GENEL BİLGİLER



Van sahip olduğu 19.069 km² yüzölçümü ile Türkiye topraklarının %2,5' unu oluşturur. Yüzölçümü bakımından Türkiye'nin 6. büyük ilidir.



Toplam Nüfusu: Nüfusun 567.425 i Şehirlerde, yaşamakta olup, toplam nüfus 1.035.418

kişidir.

467.993 ü Köylerde



İdari yapı olarak Merkez ilçe dâhil 12 ilçesi, 20 belediyesi, 84 mahallesi, 10 bucak merkezi ,576 köy ve 401 mezradan oluşan yerleşim birimine sahiptir.

İLÇE ADI

Başkale Çatak Erciş Gevaş Gürpınar Muradiye Özalp Merkez Bahçesaray Çaldıran Edremit Saray

TOPLAM 2009

61.355

24.875

158.795

29.612

40.807

51.562

73.569

451.133

17.684

65.304

24.442

23.172

1.022.310

2010

61.371

25.127

161.612

29.187

41.167

51.465

74.661

459.457

17.448

65.844

25.054

23.025

1.035.418

DEĞİŞİM

+ % 0,03 + % 1 + % 1,90 - % 1,5 + % 0,9 - % 0,02 + % 1,50 + % 1,85 + % 1,35 + % 0,8 + % 2,50 - % 0,64

+ % 1,29

ORGANİZE SANAYİ BÖLGELERİ

 Büyüklük :127 Hektar  Tamamı tahsis edilen Parsel Sayısı : 99 Adet  Üretime Tahsis edilen Parsel Sayısı : 62 Adet  Üretime Ara Vermiş Parsel Sayısı : 9 Adet  Deneme Üretiminde Parsel Sayısı : 9 Adet  İnşaatı Bitmiş Parsel Sayısı : 2 Adet  Kaba İnşaat Durumunda : 12 Adet  Proje aşamasında olan : 5 Adet

MERKEZ OSB İLAVE PARSEL 137-138

2011 yılında yapımına başlanacaktır. Yatırım programında 44 hektarlık alanın altyapı olarak, toplam 5.500.000 TL proje tutarı ile planlanmıştır.2013 yılında tamamlanması öngörülmektedir.

2010 yılı yatırım programında 44 hektar olarak ve 1.000.000 TL ödenekle yer almış ancak ihale süreci uzadığından ödenek kullanılmamıştır. 2011 yılı için 500.000 TL ödenek ayrılmıştır. 2011 yılı başında İmar Planları Onaylanmıştır. 7 Nisan 2011 tarihi itibarıyla ihale yapılmıştır.

VAN İLİNDEKİ KÜÇÜK SANAYİ SİTELERİ Sıra No 1 2 3 4 KSS ADI

Van Yeni Küçük Sanayi Sitesi Van Keresteciler Hızarcılar ve Marangozlar K.S.S. Özalp Küçük Sanayi Sitesi Erciş Küçük Sanayi Sitesi

5 6

Yeni Marangozlar Küçük Sanayi Sitesi Van Yeni Küçük Sanayi Sitesi 2. Bölüm

TOPLAM Kuruluş Yeri Başlama Tarihi

Merkez 1978

Bitiş Tarihi

1988 Merkez Özalp Erciş Merkez Merkez 1977 1990 1991 1995 1996 1987 1996 2001 2003 2004

Alanı (m 2 )

467.627

İşyeri Sayısı

380 61.000

10.233

219.000

197.160

169 50 184 215 372

1370

DEVAM EDEN KSS’LER ERCİŞ KSS (II.Bölüm) :

2005 yılında yapımına başlanmıştır. Yatırım programında 100 iş yeri altyapı olarak, toplam 9.485.000 TL proje tutarı ile planlanmıştır.2012 yılında tamamlanması planlanmaktadır.2011 yılı ödeneği 1000.000 TL dir.

ÇALDIRAN KSS :

2009 yılında yapımına başlanmıştır. Yatırım programında 79 iş yeri altyapı olarak, toplam 7.417.000 TL proje tutarı ile planlanmıştır.2013 yılında tamamlanması planlanmaktadır.2011 yılı ödeneği 1000.000 TL dir.

GEVAŞ KSS :

2009 yılında yapımına başlanmıştır. Yatırım programında 60 iş yeri altyapı olarak, toplam 4.050.000 TL proje tutarı ile planlanmıştır.2014 yılında tamamlanması planlanmaktadır.2011 yılı ödeneği 629.000 TL dir.

TİCARET VE SANAYİ ODALARI

İlimizde Van ve Erciş’te olmak üzere toplam 2 adet Ticaret ve Sanayi Odası bulunmaktadır. 1) Van Ticaret ve Sanayi Odası Üye Sayısı: 7426 Adet 2) Erciş Ticaret ve Sanayi Odası Üye Sayısı: 955 Adet Not: Bu üyelerin 337 adedi A.Ş ve 3344 adedi Ltd Şirkettir.

ESNAF VE SANATKAR ODALARI

İlimizde toplam 20 adet Esnaf ve Küçük Sanatkarlar Odası ve 1 adet Esnaf ve Sanatkarlar Odaları Birliği bulunmaktadır. Bu odaların 5 adedi ihtisas, 15 adedi karma odadır.

TİCARET BORSASI

İlimizde toplam 1 adet Ticaret Borsası bulunmaktadır  Gerçek Üye Sayısı : 27  Tüzel Üye Sayısı : 53  Borsada 2010 yılında 997.061.671,35 TL tutarında ürün tescili yapılmıştır.

ŞİRKET İSTATİSTİK VERİLERİ

ŞİRKET İSTATİSTİK VERİLERİ

KURULUŞ TÜRÜ KAYITLI FAAL

Anonim şirket Limited şirket Şahıs kaydı Kooperatif Diğer

Toplam

523 4122 6506 591 48

11790

310 3080 3691 376 24

7481

ÖNCELİKLİ OLARAK DESTEKLENMESİ GEREKEN SANAYİ TÜRLERİ SANAYİ TÜRÜ SAYI ORAN (%)

Gıda Sanayi Taşa-Toprağa Dayalı Sanayi Petro-Kimya Sanayi Metal Sanayi Diğer

Toplam

305 234 231 47 66

883

34,5 26,5 26,2 5,3 7,5

100

Sanayi Türleri Grafiği

Metal San.

5% Diğer 7% Gıda San.

35% Petro-Kimya San.

26% Taşa-Toprağa 27%

2010 VAN İHRACAT DEĞERLERİ

1 2 3 4 7 8 5 6 9 10

İhracat Ürünü I.TARIM

A. BİTKİSEL ÜRÜNLER Hububat ,Bakliyat ,Yağlı Tohumlar ve Mamülleri Yaş Meyve Ve Sebze Meyve Sebze Mamülleri Kuru Meyve ve Mamülleri Fındık Ve Mamülleri Zeytin ve Zeytin Yağı Tütün Kesme Çiçek İhracat Değeri ($) 5.043.209,75 349.382,93 206.508,35 83.737,50 25.310,00 9.000,00 24.574,08 253 00,00 00,00

11 12 13 14 15 16 17 18 19 20

İhracat Ürünü B. HAYVANSAL ÜRÜNLER Su Ürünleri ve Hayvansal Ürünler C.AĞAÇ VE ORMAN ÜRÜNLERİ Ağaç Mamülleri ve Orman Ürünleri II.SANAYİ A.TARIMA DAYALI İŞLENMİŞ ÜRÜNLER Tekstil ve Hammadeleri Deri ve Deri Mamülleri Halı B. KİMYEVİ MADDELER VE MAMÜLLERİ İhracat Değeri ($) 349.00

349.00

4.693.477,82 4.693.477,82 14.221.792,78 1.054.719,98 559.854,79 434.122,56 60.742,63 3.102.497,16

21 22 23 24 25 26 27 28 29 30

İhracat Ürünü Kimyevi Maddeler ve Mamülleri C. SANAYİ MAMÜLLERİ Hazır Giyim ve Konfeksiyon Taşıt Araçları ve Yansanayi Gemi ve Yat Elektrik – Elektronik, Makine ve Bilişim Makine ve Aksamları Demir ve Demir Dışı Metaller Demir Çelik Ürünleri Çimento ve Toprak Ürünleri İhracat Değeri ($) 3.102.497,16 10.064.575,64 1.215.376,53 402.631,24 877,58 349.788,36 1.679.312,82 1.285.709,01 4.300.834,56 601.149,31

31 32 33 34

İhracat Ürünü Değerli Maden ve Mücevherat Diğer Sanayi Ürünleri III.MADENCİLİK Madencilik Ürünleri İhracat Değeri ($) 228.896,23 0,00 212.336,11 0,00

SANAYİ DURUMU

 Türkiye’nin yıldız şehirlerinden VAN , ulaşım , enerji , alt yapının uygunluğu , zengin yer altı kaynakları ve özellikle Doğu Anadolu’nun ticaret merkezi konumundadır.

 İlimizde sanayileşme politikası Cumhuriyetin ilanından sonra başlamıştır. 1935 yılında kurularak faaliyete geçmiştir.

 1998 yılında Bakanlığımız kredi desteği ile kurulan OSB, ilimiz sanayisinin gelişmesine büyük oranda katkı sağlamıştır.

KÜÇÜK VE ORTA ÖLÇEKLİ İŞLETMELERE SAĞLANAN DESTEKLER

KOSGEB tarafından küçük ve orta ölçekli İşletmelerimize destek vermek ve başarılarını artırmak amacına yönelik olarak geri ödemesiz destek ve kredi imkanları sağlanılmaktadır.

İlimizde son beş yılda KOSGEB tarafından Kobilere 51,948,411 TL hibe ve 1.804.685 TL kredi olmak üzere Toplam 53.753.096 TL destek ve kredi imkanı sağlanılmıştır.

ENERJİ DESTEĞİ ÖDEMELERİ

5084 sayılı Kanun kapsamında, toplam 48 tesise 1741 istihdam kazandırılarak 2.342.78 TL ödeme yapılmıştır.

SANAYİ SİCİL BELGESİ ÇALIŞMALARI

Kayıtlı Firma Sayısı Yıllık İşletme Cetveli Veren Firma Sayısı Vizesi Yapılan Belge Sayısı Belgesi İptal Edilen Firma Sayısı 2006 2007 2008 53 40 23 7 53 44 14 1 67 48 26 95 63 20 4

107 91 35 8

DENETLEME ÇALIŞMALARI

• 4077 Sayılı Yasa kapsamında ve 4703 Sayılı Yasa Kapsamında firmalarda denetlemeler devam etmektedir. • Hakem Heyetlerine 259 şikayette bulunulmuştur. Müracaatların şu ana kadar % 42 ’si tüketici lehine sonuçlanmıştır. (Tüketici lehine 109) Halen sonuçlanamayan müracaatlar bulunmaktadır.

• İlimizde tüketicilerin bilgilendirilmesi ve bilinçlendirilmesine yönelik olarak eğitim faaliyetleri yürütülmektedir. Bu amaçla 10 bin adet afiş bastırılmıştır. Eğitim faaliyetlerimiz devam etmektedir.

3516 Sayılı Ölçüler ve Ayar Kanunu kapsamında ölçü ve ölçü aletinin muayene ve damgalama işlemi yapılmıştır.

Baskül Terazi Su Sayacı Elektrik Sayacı Taksimetre TOPLAM Müracaat Sayısı 2009 2010 40 59 65 55 150 304 30 95 Damgası Yapılan 2009 2010 40 59 55 150 304 30 30 Dmg.Yapılmayan 2009 2010 Test Yapılan 2009 2010 -

AKARYAKIT VE LPG İLE İLGİLİ OLARAK İL MÜDÜRLÜĞÜMÜZCE YAPILAN ÇALIŞMALAR Denetleme Yapılan Yer

Lisans Denetimi Yapılan Ak.İk.İst. Lisans Denetimi Yapılan LPG.İk.İst.

Lisans Denetimi Yapılan LPG.Dolum Tesisi Lisansızlıktan Dolayı Faaliyetten Men Edilen Ak.İk.İst.

Lisansızlıktan Dolayı Faaliyetten Men Edilen LPG.İkmal.İst.

Ulusal Marker Testi Kamu Kurumları Ulusal Marker Testi

2008 73 19 2 40 2009 88 19 2 50 2010 59

19

2 100

KOOPERATİFLER

Kooperatif Türü

Konut Yapı Kooperatifleri Toplu İşyeri Yapı Kooperatifleri Esnaf ve S.Kredi ve K.Kooperatifi

Küçük Sanat Koopertaifi Küçük Sanayi Sitesi Yapı Kooperatifi Motorlu Taşıyıcılar Kooperatifi Tüketim Kooperatifi Temin Tevzi Kooperatifi Üretim ve Pazarlama Kooperatifi Çevre ve Kültür İşletme Kooperatifi Yayıncılık ve Dayanışma Kooperatifi TOPLAM

Koop. Sayısı

157 30 4 2 11 79 8 22 1 4 1 319

Kooperatif Kuruluşu Ana Söz. Değişikliği Ön İnceleme Genel Kurul

KOOPERATİFLER

2009 18 309 2010 (31.06.2010) 21 2 239

SANAYİ’NİN GELİŞTİRİLMESİ İÇİN YAPILMASI GEREKENLER

Sanayi mevzuatında bürokratik işlemler uygulanırken Doğu Anadolu’ya ayrıcalıklar tanınmalıdır.

Sınır ticaretine getirilen kısıtlamalar kaldırılmalıdır.

Van Sanayisinin gelişmesi teknoloji alt yapısının iyileştirilmesine bağlıdır. Bu nedenle

KOSGEB, TÜBİTAK- Teknoloji İzleme ve Değerlendirme Başkanlığı(TİDEB)

ve

Türkiye Teknoloji Geliştirme Vakfı (TTGV)

ile ortak bir eylem planı yapılmalıdır.

Yeni sanayi alanlarının projelendirilmesinde

KOSGEB

’in proje desteğinden yararlanılmalıdır.

Organize Sanayi Bölgesi 2. Etabı

gerekli kredi ve ödeneklerle desteklenerek bir an önce tamamlanmalıdır.

Organize Sanayi Bölgesi çatısı altında örgütlenerek yer seçen işletmeler için ortak bir ÇED raporu hazırlanmalıdır.

Küçük Sanayi Siteleri, Organize Sanayi Bölgelerindeki firmaların tamamlayıcısı olmalı böylece Sanayinin yerelleşmesi sağlanmalıdır.

Sanayileşmeyi kırsal kesime yaygınlaştırmak

ve kırsal kesimdeki kullanılmayan ekonomik potansiyeli canlandırmak için, bu yörelerde

“ İhtisas Organize Sanayi Bölgeleri”

kurulmalıdır.

Van’ın Sanayileşmesi özel sektörün öncülüğünde gerçekleşecektir ancak

Kamu sektörü belirlenecek strateji içinde, fiziki ve sosyal altyapıyı iyileştirecek yatırımlarla özel sektörü desteklemelidir.

İl’de kalifiye işgücü talebini artıracak tedbirler alınmalıdır.

Mesleki ve Teknik eğitim faaliyetlerinin kapsamı genişletilmeli, beceri kazandırma, meslek geliştirme ve işe yerleştirme gibi hizmetleri veren merkezler kurulmalıdır.

İl Sanayinde büyük işletmelerin fidanlığı olarak bilinen Esnaf ve Zanaatkarlara eğitim ve finansman desteği verilmeli. Ayrıca mevzuat, pazarlama, sosyal danışmanlık hizmetleri verilmelidir.

“Sanayi Potansiyeli ve Uygun Yatırım Alanları Araştırması” yapılarak “Sanayi Ana Planı” hazırlanmalıdır.Bu çalışma ile Van’da yanlış yatırım kararlarının alınması önlenmelidir.

İlimizde enerji maliyetlerinin düşürülmesi ve temiz enerji kaynağının kullanılması bakımından büyük önem arz eden Doğalgaz’ın kullanımının Sanayide yaygın hale getirilmesi sağlanmalıdır.

Sürdürülebilir gelişme için

Sanayi Girişimleri

, “Organize Sanayi Bölgeleri” ve “Küçük Sanayi Sitelerinde” yer almalıdır.

Dünyada yaygın olan Organik Üretimin Van’da da yaygınlaştırılması ile Van,

“Türkiye’nin Organik Bahçesi”

konumuna getirilebilir.

Yüzüncü Yıl Üniversitesi ile

“Sanayi İşbirliği”

sağlanmalı ve Üniversite’nin birikiminden faydalanılmalıdır. Bu amaçla

“Üniversite- Sanayi İşbirliği Çalışma Grubu”

oluşturularak ileri teknolojiye dayalı “Sanayi Eğitim Programları” hazırlanmalıdır.

Doğu ve Güneydoğu Anadolu Bölgesi sınır illerine yönelik sınır ticareti uygulaması ile yöre halkının günlük temel ihtiyacının bir kısmının komşu ülkelerden temin edilmesi ve bölgeden ihracatın geliştirilmesi suretiyle bölgede dış ticaret altyapısının ve kültürünün yaygınlaştırılması amaçlanmaktadır.

16 Mayıs 2009 tarihli Resmi Gazetede yayımlanan Sınır ticaretinin Düzenlenmesine İlişkin Bakanlar Kurulu Kararı 16 Haziran 2009 tarihinde yürürlüğe girmiştir.

Bu çerçevede, sınır ilinde yerleşik tacir ve esnaf, komşu ülkeyle doğrudan ihracat ve ithalat yapabileceği gibi, sınır ticaret merkezinde (STM) mağaza kiralama suretiyle de sınır ticareti yapabilecektir.

STM KAPSAMINDA 2011 YILINDA VAN İLİ KOTASI TARIM (1.000 $) ÜRÜN BAZINDAKİ İTHALAT LİMİT ORANI ÜLKE: İRAN SANAYİ (1.000$) VAN (KAPIKÖY) 25.500

25.500

% 5

Tarım ürünlerinde tanınan toplam kota olan 25.500.000 $’in % 5’i 1.275.000 $’a karşılık geliyor. Bu nedenle her bir ürün en çok toplamda 1.275.000 $. kadar ithal edilebilir. Bu miktar sınır ticaret belgesi olan esnaflar için o kalem için başvuruda bulunanlara bölünüyor.

VAN İLİNDE SINIR TİCARETİ KAPSAMINDA YAPILAN İTHALAT VE İHRACATIN YILLARA GÖRE MİKTARI Yıl 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 İthalat 93.311,04 588.791,10 222.033,80 463.051,54 506.206,80 1.978.652,86 2.764.923

İhracat 2.318.354,00 6.975.123,25 6.564.143,74 8.618.430,04 9.908.313,00 6.742.964,87 12.651.184

KAPIKÖY STM TİM VERİLERİ(2010)-İHRACAT (USD) ÜRÜN ÇELİK KİMYEVİ AĞAÇ ORMAN DEMİR KONFEKSİYON MAKİNE TEKSTİL DERİ OTOMOTİV İHRACAT($) 3.412.521,05 2.352.406,02 1.629.944,82 1.038.797,58 966.105,78 790.975,76 414.641,53 386.461,67 337.376,07 ÜRÜN ELEKTRİK ÇİMENTO DİGER SANAY HALI FINDIK HUBUBAT MEYVE SEBZE ZEYTİN MADENCİLİK İHRACAT($) 299.189,71 272.584,75 136.057,98 13.136,00 1.740,00 1.157,00 901 253 180

TİCARET’İN GELİŞTİRİLMESİ İÇİN YAPILMASI GEREKENLER



Yatırım mevzuat ve prosedürlerinin

yeniden düzenlenmesi.

 Gümrüklerin

“İhtisas Gümrükleri”

yapılması.

 Ülke Prestijini yükseltecek

Uluslararası standartlarda ve kalitede

ürün ihraç edilmesi.

,

rekabet gücü olan

 Üniversite mezunlarına

profesyonel ve teknik eğitim

verilmesi.

 Tüm iş çevrelerine

İhracat eğitimi

verilmesi.

 İhracat

danışma programlarının

hazırlanması.

 Yetkin İhracatçı topluluğu oluşturulması (pazarda başarı elde edebilecek yeterliliğe sahip ihracatçı kitlesi yetiştirilmesi)  Yurt dışındaki ofislere yatırım geliştirme ve tanıtım görevinin verilmesi.

 İhracat kredisi ve finansman desteklerinin kullandırılması.

 Üretici/İhracatçı firmalara uygulanan elektrik tarifesinin yeniden düzenlenmesi.

 Bölgesel idareler ile ticareti destek kuruluşlarının işbirliğinin geliştirilmesi.



Elektronik Evrak Takip

programlarının geliştirilmesi.



Gümrük idarelerinde ihracat işlemlerine ilişkin eğitimlerin verilmesi.

İhracat ürünlerinde Paketleme ile ürünün itibarının iyileştirilmesi.

Tarımsal sulama imkanının gözden geçirilmesi İhracatı hedeflenen kaynakların arttırılmasına yönelik program başlatılması.

 Demiryolu ve ulaşım ağının yenilenmesi.

 Motorin ithalatının serbest bırakılması.

 İthali ve ihracı Serbest Ürünlerin STM kapsamına alınması.

 Sıfır toleranslı rüşvet önleme programının hayata geçirilmesi.

VAN’IN SWOT ANALİZİ



GÜÇLÜ YANLAR



ZAYIF YANLAR



FIRSATLAR



TEHDİTLER

GÜÇLÜ YANLAR

Kapıköy sınır kapısının ihtisaslı gümrük kapısı yapılacak olması Fiziki altyapı , ulaşımda kolaylık Coğrafi konum (İç pazarda) Üniversite ve Teknokent’in kuruluşunun hızlandırılması Zengin maden varlığı ve jeotermal kaynaklar Kazan kazan ilkesinin ekonominin her alanın da uygulanmış olması Sağlık tesislerinin çokluğu Bölgenin en ulaşılabilir şehir olması Sulak arazimizin diğer bölgelerden çok daha fazla olması

ZAYIF YANLAR

Ar-Ge çalışmalarının azlığı Yüksek teknolojiyi yakalayamamak Kalifiye işgücü yetersizliği Fizibilite yapmadan yatırım yapmak Şirketleşme , ortaklık ve kurumsallaşma kültürünün zayıflığı Profesyonel yönetim anlayışının gelişmemiş olması Kadın girişimcilerin azlığı Coğrafi konum ( dış ticaret açısından) Şehir merkezi ile ilçelerin gelişmişlik düzeyi arasındaki farklılık

FIRSATLAR

Turizm potansiyeli , Van Denizi Üniversite sanayi işbirliği Kosgeb ve Tübitak destekleri Ticari sermaye birikiminin sanayi ve üretimde değerlendirilmesi Bölgesel gelişme merkezi olması Tekno-Kent kurulması Zengin maden varlığı ve jeotermal kaynaklar Sağlık merkezi olma potansiyeli

TEHDİTLER

Uygulanmakta olan mevcut teşvik sistemi Sanayinin katma değeri düşük ürünler üzerine yoğunlaşması Hammadde yetersizliği Enerji maliyetlerinin artması Global tehditler (Çin v.s.)

ÖNERİLER

İlimizin sektörel , bölgesel ve proje bazlı teşvik kapsamına alınması , Üniversite sanayi işbirliğine hız verilerek iş gücü niteliklerinin gelişimi ve teknik ara eleman temininin sağlanması , Avantajlı coğrafi konumu nedeniyle ihracat maksatlı üretim tesislerinin kurulması , Hayvancılık İhtisas OSB’lerin kurulması , Mevcut kaynaklar değerlendirilerek Organik Tarım ve hayvancılık OSB’nin kurulması

ÖNERİLER

Sanayicilerimizin teknolojik ürünler üretmesi , rekabet gücünün artırılabilmesi ve markalaşabilmeleri için şirket birleşmelerinin sağlanarak kurumsallaşmaları , Teknokent , Kosgeb , Tekmer ve sanayicilerimizin işbirliği ile ar-ge ve inovasyon çalışmaları yapılarak somut projeler gündeme getirilmeli ve VAN’dan başarı hikayeleri çıkarılmalıdır.

Madenlerimizin nihai ürün haline getirilerek yüksek katma değer oluşturulması , VAN’ın sahip olduğu kış turizmi avantajının en kısa sürede etkinleştirilmesi ,