przestępców.
Zdarza się, że pobierając z Internetu na telefon grę lub aplikację niewidomego pochodzenia,
możemy wraz z nią ściągnąć wirusa. Taki wirus może zniszczyć cały system operacyjny
telefonu oraz doprowadzić do utraty wszystkich danych i kontaktów, które mieliśmy
w nim zapisane.
Jak się zabezpieczyć?
Włączaj usługę bluetooth i WIFI tylko wtedy, gdy z niej korzystasz.
Nie akceptuj propozycji połączenia z nieznanymi urządzeniami.
Nie pobieraj aplikacji i gier z nieznanych źródeł.
Zawsze czytaj regulaminy aplikacji i gier, które zamierzasz pobrać.
Jak reagować na nieuprawniony dostęp?
W przypadku kradzieży tożsamości w internecie,
należy przede wszystkim zwrócić się do prowadzących serwisy,
w których znajdują się przejęte przez hakera konta.
Wykorzystaj e-mail i szybko skontaktuj się z administratorami - opisz dokładnie sytuację,
tak aby uwiarygodnić problem i poproś o zablokowanie kont tak szybko, jak to możliwe.
Dzięki temu nie stracisz swojej reputacji przez np. spamowe wpisy na forach
spod Twojego nicka.
Jeśli nie możesz znaleźć adresu administratora strony skontaktuj się
z Helpline.org.pl i opowiedz o swoim problemie.
Wątpliwości kontaktować można ze specjalistami z Helpline.org.pl www.helpline.org.pl, [email protected], tel. 800-100-100.
Poza tym należy zmienić wszystkie hasła i loginy do serwisów internetowych
z których korzystasz, tak żeby nie było możliwe logowanie przy użyciu starych danych.
Zrób to nawet, jeśli te konta wydają się być nienaruszone - być może ktoś zechce skorzystać
z nich w przyszłości.
Jak reagować na nieuprawniony dostęp?
Jeżeli skradzione zostały dane związane z kontem bankowym lub kartą kredytową
nie należy kontaktować się w imieniu innych osób, bądź rodziców .
Nie wolno korzystać z cudzych kart, jeżeli takie znajdziemy, w takiej sytuacji należy
opowiedzieć rodzicom , bądź zaufanej osobie dorosłej o całej sytuacji.
Jeżeli skradzione zostały dane do Twojej karty kredytowej, lub też wykonano jakieś zakupy
na Twoje konto - wtedy należy bezzwłocznie skontaktować się z policją.
Jeżeli korzystałeś z karty kredytowej rodziców, lub ktoś wykonał zakupy na Twoje
konto, ktoś włamał sie na twoje konto, profil, blog, ktoś podszywa się pod ciebie
w celu ośmieszenia, padłeś ofiarą nękania, zastraszania i gróźb w Internecie
i za pośrednictwem telefonów komórkowych jest to wykroczenie i możesz zgłosić je na policję.
Jeżeli masz mniej niż 18 lat w takiej sytuacji zawiadomienie na policję
lub do prokuratury składają w Twoim imieniu osoby dorosłe: rodzice lub opiekunowie
prawni.
Niebezpieczne kontakty
Nigdy nie wiadomo, kto jest po drugiej stronie!
Jeśli podejrzewasz, że osoba z którą nawiązałeś/aś kontakt w Sieci ma wobec Ciebie
złe zamiary postaraj się:
Zachować korespondencję z tą osobą - w historii komunikatora, e-mailach, sms'ach
itp.
Spróbuj przypomnieć sobie wszystkie informacje, które posiadasz na temat tej osoby.
Spróbuj porozmawiać o tym z rodzicami czy inną zaufaną osobą dorosłą.
Rodzice lub prawni opiekunowie mogą podjąć działania,
które zapewnią Ci bezpieczeństwo.
Jeśli czujesz, że trudno Ci będzie przeprowadzić taką rozmowę skontaktuj się z Helpline - www.helpline.org.pl, [email protected],
tel. 800-100-100.
Niebezpieczne kontakty
Nigdy nie wiadomo, kto jest po drugiej stronie!
Pamiętaj!
Masz prawo odmówić rozmów na tematy intymne i każdy powinien to uszanować.
Masz prawo przerwać każdy kontakt, który Cię niepokoi.
Masz prawo powiedzieć o wszystkim rodzicom/opiekunom prawnym.
Masz prawo zgłosić administratorowi portalu każdą sytuację, która nie jest zgodna
z jego regulaminem.
Wskazówki, jak bezpiecznie kontaktować się z innymi:
•Staraj się spotykać przede wszystkim z osobami, które poznałeś/aś w świecie realnym.
•Nie podawaj nieznajomym swoich danych osobowych, takich jak numer telefonu
i adres, numer komunikatora, e-mail.
•Posługuj się Nickiem, nie podawaj prawdziwego imienia i nazwiska.
•Nie rozmawiaj z osobami poznanymi w Sieci na tematy intymne.
•Nie opowiadaj nieznajomym o Twoich prywatnych sprawach ani o Twojej rodzinie.
•Bądź ostrożny z wysyłaniem zdjęć- nigdy nie wiesz, gdzie mogą później trafić.
Jeśli coś podejrzewasz, powiedz rodzicom
lub skontaktuj się z Helpline - www.helpline.org.pl, [email protected],
tel. bezpłatny 800-100-100.
Szkodliwe treści to przede wszystkim informacje:
•Ukazujące pornografię
•Namawiające do wyśmiewania innych z powodu rasy, narodowości lub wyznawanej religii
•Namawiające do popełnienia przestępstwa
•Propagujące faszyzm i totalitaryzm
•Prezentujące przemoc
•Zachęcające do podejmowania działań autodestrukcyjnych, czyli takich, które powodują
szkody cielesne lub psychiczne np. uzależnienie
•Zawierające wulgaryzmy
•Zawierające elementy psychomanipulacji, czyli takiego sterowania cudzymi uczuciami,
którego celem jest wyłudzenie korzyści materialnych lub zmuszenie do niewłaściwych
zachowań
•Wprowadzające w błąd, co może mieć wpływ na życie i zdrowie młodego użytkownika
•Zachęcające do prostytucji, używania narkotyków czy hazardu
Szkodliwe treści
Jeśli w czasie surfowania po sieci natkniesz się na szkodliwe lub niebezpieczne treści
skontaktuj się z Helpline.org.pl
Telefon bezpłatny 800 100 100 i czat są czynne od poniedziałku do piątku od 11.00 do 17.00
Możesz również napisać na adres [email protected] lub za pomocą formularza
dostępnego na stronie www.helpline.org.pl
Treści nielegalne, które naruszają prawo, czyli:
*opublikowaną w sieci pornografię bez filtra informacyjnego z o materiałach
tylko dla dorosłych,
*treści rasistowskie,
*treści propagujące totalitaryzm i faszyzm,
możesz to zgłosić anonimowo poprzez formularz na stronie www.dyzurnet.pl
Uzależnienie od komputera
U osób, które nadużywają Internetu/komputera może pojawić się:
•Silna potrzeba lub poczucie przymusu korzystania z Internetu.
•Brak kontroli nad długością czasu spędzanego w Sieci.
•Problem z powstrzymaniem się od korzystania z Internetu.
•Występowanie niepokoju, rozdrażnienia czy gorszego samopoczucia
przy próbie przerwania lub ograniczenia korzystania z Internetu oraz ustępowanie tych
stanów z chwilą powrotu do Sieci.
•Zaniedbywanie dotychczasowych zainteresowań oraz kontaktów z ludźmi
na rzecz Internetu.
•Spędzanie coraz większej ilości czasu w Internecie celem uzyskania zadowolenia,
dobrego samopoczucia, które poprzednio osiągane było w znacznie krótszym czasie.
•Korzystanie z Internetu pomimo szkodliwości poświęcania tak długiego czasu na jedną
aktywność.
Jeśli podobne objawy widzisz u siebie –
zadzwoń bezpłatnie do Helpline 800 100 100,
napisz [email protected]
lub porozmawiaj na czacie www.helpline.org.pl
Uzależnienie od komputera
Konsekwencje nadużywania Internetu:
•Zaniedbywanie nauki oraz codziennych obowiązków;
•Zaburzenia w sferze uczuć i emocji np. częste uczucie niepokoju, agresja;
•Brak troski o własne zdrowie (brak snu, brak ruchu, nieregularne posiłki) i higienę
osobistą;
•Wyobcowanie z realnego świata;
•Problemy w relacjach z ludźmi, unikanie kontaktu z ludźmi w świecie realnym,
konflikty;
•Rezygnacja z zainteresowań i przyjemności;
•Trudności z koncentracją;
•Problemy zdrowotne (pogorszenie wzroku, bóle głowy, niedożywienie, zaburzenia
snu, nieprawidłowy oddech, zespół kanału nadgarstka, skrzywienia kręgosłupa).
Kilka zasad, których należy przestrzegać:
• Używaj bezpiecznych haseł (Idealne hasło jest długie i zawiera litery, punktację, symbole
i cyfry) i nie ujawniaj haseł innych osobom, nawet swoim znajomym.
• Zabezpieczaj zachowane hasła. Uważaj gdzie przechowujesz zapisane hasła. Nie
przechowuj haseł w plecaku, portfelu czy w pliku na swoim komputerze! Przestępcy
najpierw szukają właśnie tam.
• Nigdy nie wysyłaj swojego hasła przez pocztę elektroniczną! Jakakolwiek wiadomość
e-mail, nawet od „zaufanej” witryny, która prosi o podanie hasła, aktualizację karty
kredytowej lub prosi o wejście na stronę internetową w celu zweryfikowania hasła, może
stanowić oszustwo typu phishing (kradzież twojej tożsamości).
• Nie wpisuj haseł na komputerach, nad którymi nie masz kontroli.
Z ogólnie dostępnych komputerów w szkole, czytelni, kafejkach Internetowych czy
pracowniach komputerowych korzystaj tylko do anonimowego przeglądania Internetu
bez podawania nazwy użytkownika i hasła i zawsze wyloguj się z konta.
• Nie podawaj danych osobowych, które pozwalają na identyfikację. Używaj Nicka.
Pamiętaj! W sieci nie jesteś anonimowy i nie wiadomo, kto jest po drugiej stronie…
Przeczytaj o bezpiecznych mediach:
1. Szkoła Bezpiecznego Internetu- http://www.szkolabezpiecznegointernetu.pl
2.Bezpieczeństwo internautów Helpline - http://www.helpline.org.pl
3. Fundacja Kidprotect.pl - http://www.kidprotect.pl
4. Dziecko w sieci- www.dzieckowsieci.fdn.pl
5. Program "Mądrzy Rodzice" - http://www.madrzy-rodzice.pl
6. Bezpieczne Media- przewodnik dla rodziców - http://www.bezpiecznemedia.tp.pl
7. Oprogramowanie kontroli rodzicielskiej NORTON On-Line Family - https://onlinefamily.norton.com
8. Centrum Bezpieczeństwa Microsoft - http://www.microsoft.com/pl-pl/security/family-safety/childsafetyinternet.aspx
9. Program 3-2-1-Internet - http://www.321internet.pl/zasady.html
10. Program Sieciaki - http://www.sieciaki.pl ; http://www.sieciaki.pl/dla-rodzicow-i-nauczycieli
11. Program unijny Safer Internet- bezpieczny internet - http://www.saferinternet.pl
12. Zgłaszanie nielegalnych treści, np. dotyczących rasizmu- Dyżurnet - http://www.dyzurnet.pl
13. O bezpieczeństwie w sieci- http://www.orange.pl/bezpieczenstwo_w_sieci.phtml
14. O mediach- http://redesignmag.pl/Bezpieczne_media.html
15. Bezpieczeństwo dzieci w sieci. Poradnik http://www.sunrisedzieciom.pl/poradnik_bezpieczenstwo_dzieci_w_sieci.pdf
16.Interkl@sa - http://www.interklasa.pl
17. Nasza-Klasa o Bezpieczeństwie - http://nasza-klasa.pl/bezpieczenstwo
18. Bezpieczeństwo na Allegro - http://www.allegro.pl/country_pages/1/0/sc/
Dowiedz się więcej o bezpieczeństwie,
korzystając z poniższych stron internetowych.
www.helpline.org.pl
www.kidprotect.pl/działania
www.dzieckowsieci.fdn.pl
www.bezpiecznemedia.tp.pl
www.321internet.pl/zasady
http://www.microsoft.com/pl-pl/security/familysafety/childsafety-internet.aspx
www.helpline.org.pl
www.kidprotect.pl/działania
www.dzieckowsieci.fdn.pl
www.bezpiecznemedia.tp.pl
www.321internet.pl/zasady
http://www.microsoft.com/pl-pl/security/family-safety/childsafety-internet.aspx
Slide 17
Zadbaj o e-bezpieczeństwo swoje i innych!
Na bazie materiałów edukacyjnych o bezpieczeństwie w sieci,
oraz projektu Kidprotect i Fundacji Dzieci Niczyje
„Szkoła Bezpiecznego Internetu” i „Pomoc w Net”
opracowała E.Wójcicka
Media
Obecnie najpopularniejsze są cztery podstawowe typy środków masowego przekazu:
Internet, telewizja, radio oraz gazeta. Są one obecne na co dzień w życiu człowieka,
towarzyszą mu na każdym kroku.
Dzięki mediom ludzie mają dostęp do najświeższych informacji, edukacji i rozrywki.
Media dają nieograniczone możliwości komunikacji, rozwoju i poznawania świata.
Media kształtują opinię publiczną, wyznaczają kierunki myślenia, kształtują gusta,
światopogląd, dostarczają emocji, przemawiają do ludzkiej wyobraźni,
są także poważnym narzędziem marketingowym i biznesowym.
Pamiętając o zaletach mediów, nie możemy zapominać o ich wadach.
Musimy być krytyczni wobec treści i informacji nam przekazywanych i mieć świadomość
niebezpieczeństw i ryzyka, jakie niesie nieświadome lub ufne i beztroskie korzystanie
z mediów.
Media mogą bowiem kłamać, oszukiwać, manipulować odbiorcami,
zawierać niepożądane, szkodliwe i zakazane treści, błędne informacje,
wpływać na niewłaściwe postawy i zachowania. Na przykład: cyberprzemoc,
przestępstwa, spam, wirusy, phishing, piractwo, wyłudzenia, kradzieże, utrata danych,
włamania do bazy, przejęcie domeny, szpiegostwo, demoralizacja, pedofilia, uzależnienia
to tylko wybrane zagrożenia związane z niewłaściwym użytkowaniem i odbiorem mediów.
AKTUALNE ZAGROŻENIA BEZPIECZEŃSTWA UŻYTKOWNIKÓW W INTERNECIE
Internet to medium, które ma wiele pozytywnych zastosowań.
Niestety niesie ze sobą równie dużo zagrożeń.
Internauci mogą być narażeni na:
cyberprzemoc- zjawisko wysyłania lub publikowania, przy użyciu nowych technologii
(Internetu i telefonu komórkowego) materiałów (zdjęć, filmów, komentarzy, wiadomości itp.),
które mają na celu wyrządzenie krzywdy drugiej osobie.
nieuprawniony dostęp - włamania do miejsc strzeżonych hasłem lub innym
zabezpieczeniem (np. poczta email, konto na portalu społecznościowym itp.)
niebezpieczne kontakty- kontakty, które związane są z ryzykiem wystąpienia
niebezpieczeństwa ze strony osób, z którymi młodzi użytkownicy Internetu rozmawiają
lub korespondują, w tym uwodzenie w sieci (gooming) - to szczególna kategoria relacji
tworzona w Internecie między osobami dorosłymi a dziećmi w celu ich uwiedzenia
i wykorzystania seksualnego.
szkodliwe treści - treści pojawiające się w Internecie, które są nieadekwatne do wieku,
wrażliwości i rozwoju dziecka (np. promujące przemoc, pornografię, zachęcające
do ryzykownych zachowań itp.)
uzależnienie od Internetu - patologiczne używanie Internetu, które ma znaczący wpływ
na pogorszenie funkcjonowania dziecka w sferze: fizycznej, psychicznej, interpersonalnej,
społecznej, rodzinnej, ekonomicznej.
Przydatne kontakty:
Telefon Zaufania dla Dzieci i Młodzieży prowadzonego przez Fundację Dzieci Niczyje116 111
Helpline.org.pl
-wspólny projekt Fundacji Dzieci Niczyje i Fundacji Orange, współfinansowanym przez
Komisję Europejską w ramach projektu Safer Internet. Celem jest niesienie pomocy dzieciom i młodzieży w
sytuacjach zagrożenia bezpieczeństwa podczas korzystania z nowych technologii oraz wsparcie rodziców i
profesjonalistów , którzy w swojej pracy zawodowej spotykają się z problemami młodych internautów. Telefon
800 100 100 i czat są czynne od poniedziałku do piątku od 11.00 do 17.00;
e-mail: [email protected]
zgłaszanie nielegalnych treści: [email protected]
Fundacja Kidprotect- Szkoła Bezpiecznego Internetu- 22 636 73 04 (biuro),
500 851 978 lub przez GG801 123 400
Telefon Zaufania Rzecznika praw Dziecka800 12 12 12 od poniedziałku do piątku od godziny 8.15 do 20.00
Cyberprzemoc
Cyberprzemoc to takie zachowania jak:
•ośmieszanie, obrażanie, straszenie, nękanie czy też poniżanie kogoś
za pomocą Internetu albo telefonu komórkowego
•podszywanie się pod kogoś w portalach społecznościowych, na blogach,
wiadomościach e-mail lub komunikatorach
•włamanie się na czyjeś konto (np. pocztowe, w portalu społecznościowym,
konto komunikatora)
•publikowanie oraz rozsyłanie filmów, zdjęć, albo informacji, które kogoś ośmieszają
•tworzenie obrażających kogoś stron internetowych lub blogów
•pisanie obraźliwych komentarzy na forach, blogach, portalach społecznościowych.
Jeśli doświadczasz cyberprzemocy:
*powiedz o tym zaufanej osobie dorosłej - z jej pomocą będzie Ci łatwiej poradzić sobie
z tą sytuacją.
*postaraj się nie kontaktować ze sprawcą cyberprzemocy i nie odpowiadać
na jego zaczepki. Dzięki temu unikniesz prowokowania go do dalszych działań.
*zachowaj wszystkie dowody cyberprzemocy - nie kasuj smsów, e-maili, rozmów na czatach
lub komunikatorach.
* jeśli ktoś dokucza Ci na jakiejś stronie WWW, zrób screen strony (zdjęcie)aby zachować to, co widzisz na ekranie wciśnij klawisz "Print Screen" (Prt Sc),
a następnie otwórz program tekstowy (np. Word) lub graficzny (np. Paint) i wklej tam screen
naciskając jednocześnie klawisze "Ctrl" i "V".
Pamiętaj, aby zapisać plik!
*skontaktuj się z Helpline pod bezpłatnym numerem 800 100 100,
wyślij wiadomość e-mail na adres [email protected]
lub porozmawiaj na czacie z poziomu strony Helpline.
Nieuprawniony dostęp
Zdarza się, że ktoś bez naszej wiedzy i zgody próbuje uzyskać dostęp do naszego komputera,
konta, profilu czy bloga. Często chce w ten sposób uzyskać i przejąć informacje,
które publikujemy lub przechowujemy.
Kradzież danych polega na wyciąganiu pewnych informacji (m.in. danych osobowych)
od konkretnej osoby, przez osoby niepowołane (które nie mają na to pozwolenia).
Każdy Polak ma prawo do ochrony danych osobowych w myśl Ustawy
o Ochronie danych osobowych z dnia 29 sierpnia 1997 roku.
Dane osobowe to wszelkie informacje dotyczące zidentyfikowanej lub możliwej
do zidentyfikowania osoby fizycznej. Daną osobową będzie więc każda informacja
pozwalająca na ustalenie tożsamości osoby nawet pośrednio, poprzez inne posiadane
informacje.
Daną osobową będzie mógł stanowić np.: adres IP komputera, zdjęcie,
adres email (w szczególności jeśli składa się z imienia i nazwiska);
jeśli przy ich pomocy możemy ustalić kim jest dana osoba.
Jak chronić się przed nieuprawnionym dostępem:
•NIE PODAWAJ nikomu danych (chyba, że są wymagane przy rejestracji –
wtedy tylko w sprawdzonych serwisach publicznych)
•gdy ktoś wypytuje Cię o Twoje dane - NIE ODPOWIADAJ; najlepiej skończyć
taką rozmowę
•jeżeli nie musisz, NIE UMIESZCZAJ ważnych danych na komputerze podłączonym
do sieci
•BĄDŹ OSTROŻNA/Y w nowych miejscach w sieci - nie wiadomo jak działają – sprawdź,
jaki jest regulamin miejsca oraz czy możliwy jest kontakt z administracją
•SPRAWDŹ ZABEZPIECZENIA podczas zakupów w sieci
•dbaj cały czas o odpowiednią ochronę swojego komputera - ZAINSTALUJ PROGRAM
ANTYWIRUSOWY i WŁĄCZ FIREWALL (działający jak zapora nie dopuszczająca
szkodliwych elementów)
•AKTUALIZUJ PROGRAMY, z których korzystasz
•BĄDŹ CZUJNA/Y- nigdy, niezależnie od użytego zabezpieczenia, nie masz pewności
czy będzie ono wystarczające
Jak reagować na nieuprawniony dostęp?
Telefony komórkowe nowej generacji mają funkcje zbliżone do komputerów,
przez co są narażone na działania wirtualnych przestępców.
Zdarza się, że pobierając z Internetu na telefon grę lub aplikację niewidomego pochodzenia,
możemy wraz z nią ściągnąć wirusa. Taki wirus może zniszczyć cały system operacyjny
telefonu oraz doprowadzić do utraty wszystkich danych i kontaktów, które mieliśmy
w nim zapisane.
Jak się zabezpieczyć?
Włączaj usługę bluetooth i WIFI tylko wtedy, gdy z niej korzystasz.
Nie akceptuj propozycji połączenia z nieznanymi urządzeniami.
Nie pobieraj aplikacji i gier z nieznanych źródeł.
Zawsze czytaj regulaminy aplikacji i gier, które zamierzasz pobrać.
Jak reagować na nieuprawniony dostęp?
W przypadku kradzieży tożsamości w internecie,
należy przede wszystkim zwrócić się do prowadzących serwisy,
w których znajdują się przejęte przez hakera konta.
Wykorzystaj e-mail i szybko skontaktuj się z administratorami - opisz dokładnie sytuację,
tak aby uwiarygodnić problem i poproś o zablokowanie kont tak szybko, jak to możliwe.
Dzięki temu nie stracisz swojej reputacji przez np. spamowe wpisy na forach
spod Twojego nicka.
Jeśli nie możesz znaleźć adresu administratora strony skontaktuj się
z Helpline.org.pl i opowiedz o swoim problemie.
Wątpliwości kontaktować można ze specjalistami z Helpline.org.pl www.helpline.org.pl, [email protected], tel. 800-100-100.
Poza tym należy zmienić wszystkie hasła i loginy do serwisów internetowych
z których korzystasz, tak żeby nie było możliwe logowanie przy użyciu starych danych.
Zrób to nawet, jeśli te konta wydają się być nienaruszone - być może ktoś zechce skorzystać
z nich w przyszłości.
Jak reagować na nieuprawniony dostęp?
Jeżeli skradzione zostały dane związane z kontem bankowym lub kartą kredytową
nie należy kontaktować się w imieniu innych osób, bądź rodziców .
Nie wolno korzystać z cudzych kart, jeżeli takie znajdziemy, w takiej sytuacji należy
opowiedzieć rodzicom , bądź zaufanej osobie dorosłej o całej sytuacji.
Jeżeli skradzione zostały dane do Twojej karty kredytowej, lub też wykonano jakieś zakupy
na Twoje konto - wtedy należy bezzwłocznie skontaktować się z policją.
Jeżeli korzystałeś z karty kredytowej rodziców, lub ktoś wykonał zakupy na Twoje
konto, ktoś włamał sie na twoje konto, profil, blog, ktoś podszywa się pod ciebie
w celu ośmieszenia, padłeś ofiarą nękania, zastraszania i gróźb w Internecie
i za pośrednictwem telefonów komórkowych jest to wykroczenie i możesz zgłosić je na policję.
Jeżeli masz mniej niż 18 lat w takiej sytuacji zawiadomienie na policję
lub do prokuratury składają w Twoim imieniu osoby dorosłe: rodzice lub opiekunowie
prawni.
Niebezpieczne kontakty
Nigdy nie wiadomo, kto jest po drugiej stronie!
Jeśli podejrzewasz, że osoba z którą nawiązałeś/aś kontakt w Sieci ma wobec Ciebie
złe zamiary postaraj się:
Zachować korespondencję z tą osobą - w historii komunikatora, e-mailach, sms'ach
itp.
Spróbuj przypomnieć sobie wszystkie informacje, które posiadasz na temat tej osoby.
Spróbuj porozmawiać o tym z rodzicami czy inną zaufaną osobą dorosłą.
Rodzice lub prawni opiekunowie mogą podjąć działania,
które zapewnią Ci bezpieczeństwo.
Jeśli czujesz, że trudno Ci będzie przeprowadzić taką rozmowę skontaktuj się z Helpline - www.helpline.org.pl, [email protected],
tel. 800-100-100.
Niebezpieczne kontakty
Nigdy nie wiadomo, kto jest po drugiej stronie!
Pamiętaj!
Masz prawo odmówić rozmów na tematy intymne i każdy powinien to uszanować.
Masz prawo przerwać każdy kontakt, który Cię niepokoi.
Masz prawo powiedzieć o wszystkim rodzicom/opiekunom prawnym.
Masz prawo zgłosić administratorowi portalu każdą sytuację, która nie jest zgodna
z jego regulaminem.
Wskazówki, jak bezpiecznie kontaktować się z innymi:
•Staraj się spotykać przede wszystkim z osobami, które poznałeś/aś w świecie realnym.
•Nie podawaj nieznajomym swoich danych osobowych, takich jak numer telefonu
i adres, numer komunikatora, e-mail.
•Posługuj się Nickiem, nie podawaj prawdziwego imienia i nazwiska.
•Nie rozmawiaj z osobami poznanymi w Sieci na tematy intymne.
•Nie opowiadaj nieznajomym o Twoich prywatnych sprawach ani o Twojej rodzinie.
•Bądź ostrożny z wysyłaniem zdjęć- nigdy nie wiesz, gdzie mogą później trafić.
Jeśli coś podejrzewasz, powiedz rodzicom
lub skontaktuj się z Helpline - www.helpline.org.pl, [email protected],
tel. bezpłatny 800-100-100.
Szkodliwe treści to przede wszystkim informacje:
•Ukazujące pornografię
•Namawiające do wyśmiewania innych z powodu rasy, narodowości lub wyznawanej religii
•Namawiające do popełnienia przestępstwa
•Propagujące faszyzm i totalitaryzm
•Prezentujące przemoc
•Zachęcające do podejmowania działań autodestrukcyjnych, czyli takich, które powodują
szkody cielesne lub psychiczne np. uzależnienie
•Zawierające wulgaryzmy
•Zawierające elementy psychomanipulacji, czyli takiego sterowania cudzymi uczuciami,
którego celem jest wyłudzenie korzyści materialnych lub zmuszenie do niewłaściwych
zachowań
•Wprowadzające w błąd, co może mieć wpływ na życie i zdrowie młodego użytkownika
•Zachęcające do prostytucji, używania narkotyków czy hazardu
Szkodliwe treści
Jeśli w czasie surfowania po sieci natkniesz się na szkodliwe lub niebezpieczne treści
skontaktuj się z Helpline.org.pl
Telefon bezpłatny 800 100 100 i czat są czynne od poniedziałku do piątku od 11.00 do 17.00
Możesz również napisać na adres [email protected] lub za pomocą formularza
dostępnego na stronie www.helpline.org.pl
Treści nielegalne, które naruszają prawo, czyli:
*opublikowaną w sieci pornografię bez filtra informacyjnego z o materiałach
tylko dla dorosłych,
*treści rasistowskie,
*treści propagujące totalitaryzm i faszyzm,
możesz to zgłosić anonimowo poprzez formularz na stronie www.dyzurnet.pl
Uzależnienie od komputera
U osób, które nadużywają Internetu/komputera może pojawić się:
•Silna potrzeba lub poczucie przymusu korzystania z Internetu.
•Brak kontroli nad długością czasu spędzanego w Sieci.
•Problem z powstrzymaniem się od korzystania z Internetu.
•Występowanie niepokoju, rozdrażnienia czy gorszego samopoczucia
przy próbie przerwania lub ograniczenia korzystania z Internetu oraz ustępowanie tych
stanów z chwilą powrotu do Sieci.
•Zaniedbywanie dotychczasowych zainteresowań oraz kontaktów z ludźmi
na rzecz Internetu.
•Spędzanie coraz większej ilości czasu w Internecie celem uzyskania zadowolenia,
dobrego samopoczucia, które poprzednio osiągane było w znacznie krótszym czasie.
•Korzystanie z Internetu pomimo szkodliwości poświęcania tak długiego czasu na jedną
aktywność.
Jeśli podobne objawy widzisz u siebie –
zadzwoń bezpłatnie do Helpline 800 100 100,
napisz [email protected]
lub porozmawiaj na czacie www.helpline.org.pl
Uzależnienie od komputera
Konsekwencje nadużywania Internetu:
•Zaniedbywanie nauki oraz codziennych obowiązków;
•Zaburzenia w sferze uczuć i emocji np. częste uczucie niepokoju, agresja;
•Brak troski o własne zdrowie (brak snu, brak ruchu, nieregularne posiłki) i higienę
osobistą;
•Wyobcowanie z realnego świata;
•Problemy w relacjach z ludźmi, unikanie kontaktu z ludźmi w świecie realnym,
konflikty;
•Rezygnacja z zainteresowań i przyjemności;
•Trudności z koncentracją;
•Problemy zdrowotne (pogorszenie wzroku, bóle głowy, niedożywienie, zaburzenia
snu, nieprawidłowy oddech, zespół kanału nadgarstka, skrzywienia kręgosłupa).
Kilka zasad, których należy przestrzegać:
• Używaj bezpiecznych haseł (Idealne hasło jest długie i zawiera litery, punktację, symbole
i cyfry) i nie ujawniaj haseł innych osobom, nawet swoim znajomym.
• Zabezpieczaj zachowane hasła. Uważaj gdzie przechowujesz zapisane hasła. Nie
przechowuj haseł w plecaku, portfelu czy w pliku na swoim komputerze! Przestępcy
najpierw szukają właśnie tam.
• Nigdy nie wysyłaj swojego hasła przez pocztę elektroniczną! Jakakolwiek wiadomość
e-mail, nawet od „zaufanej” witryny, która prosi o podanie hasła, aktualizację karty
kredytowej lub prosi o wejście na stronę internetową w celu zweryfikowania hasła, może
stanowić oszustwo typu phishing (kradzież twojej tożsamości).
• Nie wpisuj haseł na komputerach, nad którymi nie masz kontroli.
Z ogólnie dostępnych komputerów w szkole, czytelni, kafejkach Internetowych czy
pracowniach komputerowych korzystaj tylko do anonimowego przeglądania Internetu
bez podawania nazwy użytkownika i hasła i zawsze wyloguj się z konta.
• Nie podawaj danych osobowych, które pozwalają na identyfikację. Używaj Nicka.
Pamiętaj! W sieci nie jesteś anonimowy i nie wiadomo, kto jest po drugiej stronie…
Przeczytaj o bezpiecznych mediach:
1. Szkoła Bezpiecznego Internetu- http://www.szkolabezpiecznegointernetu.pl
2.Bezpieczeństwo internautów Helpline - http://www.helpline.org.pl
3. Fundacja Kidprotect.pl - http://www.kidprotect.pl
4. Dziecko w sieci- www.dzieckowsieci.fdn.pl
5. Program "Mądrzy Rodzice" - http://www.madrzy-rodzice.pl
6. Bezpieczne Media- przewodnik dla rodziców - http://www.bezpiecznemedia.tp.pl
7. Oprogramowanie kontroli rodzicielskiej NORTON On-Line Family - https://onlinefamily.norton.com
8. Centrum Bezpieczeństwa Microsoft - http://www.microsoft.com/pl-pl/security/family-safety/childsafetyinternet.aspx
9. Program 3-2-1-Internet - http://www.321internet.pl/zasady.html
10. Program Sieciaki - http://www.sieciaki.pl ; http://www.sieciaki.pl/dla-rodzicow-i-nauczycieli
11. Program unijny Safer Internet- bezpieczny internet - http://www.saferinternet.pl
12. Zgłaszanie nielegalnych treści, np. dotyczących rasizmu- Dyżurnet - http://www.dyzurnet.pl
13. O bezpieczeństwie w sieci- http://www.orange.pl/bezpieczenstwo_w_sieci.phtml
14. O mediach- http://redesignmag.pl/Bezpieczne_media.html
15. Bezpieczeństwo dzieci w sieci. Poradnik http://www.sunrisedzieciom.pl/poradnik_bezpieczenstwo_dzieci_w_sieci.pdf
16.Interkl@sa - http://www.interklasa.pl
17. Nasza-Klasa o Bezpieczeństwie - http://nasza-klasa.pl/bezpieczenstwo
18. Bezpieczeństwo na Allegro - http://www.allegro.pl/country_pages/1/0/sc/
Dowiedz się więcej o bezpieczeństwie,
korzystając z poniższych stron internetowych.
www.helpline.org.pl
www.kidprotect.pl/działania
www.dzieckowsieci.fdn.pl
www.bezpiecznemedia.tp.pl
www.321internet.pl/zasady
http://www.microsoft.com/pl-pl/security/familysafety/childsafety-internet.aspx
www.helpline.org.pl
www.kidprotect.pl/działania
www.dzieckowsieci.fdn.pl
www.bezpiecznemedia.tp.pl
www.321internet.pl/zasady
http://www.microsoft.com/pl-pl/security/family-safety/childsafety-internet.aspx
Slide 18
Zadbaj o e-bezpieczeństwo swoje i innych!
Na bazie materiałów edukacyjnych o bezpieczeństwie w sieci,
oraz projektu Kidprotect i Fundacji Dzieci Niczyje
„Szkoła Bezpiecznego Internetu” i „Pomoc w Net”
opracowała E.Wójcicka
Media
Obecnie najpopularniejsze są cztery podstawowe typy środków masowego przekazu:
Internet, telewizja, radio oraz gazeta. Są one obecne na co dzień w życiu człowieka,
towarzyszą mu na każdym kroku.
Dzięki mediom ludzie mają dostęp do najświeższych informacji, edukacji i rozrywki.
Media dają nieograniczone możliwości komunikacji, rozwoju i poznawania świata.
Media kształtują opinię publiczną, wyznaczają kierunki myślenia, kształtują gusta,
światopogląd, dostarczają emocji, przemawiają do ludzkiej wyobraźni,
są także poważnym narzędziem marketingowym i biznesowym.
Pamiętając o zaletach mediów, nie możemy zapominać o ich wadach.
Musimy być krytyczni wobec treści i informacji nam przekazywanych i mieć świadomość
niebezpieczeństw i ryzyka, jakie niesie nieświadome lub ufne i beztroskie korzystanie
z mediów.
Media mogą bowiem kłamać, oszukiwać, manipulować odbiorcami,
zawierać niepożądane, szkodliwe i zakazane treści, błędne informacje,
wpływać na niewłaściwe postawy i zachowania. Na przykład: cyberprzemoc,
przestępstwa, spam, wirusy, phishing, piractwo, wyłudzenia, kradzieże, utrata danych,
włamania do bazy, przejęcie domeny, szpiegostwo, demoralizacja, pedofilia, uzależnienia
to tylko wybrane zagrożenia związane z niewłaściwym użytkowaniem i odbiorem mediów.
AKTUALNE ZAGROŻENIA BEZPIECZEŃSTWA UŻYTKOWNIKÓW W INTERNECIE
Internet to medium, które ma wiele pozytywnych zastosowań.
Niestety niesie ze sobą równie dużo zagrożeń.
Internauci mogą być narażeni na:
cyberprzemoc- zjawisko wysyłania lub publikowania, przy użyciu nowych technologii
(Internetu i telefonu komórkowego) materiałów (zdjęć, filmów, komentarzy, wiadomości itp.),
które mają na celu wyrządzenie krzywdy drugiej osobie.
nieuprawniony dostęp - włamania do miejsc strzeżonych hasłem lub innym
zabezpieczeniem (np. poczta email, konto na portalu społecznościowym itp.)
niebezpieczne kontakty- kontakty, które związane są z ryzykiem wystąpienia
niebezpieczeństwa ze strony osób, z którymi młodzi użytkownicy Internetu rozmawiają
lub korespondują, w tym uwodzenie w sieci (gooming) - to szczególna kategoria relacji
tworzona w Internecie między osobami dorosłymi a dziećmi w celu ich uwiedzenia
i wykorzystania seksualnego.
szkodliwe treści - treści pojawiające się w Internecie, które są nieadekwatne do wieku,
wrażliwości i rozwoju dziecka (np. promujące przemoc, pornografię, zachęcające
do ryzykownych zachowań itp.)
uzależnienie od Internetu - patologiczne używanie Internetu, które ma znaczący wpływ
na pogorszenie funkcjonowania dziecka w sferze: fizycznej, psychicznej, interpersonalnej,
społecznej, rodzinnej, ekonomicznej.
Przydatne kontakty:
Telefon Zaufania dla Dzieci i Młodzieży prowadzonego przez Fundację Dzieci Niczyje116 111
Helpline.org.pl
-wspólny projekt Fundacji Dzieci Niczyje i Fundacji Orange, współfinansowanym przez
Komisję Europejską w ramach projektu Safer Internet. Celem jest niesienie pomocy dzieciom i młodzieży w
sytuacjach zagrożenia bezpieczeństwa podczas korzystania z nowych technologii oraz wsparcie rodziców i
profesjonalistów , którzy w swojej pracy zawodowej spotykają się z problemami młodych internautów. Telefon
800 100 100 i czat są czynne od poniedziałku do piątku od 11.00 do 17.00;
e-mail: [email protected]
zgłaszanie nielegalnych treści: [email protected]
Fundacja Kidprotect- Szkoła Bezpiecznego Internetu- 22 636 73 04 (biuro),
500 851 978 lub przez GG801 123 400
Telefon Zaufania Rzecznika praw Dziecka800 12 12 12 od poniedziałku do piątku od godziny 8.15 do 20.00
Cyberprzemoc
Cyberprzemoc to takie zachowania jak:
•ośmieszanie, obrażanie, straszenie, nękanie czy też poniżanie kogoś
za pomocą Internetu albo telefonu komórkowego
•podszywanie się pod kogoś w portalach społecznościowych, na blogach,
wiadomościach e-mail lub komunikatorach
•włamanie się na czyjeś konto (np. pocztowe, w portalu społecznościowym,
konto komunikatora)
•publikowanie oraz rozsyłanie filmów, zdjęć, albo informacji, które kogoś ośmieszają
•tworzenie obrażających kogoś stron internetowych lub blogów
•pisanie obraźliwych komentarzy na forach, blogach, portalach społecznościowych.
Jeśli doświadczasz cyberprzemocy:
*powiedz o tym zaufanej osobie dorosłej - z jej pomocą będzie Ci łatwiej poradzić sobie
z tą sytuacją.
*postaraj się nie kontaktować ze sprawcą cyberprzemocy i nie odpowiadać
na jego zaczepki. Dzięki temu unikniesz prowokowania go do dalszych działań.
*zachowaj wszystkie dowody cyberprzemocy - nie kasuj smsów, e-maili, rozmów na czatach
lub komunikatorach.
* jeśli ktoś dokucza Ci na jakiejś stronie WWW, zrób screen strony (zdjęcie)aby zachować to, co widzisz na ekranie wciśnij klawisz "Print Screen" (Prt Sc),
a następnie otwórz program tekstowy (np. Word) lub graficzny (np. Paint) i wklej tam screen
naciskając jednocześnie klawisze "Ctrl" i "V".
Pamiętaj, aby zapisać plik!
*skontaktuj się z Helpline pod bezpłatnym numerem 800 100 100,
wyślij wiadomość e-mail na adres [email protected]
lub porozmawiaj na czacie z poziomu strony Helpline.
Nieuprawniony dostęp
Zdarza się, że ktoś bez naszej wiedzy i zgody próbuje uzyskać dostęp do naszego komputera,
konta, profilu czy bloga. Często chce w ten sposób uzyskać i przejąć informacje,
które publikujemy lub przechowujemy.
Kradzież danych polega na wyciąganiu pewnych informacji (m.in. danych osobowych)
od konkretnej osoby, przez osoby niepowołane (które nie mają na to pozwolenia).
Każdy Polak ma prawo do ochrony danych osobowych w myśl Ustawy
o Ochronie danych osobowych z dnia 29 sierpnia 1997 roku.
Dane osobowe to wszelkie informacje dotyczące zidentyfikowanej lub możliwej
do zidentyfikowania osoby fizycznej. Daną osobową będzie więc każda informacja
pozwalająca na ustalenie tożsamości osoby nawet pośrednio, poprzez inne posiadane
informacje.
Daną osobową będzie mógł stanowić np.: adres IP komputera, zdjęcie,
adres email (w szczególności jeśli składa się z imienia i nazwiska);
jeśli przy ich pomocy możemy ustalić kim jest dana osoba.
Jak chronić się przed nieuprawnionym dostępem:
•NIE PODAWAJ nikomu danych (chyba, że są wymagane przy rejestracji –
wtedy tylko w sprawdzonych serwisach publicznych)
•gdy ktoś wypytuje Cię o Twoje dane - NIE ODPOWIADAJ; najlepiej skończyć
taką rozmowę
•jeżeli nie musisz, NIE UMIESZCZAJ ważnych danych na komputerze podłączonym
do sieci
•BĄDŹ OSTROŻNA/Y w nowych miejscach w sieci - nie wiadomo jak działają – sprawdź,
jaki jest regulamin miejsca oraz czy możliwy jest kontakt z administracją
•SPRAWDŹ ZABEZPIECZENIA podczas zakupów w sieci
•dbaj cały czas o odpowiednią ochronę swojego komputera - ZAINSTALUJ PROGRAM
ANTYWIRUSOWY i WŁĄCZ FIREWALL (działający jak zapora nie dopuszczająca
szkodliwych elementów)
•AKTUALIZUJ PROGRAMY, z których korzystasz
•BĄDŹ CZUJNA/Y- nigdy, niezależnie od użytego zabezpieczenia, nie masz pewności
czy będzie ono wystarczające
Jak reagować na nieuprawniony dostęp?
Telefony komórkowe nowej generacji mają funkcje zbliżone do komputerów,
przez co są narażone na działania wirtualnych przestępców.
Zdarza się, że pobierając z Internetu na telefon grę lub aplikację niewidomego pochodzenia,
możemy wraz z nią ściągnąć wirusa. Taki wirus może zniszczyć cały system operacyjny
telefonu oraz doprowadzić do utraty wszystkich danych i kontaktów, które mieliśmy
w nim zapisane.
Jak się zabezpieczyć?
Włączaj usługę bluetooth i WIFI tylko wtedy, gdy z niej korzystasz.
Nie akceptuj propozycji połączenia z nieznanymi urządzeniami.
Nie pobieraj aplikacji i gier z nieznanych źródeł.
Zawsze czytaj regulaminy aplikacji i gier, które zamierzasz pobrać.
Jak reagować na nieuprawniony dostęp?
W przypadku kradzieży tożsamości w internecie,
należy przede wszystkim zwrócić się do prowadzących serwisy,
w których znajdują się przejęte przez hakera konta.
Wykorzystaj e-mail i szybko skontaktuj się z administratorami - opisz dokładnie sytuację,
tak aby uwiarygodnić problem i poproś o zablokowanie kont tak szybko, jak to możliwe.
Dzięki temu nie stracisz swojej reputacji przez np. spamowe wpisy na forach
spod Twojego nicka.
Jeśli nie możesz znaleźć adresu administratora strony skontaktuj się
z Helpline.org.pl i opowiedz o swoim problemie.
Wątpliwości kontaktować można ze specjalistami z Helpline.org.pl www.helpline.org.pl, [email protected], tel. 800-100-100.
Poza tym należy zmienić wszystkie hasła i loginy do serwisów internetowych
z których korzystasz, tak żeby nie było możliwe logowanie przy użyciu starych danych.
Zrób to nawet, jeśli te konta wydają się być nienaruszone - być może ktoś zechce skorzystać
z nich w przyszłości.
Jak reagować na nieuprawniony dostęp?
Jeżeli skradzione zostały dane związane z kontem bankowym lub kartą kredytową
nie należy kontaktować się w imieniu innych osób, bądź rodziców .
Nie wolno korzystać z cudzych kart, jeżeli takie znajdziemy, w takiej sytuacji należy
opowiedzieć rodzicom , bądź zaufanej osobie dorosłej o całej sytuacji.
Jeżeli skradzione zostały dane do Twojej karty kredytowej, lub też wykonano jakieś zakupy
na Twoje konto - wtedy należy bezzwłocznie skontaktować się z policją.
Jeżeli korzystałeś z karty kredytowej rodziców, lub ktoś wykonał zakupy na Twoje
konto, ktoś włamał sie na twoje konto, profil, blog, ktoś podszywa się pod ciebie
w celu ośmieszenia, padłeś ofiarą nękania, zastraszania i gróźb w Internecie
i za pośrednictwem telefonów komórkowych jest to wykroczenie i możesz zgłosić je na policję.
Jeżeli masz mniej niż 18 lat w takiej sytuacji zawiadomienie na policję
lub do prokuratury składają w Twoim imieniu osoby dorosłe: rodzice lub opiekunowie
prawni.
Niebezpieczne kontakty
Nigdy nie wiadomo, kto jest po drugiej stronie!
Jeśli podejrzewasz, że osoba z którą nawiązałeś/aś kontakt w Sieci ma wobec Ciebie
złe zamiary postaraj się:
Zachować korespondencję z tą osobą - w historii komunikatora, e-mailach, sms'ach
itp.
Spróbuj przypomnieć sobie wszystkie informacje, które posiadasz na temat tej osoby.
Spróbuj porozmawiać o tym z rodzicami czy inną zaufaną osobą dorosłą.
Rodzice lub prawni opiekunowie mogą podjąć działania,
które zapewnią Ci bezpieczeństwo.
Jeśli czujesz, że trudno Ci będzie przeprowadzić taką rozmowę skontaktuj się z Helpline - www.helpline.org.pl, [email protected],
tel. 800-100-100.
Niebezpieczne kontakty
Nigdy nie wiadomo, kto jest po drugiej stronie!
Pamiętaj!
Masz prawo odmówić rozmów na tematy intymne i każdy powinien to uszanować.
Masz prawo przerwać każdy kontakt, który Cię niepokoi.
Masz prawo powiedzieć o wszystkim rodzicom/opiekunom prawnym.
Masz prawo zgłosić administratorowi portalu każdą sytuację, która nie jest zgodna
z jego regulaminem.
Wskazówki, jak bezpiecznie kontaktować się z innymi:
•Staraj się spotykać przede wszystkim z osobami, które poznałeś/aś w świecie realnym.
•Nie podawaj nieznajomym swoich danych osobowych, takich jak numer telefonu
i adres, numer komunikatora, e-mail.
•Posługuj się Nickiem, nie podawaj prawdziwego imienia i nazwiska.
•Nie rozmawiaj z osobami poznanymi w Sieci na tematy intymne.
•Nie opowiadaj nieznajomym o Twoich prywatnych sprawach ani o Twojej rodzinie.
•Bądź ostrożny z wysyłaniem zdjęć- nigdy nie wiesz, gdzie mogą później trafić.
Jeśli coś podejrzewasz, powiedz rodzicom
lub skontaktuj się z Helpline - www.helpline.org.pl, [email protected],
tel. bezpłatny 800-100-100.
Szkodliwe treści to przede wszystkim informacje:
•Ukazujące pornografię
•Namawiające do wyśmiewania innych z powodu rasy, narodowości lub wyznawanej religii
•Namawiające do popełnienia przestępstwa
•Propagujące faszyzm i totalitaryzm
•Prezentujące przemoc
•Zachęcające do podejmowania działań autodestrukcyjnych, czyli takich, które powodują
szkody cielesne lub psychiczne np. uzależnienie
•Zawierające wulgaryzmy
•Zawierające elementy psychomanipulacji, czyli takiego sterowania cudzymi uczuciami,
którego celem jest wyłudzenie korzyści materialnych lub zmuszenie do niewłaściwych
zachowań
•Wprowadzające w błąd, co może mieć wpływ na życie i zdrowie młodego użytkownika
•Zachęcające do prostytucji, używania narkotyków czy hazardu
Szkodliwe treści
Jeśli w czasie surfowania po sieci natkniesz się na szkodliwe lub niebezpieczne treści
skontaktuj się z Helpline.org.pl
Telefon bezpłatny 800 100 100 i czat są czynne od poniedziałku do piątku od 11.00 do 17.00
Możesz również napisać na adres [email protected] lub za pomocą formularza
dostępnego na stronie www.helpline.org.pl
Treści nielegalne, które naruszają prawo, czyli:
*opublikowaną w sieci pornografię bez filtra informacyjnego z o materiałach
tylko dla dorosłych,
*treści rasistowskie,
*treści propagujące totalitaryzm i faszyzm,
możesz to zgłosić anonimowo poprzez formularz na stronie www.dyzurnet.pl
Uzależnienie od komputera
U osób, które nadużywają Internetu/komputera może pojawić się:
•Silna potrzeba lub poczucie przymusu korzystania z Internetu.
•Brak kontroli nad długością czasu spędzanego w Sieci.
•Problem z powstrzymaniem się od korzystania z Internetu.
•Występowanie niepokoju, rozdrażnienia czy gorszego samopoczucia
przy próbie przerwania lub ograniczenia korzystania z Internetu oraz ustępowanie tych
stanów z chwilą powrotu do Sieci.
•Zaniedbywanie dotychczasowych zainteresowań oraz kontaktów z ludźmi
na rzecz Internetu.
•Spędzanie coraz większej ilości czasu w Internecie celem uzyskania zadowolenia,
dobrego samopoczucia, które poprzednio osiągane było w znacznie krótszym czasie.
•Korzystanie z Internetu pomimo szkodliwości poświęcania tak długiego czasu na jedną
aktywność.
Jeśli podobne objawy widzisz u siebie –
zadzwoń bezpłatnie do Helpline 800 100 100,
napisz [email protected]
lub porozmawiaj na czacie www.helpline.org.pl
Uzależnienie od komputera
Konsekwencje nadużywania Internetu:
•Zaniedbywanie nauki oraz codziennych obowiązków;
•Zaburzenia w sferze uczuć i emocji np. częste uczucie niepokoju, agresja;
•Brak troski o własne zdrowie (brak snu, brak ruchu, nieregularne posiłki) i higienę
osobistą;
•Wyobcowanie z realnego świata;
•Problemy w relacjach z ludźmi, unikanie kontaktu z ludźmi w świecie realnym,
konflikty;
•Rezygnacja z zainteresowań i przyjemności;
•Trudności z koncentracją;
•Problemy zdrowotne (pogorszenie wzroku, bóle głowy, niedożywienie, zaburzenia
snu, nieprawidłowy oddech, zespół kanału nadgarstka, skrzywienia kręgosłupa).
Kilka zasad, których należy przestrzegać:
• Używaj bezpiecznych haseł (Idealne hasło jest długie i zawiera litery, punktację, symbole
i cyfry) i nie ujawniaj haseł innych osobom, nawet swoim znajomym.
• Zabezpieczaj zachowane hasła. Uważaj gdzie przechowujesz zapisane hasła. Nie
przechowuj haseł w plecaku, portfelu czy w pliku na swoim komputerze! Przestępcy
najpierw szukają właśnie tam.
• Nigdy nie wysyłaj swojego hasła przez pocztę elektroniczną! Jakakolwiek wiadomość
e-mail, nawet od „zaufanej” witryny, która prosi o podanie hasła, aktualizację karty
kredytowej lub prosi o wejście na stronę internetową w celu zweryfikowania hasła, może
stanowić oszustwo typu phishing (kradzież twojej tożsamości).
• Nie wpisuj haseł na komputerach, nad którymi nie masz kontroli.
Z ogólnie dostępnych komputerów w szkole, czytelni, kafejkach Internetowych czy
pracowniach komputerowych korzystaj tylko do anonimowego przeglądania Internetu
bez podawania nazwy użytkownika i hasła i zawsze wyloguj się z konta.
• Nie podawaj danych osobowych, które pozwalają na identyfikację. Używaj Nicka.
Pamiętaj! W sieci nie jesteś anonimowy i nie wiadomo, kto jest po drugiej stronie…
Przeczytaj o bezpiecznych mediach:
1. Szkoła Bezpiecznego Internetu- http://www.szkolabezpiecznegointernetu.pl
2.Bezpieczeństwo internautów Helpline - http://www.helpline.org.pl
3. Fundacja Kidprotect.pl - http://www.kidprotect.pl
4. Dziecko w sieci- www.dzieckowsieci.fdn.pl
5. Program "Mądrzy Rodzice" - http://www.madrzy-rodzice.pl
6. Bezpieczne Media- przewodnik dla rodziców - http://www.bezpiecznemedia.tp.pl
7. Oprogramowanie kontroli rodzicielskiej NORTON On-Line Family - https://onlinefamily.norton.com
8. Centrum Bezpieczeństwa Microsoft - http://www.microsoft.com/pl-pl/security/family-safety/childsafetyinternet.aspx
9. Program 3-2-1-Internet - http://www.321internet.pl/zasady.html
10. Program Sieciaki - http://www.sieciaki.pl ; http://www.sieciaki.pl/dla-rodzicow-i-nauczycieli
11. Program unijny Safer Internet- bezpieczny internet - http://www.saferinternet.pl
12. Zgłaszanie nielegalnych treści, np. dotyczących rasizmu- Dyżurnet - http://www.dyzurnet.pl
13. O bezpieczeństwie w sieci- http://www.orange.pl/bezpieczenstwo_w_sieci.phtml
14. O mediach- http://redesignmag.pl/Bezpieczne_media.html
15. Bezpieczeństwo dzieci w sieci. Poradnik http://www.sunrisedzieciom.pl/poradnik_bezpieczenstwo_dzieci_w_sieci.pdf
16.Interkl@sa - http://www.interklasa.pl
17. Nasza-Klasa o Bezpieczeństwie - http://nasza-klasa.pl/bezpieczenstwo
18. Bezpieczeństwo na Allegro - http://www.allegro.pl/country_pages/1/0/sc/
Dowiedz się więcej o bezpieczeństwie,
korzystając z poniższych stron internetowych.
www.helpline.org.pl
www.kidprotect.pl/działania
www.dzieckowsieci.fdn.pl
www.bezpiecznemedia.tp.pl
www.321internet.pl/zasady
http://www.microsoft.com/pl-pl/security/familysafety/childsafety-internet.aspx
www.helpline.org.pl
www.kidprotect.pl/działania
www.dzieckowsieci.fdn.pl
www.bezpiecznemedia.tp.pl
www.321internet.pl/zasady
http://www.microsoft.com/pl-pl/security/family-safety/childsafety-internet.aspx
Slide 19
Zadbaj o e-bezpieczeństwo swoje i innych!
Na bazie materiałów edukacyjnych o bezpieczeństwie w sieci,
oraz projektu Kidprotect i Fundacji Dzieci Niczyje
„Szkoła Bezpiecznego Internetu” i „Pomoc w Net”
opracowała E.Wójcicka
Media
Obecnie najpopularniejsze są cztery podstawowe typy środków masowego przekazu:
Internet, telewizja, radio oraz gazeta. Są one obecne na co dzień w życiu człowieka,
towarzyszą mu na każdym kroku.
Dzięki mediom ludzie mają dostęp do najświeższych informacji, edukacji i rozrywki.
Media dają nieograniczone możliwości komunikacji, rozwoju i poznawania świata.
Media kształtują opinię publiczną, wyznaczają kierunki myślenia, kształtują gusta,
światopogląd, dostarczają emocji, przemawiają do ludzkiej wyobraźni,
są także poważnym narzędziem marketingowym i biznesowym.
Pamiętając o zaletach mediów, nie możemy zapominać o ich wadach.
Musimy być krytyczni wobec treści i informacji nam przekazywanych i mieć świadomość
niebezpieczeństw i ryzyka, jakie niesie nieświadome lub ufne i beztroskie korzystanie
z mediów.
Media mogą bowiem kłamać, oszukiwać, manipulować odbiorcami,
zawierać niepożądane, szkodliwe i zakazane treści, błędne informacje,
wpływać na niewłaściwe postawy i zachowania. Na przykład: cyberprzemoc,
przestępstwa, spam, wirusy, phishing, piractwo, wyłudzenia, kradzieże, utrata danych,
włamania do bazy, przejęcie domeny, szpiegostwo, demoralizacja, pedofilia, uzależnienia
to tylko wybrane zagrożenia związane z niewłaściwym użytkowaniem i odbiorem mediów.
AKTUALNE ZAGROŻENIA BEZPIECZEŃSTWA UŻYTKOWNIKÓW W INTERNECIE
Internet to medium, które ma wiele pozytywnych zastosowań.
Niestety niesie ze sobą równie dużo zagrożeń.
Internauci mogą być narażeni na:
cyberprzemoc- zjawisko wysyłania lub publikowania, przy użyciu nowych technologii
(Internetu i telefonu komórkowego) materiałów (zdjęć, filmów, komentarzy, wiadomości itp.),
które mają na celu wyrządzenie krzywdy drugiej osobie.
nieuprawniony dostęp - włamania do miejsc strzeżonych hasłem lub innym
zabezpieczeniem (np. poczta email, konto na portalu społecznościowym itp.)
niebezpieczne kontakty- kontakty, które związane są z ryzykiem wystąpienia
niebezpieczeństwa ze strony osób, z którymi młodzi użytkownicy Internetu rozmawiają
lub korespondują, w tym uwodzenie w sieci (gooming) - to szczególna kategoria relacji
tworzona w Internecie między osobami dorosłymi a dziećmi w celu ich uwiedzenia
i wykorzystania seksualnego.
szkodliwe treści - treści pojawiające się w Internecie, które są nieadekwatne do wieku,
wrażliwości i rozwoju dziecka (np. promujące przemoc, pornografię, zachęcające
do ryzykownych zachowań itp.)
uzależnienie od Internetu - patologiczne używanie Internetu, które ma znaczący wpływ
na pogorszenie funkcjonowania dziecka w sferze: fizycznej, psychicznej, interpersonalnej,
społecznej, rodzinnej, ekonomicznej.
Przydatne kontakty:
Telefon Zaufania dla Dzieci i Młodzieży prowadzonego przez Fundację Dzieci Niczyje116 111
Helpline.org.pl
-wspólny projekt Fundacji Dzieci Niczyje i Fundacji Orange, współfinansowanym przez
Komisję Europejską w ramach projektu Safer Internet. Celem jest niesienie pomocy dzieciom i młodzieży w
sytuacjach zagrożenia bezpieczeństwa podczas korzystania z nowych technologii oraz wsparcie rodziców i
profesjonalistów , którzy w swojej pracy zawodowej spotykają się z problemami młodych internautów. Telefon
800 100 100 i czat są czynne od poniedziałku do piątku od 11.00 do 17.00;
e-mail: [email protected]
zgłaszanie nielegalnych treści: [email protected]
Fundacja Kidprotect- Szkoła Bezpiecznego Internetu- 22 636 73 04 (biuro),
500 851 978 lub przez GG801 123 400
Telefon Zaufania Rzecznika praw Dziecka800 12 12 12 od poniedziałku do piątku od godziny 8.15 do 20.00
Cyberprzemoc
Cyberprzemoc to takie zachowania jak:
•ośmieszanie, obrażanie, straszenie, nękanie czy też poniżanie kogoś
za pomocą Internetu albo telefonu komórkowego
•podszywanie się pod kogoś w portalach społecznościowych, na blogach,
wiadomościach e-mail lub komunikatorach
•włamanie się na czyjeś konto (np. pocztowe, w portalu społecznościowym,
konto komunikatora)
•publikowanie oraz rozsyłanie filmów, zdjęć, albo informacji, które kogoś ośmieszają
•tworzenie obrażających kogoś stron internetowych lub blogów
•pisanie obraźliwych komentarzy na forach, blogach, portalach społecznościowych.
Jeśli doświadczasz cyberprzemocy:
*powiedz o tym zaufanej osobie dorosłej - z jej pomocą będzie Ci łatwiej poradzić sobie
z tą sytuacją.
*postaraj się nie kontaktować ze sprawcą cyberprzemocy i nie odpowiadać
na jego zaczepki. Dzięki temu unikniesz prowokowania go do dalszych działań.
*zachowaj wszystkie dowody cyberprzemocy - nie kasuj smsów, e-maili, rozmów na czatach
lub komunikatorach.
* jeśli ktoś dokucza Ci na jakiejś stronie WWW, zrób screen strony (zdjęcie)aby zachować to, co widzisz na ekranie wciśnij klawisz "Print Screen" (Prt Sc),
a następnie otwórz program tekstowy (np. Word) lub graficzny (np. Paint) i wklej tam screen
naciskając jednocześnie klawisze "Ctrl" i "V".
Pamiętaj, aby zapisać plik!
*skontaktuj się z Helpline pod bezpłatnym numerem 800 100 100,
wyślij wiadomość e-mail na adres [email protected]
lub porozmawiaj na czacie z poziomu strony Helpline.
Nieuprawniony dostęp
Zdarza się, że ktoś bez naszej wiedzy i zgody próbuje uzyskać dostęp do naszego komputera,
konta, profilu czy bloga. Często chce w ten sposób uzyskać i przejąć informacje,
które publikujemy lub przechowujemy.
Kradzież danych polega na wyciąganiu pewnych informacji (m.in. danych osobowych)
od konkretnej osoby, przez osoby niepowołane (które nie mają na to pozwolenia).
Każdy Polak ma prawo do ochrony danych osobowych w myśl Ustawy
o Ochronie danych osobowych z dnia 29 sierpnia 1997 roku.
Dane osobowe to wszelkie informacje dotyczące zidentyfikowanej lub możliwej
do zidentyfikowania osoby fizycznej. Daną osobową będzie więc każda informacja
pozwalająca na ustalenie tożsamości osoby nawet pośrednio, poprzez inne posiadane
informacje.
Daną osobową będzie mógł stanowić np.: adres IP komputera, zdjęcie,
adres email (w szczególności jeśli składa się z imienia i nazwiska);
jeśli przy ich pomocy możemy ustalić kim jest dana osoba.
Jak chronić się przed nieuprawnionym dostępem:
•NIE PODAWAJ nikomu danych (chyba, że są wymagane przy rejestracji –
wtedy tylko w sprawdzonych serwisach publicznych)
•gdy ktoś wypytuje Cię o Twoje dane - NIE ODPOWIADAJ; najlepiej skończyć
taką rozmowę
•jeżeli nie musisz, NIE UMIESZCZAJ ważnych danych na komputerze podłączonym
do sieci
•BĄDŹ OSTROŻNA/Y w nowych miejscach w sieci - nie wiadomo jak działają – sprawdź,
jaki jest regulamin miejsca oraz czy możliwy jest kontakt z administracją
•SPRAWDŹ ZABEZPIECZENIA podczas zakupów w sieci
•dbaj cały czas o odpowiednią ochronę swojego komputera - ZAINSTALUJ PROGRAM
ANTYWIRUSOWY i WŁĄCZ FIREWALL (działający jak zapora nie dopuszczająca
szkodliwych elementów)
•AKTUALIZUJ PROGRAMY, z których korzystasz
•BĄDŹ CZUJNA/Y- nigdy, niezależnie od użytego zabezpieczenia, nie masz pewności
czy będzie ono wystarczające
Jak reagować na nieuprawniony dostęp?
Telefony komórkowe nowej generacji mają funkcje zbliżone do komputerów,
przez co są narażone na działania wirtualnych przestępców.
Zdarza się, że pobierając z Internetu na telefon grę lub aplikację niewidomego pochodzenia,
możemy wraz z nią ściągnąć wirusa. Taki wirus może zniszczyć cały system operacyjny
telefonu oraz doprowadzić do utraty wszystkich danych i kontaktów, które mieliśmy
w nim zapisane.
Jak się zabezpieczyć?
Włączaj usługę bluetooth i WIFI tylko wtedy, gdy z niej korzystasz.
Nie akceptuj propozycji połączenia z nieznanymi urządzeniami.
Nie pobieraj aplikacji i gier z nieznanych źródeł.
Zawsze czytaj regulaminy aplikacji i gier, które zamierzasz pobrać.
Jak reagować na nieuprawniony dostęp?
W przypadku kradzieży tożsamości w internecie,
należy przede wszystkim zwrócić się do prowadzących serwisy,
w których znajdują się przejęte przez hakera konta.
Wykorzystaj e-mail i szybko skontaktuj się z administratorami - opisz dokładnie sytuację,
tak aby uwiarygodnić problem i poproś o zablokowanie kont tak szybko, jak to możliwe.
Dzięki temu nie stracisz swojej reputacji przez np. spamowe wpisy na forach
spod Twojego nicka.
Jeśli nie możesz znaleźć adresu administratora strony skontaktuj się
z Helpline.org.pl i opowiedz o swoim problemie.
Wątpliwości kontaktować można ze specjalistami z Helpline.org.pl www.helpline.org.pl, [email protected], tel. 800-100-100.
Poza tym należy zmienić wszystkie hasła i loginy do serwisów internetowych
z których korzystasz, tak żeby nie było możliwe logowanie przy użyciu starych danych.
Zrób to nawet, jeśli te konta wydają się być nienaruszone - być może ktoś zechce skorzystać
z nich w przyszłości.
Jak reagować na nieuprawniony dostęp?
Jeżeli skradzione zostały dane związane z kontem bankowym lub kartą kredytową
nie należy kontaktować się w imieniu innych osób, bądź rodziców .
Nie wolno korzystać z cudzych kart, jeżeli takie znajdziemy, w takiej sytuacji należy
opowiedzieć rodzicom , bądź zaufanej osobie dorosłej o całej sytuacji.
Jeżeli skradzione zostały dane do Twojej karty kredytowej, lub też wykonano jakieś zakupy
na Twoje konto - wtedy należy bezzwłocznie skontaktować się z policją.
Jeżeli korzystałeś z karty kredytowej rodziców, lub ktoś wykonał zakupy na Twoje
konto, ktoś włamał sie na twoje konto, profil, blog, ktoś podszywa się pod ciebie
w celu ośmieszenia, padłeś ofiarą nękania, zastraszania i gróźb w Internecie
i za pośrednictwem telefonów komórkowych jest to wykroczenie i możesz zgłosić je na policję.
Jeżeli masz mniej niż 18 lat w takiej sytuacji zawiadomienie na policję
lub do prokuratury składają w Twoim imieniu osoby dorosłe: rodzice lub opiekunowie
prawni.
Niebezpieczne kontakty
Nigdy nie wiadomo, kto jest po drugiej stronie!
Jeśli podejrzewasz, że osoba z którą nawiązałeś/aś kontakt w Sieci ma wobec Ciebie
złe zamiary postaraj się:
Zachować korespondencję z tą osobą - w historii komunikatora, e-mailach, sms'ach
itp.
Spróbuj przypomnieć sobie wszystkie informacje, które posiadasz na temat tej osoby.
Spróbuj porozmawiać o tym z rodzicami czy inną zaufaną osobą dorosłą.
Rodzice lub prawni opiekunowie mogą podjąć działania,
które zapewnią Ci bezpieczeństwo.
Jeśli czujesz, że trudno Ci będzie przeprowadzić taką rozmowę skontaktuj się z Helpline - www.helpline.org.pl, [email protected],
tel. 800-100-100.
Niebezpieczne kontakty
Nigdy nie wiadomo, kto jest po drugiej stronie!
Pamiętaj!
Masz prawo odmówić rozmów na tematy intymne i każdy powinien to uszanować.
Masz prawo przerwać każdy kontakt, który Cię niepokoi.
Masz prawo powiedzieć o wszystkim rodzicom/opiekunom prawnym.
Masz prawo zgłosić administratorowi portalu każdą sytuację, która nie jest zgodna
z jego regulaminem.
Wskazówki, jak bezpiecznie kontaktować się z innymi:
•Staraj się spotykać przede wszystkim z osobami, które poznałeś/aś w świecie realnym.
•Nie podawaj nieznajomym swoich danych osobowych, takich jak numer telefonu
i adres, numer komunikatora, e-mail.
•Posługuj się Nickiem, nie podawaj prawdziwego imienia i nazwiska.
•Nie rozmawiaj z osobami poznanymi w Sieci na tematy intymne.
•Nie opowiadaj nieznajomym o Twoich prywatnych sprawach ani o Twojej rodzinie.
•Bądź ostrożny z wysyłaniem zdjęć- nigdy nie wiesz, gdzie mogą później trafić.
Jeśli coś podejrzewasz, powiedz rodzicom
lub skontaktuj się z Helpline - www.helpline.org.pl, [email protected],
tel. bezpłatny 800-100-100.
Szkodliwe treści to przede wszystkim informacje:
•Ukazujące pornografię
•Namawiające do wyśmiewania innych z powodu rasy, narodowości lub wyznawanej religii
•Namawiające do popełnienia przestępstwa
•Propagujące faszyzm i totalitaryzm
•Prezentujące przemoc
•Zachęcające do podejmowania działań autodestrukcyjnych, czyli takich, które powodują
szkody cielesne lub psychiczne np. uzależnienie
•Zawierające wulgaryzmy
•Zawierające elementy psychomanipulacji, czyli takiego sterowania cudzymi uczuciami,
którego celem jest wyłudzenie korzyści materialnych lub zmuszenie do niewłaściwych
zachowań
•Wprowadzające w błąd, co może mieć wpływ na życie i zdrowie młodego użytkownika
•Zachęcające do prostytucji, używania narkotyków czy hazardu
Szkodliwe treści
Jeśli w czasie surfowania po sieci natkniesz się na szkodliwe lub niebezpieczne treści
skontaktuj się z Helpline.org.pl
Telefon bezpłatny 800 100 100 i czat są czynne od poniedziałku do piątku od 11.00 do 17.00
Możesz również napisać na adres [email protected] lub za pomocą formularza
dostępnego na stronie www.helpline.org.pl
Treści nielegalne, które naruszają prawo, czyli:
*opublikowaną w sieci pornografię bez filtra informacyjnego z o materiałach
tylko dla dorosłych,
*treści rasistowskie,
*treści propagujące totalitaryzm i faszyzm,
możesz to zgłosić anonimowo poprzez formularz na stronie www.dyzurnet.pl
Uzależnienie od komputera
U osób, które nadużywają Internetu/komputera może pojawić się:
•Silna potrzeba lub poczucie przymusu korzystania z Internetu.
•Brak kontroli nad długością czasu spędzanego w Sieci.
•Problem z powstrzymaniem się od korzystania z Internetu.
•Występowanie niepokoju, rozdrażnienia czy gorszego samopoczucia
przy próbie przerwania lub ograniczenia korzystania z Internetu oraz ustępowanie tych
stanów z chwilą powrotu do Sieci.
•Zaniedbywanie dotychczasowych zainteresowań oraz kontaktów z ludźmi
na rzecz Internetu.
•Spędzanie coraz większej ilości czasu w Internecie celem uzyskania zadowolenia,
dobrego samopoczucia, które poprzednio osiągane było w znacznie krótszym czasie.
•Korzystanie z Internetu pomimo szkodliwości poświęcania tak długiego czasu na jedną
aktywność.
Jeśli podobne objawy widzisz u siebie –
zadzwoń bezpłatnie do Helpline 800 100 100,
napisz [email protected]
lub porozmawiaj na czacie www.helpline.org.pl
Uzależnienie od komputera
Konsekwencje nadużywania Internetu:
•Zaniedbywanie nauki oraz codziennych obowiązków;
•Zaburzenia w sferze uczuć i emocji np. częste uczucie niepokoju, agresja;
•Brak troski o własne zdrowie (brak snu, brak ruchu, nieregularne posiłki) i higienę
osobistą;
•Wyobcowanie z realnego świata;
•Problemy w relacjach z ludźmi, unikanie kontaktu z ludźmi w świecie realnym,
konflikty;
•Rezygnacja z zainteresowań i przyjemności;
•Trudności z koncentracją;
•Problemy zdrowotne (pogorszenie wzroku, bóle głowy, niedożywienie, zaburzenia
snu, nieprawidłowy oddech, zespół kanału nadgarstka, skrzywienia kręgosłupa).
Kilka zasad, których należy przestrzegać:
• Używaj bezpiecznych haseł (Idealne hasło jest długie i zawiera litery, punktację, symbole
i cyfry) i nie ujawniaj haseł innych osobom, nawet swoim znajomym.
• Zabezpieczaj zachowane hasła. Uważaj gdzie przechowujesz zapisane hasła. Nie
przechowuj haseł w plecaku, portfelu czy w pliku na swoim komputerze! Przestępcy
najpierw szukają właśnie tam.
• Nigdy nie wysyłaj swojego hasła przez pocztę elektroniczną! Jakakolwiek wiadomość
e-mail, nawet od „zaufanej” witryny, która prosi o podanie hasła, aktualizację karty
kredytowej lub prosi o wejście na stronę internetową w celu zweryfikowania hasła, może
stanowić oszustwo typu phishing (kradzież twojej tożsamości).
• Nie wpisuj haseł na komputerach, nad którymi nie masz kontroli.
Z ogólnie dostępnych komputerów w szkole, czytelni, kafejkach Internetowych czy
pracowniach komputerowych korzystaj tylko do anonimowego przeglądania Internetu
bez podawania nazwy użytkownika i hasła i zawsze wyloguj się z konta.
• Nie podawaj danych osobowych, które pozwalają na identyfikację. Używaj Nicka.
Pamiętaj! W sieci nie jesteś anonimowy i nie wiadomo, kto jest po drugiej stronie…
Przeczytaj o bezpiecznych mediach:
1. Szkoła Bezpiecznego Internetu- http://www.szkolabezpiecznegointernetu.pl
2.Bezpieczeństwo internautów Helpline - http://www.helpline.org.pl
3. Fundacja Kidprotect.pl - http://www.kidprotect.pl
4. Dziecko w sieci- www.dzieckowsieci.fdn.pl
5. Program "Mądrzy Rodzice" - http://www.madrzy-rodzice.pl
6. Bezpieczne Media- przewodnik dla rodziców - http://www.bezpiecznemedia.tp.pl
7. Oprogramowanie kontroli rodzicielskiej NORTON On-Line Family - https://onlinefamily.norton.com
8. Centrum Bezpieczeństwa Microsoft - http://www.microsoft.com/pl-pl/security/family-safety/childsafetyinternet.aspx
9. Program 3-2-1-Internet - http://www.321internet.pl/zasady.html
10. Program Sieciaki - http://www.sieciaki.pl ; http://www.sieciaki.pl/dla-rodzicow-i-nauczycieli
11. Program unijny Safer Internet- bezpieczny internet - http://www.saferinternet.pl
12. Zgłaszanie nielegalnych treści, np. dotyczących rasizmu- Dyżurnet - http://www.dyzurnet.pl
13. O bezpieczeństwie w sieci- http://www.orange.pl/bezpieczenstwo_w_sieci.phtml
14. O mediach- http://redesignmag.pl/Bezpieczne_media.html
15. Bezpieczeństwo dzieci w sieci. Poradnik http://www.sunrisedzieciom.pl/poradnik_bezpieczenstwo_dzieci_w_sieci.pdf
16.Interkl@sa - http://www.interklasa.pl
17. Nasza-Klasa o Bezpieczeństwie - http://nasza-klasa.pl/bezpieczenstwo
18. Bezpieczeństwo na Allegro - http://www.allegro.pl/country_pages/1/0/sc/
Dowiedz się więcej o bezpieczeństwie,
korzystając z poniższych stron internetowych.
www.helpline.org.pl
www.kidprotect.pl/działania
www.dzieckowsieci.fdn.pl
www.bezpiecznemedia.tp.pl
www.321internet.pl/zasady
http://www.microsoft.com/pl-pl/security/familysafety/childsafety-internet.aspx
www.helpline.org.pl
www.kidprotect.pl/działania
www.dzieckowsieci.fdn.pl
www.bezpiecznemedia.tp.pl
www.321internet.pl/zasady
http://www.microsoft.com/pl-pl/security/family-safety/childsafety-internet.aspx
Slide 20
Zadbaj o e-bezpieczeństwo swoje i innych!
Na bazie materiałów edukacyjnych o bezpieczeństwie w sieci,
oraz projektu Kidprotect i Fundacji Dzieci Niczyje
„Szkoła Bezpiecznego Internetu” i „Pomoc w Net”
opracowała E.Wójcicka
Media
Obecnie najpopularniejsze są cztery podstawowe typy środków masowego przekazu:
Internet, telewizja, radio oraz gazeta. Są one obecne na co dzień w życiu człowieka,
towarzyszą mu na każdym kroku.
Dzięki mediom ludzie mają dostęp do najświeższych informacji, edukacji i rozrywki.
Media dają nieograniczone możliwości komunikacji, rozwoju i poznawania świata.
Media kształtują opinię publiczną, wyznaczają kierunki myślenia, kształtują gusta,
światopogląd, dostarczają emocji, przemawiają do ludzkiej wyobraźni,
są także poważnym narzędziem marketingowym i biznesowym.
Pamiętając o zaletach mediów, nie możemy zapominać o ich wadach.
Musimy być krytyczni wobec treści i informacji nam przekazywanych i mieć świadomość
niebezpieczeństw i ryzyka, jakie niesie nieświadome lub ufne i beztroskie korzystanie
z mediów.
Media mogą bowiem kłamać, oszukiwać, manipulować odbiorcami,
zawierać niepożądane, szkodliwe i zakazane treści, błędne informacje,
wpływać na niewłaściwe postawy i zachowania. Na przykład: cyberprzemoc,
przestępstwa, spam, wirusy, phishing, piractwo, wyłudzenia, kradzieże, utrata danych,
włamania do bazy, przejęcie domeny, szpiegostwo, demoralizacja, pedofilia, uzależnienia
to tylko wybrane zagrożenia związane z niewłaściwym użytkowaniem i odbiorem mediów.
AKTUALNE ZAGROŻENIA BEZPIECZEŃSTWA UŻYTKOWNIKÓW W INTERNECIE
Internet to medium, które ma wiele pozytywnych zastosowań.
Niestety niesie ze sobą równie dużo zagrożeń.
Internauci mogą być narażeni na:
cyberprzemoc- zjawisko wysyłania lub publikowania, przy użyciu nowych technologii
(Internetu i telefonu komórkowego) materiałów (zdjęć, filmów, komentarzy, wiadomości itp.),
które mają na celu wyrządzenie krzywdy drugiej osobie.
nieuprawniony dostęp - włamania do miejsc strzeżonych hasłem lub innym
zabezpieczeniem (np. poczta email, konto na portalu społecznościowym itp.)
niebezpieczne kontakty- kontakty, które związane są z ryzykiem wystąpienia
niebezpieczeństwa ze strony osób, z którymi młodzi użytkownicy Internetu rozmawiają
lub korespondują, w tym uwodzenie w sieci (gooming) - to szczególna kategoria relacji
tworzona w Internecie między osobami dorosłymi a dziećmi w celu ich uwiedzenia
i wykorzystania seksualnego.
szkodliwe treści - treści pojawiające się w Internecie, które są nieadekwatne do wieku,
wrażliwości i rozwoju dziecka (np. promujące przemoc, pornografię, zachęcające
do ryzykownych zachowań itp.)
uzależnienie od Internetu - patologiczne używanie Internetu, które ma znaczący wpływ
na pogorszenie funkcjonowania dziecka w sferze: fizycznej, psychicznej, interpersonalnej,
społecznej, rodzinnej, ekonomicznej.
Przydatne kontakty:
Telefon Zaufania dla Dzieci i Młodzieży prowadzonego przez Fundację Dzieci Niczyje116 111
Helpline.org.pl
-wspólny projekt Fundacji Dzieci Niczyje i Fundacji Orange, współfinansowanym przez
Komisję Europejską w ramach projektu Safer Internet. Celem jest niesienie pomocy dzieciom i młodzieży w
sytuacjach zagrożenia bezpieczeństwa podczas korzystania z nowych technologii oraz wsparcie rodziców i
profesjonalistów , którzy w swojej pracy zawodowej spotykają się z problemami młodych internautów. Telefon
800 100 100 i czat są czynne od poniedziałku do piątku od 11.00 do 17.00;
e-mail: [email protected]
zgłaszanie nielegalnych treści: [email protected]
Fundacja Kidprotect- Szkoła Bezpiecznego Internetu- 22 636 73 04 (biuro),
500 851 978 lub przez GG801 123 400
Telefon Zaufania Rzecznika praw Dziecka800 12 12 12 od poniedziałku do piątku od godziny 8.15 do 20.00
Cyberprzemoc
Cyberprzemoc to takie zachowania jak:
•ośmieszanie, obrażanie, straszenie, nękanie czy też poniżanie kogoś
za pomocą Internetu albo telefonu komórkowego
•podszywanie się pod kogoś w portalach społecznościowych, na blogach,
wiadomościach e-mail lub komunikatorach
•włamanie się na czyjeś konto (np. pocztowe, w portalu społecznościowym,
konto komunikatora)
•publikowanie oraz rozsyłanie filmów, zdjęć, albo informacji, które kogoś ośmieszają
•tworzenie obrażających kogoś stron internetowych lub blogów
•pisanie obraźliwych komentarzy na forach, blogach, portalach społecznościowych.
Jeśli doświadczasz cyberprzemocy:
*powiedz o tym zaufanej osobie dorosłej - z jej pomocą będzie Ci łatwiej poradzić sobie
z tą sytuacją.
*postaraj się nie kontaktować ze sprawcą cyberprzemocy i nie odpowiadać
na jego zaczepki. Dzięki temu unikniesz prowokowania go do dalszych działań.
*zachowaj wszystkie dowody cyberprzemocy - nie kasuj smsów, e-maili, rozmów na czatach
lub komunikatorach.
* jeśli ktoś dokucza Ci na jakiejś stronie WWW, zrób screen strony (zdjęcie)aby zachować to, co widzisz na ekranie wciśnij klawisz "Print Screen" (Prt Sc),
a następnie otwórz program tekstowy (np. Word) lub graficzny (np. Paint) i wklej tam screen
naciskając jednocześnie klawisze "Ctrl" i "V".
Pamiętaj, aby zapisać plik!
*skontaktuj się z Helpline pod bezpłatnym numerem 800 100 100,
wyślij wiadomość e-mail na adres [email protected]
lub porozmawiaj na czacie z poziomu strony Helpline.
Nieuprawniony dostęp
Zdarza się, że ktoś bez naszej wiedzy i zgody próbuje uzyskać dostęp do naszego komputera,
konta, profilu czy bloga. Często chce w ten sposób uzyskać i przejąć informacje,
które publikujemy lub przechowujemy.
Kradzież danych polega na wyciąganiu pewnych informacji (m.in. danych osobowych)
od konkretnej osoby, przez osoby niepowołane (które nie mają na to pozwolenia).
Każdy Polak ma prawo do ochrony danych osobowych w myśl Ustawy
o Ochronie danych osobowych z dnia 29 sierpnia 1997 roku.
Dane osobowe to wszelkie informacje dotyczące zidentyfikowanej lub możliwej
do zidentyfikowania osoby fizycznej. Daną osobową będzie więc każda informacja
pozwalająca na ustalenie tożsamości osoby nawet pośrednio, poprzez inne posiadane
informacje.
Daną osobową będzie mógł stanowić np.: adres IP komputera, zdjęcie,
adres email (w szczególności jeśli składa się z imienia i nazwiska);
jeśli przy ich pomocy możemy ustalić kim jest dana osoba.
Jak chronić się przed nieuprawnionym dostępem:
•NIE PODAWAJ nikomu danych (chyba, że są wymagane przy rejestracji –
wtedy tylko w sprawdzonych serwisach publicznych)
•gdy ktoś wypytuje Cię o Twoje dane - NIE ODPOWIADAJ; najlepiej skończyć
taką rozmowę
•jeżeli nie musisz, NIE UMIESZCZAJ ważnych danych na komputerze podłączonym
do sieci
•BĄDŹ OSTROŻNA/Y w nowych miejscach w sieci - nie wiadomo jak działają – sprawdź,
jaki jest regulamin miejsca oraz czy możliwy jest kontakt z administracją
•SPRAWDŹ ZABEZPIECZENIA podczas zakupów w sieci
•dbaj cały czas o odpowiednią ochronę swojego komputera - ZAINSTALUJ PROGRAM
ANTYWIRUSOWY i WŁĄCZ FIREWALL (działający jak zapora nie dopuszczająca
szkodliwych elementów)
•AKTUALIZUJ PROGRAMY, z których korzystasz
•BĄDŹ CZUJNA/Y- nigdy, niezależnie od użytego zabezpieczenia, nie masz pewności
czy będzie ono wystarczające
Jak reagować na nieuprawniony dostęp?
Telefony komórkowe nowej generacji mają funkcje zbliżone do komputerów,
przez co są narażone na działania wirtualnych przestępców.
Zdarza się, że pobierając z Internetu na telefon grę lub aplikację niewidomego pochodzenia,
możemy wraz z nią ściągnąć wirusa. Taki wirus może zniszczyć cały system operacyjny
telefonu oraz doprowadzić do utraty wszystkich danych i kontaktów, które mieliśmy
w nim zapisane.
Jak się zabezpieczyć?
Włączaj usługę bluetooth i WIFI tylko wtedy, gdy z niej korzystasz.
Nie akceptuj propozycji połączenia z nieznanymi urządzeniami.
Nie pobieraj aplikacji i gier z nieznanych źródeł.
Zawsze czytaj regulaminy aplikacji i gier, które zamierzasz pobrać.
Jak reagować na nieuprawniony dostęp?
W przypadku kradzieży tożsamości w internecie,
należy przede wszystkim zwrócić się do prowadzących serwisy,
w których znajdują się przejęte przez hakera konta.
Wykorzystaj e-mail i szybko skontaktuj się z administratorami - opisz dokładnie sytuację,
tak aby uwiarygodnić problem i poproś o zablokowanie kont tak szybko, jak to możliwe.
Dzięki temu nie stracisz swojej reputacji przez np. spamowe wpisy na forach
spod Twojego nicka.
Jeśli nie możesz znaleźć adresu administratora strony skontaktuj się
z Helpline.org.pl i opowiedz o swoim problemie.
Wątpliwości kontaktować można ze specjalistami z Helpline.org.pl www.helpline.org.pl, [email protected], tel. 800-100-100.
Poza tym należy zmienić wszystkie hasła i loginy do serwisów internetowych
z których korzystasz, tak żeby nie było możliwe logowanie przy użyciu starych danych.
Zrób to nawet, jeśli te konta wydają się być nienaruszone - być może ktoś zechce skorzystać
z nich w przyszłości.
Jak reagować na nieuprawniony dostęp?
Jeżeli skradzione zostały dane związane z kontem bankowym lub kartą kredytową
nie należy kontaktować się w imieniu innych osób, bądź rodziców .
Nie wolno korzystać z cudzych kart, jeżeli takie znajdziemy, w takiej sytuacji należy
opowiedzieć rodzicom , bądź zaufanej osobie dorosłej o całej sytuacji.
Jeżeli skradzione zostały dane do Twojej karty kredytowej, lub też wykonano jakieś zakupy
na Twoje konto - wtedy należy bezzwłocznie skontaktować się z policją.
Jeżeli korzystałeś z karty kredytowej rodziców, lub ktoś wykonał zakupy na Twoje
konto, ktoś włamał sie na twoje konto, profil, blog, ktoś podszywa się pod ciebie
w celu ośmieszenia, padłeś ofiarą nękania, zastraszania i gróźb w Internecie
i za pośrednictwem telefonów komórkowych jest to wykroczenie i możesz zgłosić je na policję.
Jeżeli masz mniej niż 18 lat w takiej sytuacji zawiadomienie na policję
lub do prokuratury składają w Twoim imieniu osoby dorosłe: rodzice lub opiekunowie
prawni.
Niebezpieczne kontakty
Nigdy nie wiadomo, kto jest po drugiej stronie!
Jeśli podejrzewasz, że osoba z którą nawiązałeś/aś kontakt w Sieci ma wobec Ciebie
złe zamiary postaraj się:
Zachować korespondencję z tą osobą - w historii komunikatora, e-mailach, sms'ach
itp.
Spróbuj przypomnieć sobie wszystkie informacje, które posiadasz na temat tej osoby.
Spróbuj porozmawiać o tym z rodzicami czy inną zaufaną osobą dorosłą.
Rodzice lub prawni opiekunowie mogą podjąć działania,
które zapewnią Ci bezpieczeństwo.
Jeśli czujesz, że trudno Ci będzie przeprowadzić taką rozmowę skontaktuj się z Helpline - www.helpline.org.pl, [email protected],
tel. 800-100-100.
Niebezpieczne kontakty
Nigdy nie wiadomo, kto jest po drugiej stronie!
Pamiętaj!
Masz prawo odmówić rozmów na tematy intymne i każdy powinien to uszanować.
Masz prawo przerwać każdy kontakt, który Cię niepokoi.
Masz prawo powiedzieć o wszystkim rodzicom/opiekunom prawnym.
Masz prawo zgłosić administratorowi portalu każdą sytuację, która nie jest zgodna
z jego regulaminem.
Wskazówki, jak bezpiecznie kontaktować się z innymi:
•Staraj się spotykać przede wszystkim z osobami, które poznałeś/aś w świecie realnym.
•Nie podawaj nieznajomym swoich danych osobowych, takich jak numer telefonu
i adres, numer komunikatora, e-mail.
•Posługuj się Nickiem, nie podawaj prawdziwego imienia i nazwiska.
•Nie rozmawiaj z osobami poznanymi w Sieci na tematy intymne.
•Nie opowiadaj nieznajomym o Twoich prywatnych sprawach ani o Twojej rodzinie.
•Bądź ostrożny z wysyłaniem zdjęć- nigdy nie wiesz, gdzie mogą później trafić.
Jeśli coś podejrzewasz, powiedz rodzicom
lub skontaktuj się z Helpline - www.helpline.org.pl, [email protected],
tel. bezpłatny 800-100-100.
Szkodliwe treści to przede wszystkim informacje:
•Ukazujące pornografię
•Namawiające do wyśmiewania innych z powodu rasy, narodowości lub wyznawanej religii
•Namawiające do popełnienia przestępstwa
•Propagujące faszyzm i totalitaryzm
•Prezentujące przemoc
•Zachęcające do podejmowania działań autodestrukcyjnych, czyli takich, które powodują
szkody cielesne lub psychiczne np. uzależnienie
•Zawierające wulgaryzmy
•Zawierające elementy psychomanipulacji, czyli takiego sterowania cudzymi uczuciami,
którego celem jest wyłudzenie korzyści materialnych lub zmuszenie do niewłaściwych
zachowań
•Wprowadzające w błąd, co może mieć wpływ na życie i zdrowie młodego użytkownika
•Zachęcające do prostytucji, używania narkotyków czy hazardu
Szkodliwe treści
Jeśli w czasie surfowania po sieci natkniesz się na szkodliwe lub niebezpieczne treści
skontaktuj się z Helpline.org.pl
Telefon bezpłatny 800 100 100 i czat są czynne od poniedziałku do piątku od 11.00 do 17.00
Możesz również napisać na adres [email protected] lub za pomocą formularza
dostępnego na stronie www.helpline.org.pl
Treści nielegalne, które naruszają prawo, czyli:
*opublikowaną w sieci pornografię bez filtra informacyjnego z o materiałach
tylko dla dorosłych,
*treści rasistowskie,
*treści propagujące totalitaryzm i faszyzm,
możesz to zgłosić anonimowo poprzez formularz na stronie www.dyzurnet.pl
Uzależnienie od komputera
U osób, które nadużywają Internetu/komputera może pojawić się:
•Silna potrzeba lub poczucie przymusu korzystania z Internetu.
•Brak kontroli nad długością czasu spędzanego w Sieci.
•Problem z powstrzymaniem się od korzystania z Internetu.
•Występowanie niepokoju, rozdrażnienia czy gorszego samopoczucia
przy próbie przerwania lub ograniczenia korzystania z Internetu oraz ustępowanie tych
stanów z chwilą powrotu do Sieci.
•Zaniedbywanie dotychczasowych zainteresowań oraz kontaktów z ludźmi
na rzecz Internetu.
•Spędzanie coraz większej ilości czasu w Internecie celem uzyskania zadowolenia,
dobrego samopoczucia, które poprzednio osiągane było w znacznie krótszym czasie.
•Korzystanie z Internetu pomimo szkodliwości poświęcania tak długiego czasu na jedną
aktywność.
Jeśli podobne objawy widzisz u siebie –
zadzwoń bezpłatnie do Helpline 800 100 100,
napisz [email protected]
lub porozmawiaj na czacie www.helpline.org.pl
Uzależnienie od komputera
Konsekwencje nadużywania Internetu:
•Zaniedbywanie nauki oraz codziennych obowiązków;
•Zaburzenia w sferze uczuć i emocji np. częste uczucie niepokoju, agresja;
•Brak troski o własne zdrowie (brak snu, brak ruchu, nieregularne posiłki) i higienę
osobistą;
•Wyobcowanie z realnego świata;
•Problemy w relacjach z ludźmi, unikanie kontaktu z ludźmi w świecie realnym,
konflikty;
•Rezygnacja z zainteresowań i przyjemności;
•Trudności z koncentracją;
•Problemy zdrowotne (pogorszenie wzroku, bóle głowy, niedożywienie, zaburzenia
snu, nieprawidłowy oddech, zespół kanału nadgarstka, skrzywienia kręgosłupa).
Kilka zasad, których należy przestrzegać:
• Używaj bezpiecznych haseł (Idealne hasło jest długie i zawiera litery, punktację, symbole
i cyfry) i nie ujawniaj haseł innych osobom, nawet swoim znajomym.
• Zabezpieczaj zachowane hasła. Uważaj gdzie przechowujesz zapisane hasła. Nie
przechowuj haseł w plecaku, portfelu czy w pliku na swoim komputerze! Przestępcy
najpierw szukają właśnie tam.
• Nigdy nie wysyłaj swojego hasła przez pocztę elektroniczną! Jakakolwiek wiadomość
e-mail, nawet od „zaufanej” witryny, która prosi o podanie hasła, aktualizację karty
kredytowej lub prosi o wejście na stronę internetową w celu zweryfikowania hasła, może
stanowić oszustwo typu phishing (kradzież twojej tożsamości).
• Nie wpisuj haseł na komputerach, nad którymi nie masz kontroli.
Z ogólnie dostępnych komputerów w szkole, czytelni, kafejkach Internetowych czy
pracowniach komputerowych korzystaj tylko do anonimowego przeglądania Internetu
bez podawania nazwy użytkownika i hasła i zawsze wyloguj się z konta.
• Nie podawaj danych osobowych, które pozwalają na identyfikację. Używaj Nicka.
Pamiętaj! W sieci nie jesteś anonimowy i nie wiadomo, kto jest po drugiej stronie…
Przeczytaj o bezpiecznych mediach:
1. Szkoła Bezpiecznego Internetu- http://www.szkolabezpiecznegointernetu.pl
2.Bezpieczeństwo internautów Helpline - http://www.helpline.org.pl
3. Fundacja Kidprotect.pl - http://www.kidprotect.pl
4. Dziecko w sieci- www.dzieckowsieci.fdn.pl
5. Program "Mądrzy Rodzice" - http://www.madrzy-rodzice.pl
6. Bezpieczne Media- przewodnik dla rodziców - http://www.bezpiecznemedia.tp.pl
7. Oprogramowanie kontroli rodzicielskiej NORTON On-Line Family - https://onlinefamily.norton.com
8. Centrum Bezpieczeństwa Microsoft - http://www.microsoft.com/pl-pl/security/family-safety/childsafetyinternet.aspx
9. Program 3-2-1-Internet - http://www.321internet.pl/zasady.html
10. Program Sieciaki - http://www.sieciaki.pl ; http://www.sieciaki.pl/dla-rodzicow-i-nauczycieli
11. Program unijny Safer Internet- bezpieczny internet - http://www.saferinternet.pl
12. Zgłaszanie nielegalnych treści, np. dotyczących rasizmu- Dyżurnet - http://www.dyzurnet.pl
13. O bezpieczeństwie w sieci- http://www.orange.pl/bezpieczenstwo_w_sieci.phtml
14. O mediach- http://redesignmag.pl/Bezpieczne_media.html
15. Bezpieczeństwo dzieci w sieci. Poradnik http://www.sunrisedzieciom.pl/poradnik_bezpieczenstwo_dzieci_w_sieci.pdf
16.Interkl@sa - http://www.interklasa.pl
17. Nasza-Klasa o Bezpieczeństwie - http://nasza-klasa.pl/bezpieczenstwo
18. Bezpieczeństwo na Allegro - http://www.allegro.pl/country_pages/1/0/sc/
Dowiedz się więcej o bezpieczeństwie,
korzystając z poniższych stron internetowych.
www.helpline.org.pl
www.kidprotect.pl/działania
www.dzieckowsieci.fdn.pl
www.bezpiecznemedia.tp.pl
www.321internet.pl/zasady
http://www.microsoft.com/pl-pl/security/familysafety/childsafety-internet.aspx
www.helpline.org.pl
www.kidprotect.pl/działania
www.dzieckowsieci.fdn.pl
www.bezpiecznemedia.tp.pl
www.321internet.pl/zasady
http://www.microsoft.com/pl-pl/security/family-safety/childsafety-internet.aspx
Slide 21
Zadbaj o e-bezpieczeństwo swoje i innych!
Na bazie materiałów edukacyjnych o bezpieczeństwie w sieci,
oraz projektu Kidprotect i Fundacji Dzieci Niczyje
„Szkoła Bezpiecznego Internetu” i „Pomoc w Net”
opracowała E.Wójcicka
Media
Obecnie najpopularniejsze są cztery podstawowe typy środków masowego przekazu:
Internet, telewizja, radio oraz gazeta. Są one obecne na co dzień w życiu człowieka,
towarzyszą mu na każdym kroku.
Dzięki mediom ludzie mają dostęp do najświeższych informacji, edukacji i rozrywki.
Media dają nieograniczone możliwości komunikacji, rozwoju i poznawania świata.
Media kształtują opinię publiczną, wyznaczają kierunki myślenia, kształtują gusta,
światopogląd, dostarczają emocji, przemawiają do ludzkiej wyobraźni,
są także poważnym narzędziem marketingowym i biznesowym.
Pamiętając o zaletach mediów, nie możemy zapominać o ich wadach.
Musimy być krytyczni wobec treści i informacji nam przekazywanych i mieć świadomość
niebezpieczeństw i ryzyka, jakie niesie nieświadome lub ufne i beztroskie korzystanie
z mediów.
Media mogą bowiem kłamać, oszukiwać, manipulować odbiorcami,
zawierać niepożądane, szkodliwe i zakazane treści, błędne informacje,
wpływać na niewłaściwe postawy i zachowania. Na przykład: cyberprzemoc,
przestępstwa, spam, wirusy, phishing, piractwo, wyłudzenia, kradzieże, utrata danych,
włamania do bazy, przejęcie domeny, szpiegostwo, demoralizacja, pedofilia, uzależnienia
to tylko wybrane zagrożenia związane z niewłaściwym użytkowaniem i odbiorem mediów.
AKTUALNE ZAGROŻENIA BEZPIECZEŃSTWA UŻYTKOWNIKÓW W INTERNECIE
Internet to medium, które ma wiele pozytywnych zastosowań.
Niestety niesie ze sobą równie dużo zagrożeń.
Internauci mogą być narażeni na:
cyberprzemoc- zjawisko wysyłania lub publikowania, przy użyciu nowych technologii
(Internetu i telefonu komórkowego) materiałów (zdjęć, filmów, komentarzy, wiadomości itp.),
które mają na celu wyrządzenie krzywdy drugiej osobie.
nieuprawniony dostęp - włamania do miejsc strzeżonych hasłem lub innym
zabezpieczeniem (np. poczta email, konto na portalu społecznościowym itp.)
niebezpieczne kontakty- kontakty, które związane są z ryzykiem wystąpienia
niebezpieczeństwa ze strony osób, z którymi młodzi użytkownicy Internetu rozmawiają
lub korespondują, w tym uwodzenie w sieci (gooming) - to szczególna kategoria relacji
tworzona w Internecie między osobami dorosłymi a dziećmi w celu ich uwiedzenia
i wykorzystania seksualnego.
szkodliwe treści - treści pojawiające się w Internecie, które są nieadekwatne do wieku,
wrażliwości i rozwoju dziecka (np. promujące przemoc, pornografię, zachęcające
do ryzykownych zachowań itp.)
uzależnienie od Internetu - patologiczne używanie Internetu, które ma znaczący wpływ
na pogorszenie funkcjonowania dziecka w sferze: fizycznej, psychicznej, interpersonalnej,
społecznej, rodzinnej, ekonomicznej.
Przydatne kontakty:
Telefon Zaufania dla Dzieci i Młodzieży prowadzonego przez Fundację Dzieci Niczyje116 111
Helpline.org.pl
-wspólny projekt Fundacji Dzieci Niczyje i Fundacji Orange, współfinansowanym przez
Komisję Europejską w ramach projektu Safer Internet. Celem jest niesienie pomocy dzieciom i młodzieży w
sytuacjach zagrożenia bezpieczeństwa podczas korzystania z nowych technologii oraz wsparcie rodziców i
profesjonalistów , którzy w swojej pracy zawodowej spotykają się z problemami młodych internautów. Telefon
800 100 100 i czat są czynne od poniedziałku do piątku od 11.00 do 17.00;
e-mail: [email protected]
zgłaszanie nielegalnych treści: [email protected]
Fundacja Kidprotect- Szkoła Bezpiecznego Internetu- 22 636 73 04 (biuro),
500 851 978 lub przez GG801 123 400
Telefon Zaufania Rzecznika praw Dziecka800 12 12 12 od poniedziałku do piątku od godziny 8.15 do 20.00
Cyberprzemoc
Cyberprzemoc to takie zachowania jak:
•ośmieszanie, obrażanie, straszenie, nękanie czy też poniżanie kogoś
za pomocą Internetu albo telefonu komórkowego
•podszywanie się pod kogoś w portalach społecznościowych, na blogach,
wiadomościach e-mail lub komunikatorach
•włamanie się na czyjeś konto (np. pocztowe, w portalu społecznościowym,
konto komunikatora)
•publikowanie oraz rozsyłanie filmów, zdjęć, albo informacji, które kogoś ośmieszają
•tworzenie obrażających kogoś stron internetowych lub blogów
•pisanie obraźliwych komentarzy na forach, blogach, portalach społecznościowych.
Jeśli doświadczasz cyberprzemocy:
*powiedz o tym zaufanej osobie dorosłej - z jej pomocą będzie Ci łatwiej poradzić sobie
z tą sytuacją.
*postaraj się nie kontaktować ze sprawcą cyberprzemocy i nie odpowiadać
na jego zaczepki. Dzięki temu unikniesz prowokowania go do dalszych działań.
*zachowaj wszystkie dowody cyberprzemocy - nie kasuj smsów, e-maili, rozmów na czatach
lub komunikatorach.
* jeśli ktoś dokucza Ci na jakiejś stronie WWW, zrób screen strony (zdjęcie)aby zachować to, co widzisz na ekranie wciśnij klawisz "Print Screen" (Prt Sc),
a następnie otwórz program tekstowy (np. Word) lub graficzny (np. Paint) i wklej tam screen
naciskając jednocześnie klawisze "Ctrl" i "V".
Pamiętaj, aby zapisać plik!
*skontaktuj się z Helpline pod bezpłatnym numerem 800 100 100,
wyślij wiadomość e-mail na adres [email protected]
lub porozmawiaj na czacie z poziomu strony Helpline.
Nieuprawniony dostęp
Zdarza się, że ktoś bez naszej wiedzy i zgody próbuje uzyskać dostęp do naszego komputera,
konta, profilu czy bloga. Często chce w ten sposób uzyskać i przejąć informacje,
które publikujemy lub przechowujemy.
Kradzież danych polega na wyciąganiu pewnych informacji (m.in. danych osobowych)
od konkretnej osoby, przez osoby niepowołane (które nie mają na to pozwolenia).
Każdy Polak ma prawo do ochrony danych osobowych w myśl Ustawy
o Ochronie danych osobowych z dnia 29 sierpnia 1997 roku.
Dane osobowe to wszelkie informacje dotyczące zidentyfikowanej lub możliwej
do zidentyfikowania osoby fizycznej. Daną osobową będzie więc każda informacja
pozwalająca na ustalenie tożsamości osoby nawet pośrednio, poprzez inne posiadane
informacje.
Daną osobową będzie mógł stanowić np.: adres IP komputera, zdjęcie,
adres email (w szczególności jeśli składa się z imienia i nazwiska);
jeśli przy ich pomocy możemy ustalić kim jest dana osoba.
Jak chronić się przed nieuprawnionym dostępem:
•NIE PODAWAJ nikomu danych (chyba, że są wymagane przy rejestracji –
wtedy tylko w sprawdzonych serwisach publicznych)
•gdy ktoś wypytuje Cię o Twoje dane - NIE ODPOWIADAJ; najlepiej skończyć
taką rozmowę
•jeżeli nie musisz, NIE UMIESZCZAJ ważnych danych na komputerze podłączonym
do sieci
•BĄDŹ OSTROŻNA/Y w nowych miejscach w sieci - nie wiadomo jak działają – sprawdź,
jaki jest regulamin miejsca oraz czy możliwy jest kontakt z administracją
•SPRAWDŹ ZABEZPIECZENIA podczas zakupów w sieci
•dbaj cały czas o odpowiednią ochronę swojego komputera - ZAINSTALUJ PROGRAM
ANTYWIRUSOWY i WŁĄCZ FIREWALL (działający jak zapora nie dopuszczająca
szkodliwych elementów)
•AKTUALIZUJ PROGRAMY, z których korzystasz
•BĄDŹ CZUJNA/Y- nigdy, niezależnie od użytego zabezpieczenia, nie masz pewności
czy będzie ono wystarczające
Jak reagować na nieuprawniony dostęp?
Telefony komórkowe nowej generacji mają funkcje zbliżone do komputerów,
przez co są narażone na działania wirtualnych przestępców.
Zdarza się, że pobierając z Internetu na telefon grę lub aplikację niewidomego pochodzenia,
możemy wraz z nią ściągnąć wirusa. Taki wirus może zniszczyć cały system operacyjny
telefonu oraz doprowadzić do utraty wszystkich danych i kontaktów, które mieliśmy
w nim zapisane.
Jak się zabezpieczyć?
Włączaj usługę bluetooth i WIFI tylko wtedy, gdy z niej korzystasz.
Nie akceptuj propozycji połączenia z nieznanymi urządzeniami.
Nie pobieraj aplikacji i gier z nieznanych źródeł.
Zawsze czytaj regulaminy aplikacji i gier, które zamierzasz pobrać.
Jak reagować na nieuprawniony dostęp?
W przypadku kradzieży tożsamości w internecie,
należy przede wszystkim zwrócić się do prowadzących serwisy,
w których znajdują się przejęte przez hakera konta.
Wykorzystaj e-mail i szybko skontaktuj się z administratorami - opisz dokładnie sytuację,
tak aby uwiarygodnić problem i poproś o zablokowanie kont tak szybko, jak to możliwe.
Dzięki temu nie stracisz swojej reputacji przez np. spamowe wpisy na forach
spod Twojego nicka.
Jeśli nie możesz znaleźć adresu administratora strony skontaktuj się
z Helpline.org.pl i opowiedz o swoim problemie.
Wątpliwości kontaktować można ze specjalistami z Helpline.org.pl www.helpline.org.pl, [email protected], tel. 800-100-100.
Poza tym należy zmienić wszystkie hasła i loginy do serwisów internetowych
z których korzystasz, tak żeby nie było możliwe logowanie przy użyciu starych danych.
Zrób to nawet, jeśli te konta wydają się być nienaruszone - być może ktoś zechce skorzystać
z nich w przyszłości.
Jak reagować na nieuprawniony dostęp?
Jeżeli skradzione zostały dane związane z kontem bankowym lub kartą kredytową
nie należy kontaktować się w imieniu innych osób, bądź rodziców .
Nie wolno korzystać z cudzych kart, jeżeli takie znajdziemy, w takiej sytuacji należy
opowiedzieć rodzicom , bądź zaufanej osobie dorosłej o całej sytuacji.
Jeżeli skradzione zostały dane do Twojej karty kredytowej, lub też wykonano jakieś zakupy
na Twoje konto - wtedy należy bezzwłocznie skontaktować się z policją.
Jeżeli korzystałeś z karty kredytowej rodziców, lub ktoś wykonał zakupy na Twoje
konto, ktoś włamał sie na twoje konto, profil, blog, ktoś podszywa się pod ciebie
w celu ośmieszenia, padłeś ofiarą nękania, zastraszania i gróźb w Internecie
i za pośrednictwem telefonów komórkowych jest to wykroczenie i możesz zgłosić je na policję.
Jeżeli masz mniej niż 18 lat w takiej sytuacji zawiadomienie na policję
lub do prokuratury składają w Twoim imieniu osoby dorosłe: rodzice lub opiekunowie
prawni.
Niebezpieczne kontakty
Nigdy nie wiadomo, kto jest po drugiej stronie!
Jeśli podejrzewasz, że osoba z którą nawiązałeś/aś kontakt w Sieci ma wobec Ciebie
złe zamiary postaraj się:
Zachować korespondencję z tą osobą - w historii komunikatora, e-mailach, sms'ach
itp.
Spróbuj przypomnieć sobie wszystkie informacje, które posiadasz na temat tej osoby.
Spróbuj porozmawiać o tym z rodzicami czy inną zaufaną osobą dorosłą.
Rodzice lub prawni opiekunowie mogą podjąć działania,
które zapewnią Ci bezpieczeństwo.
Jeśli czujesz, że trudno Ci będzie przeprowadzić taką rozmowę skontaktuj się z Helpline - www.helpline.org.pl, [email protected],
tel. 800-100-100.
Niebezpieczne kontakty
Nigdy nie wiadomo, kto jest po drugiej stronie!
Pamiętaj!
Masz prawo odmówić rozmów na tematy intymne i każdy powinien to uszanować.
Masz prawo przerwać każdy kontakt, który Cię niepokoi.
Masz prawo powiedzieć o wszystkim rodzicom/opiekunom prawnym.
Masz prawo zgłosić administratorowi portalu każdą sytuację, która nie jest zgodna
z jego regulaminem.
Wskazówki, jak bezpiecznie kontaktować się z innymi:
•Staraj się spotykać przede wszystkim z osobami, które poznałeś/aś w świecie realnym.
•Nie podawaj nieznajomym swoich danych osobowych, takich jak numer telefonu
i adres, numer komunikatora, e-mail.
•Posługuj się Nickiem, nie podawaj prawdziwego imienia i nazwiska.
•Nie rozmawiaj z osobami poznanymi w Sieci na tematy intymne.
•Nie opowiadaj nieznajomym o Twoich prywatnych sprawach ani o Twojej rodzinie.
•Bądź ostrożny z wysyłaniem zdjęć- nigdy nie wiesz, gdzie mogą później trafić.
Jeśli coś podejrzewasz, powiedz rodzicom
lub skontaktuj się z Helpline - www.helpline.org.pl, [email protected],
tel. bezpłatny 800-100-100.
Szkodliwe treści to przede wszystkim informacje:
•Ukazujące pornografię
•Namawiające do wyśmiewania innych z powodu rasy, narodowości lub wyznawanej religii
•Namawiające do popełnienia przestępstwa
•Propagujące faszyzm i totalitaryzm
•Prezentujące przemoc
•Zachęcające do podejmowania działań autodestrukcyjnych, czyli takich, które powodują
szkody cielesne lub psychiczne np. uzależnienie
•Zawierające wulgaryzmy
•Zawierające elementy psychomanipulacji, czyli takiego sterowania cudzymi uczuciami,
którego celem jest wyłudzenie korzyści materialnych lub zmuszenie do niewłaściwych
zachowań
•Wprowadzające w błąd, co może mieć wpływ na życie i zdrowie młodego użytkownika
•Zachęcające do prostytucji, używania narkotyków czy hazardu
Szkodliwe treści
Jeśli w czasie surfowania po sieci natkniesz się na szkodliwe lub niebezpieczne treści
skontaktuj się z Helpline.org.pl
Telefon bezpłatny 800 100 100 i czat są czynne od poniedziałku do piątku od 11.00 do 17.00
Możesz również napisać na adres [email protected] lub za pomocą formularza
dostępnego na stronie www.helpline.org.pl
Treści nielegalne, które naruszają prawo, czyli:
*opublikowaną w sieci pornografię bez filtra informacyjnego z o materiałach
tylko dla dorosłych,
*treści rasistowskie,
*treści propagujące totalitaryzm i faszyzm,
możesz to zgłosić anonimowo poprzez formularz na stronie www.dyzurnet.pl
Uzależnienie od komputera
U osób, które nadużywają Internetu/komputera może pojawić się:
•Silna potrzeba lub poczucie przymusu korzystania z Internetu.
•Brak kontroli nad długością czasu spędzanego w Sieci.
•Problem z powstrzymaniem się od korzystania z Internetu.
•Występowanie niepokoju, rozdrażnienia czy gorszego samopoczucia
przy próbie przerwania lub ograniczenia korzystania z Internetu oraz ustępowanie tych
stanów z chwilą powrotu do Sieci.
•Zaniedbywanie dotychczasowych zainteresowań oraz kontaktów z ludźmi
na rzecz Internetu.
•Spędzanie coraz większej ilości czasu w Internecie celem uzyskania zadowolenia,
dobrego samopoczucia, które poprzednio osiągane było w znacznie krótszym czasie.
•Korzystanie z Internetu pomimo szkodliwości poświęcania tak długiego czasu na jedną
aktywność.
Jeśli podobne objawy widzisz u siebie –
zadzwoń bezpłatnie do Helpline 800 100 100,
napisz [email protected]
lub porozmawiaj na czacie www.helpline.org.pl
Uzależnienie od komputera
Konsekwencje nadużywania Internetu:
•Zaniedbywanie nauki oraz codziennych obowiązków;
•Zaburzenia w sferze uczuć i emocji np. częste uczucie niepokoju, agresja;
•Brak troski o własne zdrowie (brak snu, brak ruchu, nieregularne posiłki) i higienę
osobistą;
•Wyobcowanie z realnego świata;
•Problemy w relacjach z ludźmi, unikanie kontaktu z ludźmi w świecie realnym,
konflikty;
•Rezygnacja z zainteresowań i przyjemności;
•Trudności z koncentracją;
•Problemy zdrowotne (pogorszenie wzroku, bóle głowy, niedożywienie, zaburzenia
snu, nieprawidłowy oddech, zespół kanału nadgarstka, skrzywienia kręgosłupa).
Kilka zasad, których należy przestrzegać:
• Używaj bezpiecznych haseł (Idealne hasło jest długie i zawiera litery, punktację, symbole
i cyfry) i nie ujawniaj haseł innych osobom, nawet swoim znajomym.
• Zabezpieczaj zachowane hasła. Uważaj gdzie przechowujesz zapisane hasła. Nie
przechowuj haseł w plecaku, portfelu czy w pliku na swoim komputerze! Przestępcy
najpierw szukają właśnie tam.
• Nigdy nie wysyłaj swojego hasła przez pocztę elektroniczną! Jakakolwiek wiadomość
e-mail, nawet od „zaufanej” witryny, która prosi o podanie hasła, aktualizację karty
kredytowej lub prosi o wejście na stronę internetową w celu zweryfikowania hasła, może
stanowić oszustwo typu phishing (kradzież twojej tożsamości).
• Nie wpisuj haseł na komputerach, nad którymi nie masz kontroli.
Z ogólnie dostępnych komputerów w szkole, czytelni, kafejkach Internetowych czy
pracowniach komputerowych korzystaj tylko do anonimowego przeglądania Internetu
bez podawania nazwy użytkownika i hasła i zawsze wyloguj się z konta.
• Nie podawaj danych osobowych, które pozwalają na identyfikację. Używaj Nicka.
Pamiętaj! W sieci nie jesteś anonimowy i nie wiadomo, kto jest po drugiej stronie…
Przeczytaj o bezpiecznych mediach:
1. Szkoła Bezpiecznego Internetu- http://www.szkolabezpiecznegointernetu.pl
2.Bezpieczeństwo internautów Helpline - http://www.helpline.org.pl
3. Fundacja Kidprotect.pl - http://www.kidprotect.pl
4. Dziecko w sieci- www.dzieckowsieci.fdn.pl
5. Program "Mądrzy Rodzice" - http://www.madrzy-rodzice.pl
6. Bezpieczne Media- przewodnik dla rodziców - http://www.bezpiecznemedia.tp.pl
7. Oprogramowanie kontroli rodzicielskiej NORTON On-Line Family - https://onlinefamily.norton.com
8. Centrum Bezpieczeństwa Microsoft - http://www.microsoft.com/pl-pl/security/family-safety/childsafetyinternet.aspx
9. Program 3-2-1-Internet - http://www.321internet.pl/zasady.html
10. Program Sieciaki - http://www.sieciaki.pl ; http://www.sieciaki.pl/dla-rodzicow-i-nauczycieli
11. Program unijny Safer Internet- bezpieczny internet - http://www.saferinternet.pl
12. Zgłaszanie nielegalnych treści, np. dotyczących rasizmu- Dyżurnet - http://www.dyzurnet.pl
13. O bezpieczeństwie w sieci- http://www.orange.pl/bezpieczenstwo_w_sieci.phtml
14. O mediach- http://redesignmag.pl/Bezpieczne_media.html
15. Bezpieczeństwo dzieci w sieci. Poradnik http://www.sunrisedzieciom.pl/poradnik_bezpieczenstwo_dzieci_w_sieci.pdf
16.Interkl@sa - http://www.interklasa.pl
17. Nasza-Klasa o Bezpieczeństwie - http://nasza-klasa.pl/bezpieczenstwo
18. Bezpieczeństwo na Allegro - http://www.allegro.pl/country_pages/1/0/sc/
Dowiedz się więcej o bezpieczeństwie,
korzystając z poniższych stron internetowych.
www.helpline.org.pl
www.kidprotect.pl/działania
www.dzieckowsieci.fdn.pl
www.bezpiecznemedia.tp.pl
www.321internet.pl/zasady
http://www.microsoft.com/pl-pl/security/familysafety/childsafety-internet.aspx
www.helpline.org.pl
www.kidprotect.pl/działania
www.dzieckowsieci.fdn.pl
www.bezpiecznemedia.tp.pl
www.321internet.pl/zasady
http://www.microsoft.com/pl-pl/security/family-safety/childsafety-internet.aspx
Slide 22
Zadbaj o e-bezpieczeństwo swoje i innych!
Na bazie materiałów edukacyjnych o bezpieczeństwie w sieci,
oraz projektu Kidprotect i Fundacji Dzieci Niczyje
„Szkoła Bezpiecznego Internetu” i „Pomoc w Net”
opracowała E.Wójcicka
Media
Obecnie najpopularniejsze są cztery podstawowe typy środków masowego przekazu:
Internet, telewizja, radio oraz gazeta. Są one obecne na co dzień w życiu człowieka,
towarzyszą mu na każdym kroku.
Dzięki mediom ludzie mają dostęp do najświeższych informacji, edukacji i rozrywki.
Media dają nieograniczone możliwości komunikacji, rozwoju i poznawania świata.
Media kształtują opinię publiczną, wyznaczają kierunki myślenia, kształtują gusta,
światopogląd, dostarczają emocji, przemawiają do ludzkiej wyobraźni,
są także poważnym narzędziem marketingowym i biznesowym.
Pamiętając o zaletach mediów, nie możemy zapominać o ich wadach.
Musimy być krytyczni wobec treści i informacji nam przekazywanych i mieć świadomość
niebezpieczeństw i ryzyka, jakie niesie nieświadome lub ufne i beztroskie korzystanie
z mediów.
Media mogą bowiem kłamać, oszukiwać, manipulować odbiorcami,
zawierać niepożądane, szkodliwe i zakazane treści, błędne informacje,
wpływać na niewłaściwe postawy i zachowania. Na przykład: cyberprzemoc,
przestępstwa, spam, wirusy, phishing, piractwo, wyłudzenia, kradzieże, utrata danych,
włamania do bazy, przejęcie domeny, szpiegostwo, demoralizacja, pedofilia, uzależnienia
to tylko wybrane zagrożenia związane z niewłaściwym użytkowaniem i odbiorem mediów.
AKTUALNE ZAGROŻENIA BEZPIECZEŃSTWA UŻYTKOWNIKÓW W INTERNECIE
Internet to medium, które ma wiele pozytywnych zastosowań.
Niestety niesie ze sobą równie dużo zagrożeń.
Internauci mogą być narażeni na:
cyberprzemoc- zjawisko wysyłania lub publikowania, przy użyciu nowych technologii
(Internetu i telefonu komórkowego) materiałów (zdjęć, filmów, komentarzy, wiadomości itp.),
które mają na celu wyrządzenie krzywdy drugiej osobie.
nieuprawniony dostęp - włamania do miejsc strzeżonych hasłem lub innym
zabezpieczeniem (np. poczta email, konto na portalu społecznościowym itp.)
niebezpieczne kontakty- kontakty, które związane są z ryzykiem wystąpienia
niebezpieczeństwa ze strony osób, z którymi młodzi użytkownicy Internetu rozmawiają
lub korespondują, w tym uwodzenie w sieci (gooming) - to szczególna kategoria relacji
tworzona w Internecie między osobami dorosłymi a dziećmi w celu ich uwiedzenia
i wykorzystania seksualnego.
szkodliwe treści - treści pojawiające się w Internecie, które są nieadekwatne do wieku,
wrażliwości i rozwoju dziecka (np. promujące przemoc, pornografię, zachęcające
do ryzykownych zachowań itp.)
uzależnienie od Internetu - patologiczne używanie Internetu, które ma znaczący wpływ
na pogorszenie funkcjonowania dziecka w sferze: fizycznej, psychicznej, interpersonalnej,
społecznej, rodzinnej, ekonomicznej.
Przydatne kontakty:
Telefon Zaufania dla Dzieci i Młodzieży prowadzonego przez Fundację Dzieci Niczyje116 111
Helpline.org.pl
-wspólny projekt Fundacji Dzieci Niczyje i Fundacji Orange, współfinansowanym przez
Komisję Europejską w ramach projektu Safer Internet. Celem jest niesienie pomocy dzieciom i młodzieży w
sytuacjach zagrożenia bezpieczeństwa podczas korzystania z nowych technologii oraz wsparcie rodziców i
profesjonalistów , którzy w swojej pracy zawodowej spotykają się z problemami młodych internautów. Telefon
800 100 100 i czat są czynne od poniedziałku do piątku od 11.00 do 17.00;
e-mail: [email protected]
zgłaszanie nielegalnych treści: [email protected]
Fundacja Kidprotect- Szkoła Bezpiecznego Internetu- 22 636 73 04 (biuro),
500 851 978 lub przez GG801 123 400
Telefon Zaufania Rzecznika praw Dziecka800 12 12 12 od poniedziałku do piątku od godziny 8.15 do 20.00
Cyberprzemoc
Cyberprzemoc to takie zachowania jak:
•ośmieszanie, obrażanie, straszenie, nękanie czy też poniżanie kogoś
za pomocą Internetu albo telefonu komórkowego
•podszywanie się pod kogoś w portalach społecznościowych, na blogach,
wiadomościach e-mail lub komunikatorach
•włamanie się na czyjeś konto (np. pocztowe, w portalu społecznościowym,
konto komunikatora)
•publikowanie oraz rozsyłanie filmów, zdjęć, albo informacji, które kogoś ośmieszają
•tworzenie obrażających kogoś stron internetowych lub blogów
•pisanie obraźliwych komentarzy na forach, blogach, portalach społecznościowych.
Jeśli doświadczasz cyberprzemocy:
*powiedz o tym zaufanej osobie dorosłej - z jej pomocą będzie Ci łatwiej poradzić sobie
z tą sytuacją.
*postaraj się nie kontaktować ze sprawcą cyberprzemocy i nie odpowiadać
na jego zaczepki. Dzięki temu unikniesz prowokowania go do dalszych działań.
*zachowaj wszystkie dowody cyberprzemocy - nie kasuj smsów, e-maili, rozmów na czatach
lub komunikatorach.
* jeśli ktoś dokucza Ci na jakiejś stronie WWW, zrób screen strony (zdjęcie)aby zachować to, co widzisz na ekranie wciśnij klawisz "Print Screen" (Prt Sc),
a następnie otwórz program tekstowy (np. Word) lub graficzny (np. Paint) i wklej tam screen
naciskając jednocześnie klawisze "Ctrl" i "V".
Pamiętaj, aby zapisać plik!
*skontaktuj się z Helpline pod bezpłatnym numerem 800 100 100,
wyślij wiadomość e-mail na adres [email protected]
lub porozmawiaj na czacie z poziomu strony Helpline.
Nieuprawniony dostęp
Zdarza się, że ktoś bez naszej wiedzy i zgody próbuje uzyskać dostęp do naszego komputera,
konta, profilu czy bloga. Często chce w ten sposób uzyskać i przejąć informacje,
które publikujemy lub przechowujemy.
Kradzież danych polega na wyciąganiu pewnych informacji (m.in. danych osobowych)
od konkretnej osoby, przez osoby niepowołane (które nie mają na to pozwolenia).
Każdy Polak ma prawo do ochrony danych osobowych w myśl Ustawy
o Ochronie danych osobowych z dnia 29 sierpnia 1997 roku.
Dane osobowe to wszelkie informacje dotyczące zidentyfikowanej lub możliwej
do zidentyfikowania osoby fizycznej. Daną osobową będzie więc każda informacja
pozwalająca na ustalenie tożsamości osoby nawet pośrednio, poprzez inne posiadane
informacje.
Daną osobową będzie mógł stanowić np.: adres IP komputera, zdjęcie,
adres email (w szczególności jeśli składa się z imienia i nazwiska);
jeśli przy ich pomocy możemy ustalić kim jest dana osoba.
Jak chronić się przed nieuprawnionym dostępem:
•NIE PODAWAJ nikomu danych (chyba, że są wymagane przy rejestracji –
wtedy tylko w sprawdzonych serwisach publicznych)
•gdy ktoś wypytuje Cię o Twoje dane - NIE ODPOWIADAJ; najlepiej skończyć
taką rozmowę
•jeżeli nie musisz, NIE UMIESZCZAJ ważnych danych na komputerze podłączonym
do sieci
•BĄDŹ OSTROŻNA/Y w nowych miejscach w sieci - nie wiadomo jak działają – sprawdź,
jaki jest regulamin miejsca oraz czy możliwy jest kontakt z administracją
•SPRAWDŹ ZABEZPIECZENIA podczas zakupów w sieci
•dbaj cały czas o odpowiednią ochronę swojego komputera - ZAINSTALUJ PROGRAM
ANTYWIRUSOWY i WŁĄCZ FIREWALL (działający jak zapora nie dopuszczająca
szkodliwych elementów)
•AKTUALIZUJ PROGRAMY, z których korzystasz
•BĄDŹ CZUJNA/Y- nigdy, niezależnie od użytego zabezpieczenia, nie masz pewności
czy będzie ono wystarczające
Jak reagować na nieuprawniony dostęp?
Telefony komórkowe nowej generacji mają funkcje zbliżone do komputerów,
przez co są narażone na działania wirtualnych przestępców.
Zdarza się, że pobierając z Internetu na telefon grę lub aplikację niewidomego pochodzenia,
możemy wraz z nią ściągnąć wirusa. Taki wirus może zniszczyć cały system operacyjny
telefonu oraz doprowadzić do utraty wszystkich danych i kontaktów, które mieliśmy
w nim zapisane.
Jak się zabezpieczyć?
Włączaj usługę bluetooth i WIFI tylko wtedy, gdy z niej korzystasz.
Nie akceptuj propozycji połączenia z nieznanymi urządzeniami.
Nie pobieraj aplikacji i gier z nieznanych źródeł.
Zawsze czytaj regulaminy aplikacji i gier, które zamierzasz pobrać.
Jak reagować na nieuprawniony dostęp?
W przypadku kradzieży tożsamości w internecie,
należy przede wszystkim zwrócić się do prowadzących serwisy,
w których znajdują się przejęte przez hakera konta.
Wykorzystaj e-mail i szybko skontaktuj się z administratorami - opisz dokładnie sytuację,
tak aby uwiarygodnić problem i poproś o zablokowanie kont tak szybko, jak to możliwe.
Dzięki temu nie stracisz swojej reputacji przez np. spamowe wpisy na forach
spod Twojego nicka.
Jeśli nie możesz znaleźć adresu administratora strony skontaktuj się
z Helpline.org.pl i opowiedz o swoim problemie.
Wątpliwości kontaktować można ze specjalistami z Helpline.org.pl www.helpline.org.pl, [email protected], tel. 800-100-100.
Poza tym należy zmienić wszystkie hasła i loginy do serwisów internetowych
z których korzystasz, tak żeby nie było możliwe logowanie przy użyciu starych danych.
Zrób to nawet, jeśli te konta wydają się być nienaruszone - być może ktoś zechce skorzystać
z nich w przyszłości.
Jak reagować na nieuprawniony dostęp?
Jeżeli skradzione zostały dane związane z kontem bankowym lub kartą kredytową
nie należy kontaktować się w imieniu innych osób, bądź rodziców .
Nie wolno korzystać z cudzych kart, jeżeli takie znajdziemy, w takiej sytuacji należy
opowiedzieć rodzicom , bądź zaufanej osobie dorosłej o całej sytuacji.
Jeżeli skradzione zostały dane do Twojej karty kredytowej, lub też wykonano jakieś zakupy
na Twoje konto - wtedy należy bezzwłocznie skontaktować się z policją.
Jeżeli korzystałeś z karty kredytowej rodziców, lub ktoś wykonał zakupy na Twoje
konto, ktoś włamał sie na twoje konto, profil, blog, ktoś podszywa się pod ciebie
w celu ośmieszenia, padłeś ofiarą nękania, zastraszania i gróźb w Internecie
i za pośrednictwem telefonów komórkowych jest to wykroczenie i możesz zgłosić je na policję.
Jeżeli masz mniej niż 18 lat w takiej sytuacji zawiadomienie na policję
lub do prokuratury składają w Twoim imieniu osoby dorosłe: rodzice lub opiekunowie
prawni.
Niebezpieczne kontakty
Nigdy nie wiadomo, kto jest po drugiej stronie!
Jeśli podejrzewasz, że osoba z którą nawiązałeś/aś kontakt w Sieci ma wobec Ciebie
złe zamiary postaraj się:
Zachować korespondencję z tą osobą - w historii komunikatora, e-mailach, sms'ach
itp.
Spróbuj przypomnieć sobie wszystkie informacje, które posiadasz na temat tej osoby.
Spróbuj porozmawiać o tym z rodzicami czy inną zaufaną osobą dorosłą.
Rodzice lub prawni opiekunowie mogą podjąć działania,
które zapewnią Ci bezpieczeństwo.
Jeśli czujesz, że trudno Ci będzie przeprowadzić taką rozmowę skontaktuj się z Helpline - www.helpline.org.pl, [email protected],
tel. 800-100-100.
Niebezpieczne kontakty
Nigdy nie wiadomo, kto jest po drugiej stronie!
Pamiętaj!
Masz prawo odmówić rozmów na tematy intymne i każdy powinien to uszanować.
Masz prawo przerwać każdy kontakt, który Cię niepokoi.
Masz prawo powiedzieć o wszystkim rodzicom/opiekunom prawnym.
Masz prawo zgłosić administratorowi portalu każdą sytuację, która nie jest zgodna
z jego regulaminem.
Wskazówki, jak bezpiecznie kontaktować się z innymi:
•Staraj się spotykać przede wszystkim z osobami, które poznałeś/aś w świecie realnym.
•Nie podawaj nieznajomym swoich danych osobowych, takich jak numer telefonu
i adres, numer komunikatora, e-mail.
•Posługuj się Nickiem, nie podawaj prawdziwego imienia i nazwiska.
•Nie rozmawiaj z osobami poznanymi w Sieci na tematy intymne.
•Nie opowiadaj nieznajomym o Twoich prywatnych sprawach ani o Twojej rodzinie.
•Bądź ostrożny z wysyłaniem zdjęć- nigdy nie wiesz, gdzie mogą później trafić.
Jeśli coś podejrzewasz, powiedz rodzicom
lub skontaktuj się z Helpline - www.helpline.org.pl, [email protected],
tel. bezpłatny 800-100-100.
Szkodliwe treści to przede wszystkim informacje:
•Ukazujące pornografię
•Namawiające do wyśmiewania innych z powodu rasy, narodowości lub wyznawanej religii
•Namawiające do popełnienia przestępstwa
•Propagujące faszyzm i totalitaryzm
•Prezentujące przemoc
•Zachęcające do podejmowania działań autodestrukcyjnych, czyli takich, które powodują
szkody cielesne lub psychiczne np. uzależnienie
•Zawierające wulgaryzmy
•Zawierające elementy psychomanipulacji, czyli takiego sterowania cudzymi uczuciami,
którego celem jest wyłudzenie korzyści materialnych lub zmuszenie do niewłaściwych
zachowań
•Wprowadzające w błąd, co może mieć wpływ na życie i zdrowie młodego użytkownika
•Zachęcające do prostytucji, używania narkotyków czy hazardu
Szkodliwe treści
Jeśli w czasie surfowania po sieci natkniesz się na szkodliwe lub niebezpieczne treści
skontaktuj się z Helpline.org.pl
Telefon bezpłatny 800 100 100 i czat są czynne od poniedziałku do piątku od 11.00 do 17.00
Możesz również napisać na adres [email protected] lub za pomocą formularza
dostępnego na stronie www.helpline.org.pl
Treści nielegalne, które naruszają prawo, czyli:
*opublikowaną w sieci pornografię bez filtra informacyjnego z o materiałach
tylko dla dorosłych,
*treści rasistowskie,
*treści propagujące totalitaryzm i faszyzm,
możesz to zgłosić anonimowo poprzez formularz na stronie www.dyzurnet.pl
Uzależnienie od komputera
U osób, które nadużywają Internetu/komputera może pojawić się:
•Silna potrzeba lub poczucie przymusu korzystania z Internetu.
•Brak kontroli nad długością czasu spędzanego w Sieci.
•Problem z powstrzymaniem się od korzystania z Internetu.
•Występowanie niepokoju, rozdrażnienia czy gorszego samopoczucia
przy próbie przerwania lub ograniczenia korzystania z Internetu oraz ustępowanie tych
stanów z chwilą powrotu do Sieci.
•Zaniedbywanie dotychczasowych zainteresowań oraz kontaktów z ludźmi
na rzecz Internetu.
•Spędzanie coraz większej ilości czasu w Internecie celem uzyskania zadowolenia,
dobrego samopoczucia, które poprzednio osiągane było w znacznie krótszym czasie.
•Korzystanie z Internetu pomimo szkodliwości poświęcania tak długiego czasu na jedną
aktywność.
Jeśli podobne objawy widzisz u siebie –
zadzwoń bezpłatnie do Helpline 800 100 100,
napisz [email protected]
lub porozmawiaj na czacie www.helpline.org.pl
Uzależnienie od komputera
Konsekwencje nadużywania Internetu:
•Zaniedbywanie nauki oraz codziennych obowiązków;
•Zaburzenia w sferze uczuć i emocji np. częste uczucie niepokoju, agresja;
•Brak troski o własne zdrowie (brak snu, brak ruchu, nieregularne posiłki) i higienę
osobistą;
•Wyobcowanie z realnego świata;
•Problemy w relacjach z ludźmi, unikanie kontaktu z ludźmi w świecie realnym,
konflikty;
•Rezygnacja z zainteresowań i przyjemności;
•Trudności z koncentracją;
•Problemy zdrowotne (pogorszenie wzroku, bóle głowy, niedożywienie, zaburzenia
snu, nieprawidłowy oddech, zespół kanału nadgarstka, skrzywienia kręgosłupa).
Kilka zasad, których należy przestrzegać:
• Używaj bezpiecznych haseł (Idealne hasło jest długie i zawiera litery, punktację, symbole
i cyfry) i nie ujawniaj haseł innych osobom, nawet swoim znajomym.
• Zabezpieczaj zachowane hasła. Uważaj gdzie przechowujesz zapisane hasła. Nie
przechowuj haseł w plecaku, portfelu czy w pliku na swoim komputerze! Przestępcy
najpierw szukają właśnie tam.
• Nigdy nie wysyłaj swojego hasła przez pocztę elektroniczną! Jakakolwiek wiadomość
e-mail, nawet od „zaufanej” witryny, która prosi o podanie hasła, aktualizację karty
kredytowej lub prosi o wejście na stronę internetową w celu zweryfikowania hasła, może
stanowić oszustwo typu phishing (kradzież twojej tożsamości).
• Nie wpisuj haseł na komputerach, nad którymi nie masz kontroli.
Z ogólnie dostępnych komputerów w szkole, czytelni, kafejkach Internetowych czy
pracowniach komputerowych korzystaj tylko do anonimowego przeglądania Internetu
bez podawania nazwy użytkownika i hasła i zawsze wyloguj się z konta.
• Nie podawaj danych osobowych, które pozwalają na identyfikację. Używaj Nicka.
Pamiętaj! W sieci nie jesteś anonimowy i nie wiadomo, kto jest po drugiej stronie…
Przeczytaj o bezpiecznych mediach:
1. Szkoła Bezpiecznego Internetu- http://www.szkolabezpiecznegointernetu.pl
2.Bezpieczeństwo internautów Helpline - http://www.helpline.org.pl
3. Fundacja Kidprotect.pl - http://www.kidprotect.pl
4. Dziecko w sieci- www.dzieckowsieci.fdn.pl
5. Program "Mądrzy Rodzice" - http://www.madrzy-rodzice.pl
6. Bezpieczne Media- przewodnik dla rodziców - http://www.bezpiecznemedia.tp.pl
7. Oprogramowanie kontroli rodzicielskiej NORTON On-Line Family - https://onlinefamily.norton.com
8. Centrum Bezpieczeństwa Microsoft - http://www.microsoft.com/pl-pl/security/family-safety/childsafetyinternet.aspx
9. Program 3-2-1-Internet - http://www.321internet.pl/zasady.html
10. Program Sieciaki - http://www.sieciaki.pl ; http://www.sieciaki.pl/dla-rodzicow-i-nauczycieli
11. Program unijny Safer Internet- bezpieczny internet - http://www.saferinternet.pl
12. Zgłaszanie nielegalnych treści, np. dotyczących rasizmu- Dyżurnet - http://www.dyzurnet.pl
13. O bezpieczeństwie w sieci- http://www.orange.pl/bezpieczenstwo_w_sieci.phtml
14. O mediach- http://redesignmag.pl/Bezpieczne_media.html
15. Bezpieczeństwo dzieci w sieci. Poradnik http://www.sunrisedzieciom.pl/poradnik_bezpieczenstwo_dzieci_w_sieci.pdf
16.Interkl@sa - http://www.interklasa.pl
17. Nasza-Klasa o Bezpieczeństwie - http://nasza-klasa.pl/bezpieczenstwo
18. Bezpieczeństwo na Allegro - http://www.allegro.pl/country_pages/1/0/sc/
Dowiedz się więcej o bezpieczeństwie,
korzystając z poniższych stron internetowych.
www.helpline.org.pl
www.kidprotect.pl/działania
www.dzieckowsieci.fdn.pl
www.bezpiecznemedia.tp.pl
www.321internet.pl/zasady
http://www.microsoft.com/pl-pl/security/familysafety/childsafety-internet.aspx
www.helpline.org.pl
www.kidprotect.pl/działania
www.dzieckowsieci.fdn.pl
www.bezpiecznemedia.tp.pl
www.321internet.pl/zasady
http://www.microsoft.com/pl-pl/security/family-safety/childsafety-internet.aspx
Slide 23
Zadbaj o e-bezpieczeństwo swoje i innych!
Na bazie materiałów edukacyjnych o bezpieczeństwie w sieci,
oraz projektu Kidprotect i Fundacji Dzieci Niczyje
„Szkoła Bezpiecznego Internetu” i „Pomoc w Net”
opracowała E.Wójcicka
Media
Obecnie najpopularniejsze są cztery podstawowe typy środków masowego przekazu:
Internet, telewizja, radio oraz gazeta. Są one obecne na co dzień w życiu człowieka,
towarzyszą mu na każdym kroku.
Dzięki mediom ludzie mają dostęp do najświeższych informacji, edukacji i rozrywki.
Media dają nieograniczone możliwości komunikacji, rozwoju i poznawania świata.
Media kształtują opinię publiczną, wyznaczają kierunki myślenia, kształtują gusta,
światopogląd, dostarczają emocji, przemawiają do ludzkiej wyobraźni,
są także poważnym narzędziem marketingowym i biznesowym.
Pamiętając o zaletach mediów, nie możemy zapominać o ich wadach.
Musimy być krytyczni wobec treści i informacji nam przekazywanych i mieć świadomość
niebezpieczeństw i ryzyka, jakie niesie nieświadome lub ufne i beztroskie korzystanie
z mediów.
Media mogą bowiem kłamać, oszukiwać, manipulować odbiorcami,
zawierać niepożądane, szkodliwe i zakazane treści, błędne informacje,
wpływać na niewłaściwe postawy i zachowania. Na przykład: cyberprzemoc,
przestępstwa, spam, wirusy, phishing, piractwo, wyłudzenia, kradzieże, utrata danych,
włamania do bazy, przejęcie domeny, szpiegostwo, demoralizacja, pedofilia, uzależnienia
to tylko wybrane zagrożenia związane z niewłaściwym użytkowaniem i odbiorem mediów.
AKTUALNE ZAGROŻENIA BEZPIECZEŃSTWA UŻYTKOWNIKÓW W INTERNECIE
Internet to medium, które ma wiele pozytywnych zastosowań.
Niestety niesie ze sobą równie dużo zagrożeń.
Internauci mogą być narażeni na:
cyberprzemoc- zjawisko wysyłania lub publikowania, przy użyciu nowych technologii
(Internetu i telefonu komórkowego) materiałów (zdjęć, filmów, komentarzy, wiadomości itp.),
które mają na celu wyrządzenie krzywdy drugiej osobie.
nieuprawniony dostęp - włamania do miejsc strzeżonych hasłem lub innym
zabezpieczeniem (np. poczta email, konto na portalu społecznościowym itp.)
niebezpieczne kontakty- kontakty, które związane są z ryzykiem wystąpienia
niebezpieczeństwa ze strony osób, z którymi młodzi użytkownicy Internetu rozmawiają
lub korespondują, w tym uwodzenie w sieci (gooming) - to szczególna kategoria relacji
tworzona w Internecie między osobami dorosłymi a dziećmi w celu ich uwiedzenia
i wykorzystania seksualnego.
szkodliwe treści - treści pojawiające się w Internecie, które są nieadekwatne do wieku,
wrażliwości i rozwoju dziecka (np. promujące przemoc, pornografię, zachęcające
do ryzykownych zachowań itp.)
uzależnienie od Internetu - patologiczne używanie Internetu, które ma znaczący wpływ
na pogorszenie funkcjonowania dziecka w sferze: fizycznej, psychicznej, interpersonalnej,
społecznej, rodzinnej, ekonomicznej.
Przydatne kontakty:
Telefon Zaufania dla Dzieci i Młodzieży prowadzonego przez Fundację Dzieci Niczyje116 111
Helpline.org.pl
-wspólny projekt Fundacji Dzieci Niczyje i Fundacji Orange, współfinansowanym przez
Komisję Europejską w ramach projektu Safer Internet. Celem jest niesienie pomocy dzieciom i młodzieży w
sytuacjach zagrożenia bezpieczeństwa podczas korzystania z nowych technologii oraz wsparcie rodziców i
profesjonalistów , którzy w swojej pracy zawodowej spotykają się z problemami młodych internautów. Telefon
800 100 100 i czat są czynne od poniedziałku do piątku od 11.00 do 17.00;
e-mail: [email protected]
zgłaszanie nielegalnych treści: [email protected]
Fundacja Kidprotect- Szkoła Bezpiecznego Internetu- 22 636 73 04 (biuro),
500 851 978 lub przez GG801 123 400
Telefon Zaufania Rzecznika praw Dziecka800 12 12 12 od poniedziałku do piątku od godziny 8.15 do 20.00
Cyberprzemoc
Cyberprzemoc to takie zachowania jak:
•ośmieszanie, obrażanie, straszenie, nękanie czy też poniżanie kogoś
za pomocą Internetu albo telefonu komórkowego
•podszywanie się pod kogoś w portalach społecznościowych, na blogach,
wiadomościach e-mail lub komunikatorach
•włamanie się na czyjeś konto (np. pocztowe, w portalu społecznościowym,
konto komunikatora)
•publikowanie oraz rozsyłanie filmów, zdjęć, albo informacji, które kogoś ośmieszają
•tworzenie obrażających kogoś stron internetowych lub blogów
•pisanie obraźliwych komentarzy na forach, blogach, portalach społecznościowych.
Jeśli doświadczasz cyberprzemocy:
*powiedz o tym zaufanej osobie dorosłej - z jej pomocą będzie Ci łatwiej poradzić sobie
z tą sytuacją.
*postaraj się nie kontaktować ze sprawcą cyberprzemocy i nie odpowiadać
na jego zaczepki. Dzięki temu unikniesz prowokowania go do dalszych działań.
*zachowaj wszystkie dowody cyberprzemocy - nie kasuj smsów, e-maili, rozmów na czatach
lub komunikatorach.
* jeśli ktoś dokucza Ci na jakiejś stronie WWW, zrób screen strony (zdjęcie)aby zachować to, co widzisz na ekranie wciśnij klawisz "Print Screen" (Prt Sc),
a następnie otwórz program tekstowy (np. Word) lub graficzny (np. Paint) i wklej tam screen
naciskając jednocześnie klawisze "Ctrl" i "V".
Pamiętaj, aby zapisać plik!
*skontaktuj się z Helpline pod bezpłatnym numerem 800 100 100,
wyślij wiadomość e-mail na adres [email protected]
lub porozmawiaj na czacie z poziomu strony Helpline.
Nieuprawniony dostęp
Zdarza się, że ktoś bez naszej wiedzy i zgody próbuje uzyskać dostęp do naszego komputera,
konta, profilu czy bloga. Często chce w ten sposób uzyskać i przejąć informacje,
które publikujemy lub przechowujemy.
Kradzież danych polega na wyciąganiu pewnych informacji (m.in. danych osobowych)
od konkretnej osoby, przez osoby niepowołane (które nie mają na to pozwolenia).
Każdy Polak ma prawo do ochrony danych osobowych w myśl Ustawy
o Ochronie danych osobowych z dnia 29 sierpnia 1997 roku.
Dane osobowe to wszelkie informacje dotyczące zidentyfikowanej lub możliwej
do zidentyfikowania osoby fizycznej. Daną osobową będzie więc każda informacja
pozwalająca na ustalenie tożsamości osoby nawet pośrednio, poprzez inne posiadane
informacje.
Daną osobową będzie mógł stanowić np.: adres IP komputera, zdjęcie,
adres email (w szczególności jeśli składa się z imienia i nazwiska);
jeśli przy ich pomocy możemy ustalić kim jest dana osoba.
Jak chronić się przed nieuprawnionym dostępem:
•NIE PODAWAJ nikomu danych (chyba, że są wymagane przy rejestracji –
wtedy tylko w sprawdzonych serwisach publicznych)
•gdy ktoś wypytuje Cię o Twoje dane - NIE ODPOWIADAJ; najlepiej skończyć
taką rozmowę
•jeżeli nie musisz, NIE UMIESZCZAJ ważnych danych na komputerze podłączonym
do sieci
•BĄDŹ OSTROŻNA/Y w nowych miejscach w sieci - nie wiadomo jak działają – sprawdź,
jaki jest regulamin miejsca oraz czy możliwy jest kontakt z administracją
•SPRAWDŹ ZABEZPIECZENIA podczas zakupów w sieci
•dbaj cały czas o odpowiednią ochronę swojego komputera - ZAINSTALUJ PROGRAM
ANTYWIRUSOWY i WŁĄCZ FIREWALL (działający jak zapora nie dopuszczająca
szkodliwych elementów)
•AKTUALIZUJ PROGRAMY, z których korzystasz
•BĄDŹ CZUJNA/Y- nigdy, niezależnie od użytego zabezpieczenia, nie masz pewności
czy będzie ono wystarczające
Jak reagować na nieuprawniony dostęp?
Telefony komórkowe nowej generacji mają funkcje zbliżone do komputerów,
przez co są narażone na działania wirtualnych przestępców.
Zdarza się, że pobierając z Internetu na telefon grę lub aplikację niewidomego pochodzenia,
możemy wraz z nią ściągnąć wirusa. Taki wirus może zniszczyć cały system operacyjny
telefonu oraz doprowadzić do utraty wszystkich danych i kontaktów, które mieliśmy
w nim zapisane.
Jak się zabezpieczyć?
Włączaj usługę bluetooth i WIFI tylko wtedy, gdy z niej korzystasz.
Nie akceptuj propozycji połączenia z nieznanymi urządzeniami.
Nie pobieraj aplikacji i gier z nieznanych źródeł.
Zawsze czytaj regulaminy aplikacji i gier, które zamierzasz pobrać.
Jak reagować na nieuprawniony dostęp?
W przypadku kradzieży tożsamości w internecie,
należy przede wszystkim zwrócić się do prowadzących serwisy,
w których znajdują się przejęte przez hakera konta.
Wykorzystaj e-mail i szybko skontaktuj się z administratorami - opisz dokładnie sytuację,
tak aby uwiarygodnić problem i poproś o zablokowanie kont tak szybko, jak to możliwe.
Dzięki temu nie stracisz swojej reputacji przez np. spamowe wpisy na forach
spod Twojego nicka.
Jeśli nie możesz znaleźć adresu administratora strony skontaktuj się
z Helpline.org.pl i opowiedz o swoim problemie.
Wątpliwości kontaktować można ze specjalistami z Helpline.org.pl www.helpline.org.pl, [email protected], tel. 800-100-100.
Poza tym należy zmienić wszystkie hasła i loginy do serwisów internetowych
z których korzystasz, tak żeby nie było możliwe logowanie przy użyciu starych danych.
Zrób to nawet, jeśli te konta wydają się być nienaruszone - być może ktoś zechce skorzystać
z nich w przyszłości.
Jak reagować na nieuprawniony dostęp?
Jeżeli skradzione zostały dane związane z kontem bankowym lub kartą kredytową
nie należy kontaktować się w imieniu innych osób, bądź rodziców .
Nie wolno korzystać z cudzych kart, jeżeli takie znajdziemy, w takiej sytuacji należy
opowiedzieć rodzicom , bądź zaufanej osobie dorosłej o całej sytuacji.
Jeżeli skradzione zostały dane do Twojej karty kredytowej, lub też wykonano jakieś zakupy
na Twoje konto - wtedy należy bezzwłocznie skontaktować się z policją.
Jeżeli korzystałeś z karty kredytowej rodziców, lub ktoś wykonał zakupy na Twoje
konto, ktoś włamał sie na twoje konto, profil, blog, ktoś podszywa się pod ciebie
w celu ośmieszenia, padłeś ofiarą nękania, zastraszania i gróźb w Internecie
i za pośrednictwem telefonów komórkowych jest to wykroczenie i możesz zgłosić je na policję.
Jeżeli masz mniej niż 18 lat w takiej sytuacji zawiadomienie na policję
lub do prokuratury składają w Twoim imieniu osoby dorosłe: rodzice lub opiekunowie
prawni.
Niebezpieczne kontakty
Nigdy nie wiadomo, kto jest po drugiej stronie!
Jeśli podejrzewasz, że osoba z którą nawiązałeś/aś kontakt w Sieci ma wobec Ciebie
złe zamiary postaraj się:
Zachować korespondencję z tą osobą - w historii komunikatora, e-mailach, sms'ach
itp.
Spróbuj przypomnieć sobie wszystkie informacje, które posiadasz na temat tej osoby.
Spróbuj porozmawiać o tym z rodzicami czy inną zaufaną osobą dorosłą.
Rodzice lub prawni opiekunowie mogą podjąć działania,
które zapewnią Ci bezpieczeństwo.
Jeśli czujesz, że trudno Ci będzie przeprowadzić taką rozmowę skontaktuj się z Helpline - www.helpline.org.pl, [email protected],
tel. 800-100-100.
Niebezpieczne kontakty
Nigdy nie wiadomo, kto jest po drugiej stronie!
Pamiętaj!
Masz prawo odmówić rozmów na tematy intymne i każdy powinien to uszanować.
Masz prawo przerwać każdy kontakt, który Cię niepokoi.
Masz prawo powiedzieć o wszystkim rodzicom/opiekunom prawnym.
Masz prawo zgłosić administratorowi portalu każdą sytuację, która nie jest zgodna
z jego regulaminem.
Wskazówki, jak bezpiecznie kontaktować się z innymi:
•Staraj się spotykać przede wszystkim z osobami, które poznałeś/aś w świecie realnym.
•Nie podawaj nieznajomym swoich danych osobowych, takich jak numer telefonu
i adres, numer komunikatora, e-mail.
•Posługuj się Nickiem, nie podawaj prawdziwego imienia i nazwiska.
•Nie rozmawiaj z osobami poznanymi w Sieci na tematy intymne.
•Nie opowiadaj nieznajomym o Twoich prywatnych sprawach ani o Twojej rodzinie.
•Bądź ostrożny z wysyłaniem zdjęć- nigdy nie wiesz, gdzie mogą później trafić.
Jeśli coś podejrzewasz, powiedz rodzicom
lub skontaktuj się z Helpline - www.helpline.org.pl, [email protected],
tel. bezpłatny 800-100-100.
Szkodliwe treści to przede wszystkim informacje:
•Ukazujące pornografię
•Namawiające do wyśmiewania innych z powodu rasy, narodowości lub wyznawanej religii
•Namawiające do popełnienia przestępstwa
•Propagujące faszyzm i totalitaryzm
•Prezentujące przemoc
•Zachęcające do podejmowania działań autodestrukcyjnych, czyli takich, które powodują
szkody cielesne lub psychiczne np. uzależnienie
•Zawierające wulgaryzmy
•Zawierające elementy psychomanipulacji, czyli takiego sterowania cudzymi uczuciami,
którego celem jest wyłudzenie korzyści materialnych lub zmuszenie do niewłaściwych
zachowań
•Wprowadzające w błąd, co może mieć wpływ na życie i zdrowie młodego użytkownika
•Zachęcające do prostytucji, używania narkotyków czy hazardu
Szkodliwe treści
Jeśli w czasie surfowania po sieci natkniesz się na szkodliwe lub niebezpieczne treści
skontaktuj się z Helpline.org.pl
Telefon bezpłatny 800 100 100 i czat są czynne od poniedziałku do piątku od 11.00 do 17.00
Możesz również napisać na adres [email protected] lub za pomocą formularza
dostępnego na stronie www.helpline.org.pl
Treści nielegalne, które naruszają prawo, czyli:
*opublikowaną w sieci pornografię bez filtra informacyjnego z o materiałach
tylko dla dorosłych,
*treści rasistowskie,
*treści propagujące totalitaryzm i faszyzm,
możesz to zgłosić anonimowo poprzez formularz na stronie www.dyzurnet.pl
Uzależnienie od komputera
U osób, które nadużywają Internetu/komputera może pojawić się:
•Silna potrzeba lub poczucie przymusu korzystania z Internetu.
•Brak kontroli nad długością czasu spędzanego w Sieci.
•Problem z powstrzymaniem się od korzystania z Internetu.
•Występowanie niepokoju, rozdrażnienia czy gorszego samopoczucia
przy próbie przerwania lub ograniczenia korzystania z Internetu oraz ustępowanie tych
stanów z chwilą powrotu do Sieci.
•Zaniedbywanie dotychczasowych zainteresowań oraz kontaktów z ludźmi
na rzecz Internetu.
•Spędzanie coraz większej ilości czasu w Internecie celem uzyskania zadowolenia,
dobrego samopoczucia, które poprzednio osiągane było w znacznie krótszym czasie.
•Korzystanie z Internetu pomimo szkodliwości poświęcania tak długiego czasu na jedną
aktywność.
Jeśli podobne objawy widzisz u siebie –
zadzwoń bezpłatnie do Helpline 800 100 100,
napisz [email protected]
lub porozmawiaj na czacie www.helpline.org.pl
Uzależnienie od komputera
Konsekwencje nadużywania Internetu:
•Zaniedbywanie nauki oraz codziennych obowiązków;
•Zaburzenia w sferze uczuć i emocji np. częste uczucie niepokoju, agresja;
•Brak troski o własne zdrowie (brak snu, brak ruchu, nieregularne posiłki) i higienę
osobistą;
•Wyobcowanie z realnego świata;
•Problemy w relacjach z ludźmi, unikanie kontaktu z ludźmi w świecie realnym,
konflikty;
•Rezygnacja z zainteresowań i przyjemności;
•Trudności z koncentracją;
•Problemy zdrowotne (pogorszenie wzroku, bóle głowy, niedożywienie, zaburzenia
snu, nieprawidłowy oddech, zespół kanału nadgarstka, skrzywienia kręgosłupa).
Kilka zasad, których należy przestrzegać:
• Używaj bezpiecznych haseł (Idealne hasło jest długie i zawiera litery, punktację, symbole
i cyfry) i nie ujawniaj haseł innych osobom, nawet swoim znajomym.
• Zabezpieczaj zachowane hasła. Uważaj gdzie przechowujesz zapisane hasła. Nie
przechowuj haseł w plecaku, portfelu czy w pliku na swoim komputerze! Przestępcy
najpierw szukają właśnie tam.
• Nigdy nie wysyłaj swojego hasła przez pocztę elektroniczną! Jakakolwiek wiadomość
e-mail, nawet od „zaufanej” witryny, która prosi o podanie hasła, aktualizację karty
kredytowej lub prosi o wejście na stronę internetową w celu zweryfikowania hasła, może
stanowić oszustwo typu phishing (kradzież twojej tożsamości).
• Nie wpisuj haseł na komputerach, nad którymi nie masz kontroli.
Z ogólnie dostępnych komputerów w szkole, czytelni, kafejkach Internetowych czy
pracowniach komputerowych korzystaj tylko do anonimowego przeglądania Internetu
bez podawania nazwy użytkownika i hasła i zawsze wyloguj się z konta.
• Nie podawaj danych osobowych, które pozwalają na identyfikację. Używaj Nicka.
Pamiętaj! W sieci nie jesteś anonimowy i nie wiadomo, kto jest po drugiej stronie…
Przeczytaj o bezpiecznych mediach:
1. Szkoła Bezpiecznego Internetu- http://www.szkolabezpiecznegointernetu.pl
2.Bezpieczeństwo internautów Helpline - http://www.helpline.org.pl
3. Fundacja Kidprotect.pl - http://www.kidprotect.pl
4. Dziecko w sieci- www.dzieckowsieci.fdn.pl
5. Program "Mądrzy Rodzice" - http://www.madrzy-rodzice.pl
6. Bezpieczne Media- przewodnik dla rodziców - http://www.bezpiecznemedia.tp.pl
7. Oprogramowanie kontroli rodzicielskiej NORTON On-Line Family - https://onlinefamily.norton.com
8. Centrum Bezpieczeństwa Microsoft - http://www.microsoft.com/pl-pl/security/family-safety/childsafetyinternet.aspx
9. Program 3-2-1-Internet - http://www.321internet.pl/zasady.html
10. Program Sieciaki - http://www.sieciaki.pl ; http://www.sieciaki.pl/dla-rodzicow-i-nauczycieli
11. Program unijny Safer Internet- bezpieczny internet - http://www.saferinternet.pl
12. Zgłaszanie nielegalnych treści, np. dotyczących rasizmu- Dyżurnet - http://www.dyzurnet.pl
13. O bezpieczeństwie w sieci- http://www.orange.pl/bezpieczenstwo_w_sieci.phtml
14. O mediach- http://redesignmag.pl/Bezpieczne_media.html
15. Bezpieczeństwo dzieci w sieci. Poradnik http://www.sunrisedzieciom.pl/poradnik_bezpieczenstwo_dzieci_w_sieci.pdf
16.Interkl@sa - http://www.interklasa.pl
17. Nasza-Klasa o Bezpieczeństwie - http://nasza-klasa.pl/bezpieczenstwo
18. Bezpieczeństwo na Allegro - http://www.allegro.pl/country_pages/1/0/sc/
Dowiedz się więcej o bezpieczeństwie,
korzystając z poniższych stron internetowych.
www.helpline.org.pl
www.kidprotect.pl/działania
www.dzieckowsieci.fdn.pl
www.bezpiecznemedia.tp.pl
www.321internet.pl/zasady
http://www.microsoft.com/pl-pl/security/familysafety/childsafety-internet.aspx
www.helpline.org.pl
www.kidprotect.pl/działania
www.dzieckowsieci.fdn.pl
www.bezpiecznemedia.tp.pl
www.321internet.pl/zasady
http://www.microsoft.com/pl-pl/security/family-safety/childsafety-internet.aspx
Slide 24
Zadbaj o e-bezpieczeństwo swoje i innych!
Na bazie materiałów edukacyjnych o bezpieczeństwie w sieci,
oraz projektu Kidprotect i Fundacji Dzieci Niczyje
„Szkoła Bezpiecznego Internetu” i „Pomoc w Net”
opracowała E.Wójcicka
Media
Obecnie najpopularniejsze są cztery podstawowe typy środków masowego przekazu:
Internet, telewizja, radio oraz gazeta. Są one obecne na co dzień w życiu człowieka,
towarzyszą mu na każdym kroku.
Dzięki mediom ludzie mają dostęp do najświeższych informacji, edukacji i rozrywki.
Media dają nieograniczone możliwości komunikacji, rozwoju i poznawania świata.
Media kształtują opinię publiczną, wyznaczają kierunki myślenia, kształtują gusta,
światopogląd, dostarczają emocji, przemawiają do ludzkiej wyobraźni,
są także poważnym narzędziem marketingowym i biznesowym.
Pamiętając o zaletach mediów, nie możemy zapominać o ich wadach.
Musimy być krytyczni wobec treści i informacji nam przekazywanych i mieć świadomość
niebezpieczeństw i ryzyka, jakie niesie nieświadome lub ufne i beztroskie korzystanie
z mediów.
Media mogą bowiem kłamać, oszukiwać, manipulować odbiorcami,
zawierać niepożądane, szkodliwe i zakazane treści, błędne informacje,
wpływać na niewłaściwe postawy i zachowania. Na przykład: cyberprzemoc,
przestępstwa, spam, wirusy, phishing, piractwo, wyłudzenia, kradzieże, utrata danych,
włamania do bazy, przejęcie domeny, szpiegostwo, demoralizacja, pedofilia, uzależnienia
to tylko wybrane zagrożenia związane z niewłaściwym użytkowaniem i odbiorem mediów.
AKTUALNE ZAGROŻENIA BEZPIECZEŃSTWA UŻYTKOWNIKÓW W INTERNECIE
Internet to medium, które ma wiele pozytywnych zastosowań.
Niestety niesie ze sobą równie dużo zagrożeń.
Internauci mogą być narażeni na:
cyberprzemoc- zjawisko wysyłania lub publikowania, przy użyciu nowych technologii
(Internetu i telefonu komórkowego) materiałów (zdjęć, filmów, komentarzy, wiadomości itp.),
które mają na celu wyrządzenie krzywdy drugiej osobie.
nieuprawniony dostęp - włamania do miejsc strzeżonych hasłem lub innym
zabezpieczeniem (np. poczta email, konto na portalu społecznościowym itp.)
niebezpieczne kontakty- kontakty, które związane są z ryzykiem wystąpienia
niebezpieczeństwa ze strony osób, z którymi młodzi użytkownicy Internetu rozmawiają
lub korespondują, w tym uwodzenie w sieci (gooming) - to szczególna kategoria relacji
tworzona w Internecie między osobami dorosłymi a dziećmi w celu ich uwiedzenia
i wykorzystania seksualnego.
szkodliwe treści - treści pojawiające się w Internecie, które są nieadekwatne do wieku,
wrażliwości i rozwoju dziecka (np. promujące przemoc, pornografię, zachęcające
do ryzykownych zachowań itp.)
uzależnienie od Internetu - patologiczne używanie Internetu, które ma znaczący wpływ
na pogorszenie funkcjonowania dziecka w sferze: fizycznej, psychicznej, interpersonalnej,
społecznej, rodzinnej, ekonomicznej.
Przydatne kontakty:
Telefon Zaufania dla Dzieci i Młodzieży prowadzonego przez Fundację Dzieci Niczyje116 111
Helpline.org.pl
-wspólny projekt Fundacji Dzieci Niczyje i Fundacji Orange, współfinansowanym przez
Komisję Europejską w ramach projektu Safer Internet. Celem jest niesienie pomocy dzieciom i młodzieży w
sytuacjach zagrożenia bezpieczeństwa podczas korzystania z nowych technologii oraz wsparcie rodziców i
profesjonalistów , którzy w swojej pracy zawodowej spotykają się z problemami młodych internautów. Telefon
800 100 100 i czat są czynne od poniedziałku do piątku od 11.00 do 17.00;
e-mail: [email protected]
zgłaszanie nielegalnych treści: [email protected]
Fundacja Kidprotect- Szkoła Bezpiecznego Internetu- 22 636 73 04 (biuro),
500 851 978 lub przez GG801 123 400
Telefon Zaufania Rzecznika praw Dziecka800 12 12 12 od poniedziałku do piątku od godziny 8.15 do 20.00
Cyberprzemoc
Cyberprzemoc to takie zachowania jak:
•ośmieszanie, obrażanie, straszenie, nękanie czy też poniżanie kogoś
za pomocą Internetu albo telefonu komórkowego
•podszywanie się pod kogoś w portalach społecznościowych, na blogach,
wiadomościach e-mail lub komunikatorach
•włamanie się na czyjeś konto (np. pocztowe, w portalu społecznościowym,
konto komunikatora)
•publikowanie oraz rozsyłanie filmów, zdjęć, albo informacji, które kogoś ośmieszają
•tworzenie obrażających kogoś stron internetowych lub blogów
•pisanie obraźliwych komentarzy na forach, blogach, portalach społecznościowych.
Jeśli doświadczasz cyberprzemocy:
*powiedz o tym zaufanej osobie dorosłej - z jej pomocą będzie Ci łatwiej poradzić sobie
z tą sytuacją.
*postaraj się nie kontaktować ze sprawcą cyberprzemocy i nie odpowiadać
na jego zaczepki. Dzięki temu unikniesz prowokowania go do dalszych działań.
*zachowaj wszystkie dowody cyberprzemocy - nie kasuj smsów, e-maili, rozmów na czatach
lub komunikatorach.
* jeśli ktoś dokucza Ci na jakiejś stronie WWW, zrób screen strony (zdjęcie)aby zachować to, co widzisz na ekranie wciśnij klawisz "Print Screen" (Prt Sc),
a następnie otwórz program tekstowy (np. Word) lub graficzny (np. Paint) i wklej tam screen
naciskając jednocześnie klawisze "Ctrl" i "V".
Pamiętaj, aby zapisać plik!
*skontaktuj się z Helpline pod bezpłatnym numerem 800 100 100,
wyślij wiadomość e-mail na adres [email protected]
lub porozmawiaj na czacie z poziomu strony Helpline.
Nieuprawniony dostęp
Zdarza się, że ktoś bez naszej wiedzy i zgody próbuje uzyskać dostęp do naszego komputera,
konta, profilu czy bloga. Często chce w ten sposób uzyskać i przejąć informacje,
które publikujemy lub przechowujemy.
Kradzież danych polega na wyciąganiu pewnych informacji (m.in. danych osobowych)
od konkretnej osoby, przez osoby niepowołane (które nie mają na to pozwolenia).
Każdy Polak ma prawo do ochrony danych osobowych w myśl Ustawy
o Ochronie danych osobowych z dnia 29 sierpnia 1997 roku.
Dane osobowe to wszelkie informacje dotyczące zidentyfikowanej lub możliwej
do zidentyfikowania osoby fizycznej. Daną osobową będzie więc każda informacja
pozwalająca na ustalenie tożsamości osoby nawet pośrednio, poprzez inne posiadane
informacje.
Daną osobową będzie mógł stanowić np.: adres IP komputera, zdjęcie,
adres email (w szczególności jeśli składa się z imienia i nazwiska);
jeśli przy ich pomocy możemy ustalić kim jest dana osoba.
Jak chronić się przed nieuprawnionym dostępem:
•NIE PODAWAJ nikomu danych (chyba, że są wymagane przy rejestracji –
wtedy tylko w sprawdzonych serwisach publicznych)
•gdy ktoś wypytuje Cię o Twoje dane - NIE ODPOWIADAJ; najlepiej skończyć
taką rozmowę
•jeżeli nie musisz, NIE UMIESZCZAJ ważnych danych na komputerze podłączonym
do sieci
•BĄDŹ OSTROŻNA/Y w nowych miejscach w sieci - nie wiadomo jak działają – sprawdź,
jaki jest regulamin miejsca oraz czy możliwy jest kontakt z administracją
•SPRAWDŹ ZABEZPIECZENIA podczas zakupów w sieci
•dbaj cały czas o odpowiednią ochronę swojego komputera - ZAINSTALUJ PROGRAM
ANTYWIRUSOWY i WŁĄCZ FIREWALL (działający jak zapora nie dopuszczająca
szkodliwych elementów)
•AKTUALIZUJ PROGRAMY, z których korzystasz
•BĄDŹ CZUJNA/Y- nigdy, niezależnie od użytego zabezpieczenia, nie masz pewności
czy będzie ono wystarczające
Jak reagować na nieuprawniony dostęp?
Telefony komórkowe nowej generacji mają funkcje zbliżone do komputerów,
przez co są narażone na działania wirtualnych przestępców.
Zdarza się, że pobierając z Internetu na telefon grę lub aplikację niewidomego pochodzenia,
możemy wraz z nią ściągnąć wirusa. Taki wirus może zniszczyć cały system operacyjny
telefonu oraz doprowadzić do utraty wszystkich danych i kontaktów, które mieliśmy
w nim zapisane.
Jak się zabezpieczyć?
Włączaj usługę bluetooth i WIFI tylko wtedy, gdy z niej korzystasz.
Nie akceptuj propozycji połączenia z nieznanymi urządzeniami.
Nie pobieraj aplikacji i gier z nieznanych źródeł.
Zawsze czytaj regulaminy aplikacji i gier, które zamierzasz pobrać.
Jak reagować na nieuprawniony dostęp?
W przypadku kradzieży tożsamości w internecie,
należy przede wszystkim zwrócić się do prowadzących serwisy,
w których znajdują się przejęte przez hakera konta.
Wykorzystaj e-mail i szybko skontaktuj się z administratorami - opisz dokładnie sytuację,
tak aby uwiarygodnić problem i poproś o zablokowanie kont tak szybko, jak to możliwe.
Dzięki temu nie stracisz swojej reputacji przez np. spamowe wpisy na forach
spod Twojego nicka.
Jeśli nie możesz znaleźć adresu administratora strony skontaktuj się
z Helpline.org.pl i opowiedz o swoim problemie.
Wątpliwości kontaktować można ze specjalistami z Helpline.org.pl www.helpline.org.pl, [email protected], tel. 800-100-100.
Poza tym należy zmienić wszystkie hasła i loginy do serwisów internetowych
z których korzystasz, tak żeby nie było możliwe logowanie przy użyciu starych danych.
Zrób to nawet, jeśli te konta wydają się być nienaruszone - być może ktoś zechce skorzystać
z nich w przyszłości.
Jak reagować na nieuprawniony dostęp?
Jeżeli skradzione zostały dane związane z kontem bankowym lub kartą kredytową
nie należy kontaktować się w imieniu innych osób, bądź rodziców .
Nie wolno korzystać z cudzych kart, jeżeli takie znajdziemy, w takiej sytuacji należy
opowiedzieć rodzicom , bądź zaufanej osobie dorosłej o całej sytuacji.
Jeżeli skradzione zostały dane do Twojej karty kredytowej, lub też wykonano jakieś zakupy
na Twoje konto - wtedy należy bezzwłocznie skontaktować się z policją.
Jeżeli korzystałeś z karty kredytowej rodziców, lub ktoś wykonał zakupy na Twoje
konto, ktoś włamał sie na twoje konto, profil, blog, ktoś podszywa się pod ciebie
w celu ośmieszenia, padłeś ofiarą nękania, zastraszania i gróźb w Internecie
i za pośrednictwem telefonów komórkowych jest to wykroczenie i możesz zgłosić je na policję.
Jeżeli masz mniej niż 18 lat w takiej sytuacji zawiadomienie na policję
lub do prokuratury składają w Twoim imieniu osoby dorosłe: rodzice lub opiekunowie
prawni.
Niebezpieczne kontakty
Nigdy nie wiadomo, kto jest po drugiej stronie!
Jeśli podejrzewasz, że osoba z którą nawiązałeś/aś kontakt w Sieci ma wobec Ciebie
złe zamiary postaraj się:
Zachować korespondencję z tą osobą - w historii komunikatora, e-mailach, sms'ach
itp.
Spróbuj przypomnieć sobie wszystkie informacje, które posiadasz na temat tej osoby.
Spróbuj porozmawiać o tym z rodzicami czy inną zaufaną osobą dorosłą.
Rodzice lub prawni opiekunowie mogą podjąć działania,
które zapewnią Ci bezpieczeństwo.
Jeśli czujesz, że trudno Ci będzie przeprowadzić taką rozmowę skontaktuj się z Helpline - www.helpline.org.pl, [email protected],
tel. 800-100-100.
Niebezpieczne kontakty
Nigdy nie wiadomo, kto jest po drugiej stronie!
Pamiętaj!
Masz prawo odmówić rozmów na tematy intymne i każdy powinien to uszanować.
Masz prawo przerwać każdy kontakt, który Cię niepokoi.
Masz prawo powiedzieć o wszystkim rodzicom/opiekunom prawnym.
Masz prawo zgłosić administratorowi portalu każdą sytuację, która nie jest zgodna
z jego regulaminem.
Wskazówki, jak bezpiecznie kontaktować się z innymi:
•Staraj się spotykać przede wszystkim z osobami, które poznałeś/aś w świecie realnym.
•Nie podawaj nieznajomym swoich danych osobowych, takich jak numer telefonu
i adres, numer komunikatora, e-mail.
•Posługuj się Nickiem, nie podawaj prawdziwego imienia i nazwiska.
•Nie rozmawiaj z osobami poznanymi w Sieci na tematy intymne.
•Nie opowiadaj nieznajomym o Twoich prywatnych sprawach ani o Twojej rodzinie.
•Bądź ostrożny z wysyłaniem zdjęć- nigdy nie wiesz, gdzie mogą później trafić.
Jeśli coś podejrzewasz, powiedz rodzicom
lub skontaktuj się z Helpline - www.helpline.org.pl, [email protected],
tel. bezpłatny 800-100-100.
Szkodliwe treści to przede wszystkim informacje:
•Ukazujące pornografię
•Namawiające do wyśmiewania innych z powodu rasy, narodowości lub wyznawanej religii
•Namawiające do popełnienia przestępstwa
•Propagujące faszyzm i totalitaryzm
•Prezentujące przemoc
•Zachęcające do podejmowania działań autodestrukcyjnych, czyli takich, które powodują
szkody cielesne lub psychiczne np. uzależnienie
•Zawierające wulgaryzmy
•Zawierające elementy psychomanipulacji, czyli takiego sterowania cudzymi uczuciami,
którego celem jest wyłudzenie korzyści materialnych lub zmuszenie do niewłaściwych
zachowań
•Wprowadzające w błąd, co może mieć wpływ na życie i zdrowie młodego użytkownika
•Zachęcające do prostytucji, używania narkotyków czy hazardu
Szkodliwe treści
Jeśli w czasie surfowania po sieci natkniesz się na szkodliwe lub niebezpieczne treści
skontaktuj się z Helpline.org.pl
Telefon bezpłatny 800 100 100 i czat są czynne od poniedziałku do piątku od 11.00 do 17.00
Możesz również napisać na adres [email protected] lub za pomocą formularza
dostępnego na stronie www.helpline.org.pl
Treści nielegalne, które naruszają prawo, czyli:
*opublikowaną w sieci pornografię bez filtra informacyjnego z o materiałach
tylko dla dorosłych,
*treści rasistowskie,
*treści propagujące totalitaryzm i faszyzm,
możesz to zgłosić anonimowo poprzez formularz na stronie www.dyzurnet.pl
Uzależnienie od komputera
U osób, które nadużywają Internetu/komputera może pojawić się:
•Silna potrzeba lub poczucie przymusu korzystania z Internetu.
•Brak kontroli nad długością czasu spędzanego w Sieci.
•Problem z powstrzymaniem się od korzystania z Internetu.
•Występowanie niepokoju, rozdrażnienia czy gorszego samopoczucia
przy próbie przerwania lub ograniczenia korzystania z Internetu oraz ustępowanie tych
stanów z chwilą powrotu do Sieci.
•Zaniedbywanie dotychczasowych zainteresowań oraz kontaktów z ludźmi
na rzecz Internetu.
•Spędzanie coraz większej ilości czasu w Internecie celem uzyskania zadowolenia,
dobrego samopoczucia, które poprzednio osiągane było w znacznie krótszym czasie.
•Korzystanie z Internetu pomimo szkodliwości poświęcania tak długiego czasu na jedną
aktywność.
Jeśli podobne objawy widzisz u siebie –
zadzwoń bezpłatnie do Helpline 800 100 100,
napisz [email protected]
lub porozmawiaj na czacie www.helpline.org.pl
Uzależnienie od komputera
Konsekwencje nadużywania Internetu:
•Zaniedbywanie nauki oraz codziennych obowiązków;
•Zaburzenia w sferze uczuć i emocji np. częste uczucie niepokoju, agresja;
•Brak troski o własne zdrowie (brak snu, brak ruchu, nieregularne posiłki) i higienę
osobistą;
•Wyobcowanie z realnego świata;
•Problemy w relacjach z ludźmi, unikanie kontaktu z ludźmi w świecie realnym,
konflikty;
•Rezygnacja z zainteresowań i przyjemności;
•Trudności z koncentracją;
•Problemy zdrowotne (pogorszenie wzroku, bóle głowy, niedożywienie, zaburzenia
snu, nieprawidłowy oddech, zespół kanału nadgarstka, skrzywienia kręgosłupa).
Kilka zasad, których należy przestrzegać:
• Używaj bezpiecznych haseł (Idealne hasło jest długie i zawiera litery, punktację, symbole
i cyfry) i nie ujawniaj haseł innych osobom, nawet swoim znajomym.
• Zabezpieczaj zachowane hasła. Uważaj gdzie przechowujesz zapisane hasła. Nie
przechowuj haseł w plecaku, portfelu czy w pliku na swoim komputerze! Przestępcy
najpierw szukają właśnie tam.
• Nigdy nie wysyłaj swojego hasła przez pocztę elektroniczną! Jakakolwiek wiadomość
e-mail, nawet od „zaufanej” witryny, która prosi o podanie hasła, aktualizację karty
kredytowej lub prosi o wejście na stronę internetową w celu zweryfikowania hasła, może
stanowić oszustwo typu phishing (kradzież twojej tożsamości).
• Nie wpisuj haseł na komputerach, nad którymi nie masz kontroli.
Z ogólnie dostępnych komputerów w szkole, czytelni, kafejkach Internetowych czy
pracowniach komputerowych korzystaj tylko do anonimowego przeglądania Internetu
bez podawania nazwy użytkownika i hasła i zawsze wyloguj się z konta.
• Nie podawaj danych osobowych, które pozwalają na identyfikację. Używaj Nicka.
Pamiętaj! W sieci nie jesteś anonimowy i nie wiadomo, kto jest po drugiej stronie…
Przeczytaj o bezpiecznych mediach:
1. Szkoła Bezpiecznego Internetu- http://www.szkolabezpiecznegointernetu.pl
2.Bezpieczeństwo internautów Helpline - http://www.helpline.org.pl
3. Fundacja Kidprotect.pl - http://www.kidprotect.pl
4. Dziecko w sieci- www.dzieckowsieci.fdn.pl
5. Program "Mądrzy Rodzice" - http://www.madrzy-rodzice.pl
6. Bezpieczne Media- przewodnik dla rodziców - http://www.bezpiecznemedia.tp.pl
7. Oprogramowanie kontroli rodzicielskiej NORTON On-Line Family - https://onlinefamily.norton.com
8. Centrum Bezpieczeństwa Microsoft - http://www.microsoft.com/pl-pl/security/family-safety/childsafetyinternet.aspx
9. Program 3-2-1-Internet - http://www.321internet.pl/zasady.html
10. Program Sieciaki - http://www.sieciaki.pl ; http://www.sieciaki.pl/dla-rodzicow-i-nauczycieli
11. Program unijny Safer Internet- bezpieczny internet - http://www.saferinternet.pl
12. Zgłaszanie nielegalnych treści, np. dotyczących rasizmu- Dyżurnet - http://www.dyzurnet.pl
13. O bezpieczeństwie w sieci- http://www.orange.pl/bezpieczenstwo_w_sieci.phtml
14. O mediach- http://redesignmag.pl/Bezpieczne_media.html
15. Bezpieczeństwo dzieci w sieci. Poradnik http://www.sunrisedzieciom.pl/poradnik_bezpieczenstwo_dzieci_w_sieci.pdf
16.Interkl@sa - http://www.interklasa.pl
17. Nasza-Klasa o Bezpieczeństwie - http://nasza-klasa.pl/bezpieczenstwo
18. Bezpieczeństwo na Allegro - http://www.allegro.pl/country_pages/1/0/sc/
Dowiedz się więcej o bezpieczeństwie,
korzystając z poniższych stron internetowych.
www.helpline.org.pl
www.kidprotect.pl/działania
www.dzieckowsieci.fdn.pl
www.bezpiecznemedia.tp.pl
www.321internet.pl/zasady
http://www.microsoft.com/pl-pl/security/familysafety/childsafety-internet.aspx
www.helpline.org.pl
www.kidprotect.pl/działania
www.dzieckowsieci.fdn.pl
www.bezpiecznemedia.tp.pl
www.321internet.pl/zasady
http://www.microsoft.com/pl-pl/security/family-safety/childsafety-internet.aspx
Slide 25
Zadbaj o e-bezpieczeństwo swoje i innych!
Na bazie materiałów edukacyjnych o bezpieczeństwie w sieci,
oraz projektu Kidprotect i Fundacji Dzieci Niczyje
„Szkoła Bezpiecznego Internetu” i „Pomoc w Net”
opracowała E.Wójcicka
Media
Obecnie najpopularniejsze są cztery podstawowe typy środków masowego przekazu:
Internet, telewizja, radio oraz gazeta. Są one obecne na co dzień w życiu człowieka,
towarzyszą mu na każdym kroku.
Dzięki mediom ludzie mają dostęp do najświeższych informacji, edukacji i rozrywki.
Media dają nieograniczone możliwości komunikacji, rozwoju i poznawania świata.
Media kształtują opinię publiczną, wyznaczają kierunki myślenia, kształtują gusta,
światopogląd, dostarczają emocji, przemawiają do ludzkiej wyobraźni,
są także poważnym narzędziem marketingowym i biznesowym.
Pamiętając o zaletach mediów, nie możemy zapominać o ich wadach.
Musimy być krytyczni wobec treści i informacji nam przekazywanych i mieć świadomość
niebezpieczeństw i ryzyka, jakie niesie nieświadome lub ufne i beztroskie korzystanie
z mediów.
Media mogą bowiem kłamać, oszukiwać, manipulować odbiorcami,
zawierać niepożądane, szkodliwe i zakazane treści, błędne informacje,
wpływać na niewłaściwe postawy i zachowania. Na przykład: cyberprzemoc,
przestępstwa, spam, wirusy, phishing, piractwo, wyłudzenia, kradzieże, utrata danych,
włamania do bazy, przejęcie domeny, szpiegostwo, demoralizacja, pedofilia, uzależnienia
to tylko wybrane zagrożenia związane z niewłaściwym użytkowaniem i odbiorem mediów.
AKTUALNE ZAGROŻENIA BEZPIECZEŃSTWA UŻYTKOWNIKÓW W INTERNECIE
Internet to medium, które ma wiele pozytywnych zastosowań.
Niestety niesie ze sobą równie dużo zagrożeń.
Internauci mogą być narażeni na:
cyberprzemoc- zjawisko wysyłania lub publikowania, przy użyciu nowych technologii
(Internetu i telefonu komórkowego) materiałów (zdjęć, filmów, komentarzy, wiadomości itp.),
które mają na celu wyrządzenie krzywdy drugiej osobie.
nieuprawniony dostęp - włamania do miejsc strzeżonych hasłem lub innym
zabezpieczeniem (np. poczta email, konto na portalu społecznościowym itp.)
niebezpieczne kontakty- kontakty, które związane są z ryzykiem wystąpienia
niebezpieczeństwa ze strony osób, z którymi młodzi użytkownicy Internetu rozmawiają
lub korespondują, w tym uwodzenie w sieci (gooming) - to szczególna kategoria relacji
tworzona w Internecie między osobami dorosłymi a dziećmi w celu ich uwiedzenia
i wykorzystania seksualnego.
szkodliwe treści - treści pojawiające się w Internecie, które są nieadekwatne do wieku,
wrażliwości i rozwoju dziecka (np. promujące przemoc, pornografię, zachęcające
do ryzykownych zachowań itp.)
uzależnienie od Internetu - patologiczne używanie Internetu, które ma znaczący wpływ
na pogorszenie funkcjonowania dziecka w sferze: fizycznej, psychicznej, interpersonalnej,
społecznej, rodzinnej, ekonomicznej.
Przydatne kontakty:
Telefon Zaufania dla Dzieci i Młodzieży prowadzonego przez Fundację Dzieci Niczyje116 111
Helpline.org.pl
-wspólny projekt Fundacji Dzieci Niczyje i Fundacji Orange, współfinansowanym przez
Komisję Europejską w ramach projektu Safer Internet. Celem jest niesienie pomocy dzieciom i młodzieży w
sytuacjach zagrożenia bezpieczeństwa podczas korzystania z nowych technologii oraz wsparcie rodziców i
profesjonalistów , którzy w swojej pracy zawodowej spotykają się z problemami młodych internautów. Telefon
800 100 100 i czat są czynne od poniedziałku do piątku od 11.00 do 17.00;
e-mail: [email protected]
zgłaszanie nielegalnych treści: [email protected]
Fundacja Kidprotect- Szkoła Bezpiecznego Internetu- 22 636 73 04 (biuro),
500 851 978 lub przez GG801 123 400
Telefon Zaufania Rzecznika praw Dziecka800 12 12 12 od poniedziałku do piątku od godziny 8.15 do 20.00
Cyberprzemoc
Cyberprzemoc to takie zachowania jak:
•ośmieszanie, obrażanie, straszenie, nękanie czy też poniżanie kogoś
za pomocą Internetu albo telefonu komórkowego
•podszywanie się pod kogoś w portalach społecznościowych, na blogach,
wiadomościach e-mail lub komunikatorach
•włamanie się na czyjeś konto (np. pocztowe, w portalu społecznościowym,
konto komunikatora)
•publikowanie oraz rozsyłanie filmów, zdjęć, albo informacji, które kogoś ośmieszają
•tworzenie obrażających kogoś stron internetowych lub blogów
•pisanie obraźliwych komentarzy na forach, blogach, portalach społecznościowych.
Jeśli doświadczasz cyberprzemocy:
*powiedz o tym zaufanej osobie dorosłej - z jej pomocą będzie Ci łatwiej poradzić sobie
z tą sytuacją.
*postaraj się nie kontaktować ze sprawcą cyberprzemocy i nie odpowiadać
na jego zaczepki. Dzięki temu unikniesz prowokowania go do dalszych działań.
*zachowaj wszystkie dowody cyberprzemocy - nie kasuj smsów, e-maili, rozmów na czatach
lub komunikatorach.
* jeśli ktoś dokucza Ci na jakiejś stronie WWW, zrób screen strony (zdjęcie)aby zachować to, co widzisz na ekranie wciśnij klawisz "Print Screen" (Prt Sc),
a następnie otwórz program tekstowy (np. Word) lub graficzny (np. Paint) i wklej tam screen
naciskając jednocześnie klawisze "Ctrl" i "V".
Pamiętaj, aby zapisać plik!
*skontaktuj się z Helpline pod bezpłatnym numerem 800 100 100,
wyślij wiadomość e-mail na adres [email protected]
lub porozmawiaj na czacie z poziomu strony Helpline.
Nieuprawniony dostęp
Zdarza się, że ktoś bez naszej wiedzy i zgody próbuje uzyskać dostęp do naszego komputera,
konta, profilu czy bloga. Często chce w ten sposób uzyskać i przejąć informacje,
które publikujemy lub przechowujemy.
Kradzież danych polega na wyciąganiu pewnych informacji (m.in. danych osobowych)
od konkretnej osoby, przez osoby niepowołane (które nie mają na to pozwolenia).
Każdy Polak ma prawo do ochrony danych osobowych w myśl Ustawy
o Ochronie danych osobowych z dnia 29 sierpnia 1997 roku.
Dane osobowe to wszelkie informacje dotyczące zidentyfikowanej lub możliwej
do zidentyfikowania osoby fizycznej. Daną osobową będzie więc każda informacja
pozwalająca na ustalenie tożsamości osoby nawet pośrednio, poprzez inne posiadane
informacje.
Daną osobową będzie mógł stanowić np.: adres IP komputera, zdjęcie,
adres email (w szczególności jeśli składa się z imienia i nazwiska);
jeśli przy ich pomocy możemy ustalić kim jest dana osoba.
Jak chronić się przed nieuprawnionym dostępem:
•NIE PODAWAJ nikomu danych (chyba, że są wymagane przy rejestracji –
wtedy tylko w sprawdzonych serwisach publicznych)
•gdy ktoś wypytuje Cię o Twoje dane - NIE ODPOWIADAJ; najlepiej skończyć
taką rozmowę
•jeżeli nie musisz, NIE UMIESZCZAJ ważnych danych na komputerze podłączonym
do sieci
•BĄDŹ OSTROŻNA/Y w nowych miejscach w sieci - nie wiadomo jak działają – sprawdź,
jaki jest regulamin miejsca oraz czy możliwy jest kontakt z administracją
•SPRAWDŹ ZABEZPIECZENIA podczas zakupów w sieci
•dbaj cały czas o odpowiednią ochronę swojego komputera - ZAINSTALUJ PROGRAM
ANTYWIRUSOWY i WŁĄCZ FIREWALL (działający jak zapora nie dopuszczająca
szkodliwych elementów)
•AKTUALIZUJ PROGRAMY, z których korzystasz
•BĄDŹ CZUJNA/Y- nigdy, niezależnie od użytego zabezpieczenia, nie masz pewności
czy będzie ono wystarczające
Jak reagować na nieuprawniony dostęp?
Telefony komórkowe nowej generacji mają funkcje zbliżone do komputerów,
przez co są narażone na działania wirtualnych przestępców.
Zdarza się, że pobierając z Internetu na telefon grę lub aplikację niewidomego pochodzenia,
możemy wraz z nią ściągnąć wirusa. Taki wirus może zniszczyć cały system operacyjny
telefonu oraz doprowadzić do utraty wszystkich danych i kontaktów, które mieliśmy
w nim zapisane.
Jak się zabezpieczyć?
Włączaj usługę bluetooth i WIFI tylko wtedy, gdy z niej korzystasz.
Nie akceptuj propozycji połączenia z nieznanymi urządzeniami.
Nie pobieraj aplikacji i gier z nieznanych źródeł.
Zawsze czytaj regulaminy aplikacji i gier, które zamierzasz pobrać.
Jak reagować na nieuprawniony dostęp?
W przypadku kradzieży tożsamości w internecie,
należy przede wszystkim zwrócić się do prowadzących serwisy,
w których znajdują się przejęte przez hakera konta.
Wykorzystaj e-mail i szybko skontaktuj się z administratorami - opisz dokładnie sytuację,
tak aby uwiarygodnić problem i poproś o zablokowanie kont tak szybko, jak to możliwe.
Dzięki temu nie stracisz swojej reputacji przez np. spamowe wpisy na forach
spod Twojego nicka.
Jeśli nie możesz znaleźć adresu administratora strony skontaktuj się
z Helpline.org.pl i opowiedz o swoim problemie.
Wątpliwości kontaktować można ze specjalistami z Helpline.org.pl www.helpline.org.pl, [email protected], tel. 800-100-100.
Poza tym należy zmienić wszystkie hasła i loginy do serwisów internetowych
z których korzystasz, tak żeby nie było możliwe logowanie przy użyciu starych danych.
Zrób to nawet, jeśli te konta wydają się być nienaruszone - być może ktoś zechce skorzystać
z nich w przyszłości.
Jak reagować na nieuprawniony dostęp?
Jeżeli skradzione zostały dane związane z kontem bankowym lub kartą kredytową
nie należy kontaktować się w imieniu innych osób, bądź rodziców .
Nie wolno korzystać z cudzych kart, jeżeli takie znajdziemy, w takiej sytuacji należy
opowiedzieć rodzicom , bądź zaufanej osobie dorosłej o całej sytuacji.
Jeżeli skradzione zostały dane do Twojej karty kredytowej, lub też wykonano jakieś zakupy
na Twoje konto - wtedy należy bezzwłocznie skontaktować się z policją.
Jeżeli korzystałeś z karty kredytowej rodziców, lub ktoś wykonał zakupy na Twoje
konto, ktoś włamał sie na twoje konto, profil, blog, ktoś podszywa się pod ciebie
w celu ośmieszenia, padłeś ofiarą nękania, zastraszania i gróźb w Internecie
i za pośrednictwem telefonów komórkowych jest to wykroczenie i możesz zgłosić je na policję.
Jeżeli masz mniej niż 18 lat w takiej sytuacji zawiadomienie na policję
lub do prokuratury składają w Twoim imieniu osoby dorosłe: rodzice lub opiekunowie
prawni.
Niebezpieczne kontakty
Nigdy nie wiadomo, kto jest po drugiej stronie!
Jeśli podejrzewasz, że osoba z którą nawiązałeś/aś kontakt w Sieci ma wobec Ciebie
złe zamiary postaraj się:
Zachować korespondencję z tą osobą - w historii komunikatora, e-mailach, sms'ach
itp.
Spróbuj przypomnieć sobie wszystkie informacje, które posiadasz na temat tej osoby.
Spróbuj porozmawiać o tym z rodzicami czy inną zaufaną osobą dorosłą.
Rodzice lub prawni opiekunowie mogą podjąć działania,
które zapewnią Ci bezpieczeństwo.
Jeśli czujesz, że trudno Ci będzie przeprowadzić taką rozmowę skontaktuj się z Helpline - www.helpline.org.pl, [email protected],
tel. 800-100-100.
Niebezpieczne kontakty
Nigdy nie wiadomo, kto jest po drugiej stronie!
Pamiętaj!
Masz prawo odmówić rozmów na tematy intymne i każdy powinien to uszanować.
Masz prawo przerwać każdy kontakt, który Cię niepokoi.
Masz prawo powiedzieć o wszystkim rodzicom/opiekunom prawnym.
Masz prawo zgłosić administratorowi portalu każdą sytuację, która nie jest zgodna
z jego regulaminem.
Wskazówki, jak bezpiecznie kontaktować się z innymi:
•Staraj się spotykać przede wszystkim z osobami, które poznałeś/aś w świecie realnym.
•Nie podawaj nieznajomym swoich danych osobowych, takich jak numer telefonu
i adres, numer komunikatora, e-mail.
•Posługuj się Nickiem, nie podawaj prawdziwego imienia i nazwiska.
•Nie rozmawiaj z osobami poznanymi w Sieci na tematy intymne.
•Nie opowiadaj nieznajomym o Twoich prywatnych sprawach ani o Twojej rodzinie.
•Bądź ostrożny z wysyłaniem zdjęć- nigdy nie wiesz, gdzie mogą później trafić.
Jeśli coś podejrzewasz, powiedz rodzicom
lub skontaktuj się z Helpline - www.helpline.org.pl, [email protected],
tel. bezpłatny 800-100-100.
Szkodliwe treści to przede wszystkim informacje:
•Ukazujące pornografię
•Namawiające do wyśmiewania innych z powodu rasy, narodowości lub wyznawanej religii
•Namawiające do popełnienia przestępstwa
•Propagujące faszyzm i totalitaryzm
•Prezentujące przemoc
•Zachęcające do podejmowania działań autodestrukcyjnych, czyli takich, które powodują
szkody cielesne lub psychiczne np. uzależnienie
•Zawierające wulgaryzmy
•Zawierające elementy psychomanipulacji, czyli takiego sterowania cudzymi uczuciami,
którego celem jest wyłudzenie korzyści materialnych lub zmuszenie do niewłaściwych
zachowań
•Wprowadzające w błąd, co może mieć wpływ na życie i zdrowie młodego użytkownika
•Zachęcające do prostytucji, używania narkotyków czy hazardu
Szkodliwe treści
Jeśli w czasie surfowania po sieci natkniesz się na szkodliwe lub niebezpieczne treści
skontaktuj się z Helpline.org.pl
Telefon bezpłatny 800 100 100 i czat są czynne od poniedziałku do piątku od 11.00 do 17.00
Możesz również napisać na adres [email protected] lub za pomocą formularza
dostępnego na stronie www.helpline.org.pl
Treści nielegalne, które naruszają prawo, czyli:
*opublikowaną w sieci pornografię bez filtra informacyjnego z o materiałach
tylko dla dorosłych,
*treści rasistowskie,
*treści propagujące totalitaryzm i faszyzm,
możesz to zgłosić anonimowo poprzez formularz na stronie www.dyzurnet.pl
Uzależnienie od komputera
U osób, które nadużywają Internetu/komputera może pojawić się:
•Silna potrzeba lub poczucie przymusu korzystania z Internetu.
•Brak kontroli nad długością czasu spędzanego w Sieci.
•Problem z powstrzymaniem się od korzystania z Internetu.
•Występowanie niepokoju, rozdrażnienia czy gorszego samopoczucia
przy próbie przerwania lub ograniczenia korzystania z Internetu oraz ustępowanie tych
stanów z chwilą powrotu do Sieci.
•Zaniedbywanie dotychczasowych zainteresowań oraz kontaktów z ludźmi
na rzecz Internetu.
•Spędzanie coraz większej ilości czasu w Internecie celem uzyskania zadowolenia,
dobrego samopoczucia, które poprzednio osiągane było w znacznie krótszym czasie.
•Korzystanie z Internetu pomimo szkodliwości poświęcania tak długiego czasu na jedną
aktywność.
Jeśli podobne objawy widzisz u siebie –
zadzwoń bezpłatnie do Helpline 800 100 100,
napisz [email protected]
lub porozmawiaj na czacie www.helpline.org.pl
Uzależnienie od komputera
Konsekwencje nadużywania Internetu:
•Zaniedbywanie nauki oraz codziennych obowiązków;
•Zaburzenia w sferze uczuć i emocji np. częste uczucie niepokoju, agresja;
•Brak troski o własne zdrowie (brak snu, brak ruchu, nieregularne posiłki) i higienę
osobistą;
•Wyobcowanie z realnego świata;
•Problemy w relacjach z ludźmi, unikanie kontaktu z ludźmi w świecie realnym,
konflikty;
•Rezygnacja z zainteresowań i przyjemności;
•Trudności z koncentracją;
•Problemy zdrowotne (pogorszenie wzroku, bóle głowy, niedożywienie, zaburzenia
snu, nieprawidłowy oddech, zespół kanału nadgarstka, skrzywienia kręgosłupa).
Kilka zasad, których należy przestrzegać:
• Używaj bezpiecznych haseł (Idealne hasło jest długie i zawiera litery, punktację, symbole
i cyfry) i nie ujawniaj haseł innych osobom, nawet swoim znajomym.
• Zabezpieczaj zachowane hasła. Uważaj gdzie przechowujesz zapisane hasła. Nie
przechowuj haseł w plecaku, portfelu czy w pliku na swoim komputerze! Przestępcy
najpierw szukają właśnie tam.
• Nigdy nie wysyłaj swojego hasła przez pocztę elektroniczną! Jakakolwiek wiadomość
e-mail, nawet od „zaufanej” witryny, która prosi o podanie hasła, aktualizację karty
kredytowej lub prosi o wejście na stronę internetową w celu zweryfikowania hasła, może
stanowić oszustwo typu phishing (kradzież twojej tożsamości).
• Nie wpisuj haseł na komputerach, nad którymi nie masz kontroli.
Z ogólnie dostępnych komputerów w szkole, czytelni, kafejkach Internetowych czy
pracowniach komputerowych korzystaj tylko do anonimowego przeglądania Internetu
bez podawania nazwy użytkownika i hasła i zawsze wyloguj się z konta.
• Nie podawaj danych osobowych, które pozwalają na identyfikację. Używaj Nicka.
Pamiętaj! W sieci nie jesteś anonimowy i nie wiadomo, kto jest po drugiej stronie…
Przeczytaj o bezpiecznych mediach:
1. Szkoła Bezpiecznego Internetu- http://www.szkolabezpiecznegointernetu.pl
2.Bezpieczeństwo internautów Helpline - http://www.helpline.org.pl
3. Fundacja Kidprotect.pl - http://www.kidprotect.pl
4. Dziecko w sieci- www.dzieckowsieci.fdn.pl
5. Program "Mądrzy Rodzice" - http://www.madrzy-rodzice.pl
6. Bezpieczne Media- przewodnik dla rodziców - http://www.bezpiecznemedia.tp.pl
7. Oprogramowanie kontroli rodzicielskiej NORTON On-Line Family - https://onlinefamily.norton.com
8. Centrum Bezpieczeństwa Microsoft - http://www.microsoft.com/pl-pl/security/family-safety/childsafetyinternet.aspx
9. Program 3-2-1-Internet - http://www.321internet.pl/zasady.html
10. Program Sieciaki - http://www.sieciaki.pl ; http://www.sieciaki.pl/dla-rodzicow-i-nauczycieli
11. Program unijny Safer Internet- bezpieczny internet - http://www.saferinternet.pl
12. Zgłaszanie nielegalnych treści, np. dotyczących rasizmu- Dyżurnet - http://www.dyzurnet.pl
13. O bezpieczeństwie w sieci- http://www.orange.pl/bezpieczenstwo_w_sieci.phtml
14. O mediach- http://redesignmag.pl/Bezpieczne_media.html
15. Bezpieczeństwo dzieci w sieci. Poradnik http://www.sunrisedzieciom.pl/poradnik_bezpieczenstwo_dzieci_w_sieci.pdf
16.Interkl@sa - http://www.interklasa.pl
17. Nasza-Klasa o Bezpieczeństwie - http://nasza-klasa.pl/bezpieczenstwo
18. Bezpieczeństwo na Allegro - http://www.allegro.pl/country_pages/1/0/sc/
Dowiedz się więcej o bezpieczeństwie,
korzystając z poniższych stron internetowych.
www.helpline.org.pl
www.kidprotect.pl/działania
www.dzieckowsieci.fdn.pl
www.bezpiecznemedia.tp.pl
www.321internet.pl/zasady
http://www.microsoft.com/pl-pl/security/familysafety/childsafety-internet.aspx
www.helpline.org.pl
www.kidprotect.pl/działania
www.dzieckowsieci.fdn.pl
www.bezpiecznemedia.tp.pl
www.321internet.pl/zasady
http://www.microsoft.com/pl-pl/security/family-safety/childsafety-internet.aspx
Slide 26
Zadbaj o e-bezpieczeństwo swoje i innych!
Na bazie materiałów edukacyjnych o bezpieczeństwie w sieci,
oraz projektu Kidprotect i Fundacji Dzieci Niczyje
„Szkoła Bezpiecznego Internetu” i „Pomoc w Net”
opracowała E.Wójcicka
Media
Obecnie najpopularniejsze są cztery podstawowe typy środków masowego przekazu:
Internet, telewizja, radio oraz gazeta. Są one obecne na co dzień w życiu człowieka,
towarzyszą mu na każdym kroku.
Dzięki mediom ludzie mają dostęp do najświeższych informacji, edukacji i rozrywki.
Media dają nieograniczone możliwości komunikacji, rozwoju i poznawania świata.
Media kształtują opinię publiczną, wyznaczają kierunki myślenia, kształtują gusta,
światopogląd, dostarczają emocji, przemawiają do ludzkiej wyobraźni,
są także poważnym narzędziem marketingowym i biznesowym.
Pamiętając o zaletach mediów, nie możemy zapominać o ich wadach.
Musimy być krytyczni wobec treści i informacji nam przekazywanych i mieć świadomość
niebezpieczeństw i ryzyka, jakie niesie nieświadome lub ufne i beztroskie korzystanie
z mediów.
Media mogą bowiem kłamać, oszukiwać, manipulować odbiorcami,
zawierać niepożądane, szkodliwe i zakazane treści, błędne informacje,
wpływać na niewłaściwe postawy i zachowania. Na przykład: cyberprzemoc,
przestępstwa, spam, wirusy, phishing, piractwo, wyłudzenia, kradzieże, utrata danych,
włamania do bazy, przejęcie domeny, szpiegostwo, demoralizacja, pedofilia, uzależnienia
to tylko wybrane zagrożenia związane z niewłaściwym użytkowaniem i odbiorem mediów.
AKTUALNE ZAGROŻENIA BEZPIECZEŃSTWA UŻYTKOWNIKÓW W INTERNECIE
Internet to medium, które ma wiele pozytywnych zastosowań.
Niestety niesie ze sobą równie dużo zagrożeń.
Internauci mogą być narażeni na:
cyberprzemoc- zjawisko wysyłania lub publikowania, przy użyciu nowych technologii
(Internetu i telefonu komórkowego) materiałów (zdjęć, filmów, komentarzy, wiadomości itp.),
które mają na celu wyrządzenie krzywdy drugiej osobie.
nieuprawniony dostęp - włamania do miejsc strzeżonych hasłem lub innym
zabezpieczeniem (np. poczta email, konto na portalu społecznościowym itp.)
niebezpieczne kontakty- kontakty, które związane są z ryzykiem wystąpienia
niebezpieczeństwa ze strony osób, z którymi młodzi użytkownicy Internetu rozmawiają
lub korespondują, w tym uwodzenie w sieci (gooming) - to szczególna kategoria relacji
tworzona w Internecie między osobami dorosłymi a dziećmi w celu ich uwiedzenia
i wykorzystania seksualnego.
szkodliwe treści - treści pojawiające się w Internecie, które są nieadekwatne do wieku,
wrażliwości i rozwoju dziecka (np. promujące przemoc, pornografię, zachęcające
do ryzykownych zachowań itp.)
uzależnienie od Internetu - patologiczne używanie Internetu, które ma znaczący wpływ
na pogorszenie funkcjonowania dziecka w sferze: fizycznej, psychicznej, interpersonalnej,
społecznej, rodzinnej, ekonomicznej.
Przydatne kontakty:
Telefon Zaufania dla Dzieci i Młodzieży prowadzonego przez Fundację Dzieci Niczyje116 111
Helpline.org.pl
-wspólny projekt Fundacji Dzieci Niczyje i Fundacji Orange, współfinansowanym przez
Komisję Europejską w ramach projektu Safer Internet. Celem jest niesienie pomocy dzieciom i młodzieży w
sytuacjach zagrożenia bezpieczeństwa podczas korzystania z nowych technologii oraz wsparcie rodziców i
profesjonalistów , którzy w swojej pracy zawodowej spotykają się z problemami młodych internautów. Telefon
800 100 100 i czat są czynne od poniedziałku do piątku od 11.00 do 17.00;
e-mail: [email protected]
zgłaszanie nielegalnych treści: [email protected]
Fundacja Kidprotect- Szkoła Bezpiecznego Internetu- 22 636 73 04 (biuro),
500 851 978 lub przez GG801 123 400
Telefon Zaufania Rzecznika praw Dziecka800 12 12 12 od poniedziałku do piątku od godziny 8.15 do 20.00
Cyberprzemoc
Cyberprzemoc to takie zachowania jak:
•ośmieszanie, obrażanie, straszenie, nękanie czy też poniżanie kogoś
za pomocą Internetu albo telefonu komórkowego
•podszywanie się pod kogoś w portalach społecznościowych, na blogach,
wiadomościach e-mail lub komunikatorach
•włamanie się na czyjeś konto (np. pocztowe, w portalu społecznościowym,
konto komunikatora)
•publikowanie oraz rozsyłanie filmów, zdjęć, albo informacji, które kogoś ośmieszają
•tworzenie obrażających kogoś stron internetowych lub blogów
•pisanie obraźliwych komentarzy na forach, blogach, portalach społecznościowych.
Jeśli doświadczasz cyberprzemocy:
*powiedz o tym zaufanej osobie dorosłej - z jej pomocą będzie Ci łatwiej poradzić sobie
z tą sytuacją.
*postaraj się nie kontaktować ze sprawcą cyberprzemocy i nie odpowiadać
na jego zaczepki. Dzięki temu unikniesz prowokowania go do dalszych działań.
*zachowaj wszystkie dowody cyberprzemocy - nie kasuj smsów, e-maili, rozmów na czatach
lub komunikatorach.
* jeśli ktoś dokucza Ci na jakiejś stronie WWW, zrób screen strony (zdjęcie)aby zachować to, co widzisz na ekranie wciśnij klawisz "Print Screen" (Prt Sc),
a następnie otwórz program tekstowy (np. Word) lub graficzny (np. Paint) i wklej tam screen
naciskając jednocześnie klawisze "Ctrl" i "V".
Pamiętaj, aby zapisać plik!
*skontaktuj się z Helpline pod bezpłatnym numerem 800 100 100,
wyślij wiadomość e-mail na adres [email protected]
lub porozmawiaj na czacie z poziomu strony Helpline.
Nieuprawniony dostęp
Zdarza się, że ktoś bez naszej wiedzy i zgody próbuje uzyskać dostęp do naszego komputera,
konta, profilu czy bloga. Często chce w ten sposób uzyskać i przejąć informacje,
które publikujemy lub przechowujemy.
Kradzież danych polega na wyciąganiu pewnych informacji (m.in. danych osobowych)
od konkretnej osoby, przez osoby niepowołane (które nie mają na to pozwolenia).
Każdy Polak ma prawo do ochrony danych osobowych w myśl Ustawy
o Ochronie danych osobowych z dnia 29 sierpnia 1997 roku.
Dane osobowe to wszelkie informacje dotyczące zidentyfikowanej lub możliwej
do zidentyfikowania osoby fizycznej. Daną osobową będzie więc każda informacja
pozwalająca na ustalenie tożsamości osoby nawet pośrednio, poprzez inne posiadane
informacje.
Daną osobową będzie mógł stanowić np.: adres IP komputera, zdjęcie,
adres email (w szczególności jeśli składa się z imienia i nazwiska);
jeśli przy ich pomocy możemy ustalić kim jest dana osoba.
Jak chronić się przed nieuprawnionym dostępem:
•NIE PODAWAJ nikomu danych (chyba, że są wymagane przy rejestracji –
wtedy tylko w sprawdzonych serwisach publicznych)
•gdy ktoś wypytuje Cię o Twoje dane - NIE ODPOWIADAJ; najlepiej skończyć
taką rozmowę
•jeżeli nie musisz, NIE UMIESZCZAJ ważnych danych na komputerze podłączonym
do sieci
•BĄDŹ OSTROŻNA/Y w nowych miejscach w sieci - nie wiadomo jak działają – sprawdź,
jaki jest regulamin miejsca oraz czy możliwy jest kontakt z administracją
•SPRAWDŹ ZABEZPIECZENIA podczas zakupów w sieci
•dbaj cały czas o odpowiednią ochronę swojego komputera - ZAINSTALUJ PROGRAM
ANTYWIRUSOWY i WŁĄCZ FIREWALL (działający jak zapora nie dopuszczająca
szkodliwych elementów)
•AKTUALIZUJ PROGRAMY, z których korzystasz
•BĄDŹ CZUJNA/Y- nigdy, niezależnie od użytego zabezpieczenia, nie masz pewności
czy będzie ono wystarczające
Jak reagować na nieuprawniony dostęp?
Telefony komórkowe nowej generacji mają funkcje zbliżone do komputerów,
przez co są narażone na działania wirtualnych przestępców.
Zdarza się, że pobierając z Internetu na telefon grę lub aplikację niewidomego pochodzenia,
możemy wraz z nią ściągnąć wirusa. Taki wirus może zniszczyć cały system operacyjny
telefonu oraz doprowadzić do utraty wszystkich danych i kontaktów, które mieliśmy
w nim zapisane.
Jak się zabezpieczyć?
Włączaj usługę bluetooth i WIFI tylko wtedy, gdy z niej korzystasz.
Nie akceptuj propozycji połączenia z nieznanymi urządzeniami.
Nie pobieraj aplikacji i gier z nieznanych źródeł.
Zawsze czytaj regulaminy aplikacji i gier, które zamierzasz pobrać.
Jak reagować na nieuprawniony dostęp?
W przypadku kradzieży tożsamości w internecie,
należy przede wszystkim zwrócić się do prowadzących serwisy,
w których znajdują się przejęte przez hakera konta.
Wykorzystaj e-mail i szybko skontaktuj się z administratorami - opisz dokładnie sytuację,
tak aby uwiarygodnić problem i poproś o zablokowanie kont tak szybko, jak to możliwe.
Dzięki temu nie stracisz swojej reputacji przez np. spamowe wpisy na forach
spod Twojego nicka.
Jeśli nie możesz znaleźć adresu administratora strony skontaktuj się
z Helpline.org.pl i opowiedz o swoim problemie.
Wątpliwości kontaktować można ze specjalistami z Helpline.org.pl www.helpline.org.pl, [email protected], tel. 800-100-100.
Poza tym należy zmienić wszystkie hasła i loginy do serwisów internetowych
z których korzystasz, tak żeby nie było możliwe logowanie przy użyciu starych danych.
Zrób to nawet, jeśli te konta wydają się być nienaruszone - być może ktoś zechce skorzystać
z nich w przyszłości.
Jak reagować na nieuprawniony dostęp?
Jeżeli skradzione zostały dane związane z kontem bankowym lub kartą kredytową
nie należy kontaktować się w imieniu innych osób, bądź rodziców .
Nie wolno korzystać z cudzych kart, jeżeli takie znajdziemy, w takiej sytuacji należy
opowiedzieć rodzicom , bądź zaufanej osobie dorosłej o całej sytuacji.
Jeżeli skradzione zostały dane do Twojej karty kredytowej, lub też wykonano jakieś zakupy
na Twoje konto - wtedy należy bezzwłocznie skontaktować się z policją.
Jeżeli korzystałeś z karty kredytowej rodziców, lub ktoś wykonał zakupy na Twoje
konto, ktoś włamał sie na twoje konto, profil, blog, ktoś podszywa się pod ciebie
w celu ośmieszenia, padłeś ofiarą nękania, zastraszania i gróźb w Internecie
i za pośrednictwem telefonów komórkowych jest to wykroczenie i możesz zgłosić je na policję.
Jeżeli masz mniej niż 18 lat w takiej sytuacji zawiadomienie na policję
lub do prokuratury składają w Twoim imieniu osoby dorosłe: rodzice lub opiekunowie
prawni.
Niebezpieczne kontakty
Nigdy nie wiadomo, kto jest po drugiej stronie!
Jeśli podejrzewasz, że osoba z którą nawiązałeś/aś kontakt w Sieci ma wobec Ciebie
złe zamiary postaraj się:
Zachować korespondencję z tą osobą - w historii komunikatora, e-mailach, sms'ach
itp.
Spróbuj przypomnieć sobie wszystkie informacje, które posiadasz na temat tej osoby.
Spróbuj porozmawiać o tym z rodzicami czy inną zaufaną osobą dorosłą.
Rodzice lub prawni opiekunowie mogą podjąć działania,
które zapewnią Ci bezpieczeństwo.
Jeśli czujesz, że trudno Ci będzie przeprowadzić taką rozmowę skontaktuj się z Helpline - www.helpline.org.pl, [email protected],
tel. 800-100-100.
Niebezpieczne kontakty
Nigdy nie wiadomo, kto jest po drugiej stronie!
Pamiętaj!
Masz prawo odmówić rozmów na tematy intymne i każdy powinien to uszanować.
Masz prawo przerwać każdy kontakt, który Cię niepokoi.
Masz prawo powiedzieć o wszystkim rodzicom/opiekunom prawnym.
Masz prawo zgłosić administratorowi portalu każdą sytuację, która nie jest zgodna
z jego regulaminem.
Wskazówki, jak bezpiecznie kontaktować się z innymi:
•Staraj się spotykać przede wszystkim z osobami, które poznałeś/aś w świecie realnym.
•Nie podawaj nieznajomym swoich danych osobowych, takich jak numer telefonu
i adres, numer komunikatora, e-mail.
•Posługuj się Nickiem, nie podawaj prawdziwego imienia i nazwiska.
•Nie rozmawiaj z osobami poznanymi w Sieci na tematy intymne.
•Nie opowiadaj nieznajomym o Twoich prywatnych sprawach ani o Twojej rodzinie.
•Bądź ostrożny z wysyłaniem zdjęć- nigdy nie wiesz, gdzie mogą później trafić.
Jeśli coś podejrzewasz, powiedz rodzicom
lub skontaktuj się z Helpline - www.helpline.org.pl, [email protected],
tel. bezpłatny 800-100-100.
Szkodliwe treści to przede wszystkim informacje:
•Ukazujące pornografię
•Namawiające do wyśmiewania innych z powodu rasy, narodowości lub wyznawanej religii
•Namawiające do popełnienia przestępstwa
•Propagujące faszyzm i totalitaryzm
•Prezentujące przemoc
•Zachęcające do podejmowania działań autodestrukcyjnych, czyli takich, które powodują
szkody cielesne lub psychiczne np. uzależnienie
•Zawierające wulgaryzmy
•Zawierające elementy psychomanipulacji, czyli takiego sterowania cudzymi uczuciami,
którego celem jest wyłudzenie korzyści materialnych lub zmuszenie do niewłaściwych
zachowań
•Wprowadzające w błąd, co może mieć wpływ na życie i zdrowie młodego użytkownika
•Zachęcające do prostytucji, używania narkotyków czy hazardu
Szkodliwe treści
Jeśli w czasie surfowania po sieci natkniesz się na szkodliwe lub niebezpieczne treści
skontaktuj się z Helpline.org.pl
Telefon bezpłatny 800 100 100 i czat są czynne od poniedziałku do piątku od 11.00 do 17.00
Możesz również napisać na adres [email protected] lub za pomocą formularza
dostępnego na stronie www.helpline.org.pl
Treści nielegalne, które naruszają prawo, czyli:
*opublikowaną w sieci pornografię bez filtra informacyjnego z o materiałach
tylko dla dorosłych,
*treści rasistowskie,
*treści propagujące totalitaryzm i faszyzm,
możesz to zgłosić anonimowo poprzez formularz na stronie www.dyzurnet.pl
Uzależnienie od komputera
U osób, które nadużywają Internetu/komputera może pojawić się:
•Silna potrzeba lub poczucie przymusu korzystania z Internetu.
•Brak kontroli nad długością czasu spędzanego w Sieci.
•Problem z powstrzymaniem się od korzystania z Internetu.
•Występowanie niepokoju, rozdrażnienia czy gorszego samopoczucia
przy próbie przerwania lub ograniczenia korzystania z Internetu oraz ustępowanie tych
stanów z chwilą powrotu do Sieci.
•Zaniedbywanie dotychczasowych zainteresowań oraz kontaktów z ludźmi
na rzecz Internetu.
•Spędzanie coraz większej ilości czasu w Internecie celem uzyskania zadowolenia,
dobrego samopoczucia, które poprzednio osiągane było w znacznie krótszym czasie.
•Korzystanie z Internetu pomimo szkodliwości poświęcania tak długiego czasu na jedną
aktywność.
Jeśli podobne objawy widzisz u siebie –
zadzwoń bezpłatnie do Helpline 800 100 100,
napisz [email protected]
lub porozmawiaj na czacie www.helpline.org.pl
Uzależnienie od komputera
Konsekwencje nadużywania Internetu:
•Zaniedbywanie nauki oraz codziennych obowiązków;
•Zaburzenia w sferze uczuć i emocji np. częste uczucie niepokoju, agresja;
•Brak troski o własne zdrowie (brak snu, brak ruchu, nieregularne posiłki) i higienę
osobistą;
•Wyobcowanie z realnego świata;
•Problemy w relacjach z ludźmi, unikanie kontaktu z ludźmi w świecie realnym,
konflikty;
•Rezygnacja z zainteresowań i przyjemności;
•Trudności z koncentracją;
•Problemy zdrowotne (pogorszenie wzroku, bóle głowy, niedożywienie, zaburzenia
snu, nieprawidłowy oddech, zespół kanału nadgarstka, skrzywienia kręgosłupa).
Kilka zasad, których należy przestrzegać:
• Używaj bezpiecznych haseł (Idealne hasło jest długie i zawiera litery, punktację, symbole
i cyfry) i nie ujawniaj haseł innych osobom, nawet swoim znajomym.
• Zabezpieczaj zachowane hasła. Uważaj gdzie przechowujesz zapisane hasła. Nie
przechowuj haseł w plecaku, portfelu czy w pliku na swoim komputerze! Przestępcy
najpierw szukają właśnie tam.
• Nigdy nie wysyłaj swojego hasła przez pocztę elektroniczną! Jakakolwiek wiadomość
e-mail, nawet od „zaufanej” witryny, która prosi o podanie hasła, aktualizację karty
kredytowej lub prosi o wejście na stronę internetową w celu zweryfikowania hasła, może
stanowić oszustwo typu phishing (kradzież twojej tożsamości).
• Nie wpisuj haseł na komputerach, nad którymi nie masz kontroli.
Z ogólnie dostępnych komputerów w szkole, czytelni, kafejkach Internetowych czy
pracowniach komputerowych korzystaj tylko do anonimowego przeglądania Internetu
bez podawania nazwy użytkownika i hasła i zawsze wyloguj się z konta.
• Nie podawaj danych osobowych, które pozwalają na identyfikację. Używaj Nicka.
Pamiętaj! W sieci nie jesteś anonimowy i nie wiadomo, kto jest po drugiej stronie…
Przeczytaj o bezpiecznych mediach:
1. Szkoła Bezpiecznego Internetu- http://www.szkolabezpiecznegointernetu.pl
2.Bezpieczeństwo internautów Helpline - http://www.helpline.org.pl
3. Fundacja Kidprotect.pl - http://www.kidprotect.pl
4. Dziecko w sieci- www.dzieckowsieci.fdn.pl
5. Program "Mądrzy Rodzice" - http://www.madrzy-rodzice.pl
6. Bezpieczne Media- przewodnik dla rodziców - http://www.bezpiecznemedia.tp.pl
7. Oprogramowanie kontroli rodzicielskiej NORTON On-Line Family - https://onlinefamily.norton.com
8. Centrum Bezpieczeństwa Microsoft - http://www.microsoft.com/pl-pl/security/family-safety/childsafetyinternet.aspx
9. Program 3-2-1-Internet - http://www.321internet.pl/zasady.html
10. Program Sieciaki - http://www.sieciaki.pl ; http://www.sieciaki.pl/dla-rodzicow-i-nauczycieli
11. Program unijny Safer Internet- bezpieczny internet - http://www.saferinternet.pl
12. Zgłaszanie nielegalnych treści, np. dotyczących rasizmu- Dyżurnet - http://www.dyzurnet.pl
13. O bezpieczeństwie w sieci- http://www.orange.pl/bezpieczenstwo_w_sieci.phtml
14. O mediach- http://redesignmag.pl/Bezpieczne_media.html
15. Bezpieczeństwo dzieci w sieci. Poradnik http://www.sunrisedzieciom.pl/poradnik_bezpieczenstwo_dzieci_w_sieci.pdf
16.Interkl@sa - http://www.interklasa.pl
17. Nasza-Klasa o Bezpieczeństwie - http://nasza-klasa.pl/bezpieczenstwo
18. Bezpieczeństwo na Allegro - http://www.allegro.pl/country_pages/1/0/sc/
Dowiedz się więcej o bezpieczeństwie,
korzystając z poniższych stron internetowych.
www.helpline.org.pl
www.kidprotect.pl/działania
www.dzieckowsieci.fdn.pl
www.bezpiecznemedia.tp.pl
www.321internet.pl/zasady
http://www.microsoft.com/pl-pl/security/familysafety/childsafety-internet.aspx
www.helpline.org.pl
www.kidprotect.pl/działania
www.dzieckowsieci.fdn.pl
www.bezpiecznemedia.tp.pl
www.321internet.pl/zasady
http://www.microsoft.com/pl-pl/security/family-safety/childsafety-internet.aspx
Zadbaj o e-bezpieczeństwo swoje i innych!
Na bazie materiałów edukacyjnych o bezpieczeństwie w sieci,
oraz projektu Kidprotect i Fundacji Dzieci Niczyje
„Szkoła Bezpiecznego Internetu” i „Pomoc w Net”
opracowała E.Wójcicka
Media
Obecnie najpopularniejsze są cztery podstawowe typy środków masowego przekazu:
Internet, telewizja, radio oraz gazeta. Są one obecne na co dzień w życiu człowieka,
towarzyszą mu na każdym kroku.
Dzięki mediom ludzie mają dostęp do najświeższych informacji, edukacji i rozrywki.
Media dają nieograniczone możliwości komunikacji, rozwoju i poznawania świata.
Media kształtują opinię publiczną, wyznaczają kierunki myślenia, kształtują gusta,
światopogląd, dostarczają emocji, przemawiają do ludzkiej wyobraźni,
są także poważnym narzędziem marketingowym i biznesowym.
Pamiętając o zaletach mediów, nie możemy zapominać o ich wadach.
Musimy być krytyczni wobec treści i informacji nam przekazywanych i mieć świadomość
niebezpieczeństw i ryzyka, jakie niesie nieświadome lub ufne i beztroskie korzystanie
z mediów.
Media mogą bowiem kłamać, oszukiwać, manipulować odbiorcami,
zawierać niepożądane, szkodliwe i zakazane treści, błędne informacje,
wpływać na niewłaściwe postawy i zachowania. Na przykład: cyberprzemoc,
przestępstwa, spam, wirusy, phishing, piractwo, wyłudzenia, kradzieże, utrata danych,
włamania do bazy, przejęcie domeny, szpiegostwo, demoralizacja, pedofilia, uzależnienia
to tylko wybrane zagrożenia związane z niewłaściwym użytkowaniem i odbiorem mediów.
AKTUALNE ZAGROŻENIA BEZPIECZEŃSTWA UŻYTKOWNIKÓW W INTERNECIE
Internet to medium, które ma wiele pozytywnych zastosowań.
Niestety niesie ze sobą równie dużo zagrożeń.
Internauci mogą być narażeni na:
cyberprzemoc- zjawisko wysyłania lub publikowania, przy użyciu nowych technologii
(Internetu i telefonu komórkowego) materiałów (zdjęć, filmów, komentarzy, wiadomości itp.),
które mają na celu wyrządzenie krzywdy drugiej osobie.
nieuprawniony dostęp - włamania do miejsc strzeżonych hasłem lub innym
zabezpieczeniem (np. poczta email, konto na portalu społecznościowym itp.)
niebezpieczne kontakty- kontakty, które związane są z ryzykiem wystąpienia
niebezpieczeństwa ze strony osób, z którymi młodzi użytkownicy Internetu rozmawiają
lub korespondują, w tym uwodzenie w sieci (gooming) - to szczególna kategoria relacji
tworzona w Internecie między osobami dorosłymi a dziećmi w celu ich uwiedzenia
i wykorzystania seksualnego.
szkodliwe treści - treści pojawiające się w Internecie, które są nieadekwatne do wieku,
wrażliwości i rozwoju dziecka (np. promujące przemoc, pornografię, zachęcające
do ryzykownych zachowań itp.)
uzależnienie od Internetu - patologiczne używanie Internetu, które ma znaczący wpływ
na pogorszenie funkcjonowania dziecka w sferze: fizycznej, psychicznej, interpersonalnej,
społecznej, rodzinnej, ekonomicznej.
Przydatne kontakty:
Telefon Zaufania dla Dzieci i Młodzieży prowadzonego przez Fundację Dzieci Niczyje116 111
Helpline.org.pl
-wspólny projekt Fundacji Dzieci Niczyje i Fundacji Orange, współfinansowanym przez
Komisję Europejską w ramach projektu Safer Internet. Celem jest niesienie pomocy dzieciom i młodzieży w
sytuacjach zagrożenia bezpieczeństwa podczas korzystania z nowych technologii oraz wsparcie rodziców i
profesjonalistów , którzy w swojej pracy zawodowej spotykają się z problemami młodych internautów. Telefon
800 100 100 i czat są czynne od poniedziałku do piątku od 11.00 do 17.00;
e-mail: [email protected]
zgłaszanie nielegalnych treści: [email protected]
Fundacja Kidprotect- Szkoła Bezpiecznego Internetu- 22 636 73 04 (biuro),
500 851 978 lub przez GG801 123 400
Telefon Zaufania Rzecznika praw Dziecka800 12 12 12 od poniedziałku do piątku od godziny 8.15 do 20.00
Cyberprzemoc
Cyberprzemoc to takie zachowania jak:
•ośmieszanie, obrażanie, straszenie, nękanie czy też poniżanie kogoś
za pomocą Internetu albo telefonu komórkowego
•podszywanie się pod kogoś w portalach społecznościowych, na blogach,
wiadomościach e-mail lub komunikatorach
•włamanie się na czyjeś konto (np. pocztowe, w portalu społecznościowym,
konto komunikatora)
•publikowanie oraz rozsyłanie filmów, zdjęć, albo informacji, które kogoś ośmieszają
•tworzenie obrażających kogoś stron internetowych lub blogów
•pisanie obraźliwych komentarzy na forach, blogach, portalach społecznościowych.
Jeśli doświadczasz cyberprzemocy:
*powiedz o tym zaufanej osobie dorosłej - z jej pomocą będzie Ci łatwiej poradzić sobie
z tą sytuacją.
*postaraj się nie kontaktować ze sprawcą cyberprzemocy i nie odpowiadać
na jego zaczepki. Dzięki temu unikniesz prowokowania go do dalszych działań.
*zachowaj wszystkie dowody cyberprzemocy - nie kasuj smsów, e-maili, rozmów na czatach
lub komunikatorach.
* jeśli ktoś dokucza Ci na jakiejś stronie WWW, zrób screen strony (zdjęcie)aby zachować to, co widzisz na ekranie wciśnij klawisz "Print Screen" (Prt Sc),
a następnie otwórz program tekstowy (np. Word) lub graficzny (np. Paint) i wklej tam screen
naciskając jednocześnie klawisze "Ctrl" i "V".
Pamiętaj, aby zapisać plik!
*skontaktuj się z Helpline pod bezpłatnym numerem 800 100 100,
wyślij wiadomość e-mail na adres [email protected]
lub porozmawiaj na czacie z poziomu strony Helpline.
Nieuprawniony dostęp
Zdarza się, że ktoś bez naszej wiedzy i zgody próbuje uzyskać dostęp do naszego komputera,
konta, profilu czy bloga. Często chce w ten sposób uzyskać i przejąć informacje,
które publikujemy lub przechowujemy.
Kradzież danych polega na wyciąganiu pewnych informacji (m.in. danych osobowych)
od konkretnej osoby, przez osoby niepowołane (które nie mają na to pozwolenia).
Każdy Polak ma prawo do ochrony danych osobowych w myśl Ustawy
o Ochronie danych osobowych z dnia 29 sierpnia 1997 roku.
Dane osobowe to wszelkie informacje dotyczące zidentyfikowanej lub możliwej
do zidentyfikowania osoby fizycznej. Daną osobową będzie więc każda informacja
pozwalająca na ustalenie tożsamości osoby nawet pośrednio, poprzez inne posiadane
informacje.
Daną osobową będzie mógł stanowić np.: adres IP komputera, zdjęcie,
adres email (w szczególności jeśli składa się z imienia i nazwiska);
jeśli przy ich pomocy możemy ustalić kim jest dana osoba.
Jak chronić się przed nieuprawnionym dostępem:
•NIE PODAWAJ nikomu danych (chyba, że są wymagane przy rejestracji –
wtedy tylko w sprawdzonych serwisach publicznych)
•gdy ktoś wypytuje Cię o Twoje dane - NIE ODPOWIADAJ; najlepiej skończyć
taką rozmowę
•jeżeli nie musisz, NIE UMIESZCZAJ ważnych danych na komputerze podłączonym
do sieci
•BĄDŹ OSTROŻNA/Y w nowych miejscach w sieci - nie wiadomo jak działają – sprawdź,
jaki jest regulamin miejsca oraz czy możliwy jest kontakt z administracją
•SPRAWDŹ ZABEZPIECZENIA podczas zakupów w sieci
•dbaj cały czas o odpowiednią ochronę swojego komputera - ZAINSTALUJ PROGRAM
ANTYWIRUSOWY i WŁĄCZ FIREWALL (działający jak zapora nie dopuszczająca
szkodliwych elementów)
•AKTUALIZUJ PROGRAMY, z których korzystasz
•BĄDŹ CZUJNA/Y- nigdy, niezależnie od użytego zabezpieczenia, nie masz pewności
czy będzie ono wystarczające
Jak reagować na nieuprawniony dostęp?
Telefony komórkowe nowej generacji mają funkcje zbliżone do komputerów,
przez co są narażone na działania wirtualnych przestępców.
Zdarza się, że pobierając z Internetu na telefon grę lub aplikację niewidomego pochodzenia,
możemy wraz z nią ściągnąć wirusa. Taki wirus może zniszczyć cały system operacyjny
telefonu oraz doprowadzić do utraty wszystkich danych i kontaktów, które mieliśmy
w nim zapisane.
Jak się zabezpieczyć?
Włączaj usługę bluetooth i WIFI tylko wtedy, gdy z niej korzystasz.
Nie akceptuj propozycji połączenia z nieznanymi urządzeniami.
Nie pobieraj aplikacji i gier z nieznanych źródeł.
Zawsze czytaj regulaminy aplikacji i gier, które zamierzasz pobrać.
Jak reagować na nieuprawniony dostęp?
W przypadku kradzieży tożsamości w internecie,
należy przede wszystkim zwrócić się do prowadzących serwisy,
w których znajdują się przejęte przez hakera konta.
Wykorzystaj e-mail i szybko skontaktuj się z administratorami - opisz dokładnie sytuację,
tak aby uwiarygodnić problem i poproś o zablokowanie kont tak szybko, jak to możliwe.
Dzięki temu nie stracisz swojej reputacji przez np. spamowe wpisy na forach
spod Twojego nicka.
Jeśli nie możesz znaleźć adresu administratora strony skontaktuj się
z Helpline.org.pl i opowiedz o swoim problemie.
Wątpliwości kontaktować można ze specjalistami z Helpline.org.pl www.helpline.org.pl, [email protected], tel. 800-100-100.
Poza tym należy zmienić wszystkie hasła i loginy do serwisów internetowych
z których korzystasz, tak żeby nie było możliwe logowanie przy użyciu starych danych.
Zrób to nawet, jeśli te konta wydają się być nienaruszone - być może ktoś zechce skorzystać
z nich w przyszłości.
Jak reagować na nieuprawniony dostęp?
Jeżeli skradzione zostały dane związane z kontem bankowym lub kartą kredytową
nie należy kontaktować się w imieniu innych osób, bądź rodziców .
Nie wolno korzystać z cudzych kart, jeżeli takie znajdziemy, w takiej sytuacji należy
opowiedzieć rodzicom , bądź zaufanej osobie dorosłej o całej sytuacji.
Jeżeli skradzione zostały dane do Twojej karty kredytowej, lub też wykonano jakieś zakupy
na Twoje konto - wtedy należy bezzwłocznie skontaktować się z policją.
Jeżeli korzystałeś z karty kredytowej rodziców, lub ktoś wykonał zakupy na Twoje
konto, ktoś włamał sie na twoje konto, profil, blog, ktoś podszywa się pod ciebie
w celu ośmieszenia, padłeś ofiarą nękania, zastraszania i gróźb w Internecie
i za pośrednictwem telefonów komórkowych jest to wykroczenie i możesz zgłosić je na policję.
Jeżeli masz mniej niż 18 lat w takiej sytuacji zawiadomienie na policję
lub do prokuratury składają w Twoim imieniu osoby dorosłe: rodzice lub opiekunowie
prawni.
Niebezpieczne kontakty
Nigdy nie wiadomo, kto jest po drugiej stronie!
Jeśli podejrzewasz, że osoba z którą nawiązałeś/aś kontakt w Sieci ma wobec Ciebie
złe zamiary postaraj się:
Zachować korespondencję z tą osobą - w historii komunikatora, e-mailach, sms'ach
itp.
Spróbuj przypomnieć sobie wszystkie informacje, które posiadasz na temat tej osoby.
Spróbuj porozmawiać o tym z rodzicami czy inną zaufaną osobą dorosłą.
Rodzice lub prawni opiekunowie mogą podjąć działania,
które zapewnią Ci bezpieczeństwo.
Jeśli czujesz, że trudno Ci będzie przeprowadzić taką rozmowę skontaktuj się z Helpline - www.helpline.org.pl, [email protected],
tel. 800-100-100.
Niebezpieczne kontakty
Nigdy nie wiadomo, kto jest po drugiej stronie!
Pamiętaj!
Masz prawo odmówić rozmów na tematy intymne i każdy powinien to uszanować.
Masz prawo przerwać każdy kontakt, który Cię niepokoi.
Masz prawo powiedzieć o wszystkim rodzicom/opiekunom prawnym.
Masz prawo zgłosić administratorowi portalu każdą sytuację, która nie jest zgodna
z jego regulaminem.
Wskazówki, jak bezpiecznie kontaktować się z innymi:
•Staraj się spotykać przede wszystkim z osobami, które poznałeś/aś w świecie realnym.
•Nie podawaj nieznajomym swoich danych osobowych, takich jak numer telefonu
i adres, numer komunikatora, e-mail.
•Posługuj się Nickiem, nie podawaj prawdziwego imienia i nazwiska.
•Nie rozmawiaj z osobami poznanymi w Sieci na tematy intymne.
•Nie opowiadaj nieznajomym o Twoich prywatnych sprawach ani o Twojej rodzinie.
•Bądź ostrożny z wysyłaniem zdjęć- nigdy nie wiesz, gdzie mogą później trafić.
Jeśli coś podejrzewasz, powiedz rodzicom
lub skontaktuj się z Helpline - www.helpline.org.pl, [email protected],
tel. bezpłatny 800-100-100.
Szkodliwe treści to przede wszystkim informacje:
•Ukazujące pornografię
•Namawiające do wyśmiewania innych z powodu rasy, narodowości lub wyznawanej religii
•Namawiające do popełnienia przestępstwa
•Propagujące faszyzm i totalitaryzm
•Prezentujące przemoc
•Zachęcające do podejmowania działań autodestrukcyjnych, czyli takich, które powodują
szkody cielesne lub psychiczne np. uzależnienie
•Zawierające wulgaryzmy
•Zawierające elementy psychomanipulacji, czyli takiego sterowania cudzymi uczuciami,
którego celem jest wyłudzenie korzyści materialnych lub zmuszenie do niewłaściwych
zachowań
•Wprowadzające w błąd, co może mieć wpływ na życie i zdrowie młodego użytkownika
•Zachęcające do prostytucji, używania narkotyków czy hazardu
Szkodliwe treści
Jeśli w czasie surfowania po sieci natkniesz się na szkodliwe lub niebezpieczne treści
skontaktuj się z Helpline.org.pl
Telefon bezpłatny 800 100 100 i czat są czynne od poniedziałku do piątku od 11.00 do 17.00
Możesz również napisać na adres [email protected] lub za pomocą formularza
dostępnego na stronie www.helpline.org.pl
Treści nielegalne, które naruszają prawo, czyli:
*opublikowaną w sieci pornografię bez filtra informacyjnego z o materiałach
tylko dla dorosłych,
*treści rasistowskie,
*treści propagujące totalitaryzm i faszyzm,
możesz to zgłosić anonimowo poprzez formularz na stronie www.dyzurnet.pl
Uzależnienie od komputera
U osób, które nadużywają Internetu/komputera może pojawić się:
•Silna potrzeba lub poczucie przymusu korzystania z Internetu.
•Brak kontroli nad długością czasu spędzanego w Sieci.
•Problem z powstrzymaniem się od korzystania z Internetu.
•Występowanie niepokoju, rozdrażnienia czy gorszego samopoczucia
przy próbie przerwania lub ograniczenia korzystania z Internetu oraz ustępowanie tych
stanów z chwilą powrotu do Sieci.
•Zaniedbywanie dotychczasowych zainteresowań oraz kontaktów z ludźmi
na rzecz Internetu.
•Spędzanie coraz większej ilości czasu w Internecie celem uzyskania zadowolenia,
dobrego samopoczucia, które poprzednio osiągane było w znacznie krótszym czasie.
•Korzystanie z Internetu pomimo szkodliwości poświęcania tak długiego czasu na jedną
aktywność.
Jeśli podobne objawy widzisz u siebie –
zadzwoń bezpłatnie do Helpline 800 100 100,
napisz [email protected]
lub porozmawiaj na czacie www.helpline.org.pl
Uzależnienie od komputera
Konsekwencje nadużywania Internetu:
•Zaniedbywanie nauki oraz codziennych obowiązków;
•Zaburzenia w sferze uczuć i emocji np. częste uczucie niepokoju, agresja;
•Brak troski o własne zdrowie (brak snu, brak ruchu, nieregularne posiłki) i higienę
osobistą;
•Wyobcowanie z realnego świata;
•Problemy w relacjach z ludźmi, unikanie kontaktu z ludźmi w świecie realnym,
konflikty;
•Rezygnacja z zainteresowań i przyjemności;
•Trudności z koncentracją;
•Problemy zdrowotne (pogorszenie wzroku, bóle głowy, niedożywienie, zaburzenia
snu, nieprawidłowy oddech, zespół kanału nadgarstka, skrzywienia kręgosłupa).
Kilka zasad, których należy przestrzegać:
• Używaj bezpiecznych haseł (Idealne hasło jest długie i zawiera litery, punktację, symbole
i cyfry) i nie ujawniaj haseł innych osobom, nawet swoim znajomym.
• Zabezpieczaj zachowane hasła. Uważaj gdzie przechowujesz zapisane hasła. Nie
przechowuj haseł w plecaku, portfelu czy w pliku na swoim komputerze! Przestępcy
najpierw szukają właśnie tam.
• Nigdy nie wysyłaj swojego hasła przez pocztę elektroniczną! Jakakolwiek wiadomość
e-mail, nawet od „zaufanej” witryny, która prosi o podanie hasła, aktualizację karty
kredytowej lub prosi o wejście na stronę internetową w celu zweryfikowania hasła, może
stanowić oszustwo typu phishing (kradzież twojej tożsamości).
• Nie wpisuj haseł na komputerach, nad którymi nie masz kontroli.
Z ogólnie dostępnych komputerów w szkole, czytelni, kafejkach Internetowych czy
pracowniach komputerowych korzystaj tylko do anonimowego przeglądania Internetu
bez podawania nazwy użytkownika i hasła i zawsze wyloguj się z konta.
• Nie podawaj danych osobowych, które pozwalają na identyfikację. Używaj Nicka.
Pamiętaj! W sieci nie jesteś anonimowy i nie wiadomo, kto jest po drugiej stronie…
Przeczytaj o bezpiecznych mediach:
1. Szkoła Bezpiecznego Internetu- http://www.szkolabezpiecznegointernetu.pl
2.Bezpieczeństwo internautów Helpline - http://www.helpline.org.pl
3. Fundacja Kidprotect.pl - http://www.kidprotect.pl
4. Dziecko w sieci- www.dzieckowsieci.fdn.pl
5. Program "Mądrzy Rodzice" - http://www.madrzy-rodzice.pl
6. Bezpieczne Media- przewodnik dla rodziców - http://www.bezpiecznemedia.tp.pl
7. Oprogramowanie kontroli rodzicielskiej NORTON On-Line Family - https://onlinefamily.norton.com
8. Centrum Bezpieczeństwa Microsoft - http://www.microsoft.com/pl-pl/security/family-safety/childsafetyinternet.aspx
9. Program 3-2-1-Internet - http://www.321internet.pl/zasady.html
10. Program Sieciaki - http://www.sieciaki.pl ; http://www.sieciaki.pl/dla-rodzicow-i-nauczycieli
11. Program unijny Safer Internet- bezpieczny internet - http://www.saferinternet.pl
12. Zgłaszanie nielegalnych treści, np. dotyczących rasizmu- Dyżurnet - http://www.dyzurnet.pl
13. O bezpieczeństwie w sieci- http://www.orange.pl/bezpieczenstwo_w_sieci.phtml
14. O mediach- http://redesignmag.pl/Bezpieczne_media.html
15. Bezpieczeństwo dzieci w sieci. Poradnik http://www.sunrisedzieciom.pl/poradnik_bezpieczenstwo_dzieci_w_sieci.pdf
16.Interkl@sa - http://www.interklasa.pl
17. Nasza-Klasa o Bezpieczeństwie - http://nasza-klasa.pl/bezpieczenstwo
18. Bezpieczeństwo na Allegro - http://www.allegro.pl/country_pages/1/0/sc/
Dowiedz się więcej o bezpieczeństwie,
korzystając z poniższych stron internetowych.
www.helpline.org.pl
www.kidprotect.pl/działania
www.dzieckowsieci.fdn.pl
www.bezpiecznemedia.tp.pl
www.321internet.pl/zasady
http://www.microsoft.com/pl-pl/security/familysafety/childsafety-internet.aspx
www.helpline.org.pl
www.kidprotect.pl/działania
www.dzieckowsieci.fdn.pl
www.bezpiecznemedia.tp.pl
www.321internet.pl/zasady
http://www.microsoft.com/pl-pl/security/family-safety/childsafety-internet.aspx
Slide 2
Zadbaj o e-bezpieczeństwo swoje i innych!
Na bazie materiałów edukacyjnych o bezpieczeństwie w sieci,
oraz projektu Kidprotect i Fundacji Dzieci Niczyje
„Szkoła Bezpiecznego Internetu” i „Pomoc w Net”
opracowała E.Wójcicka
Media
Obecnie najpopularniejsze są cztery podstawowe typy środków masowego przekazu:
Internet, telewizja, radio oraz gazeta. Są one obecne na co dzień w życiu człowieka,
towarzyszą mu na każdym kroku.
Dzięki mediom ludzie mają dostęp do najświeższych informacji, edukacji i rozrywki.
Media dają nieograniczone możliwości komunikacji, rozwoju i poznawania świata.
Media kształtują opinię publiczną, wyznaczają kierunki myślenia, kształtują gusta,
światopogląd, dostarczają emocji, przemawiają do ludzkiej wyobraźni,
są także poważnym narzędziem marketingowym i biznesowym.
Pamiętając o zaletach mediów, nie możemy zapominać o ich wadach.
Musimy być krytyczni wobec treści i informacji nam przekazywanych i mieć świadomość
niebezpieczeństw i ryzyka, jakie niesie nieświadome lub ufne i beztroskie korzystanie
z mediów.
Media mogą bowiem kłamać, oszukiwać, manipulować odbiorcami,
zawierać niepożądane, szkodliwe i zakazane treści, błędne informacje,
wpływać na niewłaściwe postawy i zachowania. Na przykład: cyberprzemoc,
przestępstwa, spam, wirusy, phishing, piractwo, wyłudzenia, kradzieże, utrata danych,
włamania do bazy, przejęcie domeny, szpiegostwo, demoralizacja, pedofilia, uzależnienia
to tylko wybrane zagrożenia związane z niewłaściwym użytkowaniem i odbiorem mediów.
AKTUALNE ZAGROŻENIA BEZPIECZEŃSTWA UŻYTKOWNIKÓW W INTERNECIE
Internet to medium, które ma wiele pozytywnych zastosowań.
Niestety niesie ze sobą równie dużo zagrożeń.
Internauci mogą być narażeni na:
cyberprzemoc- zjawisko wysyłania lub publikowania, przy użyciu nowych technologii
(Internetu i telefonu komórkowego) materiałów (zdjęć, filmów, komentarzy, wiadomości itp.),
które mają na celu wyrządzenie krzywdy drugiej osobie.
nieuprawniony dostęp - włamania do miejsc strzeżonych hasłem lub innym
zabezpieczeniem (np. poczta email, konto na portalu społecznościowym itp.)
niebezpieczne kontakty- kontakty, które związane są z ryzykiem wystąpienia
niebezpieczeństwa ze strony osób, z którymi młodzi użytkownicy Internetu rozmawiają
lub korespondują, w tym uwodzenie w sieci (gooming) - to szczególna kategoria relacji
tworzona w Internecie między osobami dorosłymi a dziećmi w celu ich uwiedzenia
i wykorzystania seksualnego.
szkodliwe treści - treści pojawiające się w Internecie, które są nieadekwatne do wieku,
wrażliwości i rozwoju dziecka (np. promujące przemoc, pornografię, zachęcające
do ryzykownych zachowań itp.)
uzależnienie od Internetu - patologiczne używanie Internetu, które ma znaczący wpływ
na pogorszenie funkcjonowania dziecka w sferze: fizycznej, psychicznej, interpersonalnej,
społecznej, rodzinnej, ekonomicznej.
Przydatne kontakty:
Telefon Zaufania dla Dzieci i Młodzieży prowadzonego przez Fundację Dzieci Niczyje116 111
Helpline.org.pl
-wspólny projekt Fundacji Dzieci Niczyje i Fundacji Orange, współfinansowanym przez
Komisję Europejską w ramach projektu Safer Internet. Celem jest niesienie pomocy dzieciom i młodzieży w
sytuacjach zagrożenia bezpieczeństwa podczas korzystania z nowych technologii oraz wsparcie rodziców i
profesjonalistów , którzy w swojej pracy zawodowej spotykają się z problemami młodych internautów. Telefon
800 100 100 i czat są czynne od poniedziałku do piątku od 11.00 do 17.00;
e-mail: [email protected]
zgłaszanie nielegalnych treści: [email protected]
Fundacja Kidprotect- Szkoła Bezpiecznego Internetu- 22 636 73 04 (biuro),
500 851 978 lub przez GG801 123 400
Telefon Zaufania Rzecznika praw Dziecka800 12 12 12 od poniedziałku do piątku od godziny 8.15 do 20.00
Cyberprzemoc
Cyberprzemoc to takie zachowania jak:
•ośmieszanie, obrażanie, straszenie, nękanie czy też poniżanie kogoś
za pomocą Internetu albo telefonu komórkowego
•podszywanie się pod kogoś w portalach społecznościowych, na blogach,
wiadomościach e-mail lub komunikatorach
•włamanie się na czyjeś konto (np. pocztowe, w portalu społecznościowym,
konto komunikatora)
•publikowanie oraz rozsyłanie filmów, zdjęć, albo informacji, które kogoś ośmieszają
•tworzenie obrażających kogoś stron internetowych lub blogów
•pisanie obraźliwych komentarzy na forach, blogach, portalach społecznościowych.
Jeśli doświadczasz cyberprzemocy:
*powiedz o tym zaufanej osobie dorosłej - z jej pomocą będzie Ci łatwiej poradzić sobie
z tą sytuacją.
*postaraj się nie kontaktować ze sprawcą cyberprzemocy i nie odpowiadać
na jego zaczepki. Dzięki temu unikniesz prowokowania go do dalszych działań.
*zachowaj wszystkie dowody cyberprzemocy - nie kasuj smsów, e-maili, rozmów na czatach
lub komunikatorach.
* jeśli ktoś dokucza Ci na jakiejś stronie WWW, zrób screen strony (zdjęcie)aby zachować to, co widzisz na ekranie wciśnij klawisz "Print Screen" (Prt Sc),
a następnie otwórz program tekstowy (np. Word) lub graficzny (np. Paint) i wklej tam screen
naciskając jednocześnie klawisze "Ctrl" i "V".
Pamiętaj, aby zapisać plik!
*skontaktuj się z Helpline pod bezpłatnym numerem 800 100 100,
wyślij wiadomość e-mail na adres [email protected]
lub porozmawiaj na czacie z poziomu strony Helpline.
Nieuprawniony dostęp
Zdarza się, że ktoś bez naszej wiedzy i zgody próbuje uzyskać dostęp do naszego komputera,
konta, profilu czy bloga. Często chce w ten sposób uzyskać i przejąć informacje,
które publikujemy lub przechowujemy.
Kradzież danych polega na wyciąganiu pewnych informacji (m.in. danych osobowych)
od konkretnej osoby, przez osoby niepowołane (które nie mają na to pozwolenia).
Każdy Polak ma prawo do ochrony danych osobowych w myśl Ustawy
o Ochronie danych osobowych z dnia 29 sierpnia 1997 roku.
Dane osobowe to wszelkie informacje dotyczące zidentyfikowanej lub możliwej
do zidentyfikowania osoby fizycznej. Daną osobową będzie więc każda informacja
pozwalająca na ustalenie tożsamości osoby nawet pośrednio, poprzez inne posiadane
informacje.
Daną osobową będzie mógł stanowić np.: adres IP komputera, zdjęcie,
adres email (w szczególności jeśli składa się z imienia i nazwiska);
jeśli przy ich pomocy możemy ustalić kim jest dana osoba.
Jak chronić się przed nieuprawnionym dostępem:
•NIE PODAWAJ nikomu danych (chyba, że są wymagane przy rejestracji –
wtedy tylko w sprawdzonych serwisach publicznych)
•gdy ktoś wypytuje Cię o Twoje dane - NIE ODPOWIADAJ; najlepiej skończyć
taką rozmowę
•jeżeli nie musisz, NIE UMIESZCZAJ ważnych danych na komputerze podłączonym
do sieci
•BĄDŹ OSTROŻNA/Y w nowych miejscach w sieci - nie wiadomo jak działają – sprawdź,
jaki jest regulamin miejsca oraz czy możliwy jest kontakt z administracją
•SPRAWDŹ ZABEZPIECZENIA podczas zakupów w sieci
•dbaj cały czas o odpowiednią ochronę swojego komputera - ZAINSTALUJ PROGRAM
ANTYWIRUSOWY i WŁĄCZ FIREWALL (działający jak zapora nie dopuszczająca
szkodliwych elementów)
•AKTUALIZUJ PROGRAMY, z których korzystasz
•BĄDŹ CZUJNA/Y- nigdy, niezależnie od użytego zabezpieczenia, nie masz pewności
czy będzie ono wystarczające
Jak reagować na nieuprawniony dostęp?
Telefony komórkowe nowej generacji mają funkcje zbliżone do komputerów,
przez co są narażone na działania wirtualnych przestępców.
Zdarza się, że pobierając z Internetu na telefon grę lub aplikację niewidomego pochodzenia,
możemy wraz z nią ściągnąć wirusa. Taki wirus może zniszczyć cały system operacyjny
telefonu oraz doprowadzić do utraty wszystkich danych i kontaktów, które mieliśmy
w nim zapisane.
Jak się zabezpieczyć?
Włączaj usługę bluetooth i WIFI tylko wtedy, gdy z niej korzystasz.
Nie akceptuj propozycji połączenia z nieznanymi urządzeniami.
Nie pobieraj aplikacji i gier z nieznanych źródeł.
Zawsze czytaj regulaminy aplikacji i gier, które zamierzasz pobrać.
Jak reagować na nieuprawniony dostęp?
W przypadku kradzieży tożsamości w internecie,
należy przede wszystkim zwrócić się do prowadzących serwisy,
w których znajdują się przejęte przez hakera konta.
Wykorzystaj e-mail i szybko skontaktuj się z administratorami - opisz dokładnie sytuację,
tak aby uwiarygodnić problem i poproś o zablokowanie kont tak szybko, jak to możliwe.
Dzięki temu nie stracisz swojej reputacji przez np. spamowe wpisy na forach
spod Twojego nicka.
Jeśli nie możesz znaleźć adresu administratora strony skontaktuj się
z Helpline.org.pl i opowiedz o swoim problemie.
Wątpliwości kontaktować można ze specjalistami z Helpline.org.pl www.helpline.org.pl, [email protected], tel. 800-100-100.
Poza tym należy zmienić wszystkie hasła i loginy do serwisów internetowych
z których korzystasz, tak żeby nie było możliwe logowanie przy użyciu starych danych.
Zrób to nawet, jeśli te konta wydają się być nienaruszone - być może ktoś zechce skorzystać
z nich w przyszłości.
Jak reagować na nieuprawniony dostęp?
Jeżeli skradzione zostały dane związane z kontem bankowym lub kartą kredytową
nie należy kontaktować się w imieniu innych osób, bądź rodziców .
Nie wolno korzystać z cudzych kart, jeżeli takie znajdziemy, w takiej sytuacji należy
opowiedzieć rodzicom , bądź zaufanej osobie dorosłej o całej sytuacji.
Jeżeli skradzione zostały dane do Twojej karty kredytowej, lub też wykonano jakieś zakupy
na Twoje konto - wtedy należy bezzwłocznie skontaktować się z policją.
Jeżeli korzystałeś z karty kredytowej rodziców, lub ktoś wykonał zakupy na Twoje
konto, ktoś włamał sie na twoje konto, profil, blog, ktoś podszywa się pod ciebie
w celu ośmieszenia, padłeś ofiarą nękania, zastraszania i gróźb w Internecie
i za pośrednictwem telefonów komórkowych jest to wykroczenie i możesz zgłosić je na policję.
Jeżeli masz mniej niż 18 lat w takiej sytuacji zawiadomienie na policję
lub do prokuratury składają w Twoim imieniu osoby dorosłe: rodzice lub opiekunowie
prawni.
Niebezpieczne kontakty
Nigdy nie wiadomo, kto jest po drugiej stronie!
Jeśli podejrzewasz, że osoba z którą nawiązałeś/aś kontakt w Sieci ma wobec Ciebie
złe zamiary postaraj się:
Zachować korespondencję z tą osobą - w historii komunikatora, e-mailach, sms'ach
itp.
Spróbuj przypomnieć sobie wszystkie informacje, które posiadasz na temat tej osoby.
Spróbuj porozmawiać o tym z rodzicami czy inną zaufaną osobą dorosłą.
Rodzice lub prawni opiekunowie mogą podjąć działania,
które zapewnią Ci bezpieczeństwo.
Jeśli czujesz, że trudno Ci będzie przeprowadzić taką rozmowę skontaktuj się z Helpline - www.helpline.org.pl, [email protected],
tel. 800-100-100.
Niebezpieczne kontakty
Nigdy nie wiadomo, kto jest po drugiej stronie!
Pamiętaj!
Masz prawo odmówić rozmów na tematy intymne i każdy powinien to uszanować.
Masz prawo przerwać każdy kontakt, który Cię niepokoi.
Masz prawo powiedzieć o wszystkim rodzicom/opiekunom prawnym.
Masz prawo zgłosić administratorowi portalu każdą sytuację, która nie jest zgodna
z jego regulaminem.
Wskazówki, jak bezpiecznie kontaktować się z innymi:
•Staraj się spotykać przede wszystkim z osobami, które poznałeś/aś w świecie realnym.
•Nie podawaj nieznajomym swoich danych osobowych, takich jak numer telefonu
i adres, numer komunikatora, e-mail.
•Posługuj się Nickiem, nie podawaj prawdziwego imienia i nazwiska.
•Nie rozmawiaj z osobami poznanymi w Sieci na tematy intymne.
•Nie opowiadaj nieznajomym o Twoich prywatnych sprawach ani o Twojej rodzinie.
•Bądź ostrożny z wysyłaniem zdjęć- nigdy nie wiesz, gdzie mogą później trafić.
Jeśli coś podejrzewasz, powiedz rodzicom
lub skontaktuj się z Helpline - www.helpline.org.pl, [email protected],
tel. bezpłatny 800-100-100.
Szkodliwe treści to przede wszystkim informacje:
•Ukazujące pornografię
•Namawiające do wyśmiewania innych z powodu rasy, narodowości lub wyznawanej religii
•Namawiające do popełnienia przestępstwa
•Propagujące faszyzm i totalitaryzm
•Prezentujące przemoc
•Zachęcające do podejmowania działań autodestrukcyjnych, czyli takich, które powodują
szkody cielesne lub psychiczne np. uzależnienie
•Zawierające wulgaryzmy
•Zawierające elementy psychomanipulacji, czyli takiego sterowania cudzymi uczuciami,
którego celem jest wyłudzenie korzyści materialnych lub zmuszenie do niewłaściwych
zachowań
•Wprowadzające w błąd, co może mieć wpływ na życie i zdrowie młodego użytkownika
•Zachęcające do prostytucji, używania narkotyków czy hazardu
Szkodliwe treści
Jeśli w czasie surfowania po sieci natkniesz się na szkodliwe lub niebezpieczne treści
skontaktuj się z Helpline.org.pl
Telefon bezpłatny 800 100 100 i czat są czynne od poniedziałku do piątku od 11.00 do 17.00
Możesz również napisać na adres [email protected] lub za pomocą formularza
dostępnego na stronie www.helpline.org.pl
Treści nielegalne, które naruszają prawo, czyli:
*opublikowaną w sieci pornografię bez filtra informacyjnego z o materiałach
tylko dla dorosłych,
*treści rasistowskie,
*treści propagujące totalitaryzm i faszyzm,
możesz to zgłosić anonimowo poprzez formularz na stronie www.dyzurnet.pl
Uzależnienie od komputera
U osób, które nadużywają Internetu/komputera może pojawić się:
•Silna potrzeba lub poczucie przymusu korzystania z Internetu.
•Brak kontroli nad długością czasu spędzanego w Sieci.
•Problem z powstrzymaniem się od korzystania z Internetu.
•Występowanie niepokoju, rozdrażnienia czy gorszego samopoczucia
przy próbie przerwania lub ograniczenia korzystania z Internetu oraz ustępowanie tych
stanów z chwilą powrotu do Sieci.
•Zaniedbywanie dotychczasowych zainteresowań oraz kontaktów z ludźmi
na rzecz Internetu.
•Spędzanie coraz większej ilości czasu w Internecie celem uzyskania zadowolenia,
dobrego samopoczucia, które poprzednio osiągane było w znacznie krótszym czasie.
•Korzystanie z Internetu pomimo szkodliwości poświęcania tak długiego czasu na jedną
aktywność.
Jeśli podobne objawy widzisz u siebie –
zadzwoń bezpłatnie do Helpline 800 100 100,
napisz [email protected]
lub porozmawiaj na czacie www.helpline.org.pl
Uzależnienie od komputera
Konsekwencje nadużywania Internetu:
•Zaniedbywanie nauki oraz codziennych obowiązków;
•Zaburzenia w sferze uczuć i emocji np. częste uczucie niepokoju, agresja;
•Brak troski o własne zdrowie (brak snu, brak ruchu, nieregularne posiłki) i higienę
osobistą;
•Wyobcowanie z realnego świata;
•Problemy w relacjach z ludźmi, unikanie kontaktu z ludźmi w świecie realnym,
konflikty;
•Rezygnacja z zainteresowań i przyjemności;
•Trudności z koncentracją;
•Problemy zdrowotne (pogorszenie wzroku, bóle głowy, niedożywienie, zaburzenia
snu, nieprawidłowy oddech, zespół kanału nadgarstka, skrzywienia kręgosłupa).
Kilka zasad, których należy przestrzegać:
• Używaj bezpiecznych haseł (Idealne hasło jest długie i zawiera litery, punktację, symbole
i cyfry) i nie ujawniaj haseł innych osobom, nawet swoim znajomym.
• Zabezpieczaj zachowane hasła. Uważaj gdzie przechowujesz zapisane hasła. Nie
przechowuj haseł w plecaku, portfelu czy w pliku na swoim komputerze! Przestępcy
najpierw szukają właśnie tam.
• Nigdy nie wysyłaj swojego hasła przez pocztę elektroniczną! Jakakolwiek wiadomość
e-mail, nawet od „zaufanej” witryny, która prosi o podanie hasła, aktualizację karty
kredytowej lub prosi o wejście na stronę internetową w celu zweryfikowania hasła, może
stanowić oszustwo typu phishing (kradzież twojej tożsamości).
• Nie wpisuj haseł na komputerach, nad którymi nie masz kontroli.
Z ogólnie dostępnych komputerów w szkole, czytelni, kafejkach Internetowych czy
pracowniach komputerowych korzystaj tylko do anonimowego przeglądania Internetu
bez podawania nazwy użytkownika i hasła i zawsze wyloguj się z konta.
• Nie podawaj danych osobowych, które pozwalają na identyfikację. Używaj Nicka.
Pamiętaj! W sieci nie jesteś anonimowy i nie wiadomo, kto jest po drugiej stronie…
Przeczytaj o bezpiecznych mediach:
1. Szkoła Bezpiecznego Internetu- http://www.szkolabezpiecznegointernetu.pl
2.Bezpieczeństwo internautów Helpline - http://www.helpline.org.pl
3. Fundacja Kidprotect.pl - http://www.kidprotect.pl
4. Dziecko w sieci- www.dzieckowsieci.fdn.pl
5. Program "Mądrzy Rodzice" - http://www.madrzy-rodzice.pl
6. Bezpieczne Media- przewodnik dla rodziców - http://www.bezpiecznemedia.tp.pl
7. Oprogramowanie kontroli rodzicielskiej NORTON On-Line Family - https://onlinefamily.norton.com
8. Centrum Bezpieczeństwa Microsoft - http://www.microsoft.com/pl-pl/security/family-safety/childsafetyinternet.aspx
9. Program 3-2-1-Internet - http://www.321internet.pl/zasady.html
10. Program Sieciaki - http://www.sieciaki.pl ; http://www.sieciaki.pl/dla-rodzicow-i-nauczycieli
11. Program unijny Safer Internet- bezpieczny internet - http://www.saferinternet.pl
12. Zgłaszanie nielegalnych treści, np. dotyczących rasizmu- Dyżurnet - http://www.dyzurnet.pl
13. O bezpieczeństwie w sieci- http://www.orange.pl/bezpieczenstwo_w_sieci.phtml
14. O mediach- http://redesignmag.pl/Bezpieczne_media.html
15. Bezpieczeństwo dzieci w sieci. Poradnik http://www.sunrisedzieciom.pl/poradnik_bezpieczenstwo_dzieci_w_sieci.pdf
16.Interkl@sa - http://www.interklasa.pl
17. Nasza-Klasa o Bezpieczeństwie - http://nasza-klasa.pl/bezpieczenstwo
18. Bezpieczeństwo na Allegro - http://www.allegro.pl/country_pages/1/0/sc/
Dowiedz się więcej o bezpieczeństwie,
korzystając z poniższych stron internetowych.
www.helpline.org.pl
www.kidprotect.pl/działania
www.dzieckowsieci.fdn.pl
www.bezpiecznemedia.tp.pl
www.321internet.pl/zasady
http://www.microsoft.com/pl-pl/security/familysafety/childsafety-internet.aspx
www.helpline.org.pl
www.kidprotect.pl/działania
www.dzieckowsieci.fdn.pl
www.bezpiecznemedia.tp.pl
www.321internet.pl/zasady
http://www.microsoft.com/pl-pl/security/family-safety/childsafety-internet.aspx
Slide 3
Zadbaj o e-bezpieczeństwo swoje i innych!
Na bazie materiałów edukacyjnych o bezpieczeństwie w sieci,
oraz projektu Kidprotect i Fundacji Dzieci Niczyje
„Szkoła Bezpiecznego Internetu” i „Pomoc w Net”
opracowała E.Wójcicka
Media
Obecnie najpopularniejsze są cztery podstawowe typy środków masowego przekazu:
Internet, telewizja, radio oraz gazeta. Są one obecne na co dzień w życiu człowieka,
towarzyszą mu na każdym kroku.
Dzięki mediom ludzie mają dostęp do najświeższych informacji, edukacji i rozrywki.
Media dają nieograniczone możliwości komunikacji, rozwoju i poznawania świata.
Media kształtują opinię publiczną, wyznaczają kierunki myślenia, kształtują gusta,
światopogląd, dostarczają emocji, przemawiają do ludzkiej wyobraźni,
są także poważnym narzędziem marketingowym i biznesowym.
Pamiętając o zaletach mediów, nie możemy zapominać o ich wadach.
Musimy być krytyczni wobec treści i informacji nam przekazywanych i mieć świadomość
niebezpieczeństw i ryzyka, jakie niesie nieświadome lub ufne i beztroskie korzystanie
z mediów.
Media mogą bowiem kłamać, oszukiwać, manipulować odbiorcami,
zawierać niepożądane, szkodliwe i zakazane treści, błędne informacje,
wpływać na niewłaściwe postawy i zachowania. Na przykład: cyberprzemoc,
przestępstwa, spam, wirusy, phishing, piractwo, wyłudzenia, kradzieże, utrata danych,
włamania do bazy, przejęcie domeny, szpiegostwo, demoralizacja, pedofilia, uzależnienia
to tylko wybrane zagrożenia związane z niewłaściwym użytkowaniem i odbiorem mediów.
AKTUALNE ZAGROŻENIA BEZPIECZEŃSTWA UŻYTKOWNIKÓW W INTERNECIE
Internet to medium, które ma wiele pozytywnych zastosowań.
Niestety niesie ze sobą równie dużo zagrożeń.
Internauci mogą być narażeni na:
cyberprzemoc- zjawisko wysyłania lub publikowania, przy użyciu nowych technologii
(Internetu i telefonu komórkowego) materiałów (zdjęć, filmów, komentarzy, wiadomości itp.),
które mają na celu wyrządzenie krzywdy drugiej osobie.
nieuprawniony dostęp - włamania do miejsc strzeżonych hasłem lub innym
zabezpieczeniem (np. poczta email, konto na portalu społecznościowym itp.)
niebezpieczne kontakty- kontakty, które związane są z ryzykiem wystąpienia
niebezpieczeństwa ze strony osób, z którymi młodzi użytkownicy Internetu rozmawiają
lub korespondują, w tym uwodzenie w sieci (gooming) - to szczególna kategoria relacji
tworzona w Internecie między osobami dorosłymi a dziećmi w celu ich uwiedzenia
i wykorzystania seksualnego.
szkodliwe treści - treści pojawiające się w Internecie, które są nieadekwatne do wieku,
wrażliwości i rozwoju dziecka (np. promujące przemoc, pornografię, zachęcające
do ryzykownych zachowań itp.)
uzależnienie od Internetu - patologiczne używanie Internetu, które ma znaczący wpływ
na pogorszenie funkcjonowania dziecka w sferze: fizycznej, psychicznej, interpersonalnej,
społecznej, rodzinnej, ekonomicznej.
Przydatne kontakty:
Telefon Zaufania dla Dzieci i Młodzieży prowadzonego przez Fundację Dzieci Niczyje116 111
Helpline.org.pl
-wspólny projekt Fundacji Dzieci Niczyje i Fundacji Orange, współfinansowanym przez
Komisję Europejską w ramach projektu Safer Internet. Celem jest niesienie pomocy dzieciom i młodzieży w
sytuacjach zagrożenia bezpieczeństwa podczas korzystania z nowych technologii oraz wsparcie rodziców i
profesjonalistów , którzy w swojej pracy zawodowej spotykają się z problemami młodych internautów. Telefon
800 100 100 i czat są czynne od poniedziałku do piątku od 11.00 do 17.00;
e-mail: [email protected]
zgłaszanie nielegalnych treści: [email protected]
Fundacja Kidprotect- Szkoła Bezpiecznego Internetu- 22 636 73 04 (biuro),
500 851 978 lub przez GG801 123 400
Telefon Zaufania Rzecznika praw Dziecka800 12 12 12 od poniedziałku do piątku od godziny 8.15 do 20.00
Cyberprzemoc
Cyberprzemoc to takie zachowania jak:
•ośmieszanie, obrażanie, straszenie, nękanie czy też poniżanie kogoś
za pomocą Internetu albo telefonu komórkowego
•podszywanie się pod kogoś w portalach społecznościowych, na blogach,
wiadomościach e-mail lub komunikatorach
•włamanie się na czyjeś konto (np. pocztowe, w portalu społecznościowym,
konto komunikatora)
•publikowanie oraz rozsyłanie filmów, zdjęć, albo informacji, które kogoś ośmieszają
•tworzenie obrażających kogoś stron internetowych lub blogów
•pisanie obraźliwych komentarzy na forach, blogach, portalach społecznościowych.
Jeśli doświadczasz cyberprzemocy:
*powiedz o tym zaufanej osobie dorosłej - z jej pomocą będzie Ci łatwiej poradzić sobie
z tą sytuacją.
*postaraj się nie kontaktować ze sprawcą cyberprzemocy i nie odpowiadać
na jego zaczepki. Dzięki temu unikniesz prowokowania go do dalszych działań.
*zachowaj wszystkie dowody cyberprzemocy - nie kasuj smsów, e-maili, rozmów na czatach
lub komunikatorach.
* jeśli ktoś dokucza Ci na jakiejś stronie WWW, zrób screen strony (zdjęcie)aby zachować to, co widzisz na ekranie wciśnij klawisz "Print Screen" (Prt Sc),
a następnie otwórz program tekstowy (np. Word) lub graficzny (np. Paint) i wklej tam screen
naciskając jednocześnie klawisze "Ctrl" i "V".
Pamiętaj, aby zapisać plik!
*skontaktuj się z Helpline pod bezpłatnym numerem 800 100 100,
wyślij wiadomość e-mail na adres [email protected]
lub porozmawiaj na czacie z poziomu strony Helpline.
Nieuprawniony dostęp
Zdarza się, że ktoś bez naszej wiedzy i zgody próbuje uzyskać dostęp do naszego komputera,
konta, profilu czy bloga. Często chce w ten sposób uzyskać i przejąć informacje,
które publikujemy lub przechowujemy.
Kradzież danych polega na wyciąganiu pewnych informacji (m.in. danych osobowych)
od konkretnej osoby, przez osoby niepowołane (które nie mają na to pozwolenia).
Każdy Polak ma prawo do ochrony danych osobowych w myśl Ustawy
o Ochronie danych osobowych z dnia 29 sierpnia 1997 roku.
Dane osobowe to wszelkie informacje dotyczące zidentyfikowanej lub możliwej
do zidentyfikowania osoby fizycznej. Daną osobową będzie więc każda informacja
pozwalająca na ustalenie tożsamości osoby nawet pośrednio, poprzez inne posiadane
informacje.
Daną osobową będzie mógł stanowić np.: adres IP komputera, zdjęcie,
adres email (w szczególności jeśli składa się z imienia i nazwiska);
jeśli przy ich pomocy możemy ustalić kim jest dana osoba.
Jak chronić się przed nieuprawnionym dostępem:
•NIE PODAWAJ nikomu danych (chyba, że są wymagane przy rejestracji –
wtedy tylko w sprawdzonych serwisach publicznych)
•gdy ktoś wypytuje Cię o Twoje dane - NIE ODPOWIADAJ; najlepiej skończyć
taką rozmowę
•jeżeli nie musisz, NIE UMIESZCZAJ ważnych danych na komputerze podłączonym
do sieci
•BĄDŹ OSTROŻNA/Y w nowych miejscach w sieci - nie wiadomo jak działają – sprawdź,
jaki jest regulamin miejsca oraz czy możliwy jest kontakt z administracją
•SPRAWDŹ ZABEZPIECZENIA podczas zakupów w sieci
•dbaj cały czas o odpowiednią ochronę swojego komputera - ZAINSTALUJ PROGRAM
ANTYWIRUSOWY i WŁĄCZ FIREWALL (działający jak zapora nie dopuszczająca
szkodliwych elementów)
•AKTUALIZUJ PROGRAMY, z których korzystasz
•BĄDŹ CZUJNA/Y- nigdy, niezależnie od użytego zabezpieczenia, nie masz pewności
czy będzie ono wystarczające
Jak reagować na nieuprawniony dostęp?
Telefony komórkowe nowej generacji mają funkcje zbliżone do komputerów,
przez co są narażone na działania wirtualnych przestępców.
Zdarza się, że pobierając z Internetu na telefon grę lub aplikację niewidomego pochodzenia,
możemy wraz z nią ściągnąć wirusa. Taki wirus może zniszczyć cały system operacyjny
telefonu oraz doprowadzić do utraty wszystkich danych i kontaktów, które mieliśmy
w nim zapisane.
Jak się zabezpieczyć?
Włączaj usługę bluetooth i WIFI tylko wtedy, gdy z niej korzystasz.
Nie akceptuj propozycji połączenia z nieznanymi urządzeniami.
Nie pobieraj aplikacji i gier z nieznanych źródeł.
Zawsze czytaj regulaminy aplikacji i gier, które zamierzasz pobrać.
Jak reagować na nieuprawniony dostęp?
W przypadku kradzieży tożsamości w internecie,
należy przede wszystkim zwrócić się do prowadzących serwisy,
w których znajdują się przejęte przez hakera konta.
Wykorzystaj e-mail i szybko skontaktuj się z administratorami - opisz dokładnie sytuację,
tak aby uwiarygodnić problem i poproś o zablokowanie kont tak szybko, jak to możliwe.
Dzięki temu nie stracisz swojej reputacji przez np. spamowe wpisy na forach
spod Twojego nicka.
Jeśli nie możesz znaleźć adresu administratora strony skontaktuj się
z Helpline.org.pl i opowiedz o swoim problemie.
Wątpliwości kontaktować można ze specjalistami z Helpline.org.pl www.helpline.org.pl, [email protected], tel. 800-100-100.
Poza tym należy zmienić wszystkie hasła i loginy do serwisów internetowych
z których korzystasz, tak żeby nie było możliwe logowanie przy użyciu starych danych.
Zrób to nawet, jeśli te konta wydają się być nienaruszone - być może ktoś zechce skorzystać
z nich w przyszłości.
Jak reagować na nieuprawniony dostęp?
Jeżeli skradzione zostały dane związane z kontem bankowym lub kartą kredytową
nie należy kontaktować się w imieniu innych osób, bądź rodziców .
Nie wolno korzystać z cudzych kart, jeżeli takie znajdziemy, w takiej sytuacji należy
opowiedzieć rodzicom , bądź zaufanej osobie dorosłej o całej sytuacji.
Jeżeli skradzione zostały dane do Twojej karty kredytowej, lub też wykonano jakieś zakupy
na Twoje konto - wtedy należy bezzwłocznie skontaktować się z policją.
Jeżeli korzystałeś z karty kredytowej rodziców, lub ktoś wykonał zakupy na Twoje
konto, ktoś włamał sie na twoje konto, profil, blog, ktoś podszywa się pod ciebie
w celu ośmieszenia, padłeś ofiarą nękania, zastraszania i gróźb w Internecie
i za pośrednictwem telefonów komórkowych jest to wykroczenie i możesz zgłosić je na policję.
Jeżeli masz mniej niż 18 lat w takiej sytuacji zawiadomienie na policję
lub do prokuratury składają w Twoim imieniu osoby dorosłe: rodzice lub opiekunowie
prawni.
Niebezpieczne kontakty
Nigdy nie wiadomo, kto jest po drugiej stronie!
Jeśli podejrzewasz, że osoba z którą nawiązałeś/aś kontakt w Sieci ma wobec Ciebie
złe zamiary postaraj się:
Zachować korespondencję z tą osobą - w historii komunikatora, e-mailach, sms'ach
itp.
Spróbuj przypomnieć sobie wszystkie informacje, które posiadasz na temat tej osoby.
Spróbuj porozmawiać o tym z rodzicami czy inną zaufaną osobą dorosłą.
Rodzice lub prawni opiekunowie mogą podjąć działania,
które zapewnią Ci bezpieczeństwo.
Jeśli czujesz, że trudno Ci będzie przeprowadzić taką rozmowę skontaktuj się z Helpline - www.helpline.org.pl, [email protected],
tel. 800-100-100.
Niebezpieczne kontakty
Nigdy nie wiadomo, kto jest po drugiej stronie!
Pamiętaj!
Masz prawo odmówić rozmów na tematy intymne i każdy powinien to uszanować.
Masz prawo przerwać każdy kontakt, który Cię niepokoi.
Masz prawo powiedzieć o wszystkim rodzicom/opiekunom prawnym.
Masz prawo zgłosić administratorowi portalu każdą sytuację, która nie jest zgodna
z jego regulaminem.
Wskazówki, jak bezpiecznie kontaktować się z innymi:
•Staraj się spotykać przede wszystkim z osobami, które poznałeś/aś w świecie realnym.
•Nie podawaj nieznajomym swoich danych osobowych, takich jak numer telefonu
i adres, numer komunikatora, e-mail.
•Posługuj się Nickiem, nie podawaj prawdziwego imienia i nazwiska.
•Nie rozmawiaj z osobami poznanymi w Sieci na tematy intymne.
•Nie opowiadaj nieznajomym o Twoich prywatnych sprawach ani o Twojej rodzinie.
•Bądź ostrożny z wysyłaniem zdjęć- nigdy nie wiesz, gdzie mogą później trafić.
Jeśli coś podejrzewasz, powiedz rodzicom
lub skontaktuj się z Helpline - www.helpline.org.pl, [email protected],
tel. bezpłatny 800-100-100.
Szkodliwe treści to przede wszystkim informacje:
•Ukazujące pornografię
•Namawiające do wyśmiewania innych z powodu rasy, narodowości lub wyznawanej religii
•Namawiające do popełnienia przestępstwa
•Propagujące faszyzm i totalitaryzm
•Prezentujące przemoc
•Zachęcające do podejmowania działań autodestrukcyjnych, czyli takich, które powodują
szkody cielesne lub psychiczne np. uzależnienie
•Zawierające wulgaryzmy
•Zawierające elementy psychomanipulacji, czyli takiego sterowania cudzymi uczuciami,
którego celem jest wyłudzenie korzyści materialnych lub zmuszenie do niewłaściwych
zachowań
•Wprowadzające w błąd, co może mieć wpływ na życie i zdrowie młodego użytkownika
•Zachęcające do prostytucji, używania narkotyków czy hazardu
Szkodliwe treści
Jeśli w czasie surfowania po sieci natkniesz się na szkodliwe lub niebezpieczne treści
skontaktuj się z Helpline.org.pl
Telefon bezpłatny 800 100 100 i czat są czynne od poniedziałku do piątku od 11.00 do 17.00
Możesz również napisać na adres [email protected] lub za pomocą formularza
dostępnego na stronie www.helpline.org.pl
Treści nielegalne, które naruszają prawo, czyli:
*opublikowaną w sieci pornografię bez filtra informacyjnego z o materiałach
tylko dla dorosłych,
*treści rasistowskie,
*treści propagujące totalitaryzm i faszyzm,
możesz to zgłosić anonimowo poprzez formularz na stronie www.dyzurnet.pl
Uzależnienie od komputera
U osób, które nadużywają Internetu/komputera może pojawić się:
•Silna potrzeba lub poczucie przymusu korzystania z Internetu.
•Brak kontroli nad długością czasu spędzanego w Sieci.
•Problem z powstrzymaniem się od korzystania z Internetu.
•Występowanie niepokoju, rozdrażnienia czy gorszego samopoczucia
przy próbie przerwania lub ograniczenia korzystania z Internetu oraz ustępowanie tych
stanów z chwilą powrotu do Sieci.
•Zaniedbywanie dotychczasowych zainteresowań oraz kontaktów z ludźmi
na rzecz Internetu.
•Spędzanie coraz większej ilości czasu w Internecie celem uzyskania zadowolenia,
dobrego samopoczucia, które poprzednio osiągane było w znacznie krótszym czasie.
•Korzystanie z Internetu pomimo szkodliwości poświęcania tak długiego czasu na jedną
aktywność.
Jeśli podobne objawy widzisz u siebie –
zadzwoń bezpłatnie do Helpline 800 100 100,
napisz [email protected]
lub porozmawiaj na czacie www.helpline.org.pl
Uzależnienie od komputera
Konsekwencje nadużywania Internetu:
•Zaniedbywanie nauki oraz codziennych obowiązków;
•Zaburzenia w sferze uczuć i emocji np. częste uczucie niepokoju, agresja;
•Brak troski o własne zdrowie (brak snu, brak ruchu, nieregularne posiłki) i higienę
osobistą;
•Wyobcowanie z realnego świata;
•Problemy w relacjach z ludźmi, unikanie kontaktu z ludźmi w świecie realnym,
konflikty;
•Rezygnacja z zainteresowań i przyjemności;
•Trudności z koncentracją;
•Problemy zdrowotne (pogorszenie wzroku, bóle głowy, niedożywienie, zaburzenia
snu, nieprawidłowy oddech, zespół kanału nadgarstka, skrzywienia kręgosłupa).
Kilka zasad, których należy przestrzegać:
• Używaj bezpiecznych haseł (Idealne hasło jest długie i zawiera litery, punktację, symbole
i cyfry) i nie ujawniaj haseł innych osobom, nawet swoim znajomym.
• Zabezpieczaj zachowane hasła. Uważaj gdzie przechowujesz zapisane hasła. Nie
przechowuj haseł w plecaku, portfelu czy w pliku na swoim komputerze! Przestępcy
najpierw szukają właśnie tam.
• Nigdy nie wysyłaj swojego hasła przez pocztę elektroniczną! Jakakolwiek wiadomość
e-mail, nawet od „zaufanej” witryny, która prosi o podanie hasła, aktualizację karty
kredytowej lub prosi o wejście na stronę internetową w celu zweryfikowania hasła, może
stanowić oszustwo typu phishing (kradzież twojej tożsamości).
• Nie wpisuj haseł na komputerach, nad którymi nie masz kontroli.
Z ogólnie dostępnych komputerów w szkole, czytelni, kafejkach Internetowych czy
pracowniach komputerowych korzystaj tylko do anonimowego przeglądania Internetu
bez podawania nazwy użytkownika i hasła i zawsze wyloguj się z konta.
• Nie podawaj danych osobowych, które pozwalają na identyfikację. Używaj Nicka.
Pamiętaj! W sieci nie jesteś anonimowy i nie wiadomo, kto jest po drugiej stronie…
Przeczytaj o bezpiecznych mediach:
1. Szkoła Bezpiecznego Internetu- http://www.szkolabezpiecznegointernetu.pl
2.Bezpieczeństwo internautów Helpline - http://www.helpline.org.pl
3. Fundacja Kidprotect.pl - http://www.kidprotect.pl
4. Dziecko w sieci- www.dzieckowsieci.fdn.pl
5. Program "Mądrzy Rodzice" - http://www.madrzy-rodzice.pl
6. Bezpieczne Media- przewodnik dla rodziców - http://www.bezpiecznemedia.tp.pl
7. Oprogramowanie kontroli rodzicielskiej NORTON On-Line Family - https://onlinefamily.norton.com
8. Centrum Bezpieczeństwa Microsoft - http://www.microsoft.com/pl-pl/security/family-safety/childsafetyinternet.aspx
9. Program 3-2-1-Internet - http://www.321internet.pl/zasady.html
10. Program Sieciaki - http://www.sieciaki.pl ; http://www.sieciaki.pl/dla-rodzicow-i-nauczycieli
11. Program unijny Safer Internet- bezpieczny internet - http://www.saferinternet.pl
12. Zgłaszanie nielegalnych treści, np. dotyczących rasizmu- Dyżurnet - http://www.dyzurnet.pl
13. O bezpieczeństwie w sieci- http://www.orange.pl/bezpieczenstwo_w_sieci.phtml
14. O mediach- http://redesignmag.pl/Bezpieczne_media.html
15. Bezpieczeństwo dzieci w sieci. Poradnik http://www.sunrisedzieciom.pl/poradnik_bezpieczenstwo_dzieci_w_sieci.pdf
16.Interkl@sa - http://www.interklasa.pl
17. Nasza-Klasa o Bezpieczeństwie - http://nasza-klasa.pl/bezpieczenstwo
18. Bezpieczeństwo na Allegro - http://www.allegro.pl/country_pages/1/0/sc/
Dowiedz się więcej o bezpieczeństwie,
korzystając z poniższych stron internetowych.
www.helpline.org.pl
www.kidprotect.pl/działania
www.dzieckowsieci.fdn.pl
www.bezpiecznemedia.tp.pl
www.321internet.pl/zasady
http://www.microsoft.com/pl-pl/security/familysafety/childsafety-internet.aspx
www.helpline.org.pl
www.kidprotect.pl/działania
www.dzieckowsieci.fdn.pl
www.bezpiecznemedia.tp.pl
www.321internet.pl/zasady
http://www.microsoft.com/pl-pl/security/family-safety/childsafety-internet.aspx
Slide 4
Zadbaj o e-bezpieczeństwo swoje i innych!
Na bazie materiałów edukacyjnych o bezpieczeństwie w sieci,
oraz projektu Kidprotect i Fundacji Dzieci Niczyje
„Szkoła Bezpiecznego Internetu” i „Pomoc w Net”
opracowała E.Wójcicka
Media
Obecnie najpopularniejsze są cztery podstawowe typy środków masowego przekazu:
Internet, telewizja, radio oraz gazeta. Są one obecne na co dzień w życiu człowieka,
towarzyszą mu na każdym kroku.
Dzięki mediom ludzie mają dostęp do najświeższych informacji, edukacji i rozrywki.
Media dają nieograniczone możliwości komunikacji, rozwoju i poznawania świata.
Media kształtują opinię publiczną, wyznaczają kierunki myślenia, kształtują gusta,
światopogląd, dostarczają emocji, przemawiają do ludzkiej wyobraźni,
są także poważnym narzędziem marketingowym i biznesowym.
Pamiętając o zaletach mediów, nie możemy zapominać o ich wadach.
Musimy być krytyczni wobec treści i informacji nam przekazywanych i mieć świadomość
niebezpieczeństw i ryzyka, jakie niesie nieświadome lub ufne i beztroskie korzystanie
z mediów.
Media mogą bowiem kłamać, oszukiwać, manipulować odbiorcami,
zawierać niepożądane, szkodliwe i zakazane treści, błędne informacje,
wpływać na niewłaściwe postawy i zachowania. Na przykład: cyberprzemoc,
przestępstwa, spam, wirusy, phishing, piractwo, wyłudzenia, kradzieże, utrata danych,
włamania do bazy, przejęcie domeny, szpiegostwo, demoralizacja, pedofilia, uzależnienia
to tylko wybrane zagrożenia związane z niewłaściwym użytkowaniem i odbiorem mediów.
AKTUALNE ZAGROŻENIA BEZPIECZEŃSTWA UŻYTKOWNIKÓW W INTERNECIE
Internet to medium, które ma wiele pozytywnych zastosowań.
Niestety niesie ze sobą równie dużo zagrożeń.
Internauci mogą być narażeni na:
cyberprzemoc- zjawisko wysyłania lub publikowania, przy użyciu nowych technologii
(Internetu i telefonu komórkowego) materiałów (zdjęć, filmów, komentarzy, wiadomości itp.),
które mają na celu wyrządzenie krzywdy drugiej osobie.
nieuprawniony dostęp - włamania do miejsc strzeżonych hasłem lub innym
zabezpieczeniem (np. poczta email, konto na portalu społecznościowym itp.)
niebezpieczne kontakty- kontakty, które związane są z ryzykiem wystąpienia
niebezpieczeństwa ze strony osób, z którymi młodzi użytkownicy Internetu rozmawiają
lub korespondują, w tym uwodzenie w sieci (gooming) - to szczególna kategoria relacji
tworzona w Internecie między osobami dorosłymi a dziećmi w celu ich uwiedzenia
i wykorzystania seksualnego.
szkodliwe treści - treści pojawiające się w Internecie, które są nieadekwatne do wieku,
wrażliwości i rozwoju dziecka (np. promujące przemoc, pornografię, zachęcające
do ryzykownych zachowań itp.)
uzależnienie od Internetu - patologiczne używanie Internetu, które ma znaczący wpływ
na pogorszenie funkcjonowania dziecka w sferze: fizycznej, psychicznej, interpersonalnej,
społecznej, rodzinnej, ekonomicznej.
Przydatne kontakty:
Telefon Zaufania dla Dzieci i Młodzieży prowadzonego przez Fundację Dzieci Niczyje116 111
Helpline.org.pl
-wspólny projekt Fundacji Dzieci Niczyje i Fundacji Orange, współfinansowanym przez
Komisję Europejską w ramach projektu Safer Internet. Celem jest niesienie pomocy dzieciom i młodzieży w
sytuacjach zagrożenia bezpieczeństwa podczas korzystania z nowych technologii oraz wsparcie rodziców i
profesjonalistów , którzy w swojej pracy zawodowej spotykają się z problemami młodych internautów. Telefon
800 100 100 i czat są czynne od poniedziałku do piątku od 11.00 do 17.00;
e-mail: [email protected]
zgłaszanie nielegalnych treści: [email protected]
Fundacja Kidprotect- Szkoła Bezpiecznego Internetu- 22 636 73 04 (biuro),
500 851 978 lub przez GG801 123 400
Telefon Zaufania Rzecznika praw Dziecka800 12 12 12 od poniedziałku do piątku od godziny 8.15 do 20.00
Cyberprzemoc
Cyberprzemoc to takie zachowania jak:
•ośmieszanie, obrażanie, straszenie, nękanie czy też poniżanie kogoś
za pomocą Internetu albo telefonu komórkowego
•podszywanie się pod kogoś w portalach społecznościowych, na blogach,
wiadomościach e-mail lub komunikatorach
•włamanie się na czyjeś konto (np. pocztowe, w portalu społecznościowym,
konto komunikatora)
•publikowanie oraz rozsyłanie filmów, zdjęć, albo informacji, które kogoś ośmieszają
•tworzenie obrażających kogoś stron internetowych lub blogów
•pisanie obraźliwych komentarzy na forach, blogach, portalach społecznościowych.
Jeśli doświadczasz cyberprzemocy:
*powiedz o tym zaufanej osobie dorosłej - z jej pomocą będzie Ci łatwiej poradzić sobie
z tą sytuacją.
*postaraj się nie kontaktować ze sprawcą cyberprzemocy i nie odpowiadać
na jego zaczepki. Dzięki temu unikniesz prowokowania go do dalszych działań.
*zachowaj wszystkie dowody cyberprzemocy - nie kasuj smsów, e-maili, rozmów na czatach
lub komunikatorach.
* jeśli ktoś dokucza Ci na jakiejś stronie WWW, zrób screen strony (zdjęcie)aby zachować to, co widzisz na ekranie wciśnij klawisz "Print Screen" (Prt Sc),
a następnie otwórz program tekstowy (np. Word) lub graficzny (np. Paint) i wklej tam screen
naciskając jednocześnie klawisze "Ctrl" i "V".
Pamiętaj, aby zapisać plik!
*skontaktuj się z Helpline pod bezpłatnym numerem 800 100 100,
wyślij wiadomość e-mail na adres [email protected]
lub porozmawiaj na czacie z poziomu strony Helpline.
Nieuprawniony dostęp
Zdarza się, że ktoś bez naszej wiedzy i zgody próbuje uzyskać dostęp do naszego komputera,
konta, profilu czy bloga. Często chce w ten sposób uzyskać i przejąć informacje,
które publikujemy lub przechowujemy.
Kradzież danych polega na wyciąganiu pewnych informacji (m.in. danych osobowych)
od konkretnej osoby, przez osoby niepowołane (które nie mają na to pozwolenia).
Każdy Polak ma prawo do ochrony danych osobowych w myśl Ustawy
o Ochronie danych osobowych z dnia 29 sierpnia 1997 roku.
Dane osobowe to wszelkie informacje dotyczące zidentyfikowanej lub możliwej
do zidentyfikowania osoby fizycznej. Daną osobową będzie więc każda informacja
pozwalająca na ustalenie tożsamości osoby nawet pośrednio, poprzez inne posiadane
informacje.
Daną osobową będzie mógł stanowić np.: adres IP komputera, zdjęcie,
adres email (w szczególności jeśli składa się z imienia i nazwiska);
jeśli przy ich pomocy możemy ustalić kim jest dana osoba.
Jak chronić się przed nieuprawnionym dostępem:
•NIE PODAWAJ nikomu danych (chyba, że są wymagane przy rejestracji –
wtedy tylko w sprawdzonych serwisach publicznych)
•gdy ktoś wypytuje Cię o Twoje dane - NIE ODPOWIADAJ; najlepiej skończyć
taką rozmowę
•jeżeli nie musisz, NIE UMIESZCZAJ ważnych danych na komputerze podłączonym
do sieci
•BĄDŹ OSTROŻNA/Y w nowych miejscach w sieci - nie wiadomo jak działają – sprawdź,
jaki jest regulamin miejsca oraz czy możliwy jest kontakt z administracją
•SPRAWDŹ ZABEZPIECZENIA podczas zakupów w sieci
•dbaj cały czas o odpowiednią ochronę swojego komputera - ZAINSTALUJ PROGRAM
ANTYWIRUSOWY i WŁĄCZ FIREWALL (działający jak zapora nie dopuszczająca
szkodliwych elementów)
•AKTUALIZUJ PROGRAMY, z których korzystasz
•BĄDŹ CZUJNA/Y- nigdy, niezależnie od użytego zabezpieczenia, nie masz pewności
czy będzie ono wystarczające
Jak reagować na nieuprawniony dostęp?
Telefony komórkowe nowej generacji mają funkcje zbliżone do komputerów,
przez co są narażone na działania wirtualnych przestępców.
Zdarza się, że pobierając z Internetu na telefon grę lub aplikację niewidomego pochodzenia,
możemy wraz z nią ściągnąć wirusa. Taki wirus może zniszczyć cały system operacyjny
telefonu oraz doprowadzić do utraty wszystkich danych i kontaktów, które mieliśmy
w nim zapisane.
Jak się zabezpieczyć?
Włączaj usługę bluetooth i WIFI tylko wtedy, gdy z niej korzystasz.
Nie akceptuj propozycji połączenia z nieznanymi urządzeniami.
Nie pobieraj aplikacji i gier z nieznanych źródeł.
Zawsze czytaj regulaminy aplikacji i gier, które zamierzasz pobrać.
Jak reagować na nieuprawniony dostęp?
W przypadku kradzieży tożsamości w internecie,
należy przede wszystkim zwrócić się do prowadzących serwisy,
w których znajdują się przejęte przez hakera konta.
Wykorzystaj e-mail i szybko skontaktuj się z administratorami - opisz dokładnie sytuację,
tak aby uwiarygodnić problem i poproś o zablokowanie kont tak szybko, jak to możliwe.
Dzięki temu nie stracisz swojej reputacji przez np. spamowe wpisy na forach
spod Twojego nicka.
Jeśli nie możesz znaleźć adresu administratora strony skontaktuj się
z Helpline.org.pl i opowiedz o swoim problemie.
Wątpliwości kontaktować można ze specjalistami z Helpline.org.pl www.helpline.org.pl, [email protected], tel. 800-100-100.
Poza tym należy zmienić wszystkie hasła i loginy do serwisów internetowych
z których korzystasz, tak żeby nie było możliwe logowanie przy użyciu starych danych.
Zrób to nawet, jeśli te konta wydają się być nienaruszone - być może ktoś zechce skorzystać
z nich w przyszłości.
Jak reagować na nieuprawniony dostęp?
Jeżeli skradzione zostały dane związane z kontem bankowym lub kartą kredytową
nie należy kontaktować się w imieniu innych osób, bądź rodziców .
Nie wolno korzystać z cudzych kart, jeżeli takie znajdziemy, w takiej sytuacji należy
opowiedzieć rodzicom , bądź zaufanej osobie dorosłej o całej sytuacji.
Jeżeli skradzione zostały dane do Twojej karty kredytowej, lub też wykonano jakieś zakupy
na Twoje konto - wtedy należy bezzwłocznie skontaktować się z policją.
Jeżeli korzystałeś z karty kredytowej rodziców, lub ktoś wykonał zakupy na Twoje
konto, ktoś włamał sie na twoje konto, profil, blog, ktoś podszywa się pod ciebie
w celu ośmieszenia, padłeś ofiarą nękania, zastraszania i gróźb w Internecie
i za pośrednictwem telefonów komórkowych jest to wykroczenie i możesz zgłosić je na policję.
Jeżeli masz mniej niż 18 lat w takiej sytuacji zawiadomienie na policję
lub do prokuratury składają w Twoim imieniu osoby dorosłe: rodzice lub opiekunowie
prawni.
Niebezpieczne kontakty
Nigdy nie wiadomo, kto jest po drugiej stronie!
Jeśli podejrzewasz, że osoba z którą nawiązałeś/aś kontakt w Sieci ma wobec Ciebie
złe zamiary postaraj się:
Zachować korespondencję z tą osobą - w historii komunikatora, e-mailach, sms'ach
itp.
Spróbuj przypomnieć sobie wszystkie informacje, które posiadasz na temat tej osoby.
Spróbuj porozmawiać o tym z rodzicami czy inną zaufaną osobą dorosłą.
Rodzice lub prawni opiekunowie mogą podjąć działania,
które zapewnią Ci bezpieczeństwo.
Jeśli czujesz, że trudno Ci będzie przeprowadzić taką rozmowę skontaktuj się z Helpline - www.helpline.org.pl, [email protected],
tel. 800-100-100.
Niebezpieczne kontakty
Nigdy nie wiadomo, kto jest po drugiej stronie!
Pamiętaj!
Masz prawo odmówić rozmów na tematy intymne i każdy powinien to uszanować.
Masz prawo przerwać każdy kontakt, który Cię niepokoi.
Masz prawo powiedzieć o wszystkim rodzicom/opiekunom prawnym.
Masz prawo zgłosić administratorowi portalu każdą sytuację, która nie jest zgodna
z jego regulaminem.
Wskazówki, jak bezpiecznie kontaktować się z innymi:
•Staraj się spotykać przede wszystkim z osobami, które poznałeś/aś w świecie realnym.
•Nie podawaj nieznajomym swoich danych osobowych, takich jak numer telefonu
i adres, numer komunikatora, e-mail.
•Posługuj się Nickiem, nie podawaj prawdziwego imienia i nazwiska.
•Nie rozmawiaj z osobami poznanymi w Sieci na tematy intymne.
•Nie opowiadaj nieznajomym o Twoich prywatnych sprawach ani o Twojej rodzinie.
•Bądź ostrożny z wysyłaniem zdjęć- nigdy nie wiesz, gdzie mogą później trafić.
Jeśli coś podejrzewasz, powiedz rodzicom
lub skontaktuj się z Helpline - www.helpline.org.pl, [email protected],
tel. bezpłatny 800-100-100.
Szkodliwe treści to przede wszystkim informacje:
•Ukazujące pornografię
•Namawiające do wyśmiewania innych z powodu rasy, narodowości lub wyznawanej religii
•Namawiające do popełnienia przestępstwa
•Propagujące faszyzm i totalitaryzm
•Prezentujące przemoc
•Zachęcające do podejmowania działań autodestrukcyjnych, czyli takich, które powodują
szkody cielesne lub psychiczne np. uzależnienie
•Zawierające wulgaryzmy
•Zawierające elementy psychomanipulacji, czyli takiego sterowania cudzymi uczuciami,
którego celem jest wyłudzenie korzyści materialnych lub zmuszenie do niewłaściwych
zachowań
•Wprowadzające w błąd, co może mieć wpływ na życie i zdrowie młodego użytkownika
•Zachęcające do prostytucji, używania narkotyków czy hazardu
Szkodliwe treści
Jeśli w czasie surfowania po sieci natkniesz się na szkodliwe lub niebezpieczne treści
skontaktuj się z Helpline.org.pl
Telefon bezpłatny 800 100 100 i czat są czynne od poniedziałku do piątku od 11.00 do 17.00
Możesz również napisać na adres [email protected] lub za pomocą formularza
dostępnego na stronie www.helpline.org.pl
Treści nielegalne, które naruszają prawo, czyli:
*opublikowaną w sieci pornografię bez filtra informacyjnego z o materiałach
tylko dla dorosłych,
*treści rasistowskie,
*treści propagujące totalitaryzm i faszyzm,
możesz to zgłosić anonimowo poprzez formularz na stronie www.dyzurnet.pl
Uzależnienie od komputera
U osób, które nadużywają Internetu/komputera może pojawić się:
•Silna potrzeba lub poczucie przymusu korzystania z Internetu.
•Brak kontroli nad długością czasu spędzanego w Sieci.
•Problem z powstrzymaniem się od korzystania z Internetu.
•Występowanie niepokoju, rozdrażnienia czy gorszego samopoczucia
przy próbie przerwania lub ograniczenia korzystania z Internetu oraz ustępowanie tych
stanów z chwilą powrotu do Sieci.
•Zaniedbywanie dotychczasowych zainteresowań oraz kontaktów z ludźmi
na rzecz Internetu.
•Spędzanie coraz większej ilości czasu w Internecie celem uzyskania zadowolenia,
dobrego samopoczucia, które poprzednio osiągane było w znacznie krótszym czasie.
•Korzystanie z Internetu pomimo szkodliwości poświęcania tak długiego czasu na jedną
aktywność.
Jeśli podobne objawy widzisz u siebie –
zadzwoń bezpłatnie do Helpline 800 100 100,
napisz [email protected]
lub porozmawiaj na czacie www.helpline.org.pl
Uzależnienie od komputera
Konsekwencje nadużywania Internetu:
•Zaniedbywanie nauki oraz codziennych obowiązków;
•Zaburzenia w sferze uczuć i emocji np. częste uczucie niepokoju, agresja;
•Brak troski o własne zdrowie (brak snu, brak ruchu, nieregularne posiłki) i higienę
osobistą;
•Wyobcowanie z realnego świata;
•Problemy w relacjach z ludźmi, unikanie kontaktu z ludźmi w świecie realnym,
konflikty;
•Rezygnacja z zainteresowań i przyjemności;
•Trudności z koncentracją;
•Problemy zdrowotne (pogorszenie wzroku, bóle głowy, niedożywienie, zaburzenia
snu, nieprawidłowy oddech, zespół kanału nadgarstka, skrzywienia kręgosłupa).
Kilka zasad, których należy przestrzegać:
• Używaj bezpiecznych haseł (Idealne hasło jest długie i zawiera litery, punktację, symbole
i cyfry) i nie ujawniaj haseł innych osobom, nawet swoim znajomym.
• Zabezpieczaj zachowane hasła. Uważaj gdzie przechowujesz zapisane hasła. Nie
przechowuj haseł w plecaku, portfelu czy w pliku na swoim komputerze! Przestępcy
najpierw szukają właśnie tam.
• Nigdy nie wysyłaj swojego hasła przez pocztę elektroniczną! Jakakolwiek wiadomość
e-mail, nawet od „zaufanej” witryny, która prosi o podanie hasła, aktualizację karty
kredytowej lub prosi o wejście na stronę internetową w celu zweryfikowania hasła, może
stanowić oszustwo typu phishing (kradzież twojej tożsamości).
• Nie wpisuj haseł na komputerach, nad którymi nie masz kontroli.
Z ogólnie dostępnych komputerów w szkole, czytelni, kafejkach Internetowych czy
pracowniach komputerowych korzystaj tylko do anonimowego przeglądania Internetu
bez podawania nazwy użytkownika i hasła i zawsze wyloguj się z konta.
• Nie podawaj danych osobowych, które pozwalają na identyfikację. Używaj Nicka.
Pamiętaj! W sieci nie jesteś anonimowy i nie wiadomo, kto jest po drugiej stronie…
Przeczytaj o bezpiecznych mediach:
1. Szkoła Bezpiecznego Internetu- http://www.szkolabezpiecznegointernetu.pl
2.Bezpieczeństwo internautów Helpline - http://www.helpline.org.pl
3. Fundacja Kidprotect.pl - http://www.kidprotect.pl
4. Dziecko w sieci- www.dzieckowsieci.fdn.pl
5. Program "Mądrzy Rodzice" - http://www.madrzy-rodzice.pl
6. Bezpieczne Media- przewodnik dla rodziców - http://www.bezpiecznemedia.tp.pl
7. Oprogramowanie kontroli rodzicielskiej NORTON On-Line Family - https://onlinefamily.norton.com
8. Centrum Bezpieczeństwa Microsoft - http://www.microsoft.com/pl-pl/security/family-safety/childsafetyinternet.aspx
9. Program 3-2-1-Internet - http://www.321internet.pl/zasady.html
10. Program Sieciaki - http://www.sieciaki.pl ; http://www.sieciaki.pl/dla-rodzicow-i-nauczycieli
11. Program unijny Safer Internet- bezpieczny internet - http://www.saferinternet.pl
12. Zgłaszanie nielegalnych treści, np. dotyczących rasizmu- Dyżurnet - http://www.dyzurnet.pl
13. O bezpieczeństwie w sieci- http://www.orange.pl/bezpieczenstwo_w_sieci.phtml
14. O mediach- http://redesignmag.pl/Bezpieczne_media.html
15. Bezpieczeństwo dzieci w sieci. Poradnik http://www.sunrisedzieciom.pl/poradnik_bezpieczenstwo_dzieci_w_sieci.pdf
16.Interkl@sa - http://www.interklasa.pl
17. Nasza-Klasa o Bezpieczeństwie - http://nasza-klasa.pl/bezpieczenstwo
18. Bezpieczeństwo na Allegro - http://www.allegro.pl/country_pages/1/0/sc/
Dowiedz się więcej o bezpieczeństwie,
korzystając z poniższych stron internetowych.
www.helpline.org.pl
www.kidprotect.pl/działania
www.dzieckowsieci.fdn.pl
www.bezpiecznemedia.tp.pl
www.321internet.pl/zasady
http://www.microsoft.com/pl-pl/security/familysafety/childsafety-internet.aspx
www.helpline.org.pl
www.kidprotect.pl/działania
www.dzieckowsieci.fdn.pl
www.bezpiecznemedia.tp.pl
www.321internet.pl/zasady
http://www.microsoft.com/pl-pl/security/family-safety/childsafety-internet.aspx
Slide 5
Zadbaj o e-bezpieczeństwo swoje i innych!
Na bazie materiałów edukacyjnych o bezpieczeństwie w sieci,
oraz projektu Kidprotect i Fundacji Dzieci Niczyje
„Szkoła Bezpiecznego Internetu” i „Pomoc w Net”
opracowała E.Wójcicka
Media
Obecnie najpopularniejsze są cztery podstawowe typy środków masowego przekazu:
Internet, telewizja, radio oraz gazeta. Są one obecne na co dzień w życiu człowieka,
towarzyszą mu na każdym kroku.
Dzięki mediom ludzie mają dostęp do najświeższych informacji, edukacji i rozrywki.
Media dają nieograniczone możliwości komunikacji, rozwoju i poznawania świata.
Media kształtują opinię publiczną, wyznaczają kierunki myślenia, kształtują gusta,
światopogląd, dostarczają emocji, przemawiają do ludzkiej wyobraźni,
są także poważnym narzędziem marketingowym i biznesowym.
Pamiętając o zaletach mediów, nie możemy zapominać o ich wadach.
Musimy być krytyczni wobec treści i informacji nam przekazywanych i mieć świadomość
niebezpieczeństw i ryzyka, jakie niesie nieświadome lub ufne i beztroskie korzystanie
z mediów.
Media mogą bowiem kłamać, oszukiwać, manipulować odbiorcami,
zawierać niepożądane, szkodliwe i zakazane treści, błędne informacje,
wpływać na niewłaściwe postawy i zachowania. Na przykład: cyberprzemoc,
przestępstwa, spam, wirusy, phishing, piractwo, wyłudzenia, kradzieże, utrata danych,
włamania do bazy, przejęcie domeny, szpiegostwo, demoralizacja, pedofilia, uzależnienia
to tylko wybrane zagrożenia związane z niewłaściwym użytkowaniem i odbiorem mediów.
AKTUALNE ZAGROŻENIA BEZPIECZEŃSTWA UŻYTKOWNIKÓW W INTERNECIE
Internet to medium, które ma wiele pozytywnych zastosowań.
Niestety niesie ze sobą równie dużo zagrożeń.
Internauci mogą być narażeni na:
cyberprzemoc- zjawisko wysyłania lub publikowania, przy użyciu nowych technologii
(Internetu i telefonu komórkowego) materiałów (zdjęć, filmów, komentarzy, wiadomości itp.),
które mają na celu wyrządzenie krzywdy drugiej osobie.
nieuprawniony dostęp - włamania do miejsc strzeżonych hasłem lub innym
zabezpieczeniem (np. poczta email, konto na portalu społecznościowym itp.)
niebezpieczne kontakty- kontakty, które związane są z ryzykiem wystąpienia
niebezpieczeństwa ze strony osób, z którymi młodzi użytkownicy Internetu rozmawiają
lub korespondują, w tym uwodzenie w sieci (gooming) - to szczególna kategoria relacji
tworzona w Internecie między osobami dorosłymi a dziećmi w celu ich uwiedzenia
i wykorzystania seksualnego.
szkodliwe treści - treści pojawiające się w Internecie, które są nieadekwatne do wieku,
wrażliwości i rozwoju dziecka (np. promujące przemoc, pornografię, zachęcające
do ryzykownych zachowań itp.)
uzależnienie od Internetu - patologiczne używanie Internetu, które ma znaczący wpływ
na pogorszenie funkcjonowania dziecka w sferze: fizycznej, psychicznej, interpersonalnej,
społecznej, rodzinnej, ekonomicznej.
Przydatne kontakty:
Telefon Zaufania dla Dzieci i Młodzieży prowadzonego przez Fundację Dzieci Niczyje116 111
Helpline.org.pl
-wspólny projekt Fundacji Dzieci Niczyje i Fundacji Orange, współfinansowanym przez
Komisję Europejską w ramach projektu Safer Internet. Celem jest niesienie pomocy dzieciom i młodzieży w
sytuacjach zagrożenia bezpieczeństwa podczas korzystania z nowych technologii oraz wsparcie rodziców i
profesjonalistów , którzy w swojej pracy zawodowej spotykają się z problemami młodych internautów. Telefon
800 100 100 i czat są czynne od poniedziałku do piątku od 11.00 do 17.00;
e-mail: [email protected]
zgłaszanie nielegalnych treści: [email protected]
Fundacja Kidprotect- Szkoła Bezpiecznego Internetu- 22 636 73 04 (biuro),
500 851 978 lub przez GG801 123 400
Telefon Zaufania Rzecznika praw Dziecka800 12 12 12 od poniedziałku do piątku od godziny 8.15 do 20.00
Cyberprzemoc
Cyberprzemoc to takie zachowania jak:
•ośmieszanie, obrażanie, straszenie, nękanie czy też poniżanie kogoś
za pomocą Internetu albo telefonu komórkowego
•podszywanie się pod kogoś w portalach społecznościowych, na blogach,
wiadomościach e-mail lub komunikatorach
•włamanie się na czyjeś konto (np. pocztowe, w portalu społecznościowym,
konto komunikatora)
•publikowanie oraz rozsyłanie filmów, zdjęć, albo informacji, które kogoś ośmieszają
•tworzenie obrażających kogoś stron internetowych lub blogów
•pisanie obraźliwych komentarzy na forach, blogach, portalach społecznościowych.
Jeśli doświadczasz cyberprzemocy:
*powiedz o tym zaufanej osobie dorosłej - z jej pomocą będzie Ci łatwiej poradzić sobie
z tą sytuacją.
*postaraj się nie kontaktować ze sprawcą cyberprzemocy i nie odpowiadać
na jego zaczepki. Dzięki temu unikniesz prowokowania go do dalszych działań.
*zachowaj wszystkie dowody cyberprzemocy - nie kasuj smsów, e-maili, rozmów na czatach
lub komunikatorach.
* jeśli ktoś dokucza Ci na jakiejś stronie WWW, zrób screen strony (zdjęcie)aby zachować to, co widzisz na ekranie wciśnij klawisz "Print Screen" (Prt Sc),
a następnie otwórz program tekstowy (np. Word) lub graficzny (np. Paint) i wklej tam screen
naciskając jednocześnie klawisze "Ctrl" i "V".
Pamiętaj, aby zapisać plik!
*skontaktuj się z Helpline pod bezpłatnym numerem 800 100 100,
wyślij wiadomość e-mail na adres [email protected]
lub porozmawiaj na czacie z poziomu strony Helpline.
Nieuprawniony dostęp
Zdarza się, że ktoś bez naszej wiedzy i zgody próbuje uzyskać dostęp do naszego komputera,
konta, profilu czy bloga. Często chce w ten sposób uzyskać i przejąć informacje,
które publikujemy lub przechowujemy.
Kradzież danych polega na wyciąganiu pewnych informacji (m.in. danych osobowych)
od konkretnej osoby, przez osoby niepowołane (które nie mają na to pozwolenia).
Każdy Polak ma prawo do ochrony danych osobowych w myśl Ustawy
o Ochronie danych osobowych z dnia 29 sierpnia 1997 roku.
Dane osobowe to wszelkie informacje dotyczące zidentyfikowanej lub możliwej
do zidentyfikowania osoby fizycznej. Daną osobową będzie więc każda informacja
pozwalająca na ustalenie tożsamości osoby nawet pośrednio, poprzez inne posiadane
informacje.
Daną osobową będzie mógł stanowić np.: adres IP komputera, zdjęcie,
adres email (w szczególności jeśli składa się z imienia i nazwiska);
jeśli przy ich pomocy możemy ustalić kim jest dana osoba.
Jak chronić się przed nieuprawnionym dostępem:
•NIE PODAWAJ nikomu danych (chyba, że są wymagane przy rejestracji –
wtedy tylko w sprawdzonych serwisach publicznych)
•gdy ktoś wypytuje Cię o Twoje dane - NIE ODPOWIADAJ; najlepiej skończyć
taką rozmowę
•jeżeli nie musisz, NIE UMIESZCZAJ ważnych danych na komputerze podłączonym
do sieci
•BĄDŹ OSTROŻNA/Y w nowych miejscach w sieci - nie wiadomo jak działają – sprawdź,
jaki jest regulamin miejsca oraz czy możliwy jest kontakt z administracją
•SPRAWDŹ ZABEZPIECZENIA podczas zakupów w sieci
•dbaj cały czas o odpowiednią ochronę swojego komputera - ZAINSTALUJ PROGRAM
ANTYWIRUSOWY i WŁĄCZ FIREWALL (działający jak zapora nie dopuszczająca
szkodliwych elementów)
•AKTUALIZUJ PROGRAMY, z których korzystasz
•BĄDŹ CZUJNA/Y- nigdy, niezależnie od użytego zabezpieczenia, nie masz pewności
czy będzie ono wystarczające
Jak reagować na nieuprawniony dostęp?
Telefony komórkowe nowej generacji mają funkcje zbliżone do komputerów,
przez co są narażone na działania wirtualnych przestępców.
Zdarza się, że pobierając z Internetu na telefon grę lub aplikację niewidomego pochodzenia,
możemy wraz z nią ściągnąć wirusa. Taki wirus może zniszczyć cały system operacyjny
telefonu oraz doprowadzić do utraty wszystkich danych i kontaktów, które mieliśmy
w nim zapisane.
Jak się zabezpieczyć?
Włączaj usługę bluetooth i WIFI tylko wtedy, gdy z niej korzystasz.
Nie akceptuj propozycji połączenia z nieznanymi urządzeniami.
Nie pobieraj aplikacji i gier z nieznanych źródeł.
Zawsze czytaj regulaminy aplikacji i gier, które zamierzasz pobrać.
Jak reagować na nieuprawniony dostęp?
W przypadku kradzieży tożsamości w internecie,
należy przede wszystkim zwrócić się do prowadzących serwisy,
w których znajdują się przejęte przez hakera konta.
Wykorzystaj e-mail i szybko skontaktuj się z administratorami - opisz dokładnie sytuację,
tak aby uwiarygodnić problem i poproś o zablokowanie kont tak szybko, jak to możliwe.
Dzięki temu nie stracisz swojej reputacji przez np. spamowe wpisy na forach
spod Twojego nicka.
Jeśli nie możesz znaleźć adresu administratora strony skontaktuj się
z Helpline.org.pl i opowiedz o swoim problemie.
Wątpliwości kontaktować można ze specjalistami z Helpline.org.pl www.helpline.org.pl, [email protected], tel. 800-100-100.
Poza tym należy zmienić wszystkie hasła i loginy do serwisów internetowych
z których korzystasz, tak żeby nie było możliwe logowanie przy użyciu starych danych.
Zrób to nawet, jeśli te konta wydają się być nienaruszone - być może ktoś zechce skorzystać
z nich w przyszłości.
Jak reagować na nieuprawniony dostęp?
Jeżeli skradzione zostały dane związane z kontem bankowym lub kartą kredytową
nie należy kontaktować się w imieniu innych osób, bądź rodziców .
Nie wolno korzystać z cudzych kart, jeżeli takie znajdziemy, w takiej sytuacji należy
opowiedzieć rodzicom , bądź zaufanej osobie dorosłej o całej sytuacji.
Jeżeli skradzione zostały dane do Twojej karty kredytowej, lub też wykonano jakieś zakupy
na Twoje konto - wtedy należy bezzwłocznie skontaktować się z policją.
Jeżeli korzystałeś z karty kredytowej rodziców, lub ktoś wykonał zakupy na Twoje
konto, ktoś włamał sie na twoje konto, profil, blog, ktoś podszywa się pod ciebie
w celu ośmieszenia, padłeś ofiarą nękania, zastraszania i gróźb w Internecie
i za pośrednictwem telefonów komórkowych jest to wykroczenie i możesz zgłosić je na policję.
Jeżeli masz mniej niż 18 lat w takiej sytuacji zawiadomienie na policję
lub do prokuratury składają w Twoim imieniu osoby dorosłe: rodzice lub opiekunowie
prawni.
Niebezpieczne kontakty
Nigdy nie wiadomo, kto jest po drugiej stronie!
Jeśli podejrzewasz, że osoba z którą nawiązałeś/aś kontakt w Sieci ma wobec Ciebie
złe zamiary postaraj się:
Zachować korespondencję z tą osobą - w historii komunikatora, e-mailach, sms'ach
itp.
Spróbuj przypomnieć sobie wszystkie informacje, które posiadasz na temat tej osoby.
Spróbuj porozmawiać o tym z rodzicami czy inną zaufaną osobą dorosłą.
Rodzice lub prawni opiekunowie mogą podjąć działania,
które zapewnią Ci bezpieczeństwo.
Jeśli czujesz, że trudno Ci będzie przeprowadzić taką rozmowę skontaktuj się z Helpline - www.helpline.org.pl, [email protected],
tel. 800-100-100.
Niebezpieczne kontakty
Nigdy nie wiadomo, kto jest po drugiej stronie!
Pamiętaj!
Masz prawo odmówić rozmów na tematy intymne i każdy powinien to uszanować.
Masz prawo przerwać każdy kontakt, który Cię niepokoi.
Masz prawo powiedzieć o wszystkim rodzicom/opiekunom prawnym.
Masz prawo zgłosić administratorowi portalu każdą sytuację, która nie jest zgodna
z jego regulaminem.
Wskazówki, jak bezpiecznie kontaktować się z innymi:
•Staraj się spotykać przede wszystkim z osobami, które poznałeś/aś w świecie realnym.
•Nie podawaj nieznajomym swoich danych osobowych, takich jak numer telefonu
i adres, numer komunikatora, e-mail.
•Posługuj się Nickiem, nie podawaj prawdziwego imienia i nazwiska.
•Nie rozmawiaj z osobami poznanymi w Sieci na tematy intymne.
•Nie opowiadaj nieznajomym o Twoich prywatnych sprawach ani o Twojej rodzinie.
•Bądź ostrożny z wysyłaniem zdjęć- nigdy nie wiesz, gdzie mogą później trafić.
Jeśli coś podejrzewasz, powiedz rodzicom
lub skontaktuj się z Helpline - www.helpline.org.pl, [email protected],
tel. bezpłatny 800-100-100.
Szkodliwe treści to przede wszystkim informacje:
•Ukazujące pornografię
•Namawiające do wyśmiewania innych z powodu rasy, narodowości lub wyznawanej religii
•Namawiające do popełnienia przestępstwa
•Propagujące faszyzm i totalitaryzm
•Prezentujące przemoc
•Zachęcające do podejmowania działań autodestrukcyjnych, czyli takich, które powodują
szkody cielesne lub psychiczne np. uzależnienie
•Zawierające wulgaryzmy
•Zawierające elementy psychomanipulacji, czyli takiego sterowania cudzymi uczuciami,
którego celem jest wyłudzenie korzyści materialnych lub zmuszenie do niewłaściwych
zachowań
•Wprowadzające w błąd, co może mieć wpływ na życie i zdrowie młodego użytkownika
•Zachęcające do prostytucji, używania narkotyków czy hazardu
Szkodliwe treści
Jeśli w czasie surfowania po sieci natkniesz się na szkodliwe lub niebezpieczne treści
skontaktuj się z Helpline.org.pl
Telefon bezpłatny 800 100 100 i czat są czynne od poniedziałku do piątku od 11.00 do 17.00
Możesz również napisać na adres [email protected] lub za pomocą formularza
dostępnego na stronie www.helpline.org.pl
Treści nielegalne, które naruszają prawo, czyli:
*opublikowaną w sieci pornografię bez filtra informacyjnego z o materiałach
tylko dla dorosłych,
*treści rasistowskie,
*treści propagujące totalitaryzm i faszyzm,
możesz to zgłosić anonimowo poprzez formularz na stronie www.dyzurnet.pl
Uzależnienie od komputera
U osób, które nadużywają Internetu/komputera może pojawić się:
•Silna potrzeba lub poczucie przymusu korzystania z Internetu.
•Brak kontroli nad długością czasu spędzanego w Sieci.
•Problem z powstrzymaniem się od korzystania z Internetu.
•Występowanie niepokoju, rozdrażnienia czy gorszego samopoczucia
przy próbie przerwania lub ograniczenia korzystania z Internetu oraz ustępowanie tych
stanów z chwilą powrotu do Sieci.
•Zaniedbywanie dotychczasowych zainteresowań oraz kontaktów z ludźmi
na rzecz Internetu.
•Spędzanie coraz większej ilości czasu w Internecie celem uzyskania zadowolenia,
dobrego samopoczucia, które poprzednio osiągane było w znacznie krótszym czasie.
•Korzystanie z Internetu pomimo szkodliwości poświęcania tak długiego czasu na jedną
aktywność.
Jeśli podobne objawy widzisz u siebie –
zadzwoń bezpłatnie do Helpline 800 100 100,
napisz [email protected]
lub porozmawiaj na czacie www.helpline.org.pl
Uzależnienie od komputera
Konsekwencje nadużywania Internetu:
•Zaniedbywanie nauki oraz codziennych obowiązków;
•Zaburzenia w sferze uczuć i emocji np. częste uczucie niepokoju, agresja;
•Brak troski o własne zdrowie (brak snu, brak ruchu, nieregularne posiłki) i higienę
osobistą;
•Wyobcowanie z realnego świata;
•Problemy w relacjach z ludźmi, unikanie kontaktu z ludźmi w świecie realnym,
konflikty;
•Rezygnacja z zainteresowań i przyjemności;
•Trudności z koncentracją;
•Problemy zdrowotne (pogorszenie wzroku, bóle głowy, niedożywienie, zaburzenia
snu, nieprawidłowy oddech, zespół kanału nadgarstka, skrzywienia kręgosłupa).
Kilka zasad, których należy przestrzegać:
• Używaj bezpiecznych haseł (Idealne hasło jest długie i zawiera litery, punktację, symbole
i cyfry) i nie ujawniaj haseł innych osobom, nawet swoim znajomym.
• Zabezpieczaj zachowane hasła. Uważaj gdzie przechowujesz zapisane hasła. Nie
przechowuj haseł w plecaku, portfelu czy w pliku na swoim komputerze! Przestępcy
najpierw szukają właśnie tam.
• Nigdy nie wysyłaj swojego hasła przez pocztę elektroniczną! Jakakolwiek wiadomość
e-mail, nawet od „zaufanej” witryny, która prosi o podanie hasła, aktualizację karty
kredytowej lub prosi o wejście na stronę internetową w celu zweryfikowania hasła, może
stanowić oszustwo typu phishing (kradzież twojej tożsamości).
• Nie wpisuj haseł na komputerach, nad którymi nie masz kontroli.
Z ogólnie dostępnych komputerów w szkole, czytelni, kafejkach Internetowych czy
pracowniach komputerowych korzystaj tylko do anonimowego przeglądania Internetu
bez podawania nazwy użytkownika i hasła i zawsze wyloguj się z konta.
• Nie podawaj danych osobowych, które pozwalają na identyfikację. Używaj Nicka.
Pamiętaj! W sieci nie jesteś anonimowy i nie wiadomo, kto jest po drugiej stronie…
Przeczytaj o bezpiecznych mediach:
1. Szkoła Bezpiecznego Internetu- http://www.szkolabezpiecznegointernetu.pl
2.Bezpieczeństwo internautów Helpline - http://www.helpline.org.pl
3. Fundacja Kidprotect.pl - http://www.kidprotect.pl
4. Dziecko w sieci- www.dzieckowsieci.fdn.pl
5. Program "Mądrzy Rodzice" - http://www.madrzy-rodzice.pl
6. Bezpieczne Media- przewodnik dla rodziców - http://www.bezpiecznemedia.tp.pl
7. Oprogramowanie kontroli rodzicielskiej NORTON On-Line Family - https://onlinefamily.norton.com
8. Centrum Bezpieczeństwa Microsoft - http://www.microsoft.com/pl-pl/security/family-safety/childsafetyinternet.aspx
9. Program 3-2-1-Internet - http://www.321internet.pl/zasady.html
10. Program Sieciaki - http://www.sieciaki.pl ; http://www.sieciaki.pl/dla-rodzicow-i-nauczycieli
11. Program unijny Safer Internet- bezpieczny internet - http://www.saferinternet.pl
12. Zgłaszanie nielegalnych treści, np. dotyczących rasizmu- Dyżurnet - http://www.dyzurnet.pl
13. O bezpieczeństwie w sieci- http://www.orange.pl/bezpieczenstwo_w_sieci.phtml
14. O mediach- http://redesignmag.pl/Bezpieczne_media.html
15. Bezpieczeństwo dzieci w sieci. Poradnik http://www.sunrisedzieciom.pl/poradnik_bezpieczenstwo_dzieci_w_sieci.pdf
16.Interkl@sa - http://www.interklasa.pl
17. Nasza-Klasa o Bezpieczeństwie - http://nasza-klasa.pl/bezpieczenstwo
18. Bezpieczeństwo na Allegro - http://www.allegro.pl/country_pages/1/0/sc/
Dowiedz się więcej o bezpieczeństwie,
korzystając z poniższych stron internetowych.
www.helpline.org.pl
www.kidprotect.pl/działania
www.dzieckowsieci.fdn.pl
www.bezpiecznemedia.tp.pl
www.321internet.pl/zasady
http://www.microsoft.com/pl-pl/security/familysafety/childsafety-internet.aspx
www.helpline.org.pl
www.kidprotect.pl/działania
www.dzieckowsieci.fdn.pl
www.bezpiecznemedia.tp.pl
www.321internet.pl/zasady
http://www.microsoft.com/pl-pl/security/family-safety/childsafety-internet.aspx
Slide 6
Zadbaj o e-bezpieczeństwo swoje i innych!
Na bazie materiałów edukacyjnych o bezpieczeństwie w sieci,
oraz projektu Kidprotect i Fundacji Dzieci Niczyje
„Szkoła Bezpiecznego Internetu” i „Pomoc w Net”
opracowała E.Wójcicka
Media
Obecnie najpopularniejsze są cztery podstawowe typy środków masowego przekazu:
Internet, telewizja, radio oraz gazeta. Są one obecne na co dzień w życiu człowieka,
towarzyszą mu na każdym kroku.
Dzięki mediom ludzie mają dostęp do najświeższych informacji, edukacji i rozrywki.
Media dają nieograniczone możliwości komunikacji, rozwoju i poznawania świata.
Media kształtują opinię publiczną, wyznaczają kierunki myślenia, kształtują gusta,
światopogląd, dostarczają emocji, przemawiają do ludzkiej wyobraźni,
są także poważnym narzędziem marketingowym i biznesowym.
Pamiętając o zaletach mediów, nie możemy zapominać o ich wadach.
Musimy być krytyczni wobec treści i informacji nam przekazywanych i mieć świadomość
niebezpieczeństw i ryzyka, jakie niesie nieświadome lub ufne i beztroskie korzystanie
z mediów.
Media mogą bowiem kłamać, oszukiwać, manipulować odbiorcami,
zawierać niepożądane, szkodliwe i zakazane treści, błędne informacje,
wpływać na niewłaściwe postawy i zachowania. Na przykład: cyberprzemoc,
przestępstwa, spam, wirusy, phishing, piractwo, wyłudzenia, kradzieże, utrata danych,
włamania do bazy, przejęcie domeny, szpiegostwo, demoralizacja, pedofilia, uzależnienia
to tylko wybrane zagrożenia związane z niewłaściwym użytkowaniem i odbiorem mediów.
AKTUALNE ZAGROŻENIA BEZPIECZEŃSTWA UŻYTKOWNIKÓW W INTERNECIE
Internet to medium, które ma wiele pozytywnych zastosowań.
Niestety niesie ze sobą równie dużo zagrożeń.
Internauci mogą być narażeni na:
cyberprzemoc- zjawisko wysyłania lub publikowania, przy użyciu nowych technologii
(Internetu i telefonu komórkowego) materiałów (zdjęć, filmów, komentarzy, wiadomości itp.),
które mają na celu wyrządzenie krzywdy drugiej osobie.
nieuprawniony dostęp - włamania do miejsc strzeżonych hasłem lub innym
zabezpieczeniem (np. poczta email, konto na portalu społecznościowym itp.)
niebezpieczne kontakty- kontakty, które związane są z ryzykiem wystąpienia
niebezpieczeństwa ze strony osób, z którymi młodzi użytkownicy Internetu rozmawiają
lub korespondują, w tym uwodzenie w sieci (gooming) - to szczególna kategoria relacji
tworzona w Internecie między osobami dorosłymi a dziećmi w celu ich uwiedzenia
i wykorzystania seksualnego.
szkodliwe treści - treści pojawiające się w Internecie, które są nieadekwatne do wieku,
wrażliwości i rozwoju dziecka (np. promujące przemoc, pornografię, zachęcające
do ryzykownych zachowań itp.)
uzależnienie od Internetu - patologiczne używanie Internetu, które ma znaczący wpływ
na pogorszenie funkcjonowania dziecka w sferze: fizycznej, psychicznej, interpersonalnej,
społecznej, rodzinnej, ekonomicznej.
Przydatne kontakty:
Telefon Zaufania dla Dzieci i Młodzieży prowadzonego przez Fundację Dzieci Niczyje116 111
Helpline.org.pl
-wspólny projekt Fundacji Dzieci Niczyje i Fundacji Orange, współfinansowanym przez
Komisję Europejską w ramach projektu Safer Internet. Celem jest niesienie pomocy dzieciom i młodzieży w
sytuacjach zagrożenia bezpieczeństwa podczas korzystania z nowych technologii oraz wsparcie rodziców i
profesjonalistów , którzy w swojej pracy zawodowej spotykają się z problemami młodych internautów. Telefon
800 100 100 i czat są czynne od poniedziałku do piątku od 11.00 do 17.00;
e-mail: [email protected]
zgłaszanie nielegalnych treści: [email protected]
Fundacja Kidprotect- Szkoła Bezpiecznego Internetu- 22 636 73 04 (biuro),
500 851 978 lub przez GG801 123 400
Telefon Zaufania Rzecznika praw Dziecka800 12 12 12 od poniedziałku do piątku od godziny 8.15 do 20.00
Cyberprzemoc
Cyberprzemoc to takie zachowania jak:
•ośmieszanie, obrażanie, straszenie, nękanie czy też poniżanie kogoś
za pomocą Internetu albo telefonu komórkowego
•podszywanie się pod kogoś w portalach społecznościowych, na blogach,
wiadomościach e-mail lub komunikatorach
•włamanie się na czyjeś konto (np. pocztowe, w portalu społecznościowym,
konto komunikatora)
•publikowanie oraz rozsyłanie filmów, zdjęć, albo informacji, które kogoś ośmieszają
•tworzenie obrażających kogoś stron internetowych lub blogów
•pisanie obraźliwych komentarzy na forach, blogach, portalach społecznościowych.
Jeśli doświadczasz cyberprzemocy:
*powiedz o tym zaufanej osobie dorosłej - z jej pomocą będzie Ci łatwiej poradzić sobie
z tą sytuacją.
*postaraj się nie kontaktować ze sprawcą cyberprzemocy i nie odpowiadać
na jego zaczepki. Dzięki temu unikniesz prowokowania go do dalszych działań.
*zachowaj wszystkie dowody cyberprzemocy - nie kasuj smsów, e-maili, rozmów na czatach
lub komunikatorach.
* jeśli ktoś dokucza Ci na jakiejś stronie WWW, zrób screen strony (zdjęcie)aby zachować to, co widzisz na ekranie wciśnij klawisz "Print Screen" (Prt Sc),
a następnie otwórz program tekstowy (np. Word) lub graficzny (np. Paint) i wklej tam screen
naciskając jednocześnie klawisze "Ctrl" i "V".
Pamiętaj, aby zapisać plik!
*skontaktuj się z Helpline pod bezpłatnym numerem 800 100 100,
wyślij wiadomość e-mail na adres [email protected]
lub porozmawiaj na czacie z poziomu strony Helpline.
Nieuprawniony dostęp
Zdarza się, że ktoś bez naszej wiedzy i zgody próbuje uzyskać dostęp do naszego komputera,
konta, profilu czy bloga. Często chce w ten sposób uzyskać i przejąć informacje,
które publikujemy lub przechowujemy.
Kradzież danych polega na wyciąganiu pewnych informacji (m.in. danych osobowych)
od konkretnej osoby, przez osoby niepowołane (które nie mają na to pozwolenia).
Każdy Polak ma prawo do ochrony danych osobowych w myśl Ustawy
o Ochronie danych osobowych z dnia 29 sierpnia 1997 roku.
Dane osobowe to wszelkie informacje dotyczące zidentyfikowanej lub możliwej
do zidentyfikowania osoby fizycznej. Daną osobową będzie więc każda informacja
pozwalająca na ustalenie tożsamości osoby nawet pośrednio, poprzez inne posiadane
informacje.
Daną osobową będzie mógł stanowić np.: adres IP komputera, zdjęcie,
adres email (w szczególności jeśli składa się z imienia i nazwiska);
jeśli przy ich pomocy możemy ustalić kim jest dana osoba.
Jak chronić się przed nieuprawnionym dostępem:
•NIE PODAWAJ nikomu danych (chyba, że są wymagane przy rejestracji –
wtedy tylko w sprawdzonych serwisach publicznych)
•gdy ktoś wypytuje Cię o Twoje dane - NIE ODPOWIADAJ; najlepiej skończyć
taką rozmowę
•jeżeli nie musisz, NIE UMIESZCZAJ ważnych danych na komputerze podłączonym
do sieci
•BĄDŹ OSTROŻNA/Y w nowych miejscach w sieci - nie wiadomo jak działają – sprawdź,
jaki jest regulamin miejsca oraz czy możliwy jest kontakt z administracją
•SPRAWDŹ ZABEZPIECZENIA podczas zakupów w sieci
•dbaj cały czas o odpowiednią ochronę swojego komputera - ZAINSTALUJ PROGRAM
ANTYWIRUSOWY i WŁĄCZ FIREWALL (działający jak zapora nie dopuszczająca
szkodliwych elementów)
•AKTUALIZUJ PROGRAMY, z których korzystasz
•BĄDŹ CZUJNA/Y- nigdy, niezależnie od użytego zabezpieczenia, nie masz pewności
czy będzie ono wystarczające
Jak reagować na nieuprawniony dostęp?
Telefony komórkowe nowej generacji mają funkcje zbliżone do komputerów,
przez co są narażone na działania wirtualnych przestępców.
Zdarza się, że pobierając z Internetu na telefon grę lub aplikację niewidomego pochodzenia,
możemy wraz z nią ściągnąć wirusa. Taki wirus może zniszczyć cały system operacyjny
telefonu oraz doprowadzić do utraty wszystkich danych i kontaktów, które mieliśmy
w nim zapisane.
Jak się zabezpieczyć?
Włączaj usługę bluetooth i WIFI tylko wtedy, gdy z niej korzystasz.
Nie akceptuj propozycji połączenia z nieznanymi urządzeniami.
Nie pobieraj aplikacji i gier z nieznanych źródeł.
Zawsze czytaj regulaminy aplikacji i gier, które zamierzasz pobrać.
Jak reagować na nieuprawniony dostęp?
W przypadku kradzieży tożsamości w internecie,
należy przede wszystkim zwrócić się do prowadzących serwisy,
w których znajdują się przejęte przez hakera konta.
Wykorzystaj e-mail i szybko skontaktuj się z administratorami - opisz dokładnie sytuację,
tak aby uwiarygodnić problem i poproś o zablokowanie kont tak szybko, jak to możliwe.
Dzięki temu nie stracisz swojej reputacji przez np. spamowe wpisy na forach
spod Twojego nicka.
Jeśli nie możesz znaleźć adresu administratora strony skontaktuj się
z Helpline.org.pl i opowiedz o swoim problemie.
Wątpliwości kontaktować można ze specjalistami z Helpline.org.pl www.helpline.org.pl, [email protected], tel. 800-100-100.
Poza tym należy zmienić wszystkie hasła i loginy do serwisów internetowych
z których korzystasz, tak żeby nie było możliwe logowanie przy użyciu starych danych.
Zrób to nawet, jeśli te konta wydają się być nienaruszone - być może ktoś zechce skorzystać
z nich w przyszłości.
Jak reagować na nieuprawniony dostęp?
Jeżeli skradzione zostały dane związane z kontem bankowym lub kartą kredytową
nie należy kontaktować się w imieniu innych osób, bądź rodziców .
Nie wolno korzystać z cudzych kart, jeżeli takie znajdziemy, w takiej sytuacji należy
opowiedzieć rodzicom , bądź zaufanej osobie dorosłej o całej sytuacji.
Jeżeli skradzione zostały dane do Twojej karty kredytowej, lub też wykonano jakieś zakupy
na Twoje konto - wtedy należy bezzwłocznie skontaktować się z policją.
Jeżeli korzystałeś z karty kredytowej rodziców, lub ktoś wykonał zakupy na Twoje
konto, ktoś włamał sie na twoje konto, profil, blog, ktoś podszywa się pod ciebie
w celu ośmieszenia, padłeś ofiarą nękania, zastraszania i gróźb w Internecie
i za pośrednictwem telefonów komórkowych jest to wykroczenie i możesz zgłosić je na policję.
Jeżeli masz mniej niż 18 lat w takiej sytuacji zawiadomienie na policję
lub do prokuratury składają w Twoim imieniu osoby dorosłe: rodzice lub opiekunowie
prawni.
Niebezpieczne kontakty
Nigdy nie wiadomo, kto jest po drugiej stronie!
Jeśli podejrzewasz, że osoba z którą nawiązałeś/aś kontakt w Sieci ma wobec Ciebie
złe zamiary postaraj się:
Zachować korespondencję z tą osobą - w historii komunikatora, e-mailach, sms'ach
itp.
Spróbuj przypomnieć sobie wszystkie informacje, które posiadasz na temat tej osoby.
Spróbuj porozmawiać o tym z rodzicami czy inną zaufaną osobą dorosłą.
Rodzice lub prawni opiekunowie mogą podjąć działania,
które zapewnią Ci bezpieczeństwo.
Jeśli czujesz, że trudno Ci będzie przeprowadzić taką rozmowę skontaktuj się z Helpline - www.helpline.org.pl, [email protected],
tel. 800-100-100.
Niebezpieczne kontakty
Nigdy nie wiadomo, kto jest po drugiej stronie!
Pamiętaj!
Masz prawo odmówić rozmów na tematy intymne i każdy powinien to uszanować.
Masz prawo przerwać każdy kontakt, który Cię niepokoi.
Masz prawo powiedzieć o wszystkim rodzicom/opiekunom prawnym.
Masz prawo zgłosić administratorowi portalu każdą sytuację, która nie jest zgodna
z jego regulaminem.
Wskazówki, jak bezpiecznie kontaktować się z innymi:
•Staraj się spotykać przede wszystkim z osobami, które poznałeś/aś w świecie realnym.
•Nie podawaj nieznajomym swoich danych osobowych, takich jak numer telefonu
i adres, numer komunikatora, e-mail.
•Posługuj się Nickiem, nie podawaj prawdziwego imienia i nazwiska.
•Nie rozmawiaj z osobami poznanymi w Sieci na tematy intymne.
•Nie opowiadaj nieznajomym o Twoich prywatnych sprawach ani o Twojej rodzinie.
•Bądź ostrożny z wysyłaniem zdjęć- nigdy nie wiesz, gdzie mogą później trafić.
Jeśli coś podejrzewasz, powiedz rodzicom
lub skontaktuj się z Helpline - www.helpline.org.pl, [email protected],
tel. bezpłatny 800-100-100.
Szkodliwe treści to przede wszystkim informacje:
•Ukazujące pornografię
•Namawiające do wyśmiewania innych z powodu rasy, narodowości lub wyznawanej religii
•Namawiające do popełnienia przestępstwa
•Propagujące faszyzm i totalitaryzm
•Prezentujące przemoc
•Zachęcające do podejmowania działań autodestrukcyjnych, czyli takich, które powodują
szkody cielesne lub psychiczne np. uzależnienie
•Zawierające wulgaryzmy
•Zawierające elementy psychomanipulacji, czyli takiego sterowania cudzymi uczuciami,
którego celem jest wyłudzenie korzyści materialnych lub zmuszenie do niewłaściwych
zachowań
•Wprowadzające w błąd, co może mieć wpływ na życie i zdrowie młodego użytkownika
•Zachęcające do prostytucji, używania narkotyków czy hazardu
Szkodliwe treści
Jeśli w czasie surfowania po sieci natkniesz się na szkodliwe lub niebezpieczne treści
skontaktuj się z Helpline.org.pl
Telefon bezpłatny 800 100 100 i czat są czynne od poniedziałku do piątku od 11.00 do 17.00
Możesz również napisać na adres [email protected] lub za pomocą formularza
dostępnego na stronie www.helpline.org.pl
Treści nielegalne, które naruszają prawo, czyli:
*opublikowaną w sieci pornografię bez filtra informacyjnego z o materiałach
tylko dla dorosłych,
*treści rasistowskie,
*treści propagujące totalitaryzm i faszyzm,
możesz to zgłosić anonimowo poprzez formularz na stronie www.dyzurnet.pl
Uzależnienie od komputera
U osób, które nadużywają Internetu/komputera może pojawić się:
•Silna potrzeba lub poczucie przymusu korzystania z Internetu.
•Brak kontroli nad długością czasu spędzanego w Sieci.
•Problem z powstrzymaniem się od korzystania z Internetu.
•Występowanie niepokoju, rozdrażnienia czy gorszego samopoczucia
przy próbie przerwania lub ograniczenia korzystania z Internetu oraz ustępowanie tych
stanów z chwilą powrotu do Sieci.
•Zaniedbywanie dotychczasowych zainteresowań oraz kontaktów z ludźmi
na rzecz Internetu.
•Spędzanie coraz większej ilości czasu w Internecie celem uzyskania zadowolenia,
dobrego samopoczucia, które poprzednio osiągane było w znacznie krótszym czasie.
•Korzystanie z Internetu pomimo szkodliwości poświęcania tak długiego czasu na jedną
aktywność.
Jeśli podobne objawy widzisz u siebie –
zadzwoń bezpłatnie do Helpline 800 100 100,
napisz [email protected]
lub porozmawiaj na czacie www.helpline.org.pl
Uzależnienie od komputera
Konsekwencje nadużywania Internetu:
•Zaniedbywanie nauki oraz codziennych obowiązków;
•Zaburzenia w sferze uczuć i emocji np. częste uczucie niepokoju, agresja;
•Brak troski o własne zdrowie (brak snu, brak ruchu, nieregularne posiłki) i higienę
osobistą;
•Wyobcowanie z realnego świata;
•Problemy w relacjach z ludźmi, unikanie kontaktu z ludźmi w świecie realnym,
konflikty;
•Rezygnacja z zainteresowań i przyjemności;
•Trudności z koncentracją;
•Problemy zdrowotne (pogorszenie wzroku, bóle głowy, niedożywienie, zaburzenia
snu, nieprawidłowy oddech, zespół kanału nadgarstka, skrzywienia kręgosłupa).
Kilka zasad, których należy przestrzegać:
• Używaj bezpiecznych haseł (Idealne hasło jest długie i zawiera litery, punktację, symbole
i cyfry) i nie ujawniaj haseł innych osobom, nawet swoim znajomym.
• Zabezpieczaj zachowane hasła. Uważaj gdzie przechowujesz zapisane hasła. Nie
przechowuj haseł w plecaku, portfelu czy w pliku na swoim komputerze! Przestępcy
najpierw szukają właśnie tam.
• Nigdy nie wysyłaj swojego hasła przez pocztę elektroniczną! Jakakolwiek wiadomość
e-mail, nawet od „zaufanej” witryny, która prosi o podanie hasła, aktualizację karty
kredytowej lub prosi o wejście na stronę internetową w celu zweryfikowania hasła, może
stanowić oszustwo typu phishing (kradzież twojej tożsamości).
• Nie wpisuj haseł na komputerach, nad którymi nie masz kontroli.
Z ogólnie dostępnych komputerów w szkole, czytelni, kafejkach Internetowych czy
pracowniach komputerowych korzystaj tylko do anonimowego przeglądania Internetu
bez podawania nazwy użytkownika i hasła i zawsze wyloguj się z konta.
• Nie podawaj danych osobowych, które pozwalają na identyfikację. Używaj Nicka.
Pamiętaj! W sieci nie jesteś anonimowy i nie wiadomo, kto jest po drugiej stronie…
Przeczytaj o bezpiecznych mediach:
1. Szkoła Bezpiecznego Internetu- http://www.szkolabezpiecznegointernetu.pl
2.Bezpieczeństwo internautów Helpline - http://www.helpline.org.pl
3. Fundacja Kidprotect.pl - http://www.kidprotect.pl
4. Dziecko w sieci- www.dzieckowsieci.fdn.pl
5. Program "Mądrzy Rodzice" - http://www.madrzy-rodzice.pl
6. Bezpieczne Media- przewodnik dla rodziców - http://www.bezpiecznemedia.tp.pl
7. Oprogramowanie kontroli rodzicielskiej NORTON On-Line Family - https://onlinefamily.norton.com
8. Centrum Bezpieczeństwa Microsoft - http://www.microsoft.com/pl-pl/security/family-safety/childsafetyinternet.aspx
9. Program 3-2-1-Internet - http://www.321internet.pl/zasady.html
10. Program Sieciaki - http://www.sieciaki.pl ; http://www.sieciaki.pl/dla-rodzicow-i-nauczycieli
11. Program unijny Safer Internet- bezpieczny internet - http://www.saferinternet.pl
12. Zgłaszanie nielegalnych treści, np. dotyczących rasizmu- Dyżurnet - http://www.dyzurnet.pl
13. O bezpieczeństwie w sieci- http://www.orange.pl/bezpieczenstwo_w_sieci.phtml
14. O mediach- http://redesignmag.pl/Bezpieczne_media.html
15. Bezpieczeństwo dzieci w sieci. Poradnik http://www.sunrisedzieciom.pl/poradnik_bezpieczenstwo_dzieci_w_sieci.pdf
16.Interkl@sa - http://www.interklasa.pl
17. Nasza-Klasa o Bezpieczeństwie - http://nasza-klasa.pl/bezpieczenstwo
18. Bezpieczeństwo na Allegro - http://www.allegro.pl/country_pages/1/0/sc/
Dowiedz się więcej o bezpieczeństwie,
korzystając z poniższych stron internetowych.
www.helpline.org.pl
www.kidprotect.pl/działania
www.dzieckowsieci.fdn.pl
www.bezpiecznemedia.tp.pl
www.321internet.pl/zasady
http://www.microsoft.com/pl-pl/security/familysafety/childsafety-internet.aspx
www.helpline.org.pl
www.kidprotect.pl/działania
www.dzieckowsieci.fdn.pl
www.bezpiecznemedia.tp.pl
www.321internet.pl/zasady
http://www.microsoft.com/pl-pl/security/family-safety/childsafety-internet.aspx
Slide 7
Zadbaj o e-bezpieczeństwo swoje i innych!
Na bazie materiałów edukacyjnych o bezpieczeństwie w sieci,
oraz projektu Kidprotect i Fundacji Dzieci Niczyje
„Szkoła Bezpiecznego Internetu” i „Pomoc w Net”
opracowała E.Wójcicka
Media
Obecnie najpopularniejsze są cztery podstawowe typy środków masowego przekazu:
Internet, telewizja, radio oraz gazeta. Są one obecne na co dzień w życiu człowieka,
towarzyszą mu na każdym kroku.
Dzięki mediom ludzie mają dostęp do najświeższych informacji, edukacji i rozrywki.
Media dają nieograniczone możliwości komunikacji, rozwoju i poznawania świata.
Media kształtują opinię publiczną, wyznaczają kierunki myślenia, kształtują gusta,
światopogląd, dostarczają emocji, przemawiają do ludzkiej wyobraźni,
są także poważnym narzędziem marketingowym i biznesowym.
Pamiętając o zaletach mediów, nie możemy zapominać o ich wadach.
Musimy być krytyczni wobec treści i informacji nam przekazywanych i mieć świadomość
niebezpieczeństw i ryzyka, jakie niesie nieświadome lub ufne i beztroskie korzystanie
z mediów.
Media mogą bowiem kłamać, oszukiwać, manipulować odbiorcami,
zawierać niepożądane, szkodliwe i zakazane treści, błędne informacje,
wpływać na niewłaściwe postawy i zachowania. Na przykład: cyberprzemoc,
przestępstwa, spam, wirusy, phishing, piractwo, wyłudzenia, kradzieże, utrata danych,
włamania do bazy, przejęcie domeny, szpiegostwo, demoralizacja, pedofilia, uzależnienia
to tylko wybrane zagrożenia związane z niewłaściwym użytkowaniem i odbiorem mediów.
AKTUALNE ZAGROŻENIA BEZPIECZEŃSTWA UŻYTKOWNIKÓW W INTERNECIE
Internet to medium, które ma wiele pozytywnych zastosowań.
Niestety niesie ze sobą równie dużo zagrożeń.
Internauci mogą być narażeni na:
cyberprzemoc- zjawisko wysyłania lub publikowania, przy użyciu nowych technologii
(Internetu i telefonu komórkowego) materiałów (zdjęć, filmów, komentarzy, wiadomości itp.),
które mają na celu wyrządzenie krzywdy drugiej osobie.
nieuprawniony dostęp - włamania do miejsc strzeżonych hasłem lub innym
zabezpieczeniem (np. poczta email, konto na portalu społecznościowym itp.)
niebezpieczne kontakty- kontakty, które związane są z ryzykiem wystąpienia
niebezpieczeństwa ze strony osób, z którymi młodzi użytkownicy Internetu rozmawiają
lub korespondują, w tym uwodzenie w sieci (gooming) - to szczególna kategoria relacji
tworzona w Internecie między osobami dorosłymi a dziećmi w celu ich uwiedzenia
i wykorzystania seksualnego.
szkodliwe treści - treści pojawiające się w Internecie, które są nieadekwatne do wieku,
wrażliwości i rozwoju dziecka (np. promujące przemoc, pornografię, zachęcające
do ryzykownych zachowań itp.)
uzależnienie od Internetu - patologiczne używanie Internetu, które ma znaczący wpływ
na pogorszenie funkcjonowania dziecka w sferze: fizycznej, psychicznej, interpersonalnej,
społecznej, rodzinnej, ekonomicznej.
Przydatne kontakty:
Telefon Zaufania dla Dzieci i Młodzieży prowadzonego przez Fundację Dzieci Niczyje116 111
Helpline.org.pl
-wspólny projekt Fundacji Dzieci Niczyje i Fundacji Orange, współfinansowanym przez
Komisję Europejską w ramach projektu Safer Internet. Celem jest niesienie pomocy dzieciom i młodzieży w
sytuacjach zagrożenia bezpieczeństwa podczas korzystania z nowych technologii oraz wsparcie rodziców i
profesjonalistów , którzy w swojej pracy zawodowej spotykają się z problemami młodych internautów. Telefon
800 100 100 i czat są czynne od poniedziałku do piątku od 11.00 do 17.00;
e-mail: [email protected]
zgłaszanie nielegalnych treści: [email protected]
Fundacja Kidprotect- Szkoła Bezpiecznego Internetu- 22 636 73 04 (biuro),
500 851 978 lub przez GG801 123 400
Telefon Zaufania Rzecznika praw Dziecka800 12 12 12 od poniedziałku do piątku od godziny 8.15 do 20.00
Cyberprzemoc
Cyberprzemoc to takie zachowania jak:
•ośmieszanie, obrażanie, straszenie, nękanie czy też poniżanie kogoś
za pomocą Internetu albo telefonu komórkowego
•podszywanie się pod kogoś w portalach społecznościowych, na blogach,
wiadomościach e-mail lub komunikatorach
•włamanie się na czyjeś konto (np. pocztowe, w portalu społecznościowym,
konto komunikatora)
•publikowanie oraz rozsyłanie filmów, zdjęć, albo informacji, które kogoś ośmieszają
•tworzenie obrażających kogoś stron internetowych lub blogów
•pisanie obraźliwych komentarzy na forach, blogach, portalach społecznościowych.
Jeśli doświadczasz cyberprzemocy:
*powiedz o tym zaufanej osobie dorosłej - z jej pomocą będzie Ci łatwiej poradzić sobie
z tą sytuacją.
*postaraj się nie kontaktować ze sprawcą cyberprzemocy i nie odpowiadać
na jego zaczepki. Dzięki temu unikniesz prowokowania go do dalszych działań.
*zachowaj wszystkie dowody cyberprzemocy - nie kasuj smsów, e-maili, rozmów na czatach
lub komunikatorach.
* jeśli ktoś dokucza Ci na jakiejś stronie WWW, zrób screen strony (zdjęcie)aby zachować to, co widzisz na ekranie wciśnij klawisz "Print Screen" (Prt Sc),
a następnie otwórz program tekstowy (np. Word) lub graficzny (np. Paint) i wklej tam screen
naciskając jednocześnie klawisze "Ctrl" i "V".
Pamiętaj, aby zapisać plik!
*skontaktuj się z Helpline pod bezpłatnym numerem 800 100 100,
wyślij wiadomość e-mail na adres [email protected]
lub porozmawiaj na czacie z poziomu strony Helpline.
Nieuprawniony dostęp
Zdarza się, że ktoś bez naszej wiedzy i zgody próbuje uzyskać dostęp do naszego komputera,
konta, profilu czy bloga. Często chce w ten sposób uzyskać i przejąć informacje,
które publikujemy lub przechowujemy.
Kradzież danych polega na wyciąganiu pewnych informacji (m.in. danych osobowych)
od konkretnej osoby, przez osoby niepowołane (które nie mają na to pozwolenia).
Każdy Polak ma prawo do ochrony danych osobowych w myśl Ustawy
o Ochronie danych osobowych z dnia 29 sierpnia 1997 roku.
Dane osobowe to wszelkie informacje dotyczące zidentyfikowanej lub możliwej
do zidentyfikowania osoby fizycznej. Daną osobową będzie więc każda informacja
pozwalająca na ustalenie tożsamości osoby nawet pośrednio, poprzez inne posiadane
informacje.
Daną osobową będzie mógł stanowić np.: adres IP komputera, zdjęcie,
adres email (w szczególności jeśli składa się z imienia i nazwiska);
jeśli przy ich pomocy możemy ustalić kim jest dana osoba.
Jak chronić się przed nieuprawnionym dostępem:
•NIE PODAWAJ nikomu danych (chyba, że są wymagane przy rejestracji –
wtedy tylko w sprawdzonych serwisach publicznych)
•gdy ktoś wypytuje Cię o Twoje dane - NIE ODPOWIADAJ; najlepiej skończyć
taką rozmowę
•jeżeli nie musisz, NIE UMIESZCZAJ ważnych danych na komputerze podłączonym
do sieci
•BĄDŹ OSTROŻNA/Y w nowych miejscach w sieci - nie wiadomo jak działają – sprawdź,
jaki jest regulamin miejsca oraz czy możliwy jest kontakt z administracją
•SPRAWDŹ ZABEZPIECZENIA podczas zakupów w sieci
•dbaj cały czas o odpowiednią ochronę swojego komputera - ZAINSTALUJ PROGRAM
ANTYWIRUSOWY i WŁĄCZ FIREWALL (działający jak zapora nie dopuszczająca
szkodliwych elementów)
•AKTUALIZUJ PROGRAMY, z których korzystasz
•BĄDŹ CZUJNA/Y- nigdy, niezależnie od użytego zabezpieczenia, nie masz pewności
czy będzie ono wystarczające
Jak reagować na nieuprawniony dostęp?
Telefony komórkowe nowej generacji mają funkcje zbliżone do komputerów,
przez co są narażone na działania wirtualnych przestępców.
Zdarza się, że pobierając z Internetu na telefon grę lub aplikację niewidomego pochodzenia,
możemy wraz z nią ściągnąć wirusa. Taki wirus może zniszczyć cały system operacyjny
telefonu oraz doprowadzić do utraty wszystkich danych i kontaktów, które mieliśmy
w nim zapisane.
Jak się zabezpieczyć?
Włączaj usługę bluetooth i WIFI tylko wtedy, gdy z niej korzystasz.
Nie akceptuj propozycji połączenia z nieznanymi urządzeniami.
Nie pobieraj aplikacji i gier z nieznanych źródeł.
Zawsze czytaj regulaminy aplikacji i gier, które zamierzasz pobrać.
Jak reagować na nieuprawniony dostęp?
W przypadku kradzieży tożsamości w internecie,
należy przede wszystkim zwrócić się do prowadzących serwisy,
w których znajdują się przejęte przez hakera konta.
Wykorzystaj e-mail i szybko skontaktuj się z administratorami - opisz dokładnie sytuację,
tak aby uwiarygodnić problem i poproś o zablokowanie kont tak szybko, jak to możliwe.
Dzięki temu nie stracisz swojej reputacji przez np. spamowe wpisy na forach
spod Twojego nicka.
Jeśli nie możesz znaleźć adresu administratora strony skontaktuj się
z Helpline.org.pl i opowiedz o swoim problemie.
Wątpliwości kontaktować można ze specjalistami z Helpline.org.pl www.helpline.org.pl, [email protected], tel. 800-100-100.
Poza tym należy zmienić wszystkie hasła i loginy do serwisów internetowych
z których korzystasz, tak żeby nie było możliwe logowanie przy użyciu starych danych.
Zrób to nawet, jeśli te konta wydają się być nienaruszone - być może ktoś zechce skorzystać
z nich w przyszłości.
Jak reagować na nieuprawniony dostęp?
Jeżeli skradzione zostały dane związane z kontem bankowym lub kartą kredytową
nie należy kontaktować się w imieniu innych osób, bądź rodziców .
Nie wolno korzystać z cudzych kart, jeżeli takie znajdziemy, w takiej sytuacji należy
opowiedzieć rodzicom , bądź zaufanej osobie dorosłej o całej sytuacji.
Jeżeli skradzione zostały dane do Twojej karty kredytowej, lub też wykonano jakieś zakupy
na Twoje konto - wtedy należy bezzwłocznie skontaktować się z policją.
Jeżeli korzystałeś z karty kredytowej rodziców, lub ktoś wykonał zakupy na Twoje
konto, ktoś włamał sie na twoje konto, profil, blog, ktoś podszywa się pod ciebie
w celu ośmieszenia, padłeś ofiarą nękania, zastraszania i gróźb w Internecie
i za pośrednictwem telefonów komórkowych jest to wykroczenie i możesz zgłosić je na policję.
Jeżeli masz mniej niż 18 lat w takiej sytuacji zawiadomienie na policję
lub do prokuratury składają w Twoim imieniu osoby dorosłe: rodzice lub opiekunowie
prawni.
Niebezpieczne kontakty
Nigdy nie wiadomo, kto jest po drugiej stronie!
Jeśli podejrzewasz, że osoba z którą nawiązałeś/aś kontakt w Sieci ma wobec Ciebie
złe zamiary postaraj się:
Zachować korespondencję z tą osobą - w historii komunikatora, e-mailach, sms'ach
itp.
Spróbuj przypomnieć sobie wszystkie informacje, które posiadasz na temat tej osoby.
Spróbuj porozmawiać o tym z rodzicami czy inną zaufaną osobą dorosłą.
Rodzice lub prawni opiekunowie mogą podjąć działania,
które zapewnią Ci bezpieczeństwo.
Jeśli czujesz, że trudno Ci będzie przeprowadzić taką rozmowę skontaktuj się z Helpline - www.helpline.org.pl, [email protected],
tel. 800-100-100.
Niebezpieczne kontakty
Nigdy nie wiadomo, kto jest po drugiej stronie!
Pamiętaj!
Masz prawo odmówić rozmów na tematy intymne i każdy powinien to uszanować.
Masz prawo przerwać każdy kontakt, który Cię niepokoi.
Masz prawo powiedzieć o wszystkim rodzicom/opiekunom prawnym.
Masz prawo zgłosić administratorowi portalu każdą sytuację, która nie jest zgodna
z jego regulaminem.
Wskazówki, jak bezpiecznie kontaktować się z innymi:
•Staraj się spotykać przede wszystkim z osobami, które poznałeś/aś w świecie realnym.
•Nie podawaj nieznajomym swoich danych osobowych, takich jak numer telefonu
i adres, numer komunikatora, e-mail.
•Posługuj się Nickiem, nie podawaj prawdziwego imienia i nazwiska.
•Nie rozmawiaj z osobami poznanymi w Sieci na tematy intymne.
•Nie opowiadaj nieznajomym o Twoich prywatnych sprawach ani o Twojej rodzinie.
•Bądź ostrożny z wysyłaniem zdjęć- nigdy nie wiesz, gdzie mogą później trafić.
Jeśli coś podejrzewasz, powiedz rodzicom
lub skontaktuj się z Helpline - www.helpline.org.pl, [email protected],
tel. bezpłatny 800-100-100.
Szkodliwe treści to przede wszystkim informacje:
•Ukazujące pornografię
•Namawiające do wyśmiewania innych z powodu rasy, narodowości lub wyznawanej religii
•Namawiające do popełnienia przestępstwa
•Propagujące faszyzm i totalitaryzm
•Prezentujące przemoc
•Zachęcające do podejmowania działań autodestrukcyjnych, czyli takich, które powodują
szkody cielesne lub psychiczne np. uzależnienie
•Zawierające wulgaryzmy
•Zawierające elementy psychomanipulacji, czyli takiego sterowania cudzymi uczuciami,
którego celem jest wyłudzenie korzyści materialnych lub zmuszenie do niewłaściwych
zachowań
•Wprowadzające w błąd, co może mieć wpływ na życie i zdrowie młodego użytkownika
•Zachęcające do prostytucji, używania narkotyków czy hazardu
Szkodliwe treści
Jeśli w czasie surfowania po sieci natkniesz się na szkodliwe lub niebezpieczne treści
skontaktuj się z Helpline.org.pl
Telefon bezpłatny 800 100 100 i czat są czynne od poniedziałku do piątku od 11.00 do 17.00
Możesz również napisać na adres [email protected] lub za pomocą formularza
dostępnego na stronie www.helpline.org.pl
Treści nielegalne, które naruszają prawo, czyli:
*opublikowaną w sieci pornografię bez filtra informacyjnego z o materiałach
tylko dla dorosłych,
*treści rasistowskie,
*treści propagujące totalitaryzm i faszyzm,
możesz to zgłosić anonimowo poprzez formularz na stronie www.dyzurnet.pl
Uzależnienie od komputera
U osób, które nadużywają Internetu/komputera może pojawić się:
•Silna potrzeba lub poczucie przymusu korzystania z Internetu.
•Brak kontroli nad długością czasu spędzanego w Sieci.
•Problem z powstrzymaniem się od korzystania z Internetu.
•Występowanie niepokoju, rozdrażnienia czy gorszego samopoczucia
przy próbie przerwania lub ograniczenia korzystania z Internetu oraz ustępowanie tych
stanów z chwilą powrotu do Sieci.
•Zaniedbywanie dotychczasowych zainteresowań oraz kontaktów z ludźmi
na rzecz Internetu.
•Spędzanie coraz większej ilości czasu w Internecie celem uzyskania zadowolenia,
dobrego samopoczucia, które poprzednio osiągane było w znacznie krótszym czasie.
•Korzystanie z Internetu pomimo szkodliwości poświęcania tak długiego czasu na jedną
aktywność.
Jeśli podobne objawy widzisz u siebie –
zadzwoń bezpłatnie do Helpline 800 100 100,
napisz [email protected]
lub porozmawiaj na czacie www.helpline.org.pl
Uzależnienie od komputera
Konsekwencje nadużywania Internetu:
•Zaniedbywanie nauki oraz codziennych obowiązków;
•Zaburzenia w sferze uczuć i emocji np. częste uczucie niepokoju, agresja;
•Brak troski o własne zdrowie (brak snu, brak ruchu, nieregularne posiłki) i higienę
osobistą;
•Wyobcowanie z realnego świata;
•Problemy w relacjach z ludźmi, unikanie kontaktu z ludźmi w świecie realnym,
konflikty;
•Rezygnacja z zainteresowań i przyjemności;
•Trudności z koncentracją;
•Problemy zdrowotne (pogorszenie wzroku, bóle głowy, niedożywienie, zaburzenia
snu, nieprawidłowy oddech, zespół kanału nadgarstka, skrzywienia kręgosłupa).
Kilka zasad, których należy przestrzegać:
• Używaj bezpiecznych haseł (Idealne hasło jest długie i zawiera litery, punktację, symbole
i cyfry) i nie ujawniaj haseł innych osobom, nawet swoim znajomym.
• Zabezpieczaj zachowane hasła. Uważaj gdzie przechowujesz zapisane hasła. Nie
przechowuj haseł w plecaku, portfelu czy w pliku na swoim komputerze! Przestępcy
najpierw szukają właśnie tam.
• Nigdy nie wysyłaj swojego hasła przez pocztę elektroniczną! Jakakolwiek wiadomość
e-mail, nawet od „zaufanej” witryny, która prosi o podanie hasła, aktualizację karty
kredytowej lub prosi o wejście na stronę internetową w celu zweryfikowania hasła, może
stanowić oszustwo typu phishing (kradzież twojej tożsamości).
• Nie wpisuj haseł na komputerach, nad którymi nie masz kontroli.
Z ogólnie dostępnych komputerów w szkole, czytelni, kafejkach Internetowych czy
pracowniach komputerowych korzystaj tylko do anonimowego przeglądania Internetu
bez podawania nazwy użytkownika i hasła i zawsze wyloguj się z konta.
• Nie podawaj danych osobowych, które pozwalają na identyfikację. Używaj Nicka.
Pamiętaj! W sieci nie jesteś anonimowy i nie wiadomo, kto jest po drugiej stronie…
Przeczytaj o bezpiecznych mediach:
1. Szkoła Bezpiecznego Internetu- http://www.szkolabezpiecznegointernetu.pl
2.Bezpieczeństwo internautów Helpline - http://www.helpline.org.pl
3. Fundacja Kidprotect.pl - http://www.kidprotect.pl
4. Dziecko w sieci- www.dzieckowsieci.fdn.pl
5. Program "Mądrzy Rodzice" - http://www.madrzy-rodzice.pl
6. Bezpieczne Media- przewodnik dla rodziców - http://www.bezpiecznemedia.tp.pl
7. Oprogramowanie kontroli rodzicielskiej NORTON On-Line Family - https://onlinefamily.norton.com
8. Centrum Bezpieczeństwa Microsoft - http://www.microsoft.com/pl-pl/security/family-safety/childsafetyinternet.aspx
9. Program 3-2-1-Internet - http://www.321internet.pl/zasady.html
10. Program Sieciaki - http://www.sieciaki.pl ; http://www.sieciaki.pl/dla-rodzicow-i-nauczycieli
11. Program unijny Safer Internet- bezpieczny internet - http://www.saferinternet.pl
12. Zgłaszanie nielegalnych treści, np. dotyczących rasizmu- Dyżurnet - http://www.dyzurnet.pl
13. O bezpieczeństwie w sieci- http://www.orange.pl/bezpieczenstwo_w_sieci.phtml
14. O mediach- http://redesignmag.pl/Bezpieczne_media.html
15. Bezpieczeństwo dzieci w sieci. Poradnik http://www.sunrisedzieciom.pl/poradnik_bezpieczenstwo_dzieci_w_sieci.pdf
16.Interkl@sa - http://www.interklasa.pl
17. Nasza-Klasa o Bezpieczeństwie - http://nasza-klasa.pl/bezpieczenstwo
18. Bezpieczeństwo na Allegro - http://www.allegro.pl/country_pages/1/0/sc/
Dowiedz się więcej o bezpieczeństwie,
korzystając z poniższych stron internetowych.
www.helpline.org.pl
www.kidprotect.pl/działania
www.dzieckowsieci.fdn.pl
www.bezpiecznemedia.tp.pl
www.321internet.pl/zasady
http://www.microsoft.com/pl-pl/security/familysafety/childsafety-internet.aspx
www.helpline.org.pl
www.kidprotect.pl/działania
www.dzieckowsieci.fdn.pl
www.bezpiecznemedia.tp.pl
www.321internet.pl/zasady
http://www.microsoft.com/pl-pl/security/family-safety/childsafety-internet.aspx
Slide 8
Zadbaj o e-bezpieczeństwo swoje i innych!
Na bazie materiałów edukacyjnych o bezpieczeństwie w sieci,
oraz projektu Kidprotect i Fundacji Dzieci Niczyje
„Szkoła Bezpiecznego Internetu” i „Pomoc w Net”
opracowała E.Wójcicka
Media
Obecnie najpopularniejsze są cztery podstawowe typy środków masowego przekazu:
Internet, telewizja, radio oraz gazeta. Są one obecne na co dzień w życiu człowieka,
towarzyszą mu na każdym kroku.
Dzięki mediom ludzie mają dostęp do najświeższych informacji, edukacji i rozrywki.
Media dają nieograniczone możliwości komunikacji, rozwoju i poznawania świata.
Media kształtują opinię publiczną, wyznaczają kierunki myślenia, kształtują gusta,
światopogląd, dostarczają emocji, przemawiają do ludzkiej wyobraźni,
są także poważnym narzędziem marketingowym i biznesowym.
Pamiętając o zaletach mediów, nie możemy zapominać o ich wadach.
Musimy być krytyczni wobec treści i informacji nam przekazywanych i mieć świadomość
niebezpieczeństw i ryzyka, jakie niesie nieświadome lub ufne i beztroskie korzystanie
z mediów.
Media mogą bowiem kłamać, oszukiwać, manipulować odbiorcami,
zawierać niepożądane, szkodliwe i zakazane treści, błędne informacje,
wpływać na niewłaściwe postawy i zachowania. Na przykład: cyberprzemoc,
przestępstwa, spam, wirusy, phishing, piractwo, wyłudzenia, kradzieże, utrata danych,
włamania do bazy, przejęcie domeny, szpiegostwo, demoralizacja, pedofilia, uzależnienia
to tylko wybrane zagrożenia związane z niewłaściwym użytkowaniem i odbiorem mediów.
AKTUALNE ZAGROŻENIA BEZPIECZEŃSTWA UŻYTKOWNIKÓW W INTERNECIE
Internet to medium, które ma wiele pozytywnych zastosowań.
Niestety niesie ze sobą równie dużo zagrożeń.
Internauci mogą być narażeni na:
cyberprzemoc- zjawisko wysyłania lub publikowania, przy użyciu nowych technologii
(Internetu i telefonu komórkowego) materiałów (zdjęć, filmów, komentarzy, wiadomości itp.),
które mają na celu wyrządzenie krzywdy drugiej osobie.
nieuprawniony dostęp - włamania do miejsc strzeżonych hasłem lub innym
zabezpieczeniem (np. poczta email, konto na portalu społecznościowym itp.)
niebezpieczne kontakty- kontakty, które związane są z ryzykiem wystąpienia
niebezpieczeństwa ze strony osób, z którymi młodzi użytkownicy Internetu rozmawiają
lub korespondują, w tym uwodzenie w sieci (gooming) - to szczególna kategoria relacji
tworzona w Internecie między osobami dorosłymi a dziećmi w celu ich uwiedzenia
i wykorzystania seksualnego.
szkodliwe treści - treści pojawiające się w Internecie, które są nieadekwatne do wieku,
wrażliwości i rozwoju dziecka (np. promujące przemoc, pornografię, zachęcające
do ryzykownych zachowań itp.)
uzależnienie od Internetu - patologiczne używanie Internetu, które ma znaczący wpływ
na pogorszenie funkcjonowania dziecka w sferze: fizycznej, psychicznej, interpersonalnej,
społecznej, rodzinnej, ekonomicznej.
Przydatne kontakty:
Telefon Zaufania dla Dzieci i Młodzieży prowadzonego przez Fundację Dzieci Niczyje116 111
Helpline.org.pl
-wspólny projekt Fundacji Dzieci Niczyje i Fundacji Orange, współfinansowanym przez
Komisję Europejską w ramach projektu Safer Internet. Celem jest niesienie pomocy dzieciom i młodzieży w
sytuacjach zagrożenia bezpieczeństwa podczas korzystania z nowych technologii oraz wsparcie rodziców i
profesjonalistów , którzy w swojej pracy zawodowej spotykają się z problemami młodych internautów. Telefon
800 100 100 i czat są czynne od poniedziałku do piątku od 11.00 do 17.00;
e-mail: [email protected]
zgłaszanie nielegalnych treści: [email protected]
Fundacja Kidprotect- Szkoła Bezpiecznego Internetu- 22 636 73 04 (biuro),
500 851 978 lub przez GG801 123 400
Telefon Zaufania Rzecznika praw Dziecka800 12 12 12 od poniedziałku do piątku od godziny 8.15 do 20.00
Cyberprzemoc
Cyberprzemoc to takie zachowania jak:
•ośmieszanie, obrażanie, straszenie, nękanie czy też poniżanie kogoś
za pomocą Internetu albo telefonu komórkowego
•podszywanie się pod kogoś w portalach społecznościowych, na blogach,
wiadomościach e-mail lub komunikatorach
•włamanie się na czyjeś konto (np. pocztowe, w portalu społecznościowym,
konto komunikatora)
•publikowanie oraz rozsyłanie filmów, zdjęć, albo informacji, które kogoś ośmieszają
•tworzenie obrażających kogoś stron internetowych lub blogów
•pisanie obraźliwych komentarzy na forach, blogach, portalach społecznościowych.
Jeśli doświadczasz cyberprzemocy:
*powiedz o tym zaufanej osobie dorosłej - z jej pomocą będzie Ci łatwiej poradzić sobie
z tą sytuacją.
*postaraj się nie kontaktować ze sprawcą cyberprzemocy i nie odpowiadać
na jego zaczepki. Dzięki temu unikniesz prowokowania go do dalszych działań.
*zachowaj wszystkie dowody cyberprzemocy - nie kasuj smsów, e-maili, rozmów na czatach
lub komunikatorach.
* jeśli ktoś dokucza Ci na jakiejś stronie WWW, zrób screen strony (zdjęcie)aby zachować to, co widzisz na ekranie wciśnij klawisz "Print Screen" (Prt Sc),
a następnie otwórz program tekstowy (np. Word) lub graficzny (np. Paint) i wklej tam screen
naciskając jednocześnie klawisze "Ctrl" i "V".
Pamiętaj, aby zapisać plik!
*skontaktuj się z Helpline pod bezpłatnym numerem 800 100 100,
wyślij wiadomość e-mail na adres [email protected]
lub porozmawiaj na czacie z poziomu strony Helpline.
Nieuprawniony dostęp
Zdarza się, że ktoś bez naszej wiedzy i zgody próbuje uzyskać dostęp do naszego komputera,
konta, profilu czy bloga. Często chce w ten sposób uzyskać i przejąć informacje,
które publikujemy lub przechowujemy.
Kradzież danych polega na wyciąganiu pewnych informacji (m.in. danych osobowych)
od konkretnej osoby, przez osoby niepowołane (które nie mają na to pozwolenia).
Każdy Polak ma prawo do ochrony danych osobowych w myśl Ustawy
o Ochronie danych osobowych z dnia 29 sierpnia 1997 roku.
Dane osobowe to wszelkie informacje dotyczące zidentyfikowanej lub możliwej
do zidentyfikowania osoby fizycznej. Daną osobową będzie więc każda informacja
pozwalająca na ustalenie tożsamości osoby nawet pośrednio, poprzez inne posiadane
informacje.
Daną osobową będzie mógł stanowić np.: adres IP komputera, zdjęcie,
adres email (w szczególności jeśli składa się z imienia i nazwiska);
jeśli przy ich pomocy możemy ustalić kim jest dana osoba.
Jak chronić się przed nieuprawnionym dostępem:
•NIE PODAWAJ nikomu danych (chyba, że są wymagane przy rejestracji –
wtedy tylko w sprawdzonych serwisach publicznych)
•gdy ktoś wypytuje Cię o Twoje dane - NIE ODPOWIADAJ; najlepiej skończyć
taką rozmowę
•jeżeli nie musisz, NIE UMIESZCZAJ ważnych danych na komputerze podłączonym
do sieci
•BĄDŹ OSTROŻNA/Y w nowych miejscach w sieci - nie wiadomo jak działają – sprawdź,
jaki jest regulamin miejsca oraz czy możliwy jest kontakt z administracją
•SPRAWDŹ ZABEZPIECZENIA podczas zakupów w sieci
•dbaj cały czas o odpowiednią ochronę swojego komputera - ZAINSTALUJ PROGRAM
ANTYWIRUSOWY i WŁĄCZ FIREWALL (działający jak zapora nie dopuszczająca
szkodliwych elementów)
•AKTUALIZUJ PROGRAMY, z których korzystasz
•BĄDŹ CZUJNA/Y- nigdy, niezależnie od użytego zabezpieczenia, nie masz pewności
czy będzie ono wystarczające
Jak reagować na nieuprawniony dostęp?
Telefony komórkowe nowej generacji mają funkcje zbliżone do komputerów,
przez co są narażone na działania wirtualnych przestępców.
Zdarza się, że pobierając z Internetu na telefon grę lub aplikację niewidomego pochodzenia,
możemy wraz z nią ściągnąć wirusa. Taki wirus może zniszczyć cały system operacyjny
telefonu oraz doprowadzić do utraty wszystkich danych i kontaktów, które mieliśmy
w nim zapisane.
Jak się zabezpieczyć?
Włączaj usługę bluetooth i WIFI tylko wtedy, gdy z niej korzystasz.
Nie akceptuj propozycji połączenia z nieznanymi urządzeniami.
Nie pobieraj aplikacji i gier z nieznanych źródeł.
Zawsze czytaj regulaminy aplikacji i gier, które zamierzasz pobrać.
Jak reagować na nieuprawniony dostęp?
W przypadku kradzieży tożsamości w internecie,
należy przede wszystkim zwrócić się do prowadzących serwisy,
w których znajdują się przejęte przez hakera konta.
Wykorzystaj e-mail i szybko skontaktuj się z administratorami - opisz dokładnie sytuację,
tak aby uwiarygodnić problem i poproś o zablokowanie kont tak szybko, jak to możliwe.
Dzięki temu nie stracisz swojej reputacji przez np. spamowe wpisy na forach
spod Twojego nicka.
Jeśli nie możesz znaleźć adresu administratora strony skontaktuj się
z Helpline.org.pl i opowiedz o swoim problemie.
Wątpliwości kontaktować można ze specjalistami z Helpline.org.pl www.helpline.org.pl, [email protected], tel. 800-100-100.
Poza tym należy zmienić wszystkie hasła i loginy do serwisów internetowych
z których korzystasz, tak żeby nie było możliwe logowanie przy użyciu starych danych.
Zrób to nawet, jeśli te konta wydają się być nienaruszone - być może ktoś zechce skorzystać
z nich w przyszłości.
Jak reagować na nieuprawniony dostęp?
Jeżeli skradzione zostały dane związane z kontem bankowym lub kartą kredytową
nie należy kontaktować się w imieniu innych osób, bądź rodziców .
Nie wolno korzystać z cudzych kart, jeżeli takie znajdziemy, w takiej sytuacji należy
opowiedzieć rodzicom , bądź zaufanej osobie dorosłej o całej sytuacji.
Jeżeli skradzione zostały dane do Twojej karty kredytowej, lub też wykonano jakieś zakupy
na Twoje konto - wtedy należy bezzwłocznie skontaktować się z policją.
Jeżeli korzystałeś z karty kredytowej rodziców, lub ktoś wykonał zakupy na Twoje
konto, ktoś włamał sie na twoje konto, profil, blog, ktoś podszywa się pod ciebie
w celu ośmieszenia, padłeś ofiarą nękania, zastraszania i gróźb w Internecie
i za pośrednictwem telefonów komórkowych jest to wykroczenie i możesz zgłosić je na policję.
Jeżeli masz mniej niż 18 lat w takiej sytuacji zawiadomienie na policję
lub do prokuratury składają w Twoim imieniu osoby dorosłe: rodzice lub opiekunowie
prawni.
Niebezpieczne kontakty
Nigdy nie wiadomo, kto jest po drugiej stronie!
Jeśli podejrzewasz, że osoba z którą nawiązałeś/aś kontakt w Sieci ma wobec Ciebie
złe zamiary postaraj się:
Zachować korespondencję z tą osobą - w historii komunikatora, e-mailach, sms'ach
itp.
Spróbuj przypomnieć sobie wszystkie informacje, które posiadasz na temat tej osoby.
Spróbuj porozmawiać o tym z rodzicami czy inną zaufaną osobą dorosłą.
Rodzice lub prawni opiekunowie mogą podjąć działania,
które zapewnią Ci bezpieczeństwo.
Jeśli czujesz, że trudno Ci będzie przeprowadzić taką rozmowę skontaktuj się z Helpline - www.helpline.org.pl, [email protected],
tel. 800-100-100.
Niebezpieczne kontakty
Nigdy nie wiadomo, kto jest po drugiej stronie!
Pamiętaj!
Masz prawo odmówić rozmów na tematy intymne i każdy powinien to uszanować.
Masz prawo przerwać każdy kontakt, który Cię niepokoi.
Masz prawo powiedzieć o wszystkim rodzicom/opiekunom prawnym.
Masz prawo zgłosić administratorowi portalu każdą sytuację, która nie jest zgodna
z jego regulaminem.
Wskazówki, jak bezpiecznie kontaktować się z innymi:
•Staraj się spotykać przede wszystkim z osobami, które poznałeś/aś w świecie realnym.
•Nie podawaj nieznajomym swoich danych osobowych, takich jak numer telefonu
i adres, numer komunikatora, e-mail.
•Posługuj się Nickiem, nie podawaj prawdziwego imienia i nazwiska.
•Nie rozmawiaj z osobami poznanymi w Sieci na tematy intymne.
•Nie opowiadaj nieznajomym o Twoich prywatnych sprawach ani o Twojej rodzinie.
•Bądź ostrożny z wysyłaniem zdjęć- nigdy nie wiesz, gdzie mogą później trafić.
Jeśli coś podejrzewasz, powiedz rodzicom
lub skontaktuj się z Helpline - www.helpline.org.pl, [email protected],
tel. bezpłatny 800-100-100.
Szkodliwe treści to przede wszystkim informacje:
•Ukazujące pornografię
•Namawiające do wyśmiewania innych z powodu rasy, narodowości lub wyznawanej religii
•Namawiające do popełnienia przestępstwa
•Propagujące faszyzm i totalitaryzm
•Prezentujące przemoc
•Zachęcające do podejmowania działań autodestrukcyjnych, czyli takich, które powodują
szkody cielesne lub psychiczne np. uzależnienie
•Zawierające wulgaryzmy
•Zawierające elementy psychomanipulacji, czyli takiego sterowania cudzymi uczuciami,
którego celem jest wyłudzenie korzyści materialnych lub zmuszenie do niewłaściwych
zachowań
•Wprowadzające w błąd, co może mieć wpływ na życie i zdrowie młodego użytkownika
•Zachęcające do prostytucji, używania narkotyków czy hazardu
Szkodliwe treści
Jeśli w czasie surfowania po sieci natkniesz się na szkodliwe lub niebezpieczne treści
skontaktuj się z Helpline.org.pl
Telefon bezpłatny 800 100 100 i czat są czynne od poniedziałku do piątku od 11.00 do 17.00
Możesz również napisać na adres [email protected] lub za pomocą formularza
dostępnego na stronie www.helpline.org.pl
Treści nielegalne, które naruszają prawo, czyli:
*opublikowaną w sieci pornografię bez filtra informacyjnego z o materiałach
tylko dla dorosłych,
*treści rasistowskie,
*treści propagujące totalitaryzm i faszyzm,
możesz to zgłosić anonimowo poprzez formularz na stronie www.dyzurnet.pl
Uzależnienie od komputera
U osób, które nadużywają Internetu/komputera może pojawić się:
•Silna potrzeba lub poczucie przymusu korzystania z Internetu.
•Brak kontroli nad długością czasu spędzanego w Sieci.
•Problem z powstrzymaniem się od korzystania z Internetu.
•Występowanie niepokoju, rozdrażnienia czy gorszego samopoczucia
przy próbie przerwania lub ograniczenia korzystania z Internetu oraz ustępowanie tych
stanów z chwilą powrotu do Sieci.
•Zaniedbywanie dotychczasowych zainteresowań oraz kontaktów z ludźmi
na rzecz Internetu.
•Spędzanie coraz większej ilości czasu w Internecie celem uzyskania zadowolenia,
dobrego samopoczucia, które poprzednio osiągane było w znacznie krótszym czasie.
•Korzystanie z Internetu pomimo szkodliwości poświęcania tak długiego czasu na jedną
aktywność.
Jeśli podobne objawy widzisz u siebie –
zadzwoń bezpłatnie do Helpline 800 100 100,
napisz [email protected]
lub porozmawiaj na czacie www.helpline.org.pl
Uzależnienie od komputera
Konsekwencje nadużywania Internetu:
•Zaniedbywanie nauki oraz codziennych obowiązków;
•Zaburzenia w sferze uczuć i emocji np. częste uczucie niepokoju, agresja;
•Brak troski o własne zdrowie (brak snu, brak ruchu, nieregularne posiłki) i higienę
osobistą;
•Wyobcowanie z realnego świata;
•Problemy w relacjach z ludźmi, unikanie kontaktu z ludźmi w świecie realnym,
konflikty;
•Rezygnacja z zainteresowań i przyjemności;
•Trudności z koncentracją;
•Problemy zdrowotne (pogorszenie wzroku, bóle głowy, niedożywienie, zaburzenia
snu, nieprawidłowy oddech, zespół kanału nadgarstka, skrzywienia kręgosłupa).
Kilka zasad, których należy przestrzegać:
• Używaj bezpiecznych haseł (Idealne hasło jest długie i zawiera litery, punktację, symbole
i cyfry) i nie ujawniaj haseł innych osobom, nawet swoim znajomym.
• Zabezpieczaj zachowane hasła. Uważaj gdzie przechowujesz zapisane hasła. Nie
przechowuj haseł w plecaku, portfelu czy w pliku na swoim komputerze! Przestępcy
najpierw szukają właśnie tam.
• Nigdy nie wysyłaj swojego hasła przez pocztę elektroniczną! Jakakolwiek wiadomość
e-mail, nawet od „zaufanej” witryny, która prosi o podanie hasła, aktualizację karty
kredytowej lub prosi o wejście na stronę internetową w celu zweryfikowania hasła, może
stanowić oszustwo typu phishing (kradzież twojej tożsamości).
• Nie wpisuj haseł na komputerach, nad którymi nie masz kontroli.
Z ogólnie dostępnych komputerów w szkole, czytelni, kafejkach Internetowych czy
pracowniach komputerowych korzystaj tylko do anonimowego przeglądania Internetu
bez podawania nazwy użytkownika i hasła i zawsze wyloguj się z konta.
• Nie podawaj danych osobowych, które pozwalają na identyfikację. Używaj Nicka.
Pamiętaj! W sieci nie jesteś anonimowy i nie wiadomo, kto jest po drugiej stronie…
Przeczytaj o bezpiecznych mediach:
1. Szkoła Bezpiecznego Internetu- http://www.szkolabezpiecznegointernetu.pl
2.Bezpieczeństwo internautów Helpline - http://www.helpline.org.pl
3. Fundacja Kidprotect.pl - http://www.kidprotect.pl
4. Dziecko w sieci- www.dzieckowsieci.fdn.pl
5. Program "Mądrzy Rodzice" - http://www.madrzy-rodzice.pl
6. Bezpieczne Media- przewodnik dla rodziców - http://www.bezpiecznemedia.tp.pl
7. Oprogramowanie kontroli rodzicielskiej NORTON On-Line Family - https://onlinefamily.norton.com
8. Centrum Bezpieczeństwa Microsoft - http://www.microsoft.com/pl-pl/security/family-safety/childsafetyinternet.aspx
9. Program 3-2-1-Internet - http://www.321internet.pl/zasady.html
10. Program Sieciaki - http://www.sieciaki.pl ; http://www.sieciaki.pl/dla-rodzicow-i-nauczycieli
11. Program unijny Safer Internet- bezpieczny internet - http://www.saferinternet.pl
12. Zgłaszanie nielegalnych treści, np. dotyczących rasizmu- Dyżurnet - http://www.dyzurnet.pl
13. O bezpieczeństwie w sieci- http://www.orange.pl/bezpieczenstwo_w_sieci.phtml
14. O mediach- http://redesignmag.pl/Bezpieczne_media.html
15. Bezpieczeństwo dzieci w sieci. Poradnik http://www.sunrisedzieciom.pl/poradnik_bezpieczenstwo_dzieci_w_sieci.pdf
16.Interkl@sa - http://www.interklasa.pl
17. Nasza-Klasa o Bezpieczeństwie - http://nasza-klasa.pl/bezpieczenstwo
18. Bezpieczeństwo na Allegro - http://www.allegro.pl/country_pages/1/0/sc/
Dowiedz się więcej o bezpieczeństwie,
korzystając z poniższych stron internetowych.
www.helpline.org.pl
www.kidprotect.pl/działania
www.dzieckowsieci.fdn.pl
www.bezpiecznemedia.tp.pl
www.321internet.pl/zasady
http://www.microsoft.com/pl-pl/security/familysafety/childsafety-internet.aspx
www.helpline.org.pl
www.kidprotect.pl/działania
www.dzieckowsieci.fdn.pl
www.bezpiecznemedia.tp.pl
www.321internet.pl/zasady
http://www.microsoft.com/pl-pl/security/family-safety/childsafety-internet.aspx
Slide 9
Zadbaj o e-bezpieczeństwo swoje i innych!
Na bazie materiałów edukacyjnych o bezpieczeństwie w sieci,
oraz projektu Kidprotect i Fundacji Dzieci Niczyje
„Szkoła Bezpiecznego Internetu” i „Pomoc w Net”
opracowała E.Wójcicka
Media
Obecnie najpopularniejsze są cztery podstawowe typy środków masowego przekazu:
Internet, telewizja, radio oraz gazeta. Są one obecne na co dzień w życiu człowieka,
towarzyszą mu na każdym kroku.
Dzięki mediom ludzie mają dostęp do najświeższych informacji, edukacji i rozrywki.
Media dają nieograniczone możliwości komunikacji, rozwoju i poznawania świata.
Media kształtują opinię publiczną, wyznaczają kierunki myślenia, kształtują gusta,
światopogląd, dostarczają emocji, przemawiają do ludzkiej wyobraźni,
są także poważnym narzędziem marketingowym i biznesowym.
Pamiętając o zaletach mediów, nie możemy zapominać o ich wadach.
Musimy być krytyczni wobec treści i informacji nam przekazywanych i mieć świadomość
niebezpieczeństw i ryzyka, jakie niesie nieświadome lub ufne i beztroskie korzystanie
z mediów.
Media mogą bowiem kłamać, oszukiwać, manipulować odbiorcami,
zawierać niepożądane, szkodliwe i zakazane treści, błędne informacje,
wpływać na niewłaściwe postawy i zachowania. Na przykład: cyberprzemoc,
przestępstwa, spam, wirusy, phishing, piractwo, wyłudzenia, kradzieże, utrata danych,
włamania do bazy, przejęcie domeny, szpiegostwo, demoralizacja, pedofilia, uzależnienia
to tylko wybrane zagrożenia związane z niewłaściwym użytkowaniem i odbiorem mediów.
AKTUALNE ZAGROŻENIA BEZPIECZEŃSTWA UŻYTKOWNIKÓW W INTERNECIE
Internet to medium, które ma wiele pozytywnych zastosowań.
Niestety niesie ze sobą równie dużo zagrożeń.
Internauci mogą być narażeni na:
cyberprzemoc- zjawisko wysyłania lub publikowania, przy użyciu nowych technologii
(Internetu i telefonu komórkowego) materiałów (zdjęć, filmów, komentarzy, wiadomości itp.),
które mają na celu wyrządzenie krzywdy drugiej osobie.
nieuprawniony dostęp - włamania do miejsc strzeżonych hasłem lub innym
zabezpieczeniem (np. poczta email, konto na portalu społecznościowym itp.)
niebezpieczne kontakty- kontakty, które związane są z ryzykiem wystąpienia
niebezpieczeństwa ze strony osób, z którymi młodzi użytkownicy Internetu rozmawiają
lub korespondują, w tym uwodzenie w sieci (gooming) - to szczególna kategoria relacji
tworzona w Internecie między osobami dorosłymi a dziećmi w celu ich uwiedzenia
i wykorzystania seksualnego.
szkodliwe treści - treści pojawiające się w Internecie, które są nieadekwatne do wieku,
wrażliwości i rozwoju dziecka (np. promujące przemoc, pornografię, zachęcające
do ryzykownych zachowań itp.)
uzależnienie od Internetu - patologiczne używanie Internetu, które ma znaczący wpływ
na pogorszenie funkcjonowania dziecka w sferze: fizycznej, psychicznej, interpersonalnej,
społecznej, rodzinnej, ekonomicznej.
Przydatne kontakty:
Telefon Zaufania dla Dzieci i Młodzieży prowadzonego przez Fundację Dzieci Niczyje116 111
Helpline.org.pl
-wspólny projekt Fundacji Dzieci Niczyje i Fundacji Orange, współfinansowanym przez
Komisję Europejską w ramach projektu Safer Internet. Celem jest niesienie pomocy dzieciom i młodzieży w
sytuacjach zagrożenia bezpieczeństwa podczas korzystania z nowych technologii oraz wsparcie rodziców i
profesjonalistów , którzy w swojej pracy zawodowej spotykają się z problemami młodych internautów. Telefon
800 100 100 i czat są czynne od poniedziałku do piątku od 11.00 do 17.00;
e-mail: [email protected]
zgłaszanie nielegalnych treści: [email protected]
Fundacja Kidprotect- Szkoła Bezpiecznego Internetu- 22 636 73 04 (biuro),
500 851 978 lub przez GG801 123 400
Telefon Zaufania Rzecznika praw Dziecka800 12 12 12 od poniedziałku do piątku od godziny 8.15 do 20.00
Cyberprzemoc
Cyberprzemoc to takie zachowania jak:
•ośmieszanie, obrażanie, straszenie, nękanie czy też poniżanie kogoś
za pomocą Internetu albo telefonu komórkowego
•podszywanie się pod kogoś w portalach społecznościowych, na blogach,
wiadomościach e-mail lub komunikatorach
•włamanie się na czyjeś konto (np. pocztowe, w portalu społecznościowym,
konto komunikatora)
•publikowanie oraz rozsyłanie filmów, zdjęć, albo informacji, które kogoś ośmieszają
•tworzenie obrażających kogoś stron internetowych lub blogów
•pisanie obraźliwych komentarzy na forach, blogach, portalach społecznościowych.
Jeśli doświadczasz cyberprzemocy:
*powiedz o tym zaufanej osobie dorosłej - z jej pomocą będzie Ci łatwiej poradzić sobie
z tą sytuacją.
*postaraj się nie kontaktować ze sprawcą cyberprzemocy i nie odpowiadać
na jego zaczepki. Dzięki temu unikniesz prowokowania go do dalszych działań.
*zachowaj wszystkie dowody cyberprzemocy - nie kasuj smsów, e-maili, rozmów na czatach
lub komunikatorach.
* jeśli ktoś dokucza Ci na jakiejś stronie WWW, zrób screen strony (zdjęcie)aby zachować to, co widzisz na ekranie wciśnij klawisz "Print Screen" (Prt Sc),
a następnie otwórz program tekstowy (np. Word) lub graficzny (np. Paint) i wklej tam screen
naciskając jednocześnie klawisze "Ctrl" i "V".
Pamiętaj, aby zapisać plik!
*skontaktuj się z Helpline pod bezpłatnym numerem 800 100 100,
wyślij wiadomość e-mail na adres [email protected]
lub porozmawiaj na czacie z poziomu strony Helpline.
Nieuprawniony dostęp
Zdarza się, że ktoś bez naszej wiedzy i zgody próbuje uzyskać dostęp do naszego komputera,
konta, profilu czy bloga. Często chce w ten sposób uzyskać i przejąć informacje,
które publikujemy lub przechowujemy.
Kradzież danych polega na wyciąganiu pewnych informacji (m.in. danych osobowych)
od konkretnej osoby, przez osoby niepowołane (które nie mają na to pozwolenia).
Każdy Polak ma prawo do ochrony danych osobowych w myśl Ustawy
o Ochronie danych osobowych z dnia 29 sierpnia 1997 roku.
Dane osobowe to wszelkie informacje dotyczące zidentyfikowanej lub możliwej
do zidentyfikowania osoby fizycznej. Daną osobową będzie więc każda informacja
pozwalająca na ustalenie tożsamości osoby nawet pośrednio, poprzez inne posiadane
informacje.
Daną osobową będzie mógł stanowić np.: adres IP komputera, zdjęcie,
adres email (w szczególności jeśli składa się z imienia i nazwiska);
jeśli przy ich pomocy możemy ustalić kim jest dana osoba.
Jak chronić się przed nieuprawnionym dostępem:
•NIE PODAWAJ nikomu danych (chyba, że są wymagane przy rejestracji –
wtedy tylko w sprawdzonych serwisach publicznych)
•gdy ktoś wypytuje Cię o Twoje dane - NIE ODPOWIADAJ; najlepiej skończyć
taką rozmowę
•jeżeli nie musisz, NIE UMIESZCZAJ ważnych danych na komputerze podłączonym
do sieci
•BĄDŹ OSTROŻNA/Y w nowych miejscach w sieci - nie wiadomo jak działają – sprawdź,
jaki jest regulamin miejsca oraz czy możliwy jest kontakt z administracją
•SPRAWDŹ ZABEZPIECZENIA podczas zakupów w sieci
•dbaj cały czas o odpowiednią ochronę swojego komputera - ZAINSTALUJ PROGRAM
ANTYWIRUSOWY i WŁĄCZ FIREWALL (działający jak zapora nie dopuszczająca
szkodliwych elementów)
•AKTUALIZUJ PROGRAMY, z których korzystasz
•BĄDŹ CZUJNA/Y- nigdy, niezależnie od użytego zabezpieczenia, nie masz pewności
czy będzie ono wystarczające
Jak reagować na nieuprawniony dostęp?
Telefony komórkowe nowej generacji mają funkcje zbliżone do komputerów,
przez co są narażone na działania wirtualnych przestępców.
Zdarza się, że pobierając z Internetu na telefon grę lub aplikację niewidomego pochodzenia,
możemy wraz z nią ściągnąć wirusa. Taki wirus może zniszczyć cały system operacyjny
telefonu oraz doprowadzić do utraty wszystkich danych i kontaktów, które mieliśmy
w nim zapisane.
Jak się zabezpieczyć?
Włączaj usługę bluetooth i WIFI tylko wtedy, gdy z niej korzystasz.
Nie akceptuj propozycji połączenia z nieznanymi urządzeniami.
Nie pobieraj aplikacji i gier z nieznanych źródeł.
Zawsze czytaj regulaminy aplikacji i gier, które zamierzasz pobrać.
Jak reagować na nieuprawniony dostęp?
W przypadku kradzieży tożsamości w internecie,
należy przede wszystkim zwrócić się do prowadzących serwisy,
w których znajdują się przejęte przez hakera konta.
Wykorzystaj e-mail i szybko skontaktuj się z administratorami - opisz dokładnie sytuację,
tak aby uwiarygodnić problem i poproś o zablokowanie kont tak szybko, jak to możliwe.
Dzięki temu nie stracisz swojej reputacji przez np. spamowe wpisy na forach
spod Twojego nicka.
Jeśli nie możesz znaleźć adresu administratora strony skontaktuj się
z Helpline.org.pl i opowiedz o swoim problemie.
Wątpliwości kontaktować można ze specjalistami z Helpline.org.pl www.helpline.org.pl, [email protected], tel. 800-100-100.
Poza tym należy zmienić wszystkie hasła i loginy do serwisów internetowych
z których korzystasz, tak żeby nie było możliwe logowanie przy użyciu starych danych.
Zrób to nawet, jeśli te konta wydają się być nienaruszone - być może ktoś zechce skorzystać
z nich w przyszłości.
Jak reagować na nieuprawniony dostęp?
Jeżeli skradzione zostały dane związane z kontem bankowym lub kartą kredytową
nie należy kontaktować się w imieniu innych osób, bądź rodziców .
Nie wolno korzystać z cudzych kart, jeżeli takie znajdziemy, w takiej sytuacji należy
opowiedzieć rodzicom , bądź zaufanej osobie dorosłej o całej sytuacji.
Jeżeli skradzione zostały dane do Twojej karty kredytowej, lub też wykonano jakieś zakupy
na Twoje konto - wtedy należy bezzwłocznie skontaktować się z policją.
Jeżeli korzystałeś z karty kredytowej rodziców, lub ktoś wykonał zakupy na Twoje
konto, ktoś włamał sie na twoje konto, profil, blog, ktoś podszywa się pod ciebie
w celu ośmieszenia, padłeś ofiarą nękania, zastraszania i gróźb w Internecie
i za pośrednictwem telefonów komórkowych jest to wykroczenie i możesz zgłosić je na policję.
Jeżeli masz mniej niż 18 lat w takiej sytuacji zawiadomienie na policję
lub do prokuratury składają w Twoim imieniu osoby dorosłe: rodzice lub opiekunowie
prawni.
Niebezpieczne kontakty
Nigdy nie wiadomo, kto jest po drugiej stronie!
Jeśli podejrzewasz, że osoba z którą nawiązałeś/aś kontakt w Sieci ma wobec Ciebie
złe zamiary postaraj się:
Zachować korespondencję z tą osobą - w historii komunikatora, e-mailach, sms'ach
itp.
Spróbuj przypomnieć sobie wszystkie informacje, które posiadasz na temat tej osoby.
Spróbuj porozmawiać o tym z rodzicami czy inną zaufaną osobą dorosłą.
Rodzice lub prawni opiekunowie mogą podjąć działania,
które zapewnią Ci bezpieczeństwo.
Jeśli czujesz, że trudno Ci będzie przeprowadzić taką rozmowę skontaktuj się z Helpline - www.helpline.org.pl, [email protected],
tel. 800-100-100.
Niebezpieczne kontakty
Nigdy nie wiadomo, kto jest po drugiej stronie!
Pamiętaj!
Masz prawo odmówić rozmów na tematy intymne i każdy powinien to uszanować.
Masz prawo przerwać każdy kontakt, który Cię niepokoi.
Masz prawo powiedzieć o wszystkim rodzicom/opiekunom prawnym.
Masz prawo zgłosić administratorowi portalu każdą sytuację, która nie jest zgodna
z jego regulaminem.
Wskazówki, jak bezpiecznie kontaktować się z innymi:
•Staraj się spotykać przede wszystkim z osobami, które poznałeś/aś w świecie realnym.
•Nie podawaj nieznajomym swoich danych osobowych, takich jak numer telefonu
i adres, numer komunikatora, e-mail.
•Posługuj się Nickiem, nie podawaj prawdziwego imienia i nazwiska.
•Nie rozmawiaj z osobami poznanymi w Sieci na tematy intymne.
•Nie opowiadaj nieznajomym o Twoich prywatnych sprawach ani o Twojej rodzinie.
•Bądź ostrożny z wysyłaniem zdjęć- nigdy nie wiesz, gdzie mogą później trafić.
Jeśli coś podejrzewasz, powiedz rodzicom
lub skontaktuj się z Helpline - www.helpline.org.pl, [email protected],
tel. bezpłatny 800-100-100.
Szkodliwe treści to przede wszystkim informacje:
•Ukazujące pornografię
•Namawiające do wyśmiewania innych z powodu rasy, narodowości lub wyznawanej religii
•Namawiające do popełnienia przestępstwa
•Propagujące faszyzm i totalitaryzm
•Prezentujące przemoc
•Zachęcające do podejmowania działań autodestrukcyjnych, czyli takich, które powodują
szkody cielesne lub psychiczne np. uzależnienie
•Zawierające wulgaryzmy
•Zawierające elementy psychomanipulacji, czyli takiego sterowania cudzymi uczuciami,
którego celem jest wyłudzenie korzyści materialnych lub zmuszenie do niewłaściwych
zachowań
•Wprowadzające w błąd, co może mieć wpływ na życie i zdrowie młodego użytkownika
•Zachęcające do prostytucji, używania narkotyków czy hazardu
Szkodliwe treści
Jeśli w czasie surfowania po sieci natkniesz się na szkodliwe lub niebezpieczne treści
skontaktuj się z Helpline.org.pl
Telefon bezpłatny 800 100 100 i czat są czynne od poniedziałku do piątku od 11.00 do 17.00
Możesz również napisać na adres [email protected] lub za pomocą formularza
dostępnego na stronie www.helpline.org.pl
Treści nielegalne, które naruszają prawo, czyli:
*opublikowaną w sieci pornografię bez filtra informacyjnego z o materiałach
tylko dla dorosłych,
*treści rasistowskie,
*treści propagujące totalitaryzm i faszyzm,
możesz to zgłosić anonimowo poprzez formularz na stronie www.dyzurnet.pl
Uzależnienie od komputera
U osób, które nadużywają Internetu/komputera może pojawić się:
•Silna potrzeba lub poczucie przymusu korzystania z Internetu.
•Brak kontroli nad długością czasu spędzanego w Sieci.
•Problem z powstrzymaniem się od korzystania z Internetu.
•Występowanie niepokoju, rozdrażnienia czy gorszego samopoczucia
przy próbie przerwania lub ograniczenia korzystania z Internetu oraz ustępowanie tych
stanów z chwilą powrotu do Sieci.
•Zaniedbywanie dotychczasowych zainteresowań oraz kontaktów z ludźmi
na rzecz Internetu.
•Spędzanie coraz większej ilości czasu w Internecie celem uzyskania zadowolenia,
dobrego samopoczucia, które poprzednio osiągane było w znacznie krótszym czasie.
•Korzystanie z Internetu pomimo szkodliwości poświęcania tak długiego czasu na jedną
aktywność.
Jeśli podobne objawy widzisz u siebie –
zadzwoń bezpłatnie do Helpline 800 100 100,
napisz [email protected]
lub porozmawiaj na czacie www.helpline.org.pl
Uzależnienie od komputera
Konsekwencje nadużywania Internetu:
•Zaniedbywanie nauki oraz codziennych obowiązków;
•Zaburzenia w sferze uczuć i emocji np. częste uczucie niepokoju, agresja;
•Brak troski o własne zdrowie (brak snu, brak ruchu, nieregularne posiłki) i higienę
osobistą;
•Wyobcowanie z realnego świata;
•Problemy w relacjach z ludźmi, unikanie kontaktu z ludźmi w świecie realnym,
konflikty;
•Rezygnacja z zainteresowań i przyjemności;
•Trudności z koncentracją;
•Problemy zdrowotne (pogorszenie wzroku, bóle głowy, niedożywienie, zaburzenia
snu, nieprawidłowy oddech, zespół kanału nadgarstka, skrzywienia kręgosłupa).
Kilka zasad, których należy przestrzegać:
• Używaj bezpiecznych haseł (Idealne hasło jest długie i zawiera litery, punktację, symbole
i cyfry) i nie ujawniaj haseł innych osobom, nawet swoim znajomym.
• Zabezpieczaj zachowane hasła. Uważaj gdzie przechowujesz zapisane hasła. Nie
przechowuj haseł w plecaku, portfelu czy w pliku na swoim komputerze! Przestępcy
najpierw szukają właśnie tam.
• Nigdy nie wysyłaj swojego hasła przez pocztę elektroniczną! Jakakolwiek wiadomość
e-mail, nawet od „zaufanej” witryny, która prosi o podanie hasła, aktualizację karty
kredytowej lub prosi o wejście na stronę internetową w celu zweryfikowania hasła, może
stanowić oszustwo typu phishing (kradzież twojej tożsamości).
• Nie wpisuj haseł na komputerach, nad którymi nie masz kontroli.
Z ogólnie dostępnych komputerów w szkole, czytelni, kafejkach Internetowych czy
pracowniach komputerowych korzystaj tylko do anonimowego przeglądania Internetu
bez podawania nazwy użytkownika i hasła i zawsze wyloguj się z konta.
• Nie podawaj danych osobowych, które pozwalają na identyfikację. Używaj Nicka.
Pamiętaj! W sieci nie jesteś anonimowy i nie wiadomo, kto jest po drugiej stronie…
Przeczytaj o bezpiecznych mediach:
1. Szkoła Bezpiecznego Internetu- http://www.szkolabezpiecznegointernetu.pl
2.Bezpieczeństwo internautów Helpline - http://www.helpline.org.pl
3. Fundacja Kidprotect.pl - http://www.kidprotect.pl
4. Dziecko w sieci- www.dzieckowsieci.fdn.pl
5. Program "Mądrzy Rodzice" - http://www.madrzy-rodzice.pl
6. Bezpieczne Media- przewodnik dla rodziców - http://www.bezpiecznemedia.tp.pl
7. Oprogramowanie kontroli rodzicielskiej NORTON On-Line Family - https://onlinefamily.norton.com
8. Centrum Bezpieczeństwa Microsoft - http://www.microsoft.com/pl-pl/security/family-safety/childsafetyinternet.aspx
9. Program 3-2-1-Internet - http://www.321internet.pl/zasady.html
10. Program Sieciaki - http://www.sieciaki.pl ; http://www.sieciaki.pl/dla-rodzicow-i-nauczycieli
11. Program unijny Safer Internet- bezpieczny internet - http://www.saferinternet.pl
12. Zgłaszanie nielegalnych treści, np. dotyczących rasizmu- Dyżurnet - http://www.dyzurnet.pl
13. O bezpieczeństwie w sieci- http://www.orange.pl/bezpieczenstwo_w_sieci.phtml
14. O mediach- http://redesignmag.pl/Bezpieczne_media.html
15. Bezpieczeństwo dzieci w sieci. Poradnik http://www.sunrisedzieciom.pl/poradnik_bezpieczenstwo_dzieci_w_sieci.pdf
16.Interkl@sa - http://www.interklasa.pl
17. Nasza-Klasa o Bezpieczeństwie - http://nasza-klasa.pl/bezpieczenstwo
18. Bezpieczeństwo na Allegro - http://www.allegro.pl/country_pages/1/0/sc/
Dowiedz się więcej o bezpieczeństwie,
korzystając z poniższych stron internetowych.
www.helpline.org.pl
www.kidprotect.pl/działania
www.dzieckowsieci.fdn.pl
www.bezpiecznemedia.tp.pl
www.321internet.pl/zasady
http://www.microsoft.com/pl-pl/security/familysafety/childsafety-internet.aspx
www.helpline.org.pl
www.kidprotect.pl/działania
www.dzieckowsieci.fdn.pl
www.bezpiecznemedia.tp.pl
www.321internet.pl/zasady
http://www.microsoft.com/pl-pl/security/family-safety/childsafety-internet.aspx
Slide 10
Zadbaj o e-bezpieczeństwo swoje i innych!
Na bazie materiałów edukacyjnych o bezpieczeństwie w sieci,
oraz projektu Kidprotect i Fundacji Dzieci Niczyje
„Szkoła Bezpiecznego Internetu” i „Pomoc w Net”
opracowała E.Wójcicka
Media
Obecnie najpopularniejsze są cztery podstawowe typy środków masowego przekazu:
Internet, telewizja, radio oraz gazeta. Są one obecne na co dzień w życiu człowieka,
towarzyszą mu na każdym kroku.
Dzięki mediom ludzie mają dostęp do najświeższych informacji, edukacji i rozrywki.
Media dają nieograniczone możliwości komunikacji, rozwoju i poznawania świata.
Media kształtują opinię publiczną, wyznaczają kierunki myślenia, kształtują gusta,
światopogląd, dostarczają emocji, przemawiają do ludzkiej wyobraźni,
są także poważnym narzędziem marketingowym i biznesowym.
Pamiętając o zaletach mediów, nie możemy zapominać o ich wadach.
Musimy być krytyczni wobec treści i informacji nam przekazywanych i mieć świadomość
niebezpieczeństw i ryzyka, jakie niesie nieświadome lub ufne i beztroskie korzystanie
z mediów.
Media mogą bowiem kłamać, oszukiwać, manipulować odbiorcami,
zawierać niepożądane, szkodliwe i zakazane treści, błędne informacje,
wpływać na niewłaściwe postawy i zachowania. Na przykład: cyberprzemoc,
przestępstwa, spam, wirusy, phishing, piractwo, wyłudzenia, kradzieże, utrata danych,
włamania do bazy, przejęcie domeny, szpiegostwo, demoralizacja, pedofilia, uzależnienia
to tylko wybrane zagrożenia związane z niewłaściwym użytkowaniem i odbiorem mediów.
AKTUALNE ZAGROŻENIA BEZPIECZEŃSTWA UŻYTKOWNIKÓW W INTERNECIE
Internet to medium, które ma wiele pozytywnych zastosowań.
Niestety niesie ze sobą równie dużo zagrożeń.
Internauci mogą być narażeni na:
cyberprzemoc- zjawisko wysyłania lub publikowania, przy użyciu nowych technologii
(Internetu i telefonu komórkowego) materiałów (zdjęć, filmów, komentarzy, wiadomości itp.),
które mają na celu wyrządzenie krzywdy drugiej osobie.
nieuprawniony dostęp - włamania do miejsc strzeżonych hasłem lub innym
zabezpieczeniem (np. poczta email, konto na portalu społecznościowym itp.)
niebezpieczne kontakty- kontakty, które związane są z ryzykiem wystąpienia
niebezpieczeństwa ze strony osób, z którymi młodzi użytkownicy Internetu rozmawiają
lub korespondują, w tym uwodzenie w sieci (gooming) - to szczególna kategoria relacji
tworzona w Internecie między osobami dorosłymi a dziećmi w celu ich uwiedzenia
i wykorzystania seksualnego.
szkodliwe treści - treści pojawiające się w Internecie, które są nieadekwatne do wieku,
wrażliwości i rozwoju dziecka (np. promujące przemoc, pornografię, zachęcające
do ryzykownych zachowań itp.)
uzależnienie od Internetu - patologiczne używanie Internetu, które ma znaczący wpływ
na pogorszenie funkcjonowania dziecka w sferze: fizycznej, psychicznej, interpersonalnej,
społecznej, rodzinnej, ekonomicznej.
Przydatne kontakty:
Telefon Zaufania dla Dzieci i Młodzieży prowadzonego przez Fundację Dzieci Niczyje116 111
Helpline.org.pl
-wspólny projekt Fundacji Dzieci Niczyje i Fundacji Orange, współfinansowanym przez
Komisję Europejską w ramach projektu Safer Internet. Celem jest niesienie pomocy dzieciom i młodzieży w
sytuacjach zagrożenia bezpieczeństwa podczas korzystania z nowych technologii oraz wsparcie rodziców i
profesjonalistów , którzy w swojej pracy zawodowej spotykają się z problemami młodych internautów. Telefon
800 100 100 i czat są czynne od poniedziałku do piątku od 11.00 do 17.00;
e-mail: [email protected]
zgłaszanie nielegalnych treści: [email protected]
Fundacja Kidprotect- Szkoła Bezpiecznego Internetu- 22 636 73 04 (biuro),
500 851 978 lub przez GG801 123 400
Telefon Zaufania Rzecznika praw Dziecka800 12 12 12 od poniedziałku do piątku od godziny 8.15 do 20.00
Cyberprzemoc
Cyberprzemoc to takie zachowania jak:
•ośmieszanie, obrażanie, straszenie, nękanie czy też poniżanie kogoś
za pomocą Internetu albo telefonu komórkowego
•podszywanie się pod kogoś w portalach społecznościowych, na blogach,
wiadomościach e-mail lub komunikatorach
•włamanie się na czyjeś konto (np. pocztowe, w portalu społecznościowym,
konto komunikatora)
•publikowanie oraz rozsyłanie filmów, zdjęć, albo informacji, które kogoś ośmieszają
•tworzenie obrażających kogoś stron internetowych lub blogów
•pisanie obraźliwych komentarzy na forach, blogach, portalach społecznościowych.
Jeśli doświadczasz cyberprzemocy:
*powiedz o tym zaufanej osobie dorosłej - z jej pomocą będzie Ci łatwiej poradzić sobie
z tą sytuacją.
*postaraj się nie kontaktować ze sprawcą cyberprzemocy i nie odpowiadać
na jego zaczepki. Dzięki temu unikniesz prowokowania go do dalszych działań.
*zachowaj wszystkie dowody cyberprzemocy - nie kasuj smsów, e-maili, rozmów na czatach
lub komunikatorach.
* jeśli ktoś dokucza Ci na jakiejś stronie WWW, zrób screen strony (zdjęcie)aby zachować to, co widzisz na ekranie wciśnij klawisz "Print Screen" (Prt Sc),
a następnie otwórz program tekstowy (np. Word) lub graficzny (np. Paint) i wklej tam screen
naciskając jednocześnie klawisze "Ctrl" i "V".
Pamiętaj, aby zapisać plik!
*skontaktuj się z Helpline pod bezpłatnym numerem 800 100 100,
wyślij wiadomość e-mail na adres [email protected]
lub porozmawiaj na czacie z poziomu strony Helpline.
Nieuprawniony dostęp
Zdarza się, że ktoś bez naszej wiedzy i zgody próbuje uzyskać dostęp do naszego komputera,
konta, profilu czy bloga. Często chce w ten sposób uzyskać i przejąć informacje,
które publikujemy lub przechowujemy.
Kradzież danych polega na wyciąganiu pewnych informacji (m.in. danych osobowych)
od konkretnej osoby, przez osoby niepowołane (które nie mają na to pozwolenia).
Każdy Polak ma prawo do ochrony danych osobowych w myśl Ustawy
o Ochronie danych osobowych z dnia 29 sierpnia 1997 roku.
Dane osobowe to wszelkie informacje dotyczące zidentyfikowanej lub możliwej
do zidentyfikowania osoby fizycznej. Daną osobową będzie więc każda informacja
pozwalająca na ustalenie tożsamości osoby nawet pośrednio, poprzez inne posiadane
informacje.
Daną osobową będzie mógł stanowić np.: adres IP komputera, zdjęcie,
adres email (w szczególności jeśli składa się z imienia i nazwiska);
jeśli przy ich pomocy możemy ustalić kim jest dana osoba.
Jak chronić się przed nieuprawnionym dostępem:
•NIE PODAWAJ nikomu danych (chyba, że są wymagane przy rejestracji –
wtedy tylko w sprawdzonych serwisach publicznych)
•gdy ktoś wypytuje Cię o Twoje dane - NIE ODPOWIADAJ; najlepiej skończyć
taką rozmowę
•jeżeli nie musisz, NIE UMIESZCZAJ ważnych danych na komputerze podłączonym
do sieci
•BĄDŹ OSTROŻNA/Y w nowych miejscach w sieci - nie wiadomo jak działają – sprawdź,
jaki jest regulamin miejsca oraz czy możliwy jest kontakt z administracją
•SPRAWDŹ ZABEZPIECZENIA podczas zakupów w sieci
•dbaj cały czas o odpowiednią ochronę swojego komputera - ZAINSTALUJ PROGRAM
ANTYWIRUSOWY i WŁĄCZ FIREWALL (działający jak zapora nie dopuszczająca
szkodliwych elementów)
•AKTUALIZUJ PROGRAMY, z których korzystasz
•BĄDŹ CZUJNA/Y- nigdy, niezależnie od użytego zabezpieczenia, nie masz pewności
czy będzie ono wystarczające
Jak reagować na nieuprawniony dostęp?
Telefony komórkowe nowej generacji mają funkcje zbliżone do komputerów,
przez co są narażone na działania wirtualnych przestępców.
Zdarza się, że pobierając z Internetu na telefon grę lub aplikację niewidomego pochodzenia,
możemy wraz z nią ściągnąć wirusa. Taki wirus może zniszczyć cały system operacyjny
telefonu oraz doprowadzić do utraty wszystkich danych i kontaktów, które mieliśmy
w nim zapisane.
Jak się zabezpieczyć?
Włączaj usługę bluetooth i WIFI tylko wtedy, gdy z niej korzystasz.
Nie akceptuj propozycji połączenia z nieznanymi urządzeniami.
Nie pobieraj aplikacji i gier z nieznanych źródeł.
Zawsze czytaj regulaminy aplikacji i gier, które zamierzasz pobrać.
Jak reagować na nieuprawniony dostęp?
W przypadku kradzieży tożsamości w internecie,
należy przede wszystkim zwrócić się do prowadzących serwisy,
w których znajdują się przejęte przez hakera konta.
Wykorzystaj e-mail i szybko skontaktuj się z administratorami - opisz dokładnie sytuację,
tak aby uwiarygodnić problem i poproś o zablokowanie kont tak szybko, jak to możliwe.
Dzięki temu nie stracisz swojej reputacji przez np. spamowe wpisy na forach
spod Twojego nicka.
Jeśli nie możesz znaleźć adresu administratora strony skontaktuj się
z Helpline.org.pl i opowiedz o swoim problemie.
Wątpliwości kontaktować można ze specjalistami z Helpline.org.pl www.helpline.org.pl, [email protected], tel. 800-100-100.
Poza tym należy zmienić wszystkie hasła i loginy do serwisów internetowych
z których korzystasz, tak żeby nie było możliwe logowanie przy użyciu starych danych.
Zrób to nawet, jeśli te konta wydają się być nienaruszone - być może ktoś zechce skorzystać
z nich w przyszłości.
Jak reagować na nieuprawniony dostęp?
Jeżeli skradzione zostały dane związane z kontem bankowym lub kartą kredytową
nie należy kontaktować się w imieniu innych osób, bądź rodziców .
Nie wolno korzystać z cudzych kart, jeżeli takie znajdziemy, w takiej sytuacji należy
opowiedzieć rodzicom , bądź zaufanej osobie dorosłej o całej sytuacji.
Jeżeli skradzione zostały dane do Twojej karty kredytowej, lub też wykonano jakieś zakupy
na Twoje konto - wtedy należy bezzwłocznie skontaktować się z policją.
Jeżeli korzystałeś z karty kredytowej rodziców, lub ktoś wykonał zakupy na Twoje
konto, ktoś włamał sie na twoje konto, profil, blog, ktoś podszywa się pod ciebie
w celu ośmieszenia, padłeś ofiarą nękania, zastraszania i gróźb w Internecie
i za pośrednictwem telefonów komórkowych jest to wykroczenie i możesz zgłosić je na policję.
Jeżeli masz mniej niż 18 lat w takiej sytuacji zawiadomienie na policję
lub do prokuratury składają w Twoim imieniu osoby dorosłe: rodzice lub opiekunowie
prawni.
Niebezpieczne kontakty
Nigdy nie wiadomo, kto jest po drugiej stronie!
Jeśli podejrzewasz, że osoba z którą nawiązałeś/aś kontakt w Sieci ma wobec Ciebie
złe zamiary postaraj się:
Zachować korespondencję z tą osobą - w historii komunikatora, e-mailach, sms'ach
itp.
Spróbuj przypomnieć sobie wszystkie informacje, które posiadasz na temat tej osoby.
Spróbuj porozmawiać o tym z rodzicami czy inną zaufaną osobą dorosłą.
Rodzice lub prawni opiekunowie mogą podjąć działania,
które zapewnią Ci bezpieczeństwo.
Jeśli czujesz, że trudno Ci będzie przeprowadzić taką rozmowę skontaktuj się z Helpline - www.helpline.org.pl, [email protected],
tel. 800-100-100.
Niebezpieczne kontakty
Nigdy nie wiadomo, kto jest po drugiej stronie!
Pamiętaj!
Masz prawo odmówić rozmów na tematy intymne i każdy powinien to uszanować.
Masz prawo przerwać każdy kontakt, który Cię niepokoi.
Masz prawo powiedzieć o wszystkim rodzicom/opiekunom prawnym.
Masz prawo zgłosić administratorowi portalu każdą sytuację, która nie jest zgodna
z jego regulaminem.
Wskazówki, jak bezpiecznie kontaktować się z innymi:
•Staraj się spotykać przede wszystkim z osobami, które poznałeś/aś w świecie realnym.
•Nie podawaj nieznajomym swoich danych osobowych, takich jak numer telefonu
i adres, numer komunikatora, e-mail.
•Posługuj się Nickiem, nie podawaj prawdziwego imienia i nazwiska.
•Nie rozmawiaj z osobami poznanymi w Sieci na tematy intymne.
•Nie opowiadaj nieznajomym o Twoich prywatnych sprawach ani o Twojej rodzinie.
•Bądź ostrożny z wysyłaniem zdjęć- nigdy nie wiesz, gdzie mogą później trafić.
Jeśli coś podejrzewasz, powiedz rodzicom
lub skontaktuj się z Helpline - www.helpline.org.pl, [email protected],
tel. bezpłatny 800-100-100.
Szkodliwe treści to przede wszystkim informacje:
•Ukazujące pornografię
•Namawiające do wyśmiewania innych z powodu rasy, narodowości lub wyznawanej religii
•Namawiające do popełnienia przestępstwa
•Propagujące faszyzm i totalitaryzm
•Prezentujące przemoc
•Zachęcające do podejmowania działań autodestrukcyjnych, czyli takich, które powodują
szkody cielesne lub psychiczne np. uzależnienie
•Zawierające wulgaryzmy
•Zawierające elementy psychomanipulacji, czyli takiego sterowania cudzymi uczuciami,
którego celem jest wyłudzenie korzyści materialnych lub zmuszenie do niewłaściwych
zachowań
•Wprowadzające w błąd, co może mieć wpływ na życie i zdrowie młodego użytkownika
•Zachęcające do prostytucji, używania narkotyków czy hazardu
Szkodliwe treści
Jeśli w czasie surfowania po sieci natkniesz się na szkodliwe lub niebezpieczne treści
skontaktuj się z Helpline.org.pl
Telefon bezpłatny 800 100 100 i czat są czynne od poniedziałku do piątku od 11.00 do 17.00
Możesz również napisać na adres [email protected] lub za pomocą formularza
dostępnego na stronie www.helpline.org.pl
Treści nielegalne, które naruszają prawo, czyli:
*opublikowaną w sieci pornografię bez filtra informacyjnego z o materiałach
tylko dla dorosłych,
*treści rasistowskie,
*treści propagujące totalitaryzm i faszyzm,
możesz to zgłosić anonimowo poprzez formularz na stronie www.dyzurnet.pl
Uzależnienie od komputera
U osób, które nadużywają Internetu/komputera może pojawić się:
•Silna potrzeba lub poczucie przymusu korzystania z Internetu.
•Brak kontroli nad długością czasu spędzanego w Sieci.
•Problem z powstrzymaniem się od korzystania z Internetu.
•Występowanie niepokoju, rozdrażnienia czy gorszego samopoczucia
przy próbie przerwania lub ograniczenia korzystania z Internetu oraz ustępowanie tych
stanów z chwilą powrotu do Sieci.
•Zaniedbywanie dotychczasowych zainteresowań oraz kontaktów z ludźmi
na rzecz Internetu.
•Spędzanie coraz większej ilości czasu w Internecie celem uzyskania zadowolenia,
dobrego samopoczucia, które poprzednio osiągane było w znacznie krótszym czasie.
•Korzystanie z Internetu pomimo szkodliwości poświęcania tak długiego czasu na jedną
aktywność.
Jeśli podobne objawy widzisz u siebie –
zadzwoń bezpłatnie do Helpline 800 100 100,
napisz [email protected]
lub porozmawiaj na czacie www.helpline.org.pl
Uzależnienie od komputera
Konsekwencje nadużywania Internetu:
•Zaniedbywanie nauki oraz codziennych obowiązków;
•Zaburzenia w sferze uczuć i emocji np. częste uczucie niepokoju, agresja;
•Brak troski o własne zdrowie (brak snu, brak ruchu, nieregularne posiłki) i higienę
osobistą;
•Wyobcowanie z realnego świata;
•Problemy w relacjach z ludźmi, unikanie kontaktu z ludźmi w świecie realnym,
konflikty;
•Rezygnacja z zainteresowań i przyjemności;
•Trudności z koncentracją;
•Problemy zdrowotne (pogorszenie wzroku, bóle głowy, niedożywienie, zaburzenia
snu, nieprawidłowy oddech, zespół kanału nadgarstka, skrzywienia kręgosłupa).
Kilka zasad, których należy przestrzegać:
• Używaj bezpiecznych haseł (Idealne hasło jest długie i zawiera litery, punktację, symbole
i cyfry) i nie ujawniaj haseł innych osobom, nawet swoim znajomym.
• Zabezpieczaj zachowane hasła. Uważaj gdzie przechowujesz zapisane hasła. Nie
przechowuj haseł w plecaku, portfelu czy w pliku na swoim komputerze! Przestępcy
najpierw szukają właśnie tam.
• Nigdy nie wysyłaj swojego hasła przez pocztę elektroniczną! Jakakolwiek wiadomość
e-mail, nawet od „zaufanej” witryny, która prosi o podanie hasła, aktualizację karty
kredytowej lub prosi o wejście na stronę internetową w celu zweryfikowania hasła, może
stanowić oszustwo typu phishing (kradzież twojej tożsamości).
• Nie wpisuj haseł na komputerach, nad którymi nie masz kontroli.
Z ogólnie dostępnych komputerów w szkole, czytelni, kafejkach Internetowych czy
pracowniach komputerowych korzystaj tylko do anonimowego przeglądania Internetu
bez podawania nazwy użytkownika i hasła i zawsze wyloguj się z konta.
• Nie podawaj danych osobowych, które pozwalają na identyfikację. Używaj Nicka.
Pamiętaj! W sieci nie jesteś anonimowy i nie wiadomo, kto jest po drugiej stronie…
Przeczytaj o bezpiecznych mediach:
1. Szkoła Bezpiecznego Internetu- http://www.szkolabezpiecznegointernetu.pl
2.Bezpieczeństwo internautów Helpline - http://www.helpline.org.pl
3. Fundacja Kidprotect.pl - http://www.kidprotect.pl
4. Dziecko w sieci- www.dzieckowsieci.fdn.pl
5. Program "Mądrzy Rodzice" - http://www.madrzy-rodzice.pl
6. Bezpieczne Media- przewodnik dla rodziców - http://www.bezpiecznemedia.tp.pl
7. Oprogramowanie kontroli rodzicielskiej NORTON On-Line Family - https://onlinefamily.norton.com
8. Centrum Bezpieczeństwa Microsoft - http://www.microsoft.com/pl-pl/security/family-safety/childsafetyinternet.aspx
9. Program 3-2-1-Internet - http://www.321internet.pl/zasady.html
10. Program Sieciaki - http://www.sieciaki.pl ; http://www.sieciaki.pl/dla-rodzicow-i-nauczycieli
11. Program unijny Safer Internet- bezpieczny internet - http://www.saferinternet.pl
12. Zgłaszanie nielegalnych treści, np. dotyczących rasizmu- Dyżurnet - http://www.dyzurnet.pl
13. O bezpieczeństwie w sieci- http://www.orange.pl/bezpieczenstwo_w_sieci.phtml
14. O mediach- http://redesignmag.pl/Bezpieczne_media.html
15. Bezpieczeństwo dzieci w sieci. Poradnik http://www.sunrisedzieciom.pl/poradnik_bezpieczenstwo_dzieci_w_sieci.pdf
16.Interkl@sa - http://www.interklasa.pl
17. Nasza-Klasa o Bezpieczeństwie - http://nasza-klasa.pl/bezpieczenstwo
18. Bezpieczeństwo na Allegro - http://www.allegro.pl/country_pages/1/0/sc/
Dowiedz się więcej o bezpieczeństwie,
korzystając z poniższych stron internetowych.
www.helpline.org.pl
www.kidprotect.pl/działania
www.dzieckowsieci.fdn.pl
www.bezpiecznemedia.tp.pl
www.321internet.pl/zasady
http://www.microsoft.com/pl-pl/security/familysafety/childsafety-internet.aspx
www.helpline.org.pl
www.kidprotect.pl/działania
www.dzieckowsieci.fdn.pl
www.bezpiecznemedia.tp.pl
www.321internet.pl/zasady
http://www.microsoft.com/pl-pl/security/family-safety/childsafety-internet.aspx
Slide 11
Zadbaj o e-bezpieczeństwo swoje i innych!
Na bazie materiałów edukacyjnych o bezpieczeństwie w sieci,
oraz projektu Kidprotect i Fundacji Dzieci Niczyje
„Szkoła Bezpiecznego Internetu” i „Pomoc w Net”
opracowała E.Wójcicka
Media
Obecnie najpopularniejsze są cztery podstawowe typy środków masowego przekazu:
Internet, telewizja, radio oraz gazeta. Są one obecne na co dzień w życiu człowieka,
towarzyszą mu na każdym kroku.
Dzięki mediom ludzie mają dostęp do najświeższych informacji, edukacji i rozrywki.
Media dają nieograniczone możliwości komunikacji, rozwoju i poznawania świata.
Media kształtują opinię publiczną, wyznaczają kierunki myślenia, kształtują gusta,
światopogląd, dostarczają emocji, przemawiają do ludzkiej wyobraźni,
są także poważnym narzędziem marketingowym i biznesowym.
Pamiętając o zaletach mediów, nie możemy zapominać o ich wadach.
Musimy być krytyczni wobec treści i informacji nam przekazywanych i mieć świadomość
niebezpieczeństw i ryzyka, jakie niesie nieświadome lub ufne i beztroskie korzystanie
z mediów.
Media mogą bowiem kłamać, oszukiwać, manipulować odbiorcami,
zawierać niepożądane, szkodliwe i zakazane treści, błędne informacje,
wpływać na niewłaściwe postawy i zachowania. Na przykład: cyberprzemoc,
przestępstwa, spam, wirusy, phishing, piractwo, wyłudzenia, kradzieże, utrata danych,
włamania do bazy, przejęcie domeny, szpiegostwo, demoralizacja, pedofilia, uzależnienia
to tylko wybrane zagrożenia związane z niewłaściwym użytkowaniem i odbiorem mediów.
AKTUALNE ZAGROŻENIA BEZPIECZEŃSTWA UŻYTKOWNIKÓW W INTERNECIE
Internet to medium, które ma wiele pozytywnych zastosowań.
Niestety niesie ze sobą równie dużo zagrożeń.
Internauci mogą być narażeni na:
cyberprzemoc- zjawisko wysyłania lub publikowania, przy użyciu nowych technologii
(Internetu i telefonu komórkowego) materiałów (zdjęć, filmów, komentarzy, wiadomości itp.),
które mają na celu wyrządzenie krzywdy drugiej osobie.
nieuprawniony dostęp - włamania do miejsc strzeżonych hasłem lub innym
zabezpieczeniem (np. poczta email, konto na portalu społecznościowym itp.)
niebezpieczne kontakty- kontakty, które związane są z ryzykiem wystąpienia
niebezpieczeństwa ze strony osób, z którymi młodzi użytkownicy Internetu rozmawiają
lub korespondują, w tym uwodzenie w sieci (gooming) - to szczególna kategoria relacji
tworzona w Internecie między osobami dorosłymi a dziećmi w celu ich uwiedzenia
i wykorzystania seksualnego.
szkodliwe treści - treści pojawiające się w Internecie, które są nieadekwatne do wieku,
wrażliwości i rozwoju dziecka (np. promujące przemoc, pornografię, zachęcające
do ryzykownych zachowań itp.)
uzależnienie od Internetu - patologiczne używanie Internetu, które ma znaczący wpływ
na pogorszenie funkcjonowania dziecka w sferze: fizycznej, psychicznej, interpersonalnej,
społecznej, rodzinnej, ekonomicznej.
Przydatne kontakty:
Telefon Zaufania dla Dzieci i Młodzieży prowadzonego przez Fundację Dzieci Niczyje116 111
Helpline.org.pl
-wspólny projekt Fundacji Dzieci Niczyje i Fundacji Orange, współfinansowanym przez
Komisję Europejską w ramach projektu Safer Internet. Celem jest niesienie pomocy dzieciom i młodzieży w
sytuacjach zagrożenia bezpieczeństwa podczas korzystania z nowych technologii oraz wsparcie rodziców i
profesjonalistów , którzy w swojej pracy zawodowej spotykają się z problemami młodych internautów. Telefon
800 100 100 i czat są czynne od poniedziałku do piątku od 11.00 do 17.00;
e-mail: [email protected]
zgłaszanie nielegalnych treści: [email protected]
Fundacja Kidprotect- Szkoła Bezpiecznego Internetu- 22 636 73 04 (biuro),
500 851 978 lub przez GG801 123 400
Telefon Zaufania Rzecznika praw Dziecka800 12 12 12 od poniedziałku do piątku od godziny 8.15 do 20.00
Cyberprzemoc
Cyberprzemoc to takie zachowania jak:
•ośmieszanie, obrażanie, straszenie, nękanie czy też poniżanie kogoś
za pomocą Internetu albo telefonu komórkowego
•podszywanie się pod kogoś w portalach społecznościowych, na blogach,
wiadomościach e-mail lub komunikatorach
•włamanie się na czyjeś konto (np. pocztowe, w portalu społecznościowym,
konto komunikatora)
•publikowanie oraz rozsyłanie filmów, zdjęć, albo informacji, które kogoś ośmieszają
•tworzenie obrażających kogoś stron internetowych lub blogów
•pisanie obraźliwych komentarzy na forach, blogach, portalach społecznościowych.
Jeśli doświadczasz cyberprzemocy:
*powiedz o tym zaufanej osobie dorosłej - z jej pomocą będzie Ci łatwiej poradzić sobie
z tą sytuacją.
*postaraj się nie kontaktować ze sprawcą cyberprzemocy i nie odpowiadać
na jego zaczepki. Dzięki temu unikniesz prowokowania go do dalszych działań.
*zachowaj wszystkie dowody cyberprzemocy - nie kasuj smsów, e-maili, rozmów na czatach
lub komunikatorach.
* jeśli ktoś dokucza Ci na jakiejś stronie WWW, zrób screen strony (zdjęcie)aby zachować to, co widzisz na ekranie wciśnij klawisz "Print Screen" (Prt Sc),
a następnie otwórz program tekstowy (np. Word) lub graficzny (np. Paint) i wklej tam screen
naciskając jednocześnie klawisze "Ctrl" i "V".
Pamiętaj, aby zapisać plik!
*skontaktuj się z Helpline pod bezpłatnym numerem 800 100 100,
wyślij wiadomość e-mail na adres [email protected]
lub porozmawiaj na czacie z poziomu strony Helpline.
Nieuprawniony dostęp
Zdarza się, że ktoś bez naszej wiedzy i zgody próbuje uzyskać dostęp do naszego komputera,
konta, profilu czy bloga. Często chce w ten sposób uzyskać i przejąć informacje,
które publikujemy lub przechowujemy.
Kradzież danych polega na wyciąganiu pewnych informacji (m.in. danych osobowych)
od konkretnej osoby, przez osoby niepowołane (które nie mają na to pozwolenia).
Każdy Polak ma prawo do ochrony danych osobowych w myśl Ustawy
o Ochronie danych osobowych z dnia 29 sierpnia 1997 roku.
Dane osobowe to wszelkie informacje dotyczące zidentyfikowanej lub możliwej
do zidentyfikowania osoby fizycznej. Daną osobową będzie więc każda informacja
pozwalająca na ustalenie tożsamości osoby nawet pośrednio, poprzez inne posiadane
informacje.
Daną osobową będzie mógł stanowić np.: adres IP komputera, zdjęcie,
adres email (w szczególności jeśli składa się z imienia i nazwiska);
jeśli przy ich pomocy możemy ustalić kim jest dana osoba.
Jak chronić się przed nieuprawnionym dostępem:
•NIE PODAWAJ nikomu danych (chyba, że są wymagane przy rejestracji –
wtedy tylko w sprawdzonych serwisach publicznych)
•gdy ktoś wypytuje Cię o Twoje dane - NIE ODPOWIADAJ; najlepiej skończyć
taką rozmowę
•jeżeli nie musisz, NIE UMIESZCZAJ ważnych danych na komputerze podłączonym
do sieci
•BĄDŹ OSTROŻNA/Y w nowych miejscach w sieci - nie wiadomo jak działają – sprawdź,
jaki jest regulamin miejsca oraz czy możliwy jest kontakt z administracją
•SPRAWDŹ ZABEZPIECZENIA podczas zakupów w sieci
•dbaj cały czas o odpowiednią ochronę swojego komputera - ZAINSTALUJ PROGRAM
ANTYWIRUSOWY i WŁĄCZ FIREWALL (działający jak zapora nie dopuszczająca
szkodliwych elementów)
•AKTUALIZUJ PROGRAMY, z których korzystasz
•BĄDŹ CZUJNA/Y- nigdy, niezależnie od użytego zabezpieczenia, nie masz pewności
czy będzie ono wystarczające
Jak reagować na nieuprawniony dostęp?
Telefony komórkowe nowej generacji mają funkcje zbliżone do komputerów,
przez co są narażone na działania wirtualnych przestępców.
Zdarza się, że pobierając z Internetu na telefon grę lub aplikację niewidomego pochodzenia,
możemy wraz z nią ściągnąć wirusa. Taki wirus może zniszczyć cały system operacyjny
telefonu oraz doprowadzić do utraty wszystkich danych i kontaktów, które mieliśmy
w nim zapisane.
Jak się zabezpieczyć?
Włączaj usługę bluetooth i WIFI tylko wtedy, gdy z niej korzystasz.
Nie akceptuj propozycji połączenia z nieznanymi urządzeniami.
Nie pobieraj aplikacji i gier z nieznanych źródeł.
Zawsze czytaj regulaminy aplikacji i gier, które zamierzasz pobrać.
Jak reagować na nieuprawniony dostęp?
W przypadku kradzieży tożsamości w internecie,
należy przede wszystkim zwrócić się do prowadzących serwisy,
w których znajdują się przejęte przez hakera konta.
Wykorzystaj e-mail i szybko skontaktuj się z administratorami - opisz dokładnie sytuację,
tak aby uwiarygodnić problem i poproś o zablokowanie kont tak szybko, jak to możliwe.
Dzięki temu nie stracisz swojej reputacji przez np. spamowe wpisy na forach
spod Twojego nicka.
Jeśli nie możesz znaleźć adresu administratora strony skontaktuj się
z Helpline.org.pl i opowiedz o swoim problemie.
Wątpliwości kontaktować można ze specjalistami z Helpline.org.pl www.helpline.org.pl, [email protected], tel. 800-100-100.
Poza tym należy zmienić wszystkie hasła i loginy do serwisów internetowych
z których korzystasz, tak żeby nie było możliwe logowanie przy użyciu starych danych.
Zrób to nawet, jeśli te konta wydają się być nienaruszone - być może ktoś zechce skorzystać
z nich w przyszłości.
Jak reagować na nieuprawniony dostęp?
Jeżeli skradzione zostały dane związane z kontem bankowym lub kartą kredytową
nie należy kontaktować się w imieniu innych osób, bądź rodziców .
Nie wolno korzystać z cudzych kart, jeżeli takie znajdziemy, w takiej sytuacji należy
opowiedzieć rodzicom , bądź zaufanej osobie dorosłej o całej sytuacji.
Jeżeli skradzione zostały dane do Twojej karty kredytowej, lub też wykonano jakieś zakupy
na Twoje konto - wtedy należy bezzwłocznie skontaktować się z policją.
Jeżeli korzystałeś z karty kredytowej rodziców, lub ktoś wykonał zakupy na Twoje
konto, ktoś włamał sie na twoje konto, profil, blog, ktoś podszywa się pod ciebie
w celu ośmieszenia, padłeś ofiarą nękania, zastraszania i gróźb w Internecie
i za pośrednictwem telefonów komórkowych jest to wykroczenie i możesz zgłosić je na policję.
Jeżeli masz mniej niż 18 lat w takiej sytuacji zawiadomienie na policję
lub do prokuratury składają w Twoim imieniu osoby dorosłe: rodzice lub opiekunowie
prawni.
Niebezpieczne kontakty
Nigdy nie wiadomo, kto jest po drugiej stronie!
Jeśli podejrzewasz, że osoba z którą nawiązałeś/aś kontakt w Sieci ma wobec Ciebie
złe zamiary postaraj się:
Zachować korespondencję z tą osobą - w historii komunikatora, e-mailach, sms'ach
itp.
Spróbuj przypomnieć sobie wszystkie informacje, które posiadasz na temat tej osoby.
Spróbuj porozmawiać o tym z rodzicami czy inną zaufaną osobą dorosłą.
Rodzice lub prawni opiekunowie mogą podjąć działania,
które zapewnią Ci bezpieczeństwo.
Jeśli czujesz, że trudno Ci będzie przeprowadzić taką rozmowę skontaktuj się z Helpline - www.helpline.org.pl, [email protected],
tel. 800-100-100.
Niebezpieczne kontakty
Nigdy nie wiadomo, kto jest po drugiej stronie!
Pamiętaj!
Masz prawo odmówić rozmów na tematy intymne i każdy powinien to uszanować.
Masz prawo przerwać każdy kontakt, który Cię niepokoi.
Masz prawo powiedzieć o wszystkim rodzicom/opiekunom prawnym.
Masz prawo zgłosić administratorowi portalu każdą sytuację, która nie jest zgodna
z jego regulaminem.
Wskazówki, jak bezpiecznie kontaktować się z innymi:
•Staraj się spotykać przede wszystkim z osobami, które poznałeś/aś w świecie realnym.
•Nie podawaj nieznajomym swoich danych osobowych, takich jak numer telefonu
i adres, numer komunikatora, e-mail.
•Posługuj się Nickiem, nie podawaj prawdziwego imienia i nazwiska.
•Nie rozmawiaj z osobami poznanymi w Sieci na tematy intymne.
•Nie opowiadaj nieznajomym o Twoich prywatnych sprawach ani o Twojej rodzinie.
•Bądź ostrożny z wysyłaniem zdjęć- nigdy nie wiesz, gdzie mogą później trafić.
Jeśli coś podejrzewasz, powiedz rodzicom
lub skontaktuj się z Helpline - www.helpline.org.pl, [email protected],
tel. bezpłatny 800-100-100.
Szkodliwe treści to przede wszystkim informacje:
•Ukazujące pornografię
•Namawiające do wyśmiewania innych z powodu rasy, narodowości lub wyznawanej religii
•Namawiające do popełnienia przestępstwa
•Propagujące faszyzm i totalitaryzm
•Prezentujące przemoc
•Zachęcające do podejmowania działań autodestrukcyjnych, czyli takich, które powodują
szkody cielesne lub psychiczne np. uzależnienie
•Zawierające wulgaryzmy
•Zawierające elementy psychomanipulacji, czyli takiego sterowania cudzymi uczuciami,
którego celem jest wyłudzenie korzyści materialnych lub zmuszenie do niewłaściwych
zachowań
•Wprowadzające w błąd, co może mieć wpływ na życie i zdrowie młodego użytkownika
•Zachęcające do prostytucji, używania narkotyków czy hazardu
Szkodliwe treści
Jeśli w czasie surfowania po sieci natkniesz się na szkodliwe lub niebezpieczne treści
skontaktuj się z Helpline.org.pl
Telefon bezpłatny 800 100 100 i czat są czynne od poniedziałku do piątku od 11.00 do 17.00
Możesz również napisać na adres [email protected] lub za pomocą formularza
dostępnego na stronie www.helpline.org.pl
Treści nielegalne, które naruszają prawo, czyli:
*opublikowaną w sieci pornografię bez filtra informacyjnego z o materiałach
tylko dla dorosłych,
*treści rasistowskie,
*treści propagujące totalitaryzm i faszyzm,
możesz to zgłosić anonimowo poprzez formularz na stronie www.dyzurnet.pl
Uzależnienie od komputera
U osób, które nadużywają Internetu/komputera może pojawić się:
•Silna potrzeba lub poczucie przymusu korzystania z Internetu.
•Brak kontroli nad długością czasu spędzanego w Sieci.
•Problem z powstrzymaniem się od korzystania z Internetu.
•Występowanie niepokoju, rozdrażnienia czy gorszego samopoczucia
przy próbie przerwania lub ograniczenia korzystania z Internetu oraz ustępowanie tych
stanów z chwilą powrotu do Sieci.
•Zaniedbywanie dotychczasowych zainteresowań oraz kontaktów z ludźmi
na rzecz Internetu.
•Spędzanie coraz większej ilości czasu w Internecie celem uzyskania zadowolenia,
dobrego samopoczucia, które poprzednio osiągane było w znacznie krótszym czasie.
•Korzystanie z Internetu pomimo szkodliwości poświęcania tak długiego czasu na jedną
aktywność.
Jeśli podobne objawy widzisz u siebie –
zadzwoń bezpłatnie do Helpline 800 100 100,
napisz [email protected]
lub porozmawiaj na czacie www.helpline.org.pl
Uzależnienie od komputera
Konsekwencje nadużywania Internetu:
•Zaniedbywanie nauki oraz codziennych obowiązków;
•Zaburzenia w sferze uczuć i emocji np. częste uczucie niepokoju, agresja;
•Brak troski o własne zdrowie (brak snu, brak ruchu, nieregularne posiłki) i higienę
osobistą;
•Wyobcowanie z realnego świata;
•Problemy w relacjach z ludźmi, unikanie kontaktu z ludźmi w świecie realnym,
konflikty;
•Rezygnacja z zainteresowań i przyjemności;
•Trudności z koncentracją;
•Problemy zdrowotne (pogorszenie wzroku, bóle głowy, niedożywienie, zaburzenia
snu, nieprawidłowy oddech, zespół kanału nadgarstka, skrzywienia kręgosłupa).
Kilka zasad, których należy przestrzegać:
• Używaj bezpiecznych haseł (Idealne hasło jest długie i zawiera litery, punktację, symbole
i cyfry) i nie ujawniaj haseł innych osobom, nawet swoim znajomym.
• Zabezpieczaj zachowane hasła. Uważaj gdzie przechowujesz zapisane hasła. Nie
przechowuj haseł w plecaku, portfelu czy w pliku na swoim komputerze! Przestępcy
najpierw szukają właśnie tam.
• Nigdy nie wysyłaj swojego hasła przez pocztę elektroniczną! Jakakolwiek wiadomość
e-mail, nawet od „zaufanej” witryny, która prosi o podanie hasła, aktualizację karty
kredytowej lub prosi o wejście na stronę internetową w celu zweryfikowania hasła, może
stanowić oszustwo typu phishing (kradzież twojej tożsamości).
• Nie wpisuj haseł na komputerach, nad którymi nie masz kontroli.
Z ogólnie dostępnych komputerów w szkole, czytelni, kafejkach Internetowych czy
pracowniach komputerowych korzystaj tylko do anonimowego przeglądania Internetu
bez podawania nazwy użytkownika i hasła i zawsze wyloguj się z konta.
• Nie podawaj danych osobowych, które pozwalają na identyfikację. Używaj Nicka.
Pamiętaj! W sieci nie jesteś anonimowy i nie wiadomo, kto jest po drugiej stronie…
Przeczytaj o bezpiecznych mediach:
1. Szkoła Bezpiecznego Internetu- http://www.szkolabezpiecznegointernetu.pl
2.Bezpieczeństwo internautów Helpline - http://www.helpline.org.pl
3. Fundacja Kidprotect.pl - http://www.kidprotect.pl
4. Dziecko w sieci- www.dzieckowsieci.fdn.pl
5. Program "Mądrzy Rodzice" - http://www.madrzy-rodzice.pl
6. Bezpieczne Media- przewodnik dla rodziców - http://www.bezpiecznemedia.tp.pl
7. Oprogramowanie kontroli rodzicielskiej NORTON On-Line Family - https://onlinefamily.norton.com
8. Centrum Bezpieczeństwa Microsoft - http://www.microsoft.com/pl-pl/security/family-safety/childsafetyinternet.aspx
9. Program 3-2-1-Internet - http://www.321internet.pl/zasady.html
10. Program Sieciaki - http://www.sieciaki.pl ; http://www.sieciaki.pl/dla-rodzicow-i-nauczycieli
11. Program unijny Safer Internet- bezpieczny internet - http://www.saferinternet.pl
12. Zgłaszanie nielegalnych treści, np. dotyczących rasizmu- Dyżurnet - http://www.dyzurnet.pl
13. O bezpieczeństwie w sieci- http://www.orange.pl/bezpieczenstwo_w_sieci.phtml
14. O mediach- http://redesignmag.pl/Bezpieczne_media.html
15. Bezpieczeństwo dzieci w sieci. Poradnik http://www.sunrisedzieciom.pl/poradnik_bezpieczenstwo_dzieci_w_sieci.pdf
16.Interkl@sa - http://www.interklasa.pl
17. Nasza-Klasa o Bezpieczeństwie - http://nasza-klasa.pl/bezpieczenstwo
18. Bezpieczeństwo na Allegro - http://www.allegro.pl/country_pages/1/0/sc/
Dowiedz się więcej o bezpieczeństwie,
korzystając z poniższych stron internetowych.
www.helpline.org.pl
www.kidprotect.pl/działania
www.dzieckowsieci.fdn.pl
www.bezpiecznemedia.tp.pl
www.321internet.pl/zasady
http://www.microsoft.com/pl-pl/security/familysafety/childsafety-internet.aspx
www.helpline.org.pl
www.kidprotect.pl/działania
www.dzieckowsieci.fdn.pl
www.bezpiecznemedia.tp.pl
www.321internet.pl/zasady
http://www.microsoft.com/pl-pl/security/family-safety/childsafety-internet.aspx
Slide 12
Zadbaj o e-bezpieczeństwo swoje i innych!
Na bazie materiałów edukacyjnych o bezpieczeństwie w sieci,
oraz projektu Kidprotect i Fundacji Dzieci Niczyje
„Szkoła Bezpiecznego Internetu” i „Pomoc w Net”
opracowała E.Wójcicka
Media
Obecnie najpopularniejsze są cztery podstawowe typy środków masowego przekazu:
Internet, telewizja, radio oraz gazeta. Są one obecne na co dzień w życiu człowieka,
towarzyszą mu na każdym kroku.
Dzięki mediom ludzie mają dostęp do najświeższych informacji, edukacji i rozrywki.
Media dają nieograniczone możliwości komunikacji, rozwoju i poznawania świata.
Media kształtują opinię publiczną, wyznaczają kierunki myślenia, kształtują gusta,
światopogląd, dostarczają emocji, przemawiają do ludzkiej wyobraźni,
są także poważnym narzędziem marketingowym i biznesowym.
Pamiętając o zaletach mediów, nie możemy zapominać o ich wadach.
Musimy być krytyczni wobec treści i informacji nam przekazywanych i mieć świadomość
niebezpieczeństw i ryzyka, jakie niesie nieświadome lub ufne i beztroskie korzystanie
z mediów.
Media mogą bowiem kłamać, oszukiwać, manipulować odbiorcami,
zawierać niepożądane, szkodliwe i zakazane treści, błędne informacje,
wpływać na niewłaściwe postawy i zachowania. Na przykład: cyberprzemoc,
przestępstwa, spam, wirusy, phishing, piractwo, wyłudzenia, kradzieże, utrata danych,
włamania do bazy, przejęcie domeny, szpiegostwo, demoralizacja, pedofilia, uzależnienia
to tylko wybrane zagrożenia związane z niewłaściwym użytkowaniem i odbiorem mediów.
AKTUALNE ZAGROŻENIA BEZPIECZEŃSTWA UŻYTKOWNIKÓW W INTERNECIE
Internet to medium, które ma wiele pozytywnych zastosowań.
Niestety niesie ze sobą równie dużo zagrożeń.
Internauci mogą być narażeni na:
cyberprzemoc- zjawisko wysyłania lub publikowania, przy użyciu nowych technologii
(Internetu i telefonu komórkowego) materiałów (zdjęć, filmów, komentarzy, wiadomości itp.),
które mają na celu wyrządzenie krzywdy drugiej osobie.
nieuprawniony dostęp - włamania do miejsc strzeżonych hasłem lub innym
zabezpieczeniem (np. poczta email, konto na portalu społecznościowym itp.)
niebezpieczne kontakty- kontakty, które związane są z ryzykiem wystąpienia
niebezpieczeństwa ze strony osób, z którymi młodzi użytkownicy Internetu rozmawiają
lub korespondują, w tym uwodzenie w sieci (gooming) - to szczególna kategoria relacji
tworzona w Internecie między osobami dorosłymi a dziećmi w celu ich uwiedzenia
i wykorzystania seksualnego.
szkodliwe treści - treści pojawiające się w Internecie, które są nieadekwatne do wieku,
wrażliwości i rozwoju dziecka (np. promujące przemoc, pornografię, zachęcające
do ryzykownych zachowań itp.)
uzależnienie od Internetu - patologiczne używanie Internetu, które ma znaczący wpływ
na pogorszenie funkcjonowania dziecka w sferze: fizycznej, psychicznej, interpersonalnej,
społecznej, rodzinnej, ekonomicznej.
Przydatne kontakty:
Telefon Zaufania dla Dzieci i Młodzieży prowadzonego przez Fundację Dzieci Niczyje116 111
Helpline.org.pl
-wspólny projekt Fundacji Dzieci Niczyje i Fundacji Orange, współfinansowanym przez
Komisję Europejską w ramach projektu Safer Internet. Celem jest niesienie pomocy dzieciom i młodzieży w
sytuacjach zagrożenia bezpieczeństwa podczas korzystania z nowych technologii oraz wsparcie rodziców i
profesjonalistów , którzy w swojej pracy zawodowej spotykają się z problemami młodych internautów. Telefon
800 100 100 i czat są czynne od poniedziałku do piątku od 11.00 do 17.00;
e-mail: [email protected]
zgłaszanie nielegalnych treści: [email protected]
Fundacja Kidprotect- Szkoła Bezpiecznego Internetu- 22 636 73 04 (biuro),
500 851 978 lub przez GG801 123 400
Telefon Zaufania Rzecznika praw Dziecka800 12 12 12 od poniedziałku do piątku od godziny 8.15 do 20.00
Cyberprzemoc
Cyberprzemoc to takie zachowania jak:
•ośmieszanie, obrażanie, straszenie, nękanie czy też poniżanie kogoś
za pomocą Internetu albo telefonu komórkowego
•podszywanie się pod kogoś w portalach społecznościowych, na blogach,
wiadomościach e-mail lub komunikatorach
•włamanie się na czyjeś konto (np. pocztowe, w portalu społecznościowym,
konto komunikatora)
•publikowanie oraz rozsyłanie filmów, zdjęć, albo informacji, które kogoś ośmieszają
•tworzenie obrażających kogoś stron internetowych lub blogów
•pisanie obraźliwych komentarzy na forach, blogach, portalach społecznościowych.
Jeśli doświadczasz cyberprzemocy:
*powiedz o tym zaufanej osobie dorosłej - z jej pomocą będzie Ci łatwiej poradzić sobie
z tą sytuacją.
*postaraj się nie kontaktować ze sprawcą cyberprzemocy i nie odpowiadać
na jego zaczepki. Dzięki temu unikniesz prowokowania go do dalszych działań.
*zachowaj wszystkie dowody cyberprzemocy - nie kasuj smsów, e-maili, rozmów na czatach
lub komunikatorach.
* jeśli ktoś dokucza Ci na jakiejś stronie WWW, zrób screen strony (zdjęcie)aby zachować to, co widzisz na ekranie wciśnij klawisz "Print Screen" (Prt Sc),
a następnie otwórz program tekstowy (np. Word) lub graficzny (np. Paint) i wklej tam screen
naciskając jednocześnie klawisze "Ctrl" i "V".
Pamiętaj, aby zapisać plik!
*skontaktuj się z Helpline pod bezpłatnym numerem 800 100 100,
wyślij wiadomość e-mail na adres [email protected]
lub porozmawiaj na czacie z poziomu strony Helpline.
Nieuprawniony dostęp
Zdarza się, że ktoś bez naszej wiedzy i zgody próbuje uzyskać dostęp do naszego komputera,
konta, profilu czy bloga. Często chce w ten sposób uzyskać i przejąć informacje,
które publikujemy lub przechowujemy.
Kradzież danych polega na wyciąganiu pewnych informacji (m.in. danych osobowych)
od konkretnej osoby, przez osoby niepowołane (które nie mają na to pozwolenia).
Każdy Polak ma prawo do ochrony danych osobowych w myśl Ustawy
o Ochronie danych osobowych z dnia 29 sierpnia 1997 roku.
Dane osobowe to wszelkie informacje dotyczące zidentyfikowanej lub możliwej
do zidentyfikowania osoby fizycznej. Daną osobową będzie więc każda informacja
pozwalająca na ustalenie tożsamości osoby nawet pośrednio, poprzez inne posiadane
informacje.
Daną osobową będzie mógł stanowić np.: adres IP komputera, zdjęcie,
adres email (w szczególności jeśli składa się z imienia i nazwiska);
jeśli przy ich pomocy możemy ustalić kim jest dana osoba.
Jak chronić się przed nieuprawnionym dostępem:
•NIE PODAWAJ nikomu danych (chyba, że są wymagane przy rejestracji –
wtedy tylko w sprawdzonych serwisach publicznych)
•gdy ktoś wypytuje Cię o Twoje dane - NIE ODPOWIADAJ; najlepiej skończyć
taką rozmowę
•jeżeli nie musisz, NIE UMIESZCZAJ ważnych danych na komputerze podłączonym
do sieci
•BĄDŹ OSTROŻNA/Y w nowych miejscach w sieci - nie wiadomo jak działają – sprawdź,
jaki jest regulamin miejsca oraz czy możliwy jest kontakt z administracją
•SPRAWDŹ ZABEZPIECZENIA podczas zakupów w sieci
•dbaj cały czas o odpowiednią ochronę swojego komputera - ZAINSTALUJ PROGRAM
ANTYWIRUSOWY i WŁĄCZ FIREWALL (działający jak zapora nie dopuszczająca
szkodliwych elementów)
•AKTUALIZUJ PROGRAMY, z których korzystasz
•BĄDŹ CZUJNA/Y- nigdy, niezależnie od użytego zabezpieczenia, nie masz pewności
czy będzie ono wystarczające
Jak reagować na nieuprawniony dostęp?
Telefony komórkowe nowej generacji mają funkcje zbliżone do komputerów,
przez co są narażone na działania wirtualnych przestępców.
Zdarza się, że pobierając z Internetu na telefon grę lub aplikację niewidomego pochodzenia,
możemy wraz z nią ściągnąć wirusa. Taki wirus może zniszczyć cały system operacyjny
telefonu oraz doprowadzić do utraty wszystkich danych i kontaktów, które mieliśmy
w nim zapisane.
Jak się zabezpieczyć?
Włączaj usługę bluetooth i WIFI tylko wtedy, gdy z niej korzystasz.
Nie akceptuj propozycji połączenia z nieznanymi urządzeniami.
Nie pobieraj aplikacji i gier z nieznanych źródeł.
Zawsze czytaj regulaminy aplikacji i gier, które zamierzasz pobrać.
Jak reagować na nieuprawniony dostęp?
W przypadku kradzieży tożsamości w internecie,
należy przede wszystkim zwrócić się do prowadzących serwisy,
w których znajdują się przejęte przez hakera konta.
Wykorzystaj e-mail i szybko skontaktuj się z administratorami - opisz dokładnie sytuację,
tak aby uwiarygodnić problem i poproś o zablokowanie kont tak szybko, jak to możliwe.
Dzięki temu nie stracisz swojej reputacji przez np. spamowe wpisy na forach
spod Twojego nicka.
Jeśli nie możesz znaleźć adresu administratora strony skontaktuj się
z Helpline.org.pl i opowiedz o swoim problemie.
Wątpliwości kontaktować można ze specjalistami z Helpline.org.pl www.helpline.org.pl, [email protected], tel. 800-100-100.
Poza tym należy zmienić wszystkie hasła i loginy do serwisów internetowych
z których korzystasz, tak żeby nie było możliwe logowanie przy użyciu starych danych.
Zrób to nawet, jeśli te konta wydają się być nienaruszone - być może ktoś zechce skorzystać
z nich w przyszłości.
Jak reagować na nieuprawniony dostęp?
Jeżeli skradzione zostały dane związane z kontem bankowym lub kartą kredytową
nie należy kontaktować się w imieniu innych osób, bądź rodziców .
Nie wolno korzystać z cudzych kart, jeżeli takie znajdziemy, w takiej sytuacji należy
opowiedzieć rodzicom , bądź zaufanej osobie dorosłej o całej sytuacji.
Jeżeli skradzione zostały dane do Twojej karty kredytowej, lub też wykonano jakieś zakupy
na Twoje konto - wtedy należy bezzwłocznie skontaktować się z policją.
Jeżeli korzystałeś z karty kredytowej rodziców, lub ktoś wykonał zakupy na Twoje
konto, ktoś włamał sie na twoje konto, profil, blog, ktoś podszywa się pod ciebie
w celu ośmieszenia, padłeś ofiarą nękania, zastraszania i gróźb w Internecie
i za pośrednictwem telefonów komórkowych jest to wykroczenie i możesz zgłosić je na policję.
Jeżeli masz mniej niż 18 lat w takiej sytuacji zawiadomienie na policję
lub do prokuratury składają w Twoim imieniu osoby dorosłe: rodzice lub opiekunowie
prawni.
Niebezpieczne kontakty
Nigdy nie wiadomo, kto jest po drugiej stronie!
Jeśli podejrzewasz, że osoba z którą nawiązałeś/aś kontakt w Sieci ma wobec Ciebie
złe zamiary postaraj się:
Zachować korespondencję z tą osobą - w historii komunikatora, e-mailach, sms'ach
itp.
Spróbuj przypomnieć sobie wszystkie informacje, które posiadasz na temat tej osoby.
Spróbuj porozmawiać o tym z rodzicami czy inną zaufaną osobą dorosłą.
Rodzice lub prawni opiekunowie mogą podjąć działania,
które zapewnią Ci bezpieczeństwo.
Jeśli czujesz, że trudno Ci będzie przeprowadzić taką rozmowę skontaktuj się z Helpline - www.helpline.org.pl, [email protected],
tel. 800-100-100.
Niebezpieczne kontakty
Nigdy nie wiadomo, kto jest po drugiej stronie!
Pamiętaj!
Masz prawo odmówić rozmów na tematy intymne i każdy powinien to uszanować.
Masz prawo przerwać każdy kontakt, który Cię niepokoi.
Masz prawo powiedzieć o wszystkim rodzicom/opiekunom prawnym.
Masz prawo zgłosić administratorowi portalu każdą sytuację, która nie jest zgodna
z jego regulaminem.
Wskazówki, jak bezpiecznie kontaktować się z innymi:
•Staraj się spotykać przede wszystkim z osobami, które poznałeś/aś w świecie realnym.
•Nie podawaj nieznajomym swoich danych osobowych, takich jak numer telefonu
i adres, numer komunikatora, e-mail.
•Posługuj się Nickiem, nie podawaj prawdziwego imienia i nazwiska.
•Nie rozmawiaj z osobami poznanymi w Sieci na tematy intymne.
•Nie opowiadaj nieznajomym o Twoich prywatnych sprawach ani o Twojej rodzinie.
•Bądź ostrożny z wysyłaniem zdjęć- nigdy nie wiesz, gdzie mogą później trafić.
Jeśli coś podejrzewasz, powiedz rodzicom
lub skontaktuj się z Helpline - www.helpline.org.pl, [email protected],
tel. bezpłatny 800-100-100.
Szkodliwe treści to przede wszystkim informacje:
•Ukazujące pornografię
•Namawiające do wyśmiewania innych z powodu rasy, narodowości lub wyznawanej religii
•Namawiające do popełnienia przestępstwa
•Propagujące faszyzm i totalitaryzm
•Prezentujące przemoc
•Zachęcające do podejmowania działań autodestrukcyjnych, czyli takich, które powodują
szkody cielesne lub psychiczne np. uzależnienie
•Zawierające wulgaryzmy
•Zawierające elementy psychomanipulacji, czyli takiego sterowania cudzymi uczuciami,
którego celem jest wyłudzenie korzyści materialnych lub zmuszenie do niewłaściwych
zachowań
•Wprowadzające w błąd, co może mieć wpływ na życie i zdrowie młodego użytkownika
•Zachęcające do prostytucji, używania narkotyków czy hazardu
Szkodliwe treści
Jeśli w czasie surfowania po sieci natkniesz się na szkodliwe lub niebezpieczne treści
skontaktuj się z Helpline.org.pl
Telefon bezpłatny 800 100 100 i czat są czynne od poniedziałku do piątku od 11.00 do 17.00
Możesz również napisać na adres [email protected] lub za pomocą formularza
dostępnego na stronie www.helpline.org.pl
Treści nielegalne, które naruszają prawo, czyli:
*opublikowaną w sieci pornografię bez filtra informacyjnego z o materiałach
tylko dla dorosłych,
*treści rasistowskie,
*treści propagujące totalitaryzm i faszyzm,
możesz to zgłosić anonimowo poprzez formularz na stronie www.dyzurnet.pl
Uzależnienie od komputera
U osób, które nadużywają Internetu/komputera może pojawić się:
•Silna potrzeba lub poczucie przymusu korzystania z Internetu.
•Brak kontroli nad długością czasu spędzanego w Sieci.
•Problem z powstrzymaniem się od korzystania z Internetu.
•Występowanie niepokoju, rozdrażnienia czy gorszego samopoczucia
przy próbie przerwania lub ograniczenia korzystania z Internetu oraz ustępowanie tych
stanów z chwilą powrotu do Sieci.
•Zaniedbywanie dotychczasowych zainteresowań oraz kontaktów z ludźmi
na rzecz Internetu.
•Spędzanie coraz większej ilości czasu w Internecie celem uzyskania zadowolenia,
dobrego samopoczucia, które poprzednio osiągane było w znacznie krótszym czasie.
•Korzystanie z Internetu pomimo szkodliwości poświęcania tak długiego czasu na jedną
aktywność.
Jeśli podobne objawy widzisz u siebie –
zadzwoń bezpłatnie do Helpline 800 100 100,
napisz [email protected]
lub porozmawiaj na czacie www.helpline.org.pl
Uzależnienie od komputera
Konsekwencje nadużywania Internetu:
•Zaniedbywanie nauki oraz codziennych obowiązków;
•Zaburzenia w sferze uczuć i emocji np. częste uczucie niepokoju, agresja;
•Brak troski o własne zdrowie (brak snu, brak ruchu, nieregularne posiłki) i higienę
osobistą;
•Wyobcowanie z realnego świata;
•Problemy w relacjach z ludźmi, unikanie kontaktu z ludźmi w świecie realnym,
konflikty;
•Rezygnacja z zainteresowań i przyjemności;
•Trudności z koncentracją;
•Problemy zdrowotne (pogorszenie wzroku, bóle głowy, niedożywienie, zaburzenia
snu, nieprawidłowy oddech, zespół kanału nadgarstka, skrzywienia kręgosłupa).
Kilka zasad, których należy przestrzegać:
• Używaj bezpiecznych haseł (Idealne hasło jest długie i zawiera litery, punktację, symbole
i cyfry) i nie ujawniaj haseł innych osobom, nawet swoim znajomym.
• Zabezpieczaj zachowane hasła. Uważaj gdzie przechowujesz zapisane hasła. Nie
przechowuj haseł w plecaku, portfelu czy w pliku na swoim komputerze! Przestępcy
najpierw szukają właśnie tam.
• Nigdy nie wysyłaj swojego hasła przez pocztę elektroniczną! Jakakolwiek wiadomość
e-mail, nawet od „zaufanej” witryny, która prosi o podanie hasła, aktualizację karty
kredytowej lub prosi o wejście na stronę internetową w celu zweryfikowania hasła, może
stanowić oszustwo typu phishing (kradzież twojej tożsamości).
• Nie wpisuj haseł na komputerach, nad którymi nie masz kontroli.
Z ogólnie dostępnych komputerów w szkole, czytelni, kafejkach Internetowych czy
pracowniach komputerowych korzystaj tylko do anonimowego przeglądania Internetu
bez podawania nazwy użytkownika i hasła i zawsze wyloguj się z konta.
• Nie podawaj danych osobowych, które pozwalają na identyfikację. Używaj Nicka.
Pamiętaj! W sieci nie jesteś anonimowy i nie wiadomo, kto jest po drugiej stronie…
Przeczytaj o bezpiecznych mediach:
1. Szkoła Bezpiecznego Internetu- http://www.szkolabezpiecznegointernetu.pl
2.Bezpieczeństwo internautów Helpline - http://www.helpline.org.pl
3. Fundacja Kidprotect.pl - http://www.kidprotect.pl
4. Dziecko w sieci- www.dzieckowsieci.fdn.pl
5. Program "Mądrzy Rodzice" - http://www.madrzy-rodzice.pl
6. Bezpieczne Media- przewodnik dla rodziców - http://www.bezpiecznemedia.tp.pl
7. Oprogramowanie kontroli rodzicielskiej NORTON On-Line Family - https://onlinefamily.norton.com
8. Centrum Bezpieczeństwa Microsoft - http://www.microsoft.com/pl-pl/security/family-safety/childsafetyinternet.aspx
9. Program 3-2-1-Internet - http://www.321internet.pl/zasady.html
10. Program Sieciaki - http://www.sieciaki.pl ; http://www.sieciaki.pl/dla-rodzicow-i-nauczycieli
11. Program unijny Safer Internet- bezpieczny internet - http://www.saferinternet.pl
12. Zgłaszanie nielegalnych treści, np. dotyczących rasizmu- Dyżurnet - http://www.dyzurnet.pl
13. O bezpieczeństwie w sieci- http://www.orange.pl/bezpieczenstwo_w_sieci.phtml
14. O mediach- http://redesignmag.pl/Bezpieczne_media.html
15. Bezpieczeństwo dzieci w sieci. Poradnik http://www.sunrisedzieciom.pl/poradnik_bezpieczenstwo_dzieci_w_sieci.pdf
16.Interkl@sa - http://www.interklasa.pl
17. Nasza-Klasa o Bezpieczeństwie - http://nasza-klasa.pl/bezpieczenstwo
18. Bezpieczeństwo na Allegro - http://www.allegro.pl/country_pages/1/0/sc/
Dowiedz się więcej o bezpieczeństwie,
korzystając z poniższych stron internetowych.
www.helpline.org.pl
www.kidprotect.pl/działania
www.dzieckowsieci.fdn.pl
www.bezpiecznemedia.tp.pl
www.321internet.pl/zasady
http://www.microsoft.com/pl-pl/security/familysafety/childsafety-internet.aspx
www.helpline.org.pl
www.kidprotect.pl/działania
www.dzieckowsieci.fdn.pl
www.bezpiecznemedia.tp.pl
www.321internet.pl/zasady
http://www.microsoft.com/pl-pl/security/family-safety/childsafety-internet.aspx
Slide 13
Zadbaj o e-bezpieczeństwo swoje i innych!
Na bazie materiałów edukacyjnych o bezpieczeństwie w sieci,
oraz projektu Kidprotect i Fundacji Dzieci Niczyje
„Szkoła Bezpiecznego Internetu” i „Pomoc w Net”
opracowała E.Wójcicka
Media
Obecnie najpopularniejsze są cztery podstawowe typy środków masowego przekazu:
Internet, telewizja, radio oraz gazeta. Są one obecne na co dzień w życiu człowieka,
towarzyszą mu na każdym kroku.
Dzięki mediom ludzie mają dostęp do najświeższych informacji, edukacji i rozrywki.
Media dają nieograniczone możliwości komunikacji, rozwoju i poznawania świata.
Media kształtują opinię publiczną, wyznaczają kierunki myślenia, kształtują gusta,
światopogląd, dostarczają emocji, przemawiają do ludzkiej wyobraźni,
są także poważnym narzędziem marketingowym i biznesowym.
Pamiętając o zaletach mediów, nie możemy zapominać o ich wadach.
Musimy być krytyczni wobec treści i informacji nam przekazywanych i mieć świadomość
niebezpieczeństw i ryzyka, jakie niesie nieświadome lub ufne i beztroskie korzystanie
z mediów.
Media mogą bowiem kłamać, oszukiwać, manipulować odbiorcami,
zawierać niepożądane, szkodliwe i zakazane treści, błędne informacje,
wpływać na niewłaściwe postawy i zachowania. Na przykład: cyberprzemoc,
przestępstwa, spam, wirusy, phishing, piractwo, wyłudzenia, kradzieże, utrata danych,
włamania do bazy, przejęcie domeny, szpiegostwo, demoralizacja, pedofilia, uzależnienia
to tylko wybrane zagrożenia związane z niewłaściwym użytkowaniem i odbiorem mediów.
AKTUALNE ZAGROŻENIA BEZPIECZEŃSTWA UŻYTKOWNIKÓW W INTERNECIE
Internet to medium, które ma wiele pozytywnych zastosowań.
Niestety niesie ze sobą równie dużo zagrożeń.
Internauci mogą być narażeni na:
cyberprzemoc- zjawisko wysyłania lub publikowania, przy użyciu nowych technologii
(Internetu i telefonu komórkowego) materiałów (zdjęć, filmów, komentarzy, wiadomości itp.),
które mają na celu wyrządzenie krzywdy drugiej osobie.
nieuprawniony dostęp - włamania do miejsc strzeżonych hasłem lub innym
zabezpieczeniem (np. poczta email, konto na portalu społecznościowym itp.)
niebezpieczne kontakty- kontakty, które związane są z ryzykiem wystąpienia
niebezpieczeństwa ze strony osób, z którymi młodzi użytkownicy Internetu rozmawiają
lub korespondują, w tym uwodzenie w sieci (gooming) - to szczególna kategoria relacji
tworzona w Internecie między osobami dorosłymi a dziećmi w celu ich uwiedzenia
i wykorzystania seksualnego.
szkodliwe treści - treści pojawiające się w Internecie, które są nieadekwatne do wieku,
wrażliwości i rozwoju dziecka (np. promujące przemoc, pornografię, zachęcające
do ryzykownych zachowań itp.)
uzależnienie od Internetu - patologiczne używanie Internetu, które ma znaczący wpływ
na pogorszenie funkcjonowania dziecka w sferze: fizycznej, psychicznej, interpersonalnej,
społecznej, rodzinnej, ekonomicznej.
Przydatne kontakty:
Telefon Zaufania dla Dzieci i Młodzieży prowadzonego przez Fundację Dzieci Niczyje116 111
Helpline.org.pl
-wspólny projekt Fundacji Dzieci Niczyje i Fundacji Orange, współfinansowanym przez
Komisję Europejską w ramach projektu Safer Internet. Celem jest niesienie pomocy dzieciom i młodzieży w
sytuacjach zagrożenia bezpieczeństwa podczas korzystania z nowych technologii oraz wsparcie rodziców i
profesjonalistów , którzy w swojej pracy zawodowej spotykają się z problemami młodych internautów. Telefon
800 100 100 i czat są czynne od poniedziałku do piątku od 11.00 do 17.00;
e-mail: [email protected]
zgłaszanie nielegalnych treści: [email protected]
Fundacja Kidprotect- Szkoła Bezpiecznego Internetu- 22 636 73 04 (biuro),
500 851 978 lub przez GG801 123 400
Telefon Zaufania Rzecznika praw Dziecka800 12 12 12 od poniedziałku do piątku od godziny 8.15 do 20.00
Cyberprzemoc
Cyberprzemoc to takie zachowania jak:
•ośmieszanie, obrażanie, straszenie, nękanie czy też poniżanie kogoś
za pomocą Internetu albo telefonu komórkowego
•podszywanie się pod kogoś w portalach społecznościowych, na blogach,
wiadomościach e-mail lub komunikatorach
•włamanie się na czyjeś konto (np. pocztowe, w portalu społecznościowym,
konto komunikatora)
•publikowanie oraz rozsyłanie filmów, zdjęć, albo informacji, które kogoś ośmieszają
•tworzenie obrażających kogoś stron internetowych lub blogów
•pisanie obraźliwych komentarzy na forach, blogach, portalach społecznościowych.
Jeśli doświadczasz cyberprzemocy:
*powiedz o tym zaufanej osobie dorosłej - z jej pomocą będzie Ci łatwiej poradzić sobie
z tą sytuacją.
*postaraj się nie kontaktować ze sprawcą cyberprzemocy i nie odpowiadać
na jego zaczepki. Dzięki temu unikniesz prowokowania go do dalszych działań.
*zachowaj wszystkie dowody cyberprzemocy - nie kasuj smsów, e-maili, rozmów na czatach
lub komunikatorach.
* jeśli ktoś dokucza Ci na jakiejś stronie WWW, zrób screen strony (zdjęcie)aby zachować to, co widzisz na ekranie wciśnij klawisz "Print Screen" (Prt Sc),
a następnie otwórz program tekstowy (np. Word) lub graficzny (np. Paint) i wklej tam screen
naciskając jednocześnie klawisze "Ctrl" i "V".
Pamiętaj, aby zapisać plik!
*skontaktuj się z Helpline pod bezpłatnym numerem 800 100 100,
wyślij wiadomość e-mail na adres [email protected]
lub porozmawiaj na czacie z poziomu strony Helpline.
Nieuprawniony dostęp
Zdarza się, że ktoś bez naszej wiedzy i zgody próbuje uzyskać dostęp do naszego komputera,
konta, profilu czy bloga. Często chce w ten sposób uzyskać i przejąć informacje,
które publikujemy lub przechowujemy.
Kradzież danych polega na wyciąganiu pewnych informacji (m.in. danych osobowych)
od konkretnej osoby, przez osoby niepowołane (które nie mają na to pozwolenia).
Każdy Polak ma prawo do ochrony danych osobowych w myśl Ustawy
o Ochronie danych osobowych z dnia 29 sierpnia 1997 roku.
Dane osobowe to wszelkie informacje dotyczące zidentyfikowanej lub możliwej
do zidentyfikowania osoby fizycznej. Daną osobową będzie więc każda informacja
pozwalająca na ustalenie tożsamości osoby nawet pośrednio, poprzez inne posiadane
informacje.
Daną osobową będzie mógł stanowić np.: adres IP komputera, zdjęcie,
adres email (w szczególności jeśli składa się z imienia i nazwiska);
jeśli przy ich pomocy możemy ustalić kim jest dana osoba.
Jak chronić się przed nieuprawnionym dostępem:
•NIE PODAWAJ nikomu danych (chyba, że są wymagane przy rejestracji –
wtedy tylko w sprawdzonych serwisach publicznych)
•gdy ktoś wypytuje Cię o Twoje dane - NIE ODPOWIADAJ; najlepiej skończyć
taką rozmowę
•jeżeli nie musisz, NIE UMIESZCZAJ ważnych danych na komputerze podłączonym
do sieci
•BĄDŹ OSTROŻNA/Y w nowych miejscach w sieci - nie wiadomo jak działają – sprawdź,
jaki jest regulamin miejsca oraz czy możliwy jest kontakt z administracją
•SPRAWDŹ ZABEZPIECZENIA podczas zakupów w sieci
•dbaj cały czas o odpowiednią ochronę swojego komputera - ZAINSTALUJ PROGRAM
ANTYWIRUSOWY i WŁĄCZ FIREWALL (działający jak zapora nie dopuszczająca
szkodliwych elementów)
•AKTUALIZUJ PROGRAMY, z których korzystasz
•BĄDŹ CZUJNA/Y- nigdy, niezależnie od użytego zabezpieczenia, nie masz pewności
czy będzie ono wystarczające
Jak reagować na nieuprawniony dostęp?
Telefony komórkowe nowej generacji mają funkcje zbliżone do komputerów,
przez co są narażone na działania wirtualnych przestępców.
Zdarza się, że pobierając z Internetu na telefon grę lub aplikację niewidomego pochodzenia,
możemy wraz z nią ściągnąć wirusa. Taki wirus może zniszczyć cały system operacyjny
telefonu oraz doprowadzić do utraty wszystkich danych i kontaktów, które mieliśmy
w nim zapisane.
Jak się zabezpieczyć?
Włączaj usługę bluetooth i WIFI tylko wtedy, gdy z niej korzystasz.
Nie akceptuj propozycji połączenia z nieznanymi urządzeniami.
Nie pobieraj aplikacji i gier z nieznanych źródeł.
Zawsze czytaj regulaminy aplikacji i gier, które zamierzasz pobrać.
Jak reagować na nieuprawniony dostęp?
W przypadku kradzieży tożsamości w internecie,
należy przede wszystkim zwrócić się do prowadzących serwisy,
w których znajdują się przejęte przez hakera konta.
Wykorzystaj e-mail i szybko skontaktuj się z administratorami - opisz dokładnie sytuację,
tak aby uwiarygodnić problem i poproś o zablokowanie kont tak szybko, jak to możliwe.
Dzięki temu nie stracisz swojej reputacji przez np. spamowe wpisy na forach
spod Twojego nicka.
Jeśli nie możesz znaleźć adresu administratora strony skontaktuj się
z Helpline.org.pl i opowiedz o swoim problemie.
Wątpliwości kontaktować można ze specjalistami z Helpline.org.pl www.helpline.org.pl, [email protected], tel. 800-100-100.
Poza tym należy zmienić wszystkie hasła i loginy do serwisów internetowych
z których korzystasz, tak żeby nie było możliwe logowanie przy użyciu starych danych.
Zrób to nawet, jeśli te konta wydają się być nienaruszone - być może ktoś zechce skorzystać
z nich w przyszłości.
Jak reagować na nieuprawniony dostęp?
Jeżeli skradzione zostały dane związane z kontem bankowym lub kartą kredytową
nie należy kontaktować się w imieniu innych osób, bądź rodziców .
Nie wolno korzystać z cudzych kart, jeżeli takie znajdziemy, w takiej sytuacji należy
opowiedzieć rodzicom , bądź zaufanej osobie dorosłej o całej sytuacji.
Jeżeli skradzione zostały dane do Twojej karty kredytowej, lub też wykonano jakieś zakupy
na Twoje konto - wtedy należy bezzwłocznie skontaktować się z policją.
Jeżeli korzystałeś z karty kredytowej rodziców, lub ktoś wykonał zakupy na Twoje
konto, ktoś włamał sie na twoje konto, profil, blog, ktoś podszywa się pod ciebie
w celu ośmieszenia, padłeś ofiarą nękania, zastraszania i gróźb w Internecie
i za pośrednictwem telefonów komórkowych jest to wykroczenie i możesz zgłosić je na policję.
Jeżeli masz mniej niż 18 lat w takiej sytuacji zawiadomienie na policję
lub do prokuratury składają w Twoim imieniu osoby dorosłe: rodzice lub opiekunowie
prawni.
Niebezpieczne kontakty
Nigdy nie wiadomo, kto jest po drugiej stronie!
Jeśli podejrzewasz, że osoba z którą nawiązałeś/aś kontakt w Sieci ma wobec Ciebie
złe zamiary postaraj się:
Zachować korespondencję z tą osobą - w historii komunikatora, e-mailach, sms'ach
itp.
Spróbuj przypomnieć sobie wszystkie informacje, które posiadasz na temat tej osoby.
Spróbuj porozmawiać o tym z rodzicami czy inną zaufaną osobą dorosłą.
Rodzice lub prawni opiekunowie mogą podjąć działania,
które zapewnią Ci bezpieczeństwo.
Jeśli czujesz, że trudno Ci będzie przeprowadzić taką rozmowę skontaktuj się z Helpline - www.helpline.org.pl, [email protected],
tel. 800-100-100.
Niebezpieczne kontakty
Nigdy nie wiadomo, kto jest po drugiej stronie!
Pamiętaj!
Masz prawo odmówić rozmów na tematy intymne i każdy powinien to uszanować.
Masz prawo przerwać każdy kontakt, który Cię niepokoi.
Masz prawo powiedzieć o wszystkim rodzicom/opiekunom prawnym.
Masz prawo zgłosić administratorowi portalu każdą sytuację, która nie jest zgodna
z jego regulaminem.
Wskazówki, jak bezpiecznie kontaktować się z innymi:
•Staraj się spotykać przede wszystkim z osobami, które poznałeś/aś w świecie realnym.
•Nie podawaj nieznajomym swoich danych osobowych, takich jak numer telefonu
i adres, numer komunikatora, e-mail.
•Posługuj się Nickiem, nie podawaj prawdziwego imienia i nazwiska.
•Nie rozmawiaj z osobami poznanymi w Sieci na tematy intymne.
•Nie opowiadaj nieznajomym o Twoich prywatnych sprawach ani o Twojej rodzinie.
•Bądź ostrożny z wysyłaniem zdjęć- nigdy nie wiesz, gdzie mogą później trafić.
Jeśli coś podejrzewasz, powiedz rodzicom
lub skontaktuj się z Helpline - www.helpline.org.pl, [email protected],
tel. bezpłatny 800-100-100.
Szkodliwe treści to przede wszystkim informacje:
•Ukazujące pornografię
•Namawiające do wyśmiewania innych z powodu rasy, narodowości lub wyznawanej religii
•Namawiające do popełnienia przestępstwa
•Propagujące faszyzm i totalitaryzm
•Prezentujące przemoc
•Zachęcające do podejmowania działań autodestrukcyjnych, czyli takich, które powodują
szkody cielesne lub psychiczne np. uzależnienie
•Zawierające wulgaryzmy
•Zawierające elementy psychomanipulacji, czyli takiego sterowania cudzymi uczuciami,
którego celem jest wyłudzenie korzyści materialnych lub zmuszenie do niewłaściwych
zachowań
•Wprowadzające w błąd, co może mieć wpływ na życie i zdrowie młodego użytkownika
•Zachęcające do prostytucji, używania narkotyków czy hazardu
Szkodliwe treści
Jeśli w czasie surfowania po sieci natkniesz się na szkodliwe lub niebezpieczne treści
skontaktuj się z Helpline.org.pl
Telefon bezpłatny 800 100 100 i czat są czynne od poniedziałku do piątku od 11.00 do 17.00
Możesz również napisać na adres [email protected] lub za pomocą formularza
dostępnego na stronie www.helpline.org.pl
Treści nielegalne, które naruszają prawo, czyli:
*opublikowaną w sieci pornografię bez filtra informacyjnego z o materiałach
tylko dla dorosłych,
*treści rasistowskie,
*treści propagujące totalitaryzm i faszyzm,
możesz to zgłosić anonimowo poprzez formularz na stronie www.dyzurnet.pl
Uzależnienie od komputera
U osób, które nadużywają Internetu/komputera może pojawić się:
•Silna potrzeba lub poczucie przymusu korzystania z Internetu.
•Brak kontroli nad długością czasu spędzanego w Sieci.
•Problem z powstrzymaniem się od korzystania z Internetu.
•Występowanie niepokoju, rozdrażnienia czy gorszego samopoczucia
przy próbie przerwania lub ograniczenia korzystania z Internetu oraz ustępowanie tych
stanów z chwilą powrotu do Sieci.
•Zaniedbywanie dotychczasowych zainteresowań oraz kontaktów z ludźmi
na rzecz Internetu.
•Spędzanie coraz większej ilości czasu w Internecie celem uzyskania zadowolenia,
dobrego samopoczucia, które poprzednio osiągane było w znacznie krótszym czasie.
•Korzystanie z Internetu pomimo szkodliwości poświęcania tak długiego czasu na jedną
aktywność.
Jeśli podobne objawy widzisz u siebie –
zadzwoń bezpłatnie do Helpline 800 100 100,
napisz [email protected]
lub porozmawiaj na czacie www.helpline.org.pl
Uzależnienie od komputera
Konsekwencje nadużywania Internetu:
•Zaniedbywanie nauki oraz codziennych obowiązków;
•Zaburzenia w sferze uczuć i emocji np. częste uczucie niepokoju, agresja;
•Brak troski o własne zdrowie (brak snu, brak ruchu, nieregularne posiłki) i higienę
osobistą;
•Wyobcowanie z realnego świata;
•Problemy w relacjach z ludźmi, unikanie kontaktu z ludźmi w świecie realnym,
konflikty;
•Rezygnacja z zainteresowań i przyjemności;
•Trudności z koncentracją;
•Problemy zdrowotne (pogorszenie wzroku, bóle głowy, niedożywienie, zaburzenia
snu, nieprawidłowy oddech, zespół kanału nadgarstka, skrzywienia kręgosłupa).
Kilka zasad, których należy przestrzegać:
• Używaj bezpiecznych haseł (Idealne hasło jest długie i zawiera litery, punktację, symbole
i cyfry) i nie ujawniaj haseł innych osobom, nawet swoim znajomym.
• Zabezpieczaj zachowane hasła. Uważaj gdzie przechowujesz zapisane hasła. Nie
przechowuj haseł w plecaku, portfelu czy w pliku na swoim komputerze! Przestępcy
najpierw szukają właśnie tam.
• Nigdy nie wysyłaj swojego hasła przez pocztę elektroniczną! Jakakolwiek wiadomość
e-mail, nawet od „zaufanej” witryny, która prosi o podanie hasła, aktualizację karty
kredytowej lub prosi o wejście na stronę internetową w celu zweryfikowania hasła, może
stanowić oszustwo typu phishing (kradzież twojej tożsamości).
• Nie wpisuj haseł na komputerach, nad którymi nie masz kontroli.
Z ogólnie dostępnych komputerów w szkole, czytelni, kafejkach Internetowych czy
pracowniach komputerowych korzystaj tylko do anonimowego przeglądania Internetu
bez podawania nazwy użytkownika i hasła i zawsze wyloguj się z konta.
• Nie podawaj danych osobowych, które pozwalają na identyfikację. Używaj Nicka.
Pamiętaj! W sieci nie jesteś anonimowy i nie wiadomo, kto jest po drugiej stronie…
Przeczytaj o bezpiecznych mediach:
1. Szkoła Bezpiecznego Internetu- http://www.szkolabezpiecznegointernetu.pl
2.Bezpieczeństwo internautów Helpline - http://www.helpline.org.pl
3. Fundacja Kidprotect.pl - http://www.kidprotect.pl
4. Dziecko w sieci- www.dzieckowsieci.fdn.pl
5. Program "Mądrzy Rodzice" - http://www.madrzy-rodzice.pl
6. Bezpieczne Media- przewodnik dla rodziców - http://www.bezpiecznemedia.tp.pl
7. Oprogramowanie kontroli rodzicielskiej NORTON On-Line Family - https://onlinefamily.norton.com
8. Centrum Bezpieczeństwa Microsoft - http://www.microsoft.com/pl-pl/security/family-safety/childsafetyinternet.aspx
9. Program 3-2-1-Internet - http://www.321internet.pl/zasady.html
10. Program Sieciaki - http://www.sieciaki.pl ; http://www.sieciaki.pl/dla-rodzicow-i-nauczycieli
11. Program unijny Safer Internet- bezpieczny internet - http://www.saferinternet.pl
12. Zgłaszanie nielegalnych treści, np. dotyczących rasizmu- Dyżurnet - http://www.dyzurnet.pl
13. O bezpieczeństwie w sieci- http://www.orange.pl/bezpieczenstwo_w_sieci.phtml
14. O mediach- http://redesignmag.pl/Bezpieczne_media.html
15. Bezpieczeństwo dzieci w sieci. Poradnik http://www.sunrisedzieciom.pl/poradnik_bezpieczenstwo_dzieci_w_sieci.pdf
16.Interkl@sa - http://www.interklasa.pl
17. Nasza-Klasa o Bezpieczeństwie - http://nasza-klasa.pl/bezpieczenstwo
18. Bezpieczeństwo na Allegro - http://www.allegro.pl/country_pages/1/0/sc/
Dowiedz się więcej o bezpieczeństwie,
korzystając z poniższych stron internetowych.
www.helpline.org.pl
www.kidprotect.pl/działania
www.dzieckowsieci.fdn.pl
www.bezpiecznemedia.tp.pl
www.321internet.pl/zasady
http://www.microsoft.com/pl-pl/security/familysafety/childsafety-internet.aspx
www.helpline.org.pl
www.kidprotect.pl/działania
www.dzieckowsieci.fdn.pl
www.bezpiecznemedia.tp.pl
www.321internet.pl/zasady
http://www.microsoft.com/pl-pl/security/family-safety/childsafety-internet.aspx
Slide 14
Zadbaj o e-bezpieczeństwo swoje i innych!
Na bazie materiałów edukacyjnych o bezpieczeństwie w sieci,
oraz projektu Kidprotect i Fundacji Dzieci Niczyje
„Szkoła Bezpiecznego Internetu” i „Pomoc w Net”
opracowała E.Wójcicka
Media
Obecnie najpopularniejsze są cztery podstawowe typy środków masowego przekazu:
Internet, telewizja, radio oraz gazeta. Są one obecne na co dzień w życiu człowieka,
towarzyszą mu na każdym kroku.
Dzięki mediom ludzie mają dostęp do najświeższych informacji, edukacji i rozrywki.
Media dają nieograniczone możliwości komunikacji, rozwoju i poznawania świata.
Media kształtują opinię publiczną, wyznaczają kierunki myślenia, kształtują gusta,
światopogląd, dostarczają emocji, przemawiają do ludzkiej wyobraźni,
są także poważnym narzędziem marketingowym i biznesowym.
Pamiętając o zaletach mediów, nie możemy zapominać o ich wadach.
Musimy być krytyczni wobec treści i informacji nam przekazywanych i mieć świadomość
niebezpieczeństw i ryzyka, jakie niesie nieświadome lub ufne i beztroskie korzystanie
z mediów.
Media mogą bowiem kłamać, oszukiwać, manipulować odbiorcami,
zawierać niepożądane, szkodliwe i zakazane treści, błędne informacje,
wpływać na niewłaściwe postawy i zachowania. Na przykład: cyberprzemoc,
przestępstwa, spam, wirusy, phishing, piractwo, wyłudzenia, kradzieże, utrata danych,
włamania do bazy, przejęcie domeny, szpiegostwo, demoralizacja, pedofilia, uzależnienia
to tylko wybrane zagrożenia związane z niewłaściwym użytkowaniem i odbiorem mediów.
AKTUALNE ZAGROŻENIA BEZPIECZEŃSTWA UŻYTKOWNIKÓW W INTERNECIE
Internet to medium, które ma wiele pozytywnych zastosowań.
Niestety niesie ze sobą równie dużo zagrożeń.
Internauci mogą być narażeni na:
cyberprzemoc- zjawisko wysyłania lub publikowania, przy użyciu nowych technologii
(Internetu i telefonu komórkowego) materiałów (zdjęć, filmów, komentarzy, wiadomości itp.),
które mają na celu wyrządzenie krzywdy drugiej osobie.
nieuprawniony dostęp - włamania do miejsc strzeżonych hasłem lub innym
zabezpieczeniem (np. poczta email, konto na portalu społecznościowym itp.)
niebezpieczne kontakty- kontakty, które związane są z ryzykiem wystąpienia
niebezpieczeństwa ze strony osób, z którymi młodzi użytkownicy Internetu rozmawiają
lub korespondują, w tym uwodzenie w sieci (gooming) - to szczególna kategoria relacji
tworzona w Internecie między osobami dorosłymi a dziećmi w celu ich uwiedzenia
i wykorzystania seksualnego.
szkodliwe treści - treści pojawiające się w Internecie, które są nieadekwatne do wieku,
wrażliwości i rozwoju dziecka (np. promujące przemoc, pornografię, zachęcające
do ryzykownych zachowań itp.)
uzależnienie od Internetu - patologiczne używanie Internetu, które ma znaczący wpływ
na pogorszenie funkcjonowania dziecka w sferze: fizycznej, psychicznej, interpersonalnej,
społecznej, rodzinnej, ekonomicznej.
Przydatne kontakty:
Telefon Zaufania dla Dzieci i Młodzieży prowadzonego przez Fundację Dzieci Niczyje116 111
Helpline.org.pl
-wspólny projekt Fundacji Dzieci Niczyje i Fundacji Orange, współfinansowanym przez
Komisję Europejską w ramach projektu Safer Internet. Celem jest niesienie pomocy dzieciom i młodzieży w
sytuacjach zagrożenia bezpieczeństwa podczas korzystania z nowych technologii oraz wsparcie rodziców i
profesjonalistów , którzy w swojej pracy zawodowej spotykają się z problemami młodych internautów. Telefon
800 100 100 i czat są czynne od poniedziałku do piątku od 11.00 do 17.00;
e-mail: [email protected]
zgłaszanie nielegalnych treści: [email protected]
Fundacja Kidprotect- Szkoła Bezpiecznego Internetu- 22 636 73 04 (biuro),
500 851 978 lub przez GG801 123 400
Telefon Zaufania Rzecznika praw Dziecka800 12 12 12 od poniedziałku do piątku od godziny 8.15 do 20.00
Cyberprzemoc
Cyberprzemoc to takie zachowania jak:
•ośmieszanie, obrażanie, straszenie, nękanie czy też poniżanie kogoś
za pomocą Internetu albo telefonu komórkowego
•podszywanie się pod kogoś w portalach społecznościowych, na blogach,
wiadomościach e-mail lub komunikatorach
•włamanie się na czyjeś konto (np. pocztowe, w portalu społecznościowym,
konto komunikatora)
•publikowanie oraz rozsyłanie filmów, zdjęć, albo informacji, które kogoś ośmieszają
•tworzenie obrażających kogoś stron internetowych lub blogów
•pisanie obraźliwych komentarzy na forach, blogach, portalach społecznościowych.
Jeśli doświadczasz cyberprzemocy:
*powiedz o tym zaufanej osobie dorosłej - z jej pomocą będzie Ci łatwiej poradzić sobie
z tą sytuacją.
*postaraj się nie kontaktować ze sprawcą cyberprzemocy i nie odpowiadać
na jego zaczepki. Dzięki temu unikniesz prowokowania go do dalszych działań.
*zachowaj wszystkie dowody cyberprzemocy - nie kasuj smsów, e-maili, rozmów na czatach
lub komunikatorach.
* jeśli ktoś dokucza Ci na jakiejś stronie WWW, zrób screen strony (zdjęcie)aby zachować to, co widzisz na ekranie wciśnij klawisz "Print Screen" (Prt Sc),
a następnie otwórz program tekstowy (np. Word) lub graficzny (np. Paint) i wklej tam screen
naciskając jednocześnie klawisze "Ctrl" i "V".
Pamiętaj, aby zapisać plik!
*skontaktuj się z Helpline pod bezpłatnym numerem 800 100 100,
wyślij wiadomość e-mail na adres [email protected]
lub porozmawiaj na czacie z poziomu strony Helpline.
Nieuprawniony dostęp
Zdarza się, że ktoś bez naszej wiedzy i zgody próbuje uzyskać dostęp do naszego komputera,
konta, profilu czy bloga. Często chce w ten sposób uzyskać i przejąć informacje,
które publikujemy lub przechowujemy.
Kradzież danych polega na wyciąganiu pewnych informacji (m.in. danych osobowych)
od konkretnej osoby, przez osoby niepowołane (które nie mają na to pozwolenia).
Każdy Polak ma prawo do ochrony danych osobowych w myśl Ustawy
o Ochronie danych osobowych z dnia 29 sierpnia 1997 roku.
Dane osobowe to wszelkie informacje dotyczące zidentyfikowanej lub możliwej
do zidentyfikowania osoby fizycznej. Daną osobową będzie więc każda informacja
pozwalająca na ustalenie tożsamości osoby nawet pośrednio, poprzez inne posiadane
informacje.
Daną osobową będzie mógł stanowić np.: adres IP komputera, zdjęcie,
adres email (w szczególności jeśli składa się z imienia i nazwiska);
jeśli przy ich pomocy możemy ustalić kim jest dana osoba.
Jak chronić się przed nieuprawnionym dostępem:
•NIE PODAWAJ nikomu danych (chyba, że są wymagane przy rejestracji –
wtedy tylko w sprawdzonych serwisach publicznych)
•gdy ktoś wypytuje Cię o Twoje dane - NIE ODPOWIADAJ; najlepiej skończyć
taką rozmowę
•jeżeli nie musisz, NIE UMIESZCZAJ ważnych danych na komputerze podłączonym
do sieci
•BĄDŹ OSTROŻNA/Y w nowych miejscach w sieci - nie wiadomo jak działają – sprawdź,
jaki jest regulamin miejsca oraz czy możliwy jest kontakt z administracją
•SPRAWDŹ ZABEZPIECZENIA podczas zakupów w sieci
•dbaj cały czas o odpowiednią ochronę swojego komputera - ZAINSTALUJ PROGRAM
ANTYWIRUSOWY i WŁĄCZ FIREWALL (działający jak zapora nie dopuszczająca
szkodliwych elementów)
•AKTUALIZUJ PROGRAMY, z których korzystasz
•BĄDŹ CZUJNA/Y- nigdy, niezależnie od użytego zabezpieczenia, nie masz pewności
czy będzie ono wystarczające
Jak reagować na nieuprawniony dostęp?
Telefony komórkowe nowej generacji mają funkcje zbliżone do komputerów,
przez co są narażone na działania wirtualnych przestępców.
Zdarza się, że pobierając z Internetu na telefon grę lub aplikację niewidomego pochodzenia,
możemy wraz z nią ściągnąć wirusa. Taki wirus może zniszczyć cały system operacyjny
telefonu oraz doprowadzić do utraty wszystkich danych i kontaktów, które mieliśmy
w nim zapisane.
Jak się zabezpieczyć?
Włączaj usługę bluetooth i WIFI tylko wtedy, gdy z niej korzystasz.
Nie akceptuj propozycji połączenia z nieznanymi urządzeniami.
Nie pobieraj aplikacji i gier z nieznanych źródeł.
Zawsze czytaj regulaminy aplikacji i gier, które zamierzasz pobrać.
Jak reagować na nieuprawniony dostęp?
W przypadku kradzieży tożsamości w internecie,
należy przede wszystkim zwrócić się do prowadzących serwisy,
w których znajdują się przejęte przez hakera konta.
Wykorzystaj e-mail i szybko skontaktuj się z administratorami - opisz dokładnie sytuację,
tak aby uwiarygodnić problem i poproś o zablokowanie kont tak szybko, jak to możliwe.
Dzięki temu nie stracisz swojej reputacji przez np. spamowe wpisy na forach
spod Twojego nicka.
Jeśli nie możesz znaleźć adresu administratora strony skontaktuj się
z Helpline.org.pl i opowiedz o swoim problemie.
Wątpliwości kontaktować można ze specjalistami z Helpline.org.pl www.helpline.org.pl, [email protected], tel. 800-100-100.
Poza tym należy zmienić wszystkie hasła i loginy do serwisów internetowych
z których korzystasz, tak żeby nie było możliwe logowanie przy użyciu starych danych.
Zrób to nawet, jeśli te konta wydają się być nienaruszone - być może ktoś zechce skorzystać
z nich w przyszłości.
Jak reagować na nieuprawniony dostęp?
Jeżeli skradzione zostały dane związane z kontem bankowym lub kartą kredytową
nie należy kontaktować się w imieniu innych osób, bądź rodziców .
Nie wolno korzystać z cudzych kart, jeżeli takie znajdziemy, w takiej sytuacji należy
opowiedzieć rodzicom , bądź zaufanej osobie dorosłej o całej sytuacji.
Jeżeli skradzione zostały dane do Twojej karty kredytowej, lub też wykonano jakieś zakupy
na Twoje konto - wtedy należy bezzwłocznie skontaktować się z policją.
Jeżeli korzystałeś z karty kredytowej rodziców, lub ktoś wykonał zakupy na Twoje
konto, ktoś włamał sie na twoje konto, profil, blog, ktoś podszywa się pod ciebie
w celu ośmieszenia, padłeś ofiarą nękania, zastraszania i gróźb w Internecie
i za pośrednictwem telefonów komórkowych jest to wykroczenie i możesz zgłosić je na policję.
Jeżeli masz mniej niż 18 lat w takiej sytuacji zawiadomienie na policję
lub do prokuratury składają w Twoim imieniu osoby dorosłe: rodzice lub opiekunowie
prawni.
Niebezpieczne kontakty
Nigdy nie wiadomo, kto jest po drugiej stronie!
Jeśli podejrzewasz, że osoba z którą nawiązałeś/aś kontakt w Sieci ma wobec Ciebie
złe zamiary postaraj się:
Zachować korespondencję z tą osobą - w historii komunikatora, e-mailach, sms'ach
itp.
Spróbuj przypomnieć sobie wszystkie informacje, które posiadasz na temat tej osoby.
Spróbuj porozmawiać o tym z rodzicami czy inną zaufaną osobą dorosłą.
Rodzice lub prawni opiekunowie mogą podjąć działania,
które zapewnią Ci bezpieczeństwo.
Jeśli czujesz, że trudno Ci będzie przeprowadzić taką rozmowę skontaktuj się z Helpline - www.helpline.org.pl, [email protected],
tel. 800-100-100.
Niebezpieczne kontakty
Nigdy nie wiadomo, kto jest po drugiej stronie!
Pamiętaj!
Masz prawo odmówić rozmów na tematy intymne i każdy powinien to uszanować.
Masz prawo przerwać każdy kontakt, który Cię niepokoi.
Masz prawo powiedzieć o wszystkim rodzicom/opiekunom prawnym.
Masz prawo zgłosić administratorowi portalu każdą sytuację, która nie jest zgodna
z jego regulaminem.
Wskazówki, jak bezpiecznie kontaktować się z innymi:
•Staraj się spotykać przede wszystkim z osobami, które poznałeś/aś w świecie realnym.
•Nie podawaj nieznajomym swoich danych osobowych, takich jak numer telefonu
i adres, numer komunikatora, e-mail.
•Posługuj się Nickiem, nie podawaj prawdziwego imienia i nazwiska.
•Nie rozmawiaj z osobami poznanymi w Sieci na tematy intymne.
•Nie opowiadaj nieznajomym o Twoich prywatnych sprawach ani o Twojej rodzinie.
•Bądź ostrożny z wysyłaniem zdjęć- nigdy nie wiesz, gdzie mogą później trafić.
Jeśli coś podejrzewasz, powiedz rodzicom
lub skontaktuj się z Helpline - www.helpline.org.pl, [email protected],
tel. bezpłatny 800-100-100.
Szkodliwe treści to przede wszystkim informacje:
•Ukazujące pornografię
•Namawiające do wyśmiewania innych z powodu rasy, narodowości lub wyznawanej religii
•Namawiające do popełnienia przestępstwa
•Propagujące faszyzm i totalitaryzm
•Prezentujące przemoc
•Zachęcające do podejmowania działań autodestrukcyjnych, czyli takich, które powodują
szkody cielesne lub psychiczne np. uzależnienie
•Zawierające wulgaryzmy
•Zawierające elementy psychomanipulacji, czyli takiego sterowania cudzymi uczuciami,
którego celem jest wyłudzenie korzyści materialnych lub zmuszenie do niewłaściwych
zachowań
•Wprowadzające w błąd, co może mieć wpływ na życie i zdrowie młodego użytkownika
•Zachęcające do prostytucji, używania narkotyków czy hazardu
Szkodliwe treści
Jeśli w czasie surfowania po sieci natkniesz się na szkodliwe lub niebezpieczne treści
skontaktuj się z Helpline.org.pl
Telefon bezpłatny 800 100 100 i czat są czynne od poniedziałku do piątku od 11.00 do 17.00
Możesz również napisać na adres [email protected] lub za pomocą formularza
dostępnego na stronie www.helpline.org.pl
Treści nielegalne, które naruszają prawo, czyli:
*opublikowaną w sieci pornografię bez filtra informacyjnego z o materiałach
tylko dla dorosłych,
*treści rasistowskie,
*treści propagujące totalitaryzm i faszyzm,
możesz to zgłosić anonimowo poprzez formularz na stronie www.dyzurnet.pl
Uzależnienie od komputera
U osób, które nadużywają Internetu/komputera może pojawić się:
•Silna potrzeba lub poczucie przymusu korzystania z Internetu.
•Brak kontroli nad długością czasu spędzanego w Sieci.
•Problem z powstrzymaniem się od korzystania z Internetu.
•Występowanie niepokoju, rozdrażnienia czy gorszego samopoczucia
przy próbie przerwania lub ograniczenia korzystania z Internetu oraz ustępowanie tych
stanów z chwilą powrotu do Sieci.
•Zaniedbywanie dotychczasowych zainteresowań oraz kontaktów z ludźmi
na rzecz Internetu.
•Spędzanie coraz większej ilości czasu w Internecie celem uzyskania zadowolenia,
dobrego samopoczucia, które poprzednio osiągane było w znacznie krótszym czasie.
•Korzystanie z Internetu pomimo szkodliwości poświęcania tak długiego czasu na jedną
aktywność.
Jeśli podobne objawy widzisz u siebie –
zadzwoń bezpłatnie do Helpline 800 100 100,
napisz [email protected]
lub porozmawiaj na czacie www.helpline.org.pl
Uzależnienie od komputera
Konsekwencje nadużywania Internetu:
•Zaniedbywanie nauki oraz codziennych obowiązków;
•Zaburzenia w sferze uczuć i emocji np. częste uczucie niepokoju, agresja;
•Brak troski o własne zdrowie (brak snu, brak ruchu, nieregularne posiłki) i higienę
osobistą;
•Wyobcowanie z realnego świata;
•Problemy w relacjach z ludźmi, unikanie kontaktu z ludźmi w świecie realnym,
konflikty;
•Rezygnacja z zainteresowań i przyjemności;
•Trudności z koncentracją;
•Problemy zdrowotne (pogorszenie wzroku, bóle głowy, niedożywienie, zaburzenia
snu, nieprawidłowy oddech, zespół kanału nadgarstka, skrzywienia kręgosłupa).
Kilka zasad, których należy przestrzegać:
• Używaj bezpiecznych haseł (Idealne hasło jest długie i zawiera litery, punktację, symbole
i cyfry) i nie ujawniaj haseł innych osobom, nawet swoim znajomym.
• Zabezpieczaj zachowane hasła. Uważaj gdzie przechowujesz zapisane hasła. Nie
przechowuj haseł w plecaku, portfelu czy w pliku na swoim komputerze! Przestępcy
najpierw szukają właśnie tam.
• Nigdy nie wysyłaj swojego hasła przez pocztę elektroniczną! Jakakolwiek wiadomość
e-mail, nawet od „zaufanej” witryny, która prosi o podanie hasła, aktualizację karty
kredytowej lub prosi o wejście na stronę internetową w celu zweryfikowania hasła, może
stanowić oszustwo typu phishing (kradzież twojej tożsamości).
• Nie wpisuj haseł na komputerach, nad którymi nie masz kontroli.
Z ogólnie dostępnych komputerów w szkole, czytelni, kafejkach Internetowych czy
pracowniach komputerowych korzystaj tylko do anonimowego przeglądania Internetu
bez podawania nazwy użytkownika i hasła i zawsze wyloguj się z konta.
• Nie podawaj danych osobowych, które pozwalają na identyfikację. Używaj Nicka.
Pamiętaj! W sieci nie jesteś anonimowy i nie wiadomo, kto jest po drugiej stronie…
Przeczytaj o bezpiecznych mediach:
1. Szkoła Bezpiecznego Internetu- http://www.szkolabezpiecznegointernetu.pl
2.Bezpieczeństwo internautów Helpline - http://www.helpline.org.pl
3. Fundacja Kidprotect.pl - http://www.kidprotect.pl
4. Dziecko w sieci- www.dzieckowsieci.fdn.pl
5. Program "Mądrzy Rodzice" - http://www.madrzy-rodzice.pl
6. Bezpieczne Media- przewodnik dla rodziców - http://www.bezpiecznemedia.tp.pl
7. Oprogramowanie kontroli rodzicielskiej NORTON On-Line Family - https://onlinefamily.norton.com
8. Centrum Bezpieczeństwa Microsoft - http://www.microsoft.com/pl-pl/security/family-safety/childsafetyinternet.aspx
9. Program 3-2-1-Internet - http://www.321internet.pl/zasady.html
10. Program Sieciaki - http://www.sieciaki.pl ; http://www.sieciaki.pl/dla-rodzicow-i-nauczycieli
11. Program unijny Safer Internet- bezpieczny internet - http://www.saferinternet.pl
12. Zgłaszanie nielegalnych treści, np. dotyczących rasizmu- Dyżurnet - http://www.dyzurnet.pl
13. O bezpieczeństwie w sieci- http://www.orange.pl/bezpieczenstwo_w_sieci.phtml
14. O mediach- http://redesignmag.pl/Bezpieczne_media.html
15. Bezpieczeństwo dzieci w sieci. Poradnik http://www.sunrisedzieciom.pl/poradnik_bezpieczenstwo_dzieci_w_sieci.pdf
16.Interkl@sa - http://www.interklasa.pl
17. Nasza-Klasa o Bezpieczeństwie - http://nasza-klasa.pl/bezpieczenstwo
18. Bezpieczeństwo na Allegro - http://www.allegro.pl/country_pages/1/0/sc/
Dowiedz się więcej o bezpieczeństwie,
korzystając z poniższych stron internetowych.
www.helpline.org.pl
www.kidprotect.pl/działania
www.dzieckowsieci.fdn.pl
www.bezpiecznemedia.tp.pl
www.321internet.pl/zasady
http://www.microsoft.com/pl-pl/security/familysafety/childsafety-internet.aspx
www.helpline.org.pl
www.kidprotect.pl/działania
www.dzieckowsieci.fdn.pl
www.bezpiecznemedia.tp.pl
www.321internet.pl/zasady
http://www.microsoft.com/pl-pl/security/family-safety/childsafety-internet.aspx
Slide 15
Zadbaj o e-bezpieczeństwo swoje i innych!
Na bazie materiałów edukacyjnych o bezpieczeństwie w sieci,
oraz projektu Kidprotect i Fundacji Dzieci Niczyje
„Szkoła Bezpiecznego Internetu” i „Pomoc w Net”
opracowała E.Wójcicka
Media
Obecnie najpopularniejsze są cztery podstawowe typy środków masowego przekazu:
Internet, telewizja, radio oraz gazeta. Są one obecne na co dzień w życiu człowieka,
towarzyszą mu na każdym kroku.
Dzięki mediom ludzie mają dostęp do najświeższych informacji, edukacji i rozrywki.
Media dają nieograniczone możliwości komunikacji, rozwoju i poznawania świata.
Media kształtują opinię publiczną, wyznaczają kierunki myślenia, kształtują gusta,
światopogląd, dostarczają emocji, przemawiają do ludzkiej wyobraźni,
są także poważnym narzędziem marketingowym i biznesowym.
Pamiętając o zaletach mediów, nie możemy zapominać o ich wadach.
Musimy być krytyczni wobec treści i informacji nam przekazywanych i mieć świadomość
niebezpieczeństw i ryzyka, jakie niesie nieświadome lub ufne i beztroskie korzystanie
z mediów.
Media mogą bowiem kłamać, oszukiwać, manipulować odbiorcami,
zawierać niepożądane, szkodliwe i zakazane treści, błędne informacje,
wpływać na niewłaściwe postawy i zachowania. Na przykład: cyberprzemoc,
przestępstwa, spam, wirusy, phishing, piractwo, wyłudzenia, kradzieże, utrata danych,
włamania do bazy, przejęcie domeny, szpiegostwo, demoralizacja, pedofilia, uzależnienia
to tylko wybrane zagrożenia związane z niewłaściwym użytkowaniem i odbiorem mediów.
AKTUALNE ZAGROŻENIA BEZPIECZEŃSTWA UŻYTKOWNIKÓW W INTERNECIE
Internet to medium, które ma wiele pozytywnych zastosowań.
Niestety niesie ze sobą równie dużo zagrożeń.
Internauci mogą być narażeni na:
cyberprzemoc- zjawisko wysyłania lub publikowania, przy użyciu nowych technologii
(Internetu i telefonu komórkowego) materiałów (zdjęć, filmów, komentarzy, wiadomości itp.),
które mają na celu wyrządzenie krzywdy drugiej osobie.
nieuprawniony dostęp - włamania do miejsc strzeżonych hasłem lub innym
zabezpieczeniem (np. poczta email, konto na portalu społecznościowym itp.)
niebezpieczne kontakty- kontakty, które związane są z ryzykiem wystąpienia
niebezpieczeństwa ze strony osób, z którymi młodzi użytkownicy Internetu rozmawiają
lub korespondują, w tym uwodzenie w sieci (gooming) - to szczególna kategoria relacji
tworzona w Internecie między osobami dorosłymi a dziećmi w celu ich uwiedzenia
i wykorzystania seksualnego.
szkodliwe treści - treści pojawiające się w Internecie, które są nieadekwatne do wieku,
wrażliwości i rozwoju dziecka (np. promujące przemoc, pornografię, zachęcające
do ryzykownych zachowań itp.)
uzależnienie od Internetu - patologiczne używanie Internetu, które ma znaczący wpływ
na pogorszenie funkcjonowania dziecka w sferze: fizycznej, psychicznej, interpersonalnej,
społecznej, rodzinnej, ekonomicznej.
Przydatne kontakty:
Telefon Zaufania dla Dzieci i Młodzieży prowadzonego przez Fundację Dzieci Niczyje116 111
Helpline.org.pl
-wspólny projekt Fundacji Dzieci Niczyje i Fundacji Orange, współfinansowanym przez
Komisję Europejską w ramach projektu Safer Internet. Celem jest niesienie pomocy dzieciom i młodzieży w
sytuacjach zagrożenia bezpieczeństwa podczas korzystania z nowych technologii oraz wsparcie rodziców i
profesjonalistów , którzy w swojej pracy zawodowej spotykają się z problemami młodych internautów. Telefon
800 100 100 i czat są czynne od poniedziałku do piątku od 11.00 do 17.00;
e-mail: [email protected]
zgłaszanie nielegalnych treści: [email protected]
Fundacja Kidprotect- Szkoła Bezpiecznego Internetu- 22 636 73 04 (biuro),
500 851 978 lub przez GG801 123 400
Telefon Zaufania Rzecznika praw Dziecka800 12 12 12 od poniedziałku do piątku od godziny 8.15 do 20.00
Cyberprzemoc
Cyberprzemoc to takie zachowania jak:
•ośmieszanie, obrażanie, straszenie, nękanie czy też poniżanie kogoś
za pomocą Internetu albo telefonu komórkowego
•podszywanie się pod kogoś w portalach społecznościowych, na blogach,
wiadomościach e-mail lub komunikatorach
•włamanie się na czyjeś konto (np. pocztowe, w portalu społecznościowym,
konto komunikatora)
•publikowanie oraz rozsyłanie filmów, zdjęć, albo informacji, które kogoś ośmieszają
•tworzenie obrażających kogoś stron internetowych lub blogów
•pisanie obraźliwych komentarzy na forach, blogach, portalach społecznościowych.
Jeśli doświadczasz cyberprzemocy:
*powiedz o tym zaufanej osobie dorosłej - z jej pomocą będzie Ci łatwiej poradzić sobie
z tą sytuacją.
*postaraj się nie kontaktować ze sprawcą cyberprzemocy i nie odpowiadać
na jego zaczepki. Dzięki temu unikniesz prowokowania go do dalszych działań.
*zachowaj wszystkie dowody cyberprzemocy - nie kasuj smsów, e-maili, rozmów na czatach
lub komunikatorach.
* jeśli ktoś dokucza Ci na jakiejś stronie WWW, zrób screen strony (zdjęcie)aby zachować to, co widzisz na ekranie wciśnij klawisz "Print Screen" (Prt Sc),
a następnie otwórz program tekstowy (np. Word) lub graficzny (np. Paint) i wklej tam screen
naciskając jednocześnie klawisze "Ctrl" i "V".
Pamiętaj, aby zapisać plik!
*skontaktuj się z Helpline pod bezpłatnym numerem 800 100 100,
wyślij wiadomość e-mail na adres [email protected]
lub porozmawiaj na czacie z poziomu strony Helpline.
Nieuprawniony dostęp
Zdarza się, że ktoś bez naszej wiedzy i zgody próbuje uzyskać dostęp do naszego komputera,
konta, profilu czy bloga. Często chce w ten sposób uzyskać i przejąć informacje,
które publikujemy lub przechowujemy.
Kradzież danych polega na wyciąganiu pewnych informacji (m.in. danych osobowych)
od konkretnej osoby, przez osoby niepowołane (które nie mają na to pozwolenia).
Każdy Polak ma prawo do ochrony danych osobowych w myśl Ustawy
o Ochronie danych osobowych z dnia 29 sierpnia 1997 roku.
Dane osobowe to wszelkie informacje dotyczące zidentyfikowanej lub możliwej
do zidentyfikowania osoby fizycznej. Daną osobową będzie więc każda informacja
pozwalająca na ustalenie tożsamości osoby nawet pośrednio, poprzez inne posiadane
informacje.
Daną osobową będzie mógł stanowić np.: adres IP komputera, zdjęcie,
adres email (w szczególności jeśli składa się z imienia i nazwiska);
jeśli przy ich pomocy możemy ustalić kim jest dana osoba.
Jak chronić się przed nieuprawnionym dostępem:
•NIE PODAWAJ nikomu danych (chyba, że są wymagane przy rejestracji –
wtedy tylko w sprawdzonych serwisach publicznych)
•gdy ktoś wypytuje Cię o Twoje dane - NIE ODPOWIADAJ; najlepiej skończyć
taką rozmowę
•jeżeli nie musisz, NIE UMIESZCZAJ ważnych danych na komputerze podłączonym
do sieci
•BĄDŹ OSTROŻNA/Y w nowych miejscach w sieci - nie wiadomo jak działają – sprawdź,
jaki jest regulamin miejsca oraz czy możliwy jest kontakt z administracją
•SPRAWDŹ ZABEZPIECZENIA podczas zakupów w sieci
•dbaj cały czas o odpowiednią ochronę swojego komputera - ZAINSTALUJ PROGRAM
ANTYWIRUSOWY i WŁĄCZ FIREWALL (działający jak zapora nie dopuszczająca
szkodliwych elementów)
•AKTUALIZUJ PROGRAMY, z których korzystasz
•BĄDŹ CZUJNA/Y- nigdy, niezależnie od użytego zabezpieczenia, nie masz pewności
czy będzie ono wystarczające
Jak reagować na nieuprawniony dostęp?
Telefony komórkowe nowej generacji mają funkcje zbliżone do komputerów,
przez co są narażone na działania wirtualnych przestępców.
Zdarza się, że pobierając z Internetu na telefon grę lub aplikację niewidomego pochodzenia,
możemy wraz z nią ściągnąć wirusa. Taki wirus może zniszczyć cały system operacyjny
telefonu oraz doprowadzić do utraty wszystkich danych i kontaktów, które mieliśmy
w nim zapisane.
Jak się zabezpieczyć?
Włączaj usługę bluetooth i WIFI tylko wtedy, gdy z niej korzystasz.
Nie akceptuj propozycji połączenia z nieznanymi urządzeniami.
Nie pobieraj aplikacji i gier z nieznanych źródeł.
Zawsze czytaj regulaminy aplikacji i gier, które zamierzasz pobrać.
Jak reagować na nieuprawniony dostęp?
W przypadku kradzieży tożsamości w internecie,
należy przede wszystkim zwrócić się do prowadzących serwisy,
w których znajdują się przejęte przez hakera konta.
Wykorzystaj e-mail i szybko skontaktuj się z administratorami - opisz dokładnie sytuację,
tak aby uwiarygodnić problem i poproś o zablokowanie kont tak szybko, jak to możliwe.
Dzięki temu nie stracisz swojej reputacji przez np. spamowe wpisy na forach
spod Twojego nicka.
Jeśli nie możesz znaleźć adresu administratora strony skontaktuj się
z Helpline.org.pl i opowiedz o swoim problemie.
Wątpliwości kontaktować można ze specjalistami z Helpline.org.pl www.helpline.org.pl, [email protected], tel. 800-100-100.
Poza tym należy zmienić wszystkie hasła i loginy do serwisów internetowych
z których korzystasz, tak żeby nie było możliwe logowanie przy użyciu starych danych.
Zrób to nawet, jeśli te konta wydają się być nienaruszone - być może ktoś zechce skorzystać
z nich w przyszłości.
Jak reagować na nieuprawniony dostęp?
Jeżeli skradzione zostały dane związane z kontem bankowym lub kartą kredytową
nie należy kontaktować się w imieniu innych osób, bądź rodziców .
Nie wolno korzystać z cudzych kart, jeżeli takie znajdziemy, w takiej sytuacji należy
opowiedzieć rodzicom , bądź zaufanej osobie dorosłej o całej sytuacji.
Jeżeli skradzione zostały dane do Twojej karty kredytowej, lub też wykonano jakieś zakupy
na Twoje konto - wtedy należy bezzwłocznie skontaktować się z policją.
Jeżeli korzystałeś z karty kredytowej rodziców, lub ktoś wykonał zakupy na Twoje
konto, ktoś włamał sie na twoje konto, profil, blog, ktoś podszywa się pod ciebie
w celu ośmieszenia, padłeś ofiarą nękania, zastraszania i gróźb w Internecie
i za pośrednictwem telefonów komórkowych jest to wykroczenie i możesz zgłosić je na policję.
Jeżeli masz mniej niż 18 lat w takiej sytuacji zawiadomienie na policję
lub do prokuratury składają w Twoim imieniu osoby dorosłe: rodzice lub opiekunowie
prawni.
Niebezpieczne kontakty
Nigdy nie wiadomo, kto jest po drugiej stronie!
Jeśli podejrzewasz, że osoba z którą nawiązałeś/aś kontakt w Sieci ma wobec Ciebie
złe zamiary postaraj się:
Zachować korespondencję z tą osobą - w historii komunikatora, e-mailach, sms'ach
itp.
Spróbuj przypomnieć sobie wszystkie informacje, które posiadasz na temat tej osoby.
Spróbuj porozmawiać o tym z rodzicami czy inną zaufaną osobą dorosłą.
Rodzice lub prawni opiekunowie mogą podjąć działania,
które zapewnią Ci bezpieczeństwo.
Jeśli czujesz, że trudno Ci będzie przeprowadzić taką rozmowę skontaktuj się z Helpline - www.helpline.org.pl, [email protected],
tel. 800-100-100.
Niebezpieczne kontakty
Nigdy nie wiadomo, kto jest po drugiej stronie!
Pamiętaj!
Masz prawo odmówić rozmów na tematy intymne i każdy powinien to uszanować.
Masz prawo przerwać każdy kontakt, który Cię niepokoi.
Masz prawo powiedzieć o wszystkim rodzicom/opiekunom prawnym.
Masz prawo zgłosić administratorowi portalu każdą sytuację, która nie jest zgodna
z jego regulaminem.
Wskazówki, jak bezpiecznie kontaktować się z innymi:
•Staraj się spotykać przede wszystkim z osobami, które poznałeś/aś w świecie realnym.
•Nie podawaj nieznajomym swoich danych osobowych, takich jak numer telefonu
i adres, numer komunikatora, e-mail.
•Posługuj się Nickiem, nie podawaj prawdziwego imienia i nazwiska.
•Nie rozmawiaj z osobami poznanymi w Sieci na tematy intymne.
•Nie opowiadaj nieznajomym o Twoich prywatnych sprawach ani o Twojej rodzinie.
•Bądź ostrożny z wysyłaniem zdjęć- nigdy nie wiesz, gdzie mogą później trafić.
Jeśli coś podejrzewasz, powiedz rodzicom
lub skontaktuj się z Helpline - www.helpline.org.pl, [email protected],
tel. bezpłatny 800-100-100.
Szkodliwe treści to przede wszystkim informacje:
•Ukazujące pornografię
•Namawiające do wyśmiewania innych z powodu rasy, narodowości lub wyznawanej religii
•Namawiające do popełnienia przestępstwa
•Propagujące faszyzm i totalitaryzm
•Prezentujące przemoc
•Zachęcające do podejmowania działań autodestrukcyjnych, czyli takich, które powodują
szkody cielesne lub psychiczne np. uzależnienie
•Zawierające wulgaryzmy
•Zawierające elementy psychomanipulacji, czyli takiego sterowania cudzymi uczuciami,
którego celem jest wyłudzenie korzyści materialnych lub zmuszenie do niewłaściwych
zachowań
•Wprowadzające w błąd, co może mieć wpływ na życie i zdrowie młodego użytkownika
•Zachęcające do prostytucji, używania narkotyków czy hazardu
Szkodliwe treści
Jeśli w czasie surfowania po sieci natkniesz się na szkodliwe lub niebezpieczne treści
skontaktuj się z Helpline.org.pl
Telefon bezpłatny 800 100 100 i czat są czynne od poniedziałku do piątku od 11.00 do 17.00
Możesz również napisać na adres [email protected] lub za pomocą formularza
dostępnego na stronie www.helpline.org.pl
Treści nielegalne, które naruszają prawo, czyli:
*opublikowaną w sieci pornografię bez filtra informacyjnego z o materiałach
tylko dla dorosłych,
*treści rasistowskie,
*treści propagujące totalitaryzm i faszyzm,
możesz to zgłosić anonimowo poprzez formularz na stronie www.dyzurnet.pl
Uzależnienie od komputera
U osób, które nadużywają Internetu/komputera może pojawić się:
•Silna potrzeba lub poczucie przymusu korzystania z Internetu.
•Brak kontroli nad długością czasu spędzanego w Sieci.
•Problem z powstrzymaniem się od korzystania z Internetu.
•Występowanie niepokoju, rozdrażnienia czy gorszego samopoczucia
przy próbie przerwania lub ograniczenia korzystania z Internetu oraz ustępowanie tych
stanów z chwilą powrotu do Sieci.
•Zaniedbywanie dotychczasowych zainteresowań oraz kontaktów z ludźmi
na rzecz Internetu.
•Spędzanie coraz większej ilości czasu w Internecie celem uzyskania zadowolenia,
dobrego samopoczucia, które poprzednio osiągane było w znacznie krótszym czasie.
•Korzystanie z Internetu pomimo szkodliwości poświęcania tak długiego czasu na jedną
aktywność.
Jeśli podobne objawy widzisz u siebie –
zadzwoń bezpłatnie do Helpline 800 100 100,
napisz [email protected]
lub porozmawiaj na czacie www.helpline.org.pl
Uzależnienie od komputera
Konsekwencje nadużywania Internetu:
•Zaniedbywanie nauki oraz codziennych obowiązków;
•Zaburzenia w sferze uczuć i emocji np. częste uczucie niepokoju, agresja;
•Brak troski o własne zdrowie (brak snu, brak ruchu, nieregularne posiłki) i higienę
osobistą;
•Wyobcowanie z realnego świata;
•Problemy w relacjach z ludźmi, unikanie kontaktu z ludźmi w świecie realnym,
konflikty;
•Rezygnacja z zainteresowań i przyjemności;
•Trudności z koncentracją;
•Problemy zdrowotne (pogorszenie wzroku, bóle głowy, niedożywienie, zaburzenia
snu, nieprawidłowy oddech, zespół kanału nadgarstka, skrzywienia kręgosłupa).
Kilka zasad, których należy przestrzegać:
• Używaj bezpiecznych haseł (Idealne hasło jest długie i zawiera litery, punktację, symbole
i cyfry) i nie ujawniaj haseł innych osobom, nawet swoim znajomym.
• Zabezpieczaj zachowane hasła. Uważaj gdzie przechowujesz zapisane hasła. Nie
przechowuj haseł w plecaku, portfelu czy w pliku na swoim komputerze! Przestępcy
najpierw szukają właśnie tam.
• Nigdy nie wysyłaj swojego hasła przez pocztę elektroniczną! Jakakolwiek wiadomość
e-mail, nawet od „zaufanej” witryny, która prosi o podanie hasła, aktualizację karty
kredytowej lub prosi o wejście na stronę internetową w celu zweryfikowania hasła, może
stanowić oszustwo typu phishing (kradzież twojej tożsamości).
• Nie wpisuj haseł na komputerach, nad którymi nie masz kontroli.
Z ogólnie dostępnych komputerów w szkole, czytelni, kafejkach Internetowych czy
pracowniach komputerowych korzystaj tylko do anonimowego przeglądania Internetu
bez podawania nazwy użytkownika i hasła i zawsze wyloguj się z konta.
• Nie podawaj danych osobowych, które pozwalają na identyfikację. Używaj Nicka.
Pamiętaj! W sieci nie jesteś anonimowy i nie wiadomo, kto jest po drugiej stronie…
Przeczytaj o bezpiecznych mediach:
1. Szkoła Bezpiecznego Internetu- http://www.szkolabezpiecznegointernetu.pl
2.Bezpieczeństwo internautów Helpline - http://www.helpline.org.pl
3. Fundacja Kidprotect.pl - http://www.kidprotect.pl
4. Dziecko w sieci- www.dzieckowsieci.fdn.pl
5. Program "Mądrzy Rodzice" - http://www.madrzy-rodzice.pl
6. Bezpieczne Media- przewodnik dla rodziców - http://www.bezpiecznemedia.tp.pl
7. Oprogramowanie kontroli rodzicielskiej NORTON On-Line Family - https://onlinefamily.norton.com
8. Centrum Bezpieczeństwa Microsoft - http://www.microsoft.com/pl-pl/security/family-safety/childsafetyinternet.aspx
9. Program 3-2-1-Internet - http://www.321internet.pl/zasady.html
10. Program Sieciaki - http://www.sieciaki.pl ; http://www.sieciaki.pl/dla-rodzicow-i-nauczycieli
11. Program unijny Safer Internet- bezpieczny internet - http://www.saferinternet.pl
12. Zgłaszanie nielegalnych treści, np. dotyczących rasizmu- Dyżurnet - http://www.dyzurnet.pl
13. O bezpieczeństwie w sieci- http://www.orange.pl/bezpieczenstwo_w_sieci.phtml
14. O mediach- http://redesignmag.pl/Bezpieczne_media.html
15. Bezpieczeństwo dzieci w sieci. Poradnik http://www.sunrisedzieciom.pl/poradnik_bezpieczenstwo_dzieci_w_sieci.pdf
16.Interkl@sa - http://www.interklasa.pl
17. Nasza-Klasa o Bezpieczeństwie - http://nasza-klasa.pl/bezpieczenstwo
18. Bezpieczeństwo na Allegro - http://www.allegro.pl/country_pages/1/0/sc/
Dowiedz się więcej o bezpieczeństwie,
korzystając z poniższych stron internetowych.
www.helpline.org.pl
www.kidprotect.pl/działania
www.dzieckowsieci.fdn.pl
www.bezpiecznemedia.tp.pl
www.321internet.pl/zasady
http://www.microsoft.com/pl-pl/security/familysafety/childsafety-internet.aspx
www.helpline.org.pl
www.kidprotect.pl/działania
www.dzieckowsieci.fdn.pl
www.bezpiecznemedia.tp.pl
www.321internet.pl/zasady
http://www.microsoft.com/pl-pl/security/family-safety/childsafety-internet.aspx
Slide 16
Zadbaj o e-bezpieczeństwo swoje i innych!
Na bazie materiałów edukacyjnych o bezpieczeństwie w sieci,
oraz projektu Kidprotect i Fundacji Dzieci Niczyje
„Szkoła Bezpiecznego Internetu” i „Pomoc w Net”
opracowała E.Wójcicka
Media
Obecnie najpopularniejsze są cztery podstawowe typy środków masowego przekazu:
Internet, telewizja, radio oraz gazeta. Są one obecne na co dzień w życiu człowieka,
towarzyszą mu na każdym kroku.
Dzięki mediom ludzie mają dostęp do najświeższych informacji, edukacji i rozrywki.
Media dają nieograniczone możliwości komunikacji, rozwoju i poznawania świata.
Media kształtują opinię publiczną, wyznaczają kierunki myślenia, kształtują gusta,
światopogląd, dostarczają emocji, przemawiają do ludzkiej wyobraźni,
są także poważnym narzędziem marketingowym i biznesowym.
Pamiętając o zaletach mediów, nie możemy zapominać o ich wadach.
Musimy być krytyczni wobec treści i informacji nam przekazywanych i mieć świadomość
niebezpieczeństw i ryzyka, jakie niesie nieświadome lub ufne i beztroskie korzystanie
z mediów.
Media mogą bowiem kłamać, oszukiwać, manipulować odbiorcami,
zawierać niepożądane, szkodliwe i zakazane treści, błędne informacje,
wpływać na niewłaściwe postawy i zachowania. Na przykład: cyberprzemoc,
przestępstwa, spam, wirusy, phishing, piractwo, wyłudzenia, kradzieże, utrata danych,
włamania do bazy, przejęcie domeny, szpiegostwo, demoralizacja, pedofilia, uzależnienia
to tylko wybrane zagrożenia związane z niewłaściwym użytkowaniem i odbiorem mediów.
AKTUALNE ZAGROŻENIA BEZPIECZEŃSTWA UŻYTKOWNIKÓW W INTERNECIE
Internet to medium, które ma wiele pozytywnych zastosowań.
Niestety niesie ze sobą równie dużo zagrożeń.
Internauci mogą być narażeni na:
cyberprzemoc- zjawisko wysyłania lub publikowania, przy użyciu nowych technologii
(Internetu i telefonu komórkowego) materiałów (zdjęć, filmów, komentarzy, wiadomości itp.),
które mają na celu wyrządzenie krzywdy drugiej osobie.
nieuprawniony dostęp - włamania do miejsc strzeżonych hasłem lub innym
zabezpieczeniem (np. poczta email, konto na portalu społecznościowym itp.)
niebezpieczne kontakty- kontakty, które związane są z ryzykiem wystąpienia
niebezpieczeństwa ze strony osób, z którymi młodzi użytkownicy Internetu rozmawiają
lub korespondują, w tym uwodzenie w sieci (gooming) - to szczególna kategoria relacji
tworzona w Internecie między osobami dorosłymi a dziećmi w celu ich uwiedzenia
i wykorzystania seksualnego.
szkodliwe treści - treści pojawiające się w Internecie, które są nieadekwatne do wieku,
wrażliwości i rozwoju dziecka (np. promujące przemoc, pornografię, zachęcające
do ryzykownych zachowań itp.)
uzależnienie od Internetu - patologiczne używanie Internetu, które ma znaczący wpływ
na pogorszenie funkcjonowania dziecka w sferze: fizycznej, psychicznej, interpersonalnej,
społecznej, rodzinnej, ekonomicznej.
Przydatne kontakty:
Telefon Zaufania dla Dzieci i Młodzieży prowadzonego przez Fundację Dzieci Niczyje116 111
Helpline.org.pl
-wspólny projekt Fundacji Dzieci Niczyje i Fundacji Orange, współfinansowanym przez
Komisję Europejską w ramach projektu Safer Internet. Celem jest niesienie pomocy dzieciom i młodzieży w
sytuacjach zagrożenia bezpieczeństwa podczas korzystania z nowych technologii oraz wsparcie rodziców i
profesjonalistów , którzy w swojej pracy zawodowej spotykają się z problemami młodych internautów. Telefon
800 100 100 i czat są czynne od poniedziałku do piątku od 11.00 do 17.00;
e-mail: [email protected]
zgłaszanie nielegalnych treści: [email protected]
Fundacja Kidprotect- Szkoła Bezpiecznego Internetu- 22 636 73 04 (biuro),
500 851 978 lub przez GG801 123 400
Telefon Zaufania Rzecznika praw Dziecka800 12 12 12 od poniedziałku do piątku od godziny 8.15 do 20.00
Cyberprzemoc
Cyberprzemoc to takie zachowania jak:
•ośmieszanie, obrażanie, straszenie, nękanie czy też poniżanie kogoś
za pomocą Internetu albo telefonu komórkowego
•podszywanie się pod kogoś w portalach społecznościowych, na blogach,
wiadomościach e-mail lub komunikatorach
•włamanie się na czyjeś konto (np. pocztowe, w portalu społecznościowym,
konto komunikatora)
•publikowanie oraz rozsyłanie filmów, zdjęć, albo informacji, które kogoś ośmieszają
•tworzenie obrażających kogoś stron internetowych lub blogów
•pisanie obraźliwych komentarzy na forach, blogach, portalach społecznościowych.
Jeśli doświadczasz cyberprzemocy:
*powiedz o tym zaufanej osobie dorosłej - z jej pomocą będzie Ci łatwiej poradzić sobie
z tą sytuacją.
*postaraj się nie kontaktować ze sprawcą cyberprzemocy i nie odpowiadać
na jego zaczepki. Dzięki temu unikniesz prowokowania go do dalszych działań.
*zachowaj wszystkie dowody cyberprzemocy - nie kasuj smsów, e-maili, rozmów na czatach
lub komunikatorach.
* jeśli ktoś dokucza Ci na jakiejś stronie WWW, zrób screen strony (zdjęcie)aby zachować to, co widzisz na ekranie wciśnij klawisz "Print Screen" (Prt Sc),
a następnie otwórz program tekstowy (np. Word) lub graficzny (np. Paint) i wklej tam screen
naciskając jednocześnie klawisze "Ctrl" i "V".
Pamiętaj, aby zapisać plik!
*skontaktuj się z Helpline pod bezpłatnym numerem 800 100 100,
wyślij wiadomość e-mail na adres [email protected]
lub porozmawiaj na czacie z poziomu strony Helpline.
Nieuprawniony dostęp
Zdarza się, że ktoś bez naszej wiedzy i zgody próbuje uzyskać dostęp do naszego komputera,
konta, profilu czy bloga. Często chce w ten sposób uzyskać i przejąć informacje,
które publikujemy lub przechowujemy.
Kradzież danych polega na wyciąganiu pewnych informacji (m.in. danych osobowych)
od konkretnej osoby, przez osoby niepowołane (które nie mają na to pozwolenia).
Każdy Polak ma prawo do ochrony danych osobowych w myśl Ustawy
o Ochronie danych osobowych z dnia 29 sierpnia 1997 roku.
Dane osobowe to wszelkie informacje dotyczące zidentyfikowanej lub możliwej
do zidentyfikowania osoby fizycznej. Daną osobową będzie więc każda informacja
pozwalająca na ustalenie tożsamości osoby nawet pośrednio, poprzez inne posiadane
informacje.
Daną osobową będzie mógł stanowić np.: adres IP komputera, zdjęcie,
adres email (w szczególności jeśli składa się z imienia i nazwiska);
jeśli przy ich pomocy możemy ustalić kim jest dana osoba.
Jak chronić się przed nieuprawnionym dostępem:
•NIE PODAWAJ nikomu danych (chyba, że są wymagane przy rejestracji –
wtedy tylko w sprawdzonych serwisach publicznych)
•gdy ktoś wypytuje Cię o Twoje dane - NIE ODPOWIADAJ; najlepiej skończyć
taką rozmowę
•jeżeli nie musisz, NIE UMIESZCZAJ ważnych danych na komputerze podłączonym
do sieci
•BĄDŹ OSTROŻNA/Y w nowych miejscach w sieci - nie wiadomo jak działają – sprawdź,
jaki jest regulamin miejsca oraz czy możliwy jest kontakt z administracją
•SPRAWDŹ ZABEZPIECZENIA podczas zakupów w sieci
•dbaj cały czas o odpowiednią ochronę swojego komputera - ZAINSTALUJ PROGRAM
ANTYWIRUSOWY i WŁĄCZ FIREWALL (działający jak zapora nie dopuszczająca
szkodliwych elementów)
•AKTUALIZUJ PROGRAMY, z których korzystasz
•BĄDŹ CZUJNA/Y- nigdy, niezależnie od użytego zabezpieczenia, nie masz pewności
czy będzie ono wystarczające
Jak reagować na nieuprawniony dostęp?
Telefony komórkowe nowej generacji mają funkcje zbliżone do komputerów,
przez co są narażone na działania wirtualnych przestępców.
Zdarza się, że pobierając z Internetu na telefon grę lub aplikację niewidomego pochodzenia,
możemy wraz z nią ściągnąć wirusa. Taki wirus może zniszczyć cały system operacyjny
telefonu oraz doprowadzić do utraty wszystkich danych i kontaktów, które mieliśmy
w nim zapisane.
Jak się zabezpieczyć?
Włączaj usługę bluetooth i WIFI tylko wtedy, gdy z niej korzystasz.
Nie akceptuj propozycji połączenia z nieznanymi urządzeniami.
Nie pobieraj aplikacji i gier z nieznanych źródeł.
Zawsze czytaj regulaminy aplikacji i gier, które zamierzasz pobrać.
Jak reagować na nieuprawniony dostęp?
W przypadku kradzieży tożsamości w internecie,
należy przede wszystkim zwrócić się do prowadzących serwisy,
w których znajdują się przejęte przez hakera konta.
Wykorzystaj e-mail i szybko skontaktuj się z administratorami - opisz dokładnie sytuację,
tak aby uwiarygodnić problem i poproś o zablokowanie kont tak szybko, jak to możliwe.
Dzięki temu nie stracisz swojej reputacji przez np. spamowe wpisy na forach
spod Twojego nicka.
Jeśli nie możesz znaleźć adresu administratora strony skontaktuj się
z Helpline.org.pl i opowiedz o swoim problemie.
Wątpliwości kontaktować można ze specjalistami z Helpline.org.pl www.helpline.org.pl, [email protected], tel. 800-100-100.
Poza tym należy zmienić wszystkie hasła i loginy do serwisów internetowych
z których korzystasz, tak żeby nie było możliwe logowanie przy użyciu starych danych.
Zrób to nawet, jeśli te konta wydają się być nienaruszone - być może ktoś zechce skorzystać
z nich w przyszłości.
Jak reagować na nieuprawniony dostęp?
Jeżeli skradzione zostały dane związane z kontem bankowym lub kartą kredytową
nie należy kontaktować się w imieniu innych osób, bądź rodziców .
Nie wolno korzystać z cudzych kart, jeżeli takie znajdziemy, w takiej sytuacji należy
opowiedzieć rodzicom , bądź zaufanej osobie dorosłej o całej sytuacji.
Jeżeli skradzione zostały dane do Twojej karty kredytowej, lub też wykonano jakieś zakupy
na Twoje konto - wtedy należy bezzwłocznie skontaktować się z policją.
Jeżeli korzystałeś z karty kredytowej rodziców, lub ktoś wykonał zakupy na Twoje
konto, ktoś włamał sie na twoje konto, profil, blog, ktoś podszywa się pod ciebie
w celu ośmieszenia, padłeś ofiarą nękania, zastraszania i gróźb w Internecie
i za pośrednictwem telefonów komórkowych jest to wykroczenie i możesz zgłosić je na policję.
Jeżeli masz mniej niż 18 lat w takiej sytuacji zawiadomienie na policję
lub do prokuratury składają w Twoim imieniu osoby dorosłe: rodzice lub opiekunowie
prawni.
Niebezpieczne kontakty
Nigdy nie wiadomo, kto jest po drugiej stronie!
Jeśli podejrzewasz, że osoba z którą nawiązałeś/aś kontakt w Sieci ma wobec Ciebie
złe zamiary postaraj się:
Zachować korespondencję z tą osobą - w historii komunikatora, e-mailach, sms'ach
itp.
Spróbuj przypomnieć sobie wszystkie informacje, które posiadasz na temat tej osoby.
Spróbuj porozmawiać o tym z rodzicami czy inną zaufaną osobą dorosłą.
Rodzice lub prawni opiekunowie mogą podjąć działania,
które zapewnią Ci bezpieczeństwo.
Jeśli czujesz, że trudno Ci będzie przeprowadzić taką rozmowę skontaktuj się z Helpline - www.helpline.org.pl, [email protected],
tel. 800-100-100.
Niebezpieczne kontakty
Nigdy nie wiadomo, kto jest po drugiej stronie!
Pamiętaj!
Masz prawo odmówić rozmów na tematy intymne i każdy powinien to uszanować.
Masz prawo przerwać każdy kontakt, który Cię niepokoi.
Masz prawo powiedzieć o wszystkim rodzicom/opiekunom prawnym.
Masz prawo zgłosić administratorowi portalu każdą sytuację, która nie jest zgodna
z jego regulaminem.
Wskazówki, jak bezpiecznie kontaktować się z innymi:
•Staraj się spotykać przede wszystkim z osobami, które poznałeś/aś w świecie realnym.
•Nie podawaj nieznajomym swoich danych osobowych, takich jak numer telefonu
i adres, numer komunikatora, e-mail.
•Posługuj się Nickiem, nie podawaj prawdziwego imienia i nazwiska.
•Nie rozmawiaj z osobami poznanymi w Sieci na tematy intymne.
•Nie opowiadaj nieznajomym o Twoich prywatnych sprawach ani o Twojej rodzinie.
•Bądź ostrożny z wysyłaniem zdjęć- nigdy nie wiesz, gdzie mogą później trafić.
Jeśli coś podejrzewasz, powiedz rodzicom
lub skontaktuj się z Helpline - www.helpline.org.pl, [email protected],
tel. bezpłatny 800-100-100.
Szkodliwe treści to przede wszystkim informacje:
•Ukazujące pornografię
•Namawiające do wyśmiewania innych z powodu rasy, narodowości lub wyznawanej religii
•Namawiające do popełnienia przestępstwa
•Propagujące faszyzm i totalitaryzm
•Prezentujące przemoc
•Zachęcające do podejmowania działań autodestrukcyjnych, czyli takich, które powodują
szkody cielesne lub psychiczne np. uzależnienie
•Zawierające wulgaryzmy
•Zawierające elementy psychomanipulacji, czyli takiego sterowania cudzymi uczuciami,
którego celem jest wyłudzenie korzyści materialnych lub zmuszenie do niewłaściwych
zachowań
•Wprowadzające w błąd, co może mieć wpływ na życie i zdrowie młodego użytkownika
•Zachęcające do prostytucji, używania narkotyków czy hazardu
Szkodliwe treści
Jeśli w czasie surfowania po sieci natkniesz się na szkodliwe lub niebezpieczne treści
skontaktuj się z Helpline.org.pl
Telefon bezpłatny 800 100 100 i czat są czynne od poniedziałku do piątku od 11.00 do 17.00
Możesz również napisać na adres [email protected] lub za pomocą formularza
dostępnego na stronie www.helpline.org.pl
Treści nielegalne, które naruszają prawo, czyli:
*opublikowaną w sieci pornografię bez filtra informacyjnego z o materiałach
tylko dla dorosłych,
*treści rasistowskie,
*treści propagujące totalitaryzm i faszyzm,
możesz to zgłosić anonimowo poprzez formularz na stronie www.dyzurnet.pl
Uzależnienie od komputera
U osób, które nadużywają Internetu/komputera może pojawić się:
•Silna potrzeba lub poczucie przymusu korzystania z Internetu.
•Brak kontroli nad długością czasu spędzanego w Sieci.
•Problem z powstrzymaniem się od korzystania z Internetu.
•Występowanie niepokoju, rozdrażnienia czy gorszego samopoczucia
przy próbie przerwania lub ograniczenia korzystania z Internetu oraz ustępowanie tych
stanów z chwilą powrotu do Sieci.
•Zaniedbywanie dotychczasowych zainteresowań oraz kontaktów z ludźmi
na rzecz Internetu.
•Spędzanie coraz większej ilości czasu w Internecie celem uzyskania zadowolenia,
dobrego samopoczucia, które poprzednio osiągane było w znacznie krótszym czasie.
•Korzystanie z Internetu pomimo szkodliwości poświęcania tak długiego czasu na jedną
aktywność.
Jeśli podobne objawy widzisz u siebie –
zadzwoń bezpłatnie do Helpline 800 100 100,
napisz [email protected]
lub porozmawiaj na czacie www.helpline.org.pl
Uzależnienie od komputera
Konsekwencje nadużywania Internetu:
•Zaniedbywanie nauki oraz codziennych obowiązków;
•Zaburzenia w sferze uczuć i emocji np. częste uczucie niepokoju, agresja;
•Brak troski o własne zdrowie (brak snu, brak ruchu, nieregularne posiłki) i higienę
osobistą;
•Wyobcowanie z realnego świata;
•Problemy w relacjach z ludźmi, unikanie kontaktu z ludźmi w świecie realnym,
konflikty;
•Rezygnacja z zainteresowań i przyjemności;
•Trudności z koncentracją;
•Problemy zdrowotne (pogorszenie wzroku, bóle głowy, niedożywienie, zaburzenia
snu, nieprawidłowy oddech, zespół kanału nadgarstka, skrzywienia kręgosłupa).
Kilka zasad, których należy przestrzegać:
• Używaj bezpiecznych haseł (Idealne hasło jest długie i zawiera litery, punktację, symbole
i cyfry) i nie ujawniaj haseł innych osobom, nawet swoim znajomym.
• Zabezpieczaj zachowane hasła. Uważaj gdzie przechowujesz zapisane hasła. Nie
przechowuj haseł w plecaku, portfelu czy w pliku na swoim komputerze! Przestępcy
najpierw szukają właśnie tam.
• Nigdy nie wysyłaj swojego hasła przez pocztę elektroniczną! Jakakolwiek wiadomość
e-mail, nawet od „zaufanej” witryny, która prosi o podanie hasła, aktualizację karty
kredytowej lub prosi o wejście na stronę internetową w celu zweryfikowania hasła, może
stanowić oszustwo typu phishing (kradzież twojej tożsamości).
• Nie wpisuj haseł na komputerach, nad którymi nie masz kontroli.
Z ogólnie dostępnych komputerów w szkole, czytelni, kafejkach Internetowych czy
pracowniach komputerowych korzystaj tylko do anonimowego przeglądania Internetu
bez podawania nazwy użytkownika i hasła i zawsze wyloguj się z konta.
• Nie podawaj danych osobowych, które pozwalają na identyfikację. Używaj Nicka.
Pamiętaj! W sieci nie jesteś anonimowy i nie wiadomo, kto jest po drugiej stronie…
Przeczytaj o bezpiecznych mediach:
1. Szkoła Bezpiecznego Internetu- http://www.szkolabezpiecznegointernetu.pl
2.Bezpieczeństwo internautów Helpline - http://www.helpline.org.pl
3. Fundacja Kidprotect.pl - http://www.kidprotect.pl
4. Dziecko w sieci- www.dzieckowsieci.fdn.pl
5. Program "Mądrzy Rodzice" - http://www.madrzy-rodzice.pl
6. Bezpieczne Media- przewodnik dla rodziców - http://www.bezpiecznemedia.tp.pl
7. Oprogramowanie kontroli rodzicielskiej NORTON On-Line Family - https://onlinefamily.norton.com
8. Centrum Bezpieczeństwa Microsoft - http://www.microsoft.com/pl-pl/security/family-safety/childsafetyinternet.aspx
9. Program 3-2-1-Internet - http://www.321internet.pl/zasady.html
10. Program Sieciaki - http://www.sieciaki.pl ; http://www.sieciaki.pl/dla-rodzicow-i-nauczycieli
11. Program unijny Safer Internet- bezpieczny internet - http://www.saferinternet.pl
12. Zgłaszanie nielegalnych treści, np. dotyczących rasizmu- Dyżurnet - http://www.dyzurnet.pl
13. O bezpieczeństwie w sieci- http://www.orange.pl/bezpieczenstwo_w_sieci.phtml
14. O mediach- http://redesignmag.pl/Bezpieczne_media.html
15. Bezpieczeństwo dzieci w sieci. Poradnik http://www.sunrisedzieciom.pl/poradnik_bezpieczenstwo_dzieci_w_sieci.pdf
16.Interkl@sa - http://www.interklasa.pl
17. Nasza-Klasa o Bezpieczeństwie - http://nasza-klasa.pl/bezpieczenstwo
18. Bezpieczeństwo na Allegro - http://www.allegro.pl/country_pages/1/0/sc/
Dowiedz się więcej o bezpieczeństwie,
korzystając z poniższych stron internetowych.
www.helpline.org.pl
www.kidprotect.pl/działania
www.dzieckowsieci.fdn.pl
www.bezpiecznemedia.tp.pl
www.321internet.pl/zasady
http://www.microsoft.com/pl-pl/security/familysafety/childsafety-internet.aspx
www.helpline.org.pl
www.kidprotect.pl/działania
www.dzieckowsieci.fdn.pl
www.bezpiecznemedia.tp.pl
www.321internet.pl/zasady
http://www.microsoft.com/pl-pl/security/family-safety/childsafety-internet.aspx
Slide 17
Zadbaj o e-bezpieczeństwo swoje i innych!
Na bazie materiałów edukacyjnych o bezpieczeństwie w sieci,
oraz projektu Kidprotect i Fundacji Dzieci Niczyje
„Szkoła Bezpiecznego Internetu” i „Pomoc w Net”
opracowała E.Wójcicka
Media
Obecnie najpopularniejsze są cztery podstawowe typy środków masowego przekazu:
Internet, telewizja, radio oraz gazeta. Są one obecne na co dzień w życiu człowieka,
towarzyszą mu na każdym kroku.
Dzięki mediom ludzie mają dostęp do najświeższych informacji, edukacji i rozrywki.
Media dają nieograniczone możliwości komunikacji, rozwoju i poznawania świata.
Media kształtują opinię publiczną, wyznaczają kierunki myślenia, kształtują gusta,
światopogląd, dostarczają emocji, przemawiają do ludzkiej wyobraźni,
są także poważnym narzędziem marketingowym i biznesowym.
Pamiętając o zaletach mediów, nie możemy zapominać o ich wadach.
Musimy być krytyczni wobec treści i informacji nam przekazywanych i mieć świadomość
niebezpieczeństw i ryzyka, jakie niesie nieświadome lub ufne i beztroskie korzystanie
z mediów.
Media mogą bowiem kłamać, oszukiwać, manipulować odbiorcami,
zawierać niepożądane, szkodliwe i zakazane treści, błędne informacje,
wpływać na niewłaściwe postawy i zachowania. Na przykład: cyberprzemoc,
przestępstwa, spam, wirusy, phishing, piractwo, wyłudzenia, kradzieże, utrata danych,
włamania do bazy, przejęcie domeny, szpiegostwo, demoralizacja, pedofilia, uzależnienia
to tylko wybrane zagrożenia związane z niewłaściwym użytkowaniem i odbiorem mediów.
AKTUALNE ZAGROŻENIA BEZPIECZEŃSTWA UŻYTKOWNIKÓW W INTERNECIE
Internet to medium, które ma wiele pozytywnych zastosowań.
Niestety niesie ze sobą równie dużo zagrożeń.
Internauci mogą być narażeni na:
cyberprzemoc- zjawisko wysyłania lub publikowania, przy użyciu nowych technologii
(Internetu i telefonu komórkowego) materiałów (zdjęć, filmów, komentarzy, wiadomości itp.),
które mają na celu wyrządzenie krzywdy drugiej osobie.
nieuprawniony dostęp - włamania do miejsc strzeżonych hasłem lub innym
zabezpieczeniem (np. poczta email, konto na portalu społecznościowym itp.)
niebezpieczne kontakty- kontakty, które związane są z ryzykiem wystąpienia
niebezpieczeństwa ze strony osób, z którymi młodzi użytkownicy Internetu rozmawiają
lub korespondują, w tym uwodzenie w sieci (gooming) - to szczególna kategoria relacji
tworzona w Internecie między osobami dorosłymi a dziećmi w celu ich uwiedzenia
i wykorzystania seksualnego.
szkodliwe treści - treści pojawiające się w Internecie, które są nieadekwatne do wieku,
wrażliwości i rozwoju dziecka (np. promujące przemoc, pornografię, zachęcające
do ryzykownych zachowań itp.)
uzależnienie od Internetu - patologiczne używanie Internetu, które ma znaczący wpływ
na pogorszenie funkcjonowania dziecka w sferze: fizycznej, psychicznej, interpersonalnej,
społecznej, rodzinnej, ekonomicznej.
Przydatne kontakty:
Telefon Zaufania dla Dzieci i Młodzieży prowadzonego przez Fundację Dzieci Niczyje116 111
Helpline.org.pl
-wspólny projekt Fundacji Dzieci Niczyje i Fundacji Orange, współfinansowanym przez
Komisję Europejską w ramach projektu Safer Internet. Celem jest niesienie pomocy dzieciom i młodzieży w
sytuacjach zagrożenia bezpieczeństwa podczas korzystania z nowych technologii oraz wsparcie rodziców i
profesjonalistów , którzy w swojej pracy zawodowej spotykają się z problemami młodych internautów. Telefon
800 100 100 i czat są czynne od poniedziałku do piątku od 11.00 do 17.00;
e-mail: [email protected]
zgłaszanie nielegalnych treści: [email protected]
Fundacja Kidprotect- Szkoła Bezpiecznego Internetu- 22 636 73 04 (biuro),
500 851 978 lub przez GG801 123 400
Telefon Zaufania Rzecznika praw Dziecka800 12 12 12 od poniedziałku do piątku od godziny 8.15 do 20.00
Cyberprzemoc
Cyberprzemoc to takie zachowania jak:
•ośmieszanie, obrażanie, straszenie, nękanie czy też poniżanie kogoś
za pomocą Internetu albo telefonu komórkowego
•podszywanie się pod kogoś w portalach społecznościowych, na blogach,
wiadomościach e-mail lub komunikatorach
•włamanie się na czyjeś konto (np. pocztowe, w portalu społecznościowym,
konto komunikatora)
•publikowanie oraz rozsyłanie filmów, zdjęć, albo informacji, które kogoś ośmieszają
•tworzenie obrażających kogoś stron internetowych lub blogów
•pisanie obraźliwych komentarzy na forach, blogach, portalach społecznościowych.
Jeśli doświadczasz cyberprzemocy:
*powiedz o tym zaufanej osobie dorosłej - z jej pomocą będzie Ci łatwiej poradzić sobie
z tą sytuacją.
*postaraj się nie kontaktować ze sprawcą cyberprzemocy i nie odpowiadać
na jego zaczepki. Dzięki temu unikniesz prowokowania go do dalszych działań.
*zachowaj wszystkie dowody cyberprzemocy - nie kasuj smsów, e-maili, rozmów na czatach
lub komunikatorach.
* jeśli ktoś dokucza Ci na jakiejś stronie WWW, zrób screen strony (zdjęcie)aby zachować to, co widzisz na ekranie wciśnij klawisz "Print Screen" (Prt Sc),
a następnie otwórz program tekstowy (np. Word) lub graficzny (np. Paint) i wklej tam screen
naciskając jednocześnie klawisze "Ctrl" i "V".
Pamiętaj, aby zapisać plik!
*skontaktuj się z Helpline pod bezpłatnym numerem 800 100 100,
wyślij wiadomość e-mail na adres [email protected]
lub porozmawiaj na czacie z poziomu strony Helpline.
Nieuprawniony dostęp
Zdarza się, że ktoś bez naszej wiedzy i zgody próbuje uzyskać dostęp do naszego komputera,
konta, profilu czy bloga. Często chce w ten sposób uzyskać i przejąć informacje,
które publikujemy lub przechowujemy.
Kradzież danych polega na wyciąganiu pewnych informacji (m.in. danych osobowych)
od konkretnej osoby, przez osoby niepowołane (które nie mają na to pozwolenia).
Każdy Polak ma prawo do ochrony danych osobowych w myśl Ustawy
o Ochronie danych osobowych z dnia 29 sierpnia 1997 roku.
Dane osobowe to wszelkie informacje dotyczące zidentyfikowanej lub możliwej
do zidentyfikowania osoby fizycznej. Daną osobową będzie więc każda informacja
pozwalająca na ustalenie tożsamości osoby nawet pośrednio, poprzez inne posiadane
informacje.
Daną osobową będzie mógł stanowić np.: adres IP komputera, zdjęcie,
adres email (w szczególności jeśli składa się z imienia i nazwiska);
jeśli przy ich pomocy możemy ustalić kim jest dana osoba.
Jak chronić się przed nieuprawnionym dostępem:
•NIE PODAWAJ nikomu danych (chyba, że są wymagane przy rejestracji –
wtedy tylko w sprawdzonych serwisach publicznych)
•gdy ktoś wypytuje Cię o Twoje dane - NIE ODPOWIADAJ; najlepiej skończyć
taką rozmowę
•jeżeli nie musisz, NIE UMIESZCZAJ ważnych danych na komputerze podłączonym
do sieci
•BĄDŹ OSTROŻNA/Y w nowych miejscach w sieci - nie wiadomo jak działają – sprawdź,
jaki jest regulamin miejsca oraz czy możliwy jest kontakt z administracją
•SPRAWDŹ ZABEZPIECZENIA podczas zakupów w sieci
•dbaj cały czas o odpowiednią ochronę swojego komputera - ZAINSTALUJ PROGRAM
ANTYWIRUSOWY i WŁĄCZ FIREWALL (działający jak zapora nie dopuszczająca
szkodliwych elementów)
•AKTUALIZUJ PROGRAMY, z których korzystasz
•BĄDŹ CZUJNA/Y- nigdy, niezależnie od użytego zabezpieczenia, nie masz pewności
czy będzie ono wystarczające
Jak reagować na nieuprawniony dostęp?
Telefony komórkowe nowej generacji mają funkcje zbliżone do komputerów,
przez co są narażone na działania wirtualnych przestępców.
Zdarza się, że pobierając z Internetu na telefon grę lub aplikację niewidomego pochodzenia,
możemy wraz z nią ściągnąć wirusa. Taki wirus może zniszczyć cały system operacyjny
telefonu oraz doprowadzić do utraty wszystkich danych i kontaktów, które mieliśmy
w nim zapisane.
Jak się zabezpieczyć?
Włączaj usługę bluetooth i WIFI tylko wtedy, gdy z niej korzystasz.
Nie akceptuj propozycji połączenia z nieznanymi urządzeniami.
Nie pobieraj aplikacji i gier z nieznanych źródeł.
Zawsze czytaj regulaminy aplikacji i gier, które zamierzasz pobrać.
Jak reagować na nieuprawniony dostęp?
W przypadku kradzieży tożsamości w internecie,
należy przede wszystkim zwrócić się do prowadzących serwisy,
w których znajdują się przejęte przez hakera konta.
Wykorzystaj e-mail i szybko skontaktuj się z administratorami - opisz dokładnie sytuację,
tak aby uwiarygodnić problem i poproś o zablokowanie kont tak szybko, jak to możliwe.
Dzięki temu nie stracisz swojej reputacji przez np. spamowe wpisy na forach
spod Twojego nicka.
Jeśli nie możesz znaleźć adresu administratora strony skontaktuj się
z Helpline.org.pl i opowiedz o swoim problemie.
Wątpliwości kontaktować można ze specjalistami z Helpline.org.pl www.helpline.org.pl, [email protected], tel. 800-100-100.
Poza tym należy zmienić wszystkie hasła i loginy do serwisów internetowych
z których korzystasz, tak żeby nie było możliwe logowanie przy użyciu starych danych.
Zrób to nawet, jeśli te konta wydają się być nienaruszone - być może ktoś zechce skorzystać
z nich w przyszłości.
Jak reagować na nieuprawniony dostęp?
Jeżeli skradzione zostały dane związane z kontem bankowym lub kartą kredytową
nie należy kontaktować się w imieniu innych osób, bądź rodziców .
Nie wolno korzystać z cudzych kart, jeżeli takie znajdziemy, w takiej sytuacji należy
opowiedzieć rodzicom , bądź zaufanej osobie dorosłej o całej sytuacji.
Jeżeli skradzione zostały dane do Twojej karty kredytowej, lub też wykonano jakieś zakupy
na Twoje konto - wtedy należy bezzwłocznie skontaktować się z policją.
Jeżeli korzystałeś z karty kredytowej rodziców, lub ktoś wykonał zakupy na Twoje
konto, ktoś włamał sie na twoje konto, profil, blog, ktoś podszywa się pod ciebie
w celu ośmieszenia, padłeś ofiarą nękania, zastraszania i gróźb w Internecie
i za pośrednictwem telefonów komórkowych jest to wykroczenie i możesz zgłosić je na policję.
Jeżeli masz mniej niż 18 lat w takiej sytuacji zawiadomienie na policję
lub do prokuratury składają w Twoim imieniu osoby dorosłe: rodzice lub opiekunowie
prawni.
Niebezpieczne kontakty
Nigdy nie wiadomo, kto jest po drugiej stronie!
Jeśli podejrzewasz, że osoba z którą nawiązałeś/aś kontakt w Sieci ma wobec Ciebie
złe zamiary postaraj się:
Zachować korespondencję z tą osobą - w historii komunikatora, e-mailach, sms'ach
itp.
Spróbuj przypomnieć sobie wszystkie informacje, które posiadasz na temat tej osoby.
Spróbuj porozmawiać o tym z rodzicami czy inną zaufaną osobą dorosłą.
Rodzice lub prawni opiekunowie mogą podjąć działania,
które zapewnią Ci bezpieczeństwo.
Jeśli czujesz, że trudno Ci będzie przeprowadzić taką rozmowę skontaktuj się z Helpline - www.helpline.org.pl, [email protected],
tel. 800-100-100.
Niebezpieczne kontakty
Nigdy nie wiadomo, kto jest po drugiej stronie!
Pamiętaj!
Masz prawo odmówić rozmów na tematy intymne i każdy powinien to uszanować.
Masz prawo przerwać każdy kontakt, który Cię niepokoi.
Masz prawo powiedzieć o wszystkim rodzicom/opiekunom prawnym.
Masz prawo zgłosić administratorowi portalu każdą sytuację, która nie jest zgodna
z jego regulaminem.
Wskazówki, jak bezpiecznie kontaktować się z innymi:
•Staraj się spotykać przede wszystkim z osobami, które poznałeś/aś w świecie realnym.
•Nie podawaj nieznajomym swoich danych osobowych, takich jak numer telefonu
i adres, numer komunikatora, e-mail.
•Posługuj się Nickiem, nie podawaj prawdziwego imienia i nazwiska.
•Nie rozmawiaj z osobami poznanymi w Sieci na tematy intymne.
•Nie opowiadaj nieznajomym o Twoich prywatnych sprawach ani o Twojej rodzinie.
•Bądź ostrożny z wysyłaniem zdjęć- nigdy nie wiesz, gdzie mogą później trafić.
Jeśli coś podejrzewasz, powiedz rodzicom
lub skontaktuj się z Helpline - www.helpline.org.pl, [email protected],
tel. bezpłatny 800-100-100.
Szkodliwe treści to przede wszystkim informacje:
•Ukazujące pornografię
•Namawiające do wyśmiewania innych z powodu rasy, narodowości lub wyznawanej religii
•Namawiające do popełnienia przestępstwa
•Propagujące faszyzm i totalitaryzm
•Prezentujące przemoc
•Zachęcające do podejmowania działań autodestrukcyjnych, czyli takich, które powodują
szkody cielesne lub psychiczne np. uzależnienie
•Zawierające wulgaryzmy
•Zawierające elementy psychomanipulacji, czyli takiego sterowania cudzymi uczuciami,
którego celem jest wyłudzenie korzyści materialnych lub zmuszenie do niewłaściwych
zachowań
•Wprowadzające w błąd, co może mieć wpływ na życie i zdrowie młodego użytkownika
•Zachęcające do prostytucji, używania narkotyków czy hazardu
Szkodliwe treści
Jeśli w czasie surfowania po sieci natkniesz się na szkodliwe lub niebezpieczne treści
skontaktuj się z Helpline.org.pl
Telefon bezpłatny 800 100 100 i czat są czynne od poniedziałku do piątku od 11.00 do 17.00
Możesz również napisać na adres [email protected] lub za pomocą formularza
dostępnego na stronie www.helpline.org.pl
Treści nielegalne, które naruszają prawo, czyli:
*opublikowaną w sieci pornografię bez filtra informacyjnego z o materiałach
tylko dla dorosłych,
*treści rasistowskie,
*treści propagujące totalitaryzm i faszyzm,
możesz to zgłosić anonimowo poprzez formularz na stronie www.dyzurnet.pl
Uzależnienie od komputera
U osób, które nadużywają Internetu/komputera może pojawić się:
•Silna potrzeba lub poczucie przymusu korzystania z Internetu.
•Brak kontroli nad długością czasu spędzanego w Sieci.
•Problem z powstrzymaniem się od korzystania z Internetu.
•Występowanie niepokoju, rozdrażnienia czy gorszego samopoczucia
przy próbie przerwania lub ograniczenia korzystania z Internetu oraz ustępowanie tych
stanów z chwilą powrotu do Sieci.
•Zaniedbywanie dotychczasowych zainteresowań oraz kontaktów z ludźmi
na rzecz Internetu.
•Spędzanie coraz większej ilości czasu w Internecie celem uzyskania zadowolenia,
dobrego samopoczucia, które poprzednio osiągane było w znacznie krótszym czasie.
•Korzystanie z Internetu pomimo szkodliwości poświęcania tak długiego czasu na jedną
aktywność.
Jeśli podobne objawy widzisz u siebie –
zadzwoń bezpłatnie do Helpline 800 100 100,
napisz [email protected]
lub porozmawiaj na czacie www.helpline.org.pl
Uzależnienie od komputera
Konsekwencje nadużywania Internetu:
•Zaniedbywanie nauki oraz codziennych obowiązków;
•Zaburzenia w sferze uczuć i emocji np. częste uczucie niepokoju, agresja;
•Brak troski o własne zdrowie (brak snu, brak ruchu, nieregularne posiłki) i higienę
osobistą;
•Wyobcowanie z realnego świata;
•Problemy w relacjach z ludźmi, unikanie kontaktu z ludźmi w świecie realnym,
konflikty;
•Rezygnacja z zainteresowań i przyjemności;
•Trudności z koncentracją;
•Problemy zdrowotne (pogorszenie wzroku, bóle głowy, niedożywienie, zaburzenia
snu, nieprawidłowy oddech, zespół kanału nadgarstka, skrzywienia kręgosłupa).
Kilka zasad, których należy przestrzegać:
• Używaj bezpiecznych haseł (Idealne hasło jest długie i zawiera litery, punktację, symbole
i cyfry) i nie ujawniaj haseł innych osobom, nawet swoim znajomym.
• Zabezpieczaj zachowane hasła. Uważaj gdzie przechowujesz zapisane hasła. Nie
przechowuj haseł w plecaku, portfelu czy w pliku na swoim komputerze! Przestępcy
najpierw szukają właśnie tam.
• Nigdy nie wysyłaj swojego hasła przez pocztę elektroniczną! Jakakolwiek wiadomość
e-mail, nawet od „zaufanej” witryny, która prosi o podanie hasła, aktualizację karty
kredytowej lub prosi o wejście na stronę internetową w celu zweryfikowania hasła, może
stanowić oszustwo typu phishing (kradzież twojej tożsamości).
• Nie wpisuj haseł na komputerach, nad którymi nie masz kontroli.
Z ogólnie dostępnych komputerów w szkole, czytelni, kafejkach Internetowych czy
pracowniach komputerowych korzystaj tylko do anonimowego przeglądania Internetu
bez podawania nazwy użytkownika i hasła i zawsze wyloguj się z konta.
• Nie podawaj danych osobowych, które pozwalają na identyfikację. Używaj Nicka.
Pamiętaj! W sieci nie jesteś anonimowy i nie wiadomo, kto jest po drugiej stronie…
Przeczytaj o bezpiecznych mediach:
1. Szkoła Bezpiecznego Internetu- http://www.szkolabezpiecznegointernetu.pl
2.Bezpieczeństwo internautów Helpline - http://www.helpline.org.pl
3. Fundacja Kidprotect.pl - http://www.kidprotect.pl
4. Dziecko w sieci- www.dzieckowsieci.fdn.pl
5. Program "Mądrzy Rodzice" - http://www.madrzy-rodzice.pl
6. Bezpieczne Media- przewodnik dla rodziców - http://www.bezpiecznemedia.tp.pl
7. Oprogramowanie kontroli rodzicielskiej NORTON On-Line Family - https://onlinefamily.norton.com
8. Centrum Bezpieczeństwa Microsoft - http://www.microsoft.com/pl-pl/security/family-safety/childsafetyinternet.aspx
9. Program 3-2-1-Internet - http://www.321internet.pl/zasady.html
10. Program Sieciaki - http://www.sieciaki.pl ; http://www.sieciaki.pl/dla-rodzicow-i-nauczycieli
11. Program unijny Safer Internet- bezpieczny internet - http://www.saferinternet.pl
12. Zgłaszanie nielegalnych treści, np. dotyczących rasizmu- Dyżurnet - http://www.dyzurnet.pl
13. O bezpieczeństwie w sieci- http://www.orange.pl/bezpieczenstwo_w_sieci.phtml
14. O mediach- http://redesignmag.pl/Bezpieczne_media.html
15. Bezpieczeństwo dzieci w sieci. Poradnik http://www.sunrisedzieciom.pl/poradnik_bezpieczenstwo_dzieci_w_sieci.pdf
16.Interkl@sa - http://www.interklasa.pl
17. Nasza-Klasa o Bezpieczeństwie - http://nasza-klasa.pl/bezpieczenstwo
18. Bezpieczeństwo na Allegro - http://www.allegro.pl/country_pages/1/0/sc/
Dowiedz się więcej o bezpieczeństwie,
korzystając z poniższych stron internetowych.
www.helpline.org.pl
www.kidprotect.pl/działania
www.dzieckowsieci.fdn.pl
www.bezpiecznemedia.tp.pl
www.321internet.pl/zasady
http://www.microsoft.com/pl-pl/security/familysafety/childsafety-internet.aspx
www.helpline.org.pl
www.kidprotect.pl/działania
www.dzieckowsieci.fdn.pl
www.bezpiecznemedia.tp.pl
www.321internet.pl/zasady
http://www.microsoft.com/pl-pl/security/family-safety/childsafety-internet.aspx
Slide 18
Zadbaj o e-bezpieczeństwo swoje i innych!
Na bazie materiałów edukacyjnych o bezpieczeństwie w sieci,
oraz projektu Kidprotect i Fundacji Dzieci Niczyje
„Szkoła Bezpiecznego Internetu” i „Pomoc w Net”
opracowała E.Wójcicka
Media
Obecnie najpopularniejsze są cztery podstawowe typy środków masowego przekazu:
Internet, telewizja, radio oraz gazeta. Są one obecne na co dzień w życiu człowieka,
towarzyszą mu na każdym kroku.
Dzięki mediom ludzie mają dostęp do najświeższych informacji, edukacji i rozrywki.
Media dają nieograniczone możliwości komunikacji, rozwoju i poznawania świata.
Media kształtują opinię publiczną, wyznaczają kierunki myślenia, kształtują gusta,
światopogląd, dostarczają emocji, przemawiają do ludzkiej wyobraźni,
są także poważnym narzędziem marketingowym i biznesowym.
Pamiętając o zaletach mediów, nie możemy zapominać o ich wadach.
Musimy być krytyczni wobec treści i informacji nam przekazywanych i mieć świadomość
niebezpieczeństw i ryzyka, jakie niesie nieświadome lub ufne i beztroskie korzystanie
z mediów.
Media mogą bowiem kłamać, oszukiwać, manipulować odbiorcami,
zawierać niepożądane, szkodliwe i zakazane treści, błędne informacje,
wpływać na niewłaściwe postawy i zachowania. Na przykład: cyberprzemoc,
przestępstwa, spam, wirusy, phishing, piractwo, wyłudzenia, kradzieże, utrata danych,
włamania do bazy, przejęcie domeny, szpiegostwo, demoralizacja, pedofilia, uzależnienia
to tylko wybrane zagrożenia związane z niewłaściwym użytkowaniem i odbiorem mediów.
AKTUALNE ZAGROŻENIA BEZPIECZEŃSTWA UŻYTKOWNIKÓW W INTERNECIE
Internet to medium, które ma wiele pozytywnych zastosowań.
Niestety niesie ze sobą równie dużo zagrożeń.
Internauci mogą być narażeni na:
cyberprzemoc- zjawisko wysyłania lub publikowania, przy użyciu nowych technologii
(Internetu i telefonu komórkowego) materiałów (zdjęć, filmów, komentarzy, wiadomości itp.),
które mają na celu wyrządzenie krzywdy drugiej osobie.
nieuprawniony dostęp - włamania do miejsc strzeżonych hasłem lub innym
zabezpieczeniem (np. poczta email, konto na portalu społecznościowym itp.)
niebezpieczne kontakty- kontakty, które związane są z ryzykiem wystąpienia
niebezpieczeństwa ze strony osób, z którymi młodzi użytkownicy Internetu rozmawiają
lub korespondują, w tym uwodzenie w sieci (gooming) - to szczególna kategoria relacji
tworzona w Internecie między osobami dorosłymi a dziećmi w celu ich uwiedzenia
i wykorzystania seksualnego.
szkodliwe treści - treści pojawiające się w Internecie, które są nieadekwatne do wieku,
wrażliwości i rozwoju dziecka (np. promujące przemoc, pornografię, zachęcające
do ryzykownych zachowań itp.)
uzależnienie od Internetu - patologiczne używanie Internetu, które ma znaczący wpływ
na pogorszenie funkcjonowania dziecka w sferze: fizycznej, psychicznej, interpersonalnej,
społecznej, rodzinnej, ekonomicznej.
Przydatne kontakty:
Telefon Zaufania dla Dzieci i Młodzieży prowadzonego przez Fundację Dzieci Niczyje116 111
Helpline.org.pl
-wspólny projekt Fundacji Dzieci Niczyje i Fundacji Orange, współfinansowanym przez
Komisję Europejską w ramach projektu Safer Internet. Celem jest niesienie pomocy dzieciom i młodzieży w
sytuacjach zagrożenia bezpieczeństwa podczas korzystania z nowych technologii oraz wsparcie rodziców i
profesjonalistów , którzy w swojej pracy zawodowej spotykają się z problemami młodych internautów. Telefon
800 100 100 i czat są czynne od poniedziałku do piątku od 11.00 do 17.00;
e-mail: [email protected]
zgłaszanie nielegalnych treści: [email protected]
Fundacja Kidprotect- Szkoła Bezpiecznego Internetu- 22 636 73 04 (biuro),
500 851 978 lub przez GG801 123 400
Telefon Zaufania Rzecznika praw Dziecka800 12 12 12 od poniedziałku do piątku od godziny 8.15 do 20.00
Cyberprzemoc
Cyberprzemoc to takie zachowania jak:
•ośmieszanie, obrażanie, straszenie, nękanie czy też poniżanie kogoś
za pomocą Internetu albo telefonu komórkowego
•podszywanie się pod kogoś w portalach społecznościowych, na blogach,
wiadomościach e-mail lub komunikatorach
•włamanie się na czyjeś konto (np. pocztowe, w portalu społecznościowym,
konto komunikatora)
•publikowanie oraz rozsyłanie filmów, zdjęć, albo informacji, które kogoś ośmieszają
•tworzenie obrażających kogoś stron internetowych lub blogów
•pisanie obraźliwych komentarzy na forach, blogach, portalach społecznościowych.
Jeśli doświadczasz cyberprzemocy:
*powiedz o tym zaufanej osobie dorosłej - z jej pomocą będzie Ci łatwiej poradzić sobie
z tą sytuacją.
*postaraj się nie kontaktować ze sprawcą cyberprzemocy i nie odpowiadać
na jego zaczepki. Dzięki temu unikniesz prowokowania go do dalszych działań.
*zachowaj wszystkie dowody cyberprzemocy - nie kasuj smsów, e-maili, rozmów na czatach
lub komunikatorach.
* jeśli ktoś dokucza Ci na jakiejś stronie WWW, zrób screen strony (zdjęcie)aby zachować to, co widzisz na ekranie wciśnij klawisz "Print Screen" (Prt Sc),
a następnie otwórz program tekstowy (np. Word) lub graficzny (np. Paint) i wklej tam screen
naciskając jednocześnie klawisze "Ctrl" i "V".
Pamiętaj, aby zapisać plik!
*skontaktuj się z Helpline pod bezpłatnym numerem 800 100 100,
wyślij wiadomość e-mail na adres [email protected]
lub porozmawiaj na czacie z poziomu strony Helpline.
Nieuprawniony dostęp
Zdarza się, że ktoś bez naszej wiedzy i zgody próbuje uzyskać dostęp do naszego komputera,
konta, profilu czy bloga. Często chce w ten sposób uzyskać i przejąć informacje,
które publikujemy lub przechowujemy.
Kradzież danych polega na wyciąganiu pewnych informacji (m.in. danych osobowych)
od konkretnej osoby, przez osoby niepowołane (które nie mają na to pozwolenia).
Każdy Polak ma prawo do ochrony danych osobowych w myśl Ustawy
o Ochronie danych osobowych z dnia 29 sierpnia 1997 roku.
Dane osobowe to wszelkie informacje dotyczące zidentyfikowanej lub możliwej
do zidentyfikowania osoby fizycznej. Daną osobową będzie więc każda informacja
pozwalająca na ustalenie tożsamości osoby nawet pośrednio, poprzez inne posiadane
informacje.
Daną osobową będzie mógł stanowić np.: adres IP komputera, zdjęcie,
adres email (w szczególności jeśli składa się z imienia i nazwiska);
jeśli przy ich pomocy możemy ustalić kim jest dana osoba.
Jak chronić się przed nieuprawnionym dostępem:
•NIE PODAWAJ nikomu danych (chyba, że są wymagane przy rejestracji –
wtedy tylko w sprawdzonych serwisach publicznych)
•gdy ktoś wypytuje Cię o Twoje dane - NIE ODPOWIADAJ; najlepiej skończyć
taką rozmowę
•jeżeli nie musisz, NIE UMIESZCZAJ ważnych danych na komputerze podłączonym
do sieci
•BĄDŹ OSTROŻNA/Y w nowych miejscach w sieci - nie wiadomo jak działają – sprawdź,
jaki jest regulamin miejsca oraz czy możliwy jest kontakt z administracją
•SPRAWDŹ ZABEZPIECZENIA podczas zakupów w sieci
•dbaj cały czas o odpowiednią ochronę swojego komputera - ZAINSTALUJ PROGRAM
ANTYWIRUSOWY i WŁĄCZ FIREWALL (działający jak zapora nie dopuszczająca
szkodliwych elementów)
•AKTUALIZUJ PROGRAMY, z których korzystasz
•BĄDŹ CZUJNA/Y- nigdy, niezależnie od użytego zabezpieczenia, nie masz pewności
czy będzie ono wystarczające
Jak reagować na nieuprawniony dostęp?
Telefony komórkowe nowej generacji mają funkcje zbliżone do komputerów,
przez co są narażone na działania wirtualnych przestępców.
Zdarza się, że pobierając z Internetu na telefon grę lub aplikację niewidomego pochodzenia,
możemy wraz z nią ściągnąć wirusa. Taki wirus może zniszczyć cały system operacyjny
telefonu oraz doprowadzić do utraty wszystkich danych i kontaktów, które mieliśmy
w nim zapisane.
Jak się zabezpieczyć?
Włączaj usługę bluetooth i WIFI tylko wtedy, gdy z niej korzystasz.
Nie akceptuj propozycji połączenia z nieznanymi urządzeniami.
Nie pobieraj aplikacji i gier z nieznanych źródeł.
Zawsze czytaj regulaminy aplikacji i gier, które zamierzasz pobrać.
Jak reagować na nieuprawniony dostęp?
W przypadku kradzieży tożsamości w internecie,
należy przede wszystkim zwrócić się do prowadzących serwisy,
w których znajdują się przejęte przez hakera konta.
Wykorzystaj e-mail i szybko skontaktuj się z administratorami - opisz dokładnie sytuację,
tak aby uwiarygodnić problem i poproś o zablokowanie kont tak szybko, jak to możliwe.
Dzięki temu nie stracisz swojej reputacji przez np. spamowe wpisy na forach
spod Twojego nicka.
Jeśli nie możesz znaleźć adresu administratora strony skontaktuj się
z Helpline.org.pl i opowiedz o swoim problemie.
Wątpliwości kontaktować można ze specjalistami z Helpline.org.pl www.helpline.org.pl, [email protected], tel. 800-100-100.
Poza tym należy zmienić wszystkie hasła i loginy do serwisów internetowych
z których korzystasz, tak żeby nie było możliwe logowanie przy użyciu starych danych.
Zrób to nawet, jeśli te konta wydają się być nienaruszone - być może ktoś zechce skorzystać
z nich w przyszłości.
Jak reagować na nieuprawniony dostęp?
Jeżeli skradzione zostały dane związane z kontem bankowym lub kartą kredytową
nie należy kontaktować się w imieniu innych osób, bądź rodziców .
Nie wolno korzystać z cudzych kart, jeżeli takie znajdziemy, w takiej sytuacji należy
opowiedzieć rodzicom , bądź zaufanej osobie dorosłej o całej sytuacji.
Jeżeli skradzione zostały dane do Twojej karty kredytowej, lub też wykonano jakieś zakupy
na Twoje konto - wtedy należy bezzwłocznie skontaktować się z policją.
Jeżeli korzystałeś z karty kredytowej rodziców, lub ktoś wykonał zakupy na Twoje
konto, ktoś włamał sie na twoje konto, profil, blog, ktoś podszywa się pod ciebie
w celu ośmieszenia, padłeś ofiarą nękania, zastraszania i gróźb w Internecie
i za pośrednictwem telefonów komórkowych jest to wykroczenie i możesz zgłosić je na policję.
Jeżeli masz mniej niż 18 lat w takiej sytuacji zawiadomienie na policję
lub do prokuratury składają w Twoim imieniu osoby dorosłe: rodzice lub opiekunowie
prawni.
Niebezpieczne kontakty
Nigdy nie wiadomo, kto jest po drugiej stronie!
Jeśli podejrzewasz, że osoba z którą nawiązałeś/aś kontakt w Sieci ma wobec Ciebie
złe zamiary postaraj się:
Zachować korespondencję z tą osobą - w historii komunikatora, e-mailach, sms'ach
itp.
Spróbuj przypomnieć sobie wszystkie informacje, które posiadasz na temat tej osoby.
Spróbuj porozmawiać o tym z rodzicami czy inną zaufaną osobą dorosłą.
Rodzice lub prawni opiekunowie mogą podjąć działania,
które zapewnią Ci bezpieczeństwo.
Jeśli czujesz, że trudno Ci będzie przeprowadzić taką rozmowę skontaktuj się z Helpline - www.helpline.org.pl, [email protected],
tel. 800-100-100.
Niebezpieczne kontakty
Nigdy nie wiadomo, kto jest po drugiej stronie!
Pamiętaj!
Masz prawo odmówić rozmów na tematy intymne i każdy powinien to uszanować.
Masz prawo przerwać każdy kontakt, który Cię niepokoi.
Masz prawo powiedzieć o wszystkim rodzicom/opiekunom prawnym.
Masz prawo zgłosić administratorowi portalu każdą sytuację, która nie jest zgodna
z jego regulaminem.
Wskazówki, jak bezpiecznie kontaktować się z innymi:
•Staraj się spotykać przede wszystkim z osobami, które poznałeś/aś w świecie realnym.
•Nie podawaj nieznajomym swoich danych osobowych, takich jak numer telefonu
i adres, numer komunikatora, e-mail.
•Posługuj się Nickiem, nie podawaj prawdziwego imienia i nazwiska.
•Nie rozmawiaj z osobami poznanymi w Sieci na tematy intymne.
•Nie opowiadaj nieznajomym o Twoich prywatnych sprawach ani o Twojej rodzinie.
•Bądź ostrożny z wysyłaniem zdjęć- nigdy nie wiesz, gdzie mogą później trafić.
Jeśli coś podejrzewasz, powiedz rodzicom
lub skontaktuj się z Helpline - www.helpline.org.pl, [email protected],
tel. bezpłatny 800-100-100.
Szkodliwe treści to przede wszystkim informacje:
•Ukazujące pornografię
•Namawiające do wyśmiewania innych z powodu rasy, narodowości lub wyznawanej religii
•Namawiające do popełnienia przestępstwa
•Propagujące faszyzm i totalitaryzm
•Prezentujące przemoc
•Zachęcające do podejmowania działań autodestrukcyjnych, czyli takich, które powodują
szkody cielesne lub psychiczne np. uzależnienie
•Zawierające wulgaryzmy
•Zawierające elementy psychomanipulacji, czyli takiego sterowania cudzymi uczuciami,
którego celem jest wyłudzenie korzyści materialnych lub zmuszenie do niewłaściwych
zachowań
•Wprowadzające w błąd, co może mieć wpływ na życie i zdrowie młodego użytkownika
•Zachęcające do prostytucji, używania narkotyków czy hazardu
Szkodliwe treści
Jeśli w czasie surfowania po sieci natkniesz się na szkodliwe lub niebezpieczne treści
skontaktuj się z Helpline.org.pl
Telefon bezpłatny 800 100 100 i czat są czynne od poniedziałku do piątku od 11.00 do 17.00
Możesz również napisać na adres [email protected] lub za pomocą formularza
dostępnego na stronie www.helpline.org.pl
Treści nielegalne, które naruszają prawo, czyli:
*opublikowaną w sieci pornografię bez filtra informacyjnego z o materiałach
tylko dla dorosłych,
*treści rasistowskie,
*treści propagujące totalitaryzm i faszyzm,
możesz to zgłosić anonimowo poprzez formularz na stronie www.dyzurnet.pl
Uzależnienie od komputera
U osób, które nadużywają Internetu/komputera może pojawić się:
•Silna potrzeba lub poczucie przymusu korzystania z Internetu.
•Brak kontroli nad długością czasu spędzanego w Sieci.
•Problem z powstrzymaniem się od korzystania z Internetu.
•Występowanie niepokoju, rozdrażnienia czy gorszego samopoczucia
przy próbie przerwania lub ograniczenia korzystania z Internetu oraz ustępowanie tych
stanów z chwilą powrotu do Sieci.
•Zaniedbywanie dotychczasowych zainteresowań oraz kontaktów z ludźmi
na rzecz Internetu.
•Spędzanie coraz większej ilości czasu w Internecie celem uzyskania zadowolenia,
dobrego samopoczucia, które poprzednio osiągane było w znacznie krótszym czasie.
•Korzystanie z Internetu pomimo szkodliwości poświęcania tak długiego czasu na jedną
aktywność.
Jeśli podobne objawy widzisz u siebie –
zadzwoń bezpłatnie do Helpline 800 100 100,
napisz [email protected]
lub porozmawiaj na czacie www.helpline.org.pl
Uzależnienie od komputera
Konsekwencje nadużywania Internetu:
•Zaniedbywanie nauki oraz codziennych obowiązków;
•Zaburzenia w sferze uczuć i emocji np. częste uczucie niepokoju, agresja;
•Brak troski o własne zdrowie (brak snu, brak ruchu, nieregularne posiłki) i higienę
osobistą;
•Wyobcowanie z realnego świata;
•Problemy w relacjach z ludźmi, unikanie kontaktu z ludźmi w świecie realnym,
konflikty;
•Rezygnacja z zainteresowań i przyjemności;
•Trudności z koncentracją;
•Problemy zdrowotne (pogorszenie wzroku, bóle głowy, niedożywienie, zaburzenia
snu, nieprawidłowy oddech, zespół kanału nadgarstka, skrzywienia kręgosłupa).
Kilka zasad, których należy przestrzegać:
• Używaj bezpiecznych haseł (Idealne hasło jest długie i zawiera litery, punktację, symbole
i cyfry) i nie ujawniaj haseł innych osobom, nawet swoim znajomym.
• Zabezpieczaj zachowane hasła. Uważaj gdzie przechowujesz zapisane hasła. Nie
przechowuj haseł w plecaku, portfelu czy w pliku na swoim komputerze! Przestępcy
najpierw szukają właśnie tam.
• Nigdy nie wysyłaj swojego hasła przez pocztę elektroniczną! Jakakolwiek wiadomość
e-mail, nawet od „zaufanej” witryny, która prosi o podanie hasła, aktualizację karty
kredytowej lub prosi o wejście na stronę internetową w celu zweryfikowania hasła, może
stanowić oszustwo typu phishing (kradzież twojej tożsamości).
• Nie wpisuj haseł na komputerach, nad którymi nie masz kontroli.
Z ogólnie dostępnych komputerów w szkole, czytelni, kafejkach Internetowych czy
pracowniach komputerowych korzystaj tylko do anonimowego przeglądania Internetu
bez podawania nazwy użytkownika i hasła i zawsze wyloguj się z konta.
• Nie podawaj danych osobowych, które pozwalają na identyfikację. Używaj Nicka.
Pamiętaj! W sieci nie jesteś anonimowy i nie wiadomo, kto jest po drugiej stronie…
Przeczytaj o bezpiecznych mediach:
1. Szkoła Bezpiecznego Internetu- http://www.szkolabezpiecznegointernetu.pl
2.Bezpieczeństwo internautów Helpline - http://www.helpline.org.pl
3. Fundacja Kidprotect.pl - http://www.kidprotect.pl
4. Dziecko w sieci- www.dzieckowsieci.fdn.pl
5. Program "Mądrzy Rodzice" - http://www.madrzy-rodzice.pl
6. Bezpieczne Media- przewodnik dla rodziców - http://www.bezpiecznemedia.tp.pl
7. Oprogramowanie kontroli rodzicielskiej NORTON On-Line Family - https://onlinefamily.norton.com
8. Centrum Bezpieczeństwa Microsoft - http://www.microsoft.com/pl-pl/security/family-safety/childsafetyinternet.aspx
9. Program 3-2-1-Internet - http://www.321internet.pl/zasady.html
10. Program Sieciaki - http://www.sieciaki.pl ; http://www.sieciaki.pl/dla-rodzicow-i-nauczycieli
11. Program unijny Safer Internet- bezpieczny internet - http://www.saferinternet.pl
12. Zgłaszanie nielegalnych treści, np. dotyczących rasizmu- Dyżurnet - http://www.dyzurnet.pl
13. O bezpieczeństwie w sieci- http://www.orange.pl/bezpieczenstwo_w_sieci.phtml
14. O mediach- http://redesignmag.pl/Bezpieczne_media.html
15. Bezpieczeństwo dzieci w sieci. Poradnik http://www.sunrisedzieciom.pl/poradnik_bezpieczenstwo_dzieci_w_sieci.pdf
16.Interkl@sa - http://www.interklasa.pl
17. Nasza-Klasa o Bezpieczeństwie - http://nasza-klasa.pl/bezpieczenstwo
18. Bezpieczeństwo na Allegro - http://www.allegro.pl/country_pages/1/0/sc/
Dowiedz się więcej o bezpieczeństwie,
korzystając z poniższych stron internetowych.
www.helpline.org.pl
www.kidprotect.pl/działania
www.dzieckowsieci.fdn.pl
www.bezpiecznemedia.tp.pl
www.321internet.pl/zasady
http://www.microsoft.com/pl-pl/security/familysafety/childsafety-internet.aspx
www.helpline.org.pl
www.kidprotect.pl/działania
www.dzieckowsieci.fdn.pl
www.bezpiecznemedia.tp.pl
www.321internet.pl/zasady
http://www.microsoft.com/pl-pl/security/family-safety/childsafety-internet.aspx
Slide 19
Zadbaj o e-bezpieczeństwo swoje i innych!
Na bazie materiałów edukacyjnych o bezpieczeństwie w sieci,
oraz projektu Kidprotect i Fundacji Dzieci Niczyje
„Szkoła Bezpiecznego Internetu” i „Pomoc w Net”
opracowała E.Wójcicka
Media
Obecnie najpopularniejsze są cztery podstawowe typy środków masowego przekazu:
Internet, telewizja, radio oraz gazeta. Są one obecne na co dzień w życiu człowieka,
towarzyszą mu na każdym kroku.
Dzięki mediom ludzie mają dostęp do najświeższych informacji, edukacji i rozrywki.
Media dają nieograniczone możliwości komunikacji, rozwoju i poznawania świata.
Media kształtują opinię publiczną, wyznaczają kierunki myślenia, kształtują gusta,
światopogląd, dostarczają emocji, przemawiają do ludzkiej wyobraźni,
są także poważnym narzędziem marketingowym i biznesowym.
Pamiętając o zaletach mediów, nie możemy zapominać o ich wadach.
Musimy być krytyczni wobec treści i informacji nam przekazywanych i mieć świadomość
niebezpieczeństw i ryzyka, jakie niesie nieświadome lub ufne i beztroskie korzystanie
z mediów.
Media mogą bowiem kłamać, oszukiwać, manipulować odbiorcami,
zawierać niepożądane, szkodliwe i zakazane treści, błędne informacje,
wpływać na niewłaściwe postawy i zachowania. Na przykład: cyberprzemoc,
przestępstwa, spam, wirusy, phishing, piractwo, wyłudzenia, kradzieże, utrata danych,
włamania do bazy, przejęcie domeny, szpiegostwo, demoralizacja, pedofilia, uzależnienia
to tylko wybrane zagrożenia związane z niewłaściwym użytkowaniem i odbiorem mediów.
AKTUALNE ZAGROŻENIA BEZPIECZEŃSTWA UŻYTKOWNIKÓW W INTERNECIE
Internet to medium, które ma wiele pozytywnych zastosowań.
Niestety niesie ze sobą równie dużo zagrożeń.
Internauci mogą być narażeni na:
cyberprzemoc- zjawisko wysyłania lub publikowania, przy użyciu nowych technologii
(Internetu i telefonu komórkowego) materiałów (zdjęć, filmów, komentarzy, wiadomości itp.),
które mają na celu wyrządzenie krzywdy drugiej osobie.
nieuprawniony dostęp - włamania do miejsc strzeżonych hasłem lub innym
zabezpieczeniem (np. poczta email, konto na portalu społecznościowym itp.)
niebezpieczne kontakty- kontakty, które związane są z ryzykiem wystąpienia
niebezpieczeństwa ze strony osób, z którymi młodzi użytkownicy Internetu rozmawiają
lub korespondują, w tym uwodzenie w sieci (gooming) - to szczególna kategoria relacji
tworzona w Internecie między osobami dorosłymi a dziećmi w celu ich uwiedzenia
i wykorzystania seksualnego.
szkodliwe treści - treści pojawiające się w Internecie, które są nieadekwatne do wieku,
wrażliwości i rozwoju dziecka (np. promujące przemoc, pornografię, zachęcające
do ryzykownych zachowań itp.)
uzależnienie od Internetu - patologiczne używanie Internetu, które ma znaczący wpływ
na pogorszenie funkcjonowania dziecka w sferze: fizycznej, psychicznej, interpersonalnej,
społecznej, rodzinnej, ekonomicznej.
Przydatne kontakty:
Telefon Zaufania dla Dzieci i Młodzieży prowadzonego przez Fundację Dzieci Niczyje116 111
Helpline.org.pl
-wspólny projekt Fundacji Dzieci Niczyje i Fundacji Orange, współfinansowanym przez
Komisję Europejską w ramach projektu Safer Internet. Celem jest niesienie pomocy dzieciom i młodzieży w
sytuacjach zagrożenia bezpieczeństwa podczas korzystania z nowych technologii oraz wsparcie rodziców i
profesjonalistów , którzy w swojej pracy zawodowej spotykają się z problemami młodych internautów. Telefon
800 100 100 i czat są czynne od poniedziałku do piątku od 11.00 do 17.00;
e-mail: [email protected]
zgłaszanie nielegalnych treści: [email protected]
Fundacja Kidprotect- Szkoła Bezpiecznego Internetu- 22 636 73 04 (biuro),
500 851 978 lub przez GG801 123 400
Telefon Zaufania Rzecznika praw Dziecka800 12 12 12 od poniedziałku do piątku od godziny 8.15 do 20.00
Cyberprzemoc
Cyberprzemoc to takie zachowania jak:
•ośmieszanie, obrażanie, straszenie, nękanie czy też poniżanie kogoś
za pomocą Internetu albo telefonu komórkowego
•podszywanie się pod kogoś w portalach społecznościowych, na blogach,
wiadomościach e-mail lub komunikatorach
•włamanie się na czyjeś konto (np. pocztowe, w portalu społecznościowym,
konto komunikatora)
•publikowanie oraz rozsyłanie filmów, zdjęć, albo informacji, które kogoś ośmieszają
•tworzenie obrażających kogoś stron internetowych lub blogów
•pisanie obraźliwych komentarzy na forach, blogach, portalach społecznościowych.
Jeśli doświadczasz cyberprzemocy:
*powiedz o tym zaufanej osobie dorosłej - z jej pomocą będzie Ci łatwiej poradzić sobie
z tą sytuacją.
*postaraj się nie kontaktować ze sprawcą cyberprzemocy i nie odpowiadać
na jego zaczepki. Dzięki temu unikniesz prowokowania go do dalszych działań.
*zachowaj wszystkie dowody cyberprzemocy - nie kasuj smsów, e-maili, rozmów na czatach
lub komunikatorach.
* jeśli ktoś dokucza Ci na jakiejś stronie WWW, zrób screen strony (zdjęcie)aby zachować to, co widzisz na ekranie wciśnij klawisz "Print Screen" (Prt Sc),
a następnie otwórz program tekstowy (np. Word) lub graficzny (np. Paint) i wklej tam screen
naciskając jednocześnie klawisze "Ctrl" i "V".
Pamiętaj, aby zapisać plik!
*skontaktuj się z Helpline pod bezpłatnym numerem 800 100 100,
wyślij wiadomość e-mail na adres [email protected]
lub porozmawiaj na czacie z poziomu strony Helpline.
Nieuprawniony dostęp
Zdarza się, że ktoś bez naszej wiedzy i zgody próbuje uzyskać dostęp do naszego komputera,
konta, profilu czy bloga. Często chce w ten sposób uzyskać i przejąć informacje,
które publikujemy lub przechowujemy.
Kradzież danych polega na wyciąganiu pewnych informacji (m.in. danych osobowych)
od konkretnej osoby, przez osoby niepowołane (które nie mają na to pozwolenia).
Każdy Polak ma prawo do ochrony danych osobowych w myśl Ustawy
o Ochronie danych osobowych z dnia 29 sierpnia 1997 roku.
Dane osobowe to wszelkie informacje dotyczące zidentyfikowanej lub możliwej
do zidentyfikowania osoby fizycznej. Daną osobową będzie więc każda informacja
pozwalająca na ustalenie tożsamości osoby nawet pośrednio, poprzez inne posiadane
informacje.
Daną osobową będzie mógł stanowić np.: adres IP komputera, zdjęcie,
adres email (w szczególności jeśli składa się z imienia i nazwiska);
jeśli przy ich pomocy możemy ustalić kim jest dana osoba.
Jak chronić się przed nieuprawnionym dostępem:
•NIE PODAWAJ nikomu danych (chyba, że są wymagane przy rejestracji –
wtedy tylko w sprawdzonych serwisach publicznych)
•gdy ktoś wypytuje Cię o Twoje dane - NIE ODPOWIADAJ; najlepiej skończyć
taką rozmowę
•jeżeli nie musisz, NIE UMIESZCZAJ ważnych danych na komputerze podłączonym
do sieci
•BĄDŹ OSTROŻNA/Y w nowych miejscach w sieci - nie wiadomo jak działają – sprawdź,
jaki jest regulamin miejsca oraz czy możliwy jest kontakt z administracją
•SPRAWDŹ ZABEZPIECZENIA podczas zakupów w sieci
•dbaj cały czas o odpowiednią ochronę swojego komputera - ZAINSTALUJ PROGRAM
ANTYWIRUSOWY i WŁĄCZ FIREWALL (działający jak zapora nie dopuszczająca
szkodliwych elementów)
•AKTUALIZUJ PROGRAMY, z których korzystasz
•BĄDŹ CZUJNA/Y- nigdy, niezależnie od użytego zabezpieczenia, nie masz pewności
czy będzie ono wystarczające
Jak reagować na nieuprawniony dostęp?
Telefony komórkowe nowej generacji mają funkcje zbliżone do komputerów,
przez co są narażone na działania wirtualnych przestępców.
Zdarza się, że pobierając z Internetu na telefon grę lub aplikację niewidomego pochodzenia,
możemy wraz z nią ściągnąć wirusa. Taki wirus może zniszczyć cały system operacyjny
telefonu oraz doprowadzić do utraty wszystkich danych i kontaktów, które mieliśmy
w nim zapisane.
Jak się zabezpieczyć?
Włączaj usługę bluetooth i WIFI tylko wtedy, gdy z niej korzystasz.
Nie akceptuj propozycji połączenia z nieznanymi urządzeniami.
Nie pobieraj aplikacji i gier z nieznanych źródeł.
Zawsze czytaj regulaminy aplikacji i gier, które zamierzasz pobrać.
Jak reagować na nieuprawniony dostęp?
W przypadku kradzieży tożsamości w internecie,
należy przede wszystkim zwrócić się do prowadzących serwisy,
w których znajdują się przejęte przez hakera konta.
Wykorzystaj e-mail i szybko skontaktuj się z administratorami - opisz dokładnie sytuację,
tak aby uwiarygodnić problem i poproś o zablokowanie kont tak szybko, jak to możliwe.
Dzięki temu nie stracisz swojej reputacji przez np. spamowe wpisy na forach
spod Twojego nicka.
Jeśli nie możesz znaleźć adresu administratora strony skontaktuj się
z Helpline.org.pl i opowiedz o swoim problemie.
Wątpliwości kontaktować można ze specjalistami z Helpline.org.pl www.helpline.org.pl, [email protected], tel. 800-100-100.
Poza tym należy zmienić wszystkie hasła i loginy do serwisów internetowych
z których korzystasz, tak żeby nie było możliwe logowanie przy użyciu starych danych.
Zrób to nawet, jeśli te konta wydają się być nienaruszone - być może ktoś zechce skorzystać
z nich w przyszłości.
Jak reagować na nieuprawniony dostęp?
Jeżeli skradzione zostały dane związane z kontem bankowym lub kartą kredytową
nie należy kontaktować się w imieniu innych osób, bądź rodziców .
Nie wolno korzystać z cudzych kart, jeżeli takie znajdziemy, w takiej sytuacji należy
opowiedzieć rodzicom , bądź zaufanej osobie dorosłej o całej sytuacji.
Jeżeli skradzione zostały dane do Twojej karty kredytowej, lub też wykonano jakieś zakupy
na Twoje konto - wtedy należy bezzwłocznie skontaktować się z policją.
Jeżeli korzystałeś z karty kredytowej rodziców, lub ktoś wykonał zakupy na Twoje
konto, ktoś włamał sie na twoje konto, profil, blog, ktoś podszywa się pod ciebie
w celu ośmieszenia, padłeś ofiarą nękania, zastraszania i gróźb w Internecie
i za pośrednictwem telefonów komórkowych jest to wykroczenie i możesz zgłosić je na policję.
Jeżeli masz mniej niż 18 lat w takiej sytuacji zawiadomienie na policję
lub do prokuratury składają w Twoim imieniu osoby dorosłe: rodzice lub opiekunowie
prawni.
Niebezpieczne kontakty
Nigdy nie wiadomo, kto jest po drugiej stronie!
Jeśli podejrzewasz, że osoba z którą nawiązałeś/aś kontakt w Sieci ma wobec Ciebie
złe zamiary postaraj się:
Zachować korespondencję z tą osobą - w historii komunikatora, e-mailach, sms'ach
itp.
Spróbuj przypomnieć sobie wszystkie informacje, które posiadasz na temat tej osoby.
Spróbuj porozmawiać o tym z rodzicami czy inną zaufaną osobą dorosłą.
Rodzice lub prawni opiekunowie mogą podjąć działania,
które zapewnią Ci bezpieczeństwo.
Jeśli czujesz, że trudno Ci będzie przeprowadzić taką rozmowę skontaktuj się z Helpline - www.helpline.org.pl, [email protected],
tel. 800-100-100.
Niebezpieczne kontakty
Nigdy nie wiadomo, kto jest po drugiej stronie!
Pamiętaj!
Masz prawo odmówić rozmów na tematy intymne i każdy powinien to uszanować.
Masz prawo przerwać każdy kontakt, który Cię niepokoi.
Masz prawo powiedzieć o wszystkim rodzicom/opiekunom prawnym.
Masz prawo zgłosić administratorowi portalu każdą sytuację, która nie jest zgodna
z jego regulaminem.
Wskazówki, jak bezpiecznie kontaktować się z innymi:
•Staraj się spotykać przede wszystkim z osobami, które poznałeś/aś w świecie realnym.
•Nie podawaj nieznajomym swoich danych osobowych, takich jak numer telefonu
i adres, numer komunikatora, e-mail.
•Posługuj się Nickiem, nie podawaj prawdziwego imienia i nazwiska.
•Nie rozmawiaj z osobami poznanymi w Sieci na tematy intymne.
•Nie opowiadaj nieznajomym o Twoich prywatnych sprawach ani o Twojej rodzinie.
•Bądź ostrożny z wysyłaniem zdjęć- nigdy nie wiesz, gdzie mogą później trafić.
Jeśli coś podejrzewasz, powiedz rodzicom
lub skontaktuj się z Helpline - www.helpline.org.pl, [email protected],
tel. bezpłatny 800-100-100.
Szkodliwe treści to przede wszystkim informacje:
•Ukazujące pornografię
•Namawiające do wyśmiewania innych z powodu rasy, narodowości lub wyznawanej religii
•Namawiające do popełnienia przestępstwa
•Propagujące faszyzm i totalitaryzm
•Prezentujące przemoc
•Zachęcające do podejmowania działań autodestrukcyjnych, czyli takich, które powodują
szkody cielesne lub psychiczne np. uzależnienie
•Zawierające wulgaryzmy
•Zawierające elementy psychomanipulacji, czyli takiego sterowania cudzymi uczuciami,
którego celem jest wyłudzenie korzyści materialnych lub zmuszenie do niewłaściwych
zachowań
•Wprowadzające w błąd, co może mieć wpływ na życie i zdrowie młodego użytkownika
•Zachęcające do prostytucji, używania narkotyków czy hazardu
Szkodliwe treści
Jeśli w czasie surfowania po sieci natkniesz się na szkodliwe lub niebezpieczne treści
skontaktuj się z Helpline.org.pl
Telefon bezpłatny 800 100 100 i czat są czynne od poniedziałku do piątku od 11.00 do 17.00
Możesz również napisać na adres [email protected] lub za pomocą formularza
dostępnego na stronie www.helpline.org.pl
Treści nielegalne, które naruszają prawo, czyli:
*opublikowaną w sieci pornografię bez filtra informacyjnego z o materiałach
tylko dla dorosłych,
*treści rasistowskie,
*treści propagujące totalitaryzm i faszyzm,
możesz to zgłosić anonimowo poprzez formularz na stronie www.dyzurnet.pl
Uzależnienie od komputera
U osób, które nadużywają Internetu/komputera może pojawić się:
•Silna potrzeba lub poczucie przymusu korzystania z Internetu.
•Brak kontroli nad długością czasu spędzanego w Sieci.
•Problem z powstrzymaniem się od korzystania z Internetu.
•Występowanie niepokoju, rozdrażnienia czy gorszego samopoczucia
przy próbie przerwania lub ograniczenia korzystania z Internetu oraz ustępowanie tych
stanów z chwilą powrotu do Sieci.
•Zaniedbywanie dotychczasowych zainteresowań oraz kontaktów z ludźmi
na rzecz Internetu.
•Spędzanie coraz większej ilości czasu w Internecie celem uzyskania zadowolenia,
dobrego samopoczucia, które poprzednio osiągane było w znacznie krótszym czasie.
•Korzystanie z Internetu pomimo szkodliwości poświęcania tak długiego czasu na jedną
aktywność.
Jeśli podobne objawy widzisz u siebie –
zadzwoń bezpłatnie do Helpline 800 100 100,
napisz [email protected]
lub porozmawiaj na czacie www.helpline.org.pl
Uzależnienie od komputera
Konsekwencje nadużywania Internetu:
•Zaniedbywanie nauki oraz codziennych obowiązków;
•Zaburzenia w sferze uczuć i emocji np. częste uczucie niepokoju, agresja;
•Brak troski o własne zdrowie (brak snu, brak ruchu, nieregularne posiłki) i higienę
osobistą;
•Wyobcowanie z realnego świata;
•Problemy w relacjach z ludźmi, unikanie kontaktu z ludźmi w świecie realnym,
konflikty;
•Rezygnacja z zainteresowań i przyjemności;
•Trudności z koncentracją;
•Problemy zdrowotne (pogorszenie wzroku, bóle głowy, niedożywienie, zaburzenia
snu, nieprawidłowy oddech, zespół kanału nadgarstka, skrzywienia kręgosłupa).
Kilka zasad, których należy przestrzegać:
• Używaj bezpiecznych haseł (Idealne hasło jest długie i zawiera litery, punktację, symbole
i cyfry) i nie ujawniaj haseł innych osobom, nawet swoim znajomym.
• Zabezpieczaj zachowane hasła. Uważaj gdzie przechowujesz zapisane hasła. Nie
przechowuj haseł w plecaku, portfelu czy w pliku na swoim komputerze! Przestępcy
najpierw szukają właśnie tam.
• Nigdy nie wysyłaj swojego hasła przez pocztę elektroniczną! Jakakolwiek wiadomość
e-mail, nawet od „zaufanej” witryny, która prosi o podanie hasła, aktualizację karty
kredytowej lub prosi o wejście na stronę internetową w celu zweryfikowania hasła, może
stanowić oszustwo typu phishing (kradzież twojej tożsamości).
• Nie wpisuj haseł na komputerach, nad którymi nie masz kontroli.
Z ogólnie dostępnych komputerów w szkole, czytelni, kafejkach Internetowych czy
pracowniach komputerowych korzystaj tylko do anonimowego przeglądania Internetu
bez podawania nazwy użytkownika i hasła i zawsze wyloguj się z konta.
• Nie podawaj danych osobowych, które pozwalają na identyfikację. Używaj Nicka.
Pamiętaj! W sieci nie jesteś anonimowy i nie wiadomo, kto jest po drugiej stronie…
Przeczytaj o bezpiecznych mediach:
1. Szkoła Bezpiecznego Internetu- http://www.szkolabezpiecznegointernetu.pl
2.Bezpieczeństwo internautów Helpline - http://www.helpline.org.pl
3. Fundacja Kidprotect.pl - http://www.kidprotect.pl
4. Dziecko w sieci- www.dzieckowsieci.fdn.pl
5. Program "Mądrzy Rodzice" - http://www.madrzy-rodzice.pl
6. Bezpieczne Media- przewodnik dla rodziców - http://www.bezpiecznemedia.tp.pl
7. Oprogramowanie kontroli rodzicielskiej NORTON On-Line Family - https://onlinefamily.norton.com
8. Centrum Bezpieczeństwa Microsoft - http://www.microsoft.com/pl-pl/security/family-safety/childsafetyinternet.aspx
9. Program 3-2-1-Internet - http://www.321internet.pl/zasady.html
10. Program Sieciaki - http://www.sieciaki.pl ; http://www.sieciaki.pl/dla-rodzicow-i-nauczycieli
11. Program unijny Safer Internet- bezpieczny internet - http://www.saferinternet.pl
12. Zgłaszanie nielegalnych treści, np. dotyczących rasizmu- Dyżurnet - http://www.dyzurnet.pl
13. O bezpieczeństwie w sieci- http://www.orange.pl/bezpieczenstwo_w_sieci.phtml
14. O mediach- http://redesignmag.pl/Bezpieczne_media.html
15. Bezpieczeństwo dzieci w sieci. Poradnik http://www.sunrisedzieciom.pl/poradnik_bezpieczenstwo_dzieci_w_sieci.pdf
16.Interkl@sa - http://www.interklasa.pl
17. Nasza-Klasa o Bezpieczeństwie - http://nasza-klasa.pl/bezpieczenstwo
18. Bezpieczeństwo na Allegro - http://www.allegro.pl/country_pages/1/0/sc/
Dowiedz się więcej o bezpieczeństwie,
korzystając z poniższych stron internetowych.
www.helpline.org.pl
www.kidprotect.pl/działania
www.dzieckowsieci.fdn.pl
www.bezpiecznemedia.tp.pl
www.321internet.pl/zasady
http://www.microsoft.com/pl-pl/security/familysafety/childsafety-internet.aspx
www.helpline.org.pl
www.kidprotect.pl/działania
www.dzieckowsieci.fdn.pl
www.bezpiecznemedia.tp.pl
www.321internet.pl/zasady
http://www.microsoft.com/pl-pl/security/family-safety/childsafety-internet.aspx
Slide 20
Zadbaj o e-bezpieczeństwo swoje i innych!
Na bazie materiałów edukacyjnych o bezpieczeństwie w sieci,
oraz projektu Kidprotect i Fundacji Dzieci Niczyje
„Szkoła Bezpiecznego Internetu” i „Pomoc w Net”
opracowała E.Wójcicka
Media
Obecnie najpopularniejsze są cztery podstawowe typy środków masowego przekazu:
Internet, telewizja, radio oraz gazeta. Są one obecne na co dzień w życiu człowieka,
towarzyszą mu na każdym kroku.
Dzięki mediom ludzie mają dostęp do najświeższych informacji, edukacji i rozrywki.
Media dają nieograniczone możliwości komunikacji, rozwoju i poznawania świata.
Media kształtują opinię publiczną, wyznaczają kierunki myślenia, kształtują gusta,
światopogląd, dostarczają emocji, przemawiają do ludzkiej wyobraźni,
są także poważnym narzędziem marketingowym i biznesowym.
Pamiętając o zaletach mediów, nie możemy zapominać o ich wadach.
Musimy być krytyczni wobec treści i informacji nam przekazywanych i mieć świadomość
niebezpieczeństw i ryzyka, jakie niesie nieświadome lub ufne i beztroskie korzystanie
z mediów.
Media mogą bowiem kłamać, oszukiwać, manipulować odbiorcami,
zawierać niepożądane, szkodliwe i zakazane treści, błędne informacje,
wpływać na niewłaściwe postawy i zachowania. Na przykład: cyberprzemoc,
przestępstwa, spam, wirusy, phishing, piractwo, wyłudzenia, kradzieże, utrata danych,
włamania do bazy, przejęcie domeny, szpiegostwo, demoralizacja, pedofilia, uzależnienia
to tylko wybrane zagrożenia związane z niewłaściwym użytkowaniem i odbiorem mediów.
AKTUALNE ZAGROŻENIA BEZPIECZEŃSTWA UŻYTKOWNIKÓW W INTERNECIE
Internet to medium, które ma wiele pozytywnych zastosowań.
Niestety niesie ze sobą równie dużo zagrożeń.
Internauci mogą być narażeni na:
cyberprzemoc- zjawisko wysyłania lub publikowania, przy użyciu nowych technologii
(Internetu i telefonu komórkowego) materiałów (zdjęć, filmów, komentarzy, wiadomości itp.),
które mają na celu wyrządzenie krzywdy drugiej osobie.
nieuprawniony dostęp - włamania do miejsc strzeżonych hasłem lub innym
zabezpieczeniem (np. poczta email, konto na portalu społecznościowym itp.)
niebezpieczne kontakty- kontakty, które związane są z ryzykiem wystąpienia
niebezpieczeństwa ze strony osób, z którymi młodzi użytkownicy Internetu rozmawiają
lub korespondują, w tym uwodzenie w sieci (gooming) - to szczególna kategoria relacji
tworzona w Internecie między osobami dorosłymi a dziećmi w celu ich uwiedzenia
i wykorzystania seksualnego.
szkodliwe treści - treści pojawiające się w Internecie, które są nieadekwatne do wieku,
wrażliwości i rozwoju dziecka (np. promujące przemoc, pornografię, zachęcające
do ryzykownych zachowań itp.)
uzależnienie od Internetu - patologiczne używanie Internetu, które ma znaczący wpływ
na pogorszenie funkcjonowania dziecka w sferze: fizycznej, psychicznej, interpersonalnej,
społecznej, rodzinnej, ekonomicznej.
Przydatne kontakty:
Telefon Zaufania dla Dzieci i Młodzieży prowadzonego przez Fundację Dzieci Niczyje116 111
Helpline.org.pl
-wspólny projekt Fundacji Dzieci Niczyje i Fundacji Orange, współfinansowanym przez
Komisję Europejską w ramach projektu Safer Internet. Celem jest niesienie pomocy dzieciom i młodzieży w
sytuacjach zagrożenia bezpieczeństwa podczas korzystania z nowych technologii oraz wsparcie rodziców i
profesjonalistów , którzy w swojej pracy zawodowej spotykają się z problemami młodych internautów. Telefon
800 100 100 i czat są czynne od poniedziałku do piątku od 11.00 do 17.00;
e-mail: [email protected]
zgłaszanie nielegalnych treści: [email protected]
Fundacja Kidprotect- Szkoła Bezpiecznego Internetu- 22 636 73 04 (biuro),
500 851 978 lub przez GG801 123 400
Telefon Zaufania Rzecznika praw Dziecka800 12 12 12 od poniedziałku do piątku od godziny 8.15 do 20.00
Cyberprzemoc
Cyberprzemoc to takie zachowania jak:
•ośmieszanie, obrażanie, straszenie, nękanie czy też poniżanie kogoś
za pomocą Internetu albo telefonu komórkowego
•podszywanie się pod kogoś w portalach społecznościowych, na blogach,
wiadomościach e-mail lub komunikatorach
•włamanie się na czyjeś konto (np. pocztowe, w portalu społecznościowym,
konto komunikatora)
•publikowanie oraz rozsyłanie filmów, zdjęć, albo informacji, które kogoś ośmieszają
•tworzenie obrażających kogoś stron internetowych lub blogów
•pisanie obraźliwych komentarzy na forach, blogach, portalach społecznościowych.
Jeśli doświadczasz cyberprzemocy:
*powiedz o tym zaufanej osobie dorosłej - z jej pomocą będzie Ci łatwiej poradzić sobie
z tą sytuacją.
*postaraj się nie kontaktować ze sprawcą cyberprzemocy i nie odpowiadać
na jego zaczepki. Dzięki temu unikniesz prowokowania go do dalszych działań.
*zachowaj wszystkie dowody cyberprzemocy - nie kasuj smsów, e-maili, rozmów na czatach
lub komunikatorach.
* jeśli ktoś dokucza Ci na jakiejś stronie WWW, zrób screen strony (zdjęcie)aby zachować to, co widzisz na ekranie wciśnij klawisz "Print Screen" (Prt Sc),
a następnie otwórz program tekstowy (np. Word) lub graficzny (np. Paint) i wklej tam screen
naciskając jednocześnie klawisze "Ctrl" i "V".
Pamiętaj, aby zapisać plik!
*skontaktuj się z Helpline pod bezpłatnym numerem 800 100 100,
wyślij wiadomość e-mail na adres [email protected]
lub porozmawiaj na czacie z poziomu strony Helpline.
Nieuprawniony dostęp
Zdarza się, że ktoś bez naszej wiedzy i zgody próbuje uzyskać dostęp do naszego komputera,
konta, profilu czy bloga. Często chce w ten sposób uzyskać i przejąć informacje,
które publikujemy lub przechowujemy.
Kradzież danych polega na wyciąganiu pewnych informacji (m.in. danych osobowych)
od konkretnej osoby, przez osoby niepowołane (które nie mają na to pozwolenia).
Każdy Polak ma prawo do ochrony danych osobowych w myśl Ustawy
o Ochronie danych osobowych z dnia 29 sierpnia 1997 roku.
Dane osobowe to wszelkie informacje dotyczące zidentyfikowanej lub możliwej
do zidentyfikowania osoby fizycznej. Daną osobową będzie więc każda informacja
pozwalająca na ustalenie tożsamości osoby nawet pośrednio, poprzez inne posiadane
informacje.
Daną osobową będzie mógł stanowić np.: adres IP komputera, zdjęcie,
adres email (w szczególności jeśli składa się z imienia i nazwiska);
jeśli przy ich pomocy możemy ustalić kim jest dana osoba.
Jak chronić się przed nieuprawnionym dostępem:
•NIE PODAWAJ nikomu danych (chyba, że są wymagane przy rejestracji –
wtedy tylko w sprawdzonych serwisach publicznych)
•gdy ktoś wypytuje Cię o Twoje dane - NIE ODPOWIADAJ; najlepiej skończyć
taką rozmowę
•jeżeli nie musisz, NIE UMIESZCZAJ ważnych danych na komputerze podłączonym
do sieci
•BĄDŹ OSTROŻNA/Y w nowych miejscach w sieci - nie wiadomo jak działają – sprawdź,
jaki jest regulamin miejsca oraz czy możliwy jest kontakt z administracją
•SPRAWDŹ ZABEZPIECZENIA podczas zakupów w sieci
•dbaj cały czas o odpowiednią ochronę swojego komputera - ZAINSTALUJ PROGRAM
ANTYWIRUSOWY i WŁĄCZ FIREWALL (działający jak zapora nie dopuszczająca
szkodliwych elementów)
•AKTUALIZUJ PROGRAMY, z których korzystasz
•BĄDŹ CZUJNA/Y- nigdy, niezależnie od użytego zabezpieczenia, nie masz pewności
czy będzie ono wystarczające
Jak reagować na nieuprawniony dostęp?
Telefony komórkowe nowej generacji mają funkcje zbliżone do komputerów,
przez co są narażone na działania wirtualnych przestępców.
Zdarza się, że pobierając z Internetu na telefon grę lub aplikację niewidomego pochodzenia,
możemy wraz z nią ściągnąć wirusa. Taki wirus może zniszczyć cały system operacyjny
telefonu oraz doprowadzić do utraty wszystkich danych i kontaktów, które mieliśmy
w nim zapisane.
Jak się zabezpieczyć?
Włączaj usługę bluetooth i WIFI tylko wtedy, gdy z niej korzystasz.
Nie akceptuj propozycji połączenia z nieznanymi urządzeniami.
Nie pobieraj aplikacji i gier z nieznanych źródeł.
Zawsze czytaj regulaminy aplikacji i gier, które zamierzasz pobrać.
Jak reagować na nieuprawniony dostęp?
W przypadku kradzieży tożsamości w internecie,
należy przede wszystkim zwrócić się do prowadzących serwisy,
w których znajdują się przejęte przez hakera konta.
Wykorzystaj e-mail i szybko skontaktuj się z administratorami - opisz dokładnie sytuację,
tak aby uwiarygodnić problem i poproś o zablokowanie kont tak szybko, jak to możliwe.
Dzięki temu nie stracisz swojej reputacji przez np. spamowe wpisy na forach
spod Twojego nicka.
Jeśli nie możesz znaleźć adresu administratora strony skontaktuj się
z Helpline.org.pl i opowiedz o swoim problemie.
Wątpliwości kontaktować można ze specjalistami z Helpline.org.pl www.helpline.org.pl, [email protected], tel. 800-100-100.
Poza tym należy zmienić wszystkie hasła i loginy do serwisów internetowych
z których korzystasz, tak żeby nie było możliwe logowanie przy użyciu starych danych.
Zrób to nawet, jeśli te konta wydają się być nienaruszone - być może ktoś zechce skorzystać
z nich w przyszłości.
Jak reagować na nieuprawniony dostęp?
Jeżeli skradzione zostały dane związane z kontem bankowym lub kartą kredytową
nie należy kontaktować się w imieniu innych osób, bądź rodziców .
Nie wolno korzystać z cudzych kart, jeżeli takie znajdziemy, w takiej sytuacji należy
opowiedzieć rodzicom , bądź zaufanej osobie dorosłej o całej sytuacji.
Jeżeli skradzione zostały dane do Twojej karty kredytowej, lub też wykonano jakieś zakupy
na Twoje konto - wtedy należy bezzwłocznie skontaktować się z policją.
Jeżeli korzystałeś z karty kredytowej rodziców, lub ktoś wykonał zakupy na Twoje
konto, ktoś włamał sie na twoje konto, profil, blog, ktoś podszywa się pod ciebie
w celu ośmieszenia, padłeś ofiarą nękania, zastraszania i gróźb w Internecie
i za pośrednictwem telefonów komórkowych jest to wykroczenie i możesz zgłosić je na policję.
Jeżeli masz mniej niż 18 lat w takiej sytuacji zawiadomienie na policję
lub do prokuratury składają w Twoim imieniu osoby dorosłe: rodzice lub opiekunowie
prawni.
Niebezpieczne kontakty
Nigdy nie wiadomo, kto jest po drugiej stronie!
Jeśli podejrzewasz, że osoba z którą nawiązałeś/aś kontakt w Sieci ma wobec Ciebie
złe zamiary postaraj się:
Zachować korespondencję z tą osobą - w historii komunikatora, e-mailach, sms'ach
itp.
Spróbuj przypomnieć sobie wszystkie informacje, które posiadasz na temat tej osoby.
Spróbuj porozmawiać o tym z rodzicami czy inną zaufaną osobą dorosłą.
Rodzice lub prawni opiekunowie mogą podjąć działania,
które zapewnią Ci bezpieczeństwo.
Jeśli czujesz, że trudno Ci będzie przeprowadzić taką rozmowę skontaktuj się z Helpline - www.helpline.org.pl, [email protected],
tel. 800-100-100.
Niebezpieczne kontakty
Nigdy nie wiadomo, kto jest po drugiej stronie!
Pamiętaj!
Masz prawo odmówić rozmów na tematy intymne i każdy powinien to uszanować.
Masz prawo przerwać każdy kontakt, który Cię niepokoi.
Masz prawo powiedzieć o wszystkim rodzicom/opiekunom prawnym.
Masz prawo zgłosić administratorowi portalu każdą sytuację, która nie jest zgodna
z jego regulaminem.
Wskazówki, jak bezpiecznie kontaktować się z innymi:
•Staraj się spotykać przede wszystkim z osobami, które poznałeś/aś w świecie realnym.
•Nie podawaj nieznajomym swoich danych osobowych, takich jak numer telefonu
i adres, numer komunikatora, e-mail.
•Posługuj się Nickiem, nie podawaj prawdziwego imienia i nazwiska.
•Nie rozmawiaj z osobami poznanymi w Sieci na tematy intymne.
•Nie opowiadaj nieznajomym o Twoich prywatnych sprawach ani o Twojej rodzinie.
•Bądź ostrożny z wysyłaniem zdjęć- nigdy nie wiesz, gdzie mogą później trafić.
Jeśli coś podejrzewasz, powiedz rodzicom
lub skontaktuj się z Helpline - www.helpline.org.pl, [email protected],
tel. bezpłatny 800-100-100.
Szkodliwe treści to przede wszystkim informacje:
•Ukazujące pornografię
•Namawiające do wyśmiewania innych z powodu rasy, narodowości lub wyznawanej religii
•Namawiające do popełnienia przestępstwa
•Propagujące faszyzm i totalitaryzm
•Prezentujące przemoc
•Zachęcające do podejmowania działań autodestrukcyjnych, czyli takich, które powodują
szkody cielesne lub psychiczne np. uzależnienie
•Zawierające wulgaryzmy
•Zawierające elementy psychomanipulacji, czyli takiego sterowania cudzymi uczuciami,
którego celem jest wyłudzenie korzyści materialnych lub zmuszenie do niewłaściwych
zachowań
•Wprowadzające w błąd, co może mieć wpływ na życie i zdrowie młodego użytkownika
•Zachęcające do prostytucji, używania narkotyków czy hazardu
Szkodliwe treści
Jeśli w czasie surfowania po sieci natkniesz się na szkodliwe lub niebezpieczne treści
skontaktuj się z Helpline.org.pl
Telefon bezpłatny 800 100 100 i czat są czynne od poniedziałku do piątku od 11.00 do 17.00
Możesz również napisać na adres [email protected] lub za pomocą formularza
dostępnego na stronie www.helpline.org.pl
Treści nielegalne, które naruszają prawo, czyli:
*opublikowaną w sieci pornografię bez filtra informacyjnego z o materiałach
tylko dla dorosłych,
*treści rasistowskie,
*treści propagujące totalitaryzm i faszyzm,
możesz to zgłosić anonimowo poprzez formularz na stronie www.dyzurnet.pl
Uzależnienie od komputera
U osób, które nadużywają Internetu/komputera może pojawić się:
•Silna potrzeba lub poczucie przymusu korzystania z Internetu.
•Brak kontroli nad długością czasu spędzanego w Sieci.
•Problem z powstrzymaniem się od korzystania z Internetu.
•Występowanie niepokoju, rozdrażnienia czy gorszego samopoczucia
przy próbie przerwania lub ograniczenia korzystania z Internetu oraz ustępowanie tych
stanów z chwilą powrotu do Sieci.
•Zaniedbywanie dotychczasowych zainteresowań oraz kontaktów z ludźmi
na rzecz Internetu.
•Spędzanie coraz większej ilości czasu w Internecie celem uzyskania zadowolenia,
dobrego samopoczucia, które poprzednio osiągane było w znacznie krótszym czasie.
•Korzystanie z Internetu pomimo szkodliwości poświęcania tak długiego czasu na jedną
aktywność.
Jeśli podobne objawy widzisz u siebie –
zadzwoń bezpłatnie do Helpline 800 100 100,
napisz [email protected]
lub porozmawiaj na czacie www.helpline.org.pl
Uzależnienie od komputera
Konsekwencje nadużywania Internetu:
•Zaniedbywanie nauki oraz codziennych obowiązków;
•Zaburzenia w sferze uczuć i emocji np. częste uczucie niepokoju, agresja;
•Brak troski o własne zdrowie (brak snu, brak ruchu, nieregularne posiłki) i higienę
osobistą;
•Wyobcowanie z realnego świata;
•Problemy w relacjach z ludźmi, unikanie kontaktu z ludźmi w świecie realnym,
konflikty;
•Rezygnacja z zainteresowań i przyjemności;
•Trudności z koncentracją;
•Problemy zdrowotne (pogorszenie wzroku, bóle głowy, niedożywienie, zaburzenia
snu, nieprawidłowy oddech, zespół kanału nadgarstka, skrzywienia kręgosłupa).
Kilka zasad, których należy przestrzegać:
• Używaj bezpiecznych haseł (Idealne hasło jest długie i zawiera litery, punktację, symbole
i cyfry) i nie ujawniaj haseł innych osobom, nawet swoim znajomym.
• Zabezpieczaj zachowane hasła. Uważaj gdzie przechowujesz zapisane hasła. Nie
przechowuj haseł w plecaku, portfelu czy w pliku na swoim komputerze! Przestępcy
najpierw szukają właśnie tam.
• Nigdy nie wysyłaj swojego hasła przez pocztę elektroniczną! Jakakolwiek wiadomość
e-mail, nawet od „zaufanej” witryny, która prosi o podanie hasła, aktualizację karty
kredytowej lub prosi o wejście na stronę internetową w celu zweryfikowania hasła, może
stanowić oszustwo typu phishing (kradzież twojej tożsamości).
• Nie wpisuj haseł na komputerach, nad którymi nie masz kontroli.
Z ogólnie dostępnych komputerów w szkole, czytelni, kafejkach Internetowych czy
pracowniach komputerowych korzystaj tylko do anonimowego przeglądania Internetu
bez podawania nazwy użytkownika i hasła i zawsze wyloguj się z konta.
• Nie podawaj danych osobowych, które pozwalają na identyfikację. Używaj Nicka.
Pamiętaj! W sieci nie jesteś anonimowy i nie wiadomo, kto jest po drugiej stronie…
Przeczytaj o bezpiecznych mediach:
1. Szkoła Bezpiecznego Internetu- http://www.szkolabezpiecznegointernetu.pl
2.Bezpieczeństwo internautów Helpline - http://www.helpline.org.pl
3. Fundacja Kidprotect.pl - http://www.kidprotect.pl
4. Dziecko w sieci- www.dzieckowsieci.fdn.pl
5. Program "Mądrzy Rodzice" - http://www.madrzy-rodzice.pl
6. Bezpieczne Media- przewodnik dla rodziców - http://www.bezpiecznemedia.tp.pl
7. Oprogramowanie kontroli rodzicielskiej NORTON On-Line Family - https://onlinefamily.norton.com
8. Centrum Bezpieczeństwa Microsoft - http://www.microsoft.com/pl-pl/security/family-safety/childsafetyinternet.aspx
9. Program 3-2-1-Internet - http://www.321internet.pl/zasady.html
10. Program Sieciaki - http://www.sieciaki.pl ; http://www.sieciaki.pl/dla-rodzicow-i-nauczycieli
11. Program unijny Safer Internet- bezpieczny internet - http://www.saferinternet.pl
12. Zgłaszanie nielegalnych treści, np. dotyczących rasizmu- Dyżurnet - http://www.dyzurnet.pl
13. O bezpieczeństwie w sieci- http://www.orange.pl/bezpieczenstwo_w_sieci.phtml
14. O mediach- http://redesignmag.pl/Bezpieczne_media.html
15. Bezpieczeństwo dzieci w sieci. Poradnik http://www.sunrisedzieciom.pl/poradnik_bezpieczenstwo_dzieci_w_sieci.pdf
16.Interkl@sa - http://www.interklasa.pl
17. Nasza-Klasa o Bezpieczeństwie - http://nasza-klasa.pl/bezpieczenstwo
18. Bezpieczeństwo na Allegro - http://www.allegro.pl/country_pages/1/0/sc/
Dowiedz się więcej o bezpieczeństwie,
korzystając z poniższych stron internetowych.
www.helpline.org.pl
www.kidprotect.pl/działania
www.dzieckowsieci.fdn.pl
www.bezpiecznemedia.tp.pl
www.321internet.pl/zasady
http://www.microsoft.com/pl-pl/security/familysafety/childsafety-internet.aspx
www.helpline.org.pl
www.kidprotect.pl/działania
www.dzieckowsieci.fdn.pl
www.bezpiecznemedia.tp.pl
www.321internet.pl/zasady
http://www.microsoft.com/pl-pl/security/family-safety/childsafety-internet.aspx
Slide 21
Zadbaj o e-bezpieczeństwo swoje i innych!
Na bazie materiałów edukacyjnych o bezpieczeństwie w sieci,
oraz projektu Kidprotect i Fundacji Dzieci Niczyje
„Szkoła Bezpiecznego Internetu” i „Pomoc w Net”
opracowała E.Wójcicka
Media
Obecnie najpopularniejsze są cztery podstawowe typy środków masowego przekazu:
Internet, telewizja, radio oraz gazeta. Są one obecne na co dzień w życiu człowieka,
towarzyszą mu na każdym kroku.
Dzięki mediom ludzie mają dostęp do najświeższych informacji, edukacji i rozrywki.
Media dają nieograniczone możliwości komunikacji, rozwoju i poznawania świata.
Media kształtują opinię publiczną, wyznaczają kierunki myślenia, kształtują gusta,
światopogląd, dostarczają emocji, przemawiają do ludzkiej wyobraźni,
są także poważnym narzędziem marketingowym i biznesowym.
Pamiętając o zaletach mediów, nie możemy zapominać o ich wadach.
Musimy być krytyczni wobec treści i informacji nam przekazywanych i mieć świadomość
niebezpieczeństw i ryzyka, jakie niesie nieświadome lub ufne i beztroskie korzystanie
z mediów.
Media mogą bowiem kłamać, oszukiwać, manipulować odbiorcami,
zawierać niepożądane, szkodliwe i zakazane treści, błędne informacje,
wpływać na niewłaściwe postawy i zachowania. Na przykład: cyberprzemoc,
przestępstwa, spam, wirusy, phishing, piractwo, wyłudzenia, kradzieże, utrata danych,
włamania do bazy, przejęcie domeny, szpiegostwo, demoralizacja, pedofilia, uzależnienia
to tylko wybrane zagrożenia związane z niewłaściwym użytkowaniem i odbiorem mediów.
AKTUALNE ZAGROŻENIA BEZPIECZEŃSTWA UŻYTKOWNIKÓW W INTERNECIE
Internet to medium, które ma wiele pozytywnych zastosowań.
Niestety niesie ze sobą równie dużo zagrożeń.
Internauci mogą być narażeni na:
cyberprzemoc- zjawisko wysyłania lub publikowania, przy użyciu nowych technologii
(Internetu i telefonu komórkowego) materiałów (zdjęć, filmów, komentarzy, wiadomości itp.),
które mają na celu wyrządzenie krzywdy drugiej osobie.
nieuprawniony dostęp - włamania do miejsc strzeżonych hasłem lub innym
zabezpieczeniem (np. poczta email, konto na portalu społecznościowym itp.)
niebezpieczne kontakty- kontakty, które związane są z ryzykiem wystąpienia
niebezpieczeństwa ze strony osób, z którymi młodzi użytkownicy Internetu rozmawiają
lub korespondują, w tym uwodzenie w sieci (gooming) - to szczególna kategoria relacji
tworzona w Internecie między osobami dorosłymi a dziećmi w celu ich uwiedzenia
i wykorzystania seksualnego.
szkodliwe treści - treści pojawiające się w Internecie, które są nieadekwatne do wieku,
wrażliwości i rozwoju dziecka (np. promujące przemoc, pornografię, zachęcające
do ryzykownych zachowań itp.)
uzależnienie od Internetu - patologiczne używanie Internetu, które ma znaczący wpływ
na pogorszenie funkcjonowania dziecka w sferze: fizycznej, psychicznej, interpersonalnej,
społecznej, rodzinnej, ekonomicznej.
Przydatne kontakty:
Telefon Zaufania dla Dzieci i Młodzieży prowadzonego przez Fundację Dzieci Niczyje116 111
Helpline.org.pl
-wspólny projekt Fundacji Dzieci Niczyje i Fundacji Orange, współfinansowanym przez
Komisję Europejską w ramach projektu Safer Internet. Celem jest niesienie pomocy dzieciom i młodzieży w
sytuacjach zagrożenia bezpieczeństwa podczas korzystania z nowych technologii oraz wsparcie rodziców i
profesjonalistów , którzy w swojej pracy zawodowej spotykają się z problemami młodych internautów. Telefon
800 100 100 i czat są czynne od poniedziałku do piątku od 11.00 do 17.00;
e-mail: [email protected]
zgłaszanie nielegalnych treści: [email protected]
Fundacja Kidprotect- Szkoła Bezpiecznego Internetu- 22 636 73 04 (biuro),
500 851 978 lub przez GG801 123 400
Telefon Zaufania Rzecznika praw Dziecka800 12 12 12 od poniedziałku do piątku od godziny 8.15 do 20.00
Cyberprzemoc
Cyberprzemoc to takie zachowania jak:
•ośmieszanie, obrażanie, straszenie, nękanie czy też poniżanie kogoś
za pomocą Internetu albo telefonu komórkowego
•podszywanie się pod kogoś w portalach społecznościowych, na blogach,
wiadomościach e-mail lub komunikatorach
•włamanie się na czyjeś konto (np. pocztowe, w portalu społecznościowym,
konto komunikatora)
•publikowanie oraz rozsyłanie filmów, zdjęć, albo informacji, które kogoś ośmieszają
•tworzenie obrażających kogoś stron internetowych lub blogów
•pisanie obraźliwych komentarzy na forach, blogach, portalach społecznościowych.
Jeśli doświadczasz cyberprzemocy:
*powiedz o tym zaufanej osobie dorosłej - z jej pomocą będzie Ci łatwiej poradzić sobie
z tą sytuacją.
*postaraj się nie kontaktować ze sprawcą cyberprzemocy i nie odpowiadać
na jego zaczepki. Dzięki temu unikniesz prowokowania go do dalszych działań.
*zachowaj wszystkie dowody cyberprzemocy - nie kasuj smsów, e-maili, rozmów na czatach
lub komunikatorach.
* jeśli ktoś dokucza Ci na jakiejś stronie WWW, zrób screen strony (zdjęcie)aby zachować to, co widzisz na ekranie wciśnij klawisz "Print Screen" (Prt Sc),
a następnie otwórz program tekstowy (np. Word) lub graficzny (np. Paint) i wklej tam screen
naciskając jednocześnie klawisze "Ctrl" i "V".
Pamiętaj, aby zapisać plik!
*skontaktuj się z Helpline pod bezpłatnym numerem 800 100 100,
wyślij wiadomość e-mail na adres [email protected]
lub porozmawiaj na czacie z poziomu strony Helpline.
Nieuprawniony dostęp
Zdarza się, że ktoś bez naszej wiedzy i zgody próbuje uzyskać dostęp do naszego komputera,
konta, profilu czy bloga. Często chce w ten sposób uzyskać i przejąć informacje,
które publikujemy lub przechowujemy.
Kradzież danych polega na wyciąganiu pewnych informacji (m.in. danych osobowych)
od konkretnej osoby, przez osoby niepowołane (które nie mają na to pozwolenia).
Każdy Polak ma prawo do ochrony danych osobowych w myśl Ustawy
o Ochronie danych osobowych z dnia 29 sierpnia 1997 roku.
Dane osobowe to wszelkie informacje dotyczące zidentyfikowanej lub możliwej
do zidentyfikowania osoby fizycznej. Daną osobową będzie więc każda informacja
pozwalająca na ustalenie tożsamości osoby nawet pośrednio, poprzez inne posiadane
informacje.
Daną osobową będzie mógł stanowić np.: adres IP komputera, zdjęcie,
adres email (w szczególności jeśli składa się z imienia i nazwiska);
jeśli przy ich pomocy możemy ustalić kim jest dana osoba.
Jak chronić się przed nieuprawnionym dostępem:
•NIE PODAWAJ nikomu danych (chyba, że są wymagane przy rejestracji –
wtedy tylko w sprawdzonych serwisach publicznych)
•gdy ktoś wypytuje Cię o Twoje dane - NIE ODPOWIADAJ; najlepiej skończyć
taką rozmowę
•jeżeli nie musisz, NIE UMIESZCZAJ ważnych danych na komputerze podłączonym
do sieci
•BĄDŹ OSTROŻNA/Y w nowych miejscach w sieci - nie wiadomo jak działają – sprawdź,
jaki jest regulamin miejsca oraz czy możliwy jest kontakt z administracją
•SPRAWDŹ ZABEZPIECZENIA podczas zakupów w sieci
•dbaj cały czas o odpowiednią ochronę swojego komputera - ZAINSTALUJ PROGRAM
ANTYWIRUSOWY i WŁĄCZ FIREWALL (działający jak zapora nie dopuszczająca
szkodliwych elementów)
•AKTUALIZUJ PROGRAMY, z których korzystasz
•BĄDŹ CZUJNA/Y- nigdy, niezależnie od użytego zabezpieczenia, nie masz pewności
czy będzie ono wystarczające
Jak reagować na nieuprawniony dostęp?
Telefony komórkowe nowej generacji mają funkcje zbliżone do komputerów,
przez co są narażone na działania wirtualnych przestępców.
Zdarza się, że pobierając z Internetu na telefon grę lub aplikację niewidomego pochodzenia,
możemy wraz z nią ściągnąć wirusa. Taki wirus może zniszczyć cały system operacyjny
telefonu oraz doprowadzić do utraty wszystkich danych i kontaktów, które mieliśmy
w nim zapisane.
Jak się zabezpieczyć?
Włączaj usługę bluetooth i WIFI tylko wtedy, gdy z niej korzystasz.
Nie akceptuj propozycji połączenia z nieznanymi urządzeniami.
Nie pobieraj aplikacji i gier z nieznanych źródeł.
Zawsze czytaj regulaminy aplikacji i gier, które zamierzasz pobrać.
Jak reagować na nieuprawniony dostęp?
W przypadku kradzieży tożsamości w internecie,
należy przede wszystkim zwrócić się do prowadzących serwisy,
w których znajdują się przejęte przez hakera konta.
Wykorzystaj e-mail i szybko skontaktuj się z administratorami - opisz dokładnie sytuację,
tak aby uwiarygodnić problem i poproś o zablokowanie kont tak szybko, jak to możliwe.
Dzięki temu nie stracisz swojej reputacji przez np. spamowe wpisy na forach
spod Twojego nicka.
Jeśli nie możesz znaleźć adresu administratora strony skontaktuj się
z Helpline.org.pl i opowiedz o swoim problemie.
Wątpliwości kontaktować można ze specjalistami z Helpline.org.pl www.helpline.org.pl, [email protected], tel. 800-100-100.
Poza tym należy zmienić wszystkie hasła i loginy do serwisów internetowych
z których korzystasz, tak żeby nie było możliwe logowanie przy użyciu starych danych.
Zrób to nawet, jeśli te konta wydają się być nienaruszone - być może ktoś zechce skorzystać
z nich w przyszłości.
Jak reagować na nieuprawniony dostęp?
Jeżeli skradzione zostały dane związane z kontem bankowym lub kartą kredytową
nie należy kontaktować się w imieniu innych osób, bądź rodziców .
Nie wolno korzystać z cudzych kart, jeżeli takie znajdziemy, w takiej sytuacji należy
opowiedzieć rodzicom , bądź zaufanej osobie dorosłej o całej sytuacji.
Jeżeli skradzione zostały dane do Twojej karty kredytowej, lub też wykonano jakieś zakupy
na Twoje konto - wtedy należy bezzwłocznie skontaktować się z policją.
Jeżeli korzystałeś z karty kredytowej rodziców, lub ktoś wykonał zakupy na Twoje
konto, ktoś włamał sie na twoje konto, profil, blog, ktoś podszywa się pod ciebie
w celu ośmieszenia, padłeś ofiarą nękania, zastraszania i gróźb w Internecie
i za pośrednictwem telefonów komórkowych jest to wykroczenie i możesz zgłosić je na policję.
Jeżeli masz mniej niż 18 lat w takiej sytuacji zawiadomienie na policję
lub do prokuratury składają w Twoim imieniu osoby dorosłe: rodzice lub opiekunowie
prawni.
Niebezpieczne kontakty
Nigdy nie wiadomo, kto jest po drugiej stronie!
Jeśli podejrzewasz, że osoba z którą nawiązałeś/aś kontakt w Sieci ma wobec Ciebie
złe zamiary postaraj się:
Zachować korespondencję z tą osobą - w historii komunikatora, e-mailach, sms'ach
itp.
Spróbuj przypomnieć sobie wszystkie informacje, które posiadasz na temat tej osoby.
Spróbuj porozmawiać o tym z rodzicami czy inną zaufaną osobą dorosłą.
Rodzice lub prawni opiekunowie mogą podjąć działania,
które zapewnią Ci bezpieczeństwo.
Jeśli czujesz, że trudno Ci będzie przeprowadzić taką rozmowę skontaktuj się z Helpline - www.helpline.org.pl, [email protected],
tel. 800-100-100.
Niebezpieczne kontakty
Nigdy nie wiadomo, kto jest po drugiej stronie!
Pamiętaj!
Masz prawo odmówić rozmów na tematy intymne i każdy powinien to uszanować.
Masz prawo przerwać każdy kontakt, który Cię niepokoi.
Masz prawo powiedzieć o wszystkim rodzicom/opiekunom prawnym.
Masz prawo zgłosić administratorowi portalu każdą sytuację, która nie jest zgodna
z jego regulaminem.
Wskazówki, jak bezpiecznie kontaktować się z innymi:
•Staraj się spotykać przede wszystkim z osobami, które poznałeś/aś w świecie realnym.
•Nie podawaj nieznajomym swoich danych osobowych, takich jak numer telefonu
i adres, numer komunikatora, e-mail.
•Posługuj się Nickiem, nie podawaj prawdziwego imienia i nazwiska.
•Nie rozmawiaj z osobami poznanymi w Sieci na tematy intymne.
•Nie opowiadaj nieznajomym o Twoich prywatnych sprawach ani o Twojej rodzinie.
•Bądź ostrożny z wysyłaniem zdjęć- nigdy nie wiesz, gdzie mogą później trafić.
Jeśli coś podejrzewasz, powiedz rodzicom
lub skontaktuj się z Helpline - www.helpline.org.pl, [email protected],
tel. bezpłatny 800-100-100.
Szkodliwe treści to przede wszystkim informacje:
•Ukazujące pornografię
•Namawiające do wyśmiewania innych z powodu rasy, narodowości lub wyznawanej religii
•Namawiające do popełnienia przestępstwa
•Propagujące faszyzm i totalitaryzm
•Prezentujące przemoc
•Zachęcające do podejmowania działań autodestrukcyjnych, czyli takich, które powodują
szkody cielesne lub psychiczne np. uzależnienie
•Zawierające wulgaryzmy
•Zawierające elementy psychomanipulacji, czyli takiego sterowania cudzymi uczuciami,
którego celem jest wyłudzenie korzyści materialnych lub zmuszenie do niewłaściwych
zachowań
•Wprowadzające w błąd, co może mieć wpływ na życie i zdrowie młodego użytkownika
•Zachęcające do prostytucji, używania narkotyków czy hazardu
Szkodliwe treści
Jeśli w czasie surfowania po sieci natkniesz się na szkodliwe lub niebezpieczne treści
skontaktuj się z Helpline.org.pl
Telefon bezpłatny 800 100 100 i czat są czynne od poniedziałku do piątku od 11.00 do 17.00
Możesz również napisać na adres [email protected] lub za pomocą formularza
dostępnego na stronie www.helpline.org.pl
Treści nielegalne, które naruszają prawo, czyli:
*opublikowaną w sieci pornografię bez filtra informacyjnego z o materiałach
tylko dla dorosłych,
*treści rasistowskie,
*treści propagujące totalitaryzm i faszyzm,
możesz to zgłosić anonimowo poprzez formularz na stronie www.dyzurnet.pl
Uzależnienie od komputera
U osób, które nadużywają Internetu/komputera może pojawić się:
•Silna potrzeba lub poczucie przymusu korzystania z Internetu.
•Brak kontroli nad długością czasu spędzanego w Sieci.
•Problem z powstrzymaniem się od korzystania z Internetu.
•Występowanie niepokoju, rozdrażnienia czy gorszego samopoczucia
przy próbie przerwania lub ograniczenia korzystania z Internetu oraz ustępowanie tych
stanów z chwilą powrotu do Sieci.
•Zaniedbywanie dotychczasowych zainteresowań oraz kontaktów z ludźmi
na rzecz Internetu.
•Spędzanie coraz większej ilości czasu w Internecie celem uzyskania zadowolenia,
dobrego samopoczucia, które poprzednio osiągane było w znacznie krótszym czasie.
•Korzystanie z Internetu pomimo szkodliwości poświęcania tak długiego czasu na jedną
aktywność.
Jeśli podobne objawy widzisz u siebie –
zadzwoń bezpłatnie do Helpline 800 100 100,
napisz [email protected]
lub porozmawiaj na czacie www.helpline.org.pl
Uzależnienie od komputera
Konsekwencje nadużywania Internetu:
•Zaniedbywanie nauki oraz codziennych obowiązków;
•Zaburzenia w sferze uczuć i emocji np. częste uczucie niepokoju, agresja;
•Brak troski o własne zdrowie (brak snu, brak ruchu, nieregularne posiłki) i higienę
osobistą;
•Wyobcowanie z realnego świata;
•Problemy w relacjach z ludźmi, unikanie kontaktu z ludźmi w świecie realnym,
konflikty;
•Rezygnacja z zainteresowań i przyjemności;
•Trudności z koncentracją;
•Problemy zdrowotne (pogorszenie wzroku, bóle głowy, niedożywienie, zaburzenia
snu, nieprawidłowy oddech, zespół kanału nadgarstka, skrzywienia kręgosłupa).
Kilka zasad, których należy przestrzegać:
• Używaj bezpiecznych haseł (Idealne hasło jest długie i zawiera litery, punktację, symbole
i cyfry) i nie ujawniaj haseł innych osobom, nawet swoim znajomym.
• Zabezpieczaj zachowane hasła. Uważaj gdzie przechowujesz zapisane hasła. Nie
przechowuj haseł w plecaku, portfelu czy w pliku na swoim komputerze! Przestępcy
najpierw szukają właśnie tam.
• Nigdy nie wysyłaj swojego hasła przez pocztę elektroniczną! Jakakolwiek wiadomość
e-mail, nawet od „zaufanej” witryny, która prosi o podanie hasła, aktualizację karty
kredytowej lub prosi o wejście na stronę internetową w celu zweryfikowania hasła, może
stanowić oszustwo typu phishing (kradzież twojej tożsamości).
• Nie wpisuj haseł na komputerach, nad którymi nie masz kontroli.
Z ogólnie dostępnych komputerów w szkole, czytelni, kafejkach Internetowych czy
pracowniach komputerowych korzystaj tylko do anonimowego przeglądania Internetu
bez podawania nazwy użytkownika i hasła i zawsze wyloguj się z konta.
• Nie podawaj danych osobowych, które pozwalają na identyfikację. Używaj Nicka.
Pamiętaj! W sieci nie jesteś anonimowy i nie wiadomo, kto jest po drugiej stronie…
Przeczytaj o bezpiecznych mediach:
1. Szkoła Bezpiecznego Internetu- http://www.szkolabezpiecznegointernetu.pl
2.Bezpieczeństwo internautów Helpline - http://www.helpline.org.pl
3. Fundacja Kidprotect.pl - http://www.kidprotect.pl
4. Dziecko w sieci- www.dzieckowsieci.fdn.pl
5. Program "Mądrzy Rodzice" - http://www.madrzy-rodzice.pl
6. Bezpieczne Media- przewodnik dla rodziców - http://www.bezpiecznemedia.tp.pl
7. Oprogramowanie kontroli rodzicielskiej NORTON On-Line Family - https://onlinefamily.norton.com
8. Centrum Bezpieczeństwa Microsoft - http://www.microsoft.com/pl-pl/security/family-safety/childsafetyinternet.aspx
9. Program 3-2-1-Internet - http://www.321internet.pl/zasady.html
10. Program Sieciaki - http://www.sieciaki.pl ; http://www.sieciaki.pl/dla-rodzicow-i-nauczycieli
11. Program unijny Safer Internet- bezpieczny internet - http://www.saferinternet.pl
12. Zgłaszanie nielegalnych treści, np. dotyczących rasizmu- Dyżurnet - http://www.dyzurnet.pl
13. O bezpieczeństwie w sieci- http://www.orange.pl/bezpieczenstwo_w_sieci.phtml
14. O mediach- http://redesignmag.pl/Bezpieczne_media.html
15. Bezpieczeństwo dzieci w sieci. Poradnik http://www.sunrisedzieciom.pl/poradnik_bezpieczenstwo_dzieci_w_sieci.pdf
16.Interkl@sa - http://www.interklasa.pl
17. Nasza-Klasa o Bezpieczeństwie - http://nasza-klasa.pl/bezpieczenstwo
18. Bezpieczeństwo na Allegro - http://www.allegro.pl/country_pages/1/0/sc/
Dowiedz się więcej o bezpieczeństwie,
korzystając z poniższych stron internetowych.
www.helpline.org.pl
www.kidprotect.pl/działania
www.dzieckowsieci.fdn.pl
www.bezpiecznemedia.tp.pl
www.321internet.pl/zasady
http://www.microsoft.com/pl-pl/security/familysafety/childsafety-internet.aspx
www.helpline.org.pl
www.kidprotect.pl/działania
www.dzieckowsieci.fdn.pl
www.bezpiecznemedia.tp.pl
www.321internet.pl/zasady
http://www.microsoft.com/pl-pl/security/family-safety/childsafety-internet.aspx
Slide 22
Zadbaj o e-bezpieczeństwo swoje i innych!
Na bazie materiałów edukacyjnych o bezpieczeństwie w sieci,
oraz projektu Kidprotect i Fundacji Dzieci Niczyje
„Szkoła Bezpiecznego Internetu” i „Pomoc w Net”
opracowała E.Wójcicka
Media
Obecnie najpopularniejsze są cztery podstawowe typy środków masowego przekazu:
Internet, telewizja, radio oraz gazeta. Są one obecne na co dzień w życiu człowieka,
towarzyszą mu na każdym kroku.
Dzięki mediom ludzie mają dostęp do najświeższych informacji, edukacji i rozrywki.
Media dają nieograniczone możliwości komunikacji, rozwoju i poznawania świata.
Media kształtują opinię publiczną, wyznaczają kierunki myślenia, kształtują gusta,
światopogląd, dostarczają emocji, przemawiają do ludzkiej wyobraźni,
są także poważnym narzędziem marketingowym i biznesowym.
Pamiętając o zaletach mediów, nie możemy zapominać o ich wadach.
Musimy być krytyczni wobec treści i informacji nam przekazywanych i mieć świadomość
niebezpieczeństw i ryzyka, jakie niesie nieświadome lub ufne i beztroskie korzystanie
z mediów.
Media mogą bowiem kłamać, oszukiwać, manipulować odbiorcami,
zawierać niepożądane, szkodliwe i zakazane treści, błędne informacje,
wpływać na niewłaściwe postawy i zachowania. Na przykład: cyberprzemoc,
przestępstwa, spam, wirusy, phishing, piractwo, wyłudzenia, kradzieże, utrata danych,
włamania do bazy, przejęcie domeny, szpiegostwo, demoralizacja, pedofilia, uzależnienia
to tylko wybrane zagrożenia związane z niewłaściwym użytkowaniem i odbiorem mediów.
AKTUALNE ZAGROŻENIA BEZPIECZEŃSTWA UŻYTKOWNIKÓW W INTERNECIE
Internet to medium, które ma wiele pozytywnych zastosowań.
Niestety niesie ze sobą równie dużo zagrożeń.
Internauci mogą być narażeni na:
cyberprzemoc- zjawisko wysyłania lub publikowania, przy użyciu nowych technologii
(Internetu i telefonu komórkowego) materiałów (zdjęć, filmów, komentarzy, wiadomości itp.),
które mają na celu wyrządzenie krzywdy drugiej osobie.
nieuprawniony dostęp - włamania do miejsc strzeżonych hasłem lub innym
zabezpieczeniem (np. poczta email, konto na portalu społecznościowym itp.)
niebezpieczne kontakty- kontakty, które związane są z ryzykiem wystąpienia
niebezpieczeństwa ze strony osób, z którymi młodzi użytkownicy Internetu rozmawiają
lub korespondują, w tym uwodzenie w sieci (gooming) - to szczególna kategoria relacji
tworzona w Internecie między osobami dorosłymi a dziećmi w celu ich uwiedzenia
i wykorzystania seksualnego.
szkodliwe treści - treści pojawiające się w Internecie, które są nieadekwatne do wieku,
wrażliwości i rozwoju dziecka (np. promujące przemoc, pornografię, zachęcające
do ryzykownych zachowań itp.)
uzależnienie od Internetu - patologiczne używanie Internetu, które ma znaczący wpływ
na pogorszenie funkcjonowania dziecka w sferze: fizycznej, psychicznej, interpersonalnej,
społecznej, rodzinnej, ekonomicznej.
Przydatne kontakty:
Telefon Zaufania dla Dzieci i Młodzieży prowadzonego przez Fundację Dzieci Niczyje116 111
Helpline.org.pl
-wspólny projekt Fundacji Dzieci Niczyje i Fundacji Orange, współfinansowanym przez
Komisję Europejską w ramach projektu Safer Internet. Celem jest niesienie pomocy dzieciom i młodzieży w
sytuacjach zagrożenia bezpieczeństwa podczas korzystania z nowych technologii oraz wsparcie rodziców i
profesjonalistów , którzy w swojej pracy zawodowej spotykają się z problemami młodych internautów. Telefon
800 100 100 i czat są czynne od poniedziałku do piątku od 11.00 do 17.00;
e-mail: [email protected]
zgłaszanie nielegalnych treści: [email protected]
Fundacja Kidprotect- Szkoła Bezpiecznego Internetu- 22 636 73 04 (biuro),
500 851 978 lub przez GG801 123 400
Telefon Zaufania Rzecznika praw Dziecka800 12 12 12 od poniedziałku do piątku od godziny 8.15 do 20.00
Cyberprzemoc
Cyberprzemoc to takie zachowania jak:
•ośmieszanie, obrażanie, straszenie, nękanie czy też poniżanie kogoś
za pomocą Internetu albo telefonu komórkowego
•podszywanie się pod kogoś w portalach społecznościowych, na blogach,
wiadomościach e-mail lub komunikatorach
•włamanie się na czyjeś konto (np. pocztowe, w portalu społecznościowym,
konto komunikatora)
•publikowanie oraz rozsyłanie filmów, zdjęć, albo informacji, które kogoś ośmieszają
•tworzenie obrażających kogoś stron internetowych lub blogów
•pisanie obraźliwych komentarzy na forach, blogach, portalach społecznościowych.
Jeśli doświadczasz cyberprzemocy:
*powiedz o tym zaufanej osobie dorosłej - z jej pomocą będzie Ci łatwiej poradzić sobie
z tą sytuacją.
*postaraj się nie kontaktować ze sprawcą cyberprzemocy i nie odpowiadać
na jego zaczepki. Dzięki temu unikniesz prowokowania go do dalszych działań.
*zachowaj wszystkie dowody cyberprzemocy - nie kasuj smsów, e-maili, rozmów na czatach
lub komunikatorach.
* jeśli ktoś dokucza Ci na jakiejś stronie WWW, zrób screen strony (zdjęcie)aby zachować to, co widzisz na ekranie wciśnij klawisz "Print Screen" (Prt Sc),
a następnie otwórz program tekstowy (np. Word) lub graficzny (np. Paint) i wklej tam screen
naciskając jednocześnie klawisze "Ctrl" i "V".
Pamiętaj, aby zapisać plik!
*skontaktuj się z Helpline pod bezpłatnym numerem 800 100 100,
wyślij wiadomość e-mail na adres [email protected]
lub porozmawiaj na czacie z poziomu strony Helpline.
Nieuprawniony dostęp
Zdarza się, że ktoś bez naszej wiedzy i zgody próbuje uzyskać dostęp do naszego komputera,
konta, profilu czy bloga. Często chce w ten sposób uzyskać i przejąć informacje,
które publikujemy lub przechowujemy.
Kradzież danych polega na wyciąganiu pewnych informacji (m.in. danych osobowych)
od konkretnej osoby, przez osoby niepowołane (które nie mają na to pozwolenia).
Każdy Polak ma prawo do ochrony danych osobowych w myśl Ustawy
o Ochronie danych osobowych z dnia 29 sierpnia 1997 roku.
Dane osobowe to wszelkie informacje dotyczące zidentyfikowanej lub możliwej
do zidentyfikowania osoby fizycznej. Daną osobową będzie więc każda informacja
pozwalająca na ustalenie tożsamości osoby nawet pośrednio, poprzez inne posiadane
informacje.
Daną osobową będzie mógł stanowić np.: adres IP komputera, zdjęcie,
adres email (w szczególności jeśli składa się z imienia i nazwiska);
jeśli przy ich pomocy możemy ustalić kim jest dana osoba.
Jak chronić się przed nieuprawnionym dostępem:
•NIE PODAWAJ nikomu danych (chyba, że są wymagane przy rejestracji –
wtedy tylko w sprawdzonych serwisach publicznych)
•gdy ktoś wypytuje Cię o Twoje dane - NIE ODPOWIADAJ; najlepiej skończyć
taką rozmowę
•jeżeli nie musisz, NIE UMIESZCZAJ ważnych danych na komputerze podłączonym
do sieci
•BĄDŹ OSTROŻNA/Y w nowych miejscach w sieci - nie wiadomo jak działają – sprawdź,
jaki jest regulamin miejsca oraz czy możliwy jest kontakt z administracją
•SPRAWDŹ ZABEZPIECZENIA podczas zakupów w sieci
•dbaj cały czas o odpowiednią ochronę swojego komputera - ZAINSTALUJ PROGRAM
ANTYWIRUSOWY i WŁĄCZ FIREWALL (działający jak zapora nie dopuszczająca
szkodliwych elementów)
•AKTUALIZUJ PROGRAMY, z których korzystasz
•BĄDŹ CZUJNA/Y- nigdy, niezależnie od użytego zabezpieczenia, nie masz pewności
czy będzie ono wystarczające
Jak reagować na nieuprawniony dostęp?
Telefony komórkowe nowej generacji mają funkcje zbliżone do komputerów,
przez co są narażone na działania wirtualnych przestępców.
Zdarza się, że pobierając z Internetu na telefon grę lub aplikację niewidomego pochodzenia,
możemy wraz z nią ściągnąć wirusa. Taki wirus może zniszczyć cały system operacyjny
telefonu oraz doprowadzić do utraty wszystkich danych i kontaktów, które mieliśmy
w nim zapisane.
Jak się zabezpieczyć?
Włączaj usługę bluetooth i WIFI tylko wtedy, gdy z niej korzystasz.
Nie akceptuj propozycji połączenia z nieznanymi urządzeniami.
Nie pobieraj aplikacji i gier z nieznanych źródeł.
Zawsze czytaj regulaminy aplikacji i gier, które zamierzasz pobrać.
Jak reagować na nieuprawniony dostęp?
W przypadku kradzieży tożsamości w internecie,
należy przede wszystkim zwrócić się do prowadzących serwisy,
w których znajdują się przejęte przez hakera konta.
Wykorzystaj e-mail i szybko skontaktuj się z administratorami - opisz dokładnie sytuację,
tak aby uwiarygodnić problem i poproś o zablokowanie kont tak szybko, jak to możliwe.
Dzięki temu nie stracisz swojej reputacji przez np. spamowe wpisy na forach
spod Twojego nicka.
Jeśli nie możesz znaleźć adresu administratora strony skontaktuj się
z Helpline.org.pl i opowiedz o swoim problemie.
Wątpliwości kontaktować można ze specjalistami z Helpline.org.pl www.helpline.org.pl, [email protected], tel. 800-100-100.
Poza tym należy zmienić wszystkie hasła i loginy do serwisów internetowych
z których korzystasz, tak żeby nie było możliwe logowanie przy użyciu starych danych.
Zrób to nawet, jeśli te konta wydają się być nienaruszone - być może ktoś zechce skorzystać
z nich w przyszłości.
Jak reagować na nieuprawniony dostęp?
Jeżeli skradzione zostały dane związane z kontem bankowym lub kartą kredytową
nie należy kontaktować się w imieniu innych osób, bądź rodziców .
Nie wolno korzystać z cudzych kart, jeżeli takie znajdziemy, w takiej sytuacji należy
opowiedzieć rodzicom , bądź zaufanej osobie dorosłej o całej sytuacji.
Jeżeli skradzione zostały dane do Twojej karty kredytowej, lub też wykonano jakieś zakupy
na Twoje konto - wtedy należy bezzwłocznie skontaktować się z policją.
Jeżeli korzystałeś z karty kredytowej rodziców, lub ktoś wykonał zakupy na Twoje
konto, ktoś włamał sie na twoje konto, profil, blog, ktoś podszywa się pod ciebie
w celu ośmieszenia, padłeś ofiarą nękania, zastraszania i gróźb w Internecie
i za pośrednictwem telefonów komórkowych jest to wykroczenie i możesz zgłosić je na policję.
Jeżeli masz mniej niż 18 lat w takiej sytuacji zawiadomienie na policję
lub do prokuratury składają w Twoim imieniu osoby dorosłe: rodzice lub opiekunowie
prawni.
Niebezpieczne kontakty
Nigdy nie wiadomo, kto jest po drugiej stronie!
Jeśli podejrzewasz, że osoba z którą nawiązałeś/aś kontakt w Sieci ma wobec Ciebie
złe zamiary postaraj się:
Zachować korespondencję z tą osobą - w historii komunikatora, e-mailach, sms'ach
itp.
Spróbuj przypomnieć sobie wszystkie informacje, które posiadasz na temat tej osoby.
Spróbuj porozmawiać o tym z rodzicami czy inną zaufaną osobą dorosłą.
Rodzice lub prawni opiekunowie mogą podjąć działania,
które zapewnią Ci bezpieczeństwo.
Jeśli czujesz, że trudno Ci będzie przeprowadzić taką rozmowę skontaktuj się z Helpline - www.helpline.org.pl, [email protected],
tel. 800-100-100.
Niebezpieczne kontakty
Nigdy nie wiadomo, kto jest po drugiej stronie!
Pamiętaj!
Masz prawo odmówić rozmów na tematy intymne i każdy powinien to uszanować.
Masz prawo przerwać każdy kontakt, który Cię niepokoi.
Masz prawo powiedzieć o wszystkim rodzicom/opiekunom prawnym.
Masz prawo zgłosić administratorowi portalu każdą sytuację, która nie jest zgodna
z jego regulaminem.
Wskazówki, jak bezpiecznie kontaktować się z innymi:
•Staraj się spotykać przede wszystkim z osobami, które poznałeś/aś w świecie realnym.
•Nie podawaj nieznajomym swoich danych osobowych, takich jak numer telefonu
i adres, numer komunikatora, e-mail.
•Posługuj się Nickiem, nie podawaj prawdziwego imienia i nazwiska.
•Nie rozmawiaj z osobami poznanymi w Sieci na tematy intymne.
•Nie opowiadaj nieznajomym o Twoich prywatnych sprawach ani o Twojej rodzinie.
•Bądź ostrożny z wysyłaniem zdjęć- nigdy nie wiesz, gdzie mogą później trafić.
Jeśli coś podejrzewasz, powiedz rodzicom
lub skontaktuj się z Helpline - www.helpline.org.pl, [email protected],
tel. bezpłatny 800-100-100.
Szkodliwe treści to przede wszystkim informacje:
•Ukazujące pornografię
•Namawiające do wyśmiewania innych z powodu rasy, narodowości lub wyznawanej religii
•Namawiające do popełnienia przestępstwa
•Propagujące faszyzm i totalitaryzm
•Prezentujące przemoc
•Zachęcające do podejmowania działań autodestrukcyjnych, czyli takich, które powodują
szkody cielesne lub psychiczne np. uzależnienie
•Zawierające wulgaryzmy
•Zawierające elementy psychomanipulacji, czyli takiego sterowania cudzymi uczuciami,
którego celem jest wyłudzenie korzyści materialnych lub zmuszenie do niewłaściwych
zachowań
•Wprowadzające w błąd, co może mieć wpływ na życie i zdrowie młodego użytkownika
•Zachęcające do prostytucji, używania narkotyków czy hazardu
Szkodliwe treści
Jeśli w czasie surfowania po sieci natkniesz się na szkodliwe lub niebezpieczne treści
skontaktuj się z Helpline.org.pl
Telefon bezpłatny 800 100 100 i czat są czynne od poniedziałku do piątku od 11.00 do 17.00
Możesz również napisać na adres [email protected] lub za pomocą formularza
dostępnego na stronie www.helpline.org.pl
Treści nielegalne, które naruszają prawo, czyli:
*opublikowaną w sieci pornografię bez filtra informacyjnego z o materiałach
tylko dla dorosłych,
*treści rasistowskie,
*treści propagujące totalitaryzm i faszyzm,
możesz to zgłosić anonimowo poprzez formularz na stronie www.dyzurnet.pl
Uzależnienie od komputera
U osób, które nadużywają Internetu/komputera może pojawić się:
•Silna potrzeba lub poczucie przymusu korzystania z Internetu.
•Brak kontroli nad długością czasu spędzanego w Sieci.
•Problem z powstrzymaniem się od korzystania z Internetu.
•Występowanie niepokoju, rozdrażnienia czy gorszego samopoczucia
przy próbie przerwania lub ograniczenia korzystania z Internetu oraz ustępowanie tych
stanów z chwilą powrotu do Sieci.
•Zaniedbywanie dotychczasowych zainteresowań oraz kontaktów z ludźmi
na rzecz Internetu.
•Spędzanie coraz większej ilości czasu w Internecie celem uzyskania zadowolenia,
dobrego samopoczucia, które poprzednio osiągane było w znacznie krótszym czasie.
•Korzystanie z Internetu pomimo szkodliwości poświęcania tak długiego czasu na jedną
aktywność.
Jeśli podobne objawy widzisz u siebie –
zadzwoń bezpłatnie do Helpline 800 100 100,
napisz [email protected]
lub porozmawiaj na czacie www.helpline.org.pl
Uzależnienie od komputera
Konsekwencje nadużywania Internetu:
•Zaniedbywanie nauki oraz codziennych obowiązków;
•Zaburzenia w sferze uczuć i emocji np. częste uczucie niepokoju, agresja;
•Brak troski o własne zdrowie (brak snu, brak ruchu, nieregularne posiłki) i higienę
osobistą;
•Wyobcowanie z realnego świata;
•Problemy w relacjach z ludźmi, unikanie kontaktu z ludźmi w świecie realnym,
konflikty;
•Rezygnacja z zainteresowań i przyjemności;
•Trudności z koncentracją;
•Problemy zdrowotne (pogorszenie wzroku, bóle głowy, niedożywienie, zaburzenia
snu, nieprawidłowy oddech, zespół kanału nadgarstka, skrzywienia kręgosłupa).
Kilka zasad, których należy przestrzegać:
• Używaj bezpiecznych haseł (Idealne hasło jest długie i zawiera litery, punktację, symbole
i cyfry) i nie ujawniaj haseł innych osobom, nawet swoim znajomym.
• Zabezpieczaj zachowane hasła. Uważaj gdzie przechowujesz zapisane hasła. Nie
przechowuj haseł w plecaku, portfelu czy w pliku na swoim komputerze! Przestępcy
najpierw szukają właśnie tam.
• Nigdy nie wysyłaj swojego hasła przez pocztę elektroniczną! Jakakolwiek wiadomość
e-mail, nawet od „zaufanej” witryny, która prosi o podanie hasła, aktualizację karty
kredytowej lub prosi o wejście na stronę internetową w celu zweryfikowania hasła, może
stanowić oszustwo typu phishing (kradzież twojej tożsamości).
• Nie wpisuj haseł na komputerach, nad którymi nie masz kontroli.
Z ogólnie dostępnych komputerów w szkole, czytelni, kafejkach Internetowych czy
pracowniach komputerowych korzystaj tylko do anonimowego przeglądania Internetu
bez podawania nazwy użytkownika i hasła i zawsze wyloguj się z konta.
• Nie podawaj danych osobowych, które pozwalają na identyfikację. Używaj Nicka.
Pamiętaj! W sieci nie jesteś anonimowy i nie wiadomo, kto jest po drugiej stronie…
Przeczytaj o bezpiecznych mediach:
1. Szkoła Bezpiecznego Internetu- http://www.szkolabezpiecznegointernetu.pl
2.Bezpieczeństwo internautów Helpline - http://www.helpline.org.pl
3. Fundacja Kidprotect.pl - http://www.kidprotect.pl
4. Dziecko w sieci- www.dzieckowsieci.fdn.pl
5. Program "Mądrzy Rodzice" - http://www.madrzy-rodzice.pl
6. Bezpieczne Media- przewodnik dla rodziców - http://www.bezpiecznemedia.tp.pl
7. Oprogramowanie kontroli rodzicielskiej NORTON On-Line Family - https://onlinefamily.norton.com
8. Centrum Bezpieczeństwa Microsoft - http://www.microsoft.com/pl-pl/security/family-safety/childsafetyinternet.aspx
9. Program 3-2-1-Internet - http://www.321internet.pl/zasady.html
10. Program Sieciaki - http://www.sieciaki.pl ; http://www.sieciaki.pl/dla-rodzicow-i-nauczycieli
11. Program unijny Safer Internet- bezpieczny internet - http://www.saferinternet.pl
12. Zgłaszanie nielegalnych treści, np. dotyczących rasizmu- Dyżurnet - http://www.dyzurnet.pl
13. O bezpieczeństwie w sieci- http://www.orange.pl/bezpieczenstwo_w_sieci.phtml
14. O mediach- http://redesignmag.pl/Bezpieczne_media.html
15. Bezpieczeństwo dzieci w sieci. Poradnik http://www.sunrisedzieciom.pl/poradnik_bezpieczenstwo_dzieci_w_sieci.pdf
16.Interkl@sa - http://www.interklasa.pl
17. Nasza-Klasa o Bezpieczeństwie - http://nasza-klasa.pl/bezpieczenstwo
18. Bezpieczeństwo na Allegro - http://www.allegro.pl/country_pages/1/0/sc/
Dowiedz się więcej o bezpieczeństwie,
korzystając z poniższych stron internetowych.
www.helpline.org.pl
www.kidprotect.pl/działania
www.dzieckowsieci.fdn.pl
www.bezpiecznemedia.tp.pl
www.321internet.pl/zasady
http://www.microsoft.com/pl-pl/security/familysafety/childsafety-internet.aspx
www.helpline.org.pl
www.kidprotect.pl/działania
www.dzieckowsieci.fdn.pl
www.bezpiecznemedia.tp.pl
www.321internet.pl/zasady
http://www.microsoft.com/pl-pl/security/family-safety/childsafety-internet.aspx
Slide 23
Zadbaj o e-bezpieczeństwo swoje i innych!
Na bazie materiałów edukacyjnych o bezpieczeństwie w sieci,
oraz projektu Kidprotect i Fundacji Dzieci Niczyje
„Szkoła Bezpiecznego Internetu” i „Pomoc w Net”
opracowała E.Wójcicka
Media
Obecnie najpopularniejsze są cztery podstawowe typy środków masowego przekazu:
Internet, telewizja, radio oraz gazeta. Są one obecne na co dzień w życiu człowieka,
towarzyszą mu na każdym kroku.
Dzięki mediom ludzie mają dostęp do najświeższych informacji, edukacji i rozrywki.
Media dają nieograniczone możliwości komunikacji, rozwoju i poznawania świata.
Media kształtują opinię publiczną, wyznaczają kierunki myślenia, kształtują gusta,
światopogląd, dostarczają emocji, przemawiają do ludzkiej wyobraźni,
są także poważnym narzędziem marketingowym i biznesowym.
Pamiętając o zaletach mediów, nie możemy zapominać o ich wadach.
Musimy być krytyczni wobec treści i informacji nam przekazywanych i mieć świadomość
niebezpieczeństw i ryzyka, jakie niesie nieświadome lub ufne i beztroskie korzystanie
z mediów.
Media mogą bowiem kłamać, oszukiwać, manipulować odbiorcami,
zawierać niepożądane, szkodliwe i zakazane treści, błędne informacje,
wpływać na niewłaściwe postawy i zachowania. Na przykład: cyberprzemoc,
przestępstwa, spam, wirusy, phishing, piractwo, wyłudzenia, kradzieże, utrata danych,
włamania do bazy, przejęcie domeny, szpiegostwo, demoralizacja, pedofilia, uzależnienia
to tylko wybrane zagrożenia związane z niewłaściwym użytkowaniem i odbiorem mediów.
AKTUALNE ZAGROŻENIA BEZPIECZEŃSTWA UŻYTKOWNIKÓW W INTERNECIE
Internet to medium, które ma wiele pozytywnych zastosowań.
Niestety niesie ze sobą równie dużo zagrożeń.
Internauci mogą być narażeni na:
cyberprzemoc- zjawisko wysyłania lub publikowania, przy użyciu nowych technologii
(Internetu i telefonu komórkowego) materiałów (zdjęć, filmów, komentarzy, wiadomości itp.),
które mają na celu wyrządzenie krzywdy drugiej osobie.
nieuprawniony dostęp - włamania do miejsc strzeżonych hasłem lub innym
zabezpieczeniem (np. poczta email, konto na portalu społecznościowym itp.)
niebezpieczne kontakty- kontakty, które związane są z ryzykiem wystąpienia
niebezpieczeństwa ze strony osób, z którymi młodzi użytkownicy Internetu rozmawiają
lub korespondują, w tym uwodzenie w sieci (gooming) - to szczególna kategoria relacji
tworzona w Internecie między osobami dorosłymi a dziećmi w celu ich uwiedzenia
i wykorzystania seksualnego.
szkodliwe treści - treści pojawiające się w Internecie, które są nieadekwatne do wieku,
wrażliwości i rozwoju dziecka (np. promujące przemoc, pornografię, zachęcające
do ryzykownych zachowań itp.)
uzależnienie od Internetu - patologiczne używanie Internetu, które ma znaczący wpływ
na pogorszenie funkcjonowania dziecka w sferze: fizycznej, psychicznej, interpersonalnej,
społecznej, rodzinnej, ekonomicznej.
Przydatne kontakty:
Telefon Zaufania dla Dzieci i Młodzieży prowadzonego przez Fundację Dzieci Niczyje116 111
Helpline.org.pl
-wspólny projekt Fundacji Dzieci Niczyje i Fundacji Orange, współfinansowanym przez
Komisję Europejską w ramach projektu Safer Internet. Celem jest niesienie pomocy dzieciom i młodzieży w
sytuacjach zagrożenia bezpieczeństwa podczas korzystania z nowych technologii oraz wsparcie rodziców i
profesjonalistów , którzy w swojej pracy zawodowej spotykają się z problemami młodych internautów. Telefon
800 100 100 i czat są czynne od poniedziałku do piątku od 11.00 do 17.00;
e-mail: [email protected]
zgłaszanie nielegalnych treści: [email protected]
Fundacja Kidprotect- Szkoła Bezpiecznego Internetu- 22 636 73 04 (biuro),
500 851 978 lub przez GG801 123 400
Telefon Zaufania Rzecznika praw Dziecka800 12 12 12 od poniedziałku do piątku od godziny 8.15 do 20.00
Cyberprzemoc
Cyberprzemoc to takie zachowania jak:
•ośmieszanie, obrażanie, straszenie, nękanie czy też poniżanie kogoś
za pomocą Internetu albo telefonu komórkowego
•podszywanie się pod kogoś w portalach społecznościowych, na blogach,
wiadomościach e-mail lub komunikatorach
•włamanie się na czyjeś konto (np. pocztowe, w portalu społecznościowym,
konto komunikatora)
•publikowanie oraz rozsyłanie filmów, zdjęć, albo informacji, które kogoś ośmieszają
•tworzenie obrażających kogoś stron internetowych lub blogów
•pisanie obraźliwych komentarzy na forach, blogach, portalach społecznościowych.
Jeśli doświadczasz cyberprzemocy:
*powiedz o tym zaufanej osobie dorosłej - z jej pomocą będzie Ci łatwiej poradzić sobie
z tą sytuacją.
*postaraj się nie kontaktować ze sprawcą cyberprzemocy i nie odpowiadać
na jego zaczepki. Dzięki temu unikniesz prowokowania go do dalszych działań.
*zachowaj wszystkie dowody cyberprzemocy - nie kasuj smsów, e-maili, rozmów na czatach
lub komunikatorach.
* jeśli ktoś dokucza Ci na jakiejś stronie WWW, zrób screen strony (zdjęcie)aby zachować to, co widzisz na ekranie wciśnij klawisz "Print Screen" (Prt Sc),
a następnie otwórz program tekstowy (np. Word) lub graficzny (np. Paint) i wklej tam screen
naciskając jednocześnie klawisze "Ctrl" i "V".
Pamiętaj, aby zapisać plik!
*skontaktuj się z Helpline pod bezpłatnym numerem 800 100 100,
wyślij wiadomość e-mail na adres [email protected]
lub porozmawiaj na czacie z poziomu strony Helpline.
Nieuprawniony dostęp
Zdarza się, że ktoś bez naszej wiedzy i zgody próbuje uzyskać dostęp do naszego komputera,
konta, profilu czy bloga. Często chce w ten sposób uzyskać i przejąć informacje,
które publikujemy lub przechowujemy.
Kradzież danych polega na wyciąganiu pewnych informacji (m.in. danych osobowych)
od konkretnej osoby, przez osoby niepowołane (które nie mają na to pozwolenia).
Każdy Polak ma prawo do ochrony danych osobowych w myśl Ustawy
o Ochronie danych osobowych z dnia 29 sierpnia 1997 roku.
Dane osobowe to wszelkie informacje dotyczące zidentyfikowanej lub możliwej
do zidentyfikowania osoby fizycznej. Daną osobową będzie więc każda informacja
pozwalająca na ustalenie tożsamości osoby nawet pośrednio, poprzez inne posiadane
informacje.
Daną osobową będzie mógł stanowić np.: adres IP komputera, zdjęcie,
adres email (w szczególności jeśli składa się z imienia i nazwiska);
jeśli przy ich pomocy możemy ustalić kim jest dana osoba.
Jak chronić się przed nieuprawnionym dostępem:
•NIE PODAWAJ nikomu danych (chyba, że są wymagane przy rejestracji –
wtedy tylko w sprawdzonych serwisach publicznych)
•gdy ktoś wypytuje Cię o Twoje dane - NIE ODPOWIADAJ; najlepiej skończyć
taką rozmowę
•jeżeli nie musisz, NIE UMIESZCZAJ ważnych danych na komputerze podłączonym
do sieci
•BĄDŹ OSTROŻNA/Y w nowych miejscach w sieci - nie wiadomo jak działają – sprawdź,
jaki jest regulamin miejsca oraz czy możliwy jest kontakt z administracją
•SPRAWDŹ ZABEZPIECZENIA podczas zakupów w sieci
•dbaj cały czas o odpowiednią ochronę swojego komputera - ZAINSTALUJ PROGRAM
ANTYWIRUSOWY i WŁĄCZ FIREWALL (działający jak zapora nie dopuszczająca
szkodliwych elementów)
•AKTUALIZUJ PROGRAMY, z których korzystasz
•BĄDŹ CZUJNA/Y- nigdy, niezależnie od użytego zabezpieczenia, nie masz pewności
czy będzie ono wystarczające
Jak reagować na nieuprawniony dostęp?
Telefony komórkowe nowej generacji mają funkcje zbliżone do komputerów,
przez co są narażone na działania wirtualnych przestępców.
Zdarza się, że pobierając z Internetu na telefon grę lub aplikację niewidomego pochodzenia,
możemy wraz z nią ściągnąć wirusa. Taki wirus może zniszczyć cały system operacyjny
telefonu oraz doprowadzić do utraty wszystkich danych i kontaktów, które mieliśmy
w nim zapisane.
Jak się zabezpieczyć?
Włączaj usługę bluetooth i WIFI tylko wtedy, gdy z niej korzystasz.
Nie akceptuj propozycji połączenia z nieznanymi urządzeniami.
Nie pobieraj aplikacji i gier z nieznanych źródeł.
Zawsze czytaj regulaminy aplikacji i gier, które zamierzasz pobrać.
Jak reagować na nieuprawniony dostęp?
W przypadku kradzieży tożsamości w internecie,
należy przede wszystkim zwrócić się do prowadzących serwisy,
w których znajdują się przejęte przez hakera konta.
Wykorzystaj e-mail i szybko skontaktuj się z administratorami - opisz dokładnie sytuację,
tak aby uwiarygodnić problem i poproś o zablokowanie kont tak szybko, jak to możliwe.
Dzięki temu nie stracisz swojej reputacji przez np. spamowe wpisy na forach
spod Twojego nicka.
Jeśli nie możesz znaleźć adresu administratora strony skontaktuj się
z Helpline.org.pl i opowiedz o swoim problemie.
Wątpliwości kontaktować można ze specjalistami z Helpline.org.pl www.helpline.org.pl, [email protected], tel. 800-100-100.
Poza tym należy zmienić wszystkie hasła i loginy do serwisów internetowych
z których korzystasz, tak żeby nie było możliwe logowanie przy użyciu starych danych.
Zrób to nawet, jeśli te konta wydają się być nienaruszone - być może ktoś zechce skorzystać
z nich w przyszłości.
Jak reagować na nieuprawniony dostęp?
Jeżeli skradzione zostały dane związane z kontem bankowym lub kartą kredytową
nie należy kontaktować się w imieniu innych osób, bądź rodziców .
Nie wolno korzystać z cudzych kart, jeżeli takie znajdziemy, w takiej sytuacji należy
opowiedzieć rodzicom , bądź zaufanej osobie dorosłej o całej sytuacji.
Jeżeli skradzione zostały dane do Twojej karty kredytowej, lub też wykonano jakieś zakupy
na Twoje konto - wtedy należy bezzwłocznie skontaktować się z policją.
Jeżeli korzystałeś z karty kredytowej rodziców, lub ktoś wykonał zakupy na Twoje
konto, ktoś włamał sie na twoje konto, profil, blog, ktoś podszywa się pod ciebie
w celu ośmieszenia, padłeś ofiarą nękania, zastraszania i gróźb w Internecie
i za pośrednictwem telefonów komórkowych jest to wykroczenie i możesz zgłosić je na policję.
Jeżeli masz mniej niż 18 lat w takiej sytuacji zawiadomienie na policję
lub do prokuratury składają w Twoim imieniu osoby dorosłe: rodzice lub opiekunowie
prawni.
Niebezpieczne kontakty
Nigdy nie wiadomo, kto jest po drugiej stronie!
Jeśli podejrzewasz, że osoba z którą nawiązałeś/aś kontakt w Sieci ma wobec Ciebie
złe zamiary postaraj się:
Zachować korespondencję z tą osobą - w historii komunikatora, e-mailach, sms'ach
itp.
Spróbuj przypomnieć sobie wszystkie informacje, które posiadasz na temat tej osoby.
Spróbuj porozmawiać o tym z rodzicami czy inną zaufaną osobą dorosłą.
Rodzice lub prawni opiekunowie mogą podjąć działania,
które zapewnią Ci bezpieczeństwo.
Jeśli czujesz, że trudno Ci będzie przeprowadzić taką rozmowę skontaktuj się z Helpline - www.helpline.org.pl, [email protected],
tel. 800-100-100.
Niebezpieczne kontakty
Nigdy nie wiadomo, kto jest po drugiej stronie!
Pamiętaj!
Masz prawo odmówić rozmów na tematy intymne i każdy powinien to uszanować.
Masz prawo przerwać każdy kontakt, który Cię niepokoi.
Masz prawo powiedzieć o wszystkim rodzicom/opiekunom prawnym.
Masz prawo zgłosić administratorowi portalu każdą sytuację, która nie jest zgodna
z jego regulaminem.
Wskazówki, jak bezpiecznie kontaktować się z innymi:
•Staraj się spotykać przede wszystkim z osobami, które poznałeś/aś w świecie realnym.
•Nie podawaj nieznajomym swoich danych osobowych, takich jak numer telefonu
i adres, numer komunikatora, e-mail.
•Posługuj się Nickiem, nie podawaj prawdziwego imienia i nazwiska.
•Nie rozmawiaj z osobami poznanymi w Sieci na tematy intymne.
•Nie opowiadaj nieznajomym o Twoich prywatnych sprawach ani o Twojej rodzinie.
•Bądź ostrożny z wysyłaniem zdjęć- nigdy nie wiesz, gdzie mogą później trafić.
Jeśli coś podejrzewasz, powiedz rodzicom
lub skontaktuj się z Helpline - www.helpline.org.pl, [email protected],
tel. bezpłatny 800-100-100.
Szkodliwe treści to przede wszystkim informacje:
•Ukazujące pornografię
•Namawiające do wyśmiewania innych z powodu rasy, narodowości lub wyznawanej religii
•Namawiające do popełnienia przestępstwa
•Propagujące faszyzm i totalitaryzm
•Prezentujące przemoc
•Zachęcające do podejmowania działań autodestrukcyjnych, czyli takich, które powodują
szkody cielesne lub psychiczne np. uzależnienie
•Zawierające wulgaryzmy
•Zawierające elementy psychomanipulacji, czyli takiego sterowania cudzymi uczuciami,
którego celem jest wyłudzenie korzyści materialnych lub zmuszenie do niewłaściwych
zachowań
•Wprowadzające w błąd, co może mieć wpływ na życie i zdrowie młodego użytkownika
•Zachęcające do prostytucji, używania narkotyków czy hazardu
Szkodliwe treści
Jeśli w czasie surfowania po sieci natkniesz się na szkodliwe lub niebezpieczne treści
skontaktuj się z Helpline.org.pl
Telefon bezpłatny 800 100 100 i czat są czynne od poniedziałku do piątku od 11.00 do 17.00
Możesz również napisać na adres [email protected] lub za pomocą formularza
dostępnego na stronie www.helpline.org.pl
Treści nielegalne, które naruszają prawo, czyli:
*opublikowaną w sieci pornografię bez filtra informacyjnego z o materiałach
tylko dla dorosłych,
*treści rasistowskie,
*treści propagujące totalitaryzm i faszyzm,
możesz to zgłosić anonimowo poprzez formularz na stronie www.dyzurnet.pl
Uzależnienie od komputera
U osób, które nadużywają Internetu/komputera może pojawić się:
•Silna potrzeba lub poczucie przymusu korzystania z Internetu.
•Brak kontroli nad długością czasu spędzanego w Sieci.
•Problem z powstrzymaniem się od korzystania z Internetu.
•Występowanie niepokoju, rozdrażnienia czy gorszego samopoczucia
przy próbie przerwania lub ograniczenia korzystania z Internetu oraz ustępowanie tych
stanów z chwilą powrotu do Sieci.
•Zaniedbywanie dotychczasowych zainteresowań oraz kontaktów z ludźmi
na rzecz Internetu.
•Spędzanie coraz większej ilości czasu w Internecie celem uzyskania zadowolenia,
dobrego samopoczucia, które poprzednio osiągane było w znacznie krótszym czasie.
•Korzystanie z Internetu pomimo szkodliwości poświęcania tak długiego czasu na jedną
aktywność.
Jeśli podobne objawy widzisz u siebie –
zadzwoń bezpłatnie do Helpline 800 100 100,
napisz [email protected]
lub porozmawiaj na czacie www.helpline.org.pl
Uzależnienie od komputera
Konsekwencje nadużywania Internetu:
•Zaniedbywanie nauki oraz codziennych obowiązków;
•Zaburzenia w sferze uczuć i emocji np. częste uczucie niepokoju, agresja;
•Brak troski o własne zdrowie (brak snu, brak ruchu, nieregularne posiłki) i higienę
osobistą;
•Wyobcowanie z realnego świata;
•Problemy w relacjach z ludźmi, unikanie kontaktu z ludźmi w świecie realnym,
konflikty;
•Rezygnacja z zainteresowań i przyjemności;
•Trudności z koncentracją;
•Problemy zdrowotne (pogorszenie wzroku, bóle głowy, niedożywienie, zaburzenia
snu, nieprawidłowy oddech, zespół kanału nadgarstka, skrzywienia kręgosłupa).
Kilka zasad, których należy przestrzegać:
• Używaj bezpiecznych haseł (Idealne hasło jest długie i zawiera litery, punktację, symbole
i cyfry) i nie ujawniaj haseł innych osobom, nawet swoim znajomym.
• Zabezpieczaj zachowane hasła. Uważaj gdzie przechowujesz zapisane hasła. Nie
przechowuj haseł w plecaku, portfelu czy w pliku na swoim komputerze! Przestępcy
najpierw szukają właśnie tam.
• Nigdy nie wysyłaj swojego hasła przez pocztę elektroniczną! Jakakolwiek wiadomość
e-mail, nawet od „zaufanej” witryny, która prosi o podanie hasła, aktualizację karty
kredytowej lub prosi o wejście na stronę internetową w celu zweryfikowania hasła, może
stanowić oszustwo typu phishing (kradzież twojej tożsamości).
• Nie wpisuj haseł na komputerach, nad którymi nie masz kontroli.
Z ogólnie dostępnych komputerów w szkole, czytelni, kafejkach Internetowych czy
pracowniach komputerowych korzystaj tylko do anonimowego przeglądania Internetu
bez podawania nazwy użytkownika i hasła i zawsze wyloguj się z konta.
• Nie podawaj danych osobowych, które pozwalają na identyfikację. Używaj Nicka.
Pamiętaj! W sieci nie jesteś anonimowy i nie wiadomo, kto jest po drugiej stronie…
Przeczytaj o bezpiecznych mediach:
1. Szkoła Bezpiecznego Internetu- http://www.szkolabezpiecznegointernetu.pl
2.Bezpieczeństwo internautów Helpline - http://www.helpline.org.pl
3. Fundacja Kidprotect.pl - http://www.kidprotect.pl
4. Dziecko w sieci- www.dzieckowsieci.fdn.pl
5. Program "Mądrzy Rodzice" - http://www.madrzy-rodzice.pl
6. Bezpieczne Media- przewodnik dla rodziców - http://www.bezpiecznemedia.tp.pl
7. Oprogramowanie kontroli rodzicielskiej NORTON On-Line Family - https://onlinefamily.norton.com
8. Centrum Bezpieczeństwa Microsoft - http://www.microsoft.com/pl-pl/security/family-safety/childsafetyinternet.aspx
9. Program 3-2-1-Internet - http://www.321internet.pl/zasady.html
10. Program Sieciaki - http://www.sieciaki.pl ; http://www.sieciaki.pl/dla-rodzicow-i-nauczycieli
11. Program unijny Safer Internet- bezpieczny internet - http://www.saferinternet.pl
12. Zgłaszanie nielegalnych treści, np. dotyczących rasizmu- Dyżurnet - http://www.dyzurnet.pl
13. O bezpieczeństwie w sieci- http://www.orange.pl/bezpieczenstwo_w_sieci.phtml
14. O mediach- http://redesignmag.pl/Bezpieczne_media.html
15. Bezpieczeństwo dzieci w sieci. Poradnik http://www.sunrisedzieciom.pl/poradnik_bezpieczenstwo_dzieci_w_sieci.pdf
16.Interkl@sa - http://www.interklasa.pl
17. Nasza-Klasa o Bezpieczeństwie - http://nasza-klasa.pl/bezpieczenstwo
18. Bezpieczeństwo na Allegro - http://www.allegro.pl/country_pages/1/0/sc/
Dowiedz się więcej o bezpieczeństwie,
korzystając z poniższych stron internetowych.
www.helpline.org.pl
www.kidprotect.pl/działania
www.dzieckowsieci.fdn.pl
www.bezpiecznemedia.tp.pl
www.321internet.pl/zasady
http://www.microsoft.com/pl-pl/security/familysafety/childsafety-internet.aspx
www.helpline.org.pl
www.kidprotect.pl/działania
www.dzieckowsieci.fdn.pl
www.bezpiecznemedia.tp.pl
www.321internet.pl/zasady
http://www.microsoft.com/pl-pl/security/family-safety/childsafety-internet.aspx
Slide 24
Zadbaj o e-bezpieczeństwo swoje i innych!
Na bazie materiałów edukacyjnych o bezpieczeństwie w sieci,
oraz projektu Kidprotect i Fundacji Dzieci Niczyje
„Szkoła Bezpiecznego Internetu” i „Pomoc w Net”
opracowała E.Wójcicka
Media
Obecnie najpopularniejsze są cztery podstawowe typy środków masowego przekazu:
Internet, telewizja, radio oraz gazeta. Są one obecne na co dzień w życiu człowieka,
towarzyszą mu na każdym kroku.
Dzięki mediom ludzie mają dostęp do najświeższych informacji, edukacji i rozrywki.
Media dają nieograniczone możliwości komunikacji, rozwoju i poznawania świata.
Media kształtują opinię publiczną, wyznaczają kierunki myślenia, kształtują gusta,
światopogląd, dostarczają emocji, przemawiają do ludzkiej wyobraźni,
są także poważnym narzędziem marketingowym i biznesowym.
Pamiętając o zaletach mediów, nie możemy zapominać o ich wadach.
Musimy być krytyczni wobec treści i informacji nam przekazywanych i mieć świadomość
niebezpieczeństw i ryzyka, jakie niesie nieświadome lub ufne i beztroskie korzystanie
z mediów.
Media mogą bowiem kłamać, oszukiwać, manipulować odbiorcami,
zawierać niepożądane, szkodliwe i zakazane treści, błędne informacje,
wpływać na niewłaściwe postawy i zachowania. Na przykład: cyberprzemoc,
przestępstwa, spam, wirusy, phishing, piractwo, wyłudzenia, kradzieże, utrata danych,
włamania do bazy, przejęcie domeny, szpiegostwo, demoralizacja, pedofilia, uzależnienia
to tylko wybrane zagrożenia związane z niewłaściwym użytkowaniem i odbiorem mediów.
AKTUALNE ZAGROŻENIA BEZPIECZEŃSTWA UŻYTKOWNIKÓW W INTERNECIE
Internet to medium, które ma wiele pozytywnych zastosowań.
Niestety niesie ze sobą równie dużo zagrożeń.
Internauci mogą być narażeni na:
cyberprzemoc- zjawisko wysyłania lub publikowania, przy użyciu nowych technologii
(Internetu i telefonu komórkowego) materiałów (zdjęć, filmów, komentarzy, wiadomości itp.),
które mają na celu wyrządzenie krzywdy drugiej osobie.
nieuprawniony dostęp - włamania do miejsc strzeżonych hasłem lub innym
zabezpieczeniem (np. poczta email, konto na portalu społecznościowym itp.)
niebezpieczne kontakty- kontakty, które związane są z ryzykiem wystąpienia
niebezpieczeństwa ze strony osób, z którymi młodzi użytkownicy Internetu rozmawiają
lub korespondują, w tym uwodzenie w sieci (gooming) - to szczególna kategoria relacji
tworzona w Internecie między osobami dorosłymi a dziećmi w celu ich uwiedzenia
i wykorzystania seksualnego.
szkodliwe treści - treści pojawiające się w Internecie, które są nieadekwatne do wieku,
wrażliwości i rozwoju dziecka (np. promujące przemoc, pornografię, zachęcające
do ryzykownych zachowań itp.)
uzależnienie od Internetu - patologiczne używanie Internetu, które ma znaczący wpływ
na pogorszenie funkcjonowania dziecka w sferze: fizycznej, psychicznej, interpersonalnej,
społecznej, rodzinnej, ekonomicznej.
Przydatne kontakty:
Telefon Zaufania dla Dzieci i Młodzieży prowadzonego przez Fundację Dzieci Niczyje116 111
Helpline.org.pl
-wspólny projekt Fundacji Dzieci Niczyje i Fundacji Orange, współfinansowanym przez
Komisję Europejską w ramach projektu Safer Internet. Celem jest niesienie pomocy dzieciom i młodzieży w
sytuacjach zagrożenia bezpieczeństwa podczas korzystania z nowych technologii oraz wsparcie rodziców i
profesjonalistów , którzy w swojej pracy zawodowej spotykają się z problemami młodych internautów. Telefon
800 100 100 i czat są czynne od poniedziałku do piątku od 11.00 do 17.00;
e-mail: [email protected]
zgłaszanie nielegalnych treści: [email protected]
Fundacja Kidprotect- Szkoła Bezpiecznego Internetu- 22 636 73 04 (biuro),
500 851 978 lub przez GG801 123 400
Telefon Zaufania Rzecznika praw Dziecka800 12 12 12 od poniedziałku do piątku od godziny 8.15 do 20.00
Cyberprzemoc
Cyberprzemoc to takie zachowania jak:
•ośmieszanie, obrażanie, straszenie, nękanie czy też poniżanie kogoś
za pomocą Internetu albo telefonu komórkowego
•podszywanie się pod kogoś w portalach społecznościowych, na blogach,
wiadomościach e-mail lub komunikatorach
•włamanie się na czyjeś konto (np. pocztowe, w portalu społecznościowym,
konto komunikatora)
•publikowanie oraz rozsyłanie filmów, zdjęć, albo informacji, które kogoś ośmieszają
•tworzenie obrażających kogoś stron internetowych lub blogów
•pisanie obraźliwych komentarzy na forach, blogach, portalach społecznościowych.
Jeśli doświadczasz cyberprzemocy:
*powiedz o tym zaufanej osobie dorosłej - z jej pomocą będzie Ci łatwiej poradzić sobie
z tą sytuacją.
*postaraj się nie kontaktować ze sprawcą cyberprzemocy i nie odpowiadać
na jego zaczepki. Dzięki temu unikniesz prowokowania go do dalszych działań.
*zachowaj wszystkie dowody cyberprzemocy - nie kasuj smsów, e-maili, rozmów na czatach
lub komunikatorach.
* jeśli ktoś dokucza Ci na jakiejś stronie WWW, zrób screen strony (zdjęcie)aby zachować to, co widzisz na ekranie wciśnij klawisz "Print Screen" (Prt Sc),
a następnie otwórz program tekstowy (np. Word) lub graficzny (np. Paint) i wklej tam screen
naciskając jednocześnie klawisze "Ctrl" i "V".
Pamiętaj, aby zapisać plik!
*skontaktuj się z Helpline pod bezpłatnym numerem 800 100 100,
wyślij wiadomość e-mail na adres [email protected]
lub porozmawiaj na czacie z poziomu strony Helpline.
Nieuprawniony dostęp
Zdarza się, że ktoś bez naszej wiedzy i zgody próbuje uzyskać dostęp do naszego komputera,
konta, profilu czy bloga. Często chce w ten sposób uzyskać i przejąć informacje,
które publikujemy lub przechowujemy.
Kradzież danych polega na wyciąganiu pewnych informacji (m.in. danych osobowych)
od konkretnej osoby, przez osoby niepowołane (które nie mają na to pozwolenia).
Każdy Polak ma prawo do ochrony danych osobowych w myśl Ustawy
o Ochronie danych osobowych z dnia 29 sierpnia 1997 roku.
Dane osobowe to wszelkie informacje dotyczące zidentyfikowanej lub możliwej
do zidentyfikowania osoby fizycznej. Daną osobową będzie więc każda informacja
pozwalająca na ustalenie tożsamości osoby nawet pośrednio, poprzez inne posiadane
informacje.
Daną osobową będzie mógł stanowić np.: adres IP komputera, zdjęcie,
adres email (w szczególności jeśli składa się z imienia i nazwiska);
jeśli przy ich pomocy możemy ustalić kim jest dana osoba.
Jak chronić się przed nieuprawnionym dostępem:
•NIE PODAWAJ nikomu danych (chyba, że są wymagane przy rejestracji –
wtedy tylko w sprawdzonych serwisach publicznych)
•gdy ktoś wypytuje Cię o Twoje dane - NIE ODPOWIADAJ; najlepiej skończyć
taką rozmowę
•jeżeli nie musisz, NIE UMIESZCZAJ ważnych danych na komputerze podłączonym
do sieci
•BĄDŹ OSTROŻNA/Y w nowych miejscach w sieci - nie wiadomo jak działają – sprawdź,
jaki jest regulamin miejsca oraz czy możliwy jest kontakt z administracją
•SPRAWDŹ ZABEZPIECZENIA podczas zakupów w sieci
•dbaj cały czas o odpowiednią ochronę swojego komputera - ZAINSTALUJ PROGRAM
ANTYWIRUSOWY i WŁĄCZ FIREWALL (działający jak zapora nie dopuszczająca
szkodliwych elementów)
•AKTUALIZUJ PROGRAMY, z których korzystasz
•BĄDŹ CZUJNA/Y- nigdy, niezależnie od użytego zabezpieczenia, nie masz pewności
czy będzie ono wystarczające
Jak reagować na nieuprawniony dostęp?
Telefony komórkowe nowej generacji mają funkcje zbliżone do komputerów,
przez co są narażone na działania wirtualnych przestępców.
Zdarza się, że pobierając z Internetu na telefon grę lub aplikację niewidomego pochodzenia,
możemy wraz z nią ściągnąć wirusa. Taki wirus może zniszczyć cały system operacyjny
telefonu oraz doprowadzić do utraty wszystkich danych i kontaktów, które mieliśmy
w nim zapisane.
Jak się zabezpieczyć?
Włączaj usługę bluetooth i WIFI tylko wtedy, gdy z niej korzystasz.
Nie akceptuj propozycji połączenia z nieznanymi urządzeniami.
Nie pobieraj aplikacji i gier z nieznanych źródeł.
Zawsze czytaj regulaminy aplikacji i gier, które zamierzasz pobrać.
Jak reagować na nieuprawniony dostęp?
W przypadku kradzieży tożsamości w internecie,
należy przede wszystkim zwrócić się do prowadzących serwisy,
w których znajdują się przejęte przez hakera konta.
Wykorzystaj e-mail i szybko skontaktuj się z administratorami - opisz dokładnie sytuację,
tak aby uwiarygodnić problem i poproś o zablokowanie kont tak szybko, jak to możliwe.
Dzięki temu nie stracisz swojej reputacji przez np. spamowe wpisy na forach
spod Twojego nicka.
Jeśli nie możesz znaleźć adresu administratora strony skontaktuj się
z Helpline.org.pl i opowiedz o swoim problemie.
Wątpliwości kontaktować można ze specjalistami z Helpline.org.pl www.helpline.org.pl, [email protected], tel. 800-100-100.
Poza tym należy zmienić wszystkie hasła i loginy do serwisów internetowych
z których korzystasz, tak żeby nie było możliwe logowanie przy użyciu starych danych.
Zrób to nawet, jeśli te konta wydają się być nienaruszone - być może ktoś zechce skorzystać
z nich w przyszłości.
Jak reagować na nieuprawniony dostęp?
Jeżeli skradzione zostały dane związane z kontem bankowym lub kartą kredytową
nie należy kontaktować się w imieniu innych osób, bądź rodziców .
Nie wolno korzystać z cudzych kart, jeżeli takie znajdziemy, w takiej sytuacji należy
opowiedzieć rodzicom , bądź zaufanej osobie dorosłej o całej sytuacji.
Jeżeli skradzione zostały dane do Twojej karty kredytowej, lub też wykonano jakieś zakupy
na Twoje konto - wtedy należy bezzwłocznie skontaktować się z policją.
Jeżeli korzystałeś z karty kredytowej rodziców, lub ktoś wykonał zakupy na Twoje
konto, ktoś włamał sie na twoje konto, profil, blog, ktoś podszywa się pod ciebie
w celu ośmieszenia, padłeś ofiarą nękania, zastraszania i gróźb w Internecie
i za pośrednictwem telefonów komórkowych jest to wykroczenie i możesz zgłosić je na policję.
Jeżeli masz mniej niż 18 lat w takiej sytuacji zawiadomienie na policję
lub do prokuratury składają w Twoim imieniu osoby dorosłe: rodzice lub opiekunowie
prawni.
Niebezpieczne kontakty
Nigdy nie wiadomo, kto jest po drugiej stronie!
Jeśli podejrzewasz, że osoba z którą nawiązałeś/aś kontakt w Sieci ma wobec Ciebie
złe zamiary postaraj się:
Zachować korespondencję z tą osobą - w historii komunikatora, e-mailach, sms'ach
itp.
Spróbuj przypomnieć sobie wszystkie informacje, które posiadasz na temat tej osoby.
Spróbuj porozmawiać o tym z rodzicami czy inną zaufaną osobą dorosłą.
Rodzice lub prawni opiekunowie mogą podjąć działania,
które zapewnią Ci bezpieczeństwo.
Jeśli czujesz, że trudno Ci będzie przeprowadzić taką rozmowę skontaktuj się z Helpline - www.helpline.org.pl, [email protected],
tel. 800-100-100.
Niebezpieczne kontakty
Nigdy nie wiadomo, kto jest po drugiej stronie!
Pamiętaj!
Masz prawo odmówić rozmów na tematy intymne i każdy powinien to uszanować.
Masz prawo przerwać każdy kontakt, który Cię niepokoi.
Masz prawo powiedzieć o wszystkim rodzicom/opiekunom prawnym.
Masz prawo zgłosić administratorowi portalu każdą sytuację, która nie jest zgodna
z jego regulaminem.
Wskazówki, jak bezpiecznie kontaktować się z innymi:
•Staraj się spotykać przede wszystkim z osobami, które poznałeś/aś w świecie realnym.
•Nie podawaj nieznajomym swoich danych osobowych, takich jak numer telefonu
i adres, numer komunikatora, e-mail.
•Posługuj się Nickiem, nie podawaj prawdziwego imienia i nazwiska.
•Nie rozmawiaj z osobami poznanymi w Sieci na tematy intymne.
•Nie opowiadaj nieznajomym o Twoich prywatnych sprawach ani o Twojej rodzinie.
•Bądź ostrożny z wysyłaniem zdjęć- nigdy nie wiesz, gdzie mogą później trafić.
Jeśli coś podejrzewasz, powiedz rodzicom
lub skontaktuj się z Helpline - www.helpline.org.pl, [email protected],
tel. bezpłatny 800-100-100.
Szkodliwe treści to przede wszystkim informacje:
•Ukazujące pornografię
•Namawiające do wyśmiewania innych z powodu rasy, narodowości lub wyznawanej religii
•Namawiające do popełnienia przestępstwa
•Propagujące faszyzm i totalitaryzm
•Prezentujące przemoc
•Zachęcające do podejmowania działań autodestrukcyjnych, czyli takich, które powodują
szkody cielesne lub psychiczne np. uzależnienie
•Zawierające wulgaryzmy
•Zawierające elementy psychomanipulacji, czyli takiego sterowania cudzymi uczuciami,
którego celem jest wyłudzenie korzyści materialnych lub zmuszenie do niewłaściwych
zachowań
•Wprowadzające w błąd, co może mieć wpływ na życie i zdrowie młodego użytkownika
•Zachęcające do prostytucji, używania narkotyków czy hazardu
Szkodliwe treści
Jeśli w czasie surfowania po sieci natkniesz się na szkodliwe lub niebezpieczne treści
skontaktuj się z Helpline.org.pl
Telefon bezpłatny 800 100 100 i czat są czynne od poniedziałku do piątku od 11.00 do 17.00
Możesz również napisać na adres [email protected] lub za pomocą formularza
dostępnego na stronie www.helpline.org.pl
Treści nielegalne, które naruszają prawo, czyli:
*opublikowaną w sieci pornografię bez filtra informacyjnego z o materiałach
tylko dla dorosłych,
*treści rasistowskie,
*treści propagujące totalitaryzm i faszyzm,
możesz to zgłosić anonimowo poprzez formularz na stronie www.dyzurnet.pl
Uzależnienie od komputera
U osób, które nadużywają Internetu/komputera może pojawić się:
•Silna potrzeba lub poczucie przymusu korzystania z Internetu.
•Brak kontroli nad długością czasu spędzanego w Sieci.
•Problem z powstrzymaniem się od korzystania z Internetu.
•Występowanie niepokoju, rozdrażnienia czy gorszego samopoczucia
przy próbie przerwania lub ograniczenia korzystania z Internetu oraz ustępowanie tych
stanów z chwilą powrotu do Sieci.
•Zaniedbywanie dotychczasowych zainteresowań oraz kontaktów z ludźmi
na rzecz Internetu.
•Spędzanie coraz większej ilości czasu w Internecie celem uzyskania zadowolenia,
dobrego samopoczucia, które poprzednio osiągane było w znacznie krótszym czasie.
•Korzystanie z Internetu pomimo szkodliwości poświęcania tak długiego czasu na jedną
aktywność.
Jeśli podobne objawy widzisz u siebie –
zadzwoń bezpłatnie do Helpline 800 100 100,
napisz [email protected]
lub porozmawiaj na czacie www.helpline.org.pl
Uzależnienie od komputera
Konsekwencje nadużywania Internetu:
•Zaniedbywanie nauki oraz codziennych obowiązków;
•Zaburzenia w sferze uczuć i emocji np. częste uczucie niepokoju, agresja;
•Brak troski o własne zdrowie (brak snu, brak ruchu, nieregularne posiłki) i higienę
osobistą;
•Wyobcowanie z realnego świata;
•Problemy w relacjach z ludźmi, unikanie kontaktu z ludźmi w świecie realnym,
konflikty;
•Rezygnacja z zainteresowań i przyjemności;
•Trudności z koncentracją;
•Problemy zdrowotne (pogorszenie wzroku, bóle głowy, niedożywienie, zaburzenia
snu, nieprawidłowy oddech, zespół kanału nadgarstka, skrzywienia kręgosłupa).
Kilka zasad, których należy przestrzegać:
• Używaj bezpiecznych haseł (Idealne hasło jest długie i zawiera litery, punktację, symbole
i cyfry) i nie ujawniaj haseł innych osobom, nawet swoim znajomym.
• Zabezpieczaj zachowane hasła. Uważaj gdzie przechowujesz zapisane hasła. Nie
przechowuj haseł w plecaku, portfelu czy w pliku na swoim komputerze! Przestępcy
najpierw szukają właśnie tam.
• Nigdy nie wysyłaj swojego hasła przez pocztę elektroniczną! Jakakolwiek wiadomość
e-mail, nawet od „zaufanej” witryny, która prosi o podanie hasła, aktualizację karty
kredytowej lub prosi o wejście na stronę internetową w celu zweryfikowania hasła, może
stanowić oszustwo typu phishing (kradzież twojej tożsamości).
• Nie wpisuj haseł na komputerach, nad którymi nie masz kontroli.
Z ogólnie dostępnych komputerów w szkole, czytelni, kafejkach Internetowych czy
pracowniach komputerowych korzystaj tylko do anonimowego przeglądania Internetu
bez podawania nazwy użytkownika i hasła i zawsze wyloguj się z konta.
• Nie podawaj danych osobowych, które pozwalają na identyfikację. Używaj Nicka.
Pamiętaj! W sieci nie jesteś anonimowy i nie wiadomo, kto jest po drugiej stronie…
Przeczytaj o bezpiecznych mediach:
1. Szkoła Bezpiecznego Internetu- http://www.szkolabezpiecznegointernetu.pl
2.Bezpieczeństwo internautów Helpline - http://www.helpline.org.pl
3. Fundacja Kidprotect.pl - http://www.kidprotect.pl
4. Dziecko w sieci- www.dzieckowsieci.fdn.pl
5. Program "Mądrzy Rodzice" - http://www.madrzy-rodzice.pl
6. Bezpieczne Media- przewodnik dla rodziców - http://www.bezpiecznemedia.tp.pl
7. Oprogramowanie kontroli rodzicielskiej NORTON On-Line Family - https://onlinefamily.norton.com
8. Centrum Bezpieczeństwa Microsoft - http://www.microsoft.com/pl-pl/security/family-safety/childsafetyinternet.aspx
9. Program 3-2-1-Internet - http://www.321internet.pl/zasady.html
10. Program Sieciaki - http://www.sieciaki.pl ; http://www.sieciaki.pl/dla-rodzicow-i-nauczycieli
11. Program unijny Safer Internet- bezpieczny internet - http://www.saferinternet.pl
12. Zgłaszanie nielegalnych treści, np. dotyczących rasizmu- Dyżurnet - http://www.dyzurnet.pl
13. O bezpieczeństwie w sieci- http://www.orange.pl/bezpieczenstwo_w_sieci.phtml
14. O mediach- http://redesignmag.pl/Bezpieczne_media.html
15. Bezpieczeństwo dzieci w sieci. Poradnik http://www.sunrisedzieciom.pl/poradnik_bezpieczenstwo_dzieci_w_sieci.pdf
16.Interkl@sa - http://www.interklasa.pl
17. Nasza-Klasa o Bezpieczeństwie - http://nasza-klasa.pl/bezpieczenstwo
18. Bezpieczeństwo na Allegro - http://www.allegro.pl/country_pages/1/0/sc/
Dowiedz się więcej o bezpieczeństwie,
korzystając z poniższych stron internetowych.
www.helpline.org.pl
www.kidprotect.pl/działania
www.dzieckowsieci.fdn.pl
www.bezpiecznemedia.tp.pl
www.321internet.pl/zasady
http://www.microsoft.com/pl-pl/security/familysafety/childsafety-internet.aspx
www.helpline.org.pl
www.kidprotect.pl/działania
www.dzieckowsieci.fdn.pl
www.bezpiecznemedia.tp.pl
www.321internet.pl/zasady
http://www.microsoft.com/pl-pl/security/family-safety/childsafety-internet.aspx
Slide 25
Zadbaj o e-bezpieczeństwo swoje i innych!
Na bazie materiałów edukacyjnych o bezpieczeństwie w sieci,
oraz projektu Kidprotect i Fundacji Dzieci Niczyje
„Szkoła Bezpiecznego Internetu” i „Pomoc w Net”
opracowała E.Wójcicka
Media
Obecnie najpopularniejsze są cztery podstawowe typy środków masowego przekazu:
Internet, telewizja, radio oraz gazeta. Są one obecne na co dzień w życiu człowieka,
towarzyszą mu na każdym kroku.
Dzięki mediom ludzie mają dostęp do najświeższych informacji, edukacji i rozrywki.
Media dają nieograniczone możliwości komunikacji, rozwoju i poznawania świata.
Media kształtują opinię publiczną, wyznaczają kierunki myślenia, kształtują gusta,
światopogląd, dostarczają emocji, przemawiają do ludzkiej wyobraźni,
są także poważnym narzędziem marketingowym i biznesowym.
Pamiętając o zaletach mediów, nie możemy zapominać o ich wadach.
Musimy być krytyczni wobec treści i informacji nam przekazywanych i mieć świadomość
niebezpieczeństw i ryzyka, jakie niesie nieświadome lub ufne i beztroskie korzystanie
z mediów.
Media mogą bowiem kłamać, oszukiwać, manipulować odbiorcami,
zawierać niepożądane, szkodliwe i zakazane treści, błędne informacje,
wpływać na niewłaściwe postawy i zachowania. Na przykład: cyberprzemoc,
przestępstwa, spam, wirusy, phishing, piractwo, wyłudzenia, kradzieże, utrata danych,
włamania do bazy, przejęcie domeny, szpiegostwo, demoralizacja, pedofilia, uzależnienia
to tylko wybrane zagrożenia związane z niewłaściwym użytkowaniem i odbiorem mediów.
AKTUALNE ZAGROŻENIA BEZPIECZEŃSTWA UŻYTKOWNIKÓW W INTERNECIE
Internet to medium, które ma wiele pozytywnych zastosowań.
Niestety niesie ze sobą równie dużo zagrożeń.
Internauci mogą być narażeni na:
cyberprzemoc- zjawisko wysyłania lub publikowania, przy użyciu nowych technologii
(Internetu i telefonu komórkowego) materiałów (zdjęć, filmów, komentarzy, wiadomości itp.),
które mają na celu wyrządzenie krzywdy drugiej osobie.
nieuprawniony dostęp - włamania do miejsc strzeżonych hasłem lub innym
zabezpieczeniem (np. poczta email, konto na portalu społecznościowym itp.)
niebezpieczne kontakty- kontakty, które związane są z ryzykiem wystąpienia
niebezpieczeństwa ze strony osób, z którymi młodzi użytkownicy Internetu rozmawiają
lub korespondują, w tym uwodzenie w sieci (gooming) - to szczególna kategoria relacji
tworzona w Internecie między osobami dorosłymi a dziećmi w celu ich uwiedzenia
i wykorzystania seksualnego.
szkodliwe treści - treści pojawiające się w Internecie, które są nieadekwatne do wieku,
wrażliwości i rozwoju dziecka (np. promujące przemoc, pornografię, zachęcające
do ryzykownych zachowań itp.)
uzależnienie od Internetu - patologiczne używanie Internetu, które ma znaczący wpływ
na pogorszenie funkcjonowania dziecka w sferze: fizycznej, psychicznej, interpersonalnej,
społecznej, rodzinnej, ekonomicznej.
Przydatne kontakty:
Telefon Zaufania dla Dzieci i Młodzieży prowadzonego przez Fundację Dzieci Niczyje116 111
Helpline.org.pl
-wspólny projekt Fundacji Dzieci Niczyje i Fundacji Orange, współfinansowanym przez
Komisję Europejską w ramach projektu Safer Internet. Celem jest niesienie pomocy dzieciom i młodzieży w
sytuacjach zagrożenia bezpieczeństwa podczas korzystania z nowych technologii oraz wsparcie rodziców i
profesjonalistów , którzy w swojej pracy zawodowej spotykają się z problemami młodych internautów. Telefon
800 100 100 i czat są czynne od poniedziałku do piątku od 11.00 do 17.00;
e-mail: [email protected]
zgłaszanie nielegalnych treści: [email protected]
Fundacja Kidprotect- Szkoła Bezpiecznego Internetu- 22 636 73 04 (biuro),
500 851 978 lub przez GG801 123 400
Telefon Zaufania Rzecznika praw Dziecka800 12 12 12 od poniedziałku do piątku od godziny 8.15 do 20.00
Cyberprzemoc
Cyberprzemoc to takie zachowania jak:
•ośmieszanie, obrażanie, straszenie, nękanie czy też poniżanie kogoś
za pomocą Internetu albo telefonu komórkowego
•podszywanie się pod kogoś w portalach społecznościowych, na blogach,
wiadomościach e-mail lub komunikatorach
•włamanie się na czyjeś konto (np. pocztowe, w portalu społecznościowym,
konto komunikatora)
•publikowanie oraz rozsyłanie filmów, zdjęć, albo informacji, które kogoś ośmieszają
•tworzenie obrażających kogoś stron internetowych lub blogów
•pisanie obraźliwych komentarzy na forach, blogach, portalach społecznościowych.
Jeśli doświadczasz cyberprzemocy:
*powiedz o tym zaufanej osobie dorosłej - z jej pomocą będzie Ci łatwiej poradzić sobie
z tą sytuacją.
*postaraj się nie kontaktować ze sprawcą cyberprzemocy i nie odpowiadać
na jego zaczepki. Dzięki temu unikniesz prowokowania go do dalszych działań.
*zachowaj wszystkie dowody cyberprzemocy - nie kasuj smsów, e-maili, rozmów na czatach
lub komunikatorach.
* jeśli ktoś dokucza Ci na jakiejś stronie WWW, zrób screen strony (zdjęcie)aby zachować to, co widzisz na ekranie wciśnij klawisz "Print Screen" (Prt Sc),
a następnie otwórz program tekstowy (np. Word) lub graficzny (np. Paint) i wklej tam screen
naciskając jednocześnie klawisze "Ctrl" i "V".
Pamiętaj, aby zapisać plik!
*skontaktuj się z Helpline pod bezpłatnym numerem 800 100 100,
wyślij wiadomość e-mail na adres [email protected]
lub porozmawiaj na czacie z poziomu strony Helpline.
Nieuprawniony dostęp
Zdarza się, że ktoś bez naszej wiedzy i zgody próbuje uzyskać dostęp do naszego komputera,
konta, profilu czy bloga. Często chce w ten sposób uzyskać i przejąć informacje,
które publikujemy lub przechowujemy.
Kradzież danych polega na wyciąganiu pewnych informacji (m.in. danych osobowych)
od konkretnej osoby, przez osoby niepowołane (które nie mają na to pozwolenia).
Każdy Polak ma prawo do ochrony danych osobowych w myśl Ustawy
o Ochronie danych osobowych z dnia 29 sierpnia 1997 roku.
Dane osobowe to wszelkie informacje dotyczące zidentyfikowanej lub możliwej
do zidentyfikowania osoby fizycznej. Daną osobową będzie więc każda informacja
pozwalająca na ustalenie tożsamości osoby nawet pośrednio, poprzez inne posiadane
informacje.
Daną osobową będzie mógł stanowić np.: adres IP komputera, zdjęcie,
adres email (w szczególności jeśli składa się z imienia i nazwiska);
jeśli przy ich pomocy możemy ustalić kim jest dana osoba.
Jak chronić się przed nieuprawnionym dostępem:
•NIE PODAWAJ nikomu danych (chyba, że są wymagane przy rejestracji –
wtedy tylko w sprawdzonych serwisach publicznych)
•gdy ktoś wypytuje Cię o Twoje dane - NIE ODPOWIADAJ; najlepiej skończyć
taką rozmowę
•jeżeli nie musisz, NIE UMIESZCZAJ ważnych danych na komputerze podłączonym
do sieci
•BĄDŹ OSTROŻNA/Y w nowych miejscach w sieci - nie wiadomo jak działają – sprawdź,
jaki jest regulamin miejsca oraz czy możliwy jest kontakt z administracją
•SPRAWDŹ ZABEZPIECZENIA podczas zakupów w sieci
•dbaj cały czas o odpowiednią ochronę swojego komputera - ZAINSTALUJ PROGRAM
ANTYWIRUSOWY i WŁĄCZ FIREWALL (działający jak zapora nie dopuszczająca
szkodliwych elementów)
•AKTUALIZUJ PROGRAMY, z których korzystasz
•BĄDŹ CZUJNA/Y- nigdy, niezależnie od użytego zabezpieczenia, nie masz pewności
czy będzie ono wystarczające
Jak reagować na nieuprawniony dostęp?
Telefony komórkowe nowej generacji mają funkcje zbliżone do komputerów,
przez co są narażone na działania wirtualnych przestępców.
Zdarza się, że pobierając z Internetu na telefon grę lub aplikację niewidomego pochodzenia,
możemy wraz z nią ściągnąć wirusa. Taki wirus może zniszczyć cały system operacyjny
telefonu oraz doprowadzić do utraty wszystkich danych i kontaktów, które mieliśmy
w nim zapisane.
Jak się zabezpieczyć?
Włączaj usługę bluetooth i WIFI tylko wtedy, gdy z niej korzystasz.
Nie akceptuj propozycji połączenia z nieznanymi urządzeniami.
Nie pobieraj aplikacji i gier z nieznanych źródeł.
Zawsze czytaj regulaminy aplikacji i gier, które zamierzasz pobrać.
Jak reagować na nieuprawniony dostęp?
W przypadku kradzieży tożsamości w internecie,
należy przede wszystkim zwrócić się do prowadzących serwisy,
w których znajdują się przejęte przez hakera konta.
Wykorzystaj e-mail i szybko skontaktuj się z administratorami - opisz dokładnie sytuację,
tak aby uwiarygodnić problem i poproś o zablokowanie kont tak szybko, jak to możliwe.
Dzięki temu nie stracisz swojej reputacji przez np. spamowe wpisy na forach
spod Twojego nicka.
Jeśli nie możesz znaleźć adresu administratora strony skontaktuj się
z Helpline.org.pl i opowiedz o swoim problemie.
Wątpliwości kontaktować można ze specjalistami z Helpline.org.pl www.helpline.org.pl, [email protected], tel. 800-100-100.
Poza tym należy zmienić wszystkie hasła i loginy do serwisów internetowych
z których korzystasz, tak żeby nie było możliwe logowanie przy użyciu starych danych.
Zrób to nawet, jeśli te konta wydają się być nienaruszone - być może ktoś zechce skorzystać
z nich w przyszłości.
Jak reagować na nieuprawniony dostęp?
Jeżeli skradzione zostały dane związane z kontem bankowym lub kartą kredytową
nie należy kontaktować się w imieniu innych osób, bądź rodziców .
Nie wolno korzystać z cudzych kart, jeżeli takie znajdziemy, w takiej sytuacji należy
opowiedzieć rodzicom , bądź zaufanej osobie dorosłej o całej sytuacji.
Jeżeli skradzione zostały dane do Twojej karty kredytowej, lub też wykonano jakieś zakupy
na Twoje konto - wtedy należy bezzwłocznie skontaktować się z policją.
Jeżeli korzystałeś z karty kredytowej rodziców, lub ktoś wykonał zakupy na Twoje
konto, ktoś włamał sie na twoje konto, profil, blog, ktoś podszywa się pod ciebie
w celu ośmieszenia, padłeś ofiarą nękania, zastraszania i gróźb w Internecie
i za pośrednictwem telefonów komórkowych jest to wykroczenie i możesz zgłosić je na policję.
Jeżeli masz mniej niż 18 lat w takiej sytuacji zawiadomienie na policję
lub do prokuratury składają w Twoim imieniu osoby dorosłe: rodzice lub opiekunowie
prawni.
Niebezpieczne kontakty
Nigdy nie wiadomo, kto jest po drugiej stronie!
Jeśli podejrzewasz, że osoba z którą nawiązałeś/aś kontakt w Sieci ma wobec Ciebie
złe zamiary postaraj się:
Zachować korespondencję z tą osobą - w historii komunikatora, e-mailach, sms'ach
itp.
Spróbuj przypomnieć sobie wszystkie informacje, które posiadasz na temat tej osoby.
Spróbuj porozmawiać o tym z rodzicami czy inną zaufaną osobą dorosłą.
Rodzice lub prawni opiekunowie mogą podjąć działania,
które zapewnią Ci bezpieczeństwo.
Jeśli czujesz, że trudno Ci będzie przeprowadzić taką rozmowę skontaktuj się z Helpline - www.helpline.org.pl, [email protected],
tel. 800-100-100.
Niebezpieczne kontakty
Nigdy nie wiadomo, kto jest po drugiej stronie!
Pamiętaj!
Masz prawo odmówić rozmów na tematy intymne i każdy powinien to uszanować.
Masz prawo przerwać każdy kontakt, który Cię niepokoi.
Masz prawo powiedzieć o wszystkim rodzicom/opiekunom prawnym.
Masz prawo zgłosić administratorowi portalu każdą sytuację, która nie jest zgodna
z jego regulaminem.
Wskazówki, jak bezpiecznie kontaktować się z innymi:
•Staraj się spotykać przede wszystkim z osobami, które poznałeś/aś w świecie realnym.
•Nie podawaj nieznajomym swoich danych osobowych, takich jak numer telefonu
i adres, numer komunikatora, e-mail.
•Posługuj się Nickiem, nie podawaj prawdziwego imienia i nazwiska.
•Nie rozmawiaj z osobami poznanymi w Sieci na tematy intymne.
•Nie opowiadaj nieznajomym o Twoich prywatnych sprawach ani o Twojej rodzinie.
•Bądź ostrożny z wysyłaniem zdjęć- nigdy nie wiesz, gdzie mogą później trafić.
Jeśli coś podejrzewasz, powiedz rodzicom
lub skontaktuj się z Helpline - www.helpline.org.pl, [email protected],
tel. bezpłatny 800-100-100.
Szkodliwe treści to przede wszystkim informacje:
•Ukazujące pornografię
•Namawiające do wyśmiewania innych z powodu rasy, narodowości lub wyznawanej religii
•Namawiające do popełnienia przestępstwa
•Propagujące faszyzm i totalitaryzm
•Prezentujące przemoc
•Zachęcające do podejmowania działań autodestrukcyjnych, czyli takich, które powodują
szkody cielesne lub psychiczne np. uzależnienie
•Zawierające wulgaryzmy
•Zawierające elementy psychomanipulacji, czyli takiego sterowania cudzymi uczuciami,
którego celem jest wyłudzenie korzyści materialnych lub zmuszenie do niewłaściwych
zachowań
•Wprowadzające w błąd, co może mieć wpływ na życie i zdrowie młodego użytkownika
•Zachęcające do prostytucji, używania narkotyków czy hazardu
Szkodliwe treści
Jeśli w czasie surfowania po sieci natkniesz się na szkodliwe lub niebezpieczne treści
skontaktuj się z Helpline.org.pl
Telefon bezpłatny 800 100 100 i czat są czynne od poniedziałku do piątku od 11.00 do 17.00
Możesz również napisać na adres [email protected] lub za pomocą formularza
dostępnego na stronie www.helpline.org.pl
Treści nielegalne, które naruszają prawo, czyli:
*opublikowaną w sieci pornografię bez filtra informacyjnego z o materiałach
tylko dla dorosłych,
*treści rasistowskie,
*treści propagujące totalitaryzm i faszyzm,
możesz to zgłosić anonimowo poprzez formularz na stronie www.dyzurnet.pl
Uzależnienie od komputera
U osób, które nadużywają Internetu/komputera może pojawić się:
•Silna potrzeba lub poczucie przymusu korzystania z Internetu.
•Brak kontroli nad długością czasu spędzanego w Sieci.
•Problem z powstrzymaniem się od korzystania z Internetu.
•Występowanie niepokoju, rozdrażnienia czy gorszego samopoczucia
przy próbie przerwania lub ograniczenia korzystania z Internetu oraz ustępowanie tych
stanów z chwilą powrotu do Sieci.
•Zaniedbywanie dotychczasowych zainteresowań oraz kontaktów z ludźmi
na rzecz Internetu.
•Spędzanie coraz większej ilości czasu w Internecie celem uzyskania zadowolenia,
dobrego samopoczucia, które poprzednio osiągane było w znacznie krótszym czasie.
•Korzystanie z Internetu pomimo szkodliwości poświęcania tak długiego czasu na jedną
aktywność.
Jeśli podobne objawy widzisz u siebie –
zadzwoń bezpłatnie do Helpline 800 100 100,
napisz [email protected]
lub porozmawiaj na czacie www.helpline.org.pl
Uzależnienie od komputera
Konsekwencje nadużywania Internetu:
•Zaniedbywanie nauki oraz codziennych obowiązków;
•Zaburzenia w sferze uczuć i emocji np. częste uczucie niepokoju, agresja;
•Brak troski o własne zdrowie (brak snu, brak ruchu, nieregularne posiłki) i higienę
osobistą;
•Wyobcowanie z realnego świata;
•Problemy w relacjach z ludźmi, unikanie kontaktu z ludźmi w świecie realnym,
konflikty;
•Rezygnacja z zainteresowań i przyjemności;
•Trudności z koncentracją;
•Problemy zdrowotne (pogorszenie wzroku, bóle głowy, niedożywienie, zaburzenia
snu, nieprawidłowy oddech, zespół kanału nadgarstka, skrzywienia kręgosłupa).
Kilka zasad, których należy przestrzegać:
• Używaj bezpiecznych haseł (Idealne hasło jest długie i zawiera litery, punktację, symbole
i cyfry) i nie ujawniaj haseł innych osobom, nawet swoim znajomym.
• Zabezpieczaj zachowane hasła. Uważaj gdzie przechowujesz zapisane hasła. Nie
przechowuj haseł w plecaku, portfelu czy w pliku na swoim komputerze! Przestępcy
najpierw szukają właśnie tam.
• Nigdy nie wysyłaj swojego hasła przez pocztę elektroniczną! Jakakolwiek wiadomość
e-mail, nawet od „zaufanej” witryny, która prosi o podanie hasła, aktualizację karty
kredytowej lub prosi o wejście na stronę internetową w celu zweryfikowania hasła, może
stanowić oszustwo typu phishing (kradzież twojej tożsamości).
• Nie wpisuj haseł na komputerach, nad którymi nie masz kontroli.
Z ogólnie dostępnych komputerów w szkole, czytelni, kafejkach Internetowych czy
pracowniach komputerowych korzystaj tylko do anonimowego przeglądania Internetu
bez podawania nazwy użytkownika i hasła i zawsze wyloguj się z konta.
• Nie podawaj danych osobowych, które pozwalają na identyfikację. Używaj Nicka.
Pamiętaj! W sieci nie jesteś anonimowy i nie wiadomo, kto jest po drugiej stronie…
Przeczytaj o bezpiecznych mediach:
1. Szkoła Bezpiecznego Internetu- http://www.szkolabezpiecznegointernetu.pl
2.Bezpieczeństwo internautów Helpline - http://www.helpline.org.pl
3. Fundacja Kidprotect.pl - http://www.kidprotect.pl
4. Dziecko w sieci- www.dzieckowsieci.fdn.pl
5. Program "Mądrzy Rodzice" - http://www.madrzy-rodzice.pl
6. Bezpieczne Media- przewodnik dla rodziców - http://www.bezpiecznemedia.tp.pl
7. Oprogramowanie kontroli rodzicielskiej NORTON On-Line Family - https://onlinefamily.norton.com
8. Centrum Bezpieczeństwa Microsoft - http://www.microsoft.com/pl-pl/security/family-safety/childsafetyinternet.aspx
9. Program 3-2-1-Internet - http://www.321internet.pl/zasady.html
10. Program Sieciaki - http://www.sieciaki.pl ; http://www.sieciaki.pl/dla-rodzicow-i-nauczycieli
11. Program unijny Safer Internet- bezpieczny internet - http://www.saferinternet.pl
12. Zgłaszanie nielegalnych treści, np. dotyczących rasizmu- Dyżurnet - http://www.dyzurnet.pl
13. O bezpieczeństwie w sieci- http://www.orange.pl/bezpieczenstwo_w_sieci.phtml
14. O mediach- http://redesignmag.pl/Bezpieczne_media.html
15. Bezpieczeństwo dzieci w sieci. Poradnik http://www.sunrisedzieciom.pl/poradnik_bezpieczenstwo_dzieci_w_sieci.pdf
16.Interkl@sa - http://www.interklasa.pl
17. Nasza-Klasa o Bezpieczeństwie - http://nasza-klasa.pl/bezpieczenstwo
18. Bezpieczeństwo na Allegro - http://www.allegro.pl/country_pages/1/0/sc/
Dowiedz się więcej o bezpieczeństwie,
korzystając z poniższych stron internetowych.
www.helpline.org.pl
www.kidprotect.pl/działania
www.dzieckowsieci.fdn.pl
www.bezpiecznemedia.tp.pl
www.321internet.pl/zasady
http://www.microsoft.com/pl-pl/security/familysafety/childsafety-internet.aspx
www.helpline.org.pl
www.kidprotect.pl/działania
www.dzieckowsieci.fdn.pl
www.bezpiecznemedia.tp.pl
www.321internet.pl/zasady
http://www.microsoft.com/pl-pl/security/family-safety/childsafety-internet.aspx
Slide 26
Zadbaj o e-bezpieczeństwo swoje i innych!
Na bazie materiałów edukacyjnych o bezpieczeństwie w sieci,
oraz projektu Kidprotect i Fundacji Dzieci Niczyje
„Szkoła Bezpiecznego Internetu” i „Pomoc w Net”
opracowała E.Wójcicka
Media
Obecnie najpopularniejsze są cztery podstawowe typy środków masowego przekazu:
Internet, telewizja, radio oraz gazeta. Są one obecne na co dzień w życiu człowieka,
towarzyszą mu na każdym kroku.
Dzięki mediom ludzie mają dostęp do najświeższych informacji, edukacji i rozrywki.
Media dają nieograniczone możliwości komunikacji, rozwoju i poznawania świata.
Media kształtują opinię publiczną, wyznaczają kierunki myślenia, kształtują gusta,
światopogląd, dostarczają emocji, przemawiają do ludzkiej wyobraźni,
są także poważnym narzędziem marketingowym i biznesowym.
Pamiętając o zaletach mediów, nie możemy zapominać o ich wadach.
Musimy być krytyczni wobec treści i informacji nam przekazywanych i mieć świadomość
niebezpieczeństw i ryzyka, jakie niesie nieświadome lub ufne i beztroskie korzystanie
z mediów.
Media mogą bowiem kłamać, oszukiwać, manipulować odbiorcami,
zawierać niepożądane, szkodliwe i zakazane treści, błędne informacje,
wpływać na niewłaściwe postawy i zachowania. Na przykład: cyberprzemoc,
przestępstwa, spam, wirusy, phishing, piractwo, wyłudzenia, kradzieże, utrata danych,
włamania do bazy, przejęcie domeny, szpiegostwo, demoralizacja, pedofilia, uzależnienia
to tylko wybrane zagrożenia związane z niewłaściwym użytkowaniem i odbiorem mediów.
AKTUALNE ZAGROŻENIA BEZPIECZEŃSTWA UŻYTKOWNIKÓW W INTERNECIE
Internet to medium, które ma wiele pozytywnych zastosowań.
Niestety niesie ze sobą równie dużo zagrożeń.
Internauci mogą być narażeni na:
cyberprzemoc- zjawisko wysyłania lub publikowania, przy użyciu nowych technologii
(Internetu i telefonu komórkowego) materiałów (zdjęć, filmów, komentarzy, wiadomości itp.),
które mają na celu wyrządzenie krzywdy drugiej osobie.
nieuprawniony dostęp - włamania do miejsc strzeżonych hasłem lub innym
zabezpieczeniem (np. poczta email, konto na portalu społecznościowym itp.)
niebezpieczne kontakty- kontakty, które związane są z ryzykiem wystąpienia
niebezpieczeństwa ze strony osób, z którymi młodzi użytkownicy Internetu rozmawiają
lub korespondują, w tym uwodzenie w sieci (gooming) - to szczególna kategoria relacji
tworzona w Internecie między osobami dorosłymi a dziećmi w celu ich uwiedzenia
i wykorzystania seksualnego.
szkodliwe treści - treści pojawiające się w Internecie, które są nieadekwatne do wieku,
wrażliwości i rozwoju dziecka (np. promujące przemoc, pornografię, zachęcające
do ryzykownych zachowań itp.)
uzależnienie od Internetu - patologiczne używanie Internetu, które ma znaczący wpływ
na pogorszenie funkcjonowania dziecka w sferze: fizycznej, psychicznej, interpersonalnej,
społecznej, rodzinnej, ekonomicznej.
Przydatne kontakty:
Telefon Zaufania dla Dzieci i Młodzieży prowadzonego przez Fundację Dzieci Niczyje116 111
Helpline.org.pl
-wspólny projekt Fundacji Dzieci Niczyje i Fundacji Orange, współfinansowanym przez
Komisję Europejską w ramach projektu Safer Internet. Celem jest niesienie pomocy dzieciom i młodzieży w
sytuacjach zagrożenia bezpieczeństwa podczas korzystania z nowych technologii oraz wsparcie rodziców i
profesjonalistów , którzy w swojej pracy zawodowej spotykają się z problemami młodych internautów. Telefon
800 100 100 i czat są czynne od poniedziałku do piątku od 11.00 do 17.00;
e-mail: [email protected]
zgłaszanie nielegalnych treści: [email protected]
Fundacja Kidprotect- Szkoła Bezpiecznego Internetu- 22 636 73 04 (biuro),
500 851 978 lub przez GG801 123 400
Telefon Zaufania Rzecznika praw Dziecka800 12 12 12 od poniedziałku do piątku od godziny 8.15 do 20.00
Cyberprzemoc
Cyberprzemoc to takie zachowania jak:
•ośmieszanie, obrażanie, straszenie, nękanie czy też poniżanie kogoś
za pomocą Internetu albo telefonu komórkowego
•podszywanie się pod kogoś w portalach społecznościowych, na blogach,
wiadomościach e-mail lub komunikatorach
•włamanie się na czyjeś konto (np. pocztowe, w portalu społecznościowym,
konto komunikatora)
•publikowanie oraz rozsyłanie filmów, zdjęć, albo informacji, które kogoś ośmieszają
•tworzenie obrażających kogoś stron internetowych lub blogów
•pisanie obraźliwych komentarzy na forach, blogach, portalach społecznościowych.
Jeśli doświadczasz cyberprzemocy:
*powiedz o tym zaufanej osobie dorosłej - z jej pomocą będzie Ci łatwiej poradzić sobie
z tą sytuacją.
*postaraj się nie kontaktować ze sprawcą cyberprzemocy i nie odpowiadać
na jego zaczepki. Dzięki temu unikniesz prowokowania go do dalszych działań.
*zachowaj wszystkie dowody cyberprzemocy - nie kasuj smsów, e-maili, rozmów na czatach
lub komunikatorach.
* jeśli ktoś dokucza Ci na jakiejś stronie WWW, zrób screen strony (zdjęcie)aby zachować to, co widzisz na ekranie wciśnij klawisz "Print Screen" (Prt Sc),
a następnie otwórz program tekstowy (np. Word) lub graficzny (np. Paint) i wklej tam screen
naciskając jednocześnie klawisze "Ctrl" i "V".
Pamiętaj, aby zapisać plik!
*skontaktuj się z Helpline pod bezpłatnym numerem 800 100 100,
wyślij wiadomość e-mail na adres [email protected]
lub porozmawiaj na czacie z poziomu strony Helpline.
Nieuprawniony dostęp
Zdarza się, że ktoś bez naszej wiedzy i zgody próbuje uzyskać dostęp do naszego komputera,
konta, profilu czy bloga. Często chce w ten sposób uzyskać i przejąć informacje,
które publikujemy lub przechowujemy.
Kradzież danych polega na wyciąganiu pewnych informacji (m.in. danych osobowych)
od konkretnej osoby, przez osoby niepowołane (które nie mają na to pozwolenia).
Każdy Polak ma prawo do ochrony danych osobowych w myśl Ustawy
o Ochronie danych osobowych z dnia 29 sierpnia 1997 roku.
Dane osobowe to wszelkie informacje dotyczące zidentyfikowanej lub możliwej
do zidentyfikowania osoby fizycznej. Daną osobową będzie więc każda informacja
pozwalająca na ustalenie tożsamości osoby nawet pośrednio, poprzez inne posiadane
informacje.
Daną osobową będzie mógł stanowić np.: adres IP komputera, zdjęcie,
adres email (w szczególności jeśli składa się z imienia i nazwiska);
jeśli przy ich pomocy możemy ustalić kim jest dana osoba.
Jak chronić się przed nieuprawnionym dostępem:
•NIE PODAWAJ nikomu danych (chyba, że są wymagane przy rejestracji –
wtedy tylko w sprawdzonych serwisach publicznych)
•gdy ktoś wypytuje Cię o Twoje dane - NIE ODPOWIADAJ; najlepiej skończyć
taką rozmowę
•jeżeli nie musisz, NIE UMIESZCZAJ ważnych danych na komputerze podłączonym
do sieci
•BĄDŹ OSTROŻNA/Y w nowych miejscach w sieci - nie wiadomo jak działają – sprawdź,
jaki jest regulamin miejsca oraz czy możliwy jest kontakt z administracją
•SPRAWDŹ ZABEZPIECZENIA podczas zakupów w sieci
•dbaj cały czas o odpowiednią ochronę swojego komputera - ZAINSTALUJ PROGRAM
ANTYWIRUSOWY i WŁĄCZ FIREWALL (działający jak zapora nie dopuszczająca
szkodliwych elementów)
•AKTUALIZUJ PROGRAMY, z których korzystasz
•BĄDŹ CZUJNA/Y- nigdy, niezależnie od użytego zabezpieczenia, nie masz pewności
czy będzie ono wystarczające
Jak reagować na nieuprawniony dostęp?
Telefony komórkowe nowej generacji mają funkcje zbliżone do komputerów,
przez co są narażone na działania wirtualnych przestępców.
Zdarza się, że pobierając z Internetu na telefon grę lub aplikację niewidomego pochodzenia,
możemy wraz z nią ściągnąć wirusa. Taki wirus może zniszczyć cały system operacyjny
telefonu oraz doprowadzić do utraty wszystkich danych i kontaktów, które mieliśmy
w nim zapisane.
Jak się zabezpieczyć?
Włączaj usługę bluetooth i WIFI tylko wtedy, gdy z niej korzystasz.
Nie akceptuj propozycji połączenia z nieznanymi urządzeniami.
Nie pobieraj aplikacji i gier z nieznanych źródeł.
Zawsze czytaj regulaminy aplikacji i gier, które zamierzasz pobrać.
Jak reagować na nieuprawniony dostęp?
W przypadku kradzieży tożsamości w internecie,
należy przede wszystkim zwrócić się do prowadzących serwisy,
w których znajdują się przejęte przez hakera konta.
Wykorzystaj e-mail i szybko skontaktuj się z administratorami - opisz dokładnie sytuację,
tak aby uwiarygodnić problem i poproś o zablokowanie kont tak szybko, jak to możliwe.
Dzięki temu nie stracisz swojej reputacji przez np. spamowe wpisy na forach
spod Twojego nicka.
Jeśli nie możesz znaleźć adresu administratora strony skontaktuj się
z Helpline.org.pl i opowiedz o swoim problemie.
Wątpliwości kontaktować można ze specjalistami z Helpline.org.pl www.helpline.org.pl, [email protected], tel. 800-100-100.
Poza tym należy zmienić wszystkie hasła i loginy do serwisów internetowych
z których korzystasz, tak żeby nie było możliwe logowanie przy użyciu starych danych.
Zrób to nawet, jeśli te konta wydają się być nienaruszone - być może ktoś zechce skorzystać
z nich w przyszłości.
Jak reagować na nieuprawniony dostęp?
Jeżeli skradzione zostały dane związane z kontem bankowym lub kartą kredytową
nie należy kontaktować się w imieniu innych osób, bądź rodziców .
Nie wolno korzystać z cudzych kart, jeżeli takie znajdziemy, w takiej sytuacji należy
opowiedzieć rodzicom , bądź zaufanej osobie dorosłej o całej sytuacji.
Jeżeli skradzione zostały dane do Twojej karty kredytowej, lub też wykonano jakieś zakupy
na Twoje konto - wtedy należy bezzwłocznie skontaktować się z policją.
Jeżeli korzystałeś z karty kredytowej rodziców, lub ktoś wykonał zakupy na Twoje
konto, ktoś włamał sie na twoje konto, profil, blog, ktoś podszywa się pod ciebie
w celu ośmieszenia, padłeś ofiarą nękania, zastraszania i gróźb w Internecie
i za pośrednictwem telefonów komórkowych jest to wykroczenie i możesz zgłosić je na policję.
Jeżeli masz mniej niż 18 lat w takiej sytuacji zawiadomienie na policję
lub do prokuratury składają w Twoim imieniu osoby dorosłe: rodzice lub opiekunowie
prawni.
Niebezpieczne kontakty
Nigdy nie wiadomo, kto jest po drugiej stronie!
Jeśli podejrzewasz, że osoba z którą nawiązałeś/aś kontakt w Sieci ma wobec Ciebie
złe zamiary postaraj się:
Zachować korespondencję z tą osobą - w historii komunikatora, e-mailach, sms'ach
itp.
Spróbuj przypomnieć sobie wszystkie informacje, które posiadasz na temat tej osoby.
Spróbuj porozmawiać o tym z rodzicami czy inną zaufaną osobą dorosłą.
Rodzice lub prawni opiekunowie mogą podjąć działania,
które zapewnią Ci bezpieczeństwo.
Jeśli czujesz, że trudno Ci będzie przeprowadzić taką rozmowę skontaktuj się z Helpline - www.helpline.org.pl, [email protected],
tel. 800-100-100.
Niebezpieczne kontakty
Nigdy nie wiadomo, kto jest po drugiej stronie!
Pamiętaj!
Masz prawo odmówić rozmów na tematy intymne i każdy powinien to uszanować.
Masz prawo przerwać każdy kontakt, który Cię niepokoi.
Masz prawo powiedzieć o wszystkim rodzicom/opiekunom prawnym.
Masz prawo zgłosić administratorowi portalu każdą sytuację, która nie jest zgodna
z jego regulaminem.
Wskazówki, jak bezpiecznie kontaktować się z innymi:
•Staraj się spotykać przede wszystkim z osobami, które poznałeś/aś w świecie realnym.
•Nie podawaj nieznajomym swoich danych osobowych, takich jak numer telefonu
i adres, numer komunikatora, e-mail.
•Posługuj się Nickiem, nie podawaj prawdziwego imienia i nazwiska.
•Nie rozmawiaj z osobami poznanymi w Sieci na tematy intymne.
•Nie opowiadaj nieznajomym o Twoich prywatnych sprawach ani o Twojej rodzinie.
•Bądź ostrożny z wysyłaniem zdjęć- nigdy nie wiesz, gdzie mogą później trafić.
Jeśli coś podejrzewasz, powiedz rodzicom
lub skontaktuj się z Helpline - www.helpline.org.pl, [email protected],
tel. bezpłatny 800-100-100.
Szkodliwe treści to przede wszystkim informacje:
•Ukazujące pornografię
•Namawiające do wyśmiewania innych z powodu rasy, narodowości lub wyznawanej religii
•Namawiające do popełnienia przestępstwa
•Propagujące faszyzm i totalitaryzm
•Prezentujące przemoc
•Zachęcające do podejmowania działań autodestrukcyjnych, czyli takich, które powodują
szkody cielesne lub psychiczne np. uzależnienie
•Zawierające wulgaryzmy
•Zawierające elementy psychomanipulacji, czyli takiego sterowania cudzymi uczuciami,
którego celem jest wyłudzenie korzyści materialnych lub zmuszenie do niewłaściwych
zachowań
•Wprowadzające w błąd, co może mieć wpływ na życie i zdrowie młodego użytkownika
•Zachęcające do prostytucji, używania narkotyków czy hazardu
Szkodliwe treści
Jeśli w czasie surfowania po sieci natkniesz się na szkodliwe lub niebezpieczne treści
skontaktuj się z Helpline.org.pl
Telefon bezpłatny 800 100 100 i czat są czynne od poniedziałku do piątku od 11.00 do 17.00
Możesz również napisać na adres [email protected] lub za pomocą formularza
dostępnego na stronie www.helpline.org.pl
Treści nielegalne, które naruszają prawo, czyli:
*opublikowaną w sieci pornografię bez filtra informacyjnego z o materiałach
tylko dla dorosłych,
*treści rasistowskie,
*treści propagujące totalitaryzm i faszyzm,
możesz to zgłosić anonimowo poprzez formularz na stronie www.dyzurnet.pl
Uzależnienie od komputera
U osób, które nadużywają Internetu/komputera może pojawić się:
•Silna potrzeba lub poczucie przymusu korzystania z Internetu.
•Brak kontroli nad długością czasu spędzanego w Sieci.
•Problem z powstrzymaniem się od korzystania z Internetu.
•Występowanie niepokoju, rozdrażnienia czy gorszego samopoczucia
przy próbie przerwania lub ograniczenia korzystania z Internetu oraz ustępowanie tych
stanów z chwilą powrotu do Sieci.
•Zaniedbywanie dotychczasowych zainteresowań oraz kontaktów z ludźmi
na rzecz Internetu.
•Spędzanie coraz większej ilości czasu w Internecie celem uzyskania zadowolenia,
dobrego samopoczucia, które poprzednio osiągane było w znacznie krótszym czasie.
•Korzystanie z Internetu pomimo szkodliwości poświęcania tak długiego czasu na jedną
aktywność.
Jeśli podobne objawy widzisz u siebie –
zadzwoń bezpłatnie do Helpline 800 100 100,
napisz [email protected]
lub porozmawiaj na czacie www.helpline.org.pl
Uzależnienie od komputera
Konsekwencje nadużywania Internetu:
•Zaniedbywanie nauki oraz codziennych obowiązków;
•Zaburzenia w sferze uczuć i emocji np. częste uczucie niepokoju, agresja;
•Brak troski o własne zdrowie (brak snu, brak ruchu, nieregularne posiłki) i higienę
osobistą;
•Wyobcowanie z realnego świata;
•Problemy w relacjach z ludźmi, unikanie kontaktu z ludźmi w świecie realnym,
konflikty;
•Rezygnacja z zainteresowań i przyjemności;
•Trudności z koncentracją;
•Problemy zdrowotne (pogorszenie wzroku, bóle głowy, niedożywienie, zaburzenia
snu, nieprawidłowy oddech, zespół kanału nadgarstka, skrzywienia kręgosłupa).
Kilka zasad, których należy przestrzegać:
• Używaj bezpiecznych haseł (Idealne hasło jest długie i zawiera litery, punktację, symbole
i cyfry) i nie ujawniaj haseł innych osobom, nawet swoim znajomym.
• Zabezpieczaj zachowane hasła. Uważaj gdzie przechowujesz zapisane hasła. Nie
przechowuj haseł w plecaku, portfelu czy w pliku na swoim komputerze! Przestępcy
najpierw szukają właśnie tam.
• Nigdy nie wysyłaj swojego hasła przez pocztę elektroniczną! Jakakolwiek wiadomość
e-mail, nawet od „zaufanej” witryny, która prosi o podanie hasła, aktualizację karty
kredytowej lub prosi o wejście na stronę internetową w celu zweryfikowania hasła, może
stanowić oszustwo typu phishing (kradzież twojej tożsamości).
• Nie wpisuj haseł na komputerach, nad którymi nie masz kontroli.
Z ogólnie dostępnych komputerów w szkole, czytelni, kafejkach Internetowych czy
pracowniach komputerowych korzystaj tylko do anonimowego przeglądania Internetu
bez podawania nazwy użytkownika i hasła i zawsze wyloguj się z konta.
• Nie podawaj danych osobowych, które pozwalają na identyfikację. Używaj Nicka.
Pamiętaj! W sieci nie jesteś anonimowy i nie wiadomo, kto jest po drugiej stronie…
Przeczytaj o bezpiecznych mediach:
1. Szkoła Bezpiecznego Internetu- http://www.szkolabezpiecznegointernetu.pl
2.Bezpieczeństwo internautów Helpline - http://www.helpline.org.pl
3. Fundacja Kidprotect.pl - http://www.kidprotect.pl
4. Dziecko w sieci- www.dzieckowsieci.fdn.pl
5. Program "Mądrzy Rodzice" - http://www.madrzy-rodzice.pl
6. Bezpieczne Media- przewodnik dla rodziców - http://www.bezpiecznemedia.tp.pl
7. Oprogramowanie kontroli rodzicielskiej NORTON On-Line Family - https://onlinefamily.norton.com
8. Centrum Bezpieczeństwa Microsoft - http://www.microsoft.com/pl-pl/security/family-safety/childsafetyinternet.aspx
9. Program 3-2-1-Internet - http://www.321internet.pl/zasady.html
10. Program Sieciaki - http://www.sieciaki.pl ; http://www.sieciaki.pl/dla-rodzicow-i-nauczycieli
11. Program unijny Safer Internet- bezpieczny internet - http://www.saferinternet.pl
12. Zgłaszanie nielegalnych treści, np. dotyczących rasizmu- Dyżurnet - http://www.dyzurnet.pl
13. O bezpieczeństwie w sieci- http://www.orange.pl/bezpieczenstwo_w_sieci.phtml
14. O mediach- http://redesignmag.pl/Bezpieczne_media.html
15. Bezpieczeństwo dzieci w sieci. Poradnik http://www.sunrisedzieciom.pl/poradnik_bezpieczenstwo_dzieci_w_sieci.pdf
16.Interkl@sa - http://www.interklasa.pl
17. Nasza-Klasa o Bezpieczeństwie - http://nasza-klasa.pl/bezpieczenstwo
18. Bezpieczeństwo na Allegro - http://www.allegro.pl/country_pages/1/0/sc/
Dowiedz się więcej o bezpieczeństwie,
korzystając z poniższych stron internetowych.
www.helpline.org.pl
www.kidprotect.pl/działania
www.dzieckowsieci.fdn.pl
www.bezpiecznemedia.tp.pl
www.321internet.pl/zasady
http://www.microsoft.com/pl-pl/security/familysafety/childsafety-internet.aspx
www.helpline.org.pl
www.kidprotect.pl/działania
www.dzieckowsieci.fdn.pl
www.bezpiecznemedia.tp.pl
www.321internet.pl/zasady
http://www.microsoft.com/pl-pl/security/family-safety/childsafety-internet.aspx