Transcript Dopalacze
Nowe zagrożenie Czym są dopalacze? to wyrażenie potoczne (nie termin o charakterze naukowym), które służy określeniu substancji o działaniu psychoaktywnym i narkotycznym. Niektórzy nazywają dopalacze zamiennikami narkotyków, gdyż ich działanie jest zbliżone do prawdziwych środków odurzających. Dopalacze Czym są dopalacze? Sprzedaży tych substancji dokonywano w specjalnych sklepach (ang. smart shops) zwanych sklepami kolekcjonerskimi. Można było znaleźć w nich również czasopisma tematyczne, fajki, fajki wodne, fifki itp. „Dopalacze” reklamowane są m.in. jako „smart drugs” („sprytne substancje, zwiększające spryt i inteligencję”) usprawniające pamięć, koncentrację uwagi. Czym są dopalacze? W zależności typu produktu, działają podobnie jak narkotyki: amfetamina, tabletki ekstazy, konopie indyjskie, LSD. Mogą powodować: euforię, halucynacje lub działać relaksująco. Są wśród nich substancje pochodzenia zarówno syntetycznego, jak i naturalnego (roślinnego). Wiele z nich ma atrakcyjne, zachęcające nazwy, jak: „Szałwia wieszcza”, „Zioła marzeń”, „Ogon lwa (Lion’s Tail)”, Tajfun, Armagedon itp. Dlaczego pojawiły się dopalacze? Przemysł narkotykowy przynosi krociowe zyski. Rozwój tego przemysłu jest jednak hamowany przez działania ważnych instytucji międzynarodowych i krajową politykę antynarkotykową. Stałe aktualizowanie przepisów prawa, coraz bardziej skuteczna kontrola granic, ściganie producentów i dilerów, monitoring wizyjny i dyżury nauczycieli w szkole, a także działania profilaktyczne prowadzone wobec dzieci i młodzieży przyniosły efekty Spowodowało to zmniejszenie zysków producentów i handlarzy Dlaczego pojawiły się dopalacze? Przemysł narkotykowy wprowadza więc na rynek nowe środki, które nie figurują na liście substancji zabronionych. Taką próbą ominięcia przepisów prawa są właśnie „dopalacze”. Liczba sklepów internetowych oraz stacjonarnych punktów sprzedaży nieprzypadkowo lokowanych w pobliżu szkół stale rosła (aż do momentu tragicznych wypadków z udziałem dopalaczy, których konsekwencją stała się zakrojona na szeroką skalę akcja zamknięcia sklepów. Działanie i wpływ dopalaczy Dopalacze są słabsze niż prawdziwe narkotyki, ale mają podobne działanie psychoaktywne. Wizualnie niczym się od nich nie różnią. Modnym dopalaczem, który można bez problemu kupić w zwykłym sklepie czy aptece jest szałwia. Pali się ją lub pije z niej wywar, a efekt jest taki sam jak po narkotykach, tylko stan uniesienia trwa krócej. Wpływ dopalaczy na psychikę jest jednak bardzo duży. Szczególnie niebezpieczne są tzw. „pobudzacze”. Stosowane są one jako doping do dobrej zabawy na imprezach i dyskotekach. Dopalacze są także środkami uzależniającymi. Nadmiar środków chemicznych, które się w ich znajdują powoduje dużo działań niepożądanych. W skład niektórych mieszanek ziołowych wchodzą substancje syntetyczne bardzo groźne dla życia i zdrowia. Producenci dopalaczy podają na etykietkach informacje o składzie, dawkowaniu i przeciwwskazaniach dotyczących zażywania tych środków. Jednak nawet napis: „Nie do spożycia przez ludzi” nie odstrasza zażywających. Wpływają na układ nerwowy, wprowadzają w stan odurzenia czy euforii, więc działają jak narkotyki. W ich skład wchodzą dziesiątki substancji, w tym te pochodzenia naturalnego – zioła z Azji czy Ameryk, grzyby uznawane u nas za niejadalne. Poszczególne ich składniki mogą również powodować zaburzenia neurologiczne, bóle brzucha, nudności, wymioty, zaburzenia widzenia, a nawet śpiączkę. Wpływ dopalaczy na organizm W wielu przypadkach nie znamy jeszcze skutków długotrwałego zażywania dopalaczy i nie ma jeszcze zbyt wielu badań dotyczących ich działania i wpływu na ludzi. Jedno jednak już niestety wiemy – mogą uzależniać. Młodzież jest nimi zainteresowana, bo jest to rzecz nowa, warto więc pochwalić się przed kolegami, że się jej spróbowało. Coraz częściej zażywanie różnych substancji, tłumaczy się chęcią zwalczania zmęczenia i wspomagania umysłu przy wytężonej nauce. Wpływ dopalaczy na organizm Stanowią również coraz częściej nieodzowny gadżet na imprezach czy dyskotekach, pozwalając bawić się do rana. Przerażające jest, jak wiele młodych osób nie wyobraża sobie zabawy bez dopalaczy, wywierając jednocześnie nacisk społecznych na innych, „bo żeby dobrze się bawić trzeba coś przyjąć”. Polskie prawo a dopalacze Polskie prawo nie reguluje sytuacji związanej z dopalaczami. Wynika to w dużej mierze z nowości problemu. Poza tym w kraju, zwłaszcza wśród młodych obywateli, panuje przekonanie, że dopalacze są dozwolone w całej Europie. Nie jest to prawdą. Kontrola zawartości tych substancji jest w niektórych krajach bardzo restrykcyjna. Wszystkie działania w tym zakresie w krajach wspólnoty są zależy od polityki poszczególnych państw, które są mniej lub bardziej konserwatywne w tej kwestii. Zdarza się, że państwo ma bardzo liberalne poglądy w tej kwestii. Doskonałym przykładem może być Holandia, której władze zalegalizowały posiadanie ograniczonej ilości narkotyków. Polskie prawo a dopalacze Polskie prawo nie nadąża z działaniami na rzecz przeciwdziałania i zwalczania narkomanii. Nowelizacja Ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii (Dz. U. z 2009 r. Nr 63, poz. 520) założyła m.in. objęcie kontrolą BZP, którą Rada Unii Europejskiej wpisała na listę substancji psychotropowych. Działa podobnie jak amfetamina, tyle że słabiej. Substancja ta znajduje się w ok.70% dopalaczy. 8 listopada 2010r Prezydent RP podpisał ustawę zakazującą handel dopalaczami (nie znaczy to jednak, że dziecko nie może mieć kontaktu z ww. substancjami) Mity na temat dopalaczy są bezpieczną alternatywą dla substancji nielegalnych. Dopalacze są wyrobami kolekcjonerskimi. Dopalacze są legalne w całej Europie . Dopalacze są w większości mieszankami ziołowymi (pochodzenia naturalnego) - nie ma żadnej chemii. Dopalacze Dlaczego młodzi ludzie sięgają po narkotyki? Szpan w środowisku rówieśniczym Zapomnienie o problemach Odreagowanie i zrelaksowanie się Naśladowanie swoich idoli, którzy również zażywają narkotyki Problemy natury uczuciowej ( zawiedziona miłość) Dlaczego młodzi ludzie sięgają po narkotyki? Chęć odurzania się, w celu przeżycia miłych chwil. Skłonności biologiczne. Naśladownictwo dorosłych. Łatwa dostępność narkotyków. Trudności życiowe młodego człowieka, związane z rodziną, szkołą problemy egzystencjalne, często głęboko przeżywane przez młodzież, zwłaszcza w wieku dorastania Ucieczka przed problemami ( np. rozpad rodziny czy trudności w relacjach z rówieśnikami). Są różne rodzaje środków odurzających, po które sięgają młodzi ludzie. Najczęściej kontakt z nimi mają na imprezach, dyskotekach oraz na spotkaniu z kolegami. Najczęstszym ze środków psychoaktywnych jest tytoń, sięga się po niego w szkołach, na imprezach i na ulicy, jest bardzo łatwo dostępny, młodemu człowiekowi, który pali wydaje się, że przez to jest bardziej dorosły. Na drugim miejscu najczęściej używanych środków jest alkohol, na każdej dyskotece dostanie się bez problemu piwo lub coś mocniejszego. Kolejnym jest marihuana (potocznie nazywana ziele albo gandzia) czy haszysz (potocznie zwany gruda). Jednym z groźniejszych narkotyków jest amfetamina, po którą z wielką chęcią sięga młodzież, aby się lepiej uczyć. Innym tzw. extasy (potocznie piguła), poprawia zabawę ożywia organizm, dodaje sił, i przez to bierze się ją na dyskotekach. Następnym chętnie branymi jest LSD czy grzybki halucynogenne oraz wąchanie różnego rodzaju klejów i innych podobnych środków tego typu zwanych inhalantami. Kolejnymi są właśnie dopalacze , które mają działanie euforyzujące, stymulujące, uspokajające, psychodeliczne oraz przeciwbólowe. Sygnały ostrzegawcze mogące wskazywać na zażywanie substancji psychoaktywnych: Pojawienie się i występowanie nowych przedmiotów i produktów mogących służyć do przyjmowania substancji psychoaktywnych np. fifki, zapalniczki, łyżeczki, bibułki, kawałki okopconej folii aluminiowej, igły i strzykawki, paczuszki w foliowych opakowaniach, tabletki, proszek, sproszkowane zioła; Objawy używania substancji psychoaktywnych: wygląd i ogólny stan zdrowia: - zmiana wyglądu (zaniedbanie w wyglądzie, higienie osobistej, sposobie poruszania się, mówienia), - charakterystyczny zapach wydychanego powietrza, włosów, ubrania, - wahania dobowe nastroju( od radości do przygnębienia); - zaburzenia snu( bezsenność lub nadmierna senność), - wychudzenie, szybkie męczenie się, drżenie rąk, częste przeziębienia, bóle żołądka, bóle głowy, bóle w klatce piersiowej, napady drgawkowe, częste urazy, ślady po pobiciach, rozwój fizyczny: - zahamowanie wzrostu, widoczny spadek energii, zaburzenia w odżywianiu; Stan psychiczny: - utrata zainteresowań, gorsze zapamiętywanie, trudności w - - koncentracji, okresy niepamięci, przyspieszony tok myślenia, gonitwa myśli, , mowa bełkotliwa, niewyraźna, napady śmiechu, przygnębienie lub podwyższenie nastroju, drażliwość , agresywne wypowiedzi, nastawienia ksobne, urojenia prześladowcze iluzje, omamy, mówienie do siebie, napady lęku, dziwaczne, nie zrozumiałe dla innych zachowania.