T.C. Maliye Bakanlığı Mali Suçları Araştırma Kurulu Başkanlığı Suç Gelirlerinin Aklanmasının ve Terörün Finansmanının Önlenmesine İlişkin “Kurum Politikaları” Bankalar İçin Rehber AJANDA 01.10.2008-01.12.2008 01.03.2009 Uyum Programı Uyum Görevlisi ATAMA Kurum Politikaları Uyum Programı İç Denetim Kurum.

Download Report

Transcript T.C. Maliye Bakanlığı Mali Suçları Araştırma Kurulu Başkanlığı Suç Gelirlerinin Aklanmasının ve Terörün Finansmanının Önlenmesine İlişkin “Kurum Politikaları” Bankalar İçin Rehber AJANDA 01.10.2008-01.12.2008 01.03.2009 Uyum Programı Uyum Görevlisi ATAMA Kurum Politikaları Uyum Programı İç Denetim Kurum.

T.C.
Maliye Bakanlığı
Mali Suçları Araştırma Kurulu
Başkanlığı
Suç Gelirlerinin Aklanmasının ve Terörün Finansmanının Önlenmesine İlişkin
“Kurum Politikaları”
Bankalar İçin Rehber
AJANDA
01.10.2008-01.12.2008
01.03.2009
Uyum Programı
Uyum Görevlisi
ATAMA
Kurum Politikaları
Uyum Programı
İç Denetim
Kurum Politika
ve
Prosedürleri
Risk Yönetimi
Uyum Görevlisi
Eğitim
Uyum Birimi
İzleme
ve
Kontrol
Kurum Politikasının
Oluşturulması
Kurum Politikası
Kurum Politikası
•Uyum Yönetmeliği, kurum politikasının yazılı
olmasını şart koşmaktadır.
•Yazılı olmak dışında başka bir şekil şartı
bulunmamaktadır.
•Kurum politikaları MASAK’a gönderilecektir.
•Kurum politikalarında sonradan yapılan
değişiklikler de MASAK’a bildirilecektir.
•Kurum politikası ilgili tüm banka
çalışanlarına imzaları alınarak tebliğ
edilecektir.
Kurum Politikası
Kurum politikası, uyum programı
kapsamında banka tarafından
alınacak tedbirlerin tamamını
açıklayan yazılı metindir…
Kurum politikası
AMAÇ:
• Yükümlülüklere Uyum
• Müşteri, işlem ve hizmetlerin risk temelli bir
yaklaşımla değerlendirilmesi
• Kurum çalışanlarının bilinçlendirilmesi
Risklerin azaltılması amacıyla…
Strateji
Kontrol
Önlem
İşleyiş kuralları
Sorumluluklar
Belirlenir
Kurum Politikası Hangi Bölümlerden Oluşur ?
• Kurum politikası asgari olarak şu dört bölümü içermek zorundadır:
ABC Bank Kurum Politikası
•
•
•
•
Risk yönetimi
İzleme ve kontrol
İç denetim
Eğitim
Yönetim Kurulu
Yönetim Kurulu
Yetki Devredilen
Üyeler
İmzalayabilir !
Risk Yönetimi Bölümü
Bu bölümde;
• Uyum Yönetmeliğinin “Müşterinin Tanınmasına İlişkin
Esaslar” Bölümüne uygun olacak şekilde hazırlanacak
Müşteri Kabul Politikası,
• En az; müşteri, hizmet ve ülke risklerini kapsayacak şekilde
Banka tarafından tanımlanan riskler (Risk Tanımlaması),
• Risk derecelendirme, sınıflandırma yöntemleri,
• Riskin azaltılması ve önlenmesine yönelik olarak alınacak
tedbirler ve nasıl uygulanacağı, (Yüksek risk grubuna
uygulanacak tedbirler),
• Risk tanımlama ve değerlendirme yöntemlerinin, risk
derecelendirmesi ve sınıflandırma yöntemlerinin, örnek
olaylar ya da gerçekleşen işlemler üzerinden geriye dönük
olarak tutarlılıklarının ve etkinliklerinin sorgulanması, varılan
sonuçlara ve gelişen koşullara göre yeniden
değerlendirilmesi ve güncellenmesine yönelik tedbirler
Mutlaka yer almalıdır.
Uyum
Yönetmeliği
Md. 12 ila 13
İzleme Kontrol Bölümü
Bu bölümde;
• Tespit edilen eksikliklerin ilgili birimlere raporlanması ile ilgili hususlar,
• Yüksek risk grubundaki müşteri ve işlemlerin izlenmesi ve kontrolü,
• Riskli ülkelerle gerçekleştirilen işlemlerin izlenmesi ve kontrolü,
• Karmaşık ve olağandışı işlemlerin izlenmesi ve kontrolü,
• Yükümlünün, risk politikasına göre belirleyeceği bir tutarın üzerindeki
işlemlerin, müşteri profili ile uyumlu olup olmadığının örnekleme
yöntemi ile kontrolü,
• Birlikte ele alındıklarında, kimlik tespiti yapılmasını gerektiren tutarı
aşan bağlantılı işlemlerin izlenmesi ve kontrolü,
• Müşteriler hakkında elektronik ortamda yahut yazılı olarak muhafaza
edilmesi gereken bilgi ve belgeler ile elektronik transfer mesajlarında
yer verilmesi zorunlu bilgilerin kontrolü ve eksikliklerin tamamlatılması
ve bunların güncellenmesi,
• Müşteri tarafından yürütülen işlemin; müşterinin, işine, risk profiline ve
fon kaynaklarına dair bilgiler ile uyumlu olup olmadığının iş ilişkisi
süresince devamlı olarak izlenmesi,
• Yüz yüze olmayan işlemler yapılmasını mümkün kılan sistemler
kullanılarak gerçekleştirilen işlemlerin kontrolü,
• Yeni sunulan ürünler ve teknolojik gelişmeler nedeniyle suistimale açık
hale gelebilecek hizmetlerin risk odaklı kontrolü,
İle ilgili hususlar mutlaka yer almalıdır.
Uyum
Yönetmeliği
Md. 14 ila 15
Eğitim Bölümü
Bu bölümde;
• Eğitim faaliyetlerinin işleyişi,
• Gerçekleştirilmesinden hangi birimlerin
sorumlu olacağı,
• Eğitim faaliyetlerine katılacak
personel,
• Eğiticilerin belirlenmesi, yetiştirilmesi
• Eğitim yöntemleri
İle ilgili hususlar mutlaka yer almalıdır.
Uyum
Yönetmeliği
Md. 21 ila 25
İç Denetim Bölümü
Bu bölümde;
• Uyum programının bütününün
etkinliği ve yeterliğinin
denetlenmesi,
• Aksaklıkların yönetim kuruluna
raporlanması
Uyum
Yönetmeliği
Md. 26 ila 28
ile ilgili hususlar mutlaka yer
almalıdır.
Kurum prosedürleri
İş Akış Şeması
Uyum Görevlisi
Yazılı Belge
Yönetim Kurulu
İŞLEVSEL GÖREV AYRIMI
• İşleyiş kurallarından sorumlu olanlar
• Risk limitlerine göre işlemlerin
onaylanması, gerçekleştirilmesi,
raporlanması ve izlenmesinden sorumlu
olanlar
Kurum Prosedürleri
•Kurum prosedürleri, kurum politikasında çerçevesi çizilerek
belirlenen tedbir ve önlemlerin kimler ya da hangi birimler
tarafından nasıl uygulanacağını belirleyen iş akış
şemalarıdır.
•Prosedürler doğrudan personel ismi belirtilerek ya da birim
departman belirtilerek hazırlanabilir.
•Kurum prosedürlerinin MASAK’a gönderilmesi zorunlu
değildir. Ancak politika belgesinde uyum programının
bileşenlerine ilişkin olarak bahsedilen hususlar ancak
prosedürler okununca anlaşılabiliyor ise, prosedürler de
MASAK’a gönderilebilir!
Kurum politikaları kapsamında
oluşturulacak belgeler; banka
personeli (uygulayıcılar)tarafından
kolayca anlaşılabilecek düzeyde
olmalıdır.
• Politika belgelerinin kamuoyuna
açıklanması, muhabir ilişkisine
girilecek olan finansal kuruluşlara
verilmesi, gibi sebeplerden dolayı,
bunların genel hususları içeren özet
belgeler olmasına ihtiyaç
duyulabilmektedir.
• Uyum Yönetmeliğine göre
hazırlanacak kurum politika belgesi
de bu şekilde hazırlanabilir…
• Politika ve prosedürlerle ilgili detay
içeren hususlara alt belgelerde yer
verilerek bu alt belgelere ana kurum
politikası belgesi içinde referans
verilebilir ya da eke konulabilir.
• Bu belgelerde değişiklik yapılması
için uyum görevlisine yetki verilebilir.
• Kurum politika ve prosedürleri ve
bunlardaki değişiklikler yetki
devredilen yönetim kurulu üyesi
tarafından da onaylanabilir.
Yönetim Kurulu
• Bankanın risk yönetimi ve izleme,
kontrol faaliyetleri ile ilgili olarak, gizlilik
ya da diğer gerekçelerle Kurum
politikasında ya da prosedürlerinde yer
verilemeyen hususlar, ayrı bir belge ile
de MASAK’a iletilebilir….
Kurum Politikanızı Oluşturmadan
Önce Yapmanız Gerekenler !
Mevzuatı
dikkatle
okuyunuz!
MEVZUAT
• Suç Gelirlerinin Aklanmasının
ve Terörün Finansmanının
Önlenmesine İlişkin
Yükümlülüklere Uyum Programı
Hakkında Yönetmelik (R.G.
16.09.2008-26999, Yürürlük
01.03.2009)
• Suç Gelirlerinin Aklanmasının
ve Terörün Finansmanının
Önlenmesine Dair Tedbirler
Hakkında Yönetmelik (R.G.
09.01.2008-26751)
• MASAK Genel Tebliği Sıra No:
5,6,7
Uyum Programı Hakkında Yönetmelik
• Uyum programının bileşenleri olan risk yönetimi, izleme-kontrol,
eğitim ve iç denetim faaliyetlerinin kapsamı ve çeşitliliğine
karar verilmesi her bankanın kendi inisiyatifine bırakılmıştır….
• Bankalar bu belirlemeyi yaparken….
İşlemlerin niteliği
İş hacmi
ve
işletme büyüklüğü
• gibi kriterleri göz önüne alacaklardır…
ANCAK !
Uyum Programı Hakkında Yönetmelik
Asgari
Unsurlar
a Dikkat!
Yönetmelik, her bir bileşen için asgari
düzeyde uyulması gereken kriterler
belirlemiştir.
Örneğin, bankanız ne kadar küçük ölçekli
bir banka olsa da risk yönetim faaliyetleriniz
en azından ;
•Müşteri riski, hizmet riski ve ülke riskini esas alan risk tanımlama, derecelendirme,
sınıflandırma ve değerlendirme yöntemlerinin geliştirilmesi,
•Hizmetlerin, işlemlerin ve müşterilerin risklere göre derecelendirilmesi ve sınıflandırılması,
•Riskli müşteri, işlem veya hizmetlerin izlenmesinin ve kontrol edilmesinin sağlanması; ilgili
birimleri uyaracak şekilde rapor edilmesi; işlemin üst makamın onayı ile gerçekleştirilmesi
ve gerektiğinde denetlenmesi için uygun işleyiş ve kontrol kurallarının geliştirilmesi,
•Risk tanımlama ve değerlendirme yöntemlerinin, risk derecelendirmesi ve sınıflandırma
yöntemlerinin, örnek olaylar ya da gerçekleşen işlemler üzerinden geriye dönük olarak
tutarlılıklarının ve etkinliklerinin sorgulanması, varılan sonuçlara ve gelişen koşullara göre
yeniden değerlendirilmesi ve güncellenmesi,
•Risk kapsamına giren konulara ilişkin ulusal mevzuat ve uluslararası kuruluşlarca getirilen
tavsiye, ilke, standart ve rehberlerin takip edilerek gerekli geliştirme çalışmalarının
yapılması,
•Risk izleme ve değerlendirme sonuçlarının düzenli aralıklarla yönetim kuruluna
raporlanması,
(Uyum Yön. Md.12)
faaliyetlerini mutlaka kapsamalıdır!
Tedbirler Yönetmeliği
"Müşterinin
Tanınmasına İlişkin
Esaslar" başlıklı
üçüncü bölümünde yer
alan yükümlülükleri
inceleyin!
•Kimlik tespiti (Md 5-16)
•Gerçek faydalanıcının tanınması ve
tüzel kişilere özel dikkat gösterilmesi
(Md17)
•Özel dikkat gerektiren işlemler (Md
18)
•Müşteri durumunun ve işlemlerin
izlenmesi (Md19)
•Teknolojik risklere karşı tedbir
alınması (Md 20)
•Üçüncü tarafa güven (Md 21)
•İşlemin reddi ve iş ilişkisinin sona
erdirilmesi (Md 22)
•Muhabirlik ilişkisi (Md 23)
•Elektronik transferler (Md 24)
•Riskli ülkelerle ilişkiler (Md 25)
Bu Yükümlülüklere Uygun Olacak Şekilde
Müşteri Kabul Politikası ve Müşteri Takip Politikası Oluşturmanız
Gerekecek
Tedbirler Yönetmeliği
Şüpheli İşlem
Bildirimine İlişkin
Esaslar” başlıklı
bölümü inceleyin.
• Ayrıca MASAK 6 Nolu
Tebliğde yer alan,
genel ve sektörel
mahiyetteki
(bankalara yönelik)
şüpheli işlem tiplerini
inceleyin.
Bankanızın aklama ve terörün finansmanı
bakımından ne gibi risklerle karşı karşıya kalabileceği
Konusunda “RİSK BAZLI YAKLAŞIM” oluşturun
Uluslararası Uygulamalar
Kanuna ve Yönetmeliklere
aykırı olmamak şartıyla
uluslararası
uygulamalardan yararlanın
• FATF Tavsiyeleri
• FATF “Risk Bazlı
Yaklaşım Rehberleri”
• Yabancı banka
uygulamaları
• Diğer uluslararası
tavsiye, ilke, standart
ve anlaşmalar
• Politika ve
prosedürlerin
oluşturulması
sürecinde, risk
yönetimi, iç kontrol,
teftiş kurulu başta
olmak üzere ilgili
diğer tüm birimlerin
katılımını sağlayın.
Yönetim Kurulu
Uyum Görevlisi
Diğer Birimler
Kurum politikası, uyum programı bileşenlerinin her birisini tek
belge içerisinde tanımlayan yazılı bir çerçeve metindir…
Kurum politikasını yazabilmek
için uyum programının diğer tüm
bileşenlerine ilişkin faaliyetleri
belirlemiş olmanız gerekir!
•Risk Yönetimi
•İzleme-Kontrol
•Eğitim
•İç Denetim
Uyum programı bileşenlerinin tamamı
RİSK BAZLI YAKLAŞIM ile oluşturulmalıdır.
Uyum Programının Bileşenleri
Risk Yönetimi
ve
İzleme Kontrol
Faaliyetleri
Yönetmeliğe göre risk…
Yasal Risk
Bankaların sundukları
hizmetlerden, suç gelirlerinin
aklanması veya terörün
finansmanı amacıyla
yararlanılması ya da
yükümlülerin Kanun ve Kanun
uyarınca çıkarılan yönetmelik ve
tebliğlerle getirilen
yükümlülüklere tam olarak
uymamaları gibi nedenlerle
yükümlülerin ya da yükümlü
çalışanlarının maruz
kalabilecekleri mali ya da itibari
zarar ihtimalini ifade eder.
İtibar Riski
Operasyonel Risk
Riskler
Uyum Yönetmeliğine
göre, üç risk unsurunu
mutlaka
değerlendirmenize dahil
etmelisiniz !
• Müşteri Riski
• Hizmet Riski
• Ülke Riski
Yönetmelikte tanımlanan risklerden başka risk
unsurlarını da kendi inisiyatifinizle belirleyebilirsiniz…
Müşteri Riski
Müşterinin Faaliyet
Kolu
Yoğun Nakit Kullanımı
Yüksek Değerli Mal
Alım/Satımı
Uluslararası Fon Transferi
Müşterinin Kendisi
veya
Hesabına Hareket Edenler
Hizmet Riski
Yüz yüze yapılmayan
işlemler
Özel Bankacılık
Muhabir Bankacılık
Gelişen Teknolojiler Kullanılarak
Sunulacak Yeni Ürünler
Ülke Riski
Aklama ve terörün finansmanının
önlenmesi konusunda yeterli
düzenlemelere sahip olmayan,
bu suçlarla mücadele
konusunda yeterli düzeyde
işbirliği yapmayan veya yetkili
uluslararası kuruluşlarca riskli
kabul edilen ülkelerden
Maliye Bakanlığınca
Duyurulan Ülkeler
Vatandaş
Mali Kuruluşlar
Şirket
Tedbirler Yönetmeliğine göre risk
değerlendirmenize dahil etmek
zorunda olduğunuz başka şeyler
de var !
Teknolojik Riskler
• Özel dikkat
Gelişen Teknolojiler Kullanılarak
Sunulacak Yeni Ürünler
• Yakından izleme
Yüz yüze yapılmayan
işlemler
• Tutar ve işlem
sayısı limitleri
belirleme
Müşteri durumunun ve işlemlerin izlenmesi
Müşterinin
Risk Profili
Yüksek Risk
Devamlı Takip
Bilgi, Belge ve Kayıtları
Güncelleme
Risk Yönetim Sistemi
Göstergeler:
• Mesleği,
• İş geçmişi,
• Mali durumu,
• Hesapları,
• Ticari faaliyetleri
• Yerleşik olduğu
ülke,
• Diğer
Risk Yönetimi ve İzleme-Kontrol Faaliyetleri,
her bankanın kendi işletme büyüklüğüne
göre belirleyeceği faaliyetlerdir. Ancak
Yönetmelikte yer alan asgari şartları
karşılayabilmek için risk yönetim
sürecinizin şablondaki unsurları
kapsayıp kapsamadığını kontrol edin!
Öncelik
Sıralaması
Risk Yönetimi Akış Şablonu
(Derecelendirme)
•Banka Büyüklüğü
•İş Hacmi
•İşlemlerin Niteliği
Müşterinin
Tanınmasına
İlişkin Esaslar
•Müşteri Riski
•Hizmet Riski
•Ülke Riski
Risk
sınıflandırması
Risklerin
tanımlanması
Performans
Değerlendirmesi
Gelişmelerin ve Yeni
Ürünlerin İzlenmesi
Karar Verme
(Değerlendirme)
Yüksek Riski
Azaltma, Yok Etme
İzleme-Kontrol
ABC Bank
Risk Yönetimi ve İzleme-Kontrol
Sistemi
Örnek Uygulaması
Bu bölümde yer verilen hususlar,
tamamen ÖRNEK mahiyetindedir!
Risk Tanımlaması-Sınıflandırması
(Yönetmeliğe Göre Asgari Bulunması Gereken Sınıflar)
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
Nakit İşlemler
Yabancı Banka Çekleri
Seyahat Çekleri
Kiralık Kasa
2.000 YTL üstü EFT
20.000 YTL üstü havale
Yeni ürünler
•
•
•
•
•
•
•
Sürekli İş İlişkisi Tesisi
SWIFT
Internet
ATM ve diğer kart sistemleri
Call Center
Özel-Muhabir Bankacılık
Başkası hesabına yapılan işlemler
Yüksek nakit kullanılan
•
sektörlerde faaliyet gösterenler
Yüksek değerde mal alım satımı
ile uğraşanlar
•
Uluslararası fon transferi
yapanlar
• Bakanlıkça duyurulan
ülkeler
Aklama ve terörün finansmanı
suçları ile ilgisi olabilecek
müşteriler
Şüpheli işlem tiplerine benzer
nitelikte işlemler yapan
müşteriler
Riskli İşlemler/Hizmetler
Riskli Müşteriler
Riskli Ülkeler
•Yönetmelikte belirtilen asgari sınıflar haricinde, bankanızın kendi
ihtiyacına göre yeni risk sınıfları da oluşturabilirsiniz...
•Mevcut risk sınıflarını, bankanız özeline göre daha
spesifikleştirmelisiniz…(Yüksek nakit kullanımı yapılan sektörleri ya da
uluslararası fon transferine imkan veren sektörleri tek tek belirlemek
gibi..)
•Basında adı geçen isimler, diğer açık kaynaklardan öğrenilen
isimler, kamu kurumları ve özellikle MASAK tarafından haklarında
bilgi istenen isimlerden oluşan izleme listeleri oluşturabilirsiniz.
•Açık kaynaklardan araştırmalar yaparak, Bakanlıkça belirlenen
ülkeler haricindeki ülkeleri, ya da bazı coğrafi bölgeleri de işlem
türüne ya da müşteriye göre riskli bölgeler olarak belirleyebilirsiniz.
Öncelik Sıralaması-Derecelendirme
• Müşterinin faaliyet gösterdiği iş kolu riskli müşteri grubunda ise müşteri
50 puan almaktadır.
• Müşteri internet bankacılığı kullanıyor ise 25 puan almaktadır.
• Müşteri riskli ülkeler ile çalışıyor ise 45 puan almaktadır.
• Müşterinin aylık işlem tutarı toplamı 500.000.YTL’yi geçiyor ise 60 puan
almaktadır.
• Müşteri bir ay içerisinde 25 EFT’den fazla yapıyor ise 60 puan
almaktadır.
• Müşteri bir ay içerisinde 25 SWIFT’den fazla yapıyor ise 60 puan
almaktadır.
• Müşterinin adı izleme listelerinde geçiyor ise 60 puan almaktadır.
• Havale tutarı 100.000 YTL’yi geçiyor ise 60 puan almaktadır.
• Havale yapan müşteri banka müşterisi değil ise ve havale tutarı
50.000 YTL’yi geçiyor ise 60 puan almaktadır.
• SWIFT riskli ülkelere yapılıyor ise 60 puan almaktadır.
Kabul edilebilir risk sınırı
60 Puan !
Karar Verme/Değerlendirme
•Risk derecelendirmesi ve sınıflandırmasını örnekte yapılan şekilde
skorlama ile yapabilirsiniz. Ancak işletme büyüklüğü ve işlem
hacminize göre başka sınıflandırma yöntemleri de kullanabilirsiniz.
(A Risk Grubu, B Risk Grubu, C Risk Grubu ve Risksiz Müşteri gibi…Ya
da Yüksek Risk Grubu, Orta Risk Grubu, Düşük Risk Grubu gibi…
•Derecelendirme ve sınıflandırma için bilgisayar yazılımı veya diğer
yardımcı programlar kullanmak ya da bu işlemler için ne kadar
personel ayrılacağı, gibi hususlar tamamen işlem hacmi ve işletme
büyüklüğünüze göre karar vereceğiniz hususlardır…
•Kabul edilebilecek risk sınırının ne olması gerektiği de kurmuş
olduğunuz sistematiğe göre tamamen sizin karar vereceğiniz bir
konudur. Örneğin bizim örneğimizdeki 60 puanlık risk baremi
müşterilerin %90’ını ve işlemlerin de %95’ini yüksek risk grubunda
gösteriyorsa..Bu baremin değiştirlmesi gerekmektedir. Zira bu kadar
işlem ve müşterinin takip ve kontrol edilmesi mümkün olmayacak
ve risk yönetim sistemi etkinliğini kaybedecektir.!
Azaltma, Yok Etme
Yüksek Risk Grubuna Uygulanacak Tedbirler
• Müşterinin faaliyet gösterdiği iş kolu, riskli müşteri grubunda ise
bunlar ile iş ilişkisi tesisi şube müdürü onayı ile olur.
• 60 puan alan müşteri ve işlemler şube müdürü onayından
geçirilir.
• İzleme listelerinde adı geçen müşteriler ile iş ilişkisi tesisi için
uyum görevlisinden görüş alınır.
• 60 puan alan işlemler ve müşteriler şube tarafından izlenir,
kontrol edilir. Anormal durumlar uyum görevlisine bildirilir.
• 85 puan üzeri alan işlemler ve müşteriler uyum görevlisi
tarafından izlenir ve kontrol edilir.
• 60 puan alan müşteri ve işlemlerin amacı ve işleme konu
malvarlığının kaynağı hakkında şubece mümkün olduğu
ölçüde ilave bilgi ve belge edinilir. Bu bilgiler teyit edilir.
• Internet ve ATM üzerinden bir günde 25 adetten fazla ya da
25.000 YTL’den fazla işlem yapılamaz.
• Internet üzerinden SWIFT yapılamaz.
• Yeni çıkarılacak ürünler için uyum görevlisinin görüşü alınır.
Yüksek risk grubundaki müşterilere
uygulanacak riski azaltma ve önleme
tedbirleri, en asgari düzeyde Uyum
Yönetmeliğinin 13 üncü maddesinde sayılan
tedbirler ile Tedbirler Yönetmeliğinin 18,19 ve
20 nci maddelerinde sayılan tedbirleri
mutlaka kapsamalıdır.
•Karmaşık ve olağandışı büyüklükteki
işlemler
•Makul ekonomik ve hukuki amacı
olmayan işlemler
•Müşteri durumunun ve işlemlerinin
izlenmesi (Yüksek Risk Grubunun)
•Teknolojik riskler (Yakından izlemek,
tutar ve işlem sayısı limiti belirlemek)
İzleme, Kontrol
• Yüksek risk grubundaki (60 Puan Üzeri) müşteri ve işlemlerin izlenmesi
ve kontrolü,
• Riskli ülkelerle gerçekleştirilen işlemlerin izlenmesi ve kontrolü,
• İzleme listeleri oluşturulması
• Karmaşık ve olağandışı büyüklükteki işlemlerin izlenmesi ve kontrolü,
• Aylık işlem tutarı 500.000 YTL üzerindeki müşterilerin işlemlerinin
kontrolü,
• Birlikte ele alındıklarında, kimlik tespiti yapılmasını gerektiren tutarı
aşan bağlantılı işlemlerin izlenmesi ve kontrolü, (ŞİB ve Belge Eksikliği)
• Elektronik ortamda yahut yazılı olarak muhafaza edilmesi gereken
bilgi ve belgelerin sistemde ve şube arşivlerinde kontrolü
• Elektronik transfer mesajlarında (2.000 YTL ve üstü) yer verilmesi
zorunlu bilgilerin kontrolü ve eksikliklerin tamamlatılması ve bunların
güncellenmesi
• Internet ve ATM işlemlerinin örnekleme yolu ile kontrolü,
İzleme-kontrol faaliyetleriniz, asgari düzeyde
Uyum Yönetmeliğinin 15 inci maddesinde
sayılan faaliyetleri kapsamalıdır!
•İzleme-kontrol faaliyetleri uyum görevlisi ve uyum birimi
tarafından yapılabileceği gibi, iç kontrol birimi tarafından da
yapılabilir.
•İzleme-kontrol çalışmaları otomatik ya da manuel
yapılabilir.
•İzleme-kontrol çalışmalarında örnekleme yöntemleri
kullanılabilir.
•İzleme-kontrol çalışmaları belirli periyotlarla
tekrarlanmalıdır.
•Tespit edilen aksaklıklar giderilmelidir.
•İzleme-kontrol çalışmaları ile şüpheli işlemlerin tespit
edilmesi amaçlanmalıdır.
Performans Değerlendirmesi/Güncelleme
• Belirlenen risk derecelendirme ve sınıflandırma modellerinin
etkinliği test edilir. Gelişmelere göre ya da etkinliğine göre risk
sınıfları ya da kabul edilebilir risk limitleri güncellenir.
• Bankamızca yapılan şüpheli işlem bildirimleri, işlem ve müşteri
bakımından risk kriterlerine göre kontrol edilir. Eğer yapılan
şüpheli işlem bildirimleri çoğunlukla düşük risk grubundan
geliyor ise, risk derecelendirme ve sınıflandırmamızda bir
sorun var demektir. Böyle bir tespit halinde varsayımlarımız
tekrar güncellenir.
• Yeni sunulacak ürünlere ilişkin işleyiş mutlaka risk
derecelendirmesi ve sınıflandırması bakımından kontrol edilir.
• Güncel gelişmeler ve mevzuat değişiklikleri takip edilir, risk
belirlemeleri, bunlara göre değiştirilir.
Performans Değerlendirmesi/Güncelleme
Uyum Yönetmeliği, risk yönetimi faaliyetlerinin etkinliği ve
yeterliliğinin denetiminin teftiş kurulları tarafından
yapılmasını öngörmektedir. Ancak uyum görevlisi ve ilgili
diğer birimlerin de performans değerlendirmesi ve
güncelleme faaliyetlerine katkılarının sağlanması gerekir
İç Denetim
Uyum Görevlisi
Diğer Birimlerin
Önerileri
İç Denetim
İç Denetim
• Uyum programının bütünlüğünün etkinliği ve
yeterliliği
• Yıllık olarak
• Risk temelli yaklaşım
ile denetlenir
Yönetim Kurulu
Hata, eksiklik ve suiistimaller
Yönetim kuruluna raporlanır
Uyum
Programı
İç Denetim
Denetim Kapsamı
• İzleme ve kontrol çalışmaları sonucunda
belirlenen aksaklıklar ve risk içeren işlemler
denetim kapsamına dahil edilir.
• Denetlenecek birimler ile işlemler
belirlenirken yükümlünün işletme büyüklüğü
ve işlem hacmi göz önünde bulundurulur.
• Yükümlü tarafından gerçekleştirilen işlemlerin
tamamını temsil edebilecek nicelik ve
nitelikte birim ve işlem denetlenir.
Uyum Yönetmeliği, iç denetim faaliyetlerinin bankaların teftiş
kurulları tarafından yapılmasını öngörmektedir.
Uyum programının denetlenmesi hususu kurum politika ve
prosedürleri ile teftiş kurullarının görev tanımına dahil
edilmeli, eğitim programları tasarlanırken müfettişler de
kapsama alınmalıdır.
Teftiş Kurulu yaptığı denetimlere ilişkin olarak düzenleyeceği
raporları yönetim kuruluna sunmalı, yönetim kurulu
tarafından tespit edilen aksaklıkların giderilmesi için gerekli
tedbirler alınır.
Eğitim
Eğitim
Eğitim Politikası
• Eğitim faaliyetlerinin
işleyişi,
• Gerçekleştirilmesinden
kimlerin sorumlu
olacağı,
• Personelin ve eğiticilerin
belirlenmesi,
yetiştirilmesi,
• Eğitim yöntemleri
Yönetim Kurulu
Program
Uyum Görevlisi
Eğitim
•
•
•
•
•
•
•
•
•
İş büyüklüğü
İşlem hacmi
Değişen koşullar
Ölçme-değerlendirme
Periyodik tekrar
Seminer
Panel
Çalışma grupları
İnterner, intranet,
extranet
Kurum
Politikası
Prosedürler
RBY
Kurum
Kültürü
Yükümlülükler
Sorumluluklar
Personel
T.C.
Maliye Bakanlığı
Mali Suçları Araştırma Kurulu
Maliye Bakanlığı, N Blok
Dikmen Cad. 06100
Dikmen/ANKARA
Tel : +90 (312) 415 38 01
Fax : +90 (312) 415 25 35 - 415 25 36
Web Sitesi: http://www.masak.gov.tr
E-posta : [email protected]
E-posta : [email protected]