Transcript Język angielski w pigułce

Język angielski
w pigułce
Weronika Gawrych
Spis treści
1.Język angielski- wprowadzenie
2.Alfabet angielski
3.Samogłoski
4.Dwugłoski
5.Gramatyka języka angielskiego
6.Czasy
7.Składnia
8.Wpływ na język polski
Język angielski- wprowadzenie
Język angielski (ang. the English language [ði'ɪŋglɪʃ 'læŋgwɪʤ] ) jest
językiem urzędowym na terytoriach zależnych Wielkiej Brytanii, oraz
w większości jej byłych kolonii i dominiów, m.in. Irlandii, Kanadzie, RPA,
Australii i Nowej Zelandii.
W samej Wielkiej Brytanii angielski jest de facto językiem urzędowym, jednak
formalnie państwo to nie posiada żadnego oficjalnie ustalonego języka
urzędowego. Podobna sytuacja jest też w Stanach Zjednoczonych[1].
Angielski należy do oficjalnych języków ONZ, a od XX wieku jest najczęściej
używanym językiem w kontaktach międzynarodowych. Niekiedy określany
jako pierwszy uniwersalny język ludzkości.
Język angielski jest bardzo mocno zróżnicowany geograficznie. Dialekty
różnią się fonetyką, słownictwem i do pewnego stopnia gramatyką. Warto
zauważyć, iż pomimo tego, że język angielski jest obecnie źródłem
zapożyczeń na prawie całym świecie, to przez całą swą historię to
angielszczyzna tworzona była poprzez wpływ innych języków. Obecnie trend
ten został przyhamowany ale wciąż stanowi istotny czynnik rozwoju języka.
Alfabet angielski
Alfabet angielski jest obecnie tożsamy z alfabetem łacińskim i składa się
z dwudziestu sześciu liter:
A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z
a b c d e f
g h i j k l
m n o p q r
s t
u v w x y z
Pisownia angielska, w szczególności pisownia samogłosek, jest bardzo
nieregularna. Dodatkowo występuje duże geograficzne zróżnicowanie wymowy.
W wielu dialektach znika głoska „r” w wygłosie i zmienia się wymowa niektórych
samogłosek.
Najpopularniejszymi literami są: „e” (występuje 56× częściej niż najrzadsze „q”),
„a” (43×), „r” (39×), „i” (38×), „o” (36×), „t” (35×) i „n” (34×). Najczęściej
występujące dwuliterowe zbitki to: „th”, „he”, „in”, „er”.
Samogłoski
Angielskie samogłoski
następująca tabela:
w
wymowie
Received
Pronunciation
opisuje
Samogłoski podstawowe
przednie
przymknięte
i:
prawie przymknięte
-
średnie
centralne
tylne
-
-
u:
-
ʊ
-
-
ə
-
-
półotwarte
ɛ
ɜ:
-
ʌ • ɔ:
prawie otwarte
æ
-
-
-
otwarte
-
-
-
ɑ: • ɒ
ɪ
Uwaga: jeśli podano dwa symbole, ten który znajduje się po
lewej stronie oznacza samogłoskę niezaokrągloną, a po
prawej zaokrągloną.
Dwugłoski
Zamykające
Dwugłoski
do/ɪ/
do /ʊ/
Centrujące
Od wysokiego
-
-
ɪə ʊə
od średniego
eɪ ɔɪ
əʊ
ɛə
aɪ
aʊ
-
od niskiego
Gramatyka języka angielskiego
Język angielski jest językiem pozycyjnym i analitycznym (duże
znaczenie odgrywają czasowniki posiłkowe), choć występują też
pewne elementy fleksji. Są to relikty indoeuropejskiego systemu
deklinacji i koniugacji, w pełni zachowanego w językach
słowiańskich i łacinie, a częściowo w staroangielskim. Odmiana
przez przypadki dotyczy zaimków, rzeczowniki posiadają tylko
dopełniacz (Saxon genitive), tworzony z końcówką -s.
W języku angielskim występują przedimki: określony the
i nieokreślony a(n). Formy an używa się przed wyrazami
wymawianymi z nagłosową samogłoską - an hour ale a European.
Co niezwykłe wśród języków indoeuropejskich, nie istnieje
kategoria rodzaju gramatycznego, z wyjątkiem zaimków trzeciej
osoby liczby pojedynczej.
Czasy
W języku angielskim występuje szesnaście czasów (cztery czasy po cztery
aspekty czasowe). Poniższa tabela przedstawia przykładowe zdanie w 16
czasach strony czynnej (Present Simple: I do - Robię):
Czasy \ Aspekty czasowe
Simple
Continuous
Perfect
Perfect
Continuous
Present (Teraźniejszy)
I do
I am doing
I have done
I have been doing
Past (Przeszły)
I did
I was doing
I had done
I had been doing
Future (Przyszły)
I will do
I will be doing
I will have
done
I will have been
doing
Future in the past (Przyszły
w przeszłości)
I would do
I would be
doing
I would have
done
I would have been
doing
Aspekty continuous (ciągły) nazywane są także progressive
(progresywne). Obie te nazwy są jednak nieścisłe w odniesieniu do
angielskiego, dlatego używa się także terminu continuous and
progressive aspect (aspekt ciągły i progresywny). Zazwyczaj jest
tłumaczony na język polski jako aspekt niedokonany. Wyboru czasu
gramatycznego w zdaniu dokonuje się w zależności od sytuacji.
Wśród językoznawców nie ma pełnej zgody co do tego, czy każdą
z podanych wyżej konstrukcji uważać za samodzielny czas. Niektórzy
wyróżniają w angielszczyźnie jedynie czas przeszły i teraźniejszy (ze
względu na istnienie w nich prostych form czasownika), pozostałe zaś
czasy uważają za aspekty tych dwóch czasów.
Poza tym duża część językoznawców uważa, że umieszczając dany czas
w stronie biernej (zamiast czynnej) tworzymy nowy czas. Można więc
nawet powiedzieć, że w języku angielskim mamy trzydzieści dwa czasy.
Składnia
Podstawowym szykiem zdania jest SVO, podobnie jak w języku polskim.
Wyrazy określające poprzedzają określane. Szyk zdania jest o wiele mniej
swobodny w porównaniu z językiem polskim.
W języku angielskim istnieją tzw. okresy (tryby) warunkowe. Używamy
ich, kiedy mówimy, piszemy o jakiejś czynności, która może zostać
wykonana (lub nie) jeśli zostanie spełniony jakiś warunek. Wyróżnia się
następujące okresy warunkowe:
1. first conditional, np. If he really loves Cindy, he will ask her to be his wife
(warunek możliwy do spełnienia)
2. second conditional, np. If I were you I would go to a doctor (sytuacja
hipotetyczna, nierealistyczna)
3. third conditional, np. If she had come earlier she would have met with Tom
(warunek niemożliwy do spełnienia, bo dotyczy przeszłości)
4. zero conditional, np. If she goes in rain, she gets wet (zdanie zawsze
prawdziwe)
Uwaga!
Można łączyć zdania z różnych okresów warunkowych, powstaje wówczas
mixed conditional.
Wpływ na język polski
Z języka angielskiego do polskiego przechodzi ogromna liczba
wyrazów. Są to głównie terminy naukowo-techniczne (np. "laser",
itp.) i związane z kulturą masową (np. "baseball", "jazz").
Przyjęły się też pewne angielskie zwroty konwersacyjne
i wykrzykniki, jak np. "OK", "sorry", "oops", "wow". Interesującym
zjawiskiem jest też zmiana sposobu wymawiania zapożyczeń
z innych języków na korzyść ich wymowy w jęz. ang, np.: "image"
czy "quiz".
Wskazuje się też na niewielki wpływ języka angielskiego na
ortografię i interpunkcję polszczyzny: użycie wielkich liter
(szczególnie w tytułach i nazwach), wzmożone użycie kursywy,
użycie (podwójnego) apostrofu, a także kropki dziesiętnej.
Zapraszam do rozszerzania
swoich wiadomości
anglojęzycznych