Transcript Odrodzenie II RP

II. II RZECZPOSPOLITA
1. Odrodzenie Rzeczypospolitej
Opracowała Helena Tomaszewska
Lokalne ośrodki władzy pod koniec I wojny św.
na ziemiach polskich
Ziemie
zaboru
Nazwa ośrodka
austriackiego Rada Narodowa Księstwa
Cieszyńskiego
Data i miejsce
powstania
Obszar władzy
19.10.1918 r.
Cieszyn
Śląsk Cieszyński
Polska Komisja
Likwidacyjna
28.10.918 r.
Kraków
Galicja Zachodnia
Rada Delegatów
Robotniczych
5.11.1918 r.
Lublin
obszar Lublina
Tymczasowy Rząd Ludowy
Republiki Polskiej
6/7.11.1918 r.
Lublin
Galicja Wschodnia
rosyjskiego
Rada Regencyjna
(formalnie)
12.09.1917 r.
Warszawa
pruskiego
Naczelna Rada Ludowa
NRL
10.11.1918 r.
Poznań
Królestwo Polskie
zajęte przez państwa
centralne
Śląsk, Wielkopolska,
Pomorze
Komitet Narodowy Polski w Paryżu (KNP)
Powstał 15.08.1917 r. W jego skład weszli przedstawiciele różnych stronnictw politycznych.
Rządy Francji, Wielkiej Brytanii, USA, Włoch uznały KNP za legalne przedstawicielstwo polskie
za granicą i podporządkowały mu Armię Polską we Francji. KNP miał reprezentować Polskę
na konferencji pokojowej w Paryżu
Siedzą od lewej: Maurycy Zamoyski, Roman Dmowski, Erazm Piltz;
stoją Stanisław Kozicki, Jan Emanuel Rozwadowski, Konstanty Skirmunt, Franciszek Fronczak,
Władysław Sobański, Marian Seyda, Józef Wielowieyski.
Odzyskanie niepodległości - kalendarium
Data
Wydarzenie
10.11.1918 r. Przybył do Warszawy Józef Piłsudski.
11.11.1918 r. Rada Regencyjna przekazała Piłsudskiemu
władzę nad tworzącym się wojskiem polskim.
Dzień ten uważa się za Święto Niepodległości.
14.11.1918 r. Rada Regencyjna przekazała Piłsudskiemu
również władzę cywilną i rozwiązała się.
16.11.1918 r. J. Piłsudski poinformował rządy zachodnie o
powstaniu niepodległego państwa polskiego .
18.11.1918 r. J. Piłsudski powołał rząd na czele z Jędrzejem
Moraczewskim. Podporządkowały mu się
wszystkie lokalne ośrodki władzy.
22.11.1918 r. J. Moraczewski dekretem powołał
Tymczasowego Naczelnika Państwa - został
nim Józef Piłsudski, który sprawował najwyższą
władzę cywilną i wojskową do czasu zwołania
Sejmu Ustawodawczego. Uprawnienia:
powoływanie i odwoływanie rządu, stanowienie
prawa, zwierzchnik wojska polskiego.
Józef
Piłsudski
Jędrzej
Moraczewski
Odzyskanie niepodległości - kalendarium
Data
Wydarzenie
23.11.1918 r.
Dekret J. Moraczewskiego o ustawodawstwie socjalnym, który
wprowadzał 8-o godzinny dzień pracy i obowiązkowe
ubezpieczenia społeczne.
28.11.1918 r.
Józef Piłsudski wydał dwa dekrety
(1) Nakazywał przeprowadzenie wyborów do Sejmu
Ustawodawczego 26.01.1919 r.
(2) Dekret o ordynacji wyborczej do S.U. – wprowadzał
pięcioprzymiotnikowe prawo wyborcze; czynne [prawo
wyborcze miał każdy obywatel od 21 roku życia bez względu
na pochodzenie, płeć , narodowość czy wyznanie.
16.01.1919 r.
Powołanie Ignacego Paderewskiego na premiera. Rząd I.
Paderewskiego był pierwszym uznanym przez KNP i ententę.
Ignacy Jan Paderewski
Stosunek wielkich mocarstw do sprawy polskiej
Od 18.01. do 28.06. 1919 r. w Paryżu miała miejsce konferencja pokojowa, która
przygotowywała traktaty pokojowe z państwami centralnymi. Polskę reprezentował KNP
z Romanem Dmowskim na czele. Premier Wielkiej Brytanii David Lloyd George nie był
przychylnie nastawiony do Polski – był zwolennikiem pol. granicy wsch. na Bugu.
Postanowienia traktatu pokojowego z Niemcami
(traktatu wersalskiego) w sprawie polskiej
Do Polski zostanie
przyłączona część
Wielkopolski
Do Polski zostanie
przyłączone Pomorze
Gdańskie bez Gdańska
Gdańsk zostanie wolnym
miastem pod zarządem Ligi
Narodów
Zostaną przeprowadzone
plebiscyty, które zadecydują
o przynależności:
Powiśla i
Warmii
Górnego
Śląska
Postanowienia traktatu wersalskiego
Pomorze Gdańskie
Wolne Miasto Gdańsk
Powiśle i Warmia
Wielkopolska
Górny Śląsk
Trudności pierwszych lat niepodległości
GOSPODARCZE
• różny stopień rozwoju rolnictwa - w dawnym zaborze ros. i austr. dominowała wielka własność
ziemska, a chłopi posiadali małe i niedochodowe gospodarstwa; inaczej było w dawnym zab. prsuskim
• nierównomierne rozmieszczenie ośrodków przemysłowych – najsłabiej uprzemysłowione były ziemie
wschodnie, najlepiej – były zabór pruski,
• brak wymiany międzyzaborowej spowodował brak rynku ogólnopolskiego
• brak rynków zbytu na towary, które do tej pory były sprzedawane na obszarze państw zaborczych,
• brak jednolitego systemu finansowego (różne waluty – ruble, marki, korony), różne systemy
podatkowe,
• brak połączeń komunikacyjnych łączących cały kraj,
•nierównomierny rozwój sieci komunikacyjnej i jej dewastacja wskutek wojny – najgęstsza sieć kolei w
byłym zaborze pruskim, w zaborze rosyjskim tylko najważniejsze linie kolejowe. Polską kolej różniła
nawet szerokość torów,
• odcięcie polskiego przemysłu od niektórych baz surowcowych, które znajdowały się na terenie byłych
państw zaborczych,
• częściowa likwidacja przemysłu polskiego przez zaborców – wraz z wycofywaniem się z ziem polskich
prowadzono politykę rabunkową wywożąc co się da,
• brak kapitałów – wycofanie kapitału obcego,
• postępująca inflacja,
• zniszczenie ziem polskich wskutek prowadzenia działań wojennych – majątek państwa uległ
zniszczeniu w ok. 1/3
Trudności pierwszych lat niepodległości
SPOŁECZNE
• II Rzeczpospolita była państwem wielonarodowym, w którym Polacy stanowili 69,2%, Ukraińcy – 14%
Żydzi 7,8%, Białorusini – 3,9%, Niemcy – 3,8%, reszta – 1,3%, co było powodem licznych konfliktów
narodowościowych,
• II RP była również państwem wieloreligijnym – jej mieszkańcy wyznawali katolicyzm, prawosławie,
protestantyzm, religię unicką, judaizm, a nawet islam,
• znaczna część społeczeństwa polskiego była analfabetami – najmniejszy analfabetyzm był w byłym
zaborze pruskim gdyż władze pruskie jeszcze w XIX w. wprowadziły obowiązek szkolny; największy
analfabetyzm występował w byłym zaborze rosyjskim.
POLITYCZNE
• brak jednolitego systemu administracyjnego i prawnego,
• brak wykształconej kadry, która mogłaby obsadzić urzędy (wyjątek – zabór austriacki),
• trudne położenie geopolityczne Polski:
 na zschodzie powstaje pierwsze państwo bolszewickie i kształtują się nowe państwa
narodowe: Litwa, Łotwa, Ukraina, które roszczą pretensje do części ziem uważanych przez
Polaków za polskie,
 na zachodzie Polska graniczyła z Republiką Weimarską (Niemcy), która będzie dążyła do
rewindykacji utraconych na rzecz Polski ziem.
• konieczność ochrony mniejszości narodowych zgodnie z Małym Traktatem Wersalskim
Źródła zdjęć
Str. Źródło zdjęcia
3.
http://pl.wikipedia.org
4.
http://pl.wikipedia.org
5.
http://pl.wikipedia.org
7.
http://pl.wikipedia.org