Transcript Zadania samorządu pielęgniarek i położnych naszego

Samorząd zawodowy
pielęgniarek i położnych
województwa opolskiego
Okręgowa Izba
Pielęgniarek i Położnych w Opolu
ul. Świerkowa 24, 45-407 Opole
Samorząd to forma zaspokajania potrzeb
zbiorowych określonej społeczności przez nią
samą lub wyłonionych przez nią
przedstawicieli.
W sensie formalno-prawnym samorząd
oznacza powierzenie przez państwo
wykonywania określonych zadań z zakresu
administracji publicznej zrzeszeniom osób,
których dotyczą skutki realizacji tych zadań.
W tym znaczeniu samorząd jest formą
decentralizacji administracji.
Możliwość kreowania przez ustawodawcę
różnych form samorządów dopuszczona
została w ustawie z dnia 2 kwietnia 1997 r. –
Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej (Dz.
U. Nr 78, poz
Istnienie samorządów zawodowych ma swoją
podstawę w Konstytucji RP, która w art. 17
wskazuje:
„w drodze ustawy można tworzyć samorządy
zawodowe, reprezentujące osoby wykonujące
zawody zaufania publicznego sprawujące
pieczę nad należytym wykonywaniem tych
zawodów”.
W drodze ustawy można tworzyć również
inne rodzaje samorządu.
Samorządy te nie mogą naruszać wolności
wykonywania zawodu ani ograniczać
wolności podejmowania działalności
gospodarczej.
Z Konstytucji wynika, że samorząd zawodowy
ma do spełnienia dwa podstawowe zadania:
1) reprezentowanie osób wykonujących zawód
zaufania publicznego;
2) sprawowanie pieczy nad należytym
wykonywaniem tego zawodu w granicach
interesu publicznego i dla jego ochrony.
Samorząd zawodowy, to powołana na podstawie
ustawy organizacja skupiająca osoby wykonujące
zawód zaufania publicznego.
Samorząd zawodowy nazywany jest także izbą
zawodową czy korporacją zawodową.
Przynależność do samorządu zawodowego jest
obligatoryjna dla osób chcących wykonywać dany
zawód.
Samorządy zawodowe tworzone są przez
przedstawicieli zawodów, które mają istotne
znaczenie społeczne i z tego powodu wymagają
najwyższych kwalifikacji postaw moralnych ich
przedstawicieli.
W świetle obowiązującego ustawodawstwa
samorząd zawodowy w Polsce posiada sześć
następujących zawodów medycznych:
 lekarze i lekarze dentyści,
 pielęgniarki i położne,
 farmaceuci i diagności laboratoryjni.
Wspólny dla pielęgniarek i położnych samorząd
zawodowy w Polsce powstał dzięki staraniom
pielęgniarek i położnych, powołany Ustawą o
samorządzie pielęgniarek i położnych z 19 kwietnia
1991 roku o samorządzie pielęgniarek i położnych
(Dz. U. Nr 41, poz. 178 z późn. zm.).
Z dniem 1 stycznia 2012 r. weszła w życie nowa
ustawa regulująca problematykę samorządu
zawodowego pielęgniarek i położnych, tj. ustawa z
dnia 1 lipca 2011 r. (Dz.U. nr 174, poz. 1038).
Nowa ustawa o samorządzie pielęgniarek i
położnych, podobnie jak poprzednia, określa
organizację i zadania samorządu zawodowego
pielęgniarek i położnych.
W myśl tej ustawy samorząd zawodowy pielęgniarek
i położnych reprezentuje zawodowe, społeczne i
gospodarcze interesy tych zawodów.
Przynależność i zadania samorządu
zawodowego
Członkostwo w naszym samorządzie zawodowym
ma charakter obligatoryjny.
Przynależność pielęgniarek i położnych do
samorządu zgodnie z art. 2 ust. 3 u.s.p.p. jest
obowiązkowa.
Członkami samorządu są pielęgniarki, które mają
stwierdzone lub przyznane prawo wykonywania
zawodu i są wpisane do rejestru prowadzonego
przez właściwą ze względu na miejsce wykonywania
zawodu okręgową radę.
Pielęgniarka staje się członkiem samorządu z dniem
wpisania do powyższego rejestru.
Natomiast z dniem wykreślenia z rejestru
pielęgniarka przestaje być członkiem samorządu.
W razie zgłoszenia zamiaru wykonywania zawodu
na obszarze działania dwóch lub więcej okręgowych
izb pielęgniarki są zobowiązane dokonać wyboru
okręgowej izby, której będą członkami.
Członkostwo w samorządzie daje pielęgniarkom
/położnym ustawowo określone prawa, ale nakłada też
na nie obowiązki.
Pielęgniarki/położne z tytułu członkostwa w
samorządzie mają ustawowe prawo:
1) wybierać i być wybierane do organów izb;
2) korzystać z pomocy izb w zakresie podnoszenia
kwalifikacji zawodowych oraz ochrony właściwych
warunków wykonywania zawodu;
3) korzystać z ochrony i pomocy prawnej izb;
4) korzystać z innych świadczeń izb i działalności
samopomocowej.
Zgodnie z art. 2 ust. 1 u.s.p.p. samorząd zawodowy
pielęgniarek i położnych
 reprezentuje osoby wykonujące zawody pielęgniarki i
położnej
 sprawuje pieczę nad należytym wykonywaniem tych
zawodów w granicach interesu publicznego i dla jego
ochrony
 samorząd jest niezależny w wykonywaniu swoich
zadań i podlega tylko przepisom prawa.
Zadania samorządu pielęgniarek i położnych naszego województwa zostały
określone w art. 4 ustawy.
Zgodnie z art. 4 ust. 1 u.s.p.p. zadaniami samorządu są w szczególności:
1) sprawowanie pieczy nad należytym wykonywaniem zawodów;
2) ustalanie i upowszechnianie zasad etyki zawodowej oraz sprawowanie nadzoru
nad ich przestrzeganiem;
3) ustalanie standardów zawodowych i standardów kwalifikacji zawodowych
obowiązujących na poszczególnych stanowiskach pracy;
4) współdziałanie w ustalaniu kierunków rozwoju pielęgniarstwa i położnictwa;
5) integrowanie środowiska pielęgniarek i położnych;
6) obrona godności zawodowej;
7) reprezentowanie i ochrona zawodów;
8) zajmowanie stanowiska w sprawach stanu zdrowia społeczeństwa, polityki
zdrowotnej państwa oraz organizacji ochrony zdrowia;
9) edukacja zdrowotna i promocja zdrowia.
Zadania powyższe zostały sformułowane w sposób dość
ogólnikowy, natomiast bardziej konkretne sfery działalności
(zadania) samorządu wynikają z art. 4 ust. 2 u.s.p.p.,
określającego sposoby realizacji zadań przez samorząd
pielęgniarek. Zgodnie z powyższym zapisem samorząd
wykonuje swoje zadania w szczególności przez:
1) stwierdzanie i przyznawanie prawa wykonywania zawodu;
2) prowadzenie rejestrów na podstawie ustawy z dnia 15
kwietnia 2011 r. o działalności leczniczej (Dz. U. Nr 112, poz.
654) oraz ustawy o zawodach pielęgniarki i położnej;
3) opiniowanie i przedstawianie wniosków w sprawie
warunków wykonywania zawodów;
4) opiniowanie warunków pracy i płacy pielęgniarek i
położnych;
5) opiniowanie i wnioskowanie w sprawach kształcenia
zawodowego;
6) prowadzenie kształcenia podyplomowego
pielęgniarek i położnych;
7) przewodniczenie i uczestnictwo jego przedstawicieli
w komisjach konkursowych na kierownicze stanowiska
pielęgniarskie lub położnicze oraz na inne stanowiska
kierownicze w podmiotach leczniczych, o ile odrębne
przepisy przewidują taki obowiązek;
8) opiniowanie projektów aktów normatywnych w
zakresie dotyczącym ochrony zdrowia i zasad
organizacji opieki zdrowotnej;
9) opiniowanie programów kształcenia zawodowego;
10) orzekanie w zakresie odpowiedzialności zawodowej;
11) prowadzenie działalności edukacyjnej, naukowej lub
badawczej;
12) udzielanie informacji na temat uznawania kwalifikacji
zawodowych, uregulowań prawnych dotyczących ochrony
zdrowia, ubezpieczeń społecznych oraz zasad etyki
zawodowej w zakresie niezbędnym do wykonywania zawodu;
13) współpracę z towarzystwami naukowymi, szkołami
wyższymi i jednostkami badawczo-rozwojowymi w kraju i za
granicą;
14) współpracę z organami administracji publicznej,
samorządami i organizacjami pielęgniarek i położnych za
granicą oraz samorządem innych zawodów medycznych w
kraju;
15) organizowanie i prowadzenie instytucji
samopomocowych i innych form pomocy materialnej dla
pielęgniarek i położnych;
16) zarządzanie majątkiem własnym;
17) prowadzenie działalności wydawniczej;
18) uznawanie kwalifikacji pielęgniarek i położnych
będących obywatelami państw członkowskich Unii
Europejskiej, zamierzających wykonywać zawód
pielęgniarki lub położnej na terytorium
Rzeczypospolitej Polskiej.
Za najbardziej konkretne i istotne w praktyce należy
uznać uprawnienia samorządu w zakresie prawa
wykonywania zawodu i prowadzenia postępowań
dyscyplinarnych.
Do ustawowych obowiązków pielęgniarek/położnych
należy:
1) postępowanie zgodne z zasadami etyki zawodowej
oraz zasadami wykonywania zawodu określonymi w
ustawie z dnia 15 lipca 2011 r. o zawodach pielęgniarki i
położnej (Dz. U. Nr 174, poz. 1039) – dalej u.z.p.p.;
2) sumienne wykonywanie obowiązków zawodowych;
3) przestrzeganie uchwał organów izb;
4) regularne opłacanie składki członkowskiej;
5) aktualizowanie danych w rejestrze pielęgniarek.
Jednostki organizacyjne i organy samorządu
zawodowego
Strukturę samorządu zawodowego pielęgniarek tworzą
jednostki organizacyjne o charakterze centralnym
naczelna izba w Warszawie (NIPiP) i terenowym
okręgowe izby (45).
Okręgowe izb y posiadają autonomię i osobowość
prawną.
Zgodnie z art. 2 ust. 4 u.s.p.p. jednostkami
organizacyjnymi samorządu posiadającymi osobowość
prawną są:
1) Naczelna Izba Pielęgniarek i Położnych;
2) okręgowe izby pielęgniarek i położnych.
Siedzibą Naczelnej Izby i jej organów jest miasto
stołeczne Warszawa.
Pielęgniarki/położne - członkowie samorządu
podlegają odpowiedzialności zawodowej za
naruszenie zasad etyki zawodowej lub przepisów
dotyczących wykonywania zawodu.
Okręgowy sąd rozpatruje sprawy z zakresu
odpowiedzialności zawodowej wniesione przez
okręgowego rzecznika, do którego kompetencji
należy prowadzenie postępowania wyjaśniającego w
sprawach z zakresu odpowiedzialności zawodowej i
sprawowanie funkcji oskarżyciela przed sądami
pielęgniarek i położnych.
 Zadania samorządu mają bardzo szeroki zakres i
poprzez ich wykonywanie samorząd wpływa na rozwój
nowoczesnego pielęgniarstwa.
 W ramach samorządu zawodowego funkcjonuje szereg
komisji i zespołów problemowych, w skład których
wchodzą pielęgniarki, położne, eksperci w określonych
obszarach
 Do zadań Komisji należy między innymi analiza
nadesłanych projektów aktów prawnych,
dotyczących zakresu jej kompetencji i
opracowanie koncepcji postępowania
 Komisje realizują uchwały Okręgowego Zjazdu
Pielęgniarek i Położnych w Opolu
i Okręgowej Rady Pielęgniarek i Położnych w
Opolu.
Komisje działające przy OIPiP w Opolu
 Komisja kształcenia i doskonalenia zawodowego
Do głównych zadań komisji należy:
 opiniowanie, weryfikacja poprawności oraz zgodności z obowiązującym
Regulaminem Refundacji Kosztów Kształcenia i Doskonalenia Zawodowego
Pielęgniarek i Położnych wniosków o refundację,
 proponowanie i opiniowanie zmian do Regulaminu Refundacji Kosztów
Kształcenia
i Doskonalenia Zawodowego Pielęgniarek i Położnych,
 analizowanie potrzeb oraz wnioskowanie w sprawach dotyczących planowania
zakresu, ilości oraz form kształcenia i doskonalenia zawodowego pielęgniarek i
położnych,
 opracowywanie Rocznych Planów Kontroli Organizatorów Kształcenia
Podyplomowego Pielęgniarek i Położnych oraz udział w przeprowadzaniu
kontroli.
 Komisja socjalna
dysponuje Funduszem socjalnym w oparciu o obowiązujący regulamin
udzielania zapomóg.
Zespoły problemowe działające przy OIPiP w Opolu
 Zespół ds. Pielęgniarstwa Opieki Długoterminowej
 Zespół ds. Podstawowej Opieki Zdrowotnej
 Zespół ds. Pielęgniarstwa Pediatrycznego
 Zespół ds. Emerytów i Rencistów
 Zespół ds. Położnych
Dane OIPiP w Opolu
Ilość osób zarejestrowanych
 8029 osób w tym:
 7043 pielęgniarki
 202 pielęgniarzy
 784 położne
Dane OIPiP w Opolu
Ilość osób zatrudnionych
 4929 – liczba pielęgniarek zatrudnionych w tym
 4436 pielęgniarek i pielęgniarzy
 493 - liczba położnych zatrudnionych
Wydane PWZ po raz pierwszy (2012 r.)
 96 praw wykonywania zawodu dla pielęgniarek po raz
pierwszy w tym:
 77 PWZ pielęgniarek
 3 PWZ pielęgniarzy
 16 PWZ położnych
Nowe zadania
W związku z wejściem w życie ustawy o zawodach
pielęgniarki i położnej oraz ustawy o działalności
leczniczej, w 2012 roku został wprowadzony nowy
obowiązek prowadzenia przez OIPiP Rejestru
Podmiotów Wykonujących Działalność Leczniczą
(dotychczas rejestr praktyk prowadzony był
wyłącznie w formie papierowej).
Dane RPWDL
W ramach prowadzonego RPWDL OIPiP ma
obowiązek przeprowadzania wizytacji
pielęgniarek/położnych wykonującch zawód w
oparciu o indywidualne/grupowe praktyki
zawodowe na terenie województwa opolskiego.
Działalność szkoleniowa
Okręgowa Rada Pielęgniarek i Położnych posiada
Fundusz szkoleniowy (regulamin refundacji oraz
regulamin konferencyjno-integracyjny) dla
pielęgniarek i położnych, które uczestniczą w
różnych formach kształcenia podyplomowego.
Działalność szkoleniowa
Okręgowa Rada Pielęgniarek i Położych posiada Fundusz
szkoleniowy (regulamin refundacji oraz regulamin
konferencyjno-integracyjny) dla pielęgniarek i położnych,
które uczestniczą w różnych formach kształcenia
podyplomowego.
Zatwierdzone programy kursów:
 specjalistycznego „szczepienia ochronne noworodków” dla
położnych
 specjalistycznego „szczepienia ochronne” dla pielęgniarek
 specjalistycznego „leczenie ran” dla pielęgniarek
 specjalizacji „pielęgniarstwo chirurgiczne” dla pielęgniarek
 specjalizacji „pielęgniarstwo nefrologiczne” dla pielęgniarek
Podstawą do projektowania nowoczesnego
pielęgnowania i wprowadzenie zmian zarówno w
zakresie kształcenia, doskonalenia jak i
standardów pielęgnowania jest analiza sytuacji
światowej polityki zdrowotnej, koncepcji opieki
zdrowotnej w Polsce i miejsca pielęgniarstwa jako
integralnej części systemu opieki zdrowotnej,
przyczyniającej się do realizacji ogólnych celów
systemu zdrowotnego.
Istotnym elementem wpływania na wizerunek
pielęgniarstwa jest rozwijanie nowoczesnego
zarządzania pielęgniarstwem, rozwój zasobów
ludzkich i zarządzanie nimi, organizowanie i
prowadzenie doskonalenia zawodowego
pielęgniarek i położnych.