Slide 1

MERKEZİ, BİREYSEL
ISITMA-SOĞUTMA
SİSTEMLERİ
İzzet DURMAZ
Makine Mühendisi
1


Slide 2

GİRİŞ
Genel
İster bireysel sistem, ister merkezi sistem olsun
ısıtıcı ve soğutucu cihazların uygun büyüklükte
seçilmesi gerekir.
Her oda veya mahali, ısıtma için “ısı kaybı”
hesabının , soğutma için “ısı kazancı” hesabının, bu
hesapları yapabilen kişiler tarafından çok iyi bir
şekilde yapılması gerekir.
2


Slide 3

GİRİŞ
Genel
Oda alanını 500 ile çarparak soğutma hesabı veya
bu odaya 100cm’lik radyatör yeter demekle hesap
yapmış olamayız.
Bir mahal için küçük seçilen ısıtıcı veya soğutucu
cihaz, mahali konfor sıcaklığına getiremeyecektir.

3


Slide 4

GİRİŞ
Genel
Gereğinden büyük seçilmesi durumunda, ilk
yatırım maliyetini ve enerji tüketimini artıracak,
cihazlar veya armatürler çok fazla kapama ve açma
yapacağından dolayı ömrü kısalacaktır.

4


Slide 5

Bireysel Isıtma
Konutlarda ısıtma ve sıcak su temini
için ısı üretimi, dağıtımı ve tüketiminin
aynı bağımsız bölüm içerisinde
yapılmasına bireysel ısıtma denir.

5


Slide 6

Bireysel Isıtma Cihazları:
Kombi
Kat Kaloriferi
Soba
Şömine
Şofben ve Termosifonlar

6


Slide 7

Bireysel Isıtma Cihazları:
Kombiler
Kombiler, mahallerin ısıtılmasında ve kullanım sıcak suyu
sağlamaya yönelik olarak kullanılırlar.
Kombiler, iki farklı gövde tipinde üretilirler.Bunlar;

•Bacalı kombiler
•Hermetik kombiler
•Hermetik Yoğuşmalı kombiler

7


Slide 8

Bireysel Isıtma Cihazları:
Kombiler
Mevcut binalarda baca sorunu olduğundan dolayı , bacalı
kombi kullanımı çok mümkün olmamaktadır.Bunun yerine,
hermetik kombi kullanımı daya yaygındır.
Binalarda Enerji Performansı Yönetmeliği’ne göre 05.12.2008
•(Değişik:RG-1/4/2010-27539) Kullanım alanı 250 m2 ve
üstünde olan bireysel ısıtma sistemine sahip gaz yakıt
kullanılan binalarda bağımsız bölümlerde veya müstakil
binalarda; yoğuşmalı tip ısıtıcı cihazlar veya entegre
ekonomizerli cihazlar kullanılır.
8


Slide 9

Bireysel Isıtma Elemanları:
Bireysel Isıtma Elemanlarından bazıları
Radyatörler ve Havlupanlar
Radyatör Vanaları
Termostatik Radyatör Vanaları
Oda Termostatları

9


Slide 10

Bireysel Isıtma Elemanları:
Radyatörler
•Isıtılan hacimlerin pencere önleri en soğuk olan yerlerdir. Bu
nedenle radyatörlerin pencere altına yerleştirilmesi tercih
sebebidir. Isı kaybı büyük, pencere sayısı çok olan hacimlerde
her pencere önüne ısıtıcı yerleştirilmesi, ısının düzgün bir
şekilde dağıtılması için uygun olur.
•Radyatörün iç duvar yüzeyine yerleştirilmesi zorunlu hale
gelirse, radyatör dış yüzey alanlarının büyük orandaki kısmı dış
duvar yüzlerine paralel konumlu olmalıdır.

10


Slide 11

Bireysel Isıtma Elemanları:
•Radyatörün üstünün tamamen açık
olması,alt tarafın da min.100mm,
arka tarafın da minimum 40 mm.
açıklığın bulunmalıdır. Radyatörün
kapatılması öngörülüyorsa pencere
tablası ile radyatör üst kısmı
arasındaki açıklık, radyatörün
genişliğine eşit olmalıdır.

11


Slide 12

Bireysel Isıtma Elemanları:
•Radyatörlerin havasının
mutlaka alınması gerekir.
Hava bulunan kısımlardan ısıtma
yapamayacağından dolayı verim
düşecektir.

12


Slide 13

Bireysel Isıtma Elemanları:
Termostatik Radyatör Vanası
Termostatik vana üzerinde bulunan her sayı bir oda ısısına
tekabül eder. Termostatik vana sürekli olarak oda ısısını ölçer,
eğer oda vananın ayarlandığı ısı seviyesinin altında ise, vana
kendini açar ve radyatörü ısıtır. Oda, termostatik vana
üzerinde belirlenen ısı seviyesine ulaştığında, vana kendini
otomatik olarak kapatır. Bu şekilde odanızın ısı seviyesinde
dalgalanmalar olmaz, odanızın ısısı ayarladığınız konfor
seviyesinde sabit kalır.
13


Slide 14

Bireysel Isıtma Elemanları:
Termostatik vananın üzerinde yer alan rakamların karşılık
geldiği sıcaklık değerleri aşağıdaki tabloda gösterilmiştir.
Tablodaki sıcaklık değerleri yaklaşıktır. “*“ konumu kullanıcının
radyatörü kullanmadığı durumda vanayı bırakmasını
önerdiğimiz noktadır.Mahaller için önerilen sıcaklıklar;

Oturma odaları:22ºC
Salonlar :
22ºC
Yatak Odası: 20ºC
Banyo :
26ºC
WC-Mutfaklar:15-18ºC
14


Slide 15

Merkezi Isıtma
Merkezi ısıtma sistemleri, aynı amaçlarla ısı üretimi ve
dağıtımı bağımsız bölümlerin dışında merkezi olarak
yapılmakta, ısı tüketimi ise bağımsız bölümlerin içerisinde
olmaktadır.

15


Slide 16

Merkezi Isıtma
Kalorifer Kazanları
Malzeme yapılarına göre;
Dökme dilimli kazanlar
Çelik kazanlar
Yoğuşmalı kalorifer kazanları

Bürülörlerine Göre;
Üflemeli brülörlü kazanlar
Atmosferik brülörlü kazanlar

16


Slide 17

Merkezi Isıtma
Merkezi Kalorifer Sistemi Elemanları

Kazanlar, ve brülörler
Boylerler,
Genleme tankları,
Otomatik kontrol tertibatı ve elektrik panoları,
Kollektörler,
Pompalar,
Karışım ve balans vanaları,
Bacalar, gibi komponentlerden oluşurlar.
17


Slide 18

Merkezi Isıtma
Binalarda Enerji Performansı Yönetmeliği’ne göre 05.12.2008
(Değişik:RG-1/4/2010-27539)Yeni binalarda; yapı ruhsatına
esas olan toplam kullanım alanının 2.000 m2 ve üstünde
olması halinde merkezi ısıtma sistemi yapılır.
(Değişik:RG-1/4/2010-27539) Merkezi ısıtma sistemi ile
ısıtılan binaların bağımsız bölümlerindeki hacimlerinde sıcaklık
kontrol ekipmanları ile ısı merkezinde iç ve/veya dış hava
sıcaklığına bağlı kontrol ekipmanları kullanılır.

18


Slide 19

Merkezi Isıtma
 Merkezi ısıtma sistemine sahip binalarda,merkezi
veya lokal ısı veya sıcaklık kontrol cihazları ile ısınma
maliyetlerinin ısı kullanım miktarına bağlı olarak
paylaşımını sağlayan sistemler kullanılır.
(Ek:RG-1/4/2010-27539) Merkezi ısıtma sistemine sahip
binalarda ısıtılan mahallerin iç ortam sıcaklığı 15°C’nin altına
düşmeyecek şekilde tedbir alınır.

19


Slide 20

Merkezi Isıtma
Notlar:
DIŞ HAVA SICAKLIĞINA GÖRE KAZAN SUYU SICAKLIĞI
AYARLAMADA KULLANILAN ORTALAMA DEĞERLER
DIŞ HAVA SICAKLIĞI
12 11 10 9

8

7

6

5

4

3

2

1

0

-1 -2 -3 °C

45 48 51 54 57 60 63 66 69 72 75 78 81 84 87 90 °C

KAZAN SUYU SICAKLIĞI

20


Slide 21

Merkezi Isıtma
 Binanızda kalorifer sistemi dış hava sıcaklığı 15ºC ve
altına düştüğü zaman yakılmalıdır.

21


Slide 22

Merkezi-Bireysel Sistemin Karşılaştırılması
Bireysel Sistemlerin Avantajları:
•Son kullanıcı istediği konfor şartlarını diğer kullanıcılardan
bağımsız olarak kendisi belirleyebilir.
•Son kullanıcı cihaz seçimini kendisi yapabilir.
•Gaz dağıtım şirketine karşı her kullanıcı kendisi sorumludur.
Ortak kullanımdan dolayı oluşan ödeme sorunları yoktur.
•Isıtma tesisatındaki problemler nedeniyle merkezi
sistemlerde olduğu gibi, bazı dairelerin yeterince
ısınamamalarına rağmen diğer dairelerle aynı yakıt parasını
ödemeleri mecburiyeti gibi bir sorun yoktur. Tesisattaki
problemler daire sahibinin inisiyatifinde daha hızlı giderilebilir.
22


Slide 23

Merkezi-Bireysel Sistemin Karşılaştırılması
•Son kullanıcı konutta kullanmadığı odalar ve evde
bulunmadığı zamanlar için yakıt parası ödemez.
• Son kullanıcı bireysel faturalama nedeniyle enerji
tasarrufuna daha fazla dikkat edebilir.
• Yakıt masraflarının apartman yönetimince tek elden takibi ve
tahsilatı gerekli değildir. Isıtma sisteminin işletme, bakım ve
onarım takibinin apartman yönetimince yapılmasına gerek
yoktur.
• Isı üretimi, dağıtımı ve tüketimi aynı daire içerisinde
olduğundan, üretim ve dağıtım ısı kayıpları azdır.
23


Slide 24

Merkezi-Bireysel Sistemin Karşılaştırılması
•Isı dağıtımı aynı daire içerisinde olduğundan, merkezi
sistemlerde olduğu gibi kollektörde ve kolonlarda hidrolik
dengeleme (balanslama) kayıpları yoktur.
• Kazan dairesine gerek yoktur, binada daha fazla yer imkanı
sağlar. Yaygın olarak kullanılan hermetik kombilerde bacaya
gerek yoktur. Bireysel sistem az yer kaplar ve montajı kolaydır.

24


Slide 25

Merkezi-Bireysel Sistemin Karşılaştırılması
Merkezi Sistemin Avantajları:
•Doğalgaza dönüşüm yapılması durumunda ya da
modernizasyonda tadilatlar sadece kazan dairesinde olacaktır.
• İşletme, bakım ve arıza giderme, apartman sakinlerinden
bağımsız olarak yönetim tarafından her zaman yaptırılabilir ve
sadece kazan dairesi meşgul edilir.
• Ekipman kazan dairesinde olduğundan, ses, gürültü, koku,
duman v.b. rahatsızlık veren faktörler apartman sakinlerinden
uzaktadır. Daireler içerisinde gaz dağıtımı ve ısıtma cihazı
olmadığından, can ve mal güvenliği açısından risk daha azdır.
25


Slide 26

Merkezi-Bireysel Sistemin Karşılaştırılması
•Hermetik kombi bacalarının dış cephede görüntü kirliliği
yaratması, bacalardan çıkan duman gazlarının diğer daireleri
rahatsız etmesi ve dış cephe boyasını karartması gibi sorunlar
yoktur.
• Baca mesafeleri kombilerden daha fazladır.
• Katlar ve daire duvarları arasında ısı izolasyonunun olmadığı
durumlarda, bireysel sistemlerde olduğu gibi komşu dairelerin
kombilerinin çalışmamasından dolayı ısı kayıplarının ve yakıt
tüketiminin artması, soğuk dönemlerin ve duvarların konforu
bozması gibi sorunlar yoktur.
26


Slide 27

Merkezi-Bireysel Sistemin Karşılaştırılması
• Bireysel sistemlerde, mahal ısıtma ihtiyacının az olduğu
dönemlerde ve küçük dairelerde,kombinin modülasyon aralığı
dışında kalan düşük mahal ısıtma talebi ve sıcak su ısıtmasına
göre belirlenmiş yüksek kombi kapasitesi nedeniyle uzun durkalk çalıma süreleri ile bundan kaynaklanan kayıp artıları söz
konusu olabilir. Merkezi sistemler bu açıdan daha avantajlıdır.
• Sıcak su konforu bireysel sistemlerde olduğu gibi sınırlı
değildir.
• Çok kazanlı sistemlerle yedekleme yapılarak iletme sürekliliği
sağlanabilir.
27


Slide 28

Merkezi-Bireysel Sistemin Karşılaştırılması
• Isı pay ölçerler yardımı ile iletme masrafları dağılımı daha
kolay yapılabilir, tasarruf bilinci teşvik edilebilir.
• Dönüşümlerde ve modernizasyonda alternatif enerji
kaynakları gibi daha fazla sayıda seçeneğin değerlendirilmesi
imkanı vardır.
• Ekonomik ömrü daha fazladır.
• İlk yatırım maliyeti, iletme giderleri ve amortisman
giderlerinden oluşan toplam maliyeti çok daireli binalarda
daha azdır.

28


Slide 29

Bireysel Klima Cihazları:

29


Slide 30

Bireysel Klima Cihazları:
1-Split (Ayrık) klima sistemleri
Duvar tipi split klimalar
Yer/tavan tipi split klimalar
Döşeme tipi split klimalar
Salon tipi split klimalar
Gizli tavan tipi split klimalar
Kaset (asma tavan) tipi split klimalar
Köşe tipi split klimalar
30


Slide 31

Bireysel Klima Cihazları:
Mobil tip split klimalar
Multi tip split klimalar
VRF/VRV tip split klimalar
Kanallı tip split klimalar
2-Pencere Tipi klimalar

31


Slide 32

Bireysel Klima Cihazları:
Klima seçimi yapılırken aşağıdaki kriterler göz
önüne alınır;
•Klimanın istenilen özellikleri bulundurması ve ilk
satın almadaki ekonomik değeri.
•Elektrik tüketimi açısından enerjiyi verimli
kullanımı.
•Klimanın kullanım amacı(ısıtma, soğutma, nem
alma)
32


Slide 33

Bireysel Klima Cihazları:
•Fiziksel olarak kullanıldığı yere uygun olması ve
kullanımının kolay olması.

•Klimanın servis ağının kullanıcı isteklerine cevap
verebilir olması ve yedek parçalarının kolay ve
ucuz bulunabilmesi.
•Yasa ve yönetmeliklere uygun imal edilip
testlerinin yapılarak piyasaya sürüldüğünü
gösteren ve garanti şartlarını veren belgeleri.
33


Slide 34

Bireysel Klima Cihazları:
•Kullanılan soğutucu akışkanın çevre dostu olması.
Ozon tabakasına zarar vermemesi ve dünya
sıcaklığının artışına etkide bulunmaması.
•Uzun ömürlü olması ve arızalarının kolay giderilir
olması ve kolay arıza yapmaması.

34


Slide 35

TEŞEKKÜR EDERİM

35