Transcript Antártida Polo Sur Territorios situados ao sur do paralelo 60ºS. Chamada tamén Antártica. O primeiro en usar o nome de Antarctica foi o cartógrafo.

Antártida
Polo Sur
Territorios situados ao sur do paralelo 60ºS.
Chamada tamén Antártica.
O primeiro en usar o nome de Antarctica foi o cartógrafo escocés John
George Bartholome en 1890.
O nome ven do grego ανταρκτικως «antarktikos», "oposto a ártico”.
É o continente máis elevado da Terra, cun promedio de
altitude de 2.000 m s.n.m.
Monte Erebus: volcán activo
(3.794 m).
Punto máis alto: Macizo Vinson: 4.900 m.
Superficie:
Total: 14 000 000 km2
Área libre de xeo durante o verán: 280 000 km2
Unha grande parte da Antártida está cuberta dun enorme
casquete de xeo de 20 millons de km3, cun espesor medio
de 2.500 m. O máximo espesor rexistrado é de 4.776 m.
A Antártida sen xeo
Acolle arredor do 80% da auga dóce do planeta.
É o continente co promedio de humidade máis baixo e
coa temperatura máis baixa.
Na Antártida atópanse o 90% dos xeos
superficiais da Terra e o 70% da auga dóce.
Se o xeo da Antártida se fundise o nivel dos
océanos elevaríase entre 45 e 60 m.
Antártida no verán
Antártida no inverno
Poboación:
temporal de 1.000 a 4.000 habitantes
65 bases de 30 países
HISTORIA XEOLÓXICA
Ata hai 160 millóns de anos a Antártida formaba parte de
Gondwana xunto coa India, África, Australia Nova Celanda e
Sudamérica. Ao fragmentarse ese supercontinente a
Antártida e Australia seguiron unidas e fóronse desprazando
cara ao sur, ata que a Antártida se separou definitivamente
hai uns 80 millóns de anos.
plantas fósiles
Xacementos minerais:
carbón, petróleo, ferro, ouro, cromo, antimonio, molibdeno,
uranio...
En 1990 firmouse un tratado internacional prohibindo a explotación
mineira durante 50 anos polas repercusións sobre o medio ambiente
Polo
1-Polo Sur Xeográfico
2-Polo Sur Magnético
3-Polo Sur Xeomagnético
4-Polo Sur de Inaccesibilidade
Sur
Polo Sur Xeográfico:
O punto máis austral da superficie terrestre, oposto ao
Polo Norte. É un dos puntos onde o eixo de rotación
intersecta á superficie da Terra.
No Polo Sur converxen todos os meridianos.
Como o eixo de rotación da Terra cambia ao longo do
tempo o Polo Sur tamén cambia.
90º, 0’, 0’’S,
0º, 0’, 0’’ O
O Polo Sur está situado na Antártida, sobre unha
meseta chan xeada e ventosa, a 2.835 m de altitude
sobre o nivel do mar.
A masa polar de xeo atópase
sobre un xigantesco glaciar que
se move 10 m por ano, polo que
a posición do Polo Sur debe
reposicionarse cada ano.
Márcase cunha estaca cada día
de Ano Novo.
O país máis
achegado ao Polo
Sur é Chile e a cidade
máis próxima é
Usuaia (Arxentina).
A distancia entre o Polo Sur e o Polo Norte xeográficos, seguindo a
superficie da Terra, é de 20.000 km.
A base de investigación científica estadounidense Amundsen-Scott atópase
practicamente sobre o Polo Sur xeográfico (89°59'51" Sur, a uns 270 m)
Bandeiras dalgúns países do Tratado Antártico no Polo Sur Ceremonial
Polo Sur Magnético:
É o lugar onde o campo magnético da Terra é
perpendicular á superficie.
Está próximo ao Polo Sur xeográfico e varía
constantemente.
CLIMA
É un clima moi frío e desértico, case sen precipitacións.
Os ventos son moi fortes e poden causar nevadas.
Durante o inverno austral (seis meses) o Polo Sur non recibe
nunca luz solar. A falta de calor solar, combinada coa altitude (3.200
m) fan desta zona unha das máis frías da Terra.
Inverno: arredor de -65 °C.
Temperatura máis baixa rexistrada: -89,6 °C (base Vostok).
eixo
solsticio de decembro
No verán austral o sol está todo o tempo nunha posición baixa sobre
o horizonte. Acada a posición máis alta (aproximadamente 23,5º).
As temperaturas son de arredor de -25 °C.
Temperatura máis alta rexistrada: -14 °C (na base Amundsen-Scott)
Temperaturas media máxima e mínima,
e precipitacións na Antártida
Mes
xan
feb
mar
abr
mai
xun
xul
ago
sep
out
nov
dec
ANO
Tº media máxima (°C)
−25
−37
−50
−52
−53
−55
−55
−55
−55
−47
−36
−26
−45
Tº media mínima (°C)
−28
−42
−56
−60
−61
-60
−63
−62
−62
−53
−39
−28
−51
Precipitacións (mm)
—
—
—
—
—
—
—
—
—
—
—
—
2,5
A transparencia do ceo fai que sexa un lugar axeitado
para instalar observatorios astronómicos.
FLORA
Algas, brións, liques, bacterias, caravel antártico,
pasto antártico
caravel antártico (Colobanthus quitensis )
FAUNA
Abonda sobre todo no océano. Achéganse moitas especies
na época do desxeo.
Foca de Wedelle (Leptonychotes weddellii)
Mamíferos: leopardo mariño, foca de Weddell, balea
(azul, franca austral, minke), cachalote, candorca...
rorcual azul
Aves: pingüíns, escúa, petrel, corvo mariño antártico,
albatros, gaivota dominicana antártica, gaivotín antártico,
pomba antártica...
Pingüín emperador (Aptenodytes forsteri): os machos pasan o
inverno antártico sobre o xeo chocando os ovos.
Peixes: bacallao antártico, Trematomus, Gosztonyia
antarctica.
Bacallao antártico (Dissostichus mawsoni)
producen unha glicoproteína anticonxelante)
Gosztonyia antarctica.
Invertebrados: lura xigante, krill, colémbolos, ácaros,
moscas e mosquitos non voadores...
Krill (Euphausia superba)
Belgica antarctica ,
un mosquito sen ás
HISTORIA DAS EXPLORACIÓNS
DA ANTÁRTIDA
-1603
o explorador español Gabriel de Castilla chegou aos 64ºS e
veu terra (poderían ser as illas Shetlans do Sur).
Unha base española na
Antártida leva o seu nome
-1772
o inglés James
Cook
circunnavegou a
Antártida, sen
divisar terras máis
alá do paralelo
60ºS.
ruta seguida por Cook
-19 de febreiro de 1819
o foqueiro inglés William Smith, a bordo do bergantín
Williams, foi o primeiro en descubrir terra de forma
confirmada ao sur do paralelo 60ºS (illa Livingston).
-1820
unha expedición rusa
dirixida por Fabian
Gottlieb von
Bellingshausen e
Mijail Petrovich
Lazarev
circunnavegou o
continente e realizou
un recoñecemento do
litoral.
-1823
o británico James Weddell descubriu as illas Órcadas do
Sur e o Mar de Weddell.
-1839 a 1843
o capitán James Clark
Ross comandou unha
expedición británica
cos navíos Erebus e
Terror. Cartografiaron
unha boa parte da
costa antártica.
Buques Erebus e Terror
Expedicións de Ross
-1901-1904: expedición Discovery
Organizada pola Royal Society e a Royal Geographical
Society co obxectivo de realizar investigacións científicas e
exploracións xeográficas.
Ao mando do británico Robert Falcon Scott (navío
Discovery). Con Ernest Shackleton, Edward Adrian Wilson,
Frank Wild, Tom Crean e William Lashly. acadaron o punto
máis meridional ata esa data; latitude 82º,17’ S.
1907-1909 Expedición Nimrod
A expedición dirixida por Ernest Shackleton (con Douglas
Mawson, Edgeworth David e Alistair Mackay) chega á
latitude 88º 23’S e vense forzados a abndoar a tan só 180 km
do Polo Sur. Despois de perccorrer 3.000 km en territorio
antártico regresa a Inglaterra. Atopou o Polo Sur Magnético.
O buque Nimrod
A expedición Nimrod foi a viaxe máis longa de todas as realizadas ao Polo Sur ata
a actulidade (máis de 3.000 km a pé, incluíndo a ascensión ao monte Erebus)
monte Erebus
14 de decembro 1911
Primeira expedición que chegou ao Polo Sur Xeográfico,
dirixida polo noruego Roald Amundsen
Roald Amundsen
Amundsen partiu o 19 de outubro
de 1911. Cinco homes (Amundsen,
Bjaaland, Hanssen, Hassel e
Wisting) con catro trenós e 52
cans de raza groenlandesa,
liderados pola femia Etah.
O equipo regresou a Framheim o
25 de xaneiro de 1912, con 11 cans,
despois de 99 días de viaxe de ida
e volta ao Polo Sur.
navío Fram
Alimento do equipo (ración diaria):
-380 g de galletas
-350 g de pemmican
-40 g de chocolate
-60 g de leite en pó
Alimento dos cans:
-500 g de pemmican diarios.
Pemmican: comida concentrada
formada for unha masa de carne
seca moída, baias desecadas e
graxas. Achega proteínas,
vitaminas e enerxía. Foi unha
comida de supervivencia
inventada polos nativos
norteamericanos que que se
conserva moito tempo.
17 de Xaneiro de 1912. Expedición Terra Nova
A expedición do británico Robert Falcon Scott chega ao Polo
Sur. Morren no camiño de volta de fame e hipotermia.
Comezan a viaxe con ponis de Siberia, cans e trenós
motorizados e finalmente eles mesmos arrastran a carga.
Robert Falcon Scott en 1911
O equipo de Scott o 18 de xaneiro de 1912. De esquerda a dereita: Oates,
Scott e Wilson (de pé); Bowers e Evans (sentados).
Foto preparada por Bowers.
Buque Terra Nova
Rutas de
Amundsen
e Scott
1914-1916: Expedición Imperial Trans-Antártica
O explorador británico Ernest Shackleton tenta cruzar o
continente antártico pasando polo Polo Sur. O seu Barco
Endurance queda atrapado na banquisa de xeo do mar de
Wedell e afunde 11 meses máis tarde.
Mapa da Expedición Imperial
Transantártica de 1914-1915:
- Viaxe do Endurance
- Deriva do Endurance no
xeo
- Deriva dos acampados sobre a
banquisa despois do
afundimento do Endurance
- Viaxe do James Caird
- Ruta transantártica prevista
- Viaxe do Aurora á Antártida
- Retirada do Aurora
-Ruta de subministro
O equipo de expedicionarios
sobrevive despois de moitas
vicisitudes. Arrastraron dous botes
polos xeos do mar de Wedell e
navegaron ata a illa Georgia do Sur
onde conseguiron axuda. Os
supervivintes foron rescatados da illa
Elefante o 30 de agosto de 1916 sen
sufrir nungunha baixa.
29 de novembro de 1929
Richard Byrd e o seu primeiro
piloto Bernt Balchen sobrevoan
o Polo Sur.
31 de autubro de 1956
O equipo da marina estadounidense, dirixido por
George Dufek, aterrou cun avión de transporte militar
1956-1957
Expedición Trans-Antártica da Commonwealth
31 de autubro
de 1956
Expedición
de Vivian
Fuchs.
O equipo da marina estadounidense, dirixido por
Partiron da base Shackleton o 24-11-1957 e despois de 99
George Dufek, aterrou cun avión de transporte
días e 3.473 km chegaron á base Scott.
militar
Realizaron
numerosos estudos científicos, entre eles, determinaron o espesor
do casquete de xeo no Polo e a existencia dunha masa de terra debaixo.
Edmund Hillary formou parte desta expedición.
6 de xaneiro de 1962
Primeiro voo arxentino ao Polo Sur. Dous avións da
Aviación Naval Arxentina ao mando do capitán de
fragata Hermes Quijada. Voaron sen referencias nin
cartografía.
1999
Marcha a pé máis rápida desde a costa e sen soporte: 47
días. Tim Jarvis e Peter Treseder. Levaban trenós que
pesaban 200 kg con comida e combustible.
20 de xaneiro de 2009
Expedición catalana “Polo Sur sen límites” formada
por persoas con discapacidade física. Durante tres
semanas percorreron a pé os 250 km entre Patriot Hills e
o Polo Sur sen ningún tipo de axuda externa, arrastrando
un trenó de 80 kg, a 3.000 metros de altura, e con ventos
de ata 300 km/h.
1 de xaneiro de 2012. Expedición española ACCIONA.
Para chegar ao Polo Sur empregaron 19 días e 12 horas e,
despois de 2.200 km percorridos chegaron á posición dos 90
ºS o. Seguiron camiño e, despois de 3.500 km e 45 días de
navegación en trenó eólico, foron recollidos por unha
avioneta que os devolveu á base.
Ramón Larramendi, Javier Selva, Ignacio
Oficialdegui e Juan Pablo Albar.
En memoria de todos aqueles que deixaron a
vida
pola ciencia e a aventura no extremo do
Planeta.
Traballo feito
con motivo do centenario
da chegada ao Polo Sur
de Amundsen
(decembro 2011)
e Scott
(xaneiro 2012)
MONTAXE:
Adela Leiro
IMAXES E DATOS:
Internet, en especial Wikipedia