Construccións consecutivas O significado consecutivo pódese expresar na O complexa, na O composta e, mesmo, en estructuras superiores á O É relacional: ‘efecto’ dunha causa; análogo,
Download ReportTranscript Construccións consecutivas O significado consecutivo pódese expresar na O complexa, na O composta e, mesmo, en estructuras superiores á O É relacional: ‘efecto’ dunha causa; análogo,
Slide 1
Construccións consecutivas
O significado consecutivo pódese
expresar na O complexa, na O
composta e, mesmo, en estructuras
superiores á O
É relacional: ‘efecto’ dunha causa;
análogo, por tanto aos significados
causais, finais, condicionais e
concesivos
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
1
Expresión da consecuencia
Consecuencia
ORACIÓN
SIMPLE
ORACIÓN
COMPLEXA
ORACIÓN
COMPOSTA
UNIDADES
SUPRAORACIONAIS
Subordinadas consecutivas
Coordinadas consecutivas e
xustapostas de significado consecutivo
Marcadores do discurso con significado consecutivo
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
2
Significado das consecutivas
Éa
inversión
dunha
causal
Unha Sub causal expresa a causa
do que ocorre na principal
Una Sub consecutiva expresa o
efecto do que ocorre na principal
Miguel Anxo ponse colorado porque Xiana mírao moito
Causa na
subordinada
Efecto na
subordinada
Xiana mírao tanto que se pon colorado
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
3
Significado da Sub consecutiva
A subordinada consecutiva é unha
das posibles estructuras para
expresar o significado superlativo
tan
alta
que chega aoalta
ceo
extraordinariamente
Beatriz é moi
altísima
alta
alta
de abondo
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
4
Significado consecutivo no texto
Habemos ter en conta, en primeiro lugar, os moitos riscos
que está a supor para a propia persoa o uso do tabaco (…).
Non menos importantes son os danos sanitarios e mailas
molestias que os fumadores producen aos que están a carón
seu (…).
Outros factores que hai que considerar son os económicos: os custos que á
Seguridade Social están a ocasionar os
fumadores (…).
En consecuencia, existen motivos de toda clase para
xustificar as leis antitabaco que o Ministerio de Sanidade vén
de promulgar recentemente.
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
5
Estructuras consecutivas na O
Teño sono,
conque apaga
a luz
Ríase tanto que se
lle desencaixou a
mandíbula
Hoxe é venres;
polo tanto, dáme
os cinco euros
A calor era tal
que a respiración
resultaba difícil
O compostas
O Complexas
Sen intensificador
Con intensificador
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
6
Coordenadas / xustapostas
Nexo: • átono, • dependente
foneticamente, • posición fixa
Coordenación
Vai frío, conque ponte o anorak
Xustaposición
Mañá é festa; polo tanto, non haberá clase
Enlace adverbial: • tónico, • independente e
aillado foneticamente, • posición libre
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
7
Consecutivas na O composta
COORDENADAS
• Nexos átonos: logo,
conque, así (é) que,
de modo / maneira /
forma / sorte que
• Só dous membros
• Non se disgregan se
perden o nexo
• Significado:
causa-efecto ou
explicación-deducción
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
XUSTAPOSTAS
• Enlaces adverbiais
tónicos: por (o) tanto, por
conseguinte, en
consecuencia, pois, así,
así pois, deste/a modo /
maneira / forma / sorte
• Inmovilizados (xén. e nº)
• Concorren con CC pero
non se coordenan a eles
• Funcionan como Mod Or
8
Exemplos de Sub consecutivas
Isa era tan vergoñenta
que non se atrevía a falar comigo
Garzón presionouno tanto
que acabou confesando
Recibo tantos correos agradabeis
que podo soportar doadamente
algún desagradábel
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
9
Exemplos de Sub consecutivas
Hai tal vixianza
que a fuga resulta imposíbel
A vixianza é tal
que a fuga resulta imposíbel
De tal modo me falou Iria
que non souben que responderlle
Vixía os exames de tal maneira
que non se pode copiar
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
10
Exemplos de Sub consecutivas
Miraba a seu pai cuns
ollos que o derretía
Había unha de xente
que non cabía unha agulla
Teu fillo é dun chorón
que no hai quen o ature
Mari Pili sae con cada macarra
que ela verá o que fai
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
11
Consecutivas elípticas
O significado consecutivo pódese
acadar sen intensificador
Leva a chaqueta, que dá pena
(‘Lévaa moi sucia’)
Adxectiva
especificativa
Leva a chaqueta que dá pena
(…e non a outra, que lle senta mellor)
Ás veces, a curva tonal adquire valor diacrítico
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
12
Análise dunha Sub consecutiva
Ía tanta calor que
Sabela
púxose
tanta calor que
Sabela
púxose moi colorada
moi colorada
N
SN CD
SV P
O
N
N
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
Sub consecutiva CAdx
S Adx Det (cuantificador)
SN CD
13
Análise de una Coord consecutiva
Non ía vento así que non puideron desplegar as velas
Neg N
CD
Neg
N
(Perífr. V modal)
SV P
SV P
O1 (impersoal)
CD
Nexo
O2
consecutivo
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
O Composta
14
Análise dunha Xust consecutiva
Nota para lectores
no xiennenses:
En Xaén (España),
cando o cercano monte
de Xabalcuz aparece
cuberto con nubes,
dise: Cando Xabalcuz
tén monteira, chove
aínda que Deus non
queira.
Xabalcuz tén monteira; polo tanto, chove seguro
N
N
SN CD
SV P
SN S
N
Mod Or
SV P
O2 (impersonal)
O1
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
CC
O Compuesta
15
Consecutivas estereotipadas
A proximidade das subordinadas consecutivas co
superlativo fai que se usen con frecuencia en
expresións fosilizadas que denotan esaxeración
Vai un frío que te conxelas
Dá tanto medo que se te conxela o sangue
nas veas
A miúdo úsanse con intención humorística
Eres tan tonto que te vas á vendima e te
levas uvas de postre
Eres tan feo que o xinecólogo pediu perdón á
túa familia
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
16
Autor
Alfonso Sancho Rodríguez
[email protected]
//personal.telefonica.terra.es/web/apuntesasr
Adaptación ao galego
Efrén Vázquez
[email protected]
www.trompiletras.com www.trompiletrasgalegas.net
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
17
Slide 2
Construccións consecutivas
O significado consecutivo pódese
expresar na O complexa, na O
composta e, mesmo, en estructuras
superiores á O
É relacional: ‘efecto’ dunha causa;
análogo, por tanto aos significados
causais, finais, condicionais e
concesivos
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
1
Expresión da consecuencia
Consecuencia
ORACIÓN
SIMPLE
ORACIÓN
COMPLEXA
ORACIÓN
COMPOSTA
UNIDADES
SUPRAORACIONAIS
Subordinadas consecutivas
Coordinadas consecutivas e
xustapostas de significado consecutivo
Marcadores do discurso con significado consecutivo
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
2
Significado das consecutivas
Éa
inversión
dunha
causal
Unha Sub causal expresa a causa
do que ocorre na principal
Una Sub consecutiva expresa o
efecto do que ocorre na principal
Miguel Anxo ponse colorado porque Xiana mírao moito
Causa na
subordinada
Efecto na
subordinada
Xiana mírao tanto que se pon colorado
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
3
Significado da Sub consecutiva
A subordinada consecutiva é unha
das posibles estructuras para
expresar o significado superlativo
tan
alta
que chega aoalta
ceo
extraordinariamente
Beatriz é moi
altísima
alta
alta
de abondo
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
4
Significado consecutivo no texto
Habemos ter en conta, en primeiro lugar, os moitos riscos
que está a supor para a propia persoa o uso do tabaco (…).
Non menos importantes son os danos sanitarios e mailas
molestias que os fumadores producen aos que están a carón
seu (…).
Outros factores que hai que considerar son os económicos: os custos que á
Seguridade Social están a ocasionar os
fumadores (…).
En consecuencia, existen motivos de toda clase para
xustificar as leis antitabaco que o Ministerio de Sanidade vén
de promulgar recentemente.
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
5
Estructuras consecutivas na O
Teño sono,
conque apaga
a luz
Ríase tanto que se
lle desencaixou a
mandíbula
Hoxe é venres;
polo tanto, dáme
os cinco euros
A calor era tal
que a respiración
resultaba difícil
O compostas
O Complexas
Sen intensificador
Con intensificador
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
6
Coordenadas / xustapostas
Nexo: • átono, • dependente
foneticamente, • posición fixa
Coordenación
Vai frío, conque ponte o anorak
Xustaposición
Mañá é festa; polo tanto, non haberá clase
Enlace adverbial: • tónico, • independente e
aillado foneticamente, • posición libre
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
7
Consecutivas na O composta
COORDENADAS
• Nexos átonos: logo,
conque, así (é) que,
de modo / maneira /
forma / sorte que
• Só dous membros
• Non se disgregan se
perden o nexo
• Significado:
causa-efecto ou
explicación-deducción
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
XUSTAPOSTAS
• Enlaces adverbiais
tónicos: por (o) tanto, por
conseguinte, en
consecuencia, pois, así,
así pois, deste/a modo /
maneira / forma / sorte
• Inmovilizados (xén. e nº)
• Concorren con CC pero
non se coordenan a eles
• Funcionan como Mod Or
8
Exemplos de Sub consecutivas
Isa era tan vergoñenta
que non se atrevía a falar comigo
Garzón presionouno tanto
que acabou confesando
Recibo tantos correos agradabeis
que podo soportar doadamente
algún desagradábel
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
9
Exemplos de Sub consecutivas
Hai tal vixianza
que a fuga resulta imposíbel
A vixianza é tal
que a fuga resulta imposíbel
De tal modo me falou Iria
que non souben que responderlle
Vixía os exames de tal maneira
que non se pode copiar
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
10
Exemplos de Sub consecutivas
Miraba a seu pai cuns
ollos que o derretía
Había unha de xente
que non cabía unha agulla
Teu fillo é dun chorón
que no hai quen o ature
Mari Pili sae con cada macarra
que ela verá o que fai
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
11
Consecutivas elípticas
O significado consecutivo pódese
acadar sen intensificador
Leva a chaqueta, que dá pena
(‘Lévaa moi sucia’)
Adxectiva
especificativa
Leva a chaqueta que dá pena
(…e non a outra, que lle senta mellor)
Ás veces, a curva tonal adquire valor diacrítico
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
12
Análise dunha Sub consecutiva
Ía tanta calor que
Sabela
púxose
tanta calor que
Sabela
púxose moi colorada
moi colorada
N
SN CD
SV P
O
N
N
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
Sub consecutiva CAdx
S Adx Det (cuantificador)
SN CD
13
Análise de una Coord consecutiva
Non ía vento así que non puideron desplegar as velas
Neg N
CD
Neg
N
(Perífr. V modal)
SV P
SV P
O1 (impersoal)
CD
Nexo
O2
consecutivo
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
O Composta
14
Análise dunha Xust consecutiva
Nota para lectores
no xiennenses:
En Xaén (España),
cando o cercano monte
de Xabalcuz aparece
cuberto con nubes,
dise: Cando Xabalcuz
tén monteira, chove
aínda que Deus non
queira.
Xabalcuz tén monteira; polo tanto, chove seguro
N
N
SN CD
SV P
SN S
N
Mod Or
SV P
O2 (impersonal)
O1
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
CC
O Compuesta
15
Consecutivas estereotipadas
A proximidade das subordinadas consecutivas co
superlativo fai que se usen con frecuencia en
expresións fosilizadas que denotan esaxeración
Vai un frío que te conxelas
Dá tanto medo que se te conxela o sangue
nas veas
A miúdo úsanse con intención humorística
Eres tan tonto que te vas á vendima e te
levas uvas de postre
Eres tan feo que o xinecólogo pediu perdón á
túa familia
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
16
Autor
Alfonso Sancho Rodríguez
[email protected]
//personal.telefonica.terra.es/web/apuntesasr
Adaptación ao galego
Efrén Vázquez
[email protected]
www.trompiletras.com www.trompiletrasgalegas.net
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
17
Slide 3
Construccións consecutivas
O significado consecutivo pódese
expresar na O complexa, na O
composta e, mesmo, en estructuras
superiores á O
É relacional: ‘efecto’ dunha causa;
análogo, por tanto aos significados
causais, finais, condicionais e
concesivos
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
1
Expresión da consecuencia
Consecuencia
ORACIÓN
SIMPLE
ORACIÓN
COMPLEXA
ORACIÓN
COMPOSTA
UNIDADES
SUPRAORACIONAIS
Subordinadas consecutivas
Coordinadas consecutivas e
xustapostas de significado consecutivo
Marcadores do discurso con significado consecutivo
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
2
Significado das consecutivas
Éa
inversión
dunha
causal
Unha Sub causal expresa a causa
do que ocorre na principal
Una Sub consecutiva expresa o
efecto do que ocorre na principal
Miguel Anxo ponse colorado porque Xiana mírao moito
Causa na
subordinada
Efecto na
subordinada
Xiana mírao tanto que se pon colorado
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
3
Significado da Sub consecutiva
A subordinada consecutiva é unha
das posibles estructuras para
expresar o significado superlativo
tan
alta
que chega aoalta
ceo
extraordinariamente
Beatriz é moi
altísima
alta
alta
de abondo
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
4
Significado consecutivo no texto
Habemos ter en conta, en primeiro lugar, os moitos riscos
que está a supor para a propia persoa o uso do tabaco (…).
Non menos importantes son os danos sanitarios e mailas
molestias que os fumadores producen aos que están a carón
seu (…).
Outros factores que hai que considerar son os económicos: os custos que á
Seguridade Social están a ocasionar os
fumadores (…).
En consecuencia, existen motivos de toda clase para
xustificar as leis antitabaco que o Ministerio de Sanidade vén
de promulgar recentemente.
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
5
Estructuras consecutivas na O
Teño sono,
conque apaga
a luz
Ríase tanto que se
lle desencaixou a
mandíbula
Hoxe é venres;
polo tanto, dáme
os cinco euros
A calor era tal
que a respiración
resultaba difícil
O compostas
O Complexas
Sen intensificador
Con intensificador
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
6
Coordenadas / xustapostas
Nexo: • átono, • dependente
foneticamente, • posición fixa
Coordenación
Vai frío, conque ponte o anorak
Xustaposición
Mañá é festa; polo tanto, non haberá clase
Enlace adverbial: • tónico, • independente e
aillado foneticamente, • posición libre
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
7
Consecutivas na O composta
COORDENADAS
• Nexos átonos: logo,
conque, así (é) que,
de modo / maneira /
forma / sorte que
• Só dous membros
• Non se disgregan se
perden o nexo
• Significado:
causa-efecto ou
explicación-deducción
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
XUSTAPOSTAS
• Enlaces adverbiais
tónicos: por (o) tanto, por
conseguinte, en
consecuencia, pois, así,
así pois, deste/a modo /
maneira / forma / sorte
• Inmovilizados (xén. e nº)
• Concorren con CC pero
non se coordenan a eles
• Funcionan como Mod Or
8
Exemplos de Sub consecutivas
Isa era tan vergoñenta
que non se atrevía a falar comigo
Garzón presionouno tanto
que acabou confesando
Recibo tantos correos agradabeis
que podo soportar doadamente
algún desagradábel
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
9
Exemplos de Sub consecutivas
Hai tal vixianza
que a fuga resulta imposíbel
A vixianza é tal
que a fuga resulta imposíbel
De tal modo me falou Iria
que non souben que responderlle
Vixía os exames de tal maneira
que non se pode copiar
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
10
Exemplos de Sub consecutivas
Miraba a seu pai cuns
ollos que o derretía
Había unha de xente
que non cabía unha agulla
Teu fillo é dun chorón
que no hai quen o ature
Mari Pili sae con cada macarra
que ela verá o que fai
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
11
Consecutivas elípticas
O significado consecutivo pódese
acadar sen intensificador
Leva a chaqueta, que dá pena
(‘Lévaa moi sucia’)
Adxectiva
especificativa
Leva a chaqueta que dá pena
(…e non a outra, que lle senta mellor)
Ás veces, a curva tonal adquire valor diacrítico
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
12
Análise dunha Sub consecutiva
Ía tanta calor que
Sabela
púxose
tanta calor que
Sabela
púxose moi colorada
moi colorada
N
SN CD
SV P
O
N
N
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
Sub consecutiva CAdx
S Adx Det (cuantificador)
SN CD
13
Análise de una Coord consecutiva
Non ía vento así que non puideron desplegar as velas
Neg N
CD
Neg
N
(Perífr. V modal)
SV P
SV P
O1 (impersoal)
CD
Nexo
O2
consecutivo
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
O Composta
14
Análise dunha Xust consecutiva
Nota para lectores
no xiennenses:
En Xaén (España),
cando o cercano monte
de Xabalcuz aparece
cuberto con nubes,
dise: Cando Xabalcuz
tén monteira, chove
aínda que Deus non
queira.
Xabalcuz tén monteira; polo tanto, chove seguro
N
N
SN CD
SV P
SN S
N
Mod Or
SV P
O2 (impersonal)
O1
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
CC
O Compuesta
15
Consecutivas estereotipadas
A proximidade das subordinadas consecutivas co
superlativo fai que se usen con frecuencia en
expresións fosilizadas que denotan esaxeración
Vai un frío que te conxelas
Dá tanto medo que se te conxela o sangue
nas veas
A miúdo úsanse con intención humorística
Eres tan tonto que te vas á vendima e te
levas uvas de postre
Eres tan feo que o xinecólogo pediu perdón á
túa familia
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
16
Autor
Alfonso Sancho Rodríguez
[email protected]
//personal.telefonica.terra.es/web/apuntesasr
Adaptación ao galego
Efrén Vázquez
[email protected]
www.trompiletras.com www.trompiletrasgalegas.net
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
17
Slide 4
Construccións consecutivas
O significado consecutivo pódese
expresar na O complexa, na O
composta e, mesmo, en estructuras
superiores á O
É relacional: ‘efecto’ dunha causa;
análogo, por tanto aos significados
causais, finais, condicionais e
concesivos
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
1
Expresión da consecuencia
Consecuencia
ORACIÓN
SIMPLE
ORACIÓN
COMPLEXA
ORACIÓN
COMPOSTA
UNIDADES
SUPRAORACIONAIS
Subordinadas consecutivas
Coordinadas consecutivas e
xustapostas de significado consecutivo
Marcadores do discurso con significado consecutivo
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
2
Significado das consecutivas
Éa
inversión
dunha
causal
Unha Sub causal expresa a causa
do que ocorre na principal
Una Sub consecutiva expresa o
efecto do que ocorre na principal
Miguel Anxo ponse colorado porque Xiana mírao moito
Causa na
subordinada
Efecto na
subordinada
Xiana mírao tanto que se pon colorado
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
3
Significado da Sub consecutiva
A subordinada consecutiva é unha
das posibles estructuras para
expresar o significado superlativo
tan
alta
que chega aoalta
ceo
extraordinariamente
Beatriz é moi
altísima
alta
alta
de abondo
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
4
Significado consecutivo no texto
Habemos ter en conta, en primeiro lugar, os moitos riscos
que está a supor para a propia persoa o uso do tabaco (…).
Non menos importantes son os danos sanitarios e mailas
molestias que os fumadores producen aos que están a carón
seu (…).
Outros factores que hai que considerar son os económicos: os custos que á
Seguridade Social están a ocasionar os
fumadores (…).
En consecuencia, existen motivos de toda clase para
xustificar as leis antitabaco que o Ministerio de Sanidade vén
de promulgar recentemente.
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
5
Estructuras consecutivas na O
Teño sono,
conque apaga
a luz
Ríase tanto que se
lle desencaixou a
mandíbula
Hoxe é venres;
polo tanto, dáme
os cinco euros
A calor era tal
que a respiración
resultaba difícil
O compostas
O Complexas
Sen intensificador
Con intensificador
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
6
Coordenadas / xustapostas
Nexo: • átono, • dependente
foneticamente, • posición fixa
Coordenación
Vai frío, conque ponte o anorak
Xustaposición
Mañá é festa; polo tanto, non haberá clase
Enlace adverbial: • tónico, • independente e
aillado foneticamente, • posición libre
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
7
Consecutivas na O composta
COORDENADAS
• Nexos átonos: logo,
conque, así (é) que,
de modo / maneira /
forma / sorte que
• Só dous membros
• Non se disgregan se
perden o nexo
• Significado:
causa-efecto ou
explicación-deducción
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
XUSTAPOSTAS
• Enlaces adverbiais
tónicos: por (o) tanto, por
conseguinte, en
consecuencia, pois, así,
así pois, deste/a modo /
maneira / forma / sorte
• Inmovilizados (xén. e nº)
• Concorren con CC pero
non se coordenan a eles
• Funcionan como Mod Or
8
Exemplos de Sub consecutivas
Isa era tan vergoñenta
que non se atrevía a falar comigo
Garzón presionouno tanto
que acabou confesando
Recibo tantos correos agradabeis
que podo soportar doadamente
algún desagradábel
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
9
Exemplos de Sub consecutivas
Hai tal vixianza
que a fuga resulta imposíbel
A vixianza é tal
que a fuga resulta imposíbel
De tal modo me falou Iria
que non souben que responderlle
Vixía os exames de tal maneira
que non se pode copiar
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
10
Exemplos de Sub consecutivas
Miraba a seu pai cuns
ollos que o derretía
Había unha de xente
que non cabía unha agulla
Teu fillo é dun chorón
que no hai quen o ature
Mari Pili sae con cada macarra
que ela verá o que fai
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
11
Consecutivas elípticas
O significado consecutivo pódese
acadar sen intensificador
Leva a chaqueta, que dá pena
(‘Lévaa moi sucia’)
Adxectiva
especificativa
Leva a chaqueta que dá pena
(…e non a outra, que lle senta mellor)
Ás veces, a curva tonal adquire valor diacrítico
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
12
Análise dunha Sub consecutiva
Ía tanta calor que
Sabela
púxose
tanta calor que
Sabela
púxose moi colorada
moi colorada
N
SN CD
SV P
O
N
N
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
Sub consecutiva CAdx
S Adx Det (cuantificador)
SN CD
13
Análise de una Coord consecutiva
Non ía vento así que non puideron desplegar as velas
Neg N
CD
Neg
N
(Perífr. V modal)
SV P
SV P
O1 (impersoal)
CD
Nexo
O2
consecutivo
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
O Composta
14
Análise dunha Xust consecutiva
Nota para lectores
no xiennenses:
En Xaén (España),
cando o cercano monte
de Xabalcuz aparece
cuberto con nubes,
dise: Cando Xabalcuz
tén monteira, chove
aínda que Deus non
queira.
Xabalcuz tén monteira; polo tanto, chove seguro
N
N
SN CD
SV P
SN S
N
Mod Or
SV P
O2 (impersonal)
O1
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
CC
O Compuesta
15
Consecutivas estereotipadas
A proximidade das subordinadas consecutivas co
superlativo fai que se usen con frecuencia en
expresións fosilizadas que denotan esaxeración
Vai un frío que te conxelas
Dá tanto medo que se te conxela o sangue
nas veas
A miúdo úsanse con intención humorística
Eres tan tonto que te vas á vendima e te
levas uvas de postre
Eres tan feo que o xinecólogo pediu perdón á
túa familia
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
16
Autor
Alfonso Sancho Rodríguez
[email protected]
//personal.telefonica.terra.es/web/apuntesasr
Adaptación ao galego
Efrén Vázquez
[email protected]
www.trompiletras.com www.trompiletrasgalegas.net
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
17
Slide 5
Construccións consecutivas
O significado consecutivo pódese
expresar na O complexa, na O
composta e, mesmo, en estructuras
superiores á O
É relacional: ‘efecto’ dunha causa;
análogo, por tanto aos significados
causais, finais, condicionais e
concesivos
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
1
Expresión da consecuencia
Consecuencia
ORACIÓN
SIMPLE
ORACIÓN
COMPLEXA
ORACIÓN
COMPOSTA
UNIDADES
SUPRAORACIONAIS
Subordinadas consecutivas
Coordinadas consecutivas e
xustapostas de significado consecutivo
Marcadores do discurso con significado consecutivo
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
2
Significado das consecutivas
Éa
inversión
dunha
causal
Unha Sub causal expresa a causa
do que ocorre na principal
Una Sub consecutiva expresa o
efecto do que ocorre na principal
Miguel Anxo ponse colorado porque Xiana mírao moito
Causa na
subordinada
Efecto na
subordinada
Xiana mírao tanto que se pon colorado
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
3
Significado da Sub consecutiva
A subordinada consecutiva é unha
das posibles estructuras para
expresar o significado superlativo
tan
alta
que chega aoalta
ceo
extraordinariamente
Beatriz é moi
altísima
alta
alta
de abondo
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
4
Significado consecutivo no texto
Habemos ter en conta, en primeiro lugar, os moitos riscos
que está a supor para a propia persoa o uso do tabaco (…).
Non menos importantes son os danos sanitarios e mailas
molestias que os fumadores producen aos que están a carón
seu (…).
Outros factores que hai que considerar son os económicos: os custos que á
Seguridade Social están a ocasionar os
fumadores (…).
En consecuencia, existen motivos de toda clase para
xustificar as leis antitabaco que o Ministerio de Sanidade vén
de promulgar recentemente.
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
5
Estructuras consecutivas na O
Teño sono,
conque apaga
a luz
Ríase tanto que se
lle desencaixou a
mandíbula
Hoxe é venres;
polo tanto, dáme
os cinco euros
A calor era tal
que a respiración
resultaba difícil
O compostas
O Complexas
Sen intensificador
Con intensificador
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
6
Coordenadas / xustapostas
Nexo: • átono, • dependente
foneticamente, • posición fixa
Coordenación
Vai frío, conque ponte o anorak
Xustaposición
Mañá é festa; polo tanto, non haberá clase
Enlace adverbial: • tónico, • independente e
aillado foneticamente, • posición libre
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
7
Consecutivas na O composta
COORDENADAS
• Nexos átonos: logo,
conque, así (é) que,
de modo / maneira /
forma / sorte que
• Só dous membros
• Non se disgregan se
perden o nexo
• Significado:
causa-efecto ou
explicación-deducción
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
XUSTAPOSTAS
• Enlaces adverbiais
tónicos: por (o) tanto, por
conseguinte, en
consecuencia, pois, así,
así pois, deste/a modo /
maneira / forma / sorte
• Inmovilizados (xén. e nº)
• Concorren con CC pero
non se coordenan a eles
• Funcionan como Mod Or
8
Exemplos de Sub consecutivas
Isa era tan vergoñenta
que non se atrevía a falar comigo
Garzón presionouno tanto
que acabou confesando
Recibo tantos correos agradabeis
que podo soportar doadamente
algún desagradábel
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
9
Exemplos de Sub consecutivas
Hai tal vixianza
que a fuga resulta imposíbel
A vixianza é tal
que a fuga resulta imposíbel
De tal modo me falou Iria
que non souben que responderlle
Vixía os exames de tal maneira
que non se pode copiar
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
10
Exemplos de Sub consecutivas
Miraba a seu pai cuns
ollos que o derretía
Había unha de xente
que non cabía unha agulla
Teu fillo é dun chorón
que no hai quen o ature
Mari Pili sae con cada macarra
que ela verá o que fai
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
11
Consecutivas elípticas
O significado consecutivo pódese
acadar sen intensificador
Leva a chaqueta, que dá pena
(‘Lévaa moi sucia’)
Adxectiva
especificativa
Leva a chaqueta que dá pena
(…e non a outra, que lle senta mellor)
Ás veces, a curva tonal adquire valor diacrítico
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
12
Análise dunha Sub consecutiva
Ía tanta calor que
Sabela
púxose
tanta calor que
Sabela
púxose moi colorada
moi colorada
N
SN CD
SV P
O
N
N
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
Sub consecutiva CAdx
S Adx Det (cuantificador)
SN CD
13
Análise de una Coord consecutiva
Non ía vento así que non puideron desplegar as velas
Neg N
CD
Neg
N
(Perífr. V modal)
SV P
SV P
O1 (impersoal)
CD
Nexo
O2
consecutivo
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
O Composta
14
Análise dunha Xust consecutiva
Nota para lectores
no xiennenses:
En Xaén (España),
cando o cercano monte
de Xabalcuz aparece
cuberto con nubes,
dise: Cando Xabalcuz
tén monteira, chove
aínda que Deus non
queira.
Xabalcuz tén monteira; polo tanto, chove seguro
N
N
SN CD
SV P
SN S
N
Mod Or
SV P
O2 (impersonal)
O1
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
CC
O Compuesta
15
Consecutivas estereotipadas
A proximidade das subordinadas consecutivas co
superlativo fai que se usen con frecuencia en
expresións fosilizadas que denotan esaxeración
Vai un frío que te conxelas
Dá tanto medo que se te conxela o sangue
nas veas
A miúdo úsanse con intención humorística
Eres tan tonto que te vas á vendima e te
levas uvas de postre
Eres tan feo que o xinecólogo pediu perdón á
túa familia
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
16
Autor
Alfonso Sancho Rodríguez
[email protected]
//personal.telefonica.terra.es/web/apuntesasr
Adaptación ao galego
Efrén Vázquez
[email protected]
www.trompiletras.com www.trompiletrasgalegas.net
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
17
Slide 6
Construccións consecutivas
O significado consecutivo pódese
expresar na O complexa, na O
composta e, mesmo, en estructuras
superiores á O
É relacional: ‘efecto’ dunha causa;
análogo, por tanto aos significados
causais, finais, condicionais e
concesivos
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
1
Expresión da consecuencia
Consecuencia
ORACIÓN
SIMPLE
ORACIÓN
COMPLEXA
ORACIÓN
COMPOSTA
UNIDADES
SUPRAORACIONAIS
Subordinadas consecutivas
Coordinadas consecutivas e
xustapostas de significado consecutivo
Marcadores do discurso con significado consecutivo
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
2
Significado das consecutivas
Éa
inversión
dunha
causal
Unha Sub causal expresa a causa
do que ocorre na principal
Una Sub consecutiva expresa o
efecto do que ocorre na principal
Miguel Anxo ponse colorado porque Xiana mírao moito
Causa na
subordinada
Efecto na
subordinada
Xiana mírao tanto que se pon colorado
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
3
Significado da Sub consecutiva
A subordinada consecutiva é unha
das posibles estructuras para
expresar o significado superlativo
tan
alta
que chega aoalta
ceo
extraordinariamente
Beatriz é moi
altísima
alta
alta
de abondo
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
4
Significado consecutivo no texto
Habemos ter en conta, en primeiro lugar, os moitos riscos
que está a supor para a propia persoa o uso do tabaco (…).
Non menos importantes son os danos sanitarios e mailas
molestias que os fumadores producen aos que están a carón
seu (…).
Outros factores que hai que considerar son os económicos: os custos que á
Seguridade Social están a ocasionar os
fumadores (…).
En consecuencia, existen motivos de toda clase para
xustificar as leis antitabaco que o Ministerio de Sanidade vén
de promulgar recentemente.
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
5
Estructuras consecutivas na O
Teño sono,
conque apaga
a luz
Ríase tanto que se
lle desencaixou a
mandíbula
Hoxe é venres;
polo tanto, dáme
os cinco euros
A calor era tal
que a respiración
resultaba difícil
O compostas
O Complexas
Sen intensificador
Con intensificador
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
6
Coordenadas / xustapostas
Nexo: • átono, • dependente
foneticamente, • posición fixa
Coordenación
Vai frío, conque ponte o anorak
Xustaposición
Mañá é festa; polo tanto, non haberá clase
Enlace adverbial: • tónico, • independente e
aillado foneticamente, • posición libre
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
7
Consecutivas na O composta
COORDENADAS
• Nexos átonos: logo,
conque, así (é) que,
de modo / maneira /
forma / sorte que
• Só dous membros
• Non se disgregan se
perden o nexo
• Significado:
causa-efecto ou
explicación-deducción
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
XUSTAPOSTAS
• Enlaces adverbiais
tónicos: por (o) tanto, por
conseguinte, en
consecuencia, pois, así,
así pois, deste/a modo /
maneira / forma / sorte
• Inmovilizados (xén. e nº)
• Concorren con CC pero
non se coordenan a eles
• Funcionan como Mod Or
8
Exemplos de Sub consecutivas
Isa era tan vergoñenta
que non se atrevía a falar comigo
Garzón presionouno tanto
que acabou confesando
Recibo tantos correos agradabeis
que podo soportar doadamente
algún desagradábel
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
9
Exemplos de Sub consecutivas
Hai tal vixianza
que a fuga resulta imposíbel
A vixianza é tal
que a fuga resulta imposíbel
De tal modo me falou Iria
que non souben que responderlle
Vixía os exames de tal maneira
que non se pode copiar
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
10
Exemplos de Sub consecutivas
Miraba a seu pai cuns
ollos que o derretía
Había unha de xente
que non cabía unha agulla
Teu fillo é dun chorón
que no hai quen o ature
Mari Pili sae con cada macarra
que ela verá o que fai
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
11
Consecutivas elípticas
O significado consecutivo pódese
acadar sen intensificador
Leva a chaqueta, que dá pena
(‘Lévaa moi sucia’)
Adxectiva
especificativa
Leva a chaqueta que dá pena
(…e non a outra, que lle senta mellor)
Ás veces, a curva tonal adquire valor diacrítico
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
12
Análise dunha Sub consecutiva
Ía tanta calor que
Sabela
púxose
tanta calor que
Sabela
púxose moi colorada
moi colorada
N
SN CD
SV P
O
N
N
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
Sub consecutiva CAdx
S Adx Det (cuantificador)
SN CD
13
Análise de una Coord consecutiva
Non ía vento así que non puideron desplegar as velas
Neg N
CD
Neg
N
(Perífr. V modal)
SV P
SV P
O1 (impersoal)
CD
Nexo
O2
consecutivo
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
O Composta
14
Análise dunha Xust consecutiva
Nota para lectores
no xiennenses:
En Xaén (España),
cando o cercano monte
de Xabalcuz aparece
cuberto con nubes,
dise: Cando Xabalcuz
tén monteira, chove
aínda que Deus non
queira.
Xabalcuz tén monteira; polo tanto, chove seguro
N
N
SN CD
SV P
SN S
N
Mod Or
SV P
O2 (impersonal)
O1
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
CC
O Compuesta
15
Consecutivas estereotipadas
A proximidade das subordinadas consecutivas co
superlativo fai que se usen con frecuencia en
expresións fosilizadas que denotan esaxeración
Vai un frío que te conxelas
Dá tanto medo que se te conxela o sangue
nas veas
A miúdo úsanse con intención humorística
Eres tan tonto que te vas á vendima e te
levas uvas de postre
Eres tan feo que o xinecólogo pediu perdón á
túa familia
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
16
Autor
Alfonso Sancho Rodríguez
[email protected]
//personal.telefonica.terra.es/web/apuntesasr
Adaptación ao galego
Efrén Vázquez
[email protected]
www.trompiletras.com www.trompiletrasgalegas.net
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
17
Slide 7
Construccións consecutivas
O significado consecutivo pódese
expresar na O complexa, na O
composta e, mesmo, en estructuras
superiores á O
É relacional: ‘efecto’ dunha causa;
análogo, por tanto aos significados
causais, finais, condicionais e
concesivos
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
1
Expresión da consecuencia
Consecuencia
ORACIÓN
SIMPLE
ORACIÓN
COMPLEXA
ORACIÓN
COMPOSTA
UNIDADES
SUPRAORACIONAIS
Subordinadas consecutivas
Coordinadas consecutivas e
xustapostas de significado consecutivo
Marcadores do discurso con significado consecutivo
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
2
Significado das consecutivas
Éa
inversión
dunha
causal
Unha Sub causal expresa a causa
do que ocorre na principal
Una Sub consecutiva expresa o
efecto do que ocorre na principal
Miguel Anxo ponse colorado porque Xiana mírao moito
Causa na
subordinada
Efecto na
subordinada
Xiana mírao tanto que se pon colorado
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
3
Significado da Sub consecutiva
A subordinada consecutiva é unha
das posibles estructuras para
expresar o significado superlativo
tan
alta
que chega aoalta
ceo
extraordinariamente
Beatriz é moi
altísima
alta
alta
de abondo
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
4
Significado consecutivo no texto
Habemos ter en conta, en primeiro lugar, os moitos riscos
que está a supor para a propia persoa o uso do tabaco (…).
Non menos importantes son os danos sanitarios e mailas
molestias que os fumadores producen aos que están a carón
seu (…).
Outros factores que hai que considerar son os económicos: os custos que á
Seguridade Social están a ocasionar os
fumadores (…).
En consecuencia, existen motivos de toda clase para
xustificar as leis antitabaco que o Ministerio de Sanidade vén
de promulgar recentemente.
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
5
Estructuras consecutivas na O
Teño sono,
conque apaga
a luz
Ríase tanto que se
lle desencaixou a
mandíbula
Hoxe é venres;
polo tanto, dáme
os cinco euros
A calor era tal
que a respiración
resultaba difícil
O compostas
O Complexas
Sen intensificador
Con intensificador
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
6
Coordenadas / xustapostas
Nexo: • átono, • dependente
foneticamente, • posición fixa
Coordenación
Vai frío, conque ponte o anorak
Xustaposición
Mañá é festa; polo tanto, non haberá clase
Enlace adverbial: • tónico, • independente e
aillado foneticamente, • posición libre
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
7
Consecutivas na O composta
COORDENADAS
• Nexos átonos: logo,
conque, así (é) que,
de modo / maneira /
forma / sorte que
• Só dous membros
• Non se disgregan se
perden o nexo
• Significado:
causa-efecto ou
explicación-deducción
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
XUSTAPOSTAS
• Enlaces adverbiais
tónicos: por (o) tanto, por
conseguinte, en
consecuencia, pois, así,
así pois, deste/a modo /
maneira / forma / sorte
• Inmovilizados (xén. e nº)
• Concorren con CC pero
non se coordenan a eles
• Funcionan como Mod Or
8
Exemplos de Sub consecutivas
Isa era tan vergoñenta
que non se atrevía a falar comigo
Garzón presionouno tanto
que acabou confesando
Recibo tantos correos agradabeis
que podo soportar doadamente
algún desagradábel
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
9
Exemplos de Sub consecutivas
Hai tal vixianza
que a fuga resulta imposíbel
A vixianza é tal
que a fuga resulta imposíbel
De tal modo me falou Iria
que non souben que responderlle
Vixía os exames de tal maneira
que non se pode copiar
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
10
Exemplos de Sub consecutivas
Miraba a seu pai cuns
ollos que o derretía
Había unha de xente
que non cabía unha agulla
Teu fillo é dun chorón
que no hai quen o ature
Mari Pili sae con cada macarra
que ela verá o que fai
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
11
Consecutivas elípticas
O significado consecutivo pódese
acadar sen intensificador
Leva a chaqueta, que dá pena
(‘Lévaa moi sucia’)
Adxectiva
especificativa
Leva a chaqueta que dá pena
(…e non a outra, que lle senta mellor)
Ás veces, a curva tonal adquire valor diacrítico
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
12
Análise dunha Sub consecutiva
Ía tanta calor que
Sabela
púxose
tanta calor que
Sabela
púxose moi colorada
moi colorada
N
SN CD
SV P
O
N
N
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
Sub consecutiva CAdx
S Adx Det (cuantificador)
SN CD
13
Análise de una Coord consecutiva
Non ía vento así que non puideron desplegar as velas
Neg N
CD
Neg
N
(Perífr. V modal)
SV P
SV P
O1 (impersoal)
CD
Nexo
O2
consecutivo
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
O Composta
14
Análise dunha Xust consecutiva
Nota para lectores
no xiennenses:
En Xaén (España),
cando o cercano monte
de Xabalcuz aparece
cuberto con nubes,
dise: Cando Xabalcuz
tén monteira, chove
aínda que Deus non
queira.
Xabalcuz tén monteira; polo tanto, chove seguro
N
N
SN CD
SV P
SN S
N
Mod Or
SV P
O2 (impersonal)
O1
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
CC
O Compuesta
15
Consecutivas estereotipadas
A proximidade das subordinadas consecutivas co
superlativo fai que se usen con frecuencia en
expresións fosilizadas que denotan esaxeración
Vai un frío que te conxelas
Dá tanto medo que se te conxela o sangue
nas veas
A miúdo úsanse con intención humorística
Eres tan tonto que te vas á vendima e te
levas uvas de postre
Eres tan feo que o xinecólogo pediu perdón á
túa familia
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
16
Autor
Alfonso Sancho Rodríguez
[email protected]
//personal.telefonica.terra.es/web/apuntesasr
Adaptación ao galego
Efrén Vázquez
[email protected]
www.trompiletras.com www.trompiletrasgalegas.net
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
17
Slide 8
Construccións consecutivas
O significado consecutivo pódese
expresar na O complexa, na O
composta e, mesmo, en estructuras
superiores á O
É relacional: ‘efecto’ dunha causa;
análogo, por tanto aos significados
causais, finais, condicionais e
concesivos
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
1
Expresión da consecuencia
Consecuencia
ORACIÓN
SIMPLE
ORACIÓN
COMPLEXA
ORACIÓN
COMPOSTA
UNIDADES
SUPRAORACIONAIS
Subordinadas consecutivas
Coordinadas consecutivas e
xustapostas de significado consecutivo
Marcadores do discurso con significado consecutivo
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
2
Significado das consecutivas
Éa
inversión
dunha
causal
Unha Sub causal expresa a causa
do que ocorre na principal
Una Sub consecutiva expresa o
efecto do que ocorre na principal
Miguel Anxo ponse colorado porque Xiana mírao moito
Causa na
subordinada
Efecto na
subordinada
Xiana mírao tanto que se pon colorado
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
3
Significado da Sub consecutiva
A subordinada consecutiva é unha
das posibles estructuras para
expresar o significado superlativo
tan
alta
que chega aoalta
ceo
extraordinariamente
Beatriz é moi
altísima
alta
alta
de abondo
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
4
Significado consecutivo no texto
Habemos ter en conta, en primeiro lugar, os moitos riscos
que está a supor para a propia persoa o uso do tabaco (…).
Non menos importantes son os danos sanitarios e mailas
molestias que os fumadores producen aos que están a carón
seu (…).
Outros factores que hai que considerar son os económicos: os custos que á
Seguridade Social están a ocasionar os
fumadores (…).
En consecuencia, existen motivos de toda clase para
xustificar as leis antitabaco que o Ministerio de Sanidade vén
de promulgar recentemente.
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
5
Estructuras consecutivas na O
Teño sono,
conque apaga
a luz
Ríase tanto que se
lle desencaixou a
mandíbula
Hoxe é venres;
polo tanto, dáme
os cinco euros
A calor era tal
que a respiración
resultaba difícil
O compostas
O Complexas
Sen intensificador
Con intensificador
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
6
Coordenadas / xustapostas
Nexo: • átono, • dependente
foneticamente, • posición fixa
Coordenación
Vai frío, conque ponte o anorak
Xustaposición
Mañá é festa; polo tanto, non haberá clase
Enlace adverbial: • tónico, • independente e
aillado foneticamente, • posición libre
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
7
Consecutivas na O composta
COORDENADAS
• Nexos átonos: logo,
conque, así (é) que,
de modo / maneira /
forma / sorte que
• Só dous membros
• Non se disgregan se
perden o nexo
• Significado:
causa-efecto ou
explicación-deducción
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
XUSTAPOSTAS
• Enlaces adverbiais
tónicos: por (o) tanto, por
conseguinte, en
consecuencia, pois, así,
así pois, deste/a modo /
maneira / forma / sorte
• Inmovilizados (xén. e nº)
• Concorren con CC pero
non se coordenan a eles
• Funcionan como Mod Or
8
Exemplos de Sub consecutivas
Isa era tan vergoñenta
que non se atrevía a falar comigo
Garzón presionouno tanto
que acabou confesando
Recibo tantos correos agradabeis
que podo soportar doadamente
algún desagradábel
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
9
Exemplos de Sub consecutivas
Hai tal vixianza
que a fuga resulta imposíbel
A vixianza é tal
que a fuga resulta imposíbel
De tal modo me falou Iria
que non souben que responderlle
Vixía os exames de tal maneira
que non se pode copiar
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
10
Exemplos de Sub consecutivas
Miraba a seu pai cuns
ollos que o derretía
Había unha de xente
que non cabía unha agulla
Teu fillo é dun chorón
que no hai quen o ature
Mari Pili sae con cada macarra
que ela verá o que fai
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
11
Consecutivas elípticas
O significado consecutivo pódese
acadar sen intensificador
Leva a chaqueta, que dá pena
(‘Lévaa moi sucia’)
Adxectiva
especificativa
Leva a chaqueta que dá pena
(…e non a outra, que lle senta mellor)
Ás veces, a curva tonal adquire valor diacrítico
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
12
Análise dunha Sub consecutiva
Ía tanta calor que
Sabela
púxose
tanta calor que
Sabela
púxose moi colorada
moi colorada
N
SN CD
SV P
O
N
N
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
Sub consecutiva CAdx
S Adx Det (cuantificador)
SN CD
13
Análise de una Coord consecutiva
Non ía vento así que non puideron desplegar as velas
Neg N
CD
Neg
N
(Perífr. V modal)
SV P
SV P
O1 (impersoal)
CD
Nexo
O2
consecutivo
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
O Composta
14
Análise dunha Xust consecutiva
Nota para lectores
no xiennenses:
En Xaén (España),
cando o cercano monte
de Xabalcuz aparece
cuberto con nubes,
dise: Cando Xabalcuz
tén monteira, chove
aínda que Deus non
queira.
Xabalcuz tén monteira; polo tanto, chove seguro
N
N
SN CD
SV P
SN S
N
Mod Or
SV P
O2 (impersonal)
O1
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
CC
O Compuesta
15
Consecutivas estereotipadas
A proximidade das subordinadas consecutivas co
superlativo fai que se usen con frecuencia en
expresións fosilizadas que denotan esaxeración
Vai un frío que te conxelas
Dá tanto medo que se te conxela o sangue
nas veas
A miúdo úsanse con intención humorística
Eres tan tonto que te vas á vendima e te
levas uvas de postre
Eres tan feo que o xinecólogo pediu perdón á
túa familia
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
16
Autor
Alfonso Sancho Rodríguez
[email protected]
//personal.telefonica.terra.es/web/apuntesasr
Adaptación ao galego
Efrén Vázquez
[email protected]
www.trompiletras.com www.trompiletrasgalegas.net
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
17
Slide 9
Construccións consecutivas
O significado consecutivo pódese
expresar na O complexa, na O
composta e, mesmo, en estructuras
superiores á O
É relacional: ‘efecto’ dunha causa;
análogo, por tanto aos significados
causais, finais, condicionais e
concesivos
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
1
Expresión da consecuencia
Consecuencia
ORACIÓN
SIMPLE
ORACIÓN
COMPLEXA
ORACIÓN
COMPOSTA
UNIDADES
SUPRAORACIONAIS
Subordinadas consecutivas
Coordinadas consecutivas e
xustapostas de significado consecutivo
Marcadores do discurso con significado consecutivo
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
2
Significado das consecutivas
Éa
inversión
dunha
causal
Unha Sub causal expresa a causa
do que ocorre na principal
Una Sub consecutiva expresa o
efecto do que ocorre na principal
Miguel Anxo ponse colorado porque Xiana mírao moito
Causa na
subordinada
Efecto na
subordinada
Xiana mírao tanto que se pon colorado
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
3
Significado da Sub consecutiva
A subordinada consecutiva é unha
das posibles estructuras para
expresar o significado superlativo
tan
alta
que chega aoalta
ceo
extraordinariamente
Beatriz é moi
altísima
alta
alta
de abondo
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
4
Significado consecutivo no texto
Habemos ter en conta, en primeiro lugar, os moitos riscos
que está a supor para a propia persoa o uso do tabaco (…).
Non menos importantes son os danos sanitarios e mailas
molestias que os fumadores producen aos que están a carón
seu (…).
Outros factores que hai que considerar son os económicos: os custos que á
Seguridade Social están a ocasionar os
fumadores (…).
En consecuencia, existen motivos de toda clase para
xustificar as leis antitabaco que o Ministerio de Sanidade vén
de promulgar recentemente.
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
5
Estructuras consecutivas na O
Teño sono,
conque apaga
a luz
Ríase tanto que se
lle desencaixou a
mandíbula
Hoxe é venres;
polo tanto, dáme
os cinco euros
A calor era tal
que a respiración
resultaba difícil
O compostas
O Complexas
Sen intensificador
Con intensificador
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
6
Coordenadas / xustapostas
Nexo: • átono, • dependente
foneticamente, • posición fixa
Coordenación
Vai frío, conque ponte o anorak
Xustaposición
Mañá é festa; polo tanto, non haberá clase
Enlace adverbial: • tónico, • independente e
aillado foneticamente, • posición libre
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
7
Consecutivas na O composta
COORDENADAS
• Nexos átonos: logo,
conque, así (é) que,
de modo / maneira /
forma / sorte que
• Só dous membros
• Non se disgregan se
perden o nexo
• Significado:
causa-efecto ou
explicación-deducción
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
XUSTAPOSTAS
• Enlaces adverbiais
tónicos: por (o) tanto, por
conseguinte, en
consecuencia, pois, así,
así pois, deste/a modo /
maneira / forma / sorte
• Inmovilizados (xén. e nº)
• Concorren con CC pero
non se coordenan a eles
• Funcionan como Mod Or
8
Exemplos de Sub consecutivas
Isa era tan vergoñenta
que non se atrevía a falar comigo
Garzón presionouno tanto
que acabou confesando
Recibo tantos correos agradabeis
que podo soportar doadamente
algún desagradábel
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
9
Exemplos de Sub consecutivas
Hai tal vixianza
que a fuga resulta imposíbel
A vixianza é tal
que a fuga resulta imposíbel
De tal modo me falou Iria
que non souben que responderlle
Vixía os exames de tal maneira
que non se pode copiar
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
10
Exemplos de Sub consecutivas
Miraba a seu pai cuns
ollos que o derretía
Había unha de xente
que non cabía unha agulla
Teu fillo é dun chorón
que no hai quen o ature
Mari Pili sae con cada macarra
que ela verá o que fai
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
11
Consecutivas elípticas
O significado consecutivo pódese
acadar sen intensificador
Leva a chaqueta, que dá pena
(‘Lévaa moi sucia’)
Adxectiva
especificativa
Leva a chaqueta que dá pena
(…e non a outra, que lle senta mellor)
Ás veces, a curva tonal adquire valor diacrítico
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
12
Análise dunha Sub consecutiva
Ía tanta calor que
Sabela
púxose
tanta calor que
Sabela
púxose moi colorada
moi colorada
N
SN CD
SV P
O
N
N
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
Sub consecutiva CAdx
S Adx Det (cuantificador)
SN CD
13
Análise de una Coord consecutiva
Non ía vento así que non puideron desplegar as velas
Neg N
CD
Neg
N
(Perífr. V modal)
SV P
SV P
O1 (impersoal)
CD
Nexo
O2
consecutivo
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
O Composta
14
Análise dunha Xust consecutiva
Nota para lectores
no xiennenses:
En Xaén (España),
cando o cercano monte
de Xabalcuz aparece
cuberto con nubes,
dise: Cando Xabalcuz
tén monteira, chove
aínda que Deus non
queira.
Xabalcuz tén monteira; polo tanto, chove seguro
N
N
SN CD
SV P
SN S
N
Mod Or
SV P
O2 (impersonal)
O1
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
CC
O Compuesta
15
Consecutivas estereotipadas
A proximidade das subordinadas consecutivas co
superlativo fai que se usen con frecuencia en
expresións fosilizadas que denotan esaxeración
Vai un frío que te conxelas
Dá tanto medo que se te conxela o sangue
nas veas
A miúdo úsanse con intención humorística
Eres tan tonto que te vas á vendima e te
levas uvas de postre
Eres tan feo que o xinecólogo pediu perdón á
túa familia
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
16
Autor
Alfonso Sancho Rodríguez
[email protected]
//personal.telefonica.terra.es/web/apuntesasr
Adaptación ao galego
Efrén Vázquez
[email protected]
www.trompiletras.com www.trompiletrasgalegas.net
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
17
Slide 10
Construccións consecutivas
O significado consecutivo pódese
expresar na O complexa, na O
composta e, mesmo, en estructuras
superiores á O
É relacional: ‘efecto’ dunha causa;
análogo, por tanto aos significados
causais, finais, condicionais e
concesivos
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
1
Expresión da consecuencia
Consecuencia
ORACIÓN
SIMPLE
ORACIÓN
COMPLEXA
ORACIÓN
COMPOSTA
UNIDADES
SUPRAORACIONAIS
Subordinadas consecutivas
Coordinadas consecutivas e
xustapostas de significado consecutivo
Marcadores do discurso con significado consecutivo
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
2
Significado das consecutivas
Éa
inversión
dunha
causal
Unha Sub causal expresa a causa
do que ocorre na principal
Una Sub consecutiva expresa o
efecto do que ocorre na principal
Miguel Anxo ponse colorado porque Xiana mírao moito
Causa na
subordinada
Efecto na
subordinada
Xiana mírao tanto que se pon colorado
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
3
Significado da Sub consecutiva
A subordinada consecutiva é unha
das posibles estructuras para
expresar o significado superlativo
tan
alta
que chega aoalta
ceo
extraordinariamente
Beatriz é moi
altísima
alta
alta
de abondo
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
4
Significado consecutivo no texto
Habemos ter en conta, en primeiro lugar, os moitos riscos
que está a supor para a propia persoa o uso do tabaco (…).
Non menos importantes son os danos sanitarios e mailas
molestias que os fumadores producen aos que están a carón
seu (…).
Outros factores que hai que considerar son os económicos: os custos que á
Seguridade Social están a ocasionar os
fumadores (…).
En consecuencia, existen motivos de toda clase para
xustificar as leis antitabaco que o Ministerio de Sanidade vén
de promulgar recentemente.
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
5
Estructuras consecutivas na O
Teño sono,
conque apaga
a luz
Ríase tanto que se
lle desencaixou a
mandíbula
Hoxe é venres;
polo tanto, dáme
os cinco euros
A calor era tal
que a respiración
resultaba difícil
O compostas
O Complexas
Sen intensificador
Con intensificador
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
6
Coordenadas / xustapostas
Nexo: • átono, • dependente
foneticamente, • posición fixa
Coordenación
Vai frío, conque ponte o anorak
Xustaposición
Mañá é festa; polo tanto, non haberá clase
Enlace adverbial: • tónico, • independente e
aillado foneticamente, • posición libre
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
7
Consecutivas na O composta
COORDENADAS
• Nexos átonos: logo,
conque, así (é) que,
de modo / maneira /
forma / sorte que
• Só dous membros
• Non se disgregan se
perden o nexo
• Significado:
causa-efecto ou
explicación-deducción
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
XUSTAPOSTAS
• Enlaces adverbiais
tónicos: por (o) tanto, por
conseguinte, en
consecuencia, pois, así,
así pois, deste/a modo /
maneira / forma / sorte
• Inmovilizados (xén. e nº)
• Concorren con CC pero
non se coordenan a eles
• Funcionan como Mod Or
8
Exemplos de Sub consecutivas
Isa era tan vergoñenta
que non se atrevía a falar comigo
Garzón presionouno tanto
que acabou confesando
Recibo tantos correos agradabeis
que podo soportar doadamente
algún desagradábel
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
9
Exemplos de Sub consecutivas
Hai tal vixianza
que a fuga resulta imposíbel
A vixianza é tal
que a fuga resulta imposíbel
De tal modo me falou Iria
que non souben que responderlle
Vixía os exames de tal maneira
que non se pode copiar
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
10
Exemplos de Sub consecutivas
Miraba a seu pai cuns
ollos que o derretía
Había unha de xente
que non cabía unha agulla
Teu fillo é dun chorón
que no hai quen o ature
Mari Pili sae con cada macarra
que ela verá o que fai
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
11
Consecutivas elípticas
O significado consecutivo pódese
acadar sen intensificador
Leva a chaqueta, que dá pena
(‘Lévaa moi sucia’)
Adxectiva
especificativa
Leva a chaqueta que dá pena
(…e non a outra, que lle senta mellor)
Ás veces, a curva tonal adquire valor diacrítico
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
12
Análise dunha Sub consecutiva
Ía tanta calor que
Sabela
púxose
tanta calor que
Sabela
púxose moi colorada
moi colorada
N
SN CD
SV P
O
N
N
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
Sub consecutiva CAdx
S Adx Det (cuantificador)
SN CD
13
Análise de una Coord consecutiva
Non ía vento así que non puideron desplegar as velas
Neg N
CD
Neg
N
(Perífr. V modal)
SV P
SV P
O1 (impersoal)
CD
Nexo
O2
consecutivo
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
O Composta
14
Análise dunha Xust consecutiva
Nota para lectores
no xiennenses:
En Xaén (España),
cando o cercano monte
de Xabalcuz aparece
cuberto con nubes,
dise: Cando Xabalcuz
tén monteira, chove
aínda que Deus non
queira.
Xabalcuz tén monteira; polo tanto, chove seguro
N
N
SN CD
SV P
SN S
N
Mod Or
SV P
O2 (impersonal)
O1
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
CC
O Compuesta
15
Consecutivas estereotipadas
A proximidade das subordinadas consecutivas co
superlativo fai que se usen con frecuencia en
expresións fosilizadas que denotan esaxeración
Vai un frío que te conxelas
Dá tanto medo que se te conxela o sangue
nas veas
A miúdo úsanse con intención humorística
Eres tan tonto que te vas á vendima e te
levas uvas de postre
Eres tan feo que o xinecólogo pediu perdón á
túa familia
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
16
Autor
Alfonso Sancho Rodríguez
[email protected]
//personal.telefonica.terra.es/web/apuntesasr
Adaptación ao galego
Efrén Vázquez
[email protected]
www.trompiletras.com www.trompiletrasgalegas.net
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
17
Slide 11
Construccións consecutivas
O significado consecutivo pódese
expresar na O complexa, na O
composta e, mesmo, en estructuras
superiores á O
É relacional: ‘efecto’ dunha causa;
análogo, por tanto aos significados
causais, finais, condicionais e
concesivos
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
1
Expresión da consecuencia
Consecuencia
ORACIÓN
SIMPLE
ORACIÓN
COMPLEXA
ORACIÓN
COMPOSTA
UNIDADES
SUPRAORACIONAIS
Subordinadas consecutivas
Coordinadas consecutivas e
xustapostas de significado consecutivo
Marcadores do discurso con significado consecutivo
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
2
Significado das consecutivas
Éa
inversión
dunha
causal
Unha Sub causal expresa a causa
do que ocorre na principal
Una Sub consecutiva expresa o
efecto do que ocorre na principal
Miguel Anxo ponse colorado porque Xiana mírao moito
Causa na
subordinada
Efecto na
subordinada
Xiana mírao tanto que se pon colorado
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
3
Significado da Sub consecutiva
A subordinada consecutiva é unha
das posibles estructuras para
expresar o significado superlativo
tan
alta
que chega aoalta
ceo
extraordinariamente
Beatriz é moi
altísima
alta
alta
de abondo
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
4
Significado consecutivo no texto
Habemos ter en conta, en primeiro lugar, os moitos riscos
que está a supor para a propia persoa o uso do tabaco (…).
Non menos importantes son os danos sanitarios e mailas
molestias que os fumadores producen aos que están a carón
seu (…).
Outros factores que hai que considerar son os económicos: os custos que á
Seguridade Social están a ocasionar os
fumadores (…).
En consecuencia, existen motivos de toda clase para
xustificar as leis antitabaco que o Ministerio de Sanidade vén
de promulgar recentemente.
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
5
Estructuras consecutivas na O
Teño sono,
conque apaga
a luz
Ríase tanto que se
lle desencaixou a
mandíbula
Hoxe é venres;
polo tanto, dáme
os cinco euros
A calor era tal
que a respiración
resultaba difícil
O compostas
O Complexas
Sen intensificador
Con intensificador
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
6
Coordenadas / xustapostas
Nexo: • átono, • dependente
foneticamente, • posición fixa
Coordenación
Vai frío, conque ponte o anorak
Xustaposición
Mañá é festa; polo tanto, non haberá clase
Enlace adverbial: • tónico, • independente e
aillado foneticamente, • posición libre
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
7
Consecutivas na O composta
COORDENADAS
• Nexos átonos: logo,
conque, así (é) que,
de modo / maneira /
forma / sorte que
• Só dous membros
• Non se disgregan se
perden o nexo
• Significado:
causa-efecto ou
explicación-deducción
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
XUSTAPOSTAS
• Enlaces adverbiais
tónicos: por (o) tanto, por
conseguinte, en
consecuencia, pois, así,
así pois, deste/a modo /
maneira / forma / sorte
• Inmovilizados (xén. e nº)
• Concorren con CC pero
non se coordenan a eles
• Funcionan como Mod Or
8
Exemplos de Sub consecutivas
Isa era tan vergoñenta
que non se atrevía a falar comigo
Garzón presionouno tanto
que acabou confesando
Recibo tantos correos agradabeis
que podo soportar doadamente
algún desagradábel
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
9
Exemplos de Sub consecutivas
Hai tal vixianza
que a fuga resulta imposíbel
A vixianza é tal
que a fuga resulta imposíbel
De tal modo me falou Iria
que non souben que responderlle
Vixía os exames de tal maneira
que non se pode copiar
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
10
Exemplos de Sub consecutivas
Miraba a seu pai cuns
ollos que o derretía
Había unha de xente
que non cabía unha agulla
Teu fillo é dun chorón
que no hai quen o ature
Mari Pili sae con cada macarra
que ela verá o que fai
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
11
Consecutivas elípticas
O significado consecutivo pódese
acadar sen intensificador
Leva a chaqueta, que dá pena
(‘Lévaa moi sucia’)
Adxectiva
especificativa
Leva a chaqueta que dá pena
(…e non a outra, que lle senta mellor)
Ás veces, a curva tonal adquire valor diacrítico
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
12
Análise dunha Sub consecutiva
Ía tanta calor que
Sabela
púxose
tanta calor que
Sabela
púxose moi colorada
moi colorada
N
SN CD
SV P
O
N
N
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
Sub consecutiva CAdx
S Adx Det (cuantificador)
SN CD
13
Análise de una Coord consecutiva
Non ía vento así que non puideron desplegar as velas
Neg N
CD
Neg
N
(Perífr. V modal)
SV P
SV P
O1 (impersoal)
CD
Nexo
O2
consecutivo
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
O Composta
14
Análise dunha Xust consecutiva
Nota para lectores
no xiennenses:
En Xaén (España),
cando o cercano monte
de Xabalcuz aparece
cuberto con nubes,
dise: Cando Xabalcuz
tén monteira, chove
aínda que Deus non
queira.
Xabalcuz tén monteira; polo tanto, chove seguro
N
N
SN CD
SV P
SN S
N
Mod Or
SV P
O2 (impersonal)
O1
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
CC
O Compuesta
15
Consecutivas estereotipadas
A proximidade das subordinadas consecutivas co
superlativo fai que se usen con frecuencia en
expresións fosilizadas que denotan esaxeración
Vai un frío que te conxelas
Dá tanto medo que se te conxela o sangue
nas veas
A miúdo úsanse con intención humorística
Eres tan tonto que te vas á vendima e te
levas uvas de postre
Eres tan feo que o xinecólogo pediu perdón á
túa familia
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
16
Autor
Alfonso Sancho Rodríguez
[email protected]
//personal.telefonica.terra.es/web/apuntesasr
Adaptación ao galego
Efrén Vázquez
[email protected]
www.trompiletras.com www.trompiletrasgalegas.net
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
17
Slide 12
Construccións consecutivas
O significado consecutivo pódese
expresar na O complexa, na O
composta e, mesmo, en estructuras
superiores á O
É relacional: ‘efecto’ dunha causa;
análogo, por tanto aos significados
causais, finais, condicionais e
concesivos
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
1
Expresión da consecuencia
Consecuencia
ORACIÓN
SIMPLE
ORACIÓN
COMPLEXA
ORACIÓN
COMPOSTA
UNIDADES
SUPRAORACIONAIS
Subordinadas consecutivas
Coordinadas consecutivas e
xustapostas de significado consecutivo
Marcadores do discurso con significado consecutivo
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
2
Significado das consecutivas
Éa
inversión
dunha
causal
Unha Sub causal expresa a causa
do que ocorre na principal
Una Sub consecutiva expresa o
efecto do que ocorre na principal
Miguel Anxo ponse colorado porque Xiana mírao moito
Causa na
subordinada
Efecto na
subordinada
Xiana mírao tanto que se pon colorado
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
3
Significado da Sub consecutiva
A subordinada consecutiva é unha
das posibles estructuras para
expresar o significado superlativo
tan
alta
que chega aoalta
ceo
extraordinariamente
Beatriz é moi
altísima
alta
alta
de abondo
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
4
Significado consecutivo no texto
Habemos ter en conta, en primeiro lugar, os moitos riscos
que está a supor para a propia persoa o uso do tabaco (…).
Non menos importantes son os danos sanitarios e mailas
molestias que os fumadores producen aos que están a carón
seu (…).
Outros factores que hai que considerar son os económicos: os custos que á
Seguridade Social están a ocasionar os
fumadores (…).
En consecuencia, existen motivos de toda clase para
xustificar as leis antitabaco que o Ministerio de Sanidade vén
de promulgar recentemente.
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
5
Estructuras consecutivas na O
Teño sono,
conque apaga
a luz
Ríase tanto que se
lle desencaixou a
mandíbula
Hoxe é venres;
polo tanto, dáme
os cinco euros
A calor era tal
que a respiración
resultaba difícil
O compostas
O Complexas
Sen intensificador
Con intensificador
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
6
Coordenadas / xustapostas
Nexo: • átono, • dependente
foneticamente, • posición fixa
Coordenación
Vai frío, conque ponte o anorak
Xustaposición
Mañá é festa; polo tanto, non haberá clase
Enlace adverbial: • tónico, • independente e
aillado foneticamente, • posición libre
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
7
Consecutivas na O composta
COORDENADAS
• Nexos átonos: logo,
conque, así (é) que,
de modo / maneira /
forma / sorte que
• Só dous membros
• Non se disgregan se
perden o nexo
• Significado:
causa-efecto ou
explicación-deducción
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
XUSTAPOSTAS
• Enlaces adverbiais
tónicos: por (o) tanto, por
conseguinte, en
consecuencia, pois, así,
así pois, deste/a modo /
maneira / forma / sorte
• Inmovilizados (xén. e nº)
• Concorren con CC pero
non se coordenan a eles
• Funcionan como Mod Or
8
Exemplos de Sub consecutivas
Isa era tan vergoñenta
que non se atrevía a falar comigo
Garzón presionouno tanto
que acabou confesando
Recibo tantos correos agradabeis
que podo soportar doadamente
algún desagradábel
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
9
Exemplos de Sub consecutivas
Hai tal vixianza
que a fuga resulta imposíbel
A vixianza é tal
que a fuga resulta imposíbel
De tal modo me falou Iria
que non souben que responderlle
Vixía os exames de tal maneira
que non se pode copiar
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
10
Exemplos de Sub consecutivas
Miraba a seu pai cuns
ollos que o derretía
Había unha de xente
que non cabía unha agulla
Teu fillo é dun chorón
que no hai quen o ature
Mari Pili sae con cada macarra
que ela verá o que fai
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
11
Consecutivas elípticas
O significado consecutivo pódese
acadar sen intensificador
Leva a chaqueta, que dá pena
(‘Lévaa moi sucia’)
Adxectiva
especificativa
Leva a chaqueta que dá pena
(…e non a outra, que lle senta mellor)
Ás veces, a curva tonal adquire valor diacrítico
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
12
Análise dunha Sub consecutiva
Ía tanta calor que
Sabela
púxose
tanta calor que
Sabela
púxose moi colorada
moi colorada
N
SN CD
SV P
O
N
N
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
Sub consecutiva CAdx
S Adx Det (cuantificador)
SN CD
13
Análise de una Coord consecutiva
Non ía vento así que non puideron desplegar as velas
Neg N
CD
Neg
N
(Perífr. V modal)
SV P
SV P
O1 (impersoal)
CD
Nexo
O2
consecutivo
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
O Composta
14
Análise dunha Xust consecutiva
Nota para lectores
no xiennenses:
En Xaén (España),
cando o cercano monte
de Xabalcuz aparece
cuberto con nubes,
dise: Cando Xabalcuz
tén monteira, chove
aínda que Deus non
queira.
Xabalcuz tén monteira; polo tanto, chove seguro
N
N
SN CD
SV P
SN S
N
Mod Or
SV P
O2 (impersonal)
O1
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
CC
O Compuesta
15
Consecutivas estereotipadas
A proximidade das subordinadas consecutivas co
superlativo fai que se usen con frecuencia en
expresións fosilizadas que denotan esaxeración
Vai un frío que te conxelas
Dá tanto medo que se te conxela o sangue
nas veas
A miúdo úsanse con intención humorística
Eres tan tonto que te vas á vendima e te
levas uvas de postre
Eres tan feo que o xinecólogo pediu perdón á
túa familia
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
16
Autor
Alfonso Sancho Rodríguez
[email protected]
//personal.telefonica.terra.es/web/apuntesasr
Adaptación ao galego
Efrén Vázquez
[email protected]
www.trompiletras.com www.trompiletrasgalegas.net
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
17
Slide 13
Construccións consecutivas
O significado consecutivo pódese
expresar na O complexa, na O
composta e, mesmo, en estructuras
superiores á O
É relacional: ‘efecto’ dunha causa;
análogo, por tanto aos significados
causais, finais, condicionais e
concesivos
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
1
Expresión da consecuencia
Consecuencia
ORACIÓN
SIMPLE
ORACIÓN
COMPLEXA
ORACIÓN
COMPOSTA
UNIDADES
SUPRAORACIONAIS
Subordinadas consecutivas
Coordinadas consecutivas e
xustapostas de significado consecutivo
Marcadores do discurso con significado consecutivo
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
2
Significado das consecutivas
Éa
inversión
dunha
causal
Unha Sub causal expresa a causa
do que ocorre na principal
Una Sub consecutiva expresa o
efecto do que ocorre na principal
Miguel Anxo ponse colorado porque Xiana mírao moito
Causa na
subordinada
Efecto na
subordinada
Xiana mírao tanto que se pon colorado
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
3
Significado da Sub consecutiva
A subordinada consecutiva é unha
das posibles estructuras para
expresar o significado superlativo
tan
alta
que chega aoalta
ceo
extraordinariamente
Beatriz é moi
altísima
alta
alta
de abondo
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
4
Significado consecutivo no texto
Habemos ter en conta, en primeiro lugar, os moitos riscos
que está a supor para a propia persoa o uso do tabaco (…).
Non menos importantes son os danos sanitarios e mailas
molestias que os fumadores producen aos que están a carón
seu (…).
Outros factores que hai que considerar son os económicos: os custos que á
Seguridade Social están a ocasionar os
fumadores (…).
En consecuencia, existen motivos de toda clase para
xustificar as leis antitabaco que o Ministerio de Sanidade vén
de promulgar recentemente.
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
5
Estructuras consecutivas na O
Teño sono,
conque apaga
a luz
Ríase tanto que se
lle desencaixou a
mandíbula
Hoxe é venres;
polo tanto, dáme
os cinco euros
A calor era tal
que a respiración
resultaba difícil
O compostas
O Complexas
Sen intensificador
Con intensificador
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
6
Coordenadas / xustapostas
Nexo: • átono, • dependente
foneticamente, • posición fixa
Coordenación
Vai frío, conque ponte o anorak
Xustaposición
Mañá é festa; polo tanto, non haberá clase
Enlace adverbial: • tónico, • independente e
aillado foneticamente, • posición libre
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
7
Consecutivas na O composta
COORDENADAS
• Nexos átonos: logo,
conque, así (é) que,
de modo / maneira /
forma / sorte que
• Só dous membros
• Non se disgregan se
perden o nexo
• Significado:
causa-efecto ou
explicación-deducción
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
XUSTAPOSTAS
• Enlaces adverbiais
tónicos: por (o) tanto, por
conseguinte, en
consecuencia, pois, así,
así pois, deste/a modo /
maneira / forma / sorte
• Inmovilizados (xén. e nº)
• Concorren con CC pero
non se coordenan a eles
• Funcionan como Mod Or
8
Exemplos de Sub consecutivas
Isa era tan vergoñenta
que non se atrevía a falar comigo
Garzón presionouno tanto
que acabou confesando
Recibo tantos correos agradabeis
que podo soportar doadamente
algún desagradábel
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
9
Exemplos de Sub consecutivas
Hai tal vixianza
que a fuga resulta imposíbel
A vixianza é tal
que a fuga resulta imposíbel
De tal modo me falou Iria
que non souben que responderlle
Vixía os exames de tal maneira
que non se pode copiar
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
10
Exemplos de Sub consecutivas
Miraba a seu pai cuns
ollos que o derretía
Había unha de xente
que non cabía unha agulla
Teu fillo é dun chorón
que no hai quen o ature
Mari Pili sae con cada macarra
que ela verá o que fai
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
11
Consecutivas elípticas
O significado consecutivo pódese
acadar sen intensificador
Leva a chaqueta, que dá pena
(‘Lévaa moi sucia’)
Adxectiva
especificativa
Leva a chaqueta que dá pena
(…e non a outra, que lle senta mellor)
Ás veces, a curva tonal adquire valor diacrítico
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
12
Análise dunha Sub consecutiva
Ía tanta calor que
Sabela
púxose
tanta calor que
Sabela
púxose moi colorada
moi colorada
N
SN CD
SV P
O
N
N
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
Sub consecutiva CAdx
S Adx Det (cuantificador)
SN CD
13
Análise de una Coord consecutiva
Non ía vento así que non puideron desplegar as velas
Neg N
CD
Neg
N
(Perífr. V modal)
SV P
SV P
O1 (impersoal)
CD
Nexo
O2
consecutivo
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
O Composta
14
Análise dunha Xust consecutiva
Nota para lectores
no xiennenses:
En Xaén (España),
cando o cercano monte
de Xabalcuz aparece
cuberto con nubes,
dise: Cando Xabalcuz
tén monteira, chove
aínda que Deus non
queira.
Xabalcuz tén monteira; polo tanto, chove seguro
N
N
SN CD
SV P
SN S
N
Mod Or
SV P
O2 (impersonal)
O1
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
CC
O Compuesta
15
Consecutivas estereotipadas
A proximidade das subordinadas consecutivas co
superlativo fai que se usen con frecuencia en
expresións fosilizadas que denotan esaxeración
Vai un frío que te conxelas
Dá tanto medo que se te conxela o sangue
nas veas
A miúdo úsanse con intención humorística
Eres tan tonto que te vas á vendima e te
levas uvas de postre
Eres tan feo que o xinecólogo pediu perdón á
túa familia
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
16
Autor
Alfonso Sancho Rodríguez
[email protected]
//personal.telefonica.terra.es/web/apuntesasr
Adaptación ao galego
Efrén Vázquez
[email protected]
www.trompiletras.com www.trompiletrasgalegas.net
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
17
Slide 14
Construccións consecutivas
O significado consecutivo pódese
expresar na O complexa, na O
composta e, mesmo, en estructuras
superiores á O
É relacional: ‘efecto’ dunha causa;
análogo, por tanto aos significados
causais, finais, condicionais e
concesivos
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
1
Expresión da consecuencia
Consecuencia
ORACIÓN
SIMPLE
ORACIÓN
COMPLEXA
ORACIÓN
COMPOSTA
UNIDADES
SUPRAORACIONAIS
Subordinadas consecutivas
Coordinadas consecutivas e
xustapostas de significado consecutivo
Marcadores do discurso con significado consecutivo
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
2
Significado das consecutivas
Éa
inversión
dunha
causal
Unha Sub causal expresa a causa
do que ocorre na principal
Una Sub consecutiva expresa o
efecto do que ocorre na principal
Miguel Anxo ponse colorado porque Xiana mírao moito
Causa na
subordinada
Efecto na
subordinada
Xiana mírao tanto que se pon colorado
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
3
Significado da Sub consecutiva
A subordinada consecutiva é unha
das posibles estructuras para
expresar o significado superlativo
tan
alta
que chega aoalta
ceo
extraordinariamente
Beatriz é moi
altísima
alta
alta
de abondo
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
4
Significado consecutivo no texto
Habemos ter en conta, en primeiro lugar, os moitos riscos
que está a supor para a propia persoa o uso do tabaco (…).
Non menos importantes son os danos sanitarios e mailas
molestias que os fumadores producen aos que están a carón
seu (…).
Outros factores que hai que considerar son os económicos: os custos que á
Seguridade Social están a ocasionar os
fumadores (…).
En consecuencia, existen motivos de toda clase para
xustificar as leis antitabaco que o Ministerio de Sanidade vén
de promulgar recentemente.
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
5
Estructuras consecutivas na O
Teño sono,
conque apaga
a luz
Ríase tanto que se
lle desencaixou a
mandíbula
Hoxe é venres;
polo tanto, dáme
os cinco euros
A calor era tal
que a respiración
resultaba difícil
O compostas
O Complexas
Sen intensificador
Con intensificador
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
6
Coordenadas / xustapostas
Nexo: • átono, • dependente
foneticamente, • posición fixa
Coordenación
Vai frío, conque ponte o anorak
Xustaposición
Mañá é festa; polo tanto, non haberá clase
Enlace adverbial: • tónico, • independente e
aillado foneticamente, • posición libre
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
7
Consecutivas na O composta
COORDENADAS
• Nexos átonos: logo,
conque, así (é) que,
de modo / maneira /
forma / sorte que
• Só dous membros
• Non se disgregan se
perden o nexo
• Significado:
causa-efecto ou
explicación-deducción
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
XUSTAPOSTAS
• Enlaces adverbiais
tónicos: por (o) tanto, por
conseguinte, en
consecuencia, pois, así,
así pois, deste/a modo /
maneira / forma / sorte
• Inmovilizados (xén. e nº)
• Concorren con CC pero
non se coordenan a eles
• Funcionan como Mod Or
8
Exemplos de Sub consecutivas
Isa era tan vergoñenta
que non se atrevía a falar comigo
Garzón presionouno tanto
que acabou confesando
Recibo tantos correos agradabeis
que podo soportar doadamente
algún desagradábel
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
9
Exemplos de Sub consecutivas
Hai tal vixianza
que a fuga resulta imposíbel
A vixianza é tal
que a fuga resulta imposíbel
De tal modo me falou Iria
que non souben que responderlle
Vixía os exames de tal maneira
que non se pode copiar
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
10
Exemplos de Sub consecutivas
Miraba a seu pai cuns
ollos que o derretía
Había unha de xente
que non cabía unha agulla
Teu fillo é dun chorón
que no hai quen o ature
Mari Pili sae con cada macarra
que ela verá o que fai
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
11
Consecutivas elípticas
O significado consecutivo pódese
acadar sen intensificador
Leva a chaqueta, que dá pena
(‘Lévaa moi sucia’)
Adxectiva
especificativa
Leva a chaqueta que dá pena
(…e non a outra, que lle senta mellor)
Ás veces, a curva tonal adquire valor diacrítico
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
12
Análise dunha Sub consecutiva
Ía tanta calor que
Sabela
púxose
tanta calor que
Sabela
púxose moi colorada
moi colorada
N
SN CD
SV P
O
N
N
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
Sub consecutiva CAdx
S Adx Det (cuantificador)
SN CD
13
Análise de una Coord consecutiva
Non ía vento así que non puideron desplegar as velas
Neg N
CD
Neg
N
(Perífr. V modal)
SV P
SV P
O1 (impersoal)
CD
Nexo
O2
consecutivo
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
O Composta
14
Análise dunha Xust consecutiva
Nota para lectores
no xiennenses:
En Xaén (España),
cando o cercano monte
de Xabalcuz aparece
cuberto con nubes,
dise: Cando Xabalcuz
tén monteira, chove
aínda que Deus non
queira.
Xabalcuz tén monteira; polo tanto, chove seguro
N
N
SN CD
SV P
SN S
N
Mod Or
SV P
O2 (impersonal)
O1
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
CC
O Compuesta
15
Consecutivas estereotipadas
A proximidade das subordinadas consecutivas co
superlativo fai que se usen con frecuencia en
expresións fosilizadas que denotan esaxeración
Vai un frío que te conxelas
Dá tanto medo que se te conxela o sangue
nas veas
A miúdo úsanse con intención humorística
Eres tan tonto que te vas á vendima e te
levas uvas de postre
Eres tan feo que o xinecólogo pediu perdón á
túa familia
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
16
Autor
Alfonso Sancho Rodríguez
[email protected]
//personal.telefonica.terra.es/web/apuntesasr
Adaptación ao galego
Efrén Vázquez
[email protected]
www.trompiletras.com www.trompiletrasgalegas.net
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
17
Slide 15
Construccións consecutivas
O significado consecutivo pódese
expresar na O complexa, na O
composta e, mesmo, en estructuras
superiores á O
É relacional: ‘efecto’ dunha causa;
análogo, por tanto aos significados
causais, finais, condicionais e
concesivos
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
1
Expresión da consecuencia
Consecuencia
ORACIÓN
SIMPLE
ORACIÓN
COMPLEXA
ORACIÓN
COMPOSTA
UNIDADES
SUPRAORACIONAIS
Subordinadas consecutivas
Coordinadas consecutivas e
xustapostas de significado consecutivo
Marcadores do discurso con significado consecutivo
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
2
Significado das consecutivas
Éa
inversión
dunha
causal
Unha Sub causal expresa a causa
do que ocorre na principal
Una Sub consecutiva expresa o
efecto do que ocorre na principal
Miguel Anxo ponse colorado porque Xiana mírao moito
Causa na
subordinada
Efecto na
subordinada
Xiana mírao tanto que se pon colorado
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
3
Significado da Sub consecutiva
A subordinada consecutiva é unha
das posibles estructuras para
expresar o significado superlativo
tan
alta
que chega aoalta
ceo
extraordinariamente
Beatriz é moi
altísima
alta
alta
de abondo
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
4
Significado consecutivo no texto
Habemos ter en conta, en primeiro lugar, os moitos riscos
que está a supor para a propia persoa o uso do tabaco (…).
Non menos importantes son os danos sanitarios e mailas
molestias que os fumadores producen aos que están a carón
seu (…).
Outros factores que hai que considerar son os económicos: os custos que á
Seguridade Social están a ocasionar os
fumadores (…).
En consecuencia, existen motivos de toda clase para
xustificar as leis antitabaco que o Ministerio de Sanidade vén
de promulgar recentemente.
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
5
Estructuras consecutivas na O
Teño sono,
conque apaga
a luz
Ríase tanto que se
lle desencaixou a
mandíbula
Hoxe é venres;
polo tanto, dáme
os cinco euros
A calor era tal
que a respiración
resultaba difícil
O compostas
O Complexas
Sen intensificador
Con intensificador
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
6
Coordenadas / xustapostas
Nexo: • átono, • dependente
foneticamente, • posición fixa
Coordenación
Vai frío, conque ponte o anorak
Xustaposición
Mañá é festa; polo tanto, non haberá clase
Enlace adverbial: • tónico, • independente e
aillado foneticamente, • posición libre
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
7
Consecutivas na O composta
COORDENADAS
• Nexos átonos: logo,
conque, así (é) que,
de modo / maneira /
forma / sorte que
• Só dous membros
• Non se disgregan se
perden o nexo
• Significado:
causa-efecto ou
explicación-deducción
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
XUSTAPOSTAS
• Enlaces adverbiais
tónicos: por (o) tanto, por
conseguinte, en
consecuencia, pois, así,
así pois, deste/a modo /
maneira / forma / sorte
• Inmovilizados (xén. e nº)
• Concorren con CC pero
non se coordenan a eles
• Funcionan como Mod Or
8
Exemplos de Sub consecutivas
Isa era tan vergoñenta
que non se atrevía a falar comigo
Garzón presionouno tanto
que acabou confesando
Recibo tantos correos agradabeis
que podo soportar doadamente
algún desagradábel
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
9
Exemplos de Sub consecutivas
Hai tal vixianza
que a fuga resulta imposíbel
A vixianza é tal
que a fuga resulta imposíbel
De tal modo me falou Iria
que non souben que responderlle
Vixía os exames de tal maneira
que non se pode copiar
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
10
Exemplos de Sub consecutivas
Miraba a seu pai cuns
ollos que o derretía
Había unha de xente
que non cabía unha agulla
Teu fillo é dun chorón
que no hai quen o ature
Mari Pili sae con cada macarra
que ela verá o que fai
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
11
Consecutivas elípticas
O significado consecutivo pódese
acadar sen intensificador
Leva a chaqueta, que dá pena
(‘Lévaa moi sucia’)
Adxectiva
especificativa
Leva a chaqueta que dá pena
(…e non a outra, que lle senta mellor)
Ás veces, a curva tonal adquire valor diacrítico
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
12
Análise dunha Sub consecutiva
Ía tanta calor que
Sabela
púxose
tanta calor que
Sabela
púxose moi colorada
moi colorada
N
SN CD
SV P
O
N
N
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
Sub consecutiva CAdx
S Adx Det (cuantificador)
SN CD
13
Análise de una Coord consecutiva
Non ía vento así que non puideron desplegar as velas
Neg N
CD
Neg
N
(Perífr. V modal)
SV P
SV P
O1 (impersoal)
CD
Nexo
O2
consecutivo
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
O Composta
14
Análise dunha Xust consecutiva
Nota para lectores
no xiennenses:
En Xaén (España),
cando o cercano monte
de Xabalcuz aparece
cuberto con nubes,
dise: Cando Xabalcuz
tén monteira, chove
aínda que Deus non
queira.
Xabalcuz tén monteira; polo tanto, chove seguro
N
N
SN CD
SV P
SN S
N
Mod Or
SV P
O2 (impersonal)
O1
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
CC
O Compuesta
15
Consecutivas estereotipadas
A proximidade das subordinadas consecutivas co
superlativo fai que se usen con frecuencia en
expresións fosilizadas que denotan esaxeración
Vai un frío que te conxelas
Dá tanto medo que se te conxela o sangue
nas veas
A miúdo úsanse con intención humorística
Eres tan tonto que te vas á vendima e te
levas uvas de postre
Eres tan feo que o xinecólogo pediu perdón á
túa familia
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
16
Autor
Alfonso Sancho Rodríguez
[email protected]
//personal.telefonica.terra.es/web/apuntesasr
Adaptación ao galego
Efrén Vázquez
[email protected]
www.trompiletras.com www.trompiletrasgalegas.net
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
17
Slide 16
Construccións consecutivas
O significado consecutivo pódese
expresar na O complexa, na O
composta e, mesmo, en estructuras
superiores á O
É relacional: ‘efecto’ dunha causa;
análogo, por tanto aos significados
causais, finais, condicionais e
concesivos
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
1
Expresión da consecuencia
Consecuencia
ORACIÓN
SIMPLE
ORACIÓN
COMPLEXA
ORACIÓN
COMPOSTA
UNIDADES
SUPRAORACIONAIS
Subordinadas consecutivas
Coordinadas consecutivas e
xustapostas de significado consecutivo
Marcadores do discurso con significado consecutivo
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
2
Significado das consecutivas
Éa
inversión
dunha
causal
Unha Sub causal expresa a causa
do que ocorre na principal
Una Sub consecutiva expresa o
efecto do que ocorre na principal
Miguel Anxo ponse colorado porque Xiana mírao moito
Causa na
subordinada
Efecto na
subordinada
Xiana mírao tanto que se pon colorado
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
3
Significado da Sub consecutiva
A subordinada consecutiva é unha
das posibles estructuras para
expresar o significado superlativo
tan
alta
que chega aoalta
ceo
extraordinariamente
Beatriz é moi
altísima
alta
alta
de abondo
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
4
Significado consecutivo no texto
Habemos ter en conta, en primeiro lugar, os moitos riscos
que está a supor para a propia persoa o uso do tabaco (…).
Non menos importantes son os danos sanitarios e mailas
molestias que os fumadores producen aos que están a carón
seu (…).
Outros factores que hai que considerar son os económicos: os custos que á
Seguridade Social están a ocasionar os
fumadores (…).
En consecuencia, existen motivos de toda clase para
xustificar as leis antitabaco que o Ministerio de Sanidade vén
de promulgar recentemente.
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
5
Estructuras consecutivas na O
Teño sono,
conque apaga
a luz
Ríase tanto que se
lle desencaixou a
mandíbula
Hoxe é venres;
polo tanto, dáme
os cinco euros
A calor era tal
que a respiración
resultaba difícil
O compostas
O Complexas
Sen intensificador
Con intensificador
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
6
Coordenadas / xustapostas
Nexo: • átono, • dependente
foneticamente, • posición fixa
Coordenación
Vai frío, conque ponte o anorak
Xustaposición
Mañá é festa; polo tanto, non haberá clase
Enlace adverbial: • tónico, • independente e
aillado foneticamente, • posición libre
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
7
Consecutivas na O composta
COORDENADAS
• Nexos átonos: logo,
conque, así (é) que,
de modo / maneira /
forma / sorte que
• Só dous membros
• Non se disgregan se
perden o nexo
• Significado:
causa-efecto ou
explicación-deducción
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
XUSTAPOSTAS
• Enlaces adverbiais
tónicos: por (o) tanto, por
conseguinte, en
consecuencia, pois, así,
así pois, deste/a modo /
maneira / forma / sorte
• Inmovilizados (xén. e nº)
• Concorren con CC pero
non se coordenan a eles
• Funcionan como Mod Or
8
Exemplos de Sub consecutivas
Isa era tan vergoñenta
que non se atrevía a falar comigo
Garzón presionouno tanto
que acabou confesando
Recibo tantos correos agradabeis
que podo soportar doadamente
algún desagradábel
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
9
Exemplos de Sub consecutivas
Hai tal vixianza
que a fuga resulta imposíbel
A vixianza é tal
que a fuga resulta imposíbel
De tal modo me falou Iria
que non souben que responderlle
Vixía os exames de tal maneira
que non se pode copiar
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
10
Exemplos de Sub consecutivas
Miraba a seu pai cuns
ollos que o derretía
Había unha de xente
que non cabía unha agulla
Teu fillo é dun chorón
que no hai quen o ature
Mari Pili sae con cada macarra
que ela verá o que fai
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
11
Consecutivas elípticas
O significado consecutivo pódese
acadar sen intensificador
Leva a chaqueta, que dá pena
(‘Lévaa moi sucia’)
Adxectiva
especificativa
Leva a chaqueta que dá pena
(…e non a outra, que lle senta mellor)
Ás veces, a curva tonal adquire valor diacrítico
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
12
Análise dunha Sub consecutiva
Ía tanta calor que
Sabela
púxose
tanta calor que
Sabela
púxose moi colorada
moi colorada
N
SN CD
SV P
O
N
N
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
Sub consecutiva CAdx
S Adx Det (cuantificador)
SN CD
13
Análise de una Coord consecutiva
Non ía vento así que non puideron desplegar as velas
Neg N
CD
Neg
N
(Perífr. V modal)
SV P
SV P
O1 (impersoal)
CD
Nexo
O2
consecutivo
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
O Composta
14
Análise dunha Xust consecutiva
Nota para lectores
no xiennenses:
En Xaén (España),
cando o cercano monte
de Xabalcuz aparece
cuberto con nubes,
dise: Cando Xabalcuz
tén monteira, chove
aínda que Deus non
queira.
Xabalcuz tén monteira; polo tanto, chove seguro
N
N
SN CD
SV P
SN S
N
Mod Or
SV P
O2 (impersonal)
O1
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
CC
O Compuesta
15
Consecutivas estereotipadas
A proximidade das subordinadas consecutivas co
superlativo fai que se usen con frecuencia en
expresións fosilizadas que denotan esaxeración
Vai un frío que te conxelas
Dá tanto medo que se te conxela o sangue
nas veas
A miúdo úsanse con intención humorística
Eres tan tonto que te vas á vendima e te
levas uvas de postre
Eres tan feo que o xinecólogo pediu perdón á
túa familia
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
16
Autor
Alfonso Sancho Rodríguez
[email protected]
//personal.telefonica.terra.es/web/apuntesasr
Adaptación ao galego
Efrén Vázquez
[email protected]
www.trompiletras.com www.trompiletrasgalegas.net
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
17
Slide 17
Construccións consecutivas
O significado consecutivo pódese
expresar na O complexa, na O
composta e, mesmo, en estructuras
superiores á O
É relacional: ‘efecto’ dunha causa;
análogo, por tanto aos significados
causais, finais, condicionais e
concesivos
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
1
Expresión da consecuencia
Consecuencia
ORACIÓN
SIMPLE
ORACIÓN
COMPLEXA
ORACIÓN
COMPOSTA
UNIDADES
SUPRAORACIONAIS
Subordinadas consecutivas
Coordinadas consecutivas e
xustapostas de significado consecutivo
Marcadores do discurso con significado consecutivo
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
2
Significado das consecutivas
Éa
inversión
dunha
causal
Unha Sub causal expresa a causa
do que ocorre na principal
Una Sub consecutiva expresa o
efecto do que ocorre na principal
Miguel Anxo ponse colorado porque Xiana mírao moito
Causa na
subordinada
Efecto na
subordinada
Xiana mírao tanto que se pon colorado
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
3
Significado da Sub consecutiva
A subordinada consecutiva é unha
das posibles estructuras para
expresar o significado superlativo
tan
alta
que chega aoalta
ceo
extraordinariamente
Beatriz é moi
altísima
alta
alta
de abondo
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
4
Significado consecutivo no texto
Habemos ter en conta, en primeiro lugar, os moitos riscos
que está a supor para a propia persoa o uso do tabaco (…).
Non menos importantes son os danos sanitarios e mailas
molestias que os fumadores producen aos que están a carón
seu (…).
Outros factores que hai que considerar son os económicos: os custos que á
Seguridade Social están a ocasionar os
fumadores (…).
En consecuencia, existen motivos de toda clase para
xustificar as leis antitabaco que o Ministerio de Sanidade vén
de promulgar recentemente.
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
5
Estructuras consecutivas na O
Teño sono,
conque apaga
a luz
Ríase tanto que se
lle desencaixou a
mandíbula
Hoxe é venres;
polo tanto, dáme
os cinco euros
A calor era tal
que a respiración
resultaba difícil
O compostas
O Complexas
Sen intensificador
Con intensificador
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
6
Coordenadas / xustapostas
Nexo: • átono, • dependente
foneticamente, • posición fixa
Coordenación
Vai frío, conque ponte o anorak
Xustaposición
Mañá é festa; polo tanto, non haberá clase
Enlace adverbial: • tónico, • independente e
aillado foneticamente, • posición libre
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
7
Consecutivas na O composta
COORDENADAS
• Nexos átonos: logo,
conque, así (é) que,
de modo / maneira /
forma / sorte que
• Só dous membros
• Non se disgregan se
perden o nexo
• Significado:
causa-efecto ou
explicación-deducción
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
XUSTAPOSTAS
• Enlaces adverbiais
tónicos: por (o) tanto, por
conseguinte, en
consecuencia, pois, así,
así pois, deste/a modo /
maneira / forma / sorte
• Inmovilizados (xén. e nº)
• Concorren con CC pero
non se coordenan a eles
• Funcionan como Mod Or
8
Exemplos de Sub consecutivas
Isa era tan vergoñenta
que non se atrevía a falar comigo
Garzón presionouno tanto
que acabou confesando
Recibo tantos correos agradabeis
que podo soportar doadamente
algún desagradábel
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
9
Exemplos de Sub consecutivas
Hai tal vixianza
que a fuga resulta imposíbel
A vixianza é tal
que a fuga resulta imposíbel
De tal modo me falou Iria
que non souben que responderlle
Vixía os exames de tal maneira
que non se pode copiar
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
10
Exemplos de Sub consecutivas
Miraba a seu pai cuns
ollos que o derretía
Había unha de xente
que non cabía unha agulla
Teu fillo é dun chorón
que no hai quen o ature
Mari Pili sae con cada macarra
que ela verá o que fai
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
11
Consecutivas elípticas
O significado consecutivo pódese
acadar sen intensificador
Leva a chaqueta, que dá pena
(‘Lévaa moi sucia’)
Adxectiva
especificativa
Leva a chaqueta que dá pena
(…e non a outra, que lle senta mellor)
Ás veces, a curva tonal adquire valor diacrítico
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
12
Análise dunha Sub consecutiva
Ía tanta calor que
Sabela
púxose
tanta calor que
Sabela
púxose moi colorada
moi colorada
N
SN CD
SV P
O
N
N
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
Sub consecutiva CAdx
S Adx Det (cuantificador)
SN CD
13
Análise de una Coord consecutiva
Non ía vento así que non puideron desplegar as velas
Neg N
CD
Neg
N
(Perífr. V modal)
SV P
SV P
O1 (impersoal)
CD
Nexo
O2
consecutivo
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
O Composta
14
Análise dunha Xust consecutiva
Nota para lectores
no xiennenses:
En Xaén (España),
cando o cercano monte
de Xabalcuz aparece
cuberto con nubes,
dise: Cando Xabalcuz
tén monteira, chove
aínda que Deus non
queira.
Xabalcuz tén monteira; polo tanto, chove seguro
N
N
SN CD
SV P
SN S
N
Mod Or
SV P
O2 (impersonal)
O1
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
CC
O Compuesta
15
Consecutivas estereotipadas
A proximidade das subordinadas consecutivas co
superlativo fai que se usen con frecuencia en
expresións fosilizadas que denotan esaxeración
Vai un frío que te conxelas
Dá tanto medo que se te conxela o sangue
nas veas
A miúdo úsanse con intención humorística
Eres tan tonto que te vas á vendima e te
levas uvas de postre
Eres tan feo que o xinecólogo pediu perdón á
túa familia
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
16
Autor
Alfonso Sancho Rodríguez
[email protected]
//personal.telefonica.terra.es/web/apuntesasr
Adaptación ao galego
Efrén Vázquez
[email protected]
www.trompiletras.com www.trompiletrasgalegas.net
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
17
Construccións consecutivas
O significado consecutivo pódese
expresar na O complexa, na O
composta e, mesmo, en estructuras
superiores á O
É relacional: ‘efecto’ dunha causa;
análogo, por tanto aos significados
causais, finais, condicionais e
concesivos
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
1
Expresión da consecuencia
Consecuencia
ORACIÓN
SIMPLE
ORACIÓN
COMPLEXA
ORACIÓN
COMPOSTA
UNIDADES
SUPRAORACIONAIS
Subordinadas consecutivas
Coordinadas consecutivas e
xustapostas de significado consecutivo
Marcadores do discurso con significado consecutivo
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
2
Significado das consecutivas
Éa
inversión
dunha
causal
Unha Sub causal expresa a causa
do que ocorre na principal
Una Sub consecutiva expresa o
efecto do que ocorre na principal
Miguel Anxo ponse colorado porque Xiana mírao moito
Causa na
subordinada
Efecto na
subordinada
Xiana mírao tanto que se pon colorado
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
3
Significado da Sub consecutiva
A subordinada consecutiva é unha
das posibles estructuras para
expresar o significado superlativo
tan
alta
que chega aoalta
ceo
extraordinariamente
Beatriz é moi
altísima
alta
alta
de abondo
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
4
Significado consecutivo no texto
Habemos ter en conta, en primeiro lugar, os moitos riscos
que está a supor para a propia persoa o uso do tabaco (…).
Non menos importantes son os danos sanitarios e mailas
molestias que os fumadores producen aos que están a carón
seu (…).
Outros factores que hai que considerar son os económicos: os custos que á
Seguridade Social están a ocasionar os
fumadores (…).
En consecuencia, existen motivos de toda clase para
xustificar as leis antitabaco que o Ministerio de Sanidade vén
de promulgar recentemente.
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
5
Estructuras consecutivas na O
Teño sono,
conque apaga
a luz
Ríase tanto que se
lle desencaixou a
mandíbula
Hoxe é venres;
polo tanto, dáme
os cinco euros
A calor era tal
que a respiración
resultaba difícil
O compostas
O Complexas
Sen intensificador
Con intensificador
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
6
Coordenadas / xustapostas
Nexo: • átono, • dependente
foneticamente, • posición fixa
Coordenación
Vai frío, conque ponte o anorak
Xustaposición
Mañá é festa; polo tanto, non haberá clase
Enlace adverbial: • tónico, • independente e
aillado foneticamente, • posición libre
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
7
Consecutivas na O composta
COORDENADAS
• Nexos átonos: logo,
conque, así (é) que,
de modo / maneira /
forma / sorte que
• Só dous membros
• Non se disgregan se
perden o nexo
• Significado:
causa-efecto ou
explicación-deducción
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
XUSTAPOSTAS
• Enlaces adverbiais
tónicos: por (o) tanto, por
conseguinte, en
consecuencia, pois, así,
así pois, deste/a modo /
maneira / forma / sorte
• Inmovilizados (xén. e nº)
• Concorren con CC pero
non se coordenan a eles
• Funcionan como Mod Or
8
Exemplos de Sub consecutivas
Isa era tan vergoñenta
que non se atrevía a falar comigo
Garzón presionouno tanto
que acabou confesando
Recibo tantos correos agradabeis
que podo soportar doadamente
algún desagradábel
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
9
Exemplos de Sub consecutivas
Hai tal vixianza
que a fuga resulta imposíbel
A vixianza é tal
que a fuga resulta imposíbel
De tal modo me falou Iria
que non souben que responderlle
Vixía os exames de tal maneira
que non se pode copiar
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
10
Exemplos de Sub consecutivas
Miraba a seu pai cuns
ollos que o derretía
Había unha de xente
que non cabía unha agulla
Teu fillo é dun chorón
que no hai quen o ature
Mari Pili sae con cada macarra
que ela verá o que fai
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
11
Consecutivas elípticas
O significado consecutivo pódese
acadar sen intensificador
Leva a chaqueta, que dá pena
(‘Lévaa moi sucia’)
Adxectiva
especificativa
Leva a chaqueta que dá pena
(…e non a outra, que lle senta mellor)
Ás veces, a curva tonal adquire valor diacrítico
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
12
Análise dunha Sub consecutiva
Ía tanta calor que
Sabela
púxose
tanta calor que
Sabela
púxose moi colorada
moi colorada
N
SN CD
SV P
O
N
N
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
Sub consecutiva CAdx
S Adx Det (cuantificador)
SN CD
13
Análise de una Coord consecutiva
Non ía vento así que non puideron desplegar as velas
Neg N
CD
Neg
N
(Perífr. V modal)
SV P
SV P
O1 (impersoal)
CD
Nexo
O2
consecutivo
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
O Composta
14
Análise dunha Xust consecutiva
Nota para lectores
no xiennenses:
En Xaén (España),
cando o cercano monte
de Xabalcuz aparece
cuberto con nubes,
dise: Cando Xabalcuz
tén monteira, chove
aínda que Deus non
queira.
Xabalcuz tén monteira; polo tanto, chove seguro
N
N
SN CD
SV P
SN S
N
Mod Or
SV P
O2 (impersonal)
O1
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
CC
O Compuesta
15
Consecutivas estereotipadas
A proximidade das subordinadas consecutivas co
superlativo fai que se usen con frecuencia en
expresións fosilizadas que denotan esaxeración
Vai un frío que te conxelas
Dá tanto medo que se te conxela o sangue
nas veas
A miúdo úsanse con intención humorística
Eres tan tonto que te vas á vendima e te
levas uvas de postre
Eres tan feo que o xinecólogo pediu perdón á
túa familia
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
16
Autor
Alfonso Sancho Rodríguez
[email protected]
//personal.telefonica.terra.es/web/apuntesasr
Adaptación ao galego
Efrén Vázquez
[email protected]
www.trompiletras.com www.trompiletrasgalegas.net
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
17
Slide 2
Construccións consecutivas
O significado consecutivo pódese
expresar na O complexa, na O
composta e, mesmo, en estructuras
superiores á O
É relacional: ‘efecto’ dunha causa;
análogo, por tanto aos significados
causais, finais, condicionais e
concesivos
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
1
Expresión da consecuencia
Consecuencia
ORACIÓN
SIMPLE
ORACIÓN
COMPLEXA
ORACIÓN
COMPOSTA
UNIDADES
SUPRAORACIONAIS
Subordinadas consecutivas
Coordinadas consecutivas e
xustapostas de significado consecutivo
Marcadores do discurso con significado consecutivo
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
2
Significado das consecutivas
Éa
inversión
dunha
causal
Unha Sub causal expresa a causa
do que ocorre na principal
Una Sub consecutiva expresa o
efecto do que ocorre na principal
Miguel Anxo ponse colorado porque Xiana mírao moito
Causa na
subordinada
Efecto na
subordinada
Xiana mírao tanto que se pon colorado
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
3
Significado da Sub consecutiva
A subordinada consecutiva é unha
das posibles estructuras para
expresar o significado superlativo
tan
alta
que chega aoalta
ceo
extraordinariamente
Beatriz é moi
altísima
alta
alta
de abondo
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
4
Significado consecutivo no texto
Habemos ter en conta, en primeiro lugar, os moitos riscos
que está a supor para a propia persoa o uso do tabaco (…).
Non menos importantes son os danos sanitarios e mailas
molestias que os fumadores producen aos que están a carón
seu (…).
Outros factores que hai que considerar son os económicos: os custos que á
Seguridade Social están a ocasionar os
fumadores (…).
En consecuencia, existen motivos de toda clase para
xustificar as leis antitabaco que o Ministerio de Sanidade vén
de promulgar recentemente.
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
5
Estructuras consecutivas na O
Teño sono,
conque apaga
a luz
Ríase tanto que se
lle desencaixou a
mandíbula
Hoxe é venres;
polo tanto, dáme
os cinco euros
A calor era tal
que a respiración
resultaba difícil
O compostas
O Complexas
Sen intensificador
Con intensificador
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
6
Coordenadas / xustapostas
Nexo: • átono, • dependente
foneticamente, • posición fixa
Coordenación
Vai frío, conque ponte o anorak
Xustaposición
Mañá é festa; polo tanto, non haberá clase
Enlace adverbial: • tónico, • independente e
aillado foneticamente, • posición libre
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
7
Consecutivas na O composta
COORDENADAS
• Nexos átonos: logo,
conque, así (é) que,
de modo / maneira /
forma / sorte que
• Só dous membros
• Non se disgregan se
perden o nexo
• Significado:
causa-efecto ou
explicación-deducción
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
XUSTAPOSTAS
• Enlaces adverbiais
tónicos: por (o) tanto, por
conseguinte, en
consecuencia, pois, así,
así pois, deste/a modo /
maneira / forma / sorte
• Inmovilizados (xén. e nº)
• Concorren con CC pero
non se coordenan a eles
• Funcionan como Mod Or
8
Exemplos de Sub consecutivas
Isa era tan vergoñenta
que non se atrevía a falar comigo
Garzón presionouno tanto
que acabou confesando
Recibo tantos correos agradabeis
que podo soportar doadamente
algún desagradábel
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
9
Exemplos de Sub consecutivas
Hai tal vixianza
que a fuga resulta imposíbel
A vixianza é tal
que a fuga resulta imposíbel
De tal modo me falou Iria
que non souben que responderlle
Vixía os exames de tal maneira
que non se pode copiar
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
10
Exemplos de Sub consecutivas
Miraba a seu pai cuns
ollos que o derretía
Había unha de xente
que non cabía unha agulla
Teu fillo é dun chorón
que no hai quen o ature
Mari Pili sae con cada macarra
que ela verá o que fai
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
11
Consecutivas elípticas
O significado consecutivo pódese
acadar sen intensificador
Leva a chaqueta, que dá pena
(‘Lévaa moi sucia’)
Adxectiva
especificativa
Leva a chaqueta que dá pena
(…e non a outra, que lle senta mellor)
Ás veces, a curva tonal adquire valor diacrítico
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
12
Análise dunha Sub consecutiva
Ía tanta calor que
Sabela
púxose
tanta calor que
Sabela
púxose moi colorada
moi colorada
N
SN CD
SV P
O
N
N
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
Sub consecutiva CAdx
S Adx Det (cuantificador)
SN CD
13
Análise de una Coord consecutiva
Non ía vento así que non puideron desplegar as velas
Neg N
CD
Neg
N
(Perífr. V modal)
SV P
SV P
O1 (impersoal)
CD
Nexo
O2
consecutivo
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
O Composta
14
Análise dunha Xust consecutiva
Nota para lectores
no xiennenses:
En Xaén (España),
cando o cercano monte
de Xabalcuz aparece
cuberto con nubes,
dise: Cando Xabalcuz
tén monteira, chove
aínda que Deus non
queira.
Xabalcuz tén monteira; polo tanto, chove seguro
N
N
SN CD
SV P
SN S
N
Mod Or
SV P
O2 (impersonal)
O1
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
CC
O Compuesta
15
Consecutivas estereotipadas
A proximidade das subordinadas consecutivas co
superlativo fai que se usen con frecuencia en
expresións fosilizadas que denotan esaxeración
Vai un frío que te conxelas
Dá tanto medo que se te conxela o sangue
nas veas
A miúdo úsanse con intención humorística
Eres tan tonto que te vas á vendima e te
levas uvas de postre
Eres tan feo que o xinecólogo pediu perdón á
túa familia
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
16
Autor
Alfonso Sancho Rodríguez
[email protected]
//personal.telefonica.terra.es/web/apuntesasr
Adaptación ao galego
Efrén Vázquez
[email protected]
www.trompiletras.com www.trompiletrasgalegas.net
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
17
Slide 3
Construccións consecutivas
O significado consecutivo pódese
expresar na O complexa, na O
composta e, mesmo, en estructuras
superiores á O
É relacional: ‘efecto’ dunha causa;
análogo, por tanto aos significados
causais, finais, condicionais e
concesivos
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
1
Expresión da consecuencia
Consecuencia
ORACIÓN
SIMPLE
ORACIÓN
COMPLEXA
ORACIÓN
COMPOSTA
UNIDADES
SUPRAORACIONAIS
Subordinadas consecutivas
Coordinadas consecutivas e
xustapostas de significado consecutivo
Marcadores do discurso con significado consecutivo
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
2
Significado das consecutivas
Éa
inversión
dunha
causal
Unha Sub causal expresa a causa
do que ocorre na principal
Una Sub consecutiva expresa o
efecto do que ocorre na principal
Miguel Anxo ponse colorado porque Xiana mírao moito
Causa na
subordinada
Efecto na
subordinada
Xiana mírao tanto que se pon colorado
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
3
Significado da Sub consecutiva
A subordinada consecutiva é unha
das posibles estructuras para
expresar o significado superlativo
tan
alta
que chega aoalta
ceo
extraordinariamente
Beatriz é moi
altísima
alta
alta
de abondo
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
4
Significado consecutivo no texto
Habemos ter en conta, en primeiro lugar, os moitos riscos
que está a supor para a propia persoa o uso do tabaco (…).
Non menos importantes son os danos sanitarios e mailas
molestias que os fumadores producen aos que están a carón
seu (…).
Outros factores que hai que considerar son os económicos: os custos que á
Seguridade Social están a ocasionar os
fumadores (…).
En consecuencia, existen motivos de toda clase para
xustificar as leis antitabaco que o Ministerio de Sanidade vén
de promulgar recentemente.
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
5
Estructuras consecutivas na O
Teño sono,
conque apaga
a luz
Ríase tanto que se
lle desencaixou a
mandíbula
Hoxe é venres;
polo tanto, dáme
os cinco euros
A calor era tal
que a respiración
resultaba difícil
O compostas
O Complexas
Sen intensificador
Con intensificador
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
6
Coordenadas / xustapostas
Nexo: • átono, • dependente
foneticamente, • posición fixa
Coordenación
Vai frío, conque ponte o anorak
Xustaposición
Mañá é festa; polo tanto, non haberá clase
Enlace adverbial: • tónico, • independente e
aillado foneticamente, • posición libre
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
7
Consecutivas na O composta
COORDENADAS
• Nexos átonos: logo,
conque, así (é) que,
de modo / maneira /
forma / sorte que
• Só dous membros
• Non se disgregan se
perden o nexo
• Significado:
causa-efecto ou
explicación-deducción
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
XUSTAPOSTAS
• Enlaces adverbiais
tónicos: por (o) tanto, por
conseguinte, en
consecuencia, pois, así,
así pois, deste/a modo /
maneira / forma / sorte
• Inmovilizados (xén. e nº)
• Concorren con CC pero
non se coordenan a eles
• Funcionan como Mod Or
8
Exemplos de Sub consecutivas
Isa era tan vergoñenta
que non se atrevía a falar comigo
Garzón presionouno tanto
que acabou confesando
Recibo tantos correos agradabeis
que podo soportar doadamente
algún desagradábel
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
9
Exemplos de Sub consecutivas
Hai tal vixianza
que a fuga resulta imposíbel
A vixianza é tal
que a fuga resulta imposíbel
De tal modo me falou Iria
que non souben que responderlle
Vixía os exames de tal maneira
que non se pode copiar
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
10
Exemplos de Sub consecutivas
Miraba a seu pai cuns
ollos que o derretía
Había unha de xente
que non cabía unha agulla
Teu fillo é dun chorón
que no hai quen o ature
Mari Pili sae con cada macarra
que ela verá o que fai
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
11
Consecutivas elípticas
O significado consecutivo pódese
acadar sen intensificador
Leva a chaqueta, que dá pena
(‘Lévaa moi sucia’)
Adxectiva
especificativa
Leva a chaqueta que dá pena
(…e non a outra, que lle senta mellor)
Ás veces, a curva tonal adquire valor diacrítico
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
12
Análise dunha Sub consecutiva
Ía tanta calor que
Sabela
púxose
tanta calor que
Sabela
púxose moi colorada
moi colorada
N
SN CD
SV P
O
N
N
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
Sub consecutiva CAdx
S Adx Det (cuantificador)
SN CD
13
Análise de una Coord consecutiva
Non ía vento así que non puideron desplegar as velas
Neg N
CD
Neg
N
(Perífr. V modal)
SV P
SV P
O1 (impersoal)
CD
Nexo
O2
consecutivo
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
O Composta
14
Análise dunha Xust consecutiva
Nota para lectores
no xiennenses:
En Xaén (España),
cando o cercano monte
de Xabalcuz aparece
cuberto con nubes,
dise: Cando Xabalcuz
tén monteira, chove
aínda que Deus non
queira.
Xabalcuz tén monteira; polo tanto, chove seguro
N
N
SN CD
SV P
SN S
N
Mod Or
SV P
O2 (impersonal)
O1
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
CC
O Compuesta
15
Consecutivas estereotipadas
A proximidade das subordinadas consecutivas co
superlativo fai que se usen con frecuencia en
expresións fosilizadas que denotan esaxeración
Vai un frío que te conxelas
Dá tanto medo que se te conxela o sangue
nas veas
A miúdo úsanse con intención humorística
Eres tan tonto que te vas á vendima e te
levas uvas de postre
Eres tan feo que o xinecólogo pediu perdón á
túa familia
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
16
Autor
Alfonso Sancho Rodríguez
[email protected]
//personal.telefonica.terra.es/web/apuntesasr
Adaptación ao galego
Efrén Vázquez
[email protected]
www.trompiletras.com www.trompiletrasgalegas.net
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
17
Slide 4
Construccións consecutivas
O significado consecutivo pódese
expresar na O complexa, na O
composta e, mesmo, en estructuras
superiores á O
É relacional: ‘efecto’ dunha causa;
análogo, por tanto aos significados
causais, finais, condicionais e
concesivos
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
1
Expresión da consecuencia
Consecuencia
ORACIÓN
SIMPLE
ORACIÓN
COMPLEXA
ORACIÓN
COMPOSTA
UNIDADES
SUPRAORACIONAIS
Subordinadas consecutivas
Coordinadas consecutivas e
xustapostas de significado consecutivo
Marcadores do discurso con significado consecutivo
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
2
Significado das consecutivas
Éa
inversión
dunha
causal
Unha Sub causal expresa a causa
do que ocorre na principal
Una Sub consecutiva expresa o
efecto do que ocorre na principal
Miguel Anxo ponse colorado porque Xiana mírao moito
Causa na
subordinada
Efecto na
subordinada
Xiana mírao tanto que se pon colorado
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
3
Significado da Sub consecutiva
A subordinada consecutiva é unha
das posibles estructuras para
expresar o significado superlativo
tan
alta
que chega aoalta
ceo
extraordinariamente
Beatriz é moi
altísima
alta
alta
de abondo
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
4
Significado consecutivo no texto
Habemos ter en conta, en primeiro lugar, os moitos riscos
que está a supor para a propia persoa o uso do tabaco (…).
Non menos importantes son os danos sanitarios e mailas
molestias que os fumadores producen aos que están a carón
seu (…).
Outros factores que hai que considerar son os económicos: os custos que á
Seguridade Social están a ocasionar os
fumadores (…).
En consecuencia, existen motivos de toda clase para
xustificar as leis antitabaco que o Ministerio de Sanidade vén
de promulgar recentemente.
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
5
Estructuras consecutivas na O
Teño sono,
conque apaga
a luz
Ríase tanto que se
lle desencaixou a
mandíbula
Hoxe é venres;
polo tanto, dáme
os cinco euros
A calor era tal
que a respiración
resultaba difícil
O compostas
O Complexas
Sen intensificador
Con intensificador
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
6
Coordenadas / xustapostas
Nexo: • átono, • dependente
foneticamente, • posición fixa
Coordenación
Vai frío, conque ponte o anorak
Xustaposición
Mañá é festa; polo tanto, non haberá clase
Enlace adverbial: • tónico, • independente e
aillado foneticamente, • posición libre
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
7
Consecutivas na O composta
COORDENADAS
• Nexos átonos: logo,
conque, así (é) que,
de modo / maneira /
forma / sorte que
• Só dous membros
• Non se disgregan se
perden o nexo
• Significado:
causa-efecto ou
explicación-deducción
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
XUSTAPOSTAS
• Enlaces adverbiais
tónicos: por (o) tanto, por
conseguinte, en
consecuencia, pois, así,
así pois, deste/a modo /
maneira / forma / sorte
• Inmovilizados (xén. e nº)
• Concorren con CC pero
non se coordenan a eles
• Funcionan como Mod Or
8
Exemplos de Sub consecutivas
Isa era tan vergoñenta
que non se atrevía a falar comigo
Garzón presionouno tanto
que acabou confesando
Recibo tantos correos agradabeis
que podo soportar doadamente
algún desagradábel
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
9
Exemplos de Sub consecutivas
Hai tal vixianza
que a fuga resulta imposíbel
A vixianza é tal
que a fuga resulta imposíbel
De tal modo me falou Iria
que non souben que responderlle
Vixía os exames de tal maneira
que non se pode copiar
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
10
Exemplos de Sub consecutivas
Miraba a seu pai cuns
ollos que o derretía
Había unha de xente
que non cabía unha agulla
Teu fillo é dun chorón
que no hai quen o ature
Mari Pili sae con cada macarra
que ela verá o que fai
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
11
Consecutivas elípticas
O significado consecutivo pódese
acadar sen intensificador
Leva a chaqueta, que dá pena
(‘Lévaa moi sucia’)
Adxectiva
especificativa
Leva a chaqueta que dá pena
(…e non a outra, que lle senta mellor)
Ás veces, a curva tonal adquire valor diacrítico
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
12
Análise dunha Sub consecutiva
Ía tanta calor que
Sabela
púxose
tanta calor que
Sabela
púxose moi colorada
moi colorada
N
SN CD
SV P
O
N
N
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
Sub consecutiva CAdx
S Adx Det (cuantificador)
SN CD
13
Análise de una Coord consecutiva
Non ía vento así que non puideron desplegar as velas
Neg N
CD
Neg
N
(Perífr. V modal)
SV P
SV P
O1 (impersoal)
CD
Nexo
O2
consecutivo
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
O Composta
14
Análise dunha Xust consecutiva
Nota para lectores
no xiennenses:
En Xaén (España),
cando o cercano monte
de Xabalcuz aparece
cuberto con nubes,
dise: Cando Xabalcuz
tén monteira, chove
aínda que Deus non
queira.
Xabalcuz tén monteira; polo tanto, chove seguro
N
N
SN CD
SV P
SN S
N
Mod Or
SV P
O2 (impersonal)
O1
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
CC
O Compuesta
15
Consecutivas estereotipadas
A proximidade das subordinadas consecutivas co
superlativo fai que se usen con frecuencia en
expresións fosilizadas que denotan esaxeración
Vai un frío que te conxelas
Dá tanto medo que se te conxela o sangue
nas veas
A miúdo úsanse con intención humorística
Eres tan tonto que te vas á vendima e te
levas uvas de postre
Eres tan feo que o xinecólogo pediu perdón á
túa familia
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
16
Autor
Alfonso Sancho Rodríguez
[email protected]
//personal.telefonica.terra.es/web/apuntesasr
Adaptación ao galego
Efrén Vázquez
[email protected]
www.trompiletras.com www.trompiletrasgalegas.net
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
17
Slide 5
Construccións consecutivas
O significado consecutivo pódese
expresar na O complexa, na O
composta e, mesmo, en estructuras
superiores á O
É relacional: ‘efecto’ dunha causa;
análogo, por tanto aos significados
causais, finais, condicionais e
concesivos
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
1
Expresión da consecuencia
Consecuencia
ORACIÓN
SIMPLE
ORACIÓN
COMPLEXA
ORACIÓN
COMPOSTA
UNIDADES
SUPRAORACIONAIS
Subordinadas consecutivas
Coordinadas consecutivas e
xustapostas de significado consecutivo
Marcadores do discurso con significado consecutivo
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
2
Significado das consecutivas
Éa
inversión
dunha
causal
Unha Sub causal expresa a causa
do que ocorre na principal
Una Sub consecutiva expresa o
efecto do que ocorre na principal
Miguel Anxo ponse colorado porque Xiana mírao moito
Causa na
subordinada
Efecto na
subordinada
Xiana mírao tanto que se pon colorado
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
3
Significado da Sub consecutiva
A subordinada consecutiva é unha
das posibles estructuras para
expresar o significado superlativo
tan
alta
que chega aoalta
ceo
extraordinariamente
Beatriz é moi
altísima
alta
alta
de abondo
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
4
Significado consecutivo no texto
Habemos ter en conta, en primeiro lugar, os moitos riscos
que está a supor para a propia persoa o uso do tabaco (…).
Non menos importantes son os danos sanitarios e mailas
molestias que os fumadores producen aos que están a carón
seu (…).
Outros factores que hai que considerar son os económicos: os custos que á
Seguridade Social están a ocasionar os
fumadores (…).
En consecuencia, existen motivos de toda clase para
xustificar as leis antitabaco que o Ministerio de Sanidade vén
de promulgar recentemente.
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
5
Estructuras consecutivas na O
Teño sono,
conque apaga
a luz
Ríase tanto que se
lle desencaixou a
mandíbula
Hoxe é venres;
polo tanto, dáme
os cinco euros
A calor era tal
que a respiración
resultaba difícil
O compostas
O Complexas
Sen intensificador
Con intensificador
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
6
Coordenadas / xustapostas
Nexo: • átono, • dependente
foneticamente, • posición fixa
Coordenación
Vai frío, conque ponte o anorak
Xustaposición
Mañá é festa; polo tanto, non haberá clase
Enlace adverbial: • tónico, • independente e
aillado foneticamente, • posición libre
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
7
Consecutivas na O composta
COORDENADAS
• Nexos átonos: logo,
conque, así (é) que,
de modo / maneira /
forma / sorte que
• Só dous membros
• Non se disgregan se
perden o nexo
• Significado:
causa-efecto ou
explicación-deducción
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
XUSTAPOSTAS
• Enlaces adverbiais
tónicos: por (o) tanto, por
conseguinte, en
consecuencia, pois, así,
así pois, deste/a modo /
maneira / forma / sorte
• Inmovilizados (xén. e nº)
• Concorren con CC pero
non se coordenan a eles
• Funcionan como Mod Or
8
Exemplos de Sub consecutivas
Isa era tan vergoñenta
que non se atrevía a falar comigo
Garzón presionouno tanto
que acabou confesando
Recibo tantos correos agradabeis
que podo soportar doadamente
algún desagradábel
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
9
Exemplos de Sub consecutivas
Hai tal vixianza
que a fuga resulta imposíbel
A vixianza é tal
que a fuga resulta imposíbel
De tal modo me falou Iria
que non souben que responderlle
Vixía os exames de tal maneira
que non se pode copiar
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
10
Exemplos de Sub consecutivas
Miraba a seu pai cuns
ollos que o derretía
Había unha de xente
que non cabía unha agulla
Teu fillo é dun chorón
que no hai quen o ature
Mari Pili sae con cada macarra
que ela verá o que fai
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
11
Consecutivas elípticas
O significado consecutivo pódese
acadar sen intensificador
Leva a chaqueta, que dá pena
(‘Lévaa moi sucia’)
Adxectiva
especificativa
Leva a chaqueta que dá pena
(…e non a outra, que lle senta mellor)
Ás veces, a curva tonal adquire valor diacrítico
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
12
Análise dunha Sub consecutiva
Ía tanta calor que
Sabela
púxose
tanta calor que
Sabela
púxose moi colorada
moi colorada
N
SN CD
SV P
O
N
N
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
Sub consecutiva CAdx
S Adx Det (cuantificador)
SN CD
13
Análise de una Coord consecutiva
Non ía vento así que non puideron desplegar as velas
Neg N
CD
Neg
N
(Perífr. V modal)
SV P
SV P
O1 (impersoal)
CD
Nexo
O2
consecutivo
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
O Composta
14
Análise dunha Xust consecutiva
Nota para lectores
no xiennenses:
En Xaén (España),
cando o cercano monte
de Xabalcuz aparece
cuberto con nubes,
dise: Cando Xabalcuz
tén monteira, chove
aínda que Deus non
queira.
Xabalcuz tén monteira; polo tanto, chove seguro
N
N
SN CD
SV P
SN S
N
Mod Or
SV P
O2 (impersonal)
O1
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
CC
O Compuesta
15
Consecutivas estereotipadas
A proximidade das subordinadas consecutivas co
superlativo fai que se usen con frecuencia en
expresións fosilizadas que denotan esaxeración
Vai un frío que te conxelas
Dá tanto medo que se te conxela o sangue
nas veas
A miúdo úsanse con intención humorística
Eres tan tonto que te vas á vendima e te
levas uvas de postre
Eres tan feo que o xinecólogo pediu perdón á
túa familia
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
16
Autor
Alfonso Sancho Rodríguez
[email protected]
//personal.telefonica.terra.es/web/apuntesasr
Adaptación ao galego
Efrén Vázquez
[email protected]
www.trompiletras.com www.trompiletrasgalegas.net
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
17
Slide 6
Construccións consecutivas
O significado consecutivo pódese
expresar na O complexa, na O
composta e, mesmo, en estructuras
superiores á O
É relacional: ‘efecto’ dunha causa;
análogo, por tanto aos significados
causais, finais, condicionais e
concesivos
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
1
Expresión da consecuencia
Consecuencia
ORACIÓN
SIMPLE
ORACIÓN
COMPLEXA
ORACIÓN
COMPOSTA
UNIDADES
SUPRAORACIONAIS
Subordinadas consecutivas
Coordinadas consecutivas e
xustapostas de significado consecutivo
Marcadores do discurso con significado consecutivo
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
2
Significado das consecutivas
Éa
inversión
dunha
causal
Unha Sub causal expresa a causa
do que ocorre na principal
Una Sub consecutiva expresa o
efecto do que ocorre na principal
Miguel Anxo ponse colorado porque Xiana mírao moito
Causa na
subordinada
Efecto na
subordinada
Xiana mírao tanto que se pon colorado
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
3
Significado da Sub consecutiva
A subordinada consecutiva é unha
das posibles estructuras para
expresar o significado superlativo
tan
alta
que chega aoalta
ceo
extraordinariamente
Beatriz é moi
altísima
alta
alta
de abondo
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
4
Significado consecutivo no texto
Habemos ter en conta, en primeiro lugar, os moitos riscos
que está a supor para a propia persoa o uso do tabaco (…).
Non menos importantes son os danos sanitarios e mailas
molestias que os fumadores producen aos que están a carón
seu (…).
Outros factores que hai que considerar son os económicos: os custos que á
Seguridade Social están a ocasionar os
fumadores (…).
En consecuencia, existen motivos de toda clase para
xustificar as leis antitabaco que o Ministerio de Sanidade vén
de promulgar recentemente.
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
5
Estructuras consecutivas na O
Teño sono,
conque apaga
a luz
Ríase tanto que se
lle desencaixou a
mandíbula
Hoxe é venres;
polo tanto, dáme
os cinco euros
A calor era tal
que a respiración
resultaba difícil
O compostas
O Complexas
Sen intensificador
Con intensificador
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
6
Coordenadas / xustapostas
Nexo: • átono, • dependente
foneticamente, • posición fixa
Coordenación
Vai frío, conque ponte o anorak
Xustaposición
Mañá é festa; polo tanto, non haberá clase
Enlace adverbial: • tónico, • independente e
aillado foneticamente, • posición libre
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
7
Consecutivas na O composta
COORDENADAS
• Nexos átonos: logo,
conque, así (é) que,
de modo / maneira /
forma / sorte que
• Só dous membros
• Non se disgregan se
perden o nexo
• Significado:
causa-efecto ou
explicación-deducción
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
XUSTAPOSTAS
• Enlaces adverbiais
tónicos: por (o) tanto, por
conseguinte, en
consecuencia, pois, así,
así pois, deste/a modo /
maneira / forma / sorte
• Inmovilizados (xén. e nº)
• Concorren con CC pero
non se coordenan a eles
• Funcionan como Mod Or
8
Exemplos de Sub consecutivas
Isa era tan vergoñenta
que non se atrevía a falar comigo
Garzón presionouno tanto
que acabou confesando
Recibo tantos correos agradabeis
que podo soportar doadamente
algún desagradábel
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
9
Exemplos de Sub consecutivas
Hai tal vixianza
que a fuga resulta imposíbel
A vixianza é tal
que a fuga resulta imposíbel
De tal modo me falou Iria
que non souben que responderlle
Vixía os exames de tal maneira
que non se pode copiar
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
10
Exemplos de Sub consecutivas
Miraba a seu pai cuns
ollos que o derretía
Había unha de xente
que non cabía unha agulla
Teu fillo é dun chorón
que no hai quen o ature
Mari Pili sae con cada macarra
que ela verá o que fai
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
11
Consecutivas elípticas
O significado consecutivo pódese
acadar sen intensificador
Leva a chaqueta, que dá pena
(‘Lévaa moi sucia’)
Adxectiva
especificativa
Leva a chaqueta que dá pena
(…e non a outra, que lle senta mellor)
Ás veces, a curva tonal adquire valor diacrítico
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
12
Análise dunha Sub consecutiva
Ía tanta calor que
Sabela
púxose
tanta calor que
Sabela
púxose moi colorada
moi colorada
N
SN CD
SV P
O
N
N
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
Sub consecutiva CAdx
S Adx Det (cuantificador)
SN CD
13
Análise de una Coord consecutiva
Non ía vento así que non puideron desplegar as velas
Neg N
CD
Neg
N
(Perífr. V modal)
SV P
SV P
O1 (impersoal)
CD
Nexo
O2
consecutivo
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
O Composta
14
Análise dunha Xust consecutiva
Nota para lectores
no xiennenses:
En Xaén (España),
cando o cercano monte
de Xabalcuz aparece
cuberto con nubes,
dise: Cando Xabalcuz
tén monteira, chove
aínda que Deus non
queira.
Xabalcuz tén monteira; polo tanto, chove seguro
N
N
SN CD
SV P
SN S
N
Mod Or
SV P
O2 (impersonal)
O1
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
CC
O Compuesta
15
Consecutivas estereotipadas
A proximidade das subordinadas consecutivas co
superlativo fai que se usen con frecuencia en
expresións fosilizadas que denotan esaxeración
Vai un frío que te conxelas
Dá tanto medo que se te conxela o sangue
nas veas
A miúdo úsanse con intención humorística
Eres tan tonto que te vas á vendima e te
levas uvas de postre
Eres tan feo que o xinecólogo pediu perdón á
túa familia
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
16
Autor
Alfonso Sancho Rodríguez
[email protected]
//personal.telefonica.terra.es/web/apuntesasr
Adaptación ao galego
Efrén Vázquez
[email protected]
www.trompiletras.com www.trompiletrasgalegas.net
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
17
Slide 7
Construccións consecutivas
O significado consecutivo pódese
expresar na O complexa, na O
composta e, mesmo, en estructuras
superiores á O
É relacional: ‘efecto’ dunha causa;
análogo, por tanto aos significados
causais, finais, condicionais e
concesivos
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
1
Expresión da consecuencia
Consecuencia
ORACIÓN
SIMPLE
ORACIÓN
COMPLEXA
ORACIÓN
COMPOSTA
UNIDADES
SUPRAORACIONAIS
Subordinadas consecutivas
Coordinadas consecutivas e
xustapostas de significado consecutivo
Marcadores do discurso con significado consecutivo
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
2
Significado das consecutivas
Éa
inversión
dunha
causal
Unha Sub causal expresa a causa
do que ocorre na principal
Una Sub consecutiva expresa o
efecto do que ocorre na principal
Miguel Anxo ponse colorado porque Xiana mírao moito
Causa na
subordinada
Efecto na
subordinada
Xiana mírao tanto que se pon colorado
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
3
Significado da Sub consecutiva
A subordinada consecutiva é unha
das posibles estructuras para
expresar o significado superlativo
tan
alta
que chega aoalta
ceo
extraordinariamente
Beatriz é moi
altísima
alta
alta
de abondo
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
4
Significado consecutivo no texto
Habemos ter en conta, en primeiro lugar, os moitos riscos
que está a supor para a propia persoa o uso do tabaco (…).
Non menos importantes son os danos sanitarios e mailas
molestias que os fumadores producen aos que están a carón
seu (…).
Outros factores que hai que considerar son os económicos: os custos que á
Seguridade Social están a ocasionar os
fumadores (…).
En consecuencia, existen motivos de toda clase para
xustificar as leis antitabaco que o Ministerio de Sanidade vén
de promulgar recentemente.
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
5
Estructuras consecutivas na O
Teño sono,
conque apaga
a luz
Ríase tanto que se
lle desencaixou a
mandíbula
Hoxe é venres;
polo tanto, dáme
os cinco euros
A calor era tal
que a respiración
resultaba difícil
O compostas
O Complexas
Sen intensificador
Con intensificador
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
6
Coordenadas / xustapostas
Nexo: • átono, • dependente
foneticamente, • posición fixa
Coordenación
Vai frío, conque ponte o anorak
Xustaposición
Mañá é festa; polo tanto, non haberá clase
Enlace adverbial: • tónico, • independente e
aillado foneticamente, • posición libre
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
7
Consecutivas na O composta
COORDENADAS
• Nexos átonos: logo,
conque, así (é) que,
de modo / maneira /
forma / sorte que
• Só dous membros
• Non se disgregan se
perden o nexo
• Significado:
causa-efecto ou
explicación-deducción
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
XUSTAPOSTAS
• Enlaces adverbiais
tónicos: por (o) tanto, por
conseguinte, en
consecuencia, pois, así,
así pois, deste/a modo /
maneira / forma / sorte
• Inmovilizados (xén. e nº)
• Concorren con CC pero
non se coordenan a eles
• Funcionan como Mod Or
8
Exemplos de Sub consecutivas
Isa era tan vergoñenta
que non se atrevía a falar comigo
Garzón presionouno tanto
que acabou confesando
Recibo tantos correos agradabeis
que podo soportar doadamente
algún desagradábel
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
9
Exemplos de Sub consecutivas
Hai tal vixianza
que a fuga resulta imposíbel
A vixianza é tal
que a fuga resulta imposíbel
De tal modo me falou Iria
que non souben que responderlle
Vixía os exames de tal maneira
que non se pode copiar
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
10
Exemplos de Sub consecutivas
Miraba a seu pai cuns
ollos que o derretía
Había unha de xente
que non cabía unha agulla
Teu fillo é dun chorón
que no hai quen o ature
Mari Pili sae con cada macarra
que ela verá o que fai
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
11
Consecutivas elípticas
O significado consecutivo pódese
acadar sen intensificador
Leva a chaqueta, que dá pena
(‘Lévaa moi sucia’)
Adxectiva
especificativa
Leva a chaqueta que dá pena
(…e non a outra, que lle senta mellor)
Ás veces, a curva tonal adquire valor diacrítico
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
12
Análise dunha Sub consecutiva
Ía tanta calor que
Sabela
púxose
tanta calor que
Sabela
púxose moi colorada
moi colorada
N
SN CD
SV P
O
N
N
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
Sub consecutiva CAdx
S Adx Det (cuantificador)
SN CD
13
Análise de una Coord consecutiva
Non ía vento así que non puideron desplegar as velas
Neg N
CD
Neg
N
(Perífr. V modal)
SV P
SV P
O1 (impersoal)
CD
Nexo
O2
consecutivo
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
O Composta
14
Análise dunha Xust consecutiva
Nota para lectores
no xiennenses:
En Xaén (España),
cando o cercano monte
de Xabalcuz aparece
cuberto con nubes,
dise: Cando Xabalcuz
tén monteira, chove
aínda que Deus non
queira.
Xabalcuz tén monteira; polo tanto, chove seguro
N
N
SN CD
SV P
SN S
N
Mod Or
SV P
O2 (impersonal)
O1
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
CC
O Compuesta
15
Consecutivas estereotipadas
A proximidade das subordinadas consecutivas co
superlativo fai que se usen con frecuencia en
expresións fosilizadas que denotan esaxeración
Vai un frío que te conxelas
Dá tanto medo que se te conxela o sangue
nas veas
A miúdo úsanse con intención humorística
Eres tan tonto que te vas á vendima e te
levas uvas de postre
Eres tan feo que o xinecólogo pediu perdón á
túa familia
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
16
Autor
Alfonso Sancho Rodríguez
[email protected]
//personal.telefonica.terra.es/web/apuntesasr
Adaptación ao galego
Efrén Vázquez
[email protected]
www.trompiletras.com www.trompiletrasgalegas.net
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
17
Slide 8
Construccións consecutivas
O significado consecutivo pódese
expresar na O complexa, na O
composta e, mesmo, en estructuras
superiores á O
É relacional: ‘efecto’ dunha causa;
análogo, por tanto aos significados
causais, finais, condicionais e
concesivos
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
1
Expresión da consecuencia
Consecuencia
ORACIÓN
SIMPLE
ORACIÓN
COMPLEXA
ORACIÓN
COMPOSTA
UNIDADES
SUPRAORACIONAIS
Subordinadas consecutivas
Coordinadas consecutivas e
xustapostas de significado consecutivo
Marcadores do discurso con significado consecutivo
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
2
Significado das consecutivas
Éa
inversión
dunha
causal
Unha Sub causal expresa a causa
do que ocorre na principal
Una Sub consecutiva expresa o
efecto do que ocorre na principal
Miguel Anxo ponse colorado porque Xiana mírao moito
Causa na
subordinada
Efecto na
subordinada
Xiana mírao tanto que se pon colorado
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
3
Significado da Sub consecutiva
A subordinada consecutiva é unha
das posibles estructuras para
expresar o significado superlativo
tan
alta
que chega aoalta
ceo
extraordinariamente
Beatriz é moi
altísima
alta
alta
de abondo
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
4
Significado consecutivo no texto
Habemos ter en conta, en primeiro lugar, os moitos riscos
que está a supor para a propia persoa o uso do tabaco (…).
Non menos importantes son os danos sanitarios e mailas
molestias que os fumadores producen aos que están a carón
seu (…).
Outros factores que hai que considerar son os económicos: os custos que á
Seguridade Social están a ocasionar os
fumadores (…).
En consecuencia, existen motivos de toda clase para
xustificar as leis antitabaco que o Ministerio de Sanidade vén
de promulgar recentemente.
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
5
Estructuras consecutivas na O
Teño sono,
conque apaga
a luz
Ríase tanto que se
lle desencaixou a
mandíbula
Hoxe é venres;
polo tanto, dáme
os cinco euros
A calor era tal
que a respiración
resultaba difícil
O compostas
O Complexas
Sen intensificador
Con intensificador
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
6
Coordenadas / xustapostas
Nexo: • átono, • dependente
foneticamente, • posición fixa
Coordenación
Vai frío, conque ponte o anorak
Xustaposición
Mañá é festa; polo tanto, non haberá clase
Enlace adverbial: • tónico, • independente e
aillado foneticamente, • posición libre
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
7
Consecutivas na O composta
COORDENADAS
• Nexos átonos: logo,
conque, así (é) que,
de modo / maneira /
forma / sorte que
• Só dous membros
• Non se disgregan se
perden o nexo
• Significado:
causa-efecto ou
explicación-deducción
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
XUSTAPOSTAS
• Enlaces adverbiais
tónicos: por (o) tanto, por
conseguinte, en
consecuencia, pois, así,
así pois, deste/a modo /
maneira / forma / sorte
• Inmovilizados (xén. e nº)
• Concorren con CC pero
non se coordenan a eles
• Funcionan como Mod Or
8
Exemplos de Sub consecutivas
Isa era tan vergoñenta
que non se atrevía a falar comigo
Garzón presionouno tanto
que acabou confesando
Recibo tantos correos agradabeis
que podo soportar doadamente
algún desagradábel
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
9
Exemplos de Sub consecutivas
Hai tal vixianza
que a fuga resulta imposíbel
A vixianza é tal
que a fuga resulta imposíbel
De tal modo me falou Iria
que non souben que responderlle
Vixía os exames de tal maneira
que non se pode copiar
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
10
Exemplos de Sub consecutivas
Miraba a seu pai cuns
ollos que o derretía
Había unha de xente
que non cabía unha agulla
Teu fillo é dun chorón
que no hai quen o ature
Mari Pili sae con cada macarra
que ela verá o que fai
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
11
Consecutivas elípticas
O significado consecutivo pódese
acadar sen intensificador
Leva a chaqueta, que dá pena
(‘Lévaa moi sucia’)
Adxectiva
especificativa
Leva a chaqueta que dá pena
(…e non a outra, que lle senta mellor)
Ás veces, a curva tonal adquire valor diacrítico
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
12
Análise dunha Sub consecutiva
Ía tanta calor que
Sabela
púxose
tanta calor que
Sabela
púxose moi colorada
moi colorada
N
SN CD
SV P
O
N
N
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
Sub consecutiva CAdx
S Adx Det (cuantificador)
SN CD
13
Análise de una Coord consecutiva
Non ía vento así que non puideron desplegar as velas
Neg N
CD
Neg
N
(Perífr. V modal)
SV P
SV P
O1 (impersoal)
CD
Nexo
O2
consecutivo
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
O Composta
14
Análise dunha Xust consecutiva
Nota para lectores
no xiennenses:
En Xaén (España),
cando o cercano monte
de Xabalcuz aparece
cuberto con nubes,
dise: Cando Xabalcuz
tén monteira, chove
aínda que Deus non
queira.
Xabalcuz tén monteira; polo tanto, chove seguro
N
N
SN CD
SV P
SN S
N
Mod Or
SV P
O2 (impersonal)
O1
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
CC
O Compuesta
15
Consecutivas estereotipadas
A proximidade das subordinadas consecutivas co
superlativo fai que se usen con frecuencia en
expresións fosilizadas que denotan esaxeración
Vai un frío que te conxelas
Dá tanto medo que se te conxela o sangue
nas veas
A miúdo úsanse con intención humorística
Eres tan tonto que te vas á vendima e te
levas uvas de postre
Eres tan feo que o xinecólogo pediu perdón á
túa familia
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
16
Autor
Alfonso Sancho Rodríguez
[email protected]
//personal.telefonica.terra.es/web/apuntesasr
Adaptación ao galego
Efrén Vázquez
[email protected]
www.trompiletras.com www.trompiletrasgalegas.net
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
17
Slide 9
Construccións consecutivas
O significado consecutivo pódese
expresar na O complexa, na O
composta e, mesmo, en estructuras
superiores á O
É relacional: ‘efecto’ dunha causa;
análogo, por tanto aos significados
causais, finais, condicionais e
concesivos
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
1
Expresión da consecuencia
Consecuencia
ORACIÓN
SIMPLE
ORACIÓN
COMPLEXA
ORACIÓN
COMPOSTA
UNIDADES
SUPRAORACIONAIS
Subordinadas consecutivas
Coordinadas consecutivas e
xustapostas de significado consecutivo
Marcadores do discurso con significado consecutivo
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
2
Significado das consecutivas
Éa
inversión
dunha
causal
Unha Sub causal expresa a causa
do que ocorre na principal
Una Sub consecutiva expresa o
efecto do que ocorre na principal
Miguel Anxo ponse colorado porque Xiana mírao moito
Causa na
subordinada
Efecto na
subordinada
Xiana mírao tanto que se pon colorado
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
3
Significado da Sub consecutiva
A subordinada consecutiva é unha
das posibles estructuras para
expresar o significado superlativo
tan
alta
que chega aoalta
ceo
extraordinariamente
Beatriz é moi
altísima
alta
alta
de abondo
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
4
Significado consecutivo no texto
Habemos ter en conta, en primeiro lugar, os moitos riscos
que está a supor para a propia persoa o uso do tabaco (…).
Non menos importantes son os danos sanitarios e mailas
molestias que os fumadores producen aos que están a carón
seu (…).
Outros factores que hai que considerar son os económicos: os custos que á
Seguridade Social están a ocasionar os
fumadores (…).
En consecuencia, existen motivos de toda clase para
xustificar as leis antitabaco que o Ministerio de Sanidade vén
de promulgar recentemente.
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
5
Estructuras consecutivas na O
Teño sono,
conque apaga
a luz
Ríase tanto que se
lle desencaixou a
mandíbula
Hoxe é venres;
polo tanto, dáme
os cinco euros
A calor era tal
que a respiración
resultaba difícil
O compostas
O Complexas
Sen intensificador
Con intensificador
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
6
Coordenadas / xustapostas
Nexo: • átono, • dependente
foneticamente, • posición fixa
Coordenación
Vai frío, conque ponte o anorak
Xustaposición
Mañá é festa; polo tanto, non haberá clase
Enlace adverbial: • tónico, • independente e
aillado foneticamente, • posición libre
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
7
Consecutivas na O composta
COORDENADAS
• Nexos átonos: logo,
conque, así (é) que,
de modo / maneira /
forma / sorte que
• Só dous membros
• Non se disgregan se
perden o nexo
• Significado:
causa-efecto ou
explicación-deducción
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
XUSTAPOSTAS
• Enlaces adverbiais
tónicos: por (o) tanto, por
conseguinte, en
consecuencia, pois, así,
así pois, deste/a modo /
maneira / forma / sorte
• Inmovilizados (xén. e nº)
• Concorren con CC pero
non se coordenan a eles
• Funcionan como Mod Or
8
Exemplos de Sub consecutivas
Isa era tan vergoñenta
que non se atrevía a falar comigo
Garzón presionouno tanto
que acabou confesando
Recibo tantos correos agradabeis
que podo soportar doadamente
algún desagradábel
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
9
Exemplos de Sub consecutivas
Hai tal vixianza
que a fuga resulta imposíbel
A vixianza é tal
que a fuga resulta imposíbel
De tal modo me falou Iria
que non souben que responderlle
Vixía os exames de tal maneira
que non se pode copiar
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
10
Exemplos de Sub consecutivas
Miraba a seu pai cuns
ollos que o derretía
Había unha de xente
que non cabía unha agulla
Teu fillo é dun chorón
que no hai quen o ature
Mari Pili sae con cada macarra
que ela verá o que fai
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
11
Consecutivas elípticas
O significado consecutivo pódese
acadar sen intensificador
Leva a chaqueta, que dá pena
(‘Lévaa moi sucia’)
Adxectiva
especificativa
Leva a chaqueta que dá pena
(…e non a outra, que lle senta mellor)
Ás veces, a curva tonal adquire valor diacrítico
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
12
Análise dunha Sub consecutiva
Ía tanta calor que
Sabela
púxose
tanta calor que
Sabela
púxose moi colorada
moi colorada
N
SN CD
SV P
O
N
N
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
Sub consecutiva CAdx
S Adx Det (cuantificador)
SN CD
13
Análise de una Coord consecutiva
Non ía vento así que non puideron desplegar as velas
Neg N
CD
Neg
N
(Perífr. V modal)
SV P
SV P
O1 (impersoal)
CD
Nexo
O2
consecutivo
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
O Composta
14
Análise dunha Xust consecutiva
Nota para lectores
no xiennenses:
En Xaén (España),
cando o cercano monte
de Xabalcuz aparece
cuberto con nubes,
dise: Cando Xabalcuz
tén monteira, chove
aínda que Deus non
queira.
Xabalcuz tén monteira; polo tanto, chove seguro
N
N
SN CD
SV P
SN S
N
Mod Or
SV P
O2 (impersonal)
O1
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
CC
O Compuesta
15
Consecutivas estereotipadas
A proximidade das subordinadas consecutivas co
superlativo fai que se usen con frecuencia en
expresións fosilizadas que denotan esaxeración
Vai un frío que te conxelas
Dá tanto medo que se te conxela o sangue
nas veas
A miúdo úsanse con intención humorística
Eres tan tonto que te vas á vendima e te
levas uvas de postre
Eres tan feo que o xinecólogo pediu perdón á
túa familia
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
16
Autor
Alfonso Sancho Rodríguez
[email protected]
//personal.telefonica.terra.es/web/apuntesasr
Adaptación ao galego
Efrén Vázquez
[email protected]
www.trompiletras.com www.trompiletrasgalegas.net
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
17
Slide 10
Construccións consecutivas
O significado consecutivo pódese
expresar na O complexa, na O
composta e, mesmo, en estructuras
superiores á O
É relacional: ‘efecto’ dunha causa;
análogo, por tanto aos significados
causais, finais, condicionais e
concesivos
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
1
Expresión da consecuencia
Consecuencia
ORACIÓN
SIMPLE
ORACIÓN
COMPLEXA
ORACIÓN
COMPOSTA
UNIDADES
SUPRAORACIONAIS
Subordinadas consecutivas
Coordinadas consecutivas e
xustapostas de significado consecutivo
Marcadores do discurso con significado consecutivo
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
2
Significado das consecutivas
Éa
inversión
dunha
causal
Unha Sub causal expresa a causa
do que ocorre na principal
Una Sub consecutiva expresa o
efecto do que ocorre na principal
Miguel Anxo ponse colorado porque Xiana mírao moito
Causa na
subordinada
Efecto na
subordinada
Xiana mírao tanto que se pon colorado
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
3
Significado da Sub consecutiva
A subordinada consecutiva é unha
das posibles estructuras para
expresar o significado superlativo
tan
alta
que chega aoalta
ceo
extraordinariamente
Beatriz é moi
altísima
alta
alta
de abondo
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
4
Significado consecutivo no texto
Habemos ter en conta, en primeiro lugar, os moitos riscos
que está a supor para a propia persoa o uso do tabaco (…).
Non menos importantes son os danos sanitarios e mailas
molestias que os fumadores producen aos que están a carón
seu (…).
Outros factores que hai que considerar son os económicos: os custos que á
Seguridade Social están a ocasionar os
fumadores (…).
En consecuencia, existen motivos de toda clase para
xustificar as leis antitabaco que o Ministerio de Sanidade vén
de promulgar recentemente.
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
5
Estructuras consecutivas na O
Teño sono,
conque apaga
a luz
Ríase tanto que se
lle desencaixou a
mandíbula
Hoxe é venres;
polo tanto, dáme
os cinco euros
A calor era tal
que a respiración
resultaba difícil
O compostas
O Complexas
Sen intensificador
Con intensificador
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
6
Coordenadas / xustapostas
Nexo: • átono, • dependente
foneticamente, • posición fixa
Coordenación
Vai frío, conque ponte o anorak
Xustaposición
Mañá é festa; polo tanto, non haberá clase
Enlace adverbial: • tónico, • independente e
aillado foneticamente, • posición libre
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
7
Consecutivas na O composta
COORDENADAS
• Nexos átonos: logo,
conque, así (é) que,
de modo / maneira /
forma / sorte que
• Só dous membros
• Non se disgregan se
perden o nexo
• Significado:
causa-efecto ou
explicación-deducción
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
XUSTAPOSTAS
• Enlaces adverbiais
tónicos: por (o) tanto, por
conseguinte, en
consecuencia, pois, así,
así pois, deste/a modo /
maneira / forma / sorte
• Inmovilizados (xén. e nº)
• Concorren con CC pero
non se coordenan a eles
• Funcionan como Mod Or
8
Exemplos de Sub consecutivas
Isa era tan vergoñenta
que non se atrevía a falar comigo
Garzón presionouno tanto
que acabou confesando
Recibo tantos correos agradabeis
que podo soportar doadamente
algún desagradábel
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
9
Exemplos de Sub consecutivas
Hai tal vixianza
que a fuga resulta imposíbel
A vixianza é tal
que a fuga resulta imposíbel
De tal modo me falou Iria
que non souben que responderlle
Vixía os exames de tal maneira
que non se pode copiar
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
10
Exemplos de Sub consecutivas
Miraba a seu pai cuns
ollos que o derretía
Había unha de xente
que non cabía unha agulla
Teu fillo é dun chorón
que no hai quen o ature
Mari Pili sae con cada macarra
que ela verá o que fai
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
11
Consecutivas elípticas
O significado consecutivo pódese
acadar sen intensificador
Leva a chaqueta, que dá pena
(‘Lévaa moi sucia’)
Adxectiva
especificativa
Leva a chaqueta que dá pena
(…e non a outra, que lle senta mellor)
Ás veces, a curva tonal adquire valor diacrítico
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
12
Análise dunha Sub consecutiva
Ía tanta calor que
Sabela
púxose
tanta calor que
Sabela
púxose moi colorada
moi colorada
N
SN CD
SV P
O
N
N
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
Sub consecutiva CAdx
S Adx Det (cuantificador)
SN CD
13
Análise de una Coord consecutiva
Non ía vento así que non puideron desplegar as velas
Neg N
CD
Neg
N
(Perífr. V modal)
SV P
SV P
O1 (impersoal)
CD
Nexo
O2
consecutivo
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
O Composta
14
Análise dunha Xust consecutiva
Nota para lectores
no xiennenses:
En Xaén (España),
cando o cercano monte
de Xabalcuz aparece
cuberto con nubes,
dise: Cando Xabalcuz
tén monteira, chove
aínda que Deus non
queira.
Xabalcuz tén monteira; polo tanto, chove seguro
N
N
SN CD
SV P
SN S
N
Mod Or
SV P
O2 (impersonal)
O1
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
CC
O Compuesta
15
Consecutivas estereotipadas
A proximidade das subordinadas consecutivas co
superlativo fai que se usen con frecuencia en
expresións fosilizadas que denotan esaxeración
Vai un frío que te conxelas
Dá tanto medo que se te conxela o sangue
nas veas
A miúdo úsanse con intención humorística
Eres tan tonto que te vas á vendima e te
levas uvas de postre
Eres tan feo que o xinecólogo pediu perdón á
túa familia
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
16
Autor
Alfonso Sancho Rodríguez
[email protected]
//personal.telefonica.terra.es/web/apuntesasr
Adaptación ao galego
Efrén Vázquez
[email protected]
www.trompiletras.com www.trompiletrasgalegas.net
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
17
Slide 11
Construccións consecutivas
O significado consecutivo pódese
expresar na O complexa, na O
composta e, mesmo, en estructuras
superiores á O
É relacional: ‘efecto’ dunha causa;
análogo, por tanto aos significados
causais, finais, condicionais e
concesivos
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
1
Expresión da consecuencia
Consecuencia
ORACIÓN
SIMPLE
ORACIÓN
COMPLEXA
ORACIÓN
COMPOSTA
UNIDADES
SUPRAORACIONAIS
Subordinadas consecutivas
Coordinadas consecutivas e
xustapostas de significado consecutivo
Marcadores do discurso con significado consecutivo
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
2
Significado das consecutivas
Éa
inversión
dunha
causal
Unha Sub causal expresa a causa
do que ocorre na principal
Una Sub consecutiva expresa o
efecto do que ocorre na principal
Miguel Anxo ponse colorado porque Xiana mírao moito
Causa na
subordinada
Efecto na
subordinada
Xiana mírao tanto que se pon colorado
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
3
Significado da Sub consecutiva
A subordinada consecutiva é unha
das posibles estructuras para
expresar o significado superlativo
tan
alta
que chega aoalta
ceo
extraordinariamente
Beatriz é moi
altísima
alta
alta
de abondo
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
4
Significado consecutivo no texto
Habemos ter en conta, en primeiro lugar, os moitos riscos
que está a supor para a propia persoa o uso do tabaco (…).
Non menos importantes son os danos sanitarios e mailas
molestias que os fumadores producen aos que están a carón
seu (…).
Outros factores que hai que considerar son os económicos: os custos que á
Seguridade Social están a ocasionar os
fumadores (…).
En consecuencia, existen motivos de toda clase para
xustificar as leis antitabaco que o Ministerio de Sanidade vén
de promulgar recentemente.
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
5
Estructuras consecutivas na O
Teño sono,
conque apaga
a luz
Ríase tanto que se
lle desencaixou a
mandíbula
Hoxe é venres;
polo tanto, dáme
os cinco euros
A calor era tal
que a respiración
resultaba difícil
O compostas
O Complexas
Sen intensificador
Con intensificador
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
6
Coordenadas / xustapostas
Nexo: • átono, • dependente
foneticamente, • posición fixa
Coordenación
Vai frío, conque ponte o anorak
Xustaposición
Mañá é festa; polo tanto, non haberá clase
Enlace adverbial: • tónico, • independente e
aillado foneticamente, • posición libre
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
7
Consecutivas na O composta
COORDENADAS
• Nexos átonos: logo,
conque, así (é) que,
de modo / maneira /
forma / sorte que
• Só dous membros
• Non se disgregan se
perden o nexo
• Significado:
causa-efecto ou
explicación-deducción
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
XUSTAPOSTAS
• Enlaces adverbiais
tónicos: por (o) tanto, por
conseguinte, en
consecuencia, pois, así,
así pois, deste/a modo /
maneira / forma / sorte
• Inmovilizados (xén. e nº)
• Concorren con CC pero
non se coordenan a eles
• Funcionan como Mod Or
8
Exemplos de Sub consecutivas
Isa era tan vergoñenta
que non se atrevía a falar comigo
Garzón presionouno tanto
que acabou confesando
Recibo tantos correos agradabeis
que podo soportar doadamente
algún desagradábel
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
9
Exemplos de Sub consecutivas
Hai tal vixianza
que a fuga resulta imposíbel
A vixianza é tal
que a fuga resulta imposíbel
De tal modo me falou Iria
que non souben que responderlle
Vixía os exames de tal maneira
que non se pode copiar
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
10
Exemplos de Sub consecutivas
Miraba a seu pai cuns
ollos que o derretía
Había unha de xente
que non cabía unha agulla
Teu fillo é dun chorón
que no hai quen o ature
Mari Pili sae con cada macarra
que ela verá o que fai
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
11
Consecutivas elípticas
O significado consecutivo pódese
acadar sen intensificador
Leva a chaqueta, que dá pena
(‘Lévaa moi sucia’)
Adxectiva
especificativa
Leva a chaqueta que dá pena
(…e non a outra, que lle senta mellor)
Ás veces, a curva tonal adquire valor diacrítico
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
12
Análise dunha Sub consecutiva
Ía tanta calor que
Sabela
púxose
tanta calor que
Sabela
púxose moi colorada
moi colorada
N
SN CD
SV P
O
N
N
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
Sub consecutiva CAdx
S Adx Det (cuantificador)
SN CD
13
Análise de una Coord consecutiva
Non ía vento así que non puideron desplegar as velas
Neg N
CD
Neg
N
(Perífr. V modal)
SV P
SV P
O1 (impersoal)
CD
Nexo
O2
consecutivo
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
O Composta
14
Análise dunha Xust consecutiva
Nota para lectores
no xiennenses:
En Xaén (España),
cando o cercano monte
de Xabalcuz aparece
cuberto con nubes,
dise: Cando Xabalcuz
tén monteira, chove
aínda que Deus non
queira.
Xabalcuz tén monteira; polo tanto, chove seguro
N
N
SN CD
SV P
SN S
N
Mod Or
SV P
O2 (impersonal)
O1
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
CC
O Compuesta
15
Consecutivas estereotipadas
A proximidade das subordinadas consecutivas co
superlativo fai que se usen con frecuencia en
expresións fosilizadas que denotan esaxeración
Vai un frío que te conxelas
Dá tanto medo que se te conxela o sangue
nas veas
A miúdo úsanse con intención humorística
Eres tan tonto que te vas á vendima e te
levas uvas de postre
Eres tan feo que o xinecólogo pediu perdón á
túa familia
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
16
Autor
Alfonso Sancho Rodríguez
[email protected]
//personal.telefonica.terra.es/web/apuntesasr
Adaptación ao galego
Efrén Vázquez
[email protected]
www.trompiletras.com www.trompiletrasgalegas.net
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
17
Slide 12
Construccións consecutivas
O significado consecutivo pódese
expresar na O complexa, na O
composta e, mesmo, en estructuras
superiores á O
É relacional: ‘efecto’ dunha causa;
análogo, por tanto aos significados
causais, finais, condicionais e
concesivos
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
1
Expresión da consecuencia
Consecuencia
ORACIÓN
SIMPLE
ORACIÓN
COMPLEXA
ORACIÓN
COMPOSTA
UNIDADES
SUPRAORACIONAIS
Subordinadas consecutivas
Coordinadas consecutivas e
xustapostas de significado consecutivo
Marcadores do discurso con significado consecutivo
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
2
Significado das consecutivas
Éa
inversión
dunha
causal
Unha Sub causal expresa a causa
do que ocorre na principal
Una Sub consecutiva expresa o
efecto do que ocorre na principal
Miguel Anxo ponse colorado porque Xiana mírao moito
Causa na
subordinada
Efecto na
subordinada
Xiana mírao tanto que se pon colorado
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
3
Significado da Sub consecutiva
A subordinada consecutiva é unha
das posibles estructuras para
expresar o significado superlativo
tan
alta
que chega aoalta
ceo
extraordinariamente
Beatriz é moi
altísima
alta
alta
de abondo
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
4
Significado consecutivo no texto
Habemos ter en conta, en primeiro lugar, os moitos riscos
que está a supor para a propia persoa o uso do tabaco (…).
Non menos importantes son os danos sanitarios e mailas
molestias que os fumadores producen aos que están a carón
seu (…).
Outros factores que hai que considerar son os económicos: os custos que á
Seguridade Social están a ocasionar os
fumadores (…).
En consecuencia, existen motivos de toda clase para
xustificar as leis antitabaco que o Ministerio de Sanidade vén
de promulgar recentemente.
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
5
Estructuras consecutivas na O
Teño sono,
conque apaga
a luz
Ríase tanto que se
lle desencaixou a
mandíbula
Hoxe é venres;
polo tanto, dáme
os cinco euros
A calor era tal
que a respiración
resultaba difícil
O compostas
O Complexas
Sen intensificador
Con intensificador
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
6
Coordenadas / xustapostas
Nexo: • átono, • dependente
foneticamente, • posición fixa
Coordenación
Vai frío, conque ponte o anorak
Xustaposición
Mañá é festa; polo tanto, non haberá clase
Enlace adverbial: • tónico, • independente e
aillado foneticamente, • posición libre
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
7
Consecutivas na O composta
COORDENADAS
• Nexos átonos: logo,
conque, así (é) que,
de modo / maneira /
forma / sorte que
• Só dous membros
• Non se disgregan se
perden o nexo
• Significado:
causa-efecto ou
explicación-deducción
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
XUSTAPOSTAS
• Enlaces adverbiais
tónicos: por (o) tanto, por
conseguinte, en
consecuencia, pois, así,
así pois, deste/a modo /
maneira / forma / sorte
• Inmovilizados (xén. e nº)
• Concorren con CC pero
non se coordenan a eles
• Funcionan como Mod Or
8
Exemplos de Sub consecutivas
Isa era tan vergoñenta
que non se atrevía a falar comigo
Garzón presionouno tanto
que acabou confesando
Recibo tantos correos agradabeis
que podo soportar doadamente
algún desagradábel
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
9
Exemplos de Sub consecutivas
Hai tal vixianza
que a fuga resulta imposíbel
A vixianza é tal
que a fuga resulta imposíbel
De tal modo me falou Iria
que non souben que responderlle
Vixía os exames de tal maneira
que non se pode copiar
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
10
Exemplos de Sub consecutivas
Miraba a seu pai cuns
ollos que o derretía
Había unha de xente
que non cabía unha agulla
Teu fillo é dun chorón
que no hai quen o ature
Mari Pili sae con cada macarra
que ela verá o que fai
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
11
Consecutivas elípticas
O significado consecutivo pódese
acadar sen intensificador
Leva a chaqueta, que dá pena
(‘Lévaa moi sucia’)
Adxectiva
especificativa
Leva a chaqueta que dá pena
(…e non a outra, que lle senta mellor)
Ás veces, a curva tonal adquire valor diacrítico
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
12
Análise dunha Sub consecutiva
Ía tanta calor que
Sabela
púxose
tanta calor que
Sabela
púxose moi colorada
moi colorada
N
SN CD
SV P
O
N
N
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
Sub consecutiva CAdx
S Adx Det (cuantificador)
SN CD
13
Análise de una Coord consecutiva
Non ía vento así que non puideron desplegar as velas
Neg N
CD
Neg
N
(Perífr. V modal)
SV P
SV P
O1 (impersoal)
CD
Nexo
O2
consecutivo
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
O Composta
14
Análise dunha Xust consecutiva
Nota para lectores
no xiennenses:
En Xaén (España),
cando o cercano monte
de Xabalcuz aparece
cuberto con nubes,
dise: Cando Xabalcuz
tén monteira, chove
aínda que Deus non
queira.
Xabalcuz tén monteira; polo tanto, chove seguro
N
N
SN CD
SV P
SN S
N
Mod Or
SV P
O2 (impersonal)
O1
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
CC
O Compuesta
15
Consecutivas estereotipadas
A proximidade das subordinadas consecutivas co
superlativo fai que se usen con frecuencia en
expresións fosilizadas que denotan esaxeración
Vai un frío que te conxelas
Dá tanto medo que se te conxela o sangue
nas veas
A miúdo úsanse con intención humorística
Eres tan tonto que te vas á vendima e te
levas uvas de postre
Eres tan feo que o xinecólogo pediu perdón á
túa familia
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
16
Autor
Alfonso Sancho Rodríguez
[email protected]
//personal.telefonica.terra.es/web/apuntesasr
Adaptación ao galego
Efrén Vázquez
[email protected]
www.trompiletras.com www.trompiletrasgalegas.net
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
17
Slide 13
Construccións consecutivas
O significado consecutivo pódese
expresar na O complexa, na O
composta e, mesmo, en estructuras
superiores á O
É relacional: ‘efecto’ dunha causa;
análogo, por tanto aos significados
causais, finais, condicionais e
concesivos
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
1
Expresión da consecuencia
Consecuencia
ORACIÓN
SIMPLE
ORACIÓN
COMPLEXA
ORACIÓN
COMPOSTA
UNIDADES
SUPRAORACIONAIS
Subordinadas consecutivas
Coordinadas consecutivas e
xustapostas de significado consecutivo
Marcadores do discurso con significado consecutivo
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
2
Significado das consecutivas
Éa
inversión
dunha
causal
Unha Sub causal expresa a causa
do que ocorre na principal
Una Sub consecutiva expresa o
efecto do que ocorre na principal
Miguel Anxo ponse colorado porque Xiana mírao moito
Causa na
subordinada
Efecto na
subordinada
Xiana mírao tanto que se pon colorado
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
3
Significado da Sub consecutiva
A subordinada consecutiva é unha
das posibles estructuras para
expresar o significado superlativo
tan
alta
que chega aoalta
ceo
extraordinariamente
Beatriz é moi
altísima
alta
alta
de abondo
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
4
Significado consecutivo no texto
Habemos ter en conta, en primeiro lugar, os moitos riscos
que está a supor para a propia persoa o uso do tabaco (…).
Non menos importantes son os danos sanitarios e mailas
molestias que os fumadores producen aos que están a carón
seu (…).
Outros factores que hai que considerar son os económicos: os custos que á
Seguridade Social están a ocasionar os
fumadores (…).
En consecuencia, existen motivos de toda clase para
xustificar as leis antitabaco que o Ministerio de Sanidade vén
de promulgar recentemente.
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
5
Estructuras consecutivas na O
Teño sono,
conque apaga
a luz
Ríase tanto que se
lle desencaixou a
mandíbula
Hoxe é venres;
polo tanto, dáme
os cinco euros
A calor era tal
que a respiración
resultaba difícil
O compostas
O Complexas
Sen intensificador
Con intensificador
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
6
Coordenadas / xustapostas
Nexo: • átono, • dependente
foneticamente, • posición fixa
Coordenación
Vai frío, conque ponte o anorak
Xustaposición
Mañá é festa; polo tanto, non haberá clase
Enlace adverbial: • tónico, • independente e
aillado foneticamente, • posición libre
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
7
Consecutivas na O composta
COORDENADAS
• Nexos átonos: logo,
conque, así (é) que,
de modo / maneira /
forma / sorte que
• Só dous membros
• Non se disgregan se
perden o nexo
• Significado:
causa-efecto ou
explicación-deducción
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
XUSTAPOSTAS
• Enlaces adverbiais
tónicos: por (o) tanto, por
conseguinte, en
consecuencia, pois, así,
así pois, deste/a modo /
maneira / forma / sorte
• Inmovilizados (xén. e nº)
• Concorren con CC pero
non se coordenan a eles
• Funcionan como Mod Or
8
Exemplos de Sub consecutivas
Isa era tan vergoñenta
que non se atrevía a falar comigo
Garzón presionouno tanto
que acabou confesando
Recibo tantos correos agradabeis
que podo soportar doadamente
algún desagradábel
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
9
Exemplos de Sub consecutivas
Hai tal vixianza
que a fuga resulta imposíbel
A vixianza é tal
que a fuga resulta imposíbel
De tal modo me falou Iria
que non souben que responderlle
Vixía os exames de tal maneira
que non se pode copiar
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
10
Exemplos de Sub consecutivas
Miraba a seu pai cuns
ollos que o derretía
Había unha de xente
que non cabía unha agulla
Teu fillo é dun chorón
que no hai quen o ature
Mari Pili sae con cada macarra
que ela verá o que fai
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
11
Consecutivas elípticas
O significado consecutivo pódese
acadar sen intensificador
Leva a chaqueta, que dá pena
(‘Lévaa moi sucia’)
Adxectiva
especificativa
Leva a chaqueta que dá pena
(…e non a outra, que lle senta mellor)
Ás veces, a curva tonal adquire valor diacrítico
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
12
Análise dunha Sub consecutiva
Ía tanta calor que
Sabela
púxose
tanta calor que
Sabela
púxose moi colorada
moi colorada
N
SN CD
SV P
O
N
N
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
Sub consecutiva CAdx
S Adx Det (cuantificador)
SN CD
13
Análise de una Coord consecutiva
Non ía vento así que non puideron desplegar as velas
Neg N
CD
Neg
N
(Perífr. V modal)
SV P
SV P
O1 (impersoal)
CD
Nexo
O2
consecutivo
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
O Composta
14
Análise dunha Xust consecutiva
Nota para lectores
no xiennenses:
En Xaén (España),
cando o cercano monte
de Xabalcuz aparece
cuberto con nubes,
dise: Cando Xabalcuz
tén monteira, chove
aínda que Deus non
queira.
Xabalcuz tén monteira; polo tanto, chove seguro
N
N
SN CD
SV P
SN S
N
Mod Or
SV P
O2 (impersonal)
O1
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
CC
O Compuesta
15
Consecutivas estereotipadas
A proximidade das subordinadas consecutivas co
superlativo fai que se usen con frecuencia en
expresións fosilizadas que denotan esaxeración
Vai un frío que te conxelas
Dá tanto medo que se te conxela o sangue
nas veas
A miúdo úsanse con intención humorística
Eres tan tonto que te vas á vendima e te
levas uvas de postre
Eres tan feo que o xinecólogo pediu perdón á
túa familia
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
16
Autor
Alfonso Sancho Rodríguez
[email protected]
//personal.telefonica.terra.es/web/apuntesasr
Adaptación ao galego
Efrén Vázquez
[email protected]
www.trompiletras.com www.trompiletrasgalegas.net
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
17
Slide 14
Construccións consecutivas
O significado consecutivo pódese
expresar na O complexa, na O
composta e, mesmo, en estructuras
superiores á O
É relacional: ‘efecto’ dunha causa;
análogo, por tanto aos significados
causais, finais, condicionais e
concesivos
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
1
Expresión da consecuencia
Consecuencia
ORACIÓN
SIMPLE
ORACIÓN
COMPLEXA
ORACIÓN
COMPOSTA
UNIDADES
SUPRAORACIONAIS
Subordinadas consecutivas
Coordinadas consecutivas e
xustapostas de significado consecutivo
Marcadores do discurso con significado consecutivo
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
2
Significado das consecutivas
Éa
inversión
dunha
causal
Unha Sub causal expresa a causa
do que ocorre na principal
Una Sub consecutiva expresa o
efecto do que ocorre na principal
Miguel Anxo ponse colorado porque Xiana mírao moito
Causa na
subordinada
Efecto na
subordinada
Xiana mírao tanto que se pon colorado
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
3
Significado da Sub consecutiva
A subordinada consecutiva é unha
das posibles estructuras para
expresar o significado superlativo
tan
alta
que chega aoalta
ceo
extraordinariamente
Beatriz é moi
altísima
alta
alta
de abondo
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
4
Significado consecutivo no texto
Habemos ter en conta, en primeiro lugar, os moitos riscos
que está a supor para a propia persoa o uso do tabaco (…).
Non menos importantes son os danos sanitarios e mailas
molestias que os fumadores producen aos que están a carón
seu (…).
Outros factores que hai que considerar son os económicos: os custos que á
Seguridade Social están a ocasionar os
fumadores (…).
En consecuencia, existen motivos de toda clase para
xustificar as leis antitabaco que o Ministerio de Sanidade vén
de promulgar recentemente.
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
5
Estructuras consecutivas na O
Teño sono,
conque apaga
a luz
Ríase tanto que se
lle desencaixou a
mandíbula
Hoxe é venres;
polo tanto, dáme
os cinco euros
A calor era tal
que a respiración
resultaba difícil
O compostas
O Complexas
Sen intensificador
Con intensificador
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
6
Coordenadas / xustapostas
Nexo: • átono, • dependente
foneticamente, • posición fixa
Coordenación
Vai frío, conque ponte o anorak
Xustaposición
Mañá é festa; polo tanto, non haberá clase
Enlace adverbial: • tónico, • independente e
aillado foneticamente, • posición libre
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
7
Consecutivas na O composta
COORDENADAS
• Nexos átonos: logo,
conque, así (é) que,
de modo / maneira /
forma / sorte que
• Só dous membros
• Non se disgregan se
perden o nexo
• Significado:
causa-efecto ou
explicación-deducción
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
XUSTAPOSTAS
• Enlaces adverbiais
tónicos: por (o) tanto, por
conseguinte, en
consecuencia, pois, así,
así pois, deste/a modo /
maneira / forma / sorte
• Inmovilizados (xén. e nº)
• Concorren con CC pero
non se coordenan a eles
• Funcionan como Mod Or
8
Exemplos de Sub consecutivas
Isa era tan vergoñenta
que non se atrevía a falar comigo
Garzón presionouno tanto
que acabou confesando
Recibo tantos correos agradabeis
que podo soportar doadamente
algún desagradábel
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
9
Exemplos de Sub consecutivas
Hai tal vixianza
que a fuga resulta imposíbel
A vixianza é tal
que a fuga resulta imposíbel
De tal modo me falou Iria
que non souben que responderlle
Vixía os exames de tal maneira
que non se pode copiar
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
10
Exemplos de Sub consecutivas
Miraba a seu pai cuns
ollos que o derretía
Había unha de xente
que non cabía unha agulla
Teu fillo é dun chorón
que no hai quen o ature
Mari Pili sae con cada macarra
que ela verá o que fai
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
11
Consecutivas elípticas
O significado consecutivo pódese
acadar sen intensificador
Leva a chaqueta, que dá pena
(‘Lévaa moi sucia’)
Adxectiva
especificativa
Leva a chaqueta que dá pena
(…e non a outra, que lle senta mellor)
Ás veces, a curva tonal adquire valor diacrítico
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
12
Análise dunha Sub consecutiva
Ía tanta calor que
Sabela
púxose
tanta calor que
Sabela
púxose moi colorada
moi colorada
N
SN CD
SV P
O
N
N
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
Sub consecutiva CAdx
S Adx Det (cuantificador)
SN CD
13
Análise de una Coord consecutiva
Non ía vento así que non puideron desplegar as velas
Neg N
CD
Neg
N
(Perífr. V modal)
SV P
SV P
O1 (impersoal)
CD
Nexo
O2
consecutivo
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
O Composta
14
Análise dunha Xust consecutiva
Nota para lectores
no xiennenses:
En Xaén (España),
cando o cercano monte
de Xabalcuz aparece
cuberto con nubes,
dise: Cando Xabalcuz
tén monteira, chove
aínda que Deus non
queira.
Xabalcuz tén monteira; polo tanto, chove seguro
N
N
SN CD
SV P
SN S
N
Mod Or
SV P
O2 (impersonal)
O1
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
CC
O Compuesta
15
Consecutivas estereotipadas
A proximidade das subordinadas consecutivas co
superlativo fai que se usen con frecuencia en
expresións fosilizadas que denotan esaxeración
Vai un frío que te conxelas
Dá tanto medo que se te conxela o sangue
nas veas
A miúdo úsanse con intención humorística
Eres tan tonto que te vas á vendima e te
levas uvas de postre
Eres tan feo que o xinecólogo pediu perdón á
túa familia
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
16
Autor
Alfonso Sancho Rodríguez
[email protected]
//personal.telefonica.terra.es/web/apuntesasr
Adaptación ao galego
Efrén Vázquez
[email protected]
www.trompiletras.com www.trompiletrasgalegas.net
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
17
Slide 15
Construccións consecutivas
O significado consecutivo pódese
expresar na O complexa, na O
composta e, mesmo, en estructuras
superiores á O
É relacional: ‘efecto’ dunha causa;
análogo, por tanto aos significados
causais, finais, condicionais e
concesivos
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
1
Expresión da consecuencia
Consecuencia
ORACIÓN
SIMPLE
ORACIÓN
COMPLEXA
ORACIÓN
COMPOSTA
UNIDADES
SUPRAORACIONAIS
Subordinadas consecutivas
Coordinadas consecutivas e
xustapostas de significado consecutivo
Marcadores do discurso con significado consecutivo
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
2
Significado das consecutivas
Éa
inversión
dunha
causal
Unha Sub causal expresa a causa
do que ocorre na principal
Una Sub consecutiva expresa o
efecto do que ocorre na principal
Miguel Anxo ponse colorado porque Xiana mírao moito
Causa na
subordinada
Efecto na
subordinada
Xiana mírao tanto que se pon colorado
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
3
Significado da Sub consecutiva
A subordinada consecutiva é unha
das posibles estructuras para
expresar o significado superlativo
tan
alta
que chega aoalta
ceo
extraordinariamente
Beatriz é moi
altísima
alta
alta
de abondo
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
4
Significado consecutivo no texto
Habemos ter en conta, en primeiro lugar, os moitos riscos
que está a supor para a propia persoa o uso do tabaco (…).
Non menos importantes son os danos sanitarios e mailas
molestias que os fumadores producen aos que están a carón
seu (…).
Outros factores que hai que considerar son os económicos: os custos que á
Seguridade Social están a ocasionar os
fumadores (…).
En consecuencia, existen motivos de toda clase para
xustificar as leis antitabaco que o Ministerio de Sanidade vén
de promulgar recentemente.
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
5
Estructuras consecutivas na O
Teño sono,
conque apaga
a luz
Ríase tanto que se
lle desencaixou a
mandíbula
Hoxe é venres;
polo tanto, dáme
os cinco euros
A calor era tal
que a respiración
resultaba difícil
O compostas
O Complexas
Sen intensificador
Con intensificador
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
6
Coordenadas / xustapostas
Nexo: • átono, • dependente
foneticamente, • posición fixa
Coordenación
Vai frío, conque ponte o anorak
Xustaposición
Mañá é festa; polo tanto, non haberá clase
Enlace adverbial: • tónico, • independente e
aillado foneticamente, • posición libre
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
7
Consecutivas na O composta
COORDENADAS
• Nexos átonos: logo,
conque, así (é) que,
de modo / maneira /
forma / sorte que
• Só dous membros
• Non se disgregan se
perden o nexo
• Significado:
causa-efecto ou
explicación-deducción
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
XUSTAPOSTAS
• Enlaces adverbiais
tónicos: por (o) tanto, por
conseguinte, en
consecuencia, pois, así,
así pois, deste/a modo /
maneira / forma / sorte
• Inmovilizados (xén. e nº)
• Concorren con CC pero
non se coordenan a eles
• Funcionan como Mod Or
8
Exemplos de Sub consecutivas
Isa era tan vergoñenta
que non se atrevía a falar comigo
Garzón presionouno tanto
que acabou confesando
Recibo tantos correos agradabeis
que podo soportar doadamente
algún desagradábel
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
9
Exemplos de Sub consecutivas
Hai tal vixianza
que a fuga resulta imposíbel
A vixianza é tal
que a fuga resulta imposíbel
De tal modo me falou Iria
que non souben que responderlle
Vixía os exames de tal maneira
que non se pode copiar
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
10
Exemplos de Sub consecutivas
Miraba a seu pai cuns
ollos que o derretía
Había unha de xente
que non cabía unha agulla
Teu fillo é dun chorón
que no hai quen o ature
Mari Pili sae con cada macarra
que ela verá o que fai
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
11
Consecutivas elípticas
O significado consecutivo pódese
acadar sen intensificador
Leva a chaqueta, que dá pena
(‘Lévaa moi sucia’)
Adxectiva
especificativa
Leva a chaqueta que dá pena
(…e non a outra, que lle senta mellor)
Ás veces, a curva tonal adquire valor diacrítico
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
12
Análise dunha Sub consecutiva
Ía tanta calor que
Sabela
púxose
tanta calor que
Sabela
púxose moi colorada
moi colorada
N
SN CD
SV P
O
N
N
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
Sub consecutiva CAdx
S Adx Det (cuantificador)
SN CD
13
Análise de una Coord consecutiva
Non ía vento así que non puideron desplegar as velas
Neg N
CD
Neg
N
(Perífr. V modal)
SV P
SV P
O1 (impersoal)
CD
Nexo
O2
consecutivo
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
O Composta
14
Análise dunha Xust consecutiva
Nota para lectores
no xiennenses:
En Xaén (España),
cando o cercano monte
de Xabalcuz aparece
cuberto con nubes,
dise: Cando Xabalcuz
tén monteira, chove
aínda que Deus non
queira.
Xabalcuz tén monteira; polo tanto, chove seguro
N
N
SN CD
SV P
SN S
N
Mod Or
SV P
O2 (impersonal)
O1
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
CC
O Compuesta
15
Consecutivas estereotipadas
A proximidade das subordinadas consecutivas co
superlativo fai que se usen con frecuencia en
expresións fosilizadas que denotan esaxeración
Vai un frío que te conxelas
Dá tanto medo que se te conxela o sangue
nas veas
A miúdo úsanse con intención humorística
Eres tan tonto que te vas á vendima e te
levas uvas de postre
Eres tan feo que o xinecólogo pediu perdón á
túa familia
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
16
Autor
Alfonso Sancho Rodríguez
[email protected]
//personal.telefonica.terra.es/web/apuntesasr
Adaptación ao galego
Efrén Vázquez
[email protected]
www.trompiletras.com www.trompiletrasgalegas.net
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
17
Slide 16
Construccións consecutivas
O significado consecutivo pódese
expresar na O complexa, na O
composta e, mesmo, en estructuras
superiores á O
É relacional: ‘efecto’ dunha causa;
análogo, por tanto aos significados
causais, finais, condicionais e
concesivos
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
1
Expresión da consecuencia
Consecuencia
ORACIÓN
SIMPLE
ORACIÓN
COMPLEXA
ORACIÓN
COMPOSTA
UNIDADES
SUPRAORACIONAIS
Subordinadas consecutivas
Coordinadas consecutivas e
xustapostas de significado consecutivo
Marcadores do discurso con significado consecutivo
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
2
Significado das consecutivas
Éa
inversión
dunha
causal
Unha Sub causal expresa a causa
do que ocorre na principal
Una Sub consecutiva expresa o
efecto do que ocorre na principal
Miguel Anxo ponse colorado porque Xiana mírao moito
Causa na
subordinada
Efecto na
subordinada
Xiana mírao tanto que se pon colorado
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
3
Significado da Sub consecutiva
A subordinada consecutiva é unha
das posibles estructuras para
expresar o significado superlativo
tan
alta
que chega aoalta
ceo
extraordinariamente
Beatriz é moi
altísima
alta
alta
de abondo
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
4
Significado consecutivo no texto
Habemos ter en conta, en primeiro lugar, os moitos riscos
que está a supor para a propia persoa o uso do tabaco (…).
Non menos importantes son os danos sanitarios e mailas
molestias que os fumadores producen aos que están a carón
seu (…).
Outros factores que hai que considerar son os económicos: os custos que á
Seguridade Social están a ocasionar os
fumadores (…).
En consecuencia, existen motivos de toda clase para
xustificar as leis antitabaco que o Ministerio de Sanidade vén
de promulgar recentemente.
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
5
Estructuras consecutivas na O
Teño sono,
conque apaga
a luz
Ríase tanto que se
lle desencaixou a
mandíbula
Hoxe é venres;
polo tanto, dáme
os cinco euros
A calor era tal
que a respiración
resultaba difícil
O compostas
O Complexas
Sen intensificador
Con intensificador
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
6
Coordenadas / xustapostas
Nexo: • átono, • dependente
foneticamente, • posición fixa
Coordenación
Vai frío, conque ponte o anorak
Xustaposición
Mañá é festa; polo tanto, non haberá clase
Enlace adverbial: • tónico, • independente e
aillado foneticamente, • posición libre
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
7
Consecutivas na O composta
COORDENADAS
• Nexos átonos: logo,
conque, así (é) que,
de modo / maneira /
forma / sorte que
• Só dous membros
• Non se disgregan se
perden o nexo
• Significado:
causa-efecto ou
explicación-deducción
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
XUSTAPOSTAS
• Enlaces adverbiais
tónicos: por (o) tanto, por
conseguinte, en
consecuencia, pois, así,
así pois, deste/a modo /
maneira / forma / sorte
• Inmovilizados (xén. e nº)
• Concorren con CC pero
non se coordenan a eles
• Funcionan como Mod Or
8
Exemplos de Sub consecutivas
Isa era tan vergoñenta
que non se atrevía a falar comigo
Garzón presionouno tanto
que acabou confesando
Recibo tantos correos agradabeis
que podo soportar doadamente
algún desagradábel
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
9
Exemplos de Sub consecutivas
Hai tal vixianza
que a fuga resulta imposíbel
A vixianza é tal
que a fuga resulta imposíbel
De tal modo me falou Iria
que non souben que responderlle
Vixía os exames de tal maneira
que non se pode copiar
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
10
Exemplos de Sub consecutivas
Miraba a seu pai cuns
ollos que o derretía
Había unha de xente
que non cabía unha agulla
Teu fillo é dun chorón
que no hai quen o ature
Mari Pili sae con cada macarra
que ela verá o que fai
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
11
Consecutivas elípticas
O significado consecutivo pódese
acadar sen intensificador
Leva a chaqueta, que dá pena
(‘Lévaa moi sucia’)
Adxectiva
especificativa
Leva a chaqueta que dá pena
(…e non a outra, que lle senta mellor)
Ás veces, a curva tonal adquire valor diacrítico
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
12
Análise dunha Sub consecutiva
Ía tanta calor que
Sabela
púxose
tanta calor que
Sabela
púxose moi colorada
moi colorada
N
SN CD
SV P
O
N
N
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
Sub consecutiva CAdx
S Adx Det (cuantificador)
SN CD
13
Análise de una Coord consecutiva
Non ía vento así que non puideron desplegar as velas
Neg N
CD
Neg
N
(Perífr. V modal)
SV P
SV P
O1 (impersoal)
CD
Nexo
O2
consecutivo
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
O Composta
14
Análise dunha Xust consecutiva
Nota para lectores
no xiennenses:
En Xaén (España),
cando o cercano monte
de Xabalcuz aparece
cuberto con nubes,
dise: Cando Xabalcuz
tén monteira, chove
aínda que Deus non
queira.
Xabalcuz tén monteira; polo tanto, chove seguro
N
N
SN CD
SV P
SN S
N
Mod Or
SV P
O2 (impersonal)
O1
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
CC
O Compuesta
15
Consecutivas estereotipadas
A proximidade das subordinadas consecutivas co
superlativo fai que se usen con frecuencia en
expresións fosilizadas que denotan esaxeración
Vai un frío que te conxelas
Dá tanto medo que se te conxela o sangue
nas veas
A miúdo úsanse con intención humorística
Eres tan tonto que te vas á vendima e te
levas uvas de postre
Eres tan feo que o xinecólogo pediu perdón á
túa familia
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
16
Autor
Alfonso Sancho Rodríguez
[email protected]
//personal.telefonica.terra.es/web/apuntesasr
Adaptación ao galego
Efrén Vázquez
[email protected]
www.trompiletras.com www.trompiletrasgalegas.net
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
17
Slide 17
Construccións consecutivas
O significado consecutivo pódese
expresar na O complexa, na O
composta e, mesmo, en estructuras
superiores á O
É relacional: ‘efecto’ dunha causa;
análogo, por tanto aos significados
causais, finais, condicionais e
concesivos
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
1
Expresión da consecuencia
Consecuencia
ORACIÓN
SIMPLE
ORACIÓN
COMPLEXA
ORACIÓN
COMPOSTA
UNIDADES
SUPRAORACIONAIS
Subordinadas consecutivas
Coordinadas consecutivas e
xustapostas de significado consecutivo
Marcadores do discurso con significado consecutivo
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
2
Significado das consecutivas
Éa
inversión
dunha
causal
Unha Sub causal expresa a causa
do que ocorre na principal
Una Sub consecutiva expresa o
efecto do que ocorre na principal
Miguel Anxo ponse colorado porque Xiana mírao moito
Causa na
subordinada
Efecto na
subordinada
Xiana mírao tanto que se pon colorado
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
3
Significado da Sub consecutiva
A subordinada consecutiva é unha
das posibles estructuras para
expresar o significado superlativo
tan
alta
que chega aoalta
ceo
extraordinariamente
Beatriz é moi
altísima
alta
alta
de abondo
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
4
Significado consecutivo no texto
Habemos ter en conta, en primeiro lugar, os moitos riscos
que está a supor para a propia persoa o uso do tabaco (…).
Non menos importantes son os danos sanitarios e mailas
molestias que os fumadores producen aos que están a carón
seu (…).
Outros factores que hai que considerar son os económicos: os custos que á
Seguridade Social están a ocasionar os
fumadores (…).
En consecuencia, existen motivos de toda clase para
xustificar as leis antitabaco que o Ministerio de Sanidade vén
de promulgar recentemente.
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
5
Estructuras consecutivas na O
Teño sono,
conque apaga
a luz
Ríase tanto que se
lle desencaixou a
mandíbula
Hoxe é venres;
polo tanto, dáme
os cinco euros
A calor era tal
que a respiración
resultaba difícil
O compostas
O Complexas
Sen intensificador
Con intensificador
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
6
Coordenadas / xustapostas
Nexo: • átono, • dependente
foneticamente, • posición fixa
Coordenación
Vai frío, conque ponte o anorak
Xustaposición
Mañá é festa; polo tanto, non haberá clase
Enlace adverbial: • tónico, • independente e
aillado foneticamente, • posición libre
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
7
Consecutivas na O composta
COORDENADAS
• Nexos átonos: logo,
conque, así (é) que,
de modo / maneira /
forma / sorte que
• Só dous membros
• Non se disgregan se
perden o nexo
• Significado:
causa-efecto ou
explicación-deducción
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
XUSTAPOSTAS
• Enlaces adverbiais
tónicos: por (o) tanto, por
conseguinte, en
consecuencia, pois, así,
así pois, deste/a modo /
maneira / forma / sorte
• Inmovilizados (xén. e nº)
• Concorren con CC pero
non se coordenan a eles
• Funcionan como Mod Or
8
Exemplos de Sub consecutivas
Isa era tan vergoñenta
que non se atrevía a falar comigo
Garzón presionouno tanto
que acabou confesando
Recibo tantos correos agradabeis
que podo soportar doadamente
algún desagradábel
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
9
Exemplos de Sub consecutivas
Hai tal vixianza
que a fuga resulta imposíbel
A vixianza é tal
que a fuga resulta imposíbel
De tal modo me falou Iria
que non souben que responderlle
Vixía os exames de tal maneira
que non se pode copiar
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
10
Exemplos de Sub consecutivas
Miraba a seu pai cuns
ollos que o derretía
Había unha de xente
que non cabía unha agulla
Teu fillo é dun chorón
que no hai quen o ature
Mari Pili sae con cada macarra
que ela verá o que fai
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
11
Consecutivas elípticas
O significado consecutivo pódese
acadar sen intensificador
Leva a chaqueta, que dá pena
(‘Lévaa moi sucia’)
Adxectiva
especificativa
Leva a chaqueta que dá pena
(…e non a outra, que lle senta mellor)
Ás veces, a curva tonal adquire valor diacrítico
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
12
Análise dunha Sub consecutiva
Ía tanta calor que
Sabela
púxose
tanta calor que
Sabela
púxose moi colorada
moi colorada
N
SN CD
SV P
O
N
N
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
Sub consecutiva CAdx
S Adx Det (cuantificador)
SN CD
13
Análise de una Coord consecutiva
Non ía vento así que non puideron desplegar as velas
Neg N
CD
Neg
N
(Perífr. V modal)
SV P
SV P
O1 (impersoal)
CD
Nexo
O2
consecutivo
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
O Composta
14
Análise dunha Xust consecutiva
Nota para lectores
no xiennenses:
En Xaén (España),
cando o cercano monte
de Xabalcuz aparece
cuberto con nubes,
dise: Cando Xabalcuz
tén monteira, chove
aínda que Deus non
queira.
Xabalcuz tén monteira; polo tanto, chove seguro
N
N
SN CD
SV P
SN S
N
Mod Or
SV P
O2 (impersonal)
O1
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
CC
O Compuesta
15
Consecutivas estereotipadas
A proximidade das subordinadas consecutivas co
superlativo fai que se usen con frecuencia en
expresións fosilizadas que denotan esaxeración
Vai un frío que te conxelas
Dá tanto medo que se te conxela o sangue
nas veas
A miúdo úsanse con intención humorística
Eres tan tonto que te vas á vendima e te
levas uvas de postre
Eres tan feo que o xinecólogo pediu perdón á
túa familia
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
16
Autor
Alfonso Sancho Rodríguez
[email protected]
//personal.telefonica.terra.es/web/apuntesasr
Adaptación ao galego
Efrén Vázquez
[email protected]
www.trompiletras.com www.trompiletrasgalegas.net
Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
17