Slide 1

SELÇUK ÜNİVERSİTESİ MERAM TIP FAKÜLTESİ İLK ÜÇ
SINIFINDAKİ ÖĞRENCİLERİN GÖZÜYLE PDÖ
OTURUMLARININ ANALİZİ
Burak Cem SONER*, Nazan KARAOĞLU, Yusuf MISTIK, Muzaffer ŞEKER.

Tıp Eğitimi ve Bilişimi Anabilim Dalı, Selçuk Üniversitesi Meram Tıp Fakültesi
Konya

Giriş:
• Probleme dayalı öğrenim (PDÖ), öğrencilerin
küçük gruplar halinde, öğrenci merkezli bir
süreçte, problem çözme becerisi ve kendi
kendine öğrenme becerisi kazandırmayı
amaçlayan bir öğrenim yöntemidir.
• Ülkemizde tıp eğitimi sistemine farklı
derecelerde adapte edilmiştir.

Probleme Dayalı Öğrenmenin Dört
Bileşeni
A. Senaryo (Problem)
B. Öğrenci
C. Eğitim yönlendiricisi,
D. Değerlendirme
Bu bileşenlerin birbirini tamamlayıcı ve destekleyici
özellikte olması, rollerin başarıyla uygulanması
sürecin etkin ve amaca yönelik gerçekleşmesini
sağlar.*
Dolmans, Snellen-Balendong, Wolfhagen, van der Vleuten, 1997;
Wood, 2003

• Çalışmamızda 2008–2009 akademik
yılı içerisinde ilk üç sınıf
öğrencilerinin PDÖ oturumları
sonrasında verdikleri yazılı
geribildirimleri değerlendirmeyi
amaçladık.

Yöntem
• Çalışma 2008–2009 akademik yılı
içerisinde toplam 632
– 1.sınıf= 287,
– 2.sınıf= 156,
– 3.sınıf= 189
tıp fakültesi öğrencisi ile oluşturdu.

Yöntem
Değerlendirmede, her PDÖ senaryosu
için üç oturumun sonunda gönüllülük
temelinde 12 maddeden oluşmuş
• Katılmıyorum (1 puan),
• Kararsızım (2 puan)
• Katılıyorum (3 puan)
şeklinde değerlendirebilecekleri
geribildirimler kullanıldı.

Geri bildirim soruları
1.

Oturum ortamı fizik olarak yeterliydi.

2.

Senaryo ile ilgili sorular beni araştırmaya yöneltti.

3.

Senaryonun yapısı, öğrenim hedeflerini çıkarmaya uygundu.

4.

Küçük grup çalışmaları öğrenmemi kolaylaştırdı.

5.

Arkadaşlarımla işbirliği içinde oldum.

6.

Tüm arkadaşlar tartışmalara aktif olarak katıldı.

7.

Oturumların süresi yeterliydi.

8.

Eğitim yönlendiricisi bilgi vermeye değil, yönlendirmeye daha fazla
ağırlık verdi.

9.

Yönlendirici olumlu geri bildirimler vermekteydi.

10. Yönlendirici yalnızca gerektiğinde müdahale etti.

11. Oturumun uygulanışı konu içeriğini öğrenmemde katkı sağladı.
12. Bu senaryonun oturumlarından memnun ayrıldım.

12 soru 5 başlık altında
sınıflandırıldı
a)
b)

c)

PDÖ olgularının yapısı (Soru 2, 3)
2)

Senaryo ile ilgili sorular beni araştırmaya yöneltti.

3)

Senaryonun yapısı, öğrenim hedeflerini çıkarmaya uygundu.

8.

Eğitim yönlendiricisi bilgi vermeye değil, yönlendirmeye daha fazla ağırlık verdi.

9.

Yönlendirici olumlu geri bildirimler vermekteydi.

10.

Yönlendirici yalnızca gerektiğinde müdahale etti.

Yönlendiricinin tutumu (Soru 8, 9,10)

Fiziksel şartlar (Soru 1, 7)
(Sınıf, öğrenci sayısı, eğitim materyalleri… vb. gibi)
1.
7.

d)

e)

Oturum ortamı fizik olarak yeterliydi.
Oturumların süresi yeterliydi.

Öğrenciler arası etkileşim (Soru 4, 5, 6)
4.

Küçük grup çalışmaları öğrenmemi kolaylaştırdı.

5.

Arkadaşlarımla işbirliği içinde oldum.

6.

Tüm arkadaşlar tartışmalara aktif olarak katıldı.

11.

Oturumun uygulanışı konu içeriğini öğrenmemde katkı sağladı.

12.

Bu senaryonun oturumlarından memnun ayrıldım.

Toplamda değerlendirme (Soru 11, 12).

• Beş ana başlık altında kategorize
edilen bu 12 madde Graphpad®
programı kullanılarak ANOVA ve
sonrasında Tukey testi ile
değerlendirildi.

Bulgular
• Toplam 1583 geribildirim
– Birinci sınıf öğrencilerinden 765,
– İkinci sınıf öğrencilerinden 435
– Üçüncü sınıf öğrencilerinden 483
değerlendirme toplanıldı.

PDÖ olgularının yapısı (Soru 2, 3)

Senaryo ile ilgili sorular beni araştırmaya yöneltti.
Senaryonun yapısı, öğrenim hedeflerini çıkarmaya uygundu.

b)

Yönlendiricinin tutumu (Soru 8, 9,10)

Eğitim yönlendiricisi bilgi vermeye değil, yönlendirmeye daha fazla ağırlık verdi.
Yönlendirici olumlu geri bildirimler vermekteydi.
Yönlendirici yalnızca gerektiğinde müdahale etti.

c)

Fiziksel şartlar (Soru 1, 7)
(Sınıf, öğrenci sayısı, eğitim materyalleri… vb. gibi)
1.
7.

Oturum ortamı fizik olarak yeterliydi.
Oturumların süresi yeterliydi.

d)

Öğrenciler arası etkileşim (Soru 4, 5, 6)
Küçük grup çalışmaları öğrenmemi kolaylaştırdı.
Arkadaşlarımla işbirliği içinde oldum.
Tüm arkadaşlar tartışmalara aktif olarak katıldı.

e)

Toplamda değerlendirme (Soru 11, 12).

Oturumun uygulanışı konu içeriğini öğrenmemde katkı sağladı.
Bu senaryonun oturumlarından memnun ayrıldım.

PDÖ olgularının yapısı
Senaryo ile ilgili sorular beni araştırmaya yöneltti.
Senaryonun yapısı, öğrenim hedeflerini çıkarmaya uygundu.

• PDÖ senaryolarının başarısı ile senaryoda verilen sorular
arasında ilişki bulunmaktadır.
• Senaryo öğrencilerin ilgisini çekmeli, kendilerini
geliştirebilecekleri ve verilen sorunu başarı ile
çözebilecekleri bir yapı ile gerçekleştirilmelidir. [i] .
• 1. sınıflar için hazırlanan PDÖ senaryoları tıp fakültesinin
ilk sınıfında olan öğrencilerimiz için daha ilgi çekici olarak
hazırlanabilir. Bu durum ise lise müfredatındaki eğitimleri
ile ilişkili senaryoların hazırlanması ile çözülebilir.
[1] Duch, Barbara, Susan Gron, and Deborah Allen, editors (2001) “The Power of Problem-Based Learning, A Practical ‘How To’ For Teaching
Undergraduate Courses in Any Discipline”, Stylus Publishing, LLC,

Yönlendiricinin tutumu

Eğitim yönlendiricisi bilgi vermeye değil, yönlendirmeye daha fazla ağırlık verdi.
Yönlendirici olumlu geri bildirimler vermekteydi.
Yönlendirici yalnızca gerektiğinde müdahale etti.

• Yönlendiricilik konusunda tecrübeleri düşük olan kişiler bu
konuda sıkıntı çekebilmektedir. Aynı zamanda birçok ilk
sınıf öğrencileri de PDÖ ile yeni tanışmış olmaları nedeni ile
yönlendiricilerinden cevap alamadıkları için sıkıntı
çekebilmektedir.
• PDÖ için alışma dönemi ile ilgili olarak hem yönlendiricilerin
hem de birinci sınıf öğrencileri daha fazla
bilgilendirilebilir.
• Yönlendirici geri bildirimleri; her bir oturum sonrasında;
öğrencilere kısaca ve yapıcı olarak olarak verilmelidir [ii]
[iii].
[ii] Peterson M. A team-based approach to problembased learning: An evaluation of structured team problem olving. Journal on Excellence in
College Teaching. 1997;
[iii] Sheive L, Metivier LG. A participant’s guide to STePS. 4th ed. Baldwinsville, NY: STePS Associates, 1994.

c)

Fiziksel şartlar (Soru 1, 7)

Oturum ortamı fizik olarak yeterliydi.
Oturumların süresi yeterliydi.

• 1. sınıfların öğrenci sayısı 287,
• 2. sınıfların öğrenci sayısı 156
• 3. sınıfların öğrenci sayısı 189.
• Her oturum grubu için öğrenci sayısı eşit tutulmaya
çalışıldı.
•Fiziksel şartlar PDÖ’ler için çok önemli bir bileşendir.
Eksiklikleri durumunda PDÖ başarısında azalma
kaçınılmazdır [iv]
[iv] Stjernquist M, Crang Svalenius E, Educ Health (Abingdon). 2007 May;20(1):15. Epub 2007 Apr 18.Applying the case method for teaching within the health professions--teaching
the students.

d)

Öğrenciler arası etkileşim

Küçük grup çalışmaları öğrenmemi kolaylaştırdı.
Arkadaşlarımla işbirliği içinde oldum.
Tüm arkadaşlar tartışmalara aktif olarak katıldı.

•PDÖ oturumunun işleneceği sınıftaki insanların
birbirlerini tanımaları PDÖ eğitiminin önemli bir
komponentidir [v][vi][vii].
•Yönlendirici mutlaka ısınma konusunda hassas
olmalıdır.
•Yönlendirici tüm öğrencilerin eşit katılımı konusunda
daha dikkatli olmalıdır.
[v] Kalain, HA, Mullan, PB. Exploratory factor analysis of students’ ratings of a problem based learning curriculum. Acad Med. 1996;71(4):390-2
[vi] Hitchock, MA, Anderson, AS. Dealing with dysfunctional tutorial groups. Teaching and Learning in Medicine. 1997;9(1):19-24.
[vii] Tipping J, Freeman RF, Rachlis AR. Using faculty and student perceptions of group dynamics to develop recommendations for PBL. Acad Med. 1995;70(11): 1050-2.

e)

Toplamda değerlendirme (Soru 11, 12).

Oturumun uygulanışı konu içeriğini öğrenmemde katkı sağladı.
Bu senaryonun oturumlarından memnun ayrıldım.

• Öğrenciler genel olarak PDÖ’den
memnun olduklarını belirttiler.

Sonuç:
• Birinci sınıf öğrencileri ile ikinci ve üçüncü sınıf
öğrencileri arasındaki oluşan bu farklar
öğrencilerin lise eğitimi sonrasında yeni bir
eğitim modeli ve aynı zamanda yeni bir içerik ile
karşılaşmaları olabilir.

• Birinci sınıf öğrencilerinin kontenjanlarının ikinci
ve üçüncü sınıflara göre yüksek olması birbirleri
ile tanışmalarında zorluklara neden
olabilmektedir ve bu da küçük grup çalışmalarına
katılımda çekincelere neden olabilir.

Sonuç:
• Birinci sınıf PDÖ senaryolarının lise biyoloji
eğitim müfredatları ile uyumlu olarak
gerçekleştirilmesi
• Tıp fakültesi kontenjanlarının ve fiziki yapılarının
PDÖ senaryolarının uygulanabilirliliğini
karşılayabilecek nitelik ve nicelikte olması
• Tıp fakültesine yeni başlayan öğrenci ve öğretim
üyeleri için uyum kurslarının gerçekleştirilmesi
PDÖ oturumlarının verimliliğini ve kalitesinin
artmasında katkıda bulunacaktır.

Teşekkürler..


Slide 2

SELÇUK ÜNİVERSİTESİ MERAM TIP FAKÜLTESİ İLK ÜÇ
SINIFINDAKİ ÖĞRENCİLERİN GÖZÜYLE PDÖ
OTURUMLARININ ANALİZİ
Burak Cem SONER*, Nazan KARAOĞLU, Yusuf MISTIK, Muzaffer ŞEKER.

Tıp Eğitimi ve Bilişimi Anabilim Dalı, Selçuk Üniversitesi Meram Tıp Fakültesi
Konya

Giriş:
• Probleme dayalı öğrenim (PDÖ), öğrencilerin
küçük gruplar halinde, öğrenci merkezli bir
süreçte, problem çözme becerisi ve kendi
kendine öğrenme becerisi kazandırmayı
amaçlayan bir öğrenim yöntemidir.
• Ülkemizde tıp eğitimi sistemine farklı
derecelerde adapte edilmiştir.

Probleme Dayalı Öğrenmenin Dört
Bileşeni
A. Senaryo (Problem)
B. Öğrenci
C. Eğitim yönlendiricisi,
D. Değerlendirme
Bu bileşenlerin birbirini tamamlayıcı ve destekleyici
özellikte olması, rollerin başarıyla uygulanması
sürecin etkin ve amaca yönelik gerçekleşmesini
sağlar.*
Dolmans, Snellen-Balendong, Wolfhagen, van der Vleuten, 1997;
Wood, 2003

• Çalışmamızda 2008–2009 akademik
yılı içerisinde ilk üç sınıf
öğrencilerinin PDÖ oturumları
sonrasında verdikleri yazılı
geribildirimleri değerlendirmeyi
amaçladık.

Yöntem
• Çalışma 2008–2009 akademik yılı
içerisinde toplam 632
– 1.sınıf= 287,
– 2.sınıf= 156,
– 3.sınıf= 189
tıp fakültesi öğrencisi ile oluşturdu.

Yöntem
Değerlendirmede, her PDÖ senaryosu
için üç oturumun sonunda gönüllülük
temelinde 12 maddeden oluşmuş
• Katılmıyorum (1 puan),
• Kararsızım (2 puan)
• Katılıyorum (3 puan)
şeklinde değerlendirebilecekleri
geribildirimler kullanıldı.

Geri bildirim soruları
1.

Oturum ortamı fizik olarak yeterliydi.

2.

Senaryo ile ilgili sorular beni araştırmaya yöneltti.

3.

Senaryonun yapısı, öğrenim hedeflerini çıkarmaya uygundu.

4.

Küçük grup çalışmaları öğrenmemi kolaylaştırdı.

5.

Arkadaşlarımla işbirliği içinde oldum.

6.

Tüm arkadaşlar tartışmalara aktif olarak katıldı.

7.

Oturumların süresi yeterliydi.

8.

Eğitim yönlendiricisi bilgi vermeye değil, yönlendirmeye daha fazla
ağırlık verdi.

9.

Yönlendirici olumlu geri bildirimler vermekteydi.

10. Yönlendirici yalnızca gerektiğinde müdahale etti.

11. Oturumun uygulanışı konu içeriğini öğrenmemde katkı sağladı.
12. Bu senaryonun oturumlarından memnun ayrıldım.

12 soru 5 başlık altında
sınıflandırıldı
a)
b)

c)

PDÖ olgularının yapısı (Soru 2, 3)
2)

Senaryo ile ilgili sorular beni araştırmaya yöneltti.

3)

Senaryonun yapısı, öğrenim hedeflerini çıkarmaya uygundu.

8.

Eğitim yönlendiricisi bilgi vermeye değil, yönlendirmeye daha fazla ağırlık verdi.

9.

Yönlendirici olumlu geri bildirimler vermekteydi.

10.

Yönlendirici yalnızca gerektiğinde müdahale etti.

Yönlendiricinin tutumu (Soru 8, 9,10)

Fiziksel şartlar (Soru 1, 7)
(Sınıf, öğrenci sayısı, eğitim materyalleri… vb. gibi)
1.
7.

d)

e)

Oturum ortamı fizik olarak yeterliydi.
Oturumların süresi yeterliydi.

Öğrenciler arası etkileşim (Soru 4, 5, 6)
4.

Küçük grup çalışmaları öğrenmemi kolaylaştırdı.

5.

Arkadaşlarımla işbirliği içinde oldum.

6.

Tüm arkadaşlar tartışmalara aktif olarak katıldı.

11.

Oturumun uygulanışı konu içeriğini öğrenmemde katkı sağladı.

12.

Bu senaryonun oturumlarından memnun ayrıldım.

Toplamda değerlendirme (Soru 11, 12).

• Beş ana başlık altında kategorize
edilen bu 12 madde Graphpad®
programı kullanılarak ANOVA ve
sonrasında Tukey testi ile
değerlendirildi.

Bulgular
• Toplam 1583 geribildirim
– Birinci sınıf öğrencilerinden 765,
– İkinci sınıf öğrencilerinden 435
– Üçüncü sınıf öğrencilerinden 483
değerlendirme toplanıldı.

PDÖ olgularının yapısı (Soru 2, 3)

Senaryo ile ilgili sorular beni araştırmaya yöneltti.
Senaryonun yapısı, öğrenim hedeflerini çıkarmaya uygundu.

b)

Yönlendiricinin tutumu (Soru 8, 9,10)

Eğitim yönlendiricisi bilgi vermeye değil, yönlendirmeye daha fazla ağırlık verdi.
Yönlendirici olumlu geri bildirimler vermekteydi.
Yönlendirici yalnızca gerektiğinde müdahale etti.

c)

Fiziksel şartlar (Soru 1, 7)
(Sınıf, öğrenci sayısı, eğitim materyalleri… vb. gibi)
1.
7.

Oturum ortamı fizik olarak yeterliydi.
Oturumların süresi yeterliydi.

d)

Öğrenciler arası etkileşim (Soru 4, 5, 6)
Küçük grup çalışmaları öğrenmemi kolaylaştırdı.
Arkadaşlarımla işbirliği içinde oldum.
Tüm arkadaşlar tartışmalara aktif olarak katıldı.

e)

Toplamda değerlendirme (Soru 11, 12).

Oturumun uygulanışı konu içeriğini öğrenmemde katkı sağladı.
Bu senaryonun oturumlarından memnun ayrıldım.

PDÖ olgularının yapısı
Senaryo ile ilgili sorular beni araştırmaya yöneltti.
Senaryonun yapısı, öğrenim hedeflerini çıkarmaya uygundu.

• PDÖ senaryolarının başarısı ile senaryoda verilen sorular
arasında ilişki bulunmaktadır.
• Senaryo öğrencilerin ilgisini çekmeli, kendilerini
geliştirebilecekleri ve verilen sorunu başarı ile
çözebilecekleri bir yapı ile gerçekleştirilmelidir. [i] .
• 1. sınıflar için hazırlanan PDÖ senaryoları tıp fakültesinin
ilk sınıfında olan öğrencilerimiz için daha ilgi çekici olarak
hazırlanabilir. Bu durum ise lise müfredatındaki eğitimleri
ile ilişkili senaryoların hazırlanması ile çözülebilir.
[1] Duch, Barbara, Susan Gron, and Deborah Allen, editors (2001) “The Power of Problem-Based Learning, A Practical ‘How To’ For Teaching
Undergraduate Courses in Any Discipline”, Stylus Publishing, LLC,

Yönlendiricinin tutumu

Eğitim yönlendiricisi bilgi vermeye değil, yönlendirmeye daha fazla ağırlık verdi.
Yönlendirici olumlu geri bildirimler vermekteydi.
Yönlendirici yalnızca gerektiğinde müdahale etti.

• Yönlendiricilik konusunda tecrübeleri düşük olan kişiler bu
konuda sıkıntı çekebilmektedir. Aynı zamanda birçok ilk
sınıf öğrencileri de PDÖ ile yeni tanışmış olmaları nedeni ile
yönlendiricilerinden cevap alamadıkları için sıkıntı
çekebilmektedir.
• PDÖ için alışma dönemi ile ilgili olarak hem yönlendiricilerin
hem de birinci sınıf öğrencileri daha fazla
bilgilendirilebilir.
• Yönlendirici geri bildirimleri; her bir oturum sonrasında;
öğrencilere kısaca ve yapıcı olarak olarak verilmelidir [ii]
[iii].
[ii] Peterson M. A team-based approach to problembased learning: An evaluation of structured team problem olving. Journal on Excellence in
College Teaching. 1997;
[iii] Sheive L, Metivier LG. A participant’s guide to STePS. 4th ed. Baldwinsville, NY: STePS Associates, 1994.

c)

Fiziksel şartlar (Soru 1, 7)

Oturum ortamı fizik olarak yeterliydi.
Oturumların süresi yeterliydi.

• 1. sınıfların öğrenci sayısı 287,
• 2. sınıfların öğrenci sayısı 156
• 3. sınıfların öğrenci sayısı 189.
• Her oturum grubu için öğrenci sayısı eşit tutulmaya
çalışıldı.
•Fiziksel şartlar PDÖ’ler için çok önemli bir bileşendir.
Eksiklikleri durumunda PDÖ başarısında azalma
kaçınılmazdır [iv]
[iv] Stjernquist M, Crang Svalenius E, Educ Health (Abingdon). 2007 May;20(1):15. Epub 2007 Apr 18.Applying the case method for teaching within the health professions--teaching
the students.

d)

Öğrenciler arası etkileşim

Küçük grup çalışmaları öğrenmemi kolaylaştırdı.
Arkadaşlarımla işbirliği içinde oldum.
Tüm arkadaşlar tartışmalara aktif olarak katıldı.

•PDÖ oturumunun işleneceği sınıftaki insanların
birbirlerini tanımaları PDÖ eğitiminin önemli bir
komponentidir [v][vi][vii].
•Yönlendirici mutlaka ısınma konusunda hassas
olmalıdır.
•Yönlendirici tüm öğrencilerin eşit katılımı konusunda
daha dikkatli olmalıdır.
[v] Kalain, HA, Mullan, PB. Exploratory factor analysis of students’ ratings of a problem based learning curriculum. Acad Med. 1996;71(4):390-2
[vi] Hitchock, MA, Anderson, AS. Dealing with dysfunctional tutorial groups. Teaching and Learning in Medicine. 1997;9(1):19-24.
[vii] Tipping J, Freeman RF, Rachlis AR. Using faculty and student perceptions of group dynamics to develop recommendations for PBL. Acad Med. 1995;70(11): 1050-2.

e)

Toplamda değerlendirme (Soru 11, 12).

Oturumun uygulanışı konu içeriğini öğrenmemde katkı sağladı.
Bu senaryonun oturumlarından memnun ayrıldım.

• Öğrenciler genel olarak PDÖ’den
memnun olduklarını belirttiler.

Sonuç:
• Birinci sınıf öğrencileri ile ikinci ve üçüncü sınıf
öğrencileri arasındaki oluşan bu farklar
öğrencilerin lise eğitimi sonrasında yeni bir
eğitim modeli ve aynı zamanda yeni bir içerik ile
karşılaşmaları olabilir.

• Birinci sınıf öğrencilerinin kontenjanlarının ikinci
ve üçüncü sınıflara göre yüksek olması birbirleri
ile tanışmalarında zorluklara neden
olabilmektedir ve bu da küçük grup çalışmalarına
katılımda çekincelere neden olabilir.

Sonuç:
• Birinci sınıf PDÖ senaryolarının lise biyoloji
eğitim müfredatları ile uyumlu olarak
gerçekleştirilmesi
• Tıp fakültesi kontenjanlarının ve fiziki yapılarının
PDÖ senaryolarının uygulanabilirliliğini
karşılayabilecek nitelik ve nicelikte olması
• Tıp fakültesine yeni başlayan öğrenci ve öğretim
üyeleri için uyum kurslarının gerçekleştirilmesi
PDÖ oturumlarının verimliliğini ve kalitesinin
artmasında katkıda bulunacaktır.

Teşekkürler..


Slide 3

SELÇUK ÜNİVERSİTESİ MERAM TIP FAKÜLTESİ İLK ÜÇ
SINIFINDAKİ ÖĞRENCİLERİN GÖZÜYLE PDÖ
OTURUMLARININ ANALİZİ
Burak Cem SONER*, Nazan KARAOĞLU, Yusuf MISTIK, Muzaffer ŞEKER.

Tıp Eğitimi ve Bilişimi Anabilim Dalı, Selçuk Üniversitesi Meram Tıp Fakültesi
Konya

Giriş:
• Probleme dayalı öğrenim (PDÖ), öğrencilerin
küçük gruplar halinde, öğrenci merkezli bir
süreçte, problem çözme becerisi ve kendi
kendine öğrenme becerisi kazandırmayı
amaçlayan bir öğrenim yöntemidir.
• Ülkemizde tıp eğitimi sistemine farklı
derecelerde adapte edilmiştir.

Probleme Dayalı Öğrenmenin Dört
Bileşeni
A. Senaryo (Problem)
B. Öğrenci
C. Eğitim yönlendiricisi,
D. Değerlendirme
Bu bileşenlerin birbirini tamamlayıcı ve destekleyici
özellikte olması, rollerin başarıyla uygulanması
sürecin etkin ve amaca yönelik gerçekleşmesini
sağlar.*
Dolmans, Snellen-Balendong, Wolfhagen, van der Vleuten, 1997;
Wood, 2003

• Çalışmamızda 2008–2009 akademik
yılı içerisinde ilk üç sınıf
öğrencilerinin PDÖ oturumları
sonrasında verdikleri yazılı
geribildirimleri değerlendirmeyi
amaçladık.

Yöntem
• Çalışma 2008–2009 akademik yılı
içerisinde toplam 632
– 1.sınıf= 287,
– 2.sınıf= 156,
– 3.sınıf= 189
tıp fakültesi öğrencisi ile oluşturdu.

Yöntem
Değerlendirmede, her PDÖ senaryosu
için üç oturumun sonunda gönüllülük
temelinde 12 maddeden oluşmuş
• Katılmıyorum (1 puan),
• Kararsızım (2 puan)
• Katılıyorum (3 puan)
şeklinde değerlendirebilecekleri
geribildirimler kullanıldı.

Geri bildirim soruları
1.

Oturum ortamı fizik olarak yeterliydi.

2.

Senaryo ile ilgili sorular beni araştırmaya yöneltti.

3.

Senaryonun yapısı, öğrenim hedeflerini çıkarmaya uygundu.

4.

Küçük grup çalışmaları öğrenmemi kolaylaştırdı.

5.

Arkadaşlarımla işbirliği içinde oldum.

6.

Tüm arkadaşlar tartışmalara aktif olarak katıldı.

7.

Oturumların süresi yeterliydi.

8.

Eğitim yönlendiricisi bilgi vermeye değil, yönlendirmeye daha fazla
ağırlık verdi.

9.

Yönlendirici olumlu geri bildirimler vermekteydi.

10. Yönlendirici yalnızca gerektiğinde müdahale etti.

11. Oturumun uygulanışı konu içeriğini öğrenmemde katkı sağladı.
12. Bu senaryonun oturumlarından memnun ayrıldım.

12 soru 5 başlık altında
sınıflandırıldı
a)
b)

c)

PDÖ olgularının yapısı (Soru 2, 3)
2)

Senaryo ile ilgili sorular beni araştırmaya yöneltti.

3)

Senaryonun yapısı, öğrenim hedeflerini çıkarmaya uygundu.

8.

Eğitim yönlendiricisi bilgi vermeye değil, yönlendirmeye daha fazla ağırlık verdi.

9.

Yönlendirici olumlu geri bildirimler vermekteydi.

10.

Yönlendirici yalnızca gerektiğinde müdahale etti.

Yönlendiricinin tutumu (Soru 8, 9,10)

Fiziksel şartlar (Soru 1, 7)
(Sınıf, öğrenci sayısı, eğitim materyalleri… vb. gibi)
1.
7.

d)

e)

Oturum ortamı fizik olarak yeterliydi.
Oturumların süresi yeterliydi.

Öğrenciler arası etkileşim (Soru 4, 5, 6)
4.

Küçük grup çalışmaları öğrenmemi kolaylaştırdı.

5.

Arkadaşlarımla işbirliği içinde oldum.

6.

Tüm arkadaşlar tartışmalara aktif olarak katıldı.

11.

Oturumun uygulanışı konu içeriğini öğrenmemde katkı sağladı.

12.

Bu senaryonun oturumlarından memnun ayrıldım.

Toplamda değerlendirme (Soru 11, 12).

• Beş ana başlık altında kategorize
edilen bu 12 madde Graphpad®
programı kullanılarak ANOVA ve
sonrasında Tukey testi ile
değerlendirildi.

Bulgular
• Toplam 1583 geribildirim
– Birinci sınıf öğrencilerinden 765,
– İkinci sınıf öğrencilerinden 435
– Üçüncü sınıf öğrencilerinden 483
değerlendirme toplanıldı.

PDÖ olgularının yapısı (Soru 2, 3)

Senaryo ile ilgili sorular beni araştırmaya yöneltti.
Senaryonun yapısı, öğrenim hedeflerini çıkarmaya uygundu.

b)

Yönlendiricinin tutumu (Soru 8, 9,10)

Eğitim yönlendiricisi bilgi vermeye değil, yönlendirmeye daha fazla ağırlık verdi.
Yönlendirici olumlu geri bildirimler vermekteydi.
Yönlendirici yalnızca gerektiğinde müdahale etti.

c)

Fiziksel şartlar (Soru 1, 7)
(Sınıf, öğrenci sayısı, eğitim materyalleri… vb. gibi)
1.
7.

Oturum ortamı fizik olarak yeterliydi.
Oturumların süresi yeterliydi.

d)

Öğrenciler arası etkileşim (Soru 4, 5, 6)
Küçük grup çalışmaları öğrenmemi kolaylaştırdı.
Arkadaşlarımla işbirliği içinde oldum.
Tüm arkadaşlar tartışmalara aktif olarak katıldı.

e)

Toplamda değerlendirme (Soru 11, 12).

Oturumun uygulanışı konu içeriğini öğrenmemde katkı sağladı.
Bu senaryonun oturumlarından memnun ayrıldım.

PDÖ olgularının yapısı
Senaryo ile ilgili sorular beni araştırmaya yöneltti.
Senaryonun yapısı, öğrenim hedeflerini çıkarmaya uygundu.

• PDÖ senaryolarının başarısı ile senaryoda verilen sorular
arasında ilişki bulunmaktadır.
• Senaryo öğrencilerin ilgisini çekmeli, kendilerini
geliştirebilecekleri ve verilen sorunu başarı ile
çözebilecekleri bir yapı ile gerçekleştirilmelidir. [i] .
• 1. sınıflar için hazırlanan PDÖ senaryoları tıp fakültesinin
ilk sınıfında olan öğrencilerimiz için daha ilgi çekici olarak
hazırlanabilir. Bu durum ise lise müfredatındaki eğitimleri
ile ilişkili senaryoların hazırlanması ile çözülebilir.
[1] Duch, Barbara, Susan Gron, and Deborah Allen, editors (2001) “The Power of Problem-Based Learning, A Practical ‘How To’ For Teaching
Undergraduate Courses in Any Discipline”, Stylus Publishing, LLC,

Yönlendiricinin tutumu

Eğitim yönlendiricisi bilgi vermeye değil, yönlendirmeye daha fazla ağırlık verdi.
Yönlendirici olumlu geri bildirimler vermekteydi.
Yönlendirici yalnızca gerektiğinde müdahale etti.

• Yönlendiricilik konusunda tecrübeleri düşük olan kişiler bu
konuda sıkıntı çekebilmektedir. Aynı zamanda birçok ilk
sınıf öğrencileri de PDÖ ile yeni tanışmış olmaları nedeni ile
yönlendiricilerinden cevap alamadıkları için sıkıntı
çekebilmektedir.
• PDÖ için alışma dönemi ile ilgili olarak hem yönlendiricilerin
hem de birinci sınıf öğrencileri daha fazla
bilgilendirilebilir.
• Yönlendirici geri bildirimleri; her bir oturum sonrasında;
öğrencilere kısaca ve yapıcı olarak olarak verilmelidir [ii]
[iii].
[ii] Peterson M. A team-based approach to problembased learning: An evaluation of structured team problem olving. Journal on Excellence in
College Teaching. 1997;
[iii] Sheive L, Metivier LG. A participant’s guide to STePS. 4th ed. Baldwinsville, NY: STePS Associates, 1994.

c)

Fiziksel şartlar (Soru 1, 7)

Oturum ortamı fizik olarak yeterliydi.
Oturumların süresi yeterliydi.

• 1. sınıfların öğrenci sayısı 287,
• 2. sınıfların öğrenci sayısı 156
• 3. sınıfların öğrenci sayısı 189.
• Her oturum grubu için öğrenci sayısı eşit tutulmaya
çalışıldı.
•Fiziksel şartlar PDÖ’ler için çok önemli bir bileşendir.
Eksiklikleri durumunda PDÖ başarısında azalma
kaçınılmazdır [iv]
[iv] Stjernquist M, Crang Svalenius E, Educ Health (Abingdon). 2007 May;20(1):15. Epub 2007 Apr 18.Applying the case method for teaching within the health professions--teaching
the students.

d)

Öğrenciler arası etkileşim

Küçük grup çalışmaları öğrenmemi kolaylaştırdı.
Arkadaşlarımla işbirliği içinde oldum.
Tüm arkadaşlar tartışmalara aktif olarak katıldı.

•PDÖ oturumunun işleneceği sınıftaki insanların
birbirlerini tanımaları PDÖ eğitiminin önemli bir
komponentidir [v][vi][vii].
•Yönlendirici mutlaka ısınma konusunda hassas
olmalıdır.
•Yönlendirici tüm öğrencilerin eşit katılımı konusunda
daha dikkatli olmalıdır.
[v] Kalain, HA, Mullan, PB. Exploratory factor analysis of students’ ratings of a problem based learning curriculum. Acad Med. 1996;71(4):390-2
[vi] Hitchock, MA, Anderson, AS. Dealing with dysfunctional tutorial groups. Teaching and Learning in Medicine. 1997;9(1):19-24.
[vii] Tipping J, Freeman RF, Rachlis AR. Using faculty and student perceptions of group dynamics to develop recommendations for PBL. Acad Med. 1995;70(11): 1050-2.

e)

Toplamda değerlendirme (Soru 11, 12).

Oturumun uygulanışı konu içeriğini öğrenmemde katkı sağladı.
Bu senaryonun oturumlarından memnun ayrıldım.

• Öğrenciler genel olarak PDÖ’den
memnun olduklarını belirttiler.

Sonuç:
• Birinci sınıf öğrencileri ile ikinci ve üçüncü sınıf
öğrencileri arasındaki oluşan bu farklar
öğrencilerin lise eğitimi sonrasında yeni bir
eğitim modeli ve aynı zamanda yeni bir içerik ile
karşılaşmaları olabilir.

• Birinci sınıf öğrencilerinin kontenjanlarının ikinci
ve üçüncü sınıflara göre yüksek olması birbirleri
ile tanışmalarında zorluklara neden
olabilmektedir ve bu da küçük grup çalışmalarına
katılımda çekincelere neden olabilir.

Sonuç:
• Birinci sınıf PDÖ senaryolarının lise biyoloji
eğitim müfredatları ile uyumlu olarak
gerçekleştirilmesi
• Tıp fakültesi kontenjanlarının ve fiziki yapılarının
PDÖ senaryolarının uygulanabilirliliğini
karşılayabilecek nitelik ve nicelikte olması
• Tıp fakültesine yeni başlayan öğrenci ve öğretim
üyeleri için uyum kurslarının gerçekleştirilmesi
PDÖ oturumlarının verimliliğini ve kalitesinin
artmasında katkıda bulunacaktır.

Teşekkürler..


Slide 4

SELÇUK ÜNİVERSİTESİ MERAM TIP FAKÜLTESİ İLK ÜÇ
SINIFINDAKİ ÖĞRENCİLERİN GÖZÜYLE PDÖ
OTURUMLARININ ANALİZİ
Burak Cem SONER*, Nazan KARAOĞLU, Yusuf MISTIK, Muzaffer ŞEKER.

Tıp Eğitimi ve Bilişimi Anabilim Dalı, Selçuk Üniversitesi Meram Tıp Fakültesi
Konya

Giriş:
• Probleme dayalı öğrenim (PDÖ), öğrencilerin
küçük gruplar halinde, öğrenci merkezli bir
süreçte, problem çözme becerisi ve kendi
kendine öğrenme becerisi kazandırmayı
amaçlayan bir öğrenim yöntemidir.
• Ülkemizde tıp eğitimi sistemine farklı
derecelerde adapte edilmiştir.

Probleme Dayalı Öğrenmenin Dört
Bileşeni
A. Senaryo (Problem)
B. Öğrenci
C. Eğitim yönlendiricisi,
D. Değerlendirme
Bu bileşenlerin birbirini tamamlayıcı ve destekleyici
özellikte olması, rollerin başarıyla uygulanması
sürecin etkin ve amaca yönelik gerçekleşmesini
sağlar.*
Dolmans, Snellen-Balendong, Wolfhagen, van der Vleuten, 1997;
Wood, 2003

• Çalışmamızda 2008–2009 akademik
yılı içerisinde ilk üç sınıf
öğrencilerinin PDÖ oturumları
sonrasında verdikleri yazılı
geribildirimleri değerlendirmeyi
amaçladık.

Yöntem
• Çalışma 2008–2009 akademik yılı
içerisinde toplam 632
– 1.sınıf= 287,
– 2.sınıf= 156,
– 3.sınıf= 189
tıp fakültesi öğrencisi ile oluşturdu.

Yöntem
Değerlendirmede, her PDÖ senaryosu
için üç oturumun sonunda gönüllülük
temelinde 12 maddeden oluşmuş
• Katılmıyorum (1 puan),
• Kararsızım (2 puan)
• Katılıyorum (3 puan)
şeklinde değerlendirebilecekleri
geribildirimler kullanıldı.

Geri bildirim soruları
1.

Oturum ortamı fizik olarak yeterliydi.

2.

Senaryo ile ilgili sorular beni araştırmaya yöneltti.

3.

Senaryonun yapısı, öğrenim hedeflerini çıkarmaya uygundu.

4.

Küçük grup çalışmaları öğrenmemi kolaylaştırdı.

5.

Arkadaşlarımla işbirliği içinde oldum.

6.

Tüm arkadaşlar tartışmalara aktif olarak katıldı.

7.

Oturumların süresi yeterliydi.

8.

Eğitim yönlendiricisi bilgi vermeye değil, yönlendirmeye daha fazla
ağırlık verdi.

9.

Yönlendirici olumlu geri bildirimler vermekteydi.

10. Yönlendirici yalnızca gerektiğinde müdahale etti.

11. Oturumun uygulanışı konu içeriğini öğrenmemde katkı sağladı.
12. Bu senaryonun oturumlarından memnun ayrıldım.

12 soru 5 başlık altında
sınıflandırıldı
a)
b)

c)

PDÖ olgularının yapısı (Soru 2, 3)
2)

Senaryo ile ilgili sorular beni araştırmaya yöneltti.

3)

Senaryonun yapısı, öğrenim hedeflerini çıkarmaya uygundu.

8.

Eğitim yönlendiricisi bilgi vermeye değil, yönlendirmeye daha fazla ağırlık verdi.

9.

Yönlendirici olumlu geri bildirimler vermekteydi.

10.

Yönlendirici yalnızca gerektiğinde müdahale etti.

Yönlendiricinin tutumu (Soru 8, 9,10)

Fiziksel şartlar (Soru 1, 7)
(Sınıf, öğrenci sayısı, eğitim materyalleri… vb. gibi)
1.
7.

d)

e)

Oturum ortamı fizik olarak yeterliydi.
Oturumların süresi yeterliydi.

Öğrenciler arası etkileşim (Soru 4, 5, 6)
4.

Küçük grup çalışmaları öğrenmemi kolaylaştırdı.

5.

Arkadaşlarımla işbirliği içinde oldum.

6.

Tüm arkadaşlar tartışmalara aktif olarak katıldı.

11.

Oturumun uygulanışı konu içeriğini öğrenmemde katkı sağladı.

12.

Bu senaryonun oturumlarından memnun ayrıldım.

Toplamda değerlendirme (Soru 11, 12).

• Beş ana başlık altında kategorize
edilen bu 12 madde Graphpad®
programı kullanılarak ANOVA ve
sonrasında Tukey testi ile
değerlendirildi.

Bulgular
• Toplam 1583 geribildirim
– Birinci sınıf öğrencilerinden 765,
– İkinci sınıf öğrencilerinden 435
– Üçüncü sınıf öğrencilerinden 483
değerlendirme toplanıldı.

PDÖ olgularının yapısı (Soru 2, 3)

Senaryo ile ilgili sorular beni araştırmaya yöneltti.
Senaryonun yapısı, öğrenim hedeflerini çıkarmaya uygundu.

b)

Yönlendiricinin tutumu (Soru 8, 9,10)

Eğitim yönlendiricisi bilgi vermeye değil, yönlendirmeye daha fazla ağırlık verdi.
Yönlendirici olumlu geri bildirimler vermekteydi.
Yönlendirici yalnızca gerektiğinde müdahale etti.

c)

Fiziksel şartlar (Soru 1, 7)
(Sınıf, öğrenci sayısı, eğitim materyalleri… vb. gibi)
1.
7.

Oturum ortamı fizik olarak yeterliydi.
Oturumların süresi yeterliydi.

d)

Öğrenciler arası etkileşim (Soru 4, 5, 6)
Küçük grup çalışmaları öğrenmemi kolaylaştırdı.
Arkadaşlarımla işbirliği içinde oldum.
Tüm arkadaşlar tartışmalara aktif olarak katıldı.

e)

Toplamda değerlendirme (Soru 11, 12).

Oturumun uygulanışı konu içeriğini öğrenmemde katkı sağladı.
Bu senaryonun oturumlarından memnun ayrıldım.

PDÖ olgularının yapısı
Senaryo ile ilgili sorular beni araştırmaya yöneltti.
Senaryonun yapısı, öğrenim hedeflerini çıkarmaya uygundu.

• PDÖ senaryolarının başarısı ile senaryoda verilen sorular
arasında ilişki bulunmaktadır.
• Senaryo öğrencilerin ilgisini çekmeli, kendilerini
geliştirebilecekleri ve verilen sorunu başarı ile
çözebilecekleri bir yapı ile gerçekleştirilmelidir. [i] .
• 1. sınıflar için hazırlanan PDÖ senaryoları tıp fakültesinin
ilk sınıfında olan öğrencilerimiz için daha ilgi çekici olarak
hazırlanabilir. Bu durum ise lise müfredatındaki eğitimleri
ile ilişkili senaryoların hazırlanması ile çözülebilir.
[1] Duch, Barbara, Susan Gron, and Deborah Allen, editors (2001) “The Power of Problem-Based Learning, A Practical ‘How To’ For Teaching
Undergraduate Courses in Any Discipline”, Stylus Publishing, LLC,

Yönlendiricinin tutumu

Eğitim yönlendiricisi bilgi vermeye değil, yönlendirmeye daha fazla ağırlık verdi.
Yönlendirici olumlu geri bildirimler vermekteydi.
Yönlendirici yalnızca gerektiğinde müdahale etti.

• Yönlendiricilik konusunda tecrübeleri düşük olan kişiler bu
konuda sıkıntı çekebilmektedir. Aynı zamanda birçok ilk
sınıf öğrencileri de PDÖ ile yeni tanışmış olmaları nedeni ile
yönlendiricilerinden cevap alamadıkları için sıkıntı
çekebilmektedir.
• PDÖ için alışma dönemi ile ilgili olarak hem yönlendiricilerin
hem de birinci sınıf öğrencileri daha fazla
bilgilendirilebilir.
• Yönlendirici geri bildirimleri; her bir oturum sonrasında;
öğrencilere kısaca ve yapıcı olarak olarak verilmelidir [ii]
[iii].
[ii] Peterson M. A team-based approach to problembased learning: An evaluation of structured team problem olving. Journal on Excellence in
College Teaching. 1997;
[iii] Sheive L, Metivier LG. A participant’s guide to STePS. 4th ed. Baldwinsville, NY: STePS Associates, 1994.

c)

Fiziksel şartlar (Soru 1, 7)

Oturum ortamı fizik olarak yeterliydi.
Oturumların süresi yeterliydi.

• 1. sınıfların öğrenci sayısı 287,
• 2. sınıfların öğrenci sayısı 156
• 3. sınıfların öğrenci sayısı 189.
• Her oturum grubu için öğrenci sayısı eşit tutulmaya
çalışıldı.
•Fiziksel şartlar PDÖ’ler için çok önemli bir bileşendir.
Eksiklikleri durumunda PDÖ başarısında azalma
kaçınılmazdır [iv]
[iv] Stjernquist M, Crang Svalenius E, Educ Health (Abingdon). 2007 May;20(1):15. Epub 2007 Apr 18.Applying the case method for teaching within the health professions--teaching
the students.

d)

Öğrenciler arası etkileşim

Küçük grup çalışmaları öğrenmemi kolaylaştırdı.
Arkadaşlarımla işbirliği içinde oldum.
Tüm arkadaşlar tartışmalara aktif olarak katıldı.

•PDÖ oturumunun işleneceği sınıftaki insanların
birbirlerini tanımaları PDÖ eğitiminin önemli bir
komponentidir [v][vi][vii].
•Yönlendirici mutlaka ısınma konusunda hassas
olmalıdır.
•Yönlendirici tüm öğrencilerin eşit katılımı konusunda
daha dikkatli olmalıdır.
[v] Kalain, HA, Mullan, PB. Exploratory factor analysis of students’ ratings of a problem based learning curriculum. Acad Med. 1996;71(4):390-2
[vi] Hitchock, MA, Anderson, AS. Dealing with dysfunctional tutorial groups. Teaching and Learning in Medicine. 1997;9(1):19-24.
[vii] Tipping J, Freeman RF, Rachlis AR. Using faculty and student perceptions of group dynamics to develop recommendations for PBL. Acad Med. 1995;70(11): 1050-2.

e)

Toplamda değerlendirme (Soru 11, 12).

Oturumun uygulanışı konu içeriğini öğrenmemde katkı sağladı.
Bu senaryonun oturumlarından memnun ayrıldım.

• Öğrenciler genel olarak PDÖ’den
memnun olduklarını belirttiler.

Sonuç:
• Birinci sınıf öğrencileri ile ikinci ve üçüncü sınıf
öğrencileri arasındaki oluşan bu farklar
öğrencilerin lise eğitimi sonrasında yeni bir
eğitim modeli ve aynı zamanda yeni bir içerik ile
karşılaşmaları olabilir.

• Birinci sınıf öğrencilerinin kontenjanlarının ikinci
ve üçüncü sınıflara göre yüksek olması birbirleri
ile tanışmalarında zorluklara neden
olabilmektedir ve bu da küçük grup çalışmalarına
katılımda çekincelere neden olabilir.

Sonuç:
• Birinci sınıf PDÖ senaryolarının lise biyoloji
eğitim müfredatları ile uyumlu olarak
gerçekleştirilmesi
• Tıp fakültesi kontenjanlarının ve fiziki yapılarının
PDÖ senaryolarının uygulanabilirliliğini
karşılayabilecek nitelik ve nicelikte olması
• Tıp fakültesine yeni başlayan öğrenci ve öğretim
üyeleri için uyum kurslarının gerçekleştirilmesi
PDÖ oturumlarının verimliliğini ve kalitesinin
artmasında katkıda bulunacaktır.

Teşekkürler..


Slide 5

SELÇUK ÜNİVERSİTESİ MERAM TIP FAKÜLTESİ İLK ÜÇ
SINIFINDAKİ ÖĞRENCİLERİN GÖZÜYLE PDÖ
OTURUMLARININ ANALİZİ
Burak Cem SONER*, Nazan KARAOĞLU, Yusuf MISTIK, Muzaffer ŞEKER.

Tıp Eğitimi ve Bilişimi Anabilim Dalı, Selçuk Üniversitesi Meram Tıp Fakültesi
Konya

Giriş:
• Probleme dayalı öğrenim (PDÖ), öğrencilerin
küçük gruplar halinde, öğrenci merkezli bir
süreçte, problem çözme becerisi ve kendi
kendine öğrenme becerisi kazandırmayı
amaçlayan bir öğrenim yöntemidir.
• Ülkemizde tıp eğitimi sistemine farklı
derecelerde adapte edilmiştir.

Probleme Dayalı Öğrenmenin Dört
Bileşeni
A. Senaryo (Problem)
B. Öğrenci
C. Eğitim yönlendiricisi,
D. Değerlendirme
Bu bileşenlerin birbirini tamamlayıcı ve destekleyici
özellikte olması, rollerin başarıyla uygulanması
sürecin etkin ve amaca yönelik gerçekleşmesini
sağlar.*
Dolmans, Snellen-Balendong, Wolfhagen, van der Vleuten, 1997;
Wood, 2003

• Çalışmamızda 2008–2009 akademik
yılı içerisinde ilk üç sınıf
öğrencilerinin PDÖ oturumları
sonrasında verdikleri yazılı
geribildirimleri değerlendirmeyi
amaçladık.

Yöntem
• Çalışma 2008–2009 akademik yılı
içerisinde toplam 632
– 1.sınıf= 287,
– 2.sınıf= 156,
– 3.sınıf= 189
tıp fakültesi öğrencisi ile oluşturdu.

Yöntem
Değerlendirmede, her PDÖ senaryosu
için üç oturumun sonunda gönüllülük
temelinde 12 maddeden oluşmuş
• Katılmıyorum (1 puan),
• Kararsızım (2 puan)
• Katılıyorum (3 puan)
şeklinde değerlendirebilecekleri
geribildirimler kullanıldı.

Geri bildirim soruları
1.

Oturum ortamı fizik olarak yeterliydi.

2.

Senaryo ile ilgili sorular beni araştırmaya yöneltti.

3.

Senaryonun yapısı, öğrenim hedeflerini çıkarmaya uygundu.

4.

Küçük grup çalışmaları öğrenmemi kolaylaştırdı.

5.

Arkadaşlarımla işbirliği içinde oldum.

6.

Tüm arkadaşlar tartışmalara aktif olarak katıldı.

7.

Oturumların süresi yeterliydi.

8.

Eğitim yönlendiricisi bilgi vermeye değil, yönlendirmeye daha fazla
ağırlık verdi.

9.

Yönlendirici olumlu geri bildirimler vermekteydi.

10. Yönlendirici yalnızca gerektiğinde müdahale etti.

11. Oturumun uygulanışı konu içeriğini öğrenmemde katkı sağladı.
12. Bu senaryonun oturumlarından memnun ayrıldım.

12 soru 5 başlık altında
sınıflandırıldı
a)
b)

c)

PDÖ olgularının yapısı (Soru 2, 3)
2)

Senaryo ile ilgili sorular beni araştırmaya yöneltti.

3)

Senaryonun yapısı, öğrenim hedeflerini çıkarmaya uygundu.

8.

Eğitim yönlendiricisi bilgi vermeye değil, yönlendirmeye daha fazla ağırlık verdi.

9.

Yönlendirici olumlu geri bildirimler vermekteydi.

10.

Yönlendirici yalnızca gerektiğinde müdahale etti.

Yönlendiricinin tutumu (Soru 8, 9,10)

Fiziksel şartlar (Soru 1, 7)
(Sınıf, öğrenci sayısı, eğitim materyalleri… vb. gibi)
1.
7.

d)

e)

Oturum ortamı fizik olarak yeterliydi.
Oturumların süresi yeterliydi.

Öğrenciler arası etkileşim (Soru 4, 5, 6)
4.

Küçük grup çalışmaları öğrenmemi kolaylaştırdı.

5.

Arkadaşlarımla işbirliği içinde oldum.

6.

Tüm arkadaşlar tartışmalara aktif olarak katıldı.

11.

Oturumun uygulanışı konu içeriğini öğrenmemde katkı sağladı.

12.

Bu senaryonun oturumlarından memnun ayrıldım.

Toplamda değerlendirme (Soru 11, 12).

• Beş ana başlık altında kategorize
edilen bu 12 madde Graphpad®
programı kullanılarak ANOVA ve
sonrasında Tukey testi ile
değerlendirildi.

Bulgular
• Toplam 1583 geribildirim
– Birinci sınıf öğrencilerinden 765,
– İkinci sınıf öğrencilerinden 435
– Üçüncü sınıf öğrencilerinden 483
değerlendirme toplanıldı.

PDÖ olgularının yapısı (Soru 2, 3)

Senaryo ile ilgili sorular beni araştırmaya yöneltti.
Senaryonun yapısı, öğrenim hedeflerini çıkarmaya uygundu.

b)

Yönlendiricinin tutumu (Soru 8, 9,10)

Eğitim yönlendiricisi bilgi vermeye değil, yönlendirmeye daha fazla ağırlık verdi.
Yönlendirici olumlu geri bildirimler vermekteydi.
Yönlendirici yalnızca gerektiğinde müdahale etti.

c)

Fiziksel şartlar (Soru 1, 7)
(Sınıf, öğrenci sayısı, eğitim materyalleri… vb. gibi)
1.
7.

Oturum ortamı fizik olarak yeterliydi.
Oturumların süresi yeterliydi.

d)

Öğrenciler arası etkileşim (Soru 4, 5, 6)
Küçük grup çalışmaları öğrenmemi kolaylaştırdı.
Arkadaşlarımla işbirliği içinde oldum.
Tüm arkadaşlar tartışmalara aktif olarak katıldı.

e)

Toplamda değerlendirme (Soru 11, 12).

Oturumun uygulanışı konu içeriğini öğrenmemde katkı sağladı.
Bu senaryonun oturumlarından memnun ayrıldım.

PDÖ olgularının yapısı
Senaryo ile ilgili sorular beni araştırmaya yöneltti.
Senaryonun yapısı, öğrenim hedeflerini çıkarmaya uygundu.

• PDÖ senaryolarının başarısı ile senaryoda verilen sorular
arasında ilişki bulunmaktadır.
• Senaryo öğrencilerin ilgisini çekmeli, kendilerini
geliştirebilecekleri ve verilen sorunu başarı ile
çözebilecekleri bir yapı ile gerçekleştirilmelidir. [i] .
• 1. sınıflar için hazırlanan PDÖ senaryoları tıp fakültesinin
ilk sınıfında olan öğrencilerimiz için daha ilgi çekici olarak
hazırlanabilir. Bu durum ise lise müfredatındaki eğitimleri
ile ilişkili senaryoların hazırlanması ile çözülebilir.
[1] Duch, Barbara, Susan Gron, and Deborah Allen, editors (2001) “The Power of Problem-Based Learning, A Practical ‘How To’ For Teaching
Undergraduate Courses in Any Discipline”, Stylus Publishing, LLC,

Yönlendiricinin tutumu

Eğitim yönlendiricisi bilgi vermeye değil, yönlendirmeye daha fazla ağırlık verdi.
Yönlendirici olumlu geri bildirimler vermekteydi.
Yönlendirici yalnızca gerektiğinde müdahale etti.

• Yönlendiricilik konusunda tecrübeleri düşük olan kişiler bu
konuda sıkıntı çekebilmektedir. Aynı zamanda birçok ilk
sınıf öğrencileri de PDÖ ile yeni tanışmış olmaları nedeni ile
yönlendiricilerinden cevap alamadıkları için sıkıntı
çekebilmektedir.
• PDÖ için alışma dönemi ile ilgili olarak hem yönlendiricilerin
hem de birinci sınıf öğrencileri daha fazla
bilgilendirilebilir.
• Yönlendirici geri bildirimleri; her bir oturum sonrasında;
öğrencilere kısaca ve yapıcı olarak olarak verilmelidir [ii]
[iii].
[ii] Peterson M. A team-based approach to problembased learning: An evaluation of structured team problem olving. Journal on Excellence in
College Teaching. 1997;
[iii] Sheive L, Metivier LG. A participant’s guide to STePS. 4th ed. Baldwinsville, NY: STePS Associates, 1994.

c)

Fiziksel şartlar (Soru 1, 7)

Oturum ortamı fizik olarak yeterliydi.
Oturumların süresi yeterliydi.

• 1. sınıfların öğrenci sayısı 287,
• 2. sınıfların öğrenci sayısı 156
• 3. sınıfların öğrenci sayısı 189.
• Her oturum grubu için öğrenci sayısı eşit tutulmaya
çalışıldı.
•Fiziksel şartlar PDÖ’ler için çok önemli bir bileşendir.
Eksiklikleri durumunda PDÖ başarısında azalma
kaçınılmazdır [iv]
[iv] Stjernquist M, Crang Svalenius E, Educ Health (Abingdon). 2007 May;20(1):15. Epub 2007 Apr 18.Applying the case method for teaching within the health professions--teaching
the students.

d)

Öğrenciler arası etkileşim

Küçük grup çalışmaları öğrenmemi kolaylaştırdı.
Arkadaşlarımla işbirliği içinde oldum.
Tüm arkadaşlar tartışmalara aktif olarak katıldı.

•PDÖ oturumunun işleneceği sınıftaki insanların
birbirlerini tanımaları PDÖ eğitiminin önemli bir
komponentidir [v][vi][vii].
•Yönlendirici mutlaka ısınma konusunda hassas
olmalıdır.
•Yönlendirici tüm öğrencilerin eşit katılımı konusunda
daha dikkatli olmalıdır.
[v] Kalain, HA, Mullan, PB. Exploratory factor analysis of students’ ratings of a problem based learning curriculum. Acad Med. 1996;71(4):390-2
[vi] Hitchock, MA, Anderson, AS. Dealing with dysfunctional tutorial groups. Teaching and Learning in Medicine. 1997;9(1):19-24.
[vii] Tipping J, Freeman RF, Rachlis AR. Using faculty and student perceptions of group dynamics to develop recommendations for PBL. Acad Med. 1995;70(11): 1050-2.

e)

Toplamda değerlendirme (Soru 11, 12).

Oturumun uygulanışı konu içeriğini öğrenmemde katkı sağladı.
Bu senaryonun oturumlarından memnun ayrıldım.

• Öğrenciler genel olarak PDÖ’den
memnun olduklarını belirttiler.

Sonuç:
• Birinci sınıf öğrencileri ile ikinci ve üçüncü sınıf
öğrencileri arasındaki oluşan bu farklar
öğrencilerin lise eğitimi sonrasında yeni bir
eğitim modeli ve aynı zamanda yeni bir içerik ile
karşılaşmaları olabilir.

• Birinci sınıf öğrencilerinin kontenjanlarının ikinci
ve üçüncü sınıflara göre yüksek olması birbirleri
ile tanışmalarında zorluklara neden
olabilmektedir ve bu da küçük grup çalışmalarına
katılımda çekincelere neden olabilir.

Sonuç:
• Birinci sınıf PDÖ senaryolarının lise biyoloji
eğitim müfredatları ile uyumlu olarak
gerçekleştirilmesi
• Tıp fakültesi kontenjanlarının ve fiziki yapılarının
PDÖ senaryolarının uygulanabilirliliğini
karşılayabilecek nitelik ve nicelikte olması
• Tıp fakültesine yeni başlayan öğrenci ve öğretim
üyeleri için uyum kurslarının gerçekleştirilmesi
PDÖ oturumlarının verimliliğini ve kalitesinin
artmasında katkıda bulunacaktır.

Teşekkürler..


Slide 6

SELÇUK ÜNİVERSİTESİ MERAM TIP FAKÜLTESİ İLK ÜÇ
SINIFINDAKİ ÖĞRENCİLERİN GÖZÜYLE PDÖ
OTURUMLARININ ANALİZİ
Burak Cem SONER*, Nazan KARAOĞLU, Yusuf MISTIK, Muzaffer ŞEKER.

Tıp Eğitimi ve Bilişimi Anabilim Dalı, Selçuk Üniversitesi Meram Tıp Fakültesi
Konya

Giriş:
• Probleme dayalı öğrenim (PDÖ), öğrencilerin
küçük gruplar halinde, öğrenci merkezli bir
süreçte, problem çözme becerisi ve kendi
kendine öğrenme becerisi kazandırmayı
amaçlayan bir öğrenim yöntemidir.
• Ülkemizde tıp eğitimi sistemine farklı
derecelerde adapte edilmiştir.

Probleme Dayalı Öğrenmenin Dört
Bileşeni
A. Senaryo (Problem)
B. Öğrenci
C. Eğitim yönlendiricisi,
D. Değerlendirme
Bu bileşenlerin birbirini tamamlayıcı ve destekleyici
özellikte olması, rollerin başarıyla uygulanması
sürecin etkin ve amaca yönelik gerçekleşmesini
sağlar.*
Dolmans, Snellen-Balendong, Wolfhagen, van der Vleuten, 1997;
Wood, 2003

• Çalışmamızda 2008–2009 akademik
yılı içerisinde ilk üç sınıf
öğrencilerinin PDÖ oturumları
sonrasında verdikleri yazılı
geribildirimleri değerlendirmeyi
amaçladık.

Yöntem
• Çalışma 2008–2009 akademik yılı
içerisinde toplam 632
– 1.sınıf= 287,
– 2.sınıf= 156,
– 3.sınıf= 189
tıp fakültesi öğrencisi ile oluşturdu.

Yöntem
Değerlendirmede, her PDÖ senaryosu
için üç oturumun sonunda gönüllülük
temelinde 12 maddeden oluşmuş
• Katılmıyorum (1 puan),
• Kararsızım (2 puan)
• Katılıyorum (3 puan)
şeklinde değerlendirebilecekleri
geribildirimler kullanıldı.

Geri bildirim soruları
1.

Oturum ortamı fizik olarak yeterliydi.

2.

Senaryo ile ilgili sorular beni araştırmaya yöneltti.

3.

Senaryonun yapısı, öğrenim hedeflerini çıkarmaya uygundu.

4.

Küçük grup çalışmaları öğrenmemi kolaylaştırdı.

5.

Arkadaşlarımla işbirliği içinde oldum.

6.

Tüm arkadaşlar tartışmalara aktif olarak katıldı.

7.

Oturumların süresi yeterliydi.

8.

Eğitim yönlendiricisi bilgi vermeye değil, yönlendirmeye daha fazla
ağırlık verdi.

9.

Yönlendirici olumlu geri bildirimler vermekteydi.

10. Yönlendirici yalnızca gerektiğinde müdahale etti.

11. Oturumun uygulanışı konu içeriğini öğrenmemde katkı sağladı.
12. Bu senaryonun oturumlarından memnun ayrıldım.

12 soru 5 başlık altında
sınıflandırıldı
a)
b)

c)

PDÖ olgularının yapısı (Soru 2, 3)
2)

Senaryo ile ilgili sorular beni araştırmaya yöneltti.

3)

Senaryonun yapısı, öğrenim hedeflerini çıkarmaya uygundu.

8.

Eğitim yönlendiricisi bilgi vermeye değil, yönlendirmeye daha fazla ağırlık verdi.

9.

Yönlendirici olumlu geri bildirimler vermekteydi.

10.

Yönlendirici yalnızca gerektiğinde müdahale etti.

Yönlendiricinin tutumu (Soru 8, 9,10)

Fiziksel şartlar (Soru 1, 7)
(Sınıf, öğrenci sayısı, eğitim materyalleri… vb. gibi)
1.
7.

d)

e)

Oturum ortamı fizik olarak yeterliydi.
Oturumların süresi yeterliydi.

Öğrenciler arası etkileşim (Soru 4, 5, 6)
4.

Küçük grup çalışmaları öğrenmemi kolaylaştırdı.

5.

Arkadaşlarımla işbirliği içinde oldum.

6.

Tüm arkadaşlar tartışmalara aktif olarak katıldı.

11.

Oturumun uygulanışı konu içeriğini öğrenmemde katkı sağladı.

12.

Bu senaryonun oturumlarından memnun ayrıldım.

Toplamda değerlendirme (Soru 11, 12).

• Beş ana başlık altında kategorize
edilen bu 12 madde Graphpad®
programı kullanılarak ANOVA ve
sonrasında Tukey testi ile
değerlendirildi.

Bulgular
• Toplam 1583 geribildirim
– Birinci sınıf öğrencilerinden 765,
– İkinci sınıf öğrencilerinden 435
– Üçüncü sınıf öğrencilerinden 483
değerlendirme toplanıldı.

PDÖ olgularının yapısı (Soru 2, 3)

Senaryo ile ilgili sorular beni araştırmaya yöneltti.
Senaryonun yapısı, öğrenim hedeflerini çıkarmaya uygundu.

b)

Yönlendiricinin tutumu (Soru 8, 9,10)

Eğitim yönlendiricisi bilgi vermeye değil, yönlendirmeye daha fazla ağırlık verdi.
Yönlendirici olumlu geri bildirimler vermekteydi.
Yönlendirici yalnızca gerektiğinde müdahale etti.

c)

Fiziksel şartlar (Soru 1, 7)
(Sınıf, öğrenci sayısı, eğitim materyalleri… vb. gibi)
1.
7.

Oturum ortamı fizik olarak yeterliydi.
Oturumların süresi yeterliydi.

d)

Öğrenciler arası etkileşim (Soru 4, 5, 6)
Küçük grup çalışmaları öğrenmemi kolaylaştırdı.
Arkadaşlarımla işbirliği içinde oldum.
Tüm arkadaşlar tartışmalara aktif olarak katıldı.

e)

Toplamda değerlendirme (Soru 11, 12).

Oturumun uygulanışı konu içeriğini öğrenmemde katkı sağladı.
Bu senaryonun oturumlarından memnun ayrıldım.

PDÖ olgularının yapısı
Senaryo ile ilgili sorular beni araştırmaya yöneltti.
Senaryonun yapısı, öğrenim hedeflerini çıkarmaya uygundu.

• PDÖ senaryolarının başarısı ile senaryoda verilen sorular
arasında ilişki bulunmaktadır.
• Senaryo öğrencilerin ilgisini çekmeli, kendilerini
geliştirebilecekleri ve verilen sorunu başarı ile
çözebilecekleri bir yapı ile gerçekleştirilmelidir. [i] .
• 1. sınıflar için hazırlanan PDÖ senaryoları tıp fakültesinin
ilk sınıfında olan öğrencilerimiz için daha ilgi çekici olarak
hazırlanabilir. Bu durum ise lise müfredatındaki eğitimleri
ile ilişkili senaryoların hazırlanması ile çözülebilir.
[1] Duch, Barbara, Susan Gron, and Deborah Allen, editors (2001) “The Power of Problem-Based Learning, A Practical ‘How To’ For Teaching
Undergraduate Courses in Any Discipline”, Stylus Publishing, LLC,

Yönlendiricinin tutumu

Eğitim yönlendiricisi bilgi vermeye değil, yönlendirmeye daha fazla ağırlık verdi.
Yönlendirici olumlu geri bildirimler vermekteydi.
Yönlendirici yalnızca gerektiğinde müdahale etti.

• Yönlendiricilik konusunda tecrübeleri düşük olan kişiler bu
konuda sıkıntı çekebilmektedir. Aynı zamanda birçok ilk
sınıf öğrencileri de PDÖ ile yeni tanışmış olmaları nedeni ile
yönlendiricilerinden cevap alamadıkları için sıkıntı
çekebilmektedir.
• PDÖ için alışma dönemi ile ilgili olarak hem yönlendiricilerin
hem de birinci sınıf öğrencileri daha fazla
bilgilendirilebilir.
• Yönlendirici geri bildirimleri; her bir oturum sonrasında;
öğrencilere kısaca ve yapıcı olarak olarak verilmelidir [ii]
[iii].
[ii] Peterson M. A team-based approach to problembased learning: An evaluation of structured team problem olving. Journal on Excellence in
College Teaching. 1997;
[iii] Sheive L, Metivier LG. A participant’s guide to STePS. 4th ed. Baldwinsville, NY: STePS Associates, 1994.

c)

Fiziksel şartlar (Soru 1, 7)

Oturum ortamı fizik olarak yeterliydi.
Oturumların süresi yeterliydi.

• 1. sınıfların öğrenci sayısı 287,
• 2. sınıfların öğrenci sayısı 156
• 3. sınıfların öğrenci sayısı 189.
• Her oturum grubu için öğrenci sayısı eşit tutulmaya
çalışıldı.
•Fiziksel şartlar PDÖ’ler için çok önemli bir bileşendir.
Eksiklikleri durumunda PDÖ başarısında azalma
kaçınılmazdır [iv]
[iv] Stjernquist M, Crang Svalenius E, Educ Health (Abingdon). 2007 May;20(1):15. Epub 2007 Apr 18.Applying the case method for teaching within the health professions--teaching
the students.

d)

Öğrenciler arası etkileşim

Küçük grup çalışmaları öğrenmemi kolaylaştırdı.
Arkadaşlarımla işbirliği içinde oldum.
Tüm arkadaşlar tartışmalara aktif olarak katıldı.

•PDÖ oturumunun işleneceği sınıftaki insanların
birbirlerini tanımaları PDÖ eğitiminin önemli bir
komponentidir [v][vi][vii].
•Yönlendirici mutlaka ısınma konusunda hassas
olmalıdır.
•Yönlendirici tüm öğrencilerin eşit katılımı konusunda
daha dikkatli olmalıdır.
[v] Kalain, HA, Mullan, PB. Exploratory factor analysis of students’ ratings of a problem based learning curriculum. Acad Med. 1996;71(4):390-2
[vi] Hitchock, MA, Anderson, AS. Dealing with dysfunctional tutorial groups. Teaching and Learning in Medicine. 1997;9(1):19-24.
[vii] Tipping J, Freeman RF, Rachlis AR. Using faculty and student perceptions of group dynamics to develop recommendations for PBL. Acad Med. 1995;70(11): 1050-2.

e)

Toplamda değerlendirme (Soru 11, 12).

Oturumun uygulanışı konu içeriğini öğrenmemde katkı sağladı.
Bu senaryonun oturumlarından memnun ayrıldım.

• Öğrenciler genel olarak PDÖ’den
memnun olduklarını belirttiler.

Sonuç:
• Birinci sınıf öğrencileri ile ikinci ve üçüncü sınıf
öğrencileri arasındaki oluşan bu farklar
öğrencilerin lise eğitimi sonrasında yeni bir
eğitim modeli ve aynı zamanda yeni bir içerik ile
karşılaşmaları olabilir.

• Birinci sınıf öğrencilerinin kontenjanlarının ikinci
ve üçüncü sınıflara göre yüksek olması birbirleri
ile tanışmalarında zorluklara neden
olabilmektedir ve bu da küçük grup çalışmalarına
katılımda çekincelere neden olabilir.

Sonuç:
• Birinci sınıf PDÖ senaryolarının lise biyoloji
eğitim müfredatları ile uyumlu olarak
gerçekleştirilmesi
• Tıp fakültesi kontenjanlarının ve fiziki yapılarının
PDÖ senaryolarının uygulanabilirliliğini
karşılayabilecek nitelik ve nicelikte olması
• Tıp fakültesine yeni başlayan öğrenci ve öğretim
üyeleri için uyum kurslarının gerçekleştirilmesi
PDÖ oturumlarının verimliliğini ve kalitesinin
artmasında katkıda bulunacaktır.

Teşekkürler..


Slide 7

SELÇUK ÜNİVERSİTESİ MERAM TIP FAKÜLTESİ İLK ÜÇ
SINIFINDAKİ ÖĞRENCİLERİN GÖZÜYLE PDÖ
OTURUMLARININ ANALİZİ
Burak Cem SONER*, Nazan KARAOĞLU, Yusuf MISTIK, Muzaffer ŞEKER.

Tıp Eğitimi ve Bilişimi Anabilim Dalı, Selçuk Üniversitesi Meram Tıp Fakültesi
Konya

Giriş:
• Probleme dayalı öğrenim (PDÖ), öğrencilerin
küçük gruplar halinde, öğrenci merkezli bir
süreçte, problem çözme becerisi ve kendi
kendine öğrenme becerisi kazandırmayı
amaçlayan bir öğrenim yöntemidir.
• Ülkemizde tıp eğitimi sistemine farklı
derecelerde adapte edilmiştir.

Probleme Dayalı Öğrenmenin Dört
Bileşeni
A. Senaryo (Problem)
B. Öğrenci
C. Eğitim yönlendiricisi,
D. Değerlendirme
Bu bileşenlerin birbirini tamamlayıcı ve destekleyici
özellikte olması, rollerin başarıyla uygulanması
sürecin etkin ve amaca yönelik gerçekleşmesini
sağlar.*
Dolmans, Snellen-Balendong, Wolfhagen, van der Vleuten, 1997;
Wood, 2003

• Çalışmamızda 2008–2009 akademik
yılı içerisinde ilk üç sınıf
öğrencilerinin PDÖ oturumları
sonrasında verdikleri yazılı
geribildirimleri değerlendirmeyi
amaçladık.

Yöntem
• Çalışma 2008–2009 akademik yılı
içerisinde toplam 632
– 1.sınıf= 287,
– 2.sınıf= 156,
– 3.sınıf= 189
tıp fakültesi öğrencisi ile oluşturdu.

Yöntem
Değerlendirmede, her PDÖ senaryosu
için üç oturumun sonunda gönüllülük
temelinde 12 maddeden oluşmuş
• Katılmıyorum (1 puan),
• Kararsızım (2 puan)
• Katılıyorum (3 puan)
şeklinde değerlendirebilecekleri
geribildirimler kullanıldı.

Geri bildirim soruları
1.

Oturum ortamı fizik olarak yeterliydi.

2.

Senaryo ile ilgili sorular beni araştırmaya yöneltti.

3.

Senaryonun yapısı, öğrenim hedeflerini çıkarmaya uygundu.

4.

Küçük grup çalışmaları öğrenmemi kolaylaştırdı.

5.

Arkadaşlarımla işbirliği içinde oldum.

6.

Tüm arkadaşlar tartışmalara aktif olarak katıldı.

7.

Oturumların süresi yeterliydi.

8.

Eğitim yönlendiricisi bilgi vermeye değil, yönlendirmeye daha fazla
ağırlık verdi.

9.

Yönlendirici olumlu geri bildirimler vermekteydi.

10. Yönlendirici yalnızca gerektiğinde müdahale etti.

11. Oturumun uygulanışı konu içeriğini öğrenmemde katkı sağladı.
12. Bu senaryonun oturumlarından memnun ayrıldım.

12 soru 5 başlık altında
sınıflandırıldı
a)
b)

c)

PDÖ olgularının yapısı (Soru 2, 3)
2)

Senaryo ile ilgili sorular beni araştırmaya yöneltti.

3)

Senaryonun yapısı, öğrenim hedeflerini çıkarmaya uygundu.

8.

Eğitim yönlendiricisi bilgi vermeye değil, yönlendirmeye daha fazla ağırlık verdi.

9.

Yönlendirici olumlu geri bildirimler vermekteydi.

10.

Yönlendirici yalnızca gerektiğinde müdahale etti.

Yönlendiricinin tutumu (Soru 8, 9,10)

Fiziksel şartlar (Soru 1, 7)
(Sınıf, öğrenci sayısı, eğitim materyalleri… vb. gibi)
1.
7.

d)

e)

Oturum ortamı fizik olarak yeterliydi.
Oturumların süresi yeterliydi.

Öğrenciler arası etkileşim (Soru 4, 5, 6)
4.

Küçük grup çalışmaları öğrenmemi kolaylaştırdı.

5.

Arkadaşlarımla işbirliği içinde oldum.

6.

Tüm arkadaşlar tartışmalara aktif olarak katıldı.

11.

Oturumun uygulanışı konu içeriğini öğrenmemde katkı sağladı.

12.

Bu senaryonun oturumlarından memnun ayrıldım.

Toplamda değerlendirme (Soru 11, 12).

• Beş ana başlık altında kategorize
edilen bu 12 madde Graphpad®
programı kullanılarak ANOVA ve
sonrasında Tukey testi ile
değerlendirildi.

Bulgular
• Toplam 1583 geribildirim
– Birinci sınıf öğrencilerinden 765,
– İkinci sınıf öğrencilerinden 435
– Üçüncü sınıf öğrencilerinden 483
değerlendirme toplanıldı.

PDÖ olgularının yapısı (Soru 2, 3)

Senaryo ile ilgili sorular beni araştırmaya yöneltti.
Senaryonun yapısı, öğrenim hedeflerini çıkarmaya uygundu.

b)

Yönlendiricinin tutumu (Soru 8, 9,10)

Eğitim yönlendiricisi bilgi vermeye değil, yönlendirmeye daha fazla ağırlık verdi.
Yönlendirici olumlu geri bildirimler vermekteydi.
Yönlendirici yalnızca gerektiğinde müdahale etti.

c)

Fiziksel şartlar (Soru 1, 7)
(Sınıf, öğrenci sayısı, eğitim materyalleri… vb. gibi)
1.
7.

Oturum ortamı fizik olarak yeterliydi.
Oturumların süresi yeterliydi.

d)

Öğrenciler arası etkileşim (Soru 4, 5, 6)
Küçük grup çalışmaları öğrenmemi kolaylaştırdı.
Arkadaşlarımla işbirliği içinde oldum.
Tüm arkadaşlar tartışmalara aktif olarak katıldı.

e)

Toplamda değerlendirme (Soru 11, 12).

Oturumun uygulanışı konu içeriğini öğrenmemde katkı sağladı.
Bu senaryonun oturumlarından memnun ayrıldım.

PDÖ olgularının yapısı
Senaryo ile ilgili sorular beni araştırmaya yöneltti.
Senaryonun yapısı, öğrenim hedeflerini çıkarmaya uygundu.

• PDÖ senaryolarının başarısı ile senaryoda verilen sorular
arasında ilişki bulunmaktadır.
• Senaryo öğrencilerin ilgisini çekmeli, kendilerini
geliştirebilecekleri ve verilen sorunu başarı ile
çözebilecekleri bir yapı ile gerçekleştirilmelidir. [i] .
• 1. sınıflar için hazırlanan PDÖ senaryoları tıp fakültesinin
ilk sınıfında olan öğrencilerimiz için daha ilgi çekici olarak
hazırlanabilir. Bu durum ise lise müfredatındaki eğitimleri
ile ilişkili senaryoların hazırlanması ile çözülebilir.
[1] Duch, Barbara, Susan Gron, and Deborah Allen, editors (2001) “The Power of Problem-Based Learning, A Practical ‘How To’ For Teaching
Undergraduate Courses in Any Discipline”, Stylus Publishing, LLC,

Yönlendiricinin tutumu

Eğitim yönlendiricisi bilgi vermeye değil, yönlendirmeye daha fazla ağırlık verdi.
Yönlendirici olumlu geri bildirimler vermekteydi.
Yönlendirici yalnızca gerektiğinde müdahale etti.

• Yönlendiricilik konusunda tecrübeleri düşük olan kişiler bu
konuda sıkıntı çekebilmektedir. Aynı zamanda birçok ilk
sınıf öğrencileri de PDÖ ile yeni tanışmış olmaları nedeni ile
yönlendiricilerinden cevap alamadıkları için sıkıntı
çekebilmektedir.
• PDÖ için alışma dönemi ile ilgili olarak hem yönlendiricilerin
hem de birinci sınıf öğrencileri daha fazla
bilgilendirilebilir.
• Yönlendirici geri bildirimleri; her bir oturum sonrasında;
öğrencilere kısaca ve yapıcı olarak olarak verilmelidir [ii]
[iii].
[ii] Peterson M. A team-based approach to problembased learning: An evaluation of structured team problem olving. Journal on Excellence in
College Teaching. 1997;
[iii] Sheive L, Metivier LG. A participant’s guide to STePS. 4th ed. Baldwinsville, NY: STePS Associates, 1994.

c)

Fiziksel şartlar (Soru 1, 7)

Oturum ortamı fizik olarak yeterliydi.
Oturumların süresi yeterliydi.

• 1. sınıfların öğrenci sayısı 287,
• 2. sınıfların öğrenci sayısı 156
• 3. sınıfların öğrenci sayısı 189.
• Her oturum grubu için öğrenci sayısı eşit tutulmaya
çalışıldı.
•Fiziksel şartlar PDÖ’ler için çok önemli bir bileşendir.
Eksiklikleri durumunda PDÖ başarısında azalma
kaçınılmazdır [iv]
[iv] Stjernquist M, Crang Svalenius E, Educ Health (Abingdon). 2007 May;20(1):15. Epub 2007 Apr 18.Applying the case method for teaching within the health professions--teaching
the students.

d)

Öğrenciler arası etkileşim

Küçük grup çalışmaları öğrenmemi kolaylaştırdı.
Arkadaşlarımla işbirliği içinde oldum.
Tüm arkadaşlar tartışmalara aktif olarak katıldı.

•PDÖ oturumunun işleneceği sınıftaki insanların
birbirlerini tanımaları PDÖ eğitiminin önemli bir
komponentidir [v][vi][vii].
•Yönlendirici mutlaka ısınma konusunda hassas
olmalıdır.
•Yönlendirici tüm öğrencilerin eşit katılımı konusunda
daha dikkatli olmalıdır.
[v] Kalain, HA, Mullan, PB. Exploratory factor analysis of students’ ratings of a problem based learning curriculum. Acad Med. 1996;71(4):390-2
[vi] Hitchock, MA, Anderson, AS. Dealing with dysfunctional tutorial groups. Teaching and Learning in Medicine. 1997;9(1):19-24.
[vii] Tipping J, Freeman RF, Rachlis AR. Using faculty and student perceptions of group dynamics to develop recommendations for PBL. Acad Med. 1995;70(11): 1050-2.

e)

Toplamda değerlendirme (Soru 11, 12).

Oturumun uygulanışı konu içeriğini öğrenmemde katkı sağladı.
Bu senaryonun oturumlarından memnun ayrıldım.

• Öğrenciler genel olarak PDÖ’den
memnun olduklarını belirttiler.

Sonuç:
• Birinci sınıf öğrencileri ile ikinci ve üçüncü sınıf
öğrencileri arasındaki oluşan bu farklar
öğrencilerin lise eğitimi sonrasında yeni bir
eğitim modeli ve aynı zamanda yeni bir içerik ile
karşılaşmaları olabilir.

• Birinci sınıf öğrencilerinin kontenjanlarının ikinci
ve üçüncü sınıflara göre yüksek olması birbirleri
ile tanışmalarında zorluklara neden
olabilmektedir ve bu da küçük grup çalışmalarına
katılımda çekincelere neden olabilir.

Sonuç:
• Birinci sınıf PDÖ senaryolarının lise biyoloji
eğitim müfredatları ile uyumlu olarak
gerçekleştirilmesi
• Tıp fakültesi kontenjanlarının ve fiziki yapılarının
PDÖ senaryolarının uygulanabilirliliğini
karşılayabilecek nitelik ve nicelikte olması
• Tıp fakültesine yeni başlayan öğrenci ve öğretim
üyeleri için uyum kurslarının gerçekleştirilmesi
PDÖ oturumlarının verimliliğini ve kalitesinin
artmasında katkıda bulunacaktır.

Teşekkürler..


Slide 8

SELÇUK ÜNİVERSİTESİ MERAM TIP FAKÜLTESİ İLK ÜÇ
SINIFINDAKİ ÖĞRENCİLERİN GÖZÜYLE PDÖ
OTURUMLARININ ANALİZİ
Burak Cem SONER*, Nazan KARAOĞLU, Yusuf MISTIK, Muzaffer ŞEKER.

Tıp Eğitimi ve Bilişimi Anabilim Dalı, Selçuk Üniversitesi Meram Tıp Fakültesi
Konya

Giriş:
• Probleme dayalı öğrenim (PDÖ), öğrencilerin
küçük gruplar halinde, öğrenci merkezli bir
süreçte, problem çözme becerisi ve kendi
kendine öğrenme becerisi kazandırmayı
amaçlayan bir öğrenim yöntemidir.
• Ülkemizde tıp eğitimi sistemine farklı
derecelerde adapte edilmiştir.

Probleme Dayalı Öğrenmenin Dört
Bileşeni
A. Senaryo (Problem)
B. Öğrenci
C. Eğitim yönlendiricisi,
D. Değerlendirme
Bu bileşenlerin birbirini tamamlayıcı ve destekleyici
özellikte olması, rollerin başarıyla uygulanması
sürecin etkin ve amaca yönelik gerçekleşmesini
sağlar.*
Dolmans, Snellen-Balendong, Wolfhagen, van der Vleuten, 1997;
Wood, 2003

• Çalışmamızda 2008–2009 akademik
yılı içerisinde ilk üç sınıf
öğrencilerinin PDÖ oturumları
sonrasında verdikleri yazılı
geribildirimleri değerlendirmeyi
amaçladık.

Yöntem
• Çalışma 2008–2009 akademik yılı
içerisinde toplam 632
– 1.sınıf= 287,
– 2.sınıf= 156,
– 3.sınıf= 189
tıp fakültesi öğrencisi ile oluşturdu.

Yöntem
Değerlendirmede, her PDÖ senaryosu
için üç oturumun sonunda gönüllülük
temelinde 12 maddeden oluşmuş
• Katılmıyorum (1 puan),
• Kararsızım (2 puan)
• Katılıyorum (3 puan)
şeklinde değerlendirebilecekleri
geribildirimler kullanıldı.

Geri bildirim soruları
1.

Oturum ortamı fizik olarak yeterliydi.

2.

Senaryo ile ilgili sorular beni araştırmaya yöneltti.

3.

Senaryonun yapısı, öğrenim hedeflerini çıkarmaya uygundu.

4.

Küçük grup çalışmaları öğrenmemi kolaylaştırdı.

5.

Arkadaşlarımla işbirliği içinde oldum.

6.

Tüm arkadaşlar tartışmalara aktif olarak katıldı.

7.

Oturumların süresi yeterliydi.

8.

Eğitim yönlendiricisi bilgi vermeye değil, yönlendirmeye daha fazla
ağırlık verdi.

9.

Yönlendirici olumlu geri bildirimler vermekteydi.

10. Yönlendirici yalnızca gerektiğinde müdahale etti.

11. Oturumun uygulanışı konu içeriğini öğrenmemde katkı sağladı.
12. Bu senaryonun oturumlarından memnun ayrıldım.

12 soru 5 başlık altında
sınıflandırıldı
a)
b)

c)

PDÖ olgularının yapısı (Soru 2, 3)
2)

Senaryo ile ilgili sorular beni araştırmaya yöneltti.

3)

Senaryonun yapısı, öğrenim hedeflerini çıkarmaya uygundu.

8.

Eğitim yönlendiricisi bilgi vermeye değil, yönlendirmeye daha fazla ağırlık verdi.

9.

Yönlendirici olumlu geri bildirimler vermekteydi.

10.

Yönlendirici yalnızca gerektiğinde müdahale etti.

Yönlendiricinin tutumu (Soru 8, 9,10)

Fiziksel şartlar (Soru 1, 7)
(Sınıf, öğrenci sayısı, eğitim materyalleri… vb. gibi)
1.
7.

d)

e)

Oturum ortamı fizik olarak yeterliydi.
Oturumların süresi yeterliydi.

Öğrenciler arası etkileşim (Soru 4, 5, 6)
4.

Küçük grup çalışmaları öğrenmemi kolaylaştırdı.

5.

Arkadaşlarımla işbirliği içinde oldum.

6.

Tüm arkadaşlar tartışmalara aktif olarak katıldı.

11.

Oturumun uygulanışı konu içeriğini öğrenmemde katkı sağladı.

12.

Bu senaryonun oturumlarından memnun ayrıldım.

Toplamda değerlendirme (Soru 11, 12).

• Beş ana başlık altında kategorize
edilen bu 12 madde Graphpad®
programı kullanılarak ANOVA ve
sonrasında Tukey testi ile
değerlendirildi.

Bulgular
• Toplam 1583 geribildirim
– Birinci sınıf öğrencilerinden 765,
– İkinci sınıf öğrencilerinden 435
– Üçüncü sınıf öğrencilerinden 483
değerlendirme toplanıldı.

PDÖ olgularının yapısı (Soru 2, 3)

Senaryo ile ilgili sorular beni araştırmaya yöneltti.
Senaryonun yapısı, öğrenim hedeflerini çıkarmaya uygundu.

b)

Yönlendiricinin tutumu (Soru 8, 9,10)

Eğitim yönlendiricisi bilgi vermeye değil, yönlendirmeye daha fazla ağırlık verdi.
Yönlendirici olumlu geri bildirimler vermekteydi.
Yönlendirici yalnızca gerektiğinde müdahale etti.

c)

Fiziksel şartlar (Soru 1, 7)
(Sınıf, öğrenci sayısı, eğitim materyalleri… vb. gibi)
1.
7.

Oturum ortamı fizik olarak yeterliydi.
Oturumların süresi yeterliydi.

d)

Öğrenciler arası etkileşim (Soru 4, 5, 6)
Küçük grup çalışmaları öğrenmemi kolaylaştırdı.
Arkadaşlarımla işbirliği içinde oldum.
Tüm arkadaşlar tartışmalara aktif olarak katıldı.

e)

Toplamda değerlendirme (Soru 11, 12).

Oturumun uygulanışı konu içeriğini öğrenmemde katkı sağladı.
Bu senaryonun oturumlarından memnun ayrıldım.

PDÖ olgularının yapısı
Senaryo ile ilgili sorular beni araştırmaya yöneltti.
Senaryonun yapısı, öğrenim hedeflerini çıkarmaya uygundu.

• PDÖ senaryolarının başarısı ile senaryoda verilen sorular
arasında ilişki bulunmaktadır.
• Senaryo öğrencilerin ilgisini çekmeli, kendilerini
geliştirebilecekleri ve verilen sorunu başarı ile
çözebilecekleri bir yapı ile gerçekleştirilmelidir. [i] .
• 1. sınıflar için hazırlanan PDÖ senaryoları tıp fakültesinin
ilk sınıfında olan öğrencilerimiz için daha ilgi çekici olarak
hazırlanabilir. Bu durum ise lise müfredatındaki eğitimleri
ile ilişkili senaryoların hazırlanması ile çözülebilir.
[1] Duch, Barbara, Susan Gron, and Deborah Allen, editors (2001) “The Power of Problem-Based Learning, A Practical ‘How To’ For Teaching
Undergraduate Courses in Any Discipline”, Stylus Publishing, LLC,

Yönlendiricinin tutumu

Eğitim yönlendiricisi bilgi vermeye değil, yönlendirmeye daha fazla ağırlık verdi.
Yönlendirici olumlu geri bildirimler vermekteydi.
Yönlendirici yalnızca gerektiğinde müdahale etti.

• Yönlendiricilik konusunda tecrübeleri düşük olan kişiler bu
konuda sıkıntı çekebilmektedir. Aynı zamanda birçok ilk
sınıf öğrencileri de PDÖ ile yeni tanışmış olmaları nedeni ile
yönlendiricilerinden cevap alamadıkları için sıkıntı
çekebilmektedir.
• PDÖ için alışma dönemi ile ilgili olarak hem yönlendiricilerin
hem de birinci sınıf öğrencileri daha fazla
bilgilendirilebilir.
• Yönlendirici geri bildirimleri; her bir oturum sonrasında;
öğrencilere kısaca ve yapıcı olarak olarak verilmelidir [ii]
[iii].
[ii] Peterson M. A team-based approach to problembased learning: An evaluation of structured team problem olving. Journal on Excellence in
College Teaching. 1997;
[iii] Sheive L, Metivier LG. A participant’s guide to STePS. 4th ed. Baldwinsville, NY: STePS Associates, 1994.

c)

Fiziksel şartlar (Soru 1, 7)

Oturum ortamı fizik olarak yeterliydi.
Oturumların süresi yeterliydi.

• 1. sınıfların öğrenci sayısı 287,
• 2. sınıfların öğrenci sayısı 156
• 3. sınıfların öğrenci sayısı 189.
• Her oturum grubu için öğrenci sayısı eşit tutulmaya
çalışıldı.
•Fiziksel şartlar PDÖ’ler için çok önemli bir bileşendir.
Eksiklikleri durumunda PDÖ başarısında azalma
kaçınılmazdır [iv]
[iv] Stjernquist M, Crang Svalenius E, Educ Health (Abingdon). 2007 May;20(1):15. Epub 2007 Apr 18.Applying the case method for teaching within the health professions--teaching
the students.

d)

Öğrenciler arası etkileşim

Küçük grup çalışmaları öğrenmemi kolaylaştırdı.
Arkadaşlarımla işbirliği içinde oldum.
Tüm arkadaşlar tartışmalara aktif olarak katıldı.

•PDÖ oturumunun işleneceği sınıftaki insanların
birbirlerini tanımaları PDÖ eğitiminin önemli bir
komponentidir [v][vi][vii].
•Yönlendirici mutlaka ısınma konusunda hassas
olmalıdır.
•Yönlendirici tüm öğrencilerin eşit katılımı konusunda
daha dikkatli olmalıdır.
[v] Kalain, HA, Mullan, PB. Exploratory factor analysis of students’ ratings of a problem based learning curriculum. Acad Med. 1996;71(4):390-2
[vi] Hitchock, MA, Anderson, AS. Dealing with dysfunctional tutorial groups. Teaching and Learning in Medicine. 1997;9(1):19-24.
[vii] Tipping J, Freeman RF, Rachlis AR. Using faculty and student perceptions of group dynamics to develop recommendations for PBL. Acad Med. 1995;70(11): 1050-2.

e)

Toplamda değerlendirme (Soru 11, 12).

Oturumun uygulanışı konu içeriğini öğrenmemde katkı sağladı.
Bu senaryonun oturumlarından memnun ayrıldım.

• Öğrenciler genel olarak PDÖ’den
memnun olduklarını belirttiler.

Sonuç:
• Birinci sınıf öğrencileri ile ikinci ve üçüncü sınıf
öğrencileri arasındaki oluşan bu farklar
öğrencilerin lise eğitimi sonrasında yeni bir
eğitim modeli ve aynı zamanda yeni bir içerik ile
karşılaşmaları olabilir.

• Birinci sınıf öğrencilerinin kontenjanlarının ikinci
ve üçüncü sınıflara göre yüksek olması birbirleri
ile tanışmalarında zorluklara neden
olabilmektedir ve bu da küçük grup çalışmalarına
katılımda çekincelere neden olabilir.

Sonuç:
• Birinci sınıf PDÖ senaryolarının lise biyoloji
eğitim müfredatları ile uyumlu olarak
gerçekleştirilmesi
• Tıp fakültesi kontenjanlarının ve fiziki yapılarının
PDÖ senaryolarının uygulanabilirliliğini
karşılayabilecek nitelik ve nicelikte olması
• Tıp fakültesine yeni başlayan öğrenci ve öğretim
üyeleri için uyum kurslarının gerçekleştirilmesi
PDÖ oturumlarının verimliliğini ve kalitesinin
artmasında katkıda bulunacaktır.

Teşekkürler..


Slide 9

SELÇUK ÜNİVERSİTESİ MERAM TIP FAKÜLTESİ İLK ÜÇ
SINIFINDAKİ ÖĞRENCİLERİN GÖZÜYLE PDÖ
OTURUMLARININ ANALİZİ
Burak Cem SONER*, Nazan KARAOĞLU, Yusuf MISTIK, Muzaffer ŞEKER.

Tıp Eğitimi ve Bilişimi Anabilim Dalı, Selçuk Üniversitesi Meram Tıp Fakültesi
Konya

Giriş:
• Probleme dayalı öğrenim (PDÖ), öğrencilerin
küçük gruplar halinde, öğrenci merkezli bir
süreçte, problem çözme becerisi ve kendi
kendine öğrenme becerisi kazandırmayı
amaçlayan bir öğrenim yöntemidir.
• Ülkemizde tıp eğitimi sistemine farklı
derecelerde adapte edilmiştir.

Probleme Dayalı Öğrenmenin Dört
Bileşeni
A. Senaryo (Problem)
B. Öğrenci
C. Eğitim yönlendiricisi,
D. Değerlendirme
Bu bileşenlerin birbirini tamamlayıcı ve destekleyici
özellikte olması, rollerin başarıyla uygulanması
sürecin etkin ve amaca yönelik gerçekleşmesini
sağlar.*
Dolmans, Snellen-Balendong, Wolfhagen, van der Vleuten, 1997;
Wood, 2003

• Çalışmamızda 2008–2009 akademik
yılı içerisinde ilk üç sınıf
öğrencilerinin PDÖ oturumları
sonrasında verdikleri yazılı
geribildirimleri değerlendirmeyi
amaçladık.

Yöntem
• Çalışma 2008–2009 akademik yılı
içerisinde toplam 632
– 1.sınıf= 287,
– 2.sınıf= 156,
– 3.sınıf= 189
tıp fakültesi öğrencisi ile oluşturdu.

Yöntem
Değerlendirmede, her PDÖ senaryosu
için üç oturumun sonunda gönüllülük
temelinde 12 maddeden oluşmuş
• Katılmıyorum (1 puan),
• Kararsızım (2 puan)
• Katılıyorum (3 puan)
şeklinde değerlendirebilecekleri
geribildirimler kullanıldı.

Geri bildirim soruları
1.

Oturum ortamı fizik olarak yeterliydi.

2.

Senaryo ile ilgili sorular beni araştırmaya yöneltti.

3.

Senaryonun yapısı, öğrenim hedeflerini çıkarmaya uygundu.

4.

Küçük grup çalışmaları öğrenmemi kolaylaştırdı.

5.

Arkadaşlarımla işbirliği içinde oldum.

6.

Tüm arkadaşlar tartışmalara aktif olarak katıldı.

7.

Oturumların süresi yeterliydi.

8.

Eğitim yönlendiricisi bilgi vermeye değil, yönlendirmeye daha fazla
ağırlık verdi.

9.

Yönlendirici olumlu geri bildirimler vermekteydi.

10. Yönlendirici yalnızca gerektiğinde müdahale etti.

11. Oturumun uygulanışı konu içeriğini öğrenmemde katkı sağladı.
12. Bu senaryonun oturumlarından memnun ayrıldım.

12 soru 5 başlık altında
sınıflandırıldı
a)
b)

c)

PDÖ olgularının yapısı (Soru 2, 3)
2)

Senaryo ile ilgili sorular beni araştırmaya yöneltti.

3)

Senaryonun yapısı, öğrenim hedeflerini çıkarmaya uygundu.

8.

Eğitim yönlendiricisi bilgi vermeye değil, yönlendirmeye daha fazla ağırlık verdi.

9.

Yönlendirici olumlu geri bildirimler vermekteydi.

10.

Yönlendirici yalnızca gerektiğinde müdahale etti.

Yönlendiricinin tutumu (Soru 8, 9,10)

Fiziksel şartlar (Soru 1, 7)
(Sınıf, öğrenci sayısı, eğitim materyalleri… vb. gibi)
1.
7.

d)

e)

Oturum ortamı fizik olarak yeterliydi.
Oturumların süresi yeterliydi.

Öğrenciler arası etkileşim (Soru 4, 5, 6)
4.

Küçük grup çalışmaları öğrenmemi kolaylaştırdı.

5.

Arkadaşlarımla işbirliği içinde oldum.

6.

Tüm arkadaşlar tartışmalara aktif olarak katıldı.

11.

Oturumun uygulanışı konu içeriğini öğrenmemde katkı sağladı.

12.

Bu senaryonun oturumlarından memnun ayrıldım.

Toplamda değerlendirme (Soru 11, 12).

• Beş ana başlık altında kategorize
edilen bu 12 madde Graphpad®
programı kullanılarak ANOVA ve
sonrasında Tukey testi ile
değerlendirildi.

Bulgular
• Toplam 1583 geribildirim
– Birinci sınıf öğrencilerinden 765,
– İkinci sınıf öğrencilerinden 435
– Üçüncü sınıf öğrencilerinden 483
değerlendirme toplanıldı.

PDÖ olgularının yapısı (Soru 2, 3)

Senaryo ile ilgili sorular beni araştırmaya yöneltti.
Senaryonun yapısı, öğrenim hedeflerini çıkarmaya uygundu.

b)

Yönlendiricinin tutumu (Soru 8, 9,10)

Eğitim yönlendiricisi bilgi vermeye değil, yönlendirmeye daha fazla ağırlık verdi.
Yönlendirici olumlu geri bildirimler vermekteydi.
Yönlendirici yalnızca gerektiğinde müdahale etti.

c)

Fiziksel şartlar (Soru 1, 7)
(Sınıf, öğrenci sayısı, eğitim materyalleri… vb. gibi)
1.
7.

Oturum ortamı fizik olarak yeterliydi.
Oturumların süresi yeterliydi.

d)

Öğrenciler arası etkileşim (Soru 4, 5, 6)
Küçük grup çalışmaları öğrenmemi kolaylaştırdı.
Arkadaşlarımla işbirliği içinde oldum.
Tüm arkadaşlar tartışmalara aktif olarak katıldı.

e)

Toplamda değerlendirme (Soru 11, 12).

Oturumun uygulanışı konu içeriğini öğrenmemde katkı sağladı.
Bu senaryonun oturumlarından memnun ayrıldım.

PDÖ olgularının yapısı
Senaryo ile ilgili sorular beni araştırmaya yöneltti.
Senaryonun yapısı, öğrenim hedeflerini çıkarmaya uygundu.

• PDÖ senaryolarının başarısı ile senaryoda verilen sorular
arasında ilişki bulunmaktadır.
• Senaryo öğrencilerin ilgisini çekmeli, kendilerini
geliştirebilecekleri ve verilen sorunu başarı ile
çözebilecekleri bir yapı ile gerçekleştirilmelidir. [i] .
• 1. sınıflar için hazırlanan PDÖ senaryoları tıp fakültesinin
ilk sınıfında olan öğrencilerimiz için daha ilgi çekici olarak
hazırlanabilir. Bu durum ise lise müfredatındaki eğitimleri
ile ilişkili senaryoların hazırlanması ile çözülebilir.
[1] Duch, Barbara, Susan Gron, and Deborah Allen, editors (2001) “The Power of Problem-Based Learning, A Practical ‘How To’ For Teaching
Undergraduate Courses in Any Discipline”, Stylus Publishing, LLC,

Yönlendiricinin tutumu

Eğitim yönlendiricisi bilgi vermeye değil, yönlendirmeye daha fazla ağırlık verdi.
Yönlendirici olumlu geri bildirimler vermekteydi.
Yönlendirici yalnızca gerektiğinde müdahale etti.

• Yönlendiricilik konusunda tecrübeleri düşük olan kişiler bu
konuda sıkıntı çekebilmektedir. Aynı zamanda birçok ilk
sınıf öğrencileri de PDÖ ile yeni tanışmış olmaları nedeni ile
yönlendiricilerinden cevap alamadıkları için sıkıntı
çekebilmektedir.
• PDÖ için alışma dönemi ile ilgili olarak hem yönlendiricilerin
hem de birinci sınıf öğrencileri daha fazla
bilgilendirilebilir.
• Yönlendirici geri bildirimleri; her bir oturum sonrasında;
öğrencilere kısaca ve yapıcı olarak olarak verilmelidir [ii]
[iii].
[ii] Peterson M. A team-based approach to problembased learning: An evaluation of structured team problem olving. Journal on Excellence in
College Teaching. 1997;
[iii] Sheive L, Metivier LG. A participant’s guide to STePS. 4th ed. Baldwinsville, NY: STePS Associates, 1994.

c)

Fiziksel şartlar (Soru 1, 7)

Oturum ortamı fizik olarak yeterliydi.
Oturumların süresi yeterliydi.

• 1. sınıfların öğrenci sayısı 287,
• 2. sınıfların öğrenci sayısı 156
• 3. sınıfların öğrenci sayısı 189.
• Her oturum grubu için öğrenci sayısı eşit tutulmaya
çalışıldı.
•Fiziksel şartlar PDÖ’ler için çok önemli bir bileşendir.
Eksiklikleri durumunda PDÖ başarısında azalma
kaçınılmazdır [iv]
[iv] Stjernquist M, Crang Svalenius E, Educ Health (Abingdon). 2007 May;20(1):15. Epub 2007 Apr 18.Applying the case method for teaching within the health professions--teaching
the students.

d)

Öğrenciler arası etkileşim

Küçük grup çalışmaları öğrenmemi kolaylaştırdı.
Arkadaşlarımla işbirliği içinde oldum.
Tüm arkadaşlar tartışmalara aktif olarak katıldı.

•PDÖ oturumunun işleneceği sınıftaki insanların
birbirlerini tanımaları PDÖ eğitiminin önemli bir
komponentidir [v][vi][vii].
•Yönlendirici mutlaka ısınma konusunda hassas
olmalıdır.
•Yönlendirici tüm öğrencilerin eşit katılımı konusunda
daha dikkatli olmalıdır.
[v] Kalain, HA, Mullan, PB. Exploratory factor analysis of students’ ratings of a problem based learning curriculum. Acad Med. 1996;71(4):390-2
[vi] Hitchock, MA, Anderson, AS. Dealing with dysfunctional tutorial groups. Teaching and Learning in Medicine. 1997;9(1):19-24.
[vii] Tipping J, Freeman RF, Rachlis AR. Using faculty and student perceptions of group dynamics to develop recommendations for PBL. Acad Med. 1995;70(11): 1050-2.

e)

Toplamda değerlendirme (Soru 11, 12).

Oturumun uygulanışı konu içeriğini öğrenmemde katkı sağladı.
Bu senaryonun oturumlarından memnun ayrıldım.

• Öğrenciler genel olarak PDÖ’den
memnun olduklarını belirttiler.

Sonuç:
• Birinci sınıf öğrencileri ile ikinci ve üçüncü sınıf
öğrencileri arasındaki oluşan bu farklar
öğrencilerin lise eğitimi sonrasında yeni bir
eğitim modeli ve aynı zamanda yeni bir içerik ile
karşılaşmaları olabilir.

• Birinci sınıf öğrencilerinin kontenjanlarının ikinci
ve üçüncü sınıflara göre yüksek olması birbirleri
ile tanışmalarında zorluklara neden
olabilmektedir ve bu da küçük grup çalışmalarına
katılımda çekincelere neden olabilir.

Sonuç:
• Birinci sınıf PDÖ senaryolarının lise biyoloji
eğitim müfredatları ile uyumlu olarak
gerçekleştirilmesi
• Tıp fakültesi kontenjanlarının ve fiziki yapılarının
PDÖ senaryolarının uygulanabilirliliğini
karşılayabilecek nitelik ve nicelikte olması
• Tıp fakültesine yeni başlayan öğrenci ve öğretim
üyeleri için uyum kurslarının gerçekleştirilmesi
PDÖ oturumlarının verimliliğini ve kalitesinin
artmasında katkıda bulunacaktır.

Teşekkürler..


Slide 10

SELÇUK ÜNİVERSİTESİ MERAM TIP FAKÜLTESİ İLK ÜÇ
SINIFINDAKİ ÖĞRENCİLERİN GÖZÜYLE PDÖ
OTURUMLARININ ANALİZİ
Burak Cem SONER*, Nazan KARAOĞLU, Yusuf MISTIK, Muzaffer ŞEKER.

Tıp Eğitimi ve Bilişimi Anabilim Dalı, Selçuk Üniversitesi Meram Tıp Fakültesi
Konya

Giriş:
• Probleme dayalı öğrenim (PDÖ), öğrencilerin
küçük gruplar halinde, öğrenci merkezli bir
süreçte, problem çözme becerisi ve kendi
kendine öğrenme becerisi kazandırmayı
amaçlayan bir öğrenim yöntemidir.
• Ülkemizde tıp eğitimi sistemine farklı
derecelerde adapte edilmiştir.

Probleme Dayalı Öğrenmenin Dört
Bileşeni
A. Senaryo (Problem)
B. Öğrenci
C. Eğitim yönlendiricisi,
D. Değerlendirme
Bu bileşenlerin birbirini tamamlayıcı ve destekleyici
özellikte olması, rollerin başarıyla uygulanması
sürecin etkin ve amaca yönelik gerçekleşmesini
sağlar.*
Dolmans, Snellen-Balendong, Wolfhagen, van der Vleuten, 1997;
Wood, 2003

• Çalışmamızda 2008–2009 akademik
yılı içerisinde ilk üç sınıf
öğrencilerinin PDÖ oturumları
sonrasında verdikleri yazılı
geribildirimleri değerlendirmeyi
amaçladık.

Yöntem
• Çalışma 2008–2009 akademik yılı
içerisinde toplam 632
– 1.sınıf= 287,
– 2.sınıf= 156,
– 3.sınıf= 189
tıp fakültesi öğrencisi ile oluşturdu.

Yöntem
Değerlendirmede, her PDÖ senaryosu
için üç oturumun sonunda gönüllülük
temelinde 12 maddeden oluşmuş
• Katılmıyorum (1 puan),
• Kararsızım (2 puan)
• Katılıyorum (3 puan)
şeklinde değerlendirebilecekleri
geribildirimler kullanıldı.

Geri bildirim soruları
1.

Oturum ortamı fizik olarak yeterliydi.

2.

Senaryo ile ilgili sorular beni araştırmaya yöneltti.

3.

Senaryonun yapısı, öğrenim hedeflerini çıkarmaya uygundu.

4.

Küçük grup çalışmaları öğrenmemi kolaylaştırdı.

5.

Arkadaşlarımla işbirliği içinde oldum.

6.

Tüm arkadaşlar tartışmalara aktif olarak katıldı.

7.

Oturumların süresi yeterliydi.

8.

Eğitim yönlendiricisi bilgi vermeye değil, yönlendirmeye daha fazla
ağırlık verdi.

9.

Yönlendirici olumlu geri bildirimler vermekteydi.

10. Yönlendirici yalnızca gerektiğinde müdahale etti.

11. Oturumun uygulanışı konu içeriğini öğrenmemde katkı sağladı.
12. Bu senaryonun oturumlarından memnun ayrıldım.

12 soru 5 başlık altında
sınıflandırıldı
a)
b)

c)

PDÖ olgularının yapısı (Soru 2, 3)
2)

Senaryo ile ilgili sorular beni araştırmaya yöneltti.

3)

Senaryonun yapısı, öğrenim hedeflerini çıkarmaya uygundu.

8.

Eğitim yönlendiricisi bilgi vermeye değil, yönlendirmeye daha fazla ağırlık verdi.

9.

Yönlendirici olumlu geri bildirimler vermekteydi.

10.

Yönlendirici yalnızca gerektiğinde müdahale etti.

Yönlendiricinin tutumu (Soru 8, 9,10)

Fiziksel şartlar (Soru 1, 7)
(Sınıf, öğrenci sayısı, eğitim materyalleri… vb. gibi)
1.
7.

d)

e)

Oturum ortamı fizik olarak yeterliydi.
Oturumların süresi yeterliydi.

Öğrenciler arası etkileşim (Soru 4, 5, 6)
4.

Küçük grup çalışmaları öğrenmemi kolaylaştırdı.

5.

Arkadaşlarımla işbirliği içinde oldum.

6.

Tüm arkadaşlar tartışmalara aktif olarak katıldı.

11.

Oturumun uygulanışı konu içeriğini öğrenmemde katkı sağladı.

12.

Bu senaryonun oturumlarından memnun ayrıldım.

Toplamda değerlendirme (Soru 11, 12).

• Beş ana başlık altında kategorize
edilen bu 12 madde Graphpad®
programı kullanılarak ANOVA ve
sonrasında Tukey testi ile
değerlendirildi.

Bulgular
• Toplam 1583 geribildirim
– Birinci sınıf öğrencilerinden 765,
– İkinci sınıf öğrencilerinden 435
– Üçüncü sınıf öğrencilerinden 483
değerlendirme toplanıldı.

PDÖ olgularının yapısı (Soru 2, 3)

Senaryo ile ilgili sorular beni araştırmaya yöneltti.
Senaryonun yapısı, öğrenim hedeflerini çıkarmaya uygundu.

b)

Yönlendiricinin tutumu (Soru 8, 9,10)

Eğitim yönlendiricisi bilgi vermeye değil, yönlendirmeye daha fazla ağırlık verdi.
Yönlendirici olumlu geri bildirimler vermekteydi.
Yönlendirici yalnızca gerektiğinde müdahale etti.

c)

Fiziksel şartlar (Soru 1, 7)
(Sınıf, öğrenci sayısı, eğitim materyalleri… vb. gibi)
1.
7.

Oturum ortamı fizik olarak yeterliydi.
Oturumların süresi yeterliydi.

d)

Öğrenciler arası etkileşim (Soru 4, 5, 6)
Küçük grup çalışmaları öğrenmemi kolaylaştırdı.
Arkadaşlarımla işbirliği içinde oldum.
Tüm arkadaşlar tartışmalara aktif olarak katıldı.

e)

Toplamda değerlendirme (Soru 11, 12).

Oturumun uygulanışı konu içeriğini öğrenmemde katkı sağladı.
Bu senaryonun oturumlarından memnun ayrıldım.

PDÖ olgularının yapısı
Senaryo ile ilgili sorular beni araştırmaya yöneltti.
Senaryonun yapısı, öğrenim hedeflerini çıkarmaya uygundu.

• PDÖ senaryolarının başarısı ile senaryoda verilen sorular
arasında ilişki bulunmaktadır.
• Senaryo öğrencilerin ilgisini çekmeli, kendilerini
geliştirebilecekleri ve verilen sorunu başarı ile
çözebilecekleri bir yapı ile gerçekleştirilmelidir. [i] .
• 1. sınıflar için hazırlanan PDÖ senaryoları tıp fakültesinin
ilk sınıfında olan öğrencilerimiz için daha ilgi çekici olarak
hazırlanabilir. Bu durum ise lise müfredatındaki eğitimleri
ile ilişkili senaryoların hazırlanması ile çözülebilir.
[1] Duch, Barbara, Susan Gron, and Deborah Allen, editors (2001) “The Power of Problem-Based Learning, A Practical ‘How To’ For Teaching
Undergraduate Courses in Any Discipline”, Stylus Publishing, LLC,

Yönlendiricinin tutumu

Eğitim yönlendiricisi bilgi vermeye değil, yönlendirmeye daha fazla ağırlık verdi.
Yönlendirici olumlu geri bildirimler vermekteydi.
Yönlendirici yalnızca gerektiğinde müdahale etti.

• Yönlendiricilik konusunda tecrübeleri düşük olan kişiler bu
konuda sıkıntı çekebilmektedir. Aynı zamanda birçok ilk
sınıf öğrencileri de PDÖ ile yeni tanışmış olmaları nedeni ile
yönlendiricilerinden cevap alamadıkları için sıkıntı
çekebilmektedir.
• PDÖ için alışma dönemi ile ilgili olarak hem yönlendiricilerin
hem de birinci sınıf öğrencileri daha fazla
bilgilendirilebilir.
• Yönlendirici geri bildirimleri; her bir oturum sonrasında;
öğrencilere kısaca ve yapıcı olarak olarak verilmelidir [ii]
[iii].
[ii] Peterson M. A team-based approach to problembased learning: An evaluation of structured team problem olving. Journal on Excellence in
College Teaching. 1997;
[iii] Sheive L, Metivier LG. A participant’s guide to STePS. 4th ed. Baldwinsville, NY: STePS Associates, 1994.

c)

Fiziksel şartlar (Soru 1, 7)

Oturum ortamı fizik olarak yeterliydi.
Oturumların süresi yeterliydi.

• 1. sınıfların öğrenci sayısı 287,
• 2. sınıfların öğrenci sayısı 156
• 3. sınıfların öğrenci sayısı 189.
• Her oturum grubu için öğrenci sayısı eşit tutulmaya
çalışıldı.
•Fiziksel şartlar PDÖ’ler için çok önemli bir bileşendir.
Eksiklikleri durumunda PDÖ başarısında azalma
kaçınılmazdır [iv]
[iv] Stjernquist M, Crang Svalenius E, Educ Health (Abingdon). 2007 May;20(1):15. Epub 2007 Apr 18.Applying the case method for teaching within the health professions--teaching
the students.

d)

Öğrenciler arası etkileşim

Küçük grup çalışmaları öğrenmemi kolaylaştırdı.
Arkadaşlarımla işbirliği içinde oldum.
Tüm arkadaşlar tartışmalara aktif olarak katıldı.

•PDÖ oturumunun işleneceği sınıftaki insanların
birbirlerini tanımaları PDÖ eğitiminin önemli bir
komponentidir [v][vi][vii].
•Yönlendirici mutlaka ısınma konusunda hassas
olmalıdır.
•Yönlendirici tüm öğrencilerin eşit katılımı konusunda
daha dikkatli olmalıdır.
[v] Kalain, HA, Mullan, PB. Exploratory factor analysis of students’ ratings of a problem based learning curriculum. Acad Med. 1996;71(4):390-2
[vi] Hitchock, MA, Anderson, AS. Dealing with dysfunctional tutorial groups. Teaching and Learning in Medicine. 1997;9(1):19-24.
[vii] Tipping J, Freeman RF, Rachlis AR. Using faculty and student perceptions of group dynamics to develop recommendations for PBL. Acad Med. 1995;70(11): 1050-2.

e)

Toplamda değerlendirme (Soru 11, 12).

Oturumun uygulanışı konu içeriğini öğrenmemde katkı sağladı.
Bu senaryonun oturumlarından memnun ayrıldım.

• Öğrenciler genel olarak PDÖ’den
memnun olduklarını belirttiler.

Sonuç:
• Birinci sınıf öğrencileri ile ikinci ve üçüncü sınıf
öğrencileri arasındaki oluşan bu farklar
öğrencilerin lise eğitimi sonrasında yeni bir
eğitim modeli ve aynı zamanda yeni bir içerik ile
karşılaşmaları olabilir.

• Birinci sınıf öğrencilerinin kontenjanlarının ikinci
ve üçüncü sınıflara göre yüksek olması birbirleri
ile tanışmalarında zorluklara neden
olabilmektedir ve bu da küçük grup çalışmalarına
katılımda çekincelere neden olabilir.

Sonuç:
• Birinci sınıf PDÖ senaryolarının lise biyoloji
eğitim müfredatları ile uyumlu olarak
gerçekleştirilmesi
• Tıp fakültesi kontenjanlarının ve fiziki yapılarının
PDÖ senaryolarının uygulanabilirliliğini
karşılayabilecek nitelik ve nicelikte olması
• Tıp fakültesine yeni başlayan öğrenci ve öğretim
üyeleri için uyum kurslarının gerçekleştirilmesi
PDÖ oturumlarının verimliliğini ve kalitesinin
artmasında katkıda bulunacaktır.

Teşekkürler..


Slide 11

SELÇUK ÜNİVERSİTESİ MERAM TIP FAKÜLTESİ İLK ÜÇ
SINIFINDAKİ ÖĞRENCİLERİN GÖZÜYLE PDÖ
OTURUMLARININ ANALİZİ
Burak Cem SONER*, Nazan KARAOĞLU, Yusuf MISTIK, Muzaffer ŞEKER.

Tıp Eğitimi ve Bilişimi Anabilim Dalı, Selçuk Üniversitesi Meram Tıp Fakültesi
Konya

Giriş:
• Probleme dayalı öğrenim (PDÖ), öğrencilerin
küçük gruplar halinde, öğrenci merkezli bir
süreçte, problem çözme becerisi ve kendi
kendine öğrenme becerisi kazandırmayı
amaçlayan bir öğrenim yöntemidir.
• Ülkemizde tıp eğitimi sistemine farklı
derecelerde adapte edilmiştir.

Probleme Dayalı Öğrenmenin Dört
Bileşeni
A. Senaryo (Problem)
B. Öğrenci
C. Eğitim yönlendiricisi,
D. Değerlendirme
Bu bileşenlerin birbirini tamamlayıcı ve destekleyici
özellikte olması, rollerin başarıyla uygulanması
sürecin etkin ve amaca yönelik gerçekleşmesini
sağlar.*
Dolmans, Snellen-Balendong, Wolfhagen, van der Vleuten, 1997;
Wood, 2003

• Çalışmamızda 2008–2009 akademik
yılı içerisinde ilk üç sınıf
öğrencilerinin PDÖ oturumları
sonrasında verdikleri yazılı
geribildirimleri değerlendirmeyi
amaçladık.

Yöntem
• Çalışma 2008–2009 akademik yılı
içerisinde toplam 632
– 1.sınıf= 287,
– 2.sınıf= 156,
– 3.sınıf= 189
tıp fakültesi öğrencisi ile oluşturdu.

Yöntem
Değerlendirmede, her PDÖ senaryosu
için üç oturumun sonunda gönüllülük
temelinde 12 maddeden oluşmuş
• Katılmıyorum (1 puan),
• Kararsızım (2 puan)
• Katılıyorum (3 puan)
şeklinde değerlendirebilecekleri
geribildirimler kullanıldı.

Geri bildirim soruları
1.

Oturum ortamı fizik olarak yeterliydi.

2.

Senaryo ile ilgili sorular beni araştırmaya yöneltti.

3.

Senaryonun yapısı, öğrenim hedeflerini çıkarmaya uygundu.

4.

Küçük grup çalışmaları öğrenmemi kolaylaştırdı.

5.

Arkadaşlarımla işbirliği içinde oldum.

6.

Tüm arkadaşlar tartışmalara aktif olarak katıldı.

7.

Oturumların süresi yeterliydi.

8.

Eğitim yönlendiricisi bilgi vermeye değil, yönlendirmeye daha fazla
ağırlık verdi.

9.

Yönlendirici olumlu geri bildirimler vermekteydi.

10. Yönlendirici yalnızca gerektiğinde müdahale etti.

11. Oturumun uygulanışı konu içeriğini öğrenmemde katkı sağladı.
12. Bu senaryonun oturumlarından memnun ayrıldım.

12 soru 5 başlık altında
sınıflandırıldı
a)
b)

c)

PDÖ olgularının yapısı (Soru 2, 3)
2)

Senaryo ile ilgili sorular beni araştırmaya yöneltti.

3)

Senaryonun yapısı, öğrenim hedeflerini çıkarmaya uygundu.

8.

Eğitim yönlendiricisi bilgi vermeye değil, yönlendirmeye daha fazla ağırlık verdi.

9.

Yönlendirici olumlu geri bildirimler vermekteydi.

10.

Yönlendirici yalnızca gerektiğinde müdahale etti.

Yönlendiricinin tutumu (Soru 8, 9,10)

Fiziksel şartlar (Soru 1, 7)
(Sınıf, öğrenci sayısı, eğitim materyalleri… vb. gibi)
1.
7.

d)

e)

Oturum ortamı fizik olarak yeterliydi.
Oturumların süresi yeterliydi.

Öğrenciler arası etkileşim (Soru 4, 5, 6)
4.

Küçük grup çalışmaları öğrenmemi kolaylaştırdı.

5.

Arkadaşlarımla işbirliği içinde oldum.

6.

Tüm arkadaşlar tartışmalara aktif olarak katıldı.

11.

Oturumun uygulanışı konu içeriğini öğrenmemde katkı sağladı.

12.

Bu senaryonun oturumlarından memnun ayrıldım.

Toplamda değerlendirme (Soru 11, 12).

• Beş ana başlık altında kategorize
edilen bu 12 madde Graphpad®
programı kullanılarak ANOVA ve
sonrasında Tukey testi ile
değerlendirildi.

Bulgular
• Toplam 1583 geribildirim
– Birinci sınıf öğrencilerinden 765,
– İkinci sınıf öğrencilerinden 435
– Üçüncü sınıf öğrencilerinden 483
değerlendirme toplanıldı.

PDÖ olgularının yapısı (Soru 2, 3)

Senaryo ile ilgili sorular beni araştırmaya yöneltti.
Senaryonun yapısı, öğrenim hedeflerini çıkarmaya uygundu.

b)

Yönlendiricinin tutumu (Soru 8, 9,10)

Eğitim yönlendiricisi bilgi vermeye değil, yönlendirmeye daha fazla ağırlık verdi.
Yönlendirici olumlu geri bildirimler vermekteydi.
Yönlendirici yalnızca gerektiğinde müdahale etti.

c)

Fiziksel şartlar (Soru 1, 7)
(Sınıf, öğrenci sayısı, eğitim materyalleri… vb. gibi)
1.
7.

Oturum ortamı fizik olarak yeterliydi.
Oturumların süresi yeterliydi.

d)

Öğrenciler arası etkileşim (Soru 4, 5, 6)
Küçük grup çalışmaları öğrenmemi kolaylaştırdı.
Arkadaşlarımla işbirliği içinde oldum.
Tüm arkadaşlar tartışmalara aktif olarak katıldı.

e)

Toplamda değerlendirme (Soru 11, 12).

Oturumun uygulanışı konu içeriğini öğrenmemde katkı sağladı.
Bu senaryonun oturumlarından memnun ayrıldım.

PDÖ olgularının yapısı
Senaryo ile ilgili sorular beni araştırmaya yöneltti.
Senaryonun yapısı, öğrenim hedeflerini çıkarmaya uygundu.

• PDÖ senaryolarının başarısı ile senaryoda verilen sorular
arasında ilişki bulunmaktadır.
• Senaryo öğrencilerin ilgisini çekmeli, kendilerini
geliştirebilecekleri ve verilen sorunu başarı ile
çözebilecekleri bir yapı ile gerçekleştirilmelidir. [i] .
• 1. sınıflar için hazırlanan PDÖ senaryoları tıp fakültesinin
ilk sınıfında olan öğrencilerimiz için daha ilgi çekici olarak
hazırlanabilir. Bu durum ise lise müfredatındaki eğitimleri
ile ilişkili senaryoların hazırlanması ile çözülebilir.
[1] Duch, Barbara, Susan Gron, and Deborah Allen, editors (2001) “The Power of Problem-Based Learning, A Practical ‘How To’ For Teaching
Undergraduate Courses in Any Discipline”, Stylus Publishing, LLC,

Yönlendiricinin tutumu

Eğitim yönlendiricisi bilgi vermeye değil, yönlendirmeye daha fazla ağırlık verdi.
Yönlendirici olumlu geri bildirimler vermekteydi.
Yönlendirici yalnızca gerektiğinde müdahale etti.

• Yönlendiricilik konusunda tecrübeleri düşük olan kişiler bu
konuda sıkıntı çekebilmektedir. Aynı zamanda birçok ilk
sınıf öğrencileri de PDÖ ile yeni tanışmış olmaları nedeni ile
yönlendiricilerinden cevap alamadıkları için sıkıntı
çekebilmektedir.
• PDÖ için alışma dönemi ile ilgili olarak hem yönlendiricilerin
hem de birinci sınıf öğrencileri daha fazla
bilgilendirilebilir.
• Yönlendirici geri bildirimleri; her bir oturum sonrasında;
öğrencilere kısaca ve yapıcı olarak olarak verilmelidir [ii]
[iii].
[ii] Peterson M. A team-based approach to problembased learning: An evaluation of structured team problem olving. Journal on Excellence in
College Teaching. 1997;
[iii] Sheive L, Metivier LG. A participant’s guide to STePS. 4th ed. Baldwinsville, NY: STePS Associates, 1994.

c)

Fiziksel şartlar (Soru 1, 7)

Oturum ortamı fizik olarak yeterliydi.
Oturumların süresi yeterliydi.

• 1. sınıfların öğrenci sayısı 287,
• 2. sınıfların öğrenci sayısı 156
• 3. sınıfların öğrenci sayısı 189.
• Her oturum grubu için öğrenci sayısı eşit tutulmaya
çalışıldı.
•Fiziksel şartlar PDÖ’ler için çok önemli bir bileşendir.
Eksiklikleri durumunda PDÖ başarısında azalma
kaçınılmazdır [iv]
[iv] Stjernquist M, Crang Svalenius E, Educ Health (Abingdon). 2007 May;20(1):15. Epub 2007 Apr 18.Applying the case method for teaching within the health professions--teaching
the students.

d)

Öğrenciler arası etkileşim

Küçük grup çalışmaları öğrenmemi kolaylaştırdı.
Arkadaşlarımla işbirliği içinde oldum.
Tüm arkadaşlar tartışmalara aktif olarak katıldı.

•PDÖ oturumunun işleneceği sınıftaki insanların
birbirlerini tanımaları PDÖ eğitiminin önemli bir
komponentidir [v][vi][vii].
•Yönlendirici mutlaka ısınma konusunda hassas
olmalıdır.
•Yönlendirici tüm öğrencilerin eşit katılımı konusunda
daha dikkatli olmalıdır.
[v] Kalain, HA, Mullan, PB. Exploratory factor analysis of students’ ratings of a problem based learning curriculum. Acad Med. 1996;71(4):390-2
[vi] Hitchock, MA, Anderson, AS. Dealing with dysfunctional tutorial groups. Teaching and Learning in Medicine. 1997;9(1):19-24.
[vii] Tipping J, Freeman RF, Rachlis AR. Using faculty and student perceptions of group dynamics to develop recommendations for PBL. Acad Med. 1995;70(11): 1050-2.

e)

Toplamda değerlendirme (Soru 11, 12).

Oturumun uygulanışı konu içeriğini öğrenmemde katkı sağladı.
Bu senaryonun oturumlarından memnun ayrıldım.

• Öğrenciler genel olarak PDÖ’den
memnun olduklarını belirttiler.

Sonuç:
• Birinci sınıf öğrencileri ile ikinci ve üçüncü sınıf
öğrencileri arasındaki oluşan bu farklar
öğrencilerin lise eğitimi sonrasında yeni bir
eğitim modeli ve aynı zamanda yeni bir içerik ile
karşılaşmaları olabilir.

• Birinci sınıf öğrencilerinin kontenjanlarının ikinci
ve üçüncü sınıflara göre yüksek olması birbirleri
ile tanışmalarında zorluklara neden
olabilmektedir ve bu da küçük grup çalışmalarına
katılımda çekincelere neden olabilir.

Sonuç:
• Birinci sınıf PDÖ senaryolarının lise biyoloji
eğitim müfredatları ile uyumlu olarak
gerçekleştirilmesi
• Tıp fakültesi kontenjanlarının ve fiziki yapılarının
PDÖ senaryolarının uygulanabilirliliğini
karşılayabilecek nitelik ve nicelikte olması
• Tıp fakültesine yeni başlayan öğrenci ve öğretim
üyeleri için uyum kurslarının gerçekleştirilmesi
PDÖ oturumlarının verimliliğini ve kalitesinin
artmasında katkıda bulunacaktır.

Teşekkürler..


Slide 12

SELÇUK ÜNİVERSİTESİ MERAM TIP FAKÜLTESİ İLK ÜÇ
SINIFINDAKİ ÖĞRENCİLERİN GÖZÜYLE PDÖ
OTURUMLARININ ANALİZİ
Burak Cem SONER*, Nazan KARAOĞLU, Yusuf MISTIK, Muzaffer ŞEKER.

Tıp Eğitimi ve Bilişimi Anabilim Dalı, Selçuk Üniversitesi Meram Tıp Fakültesi
Konya

Giriş:
• Probleme dayalı öğrenim (PDÖ), öğrencilerin
küçük gruplar halinde, öğrenci merkezli bir
süreçte, problem çözme becerisi ve kendi
kendine öğrenme becerisi kazandırmayı
amaçlayan bir öğrenim yöntemidir.
• Ülkemizde tıp eğitimi sistemine farklı
derecelerde adapte edilmiştir.

Probleme Dayalı Öğrenmenin Dört
Bileşeni
A. Senaryo (Problem)
B. Öğrenci
C. Eğitim yönlendiricisi,
D. Değerlendirme
Bu bileşenlerin birbirini tamamlayıcı ve destekleyici
özellikte olması, rollerin başarıyla uygulanması
sürecin etkin ve amaca yönelik gerçekleşmesini
sağlar.*
Dolmans, Snellen-Balendong, Wolfhagen, van der Vleuten, 1997;
Wood, 2003

• Çalışmamızda 2008–2009 akademik
yılı içerisinde ilk üç sınıf
öğrencilerinin PDÖ oturumları
sonrasında verdikleri yazılı
geribildirimleri değerlendirmeyi
amaçladık.

Yöntem
• Çalışma 2008–2009 akademik yılı
içerisinde toplam 632
– 1.sınıf= 287,
– 2.sınıf= 156,
– 3.sınıf= 189
tıp fakültesi öğrencisi ile oluşturdu.

Yöntem
Değerlendirmede, her PDÖ senaryosu
için üç oturumun sonunda gönüllülük
temelinde 12 maddeden oluşmuş
• Katılmıyorum (1 puan),
• Kararsızım (2 puan)
• Katılıyorum (3 puan)
şeklinde değerlendirebilecekleri
geribildirimler kullanıldı.

Geri bildirim soruları
1.

Oturum ortamı fizik olarak yeterliydi.

2.

Senaryo ile ilgili sorular beni araştırmaya yöneltti.

3.

Senaryonun yapısı, öğrenim hedeflerini çıkarmaya uygundu.

4.

Küçük grup çalışmaları öğrenmemi kolaylaştırdı.

5.

Arkadaşlarımla işbirliği içinde oldum.

6.

Tüm arkadaşlar tartışmalara aktif olarak katıldı.

7.

Oturumların süresi yeterliydi.

8.

Eğitim yönlendiricisi bilgi vermeye değil, yönlendirmeye daha fazla
ağırlık verdi.

9.

Yönlendirici olumlu geri bildirimler vermekteydi.

10. Yönlendirici yalnızca gerektiğinde müdahale etti.

11. Oturumun uygulanışı konu içeriğini öğrenmemde katkı sağladı.
12. Bu senaryonun oturumlarından memnun ayrıldım.

12 soru 5 başlık altında
sınıflandırıldı
a)
b)

c)

PDÖ olgularının yapısı (Soru 2, 3)
2)

Senaryo ile ilgili sorular beni araştırmaya yöneltti.

3)

Senaryonun yapısı, öğrenim hedeflerini çıkarmaya uygundu.

8.

Eğitim yönlendiricisi bilgi vermeye değil, yönlendirmeye daha fazla ağırlık verdi.

9.

Yönlendirici olumlu geri bildirimler vermekteydi.

10.

Yönlendirici yalnızca gerektiğinde müdahale etti.

Yönlendiricinin tutumu (Soru 8, 9,10)

Fiziksel şartlar (Soru 1, 7)
(Sınıf, öğrenci sayısı, eğitim materyalleri… vb. gibi)
1.
7.

d)

e)

Oturum ortamı fizik olarak yeterliydi.
Oturumların süresi yeterliydi.

Öğrenciler arası etkileşim (Soru 4, 5, 6)
4.

Küçük grup çalışmaları öğrenmemi kolaylaştırdı.

5.

Arkadaşlarımla işbirliği içinde oldum.

6.

Tüm arkadaşlar tartışmalara aktif olarak katıldı.

11.

Oturumun uygulanışı konu içeriğini öğrenmemde katkı sağladı.

12.

Bu senaryonun oturumlarından memnun ayrıldım.

Toplamda değerlendirme (Soru 11, 12).

• Beş ana başlık altında kategorize
edilen bu 12 madde Graphpad®
programı kullanılarak ANOVA ve
sonrasında Tukey testi ile
değerlendirildi.

Bulgular
• Toplam 1583 geribildirim
– Birinci sınıf öğrencilerinden 765,
– İkinci sınıf öğrencilerinden 435
– Üçüncü sınıf öğrencilerinden 483
değerlendirme toplanıldı.

PDÖ olgularının yapısı (Soru 2, 3)

Senaryo ile ilgili sorular beni araştırmaya yöneltti.
Senaryonun yapısı, öğrenim hedeflerini çıkarmaya uygundu.

b)

Yönlendiricinin tutumu (Soru 8, 9,10)

Eğitim yönlendiricisi bilgi vermeye değil, yönlendirmeye daha fazla ağırlık verdi.
Yönlendirici olumlu geri bildirimler vermekteydi.
Yönlendirici yalnızca gerektiğinde müdahale etti.

c)

Fiziksel şartlar (Soru 1, 7)
(Sınıf, öğrenci sayısı, eğitim materyalleri… vb. gibi)
1.
7.

Oturum ortamı fizik olarak yeterliydi.
Oturumların süresi yeterliydi.

d)

Öğrenciler arası etkileşim (Soru 4, 5, 6)
Küçük grup çalışmaları öğrenmemi kolaylaştırdı.
Arkadaşlarımla işbirliği içinde oldum.
Tüm arkadaşlar tartışmalara aktif olarak katıldı.

e)

Toplamda değerlendirme (Soru 11, 12).

Oturumun uygulanışı konu içeriğini öğrenmemde katkı sağladı.
Bu senaryonun oturumlarından memnun ayrıldım.

PDÖ olgularının yapısı
Senaryo ile ilgili sorular beni araştırmaya yöneltti.
Senaryonun yapısı, öğrenim hedeflerini çıkarmaya uygundu.

• PDÖ senaryolarının başarısı ile senaryoda verilen sorular
arasında ilişki bulunmaktadır.
• Senaryo öğrencilerin ilgisini çekmeli, kendilerini
geliştirebilecekleri ve verilen sorunu başarı ile
çözebilecekleri bir yapı ile gerçekleştirilmelidir. [i] .
• 1. sınıflar için hazırlanan PDÖ senaryoları tıp fakültesinin
ilk sınıfında olan öğrencilerimiz için daha ilgi çekici olarak
hazırlanabilir. Bu durum ise lise müfredatındaki eğitimleri
ile ilişkili senaryoların hazırlanması ile çözülebilir.
[1] Duch, Barbara, Susan Gron, and Deborah Allen, editors (2001) “The Power of Problem-Based Learning, A Practical ‘How To’ For Teaching
Undergraduate Courses in Any Discipline”, Stylus Publishing, LLC,

Yönlendiricinin tutumu

Eğitim yönlendiricisi bilgi vermeye değil, yönlendirmeye daha fazla ağırlık verdi.
Yönlendirici olumlu geri bildirimler vermekteydi.
Yönlendirici yalnızca gerektiğinde müdahale etti.

• Yönlendiricilik konusunda tecrübeleri düşük olan kişiler bu
konuda sıkıntı çekebilmektedir. Aynı zamanda birçok ilk
sınıf öğrencileri de PDÖ ile yeni tanışmış olmaları nedeni ile
yönlendiricilerinden cevap alamadıkları için sıkıntı
çekebilmektedir.
• PDÖ için alışma dönemi ile ilgili olarak hem yönlendiricilerin
hem de birinci sınıf öğrencileri daha fazla
bilgilendirilebilir.
• Yönlendirici geri bildirimleri; her bir oturum sonrasında;
öğrencilere kısaca ve yapıcı olarak olarak verilmelidir [ii]
[iii].
[ii] Peterson M. A team-based approach to problembased learning: An evaluation of structured team problem olving. Journal on Excellence in
College Teaching. 1997;
[iii] Sheive L, Metivier LG. A participant’s guide to STePS. 4th ed. Baldwinsville, NY: STePS Associates, 1994.

c)

Fiziksel şartlar (Soru 1, 7)

Oturum ortamı fizik olarak yeterliydi.
Oturumların süresi yeterliydi.

• 1. sınıfların öğrenci sayısı 287,
• 2. sınıfların öğrenci sayısı 156
• 3. sınıfların öğrenci sayısı 189.
• Her oturum grubu için öğrenci sayısı eşit tutulmaya
çalışıldı.
•Fiziksel şartlar PDÖ’ler için çok önemli bir bileşendir.
Eksiklikleri durumunda PDÖ başarısında azalma
kaçınılmazdır [iv]
[iv] Stjernquist M, Crang Svalenius E, Educ Health (Abingdon). 2007 May;20(1):15. Epub 2007 Apr 18.Applying the case method for teaching within the health professions--teaching
the students.

d)

Öğrenciler arası etkileşim

Küçük grup çalışmaları öğrenmemi kolaylaştırdı.
Arkadaşlarımla işbirliği içinde oldum.
Tüm arkadaşlar tartışmalara aktif olarak katıldı.

•PDÖ oturumunun işleneceği sınıftaki insanların
birbirlerini tanımaları PDÖ eğitiminin önemli bir
komponentidir [v][vi][vii].
•Yönlendirici mutlaka ısınma konusunda hassas
olmalıdır.
•Yönlendirici tüm öğrencilerin eşit katılımı konusunda
daha dikkatli olmalıdır.
[v] Kalain, HA, Mullan, PB. Exploratory factor analysis of students’ ratings of a problem based learning curriculum. Acad Med. 1996;71(4):390-2
[vi] Hitchock, MA, Anderson, AS. Dealing with dysfunctional tutorial groups. Teaching and Learning in Medicine. 1997;9(1):19-24.
[vii] Tipping J, Freeman RF, Rachlis AR. Using faculty and student perceptions of group dynamics to develop recommendations for PBL. Acad Med. 1995;70(11): 1050-2.

e)

Toplamda değerlendirme (Soru 11, 12).

Oturumun uygulanışı konu içeriğini öğrenmemde katkı sağladı.
Bu senaryonun oturumlarından memnun ayrıldım.

• Öğrenciler genel olarak PDÖ’den
memnun olduklarını belirttiler.

Sonuç:
• Birinci sınıf öğrencileri ile ikinci ve üçüncü sınıf
öğrencileri arasındaki oluşan bu farklar
öğrencilerin lise eğitimi sonrasında yeni bir
eğitim modeli ve aynı zamanda yeni bir içerik ile
karşılaşmaları olabilir.

• Birinci sınıf öğrencilerinin kontenjanlarının ikinci
ve üçüncü sınıflara göre yüksek olması birbirleri
ile tanışmalarında zorluklara neden
olabilmektedir ve bu da küçük grup çalışmalarına
katılımda çekincelere neden olabilir.

Sonuç:
• Birinci sınıf PDÖ senaryolarının lise biyoloji
eğitim müfredatları ile uyumlu olarak
gerçekleştirilmesi
• Tıp fakültesi kontenjanlarının ve fiziki yapılarının
PDÖ senaryolarının uygulanabilirliliğini
karşılayabilecek nitelik ve nicelikte olması
• Tıp fakültesine yeni başlayan öğrenci ve öğretim
üyeleri için uyum kurslarının gerçekleştirilmesi
PDÖ oturumlarının verimliliğini ve kalitesinin
artmasında katkıda bulunacaktır.

Teşekkürler..


Slide 13

SELÇUK ÜNİVERSİTESİ MERAM TIP FAKÜLTESİ İLK ÜÇ
SINIFINDAKİ ÖĞRENCİLERİN GÖZÜYLE PDÖ
OTURUMLARININ ANALİZİ
Burak Cem SONER*, Nazan KARAOĞLU, Yusuf MISTIK, Muzaffer ŞEKER.

Tıp Eğitimi ve Bilişimi Anabilim Dalı, Selçuk Üniversitesi Meram Tıp Fakültesi
Konya

Giriş:
• Probleme dayalı öğrenim (PDÖ), öğrencilerin
küçük gruplar halinde, öğrenci merkezli bir
süreçte, problem çözme becerisi ve kendi
kendine öğrenme becerisi kazandırmayı
amaçlayan bir öğrenim yöntemidir.
• Ülkemizde tıp eğitimi sistemine farklı
derecelerde adapte edilmiştir.

Probleme Dayalı Öğrenmenin Dört
Bileşeni
A. Senaryo (Problem)
B. Öğrenci
C. Eğitim yönlendiricisi,
D. Değerlendirme
Bu bileşenlerin birbirini tamamlayıcı ve destekleyici
özellikte olması, rollerin başarıyla uygulanması
sürecin etkin ve amaca yönelik gerçekleşmesini
sağlar.*
Dolmans, Snellen-Balendong, Wolfhagen, van der Vleuten, 1997;
Wood, 2003

• Çalışmamızda 2008–2009 akademik
yılı içerisinde ilk üç sınıf
öğrencilerinin PDÖ oturumları
sonrasında verdikleri yazılı
geribildirimleri değerlendirmeyi
amaçladık.

Yöntem
• Çalışma 2008–2009 akademik yılı
içerisinde toplam 632
– 1.sınıf= 287,
– 2.sınıf= 156,
– 3.sınıf= 189
tıp fakültesi öğrencisi ile oluşturdu.

Yöntem
Değerlendirmede, her PDÖ senaryosu
için üç oturumun sonunda gönüllülük
temelinde 12 maddeden oluşmuş
• Katılmıyorum (1 puan),
• Kararsızım (2 puan)
• Katılıyorum (3 puan)
şeklinde değerlendirebilecekleri
geribildirimler kullanıldı.

Geri bildirim soruları
1.

Oturum ortamı fizik olarak yeterliydi.

2.

Senaryo ile ilgili sorular beni araştırmaya yöneltti.

3.

Senaryonun yapısı, öğrenim hedeflerini çıkarmaya uygundu.

4.

Küçük grup çalışmaları öğrenmemi kolaylaştırdı.

5.

Arkadaşlarımla işbirliği içinde oldum.

6.

Tüm arkadaşlar tartışmalara aktif olarak katıldı.

7.

Oturumların süresi yeterliydi.

8.

Eğitim yönlendiricisi bilgi vermeye değil, yönlendirmeye daha fazla
ağırlık verdi.

9.

Yönlendirici olumlu geri bildirimler vermekteydi.

10. Yönlendirici yalnızca gerektiğinde müdahale etti.

11. Oturumun uygulanışı konu içeriğini öğrenmemde katkı sağladı.
12. Bu senaryonun oturumlarından memnun ayrıldım.

12 soru 5 başlık altında
sınıflandırıldı
a)
b)

c)

PDÖ olgularının yapısı (Soru 2, 3)
2)

Senaryo ile ilgili sorular beni araştırmaya yöneltti.

3)

Senaryonun yapısı, öğrenim hedeflerini çıkarmaya uygundu.

8.

Eğitim yönlendiricisi bilgi vermeye değil, yönlendirmeye daha fazla ağırlık verdi.

9.

Yönlendirici olumlu geri bildirimler vermekteydi.

10.

Yönlendirici yalnızca gerektiğinde müdahale etti.

Yönlendiricinin tutumu (Soru 8, 9,10)

Fiziksel şartlar (Soru 1, 7)
(Sınıf, öğrenci sayısı, eğitim materyalleri… vb. gibi)
1.
7.

d)

e)

Oturum ortamı fizik olarak yeterliydi.
Oturumların süresi yeterliydi.

Öğrenciler arası etkileşim (Soru 4, 5, 6)
4.

Küçük grup çalışmaları öğrenmemi kolaylaştırdı.

5.

Arkadaşlarımla işbirliği içinde oldum.

6.

Tüm arkadaşlar tartışmalara aktif olarak katıldı.

11.

Oturumun uygulanışı konu içeriğini öğrenmemde katkı sağladı.

12.

Bu senaryonun oturumlarından memnun ayrıldım.

Toplamda değerlendirme (Soru 11, 12).

• Beş ana başlık altında kategorize
edilen bu 12 madde Graphpad®
programı kullanılarak ANOVA ve
sonrasında Tukey testi ile
değerlendirildi.

Bulgular
• Toplam 1583 geribildirim
– Birinci sınıf öğrencilerinden 765,
– İkinci sınıf öğrencilerinden 435
– Üçüncü sınıf öğrencilerinden 483
değerlendirme toplanıldı.

PDÖ olgularının yapısı (Soru 2, 3)

Senaryo ile ilgili sorular beni araştırmaya yöneltti.
Senaryonun yapısı, öğrenim hedeflerini çıkarmaya uygundu.

b)

Yönlendiricinin tutumu (Soru 8, 9,10)

Eğitim yönlendiricisi bilgi vermeye değil, yönlendirmeye daha fazla ağırlık verdi.
Yönlendirici olumlu geri bildirimler vermekteydi.
Yönlendirici yalnızca gerektiğinde müdahale etti.

c)

Fiziksel şartlar (Soru 1, 7)
(Sınıf, öğrenci sayısı, eğitim materyalleri… vb. gibi)
1.
7.

Oturum ortamı fizik olarak yeterliydi.
Oturumların süresi yeterliydi.

d)

Öğrenciler arası etkileşim (Soru 4, 5, 6)
Küçük grup çalışmaları öğrenmemi kolaylaştırdı.
Arkadaşlarımla işbirliği içinde oldum.
Tüm arkadaşlar tartışmalara aktif olarak katıldı.

e)

Toplamda değerlendirme (Soru 11, 12).

Oturumun uygulanışı konu içeriğini öğrenmemde katkı sağladı.
Bu senaryonun oturumlarından memnun ayrıldım.

PDÖ olgularının yapısı
Senaryo ile ilgili sorular beni araştırmaya yöneltti.
Senaryonun yapısı, öğrenim hedeflerini çıkarmaya uygundu.

• PDÖ senaryolarının başarısı ile senaryoda verilen sorular
arasında ilişki bulunmaktadır.
• Senaryo öğrencilerin ilgisini çekmeli, kendilerini
geliştirebilecekleri ve verilen sorunu başarı ile
çözebilecekleri bir yapı ile gerçekleştirilmelidir. [i] .
• 1. sınıflar için hazırlanan PDÖ senaryoları tıp fakültesinin
ilk sınıfında olan öğrencilerimiz için daha ilgi çekici olarak
hazırlanabilir. Bu durum ise lise müfredatındaki eğitimleri
ile ilişkili senaryoların hazırlanması ile çözülebilir.
[1] Duch, Barbara, Susan Gron, and Deborah Allen, editors (2001) “The Power of Problem-Based Learning, A Practical ‘How To’ For Teaching
Undergraduate Courses in Any Discipline”, Stylus Publishing, LLC,

Yönlendiricinin tutumu

Eğitim yönlendiricisi bilgi vermeye değil, yönlendirmeye daha fazla ağırlık verdi.
Yönlendirici olumlu geri bildirimler vermekteydi.
Yönlendirici yalnızca gerektiğinde müdahale etti.

• Yönlendiricilik konusunda tecrübeleri düşük olan kişiler bu
konuda sıkıntı çekebilmektedir. Aynı zamanda birçok ilk
sınıf öğrencileri de PDÖ ile yeni tanışmış olmaları nedeni ile
yönlendiricilerinden cevap alamadıkları için sıkıntı
çekebilmektedir.
• PDÖ için alışma dönemi ile ilgili olarak hem yönlendiricilerin
hem de birinci sınıf öğrencileri daha fazla
bilgilendirilebilir.
• Yönlendirici geri bildirimleri; her bir oturum sonrasında;
öğrencilere kısaca ve yapıcı olarak olarak verilmelidir [ii]
[iii].
[ii] Peterson M. A team-based approach to problembased learning: An evaluation of structured team problem olving. Journal on Excellence in
College Teaching. 1997;
[iii] Sheive L, Metivier LG. A participant’s guide to STePS. 4th ed. Baldwinsville, NY: STePS Associates, 1994.

c)

Fiziksel şartlar (Soru 1, 7)

Oturum ortamı fizik olarak yeterliydi.
Oturumların süresi yeterliydi.

• 1. sınıfların öğrenci sayısı 287,
• 2. sınıfların öğrenci sayısı 156
• 3. sınıfların öğrenci sayısı 189.
• Her oturum grubu için öğrenci sayısı eşit tutulmaya
çalışıldı.
•Fiziksel şartlar PDÖ’ler için çok önemli bir bileşendir.
Eksiklikleri durumunda PDÖ başarısında azalma
kaçınılmazdır [iv]
[iv] Stjernquist M, Crang Svalenius E, Educ Health (Abingdon). 2007 May;20(1):15. Epub 2007 Apr 18.Applying the case method for teaching within the health professions--teaching
the students.

d)

Öğrenciler arası etkileşim

Küçük grup çalışmaları öğrenmemi kolaylaştırdı.
Arkadaşlarımla işbirliği içinde oldum.
Tüm arkadaşlar tartışmalara aktif olarak katıldı.

•PDÖ oturumunun işleneceği sınıftaki insanların
birbirlerini tanımaları PDÖ eğitiminin önemli bir
komponentidir [v][vi][vii].
•Yönlendirici mutlaka ısınma konusunda hassas
olmalıdır.
•Yönlendirici tüm öğrencilerin eşit katılımı konusunda
daha dikkatli olmalıdır.
[v] Kalain, HA, Mullan, PB. Exploratory factor analysis of students’ ratings of a problem based learning curriculum. Acad Med. 1996;71(4):390-2
[vi] Hitchock, MA, Anderson, AS. Dealing with dysfunctional tutorial groups. Teaching and Learning in Medicine. 1997;9(1):19-24.
[vii] Tipping J, Freeman RF, Rachlis AR. Using faculty and student perceptions of group dynamics to develop recommendations for PBL. Acad Med. 1995;70(11): 1050-2.

e)

Toplamda değerlendirme (Soru 11, 12).

Oturumun uygulanışı konu içeriğini öğrenmemde katkı sağladı.
Bu senaryonun oturumlarından memnun ayrıldım.

• Öğrenciler genel olarak PDÖ’den
memnun olduklarını belirttiler.

Sonuç:
• Birinci sınıf öğrencileri ile ikinci ve üçüncü sınıf
öğrencileri arasındaki oluşan bu farklar
öğrencilerin lise eğitimi sonrasında yeni bir
eğitim modeli ve aynı zamanda yeni bir içerik ile
karşılaşmaları olabilir.

• Birinci sınıf öğrencilerinin kontenjanlarının ikinci
ve üçüncü sınıflara göre yüksek olması birbirleri
ile tanışmalarında zorluklara neden
olabilmektedir ve bu da küçük grup çalışmalarına
katılımda çekincelere neden olabilir.

Sonuç:
• Birinci sınıf PDÖ senaryolarının lise biyoloji
eğitim müfredatları ile uyumlu olarak
gerçekleştirilmesi
• Tıp fakültesi kontenjanlarının ve fiziki yapılarının
PDÖ senaryolarının uygulanabilirliliğini
karşılayabilecek nitelik ve nicelikte olması
• Tıp fakültesine yeni başlayan öğrenci ve öğretim
üyeleri için uyum kurslarının gerçekleştirilmesi
PDÖ oturumlarının verimliliğini ve kalitesinin
artmasında katkıda bulunacaktır.

Teşekkürler..


Slide 14

SELÇUK ÜNİVERSİTESİ MERAM TIP FAKÜLTESİ İLK ÜÇ
SINIFINDAKİ ÖĞRENCİLERİN GÖZÜYLE PDÖ
OTURUMLARININ ANALİZİ
Burak Cem SONER*, Nazan KARAOĞLU, Yusuf MISTIK, Muzaffer ŞEKER.

Tıp Eğitimi ve Bilişimi Anabilim Dalı, Selçuk Üniversitesi Meram Tıp Fakültesi
Konya

Giriş:
• Probleme dayalı öğrenim (PDÖ), öğrencilerin
küçük gruplar halinde, öğrenci merkezli bir
süreçte, problem çözme becerisi ve kendi
kendine öğrenme becerisi kazandırmayı
amaçlayan bir öğrenim yöntemidir.
• Ülkemizde tıp eğitimi sistemine farklı
derecelerde adapte edilmiştir.

Probleme Dayalı Öğrenmenin Dört
Bileşeni
A. Senaryo (Problem)
B. Öğrenci
C. Eğitim yönlendiricisi,
D. Değerlendirme
Bu bileşenlerin birbirini tamamlayıcı ve destekleyici
özellikte olması, rollerin başarıyla uygulanması
sürecin etkin ve amaca yönelik gerçekleşmesini
sağlar.*
Dolmans, Snellen-Balendong, Wolfhagen, van der Vleuten, 1997;
Wood, 2003

• Çalışmamızda 2008–2009 akademik
yılı içerisinde ilk üç sınıf
öğrencilerinin PDÖ oturumları
sonrasında verdikleri yazılı
geribildirimleri değerlendirmeyi
amaçladık.

Yöntem
• Çalışma 2008–2009 akademik yılı
içerisinde toplam 632
– 1.sınıf= 287,
– 2.sınıf= 156,
– 3.sınıf= 189
tıp fakültesi öğrencisi ile oluşturdu.

Yöntem
Değerlendirmede, her PDÖ senaryosu
için üç oturumun sonunda gönüllülük
temelinde 12 maddeden oluşmuş
• Katılmıyorum (1 puan),
• Kararsızım (2 puan)
• Katılıyorum (3 puan)
şeklinde değerlendirebilecekleri
geribildirimler kullanıldı.

Geri bildirim soruları
1.

Oturum ortamı fizik olarak yeterliydi.

2.

Senaryo ile ilgili sorular beni araştırmaya yöneltti.

3.

Senaryonun yapısı, öğrenim hedeflerini çıkarmaya uygundu.

4.

Küçük grup çalışmaları öğrenmemi kolaylaştırdı.

5.

Arkadaşlarımla işbirliği içinde oldum.

6.

Tüm arkadaşlar tartışmalara aktif olarak katıldı.

7.

Oturumların süresi yeterliydi.

8.

Eğitim yönlendiricisi bilgi vermeye değil, yönlendirmeye daha fazla
ağırlık verdi.

9.

Yönlendirici olumlu geri bildirimler vermekteydi.

10. Yönlendirici yalnızca gerektiğinde müdahale etti.

11. Oturumun uygulanışı konu içeriğini öğrenmemde katkı sağladı.
12. Bu senaryonun oturumlarından memnun ayrıldım.

12 soru 5 başlık altında
sınıflandırıldı
a)
b)

c)

PDÖ olgularının yapısı (Soru 2, 3)
2)

Senaryo ile ilgili sorular beni araştırmaya yöneltti.

3)

Senaryonun yapısı, öğrenim hedeflerini çıkarmaya uygundu.

8.

Eğitim yönlendiricisi bilgi vermeye değil, yönlendirmeye daha fazla ağırlık verdi.

9.

Yönlendirici olumlu geri bildirimler vermekteydi.

10.

Yönlendirici yalnızca gerektiğinde müdahale etti.

Yönlendiricinin tutumu (Soru 8, 9,10)

Fiziksel şartlar (Soru 1, 7)
(Sınıf, öğrenci sayısı, eğitim materyalleri… vb. gibi)
1.
7.

d)

e)

Oturum ortamı fizik olarak yeterliydi.
Oturumların süresi yeterliydi.

Öğrenciler arası etkileşim (Soru 4, 5, 6)
4.

Küçük grup çalışmaları öğrenmemi kolaylaştırdı.

5.

Arkadaşlarımla işbirliği içinde oldum.

6.

Tüm arkadaşlar tartışmalara aktif olarak katıldı.

11.

Oturumun uygulanışı konu içeriğini öğrenmemde katkı sağladı.

12.

Bu senaryonun oturumlarından memnun ayrıldım.

Toplamda değerlendirme (Soru 11, 12).

• Beş ana başlık altında kategorize
edilen bu 12 madde Graphpad®
programı kullanılarak ANOVA ve
sonrasında Tukey testi ile
değerlendirildi.

Bulgular
• Toplam 1583 geribildirim
– Birinci sınıf öğrencilerinden 765,
– İkinci sınıf öğrencilerinden 435
– Üçüncü sınıf öğrencilerinden 483
değerlendirme toplanıldı.

PDÖ olgularının yapısı (Soru 2, 3)

Senaryo ile ilgili sorular beni araştırmaya yöneltti.
Senaryonun yapısı, öğrenim hedeflerini çıkarmaya uygundu.

b)

Yönlendiricinin tutumu (Soru 8, 9,10)

Eğitim yönlendiricisi bilgi vermeye değil, yönlendirmeye daha fazla ağırlık verdi.
Yönlendirici olumlu geri bildirimler vermekteydi.
Yönlendirici yalnızca gerektiğinde müdahale etti.

c)

Fiziksel şartlar (Soru 1, 7)
(Sınıf, öğrenci sayısı, eğitim materyalleri… vb. gibi)
1.
7.

Oturum ortamı fizik olarak yeterliydi.
Oturumların süresi yeterliydi.

d)

Öğrenciler arası etkileşim (Soru 4, 5, 6)
Küçük grup çalışmaları öğrenmemi kolaylaştırdı.
Arkadaşlarımla işbirliği içinde oldum.
Tüm arkadaşlar tartışmalara aktif olarak katıldı.

e)

Toplamda değerlendirme (Soru 11, 12).

Oturumun uygulanışı konu içeriğini öğrenmemde katkı sağladı.
Bu senaryonun oturumlarından memnun ayrıldım.

PDÖ olgularının yapısı
Senaryo ile ilgili sorular beni araştırmaya yöneltti.
Senaryonun yapısı, öğrenim hedeflerini çıkarmaya uygundu.

• PDÖ senaryolarının başarısı ile senaryoda verilen sorular
arasında ilişki bulunmaktadır.
• Senaryo öğrencilerin ilgisini çekmeli, kendilerini
geliştirebilecekleri ve verilen sorunu başarı ile
çözebilecekleri bir yapı ile gerçekleştirilmelidir. [i] .
• 1. sınıflar için hazırlanan PDÖ senaryoları tıp fakültesinin
ilk sınıfında olan öğrencilerimiz için daha ilgi çekici olarak
hazırlanabilir. Bu durum ise lise müfredatındaki eğitimleri
ile ilişkili senaryoların hazırlanması ile çözülebilir.
[1] Duch, Barbara, Susan Gron, and Deborah Allen, editors (2001) “The Power of Problem-Based Learning, A Practical ‘How To’ For Teaching
Undergraduate Courses in Any Discipline”, Stylus Publishing, LLC,

Yönlendiricinin tutumu

Eğitim yönlendiricisi bilgi vermeye değil, yönlendirmeye daha fazla ağırlık verdi.
Yönlendirici olumlu geri bildirimler vermekteydi.
Yönlendirici yalnızca gerektiğinde müdahale etti.

• Yönlendiricilik konusunda tecrübeleri düşük olan kişiler bu
konuda sıkıntı çekebilmektedir. Aynı zamanda birçok ilk
sınıf öğrencileri de PDÖ ile yeni tanışmış olmaları nedeni ile
yönlendiricilerinden cevap alamadıkları için sıkıntı
çekebilmektedir.
• PDÖ için alışma dönemi ile ilgili olarak hem yönlendiricilerin
hem de birinci sınıf öğrencileri daha fazla
bilgilendirilebilir.
• Yönlendirici geri bildirimleri; her bir oturum sonrasında;
öğrencilere kısaca ve yapıcı olarak olarak verilmelidir [ii]
[iii].
[ii] Peterson M. A team-based approach to problembased learning: An evaluation of structured team problem olving. Journal on Excellence in
College Teaching. 1997;
[iii] Sheive L, Metivier LG. A participant’s guide to STePS. 4th ed. Baldwinsville, NY: STePS Associates, 1994.

c)

Fiziksel şartlar (Soru 1, 7)

Oturum ortamı fizik olarak yeterliydi.
Oturumların süresi yeterliydi.

• 1. sınıfların öğrenci sayısı 287,
• 2. sınıfların öğrenci sayısı 156
• 3. sınıfların öğrenci sayısı 189.
• Her oturum grubu için öğrenci sayısı eşit tutulmaya
çalışıldı.
•Fiziksel şartlar PDÖ’ler için çok önemli bir bileşendir.
Eksiklikleri durumunda PDÖ başarısında azalma
kaçınılmazdır [iv]
[iv] Stjernquist M, Crang Svalenius E, Educ Health (Abingdon). 2007 May;20(1):15. Epub 2007 Apr 18.Applying the case method for teaching within the health professions--teaching
the students.

d)

Öğrenciler arası etkileşim

Küçük grup çalışmaları öğrenmemi kolaylaştırdı.
Arkadaşlarımla işbirliği içinde oldum.
Tüm arkadaşlar tartışmalara aktif olarak katıldı.

•PDÖ oturumunun işleneceği sınıftaki insanların
birbirlerini tanımaları PDÖ eğitiminin önemli bir
komponentidir [v][vi][vii].
•Yönlendirici mutlaka ısınma konusunda hassas
olmalıdır.
•Yönlendirici tüm öğrencilerin eşit katılımı konusunda
daha dikkatli olmalıdır.
[v] Kalain, HA, Mullan, PB. Exploratory factor analysis of students’ ratings of a problem based learning curriculum. Acad Med. 1996;71(4):390-2
[vi] Hitchock, MA, Anderson, AS. Dealing with dysfunctional tutorial groups. Teaching and Learning in Medicine. 1997;9(1):19-24.
[vii] Tipping J, Freeman RF, Rachlis AR. Using faculty and student perceptions of group dynamics to develop recommendations for PBL. Acad Med. 1995;70(11): 1050-2.

e)

Toplamda değerlendirme (Soru 11, 12).

Oturumun uygulanışı konu içeriğini öğrenmemde katkı sağladı.
Bu senaryonun oturumlarından memnun ayrıldım.

• Öğrenciler genel olarak PDÖ’den
memnun olduklarını belirttiler.

Sonuç:
• Birinci sınıf öğrencileri ile ikinci ve üçüncü sınıf
öğrencileri arasındaki oluşan bu farklar
öğrencilerin lise eğitimi sonrasında yeni bir
eğitim modeli ve aynı zamanda yeni bir içerik ile
karşılaşmaları olabilir.

• Birinci sınıf öğrencilerinin kontenjanlarının ikinci
ve üçüncü sınıflara göre yüksek olması birbirleri
ile tanışmalarında zorluklara neden
olabilmektedir ve bu da küçük grup çalışmalarına
katılımda çekincelere neden olabilir.

Sonuç:
• Birinci sınıf PDÖ senaryolarının lise biyoloji
eğitim müfredatları ile uyumlu olarak
gerçekleştirilmesi
• Tıp fakültesi kontenjanlarının ve fiziki yapılarının
PDÖ senaryolarının uygulanabilirliliğini
karşılayabilecek nitelik ve nicelikte olması
• Tıp fakültesine yeni başlayan öğrenci ve öğretim
üyeleri için uyum kurslarının gerçekleştirilmesi
PDÖ oturumlarının verimliliğini ve kalitesinin
artmasında katkıda bulunacaktır.

Teşekkürler..


Slide 15

SELÇUK ÜNİVERSİTESİ MERAM TIP FAKÜLTESİ İLK ÜÇ
SINIFINDAKİ ÖĞRENCİLERİN GÖZÜYLE PDÖ
OTURUMLARININ ANALİZİ
Burak Cem SONER*, Nazan KARAOĞLU, Yusuf MISTIK, Muzaffer ŞEKER.

Tıp Eğitimi ve Bilişimi Anabilim Dalı, Selçuk Üniversitesi Meram Tıp Fakültesi
Konya

Giriş:
• Probleme dayalı öğrenim (PDÖ), öğrencilerin
küçük gruplar halinde, öğrenci merkezli bir
süreçte, problem çözme becerisi ve kendi
kendine öğrenme becerisi kazandırmayı
amaçlayan bir öğrenim yöntemidir.
• Ülkemizde tıp eğitimi sistemine farklı
derecelerde adapte edilmiştir.

Probleme Dayalı Öğrenmenin Dört
Bileşeni
A. Senaryo (Problem)
B. Öğrenci
C. Eğitim yönlendiricisi,
D. Değerlendirme
Bu bileşenlerin birbirini tamamlayıcı ve destekleyici
özellikte olması, rollerin başarıyla uygulanması
sürecin etkin ve amaca yönelik gerçekleşmesini
sağlar.*
Dolmans, Snellen-Balendong, Wolfhagen, van der Vleuten, 1997;
Wood, 2003

• Çalışmamızda 2008–2009 akademik
yılı içerisinde ilk üç sınıf
öğrencilerinin PDÖ oturumları
sonrasında verdikleri yazılı
geribildirimleri değerlendirmeyi
amaçladık.

Yöntem
• Çalışma 2008–2009 akademik yılı
içerisinde toplam 632
– 1.sınıf= 287,
– 2.sınıf= 156,
– 3.sınıf= 189
tıp fakültesi öğrencisi ile oluşturdu.

Yöntem
Değerlendirmede, her PDÖ senaryosu
için üç oturumun sonunda gönüllülük
temelinde 12 maddeden oluşmuş
• Katılmıyorum (1 puan),
• Kararsızım (2 puan)
• Katılıyorum (3 puan)
şeklinde değerlendirebilecekleri
geribildirimler kullanıldı.

Geri bildirim soruları
1.

Oturum ortamı fizik olarak yeterliydi.

2.

Senaryo ile ilgili sorular beni araştırmaya yöneltti.

3.

Senaryonun yapısı, öğrenim hedeflerini çıkarmaya uygundu.

4.

Küçük grup çalışmaları öğrenmemi kolaylaştırdı.

5.

Arkadaşlarımla işbirliği içinde oldum.

6.

Tüm arkadaşlar tartışmalara aktif olarak katıldı.

7.

Oturumların süresi yeterliydi.

8.

Eğitim yönlendiricisi bilgi vermeye değil, yönlendirmeye daha fazla
ağırlık verdi.

9.

Yönlendirici olumlu geri bildirimler vermekteydi.

10. Yönlendirici yalnızca gerektiğinde müdahale etti.

11. Oturumun uygulanışı konu içeriğini öğrenmemde katkı sağladı.
12. Bu senaryonun oturumlarından memnun ayrıldım.

12 soru 5 başlık altında
sınıflandırıldı
a)
b)

c)

PDÖ olgularının yapısı (Soru 2, 3)
2)

Senaryo ile ilgili sorular beni araştırmaya yöneltti.

3)

Senaryonun yapısı, öğrenim hedeflerini çıkarmaya uygundu.

8.

Eğitim yönlendiricisi bilgi vermeye değil, yönlendirmeye daha fazla ağırlık verdi.

9.

Yönlendirici olumlu geri bildirimler vermekteydi.

10.

Yönlendirici yalnızca gerektiğinde müdahale etti.

Yönlendiricinin tutumu (Soru 8, 9,10)

Fiziksel şartlar (Soru 1, 7)
(Sınıf, öğrenci sayısı, eğitim materyalleri… vb. gibi)
1.
7.

d)

e)

Oturum ortamı fizik olarak yeterliydi.
Oturumların süresi yeterliydi.

Öğrenciler arası etkileşim (Soru 4, 5, 6)
4.

Küçük grup çalışmaları öğrenmemi kolaylaştırdı.

5.

Arkadaşlarımla işbirliği içinde oldum.

6.

Tüm arkadaşlar tartışmalara aktif olarak katıldı.

11.

Oturumun uygulanışı konu içeriğini öğrenmemde katkı sağladı.

12.

Bu senaryonun oturumlarından memnun ayrıldım.

Toplamda değerlendirme (Soru 11, 12).

• Beş ana başlık altında kategorize
edilen bu 12 madde Graphpad®
programı kullanılarak ANOVA ve
sonrasında Tukey testi ile
değerlendirildi.

Bulgular
• Toplam 1583 geribildirim
– Birinci sınıf öğrencilerinden 765,
– İkinci sınıf öğrencilerinden 435
– Üçüncü sınıf öğrencilerinden 483
değerlendirme toplanıldı.

PDÖ olgularının yapısı (Soru 2, 3)

Senaryo ile ilgili sorular beni araştırmaya yöneltti.
Senaryonun yapısı, öğrenim hedeflerini çıkarmaya uygundu.

b)

Yönlendiricinin tutumu (Soru 8, 9,10)

Eğitim yönlendiricisi bilgi vermeye değil, yönlendirmeye daha fazla ağırlık verdi.
Yönlendirici olumlu geri bildirimler vermekteydi.
Yönlendirici yalnızca gerektiğinde müdahale etti.

c)

Fiziksel şartlar (Soru 1, 7)
(Sınıf, öğrenci sayısı, eğitim materyalleri… vb. gibi)
1.
7.

Oturum ortamı fizik olarak yeterliydi.
Oturumların süresi yeterliydi.

d)

Öğrenciler arası etkileşim (Soru 4, 5, 6)
Küçük grup çalışmaları öğrenmemi kolaylaştırdı.
Arkadaşlarımla işbirliği içinde oldum.
Tüm arkadaşlar tartışmalara aktif olarak katıldı.

e)

Toplamda değerlendirme (Soru 11, 12).

Oturumun uygulanışı konu içeriğini öğrenmemde katkı sağladı.
Bu senaryonun oturumlarından memnun ayrıldım.

PDÖ olgularının yapısı
Senaryo ile ilgili sorular beni araştırmaya yöneltti.
Senaryonun yapısı, öğrenim hedeflerini çıkarmaya uygundu.

• PDÖ senaryolarının başarısı ile senaryoda verilen sorular
arasında ilişki bulunmaktadır.
• Senaryo öğrencilerin ilgisini çekmeli, kendilerini
geliştirebilecekleri ve verilen sorunu başarı ile
çözebilecekleri bir yapı ile gerçekleştirilmelidir. [i] .
• 1. sınıflar için hazırlanan PDÖ senaryoları tıp fakültesinin
ilk sınıfında olan öğrencilerimiz için daha ilgi çekici olarak
hazırlanabilir. Bu durum ise lise müfredatındaki eğitimleri
ile ilişkili senaryoların hazırlanması ile çözülebilir.
[1] Duch, Barbara, Susan Gron, and Deborah Allen, editors (2001) “The Power of Problem-Based Learning, A Practical ‘How To’ For Teaching
Undergraduate Courses in Any Discipline”, Stylus Publishing, LLC,

Yönlendiricinin tutumu

Eğitim yönlendiricisi bilgi vermeye değil, yönlendirmeye daha fazla ağırlık verdi.
Yönlendirici olumlu geri bildirimler vermekteydi.
Yönlendirici yalnızca gerektiğinde müdahale etti.

• Yönlendiricilik konusunda tecrübeleri düşük olan kişiler bu
konuda sıkıntı çekebilmektedir. Aynı zamanda birçok ilk
sınıf öğrencileri de PDÖ ile yeni tanışmış olmaları nedeni ile
yönlendiricilerinden cevap alamadıkları için sıkıntı
çekebilmektedir.
• PDÖ için alışma dönemi ile ilgili olarak hem yönlendiricilerin
hem de birinci sınıf öğrencileri daha fazla
bilgilendirilebilir.
• Yönlendirici geri bildirimleri; her bir oturum sonrasında;
öğrencilere kısaca ve yapıcı olarak olarak verilmelidir [ii]
[iii].
[ii] Peterson M. A team-based approach to problembased learning: An evaluation of structured team problem olving. Journal on Excellence in
College Teaching. 1997;
[iii] Sheive L, Metivier LG. A participant’s guide to STePS. 4th ed. Baldwinsville, NY: STePS Associates, 1994.

c)

Fiziksel şartlar (Soru 1, 7)

Oturum ortamı fizik olarak yeterliydi.
Oturumların süresi yeterliydi.

• 1. sınıfların öğrenci sayısı 287,
• 2. sınıfların öğrenci sayısı 156
• 3. sınıfların öğrenci sayısı 189.
• Her oturum grubu için öğrenci sayısı eşit tutulmaya
çalışıldı.
•Fiziksel şartlar PDÖ’ler için çok önemli bir bileşendir.
Eksiklikleri durumunda PDÖ başarısında azalma
kaçınılmazdır [iv]
[iv] Stjernquist M, Crang Svalenius E, Educ Health (Abingdon). 2007 May;20(1):15. Epub 2007 Apr 18.Applying the case method for teaching within the health professions--teaching
the students.

d)

Öğrenciler arası etkileşim

Küçük grup çalışmaları öğrenmemi kolaylaştırdı.
Arkadaşlarımla işbirliği içinde oldum.
Tüm arkadaşlar tartışmalara aktif olarak katıldı.

•PDÖ oturumunun işleneceği sınıftaki insanların
birbirlerini tanımaları PDÖ eğitiminin önemli bir
komponentidir [v][vi][vii].
•Yönlendirici mutlaka ısınma konusunda hassas
olmalıdır.
•Yönlendirici tüm öğrencilerin eşit katılımı konusunda
daha dikkatli olmalıdır.
[v] Kalain, HA, Mullan, PB. Exploratory factor analysis of students’ ratings of a problem based learning curriculum. Acad Med. 1996;71(4):390-2
[vi] Hitchock, MA, Anderson, AS. Dealing with dysfunctional tutorial groups. Teaching and Learning in Medicine. 1997;9(1):19-24.
[vii] Tipping J, Freeman RF, Rachlis AR. Using faculty and student perceptions of group dynamics to develop recommendations for PBL. Acad Med. 1995;70(11): 1050-2.

e)

Toplamda değerlendirme (Soru 11, 12).

Oturumun uygulanışı konu içeriğini öğrenmemde katkı sağladı.
Bu senaryonun oturumlarından memnun ayrıldım.

• Öğrenciler genel olarak PDÖ’den
memnun olduklarını belirttiler.

Sonuç:
• Birinci sınıf öğrencileri ile ikinci ve üçüncü sınıf
öğrencileri arasındaki oluşan bu farklar
öğrencilerin lise eğitimi sonrasında yeni bir
eğitim modeli ve aynı zamanda yeni bir içerik ile
karşılaşmaları olabilir.

• Birinci sınıf öğrencilerinin kontenjanlarının ikinci
ve üçüncü sınıflara göre yüksek olması birbirleri
ile tanışmalarında zorluklara neden
olabilmektedir ve bu da küçük grup çalışmalarına
katılımda çekincelere neden olabilir.

Sonuç:
• Birinci sınıf PDÖ senaryolarının lise biyoloji
eğitim müfredatları ile uyumlu olarak
gerçekleştirilmesi
• Tıp fakültesi kontenjanlarının ve fiziki yapılarının
PDÖ senaryolarının uygulanabilirliliğini
karşılayabilecek nitelik ve nicelikte olması
• Tıp fakültesine yeni başlayan öğrenci ve öğretim
üyeleri için uyum kurslarının gerçekleştirilmesi
PDÖ oturumlarının verimliliğini ve kalitesinin
artmasında katkıda bulunacaktır.

Teşekkürler..


Slide 16

SELÇUK ÜNİVERSİTESİ MERAM TIP FAKÜLTESİ İLK ÜÇ
SINIFINDAKİ ÖĞRENCİLERİN GÖZÜYLE PDÖ
OTURUMLARININ ANALİZİ
Burak Cem SONER*, Nazan KARAOĞLU, Yusuf MISTIK, Muzaffer ŞEKER.

Tıp Eğitimi ve Bilişimi Anabilim Dalı, Selçuk Üniversitesi Meram Tıp Fakültesi
Konya

Giriş:
• Probleme dayalı öğrenim (PDÖ), öğrencilerin
küçük gruplar halinde, öğrenci merkezli bir
süreçte, problem çözme becerisi ve kendi
kendine öğrenme becerisi kazandırmayı
amaçlayan bir öğrenim yöntemidir.
• Ülkemizde tıp eğitimi sistemine farklı
derecelerde adapte edilmiştir.

Probleme Dayalı Öğrenmenin Dört
Bileşeni
A. Senaryo (Problem)
B. Öğrenci
C. Eğitim yönlendiricisi,
D. Değerlendirme
Bu bileşenlerin birbirini tamamlayıcı ve destekleyici
özellikte olması, rollerin başarıyla uygulanması
sürecin etkin ve amaca yönelik gerçekleşmesini
sağlar.*
Dolmans, Snellen-Balendong, Wolfhagen, van der Vleuten, 1997;
Wood, 2003

• Çalışmamızda 2008–2009 akademik
yılı içerisinde ilk üç sınıf
öğrencilerinin PDÖ oturumları
sonrasında verdikleri yazılı
geribildirimleri değerlendirmeyi
amaçladık.

Yöntem
• Çalışma 2008–2009 akademik yılı
içerisinde toplam 632
– 1.sınıf= 287,
– 2.sınıf= 156,
– 3.sınıf= 189
tıp fakültesi öğrencisi ile oluşturdu.

Yöntem
Değerlendirmede, her PDÖ senaryosu
için üç oturumun sonunda gönüllülük
temelinde 12 maddeden oluşmuş
• Katılmıyorum (1 puan),
• Kararsızım (2 puan)
• Katılıyorum (3 puan)
şeklinde değerlendirebilecekleri
geribildirimler kullanıldı.

Geri bildirim soruları
1.

Oturum ortamı fizik olarak yeterliydi.

2.

Senaryo ile ilgili sorular beni araştırmaya yöneltti.

3.

Senaryonun yapısı, öğrenim hedeflerini çıkarmaya uygundu.

4.

Küçük grup çalışmaları öğrenmemi kolaylaştırdı.

5.

Arkadaşlarımla işbirliği içinde oldum.

6.

Tüm arkadaşlar tartışmalara aktif olarak katıldı.

7.

Oturumların süresi yeterliydi.

8.

Eğitim yönlendiricisi bilgi vermeye değil, yönlendirmeye daha fazla
ağırlık verdi.

9.

Yönlendirici olumlu geri bildirimler vermekteydi.

10. Yönlendirici yalnızca gerektiğinde müdahale etti.

11. Oturumun uygulanışı konu içeriğini öğrenmemde katkı sağladı.
12. Bu senaryonun oturumlarından memnun ayrıldım.

12 soru 5 başlık altında
sınıflandırıldı
a)
b)

c)

PDÖ olgularının yapısı (Soru 2, 3)
2)

Senaryo ile ilgili sorular beni araştırmaya yöneltti.

3)

Senaryonun yapısı, öğrenim hedeflerini çıkarmaya uygundu.

8.

Eğitim yönlendiricisi bilgi vermeye değil, yönlendirmeye daha fazla ağırlık verdi.

9.

Yönlendirici olumlu geri bildirimler vermekteydi.

10.

Yönlendirici yalnızca gerektiğinde müdahale etti.

Yönlendiricinin tutumu (Soru 8, 9,10)

Fiziksel şartlar (Soru 1, 7)
(Sınıf, öğrenci sayısı, eğitim materyalleri… vb. gibi)
1.
7.

d)

e)

Oturum ortamı fizik olarak yeterliydi.
Oturumların süresi yeterliydi.

Öğrenciler arası etkileşim (Soru 4, 5, 6)
4.

Küçük grup çalışmaları öğrenmemi kolaylaştırdı.

5.

Arkadaşlarımla işbirliği içinde oldum.

6.

Tüm arkadaşlar tartışmalara aktif olarak katıldı.

11.

Oturumun uygulanışı konu içeriğini öğrenmemde katkı sağladı.

12.

Bu senaryonun oturumlarından memnun ayrıldım.

Toplamda değerlendirme (Soru 11, 12).

• Beş ana başlık altında kategorize
edilen bu 12 madde Graphpad®
programı kullanılarak ANOVA ve
sonrasında Tukey testi ile
değerlendirildi.

Bulgular
• Toplam 1583 geribildirim
– Birinci sınıf öğrencilerinden 765,
– İkinci sınıf öğrencilerinden 435
– Üçüncü sınıf öğrencilerinden 483
değerlendirme toplanıldı.

PDÖ olgularının yapısı (Soru 2, 3)

Senaryo ile ilgili sorular beni araştırmaya yöneltti.
Senaryonun yapısı, öğrenim hedeflerini çıkarmaya uygundu.

b)

Yönlendiricinin tutumu (Soru 8, 9,10)

Eğitim yönlendiricisi bilgi vermeye değil, yönlendirmeye daha fazla ağırlık verdi.
Yönlendirici olumlu geri bildirimler vermekteydi.
Yönlendirici yalnızca gerektiğinde müdahale etti.

c)

Fiziksel şartlar (Soru 1, 7)
(Sınıf, öğrenci sayısı, eğitim materyalleri… vb. gibi)
1.
7.

Oturum ortamı fizik olarak yeterliydi.
Oturumların süresi yeterliydi.

d)

Öğrenciler arası etkileşim (Soru 4, 5, 6)
Küçük grup çalışmaları öğrenmemi kolaylaştırdı.
Arkadaşlarımla işbirliği içinde oldum.
Tüm arkadaşlar tartışmalara aktif olarak katıldı.

e)

Toplamda değerlendirme (Soru 11, 12).

Oturumun uygulanışı konu içeriğini öğrenmemde katkı sağladı.
Bu senaryonun oturumlarından memnun ayrıldım.

PDÖ olgularının yapısı
Senaryo ile ilgili sorular beni araştırmaya yöneltti.
Senaryonun yapısı, öğrenim hedeflerini çıkarmaya uygundu.

• PDÖ senaryolarının başarısı ile senaryoda verilen sorular
arasında ilişki bulunmaktadır.
• Senaryo öğrencilerin ilgisini çekmeli, kendilerini
geliştirebilecekleri ve verilen sorunu başarı ile
çözebilecekleri bir yapı ile gerçekleştirilmelidir. [i] .
• 1. sınıflar için hazırlanan PDÖ senaryoları tıp fakültesinin
ilk sınıfında olan öğrencilerimiz için daha ilgi çekici olarak
hazırlanabilir. Bu durum ise lise müfredatındaki eğitimleri
ile ilişkili senaryoların hazırlanması ile çözülebilir.
[1] Duch, Barbara, Susan Gron, and Deborah Allen, editors (2001) “The Power of Problem-Based Learning, A Practical ‘How To’ For Teaching
Undergraduate Courses in Any Discipline”, Stylus Publishing, LLC,

Yönlendiricinin tutumu

Eğitim yönlendiricisi bilgi vermeye değil, yönlendirmeye daha fazla ağırlık verdi.
Yönlendirici olumlu geri bildirimler vermekteydi.
Yönlendirici yalnızca gerektiğinde müdahale etti.

• Yönlendiricilik konusunda tecrübeleri düşük olan kişiler bu
konuda sıkıntı çekebilmektedir. Aynı zamanda birçok ilk
sınıf öğrencileri de PDÖ ile yeni tanışmış olmaları nedeni ile
yönlendiricilerinden cevap alamadıkları için sıkıntı
çekebilmektedir.
• PDÖ için alışma dönemi ile ilgili olarak hem yönlendiricilerin
hem de birinci sınıf öğrencileri daha fazla
bilgilendirilebilir.
• Yönlendirici geri bildirimleri; her bir oturum sonrasında;
öğrencilere kısaca ve yapıcı olarak olarak verilmelidir [ii]
[iii].
[ii] Peterson M. A team-based approach to problembased learning: An evaluation of structured team problem olving. Journal on Excellence in
College Teaching. 1997;
[iii] Sheive L, Metivier LG. A participant’s guide to STePS. 4th ed. Baldwinsville, NY: STePS Associates, 1994.

c)

Fiziksel şartlar (Soru 1, 7)

Oturum ortamı fizik olarak yeterliydi.
Oturumların süresi yeterliydi.

• 1. sınıfların öğrenci sayısı 287,
• 2. sınıfların öğrenci sayısı 156
• 3. sınıfların öğrenci sayısı 189.
• Her oturum grubu için öğrenci sayısı eşit tutulmaya
çalışıldı.
•Fiziksel şartlar PDÖ’ler için çok önemli bir bileşendir.
Eksiklikleri durumunda PDÖ başarısında azalma
kaçınılmazdır [iv]
[iv] Stjernquist M, Crang Svalenius E, Educ Health (Abingdon). 2007 May;20(1):15. Epub 2007 Apr 18.Applying the case method for teaching within the health professions--teaching
the students.

d)

Öğrenciler arası etkileşim

Küçük grup çalışmaları öğrenmemi kolaylaştırdı.
Arkadaşlarımla işbirliği içinde oldum.
Tüm arkadaşlar tartışmalara aktif olarak katıldı.

•PDÖ oturumunun işleneceği sınıftaki insanların
birbirlerini tanımaları PDÖ eğitiminin önemli bir
komponentidir [v][vi][vii].
•Yönlendirici mutlaka ısınma konusunda hassas
olmalıdır.
•Yönlendirici tüm öğrencilerin eşit katılımı konusunda
daha dikkatli olmalıdır.
[v] Kalain, HA, Mullan, PB. Exploratory factor analysis of students’ ratings of a problem based learning curriculum. Acad Med. 1996;71(4):390-2
[vi] Hitchock, MA, Anderson, AS. Dealing with dysfunctional tutorial groups. Teaching and Learning in Medicine. 1997;9(1):19-24.
[vii] Tipping J, Freeman RF, Rachlis AR. Using faculty and student perceptions of group dynamics to develop recommendations for PBL. Acad Med. 1995;70(11): 1050-2.

e)

Toplamda değerlendirme (Soru 11, 12).

Oturumun uygulanışı konu içeriğini öğrenmemde katkı sağladı.
Bu senaryonun oturumlarından memnun ayrıldım.

• Öğrenciler genel olarak PDÖ’den
memnun olduklarını belirttiler.

Sonuç:
• Birinci sınıf öğrencileri ile ikinci ve üçüncü sınıf
öğrencileri arasındaki oluşan bu farklar
öğrencilerin lise eğitimi sonrasında yeni bir
eğitim modeli ve aynı zamanda yeni bir içerik ile
karşılaşmaları olabilir.

• Birinci sınıf öğrencilerinin kontenjanlarının ikinci
ve üçüncü sınıflara göre yüksek olması birbirleri
ile tanışmalarında zorluklara neden
olabilmektedir ve bu da küçük grup çalışmalarına
katılımda çekincelere neden olabilir.

Sonuç:
• Birinci sınıf PDÖ senaryolarının lise biyoloji
eğitim müfredatları ile uyumlu olarak
gerçekleştirilmesi
• Tıp fakültesi kontenjanlarının ve fiziki yapılarının
PDÖ senaryolarının uygulanabilirliliğini
karşılayabilecek nitelik ve nicelikte olması
• Tıp fakültesine yeni başlayan öğrenci ve öğretim
üyeleri için uyum kurslarının gerçekleştirilmesi
PDÖ oturumlarının verimliliğini ve kalitesinin
artmasında katkıda bulunacaktır.

Teşekkürler..


Slide 17

SELÇUK ÜNİVERSİTESİ MERAM TIP FAKÜLTESİ İLK ÜÇ
SINIFINDAKİ ÖĞRENCİLERİN GÖZÜYLE PDÖ
OTURUMLARININ ANALİZİ
Burak Cem SONER*, Nazan KARAOĞLU, Yusuf MISTIK, Muzaffer ŞEKER.

Tıp Eğitimi ve Bilişimi Anabilim Dalı, Selçuk Üniversitesi Meram Tıp Fakültesi
Konya

Giriş:
• Probleme dayalı öğrenim (PDÖ), öğrencilerin
küçük gruplar halinde, öğrenci merkezli bir
süreçte, problem çözme becerisi ve kendi
kendine öğrenme becerisi kazandırmayı
amaçlayan bir öğrenim yöntemidir.
• Ülkemizde tıp eğitimi sistemine farklı
derecelerde adapte edilmiştir.

Probleme Dayalı Öğrenmenin Dört
Bileşeni
A. Senaryo (Problem)
B. Öğrenci
C. Eğitim yönlendiricisi,
D. Değerlendirme
Bu bileşenlerin birbirini tamamlayıcı ve destekleyici
özellikte olması, rollerin başarıyla uygulanması
sürecin etkin ve amaca yönelik gerçekleşmesini
sağlar.*
Dolmans, Snellen-Balendong, Wolfhagen, van der Vleuten, 1997;
Wood, 2003

• Çalışmamızda 2008–2009 akademik
yılı içerisinde ilk üç sınıf
öğrencilerinin PDÖ oturumları
sonrasında verdikleri yazılı
geribildirimleri değerlendirmeyi
amaçladık.

Yöntem
• Çalışma 2008–2009 akademik yılı
içerisinde toplam 632
– 1.sınıf= 287,
– 2.sınıf= 156,
– 3.sınıf= 189
tıp fakültesi öğrencisi ile oluşturdu.

Yöntem
Değerlendirmede, her PDÖ senaryosu
için üç oturumun sonunda gönüllülük
temelinde 12 maddeden oluşmuş
• Katılmıyorum (1 puan),
• Kararsızım (2 puan)
• Katılıyorum (3 puan)
şeklinde değerlendirebilecekleri
geribildirimler kullanıldı.

Geri bildirim soruları
1.

Oturum ortamı fizik olarak yeterliydi.

2.

Senaryo ile ilgili sorular beni araştırmaya yöneltti.

3.

Senaryonun yapısı, öğrenim hedeflerini çıkarmaya uygundu.

4.

Küçük grup çalışmaları öğrenmemi kolaylaştırdı.

5.

Arkadaşlarımla işbirliği içinde oldum.

6.

Tüm arkadaşlar tartışmalara aktif olarak katıldı.

7.

Oturumların süresi yeterliydi.

8.

Eğitim yönlendiricisi bilgi vermeye değil, yönlendirmeye daha fazla
ağırlık verdi.

9.

Yönlendirici olumlu geri bildirimler vermekteydi.

10. Yönlendirici yalnızca gerektiğinde müdahale etti.

11. Oturumun uygulanışı konu içeriğini öğrenmemde katkı sağladı.
12. Bu senaryonun oturumlarından memnun ayrıldım.

12 soru 5 başlık altında
sınıflandırıldı
a)
b)

c)

PDÖ olgularının yapısı (Soru 2, 3)
2)

Senaryo ile ilgili sorular beni araştırmaya yöneltti.

3)

Senaryonun yapısı, öğrenim hedeflerini çıkarmaya uygundu.

8.

Eğitim yönlendiricisi bilgi vermeye değil, yönlendirmeye daha fazla ağırlık verdi.

9.

Yönlendirici olumlu geri bildirimler vermekteydi.

10.

Yönlendirici yalnızca gerektiğinde müdahale etti.

Yönlendiricinin tutumu (Soru 8, 9,10)

Fiziksel şartlar (Soru 1, 7)
(Sınıf, öğrenci sayısı, eğitim materyalleri… vb. gibi)
1.
7.

d)

e)

Oturum ortamı fizik olarak yeterliydi.
Oturumların süresi yeterliydi.

Öğrenciler arası etkileşim (Soru 4, 5, 6)
4.

Küçük grup çalışmaları öğrenmemi kolaylaştırdı.

5.

Arkadaşlarımla işbirliği içinde oldum.

6.

Tüm arkadaşlar tartışmalara aktif olarak katıldı.

11.

Oturumun uygulanışı konu içeriğini öğrenmemde katkı sağladı.

12.

Bu senaryonun oturumlarından memnun ayrıldım.

Toplamda değerlendirme (Soru 11, 12).

• Beş ana başlık altında kategorize
edilen bu 12 madde Graphpad®
programı kullanılarak ANOVA ve
sonrasında Tukey testi ile
değerlendirildi.

Bulgular
• Toplam 1583 geribildirim
– Birinci sınıf öğrencilerinden 765,
– İkinci sınıf öğrencilerinden 435
– Üçüncü sınıf öğrencilerinden 483
değerlendirme toplanıldı.

PDÖ olgularının yapısı (Soru 2, 3)

Senaryo ile ilgili sorular beni araştırmaya yöneltti.
Senaryonun yapısı, öğrenim hedeflerini çıkarmaya uygundu.

b)

Yönlendiricinin tutumu (Soru 8, 9,10)

Eğitim yönlendiricisi bilgi vermeye değil, yönlendirmeye daha fazla ağırlık verdi.
Yönlendirici olumlu geri bildirimler vermekteydi.
Yönlendirici yalnızca gerektiğinde müdahale etti.

c)

Fiziksel şartlar (Soru 1, 7)
(Sınıf, öğrenci sayısı, eğitim materyalleri… vb. gibi)
1.
7.

Oturum ortamı fizik olarak yeterliydi.
Oturumların süresi yeterliydi.

d)

Öğrenciler arası etkileşim (Soru 4, 5, 6)
Küçük grup çalışmaları öğrenmemi kolaylaştırdı.
Arkadaşlarımla işbirliği içinde oldum.
Tüm arkadaşlar tartışmalara aktif olarak katıldı.

e)

Toplamda değerlendirme (Soru 11, 12).

Oturumun uygulanışı konu içeriğini öğrenmemde katkı sağladı.
Bu senaryonun oturumlarından memnun ayrıldım.

PDÖ olgularının yapısı
Senaryo ile ilgili sorular beni araştırmaya yöneltti.
Senaryonun yapısı, öğrenim hedeflerini çıkarmaya uygundu.

• PDÖ senaryolarının başarısı ile senaryoda verilen sorular
arasında ilişki bulunmaktadır.
• Senaryo öğrencilerin ilgisini çekmeli, kendilerini
geliştirebilecekleri ve verilen sorunu başarı ile
çözebilecekleri bir yapı ile gerçekleştirilmelidir. [i] .
• 1. sınıflar için hazırlanan PDÖ senaryoları tıp fakültesinin
ilk sınıfında olan öğrencilerimiz için daha ilgi çekici olarak
hazırlanabilir. Bu durum ise lise müfredatındaki eğitimleri
ile ilişkili senaryoların hazırlanması ile çözülebilir.
[1] Duch, Barbara, Susan Gron, and Deborah Allen, editors (2001) “The Power of Problem-Based Learning, A Practical ‘How To’ For Teaching
Undergraduate Courses in Any Discipline”, Stylus Publishing, LLC,

Yönlendiricinin tutumu

Eğitim yönlendiricisi bilgi vermeye değil, yönlendirmeye daha fazla ağırlık verdi.
Yönlendirici olumlu geri bildirimler vermekteydi.
Yönlendirici yalnızca gerektiğinde müdahale etti.

• Yönlendiricilik konusunda tecrübeleri düşük olan kişiler bu
konuda sıkıntı çekebilmektedir. Aynı zamanda birçok ilk
sınıf öğrencileri de PDÖ ile yeni tanışmış olmaları nedeni ile
yönlendiricilerinden cevap alamadıkları için sıkıntı
çekebilmektedir.
• PDÖ için alışma dönemi ile ilgili olarak hem yönlendiricilerin
hem de birinci sınıf öğrencileri daha fazla
bilgilendirilebilir.
• Yönlendirici geri bildirimleri; her bir oturum sonrasında;
öğrencilere kısaca ve yapıcı olarak olarak verilmelidir [ii]
[iii].
[ii] Peterson M. A team-based approach to problembased learning: An evaluation of structured team problem olving. Journal on Excellence in
College Teaching. 1997;
[iii] Sheive L, Metivier LG. A participant’s guide to STePS. 4th ed. Baldwinsville, NY: STePS Associates, 1994.

c)

Fiziksel şartlar (Soru 1, 7)

Oturum ortamı fizik olarak yeterliydi.
Oturumların süresi yeterliydi.

• 1. sınıfların öğrenci sayısı 287,
• 2. sınıfların öğrenci sayısı 156
• 3. sınıfların öğrenci sayısı 189.
• Her oturum grubu için öğrenci sayısı eşit tutulmaya
çalışıldı.
•Fiziksel şartlar PDÖ’ler için çok önemli bir bileşendir.
Eksiklikleri durumunda PDÖ başarısında azalma
kaçınılmazdır [iv]
[iv] Stjernquist M, Crang Svalenius E, Educ Health (Abingdon). 2007 May;20(1):15. Epub 2007 Apr 18.Applying the case method for teaching within the health professions--teaching
the students.

d)

Öğrenciler arası etkileşim

Küçük grup çalışmaları öğrenmemi kolaylaştırdı.
Arkadaşlarımla işbirliği içinde oldum.
Tüm arkadaşlar tartışmalara aktif olarak katıldı.

•PDÖ oturumunun işleneceği sınıftaki insanların
birbirlerini tanımaları PDÖ eğitiminin önemli bir
komponentidir [v][vi][vii].
•Yönlendirici mutlaka ısınma konusunda hassas
olmalıdır.
•Yönlendirici tüm öğrencilerin eşit katılımı konusunda
daha dikkatli olmalıdır.
[v] Kalain, HA, Mullan, PB. Exploratory factor analysis of students’ ratings of a problem based learning curriculum. Acad Med. 1996;71(4):390-2
[vi] Hitchock, MA, Anderson, AS. Dealing with dysfunctional tutorial groups. Teaching and Learning in Medicine. 1997;9(1):19-24.
[vii] Tipping J, Freeman RF, Rachlis AR. Using faculty and student perceptions of group dynamics to develop recommendations for PBL. Acad Med. 1995;70(11): 1050-2.

e)

Toplamda değerlendirme (Soru 11, 12).

Oturumun uygulanışı konu içeriğini öğrenmemde katkı sağladı.
Bu senaryonun oturumlarından memnun ayrıldım.

• Öğrenciler genel olarak PDÖ’den
memnun olduklarını belirttiler.

Sonuç:
• Birinci sınıf öğrencileri ile ikinci ve üçüncü sınıf
öğrencileri arasındaki oluşan bu farklar
öğrencilerin lise eğitimi sonrasında yeni bir
eğitim modeli ve aynı zamanda yeni bir içerik ile
karşılaşmaları olabilir.

• Birinci sınıf öğrencilerinin kontenjanlarının ikinci
ve üçüncü sınıflara göre yüksek olması birbirleri
ile tanışmalarında zorluklara neden
olabilmektedir ve bu da küçük grup çalışmalarına
katılımda çekincelere neden olabilir.

Sonuç:
• Birinci sınıf PDÖ senaryolarının lise biyoloji
eğitim müfredatları ile uyumlu olarak
gerçekleştirilmesi
• Tıp fakültesi kontenjanlarının ve fiziki yapılarının
PDÖ senaryolarının uygulanabilirliliğini
karşılayabilecek nitelik ve nicelikte olması
• Tıp fakültesine yeni başlayan öğrenci ve öğretim
üyeleri için uyum kurslarının gerçekleştirilmesi
PDÖ oturumlarının verimliliğini ve kalitesinin
artmasında katkıda bulunacaktır.

Teşekkürler..


Slide 18

SELÇUK ÜNİVERSİTESİ MERAM TIP FAKÜLTESİ İLK ÜÇ
SINIFINDAKİ ÖĞRENCİLERİN GÖZÜYLE PDÖ
OTURUMLARININ ANALİZİ
Burak Cem SONER*, Nazan KARAOĞLU, Yusuf MISTIK, Muzaffer ŞEKER.

Tıp Eğitimi ve Bilişimi Anabilim Dalı, Selçuk Üniversitesi Meram Tıp Fakültesi
Konya

Giriş:
• Probleme dayalı öğrenim (PDÖ), öğrencilerin
küçük gruplar halinde, öğrenci merkezli bir
süreçte, problem çözme becerisi ve kendi
kendine öğrenme becerisi kazandırmayı
amaçlayan bir öğrenim yöntemidir.
• Ülkemizde tıp eğitimi sistemine farklı
derecelerde adapte edilmiştir.

Probleme Dayalı Öğrenmenin Dört
Bileşeni
A. Senaryo (Problem)
B. Öğrenci
C. Eğitim yönlendiricisi,
D. Değerlendirme
Bu bileşenlerin birbirini tamamlayıcı ve destekleyici
özellikte olması, rollerin başarıyla uygulanması
sürecin etkin ve amaca yönelik gerçekleşmesini
sağlar.*
Dolmans, Snellen-Balendong, Wolfhagen, van der Vleuten, 1997;
Wood, 2003

• Çalışmamızda 2008–2009 akademik
yılı içerisinde ilk üç sınıf
öğrencilerinin PDÖ oturumları
sonrasında verdikleri yazılı
geribildirimleri değerlendirmeyi
amaçladık.

Yöntem
• Çalışma 2008–2009 akademik yılı
içerisinde toplam 632
– 1.sınıf= 287,
– 2.sınıf= 156,
– 3.sınıf= 189
tıp fakültesi öğrencisi ile oluşturdu.

Yöntem
Değerlendirmede, her PDÖ senaryosu
için üç oturumun sonunda gönüllülük
temelinde 12 maddeden oluşmuş
• Katılmıyorum (1 puan),
• Kararsızım (2 puan)
• Katılıyorum (3 puan)
şeklinde değerlendirebilecekleri
geribildirimler kullanıldı.

Geri bildirim soruları
1.

Oturum ortamı fizik olarak yeterliydi.

2.

Senaryo ile ilgili sorular beni araştırmaya yöneltti.

3.

Senaryonun yapısı, öğrenim hedeflerini çıkarmaya uygundu.

4.

Küçük grup çalışmaları öğrenmemi kolaylaştırdı.

5.

Arkadaşlarımla işbirliği içinde oldum.

6.

Tüm arkadaşlar tartışmalara aktif olarak katıldı.

7.

Oturumların süresi yeterliydi.

8.

Eğitim yönlendiricisi bilgi vermeye değil, yönlendirmeye daha fazla
ağırlık verdi.

9.

Yönlendirici olumlu geri bildirimler vermekteydi.

10. Yönlendirici yalnızca gerektiğinde müdahale etti.

11. Oturumun uygulanışı konu içeriğini öğrenmemde katkı sağladı.
12. Bu senaryonun oturumlarından memnun ayrıldım.

12 soru 5 başlık altında
sınıflandırıldı
a)
b)

c)

PDÖ olgularının yapısı (Soru 2, 3)
2)

Senaryo ile ilgili sorular beni araştırmaya yöneltti.

3)

Senaryonun yapısı, öğrenim hedeflerini çıkarmaya uygundu.

8.

Eğitim yönlendiricisi bilgi vermeye değil, yönlendirmeye daha fazla ağırlık verdi.

9.

Yönlendirici olumlu geri bildirimler vermekteydi.

10.

Yönlendirici yalnızca gerektiğinde müdahale etti.

Yönlendiricinin tutumu (Soru 8, 9,10)

Fiziksel şartlar (Soru 1, 7)
(Sınıf, öğrenci sayısı, eğitim materyalleri… vb. gibi)
1.
7.

d)

e)

Oturum ortamı fizik olarak yeterliydi.
Oturumların süresi yeterliydi.

Öğrenciler arası etkileşim (Soru 4, 5, 6)
4.

Küçük grup çalışmaları öğrenmemi kolaylaştırdı.

5.

Arkadaşlarımla işbirliği içinde oldum.

6.

Tüm arkadaşlar tartışmalara aktif olarak katıldı.

11.

Oturumun uygulanışı konu içeriğini öğrenmemde katkı sağladı.

12.

Bu senaryonun oturumlarından memnun ayrıldım.

Toplamda değerlendirme (Soru 11, 12).

• Beş ana başlık altında kategorize
edilen bu 12 madde Graphpad®
programı kullanılarak ANOVA ve
sonrasında Tukey testi ile
değerlendirildi.

Bulgular
• Toplam 1583 geribildirim
– Birinci sınıf öğrencilerinden 765,
– İkinci sınıf öğrencilerinden 435
– Üçüncü sınıf öğrencilerinden 483
değerlendirme toplanıldı.

PDÖ olgularının yapısı (Soru 2, 3)

Senaryo ile ilgili sorular beni araştırmaya yöneltti.
Senaryonun yapısı, öğrenim hedeflerini çıkarmaya uygundu.

b)

Yönlendiricinin tutumu (Soru 8, 9,10)

Eğitim yönlendiricisi bilgi vermeye değil, yönlendirmeye daha fazla ağırlık verdi.
Yönlendirici olumlu geri bildirimler vermekteydi.
Yönlendirici yalnızca gerektiğinde müdahale etti.

c)

Fiziksel şartlar (Soru 1, 7)
(Sınıf, öğrenci sayısı, eğitim materyalleri… vb. gibi)
1.
7.

Oturum ortamı fizik olarak yeterliydi.
Oturumların süresi yeterliydi.

d)

Öğrenciler arası etkileşim (Soru 4, 5, 6)
Küçük grup çalışmaları öğrenmemi kolaylaştırdı.
Arkadaşlarımla işbirliği içinde oldum.
Tüm arkadaşlar tartışmalara aktif olarak katıldı.

e)

Toplamda değerlendirme (Soru 11, 12).

Oturumun uygulanışı konu içeriğini öğrenmemde katkı sağladı.
Bu senaryonun oturumlarından memnun ayrıldım.

PDÖ olgularının yapısı
Senaryo ile ilgili sorular beni araştırmaya yöneltti.
Senaryonun yapısı, öğrenim hedeflerini çıkarmaya uygundu.

• PDÖ senaryolarının başarısı ile senaryoda verilen sorular
arasında ilişki bulunmaktadır.
• Senaryo öğrencilerin ilgisini çekmeli, kendilerini
geliştirebilecekleri ve verilen sorunu başarı ile
çözebilecekleri bir yapı ile gerçekleştirilmelidir. [i] .
• 1. sınıflar için hazırlanan PDÖ senaryoları tıp fakültesinin
ilk sınıfında olan öğrencilerimiz için daha ilgi çekici olarak
hazırlanabilir. Bu durum ise lise müfredatındaki eğitimleri
ile ilişkili senaryoların hazırlanması ile çözülebilir.
[1] Duch, Barbara, Susan Gron, and Deborah Allen, editors (2001) “The Power of Problem-Based Learning, A Practical ‘How To’ For Teaching
Undergraduate Courses in Any Discipline”, Stylus Publishing, LLC,

Yönlendiricinin tutumu

Eğitim yönlendiricisi bilgi vermeye değil, yönlendirmeye daha fazla ağırlık verdi.
Yönlendirici olumlu geri bildirimler vermekteydi.
Yönlendirici yalnızca gerektiğinde müdahale etti.

• Yönlendiricilik konusunda tecrübeleri düşük olan kişiler bu
konuda sıkıntı çekebilmektedir. Aynı zamanda birçok ilk
sınıf öğrencileri de PDÖ ile yeni tanışmış olmaları nedeni ile
yönlendiricilerinden cevap alamadıkları için sıkıntı
çekebilmektedir.
• PDÖ için alışma dönemi ile ilgili olarak hem yönlendiricilerin
hem de birinci sınıf öğrencileri daha fazla
bilgilendirilebilir.
• Yönlendirici geri bildirimleri; her bir oturum sonrasında;
öğrencilere kısaca ve yapıcı olarak olarak verilmelidir [ii]
[iii].
[ii] Peterson M. A team-based approach to problembased learning: An evaluation of structured team problem olving. Journal on Excellence in
College Teaching. 1997;
[iii] Sheive L, Metivier LG. A participant’s guide to STePS. 4th ed. Baldwinsville, NY: STePS Associates, 1994.

c)

Fiziksel şartlar (Soru 1, 7)

Oturum ortamı fizik olarak yeterliydi.
Oturumların süresi yeterliydi.

• 1. sınıfların öğrenci sayısı 287,
• 2. sınıfların öğrenci sayısı 156
• 3. sınıfların öğrenci sayısı 189.
• Her oturum grubu için öğrenci sayısı eşit tutulmaya
çalışıldı.
•Fiziksel şartlar PDÖ’ler için çok önemli bir bileşendir.
Eksiklikleri durumunda PDÖ başarısında azalma
kaçınılmazdır [iv]
[iv] Stjernquist M, Crang Svalenius E, Educ Health (Abingdon). 2007 May;20(1):15. Epub 2007 Apr 18.Applying the case method for teaching within the health professions--teaching
the students.

d)

Öğrenciler arası etkileşim

Küçük grup çalışmaları öğrenmemi kolaylaştırdı.
Arkadaşlarımla işbirliği içinde oldum.
Tüm arkadaşlar tartışmalara aktif olarak katıldı.

•PDÖ oturumunun işleneceği sınıftaki insanların
birbirlerini tanımaları PDÖ eğitiminin önemli bir
komponentidir [v][vi][vii].
•Yönlendirici mutlaka ısınma konusunda hassas
olmalıdır.
•Yönlendirici tüm öğrencilerin eşit katılımı konusunda
daha dikkatli olmalıdır.
[v] Kalain, HA, Mullan, PB. Exploratory factor analysis of students’ ratings of a problem based learning curriculum. Acad Med. 1996;71(4):390-2
[vi] Hitchock, MA, Anderson, AS. Dealing with dysfunctional tutorial groups. Teaching and Learning in Medicine. 1997;9(1):19-24.
[vii] Tipping J, Freeman RF, Rachlis AR. Using faculty and student perceptions of group dynamics to develop recommendations for PBL. Acad Med. 1995;70(11): 1050-2.

e)

Toplamda değerlendirme (Soru 11, 12).

Oturumun uygulanışı konu içeriğini öğrenmemde katkı sağladı.
Bu senaryonun oturumlarından memnun ayrıldım.

• Öğrenciler genel olarak PDÖ’den
memnun olduklarını belirttiler.

Sonuç:
• Birinci sınıf öğrencileri ile ikinci ve üçüncü sınıf
öğrencileri arasındaki oluşan bu farklar
öğrencilerin lise eğitimi sonrasında yeni bir
eğitim modeli ve aynı zamanda yeni bir içerik ile
karşılaşmaları olabilir.

• Birinci sınıf öğrencilerinin kontenjanlarının ikinci
ve üçüncü sınıflara göre yüksek olması birbirleri
ile tanışmalarında zorluklara neden
olabilmektedir ve bu da küçük grup çalışmalarına
katılımda çekincelere neden olabilir.

Sonuç:
• Birinci sınıf PDÖ senaryolarının lise biyoloji
eğitim müfredatları ile uyumlu olarak
gerçekleştirilmesi
• Tıp fakültesi kontenjanlarının ve fiziki yapılarının
PDÖ senaryolarının uygulanabilirliliğini
karşılayabilecek nitelik ve nicelikte olması
• Tıp fakültesine yeni başlayan öğrenci ve öğretim
üyeleri için uyum kurslarının gerçekleştirilmesi
PDÖ oturumlarının verimliliğini ve kalitesinin
artmasında katkıda bulunacaktır.

Teşekkürler..


Slide 19

SELÇUK ÜNİVERSİTESİ MERAM TIP FAKÜLTESİ İLK ÜÇ
SINIFINDAKİ ÖĞRENCİLERİN GÖZÜYLE PDÖ
OTURUMLARININ ANALİZİ
Burak Cem SONER*, Nazan KARAOĞLU, Yusuf MISTIK, Muzaffer ŞEKER.

Tıp Eğitimi ve Bilişimi Anabilim Dalı, Selçuk Üniversitesi Meram Tıp Fakültesi
Konya

Giriş:
• Probleme dayalı öğrenim (PDÖ), öğrencilerin
küçük gruplar halinde, öğrenci merkezli bir
süreçte, problem çözme becerisi ve kendi
kendine öğrenme becerisi kazandırmayı
amaçlayan bir öğrenim yöntemidir.
• Ülkemizde tıp eğitimi sistemine farklı
derecelerde adapte edilmiştir.

Probleme Dayalı Öğrenmenin Dört
Bileşeni
A. Senaryo (Problem)
B. Öğrenci
C. Eğitim yönlendiricisi,
D. Değerlendirme
Bu bileşenlerin birbirini tamamlayıcı ve destekleyici
özellikte olması, rollerin başarıyla uygulanması
sürecin etkin ve amaca yönelik gerçekleşmesini
sağlar.*
Dolmans, Snellen-Balendong, Wolfhagen, van der Vleuten, 1997;
Wood, 2003

• Çalışmamızda 2008–2009 akademik
yılı içerisinde ilk üç sınıf
öğrencilerinin PDÖ oturumları
sonrasında verdikleri yazılı
geribildirimleri değerlendirmeyi
amaçladık.

Yöntem
• Çalışma 2008–2009 akademik yılı
içerisinde toplam 632
– 1.sınıf= 287,
– 2.sınıf= 156,
– 3.sınıf= 189
tıp fakültesi öğrencisi ile oluşturdu.

Yöntem
Değerlendirmede, her PDÖ senaryosu
için üç oturumun sonunda gönüllülük
temelinde 12 maddeden oluşmuş
• Katılmıyorum (1 puan),
• Kararsızım (2 puan)
• Katılıyorum (3 puan)
şeklinde değerlendirebilecekleri
geribildirimler kullanıldı.

Geri bildirim soruları
1.

Oturum ortamı fizik olarak yeterliydi.

2.

Senaryo ile ilgili sorular beni araştırmaya yöneltti.

3.

Senaryonun yapısı, öğrenim hedeflerini çıkarmaya uygundu.

4.

Küçük grup çalışmaları öğrenmemi kolaylaştırdı.

5.

Arkadaşlarımla işbirliği içinde oldum.

6.

Tüm arkadaşlar tartışmalara aktif olarak katıldı.

7.

Oturumların süresi yeterliydi.

8.

Eğitim yönlendiricisi bilgi vermeye değil, yönlendirmeye daha fazla
ağırlık verdi.

9.

Yönlendirici olumlu geri bildirimler vermekteydi.

10. Yönlendirici yalnızca gerektiğinde müdahale etti.

11. Oturumun uygulanışı konu içeriğini öğrenmemde katkı sağladı.
12. Bu senaryonun oturumlarından memnun ayrıldım.

12 soru 5 başlık altında
sınıflandırıldı
a)
b)

c)

PDÖ olgularının yapısı (Soru 2, 3)
2)

Senaryo ile ilgili sorular beni araştırmaya yöneltti.

3)

Senaryonun yapısı, öğrenim hedeflerini çıkarmaya uygundu.

8.

Eğitim yönlendiricisi bilgi vermeye değil, yönlendirmeye daha fazla ağırlık verdi.

9.

Yönlendirici olumlu geri bildirimler vermekteydi.

10.

Yönlendirici yalnızca gerektiğinde müdahale etti.

Yönlendiricinin tutumu (Soru 8, 9,10)

Fiziksel şartlar (Soru 1, 7)
(Sınıf, öğrenci sayısı, eğitim materyalleri… vb. gibi)
1.
7.

d)

e)

Oturum ortamı fizik olarak yeterliydi.
Oturumların süresi yeterliydi.

Öğrenciler arası etkileşim (Soru 4, 5, 6)
4.

Küçük grup çalışmaları öğrenmemi kolaylaştırdı.

5.

Arkadaşlarımla işbirliği içinde oldum.

6.

Tüm arkadaşlar tartışmalara aktif olarak katıldı.

11.

Oturumun uygulanışı konu içeriğini öğrenmemde katkı sağladı.

12.

Bu senaryonun oturumlarından memnun ayrıldım.

Toplamda değerlendirme (Soru 11, 12).

• Beş ana başlık altında kategorize
edilen bu 12 madde Graphpad®
programı kullanılarak ANOVA ve
sonrasında Tukey testi ile
değerlendirildi.

Bulgular
• Toplam 1583 geribildirim
– Birinci sınıf öğrencilerinden 765,
– İkinci sınıf öğrencilerinden 435
– Üçüncü sınıf öğrencilerinden 483
değerlendirme toplanıldı.

PDÖ olgularının yapısı (Soru 2, 3)

Senaryo ile ilgili sorular beni araştırmaya yöneltti.
Senaryonun yapısı, öğrenim hedeflerini çıkarmaya uygundu.

b)

Yönlendiricinin tutumu (Soru 8, 9,10)

Eğitim yönlendiricisi bilgi vermeye değil, yönlendirmeye daha fazla ağırlık verdi.
Yönlendirici olumlu geri bildirimler vermekteydi.
Yönlendirici yalnızca gerektiğinde müdahale etti.

c)

Fiziksel şartlar (Soru 1, 7)
(Sınıf, öğrenci sayısı, eğitim materyalleri… vb. gibi)
1.
7.

Oturum ortamı fizik olarak yeterliydi.
Oturumların süresi yeterliydi.

d)

Öğrenciler arası etkileşim (Soru 4, 5, 6)
Küçük grup çalışmaları öğrenmemi kolaylaştırdı.
Arkadaşlarımla işbirliği içinde oldum.
Tüm arkadaşlar tartışmalara aktif olarak katıldı.

e)

Toplamda değerlendirme (Soru 11, 12).

Oturumun uygulanışı konu içeriğini öğrenmemde katkı sağladı.
Bu senaryonun oturumlarından memnun ayrıldım.

PDÖ olgularının yapısı
Senaryo ile ilgili sorular beni araştırmaya yöneltti.
Senaryonun yapısı, öğrenim hedeflerini çıkarmaya uygundu.

• PDÖ senaryolarının başarısı ile senaryoda verilen sorular
arasında ilişki bulunmaktadır.
• Senaryo öğrencilerin ilgisini çekmeli, kendilerini
geliştirebilecekleri ve verilen sorunu başarı ile
çözebilecekleri bir yapı ile gerçekleştirilmelidir. [i] .
• 1. sınıflar için hazırlanan PDÖ senaryoları tıp fakültesinin
ilk sınıfında olan öğrencilerimiz için daha ilgi çekici olarak
hazırlanabilir. Bu durum ise lise müfredatındaki eğitimleri
ile ilişkili senaryoların hazırlanması ile çözülebilir.
[1] Duch, Barbara, Susan Gron, and Deborah Allen, editors (2001) “The Power of Problem-Based Learning, A Practical ‘How To’ For Teaching
Undergraduate Courses in Any Discipline”, Stylus Publishing, LLC,

Yönlendiricinin tutumu

Eğitim yönlendiricisi bilgi vermeye değil, yönlendirmeye daha fazla ağırlık verdi.
Yönlendirici olumlu geri bildirimler vermekteydi.
Yönlendirici yalnızca gerektiğinde müdahale etti.

• Yönlendiricilik konusunda tecrübeleri düşük olan kişiler bu
konuda sıkıntı çekebilmektedir. Aynı zamanda birçok ilk
sınıf öğrencileri de PDÖ ile yeni tanışmış olmaları nedeni ile
yönlendiricilerinden cevap alamadıkları için sıkıntı
çekebilmektedir.
• PDÖ için alışma dönemi ile ilgili olarak hem yönlendiricilerin
hem de birinci sınıf öğrencileri daha fazla
bilgilendirilebilir.
• Yönlendirici geri bildirimleri; her bir oturum sonrasında;
öğrencilere kısaca ve yapıcı olarak olarak verilmelidir [ii]
[iii].
[ii] Peterson M. A team-based approach to problembased learning: An evaluation of structured team problem olving. Journal on Excellence in
College Teaching. 1997;
[iii] Sheive L, Metivier LG. A participant’s guide to STePS. 4th ed. Baldwinsville, NY: STePS Associates, 1994.

c)

Fiziksel şartlar (Soru 1, 7)

Oturum ortamı fizik olarak yeterliydi.
Oturumların süresi yeterliydi.

• 1. sınıfların öğrenci sayısı 287,
• 2. sınıfların öğrenci sayısı 156
• 3. sınıfların öğrenci sayısı 189.
• Her oturum grubu için öğrenci sayısı eşit tutulmaya
çalışıldı.
•Fiziksel şartlar PDÖ’ler için çok önemli bir bileşendir.
Eksiklikleri durumunda PDÖ başarısında azalma
kaçınılmazdır [iv]
[iv] Stjernquist M, Crang Svalenius E, Educ Health (Abingdon). 2007 May;20(1):15. Epub 2007 Apr 18.Applying the case method for teaching within the health professions--teaching
the students.

d)

Öğrenciler arası etkileşim

Küçük grup çalışmaları öğrenmemi kolaylaştırdı.
Arkadaşlarımla işbirliği içinde oldum.
Tüm arkadaşlar tartışmalara aktif olarak katıldı.

•PDÖ oturumunun işleneceği sınıftaki insanların
birbirlerini tanımaları PDÖ eğitiminin önemli bir
komponentidir [v][vi][vii].
•Yönlendirici mutlaka ısınma konusunda hassas
olmalıdır.
•Yönlendirici tüm öğrencilerin eşit katılımı konusunda
daha dikkatli olmalıdır.
[v] Kalain, HA, Mullan, PB. Exploratory factor analysis of students’ ratings of a problem based learning curriculum. Acad Med. 1996;71(4):390-2
[vi] Hitchock, MA, Anderson, AS. Dealing with dysfunctional tutorial groups. Teaching and Learning in Medicine. 1997;9(1):19-24.
[vii] Tipping J, Freeman RF, Rachlis AR. Using faculty and student perceptions of group dynamics to develop recommendations for PBL. Acad Med. 1995;70(11): 1050-2.

e)

Toplamda değerlendirme (Soru 11, 12).

Oturumun uygulanışı konu içeriğini öğrenmemde katkı sağladı.
Bu senaryonun oturumlarından memnun ayrıldım.

• Öğrenciler genel olarak PDÖ’den
memnun olduklarını belirttiler.

Sonuç:
• Birinci sınıf öğrencileri ile ikinci ve üçüncü sınıf
öğrencileri arasındaki oluşan bu farklar
öğrencilerin lise eğitimi sonrasında yeni bir
eğitim modeli ve aynı zamanda yeni bir içerik ile
karşılaşmaları olabilir.

• Birinci sınıf öğrencilerinin kontenjanlarının ikinci
ve üçüncü sınıflara göre yüksek olması birbirleri
ile tanışmalarında zorluklara neden
olabilmektedir ve bu da küçük grup çalışmalarına
katılımda çekincelere neden olabilir.

Sonuç:
• Birinci sınıf PDÖ senaryolarının lise biyoloji
eğitim müfredatları ile uyumlu olarak
gerçekleştirilmesi
• Tıp fakültesi kontenjanlarının ve fiziki yapılarının
PDÖ senaryolarının uygulanabilirliliğini
karşılayabilecek nitelik ve nicelikte olması
• Tıp fakültesine yeni başlayan öğrenci ve öğretim
üyeleri için uyum kurslarının gerçekleştirilmesi
PDÖ oturumlarının verimliliğini ve kalitesinin
artmasında katkıda bulunacaktır.

Teşekkürler..


Slide 20

SELÇUK ÜNİVERSİTESİ MERAM TIP FAKÜLTESİ İLK ÜÇ
SINIFINDAKİ ÖĞRENCİLERİN GÖZÜYLE PDÖ
OTURUMLARININ ANALİZİ
Burak Cem SONER*, Nazan KARAOĞLU, Yusuf MISTIK, Muzaffer ŞEKER.

Tıp Eğitimi ve Bilişimi Anabilim Dalı, Selçuk Üniversitesi Meram Tıp Fakültesi
Konya

Giriş:
• Probleme dayalı öğrenim (PDÖ), öğrencilerin
küçük gruplar halinde, öğrenci merkezli bir
süreçte, problem çözme becerisi ve kendi
kendine öğrenme becerisi kazandırmayı
amaçlayan bir öğrenim yöntemidir.
• Ülkemizde tıp eğitimi sistemine farklı
derecelerde adapte edilmiştir.

Probleme Dayalı Öğrenmenin Dört
Bileşeni
A. Senaryo (Problem)
B. Öğrenci
C. Eğitim yönlendiricisi,
D. Değerlendirme
Bu bileşenlerin birbirini tamamlayıcı ve destekleyici
özellikte olması, rollerin başarıyla uygulanması
sürecin etkin ve amaca yönelik gerçekleşmesini
sağlar.*
Dolmans, Snellen-Balendong, Wolfhagen, van der Vleuten, 1997;
Wood, 2003

• Çalışmamızda 2008–2009 akademik
yılı içerisinde ilk üç sınıf
öğrencilerinin PDÖ oturumları
sonrasında verdikleri yazılı
geribildirimleri değerlendirmeyi
amaçladık.

Yöntem
• Çalışma 2008–2009 akademik yılı
içerisinde toplam 632
– 1.sınıf= 287,
– 2.sınıf= 156,
– 3.sınıf= 189
tıp fakültesi öğrencisi ile oluşturdu.

Yöntem
Değerlendirmede, her PDÖ senaryosu
için üç oturumun sonunda gönüllülük
temelinde 12 maddeden oluşmuş
• Katılmıyorum (1 puan),
• Kararsızım (2 puan)
• Katılıyorum (3 puan)
şeklinde değerlendirebilecekleri
geribildirimler kullanıldı.

Geri bildirim soruları
1.

Oturum ortamı fizik olarak yeterliydi.

2.

Senaryo ile ilgili sorular beni araştırmaya yöneltti.

3.

Senaryonun yapısı, öğrenim hedeflerini çıkarmaya uygundu.

4.

Küçük grup çalışmaları öğrenmemi kolaylaştırdı.

5.

Arkadaşlarımla işbirliği içinde oldum.

6.

Tüm arkadaşlar tartışmalara aktif olarak katıldı.

7.

Oturumların süresi yeterliydi.

8.

Eğitim yönlendiricisi bilgi vermeye değil, yönlendirmeye daha fazla
ağırlık verdi.

9.

Yönlendirici olumlu geri bildirimler vermekteydi.

10. Yönlendirici yalnızca gerektiğinde müdahale etti.

11. Oturumun uygulanışı konu içeriğini öğrenmemde katkı sağladı.
12. Bu senaryonun oturumlarından memnun ayrıldım.

12 soru 5 başlık altında
sınıflandırıldı
a)
b)

c)

PDÖ olgularının yapısı (Soru 2, 3)
2)

Senaryo ile ilgili sorular beni araştırmaya yöneltti.

3)

Senaryonun yapısı, öğrenim hedeflerini çıkarmaya uygundu.

8.

Eğitim yönlendiricisi bilgi vermeye değil, yönlendirmeye daha fazla ağırlık verdi.

9.

Yönlendirici olumlu geri bildirimler vermekteydi.

10.

Yönlendirici yalnızca gerektiğinde müdahale etti.

Yönlendiricinin tutumu (Soru 8, 9,10)

Fiziksel şartlar (Soru 1, 7)
(Sınıf, öğrenci sayısı, eğitim materyalleri… vb. gibi)
1.
7.

d)

e)

Oturum ortamı fizik olarak yeterliydi.
Oturumların süresi yeterliydi.

Öğrenciler arası etkileşim (Soru 4, 5, 6)
4.

Küçük grup çalışmaları öğrenmemi kolaylaştırdı.

5.

Arkadaşlarımla işbirliği içinde oldum.

6.

Tüm arkadaşlar tartışmalara aktif olarak katıldı.

11.

Oturumun uygulanışı konu içeriğini öğrenmemde katkı sağladı.

12.

Bu senaryonun oturumlarından memnun ayrıldım.

Toplamda değerlendirme (Soru 11, 12).

• Beş ana başlık altında kategorize
edilen bu 12 madde Graphpad®
programı kullanılarak ANOVA ve
sonrasında Tukey testi ile
değerlendirildi.

Bulgular
• Toplam 1583 geribildirim
– Birinci sınıf öğrencilerinden 765,
– İkinci sınıf öğrencilerinden 435
– Üçüncü sınıf öğrencilerinden 483
değerlendirme toplanıldı.

PDÖ olgularının yapısı (Soru 2, 3)

Senaryo ile ilgili sorular beni araştırmaya yöneltti.
Senaryonun yapısı, öğrenim hedeflerini çıkarmaya uygundu.

b)

Yönlendiricinin tutumu (Soru 8, 9,10)

Eğitim yönlendiricisi bilgi vermeye değil, yönlendirmeye daha fazla ağırlık verdi.
Yönlendirici olumlu geri bildirimler vermekteydi.
Yönlendirici yalnızca gerektiğinde müdahale etti.

c)

Fiziksel şartlar (Soru 1, 7)
(Sınıf, öğrenci sayısı, eğitim materyalleri… vb. gibi)
1.
7.

Oturum ortamı fizik olarak yeterliydi.
Oturumların süresi yeterliydi.

d)

Öğrenciler arası etkileşim (Soru 4, 5, 6)
Küçük grup çalışmaları öğrenmemi kolaylaştırdı.
Arkadaşlarımla işbirliği içinde oldum.
Tüm arkadaşlar tartışmalara aktif olarak katıldı.

e)

Toplamda değerlendirme (Soru 11, 12).

Oturumun uygulanışı konu içeriğini öğrenmemde katkı sağladı.
Bu senaryonun oturumlarından memnun ayrıldım.

PDÖ olgularının yapısı
Senaryo ile ilgili sorular beni araştırmaya yöneltti.
Senaryonun yapısı, öğrenim hedeflerini çıkarmaya uygundu.

• PDÖ senaryolarının başarısı ile senaryoda verilen sorular
arasında ilişki bulunmaktadır.
• Senaryo öğrencilerin ilgisini çekmeli, kendilerini
geliştirebilecekleri ve verilen sorunu başarı ile
çözebilecekleri bir yapı ile gerçekleştirilmelidir. [i] .
• 1. sınıflar için hazırlanan PDÖ senaryoları tıp fakültesinin
ilk sınıfında olan öğrencilerimiz için daha ilgi çekici olarak
hazırlanabilir. Bu durum ise lise müfredatındaki eğitimleri
ile ilişkili senaryoların hazırlanması ile çözülebilir.
[1] Duch, Barbara, Susan Gron, and Deborah Allen, editors (2001) “The Power of Problem-Based Learning, A Practical ‘How To’ For Teaching
Undergraduate Courses in Any Discipline”, Stylus Publishing, LLC,

Yönlendiricinin tutumu

Eğitim yönlendiricisi bilgi vermeye değil, yönlendirmeye daha fazla ağırlık verdi.
Yönlendirici olumlu geri bildirimler vermekteydi.
Yönlendirici yalnızca gerektiğinde müdahale etti.

• Yönlendiricilik konusunda tecrübeleri düşük olan kişiler bu
konuda sıkıntı çekebilmektedir. Aynı zamanda birçok ilk
sınıf öğrencileri de PDÖ ile yeni tanışmış olmaları nedeni ile
yönlendiricilerinden cevap alamadıkları için sıkıntı
çekebilmektedir.
• PDÖ için alışma dönemi ile ilgili olarak hem yönlendiricilerin
hem de birinci sınıf öğrencileri daha fazla
bilgilendirilebilir.
• Yönlendirici geri bildirimleri; her bir oturum sonrasında;
öğrencilere kısaca ve yapıcı olarak olarak verilmelidir [ii]
[iii].
[ii] Peterson M. A team-based approach to problembased learning: An evaluation of structured team problem olving. Journal on Excellence in
College Teaching. 1997;
[iii] Sheive L, Metivier LG. A participant’s guide to STePS. 4th ed. Baldwinsville, NY: STePS Associates, 1994.

c)

Fiziksel şartlar (Soru 1, 7)

Oturum ortamı fizik olarak yeterliydi.
Oturumların süresi yeterliydi.

• 1. sınıfların öğrenci sayısı 287,
• 2. sınıfların öğrenci sayısı 156
• 3. sınıfların öğrenci sayısı 189.
• Her oturum grubu için öğrenci sayısı eşit tutulmaya
çalışıldı.
•Fiziksel şartlar PDÖ’ler için çok önemli bir bileşendir.
Eksiklikleri durumunda PDÖ başarısında azalma
kaçınılmazdır [iv]
[iv] Stjernquist M, Crang Svalenius E, Educ Health (Abingdon). 2007 May;20(1):15. Epub 2007 Apr 18.Applying the case method for teaching within the health professions--teaching
the students.

d)

Öğrenciler arası etkileşim

Küçük grup çalışmaları öğrenmemi kolaylaştırdı.
Arkadaşlarımla işbirliği içinde oldum.
Tüm arkadaşlar tartışmalara aktif olarak katıldı.

•PDÖ oturumunun işleneceği sınıftaki insanların
birbirlerini tanımaları PDÖ eğitiminin önemli bir
komponentidir [v][vi][vii].
•Yönlendirici mutlaka ısınma konusunda hassas
olmalıdır.
•Yönlendirici tüm öğrencilerin eşit katılımı konusunda
daha dikkatli olmalıdır.
[v] Kalain, HA, Mullan, PB. Exploratory factor analysis of students’ ratings of a problem based learning curriculum. Acad Med. 1996;71(4):390-2
[vi] Hitchock, MA, Anderson, AS. Dealing with dysfunctional tutorial groups. Teaching and Learning in Medicine. 1997;9(1):19-24.
[vii] Tipping J, Freeman RF, Rachlis AR. Using faculty and student perceptions of group dynamics to develop recommendations for PBL. Acad Med. 1995;70(11): 1050-2.

e)

Toplamda değerlendirme (Soru 11, 12).

Oturumun uygulanışı konu içeriğini öğrenmemde katkı sağladı.
Bu senaryonun oturumlarından memnun ayrıldım.

• Öğrenciler genel olarak PDÖ’den
memnun olduklarını belirttiler.

Sonuç:
• Birinci sınıf öğrencileri ile ikinci ve üçüncü sınıf
öğrencileri arasındaki oluşan bu farklar
öğrencilerin lise eğitimi sonrasında yeni bir
eğitim modeli ve aynı zamanda yeni bir içerik ile
karşılaşmaları olabilir.

• Birinci sınıf öğrencilerinin kontenjanlarının ikinci
ve üçüncü sınıflara göre yüksek olması birbirleri
ile tanışmalarında zorluklara neden
olabilmektedir ve bu da küçük grup çalışmalarına
katılımda çekincelere neden olabilir.

Sonuç:
• Birinci sınıf PDÖ senaryolarının lise biyoloji
eğitim müfredatları ile uyumlu olarak
gerçekleştirilmesi
• Tıp fakültesi kontenjanlarının ve fiziki yapılarının
PDÖ senaryolarının uygulanabilirliliğini
karşılayabilecek nitelik ve nicelikte olması
• Tıp fakültesine yeni başlayan öğrenci ve öğretim
üyeleri için uyum kurslarının gerçekleştirilmesi
PDÖ oturumlarının verimliliğini ve kalitesinin
artmasında katkıda bulunacaktır.

Teşekkürler..


Slide 21

SELÇUK ÜNİVERSİTESİ MERAM TIP FAKÜLTESİ İLK ÜÇ
SINIFINDAKİ ÖĞRENCİLERİN GÖZÜYLE PDÖ
OTURUMLARININ ANALİZİ
Burak Cem SONER*, Nazan KARAOĞLU, Yusuf MISTIK, Muzaffer ŞEKER.

Tıp Eğitimi ve Bilişimi Anabilim Dalı, Selçuk Üniversitesi Meram Tıp Fakültesi
Konya

Giriş:
• Probleme dayalı öğrenim (PDÖ), öğrencilerin
küçük gruplar halinde, öğrenci merkezli bir
süreçte, problem çözme becerisi ve kendi
kendine öğrenme becerisi kazandırmayı
amaçlayan bir öğrenim yöntemidir.
• Ülkemizde tıp eğitimi sistemine farklı
derecelerde adapte edilmiştir.

Probleme Dayalı Öğrenmenin Dört
Bileşeni
A. Senaryo (Problem)
B. Öğrenci
C. Eğitim yönlendiricisi,
D. Değerlendirme
Bu bileşenlerin birbirini tamamlayıcı ve destekleyici
özellikte olması, rollerin başarıyla uygulanması
sürecin etkin ve amaca yönelik gerçekleşmesini
sağlar.*
Dolmans, Snellen-Balendong, Wolfhagen, van der Vleuten, 1997;
Wood, 2003

• Çalışmamızda 2008–2009 akademik
yılı içerisinde ilk üç sınıf
öğrencilerinin PDÖ oturumları
sonrasında verdikleri yazılı
geribildirimleri değerlendirmeyi
amaçladık.

Yöntem
• Çalışma 2008–2009 akademik yılı
içerisinde toplam 632
– 1.sınıf= 287,
– 2.sınıf= 156,
– 3.sınıf= 189
tıp fakültesi öğrencisi ile oluşturdu.

Yöntem
Değerlendirmede, her PDÖ senaryosu
için üç oturumun sonunda gönüllülük
temelinde 12 maddeden oluşmuş
• Katılmıyorum (1 puan),
• Kararsızım (2 puan)
• Katılıyorum (3 puan)
şeklinde değerlendirebilecekleri
geribildirimler kullanıldı.

Geri bildirim soruları
1.

Oturum ortamı fizik olarak yeterliydi.

2.

Senaryo ile ilgili sorular beni araştırmaya yöneltti.

3.

Senaryonun yapısı, öğrenim hedeflerini çıkarmaya uygundu.

4.

Küçük grup çalışmaları öğrenmemi kolaylaştırdı.

5.

Arkadaşlarımla işbirliği içinde oldum.

6.

Tüm arkadaşlar tartışmalara aktif olarak katıldı.

7.

Oturumların süresi yeterliydi.

8.

Eğitim yönlendiricisi bilgi vermeye değil, yönlendirmeye daha fazla
ağırlık verdi.

9.

Yönlendirici olumlu geri bildirimler vermekteydi.

10. Yönlendirici yalnızca gerektiğinde müdahale etti.

11. Oturumun uygulanışı konu içeriğini öğrenmemde katkı sağladı.
12. Bu senaryonun oturumlarından memnun ayrıldım.

12 soru 5 başlık altında
sınıflandırıldı
a)
b)

c)

PDÖ olgularının yapısı (Soru 2, 3)
2)

Senaryo ile ilgili sorular beni araştırmaya yöneltti.

3)

Senaryonun yapısı, öğrenim hedeflerini çıkarmaya uygundu.

8.

Eğitim yönlendiricisi bilgi vermeye değil, yönlendirmeye daha fazla ağırlık verdi.

9.

Yönlendirici olumlu geri bildirimler vermekteydi.

10.

Yönlendirici yalnızca gerektiğinde müdahale etti.

Yönlendiricinin tutumu (Soru 8, 9,10)

Fiziksel şartlar (Soru 1, 7)
(Sınıf, öğrenci sayısı, eğitim materyalleri… vb. gibi)
1.
7.

d)

e)

Oturum ortamı fizik olarak yeterliydi.
Oturumların süresi yeterliydi.

Öğrenciler arası etkileşim (Soru 4, 5, 6)
4.

Küçük grup çalışmaları öğrenmemi kolaylaştırdı.

5.

Arkadaşlarımla işbirliği içinde oldum.

6.

Tüm arkadaşlar tartışmalara aktif olarak katıldı.

11.

Oturumun uygulanışı konu içeriğini öğrenmemde katkı sağladı.

12.

Bu senaryonun oturumlarından memnun ayrıldım.

Toplamda değerlendirme (Soru 11, 12).

• Beş ana başlık altında kategorize
edilen bu 12 madde Graphpad®
programı kullanılarak ANOVA ve
sonrasında Tukey testi ile
değerlendirildi.

Bulgular
• Toplam 1583 geribildirim
– Birinci sınıf öğrencilerinden 765,
– İkinci sınıf öğrencilerinden 435
– Üçüncü sınıf öğrencilerinden 483
değerlendirme toplanıldı.

PDÖ olgularının yapısı (Soru 2, 3)

Senaryo ile ilgili sorular beni araştırmaya yöneltti.
Senaryonun yapısı, öğrenim hedeflerini çıkarmaya uygundu.

b)

Yönlendiricinin tutumu (Soru 8, 9,10)

Eğitim yönlendiricisi bilgi vermeye değil, yönlendirmeye daha fazla ağırlık verdi.
Yönlendirici olumlu geri bildirimler vermekteydi.
Yönlendirici yalnızca gerektiğinde müdahale etti.

c)

Fiziksel şartlar (Soru 1, 7)
(Sınıf, öğrenci sayısı, eğitim materyalleri… vb. gibi)
1.
7.

Oturum ortamı fizik olarak yeterliydi.
Oturumların süresi yeterliydi.

d)

Öğrenciler arası etkileşim (Soru 4, 5, 6)
Küçük grup çalışmaları öğrenmemi kolaylaştırdı.
Arkadaşlarımla işbirliği içinde oldum.
Tüm arkadaşlar tartışmalara aktif olarak katıldı.

e)

Toplamda değerlendirme (Soru 11, 12).

Oturumun uygulanışı konu içeriğini öğrenmemde katkı sağladı.
Bu senaryonun oturumlarından memnun ayrıldım.

PDÖ olgularının yapısı
Senaryo ile ilgili sorular beni araştırmaya yöneltti.
Senaryonun yapısı, öğrenim hedeflerini çıkarmaya uygundu.

• PDÖ senaryolarının başarısı ile senaryoda verilen sorular
arasında ilişki bulunmaktadır.
• Senaryo öğrencilerin ilgisini çekmeli, kendilerini
geliştirebilecekleri ve verilen sorunu başarı ile
çözebilecekleri bir yapı ile gerçekleştirilmelidir. [i] .
• 1. sınıflar için hazırlanan PDÖ senaryoları tıp fakültesinin
ilk sınıfında olan öğrencilerimiz için daha ilgi çekici olarak
hazırlanabilir. Bu durum ise lise müfredatındaki eğitimleri
ile ilişkili senaryoların hazırlanması ile çözülebilir.
[1] Duch, Barbara, Susan Gron, and Deborah Allen, editors (2001) “The Power of Problem-Based Learning, A Practical ‘How To’ For Teaching
Undergraduate Courses in Any Discipline”, Stylus Publishing, LLC,

Yönlendiricinin tutumu

Eğitim yönlendiricisi bilgi vermeye değil, yönlendirmeye daha fazla ağırlık verdi.
Yönlendirici olumlu geri bildirimler vermekteydi.
Yönlendirici yalnızca gerektiğinde müdahale etti.

• Yönlendiricilik konusunda tecrübeleri düşük olan kişiler bu
konuda sıkıntı çekebilmektedir. Aynı zamanda birçok ilk
sınıf öğrencileri de PDÖ ile yeni tanışmış olmaları nedeni ile
yönlendiricilerinden cevap alamadıkları için sıkıntı
çekebilmektedir.
• PDÖ için alışma dönemi ile ilgili olarak hem yönlendiricilerin
hem de birinci sınıf öğrencileri daha fazla
bilgilendirilebilir.
• Yönlendirici geri bildirimleri; her bir oturum sonrasında;
öğrencilere kısaca ve yapıcı olarak olarak verilmelidir [ii]
[iii].
[ii] Peterson M. A team-based approach to problembased learning: An evaluation of structured team problem olving. Journal on Excellence in
College Teaching. 1997;
[iii] Sheive L, Metivier LG. A participant’s guide to STePS. 4th ed. Baldwinsville, NY: STePS Associates, 1994.

c)

Fiziksel şartlar (Soru 1, 7)

Oturum ortamı fizik olarak yeterliydi.
Oturumların süresi yeterliydi.

• 1. sınıfların öğrenci sayısı 287,
• 2. sınıfların öğrenci sayısı 156
• 3. sınıfların öğrenci sayısı 189.
• Her oturum grubu için öğrenci sayısı eşit tutulmaya
çalışıldı.
•Fiziksel şartlar PDÖ’ler için çok önemli bir bileşendir.
Eksiklikleri durumunda PDÖ başarısında azalma
kaçınılmazdır [iv]
[iv] Stjernquist M, Crang Svalenius E, Educ Health (Abingdon). 2007 May;20(1):15. Epub 2007 Apr 18.Applying the case method for teaching within the health professions--teaching
the students.

d)

Öğrenciler arası etkileşim

Küçük grup çalışmaları öğrenmemi kolaylaştırdı.
Arkadaşlarımla işbirliği içinde oldum.
Tüm arkadaşlar tartışmalara aktif olarak katıldı.

•PDÖ oturumunun işleneceği sınıftaki insanların
birbirlerini tanımaları PDÖ eğitiminin önemli bir
komponentidir [v][vi][vii].
•Yönlendirici mutlaka ısınma konusunda hassas
olmalıdır.
•Yönlendirici tüm öğrencilerin eşit katılımı konusunda
daha dikkatli olmalıdır.
[v] Kalain, HA, Mullan, PB. Exploratory factor analysis of students’ ratings of a problem based learning curriculum. Acad Med. 1996;71(4):390-2
[vi] Hitchock, MA, Anderson, AS. Dealing with dysfunctional tutorial groups. Teaching and Learning in Medicine. 1997;9(1):19-24.
[vii] Tipping J, Freeman RF, Rachlis AR. Using faculty and student perceptions of group dynamics to develop recommendations for PBL. Acad Med. 1995;70(11): 1050-2.

e)

Toplamda değerlendirme (Soru 11, 12).

Oturumun uygulanışı konu içeriğini öğrenmemde katkı sağladı.
Bu senaryonun oturumlarından memnun ayrıldım.

• Öğrenciler genel olarak PDÖ’den
memnun olduklarını belirttiler.

Sonuç:
• Birinci sınıf öğrencileri ile ikinci ve üçüncü sınıf
öğrencileri arasındaki oluşan bu farklar
öğrencilerin lise eğitimi sonrasında yeni bir
eğitim modeli ve aynı zamanda yeni bir içerik ile
karşılaşmaları olabilir.

• Birinci sınıf öğrencilerinin kontenjanlarının ikinci
ve üçüncü sınıflara göre yüksek olması birbirleri
ile tanışmalarında zorluklara neden
olabilmektedir ve bu da küçük grup çalışmalarına
katılımda çekincelere neden olabilir.

Sonuç:
• Birinci sınıf PDÖ senaryolarının lise biyoloji
eğitim müfredatları ile uyumlu olarak
gerçekleştirilmesi
• Tıp fakültesi kontenjanlarının ve fiziki yapılarının
PDÖ senaryolarının uygulanabilirliliğini
karşılayabilecek nitelik ve nicelikte olması
• Tıp fakültesine yeni başlayan öğrenci ve öğretim
üyeleri için uyum kurslarının gerçekleştirilmesi
PDÖ oturumlarının verimliliğini ve kalitesinin
artmasında katkıda bulunacaktır.

Teşekkürler..


Slide 22

SELÇUK ÜNİVERSİTESİ MERAM TIP FAKÜLTESİ İLK ÜÇ
SINIFINDAKİ ÖĞRENCİLERİN GÖZÜYLE PDÖ
OTURUMLARININ ANALİZİ
Burak Cem SONER*, Nazan KARAOĞLU, Yusuf MISTIK, Muzaffer ŞEKER.

Tıp Eğitimi ve Bilişimi Anabilim Dalı, Selçuk Üniversitesi Meram Tıp Fakültesi
Konya

Giriş:
• Probleme dayalı öğrenim (PDÖ), öğrencilerin
küçük gruplar halinde, öğrenci merkezli bir
süreçte, problem çözme becerisi ve kendi
kendine öğrenme becerisi kazandırmayı
amaçlayan bir öğrenim yöntemidir.
• Ülkemizde tıp eğitimi sistemine farklı
derecelerde adapte edilmiştir.

Probleme Dayalı Öğrenmenin Dört
Bileşeni
A. Senaryo (Problem)
B. Öğrenci
C. Eğitim yönlendiricisi,
D. Değerlendirme
Bu bileşenlerin birbirini tamamlayıcı ve destekleyici
özellikte olması, rollerin başarıyla uygulanması
sürecin etkin ve amaca yönelik gerçekleşmesini
sağlar.*
Dolmans, Snellen-Balendong, Wolfhagen, van der Vleuten, 1997;
Wood, 2003

• Çalışmamızda 2008–2009 akademik
yılı içerisinde ilk üç sınıf
öğrencilerinin PDÖ oturumları
sonrasında verdikleri yazılı
geribildirimleri değerlendirmeyi
amaçladık.

Yöntem
• Çalışma 2008–2009 akademik yılı
içerisinde toplam 632
– 1.sınıf= 287,
– 2.sınıf= 156,
– 3.sınıf= 189
tıp fakültesi öğrencisi ile oluşturdu.

Yöntem
Değerlendirmede, her PDÖ senaryosu
için üç oturumun sonunda gönüllülük
temelinde 12 maddeden oluşmuş
• Katılmıyorum (1 puan),
• Kararsızım (2 puan)
• Katılıyorum (3 puan)
şeklinde değerlendirebilecekleri
geribildirimler kullanıldı.

Geri bildirim soruları
1.

Oturum ortamı fizik olarak yeterliydi.

2.

Senaryo ile ilgili sorular beni araştırmaya yöneltti.

3.

Senaryonun yapısı, öğrenim hedeflerini çıkarmaya uygundu.

4.

Küçük grup çalışmaları öğrenmemi kolaylaştırdı.

5.

Arkadaşlarımla işbirliği içinde oldum.

6.

Tüm arkadaşlar tartışmalara aktif olarak katıldı.

7.

Oturumların süresi yeterliydi.

8.

Eğitim yönlendiricisi bilgi vermeye değil, yönlendirmeye daha fazla
ağırlık verdi.

9.

Yönlendirici olumlu geri bildirimler vermekteydi.

10. Yönlendirici yalnızca gerektiğinde müdahale etti.

11. Oturumun uygulanışı konu içeriğini öğrenmemde katkı sağladı.
12. Bu senaryonun oturumlarından memnun ayrıldım.

12 soru 5 başlık altında
sınıflandırıldı
a)
b)

c)

PDÖ olgularının yapısı (Soru 2, 3)
2)

Senaryo ile ilgili sorular beni araştırmaya yöneltti.

3)

Senaryonun yapısı, öğrenim hedeflerini çıkarmaya uygundu.

8.

Eğitim yönlendiricisi bilgi vermeye değil, yönlendirmeye daha fazla ağırlık verdi.

9.

Yönlendirici olumlu geri bildirimler vermekteydi.

10.

Yönlendirici yalnızca gerektiğinde müdahale etti.

Yönlendiricinin tutumu (Soru 8, 9,10)

Fiziksel şartlar (Soru 1, 7)
(Sınıf, öğrenci sayısı, eğitim materyalleri… vb. gibi)
1.
7.

d)

e)

Oturum ortamı fizik olarak yeterliydi.
Oturumların süresi yeterliydi.

Öğrenciler arası etkileşim (Soru 4, 5, 6)
4.

Küçük grup çalışmaları öğrenmemi kolaylaştırdı.

5.

Arkadaşlarımla işbirliği içinde oldum.

6.

Tüm arkadaşlar tartışmalara aktif olarak katıldı.

11.

Oturumun uygulanışı konu içeriğini öğrenmemde katkı sağladı.

12.

Bu senaryonun oturumlarından memnun ayrıldım.

Toplamda değerlendirme (Soru 11, 12).

• Beş ana başlık altında kategorize
edilen bu 12 madde Graphpad®
programı kullanılarak ANOVA ve
sonrasında Tukey testi ile
değerlendirildi.

Bulgular
• Toplam 1583 geribildirim
– Birinci sınıf öğrencilerinden 765,
– İkinci sınıf öğrencilerinden 435
– Üçüncü sınıf öğrencilerinden 483
değerlendirme toplanıldı.

PDÖ olgularının yapısı (Soru 2, 3)

Senaryo ile ilgili sorular beni araştırmaya yöneltti.
Senaryonun yapısı, öğrenim hedeflerini çıkarmaya uygundu.

b)

Yönlendiricinin tutumu (Soru 8, 9,10)

Eğitim yönlendiricisi bilgi vermeye değil, yönlendirmeye daha fazla ağırlık verdi.
Yönlendirici olumlu geri bildirimler vermekteydi.
Yönlendirici yalnızca gerektiğinde müdahale etti.

c)

Fiziksel şartlar (Soru 1, 7)
(Sınıf, öğrenci sayısı, eğitim materyalleri… vb. gibi)
1.
7.

Oturum ortamı fizik olarak yeterliydi.
Oturumların süresi yeterliydi.

d)

Öğrenciler arası etkileşim (Soru 4, 5, 6)
Küçük grup çalışmaları öğrenmemi kolaylaştırdı.
Arkadaşlarımla işbirliği içinde oldum.
Tüm arkadaşlar tartışmalara aktif olarak katıldı.

e)

Toplamda değerlendirme (Soru 11, 12).

Oturumun uygulanışı konu içeriğini öğrenmemde katkı sağladı.
Bu senaryonun oturumlarından memnun ayrıldım.

PDÖ olgularının yapısı
Senaryo ile ilgili sorular beni araştırmaya yöneltti.
Senaryonun yapısı, öğrenim hedeflerini çıkarmaya uygundu.

• PDÖ senaryolarının başarısı ile senaryoda verilen sorular
arasında ilişki bulunmaktadır.
• Senaryo öğrencilerin ilgisini çekmeli, kendilerini
geliştirebilecekleri ve verilen sorunu başarı ile
çözebilecekleri bir yapı ile gerçekleştirilmelidir. [i] .
• 1. sınıflar için hazırlanan PDÖ senaryoları tıp fakültesinin
ilk sınıfında olan öğrencilerimiz için daha ilgi çekici olarak
hazırlanabilir. Bu durum ise lise müfredatındaki eğitimleri
ile ilişkili senaryoların hazırlanması ile çözülebilir.
[1] Duch, Barbara, Susan Gron, and Deborah Allen, editors (2001) “The Power of Problem-Based Learning, A Practical ‘How To’ For Teaching
Undergraduate Courses in Any Discipline”, Stylus Publishing, LLC,

Yönlendiricinin tutumu

Eğitim yönlendiricisi bilgi vermeye değil, yönlendirmeye daha fazla ağırlık verdi.
Yönlendirici olumlu geri bildirimler vermekteydi.
Yönlendirici yalnızca gerektiğinde müdahale etti.

• Yönlendiricilik konusunda tecrübeleri düşük olan kişiler bu
konuda sıkıntı çekebilmektedir. Aynı zamanda birçok ilk
sınıf öğrencileri de PDÖ ile yeni tanışmış olmaları nedeni ile
yönlendiricilerinden cevap alamadıkları için sıkıntı
çekebilmektedir.
• PDÖ için alışma dönemi ile ilgili olarak hem yönlendiricilerin
hem de birinci sınıf öğrencileri daha fazla
bilgilendirilebilir.
• Yönlendirici geri bildirimleri; her bir oturum sonrasında;
öğrencilere kısaca ve yapıcı olarak olarak verilmelidir [ii]
[iii].
[ii] Peterson M. A team-based approach to problembased learning: An evaluation of structured team problem olving. Journal on Excellence in
College Teaching. 1997;
[iii] Sheive L, Metivier LG. A participant’s guide to STePS. 4th ed. Baldwinsville, NY: STePS Associates, 1994.

c)

Fiziksel şartlar (Soru 1, 7)

Oturum ortamı fizik olarak yeterliydi.
Oturumların süresi yeterliydi.

• 1. sınıfların öğrenci sayısı 287,
• 2. sınıfların öğrenci sayısı 156
• 3. sınıfların öğrenci sayısı 189.
• Her oturum grubu için öğrenci sayısı eşit tutulmaya
çalışıldı.
•Fiziksel şartlar PDÖ’ler için çok önemli bir bileşendir.
Eksiklikleri durumunda PDÖ başarısında azalma
kaçınılmazdır [iv]
[iv] Stjernquist M, Crang Svalenius E, Educ Health (Abingdon). 2007 May;20(1):15. Epub 2007 Apr 18.Applying the case method for teaching within the health professions--teaching
the students.

d)

Öğrenciler arası etkileşim

Küçük grup çalışmaları öğrenmemi kolaylaştırdı.
Arkadaşlarımla işbirliği içinde oldum.
Tüm arkadaşlar tartışmalara aktif olarak katıldı.

•PDÖ oturumunun işleneceği sınıftaki insanların
birbirlerini tanımaları PDÖ eğitiminin önemli bir
komponentidir [v][vi][vii].
•Yönlendirici mutlaka ısınma konusunda hassas
olmalıdır.
•Yönlendirici tüm öğrencilerin eşit katılımı konusunda
daha dikkatli olmalıdır.
[v] Kalain, HA, Mullan, PB. Exploratory factor analysis of students’ ratings of a problem based learning curriculum. Acad Med. 1996;71(4):390-2
[vi] Hitchock, MA, Anderson, AS. Dealing with dysfunctional tutorial groups. Teaching and Learning in Medicine. 1997;9(1):19-24.
[vii] Tipping J, Freeman RF, Rachlis AR. Using faculty and student perceptions of group dynamics to develop recommendations for PBL. Acad Med. 1995;70(11): 1050-2.

e)

Toplamda değerlendirme (Soru 11, 12).

Oturumun uygulanışı konu içeriğini öğrenmemde katkı sağladı.
Bu senaryonun oturumlarından memnun ayrıldım.

• Öğrenciler genel olarak PDÖ’den
memnun olduklarını belirttiler.

Sonuç:
• Birinci sınıf öğrencileri ile ikinci ve üçüncü sınıf
öğrencileri arasındaki oluşan bu farklar
öğrencilerin lise eğitimi sonrasında yeni bir
eğitim modeli ve aynı zamanda yeni bir içerik ile
karşılaşmaları olabilir.

• Birinci sınıf öğrencilerinin kontenjanlarının ikinci
ve üçüncü sınıflara göre yüksek olması birbirleri
ile tanışmalarında zorluklara neden
olabilmektedir ve bu da küçük grup çalışmalarına
katılımda çekincelere neden olabilir.

Sonuç:
• Birinci sınıf PDÖ senaryolarının lise biyoloji
eğitim müfredatları ile uyumlu olarak
gerçekleştirilmesi
• Tıp fakültesi kontenjanlarının ve fiziki yapılarının
PDÖ senaryolarının uygulanabilirliliğini
karşılayabilecek nitelik ve nicelikte olması
• Tıp fakültesine yeni başlayan öğrenci ve öğretim
üyeleri için uyum kurslarının gerçekleştirilmesi
PDÖ oturumlarının verimliliğini ve kalitesinin
artmasında katkıda bulunacaktır.

Teşekkürler..


Slide 23

SELÇUK ÜNİVERSİTESİ MERAM TIP FAKÜLTESİ İLK ÜÇ
SINIFINDAKİ ÖĞRENCİLERİN GÖZÜYLE PDÖ
OTURUMLARININ ANALİZİ
Burak Cem SONER*, Nazan KARAOĞLU, Yusuf MISTIK, Muzaffer ŞEKER.

Tıp Eğitimi ve Bilişimi Anabilim Dalı, Selçuk Üniversitesi Meram Tıp Fakültesi
Konya

Giriş:
• Probleme dayalı öğrenim (PDÖ), öğrencilerin
küçük gruplar halinde, öğrenci merkezli bir
süreçte, problem çözme becerisi ve kendi
kendine öğrenme becerisi kazandırmayı
amaçlayan bir öğrenim yöntemidir.
• Ülkemizde tıp eğitimi sistemine farklı
derecelerde adapte edilmiştir.

Probleme Dayalı Öğrenmenin Dört
Bileşeni
A. Senaryo (Problem)
B. Öğrenci
C. Eğitim yönlendiricisi,
D. Değerlendirme
Bu bileşenlerin birbirini tamamlayıcı ve destekleyici
özellikte olması, rollerin başarıyla uygulanması
sürecin etkin ve amaca yönelik gerçekleşmesini
sağlar.*
Dolmans, Snellen-Balendong, Wolfhagen, van der Vleuten, 1997;
Wood, 2003

• Çalışmamızda 2008–2009 akademik
yılı içerisinde ilk üç sınıf
öğrencilerinin PDÖ oturumları
sonrasında verdikleri yazılı
geribildirimleri değerlendirmeyi
amaçladık.

Yöntem
• Çalışma 2008–2009 akademik yılı
içerisinde toplam 632
– 1.sınıf= 287,
– 2.sınıf= 156,
– 3.sınıf= 189
tıp fakültesi öğrencisi ile oluşturdu.

Yöntem
Değerlendirmede, her PDÖ senaryosu
için üç oturumun sonunda gönüllülük
temelinde 12 maddeden oluşmuş
• Katılmıyorum (1 puan),
• Kararsızım (2 puan)
• Katılıyorum (3 puan)
şeklinde değerlendirebilecekleri
geribildirimler kullanıldı.

Geri bildirim soruları
1.

Oturum ortamı fizik olarak yeterliydi.

2.

Senaryo ile ilgili sorular beni araştırmaya yöneltti.

3.

Senaryonun yapısı, öğrenim hedeflerini çıkarmaya uygundu.

4.

Küçük grup çalışmaları öğrenmemi kolaylaştırdı.

5.

Arkadaşlarımla işbirliği içinde oldum.

6.

Tüm arkadaşlar tartışmalara aktif olarak katıldı.

7.

Oturumların süresi yeterliydi.

8.

Eğitim yönlendiricisi bilgi vermeye değil, yönlendirmeye daha fazla
ağırlık verdi.

9.

Yönlendirici olumlu geri bildirimler vermekteydi.

10. Yönlendirici yalnızca gerektiğinde müdahale etti.

11. Oturumun uygulanışı konu içeriğini öğrenmemde katkı sağladı.
12. Bu senaryonun oturumlarından memnun ayrıldım.

12 soru 5 başlık altında
sınıflandırıldı
a)
b)

c)

PDÖ olgularının yapısı (Soru 2, 3)
2)

Senaryo ile ilgili sorular beni araştırmaya yöneltti.

3)

Senaryonun yapısı, öğrenim hedeflerini çıkarmaya uygundu.

8.

Eğitim yönlendiricisi bilgi vermeye değil, yönlendirmeye daha fazla ağırlık verdi.

9.

Yönlendirici olumlu geri bildirimler vermekteydi.

10.

Yönlendirici yalnızca gerektiğinde müdahale etti.

Yönlendiricinin tutumu (Soru 8, 9,10)

Fiziksel şartlar (Soru 1, 7)
(Sınıf, öğrenci sayısı, eğitim materyalleri… vb. gibi)
1.
7.

d)

e)

Oturum ortamı fizik olarak yeterliydi.
Oturumların süresi yeterliydi.

Öğrenciler arası etkileşim (Soru 4, 5, 6)
4.

Küçük grup çalışmaları öğrenmemi kolaylaştırdı.

5.

Arkadaşlarımla işbirliği içinde oldum.

6.

Tüm arkadaşlar tartışmalara aktif olarak katıldı.

11.

Oturumun uygulanışı konu içeriğini öğrenmemde katkı sağladı.

12.

Bu senaryonun oturumlarından memnun ayrıldım.

Toplamda değerlendirme (Soru 11, 12).

• Beş ana başlık altında kategorize
edilen bu 12 madde Graphpad®
programı kullanılarak ANOVA ve
sonrasında Tukey testi ile
değerlendirildi.

Bulgular
• Toplam 1583 geribildirim
– Birinci sınıf öğrencilerinden 765,
– İkinci sınıf öğrencilerinden 435
– Üçüncü sınıf öğrencilerinden 483
değerlendirme toplanıldı.

PDÖ olgularının yapısı (Soru 2, 3)

Senaryo ile ilgili sorular beni araştırmaya yöneltti.
Senaryonun yapısı, öğrenim hedeflerini çıkarmaya uygundu.

b)

Yönlendiricinin tutumu (Soru 8, 9,10)

Eğitim yönlendiricisi bilgi vermeye değil, yönlendirmeye daha fazla ağırlık verdi.
Yönlendirici olumlu geri bildirimler vermekteydi.
Yönlendirici yalnızca gerektiğinde müdahale etti.

c)

Fiziksel şartlar (Soru 1, 7)
(Sınıf, öğrenci sayısı, eğitim materyalleri… vb. gibi)
1.
7.

Oturum ortamı fizik olarak yeterliydi.
Oturumların süresi yeterliydi.

d)

Öğrenciler arası etkileşim (Soru 4, 5, 6)
Küçük grup çalışmaları öğrenmemi kolaylaştırdı.
Arkadaşlarımla işbirliği içinde oldum.
Tüm arkadaşlar tartışmalara aktif olarak katıldı.

e)

Toplamda değerlendirme (Soru 11, 12).

Oturumun uygulanışı konu içeriğini öğrenmemde katkı sağladı.
Bu senaryonun oturumlarından memnun ayrıldım.

PDÖ olgularının yapısı
Senaryo ile ilgili sorular beni araştırmaya yöneltti.
Senaryonun yapısı, öğrenim hedeflerini çıkarmaya uygundu.

• PDÖ senaryolarının başarısı ile senaryoda verilen sorular
arasında ilişki bulunmaktadır.
• Senaryo öğrencilerin ilgisini çekmeli, kendilerini
geliştirebilecekleri ve verilen sorunu başarı ile
çözebilecekleri bir yapı ile gerçekleştirilmelidir. [i] .
• 1. sınıflar için hazırlanan PDÖ senaryoları tıp fakültesinin
ilk sınıfında olan öğrencilerimiz için daha ilgi çekici olarak
hazırlanabilir. Bu durum ise lise müfredatındaki eğitimleri
ile ilişkili senaryoların hazırlanması ile çözülebilir.
[1] Duch, Barbara, Susan Gron, and Deborah Allen, editors (2001) “The Power of Problem-Based Learning, A Practical ‘How To’ For Teaching
Undergraduate Courses in Any Discipline”, Stylus Publishing, LLC,

Yönlendiricinin tutumu

Eğitim yönlendiricisi bilgi vermeye değil, yönlendirmeye daha fazla ağırlık verdi.
Yönlendirici olumlu geri bildirimler vermekteydi.
Yönlendirici yalnızca gerektiğinde müdahale etti.

• Yönlendiricilik konusunda tecrübeleri düşük olan kişiler bu
konuda sıkıntı çekebilmektedir. Aynı zamanda birçok ilk
sınıf öğrencileri de PDÖ ile yeni tanışmış olmaları nedeni ile
yönlendiricilerinden cevap alamadıkları için sıkıntı
çekebilmektedir.
• PDÖ için alışma dönemi ile ilgili olarak hem yönlendiricilerin
hem de birinci sınıf öğrencileri daha fazla
bilgilendirilebilir.
• Yönlendirici geri bildirimleri; her bir oturum sonrasında;
öğrencilere kısaca ve yapıcı olarak olarak verilmelidir [ii]
[iii].
[ii] Peterson M. A team-based approach to problembased learning: An evaluation of structured team problem olving. Journal on Excellence in
College Teaching. 1997;
[iii] Sheive L, Metivier LG. A participant’s guide to STePS. 4th ed. Baldwinsville, NY: STePS Associates, 1994.

c)

Fiziksel şartlar (Soru 1, 7)

Oturum ortamı fizik olarak yeterliydi.
Oturumların süresi yeterliydi.

• 1. sınıfların öğrenci sayısı 287,
• 2. sınıfların öğrenci sayısı 156
• 3. sınıfların öğrenci sayısı 189.
• Her oturum grubu için öğrenci sayısı eşit tutulmaya
çalışıldı.
•Fiziksel şartlar PDÖ’ler için çok önemli bir bileşendir.
Eksiklikleri durumunda PDÖ başarısında azalma
kaçınılmazdır [iv]
[iv] Stjernquist M, Crang Svalenius E, Educ Health (Abingdon). 2007 May;20(1):15. Epub 2007 Apr 18.Applying the case method for teaching within the health professions--teaching
the students.

d)

Öğrenciler arası etkileşim

Küçük grup çalışmaları öğrenmemi kolaylaştırdı.
Arkadaşlarımla işbirliği içinde oldum.
Tüm arkadaşlar tartışmalara aktif olarak katıldı.

•PDÖ oturumunun işleneceği sınıftaki insanların
birbirlerini tanımaları PDÖ eğitiminin önemli bir
komponentidir [v][vi][vii].
•Yönlendirici mutlaka ısınma konusunda hassas
olmalıdır.
•Yönlendirici tüm öğrencilerin eşit katılımı konusunda
daha dikkatli olmalıdır.
[v] Kalain, HA, Mullan, PB. Exploratory factor analysis of students’ ratings of a problem based learning curriculum. Acad Med. 1996;71(4):390-2
[vi] Hitchock, MA, Anderson, AS. Dealing with dysfunctional tutorial groups. Teaching and Learning in Medicine. 1997;9(1):19-24.
[vii] Tipping J, Freeman RF, Rachlis AR. Using faculty and student perceptions of group dynamics to develop recommendations for PBL. Acad Med. 1995;70(11): 1050-2.

e)

Toplamda değerlendirme (Soru 11, 12).

Oturumun uygulanışı konu içeriğini öğrenmemde katkı sağladı.
Bu senaryonun oturumlarından memnun ayrıldım.

• Öğrenciler genel olarak PDÖ’den
memnun olduklarını belirttiler.

Sonuç:
• Birinci sınıf öğrencileri ile ikinci ve üçüncü sınıf
öğrencileri arasındaki oluşan bu farklar
öğrencilerin lise eğitimi sonrasında yeni bir
eğitim modeli ve aynı zamanda yeni bir içerik ile
karşılaşmaları olabilir.

• Birinci sınıf öğrencilerinin kontenjanlarının ikinci
ve üçüncü sınıflara göre yüksek olması birbirleri
ile tanışmalarında zorluklara neden
olabilmektedir ve bu da küçük grup çalışmalarına
katılımda çekincelere neden olabilir.

Sonuç:
• Birinci sınıf PDÖ senaryolarının lise biyoloji
eğitim müfredatları ile uyumlu olarak
gerçekleştirilmesi
• Tıp fakültesi kontenjanlarının ve fiziki yapılarının
PDÖ senaryolarının uygulanabilirliliğini
karşılayabilecek nitelik ve nicelikte olması
• Tıp fakültesine yeni başlayan öğrenci ve öğretim
üyeleri için uyum kurslarının gerçekleştirilmesi
PDÖ oturumlarının verimliliğini ve kalitesinin
artmasında katkıda bulunacaktır.

Teşekkürler..


Slide 24

SELÇUK ÜNİVERSİTESİ MERAM TIP FAKÜLTESİ İLK ÜÇ
SINIFINDAKİ ÖĞRENCİLERİN GÖZÜYLE PDÖ
OTURUMLARININ ANALİZİ
Burak Cem SONER*, Nazan KARAOĞLU, Yusuf MISTIK, Muzaffer ŞEKER.

Tıp Eğitimi ve Bilişimi Anabilim Dalı, Selçuk Üniversitesi Meram Tıp Fakültesi
Konya

Giriş:
• Probleme dayalı öğrenim (PDÖ), öğrencilerin
küçük gruplar halinde, öğrenci merkezli bir
süreçte, problem çözme becerisi ve kendi
kendine öğrenme becerisi kazandırmayı
amaçlayan bir öğrenim yöntemidir.
• Ülkemizde tıp eğitimi sistemine farklı
derecelerde adapte edilmiştir.

Probleme Dayalı Öğrenmenin Dört
Bileşeni
A. Senaryo (Problem)
B. Öğrenci
C. Eğitim yönlendiricisi,
D. Değerlendirme
Bu bileşenlerin birbirini tamamlayıcı ve destekleyici
özellikte olması, rollerin başarıyla uygulanması
sürecin etkin ve amaca yönelik gerçekleşmesini
sağlar.*
Dolmans, Snellen-Balendong, Wolfhagen, van der Vleuten, 1997;
Wood, 2003

• Çalışmamızda 2008–2009 akademik
yılı içerisinde ilk üç sınıf
öğrencilerinin PDÖ oturumları
sonrasında verdikleri yazılı
geribildirimleri değerlendirmeyi
amaçladık.

Yöntem
• Çalışma 2008–2009 akademik yılı
içerisinde toplam 632
– 1.sınıf= 287,
– 2.sınıf= 156,
– 3.sınıf= 189
tıp fakültesi öğrencisi ile oluşturdu.

Yöntem
Değerlendirmede, her PDÖ senaryosu
için üç oturumun sonunda gönüllülük
temelinde 12 maddeden oluşmuş
• Katılmıyorum (1 puan),
• Kararsızım (2 puan)
• Katılıyorum (3 puan)
şeklinde değerlendirebilecekleri
geribildirimler kullanıldı.

Geri bildirim soruları
1.

Oturum ortamı fizik olarak yeterliydi.

2.

Senaryo ile ilgili sorular beni araştırmaya yöneltti.

3.

Senaryonun yapısı, öğrenim hedeflerini çıkarmaya uygundu.

4.

Küçük grup çalışmaları öğrenmemi kolaylaştırdı.

5.

Arkadaşlarımla işbirliği içinde oldum.

6.

Tüm arkadaşlar tartışmalara aktif olarak katıldı.

7.

Oturumların süresi yeterliydi.

8.

Eğitim yönlendiricisi bilgi vermeye değil, yönlendirmeye daha fazla
ağırlık verdi.

9.

Yönlendirici olumlu geri bildirimler vermekteydi.

10. Yönlendirici yalnızca gerektiğinde müdahale etti.

11. Oturumun uygulanışı konu içeriğini öğrenmemde katkı sağladı.
12. Bu senaryonun oturumlarından memnun ayrıldım.

12 soru 5 başlık altında
sınıflandırıldı
a)
b)

c)

PDÖ olgularının yapısı (Soru 2, 3)
2)

Senaryo ile ilgili sorular beni araştırmaya yöneltti.

3)

Senaryonun yapısı, öğrenim hedeflerini çıkarmaya uygundu.

8.

Eğitim yönlendiricisi bilgi vermeye değil, yönlendirmeye daha fazla ağırlık verdi.

9.

Yönlendirici olumlu geri bildirimler vermekteydi.

10.

Yönlendirici yalnızca gerektiğinde müdahale etti.

Yönlendiricinin tutumu (Soru 8, 9,10)

Fiziksel şartlar (Soru 1, 7)
(Sınıf, öğrenci sayısı, eğitim materyalleri… vb. gibi)
1.
7.

d)

e)

Oturum ortamı fizik olarak yeterliydi.
Oturumların süresi yeterliydi.

Öğrenciler arası etkileşim (Soru 4, 5, 6)
4.

Küçük grup çalışmaları öğrenmemi kolaylaştırdı.

5.

Arkadaşlarımla işbirliği içinde oldum.

6.

Tüm arkadaşlar tartışmalara aktif olarak katıldı.

11.

Oturumun uygulanışı konu içeriğini öğrenmemde katkı sağladı.

12.

Bu senaryonun oturumlarından memnun ayrıldım.

Toplamda değerlendirme (Soru 11, 12).

• Beş ana başlık altında kategorize
edilen bu 12 madde Graphpad®
programı kullanılarak ANOVA ve
sonrasında Tukey testi ile
değerlendirildi.

Bulgular
• Toplam 1583 geribildirim
– Birinci sınıf öğrencilerinden 765,
– İkinci sınıf öğrencilerinden 435
– Üçüncü sınıf öğrencilerinden 483
değerlendirme toplanıldı.

PDÖ olgularının yapısı (Soru 2, 3)

Senaryo ile ilgili sorular beni araştırmaya yöneltti.
Senaryonun yapısı, öğrenim hedeflerini çıkarmaya uygundu.

b)

Yönlendiricinin tutumu (Soru 8, 9,10)

Eğitim yönlendiricisi bilgi vermeye değil, yönlendirmeye daha fazla ağırlık verdi.
Yönlendirici olumlu geri bildirimler vermekteydi.
Yönlendirici yalnızca gerektiğinde müdahale etti.

c)

Fiziksel şartlar (Soru 1, 7)
(Sınıf, öğrenci sayısı, eğitim materyalleri… vb. gibi)
1.
7.

Oturum ortamı fizik olarak yeterliydi.
Oturumların süresi yeterliydi.

d)

Öğrenciler arası etkileşim (Soru 4, 5, 6)
Küçük grup çalışmaları öğrenmemi kolaylaştırdı.
Arkadaşlarımla işbirliği içinde oldum.
Tüm arkadaşlar tartışmalara aktif olarak katıldı.

e)

Toplamda değerlendirme (Soru 11, 12).

Oturumun uygulanışı konu içeriğini öğrenmemde katkı sağladı.
Bu senaryonun oturumlarından memnun ayrıldım.

PDÖ olgularının yapısı
Senaryo ile ilgili sorular beni araştırmaya yöneltti.
Senaryonun yapısı, öğrenim hedeflerini çıkarmaya uygundu.

• PDÖ senaryolarının başarısı ile senaryoda verilen sorular
arasında ilişki bulunmaktadır.
• Senaryo öğrencilerin ilgisini çekmeli, kendilerini
geliştirebilecekleri ve verilen sorunu başarı ile
çözebilecekleri bir yapı ile gerçekleştirilmelidir. [i] .
• 1. sınıflar için hazırlanan PDÖ senaryoları tıp fakültesinin
ilk sınıfında olan öğrencilerimiz için daha ilgi çekici olarak
hazırlanabilir. Bu durum ise lise müfredatındaki eğitimleri
ile ilişkili senaryoların hazırlanması ile çözülebilir.
[1] Duch, Barbara, Susan Gron, and Deborah Allen, editors (2001) “The Power of Problem-Based Learning, A Practical ‘How To’ For Teaching
Undergraduate Courses in Any Discipline”, Stylus Publishing, LLC,

Yönlendiricinin tutumu

Eğitim yönlendiricisi bilgi vermeye değil, yönlendirmeye daha fazla ağırlık verdi.
Yönlendirici olumlu geri bildirimler vermekteydi.
Yönlendirici yalnızca gerektiğinde müdahale etti.

• Yönlendiricilik konusunda tecrübeleri düşük olan kişiler bu
konuda sıkıntı çekebilmektedir. Aynı zamanda birçok ilk
sınıf öğrencileri de PDÖ ile yeni tanışmış olmaları nedeni ile
yönlendiricilerinden cevap alamadıkları için sıkıntı
çekebilmektedir.
• PDÖ için alışma dönemi ile ilgili olarak hem yönlendiricilerin
hem de birinci sınıf öğrencileri daha fazla
bilgilendirilebilir.
• Yönlendirici geri bildirimleri; her bir oturum sonrasında;
öğrencilere kısaca ve yapıcı olarak olarak verilmelidir [ii]
[iii].
[ii] Peterson M. A team-based approach to problembased learning: An evaluation of structured team problem olving. Journal on Excellence in
College Teaching. 1997;
[iii] Sheive L, Metivier LG. A participant’s guide to STePS. 4th ed. Baldwinsville, NY: STePS Associates, 1994.

c)

Fiziksel şartlar (Soru 1, 7)

Oturum ortamı fizik olarak yeterliydi.
Oturumların süresi yeterliydi.

• 1. sınıfların öğrenci sayısı 287,
• 2. sınıfların öğrenci sayısı 156
• 3. sınıfların öğrenci sayısı 189.
• Her oturum grubu için öğrenci sayısı eşit tutulmaya
çalışıldı.
•Fiziksel şartlar PDÖ’ler için çok önemli bir bileşendir.
Eksiklikleri durumunda PDÖ başarısında azalma
kaçınılmazdır [iv]
[iv] Stjernquist M, Crang Svalenius E, Educ Health (Abingdon). 2007 May;20(1):15. Epub 2007 Apr 18.Applying the case method for teaching within the health professions--teaching
the students.

d)

Öğrenciler arası etkileşim

Küçük grup çalışmaları öğrenmemi kolaylaştırdı.
Arkadaşlarımla işbirliği içinde oldum.
Tüm arkadaşlar tartışmalara aktif olarak katıldı.

•PDÖ oturumunun işleneceği sınıftaki insanların
birbirlerini tanımaları PDÖ eğitiminin önemli bir
komponentidir [v][vi][vii].
•Yönlendirici mutlaka ısınma konusunda hassas
olmalıdır.
•Yönlendirici tüm öğrencilerin eşit katılımı konusunda
daha dikkatli olmalıdır.
[v] Kalain, HA, Mullan, PB. Exploratory factor analysis of students’ ratings of a problem based learning curriculum. Acad Med. 1996;71(4):390-2
[vi] Hitchock, MA, Anderson, AS. Dealing with dysfunctional tutorial groups. Teaching and Learning in Medicine. 1997;9(1):19-24.
[vii] Tipping J, Freeman RF, Rachlis AR. Using faculty and student perceptions of group dynamics to develop recommendations for PBL. Acad Med. 1995;70(11): 1050-2.

e)

Toplamda değerlendirme (Soru 11, 12).

Oturumun uygulanışı konu içeriğini öğrenmemde katkı sağladı.
Bu senaryonun oturumlarından memnun ayrıldım.

• Öğrenciler genel olarak PDÖ’den
memnun olduklarını belirttiler.

Sonuç:
• Birinci sınıf öğrencileri ile ikinci ve üçüncü sınıf
öğrencileri arasındaki oluşan bu farklar
öğrencilerin lise eğitimi sonrasında yeni bir
eğitim modeli ve aynı zamanda yeni bir içerik ile
karşılaşmaları olabilir.

• Birinci sınıf öğrencilerinin kontenjanlarının ikinci
ve üçüncü sınıflara göre yüksek olması birbirleri
ile tanışmalarında zorluklara neden
olabilmektedir ve bu da küçük grup çalışmalarına
katılımda çekincelere neden olabilir.

Sonuç:
• Birinci sınıf PDÖ senaryolarının lise biyoloji
eğitim müfredatları ile uyumlu olarak
gerçekleştirilmesi
• Tıp fakültesi kontenjanlarının ve fiziki yapılarının
PDÖ senaryolarının uygulanabilirliliğini
karşılayabilecek nitelik ve nicelikte olması
• Tıp fakültesine yeni başlayan öğrenci ve öğretim
üyeleri için uyum kurslarının gerçekleştirilmesi
PDÖ oturumlarının verimliliğini ve kalitesinin
artmasında katkıda bulunacaktır.

Teşekkürler..